K ATA R Z Y N A O D -K U N I A

Wydzia Humanistyczny Wysza Szkoa Nauk Humanistycznych iDziennikarstwa katarzyna.zodz@gmail.com

Szanse izagroenia dla rozwoju mikroiminiprzedsibiorstw brany IT wWielkopolsce na podstawie metodyki foresight
sowa kluczowe: foresight, kryzys nansowy, brana teleinformatyczna, diagnoza, strategia rozwoju, streszczenie: Brana it to jeden znajbardziej dynamicznie rozwijajcych si sektorw polskiej gospodarki. Jednak wwyniku pogbiajcego si kryzysu nansowego nastpio znaczne spowolnienie na rynku usug teleinformatycznych. Identykacja kluczowych wyzwa oraz moliwoci rozwoju sektora ma wtej sytuacji szczeglne znaczenie, zwaszcza wprzypadku mikro- iminiprzedsibiorstw, ktre stanowi najwiksz grup podmiotow brany it wWielkopolsce. Diagnoza stanu rzeczy, jak rwnie okrelenie zasadniczych tendencji wtej dziedzinie znajduje bezporednie zastosowanie wtworzeniu strategii rozwoju rmy.

Opportunities and threats for the development of micro and small enterprises from IT industry in Wielkopolska, based on foresight methodology
keywords: foresight, nancial crisis, ICT sector, diagnosis, development strategy abstract: e it industry is one of the most rapidly developing sectors of Polish economy. However, due to nancial crisis, considerable economic slowdown on the ict market is noticeable as well. In such situation, identication of the key challenges and development possibilities in the sector is crucial, especially for the micro and small enterprises the largest group of it industry entities in Wielkopolska. e diagnosis of the current conditions and main trends for the it sector impacts directly the enterprises development strategy.
Foresight w przedsibiorstwach. Nauka technologia wdroenie Krzysztof Borodako, Micha Nowosielski (red.) Instytut Zachodni, Pozna 2012 by Instytut Zachodni, Pozna 2012

112

Katarzyna od-Kunia WPROWADZENIE

Kryzys nansowy, azwaszcza jego ostatnia odsona zwizana zrecesj wstree euro, stanowi bez wtpienia zasadniczy czynnik determinujcy obecnie wzrost polskiej gospodarki. Zjawiska kryzysowe uwidaczniaj si ju wzasadzie we wszystkich sektorach, jednake zrnym nasileniem. Interesujcym problemem jest zwaszcza ich wpyw na sytuacj brany teleinformatycznej. Jest to bowiem sektor, tak wPolsce, jak iwEuropie ina wiecie, bardzo innowacyjny idynamiczny, warunkujcy sprawno dziaania prawie wszystkich tradycyjnych dziedzin gospodarki. Charakteryzuj go przy tym silne powizania ze wiatem biznesu, co powoduje, e na wielu paszczyznach jest cile uzaleniony od koniunktury gospodarczej, zarwno wujciu globalnym, jak rwnie regionalnym.
CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU BADA

Pod szerokim terminem it (Information Technologies) kryj si brane powizanie ztechnologiami teleinformatycznymi: producenci sprztu (hardware), producenci oprogramowania (software), doradztwo wzakresie sprztu komputerowego ioprogramowania, sprzeda iserwis sprztu oraz oprogramowania, przetwarzanie, przesyanie, przechowywanie, zabezpieczenie iprezentowanie danych, atake edukacja wzakresie technologii informatycznych. Zuwagi na wymagania edytorskie co do objtoci, awzwizku ztym potrzeb zawenia pola badawczego, celem niniejszego rozdziau jest diagnoza stanu sektora it wodniesieniu do mikro- iminiprzedsibiorstw wujciu regionalnym. Wybr brany nie by przypadkowy w2011 r. przecitne wynagrodzenie miesiczne bru o wrmach sektora it zatrudniajcych poniej 9 osb byo najwysze wkraju iksztatowao si na poziomie 3227,4pln, przy rednim 1987,4 pln (gus 2012a, s. 5). Do tego sektor ten odnotowuje stay wzrost przychodw izgodnie zszacunkami w2015 r. Polska bdzie drugim co do wielkoci 4,1 mld eur (rynek sprzeday oprogramowania isprztu), po Federacji Rosyjskiej iczwartym pod wzgldem redniorocznego wzrostu wlatach 2011-2015 (7,2%) rynkiem it wEuropie rodkowo-Wschodniej (Schwab-Chesaru, Mironescu 2012).

