6. Tin nhn FIPA ACL 6.1 Li ni u Phn ny nh ngha cc loi tin nhn c nhn m lm trung ng n c im k thut ca ACL.

. c bit, hnh thc ca tin nhn v { ngha ca cc loi tin nhn c xc nh. Cc loi tin nhn c tham chiu n hnh vi ng ngha quy nh trong c im k thut ny. nhng cc loi tin nhn ny c truyn t ton b tin nhn, c ngha l, hnh ng v ni dung ca tin nhn, no m m rng { ngha thc cht m t n c th c ni dung.

V d, nu i thng bo j l Bonn is in Germany. ni dung ca tin nhn t i n j l Bonn is in Germany, v hnh ng l ca s thng bo. T Bonn is in Germany c { ngha xc thc, v n l xc tht di bt kz gii thch hp l ca cc biu tng Bonn v Germany, nhng { ngha ca tin nhn bao gm hiu ng trn (tinh thn thi ) agents i v j. Vic xc nh hiu ng ny l ch yu vo vn c nhn c i v j. nhng i vi thng tin lin lc r rng s din ra. mt s mong i hp l ca cc tc ng phi c hon thnh.

R rng, ni dung ca mt thng ip c th dao ng trn phm vi khng hn ch ca lnh vc. c im k thut ny khng u quyn cho hnh thc bt kz i din cho ni dung tin nhn. t Agents phi sp xp c th gii thch ni dung chnh xc ca bt kz tin nhn no m cho. Lu rng phin bn ny ca c t k thut khng gii quyt vn chia s bn th lun, mc d cc phin bn trong tng lai c th lm nh vy. c im k thut c t ra xc nh ngha ca hnh vi c lp vi ni dung, c ngha l, m rng v d trn, n c ngha l thng bo hoc c thng bo. c bit, mt tp hp cc hnh vi tiu chun, giao tip v { ngha ca chng c xc nh. N c th c ghi ch, tuy nhin, n c mt tho hip gia quyn lc v c trng ca cc hnh vi. Trong l thuyt, mt s lng ln ca cc loi hnh ng l rt c th, m c th mang sc thi { ngha, c th c coi nh tng ng vi mt s lng nh hn ca nhng ci thng thng, nhng h t cc hn ch khc nhau i din v thc hin trn cc i l. Quan im c bn ca tin nhn trong ACL l mt thng bo i din cho mt hnh ng giao tip. i vi mc ch ca s thanh lch v s mch lc, x l hnh vi giao tip trong qu trnh i thoi phi ph hp vi iu tr ca cc hnh ng khc, mt hnh ng giao tip c a ra ch l mt trong cc hnh ng m Agent c th thc hin. Cc dng tin nhn sau ng hai vai tr khc nhau trong ti liu ny, ty thuc vo bi cnh. Tin nhn c th l mt t ng ngha i vi hnh vi giao tip, hoc n c th tham kho cu trc tnh ton c s dng qua vic cung cp tin nhn phc v truyn t li ni ca i l{ n ch ca n.

Ngn ng giao tip trnh by trong c t ny c da trn mt ng ngha chnh thc chnh xc, a ra mt ngha r rng cho hnh ng giao tip. Trong thc t, c s ny chnh thc c b sung vi cc phn m rng thc dng phc v d dng thc hin thc t ca cc thng tin lin lc hiu qu gia cc i l. V l do ny, cc thng s tin nhn c nh ngha di y khng c nh ngha trong ng ngha chnh thc trong 8, nhng c nh ngha di hnh thc tng thut trong cc phn di y. Tng t nh vy, cc cng c m cc i l c d kin s p dng, chng

hn nh giao thc trao i tin nhn, c a ra mt ng ngha hot ng trong hnh thc tng thut.
6.2 Yu cu ca agents

Ti liu ny gii thiu mt tp hp cc loi tin nhn c xc nh trc v cc giao thc c sn cho tt c cc Agents s dng. Tuy nhin, khng phi cho tt c cc Agents thc hin tt c nhng tin nhn ny. c bit, cc yu cu ti thiu v cc i l tun th FIPA ACL nh sau: Yu cu 1: Agents nn gi s khng hiu nu h nhn c mt thng ip rng h khng nhn ra hoc h khng th x l ni dung ca tin nhn. Agents phi c chun b tip nhn v x l{ ng n mt tin nhn khng hiu t cc i l khc. Yu cu 2: ACL tun th agent c th chn thi hnh bt c tp hp con (bao gm tt c, mc d iu ny khng) cc loi tin nhn v cc giao thc xc nh trc. Vic thc thi ca cc th ny phi c chnh xc i vi nh ngha ng ngha ca hnh vi tham chiu. Yu cu 3: ACL tun th agent trong s dng cc hnh vi giao tip c tn c nh ngha trong c t ny phi thc hin chng mt cch chnh xc i vi nh ngha ca h. Yu cu 4: Agents c th s dng cc hnh vi giao tip vi nhng ci tn khc, khng quy nh trong ti liu ny, v c trch nhim m bo rng cc i l tip nhn s hiu c { ngha ca hnh ng. Tuy nhin, cc i l khng nn quy nh hnh vi mi vi mt { ngha ph hp vi mt hnh vi tiu chun c xc nh trc. Yu cu 5: Mt agent tun th ACL phi c kh nng to ra mt tin nhn c php cng c hnh thnh trong cc hnh thc vn ti tng ng vi thng ip mun gi mt cch chnh xc. i xng, n phi c kh nng dch mt chui k t hnh thnh trong c php vn chuyn n cc tin nhn tng ng.

