Sie sind auf Seite 1von 13

Provas Especialmente Adequadas Destinadas a Avaliar a Capacidade para a Frequncia dos Cursos Superiores do Instituto Politcnico de Leiria dos

Maiores de 23 Anos - 2010

Prova escrita de conhecimentos especficos de BIOLOGIA


Instrues gerais 1. A prova constituda por 5 grupos de questes. Dos cinco grupos dever apenas responder a quatro grupos sua escolha; 2. A durao da prova de 2 horas, estando prevista uma tolerncia de 30 minutos; 3. S pode utilizar para elaborao das suas respostas e para efectuar os rascunhos as folhas distribudas pelo docente vigilante, salvo se previsto outro procedimento; 4. No utilize qualquer tipo de corrector. Se necessrio risque ou pea uma troca de folha; 5. No autorizada a utilizao de quaisquer ferramentas de natureza electrnica (telemvel, pda, computador porttil, leitores/gravadores digitais de qualquer natureza ou outros no

especificados); 6. Dever disponibilizar ao docente que est a vigiar a sala, sempre que solicitado, um documento vlido de identificao (bilhete de identidade, carta de conduo ou passaporte); 7. Todas as respostas de opo, correspondncia ou de assinalar verdadeiro ou falso devem ser transcritas para a folha da prova; 8. A seguir ao nmero de cada questo encontra, entre parnteses, a respectiva cotao.

Leiria, 5 de Junho de 2010

1/13

Grupo I 1. (13 pontos) Observe as figuras onde esto representados dois modelos de clulas observadas com o ME e, com base nelas, responda s seguintes questes.

1.1.

Das clulas representadas pelas letras X e Y, identifique qual a clula vegetal. Indique trs justificaes para a sua resposta.

1.2.

Faa a legenda das letras da figura, de A a G, de modo a identificar os organitos celulares que estas indicam.

1.3.

Faa a correspondncia entre os organitos representados pelas letras A a G e as suas respectivas funes. Organito A B C D E F G Funo Obteno de energia pela clula Intervm na secreco de substncias Transporte de materiais dentro da clula Troca de materiais com o exterior da clula Realiza a fotossntese Controlo da actividade celular e reproduo Conferir rigidez clula vegetal

2/13

2. (5 pontos) Classifique as afirmaes seguintes, relativas s biomolculas, como verdadeiras (V) ou falsas (F) A. Os fosfolpidos so molculas pertencentes ao grupo dos glcidos. B. As protenas so polmeros de aminocidos. C. Os polissacridos so formados por um elevado nmero de oses. D. Alguns lpidos tm uma funo estrutural muito importante. E. Os nucletidos so formados por cidos nucleicos.

3. (8 pontos) A figura em baixo representa um sector da macromolcula de um cido nucleico.

3.1.

A unidade bsica dos cidos nucleicos designa-se por (seleccione a opo correcta) A. aminocido B. base azotada C. monossacardeo D. nucletido

3.2.

Refira o que representam as letras A, T, G e C, respectivamente.

3.3.

Explique se o cido nucleico representado o DNA ou o RNA. Apresente duas razes para a sua resposta.

3/13

4. (2 pontos) As funes da membrana plasmtica so(seleccione a opo correcta): A. transporte atravs da membrana do meio intracelular para o extracelular B. transporte transmembranar, exocitose e endocitose, delimitar a clula. C. transporte de substncias, proteger a clula, exocitose e endocitose. D. passagem de H2O, transportes, captar sinais, contactar o meio. 5. (4 pontos) A difuso lateral na membrana (seleccione as opes correctas): A. Ocorre com os fosfolpidos em cada camada. B. Ocorre entre as duas camadas da membrana. C. Retira fluidez e flexibilidade membrana. D. devida aos fosfolpidos no estarem lateralmente ligados E. So os flip-flops dos fosfolpidos.

6. (6 pontos) Classifique cada uma das afirmaes referentes replicao do DNA e sntese proteica como verdadeira (V) ou falsa (F). A. Na replicao do DNA, uma molcula de DNA origina duas novas molculas que conservam uma cadeia da molcula original. B. O cdigo gentico ambguo, pois o mesmo aminocido pode ser codificado por vrios codes. C. Gene uma sequncia de nucletidos de DNA que contm uma dada informao. D. Nas celular procariticas o RNA transcrito tem de ser sujeito a um processo de maturao E. O conjunto de todo o DNA que o ser possui constitui o seu genoma F. Os exes so sequncias de nucletidos que no contm informao para a sntese da protena.

7. (4 pontos) Considere a seguinte afirmao: a capacidade de multiplicao de uma clula tanto maior quanto maior for o seu grau de diferenciao 7.1. 7.2. Classifique a afirmao como verdadeira ou falsa. Justifique a sua resposta.

4/13

8. (6 pontos) Todas as clulas somticas do organismo humano possuem (seleccione as opes correctas) A. a capacidade de se dividirem por mitose. B. o mesmo DNA. C. o mesmo tipo de mRNA. D. as mesmas protenas. E. uma organizao eucaritica. F. o mesmo nmero de cromossomas.

