Nederland verdient beter

N ATIE V ENK R A NT
dan bezuinigen op de AOW FNV A LTER el • jun i 2009 • ww w.f n v.nl /c r i s i stelijf
De FNV staat voor een goede oudedagsvoorziening voor iedereen. We staan voor een grote opgave om de arbeids-
en eer lijk herst
v a n e
deelname over de hele linie en in het bijzonder die tot aan 65 jaar te verhogen. Meer mensen aan het werk.
En werknemers die na hun 65e aan het werk willen blijven, moeten betere mogelijkheden krijgen.
we maken werk
Meer arbeidsdeelname is echt de beste garantie voor een goede AOW voor iedereen. Nu en morgen.

Er zijn nog veel regelingen die een selecte groep bevoordelen ten koste van anderen die het
meer nodig hebben, zoals in het fiscale stelsel, de woningmarkt, de zorg en op de
Wat deskundigen zeggen…(II)

arbeidsmarkt. Een alternatief voor de bezuiniging op de AOW zal ook gevolgen hebben voor
groepen mensen. Maar er zijn tal van mogelijkheden die veel beter en rechtvaardiger zijn dan
de onnodige, oneerlijke en ondoordachte bezuinigingen op de AOW en de aanvullende
pensioenen die het kabinet voorstelt.
De FNV heeft tal van mogelijkheden aangegeven voor duurzame overheidsfinanciën. Deze
leveren veel meer op dan de beoogde bezuiniging van 4 miljard in 2040. Er is dus maar een
klein aantal van deze maatregelen nodig om een rechtvaardiger alternatief voor de bezuiniging
op de AOW te vinden. Wij willen – ook mede ter voorbereiding op de besluitvorming in de SER
Uitgave: Stichting FNV Pers, Tekst: FNV Vakcentrale, Vormgeving: BBK/Door Vriendschap Sterker, Druk: Mediadam, juni 2009
“De vergrijzing is geen economisch, maar een politiek
probleem. Het gaat om de vraag: wie betaalt de rekening? Het
kabinet kiest ervoor die rekening niet te laten betalen door de
relatief welvarende bejaarden van nu, maar door de armen van
de toekomst, die moeten doorwerken tot hun 67e en moeten
rondkomen van een minimaal pensioen. Het zijn de mensen
waarvoor het sociale deel van het CDA en heel de PvdA
zouden moeten opkomen. Ik vind het pijnlijk om dat te moeten
vaststellen.”
Harrie Verbon, hoogleraar openbare financiën en sociale
zekerheid, Universiteit van Tilburg

De FNV heeft alternatieven

– daarover met mensen in gesprek. Via ons referendum hebben we duizenden reacties van
individuele leden ontvangen. Enkele daarvan vindt u in deze krant. “Met deze maatregel snijdt het kabinet in eigen vlees. Door de

die veel beter werken

Maar eerst willen we met u daarover in gesprek. Weten wat u wilt en vindt.
Om samen te werken voor een goede AOW. En werk te maken van een eerlijk herstel.
f en
AOW te verhogen naar 67 jaar realiseert het kabinet misschien
een kloppend huishoudboekje voor de langere termijn, maar
creëert niet wat werkelijk nodig is: een hogere
arbeidsparticipatie en een hogere arbeidsproductiviteit.”
De FNV staat voor de belangen van werkenden en uitkeringsgerechtigden. En dus staat de FNV voor een goede
Rob Gründemann, TNO,

.n l/c r i s i s t eli j oudedagsvoorziening. Gelukkig hebben we die sinds 1957 met de AOW, een volksverzekering voor iedereen die
w.fnv
lector arbeidsparticipatie Hogeschool Utrecht