Rozwj mikro- i miniprzedsibiorstw brany IT w Wielkopolsce

113

Do najwikszych wWielkopolsce rm brany teleinformatycznej pod wzgldem przychodw ze sprzeday rozwiza it wg Computerworld w2011 r. naleay: Komputronik (13. miejsce wrankingu oglnokrajowym iprzychody wwysokoci 937,27 tys. pln), Talex (52.), bcc (Business Consulting Center 91.), C&C Partners Telecom (111.), pc Guard (136.), Ventus Communications (144.), dga (153.), zeto wPoznaniu (160.), Ever (165.), it.integro (180.), beyond.pl (180.), One-2-One (190.), Sputnik So ware (191.). Najwyej usytuowany na licie Komputronik jest czwartym wskali kraju dostawc sprztu oraz drug (po ab) najwiksz rodzim rm, jeli chodzi osprzeda hardware; zajmuje te wysok pozycj wkategorii dostawca oprogramowania (16.). Co znamienne, wrd 200 najwikszych wregionie rm brany it znalazy si take przedsibiorstwa zatrudniajce poniej 50 pracownikw: Ventus Communications (19 pracownikw) iSputnik So ware (32), One-2-One (36). Oprcz wymienionych powyej wgrupie najwikszych przedsibiorstw brany (zsiedzib wPoznaniu) uwzgldniona take zostaa mikrorma Konwerga, zatrudniajca 8 pracownikw (241. miejsce wrankingu generalnym), atake minirmy: So ronic (10 pracownikw), Fibar Group (11), AdvaCom (16), mwt Solutions (17), Verbicon (18), System-1 (34) oraz Consdata (46) (Computerworld Polska 2012).
STUDIA LITERATUROWE ZZAKRESU ANALIZ IMETODYKA BADA

Diagnoza stanu brany teleinformatycznej wujciu globalnym, krajowym iregionalnym zostaa dokonana na podstawie metodyki projektw foresight. Gwnym atutem tego typu bada jest ukierunkowanie na aktywne ksztatowanie przyszoci poprzez okrelanie kierunkw rozwoju ipriorytetw, ktre sta si maj narzdziem podejmowania biecych decyzji. Uytecznymi obok studiw literaturowych okazay si zwaszcza konsultacje zekspertami. Zastosowanie znalaza take metoda steepvl, ktrej celem jest analiza otoczenia zewntrznego woparciu oszerokie spektrum czynnikw, zarwno ocharakterze spoecznym, technologicznym, ekonomicznym, rodowiskowym, politycznym, prawnym oraz na paszczynie wartoci. Walor poznawczy analizy stanu faktycznego wie si zfaktem, i odpowied na pytanie jak jest

114

Katarzyna od-Kunia

stanowi punkt wyjcia dla okrelenia scenariuszy przyszoci ijest niezbdn przesank, ktr naley uwzgldni wformuowaniu strategii rozwoju rmy. Waspekcie podejcia metodologicznego uyteczne okazay si publikacje monograczne, wtym: K. Borodako (2009), Foresight kadr nowoczesnej gospodarki (2009); Foresight technologiczny. Podrcznik tom 1 i2 (2007), jak rwnie raporty zprzeprowadzonych projektw bada foresightowych, m.in. Foresight Sieci gospodarcze Wielkopolski (2011); Foresight Wielkopolska na zlecenie Urzdu Marszakowskiego Wojewdztwa Wielkopolskiego; Identykacja potencjau izasobw Dolnego lska wobszarze nauka itechnologie na rzecz poprawy jakoci ycia.
WYNIKI BADA

