FAKULTI PENDIDIKAN DAN BAHASA

SEMESTER ENAM ( SEPTEMBER ) / 2012 HBPE2103 PERGERAKAN ARTISTIK DAN KREATIF

TUTOR EN. ABU BAKAR B MISKON

PELAJAR Nama No. IC No. Matrik : Nor Aini Bt Yusop : 730414045108 : 730414045108001

ISI KANDUNGAN BIL 1.0 Pengenalan Gimrama 1.1 Program 1.2 Tarikh 1.3 Tempat latihan 1.4 Matlamat 1.5 Objektif 1.6 Acara Disertai 1.7 Peralatan 1.8 Sasaran 1.9 Punca kewangan 1.10 Anggaran kos 1.11 Jawatan kuasa induk 1.12 Surat mohon kebenaran 2.0 Program Latihan 2.1 Minggu 1 2.2 Minggu 2 2.3 Minggu 3 2.4 Minggu 4 2.5 Minggu 5 2.6 Minggu 6 3.0 Pelan lantai acara gelung 3.1 Prosedur Perlaksanaan 4.0 Pelan lantai acara reben 4.1 Prosedur Perlaksanaan 5.0 Penutup Rujukan 11 12 13 14 15 16 17 18 20 21 23 24 PERKARA MUKA SURAT 4 5 5 5 5 5 5 6 7 8 8 9 10

PERSATUAN GIMRAMA SEKOLAH KEBANGSAAN LEREH, 76400 TANJONG KLING, MELAKA

******************************************************************************

KERTAS KERJA LATIHAN GIMRAMA

TEMPOH LATIHAN:
1 DISEMBER 2012 HINGGA 12 JANUARI 2013

TEMPAT LATIHAN:
DEWAN SK. LEREH

1.0

Pengenalan Gimrama

Gimnastik berirama atau gimrama merupakan suatu sukan yang sangat istimewa dan menarik perhatian. Sukan ini telah menjadi semakin popular dalam kalangan peserta dan penonton. Sukan gimrama memerlukan kemahiran yang tinggi serta kelembutan dan kordinasi tubuh badan yang baik selain daya kreativiti mencipta gerakan. Sukan gimrama juga merupakan suatu program kecergasan fizikal khususnya bagi murid-murid perempuan serta kaum wanita di semua peringkat umur.

Kesemua kemahiran dan teknik peralatan yang digunakan dalam gimrama perlu dilakukan bersesuaian dengan pergerakan badan. Pergerakan gimnastik menggunakan alatan perlu dilakukan dengan kawalan badan yang baik serta dengan gaya badan yang bergaya dan kemas. Memandangkan perkara ini seorang gimnas per lu memahami segala pergerakan badan atau elemen teknik badan untuk membentuk gerakan yang baik dalam gimrama. Dengan kata lain elemen-elemen ini merupakan asas kepada gimrama dan mesti dilakukan sepanjang rutin latihan. Kesemua elemen teknik badan hendaklah digabungkan dalam rutin gerakan supaya menjadi suatu rangkaian yang licin dan baik. Terdapat pelbagai pergerakan badan dalam setiap kumpulan untuk melahirkan suatu rutin yang asli dan tersendiri. Gabungan-gabungan berbeza yang terhasil antara pergerakan badan dan manipulasi peralatan menjadikan gimrama sebagai suatu sukan yang sangat mencabar bagi gimnas dan jurulatih. Cara melakukan gabungangabungan ini bergantung pada pengalaman dan kreativiti jurulatih atau gimnas.

Memandangkan gimrama tergolong sebagai sukan berprestasi tinggi, Pejabat Pelajaran Daerah Melaka Tengah bercadang untuk menganjurkan Pertandingan Gimrama antara sekolah rendah. Persatuan Gimrama Sekolah Kebangsaan Lereh telah bersetuju untuk menyertai pertandingan berkenaan. Satu Jawatankuasa telah ditubuhkan untuk menyelaras program latihan yang bakal diadakan selama 6 minggu bermula 1 Disember 2012 hingga 14 Januari 2013. Berikut ialah kertas kerja program latihan yang dimajukan kepada pihak sekolah untuk mendapat kebenaran mengadakan latihan bagi mengenalpasti bakat-bakat yang boleh diketengahkan.

1.1

NAMA PROGRAM :

Latihan Intensif Gimrama

1.2

TARIKH Latihan

: : 1 Disember 2012 hingga 12 Januari 2013

Pertandingan : 14 17 Januari 2013

1.3

TEMPAT LATIHAN :

Dewan Sekolah Kebangsaan Lereh 1.4 MATLAMAT : Matlamat latihan ini adalah untuk memberikan peluang kepada murid-murid mempelajari teknik-teknik dan jenis-jenis pergerakan dalam gimrama seterusnya membentuk satu pasukan gimrama yang untuk mewakili sekolah dalam pertandingan gimrama anjuran Pejabat Pelajaran Daerah Melaka Tengah. 1.5 OBJEKTIF Latihan yang dijalankan ini bertujuan untuk mencapai objektif-objektif berikut : i. Murid dapat menguasai kemahiran asas dalam sukan gimrama seperti melantun, meleret, memutar dan menyambut reben dan gelung rotan. ii. Murid dapat melakukan pergerakan sambil menggunakan alatan reben dan gelung rotan.. iii Murid dapat menggabungkan beberapa pergerakan menjadi satu rangkaian dengan iringan muzik.