6.3. Cu trc ca message gia cc agent Phn ny s trnh by v nhng thnh phn cu thnh 1 message gia cc agent. 6.3.1. Tng quan v ACL message Hnh di y gii thiu v nhng thnh phn c bn ca mt ACL message:

Hnh 1: Nhng thnh phn ca message Trong hnh thc trao i gia cc agent, cc message c xem nh l nhng s-expression. Thnh phn u tin ca message l mt t dng xc nh hnh vi giao tip c truyn i, nh ngha ra { ngha chnh ca message. Tip l mt chui cc tham s ca message, c th hin bng nhng keyword bt u bi mt du hai chm. Ko c c k t trng xut hin gia du hai chm v t keyword. Mt trong nhng tham s ch ni dung ca message, c m ha thnh mt biu thc di mt vi hnh thc (s c trnh by di y). Nhng bin khc gip cho dch v truyn ti message c th a message n ng agent nhn (v d nh sender v receiver), gip cho receiver hiu c { ngha ca message (v d: ngn ng v ontology), hay l gip cho receiver p ng hp tc (v d: reply-with, reply-by). y l hnh thc trao i c sp xp thnh mt lung byte v c truyn bi dch v trao i message. Agent nhn s phi gii m lung byte, phn tch cc thnh phn ca message v x l chng mt cch chnh xc. Ch rng loi hnh vi giao tip ca message ph hp vi nhng ci m c gi l perfomative trong KQML. 6.3.2. Nhng tham s ca message Nh ni trn, message cha mt tp mt hay nhiu tham s. Nhng tham s ny c th xut hin hoc khng trong message. Ch c mt tham s bt buc trong tt c message l tham s :receiver, y l tham s gip cho dch v phn phi message c th phn phi message mt cch chnh xc. R rang, mt message v ch s ch cha tham s receiver. Tuy nhin, r rng rng nhng tham s cn phi c dng n c th giao tip vi nhau hiu qu s ph thuc rt nhiu vo tnh hung giao tip.

Bng di y gii thiu ton b nhng tham s message c nh ngha trc: Message Parameter :sender Meaning Th hin nh danh ca ngi gi message, v d nh tn ca agent ca hnh vi giao tip Th hin nh danh ca ngi nhn message Ch rng ngi nhn c th l ch l mt tn agen, hay l mt tp cc tn ca agent. iu ny tng ng vi hnh ng multicast message. Thc s th ng ngha ca hnh ng multicast l message s c gi n cho mi agent c tn trong tp ngi nhn, v ngi gi ch ra rng mi agent l ngi nhn ca CA c m ha ca message. :content Th hin ni dung ca message, tng ng vi th hin i tng ca hnh ng. Gii thiu mt (biu thc) expression s c dng bi cc agent nhn c message ny xc nh bn gc ca message. C th c dng theo di mt ch giao tip trong tnh hung m c nhiu cuc giao tip din ra ng thi. V d: Nu agent i send cho agent j mt message cha: :reply-with query1, Agent j s phn ng li vi mt message c cha: :in-replay-to query1. :in-reply-to Th hin mt biu thc m m ch n mt hnh ng trc m message ny l message tr li. Th hin mt biu thc m cung cp nhng thng tin hu ch v message cho dch v truyn ti message. Ni dung ca tham s ny khng c nh ngha mt cch c th, nhng c th cha: thi gian gi, thi gian nhn, tuyn ng i Cu trc ca :envelope l mt danh sch cc cp keyword-value, mi chng th mt mt vi kha cnh ca dch v message. :language :ontology Th hin lc m ha ca ni dung ca hnh ng Th hin ontology c s dng a ra { ngha ca nhng k t c dng trong biu thc phn ni dung :content

:receiver

:reply-with

:envelope

:reply-by

Th hin mt biu thc ngy hay gi cho bit mt hng dn vo thi im gn nht m agent gi mun mt cu tr li. Gii thiu mt nh danh m th hin protocol m agent gi s dng. Server protocol s a thm ng cnh dnh cho vic hiu message. Nhng protocol c th s dng s c gii thiu trong phn 7 Th hin mt biu thc c s dng nh danh mt trnh t cc hnh vi giao tip vi nhau to thnh mt cuc trao i. Mt cuc trao i c th c dng bi mt agent qun l cc hot ng v chin lc giao tip. Ngoi ra, mt cuc trao i c th cung cp thm ng cnh c th hiu r hn v { ngha ca message.

