O Provisional

Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento"

Ano XIII. Número 35 Viveiro 7 abril 2006

Despois da realización de dúas auditorías

PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES internas durante este mesmo ano, a
PRÁCTICAS EDUCATIVAS
CURSO 2003-04 certificadora AENOR vén de realizar a

REVISIÓN TOTAL DO SISTEMA

DE XESTIÓN DA CALIDADE

- 2006 -
Manuel
Lugrís Freire
(Sada, 1863 - A Coruña, 1940)

- Momento da auditoría de revisión, o día 13 de marzo -
As auditorías internas, preceptivas
para poder optar ou continuar coa certifi-
cación ISO9001/2000, realizáronse os
días 8, 14 e 15 de febreiro; no primeiro
caso o alcance foi parcial perseguíndose
como obxectivo principal a formación de
novos auditores e a familirización dos
novos profesores co sistema de
calidade implantado. Nos seguintes días
ampliouse a acción aos restantes pro-
cesos que se xestionan no centro, con
especial énfase nos que teñen relación
directa co ensino-aprendizaxe.
Dado que a primeira certificación data
de 2003, tocaba agora a súa renovación
total, aínda que cada ano se fixo un
seguimento externo e se propuxeron
accións correctivas; por iso, a empresa
certificadora AENOR, coa cal ten suscri-
to convenio a Dirección Xeral de Forma-
ción Profesional e Ensinanzas Especia-
is, desprazou ata o IES María Sarmiento
a auditora Sonia Ruíz Varga que duran-
te os días 14, 15 e 16 de marzo verificaou
de novo o estado e evolución do plan de
mellora continua, propoñendo a conti-
nuación do noso centro coa devandita
certificación durante outros tres anos.
Do mesmo xeito outros centros da
Comunidade están inmersos en
auditorías internas, visitas preparatorias
e renovacións, caso do CEIP "Virxe do
Carme" de Burela e CEIP "A Fraga" de
As Pontes que proximamente lograrán
a certificación por primeira vez.
SUMARIO:
-O IES María Sarmiento participa
no Programa PISA 2006
-A Festa do San Xoán Bosco
-Como se vive a Lei antitabaco
-Algoritmo
-A Biblioteca Escolar e a CDU
-O Bruxo do Pozo
-Otis Spann
-Entregado o premio do INEGA
ao Departamento de Tecnoloxía
-Campaña de vacinacion contra a
meninxite
Manuel Lugrís Freire foi un deses homes
dos que tan necesitada está a cultura
galega hoxe, cunha capacidade de traballo
tan grande que semellaba ter o don da
ubicuidade. El non sabía de ausenzas nin
de renuncias e, desde finais do século
XIX e durante todo o primeiro terzo do
XX, acudiu puntual ás súas citas coa
cultura galega: fundou o primeiro xornal
de América redactado en galego cando
estaba emigrado en Cuba; implicouse nas
loitas agraristas de comezos do XX
cofundando o sindicato agrario Solidari-
dad Gallega; estivo presente na constitu-
ción da primeira Irmandade da Fala na
Coruña en 1916; realizou a primeira
gramática escrita en lingua galega, a
Gramática do idioma galego, no ano
1922; participou na redacción do
anteproxecto do Estatuto de Autonomía
no 1932; presidiu a Real Academia
Galega nos anos trinta, da que fora
cofundador; e aínda tivo tempo para
escribir teatro (A ponte, Minias,
Mareiras, Esclavitú...) , poesía
(Ardencias), narrativa e ensaio.
Páxina 2 O Provisional
EDITORIAL
Acabamos de pasar unha nova auditoría externa que
nos vai supoñer renovar por outros tres anos a certifica-
ción de calidade ISO 9001:2000, o que significa un
estándar de calidade importante. Por iso nos caracteriza-
mos. Agora xa non temos necesidade de informar aos
alumnos e ás familias do que significa un sistema de
calidade; xa coñecen de sobra o que significa o noso
sistema de mellora continua e intentan acceder aos nosos
servicios de ensinanza que non se basean en proclamas
senón en feitos, nivel dos profesores, igualdade de crite-
rios, información de cómo se avalían os coñecementos,
en darlle a cada quen a nota que se merece, e non discri-
minar a ninguén.
Tamén significa ter medios á disposición de alumnos e
de profesores, ensinarlles como se move hoxe a infor-
mación e o coñecemento.
Pensamos en educalos para a vida, e na ESO, pasa-
mos unha gran cantidade de horas solucionando proble-
mas dos alumnos. Porque os alumnos que non teñen pro-
blemas, case se pode dicir que, aprenden sós.
Este ano fomos escollidos para participar no programa
PISA da OCDE, será un espello no que nos veremos
para logo poder debater e aplicar os cambios necesarios.
Comprobaremos, a nivel de todo o país, se sabemos
preparar aos alumnos para a vida que é o dato que busca
este informe. O sistema educativo está pensado para que
os alumnos da ESO aprendan un montón de conceptos
para pasar a outro nivel educativo e iso fai que fracasen
moitos deles, o que supón un fallo imperdoable nun sis-
tema público de ensinanza que debe de estar ao servizo
dos cidadáns que son os que o sufragan cos seus
impostos.
Gracias aos que ides escoller o IES María Sarmiento
para o vindeiro curso escolar 2006/2007, non vos de-
fraudaremos. Trataremos de seguir mellorando continua-
mente na mesma dirección de ser unha das mellores
institucións públicas de ensinanza de Galicia.
O Director: Juan J. Pardo
IES MARÍA SARMIENTO
ER-0680/2003 ISO 9001/2000
7 abril 2006
Os xubilados celebraron o
San Xoán Bosco
O persoal xubilado do IES María Sarmiento celebrou o 31 de
xaneiro, cunha misa e xantar no Val de Naseiro, o patrono San
Xoán Bosco, mentres que para os "activos" foi día lectivo normal ao
unificarse este curso tódalas festividades dos di-ferentes niveis
educativos no "Día do ensino" (31 de outubro).
Na foto aparecen, de esquerda a dereita, José Ramos
Fernández, Amado Aguiar Aguiar, Isabel Cruz Chaves, Ramón
Barro Gómez, Enique Pérez García, Olga Rúa Trigo, José Veiga
Candia, Ángel Rodríguez Vázquez, Modesto Prieto Chao, Pedro
Álvarez expósito, Generoso Martínez Míguez, Emilio Casariego
carbalés, Andrés García Vázquez e Armando Chao Batán.
O Provisional
Rúa: Misericordia, 58 * 27850 - VIVEIRO (Lugo)
Teléf.: 982.56.04.49 - Fax: 982.56.23.06 Móbil: 606.54.11.55
E-mail: ies.maria.sarmiento@edu.xunta.es
http://www.iesmariasarmiento.net
Impreso, en papel reciclado, nos talleres de PUBLILAR
Magazos - Viveiro * Depósito Legal: LU-402-94
Viveiro, 7 de abril de 2006
ANO XIII, NÚMERO 35
TIRADA 900 EXEMPLARES
DISTRIBUCIÓN GRATUÍTA a alumnos e profesores:
820 exemplares; por correo a antigos profesores, institucións,
centros e medios de comunicación: 80
SUBVENCIONA:
EQUIPO DE NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA DO
IES MARÍA SARMIENTO
COLABORAN NESTE NÚMERO
ALUMNOS:
Simón Ginzo Novo, Adrián Casas Sánchez,
alumos de 2º de ESO-A, Mery Purriños Ares,
Monserrat Lamelas Cao
PROFESORES:
Xosé Cabana Cabana, José María Leal López
Manuel Fernández López
Manuel Antonio Alonso López-Leitón
Mariluz Fernández Díaz
PERSOAL NON DOCENTE:
Javier Caneda González
PROFESORES DOUTROS CENTROS:
Cándido Dacosta Lago
COORDINACIÓN E MAQUET ACIÓN:
MAQUETACIÓN:
Néstor Timiraos Labaen
7 abril 2006 O Provisional Páxina 3

