Economische Vooruitzichten Update

W ereldwijde conjunctuurrisicos nemen af G20 onderstreept belang van beleidsafstemming Nieuwe vrijhandelszone op til ?

Maart 2013

Drie conjunctuurpijlers
Nadat het Amerikaanse parlement de zogenoemde fiscal cliff zonder kleerscheuren omzeilde, stond de voorbije weken de conjuncturele dynamiek van de wereldeconomie weer in de kijker. Die dynamiek wint langzaam maar zeker verder aan kracht en steunt op drie pijlers. De eerste pijler is de onderliggende dynamiek op de Amerikaanse arbeidsmarkt. Gemiddeld creerde de Amerikaanse economie de voorbije drie maanden 200.000 banen per maand. Dat is nog altijd niet voldoende om de werkloosheidsgraad in de nabije toekomst voelbaar te verlagen, maar is toch robuuster dan we nog tot voor kort - in de aanloop van de fiscal cliff- verwachtten. Die veerkracht heeft veel te maken met het prille herstel in de bouwsector, die stilaan weer een positieve groeibijdrage levert en banen creert. De tweede pijler van de wereldconjunctuur is de Chinese economie, die in 2012 zelfs een versnellende groeidynamiek liet zien. Ook het producentenvertrouwen in

de verwerkende nijverheid bevindt zich boven het neutrale peil van 50, wat wijst op een verdere expansie. De Chinese overheid zal ook in het jaar van de slang verder werk maken van de aanpassing van haar uitvoergericht groeimodel naar een model dat meer steunt op de groei van de binnenlandse vraag, en dan vooral van de consumptie. Die overgang zal weliswaar tijdelijk een lagere economische groei opleveren dan we de voorbije jaren gewend waren, maar anderzijds ook leiden tot een evenwichtigere groei van de wereldeconomie. Het sluitstuk van dit drieluik is de Duitse conjunctuurherleving, die tot uiting kwam in de derde stijging op rij van de voorlopende component van de Duitse Ifo-indicator. De Duitse uitvoer, die sterk gericht is op onder meer kapitaalgoederen, profiteert sterk van het industrile herstel in de VS en Azi. Als gevolg hiervan daalde de Duitse werkloosheidsgraad tot 5,3%, het laagste peil sinds de Duitse hereniging. Bovendien zal het begrotingssaldo door de conjuncturele meevallers in 2013 allicht zelfs een licht overschot vertonen.

Opportuniteit voor EMU

Voor de EMU als geheel en haar kwetsbare lidstaten in het bijzonder betekent deze gunstige constellatie een opportuniteit om de eerste conjunctuurvruchten te plukken van de doorgevoerde hervormingen. De relatief rustige financile omgeving draagt haar steentje bij. De mogelijkheid van de ECB om via haar OMT-programma op de markt van overheidsobligaties in te grijpen zet immers een bovenlimiet op renteverschillen binnen de EMU. Niettemin blijven er risicos die vooral van politieke aard zijn. De parlementsverkiezingen in Itali, het mogelijke corruptieschandaal in Spanje en de onderhandelingen over Europese financile steun aan Cyprus maken duidelijk dat de kwetsbare EMUlanden nood hebben aan regeringen die het pad van structurele hervormingen op een geloofwaardige manier voortzetten, evenwel zonder de economische groei te fnuiken.

Onze publicaties zijn online beschikbaar, via www.kbc.be/economischevooruitzichten/. U kunt ze ook gratis ontvangen per e-mail. Surf naar www.kbc.be/sb/e-nieuwsbrieven en registreer uw gegevens.

Voor vragen i.v.m. de inhoud van deze publicatie kunt u terecht bij: Dieter Guffens (32) (0)2 429.62.87 E-mail: dieter.guffens@kbc.be Verantwoordelijke uitgever: Johan Van Gompel, Havenlaan 2, B-1080 Brussel Correspondentieadres & abonnementenbeheer: KBC Groep NV, Global Services, GCE, Havenlaan 2, 1080 Brussel, E-mail: economic.research@kbc.be Deze publicatie komt tot stand op de Chief Economist Department van KBC Groep. Noch de mate waarin de voorgestelde scenarios, risicos en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De prognoses zijn indicatief. De gegevens in deze publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies conform de Wet van 6 april 1995 inzake secundaire markten, het statuut van en het toezicht op beleggingsondernemingen, de bemiddelaars en beleggingsadviseurs. KBC kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid of de volledig1 heid ervan. Alle historische koersen, statistieken en grafieken zijn actueel tot en met 18 februari 2013, tenzij anders vermeld. De beschreven meningen en vooruitzichten zijn die zoals ze gelden op 19 februari 2013.