:protocol

:conversation-id

6.3.3. Ni dung ca message Ni dung ca mt message cp n bt c hnh vi giao tip c p dng. Mt cch chung chung, nu hnh vi giao tip c xem nh l mt chui th ni dung l mt i tng ng php ca cu. Ni chung, ni dung c th c m ha bi bt kz ngn ng no, v ngn ng y s c ch r bi tham s :language. Yu cu duy nht i vi ngn ng ni dung l n phi c nhng thuc tnh sau: Yu cu 6: Nhn chung, mt ngn ng ni dung phi c th c phn bit r rng thnh nhng mnh (proposition), i tng v hnh ng. Ngoi ra khng cn yu cu thuc tnh no khc, mc d bt ngn ng no c a ra u c th c nhiu { ngha hn. C th hn, ni dung ca message phi phn bit r rng loi d liu ca hnh ng: nhng mnh cho vic thng bo, nhng hnh ng cho vic yu cu Mt mnh (proposition) ch r mt vi cu trong mt ngn ng l ng hay sai. Mt i tng (object), trong ng cnh ny, l mt cu trc m tng trng cho mt vt c th nhn bit c (c th l tru tng hay c th) trong phm vi tho lun. i tng trong ng cnh ny khng cn thit phi ch n mt cu trc lp trnh chuyn bit xut hin trong cc ngn ng lp trnh hng i tng nh C++ v Java. Mt hnh ng l mt cu trc m agent s hiu nh l mt hot ng c th c thc hin bi mt vi agent. Ni chung, mt hnh ng khng a ra mt kt qu m s c gi n agent khc (nhng hy nhn vo v d: (iota <variable> <term>) Ton t iota ch ra phm vi cho biu thc (expression) c a ra (c ngha l mt gii hn), m trong , nh danh (identifier) c a ra, nu khng c s c trng, c nh ngha. Mt biu thc cha mt bin trng khng phi l mt biu thc SL c hnh thc tt. Biu thc (iota x (P x) c th c l: bin x nh vy l P *ng+ ca x ("the x such that P [is true] of x). Ton t iota l mt cu trc ca nhng thut ng ch r nhng i tng trong min gi tr ca cuc trao i.) Ngoi tr nhng tnh hung c bit c a ra di y, khng c yu cu no bt buc nhng ngn ng ni dung ca message phi tun theo nhng cu php c nh ngha trc. Ni

cch khc, trch nhim ca cc agent trong mt cuc i thoi l phi m bo rng chng ang s dng mt ngn ng ni dung c th hiu c ln nhau. c t FIPA ny khng yu cu phi s dng bt kz ngn ng ni dung c th no. Mt hnh thc ngn ng ni dung c xut trong phn ph lc B. C nhiu cch m bo l s s dng mt ngn ng ni dung chung. N c th c sp xp bng cch quy c (v d: cc agent nh vy thng s dng Prolog), thng qua vic m phn gia cc t chc, hay bng cch s dng nhng dch v ca mt trung gian nh l mt ngi dch. Tng t, nhng agent chu trch nhim m bo rng chng s dng nhng ontology thng dng. Tnh hung d xy ra nht l m phn (v d: quyt nh cng nhau) v mt ngn ng ni dung. Tuy nhin, agent phi gii quyt c vn l lm th no bt u mt cuc trao i ln u tin, sau , chng c th m phn v ngn ng ni dung. Cn phi c mt im chung ca ti liu tham kho, m c hai t chc u bit. V th, vi mc ch c th l ng k{ vi mt iu phi hng dn v thc hin nhng chc nng qun l{ agent chnh khc, cc c t phi bao gm nhng nh ngha ngn ng ni dung sau: nh ngha 1: Ngn ng ni dung qun l{ agent c t FIPA l mt ch gii s-expression (s-expression notation) c s dng din t mnh (propostion), i tng (object) v hnh ng (action) gn lin vi vic qun l{ vng i ca cc agent. Gii hn trong vic din t c nh ngha r rng trong phn mt ca c t FIPA 97. Yu cu 7: Mt agent phc v c yu cu phi thc thi nhng kh nng qun l agent tiu chun thng qua vic s dng nhng message s dng ngn ng ni dung qun l agent v ontology. Ngn ng v ontology c ch ra trong gii hn cho trc fipa-agent-management trong nhng tham s tng ng ca chng. 6.3.4. Miu t ni dung ca message Nh cp trc, ni dung ca message cp n biu thc min m hnh vi giao tip mun ni n. N c m ha trong message vi gi tr ca tham s :content. c t FIPA khng yu cu bt c ngn ng m ha ni dung c th no (v d hnh thc th hin biu thc ca tham s :content) trn mt nn tng tiu chun. Ngn ng ni dung SL c cung cp trong phn ph lc B trn c s mt c s thng tin. d dng trong vic m ha nhng ngn ng n gin (n gin trong nhng yu cu v c php), hnh thc ca s-expression c bao gm trong ng php ca ACL c th hin bn di cho php cu trc ca cc s-expression c su v phc tp bt kz. V th, mt ngn ng c nh ngha nh l mt ng php con (sub-grammar) ca ng php s-expression chung l c th c chp nhn nh l mt message ACL hp l m khng c s chnh sa. Ng php SL c th hin trong phn ph lc B l mt v d chnh xc v iu ny. Tuy nhin, nhng agent thng thng cn c nhng vo thn ca message mt biu thc c m ha theo mt k hiu khc vi hnh thc s-expression n gin c s dng cho message.

