..............................................................................................

3
................................................................................................... 3
............................................................................................. 4

................................ 31
"" ...................... 39
.......................................................................... 43

........................................................................................... 50

1936. .
1959. 1972. .


.
, ,
: (, 1976),
( , 1987) ( ,
1991).

,
,
.

,
, ,
, .
.

, ,
( 1387-1456).
, " "[1] .
.
1387. " ". ,
, -,
. ,
(Nagyszeben) " "[2]. 1438-1439.
, 1441-1443. , . 1442.
. 1444. 1448.
II.
. 1456,
, , , , .
,
, , ,
, ,

. , ,
. , ,

.
XV .

, " "[3]. .
XV "
"
"[4]. [5] ,
I (1077-1095) ,
, " .[6]

.
, .
, .
,
( ) " .
."[7]

, ,
[9], [10],
.[12] [12],
[13] ,
, , XVII .

, XI . ,
, 120.000 ,
" ,
"[14].

,
4


, ,
. ( ),
.
,
, .
, , ,
.

Wilhelm Wolner Einige Spuren des Einflusses der iranschen
Heldensage auf die sudslavische[15].
,
.
,
;
[16], .
"
, ,
, ." ,
,
, , .
,
, .
.
, ,
, , .
,
,
,
, , .

: , ,
,
; , ,

.
[17]
(, 1912), "
"[18].
, ,
.
" ".
( ) (
). , ,
, . , ,
" ( ) , ,
, . "[19].
,
,
, .
.[20]
, ,
, ,
5


, "
"[21].

,
( ), "
...: 1.
, ,
, 2. ( ) , 3.

, "[22]. "
"[23], ( )
. 28. , ,
( ),
, .
, ,
, : "
"[24].
,
( , )
, , , .


. ,
.
. . ,

. ,
, , .
.
: "
o ,
"[25].
,
[26], , ,
.

,
, [27].
:
, , .

, . ,
.
.
,
. ( )
, , " ",
, , , ,
. , ,
, ,
. ,
, , .
6


,
, .
,
, , 242.
.
(, II, 28);
,
(, . 8). .
, ,
.
, . , ,
, , , ,
, , :
,
,
, ...[28]
, , ,
.
,
: ,
, ; , ,
. : "
, , ,
".
" : ( ) t Rank, Des Mythos von
der Geburt des Helden, Leipzig, Wien, 1922. , ,
. ,
, .
,
,
.
,
, ,
e , .
. ,
, ,
.
, ,
.
, ,
. .
(. . . I)
, , , ,
. [29] , "
": " ".
, .
,
,
. ,
: " , , , ,
7


, , , ", , ,
. , , .
.
, . "Postqnam Oedipus ad
puberam aetatem pervenit, fortissimus praeter ceteroe erat, eiqne per individiam aequales
obiciebant eum subtitum esse Polybo", Hygin fab. 67., Apollod
3, 5, 7, Carl Roberts, Oedipus, Geshichte eines poetischen Stoffes im grieschischen
Alterum, Berlin, 195, 94.
, ,
.[30] ,
:
" ,
' ,
, ,
,
, ;
,
:
", ,
,
..."

.
, :
. , , , ,
. ,
,
.

. , ,
, . ,
,
viator indefessus , .
.
, ,
.
,
.

. ,
, ,
, , ,
, .
,
,
,
.
,
, ,
.
8



,
, , .
, ,
,
, ,

.
. ,
. ,
, ,
, [31].
, , ,
.
. ,
,
.
( , ),
.
,
, ,
: ,
, .

, .
,
.
,
.

.
( , ,
, , , )
.
.
.
" ".
, .
, ,
" ". ,
" ".
, , ;
, ,
,
,
: ,
: ; , ,
: .
, , "
" " ",
9


. , , ,
" ", , "
, ", , "
". , .
, , :
,
, .
, .
:
, ,
!
. .
:

.
, " ".
, " ".
, , ,
, .
, ,
.
.
, ,
" ", , ,
" ".
, , " .
". .
. ,
" , , ". .
, "
". .
, ,
, :
. ,
?
,
!
, "
".
, . ,
" , ",
" ".
" ", .
" ".
, .
10


, .
, , ,
. ,
, . , .
;
, , .
.
1852 (. 699):
"
, .
,
,

,
:", ?"
. , ;
,
: , ,
. ,
,
. ,
, ,
:
.
; ,
, : " !"
. ,
.
,

,
" (. ).
, ,
:
" , . ,
.