O IES María Sarmiento figura entre os centros participantes no

Programa PISA 2006 FALECEMENTO

A Subdirección Xeral de Inspección, Avaliación e Calidade do Sistema
Educativo comunicou á Dirección do centro a inclusión do mesmo na
relación de centros educativos participantes neste Programa que se realiza
a iniciativa e baixo a coordinación da OCDE (Organización para a
Cooperación e Desenvolvemento Económico).
Trátase dun estudo que persegue de-
terminar o rendemento académico dos
alumnos de 15 anos en máis de corenta
países; tamén se persigue coñecer como
están preparados para afronta-la vida
adulta cotiá, mediante unha proba que
se vai pasar a cincuenta alumnos basea-
da nos coñecementos en catro áreas di-
ferentes; será trasladada aos alumnos si-
Rubén Rúa Rodríguez, alumno de 1º
nalados baixo a coordinación dos titores
e será confidencial. de Bacharelato Tecnolóxico, faleceu na
Ademais do IES María Sarmiento foron de publicación de 18 de maio de 2005), súa casa de Landrove o pasado 21 de
elexidos, na provincia de Lugo, o IES Nosa no apartado "un tema vital", fíxose unha marzo.
Sra. dos Ollos Grandes (Lugo), IES Tra- análise dos resultados do informe ante- Todos os que formamos parte da
pero Pardo (Castro de Rei), IES Xograr rior no que se matizaban algúns aspec- Comunidade Educativa do IES María
Afonso Gómez (Sarria), Centro Privado La tos despois de que na prensa se utiliza- Sarmiento, queremos trasmitirlles aos
Inmaculada, e o Centro Privado Fingoy ran dun xeito catastrofista poñendo ao seus pais, familiares e amigos o noso
(Lugo). En total avaliaranse 53 centros Estado Español nunha posición, en canto
pesar por tan lamentable perda.
nas catro provincias a resultados, moito por debaixo dos ob-
No número 32 de O Provisional (data tidos noutros países da nosa contorna.

MD no IES MASA - Por Martín Martínez

Páxina 4 O Provisional 7 abril 2006

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ A Festa de San Xoán Bosco ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Por José María Leal López

No exemplar nº 4 de O Provisional, de data 22 de decembro do ano 1995, facía un artigo baixo o título de
“Obxectivo San Xoán Bosco” no que narraba a historia deste Santo, Patrón da Formación Profesional.
capela do centro en honra do patrón á que
Recordaba que nacera en Becchi, Ita- asistiamos a maioría dos que formabamos a
lia, no ano 1815, no seo dunha familia de comunidade escolar; a misa era cantada por
humildes campesiños. Durante a súa vida un coro de alumnos. Na capela chamaba a
tivo que sacrificarse moito, tamén para atención un altar con varias imaxes, de
facer realidade a súa vocación: ser sacer- Xesucristo, a Virxe, San Xosé Obreiro e san
dote e axudar a tódolos rapaces que vaga- Xoán Bosco, todo tallado polos alumnos de
ban polas rúas abandonados e sen futuro. carpintería baixo a dirección do mestre Juán
Así, con moitos traballos, conseguiu o Luís Otero. Nela acendíase un velón co lume
que quería, e unha vez ordenado sacerdo- da antorcha da que logo falaremos.
te, adicouse completamente á educación A parte cultural realizábase de dúas for-
mas: primeiro, coa exposición de traballos na
da mocidade que andaba tan descarriada,
entrada da escola, como antes dixemos, e, logo,
fundando os Colexios de Salesianos aló o acto cultural no salón de actos do no que se
polo 1851. Estes recollían os rapaces sen daban charlas, conferencias de alumnos e
medios e alí ensinábanlles diversos ofi- outras impartidas por conferenciantes de fóra.
cios para que puideran integrarse no mun- A continuación, facíase entrega dos premios
do laboral e non foran toda a vida uns ós mellores estudantes e tamén dos títulos de
vagabundos. bolseiros ós alumnos beneficiarios. O acto es-
Esta congregación espallouse por todo taba presidido polas autoridades locais e pola
o mundo, dado o seu bo labor social, ao dirección do centro.
crear moitos centros e escolas primarias, A antorcha era unha marcha ximnástica, feita
secundarias, profesionais, centros por un grupo de alumnos con roupa deporti-
xuvenís, publicacións, etc.; de maneira que va, que por relevos trasladaban a antorcha co
foi o embrión do Ensino Profesional. San lume dende unha determinada localidade, dis-
tinta cada ano, ata o pebeteiro situado no pa-
Xoán Bosco morreu en Turín no ano 1888,
tio do centro. Para esta marcha había que ir
foi canonizado no 1934, e converteuse no ben preparado fisicamente, pois cada alumno
Patrón dos Salesianos e da Formación Leal coa antorcha no San Xán Bosco de corría un quilómetro máis ou menos, e nas
Profesional, fixándose como data de cele- 1970; detrais pode verse o flamante Seat localidades máis grandes baixaban varios a es-
bración o día 31 de Xaneiro. 1400C do Profesor de Tecnoloxía Silvestre coltar o portador da antorcha, dándolle máis
Rúa que ía recollendo os relevos. beleza ó evento.
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ A antorcha levaba unha tea con brea que se
ía cambiando durante o traxecto; unha vez no
Despois desta breve semblanza de San Ós actos asistíase vestidos de etiqueta, agás, patio da escola, encendíase un pebeteiro feito
Xoán Bosco, quería dar unha idea de como se evidentemente, ás actividades deportivas ás no taller de metal, e, con gas butano como
celebraba esta festa aló polos anos 70 do sé- que se viña coa indumentaria apropiada. No combustible, estaba aceso durante o tempo
culo pasado, cando eu era alumno da Escola recibidor da entrada, facíase das festas, logo, como
de “Maestría” Industrial de Viveiro, hoxe en unha exposición didáctica diciamos, encendíase un
día ÍES María Sarmiento. sobor dos mellores traballos Como nestes tres días de festa, o velón na capela.
A festividade de San Xoán Bosco realizados polos alumnos do centro celebraba tamén xornada Esta marcha empezouse
celebrábase durante dous ou tres días nestas centro, na que destacaba un a facer na capela do Ecce
de portas abertas para todos.
datas, durante os cales se suspendían as cla- torno mecánico feito a Homo, e máis tarde foise
ses. Recordo que comezaban con lanzamento viñan os pais dos alumnos, indo a moitos lugares, cada
pequena escala, a min
de bombas de palenque e había misa cantada, sempre me impresionou; profesores, persoal do centro, ano a un distinto coma O
actividades culturais, deportivas, musicais, tamén había traballos de eba- alumnos e público en xeral Barqueiro, Burela, Foz,
cine e baile. Chegou a ter fama en toda a co- nistería, tallas de madeira, Mondoñedo, Lugo ou San-
marca de Viveiro xa que era unha festa grande instalacións eléctricas, bobinados de motores, tiago: era espectacular de veras.
e bonita. A organización dela corría a cargo etc. Ademais había planos esquemáticos feitos En canto á parte deportiva, disputábanse
dos alumnos que terminaban aquel ano, que a tinta china polos alumnos na clase de Debuxo. diversos partidos de fútbol, baloncesto,
contaban coa axuda da dirección e doutros pro- Unha das actividades que máis gustaba era balonmán e balonvolea, hoxe chamado voleibol.
fesores que tamén colaboraban para poder a exposición dos traballos realizados polos Eran clásicos os partidos de fútbol entre pro-
realizar tódolos actos previstos dende princi- alumnos: impresionaba a todos, non crían que fesores e alumnos, o entre os alumnos de me-
pios do curso. No mes de outubro xa se em- os traballos se fixeran neste centro. tal, “mecánicos”, e entre os de electricidade,
pezaba a preparar o evento, seguindo un guión A programación das festas, como diciamos, “eléctricos”, pero os que máis sobresaían eran
preestablecido, ó cal cada ano se lle engadían facíase para tres días, e nela destacaban as contra o Instituto Bacharelato, hoxe IES Vilar
cousas novas eliminándose outras, pero as seguintes actividades: Ponte e o Colexio Landro, pois ambos eran
fundamentais prevalecían sempre. Na parte relixiosa , facíase unha misa na os nosos eternos rivais e contra eles sempre
7 abril 2006 O Provisional Páxina 5