Ng php ACL cung cp hai c ch, c hai u trnh phi c mt b phn tch c php ACL phn tch bt kz biu thc no trong bt kz ngn ng no:

biu thc nm gia hai du ngoc kp, nh vy n s c xem nh l mt string trong c php ca ACL, v bo hiu du ngoc kp ca chnh biu thc y bng cch t n ng sau du cho ngc. Ch rng k t cho ngc trong biu thc ni dung cng phi c bo hiu nh vy. V d: (inform :content owner ( agent, \Ian\ ) :language Prolog ) t trc biu thc s lng k hiu ca chui string c m ha, v th s m bo rng biu thc s c x l nh l mt token t vng bt chp cu trc ca n. V d: (inform :content #22owner ( agent1, Ian) :language Prolog )

Kt qu l mt b phn tch ACL s sinh ra ch mt token t vng, mt chui string, tng trng cho ton b biu thc ngn ng c nhng vo. Mt khi message c phn tch, token tng trng cho biu thc ni dung c th c hiu da vo lc m ha ca n, c th bit da vo tham s :language. 6.3.5. S dng thm MIME cho vic m ha biu thc ni dung i khi, ngay c nhng c ch c cp nhng phn trc cng khng linh hot th hin y cc loi biu thc ph hp vi mt agent. Mt v d l khi mt agent mun biu din mt khi nim nh l the sound you asked for is <a digitised sound>. Ngoi ra, n c th mun cp n mt vi ni dung trong mt ngn ng hay tp k t m ha khc nhau c dng din t ni dung, v d nh: the translation of error message <some English text> into Japanese is <some Japanese text>. Tiu chun phn m rng th internet a mc ch (Multipurpose Internet Mail Extensions MIME) c pht trin nhm vo nhng vn tng t nhau trong ni dung ca message qua internet (Freed & Borenstein 96). Hnh thc c php ca header ca MIME c bit ph hp vi nh dng ca message th nhn, v khng ph hp vi c php truyn ti c nh ngha cho message ACL FIPA. Tuy nhin, nhng kh nng c cung cp bi MIME, v c bit l cc k hiu c s dng rng ri hin nay ch thch cho cc loi ni dung l mt kh nng rt ng gi ca mt vi loi agent. cho php iu , mt agent ty chn c th x l nhng m t biu thc ni dung MIME nh l hm bao quanh biu thc cho, s dng phn m rng ca c php message ACL. N khng phi l mt phn bt buc trong c t m tt c agent c th x l m t ni dung MIME. Tuy nhin, nhng agent c kh nng x l vi MIME c th ng k{ kh nng ny vi iu phi hng dn ca n, v tip tip tc s dng nh dng c nh ngha trong phn ph lc D.

Lu { rng, cho cc tc v c th ca m ha ngn ng tp k t c trng, tiu chun ISO 2022, l tng k t c s tin hnh m ha lung message, c th h tr ton b cc bng m k t quc t. 6.3.6. Nhng hnh vi giao tip n gin v kt hp Ti liu ny nh ngha ra mt tp cc hnh vi giao tip c xc nh trc, mi hnh vi trong s chng c a ra mt { ngha c th trong bng quy cch. Thc t, mi hnh vi giao tip ny c th xem nh l tng ng nhau: chng c trng thi tng ng nhau. Tuy nhin, theo quan im v nh ngha v xc nh { ngha chnh thc ca cc hnh vi giao tip, chng ti phn chia thnh hai lp: hnh vi n gin v hnh vi kt hp. Nhng hnh vi giao tip n gin l nhng hnh ng c nh ngha mt cch nh nht, ngha l chng khng th c xc nh thng qua nhng hnh vi khc. Nhng hnh vi giao tip kt hp th ngc li. Nhng hnh vi c kt hp vi nhau bng mt trong nhng phng thc sau:

Bin mt hnh vi giao tip thnh i tng ca mt hnh vi khc. V d, Ti yu cu anh thng bo ti nu tri ma l mt hnh vi kt hp query-if. S dng ton t kt hp ; ni tip cc hnh ng. S dng ton t kt hp | ch mt la chn khng xc nh cho cc hnh ng.
K t chui c vit nh l mt du chm phy trung t. V th biu thc: a ; b m ch n mt hnh ng, c { ngha rng hnh ng a s c ni tip bi hnh ng b