Czynniki determinujce sytuacj irozwj brany teleinformatycznej wPolsce naley rozpatrywa wdwch wymiarach: zewntrznym oraz wewntrznym. Charakterystyczny przy tym jest ich dualizm, przejawiajcy si wczstej niemonoci zakwalikowania danych determinantw jednoznacznie wkategorii szans lub zagroe. Jeli chodzi ouwarunkowania ocharakterze zewntrznym, bezsprzecznie gwna rola przypada kryzysowi nansowemu, wwyniku ktrego nastpio oglne spowolnienie gospodarcze iznaczna redukcja wydatkw na sprzt, oprogramowanie oraz usugi it. Po okresie nieprzerwanego wzrostu koniunktury poczwszy od 2003 r., polski rynek teleinformatyczny w2009 r., reagujc na wiatowe trendy gospodarcze, po raz pierwszy whistorii odnotowa spadek ito oblisko 10% , osigajc warto 24,5 mld pln. Jednak zaamanie okazao si krtkotrwae. Ju w2010 r., zgodnie zoczekiwaniami ekspertw, udao si powikszy przychody o2,4 mld pln, co stanowio blisko 6% wzrost wporwnaniu zrokiem poprzednim (por. pmr 2012). W2011 r. zgodnie zraportem Computerworld TOP200 warto rynku informatycznego wPolsce wyniosa 31,3 mld pln (wzrost oponad 8% wporwnaniu zrokiem poprzednim). WeW2002 r. nastpio pknicie tzw. baki internetowej: po okresie euforii na giedach caego wiata, ktry mia miejsce wlatach 1995-2001 wzwizku znotowaniami spek zbrany it (przeszacowywanie ich wartoci), w2002 r. doszo do drastycznego zaamania rynku.

Rozwj mikro- i miniprzedsibiorstw brany IT w Wielkopolsce

115

dug zestawienia, najwicej na technologie teleinformatyczne wydaa administracja rzdowa 2,4 mld pln (o17% wicej ni przed rokiem), anastpnie sektory bankowoci itelekomunikacji kady ponad 1,6 mld pln (wzrost odpowiednio o7% i13%). Perspektywicznym klientem brany it jest sektor uytecznoci publicznej, na czele zenergetyk, ktra wci jest rynkiem regulowanym. Jednak jego stopniowa liberalizacja powoduje zwikszanie zapotrzebowania na nowoczesne technologie teleinformatyczne. Zgodnie ztym trendem w2011r. nastpi znaczny wzrost wartoci wydatkw (804,5 mln pln) brany energetycznej na it blisko opoow (Computerworld Polska 2012). Oglny stan rynku it na wiecie oraz wPolsce wwyniku kryzysu nansowego nie uleg znacznemu pogorszeniu. Wizao si to przede wszystkim zfaktem, e wydatki przedsibiorstw na informatyzacj nie spady a tak drastycznie, gdy coraz czciej stanowi ona technologiczn podstaw ich funkcjonowania, atake decyduje oich konkurencyjnoci. Rwnie gospodarstwa domowe nie ograniczyy popytu na masow skal. Dekoniunktura dotkna najbardziej duych producentw idystrybutorw sprztu teleinformatycznego, zaopatrujcych odbiorcw korporacyjnych oraz instytucjonalnych, powodujc spadek cen izmniejszanie si moliwych do osignicia mar. Wtej sytuacji odnalazy si jednak znakomicie mikro- iminirmy, ktre montuj komputery dla maych przedsibiorstw irynku detalicznego. wiatowy kryzys podziaa wsposb oywczy na bran teleinformatyczn rwnie poprzez postawienie przed ni nowych zada ijednoczenie szans rozwoju. Przedsibiorcy stali si bardziej wymagajcy iwiadomi podejmowanych decyzji; wzrs poziom oczekiwa wzakresie stopy zwrotu zinwestycji wrozwizania itechnologie it. Obok uwarunkowa rozwoju sektora teleinformatycznego zwizanych bezporednio zkoniunktur wiatow, naley zwrci uwag take na inne globalne trendy. Wpastwach wysoko rozwinitych (szczeglnie wusa) brana it zaczyna odgrywa coraz mniejsz rol jako katalizator rozwoju, wzwizku ztym coraz wiksze nakady nansowe pyn do innych sektorw gospodarki, uznawanych za bardziej rozwojowe, zwaszcza zdziedziny tzw. nauki oyciu (Life Sciences): farmacji, biotechnologii itd. (Transfer wiedzy wregionie poprzez rozwj sieci wsppracy 2011, s. 20). Spadek ten jest nieznaczny, jednake