: " , !"
; : "
, " (. ).
(, 1957) 299300. . , , .

. , ,
( II, III IV).
. ,
,
.
.
, 1837.
11


, , ,
, ,
.
1867. ,
,
, 1878. , ,
1864. . , ,
, .
,
. ,
, .
, , 1815.
( IV )
, "
", " " .[33]

, .
,
.
""
. ,
.
, ,
. , ,
. , ,
.
.
, .
. .
, .
: , , , ;
, .

. , ,
, ;
. ;
, . , , ,
, ,

. , ;
, ,
, .
.
, ,
. " "
,
.

. ,
, .
: " ,
, ".
12




.

.
,
.
, [34].
" " ,
, "" " ",
" " " ".
' ,
,

, , .
.

. .
, ,
,
, .
,
. " , ", "
", .
. "
". ,
" " " (...) " .
, :
,
?

, , .
. ,
. ,
. .
? , ,
,
. ,
,
.
( , .).
, 1402.
, . ,
.
, .

13


,
, ,
,
, ' .
,
,
' ,
,
.
, .
.

.
( , )

. .
. . 160

. .

" ". , " "
,
,
,
,
,
' ,
;
,...
, , ,
,
. ,
.
, ,
. , ,
. , ,
,
. , ,
, , .
.
:
,
?
,
...
.

14


' ,
,
,
.
...
,
. .
.
:
!
.

, .
. , ,
. .
:

-,
!
,
.
. ,
. , , ,
.
.
" " .
, .
, , ,
. ,
,
,
, ...
" "(...) () ".
, " ",
!
,

;
,
.
.
300.000 , .
.
15



(, 1929, 73-86)
.
, ,
. , , ,
.
. , " " "
", " :
" , ,
' ' ,
' ,
!"
:
" !" (82).
, :
" !"
,
,
,
" (83)
, ,
, :
" ' ,
,
!"
" " :
" ,
,
;
,
,
,
,
' !" (83).
, ,
:
" ,
!" (86).
, , ,

16


"
" (86).
, ,
"

" (86).
.
, ,
,
.
.
,
(, 1990, 897), ,
" ( .
14161/140, 52, : ( ) 194
. 191 ".
, :
( ,
, , ,
. ,
. , ,
,
. ,
,
, .
,
.
,
.
: ,
.
, ,
.
. ,
.
.
, , ,
,
. ,
, ,
, . ,
.

, ,

. ,
"
", ,
. , .
17


, ,
, .
,
. ,
.
, .
,
: " ",
. ,
, ,

.
", ,
[34]. .
. " "
. ,
.
,
. , ,
, , , ,
. ,

, ,
, . ,
, ,
,
, .
. 28, ( ,
, , -
, .).

.
.

, .
,
, " "[35]
" II "[36].
.

. 28 ( ),
. 27 29 ( , ).
.
1837. 1867,
.
,
. ,

, ,
.
, ;
, ,
18


, ,
.
. ,
.
,
, , (. XXIV).

, ,
, XVII . "
" . , "
".
.
,

XVII " "
XVIII , .
, " ,
" " "[38].
,
[39] 1722[40], , ,
.
" ";
,
. , , 1417.
.
(, , 1960, 279)
.
, XVII (. 364)

"
". , , .
,
.

. , ,
XVII ,
, ,
, . VII, , 1927, 169-178. ,
, " ": ' ' ,
' , ' .
,
.
, ' ' ,
" " ", "
". .
XVII
, ,
.
,
1453. ,
" ( ?)

19


. ".
"
".

, .

. , ,
.
, ,
, ,
, ,
. , , ,
.
.
"
".
, ,
.

1448[41].
1497, (1448). "
, [42],
".
, , .

.
, ,
, ,
.

. 10 (
[44]) . 26 (
[45]). . 10
, . 26, ,
[46].
(,
1977),

. XVII

.
,
, , , .
,
. ,
,
, ;

;
; II ,
; , ,
20


, " " .
, , , .