Mt ton t la chn khng xc nh c vit nh l mt thanh thng ng trung t. V th, biu thc: a | b m ch mt hnh ng macros, ngha l hoc l thc thi hnh ng a, hoc l thc thi hnh ng b, ch khng thc thi c hai hnh ng. Hnh ng c th xy ra trong qu kh, hin ti hoc tng lai, hoc l khng xy ra. Ch rng mt hnh ng macro phi c i x hi khc so vi nhng hnh vi giao tip khc. Mt hnh ng macro c th c ln k hoch bi mt agent, v c yu cu bi mt agent khc. Tuy nhin, nhng hnh ng macro c s dng trong s nh ngha ca nhng hnh vi giao tip kt hp. V d xem hnh vi inform-if trong phn 6.5.10. nh ngha ca nhng hnh ng kt hp theo cch ny l phn ca m hnh ng ngha c bn ca ACL, c nh ngha bng cch s dng ngn ng m t ng ngha SL. Kt hp hnh ng nh m t trn khng phi l mt phn ca c php c th dnh cho ACL. Tuy nhin, nhng ton t ny c nh ngha trong c php c th cho SL c s dng nh l ngn ng ni dung trong phn ph lc B. 6.4. C php message Phn ny nh ngha c php truyn ti message. C php c th hin r rng trong khun dng EBNF tiu chun. Ton b k{ php c th hin di:

Thnh phn quy nh ng php

V d

Nhng token tn cng c t gia hai du ( ngoc kp Nhng token khng phi l tn cng c vit nh Expression l nhng nhn dng vit hoa Du ngoc vung ch ra mt cu trc ty chn * , OptionalArg +

Thanh thng ng ch ra mt la chn hoc ci Integer | Real ny, hoc ci kia Du sao m ch rng khng hoc lp li nhiu hn Digit * biu thc trc Du cng m ch rng mt hoc lp li nhiu hn Alpha + biu hn trc Du ngoc n c s dng nhm phn m ( A | B ) * rng Biu thc c biu din vi nhng token khng ANonTerminal = an expansion. phi l cui (non-terminal token) bn tri (lhs), nhng phn m rng bn phi (rhs) v kt thc bi mt du chm. Mt s quy tc hi khc nhau c p dng cho th h ca nhng token t vng. Nhng token t vng s dng ngoi nhng k php trn, cn c: Thnh phn quy nh t vng Du ngoc vung bao quanh mt tp k t V d *a, b, c+

Du gch ngang trong mt tp k t m ch mt *a z+ khong Du ng m ch phn b ca mt tp k t nu n * ~ (, )+ l k t u tin Ton t du chm hi m ch rng biu thc ng *0 9+? *0 9+ php trc l ty chn (c th xut hin khng hoc mt ln) 6.4.1. Quy nh ng php cho c php message ACL Phn ny nh ngha ng php cho ACL

ACLCommunicativeAct = Message.

Message

= "(" MessageType MessageParameter* ")".

MessageType

= "accept-proposal" | "agree" | "cancel" | "cfp" | "confirm" | "disconfirm" | "failure" | "inform" | "inform-if" | "inform-ref" | "not-understood" | "propose" | "query-if" | "query-ref" | "refuse" | "reject-proposal" | "request" | "request-when" | "request-whenever" | "subscribe".

MessageParameter

= ":sender" AgentName | ":receiver" RecipientExpr | ":content" ( Expression | MIMEEnhancedExpression )

| ":reply-with" Expression | ":reply-by" DateTimeToken | ":in-reply-to" Expression | ":envelope" KeyValuePairList | ":language" Expression | ":ontology" Expression | ":protocol" Word | ":conversation-id" Expression.

Expression

= Word | String | Number | "(" Expression * ")".

MIMEEnhancedExpression optional extension. See Annex D. KeyValuePairList KeyValuePair = "(" KeyValuePair * ")". = "(" Word Expression ")".

RecipientExpr

= AgentName | "(" AgentName + ")".

AgentName

= Word | Word "@" AgentAddress.

AgentAddress AccObj

= Word "://" InternetAddress ":" Number "/" ACCObj = Word.

InternetAddress IPAddress

= DNSName | IPAddress. = Integer "." Integer "." Integer "." Integer.

DNSName

= Word.

Nhng quy nh t vng Word = [~ "\0x00" - "\0x1f", "(", ")", "#", "0"-"9", "-"] [~ "\0x00" - "\0x1f", "(", ")"] *. String = StringLiteral | ByteLengthEncodedString.

StringLiteral

= "\"" ( [~ "\"" ] | "\\\"" )* "\"".

ByteLengthEncodedString = "#" ["0" - "9"]+ "\"" <byte sequence>. Number = Integer | Float.

DateTimeToken

= "+" ? Year Month Day "T" Hour Minute Second MilliSecond (TypeDesignator ?).

Year Month Day Hour Minute Second MilliSecond

= Digit Digit Digit Digit. = Digit Digit. = Digit Digit. = Digit Digit. = Digit Digit. = Digit Digit. = Digit Digit Digit.

TypeDesignator

= AlphaCharacter.

Digit

= ["0" "9"].