Doe mee op ww g r oo m taart! 65 jaar wordt. Het kabinet wil de AOW-leeftijd gaan verhogen tot 67 jaar. Het kabinet wil daarmee tot 2040
een s la
maak kans op € 4 miljard besparen. Dat is vreemd. Er is namelijk geen enkel probleem met de financiering van de AOW.
Er is geen noodzaak voor verandering van Het kabinetsvoorstel is een oneerlijke toekomst. De FNV staat voor solidariteit Laten we samen werk maken
de AOW-leeftijd. Er is alleen een probleem bezuiniging van € 4 miljard. Verhoging tussen generaties. Daarom kijkt de FNV van een eerlijk herstel.
met de schatkist. De enige reden voor deze van de AOW-leeftijd met twee jaar naar betere alternatieven. Daar werken we

Leden denken mee bij de FNV… voorgenomen ingreep in de AOW en de

aanvullende pensioenen is dat de overheid
betekent twee jaar AOW inleveren: voor
een alleenstaande is dat € 25.000,-.
nu aan. Veel van onze leden hebben hun
ideeën al aan ons doorgegeven. Deze krant
Hartelijke groet,

De FNV heeft inmiddels ruim 7000 reacties ontvangen van leden en niet-leden die graag een steentje aan de discussie willen bijdragen. minder geld heeft dan bij het schrijven van
het regeerakkoord duidelijk was. De FNV
vindt dat het kabinet de kredietcrisis zo
“Maak de AOW flexibel, bijvoorbeeld door inwisseling van studiefinanciering tegen AOW- rechten. Elk jaar studiefinanciering is goed voor een jaar later AOW of voor misbruikt om alle mensen twee jaar
minder AOW en minder aanvullend
2% korting, zoals voor mensen zoals ik die in het buitenland hebben gewoond.”
pensioen uit te betalen.
M. Bloemberg, Ede
Het kabinet maakt zelf de keuze om het
grootste deel van de crisisrekening neer te
leggen bij kwetsbare groepen. Bezuinigen
“De crisis is veroorzaakt door bankiers, managers, speculanten en aandeelhouders; waarom moeten werknemers er voor opdraaien? Waarom wordt er niet gekeken naar
op de AOW is niet onvermijdelijk, maar
de jarenlang ten onrechte opgestreken bonussen en de buitengewoon riante salarissen? Waarom gaan die lieden niet terugbetalen? Omdat ze van die nette contracten onnodig en oneerlijk. Het kabinetsplan
treft de laagste en middeninkomens en
hadden? Werknemers met net zo nette contracten worden nu aan de dijk gezet. En als de AOW-verhoging doorgaat anderen ook: er zullen mensen in de WW, en dus de
mensen met een lang arbeidsverleden
Bijstand, en de WAO blijven komen. En dat straks 2 jaar langer. Je kan voorspellen dat er dan gezegd zal worden dat er wel erg veel mensen in de WAO en de Bijstand onevenredig hard. De helft van Nederland
is voor het grootste deel van zijn pensioen
zitten: dus nog meer bezuinigen. En waarom zijn forse uitgaven als de hypotheekrenteaftrek en de JSF onbespreekbaar?
afhankelijk van de AOW.
Voor gehuwden gelden andere bedragen, vertelt u veel meer over de alternatieve
per huishouden gaat het om € 35.000,-. plannen en waarom die beter en eerlijker
zijn.
De bezuiniging op de AOW vergroot
inkomensverschillen, verslechtert de Graag zie ik ook uw mening over de
arbeidsmarktpositie van lagere en AOW-leeftijd en uw suggestie(s) voor
middeninkomens, heeft ongewenste betere oplossingen op Agnes Jongerius
koopkrachtgevolgen en schuift de www.fnv.nl/crisistelijf.
voorzitter FNV
rekening vooral door naar jongeren.
De FNV wil graag praten over een grotere
keuzevrijheid voor mensen die door willen
werken. Maar wij kiezen niet voor
bezuinigen op de AOW. De FNV wil dat de
overheidsfinanciën ook op de lange
termijn op orde zijn en wil geen
van
rekeningen doorschuiven naar de