“saltaban chispas”. A pista de baile unhas veces era a da

Logo tamén había partidos diver-
sos contra centros da zona, tanto en
fútbol como en baloncesto ou
balonmán; soían vir os Maristas de
Foz, Instituto de Ribadeo , Colexio
Menor de Lugo, Instituto de Bup de
Lugo, entre outros.
Tamén había competicións noutros
deportes, coma o tiro deportivo,
xincanas motorista e ciclista, carreira
de sacos, velada de boxeo no ximnasio
ou unha carreira de burros, onde os
alumnos participantes ían con casco
de moto por se había unha caída que
non se lesionaran na cabeza. Á parte
había táboas ximnásticas, salto de apa-
ratos, poldro, plinto, cabalo, e
exhibicións de espaleiras, levantamento
de pesas, subida vertical da corda e da
barra, etc. Estes deportes eran alterna-
tivos e variaban cada ano, só se
mantiñan fixos o fútbol e o baloncesto.
A parte festiva consistía, primeiro,
nun festival artístico musical, no salón
de actos do centro; había presentado-
res e comezaba coa actuación de alum-
nos e outra xente afeccionada que inter-
pretaban cancións acompañados por
unha orquestra formada por
compañeiros de clase que estaban na
banda municipal de música de Viveiro. Fátima Moar Rivera (empregada do Concello de Viveiro) e, á dereita,
Os ensaios facíanse ó saír das clases
durante varias semanas, pero ó final co
entusiasmo que se ponía todo saía per-
fectamente.
Tamén tiña lugar a elección da raíña
das festas e damas de honra, que se
facía por votación entre varias
candidatas. E para finalizar había ben
unha obra de teatro ou ben a actuación
de artistas veteranos de Viveiro, a
maioría compoñentes de orquestras da
localidade, ou tamén a parodia dalgún
programa da televisión coma “Un ,
dous, tres, responda outra vez”.
Esta parte festiva acababa cun gran-
de baile estudiantil durante o que
xeralmente actuaba un conxunto musi-
cal da localidade, que case sempre eran
Los Píndaros, por ser os que mellor
enganchaban coa mocidade coa súa
música moderna e actual; pero tamén
estiveron os Dominantes, os Valles de Ramós Fernández, Manolo Álvarez Otero, Miguel García González,
Valadouro e algún outro que no lembro.
Misses Maestria 1970
Festival do San Xoan Bosco, 30 de xaneiro de 1970
A esquerda está Loly Rodríguez Saa (de Carlos Fotógrafos), logo
Teresa (alumna de San Cibrao)
Equipo de fútbol de profesores- San Xoán Bosco 1970
Sostendo o "trofeo" está o Mestre Juan Luís Otero (falecido);
aparecen ademais con pantalón curto, dende a esquerda,José
Andrés Casas e Generoso Martínez Míguez
OJE, a Sala de Festas “Chipe”, moi
usada daquela para os guateques, logo
a Disco Sala de Covas ou Seiramar, e
finalmente as discotecas Verxeles e
as Sirenas. E para os alumnos meno-
res había unha sesión de cine no sa-
lón de actos.
A confraternidade. A asistencia a
tódolos actos era masiva: o centro
estaba a tope, ó fín e ó cabo eran as
festas da Escola de “Maestría” In-
dustrial e ninguén as quería perder,
¿quen perde unha festa?. Os profe-
sores facían una comida de
confraternidade nun restaurante da
localidade e os alumnos xuntábanse
en pandas no parque; cada un traía a
súa comida ou a encargaban e coa mú-
sica dos radiocasettes divertíanse e
pasábano ben. Eran unas festas de
confraternidade que todos
esperabamos con ansiedade a súa
chegada.
O lema que viña ó final do progra-
ma de invitación ás Festas de San
Xoán Bosco era: “ En las Escuelas de
Formación Profesional, no se enseña
solamente un oficio, se forma tam-
bién un hombre”.
Ó final, co paso dos anos, esta
festa veu decaendo e disolveuse coma
“azucre nun vaso de auga” ata des-
aparecer. Recordo que cando volvín
de profesor para o Instituto María
Sarmiento, a principios dos anos no-
venta, atopeime cunhas festas case
inexistentes: só quedaba a Misa en
honra do patrón, a antorcha, algún
partido no pavillón, logo unha espe-
cie de festival de karaoke, algúns gru-
pos de alumnos que se divertían no
parque, un baile de discoteca e unha
comida do profesorado á que
asistiamos pouco máis de quince pro-
fesores; había pouca organización en
todo isto e asistían moi poucos alum-
nos ós actos no centro, que estaba
case deserto. E así ano a ano, cada
vez facíanse menos cousas, quedan-
do últimanente só unha misa en hon-
ra do patrón e unha comida á que asis-
tíamos pouco máis dunha dúcia de
profesores.
Viveiro, xaneiro de 2006

Hoxe, día 31 de Xaneiro de 2006, festa de San Xoán Bosco, cando fago este artigo, hai clases normais, nin tan
sequera é festivo, é un día coma outro, non hai nada de nada, só alguén se anima a ir a comer...Pero queda algo,
permanece o Espírito de San Xoán Bosco nos profesores e persoal do centro xubilados, eles si fan a festa; forman un
grupo compacto e non queren que isto desapareza definitivamente, polo cal se xuntan tódolos anos o día 31 de
Xaneiro; fan unha misa en honra do Santo Patrón e en memoria dos compañeiros falecidos e logo unha comida nun
restaurante. Durante a mesma, nun ambiente ameno e relaxado, recordan as vivencias acontecidas ó longo da súa
vida, e neste ambiente enriquecedor, finalizan a xornada dando un paseo se o tempo é bo, respirando o aire fresco do
inverno. Cada ano enviannos a foto desa xuntanza a O Provisional, a min alégrame moito velos nela sorrintes; oxalá
dentro duns anos, se Deus quere, nos vexamos todos nese día na celebración da festa de San Xoán Bosco,...oxalá.
Páxina 6 O Provisional 7 abril 2006

Como se vive a Lei antitabaco

IX TORNEO DE
O 27 de decembro publicouse no BOE a Lei 28/2005 sobre as
XADREZ
medidas sanitarias fronte ao tabaquismo que traspón á Lexislación
Nacional a Directiva 2003/33-CE do Parlamento Europeo e Consello de
26 de maio de 2003, así coma do Convenio Marco da Organización
Mundial da Saúde dado en Xenebra , tamén en maio de 2003 e,
posteriormente, ratificado por España.

Todo este marco legal conforma a coñecida

Lei antitabaco, establecendo os lugares onde
se pode e non fumar.
No caso dos centros docentes e Vén de rematar o torneo de xadrez
formativos queda totalmente prohibido IES "María Sarmiento", na súa 9ª edi-
o consumo do tabaco dentro do recinto ción, coordinado polo Xefe de De-
escolar, independentemente da idade que partamento de Matemáticas, Jorge
poida ter o alumnado. Santamariña García.
No IES María Sarmiento a medida vese de Este ano, ó ser poucos os alum-
diferente xeito. O profesorado tiña, ata o de nos inscritos nesta actividade,
agora, e conforme á lexislación anterior, un fíxose un sistema de liguiña onde
local destinado a sala de fumadores dentro da se enfrontaban todos contra todos
propia sala de profesores, e o alumnado maior (dentro da súa categoría) a dobre
de 16 tamén tiña sala e ademais, podíao facer encontro, unha partida con brancas
na cafetería. e a outra con negras, e resultaba
Recollemos a continuación diferentes campión do torneo o que gañase
opinións ao respecto: esa liguiña.
No caso de 1º Ciclo houbo un em-
MARILUZ POCH VILLAR, Profesora de
pate final entre Salvador e Cristian,
Francés, ex-fumadora.
e xogouse un desempate ó mellor
Creo que é difícil de cumprir, sobre todo para de tres partidas resultando
os niveis de alumnos aos que a normativa lle gañador Salvador García Sánchez
impide abandonar o recinto escolar. de 1º de ESO-B, cun marcador final
JAVIER CANEDA GONZÁLEZ, conserxe, non fumador. de 2 – 0.
"A nova Lei paréceme estupenda, aínda debería ser máis dura. No IES María Sarmiento O campión do 2º Ciclo foi Alfonso
observo que é respectada a prohibición ao 100% entre o profesorado e persoal, pero non Moreno Jiménez de 3º A, que xa fora
ocorre o mesmo co alumnado: "sempre queda algún recuncho sen vixiar"; nos servicios campión noutras edicións.
atópanse colillas a todas horas". Nalgunha das festividades próxi-
PILAR ASENSIO GONZÁLEZ, Xefa de Estudos do Réxime Ordinario, non fumadora. mas, probablemente durante a con-
"O problema témolo entre o alumnado; tivemos recentemente unha reunión con todos os memoración do Día das Letras
delegados para informar de que se non se cumpre a Lei verémonos na obriga de impoñer as Galegas, enfrontaranse os dous
sancións previstas, e mesmo aplicar o Regulamento de Réxime Interior con rigor". campións nunha simbólica “final de
SIMÓN GINZO NOVO, alumno de ciclos, fumador. campións” que se xogará co xadrez
"A min todo isto pareceme unha tontería. Creo que habendo un lugar para fumadores como xigante de madeira, herdanza do
Mestre Juan Luís Otero; tamén se
había antes era innecesaria tanta polémica. Eu aguantome ata a ora do recreo xa que podo
aproveitará a ocasión para a en-
saír do recinto escolar".
trega de trofeos.