6.4.2. Ch v nhng quy nh ng php a) Nhng nh ngha tiu chun cho s nguyn v s du phy ng (float) l gi nh. b) Tt c keyword u l khng phn bit hoa thng. c) Mt chui string c m ha di l mt token t vng ty thuc vo ng cnh. ngha ca n l: header ca token l tt c mi th bt u t k t m u # n du phn cch (bao gm c du ny). Gia nhng du hiu ca header l mt s thp phn vi t nht mt ch s. Ch s ny sau xc nh chnh xc s lng cc byte 8-bit c s dng nh l mt phn ca token, v khng gii hn. Li t vng s xy ra nu s lng byte c cp t hn cn thit. Ch rng khng phi tt c s thc thi ca knh giao tip agent (Agent Communication Channel ACC) [xem phn 1 ca c t FIPA 97) s h tr vic truyn ti r rng ca cc k t 8-bit. Trch nhim ca agent l m bo rng, vi s tham kho API c cung cp cho ACC, mt knh c a ra c th truyn ti mt cch chnh xc b m ha message c chn. d) Mt message c hnh thc chun (well-formd message) s tun theo ng php, v hn na, s c t nht mt trong cc tham s. S xy ra li nu gi mt message m khng c hnh thc chun. Nhng quy nh thm vo message hnh thc chun c th c tuyn b hay ng { cc nh ngha hnh ng ca nhng gi tr ca cc tham s ang c tip tc pht trin. e) Nhng chui string c m ha vi s chp thun ca ISO/IEC 2022 c th cha nhng k t m khng c php trong nh ngha ca Word. Nhng k t ny l ESC (0x1B), SO (0x0E) v SI (0x0F). iu ny l do s phc tp khi bao gm ton b ng php ca ISO/IEC 2022 vo trong m t EBNP trn. K t y, khng k nhng m t c bn trn, mt t c th cha bt kz k t m ha no theo chun ISO/IEC 2022, (i din) du ngoc n, du cch, hay k t #. Ch { rng du ngoc n c th xut hin hp php nh l mt phn ca chui thot hp chun; s hn ch trc ln cc k{ t trong mt t ch p dng cho nhng k t c m ha, khng phi l hnh th ca m ha. f) Cc token thi gian c da trn chun ISO 8601, vi nhng s m rng cho thi gian tng i v thi gian millisecond. Nhng biu thc thi gian c th l tuyt i hoc l lin quan n thi gian hin ti. Nhng khong thi gian lin quan c nhn ra bi c k t + xut hin v tr u tin trong cu trc. Nu khng c b ch nh loi (type designator) no c a ra, mi gi hin ti s c p dng. B ch nh loi cho UTC l k t Z. UTC c a ra nhm ngn chn vic khng r rng v mi gi. Ch rng nm cn c m ha bng 4 ch s. V d, 8:30 sng ngy 15 thng 4 nm 1996 c th c m ha thnh: 19960415T083000000, v thi gian ny nu m ha theo UTC l: 19960415T083000000Z. Trong khi 1 gi 15 pht v 35 giy c th m ha thnh: +00000000T011500035.

g) nh dng c nh ngha cho tn ca agent c ly t phn mt ca tiu chun FIPA 97. Vic ch n gin s dng mt t nh l tn ca agent ch hp l khi t c th d dng a v tn y ca agent di nh dng cho trc.

7.1 c t khi mt giao thc ang hot ng Gi s c hai agent ang mun s dng mt giao thc u tin s m phn xem nn hay khng cng s dng mt giao thc v nu c th l giao thc no. Tuy nhin cung cp c ch thc hin vic ny s ph nh mc ch quan trng ca cc giao thc. l n gin ha vic thc thi ca agent. V th quy c sau y c thng qua: tn ca giao thc s c s dng trong bin protocol ca thng ip pha trc mt thng bo rng giao thc s c thc hin (v d thng thng nh hm Done(tn giao thc)), mt khi giao thc hon thnh, n c th t ti mt trong nhng trng thi cui cng ca giao thc hay khi tn ca giao thc c kt thc bng bin :protocol ca thng ip, iu ny hm rng mc ch c tha mn. Nu mt agent nhn c mt thng ip cha ni dung mt giao thc m n khng th hoc khng mun p ng, n s gi tr li thng ip t chi gii thch l do. V d:

7.2 Cc k hiu m t giao thc - Cc vung c ng khung bng hai dng k m t cc hnh ng trao i thng tin. - Cc mu trng biu din hnh ng ca bn khi to yu cu. - Cc mu xm l cc hnh ng c thc hin bi cc i tng khc tham gia trong giao thc. - Cc ch in nghing m khng nm trong vung no biu din mt ghi ch.