EconomischeVooruitzichten

Update

Beleidscordinatie
De jongste fase van het wereldwijde conjunctuurherstel is in belangrijke mate te danken aan een internationale cordinatie van het economisch beleid. Op de eerste plaats kwam die tot uiting in het uitblijven van een protectionistisch reflex zoals in de jaren 30. Hierdoor kon de vrijhandel haar rol als versterker van de wereldwijde economische groei blijven spelen. De voorbije weken was er vaak sprake van het gevaar van een muntoorlog. Dat is echter sterk overdreven. Integendeel, de centrale banken van alle grote economien die door de financile crisis werden getroffen, hebben op een gecordineerde manier hun monetair beleid sinds 2008 versoepeld. Dat geldt voor de Fed, de ECB en de Bank of England (BoE). Het gevolg hiervan is dat bijvoorbeeld de wisselkoers tussen de EUR en de USD zich nu op ongeveer hetzelfde peil bevindt als bij het uitbreken van de crisis, weliswaar met een grote tussentijdse volatiliteit. Van een muntoorlog kan dus geen sprake zijn. De bereidheid tot cordinatie bleek ook in november 2011 toen Europese bedrijven kampten met een acute schaarste aan liquiditeiten in deviezen. Alle belangrijke centrale banken stelden toen deviezen ter beschikking aan de ECB (via swapoperaties) om dit probleem aan te pakken.

Het feit dat de Bank of Japan (BoJ) na 2008 aan de zijlijn bleef in de versoepelingscyclus had voor een deel te maken met het feit dat de Japanse financile sector veel minder was getroffen door de crisis. Die monetaire terughoudendheid heeft wel geleid tot een forse appreciatie van de JPY ten opzichte van de USD en de EUR en is achteraf bekeken allicht een inschattingsfout geweest. We moeten de recente aankondigingen van een soepeler Japans monetair beleid in dat kader plaatsen: het dient voor een deel om de wisselkoersen te normaliseren en heeft niets te maken met een muntoorlog. De G20 bevestigde dat nog eens op haar recente bijeenkomst in Moskou.

Sleutel in Europa
Ironisch genoeg bepaalt ook in dit project de mate van Europese eensgezindheid de kansen op slagen. Handelsnaties, met Duitsland voorop, zijn grote voorstanders van een dergelijk akkoord. Het risico is echter niet verwaarloosbaar dat landen zoals Frankrijk, die niet meteen bekend staan als voorvechters voor de vrijhandel, uitzonderingen gaan vragen voor bepaalde sectoren zoals de landbouw. Indien dit gebeurt en de VS analoog reageren, dreigt het project sterk te verwateren. In het belang van de economische welvaart zou dit een gemiste kans zijn. Om die reden zou het ook slecht nieuws zijn indien het VK zich meer en meer uit de kern van de EU terugtrekt. Het VK is immers traditioneel een uitgesproken voorstander van vrijhandel en zou een welgekomen tegengewicht vormen tegen meer protectionistische neigingen binnen de EU.

en een nieuwe vrijhandelszone ?

Het idee van internationale economische coperatie kreeg bovendien een nieuwe impuls door de aankondiging dat de VS en de EU vanaf de zomer van 2013 onderhandelingen starten over een transatlantische vrijhandelszone. Daardoor zou in 2016 de grootste ngemaakte markt van de wereld kunnen ontstaan. Om de huidige conjunctuurherleving te ondersteunen komt dit initiatief uiteraard te laat, maar op middellange termijn zou het de economische groeidynamiek stimuleren.

Dieter Guffens dieter.guffens@kbc.be

Volatiliel, maar per saldo ongewijzigd

(USD per EUR) 1,7 1,6 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 2007 120 115 110 105 100 95 90 85 08 09 10 11 12 13

Wereldhandel was groeimotor na Grote Recessie

(uitvoervolume, januari 2007=100)

80 2007

08

09

10

11

12

EconomischeVooruitzichten

Grafieken

Economische activiteit in OESO

(kwartaalwijziging op jaarbasis in %) 6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 2007 08 09 10 11 12 10 8 6 4 2 0 -2 -4 -6 -8 -10 -2 -3 -4 2007 -1 2 1 0

(standaardafwijking van het LT-gemiddelde)

Vertrouwen G4

Bbp (reel, linkse schaal) Voorlopende indicator (rechtse schaal)

08 09 Ondernemers Consumenten

10

11

12

13

(consumptieprijsindex, jaarwijziging in %) 6 5 4 3 2 1 0 -1 -2 -3 2007 08 VS EMU 09 10 11 OESO 12 13 0 2007 08 100 300

Inflatie

Grondstoffenprijzen
(januari 2007=100)

BBP (reel)

Voorlopende indicator

200

09

10

11

12

13

Ondernemers

Olie (brent, dollar per vat) Industrile metalen (Economist) Landbouw en voeding (S&P GSCI)