116

Katarzyna od-Kunia

wujciu perspektywicznym naley postrzega go jako zagroenie dla rozwoju caego sektora. Kolejnym czynnikiem ocharakterze zewntrznym, determinujcym rozwj brany teleinformatycznej, jest wzrost znaczenia pastw Dalekiego Wschodu, jako gwnych producentw izleceniobiorcw wbrany, zwaszcza Chiskiej Republiki Ludowej. Pastwa tego regionu (oprcz Chin, take Japonia iKorea Poudniowa) koncentruj si na kwestiach sprztowych (podzespoy komputerowe, technologie zwizane zarchitektur sprztow). Zkolei wusa nacisk kadziony jest gwnie na dziaania zwizane zusugami wbrany it itechnologiami informacyjnymi (e-biznes, wirtualizacja, portale spoecznociowe). Oprcz globalnych trendw na stan rodzimej brany wpywaj przede wszystkim rozporzdzenia idyrektywy Unii Europejskiej. Wrd pozytywnych aspektw na tej paszczynie naley wskaza promowanie idei spoeczestwa informacyjnego, informatyzacj urzdw oraz ekologiczne rozwizania wsektorze (tzw. green IT). Zdrugiej jednak strony niektre rozwizania przyjmowane na gruncie unijnym stanowi istotn barier dla rozwoju brany it. Za gwny hamulec rozwoju uznawana jest powszechnie zbyt dua liczba regulacji iogranicze prawnych (np. zwizane zochron danych osobowych, ekologi, polityk antymonopolow), wpywajcych negatywnie na innowacyjno Europy (Transfer wiedzy wregionie poprzez rozwj sieci wsppracy, 2011, s. 20-21). Wdiagnozie stanu brany teleinformatycznej, zwaszcza zperspektywy mikro- iminiprzedsibiorstw, naley uwzgldni przede wszystkim wewntrzpastowe czynniki determinujce jej stan. Na ksztatowanie rynku it maj wpyw gwnie elementy gospodarcze, zarwno makro-, jak imikroekonomiczne. Nale do nich: dynamika wzrostu gospodarczego, stopa inacji (ceny sprztu ioprogramowania) ibezrobocia, regulacje pastwowe, publiczne zamwienia na usugi informatyczne, konkurencja (zagraniczna irodzima), zjawisko piractwa, rola informacji ekonomicznej wprzedsibiorstwie, zatory patnicze, problemy pozyskiwania informacji rynkowej (Kpka 2011, s. 1). Wwietle najnowszych bada gus (padziernik 2012 r.) najwiksze trudnoci napotykane przez przedsibiorstwa brany it wi si zkosztami zatrudnienia (53%), konkurencj rm krajowych (49%),