1.6

ACARA DISERTAI :

i. Reben ( individu ) ii. Gelung ( individu )

1.7

PERALATAN : a. Gelung Gelung yang akan digunakan dibuat daripada plastik. Tinggi gelung telah disesuaikan dengan ketinggian gimnas. Gelung ini dibalut dengan pita pelekat yang berwarna-warni bertujuan untuk menguatkan cantuman gelung serta menambahkan berat gelung di samping menjadikannya lebih menarik.

b. Reben

Reben yang akan digunakan ditempah daripada pembekal. Reben ini diperbuat daripada kain nilon yang berat. Kain ini mempunyai berat yang sesuai untuk menghasilkan corak pergerakan reben yang baik dan senang untuk dibaling. Ia juga tidak mudah tersimpul dihujungnya.

Bahan Lebar Panjang

Nilon atau bahan lain yang serupa dan tidak berkanji. 4-6 cm Jumlah panjang sebenar ialah 7m, satu meter di lipat pada hujungnya seperti pada Rajah 2.9 supaya menjadi 6 cm 35 g minimum (tidak termasuk kayu dan penyangkutnya)

Berat

Spesifikasi Reben 1.8 SASARAN :

Murid-murid yang disasarkan terdiri daripada murid-murid tahun 2 dan tahun 3 kerana pada peringkat ini murid murid mempunyai daya kelembutan dan kelenturan badan yang lebih baik. Selain itu mereka juga diharap dapat kekal dalam pasukan gimrama sekolah kerana mempunyai tempoh persekolahan yang lebih lama berbanding murid yang lebih dewasa. Dengan itu bakat dan kemahiran murid dapat dipertingkatkan dari semasa ke semasa.

1.9

PUNCA KEWANGAN:

Wang peruntukan Kokurikulum

= RM 600.00

2.10

ANGGARAN KOS: A) Perbelanjaan dari wang peruntukan kokurikukum i) Makan & minum murid ( RM 2.00 X 24 hari X 5 orang) = RM 240.00 ii) Pakaian murid Jumlah = RM 360.00 = RM 600.00

1.11

JAWATANKUASA INDUK

Penaung

: Guru Besar En Sulaman bin Hj. Md.Mohamad

Penasihat

: GPK Kurikulum Pn. Zaharah binti Ishak

GPK Hal Ehwal Murid Pn. Hjh. Kamariah binti Abu Hassan.

Pengerusi

: Ketua Penasihat Kelab Gimrama SK Lereh Pn. Nor Aini bt Yusop

Setiausaha

: Pn. Zarina bt Razak

Bendahari

: Cik Rozana bte Awang

Ketua Jurulatih

: Cik Betty Seow Joon Neo

Pembantu Jurulatih

: Pn. Zalifah bt Menhad Pn. Norisah binti Mohd. Nor Pn. Asmah binti Latip

1.12

Surat Mohon Kebenaran

Setiausaha , Kelab Gimrama, Sekolah Kebangsaan Lereh, 76400 Tanjong Kling, Melaka --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Ruj. Kami: SKL.700 15/4 ( 1 ) Tarikh : 2 Oktober. 2012 Kepada; Guru Besar, Sekolah Kebangsaan Lereh, 76400 Tanjong Kling, Melaka. Tuan, MEMOHON KEBENARAN MENGADAKAN PROGRAM LATIHAN GIMRAMA Sukacitanya perkara di atas adalah dirujuk. 2. Sehubungan itu dipohon kebenaran tuan untuk kami mengadakan Program Latihan Gimrama pada ketetapan berikut: 2.1 Tarikh : 1 Disember hingga 12 Januari. 2013 2.2 Tempat: Dewan Sekolah Kebangsaan Lereh

3. Bersama-sama ini dilampirkan Kertas Cadangan Program Latihan Gimrama untuk makluman dan tindakan tuan. Sekian, terima kasih. BERKHIDMAT UNTUK NEGARA Saya yang menurut perintah,

( ZARINA BT RAZAK ) Setiausaha, Jawatankuasa Induk, Program Latihan Gimrama, Sekolah Kebangsaan Lereh, Melaka. s.k. 1. 2. Jawatankuasa Pengurusan Kurikulum Sekolah. Fail Kelab Gimrama.

10

2.0

PROGRAM LATIHAN YANG DICADANGKAN

LATIHAN MINGGUAN 3.1 Program Latihan Satu Kitaran 6 Minggu : Minggu 1 MINGGU 1 HARI/TARIKH Isnin 3.12.2012 KAEDAH LATIHAN/ KEMAHIRAN Ujian kecergasan INTENSITI

Selasa 4.12.2012

Latihan Gerak Edar Aktiviti : Berjalan 5 stesen x 4 set Masa aktiviti setiap stesen : 2 minit Masa rehat antara stesen : 3 minit Latihan Gerak Edar Aktiviti : Berlari 5 stesen x 4 set Jeda kerja : 2 minit Jeda rehat : 3 minit

