Ndertimet pa leje kane qene gjithmone nje problem I mprehte I shoqerise shqiptare.

Nga vezhgime te shumta qe jane bere nder vite kane rezultuar shume te perhapura keto ndertime, sidomos ne zonat rurale ku ky fenomen eshte me I theksuar. Perpjekje te shumta jane bere per te normalizuar kete situate dhe per te minimizuar kete problem dhe rezultatet nuk kane qene ato qe priteshin deri ne rregullimin e kesaj ceshtje me ligjin e 2006 : Pr legalizimin dhe urbanizimin e zonave informale dhe ka filluar nderkohe zbatimi I tij. Si objektit i ligjit Pr legalizimin dhe urbanizimin e zonave informale qendron : 1. Legalizimin e ndrtimeve t ngritura pa leje n vendbanime formale, zona informale, territore t tjera, si dhe t shtesave pa leje n ndrtime me leje. 2. Kalimin e pronsis s parcels ndrtimore, ku sht ngritur ndrtimi pa leje 3. Urbanizimin e zonave, blloqeve informale e t ndrtimeve informale, si dhe integrimin e tyre n zhvillimin territorial dhe infrastrukturor t vendit, duke prmirsuar kushtet e jetess. 4. Procedurat pr realizimin e legalizimit t zonave/ndrtimeve informale dhe ngritjen e funksionimin e strukturave prgjegjse pr realizimin e tyre. Persa I perket fushes se zbatimit mund te permendim se ky ligj do te gjeje zbatim: 1. pr t gjitha objektet e ndrtuara pa leje, t ngritura para dats s hyrjes n fuqi t ktij ligji, pavarsisht nse ato kan funksion strehimi, veprimtarie ekonomike apo funksione t tjera social-kulturore, t ngritura dhe q disponohen nga individ apo persona juridik t regjistruar e q veprojn sipas t drejts tregtare shqiptare.Kshilli i Ministrave prcakton kriteret, procedurat dhe dokumentacionin e zbatueshm pr t kualifikuar objektet n ndrtime, q legalizohen ose jo. 2. Ngrehinat funksionale (mure rrethuese) dhe objektet ndihmse (garazh etj.) n shrbim t ndrtimeve pa leje, t prfunduara brenda afatit t parashikuar sipas piks 1 t ktij neni, legalizohen vetm n qoft se jan ngritur brenda siprfaqes s parcels ndrtimore, 3. Pr ndrtimet pa leje, t ngritura brenda zonave q kan prparsi zhvillimin e turizmit, t prcaktuara sipas ligjit nr.7665, dat 21.1.1993 Pr zhvillimin e zonave q kan prparsi turizmin, brenda 3 muajve nga hyrja n fuqi e ktij ligji, Kshilli i Ministrave prcakton vendbanimet formale, zonat informale dhe territoret e tjera, brenda zonave q kan prparsi turizmin, n t cilat do t kryhet legalizimi sipas ktij ligji. Afati i vetdeklarimit fillon pas daljes s vendimit pr kto zona. 4. Fusha e veprimit t ktij ligji nuk shtrihet pr ndrtimet pa leje t ngritura mbi troje private brenda vijs s verdh, kur planet rregulluese urbanistike parashikojn ndrtime mbi 5 kate nga niveli zero. 5. T gjitha ndrtimet e tjera pa leje, t cilat nuk u prgjigjen kushteve t prcaktuara n pikat 1, 2, 3 dhe 4 t ktij neni, si dhe ato pr t cilat nuk sht krkuar legalizimi brenda afatit t prcaktuar n pikn 1 t nenit 7 t ktij ligji, prishen sipas ligjit nr.8408, dat 25.9.1998 Pr Policin e Ndrtimit. Ne kuader te ketij ligji eshte e rendesishme te sqarohet kuptimi I termave te perdorur net e si: a) Ndrtim pa leje sht objekti, pr t cilin sht prfunduar konstruksioni dhe mbulesa, i destinuar pr banim, veprimtari ekonomike dhe/ose funksione t tjera (si pr

shembull, social-kulturor, arsim, shndetsi e t tjera t ktij lloji), brenda territorit t prcaktuar si vendbanim formal, zon informale ose territore t tjera, pr t cilin nuk jan respektuar procedurat e prcaktuara n ligjin nr. 8405, dat 17.9.1998 Pr urbanistikn. N ndrtimet pa leje bjn pjes edhe tejkalimet dhe shtesat informale t objekteve t ndrtuara me leje brenda vendbanimeve formale nga subjekte, persona fizik dhe juridik, privat, pr qllime shitblerjeje/qiradhnieje (banesa, zyra, dyqane, punishte, parkim etj.) ose pr vete. b) Zon informale sht territori me siprfaqe mbi 5 ha, i zn nga ndrtime pa leje, q nuk gzon mbrojtje t veant nga aktet ligjore e nnligjore n fuqi. c) Bllokbanim informal konsiderohet territori me ndrtime pa leje, me siprfaqe mbi 1 deri n 5 ha, brenda ose jasht vendbanimit formal. ) Ndrtim informal i veuar sht objekti (ose grup objektesh) i ndrtuar pa leje n parcel/territor deri n 1 ha. d) Kufiri i zons/bllokbanimit/ndrtimit informal sht vija gjeografike e shtrirjes territoriale t ndrtimeve informale, e miratuar sipas dispozitave n fuqi nga KRRTRSHja, pr zonat informale dhe nga njsia prkatse e qeverisjes vendore, prmes organit t zgjedhur dhe/ose KRRT-s, pr bllokbanimin/ndrtimin informal. dh) Vendbanim formal sht territori i prfshir brenda vijave kufizuese (t verdha), t miratuara zyrtarisht pr zonat e banuara urbane (qytet) ose rurale (fshat). e) Vendbanim informal sht territori me siprfaqe mbi 5 ha, t miratuara zyrtarisht pr zonat e banuara urbane (qytet) ose rurale (fshat). ) Territore t tjera jan tokat bujqsore (tok ar, siprfaqe fruti/perime-kultur, ullishte, vreshta) dhe tokat jobujqsore (pyje, kullota e toka t pafrytshme). f) Parcela ndrtimore jan siprfaqet e zna nga pronari i ndrtimit pa leje. g) Pronar i ndrtimit pa leje sht personi fizik ose juridik, q ka kryer vet ose ka qen investitor i ndrtimit pa leje dhe vrteton se e posedon ose e disponon lirisht at dhe parceln ndrtimore, pavarsisht nga fakti se pronsia mbi to sht e paregjistruar n emr t tij n zyrn e regjistrimit t pasurive t paluajtshme (ZRPP). gj) Leje legalizimi sht dokumenti, q lshohet sipas procedurs s prcaktuar n kt ligj nga zyra prkatse e ALUIZNI-t dhe q shrben pr regjistrimin e objektit n zyrn e regjistrimit t pasurive t paluajtshme. h) Njsi e qeverisjes vendore jan komuna dhe bashkia. Njsia bashkiake (pr Tirann) dhe qarku referohen n kt ligj jo me emrtimin njsi e qeverisjes vendore, por prkatsisht me emrtimin njsia bashkiake dhe qarku. i) ALUIZNI sht agjencia e posame shtetrore e krijuar sipas ktij ligji, me emrtimin Agjencia e Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale, e cila bashkrendon punn nprmjet organeve qendrore shtetrore dhe njsive t qeverisjes vendore/njsive bashkiake dhe jep lejen e legalizimit sipas ktij ligji. Agjencia e Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale bashkrendon punn me organet qendrore shtetrore dhe njsit e qeverisjes vendore pr: a) hartimin dhe miratimin e studimeve urbanistike;