"-
", , ,
. ,
, "
".
, ,
.

,
" " .
, ,
" ". ,
,
. (,
), " ",
, VII [47].
,
, 1405.
, .
,
, ,
. 1402. ,
,
.
, ,
. ,
, ,
.
,
, ,
, .
XVII
,
. . , ,
. ,
. ;
21


, ,
, ,
,
. , ,
.
XVII , ,
, . ,
, , " "
.
.
, ,
, , "
".
,
,
,
. , ,
. ,
. ,
. .
.
, ,
.

. .
,
, .
.
( ( ,
, , ,
( ). ,
,
, ,
.
,
. , ,
.
,
, . ,
, ,
.
,

. , ,
,
: " ,
".
.
. ,
, ,
, ,
.
22


, ,
. ,
.
,
, .

.
, . , ,
, .
, , ,
,
. ,
.
.
.

. ,
, ,
. ,
, .
1396. . ,
,
. 1402.
. " ".

. [48] "
, ; ",
. ".
, , .
,
", ".
XV
. . 1408.
, "
"[49].
. 1412.
" , ,
, ,
"[50]. ""
, . .
, ,
.[51]
,
, ,
" , , ".

(1424); , ,
"
"[52]. .
.
" ,
" ,
23


. .
, " "
. " , , ,
". .
,
,
.
,
, ,
. ,
-.
, 1438. 1439,
, , ,
1442, 1444.
1448, 1456. .
, ,
, ,
.

. , , ,
. 1374. 1375, 1427.
1387. 1456. , .
, ,
.
, ,
, .

,
, , . .
XIV XV ,
,

. , ,
. ,

1417.
XVIII .
.
,
.
. [53].
,
, , , ,
. ,
.
.
,
, ,
. .

.
.
24



. , ,
, , : "
, ".
, ,
.
XVI , .

: ,
, . (1402),
" (...)

". (
1405. ),
1402. ,
:
, ,
.
: " ",
.
; : "
". ,
, .
, , , ,
, . , ,

.
, .
.
.
, .
.
, .
, ,
.
.

.
1374. 1375. , 1427.
, , 1387. 1456. .
XV , XVI XVII
. .

.
.
,
. , XVI .
: " ,
, ". XV
XVI ,
,
XVI , , .
25


,

XV , XVI .
,
1497. , ,
, , , XV .
, ,
XVI . ,
XVI , . , ,
, .

.
. ,
,
.
" XVI
"[55], "
XVI "[56].

. , ,
.
,
. "
"[57].
1497.
XVI XV , , ,
.
, ,
.

"" "
".
[58], .

XVIII "[59]. "...
,
"[60].
, .
. 27, 28 29 " "
. " ,
"; " ,
, , ".
"" ""
". " "
. 29.
, ,
.

,
,
. , ,
, .
26


- ,
[61], . 8, "
" (
), " .
. 160 . 28
, .

, ,
, ,
" ,
, "
" XVI XVII ".
.
, .
, "
", XVIII
.
, XVIII
,
. 638[62], . IV 30.[63]
, , ,
,
,
,
, ,
.
,
. , ,
.
. ,
.
.
, ,
XVII ,
.
, , ,
.
, ,
.
XV , XV XVI
, ,
. ,

,
.
, ,
.
,
. ,

,
XVII ,
27


.
, ,
,
,
,

, XV XVII
, .
,
. ,
. ,
, . ,
.
,


XVII .

,
.
, ,
, , ,
. ,
, .

. ,
, , ,
.
.
,
. , , XV ,
XVI. . ,
. .

, ,

, .

1 , , 1966, 211.
2 .
3 , , , 1960, . 385,
341.
4 .
5 , " ", ,
, . XI/1, 1968, 215-220.
6 . , . , 341.
7 .
8 , ,
, . I, , 1878.
9 ,
, 1847, . 160, . 295.
28


10 . .
, , 1867, . 25 ( , 260); . 27 (
, 322); . 28 ( , 338); . 29 (
, 363).
11 , , 1929, 73-86 (
)
12 , , 1898, 699.
13 , , , 1957, 229-230.
14 , ,
, 25 , , , 1928, 57-58.
15 Indogermanische Forschungen, Strasburg, 1894, 448-456.
16 , , III , 609.
17 , ,
, 1912, 122123.
18 .
19 .
20 , . , , 1909, 168.
21 , 179.
22 .
23 .
24 , . , 75-76.
25 , , "", ,
1889.
26 , ,
, , 1927, 180-187.
27 , 31, 1924, III.
28 , II, 1896, 196.
29 , , , , . IV,
, 1927, 169-178.
30 . , , .
1956, 583-602.
31 , , IV, , 1833, 16.
32 , , II ,
1868, 210.
33 , . , . 8, 25-28.
34 , , , 1957, 7.
35 , , II,
, 1868, 211.
36 , 208. , , .
37 . , . , 588.
38 .
39 , , , 1601.
40 , , , 1722.
41 , ,
, --, 1985, 15, 329-337.
42 ,
XV , , , 1977, . V, . III.
433.
43 , . , 334.
44 , . , 31-34.
45 , 72-74.
46 , . 334 .
29


47 (, 1989, 96)
: "
.
. () ()
;
,
: " , ", .
() , , .
,
. : " ,
". , ".
48 , , , 1989, 98
( ).
49 . , . , 586.
50 , . , 118.
51 . , . , 194 .
52 , , , 1932, 1, 345.
53 . , , , 1962, 39.
54 . , ,
, , 1963, 190.
55 , . , 9
56 , 11.
57 , , . ,
, 1889( XII, 1890). , , 1948, 493.
58 , . , XVI-XVII.
59 , XVI.
60 , XVII.
61 , , (.
) , . 12, , 1894, 575.
62 . 638,
, , "
" " "
" "
.
63 , XV-XVII , , 1964, 270.
64
,
, . VIII, , 1964-1965, 189-220. ,
.

30

,
, XVII ,
.
,
,

, ,
.

,
.
, XVI
, , Magyar Kronika[1] ,
[2]
[3] " ,
, ,
"[4]. ,
,
,
. , [5]
, ,
Rerum Ungariccarum Decades[6].
, .
De rege Mathia (Matyas Kiraly)[7], Rerum
Ungariccarum Decades,
. ,
, .
,
. .
. , ,
,
, ,
[8].

. "
, , ,
"[9].
.
,
1448. ,
1451. . ,
, .
:
, ,
.
, (1456),
.
, 9.
1456. , ,
31


. ,
,
,
,
.
[10]
, ,
,
, ,
.
(Magyar Kroniko 1575.).

,
. ,
, .
:[13]
", , ,
. , .

, .
, .
, ,
. ,
. ,
. ,
,
. .
. , .
.
, ,
, ".
" ".
,
, 1575. ,
. ,
. ,
, ,
.
, , ,
, .
" , .
( ) ,
.
,
: ,
.
,
, .
. ,
", ,
, .
? ". :
32


" , ,
".
.
.
, , , , .
,
. .
: ", , , .
, , , .
".
. ,
, : " , .
. . ".
. , , .
.
. ,
. ,

.
. ,
. .
, .
,
, ,
. ,
. ,
. , ,
.
, . ,
, ,
. : ,
, . : ,
. , ? : ,
. , , .
, : ,
. .
,
, .
.
.
, , .
. , , .
, . ,
. . .
, ,
.
, , .
, , !
, . ,
. ,
. ,
.
33


,
, . ,
, , :
, , . ,
. , , .
, .
, : .
. . .
: ,
. , ,
. ,
, .
, .
, , ,
.
, ,
: , . ,
, , , .
, .

.
. .
, .
. "[15].
,
. , ,

, , ,
. ,
.
.

, ,
, ,

.
, ,
. , , .

, ,
. , . ,
,
,
. , ,
:
" , , "[16].
,
:
" "[17].
, , ,
, .
, ,
34


, .
,
. . . ,
(), ,
, . .
, ( ),
.
. ( )
, ( )
, ,
, , .
.
" "[18].

, , ()
, ,
,
, ,
, ,
. ,
,

.
,
.
,
(, , , ). ,

. (
) ,
. ( ,
), , , :
.
, ,
, . ,
, (
, 1402), 1389.
. ,
( ) , .
.
,
, , ,
. :
, ,
, ,
, .
, .
,
, , .
XV , (1396)
35


. ,
, ,
, (1402), ,
. , ,
(1402) , . "
, , : ",
. () "[19]. 1408.
,
.
""
" " . , ,
" ".
1412.
" , ,
, , "[21].
.
, , , ,
,
1389,
.
.
, ( )
, ,
,
, .
,
,
,
.
.

.

, ,
XV ,
.
,
.
,
.

, ,

.
. , ,
XV . , ,

.
XVII .
, .

, ,
36


, ,
, XV XVI
.
,
.

, ,
.
,
. [22]
, ,
. , , ,
,
.
, ,
,

.

1
(Valogaott Munkai, Magyar kronika, , . 277-282.
.
2 , 277.
3 .
4 .
5 1434-1503, .
6 1568. .
7 Rerum Ungaricarum Decades, Budapest, Magyar Helikon
1959.
8 (1406-1456), ,
. 1452.
V,
.
9 , , , 1960, 330.
10 , Matyas Kiraly, Magyar Helikon. 1959, 349.
11 , 91-92.
12 Heltai Gaspar, Valogatott Munkai, Bukarest, 278-282.
13 Antonius de Bonifinis, De rege Mathia, Matyas Kiraly, Magyar Helikon, 1959, 91-92.
14 Magyar Kronika, 277.
15 , 278-282.
16 , ,
, . , . 8, 25.
17 , 26.
18 , 28.
19 , , , 1989, 98.
20 , , , 1952, I , 345.
21 . , ,
, , 1963, 189.

37


22 : . ,
, , .
XVII/1, 1969, 100-106. .

38

""
Enyim a fa, az gyumolese
,
[1] Szibinyani Jank XIX , Aranyi
Janosa[2], ,
.
, .
,
, XVI
Magyar Kronika[3]. II
. ,
,
, " , ,
, "[4].

, - XVII XVIII
( 1690-1711), .

XV ,
[5],
. ,
, , ,
.


. ,
, , ,
.
, ,
.
,
:
" ' ,
, (),
, "
(, 549).
:
" ', '
' .
', ,
, ()() ', '
, ',
' (550-551).
,
39


" ',
",

" ", .

,
:
. , ,
, , ,
, .
" ' ,
, ,
.
, '
', , ,
, ' ', , '
' ' , ' ,
' ,
' ', ', ''
' ,
', ,
" (60 -604)
, , ,
,
.
,
.
O ,
, II
. ,
,
, .

Rerum Ungaricarum Decades. De rege
Mathia (Matyas Kiralu)[6] ,
.

.
( ),
. , ,

,
.
, , .
, , II
, . , ,

40


, , ,
.
, ,
.
,
.
, .
, "
, ". , ,
. "
". , .
, ,
, " ". ,
.

, , ,
.
,
[7] [8]
,
( , " ).
,
,
, ,
1575, .
, ,
. ,

, ,
I . , ,
. ,
, , ,
. XVII ,

.

.
,
. . ,
, , ,
. , ,
, .
, .
, ,
,
XVII ,
. ,
-,
. , , , ,
, .
, , , ,

41


,
XV .[9]

1 .
2 Balladai, Budapest,, 1974, 145-148.
3 , 1575, 277-282.
4 , 277.
5 ,
, , 1991.
6 Rerum Ungaricarum Decades, Budapest, Magyar Helikon, 1959.
7 , , 1911, 679.
8 (XVII XVIII ), , 1970,
425.
9 ""
, , --, 1978,
8, 179-184. , .

42

[1],
1456.
. .
" " (739),

" "
(740).
, :
" ' ,
' , ' ',
' , '
, , ' ' ,
, '
', ,
, , ', , '
' ' " (740-740).
,

" , ()
" (743).
, :
" ' , , ',
' ',
, '
', '
, ' ''
' , '
, M. S - , ()'
()() () ,
, ' ',
,
; " (745-746).

,
, :
" ',
, , '
' , ' '
43


', ,
' " (746-747).
1456.
, , .
() [2]
.
,
,
.
, ,
. "
,
"[3]. .
.
[4]
[5], [6] [7].
.
. 21 "
"[8],
, ,
. . , "
", "' " , , "
". , " ",
" " " ".
, : " "[9].

[10], ,
, , , "
". , ,
, 1389. 1448.
,
.
. 32
. , .
,
" ,
"[11].
:
" ,
"[12].
. 32[13] : ". 335
".
, . 21 . 32,
.
1448. II
[14],
.
44


1497.
, ,
, . " , ,
, ,
,

, ,
"[15].

, " ,
, , "[16],
.
, ,
, , ,
,
. ,
.
[17]
, .
[18] , ,
. ,
" ".

" ".
" ,
:
, , , , (
), , , , ,
, , . ,
, "[19]. ,
, "
XVI XVII , ,
, , "[20]. ,
" ,
".
" "[21].
, , ,
. 85 .
,
XVIII . ,
" - - - - "
,
[22].
, ,
, (), III
, , 1898. . 1, 3-28.
, . 1
, , , ,
, "
45


"[23], . "
", ,
" ,
,
,
,
,
- ,
"[24].
, ,
:
" -
?"
,
,
:
" ?
, !
,
"[25].
.
, "
"; :
" ,
' -,
,
,
,
... "[26].
, , ,
,
.
-, :
" -,
:
, !
,

"[27].
, , . 1
[28] II ( 1421-1451) "
" . "
,
; ,
46


. ,
,
, "[29]. . 1
.
. XXVIII -
() , " " (404).
, -
, " " (412). - ,
"' '":
" ,
".
: " !"
:
" ,
".
, ,
!
,
, "[31].
,
.
. ,
. , ,
, , (
)[32] .
, [33] . XXVIII
. , "
, - (I, XXVIII) (, XXXIV)"[34], , .
,
. . " , ,
, "[35].
, . "
.
- "[36].
[37].

.
, :
, , ; (
). , . 1
(), .
.

, ,
, , ,
.
, 1448. ,
,
.
47


( 1456) .
,
.

, .
. ,
, ,
,
.

1 , ,
1991.
2 Antonius de Bonfinis, Rerum Ungaricarum Decades, tomus IV, decas III. Liber VIII, 188
, 190-191.
3 David Andras Delszlav epikus magyar torteneti hosok, , 1978, 200.
4 , , ,
, , 1878, . 21, . 62-65; . 32, . 86-89.
5 , (), , , 1898. .
1, 3-28.
6 . ,
, , 1987, . 85, 176.
7 , I, 1888-1889.
, , 1976, br. XXVIII, 402-413.
8 , . , 62. . 20
.
9 , 65.
10 , II.
11 , . , 88.
12 .
13 , 86.
14 , ,
, - - , 15, 1985, 329-337.
15 , , .
, , 1988, 95-96.
16 .
17
. 1925. 1716. 1733. .
18. , 176.
19 , ,
, , 1980, 246.
20 .
21 , 244.
22 , , . , , 1987, 525.
23 , , . , . 1, 15.
24 , 22.
25 , 26.
26 , 20-21.
27 , 9.
28 , 579-581.
48


29 , 579. : "
.
. 31 ,
"
30 Kosta Hormann, . , 402-413.
31 , 413.
32 David Andras, . .
33 , ,
, 1976, 78.
34 , 30.
35 , 239.
36 .
37 , 239-242.

49

, , , ,
, XV
, .
.
, ,
. , ,
,
.
,
, .
,
.


.
: ,
,
,

XVII .

XI .
,
, .

.


,
.
,
,
,
, , .
. ,
, ,
. ,
,
.
, ,
, ,
.
,
. ,
, .

. , ,
, , , , ,
, "",
50


, . ,
.
.

, .
,
, .
XV ,
. ,
.
,
V , XVI.
, ,
.
, .

.
, XVI ,
, Magyar Kronika,
, . ,
, ,
, , ,
.
, , .
,
, .
,
.
XV .
(),
,
, .
,

. ,
.
,

.
, XVII XVIII
, , (1690-1711),
.
.

, ,
. ,
.
,
.
,
, ,
1456. .
51


, , ,
,
, .

. ,
( . 21 32) .
: (. 85),
, ( ,
() ;
, , . XXVIII, - ,
, ,
.
.

.
,
, ,
. .

, ,

.

, , ,
, , .
"
".
. ,
XVII , ,

.
, .
,
.
, ,
.

52