Sederhana S1 S2 S3

Rabu 5.12.2012

Sederhana S1 S2 S3

Khamis 6.12.2012

REHAT

Rehat Aktif Pasif Rehat Aktif Pasif Sederhana S1 S2 S3

Jumaat 7.12.2012

REHAT Latihan Gerak Edar Aktiviti : Lompat Ketinting 5 stesen x 4 set Jeda kerja : 2 minit Jeda rehat : 3 minit

Sabtu 8.12.2012

Ahad 9.12.2012

REHAT

Rehat Aktif Pasif

11

2.2

Program Latihan Satu Kitaran 6 Minggu : Minggu 2 MINGGU 2

HARI/TARIKH

KAEDAH LATIHAN/KEMAHIRAN Latihan Aerobik Long Slow Distance Jarak Larian : 5 km Kawasan : Padang sekolah Latihan Gerak Edar Aktiviti : Lompat Skip 5 stesen x 3 set Masa aktiviti setiap stesen : 2 minit Masa rehat antara stesen : 4 minit Latihan Gerak Edar Aktiviti : a. Langkah Chasse b. Langkah waltz c. Langkah grapevine

INTENSITI Rendah S1 S2 S3 Sederhana S1 S2 S3

Isnin 10.12.2012

Selasa 11.12.2012

Rabu 12.12.2012

Sederhana S1 S2 S3 Rehat Aktif Pasif Rehat Aktif Pasif

Khamis 13.12.2012

REHAT

Jumaat 14.12.2012

REHAT Latihan Bebanan Intensiti : 60% Ulangan : 10 kali Set : 4 set Aktiviti : Front Squat Pull Over Lateral Pull Down Two hands Curl Leg Curl Triceps Push Down

Sabtu 15.12.2012

Sederhana S1 S2 S3

Ahad 16.12.2012

REHAT

Rehat Aktif Pasif

12

2.3

Program Latihan Satu Kitaran 6 Minggu : Minggu 3 MINGGU 3

HARI/TARIKH

KAEDAH LATIHAN/KEMAHIRAN Latihan Aerobik Long Slow Distance Jarak Larian : 5 km Kawasan : Trek jogging berhampiran sekolah Latihan Jeda (Ayunan dan Pusingan) Aktiviti : a. Ayunan tangan b. Memusing badan pada satah mendatar c. Pusing kaki dari depan ke belakang 3 stesen x 4 set Masa aktiviti setiap stesen : 2 minit Masa rehat antara stesen : 3 minit Latihan Jeda ( Putaran dan Pivot ) Aktiviti : a. Putaran separuh b. Putaran penuh c. Putaran berulang

INTENSITI Rendah R1 R2 R3 Sederhana S1 S2 S3

Isnin 17.12.2012

Selasa 18.12.2012

Rabu 19.12.2012

Sederhana S1 S2 S3 Rehat Aktif Pasif Rehat Aktif Pasif Sederhana S1 S2 S3 Rehat Aktif Pasif

Khamis 20.12.2012

REHAT

Jumaat 21.12.2012

REHAT Latihan Litar ( Alunan ) Aktiviti : a. alunan depan/ belakang b. alunan sisi c. alunan berlutut / berdiri

Sabtu 22.12.2012

Ahad 23.12.2012

REHAT

13

2.4

Program Latihan Satu Kitaran 6 Minggu : Minggu 4 MINGGU 4

HARI/TARIKH

KAEDAH LATIHAN/KEMAHIRAN Latihan Aerobik Long Slow Distance Jarak Larian : 5 km Kawasan : Padang sekolah Latihan Litar ( Lompatan dan Pendaratan) Ativiti : a. Lompat lurus b. Lompat lentik c. Lompat dakap d. Lompat arabesque e. Lompat kangkang f. Lompat kucing 6 stesen x 3 set Masa aktiviti setiap stesen : 2 minit Masa rehat antara stesen : 4 minit Latihan Litar ( Layangan dan pendaratan ) Aktiviti : a. Layangan kucing b. Layangan split c. Layangan rusa d. Lompatan dengan pusingan separuh badan 4 stesen x 3 set Jeda kerja : 2 minit Jeda rehat : 4 minit

INTENSITI Rendah R1 R2 R3 Sederhana S1 S2 S3

Isnin 24.12.2012

Selasa 25.12.2012

Rabu 26.12.2012

Sederhana S1 S2 S3

Khamis 27.12.2012 Jumaat 28.12.2012 Sabtu 29.12.2012 Ahad 30.12.2012

REHAT

REHAT Ulangan aktiviti hari Selasa dan Rabu

Rehat Aktif Pasif Rehat Aktif Pasif

REHAT

Rehat Aktif Pasif

14

2.5

Program Latihan Satu Kitaran 6 Minggu : Minggu 5 MINGGU 5

HARI/TARIKH

KAEDAH LATIHAN/KEMAHIRAN Latihan Bebanan ( Manipulasi Alatan ) Alatan : Gelung gimrama Aktiviti : a. Menghayun b. Menggolek Latihan Bebanan (Manipulasi Alatan) Alatan : Gelung gimrama Aktiviti : a. Melambung d. Menyambut

INTENSITI Rendah R1 R2 R3 Sederhana S1 S2 S3 Sederhana S1 S2 S3

Isnin 31.12.2012

Selasa 1.1.2013

Rabu 2.1.2013

Latihan Bebanan (Manipulasi Alatan) Alatan : Reben Aktiviti : a. Ayunan bulatan dan angka lapan d. Lingkaran bentuk ular

Khamis 3.1.2013 Jumaat 4.1.2013

REHAT

REHAT Latihan Bebanan (Manipulasi Alatan) Alatan : Reben Aktiviti : a. Ayunan bulatan dan angka lapan d. Lingkaran bentuk ular

Sabtu 5.1.2013

Rehat Aktif Pasif Rehat Aktif Pasif Sederhana S1 S2 S3 Rehat Aktif Pasif

Ahad 6.1.2013

REHAT

15

2.6 HARI/TARIKH

Program Latihan Satu Kitaran 6 Minggu : Minggu 6 MINGGU 6 KAEDAH LATIHAN/KEMAHIRAN Aktiviti : Latihan Tekanan ( Pergerakan Bersama Alatan Dengan Iringan Muzik) Intensiti : Sederhana ( 60% - 75% ) Jeda kerja : 4 minit Jeda rehat : 12 minit Nisbah kerja dan rehat : 1:3 Set : 5 set Alatan : Gelung Gimrama Aktiviti : Latihan Tekanan ( Pergerakan Bersama Alatan Dengan Muzik) Intensiti : Sederhana ( 60% - 75% ) Jeda kerja : 4 minit Jeda rehat : 12 minit Nisbah kerja dan rehat : 1:3 Set : 5 set Alatan : Reben Aktiviti : Latihan Tekanan ( Pergerakan Bersama Alatan Dengan Muzik ) Intensiti : Sederhana ( 60% - 75% ) Jeda kerja : 4 minit Jeda rehat : 12 minit Nisbah kerja dan rehat : 1:3 Set : 5 set Alatan : Reben dan Gelung Gimrama INTENSITI Sederhana S1 S2 S3

Isnin 7.1.2013

Selasa 8.1.2013

Sederhana S1 S2 S3

Rabu 9.1.2013

Sederhana S1 S2 S3

Khamis 10.1.2013 Jumaat 11.1.2013

REHAT

REHAT Aktiviti : Latihan Tekanan ( Pergerakan Bersama Alatan Dengan Muzik ) Intensiti : Sederhana ( 60% - 75% ) Jeda kerja : 4 minit Jeda rehat : 12 minit Nisbah kerja dan rehat : 1:3 Set : 5 set Alatan : Reben dan Gelung Gimrama REHAT

Sabtu 12.1.2013

Rehat Aktif Pasif Rehat Aktif Pasif Sederhana S1 S2 S3

Ahad 13.1.2013

Rehat Aktif Pasif

16

3.0 Pelan Lantai Aliran Pergerakan Mengikut Ritma Acara Gelung

5 4

7 3

TAMAT
10
2 1

8 9

MULA

17

4.1

Prosedur Pelaksanaan Demonstrasi Huraian Berlari perlahan-lahan sambil menggolekkan gelung seperti roda. Ilustrasi

Pergerakan

Pergerakan 1 Lokomotor

Pergerakan 2 Bukan lokomotor

Berhenti berlari. Gelung diangkat dengan kedua-dua tangan.Lambung gelung secara menegak dan sambut dengan satu tangan .

Pergerakan 3 Lokomotor

Berjalan sambil memutar gelung .

Pergerakan 4 Bukan lokomotor

Hayun gelung di sisi seperti bentuk angka 8.

Pergerakan 5 Lokomotor

Lambung gelung dalam satah sagittal, skip kearah gelung dan sambut gelung dengan kedua-dua tangan.

Pergerakan 6 Lokomotor

Gallop sambil gelung disarungkan di pinggang.

18

Pergerakan 7 Bukan lokomotor

Ayun gelung di pinggang dan tukar tangan di belakang.

Pergerakan 8 Lokomotor

Berlari sambil menggolekkan gelung di tangan.

Pergerakan 9 Lokomotor

Putar gelung atas lantai sambil berjalan mengelilingi gelung.

Pergerakan 10 Lokomotor

Berlari perlahan sambil melambung gelung. Kemudian, sambut gelung Dengan kedua-dua tangan.

19

4.0 Pelan Lantai Aliran Pergerakan Mengikut Ritma Acara Reben

TAMAT
10 5

MULA

8 7 9 6

20

4.1

Prosedur Pelaksanaan Demonstrasi Huraian Ilustrasi

Pergerakan

Pergerakan 1 Bukan Lokomotor

Pergerakan bermula dengan membuat ayunan hadapan, ayunan sagital dan bulatan melintang di atas kepala.

Pergerakan 2 Lokomotor

Berjalan sambil membuat lingkaran bentuk ular menegak.

Pergerakan 3 Lokomotor

Badan menghadap ke depan sambil terus melangkah. Sebelah tangan yang memegang reben menghala ke belakang sambil membuat lingkaran bentuk ular menegak

Pergerakan 4 Bukan lokomotor

Membuat ayunan dengan lunge. Badan dilentikkan ke belakang sambil tangan mengilas tinggi gelung ke belakang. Kemudian, badan dibongkokkan ke hadapan sambil tangan mengilas reben ke hadapan. Melangkah seperti berlari perlahan lahan . Sebelah tangan di luruskan. Hayun reben untuk membentuk ular sambil berpusing.
21

Pergerakan 5 Lokomotor

Pergerakan 6 Lokomotor

Berlari perlahan sambil membuat hayunan sagital.

Pergerakan 7 Bukan lokomotor

Hayun reben membentuk lingkaran lurus ke bulatan yang semakin besar.

Pergerakan 8 Lokomotor

Melangkah perlahan-lahan dengan hujung kaki sambil mengundur ( Langkah Waltz) Gerakan reben kiri ke kanan untuk membuat bentuk ular mendatar.

Pergerakan 9 Lokomotor

Gallop perlahan sambil membuat hayunan sagital.

Pergerakan 10 Lokomotor

Hayun reben ke atas seperti satu lingkaran. Berlari untuk menyambut reben.

22

5.0

Penutup

Pihak persatuan sangat memahami bahawa sepanjang latihan diadakan aspek keselamatan perlu diberi perhatian sewajarnya. Kami berjanji akan mempertingkatkan aspek keselamatan untuk mengelakkan sebarang kejadian yang tidak diingini. Kami akan memastikan kit keselamatan sentiasa dibawa sepanjang latihan mahupun ketika perlawanan diadakan. Muridmurid juga diingatkan supaya sentiasa memakai pakaian yang bersesuaian ketika menjalani latihan. Guru-guru penasihat akan sentiasa memantau murid-murid ketika latihan diadakan. Selain itu surat kebenaran daripada ibu bapa akan diberikan kepada murid-murid sebelum latihan dan pertandingan dijalankan. Pihak persatuan sangat berharap agar perancangan ini mendapat sokongan daripada pihak sekolah.

23

RUJUKAN 1. Buschner, C.A (1994) Teaching Children Movement Concepts and Skills Champaign II, : Human Kinetics. 2. Dzulkifli Ismail, Jamaliyah Ahmad, (2004). Sains Sukan Tingkatan 4: Selangor Darul Ehsan. Utusan Printcorp Sdn. Bhd. 3. Isabel Waller, (2005). Training For Power & Strength : London. Peak Performance Ltd. 4. John Shepherd, ( 2009 ). The Complete Guide to Circuit Training : London . Peak Performance Ltd. 5. John Shepherd, ( 2009 ). Periodisation Planning Your Training For Peak Performance : London . Peak Performance Ltd. 6. Kementerian Pendidikan Malaysia (2000). Sukatan Pelajaran Pendidikan Jasmani. Pusat Perkembangan Kurikulum :Kuala Lumpur . 7. Lo Joo Sim (1993), Siri rukan Popular Fajar Bakti Gimrama, Fajar Bakti Kuala Lumpur. 8. Mohd Taib Harun, Dr Norlena Salamuddin, Norkhalid Salimin, Yusof Ahmad, Zolkifli Abd, Ghani, (2012) Kecergasan Fizikal : OUM . Selangor 9. Sheikh Kamarudin Sheikh Ahmad, ( 1987 ). Buku Sumber Kecergasan Fizikal Tahap 1: Persatuan Pendidikan Jasmani Malaysia & Kementerian Belia dan Sukan : Sri Bistari. Kuala Lumpur 10. Teng Boon Tong, ( 1991 ). Pendidikan Jasmani di Sekolah Rendah: Selangor. Longman Malaysia Sdn.Bhd. 11. Teng Boon Tong, ( 1991 ). Panduan Pengajaran Gimnastik Artistik : Selangor. Longman Malaysia Sdn.Bhd. 12. Shaifol Bahari Sulaiman,Hasnul Faizal Hushin Amri (2012) HBPE2103 Pergerakan Artistik dan Kreatif, OUM