b) hartimin e standardeve dhe t normave minimale urbanistike, pr zonat/ndrtimet informale, n bashkpunim me Institutin e Studimeve dhe Projektimeve Urbanistike (ISPU); njsimin e procedurave pr procesin e legalizimit, urbanizimit dhe integrimit t ndrtimeve pa leje n vendbanimet formale, zonat informale dhe territore t tjera; ) programimin e fondeve nga Buxheti i Shtetit pr legalizimin dhe urbanizimin e zonave informale dhe rregullimet e nevojshme ose, sipas rastit, n vendbanimet formale; d) mbledhjen dhe/ose paraqitjen e dokumentacionit pr legalizim, sipas ktij ligji, n zyrn e urbanistiks, n kshillin e qarkut, n KRRT ose/dhe n KRRTRSH, kur njsia e qeverisjes vendore nuk ushtron prgjegjsit pr shkak t mungess s kapaciteteve, neglizhencs ose ndonj penges tjetr, pr realizimin e procesit pr fardo motivi. Afatet, mnyra dhe koha e ushtrimit t ksaj prgjegjsie nga ALUIZNI prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave; dh) jep lejen e legalizimit sipas nenit 27 t ktij ligji. 2. ALUIZNI, n zbatim t detyrave t vendosura nga ky ligj, kryen: ngritjen e bazs s t dhnave pr ndrtimet pa leje dhe ecurin e legalizimit; b) fushatn kombtare t informimit dhe t sensibilizimit t qytetarve, n bashkpunim me mjetet e informimit t gjer publik, n nivel kombtar; c) prgatitjen e manualeve t procedurave, udhzimeve, formularve dhe trajnimeve pr njsit e qeverisjes vendore, gjat do hapi t procesit; ) mbikqyrjen e procesit t legalizimit dhe t zbatimit t procedurave nga njsit e qeverisjes vendore dhe kshillat e qarqeve. 3. Mnyra e organizimit dhe e funksionimit t ksaj agjencie, si dhe procedurat e mbledhjes, prpunimit dhe administrimit t t dhnave, sipas shkronjs a t piks 2 t ktij neni, prcaktohen nga Kshilli i Ministrave. Zyrat e ALUIZNI-t ngrihen n qendr, n nivel qarku dhe pran njsive t veanta t qeverisjes vendore, t cilat prcaktohen n vendimin e Kshillit t Ministrave. 4. Ministria e linjs, ALUIZNI dhe organet e qeverisjes vendore organizojn fushatn e informimit t opinionit publik pr prfitimet dhe detyrimet e procesit t legalizimit. Sipas ktij ligji, njsia e qeverisjes vendore ka kto detyra: a) ngre strukturat e nevojshme pr pranimin, trajtimin dhe kontrollin e vetdeklarimeve t objekteve pa leje, si dhe pr zbatimin e detyrave t prcaktuara n kt ligj, pr kryerjen e procesit t legalizimit. N Bashkin e Tirans vetdeklarimi kryhet pran 11 njsive bashkiake t qeverisjes vendore, njsi t krijuara dhe t organizuara sipas ligjit nr.8654, dat 31.7.2000 Pr organizimin dhe funksionimin e Bashkis s Tirans; b) identifikon n terren ndrtimet pa leje, pr t cilat nuk sht br vetdeklarimi, identifikon t gjitha rastet eventuale t ndrtimeve pa leje, t kryera pas miratimit t ktij ligji dhe nis procedurat pr prishjen e tyre, sipas ligjit nr.8408, dat 25.9.1998 Pr Policin e Ndrtimit; c) arkton pagesat e kryera nga subjekti, q legalizon ndrtimin n prputhje me kt ligj, me prjashtim t truallit t parcels ndrtimore; ) administron t ardhurat e krijuara dhe monitoron prdorimin e tyre n prputhje me kt ligj;

d) bashkrendon punn, sipas rastit, me kshillin e qarkut, ALUIZNI-n, ministrit e linjs dhe KRRTRSH-n, pr mbarvajtjen dhe ecurin e procesit t legalizimit, urbanizimit dhe integrimit t zonave informale. Njsia e urbanistiks pran njsis s qeverisjes vendore, sipas ktij ligji, ka kto detyra: verifikon gjendjen reale t ndrtimeve n vend dhe sipas dokumentacionit t prcaktuar n pikn 3 t nenit 2 t ktij ligji, harton ose porosit hartografin dhe ndrton sistemet e nevojshme t informacionit; b) bn prditsimin teknik t planvendosjes n terren t ndrtimeve pa leje dhe t territoreve t zna nga kto t fundit, n kufijt dhe shtrirjen siprfaqsore t vendbanimit formal, t zons informale (miratuar nga KRRTRSH-ja) ose t territoreve t tjera; c) harton detyrat e projektimit pr studimet urbanistike dhe harton ose porosit studimet urbanistike, sipas ktij ligji; ) mbledh dokumentacionin gjat procesit t vetdeklarimit dhe ia dorzon at zyrs prkatse t ALUIZNI-t pr shqyrtim pr leje legalizimi. Pr ushtrimin e prgjegjsive t caktuara n kt ligj, kto struktura mund t punsojn personel shtes. Ky ligj parashikon qe : T gjitha subjektet q disponojn ndrtime pa leje jan t detyruara q, duke filluar nga 60 dit pas hyrjes n fuqi t ktij ligji, ti vetdeklarojn ato (objektin pa leje dhe parceln ndrtimore) pran zyrs s urbanistiks t njsis prkatse. Zyra e urbanistiks pran njsis s qeverisjes vendore, n prputhje me detyrat e ngarkuara nga ky ligj, sht e detyruar t pranoj vetdeklarimet pr nj periudh 4mujore nga data e fillimit t afatit t parashikuar n pikn 1 t ktij neni. Pr organet e qeverisjes vendore, t organizuara n njsi administrative ose rajone, vetdeklarimi kryhet pran ktyre njsive ose zyrave t rajonit. Ndrtimi pa leje dhe siprfaqja e parcels ndrtimore vetdeklarohen sipas formularit, q i bashklidhet ktij ligji dhe sht shtojca A e tij. Periudha e vetdeklarimit sht nj proces vullnetar pr t gjitha subjektet gjat 2 muajve t par, ndrsa gjat 2 muajve t dyt t saj procesi i vetdeklarimit shoqrohet me sanksione, sipas nenit 8 t ktij ligji. Sanksionet e zbatuara sipas nenit 8 t ktij ligji, kalojn pr llogari t qeverisjes vendore ku kryhet vetdeklarimi. Kur vetdeklarimi nuk kryhet brenda afateve ligjore t prcaktuara n pikat 1 dhe 2 t nenit 7 t ktij ligji, vendoset kjo mas gjobe: I. Pr vendbanimet informale dhe territore t tjera: a) brenda muajit t tret, vetdeklarimi shoqrohet me gjob 10 lek pr metr katror siprfaqe toke t zn; b) brenda muajit t katrt, vetdeklarimi shoqrohet me gjob 20 lek pr metr katror siprfaqe toke t zn; c) n prfundim t afatit t vetdeklarimit subjektit i humb e drejta e legalizimit. II. Pr vendbanimet formale zbatohen t njjtat tarifa dhe afate, por i referohen: siprfaqes s parcels, pr ndrtime vila; b) siprfaqes s ndrtuar (m ndrtim) pr shtesa familjare, jo pr qllime shitblerjeje; c) siprfaqes s ndrtuar (m ndrtim) shumzuar me koeficentin 3, pr shtesa komerciale nga subjektet fizike dhe juridike, pr qllime shitblerjeje/qiradhnieje.

