Tevhid Ve Selefi Akidenin Beyani

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI
EYH ABDULLAH BN MUHAMMED BN HUMEYD

tercme: Ebu Turab Murad bin AbdurRahman es-Sivasi
KTAB VE SNNETE DAVET YAYINLARI
www.kitabvesunnet.blogspot.de
TEVHD
VE HALS
SELEF
AKDENN
BEYANI
EYH ABDULLAH BN MUHAMMED BN HUMEYD
1
KTAB VE SNNETE DAVET YAYINLARI 2013/1434 zgn ismi
TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI telif eyh AbdUllah bin Muhammed bin Humeyd tercme Ebu Turab Murad bin AbdurRahman es-Sivasi tashih ve yayna hazrlama Ebu Umeyr bin Muhammed et-Turki irtibat: kitabvesunnet@yahoo.com
YAYIN HAKKI SLAM MMETNE VAKIFTIR, DLEYEN OALTABLR

2
iindekiler YAYINCININ MUKADDMES.................................................4 GR/EHL SNNET AKDESNN SAFYET VE KTAB VE SNNETE DAYANAN HLASASI.......................5 MELLFN MUKADDMES.................................................12 RUBBYYET TEVHD HAKKINDA FASIL.......................13 ULUHYYET TEVHD HAKKINDA FASIL.........................16 SM VE SIFAT TEVHD HAKKINDA FASIL......................33
MUKADDME
Hamdinin hakkyla hamd Allah'ndr. Salat ve selam da Reslune, kuluna ve O (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in line, ashabna ve yolunu takip edenlere olsun. Emm ba'du: Bu, "Bilinlenelim" isimli -ineAllah- mbarek davet projemiz kapsamnda olan kesin bir gaye hakknda (yazlm) nadide bir risledir. Bu, nemli konularn en nemlisini, itaatlarn en byn, ibadetlerin en azmini beyan eden bir risledir. Dikkat ediniz ki bu, arzn ve semavatn Rabbini tevhd etmektir. Bu risleyi deerli allame eyh AbdUllah bin Muhammed bin Humeyd -Allah, onun makamn rza derecelerinde ykseltsin- kaleme almtr. Biz, -hayrn ve faydal ilmin neri bbndan- ilm davet neriyatmz ve yaynlarmz kapsamnda, bu faydal rislenin derc edilmesini uygun grdk. Mevl (tebreke ve tel)'dan bu almann kerm vechine halis olmasn, okuyanlarn ve neredenlerin de bu almadan faydalanmasn dileriz. phesiz ki bu, ne gzel bir istektir ve ne hayrl bir emeldir.
Mahmd bin Muhammed Hamdn "Bilinlenelim" Davet Projesi Genel Sorumlusu

GR
EHL SNNET AKDESNN SAFYET VE KTAB VE SNNETE DAYANAN HLASASI eyh AbdurRahman bin Nsr es-Sa'di (Allah ona rahmet etsin) kendisi Ehli Snnet ve'l-Cemaat'n Akdesini/Halis Selef Akdeyi beyan ederek unlar sylemitir:1 yle ki onlar: Allah'a, meleklerine, kitaplarna, resullerine, Ahiret gnne, hayr ve erri ile kadere iman ederler. Onlar ehadet ederler ki: Rab, ilah ve ma'bd olan, tm mkemmelliklere tek bana sahib olan ancak Allah'tr. Dini yalnzca kendisine halis klarak O (celle celaluhu)'ya ibadet/kulluk ederler. Ve derler ki: phesiz ki Hlk, Bri', Musavvir, Rezzk, Mu't, Mni' ve tm ilerin mdebbiri olan (sadece) Allah'tr.
phesiz ki O (celle celaluhu), maksud olan, tevhd edilen me'lh ve ma'bdtur. Ve phesiz ki O (celle celaluhu), kendinden nce hibir eyin olmad Evvel'dir; kendisinden sonra hibir eyin olmad hir'dir; fevkinde hibir eyin olmad Zhir'dir ve dnunda hibir eyin olmad Btn'dr.
Bunu, eyh Muhammed bin AbdulVehhb (rahimehUllah)'n 'Kitab'ut-Tevhd' adl eserine yazd latf erh iinde yazmtr. Bu erhin ismi: "el-Kavl'us-Seddu f Meksd'it-Tevhd"
5
phesiz ki O (celle celaluhu), her mn ve itibarla, ztnn uluvvu/ycelii ile, kadrinin uluvvu/ycelii ile ve kahrnn uluvvu/ycelii ile aliyyul 'ldr/yceler ycesidir. phesiz ki O (celle celaluhu), azametine ve celaline layk bir istiv ile, mutlak uluvvu/ycelii ve fevkiyyeti/stnl ile Ar'n zerine istiva etmitir. O'nun ilmi zhirleri, btnlar, ulv ve sfl lemi ihata etmitir. O (celle celaluhu), ilmiyle kullaryla beraberdir. O (celle celaluhu), onlarn tm ahvalini bilir. O, Karb'dir, Mcb'dir. O (celle celaluhu), zatyla tm mahlukatndan gandir. Mahlukatn hepsi, tm vakitlerde kendilerinin ve ihtiyalarnn var edilmesinde O (azze ve celle)'ye muhtatrlar. Gz ap kapayncaya kadar dahi kimsenin O (celle celaluhu)'ya muhta olmamas sz konusu deildir. O, Raf'tur, Rahm'dir. yle ki kullara (verilen) dn ve dnyev nimetler ve nikmetin giderilmesi ancak Allah'tandr. O (azze ve celle) nimetleri celbeden ve nikmetleri def' edendir. Her gece, gecenin son te biri kalnca kullarnn hacetlerini arzetmeleri iin dnya semasna nzl etmesi O (celle celaluhu)'nun rahmetindendir. Buyurur ki: "Kullarmdan kendimden gayrn istemiyorum. Kim bana dua ederse ona icabet ederim. Kim benden isterse ona veririm. Kim benden istifar dilerse onu balarm"2 Bu, fecir doana kadar (devam eder). O (celle celaluhu) diledii gibi nzl eder ve irade ettii gibi yapar: "O'nun benzeri hibir ey yoktur. O, iitir ve grr."3
mam Ahmed bunu Msned'inde (4/16) rivayet etmitir. Hadis Sahihtir, bir benzeri iin bknz. .. Sahihu Suneni bn Mace, 1367. hadis, eyh el-Elbani 3 r Suresi, 11. ayet
6
Ve onlar itikad ederler ki phesiz ki O (celle celaluhu) Hakm'dir. yle ki eratnda ve kaderinde tam hikmet O'nundur. O (celle celaluhu) hibir eyi abes/boa yaratmamtr ve ter ettii eriatler ancak maslahatlar ve hikmetler iindir.
phesiz ki O (azze ve celle), Tevvb'dr, Afuvv'dur, Gafr'dur. Kullarndan tevbeyi kabul eder ve ktl affeder ve O (celle celaluhu), tevbe edenlerin, istifar edenlerin ve inbe edenlerin byk gnahlarn balar. O (celle celaluhu), kullarnn az bir amelini bile mekur olan/karlksz brakmayan ekr'dur ve O (azze ve celle), kredenlere fazlndan ziyadeletirir.
Onlar, O (celle celaluhu)'yu kendi nefsini vasfettikleriyle ve Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in O'nu vasfettikleriyle vasfederler.
Kamil hayat, iitme, grme; kudret, azamet ve kibriyann kemali; mecd, celal ve cemal; mutlak hamd gibi zt sfatlarla; Rahmet, rza, suht (gazaplanma, fkelenme), kelm gibi meet ve kudretine taalluk eden fiil sfatlarla (O (celle celaluhu)'yu vasfederler). phesiz ki O, diledii ile ve diledii keyfiyetle mtekellimdir. O'nun kelimeleri bitmez/tkenmez ve yok olmaz. phesiz ki Kur'n, Allah kelmdr ve mahluk deildir. O (Kur'n), Allah'tan bidayet etmitir ve O (celle celaluhu)'ya avdet eder. O (celle celaluhu)'nun u sfatlarla mevsuf olmas zeval bulmamtr ve zeval bulmayacaktr: O, dilediini yapar; dilediince mtekellimdir; kader hkmleri ile er' hkmleri ile ve cez hkmleri ile kullar zerine hkmeder; O, Hkim'dir, Mlik'tir; O'nun dndakiler, kendisinin (azze ve celle) mlkiyeti altndadr ve
7
O (celle celaluhu)'ya mahkumdurlar. Kullar, O (celle celaluhu)'nun ne mlknden ne de hkmnden kabilirler. Onlar, Kitab'n getirdiine ve Snnetle mtevatir olan u hususa iman ederler ki: phesiz ki m'minler, Rableri Tealay ayan bir biimde cehr olarak grrler. O (celle celaluhu)'yu r'yet nimeti ve O'nun rzasn kazanmak, nimetin ve lezzetin en bydr.
phesiz ki kim man ve Tevhd'ten gayr (bir hal zere) lrse o, Cehennem ateinde ebedi olarak temelli kalr. Byk gnah erbab ise tevbe etmeksizin, gnahlarna keffaret ve (onlara) efaat hasl olmadan lseler, phesiz ki Cehenneme girselerde orada ebedi kalmazlar. Kalbinde hardal tanesi arlnca iman olan kimse atete kalmaz ve oradan kar. phesiz ki iman, kalplerin akdelerine ve (kalplerin) amellerine, uzuvlarn amellerine ve dilin kavillerine mildir. Kim bunlar en kamil vecih zere ikame ederse ite o kii hakk m'mindir ve o kii sevab haketmi, ikabdan (cezadan) da selamet bulmutur. Kim de bunlar eksik yaparsa onun da iman eksik yapt lde azalr. Bunun iin, iman taatle ve hayr ilemekle artar; msiyet ve er ile de azalr.
Allah'a istiane ederek dn ve dnyev faydal ilerde sa'y ve aba gstermek onlarn usllerindendir. Onlar kendilerine faydal olan hususlarda hrsldrlar ve Allah'a istiane ederler. Ayrca onlar, tm hareketlerinde Allah'a ihlas tahkik ederler/gerekletirirler. Ma'bd'a (kar) ihlas, Resl'e uyma ve yollarn takip eden mminlere nasihat etmek hususlarnda Allah Reslu'ne ittib ederler. Onlar, Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem) 'in Allah'n hidayetle ve btn dinlere stn klmak iin hak dinle gnderdii kulu ve resl olduuna ehadet ederler. O (sallAllahu aleyhi ve sellem) m'minlere
8
nefislerinden daha evldr. O (sallAllahu aleyhi ve sellem) neblerin htemidir/sonuncusudur; insanlara ve cinlere ber/mjdeci ve nezr/uyarc olarak, O (celle celaluhu)'nun izniyle Allah'a daveti ve aydnlatan bir kandil olarak gnderilmitir. Allah, O (sallAllahu aleyhi ve sellem)'i din ve dnya salh iin; mahlukatn Allah'a ibadeti/kulluu (hakkyla) yapmalar iin ve bu hususta O (celle celaluhu)'nun rzkyla istiane etmeleri iin gndermitir. Onlar, O (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in halkn en limi ve en sdk olduunu, onlara en nasihat edici ve beyan cihetinden en azmi olduunu bilirler ve O (sallAllahu aleyhi ve sellem)'i ta'zim ederler ve severler ve O'nun sevgisini tm mahlukatn sevgisinin nne geirirler ve dinlerinin asllarnda/temel esaslarnda ve frsunda O'na ittiba ederler. O (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in kavlini ve hidayetini herkesin kavlinin ve klavuzluunun nne geirirler. Allah'n, hi kimsede cem' etmedii faziletleri, hususyeti ve kemalat O Resl (sallAllahu aleyhi ve sellem) iin cem' ettiine itikad ederler. O (sallAllahu aleyhi ve sellem), makamca mahlukatn en stndr; an bakmndan onlarn en azmidir; her fazilette onlarn en kmilidir. mmetine dellet etmedii/gstermedii hibir hayr ve mmetini sakndrmad hibir er kalmamtr.
Ayn ekilde onlar, Allah'n inzal ettii her kitaba ve Allah'n gnderdii her resle iman ederler ve O (celle celaluhu)'nun reslleri arasnda fark gzetmezler.
Onlar, kaderin tmne, kullarn hayryla erriyle tm amellerini Allah'n ilminin ihta ettiine, bunlarn kalemiyle cereyan ettiine, O (celle celaluhu)'nun meetinin bunlar tenfiz ettiine/meydana getirdiine, bunlarn O'nun hikmetine tealluk ettiine iman ederler.
9
yle ki O (celle celaluhu), kullar iin kudret ve irade yaratmtr. Kullarn szleri ve fiilleri, meetlerine gre bunlarla (kudret ve irade ile) vaki olur. Allah onlar herhangi bir eye zorlamamtr. Bilakis onlar muhtar braklmlardr/seme hakkna sahiptirler. (Allah celle celaluhu) m'minlere zel olarak kendilerine iman sevdirmi, kalplerinde iman sslemi, adaleti ve hikmeti gerei kendilerine kfr, faskl ve isyan kerih gstermitir. Ehli Snnetin Usllerinden: Onlar, Allah iin, Kitab ve Resl iin, mslmanlarn imamlar ve mmesi iin nasihat grevini yerine getirirler; eriatn gerektirdii biimde emri bi'l-ma'ruf ve nehyi ani'lmnker yaparlar; ana-babaya iyilik yapmay, sla-i rahmi, komulara, klelere ve muamelede bulunulan kimselere ve hak sahiplerine ve tm mahlukata ihsan etmeyi emrederler.
Onlar ahlakn keremli ve muhsin olanna davet ederler, ahlakn kt ve rezil olanlarndan nehyederler.
Onlar, m'minlerin iman ve yakn bakmndan en kmil olanlarnn amel ve ahlak cihetinden en iyi, szlerinde en sadk, her hayra ve fazilete en ok yol gsterenler ve her rezil/irkin eyden en uzak olanlarn olduuna itikad ederler. Onlar, bu konuda, sfatlarnda ve kemale erdirici unsurlarnda Neb'lerinden geldii zere dinin teriini yerine getirmeyi emrederler; onu bozan ve noksan klan eylerden de sakndrrlar.
Onlar, Allah yolunda cihad, iyi ile ve facir ile beraber geerli olarak grrler. phesiz ki cihad, dinin en zirvesidir. (Cihad iki ksmdan oluur:) lim ve hccet cihad, silah cihad... phesiz ki tm imknlarla ve g yetirildii kadaryla dini mdafaa etmek her mslmana farzdr.
10
Mslmanlarn kelimesini birbirine yaknlatrlmas gstermek; blnmeden, etmelerinden sakndrmak usllerindendir.
cem' etmeye tevik etmek; kalplerinin ve lfet ettirilmesi hususunda gayret dmanlktan ve birbirlerine buz iin tm vesilelere ulamak onlarn
Halkn kanlarna, mallarna, rzlarna ve tm haklarna eziyet etmekten nehyetmek; tm muamelelerde adaleti ve insaf emretmek; onlar hakknda ihsan ve fazileti semek de onlarn usllerindendir. Onlar, mmetlerin en faziletlisinin Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in mmeti olduuna, bu mmetin en faziletli kiilerinin de Allah Resulu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'n ashab olduuna, hassaten de hulefa-i ridnin, kendilerine Cennet'le ahitlik edilmi olan 10 kiinin, Bedir ehlinin, Rdvan Bey'at ehlinin, muhacir ve ensardan nce geenlerin olduuna iman ederler. Onlar sahabeyi severler ve bu hususta Allah'n dinine baldrlar. yiliklerini yayarlar, onlarn ktlkleri hakknda birey sylenirse skt ederler. Hidayet alimlerine, adil imamlara, dinde ve eitli faziletlerde mslmanlar zerinde stn makamlarda olanlara hrmet ile Allah'n dinine ballk gsterirler. Allah'tan onlar ekkten/bhecilikten, irkten, blnmeden, nifaktan ve kt ahlaktan korumasn, kendilerini lene kadar Neb'lerinin dni zere sabit klmasn dilerler. Onlar, bu usllerin tmne iman ve itikad ederler ve (bakalarn da buna) davet ederler.
11