DEPARTAMENTO DE MÚSICA EXPOSICIÓN SOBRE AS RELACIÓN DE PARTICIPANTES:

Mª Vicenta Sustaeta Fernández, Roberto
Saavedra Casas e Gema Rena Monteserín,
profesores de Música, organizaron para os
alumnos de 4º de ESO e Bacharelato unha
viaxe a Coruña para ver o musical "Non hai
dereito" que se puxo en escea no IES
Cruceiro Baleares da cidade herculina; tamén
aproveitaron para visitar a exposición so-
bre os instrumentos do Pórtico da Gloria na
Fundación Pedro Barrié de la Maza.
A actividade tivo lugar o 27 de marzo.
MULLERES ILUSTRES DO
SÉCULO XX
Os alumnos do segundo ciclo de ESO coa
axuda dos seus profesores prepararon
unha presentación en PowerPoint sobre as
mulleres ilustres do século XX.
Para conmemorar o día da muller
traballadora (8 de marzo) proxectaron no
salón de actos para todos os compañeiros
e profesores esta selección que tamén se
espuxo, en formato papel nos claustros de
San Francisco, en Viveiro.
1º CICLO
David Jimenez Jimenez, 1ºD
Andrés Casabella Pernas, 1ºA
Salvador García Sánchez, 1ºB
Cristian Guerreiro Seijas, 2ºA
2º CICLO
Abel Vale López, 4ºA
Adrián Míguez García, 3º A
Jhonatan Jimenez Jimenez, 4º B
Alfonso Moreno Jimenez, 3ºA
7 abril 2006 O Provisional Páxina 7

Algoritmo para calcular o día da semana correspondente a calquera data

A historia do noso calendario é moi antiga. En realidade, quedou fixado fai máis de 2000 anos, concretamente en
Roma sobre o ano 45 a.n.e., en tempos do emperador Xulio César. Este emperador, asesorado polo astrónomo
Sosíxenes de Alexandría, decidiu corrixir o calendario empregado ata daquela para tratar de adaptalo ao ciclo solar.
Naquel intre, o calendario vixente, cuxa orixe se remontaba á fundación de Roma e que era unha adaptación do
calendario exipcio, axustábase mal ao ciclo solar, particularmente ao chamado ano trópico, e adiantárase case tres
meses a respecto deste. Así, o comezo do ano, que era en marzo, atopábase case no solsticio de verán.
Por Manuel Fernández López
A reforma de Xulio César no calen-
dario deu lugar ao que se coñece como A continuación figura o algoritmo para coñecer en que día da semana caeu
calendario xuliano, e estableceu que o calquera data do calendario gregoriano.
ano tería doce meses, os impares de
En particular permítenos saber que día da semana nacemos.
31 días e os pares 30, agás febreiro,
que tería 29. Os anos ordinarios terían
365 días, pero dado que o ano ten
a). Considera o número formado polos dous últimos díxitos do ano.
unha duración aproximada de 365,25 b). Súmalle o cociente de facer a división enteira do anterior número entre catro (esquécete do resto).
días, cada catro anos debería engadirse c). Suma o día da data.
un día, de modo que febreiro pasaba a d). Engade o número correspondente ao mes de acordo coa seguinte táboa:
ter 30 días. Naceron así os anos Xaneiro Febreiro Marzo Abril Maio Xuño
bisestos. Tamén se estableceu que o 0 3 3 6 1 4
ano comezara o 1 de xaneiro, Xullo Agosto Setembro Outubro Novembro Decembro
achegando o inicio do ano ao solsticio 6 2 5 0 3 5
de inverno e non ao equinoccio de e). Se o ano é bisesto e o mes é xaneiro ou febreiro resta 1. Noutro caso continúa co seguinte paso.
primavera como ata entón. Con esta
f). Engade o número que corresponda ao século segundo a seguinte táboa:
reforma púxose orde no calendario,
conseguindo que se axustase bastante
Século XVI Século XVII Século XVIII Século XIX
ben aos ciclos astronómicos do Sol. Século XX Século XXI Século XXII Século XXIII
Non obstante, se observamos o noso 0 6 4 2
calendario actual vemos cousas que g). Calcula o resto de dividir o anterior número entre 7 e, segundo o resto, busca o día ao que
non concordan co exposto. En efec- corresponde na seguinte táboa
to, setembro e novembro deberían ter Luns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
31 días (no canto de ter 30) e agosto, 1 2 3 4 5 6 7
outubro e decembro 30 (no canto de
31). A historia deste troco amosa que non
sempre se impón a racionalidade matemática, ras fai que se produza unha pequena diferenza
Exemplo:
ou científica en xeral. Resulta que no Senado co ano astronómico: concretamente o ano
Eu nacín o 6-12-1972
romano, para honrar a Xulio César, propuxo xuliano é 11 minutos e 14 segundos máis longo.
dar o seu nome ao sétimo mes do ano (chamado Isto significa que cada 128 anos se produce
ata entón Quintilius), polo que este pasou a unha diferenza dun día. Dado que o desaxuste Paso a: considero o número 72
chamarse Iulius, de onde provén o actual nome se vai acumulando ao longo dos anos, se aínda
de Xullo. Uns anos máis tarde, en tempos do nos guiáramos polo calendario xuliano, nestes
emperador César Augusto, sucesor de Xulio intres habería unha diferenza duns 15 días. A Paso b: fago a división enteira de 72
César, o Senado romano volveu propor un cam- finais do século XVI, este erro comezaba a ser entre 4 e dáme de cociente 18.
bio de nome para o mes seguinte e por esta importante. Por iso, no ano 1578, o papa Logo teño o número 72+18=90
razón chámase agosto. Pero este mes só tiña Gregorio XIII decidiu corrixir este erro. Ao
30 días, un menos que o que correspondía a igual que fixera Xulio César, creou un comité
Xulio César. Para evitar esta diferenza, xa que de astrónomos, presidido polo matemático Paso c: súmolle 6 e, así, teño, 96
César Augusto non podía ser menos que Xulio xesuíta Chistophorus Clavius, para que se
César, decidiuse que agosto tería 31 días e que a axustara ao calendario astronómico ao máxi-
alternancia entre 31 e 30 seguiría ata o final do mo. Este comité rematou o seu traballo no ano
ano. Con este cambio engadíase un día ao ano, 1582, e o papa promulgou a bula papal o 24 de Paso d: nacín en decembro, logo
que se lle quitou a febreiro, pasando a ter só 28 febreiro daquel ano, na cal se determinaba o engado 5, e obteño 101
días (29 nos anos bisestos). O seguinte empera- novo calendario, chamado calendario
dor, Traxano, menos famoso pero bastante máis gregoriano. Por unha parte, decidiuse eliminar
sensato que os seus predecesores, renunciou a 10 días (concretamente pasouse do 4 ao 15 de Paso e: como o ano non é bisesto sigo
dar o seu nome ao mes seguinte e ordenou que outubro de 1582) e por outro modificouse a lei con 101
non se realizaran novos cambios no calendario que establecía que todos os múltiplos de 4 eran
establecido por Xulio César e así chegou anos bisestos. En concreto, calculouse que cada
practicamente ata os nosos días. 400 anos se debían eliminar 3 anos bisestos. Paso f: nacín no século XX, logo engado
O ano astronómico (en realidade, Polo tanto, os anos bisestos do noso calenda- 0, é dicir, sigo co número 101
deberiámoslle chamar ano trópico, posto que rio actual son aqueles que son múltiplos de 4,
corresponde ao tempo transcorrido entre dous agás aqueles que son múltiplos de 100 pero non
equinoccios de primavera) non é exactamente de 400. O calendario gregoriano axústase moi Paso g: obteño o resto de dividir 101
de 365,25 días (365 días e 6 horas). O feito de ben aos ciclos astronómicos e por iso persistiu entre 7, que é 3 (101=14x7+3)
tomar como duración do ano 365 días e 6 ho- ata os nosos días sen modificacións.
Logo,era un Mércores
Páxina 8 O Provisional 7 abril 2006

A Biblioteca do IES María Sarmiento adoptou

o sistema de codificación universal

INFÓRMATE NA ETIQUETA
A etiqueta ¡vaia! non é mais que a pegatina
que ten cada documento no seu lombo.
APORTA MOITA INFORMACIÓN SOBRE O LI-
BRO ou material no que estea. ¡FÍXATE!

