Middeleeuwen week 4: de reguliere geestelijken Monnikendom en kloosterwezen (paginas 83 87) 1.

. Op welke idealen was het monnikendom in de vroeg christelijke periode gebaseerd? Een deel van het kloosterwezen neemt stocijnse waarden aan zoals de onthechting van materile en fysieke behoeften. 2. Waarom was het moeilijk om monniken en priesters strikt gescheiden te blijven zien? 3. a) Welke verschillende kloostertradities kende Galli in de Vroege Middeleeuwen? In Galli kent men vier tradities: die van Martinus, die van Honoratus en Cassianus, de Peregrinatio of Ierse Ballingschap en de Benedictijnse traditie. De laatste twee tradities zijn zeer invloedrijk. De Ierse traditie betreft reizende monniken diehet woord Gods verkondigen en zo een grote bijdrage leveren aan de kerstening van Europa.De Benedictijnse traditie bestaat uit bid en werk. Bidden is in deze optiek het verrichten vanhet Werk Gods: Opus Dei b) Welke traditie kreeg uiteindelijk de overhand? (En waarom?) Benidictus 4. Wat waren de belangrijkste zaken waar monniken zich volgens de leefregel van Benedictus aan moesten houden? geen persoonlijke bezittingen, klooster niet verlaten (op dezelfde plek blijven: = stabilas loci), kuisheid, gehoorzaamheid a.d. abt (was soms moeilijk, velen waren aristocraten en gewoon te bevelen), strakke dagordening, ora et labora/bid en werk (lezingen, gezangen, studie, schrijfwerk, onderwijzen) 5. Waarom heerste er in de vroege middeleeuwen geen strenge discipline in de kloosters? vroege Middeleeuwen: nog geen overzichtelijk gestructureerd kloosterwezen Kerk had er weinig vat op orde groeide toen de gemeenschapsvorm geleidelijk ging overheersen Kerk ging regels invoeren, reeds bestaande goedkeuren, abten benoemen Cluny en de Ecclesia Cluniacensis (paginas 189 193) 6. Op welke manier probeerde de hervormingsbeweging van Cluny de naleving van de regel van Benedictus te vergroten? Cluny kreeg ongeveer 1000 satelliethuizen, zij bleven buiten de wereldlijke macht, zij hadden een bijzondere relatie met de paus, maar zeker met Petrus en Paulus (bedevaarten, schenkingen), het was een centrum van geleerdheid. 7. Welke verklaringen zijn er voor het grote succes van de beweging van Cluny? 1150: Cluny is grootste klooster en er komen dagelijks zoveel armen zodat een agglomeratie werd gevormd (grootte stad) factoren voor de bijzondere positie en het succes: uitbouwen van een netwerk! - succes v.d. overdracht hervormingsstreven op andere kloosters verbintenis met meer dan 1000 huizen eind 12e eeuw 8. Waarom was er ook kritiek op de kloosterbeweging van Cluny? Cluny was echter geen gesoleerd fenomeen Bourgondische en Duitse koninkrijk had eigen monastieke hervormingscentra (abdij St.-Victor in Marseille, Lotharingse abdij in Gorze) Duitse Rijk: restauratiestreven concentreerde zich op de rijkste en meest respectabele Karolingische abdijen, andere grote benedictijnenabdijen hielden zich afzijdig traditionele abdijen blijven aanwezig! nabloei 12e eeuw (Cluny, Duitsland) + vrouwen! De nieuwe orden (paginas 193 195) 9. Wat was de aanleiding voor het oprichten van de cistercinzer orde? 10. Op welke punten verschilde de cistercinzer orde van de oudere kloosters? 11. In hoeverre was Bernardus van Clairvaux typerend voor de cistercinzer orde? 12. Wat was de heremitische traditie binnen het christelijke kloosterwezen?

13. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen kanunniken en monniken? Vita apostolica en de nieuwe spiritualiteit (paginas 195 201) 14. Welke veranderingen traden er vanaf de 11 e eeuw op in de religieuze beleving van christenen? 15. Welke godsdienstige idealen had Franciscus van Assisi? 16. a) Waarover verschilden de realistische en spirituele franciscanen van mening? b) Waarom was het onvermijdelijk dat de paus partij koos voor de realistische franciscanen? 17. a) Voor welke doelstellingen werd de orde der dominicanen opgericht? b) Hoe kwam dat in de activiteiten van de dominicanen tot uiting? 18. Waarin verschilden de bedelorden van oudere kloosterorden? 19. Welke invloed hadden de bedelorden op de laat middeleeuwse samenleving?