 Procedura q ndiqet pr fillimin e procesit t legalizimit sht si m posht: a) vetdeklarimi nga ana e subjekteve, q kan ngritur objekte pa leje kryhet n zyrn e urbanistiks, sipas nenit 7 t ktij ligji; b) organi i prcaktuar n nenin 7 t ktij ligji, n t njjtn periudh me vetdeklarimin, kryen n terren evidentimin e ndrtimeve pa leje, pr prfshirjen e tyre n procesin e legalizimit. Brenda afateve t prcaktuara n kt ligj, njsia e urbanistiks e qeverisjes vendore prgatit raportin pr gjendjen faktike, s bashku me argumentimin teknik e ligjor t zons; c) pr zonat informale dhe vendbanimet informale, n kuptim t ktij ligji, depozitimi i raportit t gjendjes faktike, s bashku me argumentimin teknik e ligjor, bhet n kshillin e qarkut brenda 30 ditve me mbarimin e afatit t vetdeklarimit. Shqyrtimi dhe miratimi i zonave informale n kshillin e qarkut bhet brenda 30 ditve nga dorzimi i materialit prkats. Zonat i propozohen pr miratim KRRTRSH-s n mbledhjen m t afrt; ) pr bllokbanimet dhe ndrtimet informale, brenda ose ngjitur vijave kufizuese (t verdha), t miratuara zyrtarisht pr zonat e banuara urbane (qytet) ose rurale (fshat), depozitimi i gjendjes faktike dhe argumentimi teknik bhen n zyrn e urbanistiks t njsis s qeverisjes vendore prkatse brenda 30 ditve nga mbarimi i afatit t prcaktuar n nenin 7 t ktij ligji. Shqyrtimi dhe miratimi i materialeve bhen n kshillin bashkiak ose komunal dhe KRRT-n e bashkis/komuns prkatse brenda 30 ditve; d) pr objektet/parcelat informale deri n 1 ha, pr bllokbanimet dhe ndrtimet pa leje, t veuara ose n territore t tjera dhe pr shtesa pa leje n ndrtime me leje vendos njsia e urbanistiks dhe KRRT-ja prkatse e njsis s qeverisjes vendore. Depozitimi i gjendjes faktike, i argumentimit teknik, shqyrtimi dhe miratimi bhen n zyrn e urbanistiks dhe t kshillit t qeverisjes vendore brenda 6 muajve nga mbarimi i afatit t prcaktuar n nenin 7 t ktij ligji. Pr ndrtimet pa leje n territore t tjera, zyra e urbanistiks prkatse krkon miratimin e kshillit t qarkut dhe t drejtorive rajonale t bujqsis dhe ushqimit dhe agjencive rajonale t mjedisit. Kshilli i qarkut dhe drejtorit rajonale t bujqsis dhe ushqimit dhe agjencit rajonale t mjedisit i kthejn prgjigje zyrs s urbanistiks brenda 30 ditve nga depozitimi i krkess dhe i paraqitjes s dokumentacionit. Zyra e urbanistiks dorzon menjher dokumentacionin prkats pran kshillit t qarkut dhe drejtorive rajonale t bujqsis e mjedisit jo m von se 30 dit nga paraqitja e krkess dhe dokumentacionit. N rast se pas kalimit t afateve, zyrat e urbanistiks ose kshillat e qarkut nuk ushtrojn prgjegjsit e prcaktuara n kt nen, ather ALUIZNI, n prputhje me pikn 4 t nenit 4 t ktij ligji, merr prsipr ushtrimin e ktyre prgjegjsive. N rastet kur procesi i legalizimit t ndrtimit miratohet nga KRRTRSH-ja, njsia e qeverisjes vendore ose kshilli i qarkut depozitojn pran ALUIZNI-t, brenda 30 ditve nga prfundimi i procedurave n njsin vendore ose kshillin e qarkut, dokumentacionin tekniko-ligjor pr ndrtimet informale n territorin e tyre. 1.1. ALUIZNI paraqet dokumentacionin e prpunuar, s bashku me oponencn e vet, brenda 15 ditve, n Kshillin e Rregullimit t Territorit t Republiks s Shqipris. Dokumentacioni shqyrtohet dhe miratohet n mbledhjen m t afrt t tij.

Dokumentacioni tekniko-ligjor, i prmendur n pikn 1 t ktij neni, prcaktohet me udhzim t ministrit, q mbulon veprimtarin e planifikimit t territorit. 2. KRRTRSH-ja prcakton me vendim emrtimin dhe kufirin e zons/vendbanimit informal mbi 5 ha. 3. KRRT-t dhe organet e zgjedhura t qeverisjes vendore prcaktojn me vendim emrtimin dhe kufirin e bllokbanimit informal mbi 1 deri n 5 ha. Sipas ketij ligji percaktohet se Kshilli i Ministrave ka t drejt t pezulloj zbatimin e procedurave t legalizimit t objekteve pa leje, n territore me nivel t lart ndotjesh mjedisore, si dhe t zbatoj ose t planifikoj strategji pr eliminimin e ndotjeve t mjedisit n zon sipas afateve konkrete. Kshillat e qarkut paraqesin, brenda 30 ditve nga prfundimi i afatit t caktuar, sipas nenit 7 t ktij ligji, propozimet konkrete pr pezullimin e procedurs s legalizimit pr shkak t nivelit t lart t ndotjes. Kshilli i Ministrave e shqyrton propozimin e paraqitur brenda 30 ditve nga depozitimi i t gjith dokumentacionit dhe merr vendim pr kt shtje. Njsit e qeverisjes vendore, 2 muaj pas hyrjes n fuqi t ktij ligji, duhet t identifikojn dhe t regjistrojn t gjith banort e vendosur n zona t njohura dhe problematike pr nivelin e ndotjeve dhe t njoftojn me shkrim ALUIZNI-n. Kryetari i njsis s qeverisjes vendore, n bashkpunim me Policin e Ndrtimit, merr masa t posame pr parandalimin e ngritjes s ndrtimeve t reja n kto zona. Ne baze te ketij ligji Regjistrimi i pasuris n ZRPP ndodh ne kete menyre: Pronat e legalizuara sipas ktij ligji regjistrohen n regjistrat e pronave t paluajtshme n prputhje me ligjin nr.7843, dat 13.7.1994 Pr regjistrimin e pasurive t paluajtshme. Regjistrimi i prons bhet sipas t dhnave q prmban leja e legalizimit q lshohet sipas nenit 28 t ktij ligji. N rast se parcela ndrtimore e legalizuar figuron n regjistrat e pronave t paluajtshme n emr t subjekteve private, ather me regjistrimin e lejes s legalizimit, subjektit privat i lind e drejta pr shprblim n natyr ose n lek. Zyra e regjistrimit t pasuris s paluajtshme, pr t gjitha rastet e konstatuara n pikn 2 t ktij neni, i drgon Kshillit t Ministrave do 3 muaj listn e subjekteve fizike ose juridike q shprblehen sipas ktij ligji, me t dhnat pr do pronar dhe siprfaqet takuese. Afati i par i dorzimit t lists pran Kshillit t Ministrave sht data 1 dhjetor 2006. Kshilli i Ministrave, brenda 30 ditve nga afati i dorzimit t lists nga Zyra Qendrore e Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme, merr vendim pr shprblimin e pronarve dhe siprfaqet takuese. Komisionet e kthimit dhe kompensimit t pronave n qarqe kompensojn subjektet n prputhje me vendimin e Kshillit t Ministrave brenda 3 muajve. Komisioni i kthimit dhe kompensimit t pronave n qark, pr efekt t prllogaritjes s siprfaqes q kompensohet, e trajton at si truall n prputhje me metodikn pr vlersimin e prons s paluajtshme q kompensohet dhe asaj q do t shrbej pr kompensim, sipas ligjit 9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e prons, t ndryshuar.