Código que lle pertence segundo a

CDU (que tamén nos permite utilizar
Dende comezos deste curso 2005-06 todos os documentos se 82 - N unha letra). Neste caso significa que
catalogaron e situáronse segundo a CDU (Clasificación Decimal se trata dunha obra de LITERATURA
narrativa
Universal), que se utiliza na maioría das bibliotecas, e que ten
como referente a norma ISO 50001.
De agora en diante, os libros ficharanse con números do 0 ao 9
(con diferentes apartados en cada un deles, 01, 35, 504, ...). Cada Sempre en MAIÚSCULAS, fai referen-
cia ás tres primeiras letras do apelido
número correspóndese cunhas determinadas materias. (Ver páxina
do autor ou autora (neste caso Ca-
seguinte). Evidentemente non é necesario aprender de memoria CEL milo J. CELA)
esta codificación porque existen carteis á entrada e dentro da pro-
pia biblioteca; ademais, o grupo deprofesores colaboradores po-
den informar máis concretamente e hai folletos á disposición de
Sempre en MINÚSCULAS, amosa as
todos os membros da Comunidade Educativa do IES María Sar-
tres primeras letras do título da obra
miento, co tempo isto será "coser e cantar". (neste caso é LA COLMENA, e como
Fíxate no gráfico das materias, nel verás cales se corresponden la só hai tres espazos o "c" xa non en-
con cada número. Nos estantes da "biblio" observarás que coloca- tra)
mos os libros segundo o apartado ao que pertencen. Para atopar
un libro tes que saber primeiro a que materia pertence (CDU) logo
verás dentro de cada apartado os distintos sub-apartados. Os li- Indica que este é o libro número
bros que pertencen ó mesmo apartado ordénanse alfabeticamente 2368 que hai na nosa biblioteca, o
polo autor, neste caso, por exemplo, os libros de Cela estarán 2368 ordenador asigna por orde un núme-
antes que os de Cervantes. Se tamén coincide o autor, a orde ro a cada documento que se intro-
daralla o título do libro, e se tamén coincide, o número de rexistro duce nel
máis baixo estará antes có máis alto.

CURIOSIDADES: PARTES DUN LIBRO

PROFESORES COLABORADORES tapa da cara posterior
cabeza cella
fronte canle diante
cabezada punta
A figura do profesor colaborador vén funcionado dende gracia ou adorno
hai 5 ou 6 anos, cando se acometeu a ampliación e tapa da cara anterior
reforma da biblioteca; non conta con ningunha reduc- etiqueta
ción horaria nin outra compensación, só pretenden, coa nervios pé
súa adicación, contribuír á difusión da lectura entre o gardas a cor
alumnado. Na acutualidade son profesores colaborado- lombo cabeza gardas brancas
res: Mariluz Poch Villar, Mariluz Fernández Díaz, Xan bisagra anteportada
portada
Luís Fernández Fernández, Xosé Cabana Cabana, salva garda
Jorge Santamariña García, María Jesús Pérez Ramos, contratapa
Älvaro Ferreirós Rey, Francisco José Hermida Trastoy,
Ángeles Rey González, Rosa Smoza Vila, Mª Josefa fronte canle diante
Barreira Rivas, Luís Pablo Fernández Villar, Mercedes cella
Ballesteros Fernández e Primitivo Marcos Ferreiro caxo
cabezada pé
7 abril 2006 O Provisional Páxina 9

CIVILIZACIÓN,
CLASIFICACIÓN DECIMAL UNIVERSAL

0
CULTURA, CIENCIA E
COÑECEMENTO EN
XERAL,
BIBLIOTECONOMÍA,
DOCUMENTACIÓN,
LECTURA,
PERIODISMO

1
FILOSOFÍA HISTORIA,

9
PSICOLOXÍA XEOGRAFÍA,
CIENCIAS BIOGRAFÍAS,
OCULTAS, VIAXES,
ÉTICA HERÁLDICA,
RELIXIÓN ARQUIVÍSTICA

2
BIBLIA
IGREXA
CRISTIÁ
RELIXIÓNS
MITOLOXÍA CIENCIAS SOCIAIS,
SOCIOLOXÍA,
LINGUA,
ESTATÍSTICA, POLÍTICA

3
LITERATURA,
GOBERNO, TRABALLO,

8
NOVELA,
DEREITO ECONOMÍA,
TEATRO,
COMERCIO,
POESÍA,
ADMINISTRACIÓN
CIENCIAS NATURAIS, IDIOMAS,
PÚBLICA, POLÍTICA
CIENCIAS EXACTAS, LINGÜÍSTICA,
SOCIAL, EDUCACIÓN
NATUREZA, ESTUDOS

5
TEMPO LIBRE, FOLCLORE,
MATEMÁTICAS, LITERARIOS
MULLER
ASTRONOMÍA,
FÍSICA E QUÍMICA,
XEOLOXÍA, ARTE, ESTÉTICA,
BIOLOXÍA, ICONOGRAFÍA,
ARQUITECTURA,

7
ECOLOXÍA
URBANISMO,
DEBUXO,
MANUALIDADES,

6
CIENCIAS APLICADAS, PINTURA,
TECNOLOXÍA, ENXEÑERÍA, SAÚDE, ARTES GRÁFICAS,
SANIDADE, MEDICINA, FOTOGRAFÍA,
AGRICULTURA, DECORACIÓN, CINE,
ADM. DE EMPRESAS, MARKETING, MÚSICA, TEATRO, DEPORTES,
CONTABILIDADE, COCIÑA, ESPECTÁCULOS
BRICOLAXE, COMUNICACIÓNS,
INFORMÁTICA

O apartado 4 resérvase na CDU para futuras incorporacións. Quen sabe se dentro de pouco tempo teremos que crear un novo
apartado para un conxunto de novas materias. ¡A CDU está preparada para crecer!.

- PRENSA ESCOLAR -
Reporteiros en Acción é un programa sociocultural e educativo da
Asociación de Prensa Xuvenil que conta coa colaboración da Dirección
Xeral de Cooperación e Comunicación Cultural do Ministerio de Educa-
ción, Cultura e Deporte, e coa das concellalías de Xuventude, Cultura
e Deporte de moitos Concellos. Ata agora foron publicados no seu xornal
dixital os seguintes artigos de O Provisional:
-Howlin Wolf de Javier Caneda, no apartado de Recreo.
-Os meus heroes olímpicos: Jesse Owens de Mariluz Fdez. Díaz, en Deportes.
-A igrexa de San Pedro de Valcarría. Apartado de Cultura.

VISITA: http://www.prensajuvenil.org/prin/repor.htm
Páxina 10 O Provisional 7 abril 2006

O Bruxo do Pozo
A historia que vou contar non aparece en ningún libro de lendas, páxinas web nin en
calquera dos medios de comunicación, pero si está na mente de todos os veciños da
parroquia de Bravos, que é o pobo onde vivo. Aínda que hai persoas que pensan que non
é certo, están realmente enganadas xa que hai numerosas testemuñas, entre elas meu
pai, que era un raparigo cando isto aconteceu; o meu veciño, que é o sobriño do prota-
gonista da historia, e a filla dunha das persoas que o viviu.

A historia acontece nunha época bas-

tante difícil xa que non existían os
estudos nin as comodidades que hai
hoxe en día. Modesto Fernández Díaz,
como moitas outras persoas, emigrou
a Cuba para adquirir estudos de medi-
cina, alí pasou uns 34 anos, aproxima-
damente, traballando como enfermeiro
e foi onde casou. Un día apareceu por
Bravos na casa da súa irmá, sen dar
ningunha explicación; foi cando quedou
a vivir definitivamente no Pozo. Era un
veciño coma outro calquera e empezou
a facer de curandeiro medio en broma
cos amigos, pero o seu método
chegou a ser coñecido de tal forma que
eran moitas as persoas que viñan velo
para que as curase. Non tiña título nin
ningún utensilio, pero el sempre daba
coa enfermidade, así sen máis, e logo
enviábaos a unha pequena farmacia
que tiña un amigo en Viveiro.
Era moita a xente que viña cabo del, - Vista actual da casa que foi de Modesto Fernández Díaz, no lugar de O Pozo en
non só de Bravos, senón tamén de lu- Bravos; actuamente vive nela o seu sobriño Xuxo -
gares alonxados, como Ferrol,
Ortigueira, As Pontes, Muras, Navia e
doutras zonas de Asturias… bía que andar máis de medio xa que as protestas dos médicos
Chegaban a reunirse diante da súa quilómetro, atravesar un río e andar por fixeron que non puidera volver os pa-
casa ata trinta persoas, pero ó non ter un camiño moi perigoso; pero mere- cientes. O “Bruxo do Pozo” caeu enfer-
título non podía cobrarlles, non obstan- cía a pena. A xente chegaba en coches, mo e finalmente morreu no ano 1962.
te, a xente traíalle xamóns, chourizos, a cabalo…Era algo realmente asom- Hoxe na súa casa vive o seu sobriño
ovos e todo tipo de utensilios que se broso. e a muller deste, que foron os que me
utilizaban naquel entón. Pero as cousas comezaron a com- deron moitos dos datos desta historia
Era moi difícil de crer xa que a xente plicarse cando os doutores, que tiñan que ata hai uns días descoñecía e que
viña sen importarlle as malas un verdadeiro título, o denunciaron xa me sorprendeu moito pola forma de
condicións dos camiños, pois a que estaba atendendo a xente sen ter curar que utilizaba. Dona Fina, unha
estrada non estaba aínda toda feita e un título e quitáballes clientela; foi in- muller amiga da familia, é a filla dun
tiñan que andar desde a antiga escola cluso encarcerado, aínda que só por dos pacientes do “Bruxo” e lémbrase
de Viga, á que podían chegar os unhas horas, grazas ó seu avogado. da fama que tiña este home en todos
minibuses, ata a casa do considerado Seguiu tratando a xente con total os arredores.
como “O Bruxo do Pozo”. Para iso, ha- liberdade, pero non por moito tempo Monserrat Lamelas Cao - 2º ESO C