en w e r k
J. Koopman, Nieuwegein

. N o g g e e n l i d? W e m a k e r s t el.
u n tu lijk h
Ons ledenreferendum heeft laten zien dat de overgrote meerderheid van leden dit alternatief plan steunt

n d e F N V s t e n e e r
St eu n d e FNV e o r d e n
en graag wil dat er goede alternatieven komen. Daarover gaat deze krant. Wij maken werk van een eerlijke
e e
w w .fn v. n l / l i d w bezuiniging. En van een eerlijk herstel. Zo kun je ook de crisis te lijf. Nederland verdient beter.

n n u! G a n a a r w
W o r d d a t d a
Werk maken van een Wat is de AOW
eigenlijk?
Afschaffing overdraagbare
heffingskorting
Zorgtoeslag en premies ZVW
De Zorgverzekeringswet wordt nu voor de helft uit

eerlijke bezuiniging
De overdraagbare heffingskorting beperkt de arbeids- nominale premies (vast bedrag) en voor de helft uit
als deelname van niet-werkende partners. De regeling inkomensafhankelijke premies gefinancierd. De
1957 ingevoerd
De AOW werd in benadeelt werkende partners ten opzichte van nominale zorgpremie ligt in Nederland vrij hoog.
Noodwet
vervanger van de eging niet-werkende partners en past dus niet meer in deze Daarom kennen we de inkomensafhankelijke zorgtoe-
do m sv oorz ie ning. De vakbew
Oud er t eerst tijd van veel tweeverdieners en emancipatie. slag. De zorgtoeslag stijgt jaarlijks meer dan de inflatie
ar bi j na uw be trokken. Voor he
was da deren door de stijging van de nominale premies. Bij ongewij-
is werden alle ou
in de geschieden
t sc hrikbeeld van ar
moede en
Lijn 3 zigd beleid ontvangt in de toekomst 90% van de

De FNV heeft tal van alternatieven

be vr ijd va n he W
el ijk heid . D e invoering van de AO Rechtvaardige financiering
bevolking een zorgtoeslag. Dit is onnodig rondpompen
afhank me stap
tijd was een enor van de zorg
van nu al € 3,5 miljard. De nominale premies kunnen
op 65-jarige leef in ons
t in de be sc having die diep in de toekomst worden bevroren of dalen. De inko-
vo or ui en waar
en verankerd is