Rozwj mikro- i miniprzedsibiorstw brany IT w Wielkopolsce

117

niedostatecznym popytem (41%), niejasnymi iniespjnymi przepisami prawnymi (39%). Wskali roku wnajwikszym stopniu wzroso znaczenie bariery zwizanej zwysokimi obcieniami na rzecz budetu (z35% do 45%), anastpnie niepewnoci co do oglnej sytuacji gospodarczej (z33% do 44%). Obok wymienionych wrd barier hamujcych rozwj rynku teleinformatycznego naley wskaza take trudnoci zpozyskaniem kredytw, niedobr wykwalikowanych pracownikw, niedobr powierzchni usugowej iwyposaenia. Generalnie istnienie jakichkolwiek barier wprowadzeniu biecej dziaalnoci zgosio a 92% badanych rm, azatem wicej ni przed rokiem wwczas byo to 88,8% (gus 2012b, s. 19). Obecnie uwidocznia si rwnie kilka pozytywnych tendencji, mogcych mie dugofalowy wpyw na ogln popraw koniunktury wbrany it ijako takie powinny by uwzgldnianie wstrategiach rozwoju rm. Wsegmencie sprztu zauwaalny jest wzrost sprzeday komputerw przenonych (wikszo rynku komputerw), atake rosnca liczba mobilnych urzdze umoliwiajcych dostp do Internetu. Wodniesieniu do oprogramowania nastpuje wzrost zainteresowania rozwizaniami Business Intelligence oraz wzrost popytu ze strony maych irednich rm na oprogramowanie do zarzdzania przedsibiorstwem. Dla dostawcw sprztu zasadnicze znaczenie bd miay cigle zakupy duych rm, ktrych wzrost jest prognozowany wnajbliszych latach. Od wejcia Polski do ue niezmiernie istotnym czynnikiem dla rozwoju brany it jest wykorzystanie przez rmy funduszy unijnych. Szansa dla nich wynika take zfaktu, e coraz wicej przedsibiorstw korzysta zoutsourcingu it. Okazuje si, e cigle stosunkowo due pole do dziaania zwaszcza dla mikro- iminirm sektora it wWielkopolsce zwizane jest zinternetyzacj. Pod wzgldem dostpu przedsibiorstw do Internetu region znajdowa si w2010 r. nieco poniej redniej krajowej 5% znich cigle nie posiadao dostpu do sieci (gorzej sytuacja przedstawiaa si jedynie wwojewdztwie lubelskim iwarmisko-mazurskim). Wasn stron internetow posiadao przy tym jedynie 63,3% przedsibiorstw (Mazowieckie 73,7%; rednia oglnopolska 65,5%). 68,9% rm korzystao zsieci lokalnej lan, wtym 34,7% zbezprzewodowej (Mazowieckie 43,3%; rednia krajowa 36,2%). Wkomputer osobisty wyposaonych

118

Katarzyna od-Kunia

byo 65,8% wielkopolskich gospodarstw domowych, natomiast dostp do Internetu posiadao 59,4% (gus 2012c, s. 333, 492). Dane te wiadcz, e na tym polu istnieje jeszcze szeroka dziaka do zagospodarowania, ktr mog wykorzysta lokalne rmy zbrany it, oferujc prywatnym, jak rwnie instytucjonalnym odbiorcom usugi wtym zakresie. Mikro- iminiprzedsibiorstwa okrelajc swoj strategi rozwoju, uwzgldnia musz oglne trendy wsektorze teleinformatycznym, oznaczeniu globalnym, jak rwnie regionalnym. Do zasadniczych znich naley zaliczy nasycenie tradycyjnych rynkw, rosnc konkurencj oraz upowszechnienie istandaryzacj podstawowych produktw iusug. Rwnoczenie zacieraj si granice pomidzy poszczeglnymi segmentami rynku istd dla rm brany pynie wniosek, i nie mog si one specjalizowa wycznie wjednym rodzaju usug. Oddzieln grup trendw stanowi nowe rozwizania itechnologie teleinformatyczne, awrd nich zwaszcza tzw. chmura obliczeniowa (cloud computing), ktrej idea sprowadza si do korzystania zzewntrznego systemu aplikacji, zasobw sprztowych imocy obliczeniowej. Kolejnym kierunkiem rozwoju brany it jest wirtualizacja, polegajca na izolowaniu jednego zasobu obliczeniowego od innych, dziki czemu moliwe jest efektywniejsze wykorzystanie istniejcych zasobw sprztowych ioprogramowania. Zarwno zchmurami obliczeniowymi, jak rwnie zwirtualizacj wie si nastpny wany trend, mianowicie automatyzacja dziaa, np. wzakresie instalacji oprogramowania, obsugi klienta, czy generowania raportw izestawie okresowych. Wsegmencie sprztu triumfuje technologia trjwymiarowoci (3D). Nastpuje dynamiczny rozwj urzdze mobilnych tablety ismartfony stanowi coraz wiksz konkurencj dla laptopw inetbookw (zjawisko konsumeryzacji it). Dynamicznie rozwija si rynek elektronicznej rozrywki iusug multimedialnych. Elektroniczne gry staj si podstawow rozrywk rozwinitych spoeczestw. Od 2005 r. warto globalnego rynku gier wideo podwoia si, osigajc w2010 r. 50 mld usd, azgodnie zprognozami w2014 r. wzronie do ponad 80mld usd. Na tym rynku pojawiaj si najnowoczeniejsze rozwizania wdziedzinie graki komputerowej, animacji, efektw specjalnych itp. Wanymi elementami zmian wsektorze it s take: rozwj ruchu spoecznociowego, przejawiajcy si wrosncym wykorzystaniu por-

Rozwj mikro- i miniprzedsibiorstw brany IT w Wielkopolsce

119

tali spoecznociowych (Facebook, YouTube, Twi er, WordPress) do celw biznesowych, oraz gwatowny rozwj idei zakupw grupowych, pozwalajcej na preferencyjne zakupy towarw lub usug po zebraniu odpowiedniej liczby zainteresowanych konsumentw. Coraz silniej akcentowanym elementem wbrany it s rwnie wielopaszczyznowe rozwizania ekologiczne, zwizane zgreen IT (Transfer wiedzy wregionie poprzez rozwj sieci wsppracy 2011, s. 22-28). Ekoinnowacje wi sie zwdraaniem przyjaznych rodowisku energooszczdnych technologii produkcji isamych produktw nalnych, ponownym wykorzystaniem materiau irecyklingiem. Obecnie wcigu caego ycia typowy komputer zuywa ok. 10 razy wicej paliw kopalnianych ni sam way, zczego a ok. 80% wykorzystywana jest wczasie procesu produkcji itransportu. Zkolei zgodnie zszacunkami globalna emisja gazw cieplarnianych towarzyszca brany it ksztatuje si na poziomie od 2 do 2,5%, azatem na poziomie emisji przemysu lotniczego (Kpka 2011, s. 30, 54). Wrd wielu wyzwa stojcych przed sektorem it znajduje si take konieczno zrnicowania oferty, dostosowanie jej do indywidualnych preferencji poszczeglnych odbiorcw, wwikszym stopniu wiadomych swoich potrzeb. Szans dla brany jest fakt, e obecnie technologie teleinformatyczne s coraz czciej postrzegane przez przedsibiorcw jako kluczowe podczas podejmowania decyzji strategicznych ioperacyjnych. Wane jest przy tym przeksztacenie rm it zdostawcw sprztu iusug wprawdziwych partnerw dla przedsibiorstw czsto szukajcych unikatowych rozwiza (Baranowska-Skimira 2011), ktre mogyby zadecydowa oich przewadze nad konkurencj. Mikro- iminiprzedsibiorstwa brany informatycznej skazane s na nieustanne konkurowanie zwielkimi koncernami. Zgodnie zprognozami po okresie stagnacji zwizanej ze spadkiem koniunktury wefekcie kryzysu nansowego powrcio zainteresowanie inwestorw zagranicznych rynkiem Europy rodkowo-Wschodniej, wtym Polski. Aby przetrwa, musz oferowa bardzo dobre produkty iwiadczy wysokiej jakoci usugi. Dlatego te warunkiem niezbdnym dla ich rozwoju s innowacje. Zuwagi na ograniczone rodki mae przedsibiorstwa nie s wstanie utrzymywa kosztownych pionw badawczych czy te wasnych laboratoriw. Rozwizaniem tej sytuacji jest transfer