MUKADDME
Hamd, kullar kendisine ibadet/kulluk etmeleri iin yaratan, onlara

tevhdini ve taatini emreden Allah'ndr. L ilhe illAllah'a, O (celle celaluhu)'nun tek olduuna, rabliinde ve ilahlnda orta olmadna ehadet ederim. Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in, O (celle celaluhu)'nun kulu ve Resl olduuna ehadet ederim. Salat ve selam O Resle, O'nun line, ashabna, yoluna tbi olana, O'nun daveti ile davet edene, din gnne kadar salam bir teslimiyet ile teslim olanlara olsun. Bu, hurafe ve bid'atlarn kart her trl eyden ber halis Selef Akde'yi, bu mmetin selefinden, sahabeden, tabiinden, onlardan sonra gelen ve mslmanlarn hidayet ve dirayetlerinde icmya vard muhakkik limlerden gelen Ehli Snnet ve'l-Cemaat Akdesi'ni mslmanlar iin beyan eden zl bir risaledir. Bil ki Kur'n ve Snnet'in dellet ettii, zerinde mmetin selefinin icm ettii Tevhd ksmdr: 1. Rubbiyyet Tevhdi 2. Ulhiyyet Tevhidi 3. sim ve Sfat Tevhdi
12
RUBBYYET TEVHD HAKKINDA FASIL Rubbiyyet Tevhdi'ne gelince, kendilerine Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in gnderildii mrikler bu tevhdi tanyorlard. Ama bu, onlar slam'a dahil etmedi. Onlar, Allah'n Hlk, Rezzak, Muhy, Mumt, hikmet ve iradesinin iktiz ettii biimde bu lemde tasarruf ettiini ikrar ediyorlard. Ama bunu salt kabul/tanma insan mslman yapmaz. Allahu Tel buyuruyor ki: "De ki: Sizi semadan ve arzdan kim rzklandryor? Yahut kulak ve gzlerinize malik olan kimdir? Ve lden diriyi, diriden de ly karan kim? leri kim idare ediyor? Onlar: 'Allah' diyeceklerdir. De ki: O halde niin saknmyorsunuz?"4 Yani: O (celle celaluhu)'yu kullukta/ibadette birlemez misiniz ve O'nun dndakilere ibadeti/kulluu terk etmez misiniz? Allahu Tel'nn: "Sizi semadan ve arzdan kim rzklandryor?" kavli u mnya gelmektedir: Gkten yamur suyunu indiren, yeryzn kudreti ve meeti ile yardka yaran, oradan daneyi, zm, yoncay, zeytini, hurmay, iri ve sk aal baheleri, meyvay ve ayr karan kimdir? Allah ile beraber (baka) bir ilah m? Diyecekler ki: "Allah!" Allahu Tel'nn "Yahut kulak ve gzlerinize malik olan kimdir?" kavli ise u mnya gelmektedir: Size bu iitme kuvvetini, grme kuvvetini Allah verdi. Dileseydi bunlar giderirdi ve onlar (iitme ve grmeyi) sizden ekip alrd.
Yunus Suresi, 31.ayet

13
Nitekim Tel bir yette yle buyuruyor: "De ki: Sizi yaratan, sizin iin kulaklar, gzler ve kalbler yapan O'dur. Ne kadar da az krediyorsunuz."5 Yine buyuruyor ki: "De ki: 'Grdnz m? Eer Allah, kulaklarnz ve gzlerinizi alrsa..."6 Ve u kavli: "...lden diriyi, diriden de ly karan kim?"7 azametli kudreti ile, geni cmertlii ile. "leri kim idare ediyor?"8 kavli u mnya gelmektedir: Her eyin melektu O (celle celaluhu)'nun elindedir. O (celle celaluhu) koruyup kollar ama kendisi korunmaz. Tasarruf sahibi hkim olan O'dur. O'nun hkmn yarglayacak kimse yoktur. O (celle celaluhu) yaptklarndan mes'l deildir ama onlar mes'ldrler. "Semavatta ve arzda kim varsa O'ndan ister. O; her gn bir e'n zeredir."9 Ulv ve sfl tm mlk, iinde bulunan tm melekler, insanlar ve cinler O (celle celaluhu)'ya muhtatrlar ve O'nun kuludurlar ve O'na boyun emilerdir. "Onlar: 'Allah' diyeceklerdir."10 Yani: Onlar bunu biliyorlar ve bunu itiraf ediyorlar. "De ki: 'O halde niin saknmyorsunuz?"11 Yani: Kendi grlerinizle ve cehaletinizle Allah ile beraber gayrna ibadet/kulluk etmekten korkmaz msnz? Subhneh Tel, mriklere ne kadar ok itiraz ediyor! yle ki onlar Rubbiyyet Tevhidi'ni itiraf ediyorlard ama buna karn Ulhiyyet Tevhidi'ni inkar ediyorlard. Bu
5 6 7 8 9
Mlk Suresi, 23. ayet En'm Suresi, 46. ayet Yunus Suresi, 31. ayet ayn ayetin devam Rahman Suresi, 29. ayet Yunus Suresi, 31. ayet ayn ayetin devam
14
10 11
mnda cidden pek ok yet vardr: 84-De ki: Arz ve iindekiler kimindir, eer biliyorsanz? 85-Diyeceklerdir ki: 'Allah'n.' De ki: 'O halde hi tezekkr etmiyormusunuz/dnmyor musunuz?' 86-De ki: 'Yedi semavatn Rabbi ve azim Ar'n Rabbi kimdir?' 87-Diyeceklerdir ki: 'Allah'tr.' De ki: 'Hl takva sahibi olmayacak msnz?' 88-De ki: 'Eer biliyorsanz, her eyin melektu elinde olan, her eyi koruyan ve kendisi korunmaya (ihtiyac olmaya)n kimdir?' 89-Diyeceklerdir ki: 'Allah'n.' De ki: 'O halde nasl byleniyorsunuz?'12 demoullarnn kalpleri Rubbiyyet Tevhdi'ni kabul etmek ve tanmak zerine yaratlmtr. demoullarndan ok az istisna onu inkar etmitir. "Ben sizin en l/yksek rabbinizim"13 diyen, "Sizin iin benden gayr ilah bilmiyorum"14 diyen Firavun iin znde bu lemi var eden Hlkn/Yaratcnn varln itiraf ediyordu. Ayn ekilde Allah, ondan: "Ve onu, yaknen bildikleri halde, nefislerine zulmederek ve byklenerek inkr ettiler."15 kavlinde bahsediyor. Allah, nebsi Musa (aleyhisselm)'n Firavun'a olan kavlinde de bunu anlatyor: "Muhakkak bunlar grnr bir ekilde, semalarn ve arzn Rabbinden bakasnn indirmediini biliyorsun."16
12 13 14 15 16
M'minn Suresi, 84.-89. ayetler Naziat Suresi, 24. ayet Kasas Suresi, 38. ayet Neml Suresi, 14. ayet sra Suresi, 102. ayet
15
ULHYYET TEVHD HAKKINDA FASIL O, ibadetin/kulluun, tek olan ve erki olmayan Subhneh ve Tel'ya halis klnmasdr. Tek olan Allah'tan bakasna ibadet/kulluk edilmez ve O'ndan gayrna, meleklere, neblere, evliyaya ve salihlere dua edilmez. Zararlarn kaldrlmas iin ve hayrlarn celbi iin de sadece O (celle celaluhu)'ya iltica edilir. Sadece O'na adak adanr ve sadece O'na kurban kesilir. Sadece O'na tevekkl edilir ve sadece O Subhneh'dan havf edilir. Sadece tek olan O (celle celaluhu)'ya istiane ve istiase edilir. Rabet/arzu, rehbet/korku, Allah'a inabe etmek, O'na hu duymak gibi dier ibadet trleri de (sadece O'na yaplr). Bunlardan herhangi birini Allah'n gayrna sarf etmek, resullerin kendisi iin gnderildii tevhde mnf/tevhdi nefyeden irktir. Resullerin hepsi, tevhdin bu trn tahkik etmek/gerekletirmek iin gnderilmilerdir. Allahu Tel buyuruyor ki: "Muhakkak Nuh'u kavmine gnderdik. yle dedi: Ey kavmim, Allah'a ibadet/kulluk edin. Sizin iin O'ndan gayri ilh yoktur."17 Bu, tek ve subhn olan Allah'a ibadette irkin ortaya kmasndan sonraki ilk resln davetidir. Hd (aleyhisselm) kavmine yle syledi: "...Allah'a ibadet/kulluk edin. Sizin iin O'ndan gayri ilh yoktur."18
17 18
A'raf Suresi, 59. ayet A'raf Suresi, 65. ayet

16
Salih (aleyhisselm) kavmine yle syledi: "...Allah'a ibadet/kulluk edin. Sizin iin O'ndan gayri ilh yoktur."19 uayb (aleyhisselm) kavmine yle syledi: "...Allah'a ibadet/kulluk edin. Sizin iin O'ndan gayri ilh yoktur."20 brahim (aleyhisselm) kavmine yle syledi: "...Allah'a ibadet/kulluk edin, O'na kar takva sahibi olun. Eer biliyorsanz, bu sizin iin daha hayrldr."21 Allahu Tel, Nebmiz Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'e hitaben yle buyurdu: "Senden nce hibir resul gndermedik ki, ona yle vahyetmi olmayalm: Benden baka ilah yoktur. yleyse bana ibadet/kulluk edin."22 Resullerin seyyidi ve neblerin htemi Nebmiz Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'e emrolunan ilk ey: Tek olan ve erki olmayan Allah'n, ibadette/kullukta tevhd edilmesi ve dnin sadece O'na halis klnmasdr. Nitekim Allahu azze ve celle yle buyuruyor: "Ey rtsne brnen! Kalk artk inzar et/uyar. Ve (O) senin Rabbin, yleyse (O'nu) tekbir et."23 Buradaki: "Ve (O) senin Rabbin, yleyse (O'nu) tekbir et." kavli,
19 20 21 22 23
Hud Suresi, 61. ayet A'raf Suresi, 85. ayet Ankebt Suresi, 16. Ayet Enbiy Suresi, 25. ayet Mddessir Suresi, 1.-3. ayetler
17
'Rabbini tevhd ile, ibadeti/kulluu, tek olan ve orta olmayan O (celle celaluhu)'ya halis klarak ta'zim et' anlamna gelmektedir. Bu, namazn, zekatn, orucun, haccn ve slam'n dier iarnn emrolunmasndan ncedir. "Kalk artk inzar et/uyar": Yani: Tek olan ve erki olmayan Allah'a ibadette/kullukta irke kar uyar. Bu, zinaya, hrszla, ribya/faize, insanlara zulm etmeye ve dier byk gnahlara kar uyarlmadan ncedir. Tevhdin bu tr, din usllerinin/asllarnn en by ve en farz olandr. Allah, mahlukat bunun iin yaratmtr: "Ben, cinleri ve insanlar ancak bana ibadet/kulluk etsinler diye yarattm."24 yetinde buyurduu gibi. Allah, resulleri bunun iin irsal etmitir, kitaplar bunun iin inzal etmitir. Nitekim Allahu Tel yle buyuruyor: "Ve andolsun ki biz her mmete, 'Allah'a ibadet/kulluk edin ve tauttan ictinab edin' diye (emretmeleri iin) bir resul gnderdik."25 "Allah'a ibadet/kulluk edin" yetinin mns udur: Allah' tevhd edin ve O Tel'y teellhte26 birleyin. badet szc: "Allah'n sevip raz olduu tm kavilleri, zhir ve btn fiilleri cem' eden bir isimdir."27 Dua, havf, rec, tevekkl, rabet/arzu, rehbet/korku, hu, hayet, istiane, istiase, kurban kesme, adak adama ve buna benzerleri ibadet trlerindendir. Bunlardan bir eyin Allah'tan gayrna sarf edilmesi,
24 25 26 27
Zariyat Suresi, 56. ayet Nahl Suresi, 36. ayet 'Teellh' szc kulluk/ibadet etme manasna gelir. (yaync) eyhulslam bn Teymiyye'nin bu tarifi zikrettii "Ubdiyet/Kulluk Rislesi" adl eserden nakledilmitir. Sayfa: 5
18
Allah'a irk komaktr ve tm resullerin kendisi iin gnderildii 'L ilhe illAllah' kelime-i tevhdine mnfdir. phesiz ki o (kelime-i tevhid) byk bir kelimedir. Arz ve semavat onunla ayakta durmaktadr ve tm mahlukat onun iin yaratlmtr. Allah, resullerini onunla gndermitir, kitaplarn onunla inzal etmitir ve eriatlerini onunla ter etmitir. Mizanlar onun iin konulur, divanlar onun iin kurulur. Cennet ve Ate (Cehennem) pazar onunla var olur. Yaratlmlar onunla m'minler, kafirler, ebrr ve facirler diye ksmlara ayrlr. O, yaratma ve emrin, sevab ve ikbn/cezann meneidir. O, mahlukatn kendisi iin yaratld hakikattir. Sual ve hesap ondan ve onun haklarndandr. Onunla sevab ve ikb vk olur. Kble, onun zerine konulmutur. Millet, onun zerine tesis edilmitir. Onun nedeniyle kllar cihad iin ekilmitir. O, Allah'n tm kullar zerindeki hakkdr. O, slam kelimesidir, selam yurdunun anahtardr. ncekiler ve sonrakiler ondan sorulacaklardr: "Kul, Allah'n huzuruna gelince, iki meseleden sual edilene kadar ayrlamaz: Neye ibadet/kulluk ediyordunuz? Resullere ne cevap verdiniz? Birincinin cevab: Marifet, ikrar ve amel cihetinden 'L ilhe illAllah'n tahkkidir. kincisinin cevab ise: Marifet, ikrar, inkyad ve taat cihetinden 'Muhammed'ur-ReslUllah'n tahkkidir."28 lah szcnn mns: O, ibadeti/kulluu hak eden me'lh ve ma'bddur. lah kelimesi, 'yaratmaya kadir olan' mnsna deildir. Mfessir, ilah szcn 'yaratmaya kadir olan' eklinde tefsir ederse, bu mnnn ilh'n en huss nitelii olduuna itikad ederse ve sfat kelmclarndan ya da dierlerinden yapanlarn yapt gibi bunun
28
bn Kayyim'in Zd-l Med'ndan (1/84) nakledilmitir. Bu, ayn ekilde aset'ul Lehfan'da (1/84), Medaric'us-Slikn'de (1/34), Tebkiye Risalesinde (Sayfa: 55) ve yine bn Kayyim'a ait olan tm mellefatta mevcuttur.
19
Tevhdin gayesi olduunu isbat etmeye kalkarsa o, Allah'n, Resl (sallAllahu aleyhi ve sellem) ile gnderdii tevhdin hakkatini anlamam demektir. phesiz ki Arap mrikleri, Allah'n tek olarak her eyi yarattn ikrar ediyorlard ama onlar buna ramen mriktiler.29 Allahu Tel yle buyuruyor: "Eer onlara: 'Semavat ve arz kim yaratt, gnei ve ay kim musahhar/emre mde kld?' diye sorsan, 'Allah' diyeceklerdir."30 Buna ramen onlar, Allah'n gayrna ibadet/kulluk ve dua ediyorlard; Allah'n dnundan medet talep ediyorlard. Onlara: 'Her eyin yaratcsnn Allah olduunu ikrar ettiiniz halde neden Allah'n gayrna ibadet/kulluk ve dua ediyorsunuz?' denildii zaman yle cevap veriyorlard: "Biz onlara, ancak bizi Allah'a daha ok yaklatrmalar iin ibadet ediyoruz"31 Pekok insan, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in sakndrd ve slam'n mahvetmek iin geldii trl eit irke dmtr. unlar, pekok kiinin dt eitli irk trleri arasnda yer almaktadr: llerden, ihtiyalarn giderilmesini talep etmek, onlara istiasede bulunmak ve tevecch etmek. Bu, lemin irkinin asldr. phesiz ki lden ameli kesilmitir. l, brakn kendisine istiasede bulunanlara, kendi nefsine bile fayda ve zarar vermeye malik deildir. lden, Allah
29
eyhulslam'n Fetvalarndan Derlemeler (3/97:105); ktiza-i Srat- Mstakm (2/855); Feth'ul-Mecd, Sayfa: 27 30 Ankebt Suresi, 61. ayet
31
Zmer Suresi, 3. ayet

20
katnda kendisi iin efaat olmasn istemek de byledir (irk trlerindendir). Byle bir istek, kiinin, efaat eden ve efaat edilen kavramlarna olan cehaletindendir."32 Fakat ne yazk o kullara ki, mriklerin putlarnn trbelerinde yaptklarn onlar da eyhlerinin kabirlerinde ve trbelerinde yapyorlar. Allame bn Kayyim el-Cevziyye (rahimehUllah) yle diyor: "Bugn mahede olunan trbeleri, ar gidenler, orada namaz klmak, tavaf etmek, oralar pmek, oralara istilam etmek (yz-gz srmek), yanaklarn topraa srmek ve orada yatanlara ibadet etmek, orada yatanlara istiasede bulunmak, zaferi/yardm, rzk, afiyeti, borlarn denmesini, skntlarn giderilmesini, tasalarn kalkmasn ve bunun gibi, putperestlerin putlarndan istedikleri eyleri onlardan (kabirlerde yatanlardan) istemek iin bayram yerleri olarak ittihaz etmilerdir. Kim bunu tasdik etmiyorsa (sylediklerimize inanmyorsa), onlarn bilinen trbelerinden birinde hazr olsun ve t ki o ar gidenleri grsn. Onlar, trbeyi uzak bir yerden grnce develerinden, hayvanlarndan inerler ve onun iin alnlarn yere koyarlar ve yeri perler, balarn aarlar ve haykrarak seslerini ykseltirler ve hkrklar duyulana kadar alamakl bir hal alrlar ve kendilerini haclarn kazandn (haclarn kazand sevab) kazanm gibi grrler ve ne ilk sefer yaratabilen ne de tekrar yaratabilecek olan kimselere istiasede bulunurlar. Onlara seslenirler ama uzak bir yerden. Vaktaki oraya yaklanca da kabrin yannda iki rekat namaz klarlar ve kendilerini, kbleteyne/iki kbleye namaz klm kimsenin ald gibi ecir alm addederler. Onlar kabrin evresinde lden fazl ve rdvan umarak rk ve secde ediciler olarak grrsn.
32
Medric'us-Slikn'den (1/346) nakledilmitir. Bkz: Feth'ul-Mecd, Sayfa: 282

21
Onlar avularn kayp ve hsranla doldurmulardr. yle ki orada Allah'n gayr iin -hatta eytan iin- gzya dkerler. Orada sesler ykselir, lden ihtiyalar talep edilir, skntlarn kaldrlmas, yoksulluk ekenlere zenginlik verilmesi, fete ve belaya urayanlara afiyet verilmesi dilenir. Bunun ardndan, Allah'n mbarek ve lemlere hidayet kld Beyt-i Haram'a tebih ederek (benzeterek), o kabrin evresinde dizilip tavaf ederler. Sonra kabri pmeye ve kabre dokunmaya balarlar. Hacerl Esved'i ve Beyt-i Haram'a gidenlerin ona ne yaptklarn grdn m? Sonra o kabrin yannda alnlarn ve yanaklarn topraa srerler. O derece ki Allah biliyor ki bu alnlar ve yanaklar O (celle celaluhu)'nun huzurunda secdede byle yere srlmemitir. Sonra da onlar, kabir hacc ibadetlerini taksir ve tra ile tamamlarlar. Bu putlardan (aldklar) nasiple faydalanrlar nk onlarn Allah katnda nasipleri yoktur. Onlar, bu putlar iin kurban keserler. Onlarn namaz da, ibadetleri de, kurbanlar da lemlerin Rabbi olan Allah'n gayrnadr. Ebu'l-Vef bn Akl el-Hanbel (rahimehUllahu tel) yle diyor: "Cahillere ve avama mkellefiyetler zor/ar gelince, eriatn hkmlerini brakp kendileri iin koymu olduklar hkmleri tazim etmeye saparlar/meyl ederler. Bu, onlara kolay gelir. nk bylece kendilerinden gayrnn emri altna girmemi olurlar. Kabirleri ta'zim etmek, orada eriatn nehyettii k yakmak, oray pmek, oraya gzel kokular srmek, llere ihtiyalar (bildirerek) hitap etmek, orada bez paralarna yaz yazmak, 'Ey efendim, benim iin unu unu yap!' demek, teberrken toprandan almak, kabirlere gzel kokular dkmek, kabirlere yolculua kmak, Lat ve Uzza'ya iktid edenlerin
22
yapt gibi aalara aput balamak gibi amelleri (ileyenler) benim nezdimde kffardr/kafirlerdir. Onlar, El Keff trbesine gelmeyenlere, mescidin aramba gn dokunulan tulasndan (duvarndan) ihsan istemeyenlere, cenazelerini tayanlarn Sddki Ebu Bekir'dir, Muhammed'dir veya Ali'dir demedii kimselere veya babasnn kabri bana kire ve tuladan bir yap yapmayanlara, elbisesini eteklerine kadar paralamayanlara, kabrin zerine gl suyu dkmeyenlere veyl ederler."33 Allme bn Kayyim (rahimehUllah) diyor ki: "Kim, Allah Reslu (salalAllahu aleyhi ve sellem)'in kabirlerdeki snnetini, yaplmasn emrettii ve nehyettii eyleri, O'nun ashabnn zerinde bulunduu hli, bugnk insanlarn zerinde bulunduu hl ile karlatrrsa bunlarn birbirlerine zt ve ebediyen biraraya gelmeyecek ekilde eliik olduunu grecektir. Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerde namaz klmay nehyetmitir ama bunlar kabirlerin yannda ve kabirlere doru namaz klyorlar. Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin mescid edinilmesini nehyetti ama bunlar kabirlerin zerine mescidler in ediyorlar ve bunlar da Allah'n evlerine benzeterek 'mehed/ziyaretgah' olarak adlandryorlar. O (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerde k yaklmasn nehyetti ama bunlar durmak bilmeksizin kabirlerde kandil yakyorlar. O (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin bayram yeri edinilmesini yasaklad ama bunlar oralar bayram ve ibadet yeri ediniyorlar ve bayramda toplandklar gibi, belki de daha ok, kabirlerde toplanyorlar. O (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin tesviye edilmesini (dzlenmesini) emretmitir. Buna dair, Mslim'in Sahih'inde
33
gset'ul-Lehfn (1/304/305)
23
Ebu'l- Heyyac el-Esedi'nin yle dedii rivayet edilir: Ali bana dedi ki: "Dikkat et ki ben seni, Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in beni gnderdii ey zere gnderiyorum ki o da tm suretleri (resimleri, heykelleri) silmen/tarumar etmen ve tm yksek kabirleri tesviye etmendir/dzlemendir."34 Smame bin ef'nin hadisi de Mslim'in nezdinde yledir: O dedi ki: "Rodos'ta Rum diyarnda Fudle bin Ubeyd ile beraberdik. Bir arkadamz vefat etti. Bunun zerine Fudle, emir vererek kabrini tesviye ettirdi/dzlettirdi. Sonra dedi ki: Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in kabirlerin tesviye edilmesini/dzlenmesini emrettiini iittim."35 Bunlar ise bu iki hadisi erife muhalefet ettike muhalefet ediyorlar ve kabirleri yerden ev gibi ykseltiyorlar, zerlerine kubbeler ina ediyorlar. Yine O (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin tecssini/kirele svanmasn ve kabirlerin zerine bina yaplmasn nehyetti. Mslim'in Sahih'inde Cabir (radyAllahu anh)'n yle dedii rivayet edilir: "Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin tecssini/kirele svanmasn ve kabirlerin zerine oturulmasn ve kabirlerin zerine bina inasn nehyetti."36 Ebu Davud'un, Snen'inde yle rivayet ettii gibi O (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlere yaz yazlmasn da nehyetti: "phesiz ki Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin tecssini/kirele
34
Sahihi Mslim, Cenaiz (969); Sneni Tirmizi, Cenazi (1049); Sneni Nesai, Cenaiz (2031); Sneni Ebu Davud, Cenaiz (3218) 35 Sahihi Mslim, Cenaiz (969)
36
Sahihi Mslim, Cenaiz (969)

24
svanmasn ve zerlerine yaz yazlmasn nehyetti."37 Bunlar ise kabirlerde levhalar ediniyorlar, zerlerine Kur'n'dan ve dier eylerden yazlar yazyorlar. Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabirlerin zerine kendi topra dnda ekleme yaplmasn nehyetti. Nitekim Ebu Davud'un yine Cabir'den yapt rivayete gre: "phesiz ki Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), kabrin tecssini/kirele svanmasn, veya zerine yaz yazlmasn veya zerine ekleme yaplmasn nehyetti."38 Bunlar ise kabirlerin zerine tulalar/duvarlar, kire ve talar ilave ediyorlar. brahim en-Neha diyor ki: "Kabirlerin zerine tula/ta koymay kerih gryorlard..." Netice itibaryla bu kabirleri tazim edenler, oralar bayram yeri edinenler, oralarda k yakanlar ve kabirlerin zerine mescidler ve kubbeler ina edenler, Allah Reslu (sallallahu aleyhi ve sellem)'in emrettii eylerle tenakuza dmektedirler/elimektedirler ve O (sallallahu aleyhi ve sellem)'in getirdii hududu amaktadrlar. Bunlarn en by de oralarn (kabirlerin) mescid edinilmesi ve oralarda lambalarn/klarn yaklmasdr. Bunlar, byk gnahlardandr. Ahmed'in ashabndan fakihler ve dierleri bunlarn haram olduunu aklamlardr. Ebu Muhammed el-Makdis39 diyor ki: ayet orada lambalarn/klarn yaklmas mbah olsa idi, bunu yapana lanet
37
Sahih bir hadistir. Ebu Davud (3325), Tirmizi (1052) tahric etmitir. Tirmizi: "Hadis hasen-sahihtir." demitir. eyh el-Elbn de Ahkam'ul-Cenaiz'de (sayfa: 204) bu hadisin sahih olduunu sylemitir. 38 Sahih bir hadistir. Ravileri; Ebu Davud (3326), eyh el-Elbn de Ahkam'ul-Cenaiz'de (Sayfa: 204) bu hadisin geli yollar ile sahih olduunu beyan etmitir. 39 Bu bn Kayyim dneminde veya daha nce yaam bir zattr, gnmzde ayn isimde biri vardr, kartrlmamaldr. (yaync)
25
okunmazd. nk bunda faydasz yere maln zayi edilmesi olduu gibi, kabirleri ta'zimde ifrat da vardr ve bu ifrat, putperestlerin putlarna gsterdikleri ta'zime benzemektedir. Diyor ki: u haberden tr kabirlerin zerinde mescid edinilmesi caiz deildir: nk Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem) buyurdu ki: "Allah, Yahudilere ve Nasranilere lanet etti/lanet etsin! Onlar neblerinin kabirlerini mescid edindiler. Onlarn yaptklarndan saknn!"40 nk kabirlerin, orada namaz klnmasna tahsis edilmesi, kendilerine secde edilerek ve yaklalarak putlarn ta'zim edilmesine benzemektedir. Putperestliin balangcnn, suretlerini (resimlerini/heykellerini) yaparak, onlardan ihsan dileyerek ve yanlarnda namaz klarak lleri ta'zim etmek olduunu nakletmitik."41,42 Allme Mubrekfr el-Hind "Tuhfet'ul-Ahvez bi erhi Cmi'i etTirmiz" (isimli) kitabnda diyor ki: "Ali'nin, Ebu Heyyac el-Esed'ye syledii hakknda: 'Seni, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in beni gnderdii ey zere gnderiyorum: Hibir yksek kabri brakmayp tesviye etmek/dzlemek ve hibir timsali (heykeli/putu) brakmayp silmek/tarumar etmek.' nass (metni) udur: ncelikli olarak hadisin kapsamna giren konu, kabirlerin zerine imar edilen kubbeler ve
40 41 42
Buhari (435), Mslim (531), Aie (radyAllahu anh)'nn hadisinden. gset'ul-Lehfn (1/306:308) ve bkz: Feth'ul-Mecd, Sayfa: 701;703 Allah (subhanehu ve teala) Nuh Suresinin 23. ayetinde yle buyurdu: "Ve dediler ki: Sakn ilahlarnz terk etmeyin. Ve sakn Vedd'i, Suv', Yas'u, Ya'k'u ve Nesr'i brakmayn." Bu ayeti kerime ile ilgili olarak Sahihu Buhari'nin Kitab'ut-Tefsir'inde bn Abbas (radiyAllahu anhuma)'dan yle nakledilir: "Aslnda bu isimler (Vedd, Suv, Yas, Ya'k ve Nesr) Nuh kavminden salih kimselerin isimleriydi. Bunlar lnce eytan, insanlara bunlarn hatralarn devam ettirmek iin kavimlerinin oturduklar meclislerde timsaller dikmelerini ve bu timsallere onlarn isimlerini vermelerini telkin etmitir. Onlar da bunu yapmlardr. nceleri bunlara ibdet edilmemitir. Fakat bunlar dikenler ldkten sonra zamanla bunlarla ilgili bilgiler (ve heykellerin dikili gayeleri) unutuldu ve insanlar bunlara ibadet etmeye baladlar." (yaync)
26
trbelerdir. Ayn ekilde bunlar, kabirleri mescid edinmektir. Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem) bunu yapanlara lanet etmitir. Kabirler zerine nice binalar ina ve restore edildi! eit eit fesad kaynaklar unlardr: Cahillerin buralara (kabirlere), kafirlerin putlarna itikad ettikleri gibi itikad etmeleri; hatta onlarn fayday celb etme ve zarar def' etme kudretine sahip olduklarn zannetmeleri; oralar ihtiyalarn giderilmesini talep etmek iin maksad klmalar, isteklerin husl iin snak edinmeleri; onlardan, kullarn Rablerinden istedikleri eyleri istemeleri; oralara (kabirlere) yolculuklar dzenlemeleri; onlardan ihsan istemeleri; onlara istiase etmeleri... Bilcmle, onlar, cahiliyye ehlinin putlarna yaptklar hibir eyi brakmayp yaptlar. phesiz ki biz, Allah iiniz ve O'na dncleriz. Bu en/iren mnkere ve irkin kfre kar Allah iin fkelenen, hanf din iin gayret sarf eden ne bir limi, ne bir renciyi, ne bir emri, ne bir vezri, ve ne de bir meliki bulamyoruz. Bize yle bhe gtrmeyen haberler gelmitir ki bu kabirperestlerden pek ou veya eksersi hasmlar kendilerinden yemin etmelerini isteyince, facir olarak (yalan yere) Allah adna yemin ediyorlar. Ama sonra onlara: eyhine ve itikad ettiin falanca evliyaya yemin et denilince tkezliyorlar, duraksyorlar, direniyorlar ve (sonunda) gerei itiraf ediyorlar. Bu da onlarn irkinin "Tel ikinin ikincisidir veya n ncsdr." diyenlerin irkinin zerine ktna delalet eden delillerin en aklarndan biridir. Ey din limleri, ey mslmanlarn melikleri! Hangi felaket, slam iin kfrden daha iddetlidir? Ve hangi bel bu dine, Allah'n gayrna ibadet/kulluk etmekten daha zarar vericidir? Mslmanlara isabet eden hangi musibet, bu musibete denktir? Eer bu apak irki inkar etmek vacip deilse, hangi mnkeri inkar etmek vacibtir?
27
Diriye seslenseydin duyururdun Lakin seslendiin kimsede hayat yok ayet atee fleseydin yakardn Lakin sen kle flyorsun 43 Allme bn Kayyim (rahimehUllah) -Sakif mslman olunca Lat'n ykl kssasnda- diyor ki: "yle ki yklmalarna ve bir gn yok edilmelerine g yetirilebiliyorsa, irkin ve tautlarn mevzilerini yerinde brakmak caiz deildir. Kabirlerin zerine in edilen trbelerin ve Allah'n dnunda ibadet/kulluk edilen put ittihaz edilen eylerin, teberrk ve adak iin maksad klnan talarn hkm de byledir. Eer yok etme kudreti mevcutsa, bunlardan hibirinin yeryznde braklmas caiz deildir. Bunlarn ou Lat, Uzza, Menat veya onlardan/onlarla daha byk irk mesabesindedir...Bunlar, kendilerinden ncekilerin snnetine ittib ettiler ve onlarn yolunu tpatp tuttular. Cehaletin zuhur etmesi ve ilmin gizlenmesi neticesinde pekok nefse irk galebe ald. (yle ki) ma'rf mnker oldu, mnker de ma'rf. Snnet bid'at oldu, bid'at da snnet. Alemler (bayraklar) silindi ve slam'n gariblii iddetlendi. limler azald. Sefihler oald. gittike ktleti. Beis iddetlendi. nsanlarn elleriyle kesbettikleri neticesinde karada ve denizde fesad zhir oldu. Lkin, ayakta durarak Muhammed isabetle hakka isabet eden, irk ve bid'at ehline kar cihad eden bir taife, Allah yeri ve zerindekileri miras brakana kadar zeval bulmayacak. O (celle celaluhu) vrislerin en hayrlsdr."44 Kabir ehline iltica edenler ne ifade ediyorlar? Onlar (kabirdekiler), kendileri iin ne bir faydaya ne de bir zarara maliktirler. Bilakis onlar
43 44
Tuhfet'ul-Ahvez bi erhi Cmi'i et-Tirmiz, Mubrekfr (4/150-151) Bknz. Zd'ul-Med (zetle), bn Kayyim el-Cevziyye (3/506-507)
28
Allah'n rahmetine ve kendileri iin rahmet ve mafiretle dua edecek dirilere muhtatrlar. te mahlukatn seyyidi, resullerin erefi/en ereflisi, yaratlmlarn en keremlisi- yanndaki en izzetli insanlara cierparesi olan kz Fatma'ya, amcas Abbas bin Abdulmuttalib'e, halas Safiyye binti Abdulmuttalib'e ve yakn airetine- diyor ki: "Ey Kurey topluluu! -veya benzer bir szck sylyorNefislerinizi satn aln (Yani Allah'a imanla ve salih amelle). Ben size Allah'tan bir fayda salayamam. Ey Abdulmenaf oullar size Allah'tan bir fayda salayamam. Ey Abbas bin Abdulmuttalib, sana Allah'tan bir fayda salayamam. Ey Allah'n Reslu'nun halas Safiyye, sana Allah'tan bir fayda salayamam. Ve ey Muhammed'in kz Fatma, malmdan dilediini iste, sana Allah'tan bir fayda salayamam."45 Hadiste neblere ve salihlere taalluk edenleri, kendisine efaat etmeleri iin veya kendisine fayda vermeleri iin ya da kendisinden (skntlar) def' etmeleri iin onlara rabet edenleri red vardr. Ayn ekilde burada, kullardan sadece dnya ilerinde gleri yeten eylerin istenmesinin caiz olduuna dair ak bir delil vardr. Ama rahmet, mafiret, Cennet, Ateten necat bulmak ve benzeri, sadece Allahu Tel'nn kadir olduu hususlarn sadece Allahu Tel'dan talep edilmesi caizdir. Allah katnda olana sadece Tevhd'le ve O (celle celaluhu)'ya kullarna onunla kendisine yaklamalarn ter ettii ihlasla nail olunabilir. imdi vk olana bak. Pekok insan llere iltica ediyor, arzularla ve korkularla llere tevecch ediyor. Halbuki o ller, acizdirler ve brakn bakalarn kendilerine bile ne bir zarar vermeye ne de bir fayda vermeye maliktirler. Senin iin apak ortaya ksn ki onlar herhangi bir ey (asl/temel) zere deildirler:
45
Buhari (2753), Mslim (204) (248), Ebu Hureyre (radyAllahu anh)'n hadisinden
29
"phesiz ki onlar, Allah'n dnunda eytanlar evliya edindiler ve zannediyorlar ki hidayete ermilerdir."46 eytan 'salihleri sevme' kalb/klf iinde onlara irki izhar etti. Her salih kii dnyada ve ahitlerin kyama durduu gnde Allah katnda bu irkten berdir. phe yok ki salihleri sevmek ancak, onlarn dine muvafk olmalarnda ve lemlerin Rabbine taatlerinde onlara tb olmak ile hasl olur; onlar Allah'n dnunda e ittihaz edip de onlar Allah' sever gibi sevmekle, Allah'a irk komakla, Allah'n gayrna ibadet/kulluk etmekle, Allah'a, Reslne ve kullarndan salih kimselere dmanlk etmekle deil. Nitekim Allahu Tel yle buyuruyor: "Ve Allah demiti ki: Ey Meryemolu sa, sen mi insanlara: Beni ve annemi, Allah'tan baka iki ilah ittihaz edin dedin?' Dedi ki: Subhaneke (seni noksan sfatlardan atenzih ederim), benim iin hak olmayan bireyi sylemem bana yakmaz. Zaten bunu sylemi olsam, sen bunu bilirdin, sen benim nefsimde olan bilirsin ve ben senin nefsinde olan bilmem, bhesiz gayblar sen bilirsin! Ben onlara ancak senin bana emrettiklerini syledim. Benim ve sizin Rabbiniz olan Allah'a ibadet/kulluk edin, dedim. Aralarnda bulunduum srece onlara ahit idim, fakat sen beni vefat ettirince onlara sen murakib/gzetleyen oldun. Sen her eye ahitsin."47 Bununla birlikte biz, Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in, neblerin ve salihlerin efaatini inkar etmiyoruz. Neblerin efaat etmesi, vellerin efaat etmesi ve yksek (dereceli) kimselerin efaat etmesi sahihtir. Fakat biz efaati onlardan talep etmeyiz. Bilakis biz efaati, Allah'tan talep ederiz. Allah'n izin vermedii kimse efaat edemez. Allahu Tel'nn buyurduu gibi:
46 47
A'rf Suresi, 30. ayet Maide Suresi 116.-117. ayet

30
"Onun katnda kim efaat etme yetkisine sahibtir?"48 O (Subhneh Tel), ancak sznden ve amelinden raz olduu kimseye izin verir. Tel'nn u kavlinde getii gibi: "Ve (onlar, Allah'n honudluunu kazanm) rzaya ermi kimseden bakasna efaat edemezler."49 Ve u ve benzeri szleri syleriz: 'Allahm! Bizi Neb'nin efaatinden mahrum brakma. Allahm! O (sallAllahu aleyhi ve sellem)'i bize efaat kl.' Diriler lye, namazn klmak iin kalktklarnda ona dua ederek lye efaat ederler. Mslim'in Sahih'inde bni Abbas ve dierlerinden getiine gre Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem) yle buyurmutur: "lp de cenazesini, Allah'a hibir eyi erk/ortak komayan krk kiinin kaldrd hibir mslman yoktur ki Allah onlar kendisi (meyyit) hakknda efaat klmasn."50 rnein vefat eden ocuun namazn (cenaze namazn) klanlar da phesiz ki dualarnda yle derler: "Allahm! Onu, ana babasna derece, ecir ve icabet olunan efaat kl." Onlar, Allah'tan, bu sabnin ana babasna efaatini kabul etmesini dilerler. nk onlar efaati, bu sabnin kendisinden talep etmezler. nk efaat, Allah'n mlkiyetindedir. Allahu Tel buyuruyor ki:
48 49 50
Bakara Suresi, 255. ayet Enbiya Suresi, 28. ayet Sahihi Mslim (948) (59)
31
"De ki: efaatin tm Allah'ndr. Semavatn ve arzn mlk O'nundur."51
51
Zmer Suresi, 44. ayet

32
SM VE SIFAT TEVHD HAKKINDA FASIL Bu, Allah'n azamet ve celal niteliiyle, tm vecihlerden mutlak keml ile birlenmesine itikadtr. Bu, O (celle celaluhu)'nun kendi nefsi iin isbt ettii ve Resl (sallAllahu leyhi ve sellem)'in O'nun (celle celaluhu) iin isbt ettii isim ve sfatlar, tahrif etmeden, ta'tl etmeden, tekyf etmeden ve temsl etmeden isbt etmekle olur. Biz itikad ederiz ki Allahu Tel: "O'nun benzeri hibir ey yoktur. Ve O iitendir, grendir."52 O (celle celaluhu)'dan, nefsini/kendini vasfettii eyleri nefyetmeyiz ve kelmn yerinden tahrif etmeyiz ve Allah'n isimleri ile yetlerinde ilhda dmeyiz. Allah'n nefsini vasfettii sfatlarn arasnda unlar vardr: stiv: 1- Azze ve celle, A'rf Sresi'ndeki u kavlinde buyuruyor ki: "Muhakkak Rabbiniz Allah, semavat ve arz alt gnde yaratt, sonra Ar'n zerine istiv etti..."53 2- Yunus Sresi'nde yle buyuruyor: "Muhakkak Rabbiniz Allah, semavat ve arz alt gnde yaratt, sonra Ar'n zerine istiv etti..."54
52 53 54
r Suresi, 11. ayet A'rf Suresi, 54. ayet Yunus Suresi, 3. ayet
33
3- Ra'd Sresi'nde yle buyuruyor: "Allah O'dur ki, semavat direksiz ykseltti, onu gryorsunuz, sonra Ar'n zerine istiva etti..."55 4- Th Sresi'nde yle buyuruyor: "Rahman, Ar'n zerine istiv etti."56 5- Furkan Sresi'nde yle buyuruyor: "...Sonra Ar'n zerine istiv etti..."57 6- Secde Sresi'nde yle buyuruyor: "Allah O'dur ki, semavat ve arz ve ikisi arasndakileri alt gnde yaratt, sonra Ar'n zerine istiv etti..."58 7- Hadid Sresi'nde yle buyuruyor: "O'dur ki semavat ve arz alt gnde yaratt. Sonra Ar'n zerine istiv etti... "59 te bu 7 maddede Subhanehu Ar'n zerinde olduunu haber veriyor. Ebu Hureyre (radyAllahu anh) rivayetle diyor ki: Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yle buyurduunu iittim: "phesiz ki Allah (azze ve celle), mahlukat yaratmadan nce bir yaz yazd: phesiz ki rahmetim gazabm gemitir. O, O'nun indinde arn fevkindedir."60
55 56 57 58 59 60
Ra'd Suresi, 2. ayet Th Suresi, 5. ayet Furkan Suresi, 59. ayet Secde Suresi, 4. ayet Hadid Suresi, 4. ayet) Buhari (7551), Mslim (2751) (14)
34
mam Malik (rahimehUllah)'a Teala'nn "Rahman, Ar'n zerine istiv etti"61 kavli hakknda: "stiv nasldr?" diye soruldu. Malik sustu ve kendisini rahz -yani ter- bast. Halk bu konuda ondan gelecek (cevab) bekledi. Sonra ban kaldrd ve dedi ki: "stiv gayr mehuldur. Nasldr (demek) gayr ma'kuldur. Ona iman etmek vaciptir. Ondan sul etmek bid'attr. Seni kt bir adam sanyorum." Sonra emretti ve (adam) karld.62 stiv hakknda Malik (rahimehUllah)'tan gelen bu cevap, mesela 'nzul', 'geli', 'yed (el)', 'vech' ve dier tm sfatlar hususunda da kfidir ve aktr. Nzul hakknda denir ki: Nzul malumdur, keyfiyeti mehuldr, ona iman etmek vaciptir ve ondan sul etmek bid'attr. Kitap ve Snnette varid olan sair sfatlar hakknda da kavil byledir. Ar'n zerine istiv etmenin 'istl'/'hkmran olmak' eklinde tevil edilmesi caiz deildir. nk eer byle olsayd, dier mahlukatn dnunda Ara istila/hkmran olmaya tahsis edilmesi yakk olmazd. nk O (celle celaluhu) sadece Ara deil; hem Ara hem de (tm) mahlukata hkmrandr. mam Ebu Bekr ibn Huzeyme (rahimehUllah) diyor ki: "Her kim, Allah'n yedi semavatn fevkinde Ar'na istiv ettiini, mahlukatndan bin/ayr olduunu ikrar etmezse, o kii kafirdir ve tevbe etmeye arlr. Eer tevbe ederse (tamam). Aksi takdirde boynu vurulur ve bir mezbeleye braklr ki kokusu ehli kbleyi ve ehli zimmeti rahatsz etmesin."63
61 62
Taha Suresi, 5. ayet
Eser sahihtir. Onu bni Kudme el-Uluvv'de (104), Llek Ehli Snnet tikad Uslnn erhi'nde (664); Ebu Osman es-Sbn Selef Akdesi'nde (24-26) birbirini takviye eden yollardan tahric etmilerdir. 63 eyhulslam bn Teymiyye, el-Fetva el-Hameviyye sayfa (91)'de bu kavli zikrettikten sonra dedi ki: "Bunu el-Hkim sahih bir isnadla ondan zikretmitir."
35
Ayn ekilde Ehli Snnet ve'l-Cemaat, Allah Subhneh ve Tel'nn semvtnn fevkinde, yarattklarndan bin/ayr olduuna itikad ederler. Allahu Tel buyuruyor ki: "...Gzel kelimeler O'na kar, onu salih amel ykseltir..."64 "...Ey sa, phesiz ki seni vefat ettireceim ve seni kendime ykselteceim..."65 "Bilakis Allah, onu kendisine ref'eylemitir/kaldrmdr...."66 "Semda olann sizi (yere) geirmesinden emin misiniz? te o vakit arz sarslr durur."67 Ebu Said el-Hudr hadisinde Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem) yle buyurmutur: "Bana gvenmiyor musunuz? Ben, semda olann eminiyim."68 Muaviye bin el-Hakem es-Sulem (radyAllahu anh) hadisinde: Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem) cariyeye dedi ki: "Allah nerededir?" (Cariye) dedi ki: "Semdadr." Buyurdu ki: "Ben kimim?" (Cariye) dedi ki: "Sen, Allah'n Reslusun." Buyurdu ki: "Onu azad et; nk o m'minedir."69 Bu yetlerden ve hadislerden sonra Allah'n uluvv/ykseklik cihetinde
64 65 66 67 68 69
Ftr Suresi, 10. ayet l-i mran, 55. ayet Nis Suresi, 158. ayet Mlk Suresi, 16. ayet Ebu Said el-Hudr (radyAllahu anh) hadisinden, Buhari (4351) ve Mslim (1064) (144) Mslim (537) (33); Ebu Davud; Nes
36
olmasn inkar eden kimse, Allah'n kitabna muhaliftir ve Allah'n Resl (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in snnetini inkar etmektedir. Malik bin Enes diyor ki: "Allah, semdadr, O'nun ilmi her mekandadr, hibir ey O'nun ilminden hl (ayr/uzak) olamaz."70 Abdullah bin Mbarek diyor ki: "Rabbimizi yedi semnn fevkinde, yarattklarndan bin/ayr olarak tanyoruz." Yere iaret ederek, "Cehmiyye'nin dedii gibi: 'phesiz ki O (celle celaluhu) ite buradadr' demiyoruz."71 Aksine biz, Allah Subhneh ve Tel'nn semvtnn fevkinde Ar'na istiv ettiine ve O (celle celaluhu)'nun her gece dnya semsna nzul ettiine itikad ederiz. Buna iman etmek, teslim olmak, byle olduuna itiraz etmeyi terk etmek, bunu tekyf, temsl ve te'vl etmeden, nzulun hakikatini nefyetmeden almak vacibtir. Ebu Hureyre, Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yle buyurduunu rivayet etmitir: "Rabbimiz (azze ve celle), her gece, gecenin son te biri kalnca, dnya semsna nzul eder ve fecir doana kadar buyurur ki: Kim bana dua ediyorsa, ona icabet ederim. Kim benden istiyorsa, ona t ederim (veririm/ihsanda bulunurum), kim bana istifar ediyorsa, onu balarm."72 "Allah (azze ve celle) nzul eder" lafz hakknda: Bunun, ne
70
eyh el-Elbani der ki: "Senedi sahihtir." AbdUllah bin Ahmed bin Hanbel Sunne'de, Ebu Davud Mesail'de ve Acurri eria'da rivayet etmilerdir. (yaync) 71 bn Kayyim ctim'il-Cuy, Sayfa (134)'te, Osman ed-Drim, el-Hkim ve el-Beyhak ve dierleri onu isnad ettiler. Sonra dedi ki: "En sahih isnatla." Baka bir yerde, sayfa (213, 214)'te dedi ki: "Bunun sahihlii, tevatre yakn bir shhatle sahih olmutur. phesiz ki ona denildi ki Rabbimizi ne ile tanrz?, (cevaben) dedi ki: phesiz ki O (celle celaluhu)'yu semvtnn fevkinde, Ar'nn stnde, yarattklarndan bin/ayr olmakla (tanrz)." 72 Buhari (1145) ve Mslim (758) (168)
37
kudretin, ne rahmetin ne de melein inmesine hamledilmesi sahih olur. Zira Mslim -isnadyla- Sheyl bin Eb Salih'ten, o da babasndan, Ebu Hureyre (radyAllahu anh)'tan, Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yle buyurduunu rivayet etmitir: "Allah (azze ve celle), gecenin ilk te biri geince dnya semsna nzul eder ve fecir yana kadar buyurur ki: Ben Melik'im. Ben Melik'im. Kim ki bana dua ediyorsa, ona icabet ederim. Kim ki bana istifar ediyorsa, onu balarm."73 Rifaa bin Urbe el-Chen Reslullah (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yle buyurduunu rivayet ediyor: "Gecenin yars veya te biri geince, Allah (azze ve celle) dnya semsna nzul eder ve sabah fecrine kadar buyurur ki: Kullarmdan benden gayrn istemiyorum. Bana istifar edeni mafiret ederim, bana dua edene icabet ederim, benden isteyene veririm."74 Bu iki hadis her te'vilcinin te'vilini kesmekte (bertaraf etmekte) ve her yalancnn hccetini de boa karmaktadr. Nzul hadisini Ali bin Eb Talib, AbdUllah bin Mes'ud, Cbeyr bin Mut'im, Cabir bin AbdUllah, Ebu Said el-Hudri, Amr bin Abese, Ebu'd-Derd, Osman bin Ebi'l-s, Muaz bin Cebel, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in zevcesi mm Seleme ve onlarn dnda bir grup (radyAllahu anhum) rivayet etmilerdir. Biz buna iman ederiz ve onu, herhangi bir keyfiyet vasfetmeden ya da yaratlmlarn nzulne/inmesine benzetmeden tasdik ederiz.
73 74
Mslim (758) (169) mam Ahmed bunu Msned'inde (4/16) rivayet etmitir. Hadis Sahihtir, bir benzeri iin bknz. Sahihu Suneni bn Mace, 1367. Hadis, eyh el-Elbani. Hadisin erhi iin bkz: bn Teymiyye (rahimehUllah)'n "Nzul Hadisinin erhi" isimli detayl aklamas.
38
ki Yed (El): Bu da O Subhneh'nun Azz Kitabnda varid olan ve Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'den sabit olan sfatlarndandr. ki el; Allah (azze ve celle) buyuruyor ki: "...Bilakis O'nun iki eli aktr..."75 Ve Azze ve Celle buyuruyor ki: "...Seni, iki elimle yarattma secde etmekten men eden nedir?..."76 Biz, 'bu tuzak elidir' demeyiz, keyfiyet tahsis etmeyiz ve tebih yapmayz ve 'iki el' tabirini te'vl ehlinin yapt gibi iki kudret olarak te'vl etmeyiz. Bilakis biz buna iman ederiz ve sfat keyfiyet belirlemeden ve tebih etmeden isbat ederiz. ki el tabirinin iki kudrete haml edilmesi sahih olmaz. phesiz ki Allah (azze ve celle)'nin kudreti tektir ve iki nimet zere deildir. phesiz ki Allah (azze ve celle)'nin nimetleri saylamaz. Nitekim Azze ve Celle buyuruyor ki: "Allah'n nimetlerini saysanz, onu sayamazsnz"77 Allah (azze ve celle) iin Allahu Tel'nn Kitabnda varid olan ve Reslu'nun snnetinde sabit olan "Nefs" sfatn isbat ederiz. Allah (azze ve celle), Nebsi sa (aleyhisselm)'n yle dediini haber vererek buyuruyor ki: "...Sen benim nefsimde olan bilirsin ve ben senin nefsinde olan bilmem..."78
75 76 77 78
Maide Suresi, 64. ayet Sd Suresi, 75. ayet Nahl Suresi, 18. ayet Maide Suresi 116. ayet
39
Ve Azze ve Celle buyuruyor ki: "...Rabbiniz nefsi zerine rahmeti yazd..."79 Yine Subhneh ve Tel, Musa (aleyhisselm)'a buyurdu ki: "Ve ben, seni nefsime setim."80 Ve buyurdu ki: "...ve buyurur/sakndrr..."81 Allah, sizi nefsinden tahzir
Ebu Hureyre, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in yle buyurduunu rivayet etmitir: "Allah (azze ve celle) buyurur ki: Ben, kulumun bana olan zann zereyim ve ben, o beni zikrettii zaman onunla beraberim. Eer o beni nefsinde zikrederse ben de onu nefsimde zikrederim. Eer o beni bir topluluk iinde zikrederse ben de onu onlardan daha hayrl bir topluluk iinde zikrederim. Eer o bana bir kar yaklarsa ben ona bir zir yaklarm. Eer o bana bir zir yaklarsa ben ona bir kula yaklarm. Eer o bana yryerek gelirse ben ona hervele yaparak/koarak gelirim."82 Vech: Kur'n'n aklad sfatlardandr. Vech hakknda sahih haberler vardr. Allah (azze ve celle) buyuruyor ki: "...ve cell ve ikram sahibi Rabbinin vechi bak kalacaktr."83
79 80 81 82 83
En'am Suresi, 54. ayet Th Suresi, 41. ayet l-i mran Suresi, 28. ayet Mslim (2675) (293); Bu, Buhari'de de mevcuttur (7405) Rahman Suresi, 27. ayet
40
"...Onun vechi hari her ey helak olucaktr... "84 Ebu Musa (radyAllahu anh) hadisinde yle diyor: Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem), iimizde drt (eyi bildirmek) iin ayaa kalkt ve buyurdu ki: "phesiz ki Allah uyumaz ve uyumak O'na yaramaz; kst (pay, taksimi) alaltr ve ykseltir; Gecenin ameli, gndzn amelinden nce ve gndzn ameli de gecenin amelinden nce O'na kaldrlr; Hicb nurdur, ayet onu asa vechinin sbuhat basarnn idrak ettii her eyi yakard." Sonra da u yeti okudu: "Atein iinde (yannda) ve etrafnda bulunanlar mbarek klnd."85,86 Bu, Kitabn nassyla ve Sdk- Emn'in haberiyle sabit bir sfattr. Apak delillerle sabit olan dier sfatlar gibi, bu sfat ikrar etmek ve ona teslimiyet gstermek de vaciptir. R'yet: Allah Subhneh ve Tel'nn Ahirette -Kitabnda geldii gibi- r'yet edileceine/grleceine de itikad ederiz. Bu konuda Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'den sahih nakil vardr. Allah (azze ve celle) buyuruyor ki: "O gn parldayan yzler vardr, Rablerine bakarlar."87
84 85 86
Kasas Suresi, 88. ayet Neml Suresi 8. Ayet
Mslim (179) (2), onda u cmle yoktur: "Sonra u yeti okudu: "Atein iinde (yannda) ve etrafnda bulunanlar mbarek klnd." Bu ifade, Ebu Y'l'nn Msned'inde gemektedir. 87 Kyamet Suresi, 22.-23. ayetler
41
Cerir bin AbdUllah el-Becel (radyAllahu anh), rivayet ederek dedi ki: Bir gece, Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem) ile beraber oturuyorduk. Ondrdnc gecenin kamerine (mehtabna) bakt ve buyurdu ki: "phesiz ki siz, ry'etinde skntya dmeksizin kameri grdnz gibi, Rabbiniz (azze ve celle)'yi de r'yet edeceksiniz/greceksiniz."88 Malik bin Enes (radyAllahu anh) diyor ki: "nsanlar Kyamet gnnde gzleriyle Allah'a bakarlar."89 Kelam: Ehli Snnet vel Cemaat'n itikadnda, phesiz ki Allah (azze ve celle), hl (daima/zeval bulmakszn), diledii zaman, ne zaman dilerse kelm ile mtekellimdir. Allah (azze ve celle) buyuruyor ki: "Ve Allah, Musa ile kelimelerle (hitap ederek) konutu."90 Ebul Abbas bin Sreyc dedi ki: phesiz ki Zt ve sfatlar hakknda Allah'tan varid olan tm yetlere ve O (celle celaluhu)'nun sfatlar hususunda Allah'n Resl'nden (sallAllahu aleyhi ve sellem) sdr olan, nakil ehlinin sahih dedii sadk haberlere (gre), mslman kii zerine bunlarn her birine, varid olduu ekilde iman etmek ve emrolunduu zere bunlarn durumunu Allah'a teslim etmek vaciptir. Allah Subhneh'nun u yetleri de byledir:
88
Buhari (573); Mslim (633) (211); bn Kayyim'in Hdi'l-Ervh'ta sayfa (277)'de ve el-Hafz'n Feth'ul-Br'de (1/203) konuyu yazd gibi r'yet hadisleri mtevatirdir. 89 Mellif bu haberin kaynan bildirmemitir. Bunu destekleyen deiik lafzlarla ayn manada bir rivayet iin bknz. Kad yaz Tertib'ul-Medarik. bn Hacer ravilerine 'sadk ve sikadrlar' der. (yaync) 90 Nisa Suresi, 164. ayet
42
"Onlar ille de bulut glgeleri iinde, Allah'n meleklerle birlikte kendilerine gelmesini mi intizarda bulunuyorlar?"91 Ve u yeti: "Ve Rabbin ve melekler saf saf geldi."92 Ve u yeti: "Rahman, Ar'n zerine istiv etti."93 Ve u yeti: "Kyamet gn, arzn tm O'nun kabzasndadr, semavat ta yemninde/sa elinde drlm olacaktr."94 Kur'n'n aklam olduu u gibi benzer sfatlar (da byledir): Fevkiyet, nefs, iki el, sem' (iitme), basar, kelm, ayn (gz), nazar, irade, rza, gazap, muhabbet, kerhet, yaknlk, uzaklk, kzgnlk, icabet etmek, temiz kelmn O'na ykselmesi, meleklerin ve Ruh'un O'na urc etmesi/ykselip kmalar, Kur'n'n O'ndan nzul etmesi, O'nun neblere nida etmesi ve meleklere kavli, kabz etmesi ve bast etmesi (yaymas/serbest brakmas), ilmi, vahdaniyeti, kudreti, meeti, samediyeti, ferdaniyeti, evvel oluu, hir oluu, zhir oluu, btn oluu, hayat, beks, ezel oluu, nru, tecellsi, vecih, demi eliyle yaratmas ve u yeti gibi: "Semda olandan emin misiniz?"95 O'nun, gayrndan iitmesi ve gayrnn da O'ndan iitmesi, inzal olunmu Kitabnda zikredilen dier sfatlar ve Mustafa'nn, O (celle celaluhu)'nun sfatlar hakknda syledii u gibi her ey: Firdevs Cennetini eliyle ekmesi, Tb aacn eliyle (dikmesi), Tevrat' eliyle
91 92 93 94 95
Bakara Suresi, 210. ayet Fecr Suresi, 22. ayet Th Suresi, 5. ayet Zmer Suresi, 67. ayet Mlk Suresi, 16. ayet
43
yazmas, glmesi, taaccp etmesi, ayak basmas, parmaklarn zikri, her gece dnya semsna nzul etmesi, gayreti (kskanl), kulun tevbesine sevinmesi, tek gzl olmamas, her iki yed'inin de sa olmas, 'iki kabza hadisi', O'nun iin her gn yle yle olmas, ayn ekilde Levhi Mahfuz'a bakmas, "O'nun, Kyamet gn avularndan avu avulayp da onlar Cennete sokmas", "Hi hayr ilememi bir kavmin kendisiyle ateten karlaca kabza" hadisi, kelmnn isbt, O'nun meleklerle, dem'le, Musa ile, Muhammed ile, ehitlerle ve m'minlerle hesap zaman ve Cennet'te kelm etmesi, Kur'n'n dnya semsna nzul etmesi, Kur'n'n mushaflarda olmas, "Allah, hibir eye Kur'n' teann eden Neb'ye izin verdii gibi izin vermedi.", szlerin, amellerin ve ruhlarn O'na ykselmesi, Allah'n sfatlar hakknda varid olan ve bize ulaan dier sahih haberler ve sahih olup da bize ulamayan haberler hakknda itikadmz udur: Onlar kabul etmek ve reddetmemek, muhaliflerin tevli ile tevl etmemek, bu sfatlar tebihilerin tebihine haml etmemek, zerlerine ekleme yapmamak, onlardan herhangi bir eyi eksiltmemek, onlar tekyf etmemek, kalplere gelenlerle onlara iaret etmemek, aksine Allah'n tlak ettii eyi mutlak kabul etmek, Neb (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in, ashabnn, tabinin, kendilerinden raz olunmu din ve emanetle ma'rf/tannan selef imamlarnn tefsir ettii gibi tefsir etmek, onlarn icm ettikleri eyler zerinde icm etmek, onlarn temessk ettiklerine temessk etmek (sarlmak, balanmak), haberin zahirine ve ayetin zahirine teslim olmak, mnsna ve dellet ettii eye itikad etmektir. Biz, Mu'tezile'nin, E'ariyye'nin, Cehmiyye'nin, Mlhidlerin, Mcessime'nin, Mebbihe'nin, Kerramiyye'nin ve Mkeyyife'nin tevillerini sylemeyiz. Bilakis bu sfatlar tevlsiz kabul ederiz, bunlara temsl etmeden iman ederiz. Ve bizim kavlimiz udur: 'Bunlara (bu sfatlara), O (celle celaluhu)'nun celline layk bir vecihte iman etmek vacibtir.96
96
ctimail Cy el-slmiyye'den naklen (Sayfa 170:174)

44
Buhari'nin eyhi Nuaym bin Hammd (rahimehUllah) yle syledi: "Kim Allah' mahlukatna tebih ederse/benzetirse kafir olur. Kim Allah'n kendisiyle nefsini vasfettiklerini inkar ederse kafir olur. Allah'n nefsini vasfettii ve Resulu'nun (vasfettiklerinde) tebih yoktur."97 Allahu Tel yle buyuruyor: "O'nun benzeri hibir ey yoktur. Ve O iitendir, grendir."98 "O'nun benzeri hibir ey yoktur." kavli Mebbihe'ye reddiyedir. "Ve O iitendir, grendir." kavli Muattla'ya (Allah'n sfatlarn yok sayanlara) reddiyedir. Ayn ekilde, Allah'n zt, mahlukatn cinsinden olmakszn hakikati sabitedir. Yine O'nun sfatlar da yaratlmlarn sfatlarnn cinsinden olmakszn hakikati sabitedir. Eer her kim: "Bilmekte olduumuz ilim ve el cinsinden baka bir ilmi ve eli akledemiyorum" derse, ona denir ki: "Yaratlmlarn ztnn cinsinden gayr olan bir zt nasl akledebilirsin?!" Bilinen udur ki, her mevsufun sfatlar onun ztna mnasiptir ve hakikatine uygundur. Her kim, "O'nun benzeri hibir ey yoktur." buyurulan Rabbin sfatlarn sadece yaratlmlara uygun bir biimde anlyorsa, o kimse aklnda ve dininde dallete dmtr. Bazlarnn yle demesi ne kadar gzeldir: "Sana Cehm99: 'stivnn keyfiyeti nedir, veya O (celle celaluhu) dnya semsna nasl nzul eder, veya O'nun elleri nasldr?' gibi sorular sorarsa, ona de ki: O (celle
97
Eser sahihtir. O'nu Zeheb, el-Uluvv'de sahih bir isnadla zikretmitir. eyh el-Elbn de onu Muhtasar el-Uluvv'de (sayfa: 184) sahih grmtr. 98 r Suresi, 11. ayet
99
Cehm bin Safvan'n taifesi Cehmiyye'ye mensub olanlara verilen isim (yaync)
45
celaluhu) ztnn keyfiyeti nedir/nasldr? Eer sana: 'O'nun mahiyetini ve knhn ancak O Br Tel bilir, bu husus beer iin gayr- malumdur.' derse, ona de ki: Sfatn keyfiyetini bilmek, mevsufun keyfiyetini bilmeyi gerektirir. Keyfiyetini bilemediin bir mevsufun sfatnn keyfiyetini bilmen nasl mmkn olur? Sen zt ve sfatlar ancak sana uygun bir biimde cmle cihetinden (mcmelen) bilebilirsin."100 Kim sfatlarn nasslarn tevl ederse veya: "Onlar, mnlarn akledemeceimiz lafzlardr, Allah ve Reslnn bunlardan neyi murad ettii bilinemez ama biz onlar mnlar olmayan lafzlar halinde okuruz" derse, o kimse apak bir hata yapmtr. nk bunlar, mnlarn en ereflisine ve en celline dellet eden apak yetlerdir. Bilcmle: phesiz ki Ehli Snnet ve'l-Cemaat'n mezhebi: stiv, muhabbet, gazab, rza, iitme, grme, rahmet, ilim, kelm, iki yed (el), vech, nida, Kur'n'n gslerimizde mahfuz oluu, dillerimizle okunuu, kulaklarmzla duyulmas ve Kur'n'n hakikaten O'nun kelm olmas gibi Rabbin nefsi iin isbt ettii ve mahlukatn en limi Muhammed (sallAllahu aleyhi ve sellem)'in O (celle celaluhu) iin isbt ettiklerini isbt etmektir. Nitekim Allahu Tel buyuruyor ki: "Hayr, O (Kur'n- Kerim), ilim verilenlerin gslerinde beyan olunan yetlerdir."101 Yine u yeti: "Muhakkak ki Allah'n Kitab'n tilavet edenler, namaz ikame edenler... "102
100 101 102
Mecm'ul-Fetv li'-eyh el-slam bni Teymiyye'den naklen (5/115) Ankebut Suresi, 49. ayet Fatr Suresi, 29. ayet
46
Yine u yeti: "Ve eer mriklerden biri senden eman isterse, Allah'n kelmn iitinceye kadar ona eman ver."103 Allah'n u yetleri gereince, bu ve bunun dnda Kitap'ta varid olan ve Allah Reslu (sallAllahu aleyhi ve sellem)'den sahih olarak gelen, O (celle ve al)'ya ait olan sfatlar isbat edilmelidir. Mnsna ve dellet ettiine temslsiz bir isbat ve ta'tlsiz tenzih ile itikad edilir: "O'nun benzeri hibir ey yoktur. Ve O iitendir, grendir."104 "De ki: O Allah Ahad'tr. Allah Samed'tir. Dourmamtr ve domamtr. Ve O'nun bir dengi olmad/olamaz."105 te, mmetin Selefi olan sahabe, tbin ve muhakkik limlerin imamlarnn mezhebinin hakikati budur. Allah Subhneh ve Tel en iyi bilendir. Allah, Muhammed (sallAllahu aleyhi vesellem)'e, O'nun line ve ashbna din gnne kadar oka saltu selm etsin.
AbdUllah bin Muhammed bin Humeyd Yksek Yarg Meclisi Bakan ve Fkh Kurulu Genel Bakan Hicr 15/11/1409
103 104 105
Tevbe Suresi, 6. ayet r Suresi, 11. ayet hls Suresi 1.-4. ayet
47

Tevhid Ve Selefi Akidenin Beyani

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

Tevhid Ve Selefi Akidenin Beyani

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

EYH ABDULLAH BN MUHAMMED BN HUMEYD

KTAB VE SNNETE DAVET YAYINLARI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

KTAB VE SNNETE DAVET YAYINLARI 2013/1434 zgn ismi

YAYIN HAKKI SLAM MMETNE VAKIFTIR, DLEYEN OALTABLR

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Mahmd bin Muhammed Hamdn "Bilinlenelim" Davet Projesi Genel Sorumlusu

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Mslmanlarn kelimesini birbirine yaknlatrlmas gstermek; blnmeden, etmelerinden sakndrmak usllerindendir.

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Hamd, kullar kendisine ibadet/kulluk etmeleri iin yaratan, onlara

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Yunus Suresi, 31.ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

A'raf Suresi, 59. ayet A'raf Suresi, 65. ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Zmer Suresi, 3. ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Medric'us-Slikn'den (1/346) nakledilmitir. Bkz: Feth'ul-Mecd, Sayfa: 282

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Sahihi Mslim, Cenaiz (969)

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

A'rf Suresi, 30. ayet Maide Suresi 116.-117. ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

"De ki: efaatin tm Allah'ndr. Semavatn ve arzn mlk O'nundur."51

Zmer Suresi, 44. ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Taha Suresi, 5. ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

Kasas Suresi, 88. ayet Neml Suresi 8. Ayet

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI

ctimail Cy el-slmiyye'den naklen (Sayfa 170:174)

TEVHD VE HALS SELEF AKDENN BEYANI