O Provisional IX Semana da Prensa

Intercambio co Lycée Bossuet de Lannion
7 abril 2006 O Provisional Páxina 11

A NOSA PROFESORA:
ESTABAÑÓN

MARÍA JOSEFA CARMEN BARREIRA RIVAS
A persoa...
O seu carácter é, ao principio, dunha
persoa seria e moi esixente, pero a
medida que a imos coñecendo
dámonos de conta que o único que
quere é que sexamos responsables e
moi estudosos. Nas súa clases
impónnos respecto e moitas normas e
disciplina que nos parecen, ás veces,
excesivas, pero todos sabemos que
debería ser así con todos os profes.
Coa gramática inglesa non se lle
pasa unha; a min gústame como
profesora e estou contenta nas súas
clases, porque despois cando pase para
3º de ESO teño asegurado un bo nivel.
A funcionari
funcionariaa ...
Comezou a dar clase no Colexio San
Clemente (O Pindo) no curso 1983-
84. Dende o 1984, ata o 1990, estivo
na Escola-fogar "Santa Rita"de Galdo
onde tivo o cargo de Directora.
Dende finais do curso 1989-90 ata
o 1997-98 foi profesora no CEIP
Cóntannos que no ano 877, o rei
D. Afonso III deulle ao Bispo
Rudesindo I unha vila chamada “Vila
das Areas”, ao pé do monte Faro,
perto de Xuances. Por desgracia,
hoxe xa non témo-la presencia desta
vila por tela arruinado o mar.
*****
Cando o apóstolo Santiago andaba
predicando por Galicia, chegou a
Estabañón montado nunha barca
empurrada pola tempestade; cando
chegou a terra pideu axuda a un
veciño zapateiro do lugar quen,
degrazadamente rexeitou axudarlle. O
apóstolo chorou bágoas e bágoas de
amargura subindo ao Monte Faro,
lamentándose:
“arrevírate Vila,
co debaixo pra riba”
*****
Estaba só cando, de repente,
enfureceuse o mar de Area e unha ola
Josefa, nunha foto realizada na viaxe dos xigante somerxeu a Vila.
profesores do IES María Sarmiento a Usúrbil, Hoxe en día, dende un lugar
fai tres anos
segreto, pódese ver no fondo da
lagoa a torre da Igrexa e oír o son das
"Santa Rita"; por mor do proceso de
campás.
adscrición pasou a dar clase de Inglés
no IES María Sarmiento a comezos do
Mery Purriños Ares 2º ESO A
curso 1998-99.
- Alumna de 1º de ESO -

VIAXE FINAL DE
VIAXE A CORUÑA ETAPA
Os alumnos de 4º de ESO, coordina-
dos pola Vicedirectora, Gema Rena
Monteserín, ultiman os detalles da
viaxe final da ESO que realizarán a
finais deste mes.
Está previsto que sexa Valencia o lu-
gar de destino, para visitar Terra Mítica
así como diversas obras do arquitecto
Santiago Calatrava.
Ata o de agora, non se sabe que pro-
fesores os acompañaran na tan ansia-
da viaxe.
Informaremos no próximo número.