 Persa I perket Likuidimit te mimit t truallit t parcels ndrtimore,ai bhet menjher n astin e nnshkrimit t kontrats. Prjashtim nga rregulli i msiprm bhet vetm pr likuidimin e mimit t ndrtimeve me destinacion banimi. N kto raste, n munges t aftsis paguese, subjekti ka t drejt t shlyej mimin e blerjes, sipas krkess s tij, me dy kste q shlyhen brenda 1 viti nga data e kontrats. Subjekti, q ndodhet n kushtet e paaftsis financiare, duhet t deklaroj kt fakt n astin e vetdeklarimit t ndrtimit pa leje. Ky vetdeklarim konsiderohet i mirqen. Zyra qendrore e ALUIZNI-t ka t drejt t miratoj zgjatjen e afatit t pagess s detyrimit pr subjektin individual, i cili nuk ka likuiduar kstin sipas kontrats. Afati maksimal pr prmbushjen e ktij detyrimi sht jo m shum se 3 vjet t tjer. Ngarkohet Kshilli i Ministrave q, n varsi t rasteve t deklaruara pr paaftsi paguese, t prcaktoj mnyrat dhe procedurat alternative pr shlyerjen e detyrimit. Likuidimi i mimit t kontrats s shitjes kryhet n numrin e llogaris bankare t elur pr kt qllim nga ALUIZNI. Ligji rregullon edhe rastet kur nje subject deklaron me shume se nje ndertim formal, keshtu : N rast se nj subjekt deklaron m shum se nj ndrtim informal, ather ai ka t drejt t zgjedh se pr cilin objekt do t prfitoj transferimin e kalimit t pronsis dhe legalizimin sipas tarifave t ktij ligji. Pr objektet e tjera zbatohet mimi dhe tarifa e takss, sipas vlers s tregut dhe mass n fuqi, pavarsisht nga kategorizimi i objekteve n fjal dhe madhsia e parcels respektive t truallit. Deklarata noteriale pr heqjen dor nga ushtrimi i s drejts pr parceln ndrtimore pr kt subjekt nuk do t sjell m pas asnj pasoj dhe subjekti trajtohet sipas piks 1 t ktij neni. Nse gjat legalizimit ka mosmarrveshje pr raportet e pronsis n objekt ose/dhe rreth prfshirjes s personave t tjer, t cilt pretendojn t drejta mbi parceln ndrtimore, q legalizohet sipas ktij ligji, kjo mosmarrveshje zgjidhet nga gjykata. Gjat shqyrtimit t konfliktit gjyqsor procedurat pr legalizim t objektit pezullohen dhe rifillojn sipas kushteve t ktij ligji, pasi vendimi gjyqsor t jet i forms s prer, me kushtin q ndrtimi pa leje t jet vetdeklaruar sipas afatit t prcaktuar n kte ligji. Dokumentat qe duhet te paraqese Subjekti krkues i interesuar pr legalizimin e objektit pa leje jane: a) gen-planin e objektit n shkalln 1:500, t lshuar nga njsia vendore; b) planimetrin e do kati t objektit dhe siprfaqet n m2, q do t legalizohen n shkall 1:100; c) certifikatn e prbrjes familjare; ) vrtetimin pr likuidimin e takss s ndikimit n infrastruktur pr t gjitha rastet, kur subjekti nuk prjashtohet nga pagesa e takss sipas ktij ligji dhe legjislacionit n fuqi; d) vrtetimin ose certifikatn e pronsis s parcels ndrtimore nga ZRPP-ja prkatse (pasi subjekti t jet pajisur me t sipas ktij ligji, kur ai e disponon menjher gjat vetdeklarimit);

dh) deklaratn personale, q merr prsipr prgjegjsin pr do pasoj, q mund t rrjedh nga shkaqe natyrore dhe/ose nga prdorimi i baness. Sipas ktij ligji, shteti nuk sht prgjegjs pr kompensimin ose dmshprblim n raste fatkeqsish, pr shkak t cilsive t punimeve t objektit; e) deklaratn ku pranohet zbatimi i planit rregullues, prfshi respektimin e hapsirave publike, gjelbrimin, tipin e rrethimit, ngjyrat, ndriimin, parkimin etj.; ) marrveshjen noteriale pr pjest takuese, sipas piks 2 t nenit 30 t ktij ligji, nse ajo realizohet. N do rast njsia e qeverisjes vendore n konsultim/bashkveprim me ALUIZNI-n, prcakton tarifat e shrbimit pr shtjet e msiprme sipas legjislacionit n fuqi. Zyra prkatse e ALUIZNI-t, me plotsimin e t gjith dokumentacionit t prcaktuar n nenin 27 t ktij ligji, brenda 30 ditve nga paraqitja e krkess, pajis subjektin me lejen e legalizimit. I njjti rregullim, por me ndryshime specifike, t prcaktuara n kt ligj, zbatohet edhe pr shtesat pa leje n ndrtime me leje. Kriteret, procedurat dhe formulari i lejes s legalizimit prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave. Formulari i vetdeklarimit i bashklidhet ktij ligji, si shtojca A e ligjit. Urbanizimi i zonave informale kryhet n baz t studimeve urbanistike pjesore n prfundim t procesit t legalizimit. a) Hartimi i studimeve urbanistike pjesore bhet ose porositet nga njsit e qeverisjes vendore sipas dispozitave ligjore n fuqi. N do rast studimet urbanistike duhet t respektojn planet e miratuara nga KRRT-ja e bashkis/komuns, t hapsirave dhe shesheve publike, pr investime n rrug, infrastruktur dhe objekte social-kulturore. b) Kshilli i qarkut miraton me vendim t posam studimin urbanistik pr territorin e zonave/vendbanimeve informale dhe territoreve t tjera mbi 1 ha pr qarkun respektiv. Bashkia/komuna operon pr t gjitha territoret brenda vijave t verdha. c) Miratimi i studimeve urbanistike mbi 5 ha nga KRRTRSH-ja bhet n mbledhjen e saj m t afrt, pas miratimit t tyre nga njsia e qeverisjes vendore prkatse dhe pas dorzimit n KRRTRSH. ) Pr zonat/ndrtimet informale hartohen normat dhe standardet urbanistike minimale. Ngarkohen ALUIZNI dhe Instituti i Studimeve dhe Projektimeve Urbanistike pr hartimin e ktyre normave/standardeve brenda 2 muajve nga miratimi i ktij ligji. Normat dhe standardet urbanistike minimale miratohen nga KRRTRSH-ja. Pr urbanizimin e zonave informale, gjat procesit t hartimit t studimeve urbanistike dhe realizimit t tyre, mund t kontribuoj edhe komuniteti i zons, sipas nj kontrate bashkfinancimi dhe kontrolli, t nnshkruar pr kt qllim. Trajtimi i rasteve t veanta Brenda vijs s verdh pr efekt t planit rregullues Pr ndrtimet pa leje t parashikuara n pikn 4 t nenit 2 t ligjit: 1. Statusi i parcels ndrtimore nuk ndryshon, ndrsa objekti pa leje shfrytzohet nga familja, q e disponon at deri n zhvillimin e parcels, sipas planit urbanistik n fuqi. 2. Kur pronari i truallit ndrton sipas planit rregullues, firma investitore detyrohet q, n astin e paraqitjes s krkess pr leje shesh ndrtimi, t paraqes n zyrn e urbanistiks prkatse deklaratn noteriale pr vendosjen n dispozicion, n astin e prfundimit t objektit, t pasuris s paluajtshme ndrtimore n favor t strehimit t familjes, q