9. (2 pontos) Relativamente aos mecanismos da evoluo, complete as seguintes afirmaes, seleccionando a opo que permite torn-las correctas. 9.1. Estruturas homlogas

A. Revelam uma organizao estrutural diferente e apresentam uma forma e tamanho igualmente diferente. B. Evidenciam uma origem embriolgica diferente. C. Revelam uma organizao estrutural semelhante e apresentam uma forma e tamanho diferente. D. Resultam de uma evoluo convergente.

9.2.

Estruturas anlogas

A. Apoiam as ideias fixistas sobre a vida na Terra. B. Resultam de uma evoluo convergente. C. Apresentam sempre uma organizao estrutural semelhante. D. Evidenciam uma origem embriolgica semelhante.

5/13

Grupo II 1. (10 pontos) Classifique cada uma das opes seguintes em verdadeiras ou falsas e corrija as falsas (a simples negao da afirmao no ser considerada correcta): A. Os meristemas so tecidos definitivos do corpo de uma planta. B. Por diferenciao, as clulas resultantes da actividade do procmbio vo originar os tecidos condutores. C. Os tecidos responsveis pelo engrossamento de razes e caules designam-se de meristemas primrios. D. O pice caulinar pode designar-se de meristema lateral atendendo sua localizao.

2. (10 pontos) O quadro seguinte pretende sistematizar a classificao dos tecidos definitivos das plantas. Complete o quadro, preenchendo os locais onde se encontram os algarismos.

Classificao
(1) Epiderme

Funes principais
- Proteco e revestimento (2) - Secreo

Localizao
(3) Distribudo por vrios rgos da planta (caule, razes, folhas e frutos) Normalmente abaixo da epiderme Frequentemente a

(4)

- Armazenamento de substncias - (5)

Fundamentais

Colnquima

(6)

(7)

Suporte

rodear os vasos condutores Raiz

Xilema (8) Floema

(9)

Caules Folhas (11)

(10)

(12) Folhas

6/13

3. (20 pontos) As figuras seguintes representam um corte transversal de um rgo primrio de uma planta, sendo a figura B um pormenor da zona central da figura A. Observe-as com ateno e responda s questes seguintes. 1 2 3 4

Figura A

Figura B

3.1 Qual o rgo do corpo vegetal representado? Justifique recorrendo a uma evidncia observvel na figura. 3.2 Qual a subclasse de angiosprmicas a que corresponde o tipo de organizao estrutural observado na figura? 3.3 Legende cada um dos tecidos indicados pelos nmeros.

4. (10 pontos) A cada uma das opes representadas com letras faa corresponder as opes indicadas das com nmeros.

A Folha de Monocotilednea nocotilednea B Folha de Dicotilednea

I Xilema Xilema voltado para a pgina superior e floema voltado para a pgina inferior II Estomas abundantes nas duas pginas III Mesfilo assimtrico IV Nervuras paralelas V Os estomas predominam na pgina inferior

7/13

Grupo III 1.1 (4,5 pontos) A gstrula da maioria dos animais caracteriza-se por apresentar 3 folhetos embrionrios. Identifique-os. 1.2 (4,5 pontos) Considerando os folhetos embrionrios da questo anterior, faa corresponder a cada um dos conjuntos de tecidos seguintes o folheto embrionrio que lhe d origem: A Tecido muscular, derme B Epiderme, tecido nervoso C Epitlio intestinal, epitlio pulmonar

2. (8 pontos) A cada uma das opes representadas com letras faa corresponder as opes indicadas com nmeros:
1 Apresenta uma estriao transversal caracterstica 2 Apresenta clulas ramificadas em Y 3 Constitudo por clulas fusiformes e com um nico ncleo central 4 Constitudo por clulas cilndricas e multinucleadas 5 Existe na parede de artrias e veias 6 um msculo de contraco involuntria

A Tecido muscular liso B Tecido muscular esqueltico C Tecido muscular cardaco

3. (10 pontos) Classifique cada uma das opes seguintes em verdadeiras ou falsas: 3.1 O tecido adiposo um tipo de tecido conjuntivo especializado no armazenamento de minerais. 3.2 Os epitlios glandulares esto especializados na secreo de substncias. 3.3 As cartilagens e os tendes so formados por tecido conjuntivo sseo. 3.4 O epitlio simples pavimentoso um epitlio de revestimento. 3.5 Os tecidos conjuntivos caracterizam-se por apresentarem 3 constituintes

fundamentais: clulas, fibras de actina e matriz.

4. (17 pontos) Os esquemas A, B e C da figura seguinte representam os sistemas circulatrios de diferentes tipos de vertebrados. Observe-os cuidadosamente e responda s questes que se seguem.

8/13

4.1 Identifique o tipo de circulao representado em cada um dos esquemas. 4.2 Quantas cavidades apresenta o corao representado em cada um dos esquemas? Identifique essas cavidades. 4.3 D um exemplo de um grupo de animais com um sistema circulatrio semelhante a cada um dos esquemas representados. 4.4 Ser que em algum destes coraes pode haver mistura de sangues? Justifique a sua resposta. 4.5 Quais as superfcies respiratrias onde se efectuam as trocas gasosas de cada um dos grupos de animais representados nos esquemas A, B e C?