Cincuenta alumnos de 1º de Bacharelato visitaron na cidade herculina

o INEF (Facultade de Ciencias de Actividades Físicas e Deportivas) e
tamén participaron, no Coliseum, nunha actividade de patinaxe sobre
xeo. (A fotografía recolle o momento de chegada ás instalacións).
A viaxe estivo organizada polo Depatamento de Educación Fisica e
foron acompañados polos profesores Francisco Basanta Barro,
Mariluz Fernández Díaz e Helena Pérez Inés.
Páxina 12 O Provisional
OS ALUMNOS DE ELECTROMECÁNICA DO VEHÍCULO
PRESENTARON UHA MAQUETA DE SON
Vicente Iglesias Gómez, Borja Martínez Martínez, Iago Campo Fernández,
Adrián Fraga Pérez e Isaac Rubal Casas (non aparece na foto) un grupo de
alumnos de 2º curso do Ciclo Medio de "Electromecánica do Vehículo"
realizaron unha maqueta cos últimos avances en materia de son aplicado ao
automóbil como colofón ao traballo que desenvolveron no 1º trimestre no
módulo de "Sistemas de Seguridade e Confortabiliadade".
Durante unha semana expuxeron a tódolos alumnos e persoal o traballo
realizado, co cal se senten moi orgullosos dado que foi realizado integramente
por eles, incluíndo o deseño do circuíto e o panel.
-Fixemos un pouco de todo: deseñar, pintar, de electricistas..-. sinalou un
dos compoñentes do grupo.
____________________________
Noutra orde de cousas, O Departamento de Mantemento de Vehículos
organizou unh viaxe pedagóxica para os alumnos de "Electromecánica" e
"Carrocería" a Santiago para visitar a factoría de Castrosúa; tamén
aproveitaron para estar nas instalacións de Noyamovil. O xantar realizárono no
IES Compotela (Escola de Hostalería) en Lamas de Abade.
O sol repite o seu percorrido aparente
aproximadamente cada 24 h á metade de
¿onde está o sol?
velocidade da agulla pequena do reloxo de tal
xeito que ao medio día está ó sur (por estarmos
no hemisferio norte). En Viveiro é medio día ás
13:30:19 h en horario de inverno (GMT+ 1h
+4minutos X lonxitude de Viveiro) e ás
14:30:19 h en horario de verán (hora oficial).
A altura que levanta o sol desde o
horizonte ó medio día en Viveiro é:
· Mínima no solsticio de inverno que é
duns 23º (90º - latitude de Viveiro- 23.5º)
· Mediana nos equinocios que
é duns 46º (90º - latitude de Viveiro)
· Máxima no solsticio de verán que é duns
70º (90º - latitude de Viveiro+ 23.5º)
7 abril 2006
ACCESO AO SISTEMA
UNIVERSITARIO DE GALICIA
Os alumnos de 2º de Bacharelato e
de 2º curso dos ciclos superiores par-
ticiparon nas "VIII Xornadas sobre a
estrutura e acceso ao sistema univer-
sitario de Galicia" que se celebraron
no Teatro Pastor Díaz de Viveiro o pa-
sado 9 de marzo. Como complemen-
to a esta información recibirán proxima-
mente un exemplar da publicacion
"Ensino Superior en Galicia"
DEPARTAMENTO DE
ADMINISTRATIVO
O 9 de marzo, os alumnos de
"Xestión Administrativa" e de "Adminis-
tración e Finanzas" visitaron, en San-
tiago de Compostela, o Parlamento de
Galicia, o Museo do Pobo e o Centro
Galego de Arte Contemporáneo.
Canda eles viaxaron os profesores Ge-
neroso Ramallal Dopacio e Álvaro
Ferreirós Rey.
CINENSINO
Para os alumnos de 1º e 2º de ESO
proxectourse, o 8 de marzo, a película
"Descubrindo nunca xamais", dentro do
plano de Cinensino. María Guerreiro e
Raquel Solla foron, xunto cos titores
dos grupos, as encargadas de acom-
pañar aos alumnos ata Viveiro.
DEPARTAMENTO DE FRANCÉS
Os alumnos de Francés de 3º e 4º de
ESO e Bachillerato estiveron na Coru-
ña o 13 de marzo, acompañados por
Mariluz Poch Villar, Helena Pérez Inés e
Mª Jesús Pérez Ramos, para ver a obra
de teatro "Le malade imaginaire" no IES
Cruceiro Baleares.
SOL SUR
Se colledes un reloxo
de agullas e ás 13:30:19
h (ás 14:30:19 h no
horario de verán)
poñédelo nas 12h xa
tedes unha brúxula
solar: poñendo o reloxo
en horizontal coa agulla
pequena apuntando ó
-Cándido Dacosta Lago-
sol, a bisectriz do
ángulo que fai a agulla
pequena coas 12h
marca o sur (dirección N-S). A única pega é que en febreiro o
sol vai retrasado case un cuarto de hora e en novembro
adiantado outro cuarto.
 7 abril 2006
OS MEUS HEROES OLÍMPICOS: Maria Mutola
Maria Mutola é unha das atletas que
máis admiro dentro e fóra das pistas
de atletismo. Creo sinceramente que
chegado a un punto de excelencia no
teu traballo e ó recoñecemento mun-
dial, todo profesional, home ou muller,
debería apostar por facer algo para
que o mundo sexa un sitio mellor onde
vivir. Esto é o que fai Maria Mutola.
Veredes:
Con 33 anos, esta mozambicana de
Macuto é unha lenda viva na historia
do Atletismo, en concreto dos 800
metros. Ía para futbolista, pero un “olleador”
do programa Solidariedade Olímpica,
rescatouna para o atletismo (becárona en
Estados Unidos). E dende o ano 1993
poucas probas se lle escaparon a esta
musculosa atleta. Posúe tres medallas de
ouro en campionatos do mundo (1993, 2001
e 2003), una de prata (1999) e outra de bron-
ce (1997). No que respecta a campionatos
en pista cuberta, acaba de pasar á historia
por alcanzar un total de sete medallas de
ouro (1993, 1995, 1997, 2001, 2003, 2004 e
2006), aparte dunha de prata (1999). E por
suposto, no referente ós xogos olímpicos,
tampouco se queda curta, xa que ten unha
medalla de ouro (2000) e outra de bronce
(1996). Pero a cousa non acaba aí. A “Golden
League” (que é un conxunto de seis
competicións atléticas, realizadas en noutras
tantas cidades, e no que participa o mellor
do mellor no atletismo mundial) concede
como premio a aqueles atletas que gañen a
súa proba nas seis competicións, un total
de 50 “quiliños de ouro” (un millón de dóla-
res, é dicir, unha salvaxada de cartos) a
repartir entre os que o consigan. Pois ben,
Maria Mutola, no ano 2003 conseguiuno para
- Alumnos de Lannion na bilioteca do noso centro durante o intercambio de 2004 -
O Provisional
Por Mariluz Fernández Díaz
ela soa. ¿E que fixo cos cartos? Aquí vén o
que máis me gusta. Doou a maior parte do
premio á Fundación que leva o seu nome e
que se dedica a escolarizar e becar a nenos
africanos en Estados Unidos para que
poidan practicar o atletismo. Segundo a súas
palabras -“o máis importante para min é
que a fundación siga motivando ós mozos
e que en Pekín 2008 o meu país teña un
equipo de entre 12 ou 15 atletas”-. Incrible.
Pero tampouco acaba aí a cousa. A ONU
nomeouna “Emisaria da Xuventude” dentro
do programa das Nacións Unidas para o
Desenvolvemento. Este programa ten como
obxectivos reducir a pobreza, a
enfermidade, o analfabetismo, a degrada-
ción do medio ambiente e a discriminación
contra a muller.
Respecto a Maria Lurdes Mutola só teño
unha mágoa: que non lle concedesen o pre-
mio “Príncipe de Asturias” do deporte no ano
2002. Ese ano tamén optaba a ese premio a
selección brasileira de fútbol. ¿Sabedes
quen gañou? En fin, se os ídolos están para
imitalos (ou tentar facelo), dende o meu punto
de vista, aí tedes un gran exemplo. Como
deportista e como persoa.
Páxina 13
Encontro cos
empresarios
O departamento de Mantemento
de Vehículos Autopropulsados orga-
nizou, o pasado 29 de xaneiro, unha
sesión de traballo con tódolos empre-
sarios e responsables dos talleres de
reparación de automóbiles das comar-
cas de A Mariña e Ortegal.
Na mesma analizáronse diferentes
aspectos relacionados coa formación
e fixéronse propostas concretas de cara
a mellorar a comunicación entre o sec-
tor académico e produtivo.
O dragón de Piago
É unha noite calma. Brillan as estrelas no
ceo prateado, sopra unha brisa que fai
rumorear os xuncos da ribeira.
No río Landro un son metálico apagado
emerxe na profundidade da lóbrega.
Prodúceo unha campá dunha ermida fundida
nun dos meandros do río. É baixamar
profunda e o refluxo forte da marea move o
badalo. Escóitase a moitas leguas á redonda.
Ao mesmo tempo escóitase un ruxido que
fai fuxir a todos os seres vivos dos
arredores; é horrible, expándese por todo o
val. Do pozo sae unha cola espumosa de
más de vinte metros que golpea furiosamente
as augas e árbores da beira. É o gardián
eterno da campá, é o dragón de Piago, ex-
citado polo son da campá...
Adrián Casas Sánchez - 2º ESO
intercambio co
Lycée Bossuet de
Lannion
Dende o pasado 28 de
marzo ata fai dous día, os
alumnos de 4º de ESO que
cursan como Idioma Francés
participaron no intercambio
que organizou o Departa-
mento que coordina Mariluz
Poch Villar.
En total viaxaron 12 alum-
nos acompañados pola profe-
sora Helena Pérez Inés.
-Máis información e fotos no próximo número-
Páxina 14 O Provisional 7 abril 2006

A carón do blues

"OTIS SPANN"
Por Javier Caneda González

Muddy Waters tiña o prototipo de banda blues de Chicago nos anos cincuenta e sesenta, e en Otis Spann un
formidable pianista que o acompañou durante case dúas décadas e que foi capaz de gravar varios álbums en
solitario cunha calidade musical máis que considerable.

Spann naceu en Jackson, Mississippi, o 21 de marzo de
1930. Comezou tocando o órgano na igrexa do seu pai, da que
era reverendo, en Clarksdale. En 1942 emigrou cos seus pais
a Chicago onde comezou a boxear e a
xogar o fútbol, ata que un encontro co
tamén pianista Big Maceo o empurrou
a retomar o piano e a dedicarse total-
mente ó blues.
A comezos dos anos cincuenta
Muddy Waters andaba na procura de
músicos para completar a súa banda e
viu tocar a Otis cun dos moitos gru-
pos para os que traballaba. En 1952
contratouno e xa non deixaría de tocar
con el, xa fose en directo ou en estu-
dio, ata a súa morte. Converteuse deste
xeito na espiña dorsal da Muddy
Waters Blues Band, dándolle unha
consistencia que favoreceu enorme-
mente o seu éxito definitivo ata
converterse na maior referencia do
blues en Chicago.
No festival de Newport, en 1960,
produciuse un feito decisivo que mar-
caría a súa carreira: interpretou en so-
litario o tema “Goodbye Newport
Blues” que pechaba o concerto de Muddy no festival. Este
tema, que quedou para a posteridade no álbum “Muddy
Waters at Newport”, composto xunto con Langston Hughes
a raíz dos graves incidentes que tiveron lugar neste festival,
centrou a atención sobre el. A partir de aquí, animado polos
seus compañeiros e durante toda a década dos sesenta,
comezou a gravar en solitario numerosos álbums acompaña-
do en moitas ocasións, como non, polo propio Muddy e a
súa banda.
A finais dese mesmo ano gravou o seu primeiro álbum,
“Otis Spann Is The Blues”, acompañado unicamente polo
guitarrista Robert Jr. Lockwood, onde amosa claramente as
súas armas: unha voz cálida e profunda e unha técnica
baseada nunha man esquerda con moita mobilidade (inspira-
da no seu mestre Big Maceo) e uns
baixos ambulantes que conseguen
crear unha tensión dramática con tan
so dúas notas. Na miña opinión este
é un dos seus dous ou tres traballos
máis inspirados.
Seguíronlle outros discos tamén de
moi alto nivel como “The Blues Never
Die!” (xunto ó harmonicista James
Cotton), “Walking Blues” (acompa-
ñado do tamén pianista Saint Louis
Jimmy), “The Blues Is Where It´s At”
ou o excelente “The Blues Of Otis
Spann” gravado en Londres.
A comezos da década dos setenta,
acompañado polo grupo británico
Fleetwood Mac, obtivo o seu único
éxito comercial co intenso “Hungry
Country Girl” (do álbum “The Biggest
Things Since Colossus”) dedicado a
súa dona, a cantante Lucille Spann.
Pero por un capricho do destino,
faleceu poucas semanas antes da pu-
blicación do single víctima dun cáncer. Era o 24 de abril de 1970.
DISCOGRAFÍA SELECCIONADA:
- Otis Spann Is The Blues
- Walking Blues
- The Blues Never Die!
- The Blues Is Where It´s At
- The Bottom Of The Blues
- The Blues Of Otis Spann