disponon ndrtimin pa leje n kt truall. Siprfaqja e strehimit pr kt familje prcaktohet sipas normave n fuqi, t parashikuara pr kategorin e familjeve t pastreha. Gjat periudhs s zhvillimit t truallit, investitori merr prsipr, me shpenzimet e veta, strehimin e familjes, q dispononte ndrtimin pa leje. Deklarata noteriale e investitorit pr kalimin n pronsi t siprfaqes s strehimit t familjes s pastreh regjistrohet n zyrn e regjistrimit t pasurive t paluajtshme n astin e depozitimit pr regjistrim t aktmarrveshjes s zhvillimit t truallit. 3. Policia e Ndrtimit ndrhyn pr prishjen e objektit vetm kur pronari i truallit/zhvilluesi sht i pajisur me lejen e ndrtimit t objektit. Ky ligj i shtrin efektet edhe pr legalizimin e shtesave pa leje n ndrtime me leje dhe/ose me ndryshime funksionale nga destinacioni i miratuar dhe trojeve publike t zna prej tij pr leje ndrtimi, t dhna nga KRRT-t ose KRRTRSH-ja. Ktu prfshihen: a) legalizimi i ndrtimeve, me siprfaqe m t madhe se projekti i miratuar me vendim t KRRT-ve t njsive vendore ose t KRRTRSH-s; b) dhe/ose legalizimi i ndrtimeve me ndryshime n funksionin e hapsirave, t miratuara me vendim t KRRT-ve t njsive vendore ose t KRRTRSH-s. Fillimi i procedurs s legalizmit: do subjekt, i cili ka kryer ndrtime, sipas nenit 35 t ktij ligji, sht i detyruar ti vetdeklaroj ato n zyrn e urbanistiks pran KRRT-s prkatse, sipas afatit t prcaktuar n nenin 7 t ktij ligji dhe t dokumentacionit t prcaktuar pr legalizim. Gjat vetdeklarimit subjekti paraqet n zyrn e urbanistiks, prve kopjes s lejes ekzistuese (kur objekti sht ndrtim pas vitit 1993), edhe kto dokumente: a) deklaratn noteriale, ku projektuesi i licencuar i konstruksionit t ndrtimit, zbatuesi dhe investitori garantojn s bashku qndrueshmrin konstruktive t objektit n legalizim, t shoqruar me oponencn e institucioneve t specializuara, t prcaktuar sipas urdhrit t ministrit, q mbulon veprimtarin e planifikimit t territorit; b) n rastet kur subjekti nuk mund t siguroj dokumentin sipas shkronjs a t ktij neni, ather ai sht i detyruar t paraqes nj akt ekspertimi nga nj ekspert ose ent i licencuar pr qndrueshmrin konstruktive t objektit; c) aktmarrveshjen me pronarin e truallit pr shtesn, nse sht ndrtuar n territor privat. Kur subjekti dhe pronari i truallit nuk kan marrveshje t veant pr shtesn pa leje, pjes prbrse e dokumentacionit t krkuar sht marrveshja pr ndrtimin e investimit kryesor. T drejtat dhe detyrimet e palve pr investimin kryesor njsohen me t drejtat dhe detyrimet e palve n shtesn pa leje. Prjashtohen nga legalizimi t gjitha shtesat n ndrtime, t cilat cenojn dhe kan ndikim n planin rregullues, interesin publik n akset/veprat kryesore t infrastrukturs publike (pr shembull, bllokim aksesi publik, rrug, kolektor, diga, aeroporte ose trung kryesor n infrastruktur etj.) ose n integritetin e monumenteve t kulturs. Paragrafi i par i ktij neni e shtrin fuqin e tij pr t gjitha ndrtimet pa leje.

N rastet kur, si pasoj e shqyrtimit t nj mosmarrveshjeje n gjykim ndrmjet subjektit dhe pronarit t truallit privat/kufitar, gjykata ka vendosur mas sigurimi, procedurat pr legalizimin e shtess s objektit pezullohen dhe rifillojn sipas ktij ligji, kur masa e sigurimit humb fuqin e saj, me kusht q shtesa pa leje t jet vetdeklaruar, brenda afatit t prcaktuar n kte ligj. Kundr vendimit t njsis s qeverisjes vendore, q refuzon t pranoj dokumentacionin, ose kur kjo njsi nuk nxjerr vendim me shkrim brenda afatit t parashikuar nga ky ligj, subjekti mund t paraqes ankim administrativ pran zyrs prkatse t njsis vendore ose kryetarit t organit t qeverisjes vendore. E njjta procedur ankimi zbatohet edhe pr vendime t zyrs prkatse t ALUIZNI-t. Nderkohe eshte miratuar nje tjeter ligj; ligji nr 9895, dat 9.6.2008, PR DISA NDRYSHIME DHE SHTESA N LIGJIN NR.9482, DAT 3.4.2006 PR LEGALIZIMIN, URBANIZIMIN DHE INTEGRIMIN E NDRTIMEVE PA LEJE, T NDRYSHUAR. Ne ligjin nr 9482, u bene disa ndryshime qe ndikuan ne menyre pozitive persa i perket rregullimit te situates dhe gjendjes se ndertimeve informale. Ne mbeshtetje te ketij ligji eshte miratuar vendimi I keshillit te ministrave Nr.871, dat 27.12.2006; I cili sherben PR KRITERET, PROCEDURAT DHE TIPIN E FORMULARIT T LEJES S LEGALIZIMIT.ne perputhje me kete vendim: Drejtoria rajonale e ALUIZNI-t pajis me leje legalizimi, pr objektin e ndrtuar pa leje, pas miratimit t tij nga KRRT-ja/KRRTRSH-ja e zons/vendbanimit/bllokbanimit/ndrtimit informal t veuar, territoreve t tjera dhe t shtesave pa leje, n ndrtimet me leje, subjektet, q, n prputhje me krkesat e ligjit nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje: a) kan kryer procesin e vetdeklarimit pr objektin e ndrtuar pa leje; b) objektin, t cilin posedojn, e kan kualifikuar n kategorin e objekteve, q do t legalizohen; c) vrtetojn pronsin mbi truallin/parceln ndrtimore, prmes nj dokumenti pr kalimin e pronsis, sipas legjislacionit n fuqi apo prmes kontrats s kalimit t pronsis nga shteti te vetdeklaruesi, n prputhje me ligjin nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje; ) kan plotsuar dokumentacionin teknik: i) genplanin; ii) planimetrin e do kati; iii) oponencat e ndryshme teknike; d) kan plotsuar dokumentacionin ligjor: i) deklaratn personale pr marrjen e prgjegjsis mbi cilsin e punimeve; ii) deklaratn pr pranimin e zbatimit t planit rregullues; iii) marrveshjen noteriale pr pjest takuese ndrmjet bashkpronarve; iv) deklaratn noteriale t konstruktorit dhe investitorit t objektit, pr qndrueshmrin e objektit, pr shtesat pa leje n objektet me leje ndrtimi; v) aktmarrveshjen me pronarin e truallit, nse sht ndrtuar n truall privat, pr shtesat pa leje, n objektet me leje ndrtimi;