5. (6 pontos) Das opes seguintes, transcreva a letra da opo correcta para cada uma das frases enunciadas: 5.1 No sistema excretor: A A bexiga o rgo especializado na filtrao do sangue e na eliminao dos seus metabolitos txicos B A reabsoro da glicose e de aminocidos processa-se no tubo contornado proximal C O canal colector responsvel pela secreo de protenas D Nenhuma das anteriores E Todas as anteriores

9/13

5.2 No sistema digestivo: A Os alimentos passam sequencialmente atravs dos seguintes rgos: boca, faringe, esfago, estmago, intestino delgado, intestino grosso, nus B Os alimentos so digeridos na boca, estmago e intestino delgado C O fgado e o pncreas so importantes glndulas anexas que auxiliam, atravs dos seus sucos, nos processos de digesto e absoro D Todas as anteriores E Nenhuma das anteriores

5.3 Relativamente ao processo de respirao: A As minhocas utilizam a sua pele como superfcie respiratria B As traqueias so a superfcie respiratria das aves C Os anfbios dependem exclusivamente da hematose cutnea D Todas as anteriores E Nenhuma das anteriores

10/13

Grupo IV

1. (20 pontos) A rvore genealgica da figura 1 representa a transmisso da estrutura do cabelo numa famlia, at terceira gerao.

10 Cabelo ondulado (O) Cabelo encaracolado (E) Cabelo liso (L)

11

12

1.1. Classifique o tipo de hereditariedade para esta caracterstica. 1.2. Indique os gentipos dos indivduos desta famlia.

2. (30 pontos) Um agricultor pretende obter uma variedade de tomate de tamanho ano e com polpa de cor escura. Para isso, cruzou uma planta de tamanho normal e com polpa de cor escura, homozigtica dominante para ambos os caracteres, com outra de tamanho ano e com polpa de cor amarela, homozigtica recessiva para ambos os caracteres. 2.1. Justifique se ou no possvel obter tal variedade de tomate, a partir do cruzamento indicado. 2.2. Indique em que gerao pode aparecer essa variedade. 2.3. Indique, justificando com o xadrez mendeliano, qual a proporo em que pode aparecer essa variedade de tomate.

11/13

Grupo V 1. (4 pontos) Transcreva a letra correspondente opo correcta Muitas bactrias ingeridas com os alimentos so mortas por aco de: A. Clios e muco do revestimento do tubo digestivo B. cido clordrico e enzimas do suco estomacal C. Suco pancretico no estmago D. Blis no intestino grosso

2. (4 pontos) Transcreva a letra correspondente opo correcta As clulas sanguneas com capacidade fagocitria so: A. Linfcitos B B. Granulcitos e moncitos C. Linfcitos T citolticos D. Linfcitos T auxiliares

3. (4 pontos) Transcreva a letra correspondente opo correcta Os rgos linfodes primrios so: A. Bao e Gnglios linfticos B. Gnglios linfticos e amgdalas C. Medula ssea e timo D. Timo e gnglios linfticos

Transcreva a letra correspondente opo que contm os termos que permitem preencher correctamente os espaos 4. (5 pontos) A imunidade celular desencadeada por antignios ligados a marcadores superficiais de certas clulas do organismo _______ , promovendo directamente a _______. A. Infectado [...] intensificao da fagocitose. B. Invasor [...] capacidade defensiva de outras clulas. C. Invasor [...] aglutinao de clulas invasoras. D. Infectado [...] diferenciao em clulas efectoras.

12/13

Transcreva a letra correspondente opo que contm os termos que permitem preencher correctamente os espaos 5. (5 pontos) Numa vacina, administrado o agente patognico morto ou inactivo, cujos ________ estimulam a produo de ________ que tornam a resposta imunitria secundria mais rpida, intensa e de maior durao. A. Antignios [...] clulas efectoras B. Anticorpos [...] clulas efectoras C. Antignios [...] clulas-memria D. Anticorpos [...] clulas-memria

6. (4 pontos) Transcreva a letra correspondente opo correcta O vrus da sida (HIV) parasita: A. Linfcitos B B. Linfcitos T citolticos C. Linfcitos T auxiliares D. Membranas dos gnglios linfticos

7. (24 pontos) Estabelea as correspondncias possveis entre as afirmaes da coluna I e os termos da coluna II. Coluna I 1. Clulas que produzem anticorpos 2. Protenas globulares complexas que reagem com antignios especficos 3. Molculas capazes de desencadear uma resposta imunitria 4. Linfcitos principalmente activos na imunidade mediada por clulas 5. Clulas fagocitrias abundantes nos gnglios linfticos, bao, fgado 6. Clulas que sensibilizadas produzem histamina 7. Clulas que podem diferenciar-se em macrfagos 8. Clulas que sensibilizadas se podem diferenciar em plasmcitos Coluna II A. Anticorpo B. Linfcito T C. Interfero D. Antignio E. Macrfago F. Moncito G. Linfcito B H. Mastcito

13/13

Das könnte Ihnen auch gefallen