voor de AOW-bezuiniging
ie ve ge he ug menssolidariteit kan worden vergroot door de premie
colle ct Een goede en voor iedereen toegankelijke zorg is een
en zijn. voor een groter deel inkomensafhankelijk te maken.
we trots op mog grondrecht. De zorguitgaven zijn echter explosief
Wel zo eerlijk.
gestegen. De vraag naar zorg groeit gestaag. Door
vergrijzing, maar ook door de groei van de zorgtech-
Evenredige eigen bijdrage
Doorwerkbonus nologie en de marktwerking. Bij de start van dit
Het kan anders. Beter. Socialer. We maken samen werk van een eerlijk Lijn 1 Het kabinet heeft in de begroting 2009 een doorwerk-
kabinet bleek een groot deel van de beschikbare Eigen betalingen. Daar moeten we voorzichtig mee
budgettaire ruimte naar extra zorguitgaven te moeten zijn. Onderzoek toont aan dat de laagste inkomens
herstel. Dat is hard nodig. In deze krant presenteert de FNV een groot aan- Mogelijke maatregelen bonus geïntroduceerd voor werknemers die na hun
gaan. In de komende jaren ontkomen we niet aan de zich laten weerhouden om zorgverleners te bezoeken
in de pensioensfeer 62e doorwerken. Deze bonus komt bovenop de
tal alternatieve voorstellen voor wat het kabinet van plan is. En die voor- verhoogde arbeidskorting voor werknemers van 57
vraag hoeveel van onze totale inkomensgroei we als ze zelf de rekening krijgen. Het eigen risico in de
bereid zijn te besteden aan groeiende zorguitgaven. zorgverzekeringswet is nu een vast bedrag. Maar dat
stellen leveren ook nog eens veel meer op dan de € 4 miljard die het kabinet Houdbaarheidsbijdrage jaar of ouder. De bonus komt grotendeels ten goede
kan veel eerlijker. Eigen betalingen kunnen zo worden
aan mensen die zonder bonus ook al zouden doorwer-
tekort komt in de schatkist. Dat betekent dus dat lang niet alle maatregelen De FNV is bereid om naar maatregelen in de
ken. In feite een indirecte pensioenaanvulling die
Geen pakketverkleining ingericht dat alle inkomensgroepen evenredig bijdra-
pen­sioensfeer te kijken. Zo wil de FNV dat iedereen gen om de toegankelijkheid voor de lagere inkomens-
nodig zullen zijn om een goed alternatief voor de AOW-bezuiniging te naar draagkracht bijdraagt aan de AOW-financiering.
wordt betaald door mensen die niet kunnen doorwer- De FNV is geen voorstander van pakketverkleining.
groepen in de toekomst te waarborgen.
ken. En er is al een driedubbele stimulans om langer Zorg zou dan uit de collectieve verzekeringen – Zorg-
vinden. We hoeven ook nog niet te kiezen. Dat gebeurt pas in het najaar. Nu dragen welvarende gepensioneerden minder bij
door te werken: meer loon, meer pensioenopbouw en verzekeringswet of de AWBZ – worden gehaald en
dan werkenden met eenzelfde inkomen. Het kabinet
Nu gaan we eerst in gesprek over onze alternatieve voorstellen. Met leden heeft besloten om vanaf 2011 geleidelijk een zoge-
een hoger pensioen. Deze doorwerkbonus is dus niet verplaatst naar aanvullende verzekeringen zonder
nodig om langer doorwerken te stimuleren. Laten we acceptatieplicht, werkgeversbijdrage of zorgtoeslag.
en niet-leden. En we gaan peilen hoe het maatschappelijk draagvlak is voor naamde ‘houdbaarheidsbijdrage’ in te voeren voor de
van deze bonus en de bestaande arbeidskorting voor Zo zou de toegankelijkheid van de zorg voor mensen
AOW. De FNV zou die regeling graag aanpassen.
wat we hebben bedacht. De 65-plussers met de hogere en hoogste inkomens