7.3 Cc giao thc c nh ngha 7.3.1 Li khi hiu mt s tr li trong sut mt giao thc Trong khi khng phi l mt cuc ni chuyn chnh xc, khng theo mt giao thc hay khng theo mt quy c no th mt agent m ang mong i mt tp c nh cc cu tr li trong mt giao thc nhng li nhn c cc thng ip khc khng trong tp th s tr li bng mt thng ip rng khng hiu. trnh kh nng cc vng lp thng ip v tn th s khng cho php tr li mt thng ip khng hiu khi nhn c mt thng ip khng hiu. 7.3.2 Giao thc yu cu FIFA Giao thc yu cu FIFA n gin cho php mt agent ngh agent khc thc hin mt s hnh ng v agent nhn c ngh s thc hin mt hnh ng no hoc tr li theo mt cch no rng agent khng th lm c.

7.3.3 Giao thc truy vn FIFA Trong giao thc truy vn FIFA, agent nhn c yu cu thc hin mt s hnh ng thng bo. Yu cu thng bo l mt cu truy vn v c 2 loi truy vn: query-if v query-ref (*). C hai loi truy vn c th c dng khi to giao thc. Nu giao thc c khi to bng mt truy vn query-if th agent tr li s p li bng mt hnh ng thng bo bnh thng. Nu khi to bng query-ref, thay vo s l mt inform-ref m c lp k hoch. Ch rng, v inform-ref l mt hnh ng c lp trnh nn n s l mt hnh ng thng bo c a ra bi agent tr li.

(*) Note: - Query-if: Agent yu cu s hi agent khc rng mt xut a ra n tin l ng hay sai. Agent nhn c yu cu s thng bo li tnh xc thc ca xut . Agent thc hin hnh ng query-if: + Khng c nhn thc v tnh xc thc ca xut + Tin rng cc agent khc bit c tnh xc thc ca xut.

- Query-ref l hnh ng hi agent khc v mt i tng lien quan ti mt m t a ra. Agent gi thng ip bao gm mt m t xc nh yu cu agent khc a ra thng tin v object c nh ngha bi m t . Agent thc hin hnh ng query-ref: + Khng bit object tng ng vi m t + Tin rng agent khc bit rng object tng ng vi m t mnh a ra. 7.3.4 Giao thc FIFA-request-when FIFA-request-when n gin l cch din t { ngha mc ch y ca hnh ng request-when. Agent gi yu cu s dng hnh ng request-when tm kim t nhng agent nhn yu cu n phi thc hin mt hnh ng no trong tng lai mt khi mt iu kin a ra ng. Nu agent nhn yu cu hiu yu cu v khng t chi, n s i n khi iu kin ng th s thc hin hnh ng sau n s thng bo cho agent gi yu cu rng hnh ng va mi c thc hin. Ch rng giao thc ny i khi l tha trong trng hp hnh ng c yu cu cng tham gia vo vic thng bo ti agent gi yu cu. Nu agent nhn c yu cu khng th thc thi hnh ng, n s gi yu cu t chi ti agent gi yu cu ban u.

7.3.5 Giao thc FIFA-contract-net

Mc ny gii thiu mt phin bn ca giao thc Contract Net c s dng rng ri, ban u c pht trin bi Smith v Davis. FIFA-Contract-Net l mt thay i nh ca ca giao thc contract net ban u trong n thm cc hnh ng t chi v xc nhn. Trong giao thc contract net, mt agent gi vai tr Ngi qun l{. Ngi qun l mong mun c mt tc v no c thc hin bi mt hay mt vi agent khc v hn th na l mun ti u ha chc nng m c trng cho tc v. S c trng ny thng c m t nh mt mc Gi c trong mt s min c th no hay cng c th l thi gian ngn nht hon thnh tc v hay s phn phi tt ca tc v Ngi qun l{ thu ht cc xut t nhng agent khc bng cch pht hnh mt li ku gi xut (cfp), li ku gi ny s c t tc v v bt k iu kin no m Ngi qun l mun thc thi tc v. Agent nhn c li ku gi xut c xem nh cc nh thu tim nng v c th to ra cc li xut thc hin tc v. xut ca cc nh thu cha iu kin trc khi i n thc hin tc v, c th l gi c, thi gian khi tc v hon thnh Nh thu cng c th t chi li xut. Khi ngi qun l nhn c tt c tr li t cc nh thu, n s nh gi cc li xut v la chn agent no s thc hin tc v. Mt, mt vi hoc khng c agent no c chn. Cc agent ca mt hoc nhiu xut s c gi mt thng ip ng cn cc agent khc s nhn c thng bo t chi. Cc thng ip c coi nh l rang buc vi cc nh thu v th mt khi ngi qun l chp nhn li xut th nh thu phi cam kt hon thnh tc v. Khi nh thu hon thnh tc v, n gi thng ip hon thnh ti ngi qun l. Ch rng giao thc yu cu ngi qun l phi bit khi no n nhn cc cu tr li. Trong trng hp mt nh thu gp li khi tr li, khng th gi xut hay t chi th ngi qun l c kh nng ri vo tnh trng i v tn. trnh iu ny xy ra, cfp s cha mt thi hn m ngi qun l s nhn c ht cc cu tr li. Cc li xut sau thi hn b t ng loi b vi l{ do a ra l qu mun.