120

Katarzyna od-Kunia

technologii ikomercjalizacja wiedzy, wynikajca ze wsppracy lokalnych rm sektora it znaukowymi orodkami badawczo-rozwojowymi. Pod tym tym wzgldem potencja wojewdztwa wielkopolskiego jest wskali kraju wysoki w2010 r. Wielkopolska zajmowaa 3. miejsce ze 168 jednostkami badawczo-rozwojowymi, ustpujc jedynie dwm regionom: mazowieckiemu (439) ilskiemu (234). Wsektorze B+R zatrudnionych byo 6506 osb, zczego wikszo na uczelniach wyszych (3897) (gus 2012c, s. 478). Gwnymi jednostkami badawczymi zzakresu it wWielkopolsce s: Wydzia Elektroniki iTelekomunikacji, Wydzia Elektryczny oraz Wydzia Informatyki Politechniki Poznaskiej, atake Wydzia Matematyki iInformatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza iWydzia Informatyki iGospodarki Elektronicznej Uniwersytetu Ekonomicznego wPoznaniu. Oprcz dziaalnoci naukowo-badawczej ksztac one przyszych informatykw oraz innych specjalistw brany it. Studia wysze pierwszego idrugiego stopnia na kierunkach zwizanych zsektorem teleinformatycznym oferuje take kilka wielkopolskich prywatnych szk wyszych. Nie naley przy tym zapomina, i obok innowacji na paszczynie oferowanych usug rwnie istotne jest ulepszanie procedur dziaania rmy, sprawne zarzdzanie projektami izasobami ludzkimi, atake zwikszanie kompetencji pracownikw.
ZAKOCZENIE

Analiza kondycji brany it wskazuje, e rozwj tego sektora wduym stopniu jest pochodn oglnej sytuacji gospodarczej, zarwno wujciu globalnym, jak rwnie krajowym. Rynek teleinformatyczny bowiem cechuje silna korelacja zpotencjaem inwestycyjnym przedsibiorstw. Wraz zpogorszeniem koniunktury gospodarczej spada warto inwestowanych rodkw, wtym take winfrastruktur it. Jednak informatyzacja ma wspczenie kluczowe znaczenie zpunktu widzenia zarwno podmiotw prywatnych, jak rwnie rzdowych
Wroku akademickim 2012/2013 s to m.in. wPoznaniu: Wysza Szkoa Bankowa, Wysza Szkoa Komunikacji iZarzdzania, Wysza Szkoa Nauk Humanistycznych iDziennikarstwa, atake Wielkopolska Wysza Szkoa Spoeczno-Ekonomiczna wrodzie Wielkopolskiej.

Rozwj mikro- i miniprzedsibiorstw brany IT w Wielkopolsce

121

isamorzdowych. Na tej paszczynie pole do dziaania dla przedsibiorstw sektora jest zatem bardzo szerokie. Musz one jednak stawi czoa rosncym wymaganiom odbiorcw. S oni wcoraz wikszym stopniu wiadomi wasnych potrzeb, ate zkolei znajduj bezporednie odbicie wich oczekiwaniach wobec usug teleinformatycznych. Po okresie krtkotrwaej recesji polska brana teleinformatyczna jest jedn znajszybciej rozwijajcych si wregionie Europy rodkowo-Wschodniej. Jej przedstawiciele musz jednak dostosowywa swoje strategie do nowych trendw. Rynek teleinformatyczny bowiem zmienia si wcoraz wikszym tempie. Co roku pojawiaj si nowe technologie, awraz znimi wyzwania dla brany it, ktre otwieraj zarazem take nowe moliwoci. Dla mikro- iminiprzedsibiorstw sektora teleinformatycznego kluczowe jest ledzenie aktualnych tendencji oraz szybkie reagowanie na zmieniajc si dynamicznie rzeczywisto.
LITERATURA
Baranowska-Skimira A. (2011), Sector ICT przed wyzwaniami, eGospodarka, h p://www.egospodarka.pl/75066,Sector-ict-przed-wyzwaniami,1,39,1. html (stan na 25 grudnia). Borodako K. (2009), Foresight wzarzdzaniu strategicznym, C.H. beck, Warszawa. Computerworld Polska (2012), TOP200 Computerworld. Polski Rynek Teleinformatyczny, Edycja 2012, www.computerworld.pl (stan na 25 padziernika). Foresight jako metoda ksztatowania przyszoci. Specyka potencjau izasobw Dolnego lska wobszarze nauka itechnologie na rzecz poprawy ycia (bdw), K. San (red.), Katowice. Foresight kadr nowoczesnej gospodarki (2009), K.B. Matusiak, J. Kuciski, A. Gryzik (red.), Warszawa. Foresight technologiczny. Podrcznik (2007), tom 1 Organizacja imetody, Warszawa. Foresight technologiczny. Podrcznik (2007), tom 2 Foresight technologiczny wpraktyce, Warszawa. Gwny Urzd Statystyczny (2012a), Dziaalno gospodarcza przedsibiorstw oliczbie pracujcych do 9 osb w2011 r., h p://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/ gus/pgw_dzial_gosp_przedsie_do_9_osob_2011.pdf (stan na 16 padziernika). Gwny Urzd Statystyczny (2012b), Koniunktura wprzemyle, budownictwie, handlu iusugach wpadzierniku 2012 r., h p://www.stat.gov.pl/cps/rde/ xbcr/gus/kon_w_przem_budo_han_i_uslug_10m_2012.pdf, (stan 23 padziernika).

122

Katarzyna od-Kunia
Gwny Urzd Statystyczny (2012c), Rocznik statystyczny wojewdztw 2011, h p://www.stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/rs_rocznik_stat_wojew_2011.pdf (stan na 24 stycznia). Hanuza J., Cibis E., Mikiewicz T., Zikowski P. (red.) (bdw), Identykacja potencjau izasobw Dolnego lska wobszarze nauka itechnologie na rzecz poprawy jakoci ycia (Quality of Life) oraz wytyczne przyszych kierunkw rozwoju. Badania metodami foresight, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocawiu, Katowice. Kpka B. (2011), Strategia rozwoju brany informatycznej plan dziaania. Dla wojewdztwa zachodniopomorskiego, Urzd Marszakowski Wojewdztwa Zachodniopomorskiego, h p://www.wzp.pl/uploads/pliki/Plan_dzia_a__it.pdf (stan na 16 sierpnia). pmr (2012), Rynek IT wPolsce 2011. Prognozy na lata 2011-2015, www.pmrpublications.com (stan na 25 padziernika). Schwab-Chesaru E., Mironescu G. (2012), Polska brana IT na tle regionu, h p://www.computerworld.pl/artykuly/383818/Polska.branza.it. na.tle. regionu.html (stan na 27 czerwca). Transfer wiedzy wregionie poprzez rozwj sieci wsppracy (2011), Analiza trendw rozwojowych wzakresie technologii inowych myli technicznych wPolsce, Europie iwiecie dla brany informatycznej, h p://www.wrr.wzp.pl/download/index/ biblioteka/7561, (stan na 16 sierpnia). Wyrwicka M.K. (red.) (2011), Foresight Sieci gospodarcze Wielkopolski scenariusze transformacji wiedzy wspierajce innowacyjn gospodark, Raport kocowy, Politechnika Poznaska, Pozna.