oudere werknemers een betere regeling maken. met een zwakke gezondheid en/of een laag inkomen
in gevaar komen. De FNV wil kostenbeheersing zonder
zouden dan een volledige houdbaarheidsbijdrage
Beperking aftrekbaarheid de toegankelijkheid te bemoeilijken of de kwaliteit van
betalen. Voor lagere inkomens kan via een inkomens-
De alternatieven die wij tot nu toe hebben ontwikkeld, concentreren zich op afhankelijke toeslag of ouderenkorting worden
pensioenpremie voor topinkomens de zorg aan te tasten.
vijf lijnen, vijf hoofdonderwerpen van discussie: maatregelen in de gecompenseerd. Een betere, een rechtvaardiger Het kabinet treft terecht maatregelen om de exces-
a r g u m en t en t e gen
Een twaalftal ze AOW
houdbaarheids­bijdrage. Daar valt met ons prima over sieve groei van topinkomens te beperken. Onderdeel
pensioensfeer, hoe krijgen we meer mensen aan het werk, rechtvaardige te praten. kan zijn om grenzen te stellen aan de aftrekbaarheid
n
bezuinigen op o
financiering in de zorg, de woningmarkt en herziening van het belasting- van pensioenpremies voor topinkomens.
Keuzevrijheid s.
stelsel. Elk van die vijf hoofdonderwerpen bestaat uit een breed scala middeninkomen
treft de lagere
en de
A O W risis.
Lijn 2 van de kredietc
ng op de bureau.
aan thema’s en voorstellen. Er zijn veel betere mogelijkheden dan De AOW heeft nu een vaste leeftijdsgrens, ongeacht of 1. Bezuinigi le n de re ke ni ng or he t Centraal Plan
en be ta sc ha t do en.
iemand wel of niet langer doorwerkt. Dat kan anders. Laagopgeleid erland worden
over
gopbrengst zorg
Meer mensen aan het werk 2. te n in N ed re be last in
ingrijpen in de AOW-leeftijd. Meer keuzevrijheid. Bijvoorbeeld deeltijd-AOW. 3. De vergrijzingk
os
ns io en en gaan voor ee
n steeds ho ge
uitgekleed.
En meer keuzevrijheid ten aanzien van de AOW-leef- Aanvulle nd e pe
m inim aal € 25.000,- ioenen.
Meer werk, meer geld in de schatkist 4.
AO W -u itkering wor dt m et
ti ng va n de aa nvullende pens
tijd. De normleeftijd blijft ongewijzigd op 65 jaar, zodat 5. D e is ook aantas
gen op de AOW ar jongeren.
iedereen die dat wil vanaf 65 jaar een volledige AOW Verhoging van de arbeidsdeelname is een van de 6. B ez uini
or dt do orgeschoven na ikt of komen
D e gr oo ts te reke ni ng w
n w er kl oo s, arbeidsongesch
kan ontvangen. Het vrijwillig uitstellen van de AOW beste manieren om armoede te bestrijden, de sociale 7. knemers worde
levert per jaar een hogere AOW-uitkering op, maar het cohesie te bevorderen en integratie te bewerkstel- 8. Veel oudere wer s basis voor
in de bijstand. n pr od uc ti vi te it en scholing al
wordt voor mensen ook mogelijk om eerder dan hun ligen. Meer mensen aan het werk betekent meer t belang va
9. Het negeert he
65ste AOW te ontvangen als ze geen aanvullende belasting en premieontvangsten en een groter oei. an werken.
economische gr n di e eerder zijn ga gr ip zware beroep
en is
uitkering nodig hebben. Meer keuzevrijheid dus. draagvlak voor collectieve voorzieningen. Meer el t m en se ie n. H et be
Het benade epen te ontz
mensen aan het werk is voor de FNV het beste middel
10.
ne t st el t voor zware bero
11. Het ka bi gistreerd.
voor sociaal-economisch beleid op de middellange on ui tv oe rb aa r en nooit gere on ze sociale zeke
rheid.
echter st ee n va n
lag op een hoek
Het is een aans
Hoezo?
termijn. Het vraagt wel om een belastingstelsel dat langrijkste
.
12.

OW n a a r 6 7 ja a r zorgt dat werk loont. Dit zijn de 12 be

gen bezuinigen
op de
D e A nciën. Het kabine
t heef t minder geld. De schatkist ra
der geld in de sc
akt leger.
hatkist is
argumenten te
AOW. En er zijn
er nog mee r. M aar

verslechteren de
overheidsfina
rhogen tot 67 ja
ar. Maar min Recht op langer doorwerken ijk al meer dan
ie tcris is ijd te ve afnemende dit zijn er eigenl n het
Door de kred
le em om de AO W -l ee ft
pe nd e werkloosheid en l de H et en ige argument va
Het kabinet gebr
uikt di t pr ob effect va n oplo r: na de crisis za Werknemers hebben nu geen recht op langer door- ge no eg .
tijde lijk. H et is he t
r ge ld binn en . M aa
g op de odzaak van een
rijk deel slechts len en krijgt minde ct urele bezuinigin werken. Zo worden er mensen op 65-jarige leeftijd kabinet is de no iet
voor een belang moe t m ee r be ta m aa kt ee n st ru lang. n € 4 miljard. N
ng st en. De overheid w eer toe. De crisis en . Dat wisten we al bezuiniging va
aar dat kan ook
bela st ingo pb re ks in ko m st en ja re n st ijg ontslagen die graag - vrijwillig - langer blijven werken.
en de rij n de komende , geen onbelangrijk, m
eer dalen en nem AOW-kosten zulle Dat is demografie voor
werkloosheid w Ze ke r, de verg rij zing . De FNV wil een recht op langer doorwerken. Goed , socialer. Kijk
anders. Eerlijker
lijk. de
ut niet noodzake or de kredietcris
is, maar door ie
AOW dus absolu ni et do voor de arbeidsdeelname, goed voor de schatkist. De nadere inform at
g komt na m elijk uitgebreide en lijf.
Die kostenstijgin eens een wissel
FNV wil met werkgevers afspraken maken over w.fnv.nl/crisiste
ing die ook nog hierover op ww
economie. rlijke be zu in ig komen. Dat CAO-bepalingen waarin 65 jaar als mogelijke ontslag-
ja ar is ee n onnodige en onee m et be te re alternatieven te
AOW-leeftijd na
ar 67
elijk. Aan ons nu
om W past grond staat. Langer doorwerken loont…
rh og ing va n de ge n. D at is du id le id . Ve rs le ch tering van de AO
Ve FNV te e financieel be v.nl /crisistelijf.
trekt. Dus is de n solidair en solid s mee? www.fn
op de toekomst aa t oo k vo or ee do et u m et on
ikt. De FNV st alere alternatieve
n. Denkt en
hebben we bere be te re en so ci
hebben
daar niet in. Wij

2 3
 e r k v a n
a k e n w e l .
We m k h e r s t
n e e r l i j r d e n b e t a a ld .

ee
oe t w o j a a r.
D ie m n a a r 6 7
t e r. va n 6 5 ij
i n g a c h e r h o g e n e b b e n w
n re k e n e n t e v k o o r d h
o t e o p e p e n s io ia a l a k e t d e
t e en g r v u l le n d h e t s o c b i n et m
e en l a a h e t a a n t e n v a n h e t k a
w i jd t o d ie v a n t a f s l u i ja r d d i e t e li j f.
w e r e ld f t ijd e n g . B ij h e 4 m il e c r is is
is s la a t O W - le e u i n ig i n n g v a n e
a m e n d
ie t c r is o r d e A j ke b e z z u i n ig i r s t e l . S
De k re d d o e n d o o n e e r l i o r d e b e r li jk h e
w i l d a t e n e e n m e n v o n e e n e e e r .
a b i n et c h t p la n o g e n k o e r k v a e n t b e t
H et k ee n s le f p la n m n o o k w d v e r d i
t d a t n a t ie a k t d a e rl a n
e F NV v i n d
t e e n a lt er
D e FN V m a
la s t en . N e d
is t e l i j f
D
d a t w e m e
w i l h a l e n .
z w a a r s t e
. n l / c r i s
ber e i k t
e g e l b i n n e n
s c h o u d e r s ,
w w .f n v
AOW - m a a t r S t e r k s t e w
 Lijn 4
De woningmarkt De AOW naar 67 jaar
Een oneerlijke bezuiniging
Subsidiegeld is raar verdeeld op de woningmarkt.
Er zijn 4 miljoen koop- en 3 miljoen huurwoningen.
Maar het belastingvoordeel van het nettobedrag aan
hypotheekrenteaftrek - minus eigen woningforfait -
bedraagt € 11 miljard, terwijl de huurtoeslag € 2
plan mogen aandragen voor de
miljard bedraagt. Bij de eigenwoningbezitters worden
hogere inkomens fors bevoordeeld. De twintig procent Wat deskundigen zeggen…(I) bezuiniging van e 4 miljard die het
kabinet met de AOW-maatregel binnen
hoogste inkomens profiteren met 48% van het totaal
“Het verhogen van de AOW-leeftijd naar 67 jaar helpt Nederland niet uit de wil halen.
aanzienlijk meer dan de laagste inkomens (3% van het
economische crisis. Het voorstel is om de AOW-leeftijd vanaf 2011 elk jaar
totaal). Zo wordt de progressie in ons belastingstelsel
met een maand te verhogen. Op die manier is 67 jaar pas in 2035 bereikt.
vrijwel ongedaan gemaakt. Onrechtvaardig, vindt de
FNV. Deze belastingkorting zorgt ook voor hogere
Er is geen enkele econoom die de crisis zolang doortrekt. Ik heb daarom geen Wat stond er ook alweer in de
huizenprijzen. Zelfs starters met een middeninkomen
idee waarom de link wordt gelegd tussen de AOW-leeftijd en de economische
crisis.’’
verkiezingsprogramma’s?
loftes
en de groeiende groep alleenstaanden kunnen bij een

en en va l s e b e “De AOW-leeftijd blijft 65 jaar.”

Misverstand
bank geen hypotheek krijgen omdat hun inkomen te
laag is. ordt nogal Ward Romp, econoom, Universiteit van Amsterdam
-discussie? Er w
Uit: verkiezingsprogramma PvdA 2006 - Samen sterker. Werken aan een beter Nederland.
ook in de AO W
t dat orden
aar geld epen w
la ng st, denken wij. M Zo zo uden zware bero
Beperking hypotheekrenteaftrek Eerlijk du ur t he t he t allem aa l? ijk en zal door
oc he ld en be lo ofd. Maar klopt belo fte. H et be grip is niet duidel idsverleden De kredietcrisis slaat wereldwijd toe en Nederlandse volk zich daarover uit heeft “Het CDA wil de AOW handhaven als welvaartsvast
wat gego e
lg en s de FN V is dat een vals s. En m en sen met een arbe
De hypotheekrenteaftrek kan worden versoberd door
ontzien. Maa r vo kb aa r du dens is laat een grote open rekening achter. Die kunnen spreken. De FNV vindt dit niet
basispensioen op 65 jaar.”
d w or de n uitgelegd. Onwer Re gist ra tie van arbeidsverle
voor iedereen hetzelfde percentage (42%) als aftrek- iedereen versch
illen aar ho e? wen kan zal betaald moeten worden. Het kabinet democratisch. Geen enkele
ud en oo k w orden ontzien. M En ee n di e ook nog eens vrou Uit: verkiezingsprogramma CDA 2006-2011 Vertrouwen in Nederland. Vertrouwen in elkaar.
zo valse belofte. n goochelen
post in te voeren. De hypotheekrenteaftrek voor van 40 of 45 jaar aa rs chijnlijk ook een be handeling. En da
kiest er voor de leeftijd van de AOW en regeringspartij had dit plan in het
di g. D us w el va n ge lijke met 8 jaar zijn
hypotheken van boven de € 1 miljoen kan worden zeer onvolle d zo u zijn met het be
gins
n de AOW in 1957
van het aanvullend pensioen te verkiezingsprogramma.
beperkt. Een verdere beperking biedt extra ruimte om discrimineren en in st
de
rij
levensverwachtin
g sinds de in vo er in
le
g va
vensverwachting
vanaf 65 jaar verhogen van 65 naar 67 jaar. De FNV De AOW naar 67 jaar is in de ogen van “Wat betreft de ChristenUnie blijft de
zo u de n
de overdrachtsbelasting te verlagen. Een lagere met ci jfers . Zo ie is echt er alle en n misverstand. Ee vindt dat een slecht plan. Onder het de FNV dan ook een oneerlijke
toegenomen. Vo
or de AO W -dis cu ss
gemiddeld 3 ja ar ge st eg en . Ee
AOW-leeftijd 65 jaar”
overdrachtsbelasting zal leiden tot meer verhuizingen
is in de af ge lo pen 52 jaar met mom van de kredietcrisis dreigt een bezuiniging. Gelukkig maar dat we bij
Uit: verkiezingsprogramma CU 2006 – Duurzaam voor elkaar
en levert een bijdrage aan de mobiliteit op de arbeids- relevant. Die zeer ingrijpende maatregel te worden het afsluiten van het sociaal akkoord
markt. rekenfout. Of… doorgedrukt zonder dat het hebben bereikt dat wij een alternatief