24

Maklumat sokongan

a) Lowenfeld (1975) percaya bahawa setiap kanak-kanak dilahirkan kreatif.Pernyataan ini disokong dengan sifat semulajadi kanak-kanak yang gemar menerokadan penuh dengan perasaan ingin tahu.b) Victor Lowenfeld menjelaskan bahawa kreativiti seseorang murid itu boleh diukurmelalui empat komponen utama iaitu kelancaran (secara spontan serta pantas),fleksibel (mampu menyesuaikan diri denganpelbagai keadaan dan situasi), keaslian(mencari idea baru dan asli), kepekaan (penggunaan deria pancaindera seperti melihat,merasa, mendengar, menghidu, dan sentuhan digunakan secara sepenuhnya sebagaiproses pengamatan dan merekod). Victor Lowenfeld dalam bukunya Teori Perkembangan Kanak kanak menulis tentang terapi seni ini di mana kecenderungan seorang kanak-kanak yang melukis figura ibunyalebih besar dari ayahnya, mempunyai maksud tersirat. Gambaran sebenarnyamemperlihatkan kasih saying kanak-kanak itu lebih pada ibunya, sebab itu figura ibunyadiberi penekanan sebegitu rupa.Victor Lowenfeld mengkaji beribu-ribu lukisan yang memberi pengertian yang tersuratdan tersirat. Penyelidikan ini menolong ahli bidang psikologi mengakui kepentinganterapi seni dalam merawat kesan psikologi terhadap pelajar-pelajar. Victor Lowenfeld telah membuat kajian beribu-ribu lukisan kanak-kanak dan telahmenentukan tahap-tahap perkembangan artistik mereka. Enam tahap-tahap ini adalahseperti berikut: PENGENALAN TEORI VICTOR LOWENFELD PERLowenfeld dan Britain (1982) telah memperkenalkan teori perkembangan artistik kanak-kanak yang merangkumi peringkat umur dari 2 hingga 14 tahun. Peringkatperkembangan artistik mereka merangkumi lima peringkat utama iaitu peringkatscribbling, peringkat preschematic, peringkat schematic, dawning realism, peringkatpseudonaturalistic dan peringkat adolescent art. Peringkat Scribbling (2-4 tahun) Kanak-kanak menghasilkan contengan secara rawak dan tidak terkawal. Prosesmenconteng menyebabkan pergerakan badan dan membangunkan koordinasi ototmoto tangan. Apabila kanak-kanak telah mampu menguasai pergerakan tangan danbadan, mereka mula melukis dari peringkat contengan kepada lukisan garisan lurus danmelintang kepada melukis bulatan. Peringkat Pre-schematic ( 4-7 Tahun ) Memperlihatkan peningkatan daripada contengan bulatan kepada percubaan pertamauntuk melukis objek disekelilingnya dengan menggunakan garisanContoh :Ibu bapa dan orang yang rapat dengan mereka dilukis dengan mempunyaikarakter tangan dan kaki dan dilukis seolah-olah terapung dan dengan saiz imej yangberbezabeza. Peringkat Schematic ( 7-9 Tahun ) Kanak-kanak kurang cenderung untuk melukis imej objek berbanding pada peringkatawal tadi. Lukisan mula dihasilkan mengikut skema atau konsep tertentu. Penekananlebih diberikan pada cara penyusunan objek dalam imej selain daripada imej manusiadan objek yang terdapat di sekelilingnya.Contoh : Kanak-kanak mula membuat percubaan dengan membahagikan ruang padakertas lukisan kepada 2 bahagian iaitu satah udara dan tanah. Bagi pemandangansatah bawah objek disusun secara melintang dan sama manakala objek udara puladibiarkan kosong. Selain itu, lukisan yang dihasilkan adalah spontan, bebas dan

25

KAJIAN PERKEMBANGAN LUKISAN KANAK-KANAK DPLI-PSV12 berskala besar. Tidak peka dengan karya mereka sendiri dan tidak kisah denganlukisan yang dihasilkan oleh rakan sebaya mereka dan gemar untuk berkongsi Peringkat Dawning Realism / The Gang Age ( 9-12 Tahun ) Kanak-kanak melukis dengan mengekalkan konsep dan skema tertentu. Perubahanpada peringkat ini adalah terhadap imej yang dilukis secara realistik dan teliti. Imejlukisan mula mengecil dari segi saiz dan kanak-kanak mula menunjukkan sifat kritikaldengan hasil karya sendiri. Mereka mula membandingkan karya dengan karya rakansebaya dan ini menjadikan mereka berhati-hati dan sedikit individualistik serta menitikberatkan kualiti karya yang dihasilkan. Peringkat Pseudo-naturalistic / Reasoning ( 12-14 tahun ) Kanak-kanak mula peka dengan konsep realistik dalam menghasilkan lukisan . Merekamenitikberatkan konsep kedudukan dan saiz rasional imej. Mereka lebih gemar melukismelalui konsep peniruan atau melalui objek di hadapan mata dengan lukisan menerusiimaginasi. Lukisan yang dihasilkan jarang dikongsi bersama dengan rakan sebaya danperasaan malu dan rendah diri akan timbul sekiranya lukisan yang dihasilkan tidakmenarik Peringkat Period If Decision / Adolescent Art In High School ( 14-17 tahun ) Peringkat ini merupakan peringkat penekanan terhadap proses penghasilan karya senidan penciptaan objek. Peringkat ini memperlihatkan kematangan di dalam membuatkeputusan dan pemilihan bahan yang sesuai untuk menghasilkan karya seni ING

KAJIAN & ANALISA LUKISAN KANAK-KANAK MENGIKUT PERINGKATPERKEMBANGAN Peringkat Scribbling (Contengan) Muhammad Fakrul Amin Bin Mohd Daud ( 2 tahun 9 bulan) Contengan tanpa kawalan atau contengan tidak menentu Pada peringkat ini, kanak-kanak tidak mempunyai kawalan pada pergerakan tangankerana usia mereka yang masih muda, selalunya di dalam lingkungan umur dua hinggalima tahun. Lukisan yang dihasilkan juga selalunya tidak terkawal dan banyak terdapatdi dinding, di atas meja dan kertas lukisan dengan menggunakan pelbagai jenis bahandan medium seperti krayon, pensel warna serta bahan-bahan lain. Penghasilan karyapada usia ini tidak bersifat realistik dan banyak menggunakan lukisan garisan bagimenggambarkan sesuatu imej. Pada usia ini, kanak-kanak lebih gemar untuk mencubadan bereksperimentasi dengan pelbagai jenis garisan yang boleh dihasilkan melaluipelbagai media. Antara perkara penting yang perlu diberi perhatian adalah cara kanak-kanak memegang alatan untuk melukis. Pada usia ini alatan tulis yang dipegang adalah

26

KAJIAN PERKEMBANGAN LUKISAN KANAK-KANAK DPLI-PSV14 mengikut keupayaan cara dan gaya yang disukai oleh mereka. Keupayaan mencontengsangat bergantung kepada keupayaan otot dan keselarasan koordinasi di antara matadan tangan. Fokus imej yang dihasilkan pada peringkat ini adalah lukisan garisan yangpelbagai. .Adik Fakrul ini merupakan kanak-kanak yang mampu berdikari sendiriapabila beliau bermain. Beliau tidak banyak bercakap tetapi mampu membawa diridisekeliling persekitarannya. Apabila diminta melukis beliau mengambil warna penseldan terus membuat lukisan. Hasil lukisan diatas memberi maksud kepadanya adalahseekor ikan, ini kerana sewaktu lukisan ini dijalankan dia melihat kakak-kakaknyasedang melukis gambar ikan di dalam laut. Disini dapat dilihat bahawa kanakkanakmempunyai imaginasi untuk menghasilkan lukisan dan pembentukan imej bergantungkepada peringkat perkembangan usia kanak-kanak.

Peringkat Pre-schematic Fatin Syahfinas Binti Safarizan ( 6 Tahun) Bermulanya bentuk konkrit dan kanak-kanak peringkat ini kebiasaannya melukisbentuk-bentuk yang terdapat di persekitarannya. Persekitaran memainkan pengaruhbesar dan lukisan yang biasa dihasilkan adalah seperti rumah, kereta, bunga, alatpermainan dan sebagainya. Gambar yang dilukis telah mula dikenali imejnya sepertiobjek awan, matahari, pokok dan sebagainya. Imej yang digambarkan berasaskan apayang mereka tahu bukan merupakan representasi tampak. Objek yang dilukis di mana-mana sahaja pada ruang lukis. Di peringkat awal penghasilan imej, imej-imej yangdihasilkan melalui lukisan terdiri daripada pelbagai saiz. Unsur ruang cuba dinampakkan iaitu berdasarkan objek-objek penyokong yang diletakkan di sekeliling objekpertama (imej pokok). Ruang ini dinamakan ruang badan. Kanak-kanak yang tinggal dikampung dengan nilai masyarakatnya menjadi sebahagian daripada cara dan sikapmereka pada seni dan persekitaran. Adik Fatin merupakan kanak-kanak yang sangatpetah bercakap. Beliau menghasilkan lukisan ini dan menjadikan pengalamannya untukmenghasilkan lukisan di atas, ini kerana beliau cuba untuk melukis persekitaran

27

KAJIAN PERKEMBANGAN LUKISAN KANAK-KANAK DPLI-PSV16 rumahnya. Melalui lukisannya di atas beliau sedang mencuba dan menghasilkanpemandangan mengikut imaginasi yang terlintas olehnya walaupun imej yang terhasiladalah tidak logik bagi orang dewasa. Menurut teori Victor Lowenfeld tanda-tandacontengan mula hilang dan bentuk-bentuk yang dihasilkan adalah rumah, pokok,matahari, kereta. Imej yang pertama dihasilkan adalah adalah rumah kerana ianyaadalah objek yang menjadi tempat tinggal ianya sekeluarga. Perhatikan objek-objekyang dilukis beliau memang terdapat dalam pelbagai saiz. KAPeringkat Schematic Puteri Nurul Umayrah (8 tahun lebih)Kanak-kanak di peringkat ini tertarik melukis gambar manusia dan objekobjek yangmenarik perhatian mereka. Lukisan adik Umayrah ini banyak menggunakan bentukgeometri seperti bujur, empat segi, dan tiga segi. Lukisannya banyak bersifat hiasan(dekoratif).Adik Umayrah merupakan kanakkanak yang aktif dan petah bercakap. Lukisan adik inimenggambarkan keadaan pemandangan rumahnya ini kerana rumahnya baru siapdiubahsuai secara tidak langsung beliau menjadi teruja untuk menggambarkanrumahnya di dalam bentuk lukisan. Beliau banyak menggunakan alat pembaris bagimenghasilkan bentuk geometri empat segi seperti bentuk rumah dan juga pasu bunga.Dalam teori Victor Lowenfeld, objek yang dilukis adalah berskala besar. Pernyataan iniamat jelas dilihat kerana rumah yang dilukis oleh adik ini hamper memenuhi ruangkertas lukisan.

28

KAJIAN PERKEMBANGAN LUKISAN KANAK-KANAK DPLI-PSV18 Teori Victor Lowenfeld yang menjelaskan tentang analisis kanak-kanak ketika 7-9 tahunini jelas dan tepat kerana seandainya dilihat adik Umayrah terus mengambil pensel danmelakar lukisan serta mewarnakannya. Caranya memegang pensel dan mewarnakanlukisan ini begitu jelas bagaikan minda beliau telah menetapkan apa yang perlu dilukistanpa mengambil masa yang lama untuk berfikir JIAN PERKEMBANGANPeringkat Dawning Realism / The Gang Age Nur Ain Fatihah Binti Mohd Daud (11 tahun) Pada peringkat ini kanak-kanak mula menyedari tentang diri sebagai seorang ahli rakansebaya dan masyarakat. Kumpulan rakan sebaya lebih menarik perhatian mereka.Perbezaan jantina mula dirasakan dan sebab itu mereka mula bergerak mengikut rakansebaya sama jantina. Lukisan mereka juga menampakkan ciri-ciri perbezaan jantinamelalui ciri rambut dan pakaian. Objek atau gambar yang dilukis berdasarkan kepadakesedaran tampak sahaja bukan melalui pengamatan. Menggunakan warna bagimenggambarkan sesuatu objek seperti hijau untuk pokok, biru untuk awan dansebagainya. Kanak-kanak pada tahap ini memasukkan lebih banyak objek dalamlukisan mereka. Garisan yang digunakan oleh adik Fatihah bagi menghasilkanlukisannya ialah garisan halus dan juga garisan tebal. Garisan tebal yang digunakanbertujuan untuk memberi fokus kepada objek yang dilukis di dalam garisan tersebut. .Penggunaan warna pula ialah warna-warna yang menunjukkan suasana ceria, terdapat juga warna-warna panas seperti merah, jingga dan kuning digunakan serta warna sejuk

29

KAJIAN PERKEMBANGAN LUKISAN KANAK-KANAK DPLI-PSV20 seperti warna biru. Warna yang digunakan juga merupakan warna yang harmoni. AdikFatihah ini menggunakan pemandangan pantai kerana kampungnya berdekatandengan pantai lalu melalui imaginasinya beliau melukis pemandangan sebuah keluargayang sedang berkelah di tepi pantai sambil memberi ikan-ikan makan

LPeringkat Pseudo-naturalistic / Reasoning

Farizirah Binti Safarizan (13 tahun) Pada peringkat ini kanak-kanak lebih menyedari tentang bentuk-bentuk sebenar sepertiapa yang diperhatikan. Peringkat ini peralihan zaman kanak-kanak ke zaman remajadan bersifat lebih kritikal. Lukisannya diolah lebih natural dan mula memahami konsepruang. Objek yang jauh bersaiz lebih kecil berbanding yang dekat. Adik ini merupkanseorang yang sangat aktif di sekolah mempunyai stamina yang cergas. Adik Farizirahturut menghasilkan lukisan yang bertema persekitaran alam semula jadi. Dalam lukisanadik ini beliau membahagikan ruang-ruang tertentu seperti sawah padi, dan gunungyang menampakkan harmoni bagi pemandangan di kampung. Ruang objek dibuatmengikut saiz dan jarak. Disini dapat dilihat adik ini begitu gemar kepada pemandanganalam semulajadi kerana beliau juga telah membesar di persekitaran yang sedemikian.

30

31

KAJIAN PERKEMBANGAN LUKISAN KANAK-KANAK DPLI-PSV22 Peringkat Period If Decision / Adolescent Art In High School Wong May Kei (17 tahun) Individu peringkat ini telah mula membuat kritikan diri, idealistik dan menyedariperanannya dalam masyarakat. Kefahaman tentang ruang, objek dan perlambanganmenjadi lebih matang. Lukisan di peringkat ini menjadi penting kepada mereka sebagaimedia melahirkan emosi, perasaan, respon terhadap sesuatu dan penyataan fikirannya.Mula mengembangkan minat dan kemahuan untuk mendapatkan kemahiran seni. AdikWong ini merupakan pelajar pintar dan gemar kepada subek pendidikan seni disekolah. Beliau telah menghasilkan sebuah catan yang menarik bertemakanpemandangan alam dengan pengalaman dan kemahiran yang beliau ada. Warna yangdigunakan memberi keharmonian kepada catan ini. Selain itu, imej yang dihasilkancukup realistik dan mempunyai kematangan di dalam membuat keputusan danpemilihan bahan yang sesuai untuk menghasilkan karya seni. Bahan yang dipilih untuk

32

33

Setelah dianalisis berdasarkan kepada contoh-contoh lukisan dari pelbagai peringkatumur, jelas menunjukkan bahawa perkembangan artistik kanak-kanak banyakdipengaruhi oleh persekitaran dan suasana mereka dibesarkan. Di mana persekitaranyang sihat dapat membantu perkembangan kognitif kanak-kanak dengan cara yangpositif.Kanak-kanak dilahirkan dengan mempunyai sifat yang dinamik serta berkembangmengikut fitrah semula jadi proses tumbesaran mereka. Menurut Koster (2001), hasilkerja seni berfungsi sebagai alat komunikasi dan merupakan refleksi pemikiran kanak-kanak yang akan terus berkembang bersama kanak-kanak sehingga dia membesar.Menurut Victor Lowenfeld, aktiviti seni dapat disesuaikan mengikut perkembangankreatif dan mental dan seterusnya perkembangan menyeluruh kanak-kanak.Pengetahuan sedia ada boleh diaktifkan melalui cara-cara yang sesuai kepada tahapperkembangan dan pertumbuhan yang sihat dari segi fizikal, mental, emosi, sosial,intelek dan estetik. Dengan ini perkembangan dan tumbesaran kanak-kanak akanberlaku dengan sihatnya tanpa disedari.Dari faktor inilah, pengetahuan asas mengenai lukisan yang dihasilkan oleh kanak-kanak penting bagi guru seni sebelum kanak-kanak didedahkan dengan pelbagaiaktiviti. Kesemua pengetahuan yang merangkumi umur, tahap kanak-kanak sertakemampuan mereka perlu difahami supaya guru-guru pendidikan seni visual berupayamerancang aktiviti yang sesuai dengan tahap kanak-kanak

34

35