SOLICITUDE DE PRAZA PARA CURSAR EDUCACIÓN SECUNDARIA

CURSO 2006-07
-ALUMNOS PROCEDENTES DE COLEXIOS NON ADSCRITOS-
PRAZO: DO 16 DE MARZO AO 18 DE ABRIL
NOTA: AS PRAZAS QUE SE OFERTARÁN SON AS QUE PODAN QUEDAR DISPOÑIBLES
DESPOIS DA ESCOLARIZACIÓN DOS ALUMNOS DO PROPIO CENTRO E DOS COLEXIOS DE
VICEDO, OUROL, GALDO E CELEIRO
7 abril 2006 O Provisional Páxina 15

Entr egado o pr
Entregado emio á inovación educativa
premio
en materia de enerxías rrenovables
enovables

A empresa Saclima, SL de Valencia,
entregou o pasado 22 de decembro ao
Departamento de Tecnoloxía o material
didáctico correspondente ao segundo
premio á "innovación en materia de ener-
xías alternativas 2004-05", do que infor-
mámos nas páxinas centrais do núme-
ro anterior de O Provisional.
Nas fotografías podemos ver, á esquer-
da, o panel fotovoltaico que ademais leva
incorporado todo o sistema de carga e
redistribiución da enerxía almacenada; á
dereita vemos un colector para a produ-
ción de auga quente que incorpora, ade-
mais do sistema de captación, un tanque
acumulador cunha capacidade de 160 li-
tros, bombas e sistema completo de re-
gulación e control.
En principio, o material vaise destinar
ao apoio nas clases de Tecnoloxía da
ESO e Bacharelato, aínda que o Depar-
tamento ten solicitado á Dirección a crea-
ción dunha aula específica para tódolos
proxectos de innovación que se están
desenvolvendo.
Para este ano, segundo sinalou o Xefe
de Departemento, Luís Mel Galocha,
están a traballar nun colector parabólico
con seguimenteo autónomo para a pro-
dución de auga quente, co cal volverán
participar na convocatoria anual conxunta
entre o INEGA e a propia Consellería de
Educación.

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

¿Que é a ENERXÍA SOLAR FOTOVOLTAICA? ¿Que é a ENERXÍA SOLAR TÉRMICA?

As instalacións de enerxía solar fo- A instalacións

tovoltaica aproveitan a radiación solar
para xerar unha corrente eléctrica, que
pode utilizarse directamente, vender-
se, ou almacenarse en forma de ener-
xía química en baterías.
Estes usos dan lugar ós dous tipos de instalacións : ins-
talacións fotovoltaicas conectadas á rede e instalacións
fotovoltaicas illadas.
As instalacións fotovoltaicas conectadas á rede utilízanse
en lugares aos que chegan as liñas eléctricas, estando a
instalación interconectada á rede. Así, pódese utilizar a ener-
xía que se vai producindo para consumir e vender os exce-
dentes ou toda enerxía producida.
En canto ás instalacións fotovoltaicas illadas, resultan moi
útiles naqueles sitios ós que non chega a rede eléctrica
convencional. Teñen o inconveniente de que necesitan un
sistema de acumulación (baterías).
Algunhas exemplos desta aplicación son: electrificación
de vivendas e núcleos iIIados, Iluminación pública, bombeo
de auga, sinalización en vías públicas e telecomunicacións.
de enerxía solar
térmica aproveitan
a radiación solar
para quentar un
fluído. O seu fun-
cionamento ba-
séase en facer quentar un líquido e facelo circular polo inte-
rior dun panel, onde se consegue unha alta temperatura.
As aplicacións características deste tipo de instalacións
son: quentamento de auga, calefacción, climatización de
piscinas, etc.
Debemos ter en conta que, nunha vivenda unifamiliar, a
instalación de aproximadamente 4 m2 de paneis solares
térmicos pode chegar a reducir ata un 70% o consumo ener-
xético para o quentamento de auga; o inconveniente é que o
máximo rendemento dáse nos meses de verán cando, por
exemplo, non se usa a calefacción que, mediante o uso de
chan radiante, pode ser outra aplicación moi interesante.
No caso de climatización de piscinas conséguense aforros
medios dun 60 ou 70% do consumo enerxético.

MÁIS INFORMACIÓN EN: http://www.inega.es ou no Departamento de Tecnoloxía do IES María Sarmiento

Páxina 16 O Provisional 7 abril 2006

UN TEMA VITAL

Para faclitar ao máximo a accesibilidade á vacinación de todos os estudantes incluídos na idade

de risco, as Consellerías de Sanidade e Educación acordaron vacinar ao alumnado dentro do
propio centro educativo: no caso do IES María Sarmiento desprazouse persoal facultativo do Centro
de Saúde de Viveiro para realizar esa acción.

A QUEN SE VACINA TV
Todos os alumnos e calquera outro AULA
persoal do centro educativo nacidos entre o PLÁSTICA
1 de xullo de 1980 e o 31 de decembro de
1992, é dicir, as persoas que teñen entre 13
e 25 anos (ambos inclusive) forman parte
do colectivo ou poboación diana a quen se
dirixe esta campaña.
Administrarase unha dose única no pe-
ríodo comprendido entre o 6 de febreiro e o
30 de xuño deste ano; para os alumnos
que, por calquera motivo non puideron
vacinarse no centro, poden acudir ao
Centro de Saúde de Viveiro ou contac-
tar co seu médico de cabeceira.

A ENFERMIDADE:
Que é unha meninxite?
É unha enfermidade contaxiosa que con-
siste na infección das meninxes, as mem-
branas que rodean e protexen o cerebro e a
médula espiñal. Esta enfermidade pódena
producir:
- Virus: son as meninxites víricas, nor-
malmente máis benignas así como as máis
frecuentes.
- Bacterias: son as que causan as me-
ninxites bacterianas, moito máis severas e
perigosas, podendo evolucionar fatalmente
ou deixar graves secuelas.
Como se contaxia a meninxite
meningocócica?
Os meningococos son bacterias que for-
man parte da flora normal da nasofarinxe.
De feito aproximadamente un 5% da po-
boación son portadores do meningococo, é
dicir, que o levan na gorxa sen que cause
ningunha patoloxía o que lle permite desen-
volver anticorpos antimeningocócicos dan-
do lugar á chamada inmunidade natural.
O contaxio prodúcese de forma directa
de persoa a persoa, a través da saliva e
vese facilitado en comunidades pechadas,
colexios, etc.
MÁIS INFORMACIÓN:
http://dxsp.sergas.es/default.asp
XUSTIFICACIÓN DA CAMPAÑA
Durante os anos 1995 e 1996 a Dirección Xeral de Saúde Pública puxo en marcha
unha campaña de vacinación masiva coa vacina de polisacáridos A+C, única dispoñible
nese momento, para todas as persoas que tiñan entre 18 meses e 19 anos, que se
desenvolveu entre decembro de 1996 e xaneiro de 1997.
Esta campaña tivo unha alta taxa de cobertura, chegando a máis do 85% da poboación
diana, e, como resultado conseguiuse un descenso moi importante dos totais de
enfermidade meningocócica C.
A partir do ano 2000 recomendouse a vacinación coa nova vacina conxugada fronte ao
serogrupo C de todos os nacidos a partir de xaneiro de 1993, á vez que se icluía un
calendario sistemático de vacinacións aos 2, 4 e 6 meses de idade.
Todas estas actuacións levaron á diminución da aparición de casos desta enfermidade,
pero a partir da tempada 2003-04 comezouse a detectar un lixeiro e continuado aumento
na incidencia así como un incremento da mortalidade, especialmente na poboación maior
de 13 anos; esta tendencia mantívose no 2004-05, e estase a repetir nesta.
Probablemente estes feitos teñan que ver coa diminución da protección da vacina
polisacárida, co paso do tempo e tamén ao aumento da exposición.
Nesta situación constátase a necesidade de establecer unha camapaña de vacinación
con captación dos grupos de idade máis afectados, a sinalada na columna da esquerda, co
obxecto de protexer o maior número de persoas posibles, tanto pola protección directa que
proporciona a vacina como pola inmunidade do grupo conferido pola vacinación.