Lijn 5

Belofte maakt schuld. Of niet?

Naar een nieuw
belastingstelsel

Door de kredietcrisis loopt de staatsschuld veel

harder op dan gepland. Daarom wil het kabinet nu
extra maatregelen voor de lange termijn treffen.
De FNV vindt dat de politiek moet bezien of er in dat
kader ook verstandige belastingmaatregelen
Verhoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar pakt nadelig uit voor de laagste
mogelijk zijn. De FNV zelf zoekt naar maatregelen die
goed zijn voor het milieu en die lagere en midden­ inkomens vindt PvdA-leider Wouter Bos. Volgens Bos zijn hogere inkomens
inkomens ontzien. Zo is er elke 10 jaar een algehele
desgewenst in staat een vervroegde pensionering ‘te kopen’, maar mensen met een
herziening van het belastingstelsel. De laatste was in
2001. De FNV wil op korte termijn een fundamentele lager inkomen missen die mogelijkheid. “Het is niet eerlijk als de zwakste
herziening. Belastingwetgeving moet focussen op
schouders de zwaarste lasten moeten dragen.”
onze belangrijkste uitdagingen de komende jaren.
Het mooie van een algehele belastingherziening is

“nadelig voor laagste

dat je een integraal pakket van maatregelen kunt
doorvoeren. Als dit op een goede manier gebeurt,
kunnen de uitkomsten voor de burgers evenwichtig
zijn. Er zijn fiscale regelingen waarin het draag-
krachtprincipe niet voldoende tot zijn recht komt. De
hoofdlijn van deze belastingherziening zou gericht
inkomens.” Wouter Bos, 22 juni 2006

moeten zijn op grondslagverbreding en beperken van

de aftrekposten om zo mogelijk de tarieven te

t e n v a n F N V b i j het kunnen verlagen. Dit in het belang van de bevorde- “Deze coalitie heeft niet gekozen voor een hogere AOW-leeftijd”, aldus premier
De uitgangspun
ring van de arbeidsdeelname en rechtvaardige
Balkenende. Balkenende denkt dat veel bereikt kan worden als deeltijdwerkers
e l e n v a n a l t e r natieven inkomensverhoudingen. In dat kader zijn de volgende

ontwikk rste lasten.

maatregelen voor de FNV bespreekbaar: langer gaan werken. Bovendien wees hij erop dat er al maatregelen zijn genomen
de zwaa om werknemers in de leeftijd van 55 tot 65 jaar langer aan het werk te houden.
sc houders dragen nkomens mag • Introductie toptarief inkomstenbelasting
1. Ster ks te
si tie van de lagere en middeni
arktpo van 60% boven € 250.000,-.
2. Arbeidsm
niet w or de n geschaad. en langere termijn
moeten • Fiscale ‘vergroening’ voor stimuleren
op de ko rte
achtgevolgen

“..niet gekozen voor

3. Koopkr jn.
duurzaamheid.
aanvaardbaar zi publieke • Beperking renteaftrek voor bedrijven. Jan Peter Balkenende,
kheid en kwaliteit van de
4. Toeg an kelij
moet op peil blijv
en. • Verhoging vennootschapsbelasting. 12 januari 2008
dienstverlening • Inkomensafhankelijke kinderbijslag.
hogere AOW-leeftijd.”
6 7