Consumenten

Renteverloop VS
(in %) 6 5 4 3 2 1 0 2007 6 5

Renteverloop EMU
(in %)

VS

EMU

OESO

4 3 Olie (brent, dollar per vat) 2 Industrile metalen (S&P GSCI) 1 Landbouw en voeding (S&P GSCI)

08

09

10

11

12

13

0 2007

08

09

10

11

12

13

Obligatierente (10-jaar) Beleidsrente

Duitse obligatierente (10-jaar) Beleidsrente

Obligatierente (10-jaar)

Beleidsrente

EconomischeVooruitzichten

Tabellen

Rele bbp-groei
2013 2014 2013

Inflatie
2014 18-02-2013 +3m

Beleidsrentes
+6m +12m

VS EMU Belgi Duitsland VK Zweden Noorwegen Zwitserland Slowakije Polen Tsjechi Hongarije Bulgarije Rusland Turkije Japan China Australi NIeuw-Zeeland Canada

2,1 0,0 0,5 0,9 0,5 1,1 2,2 1,4 1,0 1,2 0,0 0,5 1,6 3,4 4,1 0,8 7,9 2,5 2,9 2,3

2,7 1,4 1,5 1,9 1,8 2,0 2,5 1,6 2,5 2,8 2,0 0,7 2,6 3,4 4,7 1,3 7,6 2,7 3,0 2,4

1,5 1,7 1,0 1,5 2,4 1,3 1,6 0,4 2,2 2,0 2,2 5,2 3,0 5,7 6,9 0,1 3,2 2,9 2,2 1,8

2,0 1,8 1,7 1,6 2,2 1,9 1,7 0,8 2,5 2,4 2,0 4,0 3,1 5,0 6,4 0,9 3,5 2,7 2,4 2,0

VS EMU VK Zweden Noorwegen Zwitserland Polen Tsjechi Hongarije Roemeni Rusland Turkije Japan China Australi Nieuw-Zeeland Canada

0,25 0,75 0,50 1,00 1,50 0,13 3,75 0,05 5,50 5,25 8,25 5,50 0,10 6,00 3,00 2,50 1,00

0,25 0,75 0,50 1,00 1,50 0,13 3,50 0,05 5,00 5,25 8,25 5,50 0,10 6,00 2,75 2,50 1,00

0,25 0,75 0,50 1,00 1,75 0,13 3,25 0,05 5,00 5,25 8,25 5,50 0,10 6,00 2,75 2,75 1,00

0,25 0,75 0,50 1,00 1,75 0,13 3,25 0,05 5,00 5,25 8,25 5,50 0,10 6,00 2,75 2,75 1,00

Wisselkoersen
18-02-2013 +3m +6m +12m 18-02-2013 +3m

Tienjaarsrentes
+6m +12m

USD per EUR GBP per EUR SEK per EUR NOK per EUR CHF per EUR PLN per EUR CZK per EUR HUF per EUR RON per EUR BGN per EUR RUB per EUR TRY per EUR JPY per EUR RMB per USD USD per AUD USD per NZD CAD per USD

1,33 0,86 8,46 7,40 1,23 4,19 25,39 291,96 4,39 1,96 40,23 2,36 125,15 6,24 1,03 0,85 1,01

1,34 0,86 8,50 7,40 1,20 4,14 25,10 290,00 4,40 1,96 40,00 2,32 127,30 6,21 1,05 0,84 1,00

1,25 0,84 8,50 7,40 1,20 4,10 24,90 285,00 4,40 1,96 40,00 2,30 118,75 6,19 1,05 0,84 1,00

1,20 0,82 8,50 7,40 1,25 4,05 24,70 280,00 4,35 1,96 40,00 2,30 114,00 6,17 1,05 0,84 1,00

VS Duitsland Belgi VK Zweden Noorwegen Zwitserland Slowakije Polen Tsjechi Hongarije Bulgarije Rusland Turkije Japan China Australi Nieuw-Zeeland Canada

2,00 1,62 2,50 2,18 2,04 2,57 0,77 2,12 4,02 2,07 6,26 6,95 6,70 0,75 3,60 3,56 3,89 2,02

2,00 1,75 2,50 2,25 2,10 2,65 0,75 2,20 4,00 2,05 6,10 6,80 6,30 0,85 3,50 3,20 3,60 2,00

2,25 2,00 2,70 2,50 2,30 2,85 0,80 2,40 4,00 2,15 6,40 6,50 6,10 0,90 3,50 3,15 3,70 2,35

2,75 2,25 2,95 2,75 2,50 3,00 1,00 2,90 4,10 2,55 6,80 6,00 6,00 0,95 3,50 3,10 3,80 2,85