dh) kan shlyer t gjitha detyrimet financiare, sipas tarifave dhe taksave t prcaktuara. II. Procedurat pr pajisjen me leje legalizimi 1. Njsit e qeverisjes vendore, pas prcaktimit t kufirit n KRRT/KRRTRSH t zons/vendbanimit/bllokbanimit/ndrtimit informal dhe territoreve t tjera, ndjekin procedurat e mposhtme: a) botojn, brenda nj muaji nga vendimmarrja e KRRT-s/KRRTRSH-s: i) hartn e territorit, t prditsuar me kufirin e miratuar; ii) listat emrore t subjekteve, q do t vazhdojn procedurat e mtejshme t legalizimit. b) Prgatisin dhe pranojn dokumentacionin teknik. c) Pranojn dokumentacionin, ligjor dhe financiar, t paraqitur nga vetdeklaruesit. 1.1 Subjektet vetdeklaruese jan t detyruara t paraqesin, pran njsive t qeverisjes vendore, dokumentacionin e nevojshm pr legalizim, brenda tre muajve nga data e prgatitjes s ganplanit dhe t planimetrive. 1.2 N rastet e trojeve t zna, bhet kalimi i pronsis s parcels ndrtimore nga kshilli bashkiak/komunal te subjekti, nprmjet kontrats s shitjes, n baz t genplaneve, t prgatitura m par. 1.3 Pr Bashkin e Tirans, procedurat e msiprme, pr objektet pa leje dhe pr shtesat pa leje, n ndrtimet me leje para vitit 1993, kryhen pran njsive bashkiake prkatse. 2. Drejtorit rajonale t ALUIZNI-t, pr pajisjen e subjektit vetdeklarues me leje legalizimi veprojn si m posht vijon: a) kontrollojn formn dixhitale, verifikojn n terren dhe certifikojn dokumentacionin teknik; b) kontrollojn dokumentacionin, tekniko-ligjor dhe financiar t dosjes; c) verifikojn nse subjekti zotron m shum se nj objekt pa leje; ) sigurojn, nprmjet zyrave vendore t regjistrimit t pasurive t paluajtshme, hartn e pasurive, s bashku me listn e pronarve, pr territorin e miratuar; d) sigurojn, nprmjet zyrave rajonale t Agjencis s Kthimit dhe Kompensimit t Pronave, listn emrore t personave, fizik dhe juridik, pr t cilt ka nj vendim njohjeje, kthimi apo kompensimi fizik pronsie, n baz t ligjit nr.9235, dat 29.7.2004 Pr kthimin dhe kompensimin e prons, shoqruar me materialet grafike dhe siprfaqet prkatse; dh) plotsojn, prpunojn dhe shfrytzojn bazn e krijuar t t dhnave. 2.1 N prfundim t procesit t kontrollit dhe certifikimit t dokumentacionit teknik, ligjor dhe financiar, ekspertt e drejtorive rajonale t ALUIZNI-t, plotsojn procesverbalin e dosjes dhe pajisin subjektin me leje legalizimi pr objektin informal. 2.2 Paraqitja, prmbajtja dhe mnyra e plotsimit t procesverbalit t dosjes prcaktohen me urdhr t Drejtorit t Prgjithshm t ALUIZNI-t. 3. Drejtorit rajonale t ALUIZNI-t, pasi shqyrtojn dosjen, brenda 30 ditve nga data e depozitimit t tyre nga njsit e qeverisjes vendore, vendosin: a) pajisjen me leje legalizimi t subjektit vetdeklarues pr objektin pa leje; b) kthimin, pr verifikim apo plotsim t dosjes, n njsin e qeverisjes vendore, me argumentimin prkats; c) prjashtimin nga legalizimi, sipas kufizimeve t vendosura n ligj, t shoqruar me argumentimin prkats.

4. Drejtorit rajonale t ALUIZNI-t botojn dhe prcjellin n njsit e qeverisjes vendore, pr njoftim dhe botim, listat emrore t subjekteve, objektet e t cilave: a) pajisen me leje legalizimi; b) prjashtohen nga legalizimi. 4.1 Subjektet e interesuara, brenda nj muaji nga shpallja e lists emrore, nga drejtorit rajonale t ALUIZNI-t, mund t bjn ankim administrativ pran drejtoris rajonale prkatse dhe/ose Drejtoris s Prgjithshme t ALUIZNI-t, sipas procedurs s prcaktuar n ligjin nr.8485, dat 12.5.1999 Kodi i Procedurave Administrative t Republiks s Shqipris.

5. Leja e legalizimit, genplani i hartuar si hart treguese dhe planimetrit e objektit ndjekin procedurat pr regjistrim fillestar. 6. Modeli i lejes s legalizimit sht sipas formularit, q i bashklidhet ktij vendimi. 7. Elementet e siguris, mnyra e plotsimit dhe e administrimit t lejes s legalizimit, prcaktohen me udhzim t Drejtorit t Prgjithshm t Agjencis s Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale. 8. Ngarkohen Ministria e Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit, Agjencia e Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale, zyrat e regjistrimit t pasurive t paluajtshme dhe njsit e qeverisjes vendore pr zbatimin e ktij vendimi. Nderkohe, sipas vendimit nr 437, dat 28.6.2006 I cili vendosi: PR PRCAKTIMIN E PROCEDURAVE PR MBLEDHJEN, PRPUNIMIN DHE ADMINISTRIMIN E T DHNAVE PR NDRTIMET PA LEJE, PR NGRITJEN E BAZS S T DHNAVE, parashikohet se : N mbshtetje t nenit 100 t Kushtetuts dhe neneve 4 pika 3 e 46 pika 1 t ligjit nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje, me propozimin e Ministrit t Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit, Kshilli i Ministrave VENDOSI: Procedurat e mbledhjes s t dhnave realizohet ne kete menyre. 1.T dhnat mblidhen nprmjet: i) vetdeklarimit nga subjekti juridik apo personi fizik, pronar i siprfaqes s parcels ndrtimore t zn dhe ndrtimit pa leje ose t shtess pa leje, mbi ndrtimin me leje; ii) identifikimit dhe verifikimit n terren t do ndrtimi pa leje; iii) harts/fotografis s gjendjes ndrtimore. 2. Njsia e urbanistiks n njsin e qeverisjes vendore, pajis do subjekt me formularin prkats t vetdeklarimit. Formulari, i shoqruar me fotografit e katr pamjeve t objektit, plotsohet dhe nnshkruhet nga subjekti n dy kopje. Njra kopje, e nnshkruar edhe nga punonjsi pranues, e protokolluar dhe e vulosur me vuln e institucionit, i kthehet subjektit. 3. T dhnat e mbledhura nga vetdeklarimi regjistrohen, verifikohen, ruhen, prpunohen, krahasohen, prdoren dhe komunikohen, por nuk ndryshohen, korrigjohen ose fshihen.

4. Pr do deklarim t kryer, hapet nj dosje e veant, ku shnohen: a) emri i qarkut prkats; b) emri i komuns/bashkis, s cils i prket ndrtimi pa leje; c) numri i zons, sipas modelit Fleta e regjistrit t t dhnave t formularve, i vendndodhjes s objektit apo shtess pa leje, t deklaruar; ) numri rendor, i vendosur nga njsia e urbanistiks, pr numrimin e banesave, sipas prcaktimit t ligjit nr.9296, dat 21.10.2004 Pr verifikimin, identifikimin dhe regjistrimin e shtetasve nga njsit e qeverisjes vendore; d) numri i protokollit t komuns/bashkis, ku sht dorzuar vetdeklarimi. 5. T dhnat e deklaruara nprmjet formularit t vetdeklarimit regjistrohen n regjistrin e zons, sipas modelit Fleta e regjistrit t t dhnave t formularve, q i bashklidhet ktij vendimi. 6. Shtesat ansore apo n lartsi mbi ndrtimet me leje regjistrohen n nj regjistr t veant, ku shnohen adresa e truallit t ndrtimit dhe specifikimet prkatse. 7. Regjistri me ndrtime pa leje, regjistri i shtesave, me siprfaqe tej lejes s miratuar, si dhe regjistri i shtesave pr objektet t ndrtuara para vitit 1993, sipas modeleve prkatse, q i bashklidhet ktij vendimi, 8. Zyra e Urbanistiks n njsin e qeverisjes vendore, pr do formular vetdeklarimi t kryer: a) identifikon, n hartn/fotografin e gjendjes ndrtimore, objektin pa leje apo shtesn n ndrtimin me leje; b) verifikon n terren do tregues dhe bashksin e tyre; c) harton procesverbalin e konstatimit. 9. Procesverbali i konstatimit, sipas modelit t miratuar nga ALUIZNI, ruhet n dosjen e objektit t deklaruar. II. Procedurat e prpunimit t t dhnave 10.Objektet e deklaruara dhe t identifikuara grupohen n: i) ndrtime n pritje t legalizimit; ii) ndrtime pr tu prishur; iii) ndrtime me procedur t pezulluar. 11. N procesverbalin e konstatimit: a) pr ndrtimet me deklarim t pasakt t siprfaqes s toks s zn, t siprfaqes s ndrtimit dhe t numrit t kateve, shnohet deklarimi i rrem; b) pr objektet e paidentifikuara n hartn/fotografin e gjendjes ndrtimore, shnohet i kryer pas hyrjes n fuqi t ligjit; c) pr ndrtimet, t cilat ndodhen n kushtet e mosprfshirjes n procesin e legalizimit, nga pengesat e vendosura nga neni 39 i ligjit nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje, shnohet i prjashtuar nga legalizimi; ) pr objektet e ndrtuara n troje private, brenda vijs s verdh, kur planet e prgjithshme rregulluese/studimet urbanistike n fuqi, q parashikojn ndrtime mbi 5 kate nga niveli i toks, shnohet i prjashtuar nga legalizimi pr shkak studimi. 12. Grupimi i ndrtimeve pr tu prishur prbhet nga t gjitha ndrtimet, ku procesverbali i konstatimit prmban shnimin deklarim i rrem, i kryer pas hyrjes n fuqi t ligjit ose i prjashtuar nga legalizimi.

13. N grupimin e ndrtimeve me procedur t pezulluar legalizimi prfshihen t gjitha ato objekte, pr t cilat ka filluar procedimi gjyqsor, sipas prcaktimeve t neneve 13 e 26 t ligjit nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje, ose pr t cilat sht vendosur mas sigurie, me vendim gjykate, sipas prcaktimit t neneve 40 t po ktij ligji. 14. Objektet e deklaruara nga subjekte, t cilat kan ndrtuar m shum se nj ndrtim pa leje, t identifikuara pas depozitimit t deklarimit t zgjedhjes dhe heqjes dor nga ushtrimi i s drejts mbi parceln ndrtimore, grupohen n listn e ndrtimeve legalizim me kushtet e tregut. 15. Siprfaqja e zn nga ndrtimet pa leje, t futur n grupin n pritje t legalizimit, sipas vendndodhjes, paraqitet n hart, dhe, sipas prcaktimeve t bra n ligjin nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje, n relacionin prkats prshkruhen kufiri i ksaj siprfaqeje dhe pozicioni topografik i saj. Ktu prfshin edhe objektet e prshkruara n pikn 14 t ktij vendimi. Pr seciln zon hapet nj regjistr i veant. Trsia e t dhnave t secils zon pasqyrohet n Pasqyrn prmbledhse t t dhnave t zons, sipas modelit, q i bashklidhet ktij vendimi. 16. Siprfaqja e zons, e pasqyruar n hart, emrtohet me njrn nga termat e prcaktuar n nenin 3 t ligjit Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje, sipas kritereve: a) t vendndodhjes; b) t sasis s siprfaqes s zn nga ndrtimet pa leje, t vendosura mbi t. 17. Harta/fotografia e gjendjes ndrtimore, pas miratimit t kufirit gjeografik t shtrirjes s ndrtimeve pa leje, prditsohet n terren nga njsia e qeverisjes vendore, sipas ksaj procedure: a) verifikohen t dhnat e deklaruara t objektit t identifikuar n hartn/fotografin; b) identifikohen n terren kufijt e parcels ndrtimore dhe pasqyrohen n genplan, n shkalln 1:500; c) pasqyrohen n hartn e zons genplani i objektit, kufiri i parcels ndrtimore dhe kondicionet urbane; ) saktsohet me prshkrim kufiri i secils parcel me kufitart, sipas gjendjes faktike. d) pas miratimit t kufijve t zons n KRRTn prkatse dhe miratimit t kontratave t kalimit t pronsis n kshillin bashkiak a komunal, harta e zons i kalon strukturs prkatse t ALUIZNI-t. III. Procedurat e administrimit t t dhnave 18. Gjat periudhs katrmujore t vetdeklarimit dhe procesit t legalizimit t ndrtimeve pa leje, njsit e qeverisjes vendore procedojn si m posht: a) Zyra e urbanistiks n njsin e qeverisjes vendore plotson dosjet e vetdeklarimeve, q prmbajn t gjith dokumentacionin, sipas prcaktimeve t bra n kt vendim. Dosja e ndrtimit n pritje t legalizimit, n prfundim t procesit t plotsimit drgohet pr miratim n zyrn prkatse t Agjencis s Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale. Dosjet e vetdeklarimeve arkivohen dhe administrohen, n prputhje me dispozitat e ligjit pr arkivat. b) Pas depozitimit t vendimit prkats, n dosjen e objektit pr tu prishur drgohet n organin, q mbulon prishjen e ndrtimeve pa leje njoftimi pr ekzekutim.

c) Dosjet e objekteve me procedura t pezulluara t legalizimit ruhen sipas ligjit Pr arkivat dhe me depozitimin e vendimit t forms s prer t gjykats, rihapet procedura e legalizimit. ) Dosjet pr objektet e prjashtuara nga legalizimi pr shkak studimi, pas evidencimit dhe nnshkrimit flet pr flet nga kryetari i njsis s qeverisjes vendore, arkivohen dhe ruhen sipas legjislacionit pr arkivat. d) Kontratat e kalimit t pronsis s parcels ndrtimore dhe pagesat e kryera pr t prbjn dokumentacionin financiar dhe ruhen n dosjen prkatse. 19. Dosja e ndrtimit pa leje, prmban dokumentacionin e mposhtm: a) Formularin e vetdeklarimit, bashk me dokumentacionin shoqrues t tij. b) Dokumentacionin, teknik e ligjor, pr legalizimin e ndrtimit pa leje apo t shtess mbi ndrtimin me leje. c) Procesverbalin e konstatimit, t njsis s qeverisjes vendore. )Vendimin dhe/ose shkresn e gjykats pr pezullimin e procedurave t legalizimit ose pr vendosje mase sigurie. d) Deklaratn e zgjedhjes s objektit dhe e heqjes dor nga prfitimi, n rastet e dy a m shum ndrtimeve pa leje, t deklaruara nga i njjti subjekt. dh) Mandatpagesat. e) Vendimet e miratimit. ) Dokumentacionin e vlersimit, nga njsia prkatse e qeverisjes vendore. Agjencia e Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale, pas pajisjes s dosjes me lejen e legalizimit, kryen procedurat e regjistrimit fillestar. 20. Zyrat e regjistrimit t pasurive t paluajtshme dhe Instituti i Topografis Ushtarake, Shrbimi Gjeologjik Shqiptar, Instituti i Studimit t Tokave, Instituti i Projektimeve dhe Studimeve Urbane, Instituti i Ndrtimit, njsit e qeverisjes vendore, t do niveli, dhe zyrat e regjistrimit t pasurive t paluajtshme jan pal pjesmarrse aktive n procesin e legalizimit, urbanizimit dhe integrimit t ndrtimeve pa leje dhe jan t detyruara t prgatisin e t vn n dispozicion t njsive t qeverisjes vendore dhe ALUIZNI-t, t gjith dokumentacionin e nevojshm, pr realizimin e ktij procesi. 21. Zyra Qendrore t Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme, brenda dy muajve nga hyrja n fuqi e ktij vendimi, prcakton me hollsi masat dhe veprimet, q duhen ndrmarr pr inventarizimin, transferimin dhe kompensimin e toks, sipas prcaktimeve t bra n ligjin nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje. IV. Informatizimi i t dhnave 22. Zyra Qendrore e Agjencis s Legalizimit, Urbanizimit dhe Integrimit t Zonave/Ndrtimeve Informale mbledh, trajton e administron t dhnat pr ndrtimet pa leje dhe pronsin mbi to. Ajo ndjek edhe ecurin e procesit t legalizimit dhe v n dispozicion t zyrave vendore t regjistrimit t pasurive t paluajtshme prkatse dokumentacionin e nevojshm. Informatizimi i t dhnave, baza e t dhnave, prfshin do tregues t veant apo bashksi t treguesve t nj ndrtimi pa leje dhe dokumentacionin zyrtar, t pranuar apo t lshuar, n prputhje me prcaktimet e ligjit nr.9482, dat 3.4.2006 Pr legalizimin, urbanizimin dhe integrimin e ndrtimeve pa leje.

Baza e t dhnave sht e njjt pr t gjitha strukturat e ngarkuara pr legalizimin dhe regjistrimin, n regjistrat e pasurive t paluajtshme, t ndrtimeve pa leje dhe t truallit, mbi t cilin jan ngritur. 23. Baza e t dhnave t sistemit t informatizimit pr ndrtimet pa leje: a) ndalohet t prdoret pr qllime t ndryshme nga ato t parashikuara n kt vendim; b) ndalohet tu transmetohet institucioneve, enteve ose subjekteve, t ndryshme nga ato t parashikuara n kt vendim; c) mund t prdoret gjat procedimeve, gjyqsore ose administrative. Kur gjat nj procedimi, juridik a administrativ, vrtetohet se t dhnat jan t pasakta, t paplota ose t trajtuara n kundrshtim me parimet e ktij vendimi, autoriteti procedues njofton zyrn qendrore t ALUIZNI-t. 24. Ngarkohen Ministria e Punve Publike, Transportit dhe Telekomunikacionit, institutet e administrats qendrore dhe njsit e qeverisjes vendore pr zbatimin e ktij vendimi. Nderkohe, nje pike tjeter e rendesishme qe duhej diskutuar ne lidhje me ceshtjen e ndertimeve pa le je, ishte rasti I legalizimit te shtesave ne ndertime. Me emancipimin dhe zhvillimin e shoqerise shqiptare u be nje ceshtje e perditshme shtimi I pjeseve te vecanta ne ndertimet ekzistuese. Peer kete arsye, me rritjen e nr te familjeve qe shtonin pjese ne vendbanimet e tyre, doli ligji Nr.9209, dat 23.3.2004, PR LEGALIZIMIN E SHTESAVE N NDRTIME. Ky ligj ka objekt legalizimin e ndrtimeve, trsisht ose karabina, me siprfaqe m t madhe se projekti i miratuar me vendim t KRRT-ve t njsive t qeverisjes vendore.ai percakton se Dokumentacioni dhe kriteret e legalizimit jane si me poshte: Cdo subjekt juridik i interesuar duhet t plotsoj dokumentacionin dhe kto kritere: 1. T ket depozituar n njsin vendore prkatse, brenda dats s hyrjes n fuqi t ktij ligji, procesverbalin e prfundimit t karabinas. 2. Objekti t jet n prputhje me planet rregulluese t miratuara. 3. T ket zbatuar funksionet e mjediseve nn tok t objektit n prputhje me lejen e ndrtimit. 4. T garantoj qndrueshmrin konstruktive dhe estetike t objektit. 5. T dorzoj raportin e vlersimit pr ann teknike dhe konstruktive t ndrtess ose t karabinas, t hartuar nga dy konstruktor t licencuar, t cilit ti bhet oponenca nga institute t specializuara, t prcaktuara nga ministria q mbulon veprimtarin e ndrtimit. 6.T mos pengoj realizimin e studimeve t miratuara, t do niveli, dhe t mos prbj rrezik pr njerzit dhe mjedisin. 7. T mos cenoj integritetin e monumenteve t kulturs. 8. T shlyej pran njsis vendore prkatse detyrimet e mposhtme: a) 20 pr qind t vlers s investimit t siprfaqes tej lejes s miratuar pr banesa; b) 50 pr qind t vlers s investimit t siprfaqes tej lejes s miratuar pr objekte t natyrave t tjera; c) n rastet kur pika 3 sht teknikisht e pazbatueshme, investitori paguan 100 pr qind t vlers s ndrtimit pr siprfaqen e miratuar si vend parkimi; ) taksat q lidhen me marrjen e lejes s ndrtimit, sipas prcaktimeve n dispozitat ligjore n fuqi.

9. Pr siprfaqet tej lejes s miratuar dhe jasht kushteve t kontrats s lidhur me pronarin e truallit, ku sht kryer ndrtimi, t paraqes dokumentacionin e zgjidhjes s konflikteve me pronarin e truallit. 10. Pr siprfaqet tej lejes s miratuar, q kan cenuar drejtprdrejt ose trthorazi pronsin private kufitare, t paraqes dokumentacionin e zgjidhjes s konflikteve pr pronsin dhe distancat urbane. 11. Pr siprfaqet tej lejes s miratuar, q kan cenuar drejtprdrejt ose trthorazi pronsin publike, t bhet vlersimi i siprfaqes s truallit t cenuar, duke marr pr baz mesataren e vlers s shitblerjeve pr zonn prkatse q ka Zyra e Regjistrimit t Pasurive t Paluajtshme (ZRPP) n tre muajt e fundit nga data q bhet krkesa. N baz t mimit t caktuar pr vlersimin e siprfaqes s truallit, kshilli i njsis vendore vendos pr kalimin n pronsi private t siprfaqes s prons n favor t krkuesit t legalizimit t siprfaqes tej lejes s miratuar. 12. Vrtetim nga Policia Ndrtimore dhe njsia vendore prkatse pr shlyerjen ose mosshlyerjen e detyrimeve pr ndryshimet n objekt. Gjobat e paguara zbriten nga pagesat, q do t bj subjekti i interesuar. 13. Vrtetim nga dega e tatimeve, q konfirmon se subjekti ndrtues ka derdhur detyrimet tatimore pr TVSH-n dhe tatimin mbi fitimin pr shtesat q krkohet t legalizohen. Legalizimi i shtesave t ndrtimeve, t parashikuara nga ky ligj, kryhet nga njsia e urbanistiks e njsis vendore prkatse. Procedurat dhe mnyrat e realizimit t ktij procesi do t prcaktohen me vendim t Kshillit t Ministrave. Pr rastet e shkeljeve n ndrtimet e paprfunduara, t cilat kan siprfaqe m t madhe se projekti i miratuar, pas kryerjes s procedurave t parashikuara n nenin 2, subjekti pajiset me leje t re ndrtimi, e cila prfshin edhe siprfaqen e legalizuar dhe truallin funksional prkats t shtuar. Pr rastet e shkeljeve n ndrtimet e prfunduara, pas kryerjes s procedurave t parashikuara n nenin 2, njsia e urbanistiks e pajis subjektin me dokumentin e legalizimit. Ka shume opinione lidhur me faktin nese ligji mbi legalizimin e e ndertimeve pa leje dhe urbanizimin e zonave informale, eshte nje ligj efikas apo jo.midis shume opinioneve dallojme ate te zotit Alfred Moisiu I cili nuk pranoi te dekretonte ligjin pr Legalizimin, Urbanizimin dhe Integrimin e Ndrtimeve pa Leje duke ia rikthyer ate per rishqyrtim Kuvendit te Shqiperise. Sipas Mosiut ligji shproneson pronaret e ligjshem duke rene ndesh me nenin 41 te Kushtetutes qe garanton pronen private. Ligji n fjal u miratua n Kuvend me votat e mazhorancs parlamentare, pasi opozita kontestoi projektin e propozuar nga qeveria, q gjat diskutimit n komisionet parlamentare.