7.3.6 Giao thc FIFA-Interated-Contract-Net Giao thc contract net lp l mt dng m rng ca giao thc contract net c bn c m t trn. N khc vi cc phin bn c bn ca contract net ch cho php vic b thu lp nhiu vng. Cng nh trn, ban u ngi qun l s pht hnh ra li gi xut. Sau cc nh thu s tr li bng nhng gi thu ca h. Ngi qun l c th chp nhn mt hoc nhiu gi thu, t chi nhng gi thu khc hoc c th lp li qu trnh bng cch pht hnh mt cfp sa i. Mc ch l ngi qun l tm c hp ng tt hn bng cch thay i li ku gi v yu cu cc gi thu mi. Qu trnh dng khi ngi qun l t chi tt c li xut v khng pht hnh li ku gi no mi na, chp nhn mt hay nhiu gi thu hay tt c nh thu u t chi b thu.

7.3.7 Giao thc FIFA-Auction-English Trong giao thc u gi kiu Anh (u gi xui), ngi bn u gi tm kim gi th trng ca mt sn phm bng cch xut mt mc gi khi to di mc gi tr th trng v sau dn dn tng gi ln. Mi ln gi c thng bo ra, ngi bn u gi s i xem c ngi mua no a ra tn hiu sn sng tr mc gi xut khng. Ngay khi c mt ngi mua cho bit h chp nhn mc gi , ngi bn u gi pht hnh mt li gi b thu vi mc gi cao hn. Qu trnh u gi s kt thc cho n khi khng c ngi mua no quyt nh tr mc gi c xut. Nu gi cui cng c ngi mua chp thun m vt ngng gi gii hn ca ngi bn u gi th sn phm c bn cho ngi mua vi mc gi ng . Nu gi cui cng c ngi mua chp nhn li thp hn ngng gi cho php th sn phm khng c bn i.

Trong hnh v m phng giao thc di y, li ku gi ca ngi bn u gi c m t nh mt hnh ng cfp ni chung, s c gi ti tt c cc thnh vin trong phin bn u gi, n gin, ch mt th hin ca thng ip c m t. Ch rng trong mt phin u gi thc t, cc thnh vin u ngi trong cng mt phng, iu c ngha l mi s chp thun ca mt ln b thu ng thi s c thng bo i cho tt c mi ngi khng ring g mi ngi bn u gi. iu ny c th khng ng vi m hnh agent trong trng hp c th c nhiu agent cng b thu cho mt mc gi a ra. Thm ch phin bn u gi c th tip din cho n khi c t nht mt ngi b thu. Agent s phi bit liu gi thu ca n c c chp nhn khng. V th cn phi c cc thng ip chp nhn li xut hay t chi li xut trong giao thc v chng vn ang c m hnh ha.

7.3.8 Giao thc FIFA-Auction-Dutch

Trong giao thc u gi kiu H Lan (u gi ngc), ngi bn u gi c gng tm gi th trng cho mt sn phm bng cch bt u vi mt mc gi cao hn gi tr thc sau gim dn cho n khi c mt ngi mua chp nhn mc gi. T l gim gi ty thuc vo ngi bn u gi v ngi bn u gi thng c mc gi gii hn di khng bao gi vt qua. Nu ngi bn u gi gim gi ti mc gi gii hn ri m vn khng c ngi mua th phin u gi s b ngng. Thut ng u gi kiu H Lan xut pht t mt ch hoa H Lan, ni quyt nh gi tr ca lng hoa bn ra. Trong m hnh u gi hoa H Lan thc t th kh l phc tp. u tin hoa s c chia nh ra: v d ngi bn c th bn 5 hp hoa tulip vi gi x, v ngi mua i vo nhng ch mua 3 hp. Phin mua bn vn tip tc, vi mc gi thp hn x, cho n khi ton b s hoa c bn hoc gim n mt mc gi gii hn. Vic mua bn tng phn ca sn phm ch xut hin trong mt s th trng, cc th trng khc, ngi mua phi b thu mua ton b sn phm. Th hai, c ch mua bn hoa c thit lp trnh s cnh tranh gia nhng ngi mua, bng vic trnh bt k s b thu no khc mt khi mt gi thu c a ra cho sn phm ri. Vic bn hng v b thu l rang buc, v th khng c giao thc no cho vic chp thun hay t chi mt gi thu. Trong trng hp ca agent, khng th gi s hay yu cu cc iu kin hn ch nh th c p dng. V th c th c hai hay nhiu hn cc gi thu c ngi bn nhn cho cng mt sn phm. V th giao thc di y cho php mt gi thu c th b t chi. iu ny ch nn c s dng trong trng hp c nhiu gi thu ng thi cng cnh tranh nhau. iu ny nm ngoi phm vi ca ti liu cho bt k c t mt k thut c th no gii quyt vn xung t ny. Ni chung, agent thng p dng phng php ai n trc th phc v trc. Trong cc min khc, cc lut khc c th c p dng: