Sie sind auf Seite 1von 138

RSifr\JcRpf0if

bDpD 37 cefYwGif bDpD 6^5 bDpD 5^4 bDpD4wGif bDpD 4^3 at'D6wGif ocifa,½Ionf
a[½k'frif;BuD; cefYwGif cefYwGif a[½k'f wGif ,k'jynfonf at'D6^7wGif
pwiftkyfpdk;onf/ ocifa,½I tJ*w k Kå jynf rif;BuD; emZ&uf a&mrjynfe,f AdrmefawmfodkY
arG;zGm;onf/ odkY wdrf; uG,fveG f NrKd UodYk jyef wpfck jzpf oGm;a&muf
a&Smifonf/ onf/ vmonf/ vmonf/ onf/

ta&;ygaomtcsufrsm;/ um;wef;BuD;onf NrdKUxJodkY jznf;nif;pGm 0if


ocifa,½Ionf xm0&&Sifbk&if? a&mufvmaomtcg vlaxmifaygif;rsm;pGmwdkYonf
ar&Sd,jzpfaMumif; oufaoxl&ef/ vrf;ab;wGif >ywfoyd v f su&f adS eNy;D ? waphwapmif;
MunfhcGifh&&ef BudK;pm;Muonf/ jrL;jrL;<u<uppfc&m
a&;om;ol oHjzifh csDwufvmaom wyfzGJUonf ta&;BuD;
róJ (av0d) yk*¾dKvfa&muf&SdvmaMumif; aMunmNyD;? oufawmf
apmifrh sm;u tzd;k wefZrd cf u
H m;Bu;D ab;wpfavQmuf
rnfolodkY a&;onf
rSaeí vrf;&Sif;ay;Muonf/ BuD;us,faom tcrf;
róJonf ,k'vlrsKd;wdkYxHodkY txl;
tem;jzifh xdkol\ta&;ygyHkudk jyNyD;? EdkifiHacgif;aqmifwpfa,muf a&muf&Sd
ojzifh a&;om;cJhonf/
vmjcif;udkaMunmMuonf/ xdkolonf rsKd;EG,ft& acgif;aqmif jzpfvmonf
a&;om;csdef jzpfap? a&G;aumufcH&aom acgif;aqmifjzpfap uREfkyfwdkYonf ½dkao? *kPfjyK
at'D 60-65 tMum;wGif a&;om; wwfMuonf/
cJhjcif; jzpfEdkifonf/ ,k'(*sL;)vlrsKd;wdkYonf vGefcJhaom &mpkESpfrsm;wGif ya&mzufrsm;tm;jzifh
uwd ay;xm;aom acgif;aqmifwpfO;D udkapmifah rQmaf eMuonf/ olwu Ykd xdkacgif;
aemufcHtaMumif;t&m aqmif (ar&Sd, “bdodufcH&aomol”) onf olwdkYudk a&mrvlrsKd; zdESdyfolrsm;
róJonf ,k'vlrsKd; tcGefcH wpf vufatmufrS u,fEw I Nf y;D ? Edik if aH wmftopfukd xlaxmifay;vdrrhf nf[k ,HMk unf
a,mufjzpfNyD;? ocifa,½I\wynfhawmf Muonf/ olwdkY\&Sifbk&iftjzpf xdkolonf urÇmavmuBuD;tm; w&m;rQwrI
rsm;xJwGif wpfOD; tygt0if jzpfcJhonf/ jzifh tkyfpdk;vdrfhrnf/ odkY&mwGif rsm;pGmaom ,k'vlrsKd;wdkYonf ya&mzufjyKcsuf
þc&pf0ifusrf;onf ya&mzufjyKcsuf rsm;wGif xdkbk&ifudk qif;&J'ku©cH&aom tapcHuRefESifh jiif;y,fcH&í towf
jynfph jkH cif;rsm;udk tav;ay;íazmfjyxm; cH&oltjzpf azmfjyxm;csufrsm;udk *½krjyKMuacs/ xdkYaMumifh vltenf;i,fwdkYu
aomaMumifh "r®a[mif;usrf;ESifh "r®opf om a,½Iudk ar&Sd,tjzpf todtrSwfjyKMuonfrSm? tHhMozG,fr&Sdacs/ emZ&uf
usrf;udk qufoG,fay;aomusrf;vnf; NrdKUrS EHkcsmaomvuform;onf olwdkY\&Sifbk&if rnfodkYjzpfEdkifygtHhenf;/ odkY
jzpfonf/ aomf? a,½Ionf ajrBuD;wpfckvHk;\ &Sifbk&if jzpfcJhNyD;? ,ckvnf; jzpfaeqJ
jzpfayonf/
t"duusrf;csuf/
róJ (av0dvl) onf ocifa,½I\ wynfhawmf (12)OD;wGif wpfOD;
“ynwådusrf;? tem*wådusrf;rsm;
udk zsufy,fjcif;iSg igvmonf[k rxif
tygt0if jzpfonf/ wpfcsdefwkef;u olUb0onf trsm;jiif;y,fjcif;cH&aom
MuESi/hf zsuyf ,fjcif;iSg igvmonfr[kw/f tcGefcH jzpfcJhNyD;? þ*gvdvJvlaMumifh olUtoufwmajymif;vJcJhonf/ róJ onf
jynfph akH pjcif;iSg igvmownf;/” (5;17) þc&pf0ifusrf;udk a&;om;&mwGif a,½Ionf ar&Sd, jzpfaMumif; oufao
xl&efESifh bk&m;ocif\EdkifiHawmftaMumif; &Sif;jy&eftwGuf ,k'vlrsKd;wdkY xHodkY
t"duyk*¾dKvfrsm;/ a&;om;cJhonf/
a,½I ? rm&d ? a,moyf ? ES p f j cif ; róJonf ocifa,½I\aqGpOfrsKd;qufpm&if;udk azmfjyjcif;jzifh pwif
q&ma,m[ef? wynfhawmfrsm;? bmom cJhonf/ xdkYaemuf ocifa,½I arG;zGm;jcif;ESifh uav;i,fb0taMumif;? vl
a&;acgif;aqmifrsm;? u,mz? ydvwf rif;? owfvdkaom a[½k'frif;vufrSvGwf&ef olwdkYrdom;pk tJ*kwåKjynffodkY xGufajy;
rm*'vrm&d/ wdr;f a&Smifjcif;ESihf emZ&ufNrKd UodYk jyefvmjcif;taMumif;udk qufvuf azmfjy onf/
ocifa,½I\AwådZHcHjcif; (a,m 3;17)? awmxJwGif pmwefudk atmif Edkifjcif;?
yxrqHk; wynfhawmfrsm;udkac:jcif;jzifh vlxktMum; trIawmfvkyfief;udk
pwifjcif;? awmifay:a'oema[mMum;jcif; (tcef;BuD; 5-7)wdkYudk a&;om;
NyD;aemufwGif ocifa,½I\tcGifhtmPmudk azmfjy&ef tema&m*g Nidrf;apaom
uJombk&if ykEÅdydvwfrif; ocifa,½I\ ocifa,½I ocifa,½I ocifa,½Ium;wdkifwif
wdaA&donf e,fpm;tjzpf trIawmfvkyfief; wynfhawmf vl5000udk towfcH&onf/ xajrmuf
{u&mZfrif; jzpfvmonf cefYtyfcH&onf/ pwifonf/ 12yg;a&G;onf/ auR;arG;onf/ onf/ aumif;uifbHkodkY
14 26 26^27 28 29 wuf<uonf/
30

edrdwfvu©Pmrsm;? ewfqdk;udk ESifxkwfjcif;rsm;ESifh aoaomoludk xajrmuf t"duae&m/


apjcif;wdkYudk xnfhoGif;a&;om;cJhonf/ AufvifNrdKU? a,½k&SvifNrdKU? uay
zm&d&SJrsm;ESifh bmoma&;avmurS tjcm;olrsm;\qefYusifrIudk cH&aomf &aemifNrdKU? *gvdvJjynf? ,k'jynf/
vnf;? (tcef;BuD; 12-15) ocifa,½Ionf aumif;uifEdkifiHawmftaMumif;
udk qufvuf oGefoifcJhonf/ (tcef;BuD; 16-20)/ þumv twGif;wGif txl;tom;ay; taMumif;t&mrsm;/
ocifa,½Ionf rdrdtaocHrnfhtaMumif;ESifh &SifjyefxajrmufrnfhtaMumif; &SifróJc&pf0ifusrf;onf ar&Sd,
udk ajymjyonf (16;21)/ ayw½k? ,mukyfESifh a,m[efwdkYtm; rdrdrnfol jzpf toHk;tEIef;ESifh jynfh0aeNyD; (“'g0d'f\
om;awmf” [laom pum;udk þusrf;
aMumif;udk zGifhjyonf (17;1-5)/ rdrd\trIawmfvkyfief; tqHk;owfcgeD; wGif
wpfckvHk;wGif toHk;jyKxm;onf)/ "r®
ocifa,½Ionf a,½k&SvifNrdKUxJodkY atmifjrifpGm 0ifa&mufvmcJhonf (21;1-
a[mif;usr;f udv k nf; tjynfth 0 ud;k um;
11)/ odkYaomf rsm;rMumrDwGif qefYusifqD;wm;rI rsm;jym;vmNyD;? rdrdtaocH&
xm;onf / (pum; 53 cG e f ; ES i f h tjcm;
rnfhtcsdef eD;uyfvmaMumif;udk odcJhonf/ xdkYaMumifh rdrd wynfhawmf wdkYtm; rdrd &nfnTef;csuf 76 ck yg0ifonf)/ þc&pf
jyef<uvmcsdef eD;onfhtcgwGif rnfonfh t&mrsm;udk arQmfvifhxm;&rnf (tcef; 0ifusrf;udk a&;om;&mü? jzpf&yfwdkYudk
BuD; 24) xkdtcsdef rwdkifrSDtwGif; rnfuJhodkY touf&Sif&rnf (tcef;BuD; 25) umvtvdu k fpOfxm;jcif;r[kwbf ?J a,½I
paom tem*wfESifhywfoufonfhtcsufrsm;udk oGefoifcJhonf/ onf ar&Sd,? u,fwif&Sif jzpfaMumif;
&Sirf óJc&pf0if tqH;k ydik ;f wGi?f tcef;Bu;D (26-28) ocifa,½I\ aemufq;kH &Si;f vif;aom oufao taxmuftxm;
npmpm;jcif;? a*oa&SrefO,smOfü qkawmif;jcif;? ,k'&Sum½kwf\ opömazmuf jzifh azmfjy&ef &nf&G,fonf/
jcif;? wynfhawmfrsm; udk,fawmfhukd pGefYypfí ajy;jcif;? ayw½ku udk,fawmfhudk
jiif;y,fjcif;? u,mzESifh ydvwfrif;a&SUwGif ppfaMumcH& jcif;? um;wdkifay:wGif
ocifa,½I ajymcJhaom aemufqHk;pum;ESifh tjcm;ol\ ocsKØif;wGif oN*ØK[fjcif;
paom ocifa,½I\aemufqHk;aeY&ufrsm;taMumif; udk t"duxm;í azmfjy
cJhonf/ þtjzpftysufonf þrQESifh tqHk;rowfcJhacs/ ar&Sd,onf aojcif;rS
xajrmufcJhonf/ aojcif;udk atmifjrifcJhNyD;aemuf? rdrd\aemufvdkufwdkYtm;
ol\trIawmfudk qufvufvkyfaqmifí vlrsKd;wumwdkYtm; ol\wynfh jzpfap
&ef rSmMum;cJhonf/
þc&pf0ifusrf;udk zwf½Ionfhtcg a,½Ionf c&pfawmf? bk&ifwum
wdkY\bk&if? ocifwumwdkY\ocifjzpfaMumif;? róJ\&Sif;vif;aom owif;
pum;udk em;axmifyg/ udk,fawmf\'kp½dkufESifh aojcif;tay: atmifjrifrIudk
vufcH&,lNyD; a,½Iudk oifhtoufwm\ocif jzpfapyg/
&SifróJc&pf0if 4

tao;pd w f t aMumif ; t&m/


u/ &Sifbk&ifa,½I arG;zGg;jcif;ESifh £oa&vvlrsKd;wdkYonf ar&Sd,wnf;[laomolwdkY\ &Sifbk&ifudkapmifharQmfae
jyifqifjcif;(1;1-4;11) Muonf/ róJonf a,½Ic&pftm; 'g0d'f\trsKd;tEG,fjzpfaMumif; azmfjyí
rdrd\c&pf0ifusrf;udk tpjyKcJhonf/ bk&m;ocifonf a,½Itm; ajrBuD;ay:&Sd
bk&iftaejzifh apvTwf jcif;r[kwfbJ? aumif;uifbHk\&Sifbk&iftjzpf apvTwf
aMumif;udk róJu qufvufazmfjyonf/ ol\EdkifiHawmfonf ukefqHk;jcif;r&Sd
aomaMumifh 'g0d'f\EdkifiHawmfxuf omí BuD;jrwfvdrfhrnf/ ocifa,½I arG;zGm;
onfhtcsdefüyifvQif vlrsm;pGmwdkYu olUtm; bk&iftjzpf todtrSwf jyKcJhMuonf/
tkyfcsKyfrif;vkyfol a[½k'fESifhpmwefwdkYonf ocifa,½I\ bk&ifjzpfjcif;udk
aMumuf&GHUMuNyD;? udk,fawmfhudk [efYwm;&ef BudK;pm;Muonf/ odkYaomf tjcm;ol
wdkYu udk,fawmfhudk 0wfjyKudk;uG,fí bk&ifESifhxdkufwefaom vufaqmifrsm;udk
ay;vSLMuonf/ uREfkyfwdkYonf a,½I trSefwu,frnfoljzpfawmfrlonfqdkaom
tcsufudk todtrSwf jyKí toufwm\&Sifbk&iftjzpf 0wfjyKudk;uG,f&rnf/
c/ ocifa,½I\owif;pum;ESifh ocifa,½Ionf awmifay:a'oemawmfudk a[majymcJh&mwGif? ol\EdkifiHawmf
trIawmfvkyfief; (4;12-25;46) twGif;ü rnfodkY touf&Sif&rnfudk vrf;nTef jyojcif; jzpfonf/ udk,fawmf
1/ a,½I\trIawmfvkyfief;pwifjcif; onf ol\EdkifiHawmfESifh avmuDEdkifiHrsm;\uGmjcm;csufudkvnf; rsm;pGmaom
2/ awmifay:a'oema[mMum;jcif; yHkOyrmrsm;tm;jzifh a[majymoGefoifcJhonf/ tjypfcGifhvTwfjcif;? Nidrfoufjcif;?
3/ edrdwfvu©Pmrsm;pGm jyjcif; tjcm;olrsm;udk OD;pGm ae&may;jcif;wdkYonf tem*wf bk&m;ocif\EdkifiHawmf
4/ EdkifiHawmftaMumif;oGefoifjcif; wGif wpfOD;wpfa,muftm; BuD;jrwfaomol jzpfaprnfh p½dkufvu©PmtcsKdU
5/ a,½I\trIawmfvkyfief;tay: jzpfonf/ bk&m;ocif\EdkifiHawmfwGif BuD;jrwfaomol jzpf&eftwGuf? ,cktcsdef
trsKd;rsKd; wkefYjyefMujcif;/ wGif bk&m;ocif\pHEIef;twdkif; touf&Sif&rnf/ ocifa,½Ionf uREfkyfwdkYtm;
6/ bmoma&;acgif;aqmifrsm;ESifh ol\EdkifiHawmfwGif opöm&Sdaomolrsm;tjzpf rnfodkY touf&Sif&rnfudk azmfjy&ef
y#dyu©jzpfjcif;/ <uvmcJhonf/
7/ oHvGifawmifay:wGif oGefoifjcif;/
*/ &Sifbk&ifa,½I taocHjcif;ESifh &Sifjyef ocifa,½Iudk £oa&vvlrsKd;wdkYxHodkY pepfwuswifquf jyocJhaomfvnf;?
xajrmufjcif;/ (26;1-28;20) jiif;y,fcHcJh&onf/ &Sifbk&ifwpfOD; taejzifh jypfwifpGyfpGJcH&í zrf;qD;cH&NyD;?
um;wdkifwiftowfcH&jcif;onf tvGef xl;qef;vSayonf/ odkY&mwGif
ocifa,½Ionf&Sijf yefxajrmufjcif;tm;jzif?h aojcif;tay:atmifEikd o f nfhwefc;kd udk
jyocJhNyD; uREfkyfwdkYtm; ol\EdkifiHawmfodkY 0ifa&mufEdkif&ef vrf;zGifhay;cJhonf/
a,½Ionf bk&m;ocif\om;awmfjzpfaMumif; oufaorsm;pGm&SdaomaMumifh
uREfkyfwdkYonf udk,fawmftm; rdrd\t&Sifociftjzpf vufcHoifhayonf/
5 &SifróJc&pf0if

t"d u taMumif ; t&mBuD ; rsm;/


taMumif ; t&m &Sif;vif;wifjycsuf ta&;ygrI
bk&ifa,½Ic&pf a,½Iudk bk&ifwumwdkY\bk&ift f jzpf azmfjy ocifa,½Iukd rnfonfyh *k Kd¾ v(f od)Yk tmPmpufEiS rhf Q
cJhonf/ tHhzG,fedrdwfvu©Pmjzifh arG;zGm;jcif; wef;wlnDwl xm;í r&Edkifyg/ udk,fawmfonf
toufwmESifh oGefoifcsufrsm;? edrdwf tcsdef? xm0&umv? aumif;uifESifh ajrBuD;?
vu©Pmrsm;ESifh aojcif;tay: atmifEdkif vlESifhaumif;uifwrefwdkYudk tkyfpdk;ol jzpfonf/
jcif;wdkYu udk,fawmf\ZmwdtrSefudk udk,fawmfudk uREfkyfwdkYtoufwm\bk&iftjzpf
azmfjyaeonf/ ae&mrSefü xm;Mu&rnf/

ar&Sd, a,½Ionf ar&Sd,jzpfNyD;? a&mrvlrsKd; zdESdyfol ocifa,½Iudk bk&m;ocifu apvTwfaomaMumifh


rsm;vufrS u,fvTwf&ef ,k'vlrsKd;wdkYu apmifh uREfkyfwdkY\toufwmrsm;twGuf udk,fawmfhudk,Hk
arQmfaeaomol jzpfonf/ odkYaomfvnf; MunfpdwfcsEkdifygonf/ udk,fawmfonf uREfkyfwdkY\
udk,fawmf<uvmaomtcgwGif olwdkY arQmfvifh u,fwif&Sif? ar&Sd,tjzpf qif;<uvmaomaMumifh
xm;aom bk&ifrsKd; r[kwfaomaMumifh? udk,fawmfhtm; xdkuJhodkY todtrSwfjyK&efESifh
udk,fawmfhudk todtrSwf rjyKMuonfrSm 0rf;enf; rdrdudk,fudk udk,fawmfhxH ay;tyf&ef xdkufwefyg
zG,f&m jzpfonf/ bk&m;ocif\bdodufay;jcif; onf/
udkcH&aom u,fvTwfoludkapvTwf&jcif;\
&nf&G,fcsuf tppftrSefrSmvltm;vHk;twGuf
taocHjcif;tm;jzifh olwdkYtm; tjypf\zdESdyfrI
atmufrS vGwfajrmufap&ef jzpfonf/

bk&m;ocif\ ocifa,½Ionf ajrBuD;ay:wGif rdrd\EdkifiH bk&m;ocif\EdkifiHawmfodkY 0ifa&muf&ef enf;vrf;


EdkifiHawmf awmfudk wnfaxmif&ef <uvmcJhonf/ rSm ,HkMunfjcif;tm;jzifh jzpfonf/ c&pfawmftm;
udk,fawmf\EdkifiHawmf tjynfhtpHkudk 'kwd, rdrd\tjypfrS u,fwifí toufwmudk ajymif;vJ
tBudrf <uvmaomtcg oabmayguf&vdrfh ay;rnf[k ,HkMunf&rnf/ udk,fawmf jyef<uvm
rnf/ xdkEdkifiHudk udk,fawmfhaemufodkY opöm&SdpGm jcif;twGuf jyifqifonfhtaejzifh ,cktcsdefwGif
vdkufMuaomolrsm;jzifh zGJUpnf;wnfaxmif uREfkyfwdkYonf EdkifiHawmf\trIawmfudk xrf;aqmif
xm;onf/ Mu&rnf/

oGefoifcsufrsm;/ ocifa,½Ionf w&m;a[mcsufrsm;? o½kyfazmf ocifa,½I\oGefoifcsufrsm;u ,ckvuf&Sdtcsdef


&Sif;jyjcif;ESifh yHkOyrmrsm;wdkYjzifh vlwdkYtm; a[m wGif rSefuefpGm touf&Sifjcif;tm;jzifh udk,fawmf
ajymoGefoifcJhonf/ xdkoGefoifcsufrsm;tm;jzifh \xm0&EdkifiHwGif touf&Sif&eftwGuf rnfodkY
ppfrSefaom,HkMunfjcif;ü rnfonfhtcsufrsm; jyifqif&rnfudk azmfjyonf/ udk,fawmfonf rdrd
yg0ifonfudk jyocJhNyD;? toD;roD;aomtouf oGefoifonfhtwdkif; touf&SifcJhovdk? uREfkyfwdkY
wmESifh [efaqmifaomtoufwm rjzpf&atmif onfvnf; rdrd a[majymonfhtwdkif; vufawGU
rnfodkY umuG,fapmifha&Smuf&rnfudk jyocJhonf/ vdkufemMu&rnf/

&Sifjyefxajrmufjcif;/ ocifa,½I aojcif;rS xajrmufonfhtcgwGif &Sijf yefxajrmufjcif;u ocifa,½I uREykf w


f t
Ykd wGuf
ppfrSefaom &Sifbk&iftjzpf wefckd;ESifhwuG jyifqifay;aom wefcdk;ESifh jynfh0aomtoufwm
xajrmufcJhonf/ aojcif;tay: atmifEdkifjcif; udk jyoonf/ xm0&toufudkay;rnfh udk,fawmf
tm;jzifh rdrdbk&ifjzpfaMumif;? raumif;rIrsm; \tMuHtpnfawmfudk aojcif;uvnf; r[efYwm;
tay: tcGifhtmPmESifh wefcdk;&SdaMumif; Ekdifay/ a,½Iudk ,HkMunfaomolwkdYonf udk,fawmf
cdkifvHkaponf/ enf;wl &Sifjyefxajrmufrnf[k arQmfvifhEdkifMu
onf/ uREfkyfwdkY\wm0efrSm udk,fawmf\taMumif;
udk ajrBuD;om;taygif;wdkYtm; ajymjyjcif;tm;jzifh
olwdkYtm; udk,fawmf\atmifjrifjcif;udk a0rQ
cHpm;ap&ef jzpfonf/
&SifróJc&pf0if 6

&Sirf óJc&pf0ifüygaom t"duusonfh ae&mrsm;

ocifa,½I\ajrBu;D ay:&Sd toufwm


onf a&mrEdik if H vufatmufcjH zpfaom ,k'
jynf? AufvifNrKd UwGif tpjyKco hJ nf (2;1)/ arG;
cgpbk&ifi,fav;udk owf&ef Ncdrf;ajcmufrI
aMumifh a,moyfonf rdrd\ rdom;pkudk
tJ*w k Kå jynfoYkd ac:aqmifomG ;onf (2;14)/
olwkdY jyefa&mufvmaomtcg bk&m;ocif
onf olwt Ykd m; *gvdvjJ ynf? emZ&ufNrKd UwGif
tajccsaponf (2;22 -23)/ touf (30)
cefw Y iG f a,½Ionf a,mf'efjrpfü ESpjf cif;cHNy;D ?
,k'awmxJwGif pmwef\ pHkprf;jcif;udk cHcJh
onf (3;13? 4;1)/ ocifa,½Ionf
uay&aemifNrdKUwGif tajcpdkufvsuf trI
awmfaqmifcJhonf(4;12-13)/ xdkNrdKUrSpí
£oa&v wpfEikd if v H ;kH wGif trIawmfaqmif
vsuf yHkOyrmjzifh a[majymjcif;? EdkifiHawmf
taMumif; oGeo f ifjcif;? vlemrsm;udk use;f rm
apjcif;rsm;udk vkyfaqmifcJhonf/ *g'&jynf
odYk oGm;vmcJNh y;D ewfq;kd pGaJ omolEpS af ,muf
udk use;f rmapcJo h nf (8;28)/ AufZ'J NrKd UteD;
*gvdvJurf;ajcwGif rkefYig;vHk;ESifh ig; ESpf
aumifjzifh vl (5000)ausmf auR;arG;cJo h nf
(14;15)/ wk½Nk rKd UESihf Zd'ek Nf rKd UwGif wpfyg; trsK;d
om;wdkYtm; trIaqmifcJhonf (15;21)/
zdvdyÜK uJo&dNrdKUodkY oGm;cJhNyD;? xdkNrdKUwGif
ayw½konf udk,fawmf ar&Sd, jzpfaMumif;
0efcH ajymqdkcJhonf (16;13)/ a,mf'efjrpf wpfzuf ay&djynfü a[majym oGGefoifcJhonf (19;1)/ a,½k&SvifNrdKUodkY aemufqHk;
oGm;a&mufcsdefwGif xdkNrdKUü ol rnfodkY jzpfrnfudk wynfhawmfwdkYtm; ajymjyonf (20;17)/ a,&dacgNrdKUwGif cPwmrQaecJhNyD;
(20;29) aAoedNrdKUwGif ntcsdef aeí aeYtcsdefwGif a,½k&SvifNrdKUodkY oGm;jcif;jzifh aemufqHk;wpfywfwmudk ukefvGefapcJhonf
(21;17)/ a,½k&SvifNrdKUwGif um;wdkifwif towfcH&onf/ odkYaomfvnf; jyefvnf xajrmufawmfrlonf/
7 &SifróJc&pf0if 1;1

u/ bk&ifa,½IarG;zGm;jcif;ESifh jyifqifjcif; (1;1-4;11)


róJonf aqGpOfrsKd;qufpm&if;udk azmfjyjcif;tm;jzifh ocifa,½Ionf "r®a[mif;usrf;u
BuKd wifa[majymxm;onft h wdik ;f 'g0d'rf if;Bu;D ESihf tmjA[Hrq S if;oufvmoljzpfaMumif;udk
oufaoxlcJhonf/ ocifa,½IarG;zGm;jcif;onf rnfolrQ rodvdkufbJ jzpfysufcJhjcif;r[kwf
yg/ od;k xde;f rsm;ESihf rmukynm&Sw
d Ykd vma&mufí ud, k af wmfu
h kd ud;k uG,cf MhJ uonf/ ,k'vlrsK;d
wdkUonf ar&Sd,ay:vm&ef apmifharQmfaeMuonf/ aemufqHk;wGif udk,fawmf arG;zGm;vmcJh
onf/ odkY&mwGif ,k'vlrsKd;wdkYonf tjcm;aombk&ifrsKd;udk &SmaeaomaMumifh udk,fawmfhudk
todtrSwfrjyKcJhMuacs/

ocif a ,×È . aqG p Of r sKd ; quf


£3^vk 3;23`38¤
1;1
u
c
u 22;18
1 tmA][H u MSifh'g0d'f c wdkhrS qif;oufawmfrlaom a,×ÈcRpf. aqGawmfpOf rsKd;awmfquf
pmRif;[lrlum;?
a[RSm 11;1 2
tmA][Hom; $Zmuf/
1;2
*
u 25;26 $Zmufom; ,mukyf* /
C
u 29;35 ,mukyfom; ,k'rSpI nDaemifwpk/C
3
,k'onf rdrdcifyGef;wmrmi wGifr]ifaomom; zmRufMSifh ZmR/
1;3
i
u 38;27`30 zmRufom; a[Z×Hk/
a[Z×Hk om;tmRH/
4
tmRHom; trde'yf/
trde'yfom; em×Èef/
em×Èefom; pmvrkef/
1;5 5
pmvrkefonf rdrdcifyGef; RmcyfwGifr]ifaom om;aAmZ/
p
1Rm 16;1
aAmZonf rdrdcifyGef; ×kowGifr]ifaom om; ojAuf/
ojAufom; a,RSJ/ a,RSJom; 'g0d'frif;u(D;p wnf;/

1;1 &Sirf óJonf ,k'(*sL;)pmzwfy&dowftwGuf a&;om;aom jzpfonf (vk 3;15)/ róJonf þpmtkyfudk ,k'vlrsKd;wdkYxH
pmtkyfwGif aqGpOfrsKd;qufpm&if;udk wifqufaz:jyjcif;jzifh ocifa,½Ionf &Sib f &k ifEiS hf ar&S,
d jzpfaMumif;? tpOfxm0&
tpjyKjcif;onf pdw0f ifpm;p&mtaumif;qH;k enf;vrf;wpfcjk zpf pdk;pHrnfh 'g0d'f\trsKd;tEG,fjzpfaMumif;udk wifjy&ef a&;om;
onf/ vlwpfO;D \rsK;d ½d;k onf xdo k u l kd bk&m;ocifa&G;cs,af om cJhonf (a[&Sm 11;1-5)/ &SifróJc&pf0ifonf "r®a[mif;
vlrsKd;jzpfaMumif;udk oufaoxlay;aomaMumifh &SifróJu usrf;ESifh "r®opfusrf;udk qufpyfay;NyD; ocifa,½Ionf "r®
ocifa,½Itm; ,k'vlrsKd;wdkY\zcif? tmjA[H\rsKd;qufjzpf a[mif;ya&mzufjyKcsufrsm;udk rnfodkY jynfhpHkapaMumif; azmfjy
aMumif;ESihf "r®a[mif;usr;f ya&mzufrsm;u ar&S, d ESiyhf wfouf onfh &nfñTef;csufrsm;pGm yg0ifonf/
í ya&mzufjyKa[majymcJhonftwdkif; 'g0d'f\trsKd;tEG,frS 1;1 ygavwdejynfonf a&mrvufatmufwGif usa&mufNyD;
wdu
k ½f ukd q
f if;oufvmoljzpfaMumif; az:jycJo h nf/ þrsK;d ½d;k pOf us,fjyefYBuD;rm;í wefcdk;BuD;aom a&mrtifyg,m\ ta&;
qufpm&if;udk *½kwpdu k xf ed ;f odr;f xm;cJoh nf/ ocifa,½Ionf rygaom jynfe,ftjzpf owfrSwfcH&csdefwGif ocifa,½Ionf
ar&S, d trSejf zpfaf Mumif;udk &Sirf óJonf tcsut f vufrsm;wkYd vlUordik ;f xJoYkd 0ifa&mufco hJ nf/ a&mrppfom;rsm;&Sjd cif;aMumifh
jzifh oufaojycJh&mwGif þtcsufvnf;tygt0ifjzpfonf/ ,k'vlwt Ykd xJwiG f ppfa&;t& Nird ;f csr;f jcif;&Sad omfvnf; zdEydS cf &H
1;1 "r®a[mif;usr;f \ aemufq;kH ya&mzufjyKcsurf sm; ay:xGuf jcif;? uRefb0a&muf&jcif;? rw&m;rIESifhtusifhpm&dwåysufjym;
vmonfrSm ESpfaygif; 400 ausmfMumjrifhvmcJhNyD; urÇmtESHY&Sd jcif;paom tzdk;tcudk ay;cJh&onf/ þodkYaom urÇmavmu
opöm&Sdaom,k'vlrsKd;wdkYonf ar&Sd,udk apmifharQmfaeMuqJ BuD;xJodkY uwdxm;aom ar&Sd, a&muf&SdvmcJhonf/
&SifróJc&pf0if 1;6 8

'g0d'frif;u(D;onf ORd,. cifyGef; z]pfbl;aom rdef;rwGif r]ifaomom; aRSmvrkef/q


6

7 1;6
aRSmvrkefom; aRmaAmif/ q
2Rm 12;24
aRmaAmifom; tbd,/
tbd,om; tmo/
8
tmoom; a,mRSzwf/
a,mRSzwfom; ,a[mRH/
,a[mRHom; ojZd/
9
ojZdom; a,moH/
a,moHom; tmcwf/
tmcwfom; a[Zud/
10
a[Zudom; remaRS/Z
1;10
remaRSom; tmrkef/ Z
4Rm 20;21
tmrkefom; a,mRSd/
11
a,mRSdom; a,m,udrf/ a,m,udrfonf AmAkvkefr»d¸odkh aeRmay]mif;cgeD;wGif r]if 1;11
ps
4Rm 24;14`16?
aomom; a,acged rSpI nDaemifwpkwnf;/ps a, 27;20?
12
AmAkvkefrd»¸odkh aeRmay]mif;onfaemuf? a,acgedom; RSmvaov/n RSmvaovom; 'H 1;1? 2
aZ×kAaAv/ 13 aZ×kAaAvom; tAsK'f/ tAsK'fom; {vsmudrf/ {vsmudrfom; tmaZmf/ 14 1;12
n
5Rm 3;17
tmaZmfom;Zm'kwf/ Zm'kwfom; tmcdrf/tmcdrfom; {vk'f/ 15 {vk'fom; {vmZm/ {vmZm
om; r\ef/r\efom;,mukyf/ 16 ,mukyfr]ifaomom;um;? rmRd.cifyGef; a,moyfwnf;/
xdkrmRdonf cRpf[k ac:a0:orkwfaom a,×È.r,fawmfz]pf./
17
TodkhvsSif?rsKd;pOfMG,fqufaygif;um;? tmA][HrSonf 'g0d'fwdkifatmif wq,fav;
quf? 'g0d'frSonf AmAkvkefr»d¸odkh aeRm ay]mif;onfwdkifatmif wq,fav;quf? AmAkvkefrd»¸
odkh ay]mif;y)D;rSonf cRpfawmfwdkifatmif wq,fav;qufz]pfownf;/

1;1-17 yxrtcef;i,f 17 cef;wGif ESpaf ygif; 2000 twGi;f onf/


touf&SifcJhMuaom vl 46 a,mufudk awGU&onf/ xkdoltm; 1;16 rm&donf y#doaE¨pGJ,laomtcsdefwGif tysKdpifjzpfaom
vHk;wdkYonf ocifa,½I\ bdk;ab;rsm;jzpfMuaomfvnf; udk,f aMumifh róJonf a,moyfudk rm&dcifyGef;tjzpfom az:jycJh
&nfudk,faoG;? 0dnmOfa&;ESifh tawGUtBuHKwdkYwGif rsm;pGmuGm Ny;D ocifa,½I\zciftjzpf razmfjycJah cs/ róJazmjyf aom aqG
jcm;Muonf/ tcsKdUwdkYonf ,HkMunfjcif;ol&Jaumif;rsm;jzpfMu pOfrsK;d qufpm&if;onf a,moyf\rsK;d ½d;k tm;jzihf ocifa,½Iukd
Ny;D xdo k wl w Ykd iG f tmjA[H? £Zuf? ½koESihf 'g0d'w f yYkd g0ifMuonf/ awmf0ifrsK;d EG,jf zpfaMumif; w&m;0ifapcJo h nf/ rm&d\ bk;d ab;
&mcyfEiS w hf mrmuJo h aYkd om emrnfowif;raumif;cJo h rl sm;vnf; pm&if;udk vkum 3;23-38 wGif rSwfwrf;wifxm;onf/ rm&d
&So
d nf/ bd;k ab;rsm;pGmwdo Yk nf omrefvrl sm;omjzpfMuNy;D ? xdo k l ESihf a,moyfEpS Of ;D pvH;k onf 'g0d'tf rsK;d tEG,rf S wdu
k ½f u
kd q
f if;
wdkYwGif a[Z½Hk? tm&H? em½IefESifh tmcdrf ponfwdkYyg0ifonf/ oufvmolrsm;jzpfMuonf/
tcsKdUwdkYrSm rema&SESifh tbd,uJhodkY qdk;npfaomolrsm;jzpf róJonf aqGpOfrsK;d qufpm&if;udk tmjA[Htxd azmfjy
Muonf/ vlUordik ;f wGif bk&m;ocif\vkyaf qmifcsuu f kd vlw\ Ykd cJNh y;D vkumonf tm'Htxd az:jycJo h nf/ róJonf ,k'vlrsK;d
rSm;,Gi;f rIrsm;? tjypfrsm;wdu Yk uefo Y wfír&yg/ ud, k af wmfonf rsm;xHodkY a&;om;cJhaomaMumifh ocifa,½Iudk olwdkY\tb
omrefvlrsm;tm;jzifh tvkyfvkyfygonf/ bk&m;ocifonf tmjA[H\ trsKd;tEG,ftjzpfaz:jycJhonf/ vkumonf wyg;
rdro d m;awmfukd þavmuodYk ydaYk qmif&eftwGuf vlaygif;pHu k kd trsK;d om;rsm;xHoYkd a&;om;cJah omaMumifh ocifa,½Iukd vlom;
toH;k jyKco hJ uJo h Ykd ,aeYwiG v f nf; rdrt d vdak wmfukd jynfph akH p&ef tm;vHk;wdkY\ u,fwif&Siftjzpf az:jycJhonf/
twGuf vltrsK;d rsK;d udk toH;k jyKvsu&f ydS gonf/ bk&m;ocifonf 1;17 róJonf £oa&vordkif;udk rsKd;quf 14 quf yg0if
oifhudkvnf; toHk;jyKvdkygonf/ aom tkyfpkoHk;ckcGJí az:jycJhaomfvnf; rsKd;quf 14 quf
1;11 olwpfyg;wdkif;jynfodkY odrf;oGm;cH&jcif;onf bDpD 586 xuf ydí k yg0ifEikd o
f nf/ aqGpOfrsK;d qufpm&if;udk az:jy&mwGif
ckEpS wf iG f jzpfysucf o hJ nf/ xdt k csed w
f iG f AmAkvek &f iS b
f &k if aeAkc'f ordkif;udk csKHUí az:jyaomaMumifh bdk;ab;tm;vHk;\trnf
aeZmrif;onf ,k'jynfudk atmifEdkifí a,½k&SvifNrdKUudk odrf; udk az:jyjcif;r&Sad y/ xkaYd Mumifh wpfO;D OD;\ zcif[k az:jyonfh
ydkufNyD;? vlaxmifaygif;rsm;pGmudk AmAkvkefjynfokdY odrf;oGm;cJh ae&mwGif bdk;ab;[k bmomjyefEdkifygonf/
9 &SifróJc&pf0if 1;17
a,moyf uREykf wf \
Ykd ,HMk unfcsuf rnfrQ cdik rf monfukd xd, k MkH unfcsut f wGuf rnfrQ qif;&Jcv
tcsufjzifh wdkif;wmEdkifonf/ a,moyfonf cddkifcHhaom ,HkMunfcsuf &Sdol jzpfonf/ rnfonfh emusifrI
H okd enf;qdak om

rsKd;udk ay;qyf&rnfudk odapumrl? rSefuefonfht&mudk vkyfaqmif&efom jyifqifcJhonf/ a,moyf


onf rSefuefonfht&mudk vkyfaqmifcJh½Hkomru? rSefuefonfhenf;vrf;jzifhvnf; vkyfaqmifcJhonf/
rm&du rdrdwGif udk,f0ef&SdaMumif; olUtm; ajymjyaomtcgwGif xdkuav;onf rdrd\uav;
r[kwfrSef;udk ol odonf/ rm&d\tusifhpm&dwåudk av;pm;jcif;? ol\&Sif;jycsufESifh uav;tay:wGif
xm;aom oabmxm;wdkYu ol\owdkYorD;onf rSm;,Gif;aomt&mudk vkyfcJhonf[k xif&ef cufcJap
onf/ odkYaomfvnf; uav;i,f\zcif wpfa,muf &SdaeNyD;? xdkzcifrSm bk&m;ocifjzpfonf[k vufcH
&efrSm tvGefpOf;pm;&cufaomt&m jzpfonf/
a,moyfonf rm&dESifh aphpyfxm;jcif;udk zsufodrf;&ef qHk;jzwfcJhaomfvnf;? rm&dtm; vltrsm;
a&SUwGif t&Sufr&ap&ef jyKvkyfrnf[k pOf;pm;xm;onf/ olonf arwåmESifh w&m;rQwjcif;jzifh vkyf
aqmifrnf[k &nf&G,fxm;onf/
þtcsdefwGif bk&m;ocifonf a,moyfxHodkY rdrdwrefudk apvTwfí rm&dajymjyaomt&mudk
twnfjyKay;jcif;tm;jzifh emcHp&mvrf;opfudk jyifqifay;NyD;? rm&dudk vufxyf,lapcJhonf/ a,moyf
onf bk&m;ocif\pum;udk em;axmifí rm&dudkvufxyf,lcJhNyD;? om;OD;udk rzGm;jrifrDwdkifatmif
aygif;oif;jcif; rjyKbJ apmifhxdef;cJhonf/
a,moyfonf a,½I\vlom;zciftjzpf ESpfaygif;rnfrQ Mumatmif xrf;aqmifcJhaMumif;udk
uREfkyfwdkY rodMuyg/ a,½Itouf 12 ESpft&G,fwGif a,moyf\taMumif;udk aemufqHk; azmfjyxm;
onf/ odkYaomfvnf; a,moyfonf om;jzpfoltm; vuform;ynmudk aumif;pGm oifMum;ay;cJhNyD;?
emZ&ufNrKd UwGif ol\0dnmOfa&;udk aumif;rGepf mG avhusio hf ifMum;cGihf &apcJo
h nf/ ol\rdom;pkukd yocg
yGJtcsdefwGif a,½k&SvifNrdKUodkY wpfESpfvQif wpfBudrf ac:aqmifoGm;avh &SdNyD;? xdk"avhudk ocifa,½I
BuD;jyif;vmonfhtcsdefwGif qufvuf apmifhxdef;cJhonf/
a,moyfonf aumif;uifwref\pum;udk Mum;onfhtcsdefrSpí ocifa,½Ionf xl;jcm;aom
oljzpfreS ;f odco hJ nf/ xdt
k csuuf kd cdik rf mpGm ,HMk unfjcif;? bk&m;ocif\vrf;jyrIukd vdu k ef m&ef qE´&jdS cif;
wdkYaMumifh ocifa,½I\ajrBuD;ay:&Sd zciftjzpf a&G;cs,fjcif; cHcJh&onf/
tm;omcsufrsm;ESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• ½dk;om;ajzmifhrwfol jzpfonf/
• 'g0d'frif;BuD;\trsKd;tEG,frS qif;oufvmonf/
• ocifa,½I\ajrBuD;ay:&Sd w&m;0if zcif jzpfonf/
• bk&m;ocif\vrf;jyrIudk tuif;yg;pGm cH,lwwfNyD;? aemufqufwGJ&v'f rnfodkYyif &Sdapumrl?
tvdkawmfudk aqmifvdkaomoljzpfonf/
olUtoufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• bk&m;ocifonf ½dk;om;ajzmifhrwfrIudk *kPfjyKoljzpfonf/
• bk&m;ocifonf uREfkyfwdkYtm; toHk;jyK&ef a&G;cs,faomtcgwGif vlrIa&;tqifhtwef;onf
ta&;rygvSacs/
• bk&m;ocif\vrf;jyrIudk emcHjcif;tm;jzifh udk,fawmfhxHrS vrf;jyrIrsm;udk ydkrdk&&Sdaponf/
• vkyfaqmifrIwpfck\trSefESifhtrSm;udk cHpm;rIjzifh wduspGm wdkif;wmí r&ay/
ta&;ygaomtcsufrsm;/
• t&yfa'o - emZ&ufNrdKU? AufvifNrdKU/
• tvkyftudkif - vuform;
• aqGrsKd;rsm;? ZeD; - rm&d? om;orD;rsm;? a,½I? ,mukyf? a,moyf? ,k'? &SdrkefESifh orD;rsm;/
• acwfNydKifrsm; - a[½k'frif;BuD;? ESpfjcif;q&ma,m[ef? &Sdarmif? tEé
t"duusrf;csuf
“ol\cifyGef; a,moyfonf olawmfaumif; jzpfí rm&dtoa&udk rysufapcsif aomaMumifh?
wdwq f w d pf mG pGeyYf ,frnf[k tMu&H \ dS / xdo k Ykd MupH nfíaepOfwiG ?f tdyrf ufukd jrif&onfrmS xm0&bk&m;
\aumif;uifwrefonf xif&Sm;í? 'g0d'ftrsKd; a,moyf oif\cifyGef; rm&dudk xdef;odrf;&rnftcGifhudk
rpdk;&drfESifh/ þy#doaE¨onf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfaMumifh jzpf\/” (róJ 1;19? 20)
a,moyftaMumif;udk róJ 1;16-2;23? vkum 1;26-2;52 wGif azmfjyxm;onf/
&SifróJc&pf0if 1;18 10

a,moyfxHodkË aumif;uifwref xifRSm;c]if;


£8¤
18 1;18
a,×ÈcRpfonf bGm;r]ifc]if;udk cHawmfrlaom taujmif;tRm[lrlum;? r,fawmfrmRd #
vk 1;35
onf a,moyfMSifh xdrf;r]m;aqmifMSif;I rRSufwifrSDwGif oefhRSif;aom0dnmOfawmf aujmifh 1;19
X
y#doaM> pJGae./# 19 ol.cifyGef; a,moyfonf olawmfaumif;z]pfI? rmRdtoaRudk rysuf wRm; 24;1
apcsifaomaujmifhwdwfqdwfpGmpGefhy,frnf[k tu(HRSd./X 1;21
20
xdkodkËu(HpnfI aepOfwGif tdyfrufudk r]ifRonfrSm? xm0RbkRm;. aumif;uifwref !
vk 1;31
%
onf xifRSm;I? 'g0d'ftrsKd;a,moyf? oif.cifyGef;rmRdudk xdef;odrf;RrnftcGifhudk rpdk;Rdrf vk 2;11?
w 5;31
MSifh/ Ty#doaM>onf oefhRSif;aom0dnmOfawmfaujmifh z]pf./ 21 om;a,musfm;udk bGm;r]if
vdrfhrnf/ xdkom;onf rdrdvlwdkhukd ty]pfrSu,fc„wfrnfolz]pfaomaujmifh?! a,×È% [laom
trnfz]ifÙrSnfÙRrnf[k aumif;uifwrefqdk./

1;18 ,k'vlrsKd; vufxyfr*FvmyGJwGif tqifhoHk;qifh&Sdonf/ 1;18-25 rm&d udk,f0ef&SdaMumif;udk odNyD;onfhaemufwGif


yxrtqifhwGif ESpfzufaomrdom;pkwdkYonf vlESpfOD;xdrf;jrm; a,moyfonf cufcJonfh a&G;cs,frIESifh &ifqdkifcJh&onf/ rm&d
&ef oabmwlnDMuonf/ 'kwd,tqifhwGif vlod&SifMum; tm;vufxyfjcif;onf odu©gusp&m jzpfEdkifaomfvnf;?
aMunmonf/ þtqifhwGif olwdkYESpfOD;onf uwdopömjyKNyD; aumif;uifwrefu rm&dtm; vufxyf&ef ajymonfudk
jzpfonf/ 4if;onf rsuaf rSmufacwfaphpyfaMumif;vrf;jcif;ESihf a,moyf emcHcJhonf/ ol\vkyfaqmifcsufonf «1»ajzmifhrwf
qifwlaomfvnf; 4if;udk aojcif; odkYr[kwf uGm&Sif;jywfpJjcif; jcif; (1;19)? «2» yg;eyfvrd m® jcif; (1;19)? «3» bk&m;ociftay:
tm;jzifh zsufodrf;Ekdifygonf/ (twlaexkdifjcif;udkrl cGifhrjyK wkYHjyefwwfjcif; (1;24) ESifh «4» rdrdudk,fudk xdef;csKyfwwfjcif;
ao;yg)/ wwd,tqifhwGif aphpyfxm;olESpfOD;wdkY vufxyfí (1;25) paom av;pm;zG,f&m t&nftcsif;rsm;udk azmfjyae
twl aexkdifaygif;oif;Muonf/ rm&dESifh a,moyfwkdYonf onf/
aphpyfaMumif;vrf;xm;aomaMumifh rm&d\opömrJjh cif;onf vlU 1;19 a,moyftaejzifh rm&dudk wdwfqdwfpGm uGm&Sif;&ef
todkif;t0dkif;xJwGif rsm;pGmt&Suf&p&mjzpfaponf/ ,k' odkYr[kwf ausmufcJESifhypfowfap&efqdkaom a&G;cs,fp&m ESpf
vlrIa&;Oya't& a,moyfonf olrtm; uGm&Sif;cGifh&SdNyD; vrf;om &Sdonf[k xifcJhayvdrfhrnf/ odkY&mwGif bk&m;ocif
,k'tmPmydkifwdkYu olrudk ausmufcJESifh ypfowfEdkifonf onf olUtm; rm&duv kd ufxyf&ef[al om a&G;cs,pf &m wwd,
(w&m; 22;23? 24)/ wpfcu k kd ay;cJo h nf (1;20-23)/ tajctaeudk Munfah omtcg
1;18 c&pf,mef,MkH unfcsuw f iG f ocifa,½I tysKu
d nmrS arG; a,moyftaejzifh þodkYrjrifacs/ odkY&mwGif bk&m;ocifonf
zGm;jcif;onf tb,faMumifhta&;BuD;oenf;/ bk&m;ocif\ uREyfk wf xYkd ifonfxuf ydí k a&G;p&mtcsurf sm; &Sad eao;aMumif;
om;awmfa,½Ic&pfonf tm'HrSwqifh vlom;tm;vHk;xH azmfjyavh&Sdwwfonf/ uGm&Sif;jywfpJjcif;tm;jzifh a,moyf
vufqifhurf;vmcJhaom ADZtjypfESifh uif;pif&efvdktyfonf/ onf rSe&f mudk vkyo f nf[k xifp&m&Sad omfvnf; bk&m;ocif\
a,½Ionf rde;f rtm;jzifh arG;zGm;vmaomaMumifh vlom;pifppf vrf;jyrIomvQif olUtm; taumif;qHk;aomqHk;jzwfcsufudk
jzpfaomfvnf; bk&m;ocif\om;awmfjzpfaomaMumifh ADZ csapcJh onf/ uREkfyfwdkY\qHk;jzwfcsufrsm;onf tjcm;olrsm;\
tjypfvHk;0rygbJ arG;zGm;vmcJhonf/ ocifa,½Ionf vlom; toufwmudk tusKd;oufa&mufapEdkifonfh tcgrsm;wGif
pifppfESifh bk&m;pifppfjzpfonf/ uREkfyfwdkYonf bk&m;ocifxHrS ynmudk tpOfawmif;cH&rnf/
a,½Ionf vlom;tjzpf touf&iS cf ahJ omaMumifh uREyfk f 1;20 ocifa,½Itm; y#doaE¨p, JG jl cif;ESihf zGm;jrifjcif;onf vl
wdkY\ tawGUtBuHKrsm;ESifh ½kef;uef&rIrsm; tm;vHk;udk em;vnf \qifjcifww kH &m;jzifh pOf;pm;í rrSED ikd af om obm0vGet f jzpf
awmfro l nf (a[NAJ 4;15? 16)/ ud, k af wmfonf bk&m;jzpfaom tysujf zpfonf/ xkt d aMumif;aMumifh bk&m;ocifonf aumif;
aMumifh uREkfyfwdkYtm; tjypfrS u,fvTwfEdkifaom wefcdk;ESifh uifwrefudk apvTwfí vltcsKdUwdkYtm; jzpfysufaeaomt&m
tcGifhtmPm&dSonf (aum 2;13-15)/ uREkfyfwdkY\tawG;rsm;? \ ta&;ygyHkudk em;vnfapcJhonf (2;13? 19? vk 1;11? 26?
cHpm;csurf sm;ESihf vkt
d yfcsurf sm;tm;vH;k udk ocifa,½Itm; ajym 2;9)/
jyEdkifygonf/ uREkfyfwdkY\ ,ckvuf&Sdtajctaeudk udk,fawmf aumif;uifwrefrsm;onf bk&m;ocifzefqif;xm;aom
BuHKawGUcJhzl;aomaMumifh uREkfyfwkdYtm; ulnDrpEdkifygonf/ 0dnmPyk*¾dKvfrsm;jzpfMuNyD;? ajrBuD;ay:wGif bk&m;ocif\trI
awmfudk ulnDxrf;aqmifMuonf/ olwdkYonf bk&m;ocifxHrS
owif;pum;udk vlwdkYxH o,faqmifay;onf (vk 1;26)/
bk&m;ocif\vlwdkYudk uG,fumay;onf ('H 6;22)/ tm;ay;
11 &SifróJc&pf0if 2;1

22
xdktaujmif;tRmrlum;? xm0RbkRm;onf yaRmzufz]ifhxm;awmfrlaom Asm'dwf
1;23
E
a[RSm 7;14
awmf y]nfÙpHkrnftaujmif;wnf;/ 23 Asm'dwfawmftcsuf[lrlum; ujnfÙ×Èavmh/ owdkhorD;
unmonf y#doaM>pJG,lI om;a,musfm;udk bGm;r]ifvwHh/ xdkom;udk {rmaMGv E trnf
z]iÙf rSnRÙf ujvwHh[k vmownf;/ {rmaMGvteufum;?igwdhk Mi S hf twl RSad wmfral om bkRm;ocif
[k qdkvdkownf;/
24
a,moyfonf tdyfaysmfRmrSMdk;vsSif? xm0RbkRm;.aumif;uifwref rSmxm;onf
twdkif;y_I rdrdcifyGef;udk xdef;odrf;av./ 25 odkhaomfvnf;? om;OD;udk rbGm;rSDwdkifatmif
oH0gory_bJae./ xdkom;udkvnf; a,×È [laom trnfz]ifh rSnfÙav./

taRSËy]nfrS {nfhonfrsm; aRmufRSdvmc]if;


2;1 £12¤
w
vk 2;4`7
2 ,k'y]nf Aufvifr»d¸wY a[×k'frif;u(D;vufxuf? a,×Èonf bGm;r]ifc]if;udk cHawmfrl
y)D;rS? rm*kynmRSd wdkhonf taRS¸y]nfu a,×kRSvifr»d¸odkh aRmufvmujvsSif? 2 ,ckbGm;

onf (u 16;7)/ vrf;ñTefrIay;onf (xG 14;19)/ tjypfpD&if 1;23 ya&mzufa[&Sm,ajymcJhonfhtwdkif; ocifa,½Iudk


jcif;udk taumiftxnfazmfonf (2&m 24;16)/ urÇmajr {rmaEGv (igwdkYESifh twl&Sdawmfrlaombk&m;ocif) [k ac:
wcGiu f kd apmifah &Smufonf (Zm 1;9-14)/ qd;k npfaomtiftm; a0:Muonf (a[&Sm 7;14)/ a,½Ionf vlUZmwdudk cH,laom
pkukd wduk cf u
kd o
f nf (4&m 6;16-18? Asm 20;1-2)/ aumif;aom bk&m;jzpfaomaMumifh bk&m;ocifudk,fawmfwdkif uREkfyfwdkY
aumif;uifwrefEiS hf qd;k aomaumif;uifwref[í l &Sod nf (Asm tv,fwGif &Sdaejcif;jzpfonf/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmftm;
12;7)/ qdk;aomaumif;uifwrefrsm;onf ewfqdk; odkYr[kwf jzifh c&pfawmfonf ,HMk unfot l m;vH;k \ toufwmü used ;f 0yf
pmwefESifh yl;aygif;MuaomaMumifh aumif;aomaumif;uif onf/ a[&Sm,onfyif “{rmaEGv” \ t"dyÜm,f rnfrQ
wrefrsm;xuf wefcdk;ESifhtmPmenf;onf/ aumif;uifwref euf½dIif;rnfudk em;rvnfcJhay/
rsm;\ t"duwm0efrSm bk&m;ociftm; tqufrjywf csD;rGrf; 1;24 a,moyfonf olUtay: rm&d opömrazgufaMumif; od
udk;uG,f&efjzpfonf (Asm 7;11? 12)/ aomtcg ol\tpDtpOfukd vsijf refpmG ajymif;vJco hJ nf (1;19)/
1;20-23 aumif;uifwrefu a,moyftm; rm&donf oef&Y iS ;f bk&m;ocif\pum;udk em;axmifvsuf rm&dtm; vufxyf
aom0dnmOfawmftm;jzifh y#doaE¨pGJ,lí om;a,musfm;udk cJhonf/ ol\qHk;jzwfcsufudk tjcm;olrsm;u uefYuGufcJhzG,f &Sd
arG;zGm;vdrfhrnf[k qdkonf/ þtcsufonf tvGefta&;BuD; aomfvnf; a,moyfonf rdrrd eS o f nf[k xifonftwdik ;f quf
onfh or®mw&m;jzpfonfh‘a,½Ionf bk&m;ESiv hf ol m;jzpfonf’ vufvkyfaqmifcJhonf/ wpfcgwpf&H uREkfyfwkdYonf tjcm;ol
qkad omtcsuu f kd azmfjyonf/ tueft Y owfr&S?d tqH;k r&Sad om rsm;\txiftjrifudk aMumufaomaMumifh rSefuefonfht&m
bk&m;ocifonf rdrdudk ,HkMunfaomolrsm; u,fwifjcif;&&ef udk rvkyfbJaewwfMuonf/ tjcm;olrsm;\ axmufcHrIudk&Sm
twGuf taocH&ef tuefYtowf&Sdaom vlUb0udk cH,lawmf rnfhtpm; a,moyfenf;wl bk&m;ocif\pum;udk em;axmif
rlcJhonf/ &ef a&G;cs,fMuygpdkY/
1;21 a,½I[laom t"dyÜm,frSm “xm0&bk&m;u,fwifawmf 2;1 AufvifNrdKUonf a,½k&SvifNrdKU\awmifzuf 5 rdkiftuGm
rlonf” [k qdv k okd nf/ uREyfk w
f o
Ydk nf tjypfEiS hf tjypf\aemuf wGif wnf&Sdaom NrdKUi,fuav;jzpfonf/ yifv,fa&rsufESm
qufwGJ&v'fwdkYrS rdrdudk,fudk ru,fwifEdkifaomaMumifh ocif jyifxuf ay 2000 ausmfjrihfaom awmifwef;tay:wGif
a,½Ionf uREkfyfwdkYudk u,fwif&ef avmuodkY <uqif;vmcJh wnf&Sdonf/ þtaMumif;udk &Sifvkumc&pf0ifusrf;wGif ydkí
onf/ uREkfyfwkdY rnfrQaumif;aeapumrl vlom;tm;vHk;txJ tao;pdwaf z:jyxm;onf/ ocifa,½IarG;zGm;aomtcsed w f iG f
wGif &Sdaeaom ADZtjypfudk y,f&Sm;í r&acs/ ocifa,½Iom a,moyfEiS rhf m&donf olw\ Ykd ZmwdNrKd Ujzpfaom emZ&ufNrKd UwGif
vQif z,f&Sm;ay;Edkifonf/ ocifa,½Ionf vlom;rsm; rdrd raebJ tb,faMumifh AufvifNrdKUü &dSae&onfudk &Sifvkum
udk,fudk u,fwifaeonfudk ulnD&efvmjcif;r[kwf? vlom; u &Sif;jyonf/
wdkYtm; tjypf\wefcdk;ESifh tjypf\tcrS u,fwifrnfh u,f 2;1 £oa&vEdkifiHudk EdkifiHa&;t& a'oBuD; (4)ckESifh tjcm;
wif&iS tf jzpf <uvmjcif;jzpfonf/ oif\tjypfrsm;twGuf um; ao;i,faom e,fy,frsm;tjzpf cGjJ cm;xm;onf/ ,k'jynfonf
wdkifay:wGif taocHoGm;aom c&pfawmfudk aus;Zl;wifcsD;rGrf; awmifzuf? &Srm&djynfonf tv,f? *gvdvJjynfonf ajrmuf
vsuf udk,fawmfhtm; oifhtoufwmudk tkyfpdk;cGifhay;yg/ xkd zufEiS hf £'krjJ ynfonf ta&SUawmifbufwiG f &So d nf/ ,k'jynf
tcsdefwGifyif oif\topfaomtoufwm tpjyKvmonf/ AufvifNrdKU (2;6) onf ar&Sd, arG;zGm;rnfh ae&m jzpfonf[k
&SifróJc&pf0if 2;2 12

r]ifaom ,k'RSifbkRifx onf? tb,frSmRSdawmfrloenf;/ taRS¸y]nfY ol.uj,f'udk igwdkh 2;2


x
r]ifRonfz]pfI zl;awG¸ylaZmfc]if;iSg aRmufvmy)D[k ar;r]ef;ay]mqdkuj./ a, 23;5?
a,m 1;49
'
awm 24;17

ya&mzufjyKxm;onf (rd 5;2)/ a,½k&SvifNrdKUonf ,k'jynf onf rnfoljzpfonfqdkaomtcsufaMumifh a,½Iudk &SmazGí


wGiw f nf&NdS y;D ? a'oBu;D 4 ckpvH;k udk tkycf sKy&f aom a[½k'rf if; udk;uG,fMuonf/
\½H;k pdu k &f mNrKd Ujzpfonf/ a[½k'rf if;aoqH;k Ny;D aemufwiG f a'o
BuD;rsm;udk tkyfcsKyfol (3)a,mufwkdYu cGJjcm;tkyfcsKyf Muonf
(2;19-22&Sd rSwfpkudk Munfhyg)/ &ufpuf qdk;oGrf;ol? rdrd\ tJ*wk Kå jynfoYkd xGuf
rdom;pkrsm;pGmudk owfjzwfco hJ jl zpfaomfvnf;? a[½k'rf if;onf ajy;wdrf;a&Smifjcif;
Adrmefawmfudk ydkrdk vSy wifhw,fí ydkrdkBuD;rm;atmif jyKjyif a[½k'fonf
rGrf;rHcJhol jzpfonf/ þodkYjyKvkyfjcif;aMumifh ,k'vlrsKd;rsm; tem*wf w G i f ol \
tMum;wGif emrnf&cJhonf/ ,k'yGJawmfrsm;udk Adrmefawmfrsm; &mxl;udk Ncdrf;ajcmuf
wGif usif;yaomaMumifh ocifa,½Ionf a,½k&SvifNrdKUodkY vdrfhrnf[k olYtjrif
tBudrfBudrf oGm;a&mufcJhonf/ wGif xifrSwf&aom
2;1? 2 rm*kynm&dSrsm;taMumif;udk aumif;pGmrod&acs/ (ol ol i ,f a wmf a ,½I u d k
owf & ef MuH p nf c J h
wdu Yk kd ynm&S[ d ak c:onf)/ olwYkd rnfonfah 'ouvmMuonf?
onf/ þopömazmuf
b,fEpS Of ;D vmMuonf qdak omtcsuu f kd uREyfk w
f Ykd rodyg/ olwYdk rIudk tdyfrufxJwGif
onf a&S;a[mif;AmAkvkefjynfteD; ay&odjynfrS vmMuaom owday;jcif; cH&aom
txufwef;vTmrSvlrsm;jzpfonf[k tpOftvmtm;jzifh ,lq a Mumifh a,moyfonf
cJhMuonf/ Mu,fonf ar&Sd,udk udk,fpm;jyKaMumif; olwdkY ol\ rdom;pkukd tJ*w k Kå
rnfuJhodkYodMuoenf;/ olwdkYonf (1) jynfESif'PfcH&NyD;onfh jynfoYkd ac:aqmifomG ;
aemuf AmAkvkefjynfwGif aexdkifusef&pfcJhaom,k'vlrsm; jzpf Ny;D ? a[½k'rf if; aoqH;k
NyD;? ar&Sd, <uvmrnfhtaMumif; "r®a[mif;ya&mzufjyKcsuf onftxd aexdkifcJhonf/ olwdkYonf ,k'jynfodkY jyefvm&ef jyifqif
aomfvnf; bk&m;ocifonf olwu Ykd kd *gvdvjJ ynf emZ&ufNrKd UodYk ydaYk qmif
udk odaomolrsm;jzpfEikd o f nf/ (2) olwo Ykd nf urÇmt Y ESUH tjym;&Sd
cJo
h nf/
a&S;a[mif;pmayrsm;udk avhvmMuaom ta&SUwdkif; eu©wf
aA'ifq&mrsm; jzpfEdkifzG,f &Sdonf/ tapmydkif; &mpkESpfrsm;u
2;2 rm*kynm&SdwdkYonf a,½I\ Mu,fudk awGU&aMumif; ajym
,k'vlrsKd;rsm; jynfESif'PfcHcJh&aomaMumifh olwdkYjynfwGif "r®
a[mif;usrf;&SdEdkifonf/ (3) olwdkYonf ar&Sd,xHodkY vrf;ñTef Muonf/ Amvrfonf 'g0d't f rsK;d üay:xGe;f rnfh Mu,ftaMumif;
onfh xl;jcm;aomowif;pum;udk bk&m;ocifxHrS &&Sdjcif; udk &nfñTef;cJhonf (awm 24;17)/ vltcsKdUu þMu,fonf
vnf; jzpfEdkifonf/ usrf;wwfyk*¾dKvftcsKdUwdkYu rm*k ynm&Sd bDpD 6 &mpkcefYu *sLyDwm? apwefESifh rm;pf (Mumoyaw;?
rsm;onf wdkif;jynf toD;oD;rSjzpfMuNyD; wpfurÇmvHk; a,½I paeESifh t*FgN*dK[f) wdkYaygif;pHkí ,SOfaeaomaMumifh jzpfay:
a&SUwGif 'l;axmuf jyyf0yf&rnfudk azmfjyaeonf[k qdkMu vmonf[k qdMk uonf/ tjcm;olrsm;uvnf; tjcm;taMumif;
onf/ a0;vHaomjynfrSvmaom ynm&Sdrsm;onf £oa&v jycsufrsm;udk ay;Muonf/ aumif;uifbHkudkzefqif;cJhaom
jynf&dS bk&m;ocif a&G;cs,x f m;aom vlrsK;d trsm;pku a,½Iukd bk&m;ocifonf rdrd\om;awmfa&muf&SdvmaMumif; tcsuf
ar&Sd,tjzpf vufrcHaomtcsdefwGif a,½Iudk ar&Sd,tjzpf jy&ef xl;jcm;onfhMu,fudk zefqif;Edkifonfr[kwfygavm/ xkd
vufcHMuonf/ róJonf ocifa,½Itm; ,k'jynf\bk&if Mu,fonf rnfoaYkd omMu,frsK;d jzpfapumrl rm*kynm&Sw d o Ykd nf
tjzpfomru wpfurÇmvHk;\&Sifbk&iftjzpf yHkazmfjycJhonf/ &Sifbk&ifukd &SmawGUonftxd rdkifaxmifaygif;rsm;pGm c&D;ESif
2;1? 2 rm*kynm&Sdrsm;onf ,k'wdkY\bk&ifudk zl;awGU&ef cJhMuonf/
2;3 rm*kynm&Srd sm;uarG;zGm;vmaom,k'wd\ Yk bk&iftaMumif;
twGuf rdkifaxmifaygif;rsm;pGm c&D;oGm;cJhMuonf/ aemufqHk;
ü udk,fawmfhudk zl;awGU&aomtcg? 0rf;ajrmufjcif;? 0wfjyKudk; udk pHkprf;Muaomtcg a[½k'frif;BuD; pdwf taESmihft,Suf
uG,jf cif;? vufaqmifay;vSLjcif;wdjYk zifh wHjYk yefcMhJ uonf/ ,aeY jzpfcohJ nf/ tb,faMumifq h akd omf (1) a[½k'o f nf 'g0d'yf v’if
vltrsm;pk\ wHkYjyefyHkESifh uGmjcm;vSayonf/ uREfkyfwdkYonf udk pdk;pHoifhonfh tarGcH tppftrSef r[kwfaomaMumifh ,k'
bk&m;ociftm; uREfkyfwdkYudk vm&Sm&ef rdrdukd,fudk &Sif;jy&ef? vlrsKd;wdkYonf olUtm; xD;eef;vk,loltjzpf rkef;wD;Edkifonf/
rdrd b,fojl zpfonfukd oufaoxljy&efEiS hf uREykf w f tYkd m; vuf ocifa,½Ionf tarGcHppfrSefygu jyóemay:vm Edkifonf/
aqmifrsm;ay;&ef arQmfvifhwwfMuonf/ okdYaomf ,aeYwGif (2) a[½k'rf if;onf &ufpufMurf;MuKwNf y;D olUwGif &eforl sm;pGm
ynm&Sdolrsm;onf rdrdwdkY&&Sdrnfht&maMumifh r[kwfbJ a,½I &SdaomaMumifh wpfpHkwpfa,mufonf olUtm; jzKwfcsrnfudk
13 &SifróJc&pf0if 2;11

3
xdkpum;udk ujm;vsSif? a[×k'frif;u(D;onf a,×kRSvifr»d¸olr»d¸om;taygif;wdkhMSifh
wuG pdwfylyefc]if;odkhaRmufoz]ifh? 4 ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vlwdkhwGif usrf;y_qRm
2;6 RSdorsSwdkhudk pka0;apI? cRpfawmfudk tb,ftRyfrSm bGm;r]ifvdrfhrnfenf;[k ar;r]ef;
"
a,m 7;42
awmfrl./ 5 xdkqRmwdkhuvnf;? yaRmzufwOD;aR;xm;aom tcsuf[lrlum;? 6 tkd,k'y]nf
Aufvifr»d¸"? tpdk;Raom,k'r»d¸wdkhwGif oifonf r»d¸i,fr»d¸,kwfr[kwf/ taujmif;rlum;? ig.
vlpk $oaRvtrsKd;udk tkyfpdk;Raomocifonf oif.txJrSm ay:xGef;vwHh[k usrf;vm
RSdyg./ xdkaujmifh ,k'y]nfAufvifr»d¸Y cRpfawmfudk bGm;r]ifRygrnf[k rif;u(D;tm; y]ef
ujm;avsSmufxm;uj./
7
xdktcg a[×k'frif;u(D;onf? rm*kynmRSdwdkhudk rxifrRSm;ac:I? uj,fay:xGef;aom
tcsdefumvudk aphaphar;r]ef;y)D;rS? 8 oifwdkh oGm;I xdkoli,fudk uºd;pm;RSmujyg/ awGËvsSif
ighxHodkh y]efvmI igvnf; xdkoli,fudk zl;awGËylaZmfRatmif ujm;ay]mujyg[k rSmxm;awmfrl
vsuf? Aufvifr»d¸odkh apv…wfav./
9
xdkolwdkhonf rif;u(D;pum;udk emcHy)D;vsSif xGufoGm;ujI? taRS¸y]nfY r]ifRaom
uj,fonf olwdkhaRS¸uoGm;oz]ifh?oli,fawmfRSdRm tRyftay:odkhaRmufI wnfvsufae
2;11 ./ 10 xdkuj,fudk r]ify]efaomtcg tvGef0rf;ar]muf0rf;omc]if;RSdI? 11 tdrfodkË0ifavaomf?
e
a[RSm 60;3 r,fawmfrmRdMSifhwuG oli,fawmfudk awGËr]ifvsSif y]yf0yfudk;uG,fI? rdrdwdkhbE@mOpPmewdkh
y
qm 72;10
udk zGifhy)D;rS avmAefMSifh rkRef wnf;[laom eHhomrsKd;udk4if;? aR…udk4if; qufuyfylaZmfuj.y/

oHo,0ifaewwfonf/ (3) a[½k'frif;onf bmoma&; 2;6 bmoma&;acgif;aqmiftrsm;pkwu Ykd "r®a[mif;ya&mzuf


udkif;½dIif;aom ,k'vlwdkYtm; bmoma&;yk*¾dKvfwpfOD;ywfvnf jyKcsurf sm;twdik ;f twdtusjynfph v kH mrnf[k ,HMk unfMuaom
ü nDnGwfpGm &SdMurnfudk rvdkvm;acs/ (4) tu,fíom rm*k aMumifh ar&S,d onf AufvifNrKd UwGif arG;zGm;vmrnf[k ,HMk unf
ynm&Sdrsm;onf ay&odjynf (a&mrEdkifiHNyD;vQif 'kwd,wefcdk; Muonf/ odkYaomf a,½IarG;zGm;vmaomtcg xdkbmoma&;
tBuD;qHk;wdkif;jynf) wGif aexkdifaom ,k'vlrsKd;tquftEG,f acgif;aqmifrsm;onf udk,fawmf\ tBuD;rm;qHk;&efolrsm;jzpf
rsm;jzpfygu olwkdYonf a&mrvufxJrS wefcdk;tmPmudk &,l vmMuonf/ olwdkYapmifharQmfaeaom ar&Sd,trSefwu,f
ay;rnfh ,k'&Sifbk&ifudk vufcHBudKqdkMuvdrfhrnf/ a&mrESifh a&muf&v dS maomtcgwGif olwo Ydk nf ud, k af wmfuh dk todtrSwf
a0;vHaom £oa&vEdkifiHonf vTrf;rkd;csKyfudkifvdkaom wdkif; rjyKMuacs/
EdkifiHatmufodkY tvG,fwul usa&mufoGm;Edkifonf/ 2;8 a[½k'fonf c&pfawmfudk rudk;uG,fvdkacs/ vdrfnm
2;4 ,Zfyka&m[dwfrif;ESifh usrf;jyKq&mwkdYonf rdu©m 5;2 ESifh aejcif;omjzpfonf/ arG;zGm;vmrnfhbk&if rnfonfht&yfwGif
ar&Sd,ESifhqdkifaom tjcm;ya&mzufjyKcsufrsm;udk odMuonf/ &Sad Mumif; odvakd omaMumifh rm*kynm&Srd sm; olUxHoYkd jyefvm&ef
rm*kynm&SdwdkY\ owif;pum;onf a[½k'fudk pdwfylyefapcJh vSnphf m;vduk jf cif;omjzpfonf/ a[½k'\ f tMut H pnfrmS a,½I
onf/ tb,faMumifhqdkaomf ,k'vlrsKd;wdkYonf ar&Sd, udk owf&efomjzpfonf/
rMumcif <uvm&ef arQmfvifhaeaMumif;udk olodxm;aom 2;11 rm*kynm&Srd sm; a,½Iukd awGUaomtcsed w f iG f a,½Itouf
aMumifjh zpfonf (vk 3;15)/ ,k'vlrsK;d trsm;pkwu Ykd ar&S,
d onf wpfESpf odkYr[kwf ESpfESpfcefY&SdEdkifonf/ þtcsdefwGif rm&dESifh
tvufZ`E´m;uJhokdYaom ppfa&;ESifhEdkifiHa&;acgif;aqmiftjzpf a,moyfonf vufxyfNy;D jzpfum? tdrw f pftrd wf iG f aexdik í
f
olwu Ykd kd u,fvw
T v
f rd rhf nf[k arQmv
f ifx
h m;Muonf/ a[½k'\ f AufvifNrKd UwGif acwåaexkid &f ef &nf&, G Mf uonf/ rm&dEiS ahf ,m
tMuHay; yk*¾dKvfwdkYu a[½k'ftm; þtaMumif;udk ajymjycJh oyfwdkY tb,faMumifh acwåaexdkifaMumif;udkydkí odvdkygu
Muvdrrhf nf/ xdaYk Mumifh tMuifemuif;rJah om xko d o l nf Aufvif &Sifvkumc&pf0if 2;39 wGif Munfhyg/
NrdKU&Sd uav;i,fa,mufsm;av;tm;vHk;udk owf&eftrdefYay;cJY 2;11 rm*kynm&Srd sm;onf tzd;k xku d w f efaom vufaqmifrsm;
onfrSm tHhMop&m r&dScJhay (2;16)/ udk ay;&jcif;rSm xkdt&mrsm;onf tem*wf&Sifbk&ifESifh xdkuf
2;5-6 &SifróJonf "r®a[mif;ya&mzufusrf;rsm;udk rMum wefaomaMumifh jzpfonf/ usrf;pm ausmif;om;rsm;onf
cP udk;um;avh&Sdonf/ rd 5;2 wGif ygaom xkdya&mzuf c&pfawmfrnfoljzpfaMumif;ESifh rnfonfht&mrsm;udk vkyf
jyKcsufonf ESpfaygif; 700 cefYu BudKwifa[majymcJhjcif;jzpf aqmifrnfjzpfaMumif; yHkaqmifazmfjycsufudk xdkvufaqmif
onf/ rsm;ü awGU&SdMuonf/ a&Tonf &Sifbk&iftwGufvufaqmif?
avmAefonf bk&m;twGuv f ufaqmif? rk&efap;onf taocH
rnfholtwGuf vufaqmifjzpfonf/ þvufaqmifrsm;onf
&SifróJc&pf0if 2;12 14

12
aemufrS a[×k'frif;u(D;xHodkh ry]efRrnftaujmif; tdyfrufwGif Asm'dwfawmfudkRIz 2;12
z
rdrdwdkhy]nfodkh tc]m;aomvrf;z]ifh y]efoGm;uj./ a[ 11;7

tJ*kwÖKy]nfodkË xGufay];vGwfar]mufc]if;
£13¤
13
xdkolwdkh oGm;ujonfaemuf? a,moyfonf tdyfrufudk r]ifonfrSm? xm0RbkRm;.
aumif;uifwrefonf xifRSm;I? oif xavmh/ r,fawmfMSifholi,fawmfudk aqmif,ly)D;
vsSif? tJ*kwÖKy]nfodkh ay];I? wzef igay]mqdkonfwdkifatmif xdky]nfY aeavmh/ a[×k'frif;u(D;
onf oli,fawmfudk owftHhaomiSg RSmvdrfhrnf[k qdkav./

&SifróJc&pf0if usrf;ydk'f taMumif;t&m


usrf ; wG i f o m 1;20-24 a,moyf\tdyfruf *
awG U &aom 2;1-12 rm*kynm&Sdrsm; vma&mufzl;awGUjcif;/
tjzpf t ysuf r sm; 2;13-15 tJ*kwåKjynfodkY xGufajy;wdrf;a&Smifjcif;/ *
2;16-18 uav;i,frsm;udk owfjzwfjcif;/*
27;3-10 ,k'&Sum½kwf aoqHk;jcif;/*
27;19 ydvwfrif;\ZeD; tdyfrufrufjcif;/
27;52 tjcm; &Sifjyefxajrmufjcif;rsm;/
28;11-15 tapmifhrsm;udk vmbfxdk;jcif;/
28;19-20 r[mapcdkif;csufBuD;wGif AwådZHr*Fvmudk tav;ay;jcif;/ *

&SifróJonf tjcm;c&pf0ifusrf;rsm;ürygaom tjzpftysuf (9)ckudk rSwfwrf;wifcJhonf/ róJonf


,k'vlrsKd;wdkYxHodkY a&;om;cJhaomaMumifh? tqdkyg tjzpftysufrsm;udk azmfjycJhjcif; jzpfyHk&onf/ tjzpf tysuf
(5)ckrSm "r®a[mif; ya&mzufjyKcsufrsm; jynfhpHkjcif; jzpfonf/ (4if;wdkYudk Mu,fyGifh * jzifh trSwftom; jyKxm;
onf)/ þtjzpftysuf (4)ckrSm xdkacwf&Sd ,k'vlrsKd;wdkY txl;pdwf0ifpm;aeaom tcsufrsm; jzpf Edkifonf/

tJ*kwåKjynfokdY toGm;tjyef c&D;twGuf vkdtyfaom aiGaMu; jcif;onf oift h oufwmudk uGjJ ym;aomOD;wnfcsuEf iS hf avQmuf
taxmuftyHh jzpfaumif; jzpfEdkifcJhonf/ &rnf[k qdkvdkjcif; jzpfaumif;jzpfrnf/ bk&m;ocif\ EIwf
2;11 rm*kynm&Sdrsm;onf vufaqmifudk,lvmí 0wfjyKudk; uywfawmfudk wHkYjyefaom? emcHaom OD;wnfcsuf jzpfonf/
uG,fMuonfrSm ocifa,½I rnfoljzpfonfqdkaom tcsuf oifonf uGJjym;aom vrf;jzifh ydkYaqmifjcif;udk cH,lvdkaom
aMumifhjzpfonf/ ¤if;onf ppfrSefaom 0wfjyKudk;uG,fjcif;\ qE´&Sdygovm;/
tESpfom&jzpfonf/ c&pfawmfrnfoljzpfonf[laom tcsuf 2;13 a,moyfonf bk&m;ocifxHrS 'kwd,tBudrftdrfruf
twGuf *kPfjyKjcif;ESifh rdrdtwGuf wefzdk;&Sdaomt&mudk odkYr[kwf ½lyg½Hkudk &&Sdjcif;jzpfonf/ a,moyf\ yxrtdrfruf
udk,fawmfhtm; ay;vSLjcif;onf ppfrSefaomudk;uG,fjcif;jzpf rSm rm&d\uav;onf ar&S, d jzpfvrd rhf nfukd azmfjyonf (1;20?
onf/ bk&m;ocifonf pHkvifaom? w&m;rQwaom? wefcdk; 21)/ 'kwd,tdrfrufrSm uav;i,f\toufudk umuG,f
BuD;aomzefqif;&SifjzpfNyD; oif\ taumif;qHk;aomt&mudk apmifha&Smuf&efjzpfonf/ a,moyfonf a,½I\ Zmwdzcif
ay;vSL&ef xdkufwefaomaMumifh udk,fawmfudk udk;uG,fyg/ r[kwfaomfvnf; a,½I\w&m;0ifzcifjzpfaomaMumifh a,½I
2;12 a,½Iudk zl;awGUudk;uG,fNyD;aemufwGif rm*kynm&Sdrsm; \vHkjcHKa&;ESifh aumif;pm;a&;twGuf olUwGif wm0ef&Sdonf/
onf rdrw d Ydk Mu&H ,
G x
f m;onft
h wkid ;f a,½k&v
S ifNrKd UodYk jyefroGm; bk&m;ocif\vrf;jyrIonf jyifqifxm;aom ESvHk;om;qDodkY
&ef bk&m;ocif\ owday;jcif;udk cH&Muonf/ a,½Iukd &SmawGU om a&mufvmonf/ a,moyfonf bk&m;ocif\ vrf;jyrIukd
oabmayguf? vufcHvG,foltjzpf qufí wnf&Sdonf/
15 &SifróJc&pf0if 2;22

14
xdktcg a,moyfonf xI r,fawmfMSifh oli,fawmfudk nOfÙtcsdefYaqmif,ly)D;vsSif
2;15 tJ*kwÖKy]nfodkhxGufoGm;I? 15 a[×k'frif;u(D; tedpPaRmufonfwdkifatmif xdky]nfYaeav
A
a[m 11;1?
xG 4;22?23 ./ Ttaujmif;tRmum;? ighom;udk tJ*kwÖKy]nfrS igac:cJhy)D[k xm0RbkRm;onf yaRm
zufz]ifhxm;awmfrlaom Asm'dwfawmf y]nfÙpHkrnftaujmif;wnf;/ A
16
xdktcg a[×k'frif;u(D;onf rm*kynmRSdwdkh vSnfÙz]m;onfudkodvsSif? y]if;pGmtrsuf
xGufI vludkapv…wfoz]ifh? rm*kynmRSdwdkhY aphaphar;r]ef;y)D;aom uj,f.tcsdefumvudk
axmufI? Aufvifr»d¸rSpaom aus;vufRSdorsSwdkhY MSpfMSpftRG,frSpI? xdktRG,fatmuf
,kwfaom oli,fa,musfm;taygif;wkdhudk owfap./ 17 yaRmzufa,Rrd a[mbl;onf
2;18 um;? 18 RmrtRyfY onf;pGmaom nnf;wGm;idkau=G;r]nfwrf;c]if;toHudk ujm;RI? Rmacv
b
a, 31;15 onf rdrdom;wdkhrRSdaomaujmifh idkIpdwfray]Mdkif [laompum;onf xdktcgY trSefus
ownf;/ b

emZRufr]dKËodkË y]efaRmufvmc]if;
£14¤
19
a[×k'frif;u(D; tedpPaRmufonfaemuf? a,moyfonf tJ*kwÖKy]nfY tdyfrufudk
r]ify]efonfrSm? xm0RbkRm;.aumif;uifwrefonf xifRSm;I? 20 oif xavmh/ r,fawmf
MSifholi,fawmfudk aqmif,ly)D;vsSif? $oaRvwdkif;odkh oGm;avmh/ oli,fawmfudk owftHh
aomiSg RSmaomolwdkhonf aoujy)D[k qdkav./
21
xdktcg a,moyfonf xI r,fawmfMSifh oli,fawmfudk aqmif,ly)D;vsSif? $oaRv
wdkif;odkhoGm;I aRmufonfRSdaomf? 22 a[×k'frif;u(D;.tRmY om;awmftmacvonf ,k'

2;14? 15 tJ*w k Kå jynfoYkd oGm;jcif;onf txl;tqef;r[kwyf g/ onf/ ,aeYwGifvnf; vlwdkYonf olwdkYxHrS ypönf;Opömrsm;udk
tb,faMumifq h akd omf tJ*w k Kå jynf\ t"duNrKd UBu;D tcsKUd wGif ae c&pfawmfvk,loGm;rnfudk pdk;&drfMuonf/ trSefrSm udk,fawmf
xkdifaom ,k'vlrsKd;rsm;&dSMuonf/ wdkif;wyg;odkY zrf;qD;odrf; onf olwdkYtm; ppfrSefaom vGwfvyfrI? NidrfoufrIESifh 0rf;
oGm;jcif;cH&onfhtcsdefaemufydkif;wGif xdkodkYaexkdifaomolrsm; ajrmufru I kd ay;vdo k nf/ c&pfawmfukd raMumufygESi/hf olUtm;
ay:aygufvmcJhonf (a, 43 ESifh 44 udk Munfhyg)/ þodkY oifhtoufwm\ yv’ifudk ay;vdkufyg/
tJ*kwåKjynfodkY xGufajy;wdrf;a&Smifjcif;ESifh £oa&vordkif; 2;17? 18 &macvonf "r®a[mif;usrf;&Sd bk&m;ocif\vl
tMum;wGif pdwf0ifpm;zG,faumif;aom wlnDrI&Sdonf/ £o ,mukyf\ ZeD;jzpfonf/ ,mukyf\ om; 12 a,mufrS £o
a&vvlrsKd;wdkYonf tJ*kwåKjynfodkY oGm;cJhouJhokdY ocifa,½I a&vvlrsKd; 12 rsKd; ay:vmonf/ &macvudk AufvifNrdKUwGif
onf uav;i,fb0wGif tJ*kwåKjynfokdYoGm;cJhonf/ bk&m; oN*KØ [cf ohJ nf (u 35;19)/ þusr;f yd'k yf g tjzpftysuu f dk ydí
k
ocifonf £oa&vvlrsKd;wdkYudk jyifodkYxGufapNyD; ocifa,½I odvdkygu a, 31;15 &Sd rSwfpkudk Munfhyg/ 4if;usrf;ydk'frS
udk jyefvnf xkwaf qmifco hJ nf (a[m 11;1)/ þtjzpftysuf þpum;udk udk;um;xm;jcif;jzpfonf/
ESpfckpvHk;u bk&m;ocifonf rdrdvlwdkYudk u,fwif&ef vkyf 2;19-22 a[½k'frif;onf bDpD 4 wGif ukoír&aoma&m*g
aqmifaeaMumif; jyonf/ jzifah oqH;k cJo
h nf/ a&mrwdo Yk nf olUudk ,HMk unfpwd cf saomfvnf;
2;16 ,k'wd\ Yk bk&if a[½k'o f nf topfarG;zGm;vmaom bk&if ol\om;rsm;udk ,HkMunfpdwfcsjcif;r&Sday/ a[½k'fonf ol\
a,½IudkowfvdkaZmjzihf toufESpfESpfatmuf a,musfm; xD;eef;udk vufco H tl m; a&mrwku Yd tcGit hf mPmrsm;rsm; ray;
uav;i,frsm;udk owfjzwfco hJ nf/ ol\vufukd aoG;pGe;f apcJh rnfudk odaomaMumifh rdrdydkifEdkifiHudk oHk;ydkif; ydkif;NyD; om;
aomfvnf; ocifa,½Iudk rxdcdkufcJhay/ a[½k'fonf vlwdkY wpfa,mufpu D kd wpfyikd ;f pD cGaJ 0ay;cJo
h nf/ tmacvonf ,k'
cefYtyfaom &Sifbk&ifjzpfNyD;? a,½Ionf bk&m;ocif cefYtyf jynf? &Srm&djynfESifh £'krJjynfudk &onf/ tEÅdya[½k'fonf
aom &Sifbk&if jzpfonf/ rnfolurQ bk&m;ocif\ tMuH *gvdvJjynfESifh ay&odjynfudk&NyD;? a[½k'fzdvdyÜK 2 onf w&m
tpnfawmfudk ysufjym;atmif rvkyfEdkifacs/ acgedwfjynfudk &onf/ tmacvonf &ufpufMurf;MuKwf
2;16 a[½k'fonf arG;zGm;vmrnfh &Sifbk&ifu olUxD;eef;tm; aomoljzpfNyD; eef;wufpwGif MoZm&Sdol 3000 udk owfjzwfcJh
vk,lvdrfhrnfudk pdk;&drfaeonf/ c&pfawmf <uvmjcif;\ onf/ 9 ESpftMumwGif olUtm; &mxl;rS z,f&Sm;cJhonf/ bk&m;
taMumif;&if;udk txifvcJG o hJ nf/ a,½Ionf a[½k'\ f vuf&dS ocifonf a,moyfwdkYrdom;pktm; þqdk;npfaomoltkyfcsKyf
tajctaeudk rvk,lvdkbJ olUtm; xm0&toufudk ay;vdk onfhe,fy,fodkY roGm;apvdkay/
&SifróJc&pf0if 2;23 16

y]nfwGif rif;y_aujmif;udk ujm;RvsSif? xdky]nfodkh roGm;0HhI tdyfruf r Y Asm'dwfawmfudk Ry]ef 2;22


r
y)D;rS *gvdvJy]nfodkhoGm;I?, 23 cRpfawmfudk emZRufvul [k ac:a0:ujvwHh[laom yaRmzuf , 2;12? 13? 19
vk 2;39
c
wdkh.MÈwfxGufMSifhtnD? emZRuftrnfRSdaomr»d¸ odkh aRmufI tr)Jaeav./ 2;23
u
rm 1;24
c
vk 1;26
ocifa,×Èu=GawmfrlRmvrf;udk MSpfc]if;qRma,m[ef y]ifqifc]if;
£16^rm 1;1`8? vk 3;1`18¤
3 xdkumvtcg AwÖdZHqRma,m[ef* onf ay:xGef;vsSif? aumif;uifMdkifiHawmfC onf
wnfvkeD;y)D/ 2 xdkaujmifh aemifwRujavmh[k ,k'awmY a[mav./ 3 yaRmzuf
3;1
*
C
vk 3;2`19
r 4;17
a[RSm, a[mbl;onfum;? 3;3
awmY [pfausmfaomol.toHrSm? i
a[RSm 40;3?
xm0RbkRm; u=GawmfrlRm vrf;udk y]ifujavmh/ vk 1;76?
a,m 1;23
vrf;cRD;awmfudk az]mifhapujavmh
[laomtcsufY xdka,m[efi udk qdkvdkownf;/

2;23 *gvdvjJ ynfawmifyikd ;f awmifwef;a'owGif emZ&ufNrKd U jzpfonf/ bk&m;ocifxHodkY jyefvmjcif;\ yxrajcvSrf;rSm


wnf&NdS y;D ¤if;NrKd UteD;wGif uEÅm&c&D;oGm;ukeo f nfrsm;jzwfoef; a,m[efwdkufwGef;xm;onfhtwdkif; rdrdtjypfrsm;udk 0efcH&ef
onfh vrf;qHw k pfc&k odS nf/ NrKd UrSm NrKd Ui,fuav;jzpfonf/ *gvd jzpfonf/ xdktcg bk&m;ocifonf oifhudk vufcHí oltvdk
vJjynftwGuf a&mrtapmifhwyfonf emZ&ufNrdKUwGif wyfpGJ &do
S nft h wkid ;f touf&iS Ef idk &f ef rpvdrrhf nf/ bk&m;ocifwpfyg;
onf/ emZ&ufNrKd Uom;rsm;onf wurÇmvH;k &Sv d rl sm;ESihf tquf wnf;omvQif tjypfESifh uif;pifapEdkifonfudk owd&yg/
toG,f&SdaomaMumifh urÇmhowif;onf olwdkYxH vsifjrefpGm ud,k af wmfxo H Ykd rvmrD rdrt d oufwmudk OD;pGmoef&Y iS ;f pifMu,f
a&muf&o dS nf/ emZ&ufNrKd Uom;rsm;\ vGwv f yfpmG aewwfaom atmifvkyfxm;zdkY udk,fawmf rarQmfvifhyg/
pdwo f abmudk ,k'vlrsK;d wdu Yk rESpNf cKd uMf uay/ xdak Mumifh emo 3;1? 2 ESpfjcif;q&ma,m[eftaMumif;udk &Sifa,m[efc&pf
aevu “emZ&ufNrdKUrS aumif;aomt&mwpfpHkwpfckxGufEdkif 0ifusrf;tcef;BuD; 1 wGif awGUEdkifonf/
oavm”[k ajymcJhjcif;jzpfEdkifonf (a,m 1;46)/ 3;2 bk&m;ocifudk,fawmfwdkif vlom;tjzpf? vlUordkif;xJodkY
2;23 “udk,fawmfhtm; emZ&ufvl[k ac:a0:vwHh”[laom 0ifa&mufvmonft h cgwGif aumif;uifEikd if pH wifco
hJ nf/ ,aeY
pum;udk "r®a[mif;usr;f wGif rSww f rf;wifxm;jcif;r&Syd g/ usr;f wGif a,½Ic&pfonf ,HMk unfow l \
Ykd ESv;kH om;xJwiG f pd;k pHonf/
wwfrsm;wdkYu róJonf a[&Sm, 11;1 udk &nfñTef;jcif;jzpf odkY&mwGif urÇmay:&Sd qdk;npfaomt&m&dSorQudk w&m;pD&if
Edkifonf[k ,HkMunfMuonf/ xkdusrf;ydk'fü ]tñGefY}qdkaom í rz,f&Sm;rDwdkifatmif aumif;uifEkdifiHawmfudk tjynhft0
a[jAJpum;vHk;onf ]emZ&ufvl} qdkaom pum;vHk;ESifhqifwl oabmaygufcpH m;OD;rnfr[kwaf cs/ c&pfawmfonf qif;&J'u k ©
onf/ odkYr[kwfygu usrf;pmxJwGif rSwfwrf;rwifxm;aom cHonfh tapcHtjzpf þurÇmay:odkY yxrqHk;vmcJhNyD; ajrBuD;
tjcm;ya&mzufjyKcsufrsm;udk &nfñTef;jcif;vnf;jzpfEdkifonf/ wpfckvHk;udk w&m;pD&ifí atmifjrifpGmtkyfpdk;&ef bk&iftjzpf
rnfoyYkd ifjzpfapumrl róJonf ocifa,½Itm; ya&mzufrsm; jyefvnf<uvmvdrfhrnf/
tm;jzihf bk&m;ocifajymxm;aom ar&S, d jzpfaMumif;ESihf a,½I 3;3 ud;k um;xm;aomtem*wåu d sr;f rSm a[&Sm 40;3 jzpfonf/
onf "r®a[mif;usr;f u BuKd wifa[majymcJo h nft h wdik ;f ESrd cfh spmG a[&Sm,onf "r®a[mif;usrf;&Sd tBuD;jrwfqHk;aom ya&m
tpjyKcJhaMumif;udk yHkazmfay;aeonf (rd 5;2 udk Munfhyg)/ zufwpfyg;t0ifjzpfNy;D "r®opfusr;f wGiv f nf; trsm;qH;k ud;k um;
3;1-2 tcef;BuD; 2 &Sd tjzpftysufjzpfNyD;aemuf ESpfaygif; 30 cH&ol jzpfonf/ a[&Sm,uJhodkYyif a,m[efonf vlwdkYtm;
cefY MumjrifhoGm;cJhNyD/ þtcsdefwGif ESpfjcif;q&ma,m[efonf rdrdwdkYtjypfudk 0efcsawmif;yefí bk&m;ociftwGuf touf
jrifuGif;xJü ay:vmonf/ ol\w&m;a[mcsufrSm “aemifw &Si&f ef wduk w
f eG ;f Ed;I aqmfaom ya&mzufwpfO;D jzpfonf/ ya&m
&Muavmh” jzpfonf/ aemifw&jcif;qdkonfrSm vdrfnmjcif;? zufEpS yf g;pvH;k u aemifw&jcif;qdik &f mowif;pum;onf bk&m;
vSnfhpm;jcif;? cdk;jcif;? twif;ajymjcif;? uvJhpm;acsjcif;? tvGJ arwåmjzifh cGifhvTwfjcif; [laom ukorIudk emcH &SmazGolrsm;
oH;k pm;vkyjf cif;? rw&m;aomarxkeu f sL;vGejf cif; ponfh tjypf twGuf owif;aumif;jzpfonf[k oGeo f ifMuonf/ od&Yk mwGif
rsm;udu k sL;vGeaf paom wud, k af umif;qefrrI sm;rS vSnafh jymif; em;raxmifvdkolwkdYtwGufrl wkefvIyfzG,f&m owif;pum;
&ef ajymjcif;jzpfonf/ aemifw&aomolonf ykefuefrIudk &yf jzpfonf/ xdaYk Mumifh 4if;wd\ Yk wpfcw k nf;aom arQmv f ifch suuf kd
wefYum EIwfuywfawmftwdkif; touf&SifvdkufavQmufjcif; jzwfawmufypfMuonf/
17 &SifróJc&pf0if 3;3
a[×k ' f or®musrf;pmonf ordkif;udk rSwfwrf;wifonf/ vlrsm;? tjzpftysufrsm;ESifh ae&ma'orsm;
taMumif;udk wdus rSeu f efpmG rSww f rf;wifonf/ xif&mS ;aomolrsm;pGm\toufwmtaMumif; tao;
pdwfazmfjyrIrsm; yg0ifNyD; ordkif;tjzpftysufrsm;udk a&;om;cJhonf/ a[½k'frsKd;EG,fwdkY\zcif jzpfaom
a[½k'frif;BuD;taMumif;udkvnf; rSwfwrf;wifcJhonf/
a[½k'fonf NrdKUrsm;udk wnfaqmufolESifh a,½k&SvifAdrmefudk jyefvnfwnfaqmufol jzpfonf/
odkYaomf vlrsm;udkvnf; zsufqD;cJhonf/ ol\tjyKtrlESifh tusifhpm&dwåydkif;wGif BuD;jrwfjcif;udk rawGU&
acs/ rdr\
d ydik ef ufukd tMuifemuif;rJph mG tkypf ;kd cJo
h nf/ ol\r,Ho
k uFmpdwEf iS hf remvd0k efwrkd w
I u Ykd ol\
om;orD;awmfawmfrsm;rsm;udk owfjzwfí ZeD;jzpfol rm&d,rfeDudk aoapcJhonf/
a[½k'ftm; ,k'wdkY\bk&if[k a&mrwdkYu trnfwyfay;cJhaomfvnf;? ,k'vlrsKd;wdkYurl vufrcH
Muacs/ olonf 'g0d't f rsK;d tEG,f r[kwo f vd?k ,k'ujym;om jzpfonf/ a[½k'o f nf a,½k&v S if Adrmef
awmfudk aiGaMu;rsm;pGm tukefcHí jyKjyifrGrf;rHcJhjcif;aMumifh ,k'vlrsKd;wdkY tusKd; cHpm;cJh&aomfvnf;
olonf tjcm;ewfbk&m;ausmif;rsm;udkvnf; wnfaqmufcJhaomaMumifh? ,k'vlrsKd;wdkY\txifBuD;rIudk
r&cJhacs/ a[½k'fonf vlwdkY\opömcHrIudk &&Sd&ef aiGaMu; tajrmuftjrm; tukeftus cHcJhaomfvnf;
ol\vkyaf qmifcsuo f nf [efjyom jzpfaomaMumifh ratmifjrifcahJ cs/ olonf olUtay:wGio f m opöm
&SdcJhonf/
ol\xD;eef;udk rxdkufwefbJ &&SdcJhaomaMumifh rdrd&mxl; qHk;½IH;rnfhta&;udk tNrJwap pdk;&drfae
onf/ rm*kynm&Sdrsm;xHrS bk&iftopftaMumif; &SmazGar;jref;rIudk Mum;&aomtcg ol\wkefYjyefyHkrSm
uREfkyfwdkY odxm;ESifhaom ol\tusifhp½dkufESifh udkufnDcJhonf/ uav;i,f&Sdaeaomae&mudk odvdkNyD;?
olUtm; tEÅ&m,fray;EdkifrD owf&ef MuHpnfcJhonf/ tjypfrJh uav;i,frsm;pGmudk owfjzwfjcif;onf
wudk,faumif;qefaom vkyfaqmifcsufaMumifh jzpfay:vmonfh 0rf;enf;zG,f oifcef;pm jzpfonf/
a[½k'f\r,HkouFm jzpfwwfrIu ol\rdom;pk0ifrsm;udkyif csrf;omray;cJhay/ ol\toufwmonf
rdrdudk,fudk zsufqD;aomtoufwmyif jzpfonf/

tm;omcsufrsm;ESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• a&mrvlrsKd;wdkYu ,k'wdkY\bk&ifqdkaom trnfudk ay;cJhonf/
• ESpfaygif; 30 ausmf tmPm&cJhonf/
• xufjrufaomfvnf;? &ufpufonfh rif; jzpfonf/
• taqmuftOD;BuD;rsm; aqmufvkyfjcif; pDrHudef;BuD;rsm;udk wm0ef,l axmufyHhcJhonf/
tm;enf;csufrsm;ESifh trSm;rsm;/
• aMumuf&GHUjcif;? r,HkouFmjzpfjcif;ESifh remvdk0efwdkjcif;wdkYjzifh rdrdteD;ywfvnfwGif&SdaomolwdkYudk
Ncdrf;ajcmufwwfonf/
• ol\om;orD; awmfawmfrsm;rsm;ESifh rdzk&m;wpfOD;udk owfcJhonf/
• AufvifNrdKU&Sd uav;i,frsm;udk owf&ef trdefYay;cJhonf/
• bk&m;ocifudk udk;uG,fol[k rdrdudk,fudk ajymaomfvnf;? rSm;,Gif;aom bmomw&m;rsm;ü yg0if
ywfoufonf/
olUtoufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• Bu;D rm;aomwefc;kd onf Nird o f ufjcif;udak omfvnf;aumif;? vHjk cKH pw
d cf sru
I akd omfvnf;aumif; ray;
Edkifacs/
• bk&m;ocif\tMuHtpnfudk taumiftxnf ray:ap&ef rnfolurQ [efYwm;í r&acs/
• [efjy½Ho k m opöm&Sjd cif;udk vlwu
Ykd aomfvnf;aumif;? bk&m;ocifuaomfvnf;aumif; txifrBu;D
acs/
ta&;ygaomtcsufrsm;/
• tvkyftudkif - bDpD 37 rS bDpD 4 txdwGif ,k'&Sifbk&if jzpfcJhonf/
• aqGrsKd;rsm;? zcif - Antipater? om;rsm; - tmacv? tEÅdy? a[½k'fzdvdyÜKESifh tjcm;olrsm;/
ZeD;rsm; - Doris? MariamneESifh tjcm;olrsm;/
• acwfNydKifrsm; - Zmc&d? {vd&SAuf? rm&d? a,moyf? Mark Antony? Mo*kwåK/
a[½k'frif;taMumif;udk r 2;1-22 ESifh vk 1;5 wGif awGU&onf/
&SifróJc&pf0if 3;4 18

4
a,m[efonf ukvm;tkyftarG;MSifhRufaom t0wfudk 0wfvsuf? cg;Yp om;aRcg;yef; 3;4
p
udk pnf;vsuf? usKdif;aumifq MSifh awmYz]pfaom ysm;Rnfudk pm;vsufae./ 5 xdktcg a,×k q4Rm 1;8
0wf 11;22
RSvifr»d¸rSpI ,k'y]nfoly]nfom;? a,mf'efr]pfem;rSm aeaomoltaygif;wdkhonf a,m[ef
xHodkh xGufoGm;I? 6 rdrdwdkhty]pfrsm;udk abmfy]vsuf a,mf'efr]pfY AwÖdZHudk cHuj./

3;3 ESpfjcif;q&ma,m[efonf ocifa,½ItwGuf vrf;udk npfr?I [efaqmifrrI sm;rS olUud, k uf kd cGjJ cm;xm;Ny;D jcm;em;aom
jyifqifay;cJoh nf/ a,½Iukd rodaomolrsm;onf ud, k af wmfEiS hf touf&iS jf cif;tm;jzifh rdr\ d owif;pum;onf topfpufpuf
qHkawGU&eftwGuf jyifqif&efvdktyfonf/ uREkfyfwdkYonf olwdkY jzpfaMumif; vlwdkYtm;jyoonf/ a,m[efonf bk&m;ocif\
tm; tjypfcGifhvGwfjcif;cH&&ef vdktyfaMumif; &Sif;jyjcif;? rdrdwdkY ynwfudk a[majym½Hkomru udk,fwkdif vdkufavQmuftouf
tjyKtrltm;jzifh c&pfawmf\oGeo f ifcsuuf kd vufawGUjyojcif; &Siof nf/ oifonf rdrad [majymonft h wdik ;f vufawGU usio hf ;kH
ESifh c&pfawmfonf olwdkY\toufwmtm; t"dyÜm,f&dSapEdkif ygovm;/ vlwdkYonf oif\touf&SifyHkudk Munfhjcif;tm;jzifh
aMumif; ajymjyjcif;tm;jzifh jyifqifay;Edkifygonf/ rSm;,Gif; oifrnfonfht&mudk ,HkMunfaMumif;awGUEdkifygovm;/
aom xifjrifcsufrsm;onf vlwdkYtm; c&pfawmfxHodkY rcsOf; 3;4-6 a[m[ef\ toGiftjyifonf wpfrlxl;jcm;aejcif;jzpf
uyfEdkifap&ef [efYwm;EdkifaomaMumifh xdkxifjrifcsufrsm;udk vdrfhrnf/ Murf;wrf;aomt0wfudk0wfvsuf? pm;aeusr[kwf
jyKjyifay;jcif;tm;jzifh “udk,fawmf<uvm&eftwGuf ajzmifhrwf aomtpmudk pm;onf/ þw&m;a[mq&m\pum;udk vl
aomvrf;” udk jyifqifay;Edkifygonf/ oifodaomol wpf ajrmufrsm;pGmwdu Yk vma&mufem;axmifMuonf/ tcsKUd wdo Yk nf
a,mufa,mufonf c&pfawmfEiS q hf ufq&H ef rdru
d ,
kd uf kd zGi[
hf pl;prf;vdjk cif;oufoufaMumifh a&muf&v dS mMuaomfvnf; ol\
xm;ol jzpfEkdifonf/ xdkoltwGuf oifrnfodkYvrf;cif;ay;Edkif wefc;kd ygaom owif;pum;aMumifh rdrw d \ dYk tjypfrsm;udk aemif
oenf;/ w&oGm;Muonf/ vlwo Ykd nf oif\c&pf,meftoufwmyHpk EH iS hf
wefz;kd xm;onft h &mudk pl;prf;vdMk uayvdrrhf nf/ olw\ Ykd pl;prf;
ocifa,½I\ trIawmfvkyfief; pwifjcif; vdkaompdwfxm;udk vrf;ptjzpftoHk;jyKvsuf oifhtoufwm
emZ&ufNrdKU&Sd ol\ udk c&pfawmf rnfodkY ajymif;vJapcJhaMumif; a0iSEdkifygonf/
uav;b0aetdrrf S 3;5 a,m[efonf vlajrmufrsm;pGmwdt Yk m; rnfuo hJ q Ykd aJG qmif
xGufí ocifa,½I cJhoenf;/ olonf ESpfaygif; 400 twGif; yxrOD;qHk;aom
onf ajrBuD;ay:&Sd ya&mzuftppftrSefjzpfonf/ olonf a[½k'frif;ESifh bmom
trIawmf vkyfief; a&;acgif;aqmifrsm;udk &J&w J if;wif;&ifqikd af jymqdak omaMumifh
udk p w if cJh onf/ omrefjynforl sm;u tHMh ocs;D rGr;f Muonf/ od&Yk mwGif a,m[ef
a,mf ' ef jr pf wGif onf tjypfom;rsm;jzpfaomaMumifh aemifw&&ef vdt k yfaom
ESpjfcif;q&ma,m[ef vlxyk &dowfurkd sm;udv k nf; jyif;xefpmG a[majymcJo h nf/ ol\
tm;jzifh AwåZd cH cH NhJ y;D owif;pum;onf wefc;kd ygí rSeu f efonf/ vlwo Ykd nf {vd,
awmxJwGifpmwef uJoh aYkd om ya&mzufrsK;d udk arQmv f ifMh uNy;D (rmv 4;5? vk 1;17)
\ pHpk rf;aESmif,h u S f a,m[efonf xdkodkYaomoljzpfonf[k xifrSwfMuonf/
jcif;udk cHcohJ nf/ xdYk 3;6 oifonf npfayaomvufudk aq;aMumvdkufaomtcg
aemuf *gvdvJjynf &v'fudk csufcsif;odomxif&Sm;pGmjrif&ayrnf/ odkY&mwGif
odYk jyefco
hJ nf/ pHpk rf; aemifww&m;onf twGif;xJüjzpfaom aq;aMumjcif;jzpfNyD;
aESmifh,Sufjcif;ESifh csufjcif; jrif&aomt&mr[kwfay/ xkdYaMumifh a,m[efonf
uay&aemifNrdKUodkY olwdYk jrifEdkifonfh oauFwjzpfonfh a&ESpfjcif;cHjcif;udk toHk;
ajymif;a&TUjcif;Mum; jyKcJhonf/ ,k'vlrsKd;wdkYonf ajymif;vJjcif;trIudk tpjyK&ef
umvwGif (4;12? 13)? ud, k af wmfonf ,k'jynf? &Srm&djynfEiS hf twGuf ESpjf cif;r*Fvmudk toH;k jyKavh&adS omaMumifh a,m[ef\
*gvdvJjynfwdkYwGif trIawmfaqmifcJhonf (a,m 1-4 udk y&dowfrsm;onf þtrIESifh tuRrf;0ifMuayonf/ þae&m
Munfyh g)/ wGif AwdåZHcHjcif;onf aemifwESifh tjypfvTwfjcif; vu©Pm
3;4 a,m[efonf olEiS ahf cwfNyKd if bmoma&;acgif;aqmifrsm; tjzpf yHak qmifonf/ aemifw&jcif;\ t"dygÜ ,frmS ]vSnahf jymif;
ESifh rwlbJ wrlxl;jcm;aeonf/ vlrsm;pGmwdkYonf avmbBuD; jcif;} jzpfNy;D trltusiafh jymif;vJjcif;[k t"dygÜ ,f&onf/ tjypf
vsuf? wudk,faumif;qefvsuf? vlwdkY\csD;rGrf;jcif;udk cH,l&ef udk ausmckdif;í bk&m;ocifxHodkY OD;vSnhfjcif;jzpfonf/ oif\
BudK;pm;MucsdefwGif a,m[efonf bk&m;ociftm;csD;rGrf;jcif; toufwm&Sdtjypfrsm;twGuf aemifw&NyD;NyDvm;/ oif\
wpfckwnf;udkom pdwf0ifpm;onf/ olUacwfwGif&Sdaom qdk; toufwmü xdkaemifwaMumifh xl;jcm;ajymif;vJjcif;&Sdonf[k
19 &SifróJc&pf0if 3;11

7
3;7 zmRdRJSMSifhZ'<KuJtrsm;wdkhonf AwÖdZHudkcHtHhaomiSg vmujonfudk a,m[efonf r]if
Z
r 12;34 ? 23;33 vsSif? tcsif;ar+Gqdk;trsKd;wdkh?Z aRmufvkaom ab;'Ef ps rS ay];oGm;pdrfhaomiSg?tb,folonf
ps
aRm 1;18
3;8 oifwdkhudk owday;bdoenf;/ 8 aemifwRc]if;MSifhxdkufwefaomtusifhudkusifhujavmh/ n
n 9
w 26;20 tmA][Honf igwdkhtbz]pfonf[lI pdwfxJY ratmufarhujMSifh/ bkRm;ocifonf T
ausmufcJwdkhrStmA][Hom;wdkhudk xkwfabmfzefqif;Mdkifawmfrlonf[k igtrSefqdk./ 10 opfyif
3;10
#
r 7;19 tr]pfem;rSm ykqdefxm;vsufRSdonfz]pfI? aumif;aomtoD;roD;aomtyifRSdorsSwdkhudk ckwfvJS
I rD;xJodkh csvdkufR./#
3;11 11
igonf aemifwtbdkhtvdkiSg oifwdkhudk aRMSifhAwÖdZHay;./ ighaemuf u=Gvmaom
X
a[RSm 4;4
olonf ighxuf wwfpGrf;Mdkif./ xdkol. ac]eif;awmfudkrsS aqmifc]if;iSg igrxdkuf/ xdkol
onf oefhRSif;aom0dnmOfawmfMSifh4if;? rD;MSifh4if; oifwdkhudk AwÖdZHay;rnf/X

vlwdkYu jrif&ygovm;/ ajymif;vJaomtoufwmESifh jcm;em; aompum;ESifh bmoma&; vkyfief; aqmifwmrsm;udk ausmfí


aomtrltusihftopfu oif\aemifw&jcif;udk ppfrSefapNyD;? MunfhNyD; rdrd\tjyKtrlonf ajymonfhpum;ESifh udkufnDrI &Sd?
jrifomaponf/ r&Sdudk Munfh½Ionf/ uREkfyfwdkYajymonfhpum;udk uREkfyfwdkY\
3;6 a,mf'efjrpfonf rkdif 70 &Snfvsm;NyD; *gvdvJtkdifESifh tjyKtrltm;jzihfom udk,fawmfqHk;jzwfonf/ oif\tjyKtrl
yifv,faoukq d ufo, G af y;onf/ a,½k&v S ifNrKd Uonf a,mf'ef onf oifajymaompum;ESifh udkufnDrI&Sdygovm;/
jrpf\ taemufzuf rdkif 20 cefYwGif wnf&Sdonf/ þjrpfonf 3;9? 10 oD;pm;yifrsm;onf tcsdefwefvQif toD;oD;&ef vlwdkY
£oa&vEdkifiH\ ta&SUzufe,fedrdwfjzpfNyD; EdkifiHordkif;wGif arQmv f ifo
h uJo h Ykd bk&m;ocif\vlrsm;onf aumif;aomtusihf
xl;jcm;ta&;ygonf/ trIudpörsm;pGm jzpfysufcJhonf/ £o wnf;[laom toD;udkoD;Mu&rnf/ rdrdudk,fudk c&pf,mef[k
a&vvlrsKd;wdkYonf uwdawmfjynfawmfodkY r0ifrD þ a,mf'ef ac:Muaomfvnf; bmrSrvkyfaomolrsm;onf bk&m;ocif
jrpfwiG f bk&m;ocifEiS hf topfwzef y#dnmOfjyKMuonf (a,m½I twGuf toHk;r0ifolrsm;jzpfonf/ a,m[efvufxufrS
1;2)/ þae&mwGif a,m[efonf vlwdkYtm; AwdåZH cHjcif;jzifh vlrsm;onf trnftm;jzifhom bk&m;ocif\vljzpfMuaom
bk&m;ocifESifh topfwzefy#dnmOfjyKMuaponf/ olrsm;uJhodkY uREkfyfwdkYonf trnftm;jzifhom c&pf,mef
3;7 ,k'bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf tkyfpkuGJvsuf&SdMu jzpfMuvQif bmrQ wefzdk;r&SdMuacs/ olwpfyg;ESifh qufqH&mü
onf/ txif&Sm;qHk;t"dutkyfpkBuD;ESpfckrSm zm&d&SJESifh Z'´KuJ uREkfyfwdkY\,HkMunfjcif;udk olwdkYrawGU&ygu uREkfyf wdkYonf
rsm;jzpfMuonf/ zm&d&w JS o
Ykd nf ,k'vlrsK;d wdEYk iS hf rywfoufonfh bk&m;ocif vlr[kwfaomaMumifh jzpfEdkifonf/
t&mrSeforQudk a&SmifMuNyD;? "r®a[mif;usrf;\ynwfrsm;ESifh 3;10 vlwo Ykd nf toD;roD;aomtoufwmtwGuf tjypfp&D if
&mpkESpfwpfavQmufvHk;wGif EIwfjzifh vufqifhurf;vmcJhaom jcif;cH&rnfqdkaom "r®a[mif;usrf;vm bk&m;ocif\owif;
xHk;pHrsm;udk *½kwpdkuf vkdufavQmufMuonf/ Z'´KuJrsm;onf pum;onf ajymif;vJjcif;r&dSacs/ bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY
urÇmOD;usr;f rS w&m;a[m&musr;f txdom bk&m;ocif\ EIwf tm; emcHjcif;ü vufawGUvkyaf qmif&ef awmif;qdo k nf/bk&m;
uywfawmftjzpf vufcHMuonf/ olwdkYonf ,Zfyka&m[dwf ocifudk ,HkMunfygonf[k ajymaomfvnf; udk,fawmftwGuf
tEG,frS qif;oufvmolrsm;jzpfMuonf/ zm&d&SJrsm;rSmrl vl toufr&Sifolrsm;onf ckwfypf&rnfh toD;roD;aom tyif
wef;pm;toD;oD;rS jzpfMuonf/ olwdkYonf tcsif;csif;rESpfNrdKU ESifh wlonf[k a,m[efu EdIif;,SOfjycJhonf/ bk&m;ocif
MubJ ESpfzGJUpvHk;onf ocifa,½Iudk qefYusifMuonf/ ESpfjcif; twGuf toD;oD;&ef uREkfyfwdkYonf udk,fawmf\oGefoifcsuf
q&ma,m[efonf zm&d&SJwdkYtm; tusifhudk tm;udk;jcif;? [ef rsm;udk emcH&rnf/ pHkprf;aESmifh,Sufjcif;udk qD;wm;&rnf/
aqmifjcif;? ynwfw&m;yg pum;vHk;udk vkdufavQmufaomf wuf<upGm trIaqmif&rnf/ olwpfyg;udk rp&rnf/ rdrd\
vnf; ynwfw&m;\ &nf&G,fcsufudk vspfvsL½Ijcif;wdkYtwGuf ,HMk unfjcif;udk a0iS&rnf/ oifonf bk&m;ociftwGuf rnfrQ
tjypfwifajymqdck o hJ nf/ Z'´Kuw J t
Ykd m; bmomw&m;udk toH;k cs toD;oD;aeygoenf;/
vsuf olwdkYEdkifiHa&;&mxl;udk wdk;jr§ifh&ef BudK;pm;aomaMumifh 3;11 vlwo Ykd nf bk&m;ocifxH rdrw d t
Ykd jypfukd 0efcsawmif;yef
tjypfwifcJhonf/ (olwdYktaMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu &Sifrmuk vsuf tvdak wmftwkid ;f touf&iS &f ef qH;k jzwfMuonft h cgwGif
c&pf0iftcef;BuD; 2 &Sd um;csyfudk Munfhyg) xdkqHk;jzwfcsuf\ vu©Pmtjzpf a,m[efonf olwdkYtm;
3;8 ESpfjcif;q&ma,m[efonf vlwdkYtm; pum; odkYr[kwf ESpfjcif;ay;onf/ ESpfjcif;cHjcif;qdkonfrSm tjyifyef;vu©Pm
bk&m;0wfudkvdkufavQmuf½Hkjzifhomru? tjyKtrlyg ajymif;vJ jzpfonf/ qufuyftyfESHrI xda&muf&eftwGuf twGif;pdwf
ap&ef a[majymcJhonf/ “aemifwESihfxkdufwefaomtusihfudk oabm ajymif;vJvsuf touf&SifyHkudkyg ajymif;vJypf&rnf/
usifhavmh”\ t"dyÜm,frSm bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY ajym xdktrIudk oefY&Sif;aom 0dnmOfawmfu jyKvkyfay;onf/
&SifróJc&pf0if 3;12 20

zm&d&SJrsm;ESifh trnf aumif ; aomtusif h p ½d k u f raumif ; aomtusif h p ½d k u f


Z'´KuJrsm; zm&d&SJrsm; • bk&m;ocif\ynwf&SdorQudk • olwdkY\bmoma&; pnf;rsOf;rsm;onf
zg&d&SJESifhZ'´KuJrsm; emcH&ef qufuyftyfESHMu\/ bk&m;ocifay;aompnf;rsO;f rsm;enf;wl
onf c&pfawmf\ • bmomw&m; udkif;½Idif;yHk ay: touf&Sif&mü ta&;ygouJhodkY?
vufxuf&Sd t"du aomaMumifh omrefvlwdkY\ jyKrMl uonf/
bmoma&;tiftm; txifBuD;rIudk cH&Muonf/ • olwdkY\bmomw&m; udkif;½Idif;rIonf
pk ESpfck jzpf\/ • udk,fcE¨m xajrmufjcif;ESifh [efaqmifrIom jzpfNyD;? olwdkY\tm;xkwf
zg&d&SJwdkYonf bmom xm0&toufudk ,HkMunffMu rIrSm olwdkYudk,fwdkif rvdkufavQmufEdkif
a&;udkydkípdwf0ifpm; onf/ aomt&mudk tjcm;olrsm; vdkufavQmuf
NyD; Z'´KuJwdkYonf • aumif;uiffwrefrsm;ESifhewfqdk; ap&ef zdtm;ay;jcif; jzpfonf/
EdkifiHa&;udk ydkí rsm;udk ,HkMunfMuonf/ • ynwfw&m;udk tjynfht0emcHjcif;jzifh
pdwf0ifpm;Muonf/ om u,fwifjcif;&&Sdrnf[k ,HkMunfNyD;
olwdkYESpfzGJUonf tjypfcGifhvTwfjcif;tay:wGif tajcrcH
tcsif;csif; rESpfNrdKU [k ,HkMunfonf/
r,HkMunfMuaomf • olwdkY\t"dyÜg,fzGifhqdkrIrsm;twdkif;
vnf;? a,½Iudkrkef; tao;pdwfvdkufavQmufa&;udkom pdwf
wD;rI wlnDaom pGJvrf;aomaMumifh bk&m;ocif\oem;
aMumifh rdwfaqGrsm; u½kPmESifh aus;Zl;awmf owif;pum;udk
jzpfvmMu\/ vHk;0OóHk vspfvsL½IMuawmhonf/
• olwdkYonf bk&m;ocif\pum;udk
em;axmifjcif;xuf trsm;tjrifwGif
aumif;onf[k txifcH&a&;udkom
ydkí tav;xm;Muonf/
Z'´KuJrsm; • arma&S\ynwådusrf;udk cdkifrm • ,HMk unfjcif;udtk a&;Bu;D onf[k oabm
pGm,HkMunfNyD; av0dtrsKd;ppf&ef rxm;bJ qifjcifwHkw&m;udk rSDcdktm;udk;
vdkonf[k ,HkMunfMuonf/ Muonf/
• zg&d&SJwdkYxuf ydkí vufawGUqef • "r®a[mif;usrf;wpfckvHk;onf
Muonf/ bk&m;ocif\EIwfuywfawmf jzpfonf
[k r,HkMunfMuacs/
• udk,fcE¨m xajrmufjcif;ESifh xm0&
touf&Sdonf[k r,HkMunfacs/
• aumif;uifwrefrsm;ESifh ewfqdk;rsm;udk
t,HktMunf r&Sdacs/
• olwdkY\&yfwnfcsufESifhMoZmvTrf;rdk;Edkif
aom&mxl; wnfNrJap&eftwGuf
olwdkYwefzkd;xm;aomt&mrsm;udk
a&mrvlrsKd;? tjcm;olrsm;ESifh tay;
t,lvkyf&ef 0efrav;Muacs/

a,m[efu ocifa,½Ionf 0dnmOfESifhvnf;aumif;? rD;ESifh onf wpfaeYaeYwGif AwdåZH cH&Muvdrfhrnf/ ,cktcsdefwGif


vnf;aumif; AwdåZHay;rnf[k qdkonf/ yifawukawåaeYwGif bk&m;ocif\ oef&Y iS ;f aom0dnmOfawmftm;jzifh AwåZd cH , H rl rI &Sd
ocifa,½Ionf oefY&Sif;aom0dnmOfawmfudkapvTwfí ol\ vQif aemifwiG f ud, k af wmf\w&m;pD&ifjcif;wnf;[laomrD;jzifh
aemufvdkufwdkYtm; {0Ha*vdw&m;a[majym&ef wefcdk;ay;jcif; AwdåZHcH&vdrfhrnf/
udk &nfñTef;jcif;jzpfonf/ a,m[ef\pum;onf aemifwr& 3;12 qefaumudk *sKHpyg;rsm; avSY&mü toHk;jyKNyD; *sKHESifh zGJrsm;
onfholrsm;tay: bk&m;ocif\ w&m; pD&ifcsufudk 0dnmOf udk cGJjcm; oefYpifay;aomt&m jzpfonf/ *sKHpyg;onf toHk;
awmfu ,laqmifvmrnfudkvnf; yHkaqmifaeonf/ vlwdkif; 0ifaomtpdwt f ydik ;f jzpfNy;D zGrJ sm;onf toH;k r0ifaom tcGrH sm;
21 &SifróJc&pf0if 3;17

3;12 12
vufawmfwi G f pHaumygvsuf? rdrad umufe,fwvif;udk RSi;f vif;apoz]ihf?rdr*d sKHpyg;udk
!
r 13;30
usDY pkodrf; oGif;xm;I? tzsif;udkum; ri)drf;MdkifaomrD;MSifh ×Èd¸awmfrlvwHh! [k a,m[ef
a[may]m./

ocifa,×Èudk a,m[ef AwdWZHay;c]if;


£17^rm 1;9`11? vk 3;21? 22¤
13
xdktcga,×Èonf AwÖdZHudk cHtHhaomiSg *gvdvJy]nfrS a,mf'efr]pfem; a,m[efxHodkh
u=Gawmfrl./ 14 a,m[efuvnf;? tu„Mkfyfonf udk,fawmfxHY AwÖdZHudk cHRrnftaujmif;
RSdygonfz]pfI? udk,fawmfonf tu„MfkyfxHodkh u=Gvmawmfrloavm[k a,×Èudk qD;wm;av./
15
a,×Èuvnf; tvHk;pHkaomwRm;wdkhudk tukeftpifusifhoifhonfz]pfI? ,ck tcGifh
3;16 ay;yg[k y]efay]mawmfrl./ xdktcg a,m[efonf 0efcHav./
%
a[RSm 11;2 16
a,×Èonf AwÖdZHudk cHawmfrl y)D;vsSif? aRrS ay:xpOfwGif? aumif;uifzGifhvSpfoz]ifh?
3;17
E
qm 2;7
bkRm;ocif.0dnmOfawmf% onf csKd;iSufuJhodkh qif;oufI udk,fawmftay:Y em;awmfrl
w
r 12;18? onfudk r]ifRI? 17 Tolum; igMSpfoufr]wfMdk;Rmw? ig.cspfom;E aywnf;[k aumif;uifu
vk 9;35 toHawmf z]pfav./

jzpfonf/ toHk;r0ifaomaMumifh zJGrsm;udk rD;½dIUypfavh&dSonf/ 3;15 rdru d ,kd u f kd a,m[ef\ae&mwGif tpm;xd;k Munfyh g/ oif
*sKHpyg;udkrl pkodrf;Muonf/ qefaumjzifh cgcsjcif;udk bk&m; \vkyfief;onf tqifajyaeonf/ vlwdkYu owdjyKrdMuonf/
ocif\ w&m;pD&ifjcif;tjzpf yHkaqmifonf/ aemifwr&aom t&m&mü wdk;wufBuD;yGm;aeonf/ odkYaomf oifhvkyfief;\
olrsm;onf bk&m;ocif\trIawmftwGuf toHk;r0ifaom &nf&G,fcsufrSm ocifa,½ItwGuf vlwdkYudkjyifqifay;&efjzpf
aMumifh w&m;pD&ifjcif;? ypfy,fjcif;udk cH&Muvdrrhf nf/ aemifw onfudk oifodaeonf (a,m 1;35-37)/ xdktcsdefwGif ocif
&olEiS hf ,HMk unfow l oYkd nf u,fwifc&H Ny;D ? bk&m;ocif\toH;k a,½Ia&mufvmonf/ ud, k af wmf\<uvmjcif;u oif\½d;k om;
jyKjcif; cH&Murnf/ rIudk ppfaq;jcif; jzpfonf/ oifonf rdrd\aemufvdkufrsm;udk
3;13-15 ocifa,½Ionf a,m[efxHodkY ½kwfw&ufa&muf udk,fawmfhvufodkY tyfESHEdkifrnfvm;/ a,m[efonf ocif
vmNy;D AwdZå cH , H &l ef awmif;cHcsed of nf a,m[efu rdrad y;onfh a,½Itm; vltrsm;a&SUwGif AwdåZHay;jcif;tm;jzifh xkdppfaq;
AwdZå x H uf a,½Iay;rnfh AwdZå u H omíBu;D jrwfonft h aMumif; rIukd atmifjrifco hJ nf/ rMumrDwiG f olu “xko d cifonf wd;k yGm;
&Sif;jyaecsdefjzpfonf/ a,m[eftaejzifh a,½Itm; AwdåZH jcif;&dSvdrfhrnf/ igrlum;? qkwf,kwfjcif;&dSrnf”[k ajymcJhay
ay;&ef rdrw d iG f t&nftcsi;f r&S[ d k cHpm;&onf/ olonf a,½I onf (a,m 3;30)/ uREfkyfwdkYonf rdrdwdkY\twåESifh tusKd;
xHü AwdåZHcH,lvdkonf/ a,½Ionf tb,faMumifh AwdåZHcH& jzpfxGef;aomtvkyftudkifudk ab;z,fxm;vsuf vlwdkYtm;
oenf;/ ocifa,½Ionf tjypf r&SdaomaMumifh tjypfudk a,½IxH ñTefjyEkdifMuygrnfavm/ vlwdkif;tusKd; cHpm;&&ef
aemifw&&eftwGuf r[kwfyg/ “tvHk;pHkaom w&m;wdkYudk twGuf rdrw d \ Ykd *kPjf 'yftcsKUd udk tqH;k t½H;I cH&ef qE´&ydS govm;/
tukeftpif usifhoHk;onfjzpfí” [k qdkjcif;rSm bk&m;ocif\ 3;16? 17 bk&m;ocifonf oHk;yg;wpfqljzpfonf[k qdkjcif;
apcdkif;csufudk aqmif&Guf NyD;ajrmuf&ef[k t"dyÜm,f&onf/ rSm bk&m;ocifonf yk*d¾KvfoHk;yg; jzpfaomfvnf; oabm
ocifa,½Iu rdrd AwdåZHcHjcif;onf bk&m;ocif\trIawmfudk obm0rSm wpfvHk;wpf0wnf;jzpfonf[k t"dyÜg,f&onf/ þ
wd;k yGm;aponf[k jrifco hJ nf/ a,½IAwdZå cH &H jcif;rSm (1) ae[rd? usr;f yd'k üf oH;k yg;wpfqb l &k m;wGif yk*K¾d vf oH;k yg;pvH;k yg0if vkyf
{Z&? arma&SESifh 'Ha,vwdkY jyKcJhonftwdkif; rdrdvlrsKd;tpm; aqmifrIudk awGU&onf/ crnf;awmfbk&m;u rdefYawmfrlí
tjypfukd 0efcs&ef? (2) a,m[efjyKvyk af eaomtrIukd axmufcH om;awmfbk&m;onf AwdåZHcHNyD; 0dnmOfawmfbk&m;onf a,½I
aMumif;jyo&ef? (3) vlxktMum;trIawmfvkyfief; tpjyK&ef? tay:odYk oufqif;onf/ bk&m;ocifonf wpfqw l nf;jzpfNy;D
(4) apmifMh unf½h o kH mjyKaom zm&d&rJS sm;ESihf xyfwrl jyKbJ aemifw yk*d¾KvfoHk;yg;yg0ifonf/ þtcsufonf em;rvnfEdkifaom
&aom bk&m;ocif\vlrsm;wdkYESifh rdrdudk,fudk xyfwljyK&ef jzpf bk&m;ocif\eufecJ surf sm;txJrS wpfcjk zpfonf/ crnf;awmf?
onf/ pHkvifaomvlom;a,½Ionf tjypftwGuf AwdåZHcH&ef om;awmf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf taMumif; azmfjyaom
rvdktyfyg/ odkYaomf crnf;awmfbk&m;tay: emcHonfhtae tjcm;usrf;ydk'frsm;rSm r 28;19? a,m 15;26? 1aum 12;4-
jzifh AwdZå cH cH ahJ omaMumifh bk&m;ocifonf xkt d rIukd axmufcH 13? 2aum 13;14? { 2;18? 1ouf 1;2-5 ESifh 1ay 1;2
aMumif; jyocJhonf/ wdkYjzpfonf/
&SifróJc&pf0if 4;1 22

awmxJY ocifa,×Èudk pmwef pHkprf;aMSmifh,Sufc]if;


£18^rm 1;12? 13/ vk 4;1`13¤

4 xdktcgrmRfewf. pHkprf;aoG;aqmifc]if;udk cHaprnftaujmif;? 0dnmOfawmfonf a,×È


udk awmodkh ydkhaqmifawmfrlI? 2 a,×Èonf tRufav;q,fywfvHk; tpmtm[mRudk
4;2
x
3Rm 19;8
4;3
roHk;aqmifbJaey)D;rSx rGwfodyfc]if;odkh aRmufawmfrl./ 3 xdktcg pHkprf;aoG;aqmifaom '
1ouf 3;5
ol'onf csOf;uyfI? udk,fawmfonf bkRm;ocif.om;awmfrSefvsSif? TausmufcJwdkhudk
rkefhz]pfapc]if;iSg trdefhRSdawmfrlyg[k avsSmufav./ 4;4
4
a,×Èuvnf;? vlonf rkefhtm;z]ifhom toufudk arG;Rrnfr[kwf/ bkRm;ocif rdefh "
wRm; 8;3
awmfrlorsStm;z]ifh toufudk arG;Rrnf usrf;pmvmonf [k y]efay]mawmfrl./"

4;1 þppfaq;csufu a,½Ionf rm&fewfESifh ¤if;\pHkprf; tm; tcGifhtvrf; ay;onf/ uREkfyfwdkY pHkprf;aESmuf,Sufjcif;
aESmifh,Sufjcif;udk atmifjrifausmfvTm;Edkifaom bk&m;ocif\ udk cH&aomtcg vdu k af vQmuf&rnfh yHo k ufaoudv k nf; ay;ae
om;awmftrSefwu,fjzpfonfudk jyoonf/ vlwpfOD;onf onf/ ocifa,½I pHpk rf;aESmif, h u
S jf cif; cH&jcif;onf ud, k af wmf
emcH&ef tcgtcGifh rBuHK&ao;orQ ol\emcHrI tppftrSefudk \ tjypfuif;jcif;udk vufawGUjyoaeonf/ udk,fawmfonf
rjy&ao;yg/ w&m; 8;2 wGif bk&m;ocifonf £oa&v pHpk rf;aESmif, h uS jf cif;cH&aomfvnf; pHpk rf;jcif;xJoYkd ygroGm;acs/
vlrsKd;wdkYtm; ESdrfhcsí pHkprf;&ef awmodkY ydkYaqmifonfudk 4;1 a,½Ionf rm&fewf\ pHkprf;jcif;udk cH&aomfvnf; tjypf
awGU&onf/ bk&m;ocifonf rdrd\vlwdkY rdrdtay: trSef rusL;vGecf ahJ y/ uREyfk w f oYkd nf pHpk rf;jcif;udk cH&Ny;D aemufyikd ;f wGif
wu,f emcHrnf? remcHrnfudk odvdkygonf/ ppfaq;jcif;rsm; rdru d ,kd u
f kd npfnL;onf[k cHpm;&wwfaomfvnf; pHpk rf;aESmifh
a&mufvmrnfukd odaomaMumifh uREyfk w f o
Ykd nf Ed;k Ed;k Mum;Mum; ,Sufjcif;onf tjypfr[kwfaMumif; owd&oifhayonf/ pHkprf;
ESifh&ifqdkif&ef toifh&Sdae&rnf/ zdESdyfrI cH&onfhtcsdefü oif jcif;xJokdY ygoGm;NyD; bk&m;ocif\pum;udk em;raxmifonfh
qufvuf ,HMk unfaerSomvQif xd, k MkH unfcsuo f nf cdik rf may tcgom tjypfjzpfonf/ þtcsufudk owd&jcif;u pHkprf;jcif;
rnf/ udk a&Smif&Sm;&eftwGuf taxmuftul ay;onf/
4;1 pmwef ac: rm&fewfonf {'ifO,smOfü {0udk aoG; 4;1 ocifa,½I AdrmefawmfxJ&Sdaecsdef odkYr[kwf AwdåZH cHcsdef
aqmifcJhonf/ ,ckwzef a,½Iudk awmxJü pHkprf; aoG;aqmif wGif aoG;aqmifjcif;udk rcH&bJ? armyef;í qmiwfNyD; wpf
cJhjyefonf/ pmwefonf usqif;aom aumif;uifwrefjzpf a,mufwnf;&Sdaecsdef? wkdufcdkuf&ef tvG,fqHk;aomtcsdefwGif
onf/ olonf yHkaqmifcsufr[kwf? trSefwu,f&SdNyD;? uREkfyf pHkprf;aoG;aqmifcHcJh&onf/ ewfqdk;onf uREkfyfwdkY cE¨mydkif;odkY
wdkYtm; bk&m;ociftvdkawmftwdkif; toufr&SifbJ rdrd r[kwf pdwyf idk ;f wGif zdp;D rIrsm;aecsed w f iG f (Oyrm - txD;usecf sed ?f
oabmtwdkif; touf&Sif&ef odkYr[kwf olUvrf;pOftwkdif; armyef;csdef? BuD;rm;aomqHk;jzwfcsufcs&ef csifhcsdefaecsdef odkY
touf&Sif&ef aoG;aqmifaeonf/ ocifa,½Ionf wpfaeY r[kwf ra&&mrIESifh &ifqdkif&csdefrsm;....) wdkufcdkuf&ef vG,ful
aomtcgwGif zefqif;&m wpfckvHk;tay: tkyfpkd;rnfjzpf aomaMumifh pHpk rf;aESmif, h u
S &f ef BuKd ;pm;avh&o dS nf/ od&Yk mwGif
onf/ odkYaomf pmwefonf udk,fawmhftm; rdrdoabmjzifh uREkfyfwdkYtm;omcsufrsm;aMumifh rmeBuD;vmEdkifcsdefwGifvnf;
tcsdefrusrD bk&iftjzpf rdrdudk,fudk aMumfjim&ef aoG;aqmif pHpk rf;aESmih,f uS jf cif;cH&wwfonf (vk 4;3 &Sd rSwpf u k kd Munfyh g)/
aeonf/ xdpk pkH rf;jcif;udk ocifa,½I rwGe;f vSeEf ikd cf yhJ gu uREyfk f uREkfyfwdkYonf tcsdefwdkif;ü rm&fewf\ wdkufcdkufrIudk umuG,f
wdkY\tjypfrsm;twGuf taocHí xm0&toufudk ay;&ef Mu&rnf/
qdkaom trIawmfvkyfief;vnf; aysmufqHk;oGm;rnf jzpfonf/ 4;1-10 rm&fewf\ pHkprf;aESmifh,SufrIonf t"duusaom
pHpk rf;aESmif,
h u
S jf cif;onf tvGef jyif;xefoa,mif xif&aom u@oHk;ckudk t"duxm;onf/ (1) cE¨m\ vdktyfcsufESifh
tcg odkYr[kwf oif\qifjcifwHkw&m;jzifh pOf;pm;í pHkprf;jcif; awmifhwcsufrsm;? (2) ypönf;OpömESifh wefcdk;tmPm? (3) rmef
twdkif;ygoGm;awmhrnfhtcg pmwefonf oifhtoufwm rmewdkYjzpfonf (1a,m 2;15? 16 wGif 4if;ESifh qifwlaom
odkYr[kwf tjcm;ol wpfOD;wpfa,muf\ toufwmtwGuf pm&if;udk awGU&onf)/ odkYaomf ocifa,½Ionf pHkprf;jcif;xJ
bk&m;ocif\tMuHtpnfawmfudk [efYwm; ydwfqdkY&ef BudK;pm; odkY ygroGm;acs/ a[jAJ 4;15 u ocifa,½Ionf uREkfyfwdkY
aejcif;jzpfrnfavm[k qifjcifMunfhyg/ enf;wl pHpk rf;aESmif, h uS jf cif;trsK;d rsK;d udk cH&zl;aomfvnf; tjypf
4;1 þpHkprf;aESmifh,Sufjcif;u ocifa,½Ionf vlom;jzpf rusL;vGefcJhacs/ udk,fawmfonf uREkfyfwdkY MuHKawGUae&aom
aMumif;udk jyoNyD; ocifa,½I\ trIawmf vkyfief; twGuf t&mrsm;udk OD;pGmawGUBuHKzl;aomaMumifh uREkfyfwdkY\ ½kef;uef
bk&m;ocif\tMut H pnfawmfut kd wnfjyKay;&ef ocifa,½I ae&jcif;rsm;udk ulnDrpvdkNyD; ulnD&efvnf; wwfEdkifawmfrl
23 &SifróJc&pf0if 4;7

4;5 xdktcg rmRfewfonf a,×Èudk oefhRSif;aomr»d¸awmfe odkh aqmifoGm;I Adrmefawmf.


5
e
ae 11;1?
r 27;53
txG#fY wifxm;y)D;vsSif? 6 usrf;pmvmonfum;? aumif;uifwrefwdkhtm; oifhtbdkh rSmxm;
4;6 awmfrlonfz]pfI? oif.ac]udk ausmufMSifhrxdrcdkufapc]if;iSg olwdkhonf oifhudk vufMSifh
y
qm 91;11? 12 rpcsDyifhujvdrfh[k vm./ xdkaujmifh bkRm;ocif.om;awmfrSefvsSif udk,fudk atmufodkh
4;7
csvdkufawmfrlyg [k avsSmufav./y
7
z
wRm; 6;16 a,×Èuvnf; oif.bkRm;ocifxm0RbkRm;udk oifonf tpHktprf;ry_R[k usrf;pm
vmy]efonf [k rdefhawmfrl./z

onf/ pHkprf;aESmihf,Sufjcif;udk cH&aomtcgwGif udk,fawmfxH rGrf;rHcJhonf/ Adrmefawmfonf xkda'owGif tjrifhrm;qHk;aom


cGeftm; awmif;cHyg/ taqmuftOD;jzpfNyD; “tjrifhqHk;aomtxG#f” rSm atmufzuf
4;3? 4 a,½Ionf &ufaygif; 40 tpma&SmifNyD;aemuf qm &SdcsKdifh0Srf;udk tay:pD;rSjrifEdkifaom awmifukef;ab;axmifh&Sd
avmifrw G o
f yd í
f tm;enf;aeawmfro l nf/ odaYk omf tpmpm;vdk tkwfeH&HBuD;jzpfEdkifonf/ þae&mrSaeí ocifa,½Ionf
aom obm0awmifw h csuu f kd jynf0h ap&eftwGuf rdr\ d bk&m; rdrad emufausmzuf&dS a,½k&v S ifNrKd Uwpfcvk ;kH ESihf ta&SUzuf rdik f
wefcdk;udk toHk;rjyKcJhacs/ tpm;tpm qmavmifrIESifh pm; aygif;rsm;pGmtuGm&Sd wdkif;EdkifiHrsm;udk jrifEdkifonf/
aomufjcif;wdkYonf aumif;aomfvnf;? pm;&rnfhtcsdefrSm rSm; 4;5-7 bk&m;ocifonf awmif;qdo k nfth csed w f ikd ;f azsmaf jzae
aeonf/ ocifa,½IawmxJoYkd a&mufae&jcif;rSm tpmpm;&ef aom aumif;uifrS rsuv f nS q hf &mr[kw/f pmwef\ pHpk rf;jcif;
r[kwfbJ tpma&Smif&efjzpfonf/ ocifa,½Ionf tuefY udk wkHYjyefvsuf ocifa,½Iu oif\ bk&m;ocifxm0&bk&m;
towfr&Sd? vGwfvyfpGm oHk;Edkifaom bk&m;wefcdk;udk pGefYum? udk pHkprf;jcif;rjyK&[k qdkcJhonf (w&m; 6;16)/ oifhtaejzifh
vlom;b0udk tjynfht0,lcJhaomaMumifh ausmufcJudk rkefY bk&m;ocifwnf&SdaMumif; odkYr[kwf oifhudk cspfaMumif; ouf
jzpfap&eftwGuf rdrd\wefcdk;udk toHk;rjyKacs/ uREkfyfwdkYonf aojy&eftwGuf bk&m;ociftm; wpfckckvkyfjyapcsifayvdrfh
vnf; omrefqE´wpfckudk rSm;,Gif;onfhtcsdefwGif rSm;,Gif; rnf/ wpfcsdefwGif ocifa,½Ionf or®musrf;pmxJwGif a&;
onfeh nf;vrf;jzifh jynf0h ap&ef aoG;aqmifc&H wwfonf/ uREyfk f xm;aomt&mrsm;udk r,HkMunfaomolonf aoaomol?
wdkYonf tdrfaxmifrjyKrSD vGefusL;jcif; odkYr[kwf tpmtwGuf toufjyef&Sifvmí owday;vQifvnf; ,HkMunfrnfr[kwf
cdk;,ljcif; jyKrdygu bk&m;ocifay;xm;aom qE´udk rSm;,Gif; aMumif; yHOk yrmjzifh a[majymcJo h nf (vk 16;31)/ bk&m;ocif
onfhenf;vrf;jzifh jznfhqnf;jcif;jzpfonf/ uREkfyfwdkY\qE´ onf uREyfk w f tYdk m; rsuv f nS t hf wwftm;jzifrh [kwb f J ,HMk unf
wdkYonf aumif;rGefí omrefrQomjzpfaomfvnf; bk&m;ocif jcif;tm;jzifh touf&Sifapvdkonf/ edrdwf vu©Pmrsm;
onf xkdqE´rsm;tm; rSefuefonfh tcsdefwGif rSefuefonfh awmif;qdkNyD;? bk&m;ocifudk BudK;udkif&ef rBudK;pm;ygESifh/
enf;vrf;jzifhom jynfh0apvdkygonf/ 4;6 rm&fewfonf ocifa,½I tjypfvkyf&ef oabmayguf
4;3? 4 ocifa,½Ionf rm&fewf\pHkprf;jcif;rsm;udk atmifEdkif atmif usr;f pmudk toH;k jyKonf/ wcgw&HwiG f rdwaf qG taygif;
cJhjcif;rSm or®musrf;pmudk odaomaMumifhomru emcHvdkuf toif;rsm;u oifhtaejzifh rSm;onf[k odxm;aomt&m
avQmufcJhaomaMumifhjzpfonf/ {zuf 6;17 u bk&m;ocif\ wpfckudk vkyfaqmifoifhaMumif; qGJaqmifrI&Sdonfh ,Hkavmuf
EIwfuywfawmfudk 0dnmOfa&;&mqdkifjyefwdkufvSefjcif;wGif "m; zG,faom qifajcrsm;jzifh wdkufwGef;Muvdrfhrnf/ olwdkYtjrif
tjzpf toH;k jyKEikd af Mumif; az:jyxm;onf/ EIwu f ywfawmfukd udk axmufcH&ef usrf;csufrsm;udkvnf; toHk;jyKaumif; jyKMu
oduRr;f jcif;onf rm&fewf\ wdu k cf ukd rf u
I kd qeYu
f siq
hf ;D wm;&m vdrfhrnf/ or®musrf;pmudk aocsmpGmavhvmyg/ usrf;ydk'fwpfck
wGif ulnaD xmufronfh ta&;Bu;D aomajcvSr;f jzpfaomfvnf; pD\ a&SU aemuf usrf;ydk'frsm;udkyg zwf½Ijcif;jzifh qdkvdk&if;udk
EIwfuywfawmfudk emcH&efvnf;vdktyfygonf/ pmwefonf oabmaygufEdkifonf/ xdktcg oifonf touf&Sifjcif;ESifh
vnf; usr;f pmudk tvGw&f aMumif; owdjyKyg/ odaYk omf olonf qdkifaombk&m;ocif\ ed,mrrsm;ESifh oifhtoufwmtwGuf
EIwu f ywfawmfukd remcHcahJ cs/ EIwu f ywfawmfukd oduRr;f jcif; bk&m;ocif tvdk&Sdonfh t&mrsm;udk em;vnfvmygvdrfhrnf/
ESifh emcHjcif;u uREkfyfwdkYtm; rm&fewf\tvdkodkYrvkdufbJ usr;f pmwpftyk v f ;kH u bmajymaeonf qdak omtcsuu f kd odrS
bk&m;ociftvdkawmfodkY vdkufap&ef taxmuftuljyKonf/ omvQif usrf;ydk'fwpfckwnf;udk qGJ,lvsuf rdrdwdkYajymvdkonfh
4;5 Adrmefawmfonf ,k'vlrsK;d wd\ Yk bmoma&;qdik &f mA[dXk me t"dyÜm,fa&mufatmif usrf;pmteufudk arSmufvSefvsuf
jzpfNyD; ar&Sd,<uvmrnfh ae&mjzpfonf[k vlwdkYu arQmfvifh rSm;,Gif;pGm teufjyefaejcif;rsm;udk oif cGJjcm; wwfvmay
xm;Muonf (rmv 3;1)/ a[½k'frif;onf ,k'vlrsKd;wdkY\ vdrfhrnf/
,HkMunfpdwfcsrIudk &&efarQmfvifhcsufjzihf Adrmefawmfudk jyKjyif
&SifróJc&pf0if 4;8 24

8
wzef rmRfewfonf a,×Èudk tvGefr]ifhvSpGmaom awmifay:odkh aqmifoGm;I?
TavmuYRSdorsSaom wdkif;MdkifiHwdkhudk4if;? xdkwkdif;MdkifiHwdkh. bkef;pnf;pdrfudk4if; y]N…efI?
9
udk,fawmfonf ighudk NGwfy]yfudk;uG,fvsSif ,cky]avorsSwdkhudk igay;rnf[k qdkav./

pHkprf;aESmifh,Suf pHkprf; pHkprf;aESmifh,Suf&ef pHkprf;aESmifh,Suf pmweftoHk;cs&ef ocifa,½I\


jcif;rsm;/ aESmifh,Sufjcif; twGuf tajccH vdk jcif;udk ppfrSefapEdkif BudK;pm;wwfonfh tajz
tyfcsuftppftrSef onfh jzpfEdkifacs tm;enf;csufrsm;
wdkYudktoHk;jyKjcif;/ oHo,rsm;
rkefYjzpfap&ef udk,fcE¨m\vdktyf bk&m;ocifonf qmavmifrI? pdwf
w&m; 8;3
csuf? qmiwfjcif; pm;p&mudkaxmuf r&SnfrI? om; jzpf
“bk&m;ocifudk rSDcdk
yHhyghrvm;/ aMumif;oufaoxl
jcif;” bk&m;ocif
jy&ef vdt
k yfr/I
\&nf&, G cf suu
f kd
om tm½Hkpdkufjcif;/
bk&m;ocifu pdwfvIyf&Sm;rIydkif; bk&m;ocifu rme? pdwfrvHkjcHKjcif; w&m; 6;16
oifhudku,frnf[k qdkif&m vdktyfcsuf uG,fumyghrvm;/ bk&m;ocifudkpHkprf; “bk&m;ocifudkrpHk
&Jwif;pGm,Hk&ef vHjk cKH pw
d cf srI &ef vdktyfrI prf;&” bk&m;ocif
qmvH 91;11-12 \tpDtpOfudk
udkvGJrSm;pGm toHk; tm½Hkpdkuf&ef/
jyKjcif;/

ighudkudk;uG,f pdwfydkif;qdkif&m bk&m;ocif vsifjrefpGm wefcdk; w&m; 6;13


avmh/ (pmwef) vdktyfcsuf? ta&; tkyfpdk;yghrvm;/ vdkcsifjcif;? vG,ful “rm&fewfESifh
ygjcif;? wefcdk; aomtajzudkvdkcsif tay;t,l rvkyf
pGrf;aqmif jcif;?bk&m;ocifESifh &” bk&m;ocif
atmifjrifrI/ wef;wljzpfaMumif; wnf;[laom
oufaojy&ef yk*¾dKvfudk tm½Hkpdkuf
vdktyfjcif;/ &ef/

jyifqifjcif;\aemufqHk;pmar;yGJudk ajzqdk&ouJhodkY? ocifa,½Ionf awmxJwGif pmwef\pHkprf;aESmifh


,Sufjcif;udk cH&onf/ pHkprf;jcif;\wdusaom tydkif;oHk;ydkif;udk róJu azmfjyxm;onf/ uREfkyfwdkYonf vnf;
xdkuJhodkYaom pHkprf;jcif;rsKd;udk cH&aomaMumifh 4if;wdkYonf uREfkyfwdkYESifh &if;ESD;aompHkprf;jcif;rsm; jzpfMuonf/
Z,m;wGif azmfjyxm;onfhtwdkif;yif pHkprf;jcif;rsm;onf trSefwu,fvdktyfcsufESifh jzpfEdkif acs oHo,udk
aygif;xm;NyD;? roifhavsmfaomqE´udk jzpfay:aponf/ pHkprf;jcif;udk wGef;vSef&mwGif usrf;pmudkodjcif;ESifh
toHk;csjcif;\ta&;ygyHkESifh xda&mufyHkudk ocifa,½Iu vufawGUjyocJhonf/

4;8? 9 rm&fewfonf ocifa,½Itm; wdkif;EdkifiHrsm;udk ay;Edkif EdkifiHa&;qdkif&mtkyfcsKyfoltjzpf &,l&efjzpfNyD; avmuDom;wdkY


aomwefcdk;&Sdygovm;/ urÇmBuD;udk zefqif;aom bk&m;ocif udk tjypfrS u,fwif&efqakd om ud, k af wmf\tMut H pnfawmf
onf þwdik ;f Edik if rH sm;tay:wGif tkypf ;kd xde;f csKyaf eonfr[kwf taumiftxnfray:&ef pHkprf;jcif;jzpfonf/ pmwefonf
ygavm/ rm&fewfonf rdrdü wefckd;&SdaMumif; vdrfnmajymqdk ocifa,½Itm; bk&m;ocif\tMuHtpnfawmftay: tm½Hk
aejcif;jzpfrnf/ odrYk [kwf vlw\ Ykd tjypfaMumifh ajrBu;D ay:wGif rpdkufapbJ avmuDwefcdk;tmPmtay:wGifom tm½Hkpdkufap
,m,D tkyfpdk; xdef;csKyfcGifh&aeaomaMumifhvnf; jzpfEdkifonf/ jcif;tm;jzifh a,½I\½Iaxmifhtjrifudk rSm;,Gif;ap&ef BudK;pm;
a,½IcH&aom pHkprf;jcif;rSm xkdtcsdefwGif urÇmavmuBuD;\ cJhonf/
25 &SifróJc&pf0if 4;14

4;10 10
a,×Èuvnf; tcsif;pmwef? ighaemufodkh qkwfavmh/ oif.bkRm;ocif xm0R
A
wRm; 6;13
bkRm;udkudk;uG,fRrnf/ xdkbkRm;ocifudkom 0wfy_Rrnfusrf;pmvmonf[krdefhawmfrl./A
11
4;11 xdt
k cg rmRfewfonf txHawmfrS xGuof mG ;I aumif;uifwrefwhkd onf csOf;uyfvsuf
b b
vk 22;43 vkyfau„;uj./

c/ bk&ifa,½I\owif;pum;ESifh trIawmf (4;12-25;46)


róJonf ocifa,½I\w&m;a[mcsurf sm;udk xnfo h iG ;f cJo
h nf/ ocifa,½I\ vkyaf qmif
csufrsm;udk rSwfwrf;wif&mwGif udk,fawmf\ oGefoifcsufrsm;ESifh a&m,Sufí a&;om;
rSww f rf;wifxm;onf/ &Sirf óJc&pf0ifusr;f \ þtydik ;f onf &mZ0iftpDtpOft&r[kwf
bJ? acgif;pOftvdkuf a&;om;xm;jcif;jzpfonf/ róJonf awmifay:a'oem? EdkifiHawmf
taMumif; yHkOyrmrsm;? tjypfcGifhvTwfjcif;ESifhywfoufonfh ocifa,½I\ oGefoifcsufrsm;
ESifh aemufqHk;aomumvESifhywfoufonfh yHkyrmrsm;udk rSwfwrf;wifxm;onf/

1/ ocifa,½I ol\trIawmfvkyfief;udk pwifjcif;


*gvdvJy]nfY ocifa,×È wRm;a[mc]if;
£30^rm 1;14? 15? vk 4;14? 15? a,m 4;43`45¤
12
a,m[efonf axmifxJodkhaRmufaujmif;udk a,×Èonfujm;vsSif? *gvdvJy]nfodkh
u=GawmfrlI? 13 emZRufr»d¸udk pGefhoGm;vsuf? ZmAkvkefc×dkif? e\vdc×dkifpyfujm;wGif tdkifMSifh
eD;pyfaom uayRaemifr»d¸odkh aRmufIaeawmfrl./ 14 Ttaujmif;tRmum;? yaRmzuf

4;8-10 rm&fewfu rdrt d m; jyyf0yfu;kd uG,yf gu wpfurÇmvH;k ukd ocifa,½Itm; vkyaf uR;jcif;wdjYk zpfMuonf/ aumif;uifwref
ay;rnf[k a,½Itm; urf;vSr;f cJo h nf/ ,aeYwiG v f nf; rm&fewf rsm;taMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu 1;20 &Sd rSwfpkudk Munfhyg/
onf uREkfyfwdkYtm; ½kyf0wåKypönf;? wefcdk;tmPmESifh qGJaqmif 4;12? 13 ocifa,½Ionf rdrdae&if;NrdKUjzpfaom emZ&ufESifh
vsuf avmuBuD;udk ay;rnf[k urf;vSrf;aeygonf/ uRkEkfyfwdkY ajrmufzuf rdkif 20 tuGmwGifwnf&Sdonfh uay&aemifNrdKUodkY
onfvnf; ocifa,½Ienf;wl pHkprf;jcif;udk wGef;vSefEdkifyg ajymif;a&TUcJoh nf/ ocifa,½I *gvdvjJ ynfwiG f trIawmfaqmif
onf/ avmuuay;Ekid af omt&mwpfcck u k kd oifawmifwh aeyg onfhtcsdefwGif uay&aemifNrdKUudk tajccHvsuf vkyfaqmifcJh
u ocifa,½Iu rm&fewftm;ajymcJhaom “oif\bk&m;ocif onf/ ocifa,½Ionf (1) emZ&ufNrKd U&Sd jyif;xefaom qefu Y sif
xm0&bk&m;udo k m ud;k uG,&f rnf? xkb
d &k m;udo k m 0wfjyK&rnf” rIudk a&Smif&Sm;&ef? (2) vltrsm;tay:wGif tusKd;oufa&muf
qdkaompum;udk jyefvnfudk;um;yg/ ap&ef? (uay&aemifNrdKUonf tvkyfrsm;NyD; vlpnfum;aom
4;11 ocifa,½Itm; vkyfauR;cJhaom aumif;uifwrefrsm; NrKd Ujzpfojzifh ocifa,½I\owif;pum;udk vlrsm;pGmu Mum;em
uJhodkYyif tjcm;aomaumif;uifwrefrsm;onfvnf; bk&m; &NyD; ydkrdkvsifjrefpGm ysHUESHYEdkifonf) ESifh (3) rdrdtrIawmfvkyfief;
ocif\oHawmfqifrh sm;jzpfMuonf/ aumif;uifwrefrsm;onf twGuf ydkrdkrsm;aomt&if;tjrpfrsm;ESifh taxmuftyHhrsm;udk
ocifa,½I\ajrBu;D ay:toufwmxJwiG f atmufyg enf;vrf; toHk;jyKEdkif&eftwGuf xdkNrdKUodkY ajymif;a&TUcJhjcif;jzpfEdkifonf/
rsm;jzifh yg0ifvkyfaqmifcJhMuonf/ (1)rm&dxHwGif ocifa,½I ocifa,½I ajymif;a&TUcJhjcif;onf a[&Sm, 9;1? 2 yg
arG;zGm;vmrnfhtaMumif; Mum;ajymjcif;? (2) a,moyftm; ya&mzufjyKcsufudk jynfhpHkapcJhonf/ xdkusrf;&Sd ar&Sd,onf
xyfrH pdwfcsrIudk ay;jcif;? (3) a,½Itm; trnfay;jcif;? ZmAkvkefc½dkifESifh eóvdc½dkifwdkYudk tvif;ay;vdrfhrnf[k qdk
(4)odk;xdef;rsm;xHwGif ocifa,½I zGm;jrifNyDjzpfaMumif; ajymjy xm;&m xdkc½dkifESpfckwGif uay&aemifwnf&Sdaom *gvdvJjynf
jcif;? (5) a,½I\rdom;pkudk tJ*kwåKjynfodkY apvTwfjcif;tm; yg0ifonf/ ZmAkvkefESifh eóvdwdkYonf £oa&vvlrsKd; 12
jzifh olUtoufudk uG,fumjcif;? (6) a*oa&SrefO,smOfwGif rsKd; teuf 2 rsKd;jzpfMuonf/
&SifróJc&pf0if 4;15 26

a[RSm,.MÈwfxGuf y]nfÙpHkrnf taujmif;wnf;/ 15 MÈwfxGuftcsuf[lrlum;? ZmAkvkefc×dkif


MSifh e\vdc×dkifwnf;[laom tdkifem;aRSmufaomvrf;? a,mf'efr]pfwbuf? wyg;trsKd;
om;aeRm *gvdvJy]nf? 16 arSmifrdkufxJrSmRSdaeaomvlrsm;wdkhonf u(D;pGmaomtvif;udk 4;16
r
r]ifRI? aorif;.MdkifiHtRdyfwGif RSdaeaomolwdkhY tvif;ay:xGef;vsufRSd.[k a[mxm; a[RSm 9;1? 2
ownf;/r
17
xdktcgrSpI a,×Èu? aemifwRujavmh/ aumif;uifMdkifiHawmf, onf wnfvkeD;y)D 4;17
,
[laomwRm;udk a[mpy_awmfrl./ r 3;2

wHigonfav;a,muf ocifa,×È.aemufawmfodkËvdkufc]if;
£33^rm 1;16`20¤
18
*gvdvJtdkifem;rSm u=GawmfrlpOf? ayw×k[lIac:a0:aom RSdrkefMSifhtaM+<? nDtpfudk
MSpfa,mufwdkhonf wHigz]pfI? tdkifwGif ydkufuGefz]efhcsonfudk r]ifawmfrlvsSif? 19 xdkol 4;19 u
rm 10;21? 28?
wdkhtm; ighaemufodkh vdkufujavmh/u oifwdkhonf vludkrsSm;aomwHig z]pfapc]if;iSg igy_rnf 52
[k trdefhawmfRSdavaomf? 20 xdkolwdkhonf csufc]if; ydkufuGefudk pGefhypfI aemufawmfodkh vdkuf
uj./
21
xdkrSvGefy]efvsSif tc]m;aomnDtpfudkMSpfa,muf? aZaA'J.om; ,mukyfMSifh a,m[ef
wdkhonf olwdkhtbMSifhtwl avSay:rSm ydkufuGefy]ifaeonfudk r]ifI ac:awmfrl./ 22 xdk
olwdkhonfvnf; csufc]if; tbMSifhavSudk pGefhypfI aemufawmfodkh vdkufuj./

4;14-16 a[&Sm,tem*wåu d sr;f udk ud;k um;jcif;tm;jzifh róJ 4;18 *gvdvJtdkifonf tvGefBuD;rm;aom tdkifBuD; jzpfonf/
onf ocifa,½I\trIawmfvkyfief;udk "r®a[mif;usrf;ESifh ocifa,½IvufxufwGif *gvdvJtdkifudk 0ef;&Haeaom wHig
wGJqufay;onf/ "r®a[mif;usrf;ydk'frsm;ESifh tuRrf;w0if&Sd NrKd U 30 cef&Y o
dS nf/ 4if;NrKd Ursm;teuf uay&aemifNrKd Uonf tBu;D
xm;aom ol\,k'pmzwfy&dowfrsm;twGuf taxmuftul qHk;NrdKUjzpfonf/
jzpfaponf/ xdktjyif bk&m;ocifonf acwf tqufquf 4;18-20 ocifa,½Ionf ayw½kESifh ta`E´wdkYtm; wHig
rdrdvlrsKd;wdkYESifh vkyfaqmif&mwGif rdrd\ &nf&G,fcsufonf vkyfief;udk xm;cJhí vludk rQm;aomwHigjzpfap&ef ac:cJhonf/
worwfwnf;jzpfaMumif;udk ay:vGifaponf/ uREkfyfwdkY tm;vHk;onfvnf; 0dnmOfrsm;udk zrf;Mu&rnf/
4;17 “aumif;uifEdkifiHawmf”ESifh “bk&m;ocif\EdkifiHawmf” uREkfyfwdkYonf c&pfawmf\ oGefoifcsuftwdkif; vufawGU
onf &Sifrmukc&pf0ifusrf;ESifh &Sifvkumc&pf0ifusrf;wkdYwGif vkdufavQmufNyD; tjcm;olrsm;tm; {0Ha*vda[majymygu
twlwlyifjzpfonf/ róJonf ,k'vlrsKd;wdkYxHodkY a&;om;cJh wHigonfonf ig;rsm;udk ykdufuGefjzifh avSxJodkY qGJ,louJhodkY
aomaMumifh þtoH;k tEIe;f rsm;udk oH;k cJjh cif;jzpfonf/ ,k'vlrsK;d rdryd wf0ef;usiw f iG f &Sad eaomolrsm;udk c&pfawmfxH qGaJ c:Edik f
wdo Yk nf bk&m;ocifukd tvGe½f akd oMuaomaMumifh bk&m;ocif Muvdrfhrnf/
\ emrudk rac:Muacs/ aumif;uifEdkifiHawmfonf teD;wGif 4;19? 20 þolrsm;onf a,½Iukd odNy;D jzpfMuonf/ ud, k af wmf
&SdaeqJjzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf aumif;uifEdkifiHawmf onf ayw½kESifh ta`E´wdkYudk ,cifu pum;ajymcJhzl;NyD; (a,m
onf uREkfyfwdkY\ ESvHk;om;xJodkY a&muf&SdvmNyD jzpfonf/ 1;35-42)? olwaYkd 'owGif w&m;a[mcJzh ;l onf/ ocifa,½Iu
aumif;uifEdkifiHawmftaMumif; ydkrdkodvdkygu 3;2 &Sd rSwfpkudk olwdkYudk ac:aomtcgwGif udk,fawmfonf rnfodkYaom
Munfyh g/ vlrsKd;jzpfaMumif;udk olwkdYodMuNyD; aemufawmfodkYvdkuf&ef qE´
4;17 ocifa,½Ionf rdrdtrIawmfvkyfief;udk pwifcJhaom &SdcJhMuonf/ olwkdYonf udk,fawmfhaemufawmfodkY vdkufMujcif;
tcg ESpfjcif;q&ma,m[efxHrS vlwdkY Mum;cJh&aom pum; tm;jzifh toufwmwpfckvHk; xm0& ajymif;vJoGm;rnfudk
jzpfonfh “aemifw&Muavmh” qdak om pum;jzihf pwifco hJ nf/ aumif;pGmoabmaygufNyD;rS aemufawmfodkY vdkufcJhMujcif;jzpf
xdo k wif;pum;onf a,m[efEiS fh ocifa,½IajymcJch sed u f uJoh Ykd onf/
yif ,ckvnf; twlwl jzpfonf/ c&pfawmf aemufvkdufjcif; 4;21? 22 ,mukyfESifh ol\nDa,m[efwo Ykd nf ayw½k? ta`E´
qdkonfrSm rdrd\wudk,faumif;qefjcif;ESifh rdrdoabmtwdkif; wkdYESifhtwl ocifa,½IESifhtwlvkyfaqmif&ef yxrqHk;tac:
touf&Sifjcif;wdkYudk pGefYypfí toufwmudk c&pfawmf\ cH&aom wynfah wmfrsm;jzpfMuonf/ ocifa,½I\ ac:jcif;u
vrf;ñTefrIESifh tkyfpdk;rIvufatmufodkY tyfEHSjcif;jzpfonf/ olwdkYudk csufjcif;xí rdrdwkYdtvkyftudkifudk pGefYypf&ef EdI;aqmf
27 &SifróJc&pf0if 5;2

*gvdvJy]nfwpfavSsmufvHk;Y ocifa,×È a[may]mc]if;


£36^rm 1;35`39? vk 4;42`44¤
4;23
c
23
a,×ÈonfwRm;pRyfc wdkhY qHk;rÓ0g'ay;vsuf? MdkifiHawmfMSifh,SOfaom {0Ha*vd
rm 1;39? *
vk 4;15? 44 wRm; udk a[mvsuf? vlwdkhwGif temaRm*gtrsKd;rsKd;wdkhudk i)drf;apvsuf? *gvdvJy]nfwy]nf
*
r 9;35? vHk;udk a'opmRD vSnfÙvnfawmfrl.C / 24 odwif;awmfonfvnf; ×ÈRdy]nfY tMSHhty]m;
rm 1;21 ausmfapmonfz]pfIi ewf0ifaomol?p 0uf×l;pJGaomol? vufac]aoaomolrSpaom txl;
C
rm 1;14
4;24 xl; ty]m;y]m;aom temaRm*g pJGI rusef;rrmaomol RSdorsSwdkhudk txHawmfodkh aqmifcJhujI?
i
vk 2;2 olwdkh. temaRm*gudk i)drf;apawmfrl./ 25 *gvdvJy]nf? a'uaygvdy]nf? a,×kRSvifr»d¸
p
rm 1;32 rSpaom ,k'y]nf? a,mf'efr]pfwbufrSvmaom vlrsm;taygif;wdkhonf aemufawmfodkh
4;25
q
rm 3;7? 8 vdkufuj./q

2/ ocifa,½I awmifay:a'oemawmfudk a[majymjcif;


ocifa,×Èay;aom awmifay:a'oem
£49^vk 6;17`26¤

5 xdkvltaygif;wdkhudk r]ifvsSif? udk,fawmfonf awmifay:odkhwufI xdkifawmfrlaom


tcg? wynfÙawmfwdkhonf udk,fawmfRif;odkhcsOf;uyfuj./ 2 xdktcg MÈwfawmfudkzGifhI

cJo
h nf/ þtcsed o f nf tvkyx f u
G &f efaumif;onft h csed rf [kwf 4;23? 24 ocifa,½Ionf em;axmifvkdaomolwdkif;tm;
yg[k olwdkY qifajc ray;Muyg/ olwdkYonf tvkyfxGufícsuf {0Ha*vdowif;aumif;udk a[majymcJhonf/ {0Ha*vdowif;
jcif; vduk cf MhJ uonf/ ocifa,½Ionf uREyfk w f Ykd ta,mufwikd ;f rSm aumif;uifEikd if w
H nfvek ;D Ny/D bk&m;ocifonf uREyfk wf EYkd iS hf
tm; aemufawmfodkY vdkuf&efac:awmfrlonf/ ocifa,½Iu twlyg&SdNyD; uREkfyfwdkYtm; *½kpdkufawmfrlonfqdkaom owif;
olUtm;tapcH&ef uREkfyfwdkYudk ac:aomtcg wynfhawmfrsm; pum;yifjzpfonf/ c&pfawmfonf udk,fcE¨mudk ukoay;Edkif½Hk
enf;wl csufjcif;tapcHoifhayonf/ omru 0dnmOfydkif;udkvnf; ukoay;Edkifonf/ udk,fawmf
4;23 ocifa,½Ionf w&m;a[mjcif;? oGefoifjcif;ESifh tem rudkifwG,fEdkifavmufatmif BuD;rm;aom odkYr[kwf ao;i,f
a&m*gNidrf;apjcif;rsm;udk jyKvkyfcJhonf/ þoHk;csufonf udk,f aomtjypfESifh jyóem[lí r&Sdacs/ ocifa,½I ajymaom
awmfh trIawmfvkyfief;\ t"duoGifjyifoHk;ckjzpfonf/ oGef pum;rsm;onf vGwfajrmufjcif;? arQmfvifhjcif;? Nidrfoufjcif;?
oifjcif;u ocifa,½Ionf vlrsm;tm; em;vnfoabmayguf bk&m;ocifESifhtwl xm0&toufcHpm;jcif;rsm;udk ay;aom
apvdkaMumif;udk jyoNyD;? w&m;a[mjcif;u qufuyftyfESHap aMumifh owif;aumif;jzpfonf/
vdkaMumif;udkjyoum? tema&m*gNidrf;apjcif;u usef;rmí 4;25 a'uaygvdjynfonf *gvdvjJ ynfta&SUbuf&dS ukeo f , G f
pHkvifapvdkaMumif;udk jyoonf/ udk,fawmfjyKaom edrdwf a&;ESifh tjyeftvSefumuG,fa&;twGuf yl;aygif;xm;aom
vu©Pmrsm;onf udk,fawmf\ w&m;a[mjcif;ESifh oGefoif wyg;trsKd;om;rsm;aexkdif&m NrdKU10NrdKUjzpfonf/ ocifa,½I\
jcif;udk twnfjyKay;Ny;D ud, k af wmfonf bk&m;ocifxrH S trSef owif;onf t&yf&yfoYkd ysUH ESUH oGm;aomaMumifh ,k'vlrsK;d rsm;ESihf
<uvmaMumif;udk oufaoxlaeonf/ wyg;trsKd;om;rsm;onf a0;vHaom t&yfa'orsm;rS vmí
4;23 rMumrDyif ocifa,½Ionf wefcdk;ygaom w&m;a[m udkf,fawmfa[majymonfudk em;axmifMuonf/
jcif;trIawmfvkyfief;udk vkyfaqmifcJhNyD; w&m;p&yfrsm;wGif 5;1 &SifróJtcef;BuD; 5 rS 7 udk awmifay:a'oem[k ac:
rMumcPa[majymcJo h nf/ ,k'rdom;pk 10pkEiS hf txuf&adS om onf/ tb,faMumifhqdkaomf ocifa,½Ionf uay&aemif
NrdKUtrsm;pkwGif w&m;Z&yfrsm;&dSMuonf/ xdktaqmuftOD;udk NrdKUteD;awmifukef;ay:rSaeí xdka'oemawmfudk a[majymcJh
Oykoaf eYwiG f vlrsm;awGUqHpk nf;a0;&mESihf useaf omaeYrsm;wGif aomaMumifhjzpfonf/ þa'oemawmfwGif &ufaygif; awmf
ausmif;tjzpftoHk;jyKcJhMuonf/ w&m;Z&yfacgif;aqmifrsm; awmfrsm;rsm;twGif; a[majymcJhaom a'oemrsm;yg0ifonf/
onf w&m;a[mq&mrsm;r[kwfMubJ tkyfcsKyfa&;rSL;rsm;om xdka'oemxJwGif ocifa,½I\ ynwfawmftay:wGif xm;
jzpfMuonf/ ol\wm0efrSm usrf;wwfq&mrsm;ukd &SmazGí aomoabmxm;udk az:jyonf/ &mxl;? tcGifhtmPmESifh
w&m;a[m&efESifh oGefoif&ef zdwfac:&onf/ ocifa,½IuJh aiGaMu;wdkUYonf ol\EdkifiHawmfü ta&;rygbJ ESvHk;om;xJrS
odkYaom c&D;oGm;usrf;wwfq&mrsm;udk zdwfac:í a[majym opöm&SdpGm emcHjcif;om ta&;BuD;ygonf/ awmifay:a'oem
apcJhonfrSm xHk;pHwpf&yfjzpfonf/ onf rmeBuD;í tusihfudk tm;udk;Muaom xkdacwfumv&Sd
&SifróJc&pf0if 5;3 28

wynfÙawmfwdkhtm; qHk;rÓ0g'ay;awmfrlonfrSm? 3 pdwfMSvHk;MSdrfhcs aomolwdkhonf r*Fvm 5;4


Z
a[RSm 61;2? 3
RSduj./ taujmif;rlum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf xdkolwdkh.MdkifiHz]pf./ 4 pdwfrom 5;5
nnf;wGm;aom olwdkhonf r*FvmRSd uj./ taujmif;rlum;? xdkolwdkhonf oufomc]if;odkh ps
qm 37;11
aRmufujvwHh/Z 5 pdwfMl;nHÙodrfarGËaomolwdkhonf r*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? xdkol 5;6
n
a[RSm 55;1? 2
wdkhonf y]nfawmfudk tarGcHRujvwHh/ps 6 az]mifhrwfc]if;ygRrDudk qmiwfcifrGwfaomolwdkh
onf r*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? xdkolwdkhonf 0ay]mc]if;odkh aRmufujvwHh/n 7 oem; 5;8
#
pHkrufwwfaomolwdkhonf r*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? xdkolwdkhonf oem;pHkrufc]if; a[A]J 12;14
5;9
udk cHRujvwHh/ 8 pdwfMSvHk;z]Lpifaomolwdkhonf r*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? xdkolwdkh X
aRm 8;14
onf bkRm;ocifudk r]ifRujvwHh/# 9 olwyg;csif; cdkufRefy_c]if;udk i)drf;apwwfaomol
wdkhonf r*FvmRSduj./ taujmif;rlum;?xdkolwdkhonf bkRm;ocif. om;awmf[k ac:a0: 5;10
!
c]if;udk cHRujvwHh/X 10 az]mifhrwfc]if;wRm;aujmifh aMSmifhRSufnÇOf;qJc]if;udk cHRaomol 1ay 3;14
wdkhonf r*FvmRSduj./! taujmif;rlum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf xdkolwdkh.MdkifiHz]pf./
11
ighaujmifh oifwdkhudk uJhRJ¸nÇOf;qJI rrSefbJvsuf ty]pfwumwifujaomtcg? oifwdkh
onf r*FvmRSduj./ 12 0rf;ar]mufR…ifr]L;c]if; RSdujavmh/ taujmif;rlum;? aumif;uifbHkY
5;12
oifwdkh.tusKd;onf u(D;vSay./ oifwdkhaRS¸u ay:xGef;aom yaRmzufwdkhudk xdkenf;wl %
w 7;52
nÇOf;qJujy)D/%

bmoma&;acgif;aqmifrsm;udk pdefac:aeonf/ tusifhudk bk&m;ocif csrSwfaom touf&Sif&ef enf;vrf;rsm;onf


tm;udk;í ynwfw&m;udk vdkufavQmufjcif;xuf ESvHk;om;rS avmu\enf;vrf;rsm;ESifh qefYusifaeayonf/ oifonf
vmaom emcHjcif;onf ydkíta&;BuD;onfqdkaom "r®a[mif; bk&m;ociftwGuf touf&Sifrnf qdkygu avmuDom;rsm;
ya&mzufrsm;\ a[majym oGefoifcsufudk jyefvnf ñTefjyae twGuf xl;qef;oa,mif xif&onfh t&mrsm;udk ajymí xko d Ykd
onf/ ocifa,½Ionf þtwdkif;yif a[majymcJhonf/ aexkdif&ef vdktyfayvdrfhrnf/ tjcm;olrsm;u &,lonfh
5;1? 2 BuD;rm;aomvltkyfBuD;onf ocifa,½Iaemufawmf tcsdefwGif oifu ay;urf;&vdrfhrnf/ tjcm;olrsm;u rkef;
odkY vdkufMuonf/ NrdKUxJwGif vlwkdYonf udk,fawmfhtaMumif; onft h csed w f iG f oifucsp&f ayvdrrfh nf/ tjcm;olrsm;u ESyd pf uf
ajymqdkMuNyD;? vlwdkif;u udk,fawmfudk awGUjrifvdkMuonf/ þ onfhtcsdefwGif ulnD&ayvdrfhrnf/ tjcm;olrsm;udk tapcH
uJo h Ykd vlord sm;í xifay:ausmMf um;aom a,½I\wynfah wmf &eftwGuf oif\&ydik cf iG rhf sm;udk t½H;I cH&onfth cg bk&m;ocif
rsm;onf udk,fawmfESifh teD;uyfqHk; taygif;toif;jzpfaom oifhtwGuf jyifqifxm;aomt&mtm;vHk;udk wpfaeYwGif oif
aMumifh rdrdudk,fudk ta&;ygonf[k cHpm;&ef? rmeBuD;&efESifh cHpm;&&dSvdrfhrnf/
ypönf;Opömydkifqdkifvkdpdwf&Sd&ef aoG;aqmifjcif;cH&MurnfrSm 5;3-12 awmifay:a'oemudk em;vnfEdkifrnfh enf;vrf; 4ck
aocsmayonf/ ocifa,½IEiS t hf wl&adS ejcif;aMumifh *kPo
f ud m© &Sdonf/ (1) wynfhawmfrsm;twGuf vlrIa&;usifh0wf jzpfNyD;
&Sv
d movdk aiGEiS t hf mPm&&S&d ef tcGit hf vrf;vnf;&dv S monf/ ,HkMunfoltm;vHk;twGuf pHjyK&rnfhtjyKtrlrsm; jzpfonf/
vltyk Bf u;D onf aemufwzef pka0;Mujyefonf/ od&Yk mwGif (2)xm0&wnfaom EdkifiHawmf\ wefzdk;xm;onfht&mESifh
olwt Ykd m; ra[majymrD? a,½Ionf wynfah wmfwt Ykd m; oD;oefY ,m,Dom wnfaom avmu\ wefzdk;xm;aom t&mrsm;
ac:í rdrd\ taygif;toif; jzpfjcif;aMumifh MuHK&Edkifonfh uGmjcm;yHu k kd jyoonf/ (3) zm&d&wJS \ Ykd tay:,H,MkH unfjcif;ESihf
pHkprf;aESmifh,Sufjcif; taMumif;udk owday;cJhonf/ ocif c&pfawmfvkdvm;onfh ppfrSefaom,HkMunfjcif;wdkY\ uGmjcm;yHk
a,½Ionf emrnfBuD;jcif;ESifh <u,f0jcif;udk rarQmfvifhbJ pdwf udk jyoonf/ (4) "r®a[mif;umvrS arQmfvifhapmifhpm;csuf
romnnf;wGm;jcif;? qmiwfjcif;? n§Of;yef;ESdyfpufjcif;wdkYudk rsm;onf EdkifiHawmftopfwGif jynfhpHkvmrnfudk jyoonf/
arQmfvifh&ef ajymcJhonf/ a,½Iu rdrdwynhfawmfwdkYtm; ,ck awmifay:a'oemonf oiftvdk&Sdaom tcsufudk,lí? rvdk
b0wGif r[kwfbJ aemifb0wGif qkvmbfay;rnf[k pdwfcsrI csifaomtcsufudk y,fxm;&rnfh a'oemr[kwfyg/ a'oem
ay;cJhygonf/ udk,fawmfaemufodkY vkdufjcif;aMumifh emrnfBuD; wpfcv k ;kH udk vufc&H rnf/ c&pfawmf\aemufvu kd rf sm;jzpfaom
vmaomtcsed rf sm;vnf; &Syd gvdrrhf nf/ þa'oemwGif ygaom uREkfyfwkdY rnfodkYjyKrlusifhMuH&rnfudk az:jyaeonf/
ocifa,½I\pum;twdkif; toufr&Sifygu bk&m;ocif\ 5;3-12 awmifay: a'oemyg tcsuf wpfckpDu rnfodkY
owif;pum;udk rdrdtusKd;twGufom toHk;csMuayvdrfhrnf/ r*Fvm &SdEdkifonfudk ajymjyonf/ “r*Fvm&Sdonf” qdkjcif;rSm
5;3-5 ocifa,½Ionf wpfckESifhwpfck qefYusifoa,mifjzpf aysmf&Tifjcif;xuf ydkygonf/ bk&m;ocif\EdkifiHawmfwGif &Sdae
aom (0da&m"d) w&m;a'oemudk tpjyKcJYonf/ odkYaomf aomolwdkY\ a&SmifvTJír&aom tajctaerSefudk jyoonf/
29 &SifróJc&pf0if 5;17

qm;MSifhtvif;taujmif; ocifa,×È oGefoifc]if;


£50¤
13
5;13 oifwdkhonf Tavmu.qm;z]pfuj./ qm;rlum;? tiefuif;aysmufvsSif iefaom
E
rm 9;50? tRomudk tb,fodkhRy]efrnfenf;/ y]ifodkhypfvdkufI ausmfeif;c]if;rSwyg; tb,ftoHk;rsS
vk 14;34? 35
r0if/E
14
oifwdkhonf Tavmu.tvif; z]pfuj./ awmifxdyfY wnfaomr»d¸udk ruG,fMdkif/
15
5;15
w
qDrD;xGef;I awmif;Zvm;atmufY zHk;xm;avhrRSd/ tdrfoltdrfom;taygif;wdkhonf tvif;
rm 4;21? udk Rapc]if;iSg qDrD;cHkay:rSm wifxm;avhRSd./w 16 xdkenf;wl? olwyg;wdkhonf oifwdkh.
vk 8;16
aumif;aomtusifhudk r]ifI? aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtb.*kEfawmfudk csD;
rGrf;apc]if;iSg? olwyg;aRS¸Y oifwdkhtvif;udk vif;apujavmh/

ynwfwRm;taujmif; ocifa,×È oGefoifc]if;


£51¤
17
ynwÖdusrf;? tem*wÖdusrf;rsm;udk zsufy,fc]if;iSg igvmonf[k rxifujMSifh/ zsuf

awmifay:a'oemonf &,farmjcif;? om,mjcif; (od)Yk ajrBu;D opöm&Sad Mumif;udk jyonf/ ,HMk unfjcif;r&Sad omolrsm;udk rnfol
ESifhqdkifaom aumif;pm;jcif;udk uwdray;xm;yg/ a,½I urQ owdrjyKrad y/ aemiftem*wfwiG f bk&m;ocifonf opöm
twGufrl “r*Fvm&Sd\” qdkjcif;rSm arQmfvifhjcif;? 0rf;ajrmuf &SdaomolwdkYudk n§Of;qJjcif;rsm;r&dSaom xm0&EdkifiHawmfxJodkY
jcif;? jyify tajctaersm;udk rSDcdkp&m rvdkjcif; ponfjzifh vufcHac:,ljcif;tm;jzifh qkcsvdrfhrnf/
t"dyÜm,f&onf/ aysmf&Tifjcif;\ teuf½Idif;qHk; yHkpH jzpfaom 5;13 t&omrIeo Yf nf t&omr&Sv d Qif wefz;kd r&Sad y/ c&pf,mef
arQmv f ifjh cif;ESihf 0rf;ajrmuf &Tiv f ef;jcif;&&S&d eftwGuf rnfonfh rsm;onfvnf; rdrdywf0ef;usif&Sdvlrsm;udk awGUxd&ef rBudK;pm;
tzdk;tc ay;&ygavap/ a,½IaemufawmfodkYom vdkufyg/ ygu bk&m;ociftwGuf wefz;kd r&Sv d aS y/ uREyfk w f oYkd nf avmuD
5;3-12 ocifa,½Iu “aumif;uifEikd if aH wmfwnfvek ;D NyD” [k om;rsm;ESifh tvGefwlygu wefzdk; vHk;0 r&Sdacs/ c&pf,mefrsm;
aMunmvdu k af omtcg (4;17)? vlwu Ykd olwo Ykd nf bk&m;ocif onf tjcm;olrsm;enf;wl aeír&ay/ t&omrIeo Yf nf tpm;
\EdkifiHawmfodkY 0ifa&mufEdkif&ef rnfonfht&nftcsif;vdktyf tpmtwGuf taumif;qHk;t&omudk jzpfapouJhokdY uREkfyfwdkY
oenf;[k ar;jref;wwfMuonf/ ocifa,½Iu bk&m;ocif\ onfvnf; tjcm;olrsm;udk tjyKoabmaqmifaom tusKd;
Edik if oH nf avmuDEikd if \ H zGUJ pnf;wnfaqmufyEkH iS hf rwlaMumif; oufa&mufrIay;&rnf/
ajymcJo h nf/ aumif;uifEikd if w H iG f <u,f0jcif;ESihf wefc;kd tmPm 5;14-16 awmifxdyfüwnfxm;aom NrdKUudk uG,fxm;Edkifyg
onf ta&;rBuD;ay/ EdkifiHawmfom;rsm;onf jcm;em;aom ovm;/ ntcsdefwGif xdkNrdKU\ tvif;udk rdkifrsm;pGma0;aom
aumif;Bu;D r*FvmESit hf usK;d aus;Zl;udo k m&SmMuNy;D ? pdwo f abm ae&mrS jrifEikd yf gonf/ uREyfk w f o
Ykd nf c&pfawmftwGuf touf
xm;vnf; jcm;em;ayonf/ oif\ pdwfoabmxm;onf &Siyf gu c&pfawmfrnfonft h oGirf sK;d &Sad Mumif;udk az:jyEdik v f suf
wukd,faumif;qefjcif;? rmefrme? tmPmudk wyfrufjcif; tvif;uJhodkY xGef;vif;ygvdrfhrnf/ uREkfyfwdkYonf (1) pum;
ponfh avmuDoabmxm;twdkif; jzpfygovm;/ odkYr[kwf ajymoifhonfhtcsdefwGif wdwfqdwfpGmaejcif;? (2) vltrsm;
oif\t&Sif ocifa,½Ic&pf\EdrS chf sjcif;ESihf rdru d ,
kd u
f pkd eG v
Yf w
T f enf;wl aexkdifjyKrljcif;? (3) tvif;udk jiif;y,fjcif;? (4) rdrd\
ylaZmfjcif;udk a&mifjyef[yfaeapygovm;/ tvif;udk arS;rSdefapjcif;? (5) rdrd\tvif;udk olwyg;tay:
5;11-12 ocifa,½Iu n§Of;qJjcif;cH&aomtcsdefwGif 0rf; rusa&mufapjcif;? odkYr[kwf (6) tjcm;olrsm;\ vdktyfcsuf
ajrmufMu&ef rSmMum;cJhonf/ n§Of;qJjcif;rsm;onf (1) uREkfyf udk vspvf sL½Ijcif;wdjYk zifh rdrt
d vif;udk zH;k uG,Ef ikd Mf uonf/ avmu
wdkYtm; ajrBuD;ay:&Sd &v'frsm;rS tm½HkvTJay;aomaMumifh? om;rsm;rjrifap&ef oif\tvif;udk rzH;k uG,b f J or®mw&m;\
(2)tay:,H ,HkMunfjcif;rsm;udk z,f&Sm;ay;aomaMumifh? tvif;a&mifozG,f touf&Sifyg/
(3)onf;cHaomolwdkY\ ,HkMunfjcif;udk cdkifcHhapaomaMumifh? 5;17 tusipfh m&dwEå iS hf bmoma&;qdik &f m bk&m;ocif\ ynwf
(4)xdktrIudk MuHKawGU&pOfwGif &dSaom uREfkyfwdkY\ pdwfoabm w&m;rsm;onf vlrsm; bk&m;ociftay: pdwfESvHk;t<uif;rJh?
onf tjcm;olrsm;vkdufavQmufp&m yHkoufaojzpfapaom ÓPf&SdorQESifh cspfEdkifap&ef ay;xm;jcif;jzpfonf/ £oa&v
aMumifh aumif;ygonf/ bk&m;ocif\ ya&mzufrsm;onfvnf; ordkif;wpfavQmufvHk;wGif ynwfw&m;udk vGJrSm;pGmudk;um;í
n§Of;qJ cH&aMumif; od&jcif;tm;jzifh pdwfoufom&m &Edkifyg rSm;,Gif;pGm t"dyÜm,fzGifhqdkcJhonf/ ocifa,½IvufxufodkY
onf ({vd,? a,&rd? 'Ha,v)/ n§Of;qJcH&jcif;u uREkfyfwdkY a&mufcsdefwGif bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf ynwfw&m;
&SifróJc&pf0if 5;18 30

y,fc]if;iSg igvmonfr[kwf/ y]nfÙpHkapc]if;iSg igvmownf;/ 18 igtrSefqdkonfum;? 5;18 x


vk 16;17
aumif;uifMSifhar]u(D; rysufpD;rSDwdkifatmif? ynwÖdusrf;Y ti,fqHk;aompmvHk; AdM>KwvHk; 5;19
x 19
rsS y]nfÙpHkc]if;odkh raRmufrSD rysufpD;R/ xdkaujmifh tujifolonf? ti,fqHk;aomynwf ' ,m 2;10
'
wck udk udk,fwdkifvGefusL;I olwyg;wdkhtm;vnf; xdktwl oGefoif./ xdkolonf aumif;uif
MdkifiHawmfY ti,fqHk;aomol z]pfvdrfhrnf/ tujifolonf udk,fwdkifusifhI olwyg;wdkhtm;
vnf; oGefoif./ 20 xdkolonf aumif;uifMdkifiHawmfY u(D;aomol z]pfvdrfhrnf/ oifwdkh
usifhaomtusifhonf zmRdRSJwdkhMSifh usrf;y_qRmwdkhusifhaomtusifhxuf rvGefromvsSif?
oifwdkhonf aumif;uifMdkifiHawmfodkh r0ifRuj[k igtrSefqdk./

awmif a y:a'oem r*Fvm&Sdol "r®a[mif;usrf; qefYusifzufjzpfonfh bk&m;ocif\ þpdwfoabmudk


rS t"d u usaom rS apmifhpm;csuf avmu wefzdk;xm; qkvmbf rnfodkY ysKd;axmif
oifcef;pmrsm; &mrsm; &rnfenf;/
pdwfESvHk;ESdrfhcsol a[&Sm 57;15 rmeESifhrdrd zmom aumif;uif ,mukyf 4;7-10
(5;3) vGwfvyfpGmaejcif;/ EdkifiHawmf

pdwfrom a[&Sm 61;1?2 rnfonfhtzdk;tc oufomjcif; qm 51


nnf;wGm; ay;&apumrl (2aum 1;4) ,m 4;7-10
(5;4) aysmfyg;jcif;/

pdwfEl;nHhodrfarGU qm 37;5-11 wefcdk;tmPm jynfawmfudk r 11;27-30


(5;5) tarGcH

ajzmifhrwfjcif; a[&Sm 11;4-5 rdrd vdktyfcsuf 0ajymrnf a,m 16;5-11


(5;6) 42;1-4 aemuf vdkufjcif; (auseyf) zd 3;7-11

oem;pHkruf qm 41;1 udk;pm;rIrygaom oem;jcif;cH& {zuf 5;1? 2


(5;7) cGeftm;

pdwfESvHk;jzLpifol qm 24;3-4 vSnfhjzm;rIudk bk&m;udkjrif& 1a,m 3;1-3


(5;8) 51;10 vufcHonf/

&efNidrf;apol a[&Sm57;18?19 urÇmhab;udk bk&m;ocif\ a&m 12;9-21


(5;9) 60;17 rMunfhbJ rdrd\ om;[k tac: a[NAJ 12;10? 11
Nidrf;csrf;rIudkom&Sm cH&

n§if;qJcH& a[&Sm 52;13 qufuyftyfESHrI aumif;uifEdkifiH 2wd 3;12


(5;10) 53;12 tm;enf; udk tarGcH&

ol\t&SnfqHk; a'oemwGif a,½Ionf ol\wynfhawmfrsm;ü ol&Smaeaom t&nftcsif;rsm;udk azmfjy


cJhonf/ xdktwdkif; touf&Sifaomolrsm;twGuf xl;jcm;aomt&mudk odkrSD;xm;ay;aomaMumifh olwdkYudk
r*Fvm&Sdolrsm;[k ac:onf/ xdkt&mrsm;onf avmu\touf&SifyHkESifh qefYusifbuf jzpfMuonf/
aemufqHk;tcsufwGif a,½Iu þt&nftcsif;rsm;udk av;eufpGm jyKpkysKd;axmifvmaomtcg qefYusif
qD;wm;rI jzpfay:vmrnf[k qdkonf/ taumif;qHk; OyrmtaeESifh xdktcsufrsm;tm;vHk;udk a,½ItxJü
awGU&onf/uREykf w f \
Ykd yef;wdik o
f nfud,
k af wmfEiS w
hf &l efjzpfyguuREykf w
f YkdaeYpOftouf&iS yf u
kH kdawmifay:
a'oemu pdefac:vdrfhrnf/
31 &SifróJc&pf0if 5;22

trsufxGufc]if;taujmif; ocifa,×È oGefoifc]if;


£52¤
5;21
"
xG 20;13
21
vltoufudk rowfR/ " owfaomolonf ×Hk;Y ty]pfpDRifc]if;udk cHxdkufay.[l
5;22 aom aRS;ynwfpum;udk oifwdkhujm;Ry)D/ 22 igynwfonfum;? nDtpfudkudk taxmufrwef
e
1a,m 3;15 trsufxGufaomolonf ×Hk;Y ty]pfpDRifc]if;udk cHxdkufay./e nDtpfudkudk uJhRJ¸aomol

udk ½IyfaxG;aompnf;rsOf;rsm;pGmtjzpf ajymif;vJypfcJhMuonf/ 5;19 vltkyfxJ&Sd vltcsKdUwdkYonf tjcm;olrsm;tm; rnfodkY


ocifa,½Iu bk&m;ocif\ ynwfw&m;awmfudk em;vnfap vky&f rnfukd ajymjy&mwGif uRr;f usiMf uaomfvnf; ud, k w f ikd u f rl
rnft h opfaomenf;vrf;taMumif;udk ajymonft h cgwGif vlwYkd bk&m;ocifh w&m;awmf\ t"dutcsufudk r&bJaeMuonf/
tm; ynwfw&m;\ rlv&nf&G,fcsufodkY jyefvnfydkYaqmif&ef a,½Iu bk&m;ocif\ynwfw&m;awmfukd emcHjcif;onf &Si;f jy
BudK;pm;jcif;jzpfonf/ ocifa,½Ionf ynwfw&m;udk qefY jcif;xuf ydí k ta&;Bu;D onf[k &Si;f vif;pGmajymcJo h nf/ ynwf
usifajymqdkcJhjcif;r&Sday/ ynwfw&m;udk tvGJoHk;pm;vkyfjcif; awmfwu Ykd kd avhvmvsuf olwpfyg;tm; vdu k af vQmufap&ef ajym
ESifh csJUum;jcif;wkdYudkom qefYusifcJhjcif;jzpfonf (a,m 1;17 jyjcif;onf ud, k w
f ikd f vufawGUvdu k af vQmufjcif;xuf ydí k vG,f
udk Munfhyg)/ ulygonf/ oifudk,fwdkif bk&m;ocifudk emcHygovm;/
5;17-20 ocifa,½Ionf ynwfw&m;udk zsuf&efvmjcif; 5;20 zm&d&SJwdkYonf olwdkY\ynwfcsufrsm;udk vdkufem&ef
r[kwfygu "r®a[mif;usrf;&Sd ynwftm;vHk;udk ,aeYvdkuf BudK;pm;&mwGif wdusí twdrf;tapmif;r&SdMuacs/ xdkYaMumifh
avQmuf&rnf[k qdkvdkygovm;/ "r®a[mif;usrf;wGif ynwf a,½Ionf uREkfyfwdkYtm; olwdkYxuf omíajzmifhrwf&rnf[k
w&m;tkyfpk oHk;ck&Sdonf/ bmoma&;tcrf;tem;ESifhqdkifaom tb,faMumifh ajymygoenf;/ zm&d&w JS \Ykd tm;enf;csurf mS olwYkd
ynwf? vlrIa&;ESifhqdkifaomynwfESifh udk,fusifhw&m;ESifhqdkif onf tjyifyef;tm;jzifh ynwfw&m;vdu k af vQmuf&onfukd aus
aomynwfrsm;jzpfMuonf/ eyfaeMuNyD;? bk&m;ocifudk olwdkY\ESvHk;om; (pdwfaeoabm
(1) bmoma&;tcrf;tem;ESihf qdik af omynwfrsm;onf xm;) ajymif;vJay;&ef cGirhf jyKMuacs/ a,½Iu uREyfk w f v Ykd yk af om
£oa&vvlrsK;d wk\ dY 0wfjyKu;kd uG,jf cif;trIEiS hf oufqikd o f nf/ aumif;rIrsm;\ t&nftcsif;onf zm&d&SJwdkYxuf om&rnf[k
( 0wf1;2? 3 udk Oyrmtaejzifh Munfhyg) t"du &nf&G,f ajymjcif;jzpfonf/ olwo Ykd nf bk&m;w&m;MunfnKd yakH ygufaomf
csufrSm a,½Ic&pfqDodkY ñTefjy&efjzpfonf/ xdkYaMumifh a,½I vnf; bk&m;ocif\Edik if aH wmfEiS hf a0;uGmvSonf/ bk&m;ocif
taocHí xajrmufNyD;onfhaemufwGif xdkynwfrsm;udk rvdk onf vkyf&yfESifh pdwfESvHk;udk ppfaq;pD&ifawmfrlonf/ trSef
tyfawmhyg/ uREyfk w f o Ykd nf bmoma&;tcrf;tem;ESiq hf idk af om wu,f opömcHro I nf ESv;kH om;xJüom&So d nf/ vltm;vH;k jrif
ynwfrS vGwfajrmufaomfvnf; xkdynwfrsm;\aemufuG,f&Sd &aom tjyKtrlukd *½kpu kd o f uJo
h Ykd rjrif&aom pdwaf eoabm
ed,mrjzpfonfh oefY&Sif;aombk&m;udk cspfí? 0wfjyKudk;uG,f xm;udkvnf; *½kpdkufyg/
&rnfqdkaomtcsufudkrl qufvuf vdkufavQmufMu&rnf/ 5;20 a,½Iu em;axmifaeaomy&dowftm; olwo Ykd nf zm&d&JS
zm&d&w JS oYkd nf ocifa,½Itm; bmoma&;qdik &f m ynwfrsm;udk wd\Yk ajzmifrh wfjcif; (w&m;0ifav;pm;vdu k ef mjcif;)rsK;d r[kwb f J
csKd;azmufonf[k rMumcP pGyfpGJMuonf/ tjcm;ajzmifhrwfjcif; (arwåmESifh emcHjcif;)rsKd;&Sd&efvdktyfonf
(2) vlraI &;ESiqhf ikd o
f nfh ynwfonf £oa&vEdik if w H iG f [k ajymcJo h nf/ uREykf w f \ Ykd ajzmifrh wfjcif;onf (1) bk&m;ocif
aeYpOftouf&Sif&rnfh yHkpHudk jyonf/ (w&m; 24;10? 11 udk uREkfyfwdkYtxJü vkyfaqmifay;aomt&mrSom vm&rnf/ rdrd
Oyrmtaejzifh Munhfyg) rsufarSmufacwfvlUywf0ef;usifESifh vkyaf qmifEikd af omt&mtm;jzifh r[kw&f ay/ (2) Zmwdukd A[dk
,Ofaus;rIonf xdak cwftajctaeESihf tvGeu f mG jcm;aeaom rjyKbJ bk&m;ocifuAkd [djk yK&rnf/ (3) vlw\ Ykd axmufcrH t I ay:
aMumifh tqdkyg vrf;ñTefcsufrsm;tm;vHk;udk wduspGm vdkuf tajcrcHbJ bk&m;ociftay: cefYnm;aMumuf&GHUjcif;üom
avQmufí r&yg/ odkY&mwGif 4if;wdkY\aemufuG,f&Sd ed,mrrsm; tajccH&rnf/ (4) ynwfw&m;udk apmifx h ed ;f jcif;udk ausmv f eG f
onf uRekfyfwdkY tjyKtrludk yJhjyifvrf;jyEdkifygonf/ ocifa,½I vsuf ynwfw&m;aemufuG,f&Sd ed,mrtwdkif; touf&Sif&
onf tqdkyged,mrrsm;udk pHerlemjycJhonf/ rnf/
(3) udk,fusihfw&m;ESifhqdkifaom ynwfrsm; (Oyrm - 5;21? 22 a,½Iu “igynwfonfum;”[k ajym&mwGif ynwf
ynwfawmf 10 yg;) onf bk&m;ocif\ wdkuf½dkufynwfcsuf w&m;udk y,fzsufjcif; (odkY) rdrd\,HkMunfcsufudk xyfjznfhjcif;
rsm;jzpfaomaMumifh wduspGmemcH&ef vdktyfonf/ (xG 20;13 r[kwfyg/ ¤if;tpm; bk&m;ocifonf ynwfw&m;udk tb,f
udk Oyrmtaejzifh Munfyh g/) ud, k u
f siw
hf &m;ESiqhf ikd af omynwf aMumifh ay;&oenf;qdak omtcsuu f kd ydí k em;vnfap&ef ajym
rsm;onf bk&m;ocif\ oabmobm0ESihf tvdak wmfukd azmfjy jyjcif;omjzpfonf/ Oyrm arma&Su “vltoufudk rowf&”
NyD; ,aeYwdkifvnf; tusKH;0ifaeygonf/ ocifa,½Ionf þ [k qdkonf (xG 20;13)/ a,½Iu trsufxGufjcif;yif rjyK&/
ynwfrsm;udk tjynfht0emcHvdkufavQmufcJhygonf/ tb,faMumifhqdkaomf pdwfESvHk;xJü vlowfrIusL;vGefNyD;jzpf
onf[k ajymcJhonf/ zm&d&SJwdkYonf ynwfw&m;udk zwfaom
&SifróJc&pf0if 5;23 32

onf v…wfawmfY ty]pfpDRifc]if;udk cHxdkufay./ nDtpfudkudk usdefqJaomolonf a*[eFm


tRyfY rD;×dȸc]if;udk cHxdkufay./
23
xdkaujmifh oifonf ylaZmfouUmudk ,Zfyvˆifodkh aqmif,lcJhvsuf oif.nDtpfudk
onf oifY ty]pfwifcGifh wpHkwckRSdonf[k atmufarhowdRvsSif? ,ZfyvˆifaRS¸rSm ylaZmf
ouUmudkxm;I oGm;avmh/ 24 nDtpfudkMSifh oifhwifhy)D;rS y]efI ylaZmfouUmudk wifavmh/
25
wRm;awGËbufMSifhtwl vrf;Y oGm;pOfwGifyif? ol.pdwfudkay]apc]if;iSg tvsif
tr]efy_avmh/ odkhr[kwf wRm;awGËbufonf wRm;olu(D;Y tyfrnf/ wRm;olu(D;onf
vnf; vkvifacgif;YtyfI axmifxJY avSmifxm;rnf/ 26 avsmfy]pfaiGRSdorsSudk ravsmfrSDwdkif
atmif axmifxJu rxGufR[k igtrSefqdk./

wyfrufc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if; £53¤


5;27
27
olËr,m;udk ry]pfrSm;R[laom aRS;ynwfpum;udk oifwdkhujm;Ry)D/y 28 igynwf y xG 20;14?
onfum; udavompdwfMSifh olËr,m;udk ujnfÙ×Èaomolonf pdwfMSvHk;xJY xdkrdef;rMSifh wRm; 5;18

tcg udk,fxdvufa&muf vlrowfzl;aomaMumifh ajzmifhrwf 5;25? 26 ocifa,½IvufxufwGif ta<u;rqyfEdkifaomol


onf[k cHpm;Muonf/ odkYaomf a,½Iudk pdwfqdk;MuNyD; rMumrD udk ta<u; rqyfrcsif; axmifxJücsonf/ vlwpfa,muf
olwdkYonf rdrdudk,fwdkif npfnrf;aomtvkyfudkrvkyfbJ a,½I a,mufu xdo k t
l wGuf ta<u;rqyfay;ygu olonf axmif
udk taoowf&ef MuHpnfMuawmhonf/ touf&Sifjcif;ESifh xJüyif aoqHk;Edkifonf/ a'gopdwfaMumifh jyóemydkírjzpfrD
qdkifaom bk&m;ocif\pnf;rsOf;rsm;udk zwf½Iaomtcg þ &efolESifh rdrd\oabmxm;uGJvGJrIudk ajz&Sif;&ef þt&mu
pnf;rsOf;rsm;tm; tb,faMumifh ay;xm;&onfudk em;rvnf vufawGUtMuHay;aeonf (ok 25;8-10)/ oifonf w&m;½Hk;
ygu EIwfuywfawmf\&nf&G,fcsufudk r&bJaevdrfhrnf/ a&mufavmufaom pdwfoabmrwlnDrI &SdcsifrS &Sdayrnf/ odkY
bk&m;ocif\pnf;rsOf;udk vdkufemaomfvnf;? udk,fawmf\ &mwGif csucf si;f ajyvnf&ef BuKd ;pm;ygu ao;i,faom y#dyu©
&nf&G,fcsufudk rjrifatmif rsufpdydwfaecJhzl;ygovm;/ rsm;onfyif &Sif;&ef ydkí vG,fulonf/ ¤if;usrf;ydk'f\ aemuf
5;21? 22 vlowfjcif;onf Bu;D av;aomtjypfjzpfaomfvnf; qdkvdkcsufrSm bk&m;ocifa&SUr&yfrD? nDtpfudkarmifESrrsm;ESifh
trsufa'goonfvnf; bk&m;ocif\arwåmynwfudk csKd; oifhjrwfap&efjzpfonf/
azmufaomaMumifh BuD;av;aomtjypfyifjzpfonf/ þae&m 5;27? 28 "r®a[mif;ynwfu rdrdtdrfaxmifzuf r[kwfol
wGifajymaom trsufa'goonf vlwpfa,muftay:wGif ESifh arxkefusL;vGefjcif;udk rSm;,Gif;onf[k qdkonf (xG 20;
Murf;wrf;cg;oD;aom pdwfxm;&Sdjcif;udk &nfñTef;aeonf/ þ 14)/ odaYk omf a,½Iu tdraf xmifzufr[kwo f El iS hf arxkeu f sL;
t&monf tEÅ&m,fBuD;aom pdwfcHpm;rIjzpfNyD;? rMumcP vGef&ef qE´&Sdjcif;onf pdwfxJü rw&m;aomarxkefusL;vGef
xdef;csKyfír&bJjzpfwwfonf/ xdktcg Murf;wrf;pGmjyKjcif;? jcif;jzpfaomaMumifh tjypfjzpfonf[k qdkonf/ a,½Iu vkyf
pdwfcHpm;rIxdcdkufjcif;? pdwfzdpD;rIrsm;jcif;ESifh 0dnmOfydkif;ysufpD; aqmifcsufudk rSm;,Gif;onf[k qdkvQif vkyfaqmifvdkaompdwf
rIudk jzpfaponf/ trsufa'goonf bk&m;ocifESpfoufaom vnf; rSm;,Gif;onf[k qdkonf/ tdrfaxmifzuftay:wGif
pdwfoabm r&Sdap&ef [efYwm;onf/ oifhpdwfxJü trSef ud, k cf E¨mtm;jzifh opöm&Sad omfvnf; pdwt f m;jzifh opömr&Syd gu
wu,f &Sad omt&mudk rajymbJaeEdik cf ahJ omaMumifh *kP, f al e cdik cf ahH omtdraf xmifü vdt k yfvaS om ,HMk unfpw d cf sru I kd azmuf
ygovm;/ rdrdudk,fudk xdef;csKyfjcif;onf aumif;ygonf/ zsujf cif;jzpfonf/ a,½Ionf qefu Y sizf ufvid tf ay: obm0
odaYk omf c&pfawmfu pdwu f ;l udv
k nf; xde;f csKyaf pvdo
k nf/ a,½I twdik ;f pdw0f ifpm;jcif; (od)Yk use;f rmaom umrqE´&jdS cif;wdu Yk kd
u uREyfk w f oYkd nf pdwaf eoabmxm;rsm;twGuv f nf; ppfaMum tjypfrwifaomfvnf; vufawGUvkyfaqmifygu qdk;npfrnfh
jcif;cH&rnf[k qdkonf/ pdwful;rsm;udk wrifwumESifh tBudrfBudrfawG;awmaejcif;udk
5;23? 24 ysufjym;aeaom qufqHa&;wdkYu bk&m;ocifESifh tjypfwif½IwfcscJhonf/
uREkfyfwdkY\qufqHa&;udk [efYwm;Edkifonf/ rdwfaqGwpfOD;ESifh 5;27? 28 wyfrufaomtawG;onfvnf; tjypfjzpfygu
jyóem&Sdygu csufcsif;ajz&Sif;oifhonf/ tjcm;olrsm;udk rkef; vufawGUvkyfvdkufí roifhygoavm[k vltcsKdUu xifMu
aecsed wf iG f bk&m;ocifuckd spyf gonf[k ajymygu vQKUd 0Suaf om onf/ tjypf&adS omqE´ukd vufawGUjyKvyk jf cif;onf tEÅ&m,f
olyifjzpfonf/ tjcm;olrsm;tay: xm;aom pdwfaeoabm trsKd;rsKd;udkjzpfaponf/ (1) vlwdkYtm; tjypfudk &yfwefY&rnfh
xm;u bk&m;ocifESifh uREfkyfwdkY\qufqHa&;udk a&mifjyef[yf tpm; qifajcay;aponf/ (2) tdrfaxmifudk ysufpD;aponf/
aeonf (1a,m 4;20)/ (3) bk&m;ocif\ EIwfuywfawmfudk wrifwumykefuefjcif;
33 &SifróJc&pf0if 5;33

5;28 y]pfrSm;y)D/z 29 xdkaujmifh vusfmrsufpdz]pfaomfvnf; oifhudk rSm;,Gif;apvsSifA xdkrsufpdudk


z
ok 6;25
5;29
xkwfypfavmh/ wudk,fvHk; iRJodkhcsc]if;udk cHRonfxuf t*Fgwckysufaomf omIaumif;./
30
A
rm 9;42`47 xdkenf;wl vusfmvuf z]pfaomfvnf; oifhudk rSm;,Gif;ap vsSif? xdkvufudk z]wfypfavmh/
wudk,fvHk; iRJodkhcsc]if;udk cHRonfxuf t*Fgwckomysufaomf omIaumif;./

uGmRSif;c]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if; £54¤


5;31
b
31
wzefwHk? r,m;MSifhuGmvdkvsSif z]wfpmudk tyfay;ap [laomynwfpum;RSdy)D/ b 32ig
wRm; 24;1`4 ynwfonfum;? rSm;,Gif;c]if;taujmif;rSwyg; tc]m;aomtaujmif;z]ifh rdrdr,m;MSifh uGm
5;32
r
vk 16;18 aomolonf rdrdr,m;udk rSm;,Gif;ap./ uGmaomrdef;rMSifh pHkbufc]if;udk y_aomolonfvnf;
olËr,m;udk y]pfrSm;./r

uwdopPmtaujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
5;33 £55¤
,
0wf 19;12 33
wzefwHk? r[kwfrrSefbJvsuf usdefqdkc]if;udk ry_R/, usdefqdkc]if;udk y_onftwdkif;

jzpfonf/ (4) tjypfusL;vGefolomru? tjcm;olrsm;udkyg xd taxmuftuljyKygovm;/ odkYr[kwf tdrfaxmifudk wpfppD


cdkufaponf/ tjypf&Sdaom tjyKtrlonf tjypf &Sdaom qE´ NzdKzsufaeygovm;/
xuf ydkí tEÅ&m,f BuD;aomaMumifh tjypf&SdaomqE´udk 5;32 ocifa,½Iu rSm;,Gif;jcif;taMumif; rSwyg; tjcm;
vufawGUrvkyfoifhay/ odkYaomfvnf; tjypf&Sdaom qE´onf taMumif;t&maMumifh uGm&Si;f jywfpjJ cif;udk cGirhf jyK[k qdo k nf/
rSm;,Gif;aom vkyfaqmifcsufudk jzpfapNyD;? vlwdkYtm; xdkodkYajymonfhtcg tdrfaxmifzufonf azmufjyefonfESifh
bk&m;ocifxHrS vrf;vGJapvdrfhrnf/ wpfNyKd ief uf uGm&Si;f jywfp&J rnf[k rqdv k ykd g/ “rSm;,Gi;f jcif;trI”
5;29? 30 a,½Iu vufESifh rsufpdudk z,f&Sm;ypf&ef ajym&m [k teufjyefxm;aom pum;pkrSm usifh0wfysufaom vdif
wGif yHak qmifíajymjcif;jzpfonf/ rsupf u d kd xkwyf pf&efajymae azmufjyefrI touf&iS [ f ef tjyKtrlr[kwaf y[kvnf; oG,0f u kd f
jcif;r[kwfyg/ tb,faMumifhqdkaomf rsufpdrjrifaomolonf t"dymÜ ,f oufa&mufonf/ xkt d rIuu kd sL;vGerf Nd y;D aemuf 0efcs
vnf; wyfrufEikd yf gonf/ odaYk omf þt&mwpfcw k nf;om a&G; awmif;yefí aemifw&aom rdrt d rd af xmifzuf opömrJah Mumif;
p&m&Sdygu rsufpdESifh vuftpHkjzifh i&JodkYoGm;jcif;xuf rsufpd od&aomtcgwGif a&S;OD;pGm cGifhvTwf&ef? &efNidrf;íoifhjrwf&ef
ESihf vufwpfcpk cD sKUd wJv
h suf aumif;uifbo kH 0Ykd ifa&muf&ef omí ESifh qufqHa&;udk jyefvnf wnfaqmuf&ef BudK;pm;oifhonf/
aumif;ayonf/ uREyfk w f o
Ykd nf wpfcgwpf&H tjypfukd rppfaq; uREkfyfwdkYonf tdrfaxmifa&; jyefvnf oifhjrwfaprnfh
yJ toufwmü csefxm;cJh&m ¤if;u uREkfyfwdkYudk ysufpD;apEdkif taMumif;&if;rsm;udk tNrJ &SmazGMu&rnf/ tdraf xmifukd pGecYf mG
onf/ z,f&mS ;ypfaomaMumifh emusijf cif; (tusiq hf ;kd (od)Yk rdrd &ef qifajcr&Smoifhyg/
wefz;kd xm;aomt&mudk z,f&mS ;jcif;) onf tjypfukd cGijhf yKxm; 5;33 þae&mwGif ocifa,½Ionf trSew f &m;udk ajymjcif;\
aomaMumifh a&mufvmrnfh w&m;pD&ifjcif;xuf ydí k aumif;yg ta&;ygyHkudk tav;ay;ajymMum;aeonf/ vlwdkYonf uwdudk
onf/ oifhudk tjypfjyKaprnfht&mrSeforQtwGuf oif\ azmufzsuv f suf pum;udk vG,v f , G u f u l l ayghayghwefwef ajym
toufwmudkppfaq;yg/ xdkt&mudk z,f&Sm;ypf&ef vkyfaqmif Muonf/ usdefqdkjcif;ESifh uwdopömjyKjcif;rsm;udk apmifhxdef;&ef
zdkYvdkaomt&mrSeforQudk vkyfaqmifyg/ ta&;BuD;onf/ 4if;wdkYu ,HkMunfpdwfcsrIudk wnfaqmuf
5;31? 32 uGm&Sif;jywfpJjcif;onf ,ckacwfwGif rsm;pGmepfem ay;NyD; qufuyftyfESHrI&Sdaom vlom;csif;aygif;oif; qufqH
apouJhodkY ocifa,½Ivufxufuvnf; xkdenf;wljzpfonf/ a&;udk jzpfay:aponf/ or®musr;f pmu ayghwefpmG uwdopöm
bk&m;ocifonf tdrfaxmifjyKjcif;udk wpfoufwmtwGuf jyKjcif; (od)Yk used q
f jkd cif;? rdrad pmifxh ed ;f rnfr[kwaf om uwdukd
qufuyftyfESHap&ef &nf&G,fonf (u 2;24)/ vufxyfxdrf; ay;jcif; (ok)Yd bk&m;ocif\emrudk trSjD yKí rSm;,Gi;f pGm used q f kd
jrm;Ny;D onfah emufwiG f uGm&Si;f jywfpjJ cif;udk jyóemajz&Si;f onfh jcif;wduYk kd jypfwif½wI cf sxm;onf (xG 20;7? 0wf 19;12? awm
enf;vrf; (odkY) aoouJYodkY jzpfaeaom qufqHa&;rS xGuf 30;1?2? w&m; 19;16-20)/ uREykf w f oYdk nf ,HMk unfpw d cf sp&mr&Sd
ayguftjzpf toH;k rjyKoifah y/ txufygusr;f yd'k rf sm;wGif ocif onfh tjypfESifhjynhfaeaom vlUavmuwGif usifvnf&aom
a,½Ionf tjcm;olwpfa,mufukd wyfrufí vufxyfvo kd nfh aMumifh tcsKdUaomtajctaersm;wGif usdefqdkjcif;udk vdktyf
qE´jynf0h ap&eftwGuf uGm&Si;f jywfpNJ y;D vufxyfxrd ;f jrm;xm; onf/
jcif;udk csKd;zsufaeolrsm;tm; qefYusifí ajymqdkcJhonf/ ,aeY 5;33-37 usdefqdkjcif; (odkY) uwdopömjyKjcif;wdkYudk vlwdkY jyK
oif\tjyKtrlonf oif\tdrfaxmifa&;udk ydkrdkcdkifrmap&ef avh&Sdaomfvnf; ocifa,½Iu xkdodkYrjyK&ef rdrd\wynhfawmf
&SifróJc&pf0if 5;34 34

u
xm0RbkRm;aRS¸awmfY wnfapavmh [laomaRS;ynwfpum;udk oifwdkh ujm;Ry)D/u 34 ig awm 30;2?
r 23;16`22
ynwfonfum;? usdefqdkc]if;udk tvsSif;ry_R/c aumif;uifbHkudk wdkifwnfI rusdefR/ 5;34
aumif;uifbHkum; bkRm;ocif. yvˆifawmf z]pfownf;/* 35 ar]u(D;udk wdkifwnfI c
,m 5;12
*
rusdefR/ ar]u(D;um; bkRm;ocif. ac] awmfwifRmcHk z]pfownf;/ a,×kRSvifr»d¸udk wdkifwnf a[RSm 66;1
5;35
I rusdefR/ r[mrif;u(D;. r»d¸awmfz]pfownf;/C 36 qHc]nfwyifudkrsS z]Lapc]if;? rnf; C
qm 48;2
apc]if;iSg rwwfMdkifaomf? udk,fOD;acgif;udk wkdifwnfI rusdefR/ 37 oif.pum;rSm [kwf
onfudk t[kwf? r[kwfonfudk r[kwfz]pfapavmh/ TxufvGefaompum;onf raumif;
aomtRmMSifh pyfqdkifay./
5;38
i
uvJhpm;acsc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if; xG 21;24?
£56¤ 0wf 24;20?
38
wRm; 19;21
olËrsufpdudk zsufvsSif udk,frsufpdzsufc]if;udk cHap/ olËoGm;udkcsKd;vsSif udk,foGm;csKd; 5;39
c]if;udk cHap[laom ynwfpum;udk oifwdkhujm;Ry)D/ i 39 igynwfonfum;? aMSmifhRSuf p
vk 6;29

c&pfawmfuJhodkY usrf;nTef; Oyrm atmufygwdkYudkjyKvkyf atmufygwdkYudkvnf; vkyf


pOf;pm;&ef ½Hkjzifh rvHkavmufyg/ aqmif&rnf/
enf;vrf;(6)ck 5;21-22 vlowfjcif; vlowfrIudka&Smif&Sm;jcif; a'goESifhrkef;wD;rIudk
a&Smif&Sm;&rnf/
5;23-26 tvSL yHkrSefay;vSLjcif; bk&m;ocif? vlrsm;ESifh
qufqHa&; rSefuef&rnf/
5;27-30 rw&m;aom rw&m;aomarxkefudk wyfrufaompdwfr&SdapbJ
arxkef a&SmifMuOfjcif; opöm&Sd&rnf/
5;31-32 uGm&Sif;jcif; w&m;0ifvufxyfjcif; vufxyfxrd ;f jrm;jcif;ü jyKchJ
aomuwdtwdik ;f qufuyf
í touf&Sifjcif;/
5;33-37 usdefqdkjcif; usdefqdkjcif; bk&m;ociftay: ayghwef
pGmESifh wm0efr,lbJ
qufuyftyfESHrI rjyK&/
5;38-47 uvJhpm;acsjcif; rdrdtwGuf w&m;rQwrIudk tjcm;olrsm;tm; oem;
&Smjcif;/ jcif;ESifharwåmjyojcif;/
uREfkyfwdkYonf jyif;xefBuD;av;aomtjypfrsm;udk a&SmifMuOfaomfvnf;? ocifa,½I rvkyfapcsifqHk;tjypf
udk usL;vGefwwfMuonf/ txufyg Oyrm (6)ckwGif uREfkyfwdkYtjypfESifh ½kef;uef&rIudk azmfjyonf/ a,½I onf
rdrdaemufvdkufrsm;\toufwmwGif rnfonfhtoufwmrsKd;&Sd&rnfudk nTefjycJhonf/ a,½I oGefoif
onfhtwdkif; touf&Sifaeygovm;/

wdkYtm; rSmMum;cJhonf/ olwkdY\pum;onf vHkavmufonf[k 5;38 þynwf aemufuG,f&Sd bk&m;ocif\ &nf&G,fcsufrSm


qdkcJhonf (,m 5;12)/ oifhudk pum;wnfoltjzpf olwdkYod oem;jcif;u½kPmjzpfonf/ ynwfw&m;udk ay;&jcif;rSm w&m;
ygovm;/ trSeftwdkif; ajymjcif;onf &Sm;yg;aomaMumifh pD&if&efjzpfonf/ “&mZ0wfrEI iS hf udu
k n
f o
D nft
h jypf'Pfukd ay;
“uREkfyfuwday;ygw,f” qdkaompum;udk oHk;&efroifhawmf[k avmh” [k ajymqdkaeygonf/ udk,fwdkif*vJhpm;acs&eftwGuf
cHpm;rdMuonf/ uREkfyfwdkYonf tcsdefwdkif;wGif rSefaompum; vrf;ñTefcsufr[kwfyg (xG 21;23-25? 0wf 24;19?20? w&m;
udk ajymwwfygu rdrad jymonhpf um;udk used q
f jkd cif; (od)Yk uwd 19;21)/ uvJhpm;acsjcif;trIudk uefYowf&efESifh w&m;½Hk;u
wpfckckjzifh wnfap&ef rvkdawmhacs/ pD&ifcsufcsonfhtcg ravQmhayghvGef;? rBuD;av;vGef;bJ pD&if
35 &SifróJc&pf0if 5;47

aomoludk rqD;rwm;MSifh/ oif.yg;wbufudk olwyg;ykwfvsSif? yg;wbufudk vSnfÙI ay;


OD;avmh/p 40 oifhtus±udk ,lvdkI wRm;awGËaomoltm; oifh0wfvHkudkvnf; ,lapc]if;iSg
5;42 tcGifhay;OD;avmh/ 41 tujifolonf oifhudk tMdkify_I cRD;wwdkifoGm;ap./ xdkolMSifhwuG
q
vk 6;30 MSpfwdkifoGm;OD;avmh/ 42 awmif;aomoltm; ay;avmh/ acs;iSg;vdkaomoludkvnf; ri]if;ry,f
MSifh/q

Refoludkcspfc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
5;43
£57^vk 6;27`36¤
Z
0wf 19;18
43
udk,fMSifhpyfqdkifaomoludk cspfavmh/Z Refoludkrkef;avmh [laomynwfpum;udk
ps
wRm; 23;7 oifwdkh ujm;Ry)D/ps 44 igynwfonfum;? oifwdkhonf aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom oifwdkh
5;44 tb.om; z]pfvdkaomiSg? oifwdkh.Refolwdkhudk cspfujavmh/ oifwdkhudk usdefqJaomolwdkh
n
vk 6;27? 28?
w 7;60 tm; arwÖmydkhujavmh/ oifwdkhudk rkef;aomolwdkhtm; aus;Zl;y_ujavmh/ oifwdkhudk aMSmifh
RSufnÇOf;qJaomolwdkhtbdkh bkRm;ocifudk qkawmif;ujavmh/n 45 taujmif;rlum;? aumif;
uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtbonf? aumif;aomol raumif;aomolwdkhtay:Y
udk,fawmf.aeudk xGufapawmfrl./ az]mifhrwfaomol raz]mifhrwfaomolwdkhtay:Y
rdkCf;udk RGmapawmfrl./ 46 oifwdkhudkcspf aom olwdkhtm;om cspfwHk hy_vsSif tb,faus;Zl;wif
oenf;/ tcGefcHolwdkhyif TrsSavmufy_ujonf r[kwfavm/ 47 taqGtrsKd;wdkhtm;om
avmu0wfy_vsSif tb,fodkh xl;r]wfoenf;/ omoemyvlwdkhyif xdktwl y_ujonf r[kwf

Edkifap&ef taxmuftuljyK&ef ynwfw&m;udk ay;xm;jcif; onf/ odkYaomf ocifa,½Ionf rw&m;rIudk wkHYjyef&ef topf
jzpfonf/ odaYk omfvnf; vltcsKUd wdu Yk tjcm;olrsm;tay: olwYkd aomenf;vrf;udk ay;cJhonf/ (rdrd&ydkifcGifhudk awmif;qdkae
\vufwkHYjyefjcif; rSefuefaMumif;udkjy&eftwGuf þpum;udk rnfhtpm; tvum; ay;vdkuf&efjzpfonf/) ocifa,½I\
toHk;jyKMuonf/ “ol uREfkyfudk vkyfcJhwJhtwdkif; olUudk jyefvkyf oGefoifcsuft& w&m;rQwjcif;ESifhoem;jcif;u½kPmudk &,l
jcif;omjzpfonf” [laom pum;rsKd;jzifh rdrdwdkY\ uvJhpm;acs jcif;xuf ay;urf;jcif;u omíta&;BuD;onf/
jcif;udk qifajcay;aeMuqJjzpfonf/ 5;43? 44 uvJhpm;racs&ef ajymjcif;tm;jzifh ocifa,½Ionf
5;38-42 uREyfk w f o
Ykd nf rw&m;jyKjcif;cH&onft h cgwGif uREyfk f uREkfyfwdkYtm; ynwfw&m;jzifh rdrdwkYdtrIudpöudk rqHk;jzwf&ef
wdkY\ yxrqHk;wHkYjyefrIrSm xdkoltm;vnf; rdrdenf;wl jyefcHpm; [efYwm;cJhonf/ &efoludk cspfíqkawmif;ay;jcif;tm;jzifh
ap&efjzpfwwfonf/ odkY&mwGif ocifa,½Iu rdrdtm; jypfrSm; taumif;tm;jzifh tqd;k udk tEdik ,
f El ikd Mf uonf/ 0wfjyK&musr;f
aomolwt Ydk m; aus;Zl;jyK&ef oGeof ifonf/ uREyfk w f o
Ykd nf tNiKd ; 19;18 u rdrdudkcspfrnfholrsm;udkom cspf&efoGefoifonf[k
taw;rxm;bJ cspNf y;D cGiv hf w
T w
f wf&rnf/ þt&monf jzpf½;kd zm&d&SJrsm;u teufzGifhqdkMuonf/ qmvH 139;19-22 ESifh
jzpfpOfr[kwfbJ obm0xufvGefuJaomt&m jzpfonf/ 140; 9-11 wdkYu &efoludkrkef;&efoGefoifaeonf[kvnf;
bk&m;ocifwpfyg;wnf;omvQif olcspfouJhodkY cspfEdkifaom qdMk uonf/ ocifa,½Iurl &eforl sm;udk csp&f rnf[k ajymonf/
cGeftm;udk uREkfyfwdkYtm; ay;Edkifawmfrlonf/ uvJhpm;acs&ef oifonf &eforl sm;udck spíf aumif;pGmqufqyH gu a,½Ionf
BuH pnfrnfhtpm; oifhudk xdcdkufapaomolrsm;twGuf oifh toufwm\ t&Sio f ciftrSejf zpfaMumif; jyoaejcif;jzpf
qkawmif; ay;yg/ onf/ þt&monf rdrdudk,fudk bk&m;ocifxH tjynfht0
5;39-44 ocifa,½Ivufxuf&dS ,k'vlrsK;d wdt Yk wGuf þpum; ay;tyfolrsm;twGufomjzpfEdkifonf/ tb,faMumifhqdkaomf
onf pdwq f ;kd p&mjzpfonf/ yg;wpfzufukd vSnahf y;rnfh ar&S, d bk&m;ocifwpfyg;wnf;omvQif vlwdkYtm; wpfudk,faumif;
onf a&mrtpdk;&udk awmfvSef&mwGif olwkdYudk OD;aqmifrnfh qefrIrS u,fvTwfEkdifawmfrlonf/ uREkfyfwdkY rcspfEdkifonfh
ppfacgif;aqmifrsKd; r[kwfyg/ olwkYdonf a&mrwdkY\zdESdyfrIudk olrsm;tay: arwåmjyEkid &f eftwGuf oef&Y iS ;f aom0dnmOfawmf
cH&aomaMumifh olwrYdk ek ;f wD;aeonfh &efou l kd uvJph m;acsvMkd u \ ulnDrprIudk ,HkMunfudk;pm;&rnf/
&SifróJc&pf0if 5;48 36

avm/ 48 xdkaujmifh aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtbonf pHkvifawmfrlonfenf; 5;48


#
0wf 19;2
wl oifwdkhonfvnf; pHkvifc]if;RSdujavmh/#

vdktyfaomoltm; ay;urf;Ref ocifa,×È.oGefoifc]if;


£58¤
vlrsm;wdkhr]ifapc]if;iSg udk,foDvtusifhudk olËaRS¸arSmufY rusifhrnftaujmif; owd
6 y_ ujavmh/ odkhr[kwf aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtbxHrS tusKd;udk rcHrRuj/
2
xdak ujmifh oifonf t vÉ'geudak y;aomtcg vsSK¸d 0Suaf omolwhkd onf vlrsm;tcsD;trGr;f
udkcHvdkI yJGobifvrf;cRD;Y rdrdwdkhaRS¸rSm wHydk;cRm rÈwfaponfenf;wl ry_MSifh/ igtrSef
qdkonfum;? xdkolwdkhonf rdrdwdkhtusKd;udk Rujy)D/ 3 oifonf tvÉ'geudkay;aomtcg ay;
aujmif;udk rxifRSm;apc]if;iSg? vusfmvufy_onftrÈudk vuf0JvufrsS rodapMSifh/ 4 rxif
RSm;aomtRmudk r]ifawmfrlaom oif.tbonf tusKd;udk xifRSm;pGmay;awmfrlvwHh/

5;48 uREyfk w f Ykd rnfuo k ifEikd rf nfenf;/ (1) tusiphf m&dwå


hJ Ykd pHv aomtjyKtrlukd jyKjcif;r[kwb f J tay:,H[efjyrQom vkyMf u
ydkif; - uREkfyfwdkYonf tjypftemqm vHk;0r&Sd&ef rjzpfEkdifyg/ aom olwkYdudk ajymaejcif;omjzpfygonf/ olwkdY\vkyfaqmif
odkYaomf c&pfawmfESifhwlEdkiforQwl&ef arQmfrSef;Edkifygonf/ (2) csufonf aumif;vQif aumif;vdrhfrnf/ odkYaomf xkdodkYvkyf
pifMu,fjcif;tydik ;f - zm&d&rJS sm;uJo h Ykd rdru
d ,
kd u
f kd avmu\tjypf aqmif&jcif;\ pdwfxm;rSm av;eufrIr&dSacs/ tESpfryg Avm
rsm;xJrS oD;jcm;ae&rnf/ odkYaomf zm&d&SJrsm;uJhodkY r[kwfbJ jzpfaom xkdvkyfaqmifcsufrsm;onf olwkdY&&Sdonfh qkvmbf
rdrdtvkdqE´xuf bk&m;ocif\tvdktwdkif;om qufuyf jzpfNyD; bk&m;ocifonf ½dk;om;pGm,HkMunfaomolwdkYudk qkay;
tyfESH&rnf/ bk&m;ocif\ arwåmESihfoem;jcif; aus;Zl;awmf vdrfhrnf/
udk avmuDom;rsm;xHodkY ,laqmifMu&rnf/ (3) &ifhusufjcif; 6;3 ocifa,½Iu uREkfyfwdkY\ vuf0JvufvkyfaomtrIudk
tydkif; - uREfkyfwkYdonf c&pfawmfESifh wlaom *kPft*FgESifh vusmf vuf rodapESi[ hf k ajym&mwGif bk&m;ocifxaH y;vSLjcif;?
oefY&Sif;aomtoufwmudk wpfcPjcif;ESifh r&Edkifaomfvnf; olwpfyg;tm; ay;urf;jcif;wkdYü pdwfxm;rSefuef&rnf[k oGef
&ifhusufjcif;ESifh jynfh0pHkvifjcif;odkY OD;wnfvsuf BuD;xGm;Edkif oifaejcif;jzpfonf/ a&maESmaeaompdwfoabmxm;ESifh ay;
ygonf/ uREfkyfwdkYonf uav;oli,f? q,fausmfoufESifh urf;&ef vG,fulonf/ rdrdtwGuf tusKd;&&SdEdkifrnfholtwGuf
t&G,af &mufow l x
Ykd rH S jcm;em;aomtrltusirhf sm;udk arQmv f ifh wpfcck v k yk af qmifay;&ef vG,yf gonf/ odaYk omf ,HMk unforl sm;
MuouJo h yYkd if bk&m;ocifonfvnf; uREyfk w f \Ykd 0dnmOfa&;&m onf tusK;d &&efarQmv f ifjh cif;rsK;d udk a&Smif&mS ;vsuf bk&m;ocif
zGHUNzdK;rItqifhwdkif;ü rwlnDaom tjyKtrlrsm;udk arQmfvifhyg \arwåmudk wHjYk yefonft h aejzifh ay;urf;&ygrnf/ oif tb,f
onf/ (4) cspfjcif;tydkif; - bk&m;ocifonf uREkfyfwkdYudk cspf aMumifh ay;urf;ygoenf;/
ouJhodkY uREkfyfwdkYvnf; tjcm;olrsm;udk tjynfht0cspfEkdif&ef 6;3? 4 todtrSwfjyKjcif;ESifh csD;rGrf;jcif; cH&onfhtcgwGif rSef
qufuyfMu&rnf/ aomt&mudk vky&f efv, G yf gonf/ uREyfk w f \ Ykd pdw&f if;oabm
uREfkyfwdkY\tjyKtrlonf uREfkyfwdkY &ifhusufrItqifhESifh rSeu
f efap&eftwGuf qkvmbfukd rarQmv f ifbh J wdwq f w
d pf mG ESihf
avsmfnDrI&Sdygu NyD;jynfhpHkNyD jzpfonf/ odkYaomf ydkrdkBuD;xGm;&ef vQKdU0Sufaomae&mwGif aumif;aomtrIudk jyKwwf&rnf/
twGuf ae&mrsm;pGm &Sdygao;onf/ c&pfawmfESifhwl&ef vdkuf ocifa,½Iu uREkfyfwdkYtm; u@ 3ckwGif rdrd\pdwfoabm
avQmufjcif;udk tjypfjyKvkdaom uREfkyfwdkY\pdwfu vrf; rvGJ xm;udk qef;ppfoifhonf[k qdkonf/ &ufa&mjcif; (6;4)? qk
ygapESifh/ c&pfawmfonf rdrdaemufodkY vdkufol tm;vHk;tm; awmif;jcif; (6;6)ESifh tpma&Smifjcif; (6;18) wdkYjzpfMuonf/
omreftqifrh S ausmv f eG u f m taumif;qH;k tqiho f Ykd a&mufap txufygtrIrsm;udk jyK&mwGif rdrdudk,fudk A[dkrjyKbJ bk&m;
&ef? u@wdkif;ü&ifhusufí rdrdESifhwlvmapzdkYrdefYawmfrlxm; ocifukd A[djk yK&rnf/ uREyfk w f Ykd Munhaf umif;ap&efrjyKbJ bk&m;
onf/ pHkvifjcif;odkY a&muf&ef BudK;pm;olrsm;onf wpfaeY ocifMunfhaumif;ap&efom jyK&rnf/ bk&m;ocif uwday;
aomtcg c&pfawmf pHkvifonfenf;wl pHkvifMuvdrfhrnf aomqkvmbfrSm ½kyf0w¦Kypönf;r[kwf? qkvmbfudk &Smaom
(1a,m 3;2? 3)/ oltwGufvnf; r[kwfyg/ wpfckck vkyfaqmifaomtcgwGif
6;2 þae&mwGif oHk;EIef;xm;aom vQKdU0SufolwdkYrSm oem; “uREy fk f þtrIujkd yKvyk rf eS ;f rnforl rS odvQiv f nf; uREyfk f vkyf
Muifemjcif; (odkY) pdwfoabmxm;aumif;jcif;aMumifh aumif; ygrnfvm;” [k rdrdudk,fudk ar;yg/
37 &SifróJc&pf0if 6;8

qkawmif;c]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£59¤
5
6;5 oifonf qkawmif;yXemy_aomtcg vsSKd¸0Sufaomolwdkhenf;wl ry_MSifh/ xdkolwdkh
X
rm 11;25 onf vlrsm;wdkhaRS ¸rSm xifRSm;apc]if;iSg? yJGobif vrf;qHkvrf;0wdkhY Ryfvsuf qkawmif;c]if;X
6;6
!
4Rm 4;33
iSg tvdkRSduj./ igtrSefqdkonfum;? xdkolwdkhonf rdrdwdkhtusKd;udk cHRuj./ 6 oifonf
qkawmif;aomtcg qdwfnHRmtcef;odkh0ifI wHcg;udk ydwfy)D;rS? rxifRSm;aomtRyfY RSd
awmfrlaom oif.tbudk qkawmif;avmh! / rxifRSm;aomtRmudk r]ifawmfrlaom oif.
6;7
% tbonf tusKd;udk xifRSm;pGmay;awmfrlvwHh/ 7 oifwdkhonf qkawmif;aomtcg omoemy
3Rm 18;26`29
vlenf;wl tcsnf;MSD;aompum;z]ifh txyfxyfr r+GufujMSifh/ xdkolwdkhonf rsm;pGmaompum;
tm;z]ifh rdrdwdkhtvdky]nfÙpHkrnf[k xifrSwfuj./% 8 xdkolwdkhenf;wl ry_ujMSifh/ taujmif;rl
um;? oifwdkhtvdkRSdorsSwdkhudk oifwdkhrawmif;rSD oifwdkhtb odawmfrl./

a,½IESifh usrf;nTef; "r®a[mif;usrf;ü w&m;pD&if&mwGif oem;jcif;udk awGU&aom Oyrmrsm;/


"r® a [mif ;
ynwf a wmf / 0wf 19;18 trsKd;om;csif;onf oifhudkjypfrSm;vQif udk,fwdkif tjypfjyefí rwkefYjyef&/ tNidK;
rxm;&/ udk,fESifhpyfqdkifaomoludk udk,fESifhtrQ cspf&rnf/ igonf xm0&bk&m;
jzpf\/
ok 24;28-29 oif\tdrfeD;csif;wpfbufü taMumif;r&SdbJ oufaorcHESifh/ udk,fEIwfESifh olwpfyg;
udk rvSnfhpm;ESifh/ olonf igüjyKonftwdkif; tusKd;tjypfudk ig qyfay;rnf[k
rqdkESifh/
ok 25;21-22 oif\&efolonf rGwfodyfvQif vkyfauR;avmh/ a&iwfvQif aomufp&mbdkY ay;
avmh/ xdkodkYjyKvQif ol\acgif;ay:ü rD;cJudk yHkxm;í? xm0&bk&m;onfvnf;
oifü qkcsawmfrlrnf/
jrnf 3;27-31 ½dkufaomoltm; rdrdyg;udkay;í uJh&JUjypfwifjcif;ESifh jynfh0ap/ taMumif;rlum;
xm0&bk&m;onf tpOf pGefYypfawmfrrlwwf/

a,½Ionf "r®a[mif;ynwfESifh qefYusifoa,mif xif&aomaMumifh xdkynwfrsm;udk *½kwpdkuf Munfh


oifhygonf/ "r®a[mif;ynwfwGif oem;jcif;u½kPmtaMumif; a&;xm;onfudk rMunfhbJ ausmfoGm;&ef
vG,fulygonf/ txufyg Oyrmrsm;udk Munfhyg/ oem;*½kPmygaom w&m;rQwrI jzpfap&ef bk&m;ocif
jyifqifxm;aomt&mudk arSmufvSefí uvJhpm;acscGifh vdkifpiftjzpf toHk;jyKMuonf/ ynwfw&m;udk xdkodkY
tvGJoHk;pm;vkyfjcif;rsm;udk ocifa,½I qefYusifwdkufcdkufcJhonf/

6;5? 6 vltcsKdU txl;ojzifh bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf rsm;pGm csOf;uyfjcif;onf rrSm;yg/ ocifa,½Iu tm;ravQmh


rdrw
d tYkd m; oef&Y iS ;f olrsm;tjzpf vljrifccH siMf uNy;D vlMum;olMum; bJ ZGJvHkYvjzifh qkawmif;&ef tm;ay;cJhonf/ odkYaomf jzLpif
wGif qkawmif;jcif;jzifh vlwkdY\ tm½HkpkdufrIudk &,lMuonf/ aomESvHk;om;jzifh awmif;jcif;r[kwfbJ pum;vHk;wpfvHk;udk
ocifa,½Iu xkdolwkdYonf rdrdwdkY udk,fudk ajzmifhrwfonf[k xyfcgwvJvJ &Gwfqdkjcif;rsKd;udk tjypfwif½IwfcscJhonf/ uREkfyf
xifaom tjyKtrludk jrifawmfrlNyD; qkawmif;jcif;qkdonfrSm wdkY\qkawmif;csufrsm;onf ½dk;om;jzLpifygu qkawmif;onfh
vltrsm;a&SUwGif vky&f rnft h rIr[kwb f J bk&m;ocifEiS hf oD;oefY tBurd rf sm;vGe;f onf[í l r&Syd g/ qkrawmif;rDwiG f oif awmif;
awGUqHpk um;ajymjcif;jzpfonf[k oGeo f ifco hJ nf/ vltrsm;a&SU vdkonfht&mudk wdusaocsmpGmjyifqifNyD;rSom awmif;yg/
wGif qkawmif;&aomtcsdef&Sdaomfvnf; tjcm;olrsm;u owd 6;9 yXemawmf[k ac:&jcif;rSm ocifa,½Iu wynfhawmf
xm;rdrSom qkawmif;ygu oifonf bk&m;ocif em;anmif; wdt Yk m; ay;tyfcahJ om qkawmif;csujf zpfaomaMumifh jzpfonf/
&ef qkawmif;jcif;r[kwfbJ vlwdkYMum;&ef qkawmif;jcif;om uREfkyfwkYd qkawmif;csufrsm;twGuf yHkpHtjzpfvnf; toHk;jyK
jzpfaMumif;udk azmfjyaeonf/ Edkifonf/ uREkfyfwdkYonf bk&m;ocifudk csD;rGrf;í ajrBuD;ay:&Sd
6;7? 8 pum;vHk;wpfvHk;udk xyfcgwvJvJ&Gwfqkdjcif;aMumifh ud, k af wmf\trIawmftwGuf qkawmif;oifo h nf/ rdr\
d aeYpOf
uREkfyfwdkY\ qkawmif;jcif;udk bk&m;ocifem;anmif;onf vdktyfcsufrsm;twGuf qkawmif;í rdrdwdkY ½kef;uefae&jcif;
r[kwyf g/ qkawmif;csuw f pfcwk nf;jzifh bk&m;ocifxH tBurd f rsm;tay: ulnDrp&ef awmif;cHoifhayonf/
&SifróJc&pf0if 6;9 38

9
xdkaujmifh oifwdkhqkawmif;RrnfrSm aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom tu„Mfkyfwdkhtb?
6;10
udk,fawmf. emrawmftm; ×dkaoav;r]wfc]if; RSdygapaom/ 10 MdkifiHawmf wnfaxmifyg E
r 26;39
apaom/ tvdkawmfonf aumif;uifbHkYy]nfÙpHkouJhodkh ar]u(D;ay:rSm y]nfÙpHkygapaom/E 6;11
w
11
toufarG;avmufaomtpmudk tu„MfkyfwdkËtm; ,aeh ay;oem;awmfrlyg/w 12 olwyg; ok 30;8
6;12
onf tu„Mkfyfwdkhud k y]pfrSm;aomty]pfrsm;udk tu„Mfkyfwdkhonf v…wfo uJhodkh tu„Mfkyfwdkh. x
r 18;21`35
ty]pfrsm;udk v…wfawmfrlyg/x 13 ty]pfaoG;aqmifRmodkh rvdkufrygapbJ? raumif;aom
trÈtRmrSvnf; u,fMÈwfawmfrlyg/ tpdk;ydkifaomtcGifhMSifh bkef;wefcdk;tmMkabmfonf
6;14
urBmtqufquf udk,fawmfYRSdyg./ tmrif[k qkawmif;ujavmh/ '
rm 11;25? 26?
14
oifwdkhonf olwyg;wdkh. ty]pfudk v…wfvsSif? aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom oifwdkh aum 3;13
tbonf oifwdkh.ty]pfudk v…wfawmfrlrnf/' 15 oifwdkhonf olwyg;wdkh.ty]pfudk rv…wf 6;15
"
r 18;35
vsSif? oifwdkhtbonf oifwdkh.ty]pfudk v…wfawmfrrl/"

6;9 “aumif;uifbHkü &Sdawmfrlaom uREkfyfwdkYtb” [laom rS u,fEIwfcH&&ef qkawmif;oifhonf/ c&pf,mefwkdif;onf


pum;u bk&m;ocifonf bke;f wefc;kd ESihf jynfí h oef&Y iS ;f ½Ho
k m pHkprf;aESmifh,Sufjcif;ESifh awGUBuHKMu&onf/ wpfcgwpf&H rdrdü
ru wpfOD;csif;pDudk cspfaombk&m; jzpfaMumif; ay:vGifap jzpfysuaf eonft h &mudk owdrjyKro d nfh tcsed rf sm; &Sw d wfonf/
onf/ þqkawmif;csuf\ yxrpmaMumif;onf bk&m;ocif bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY rcHEdkifaom pHkprf;aESmifh,Sufjcif;rsKd;
udk csD;rGrf;í oefY&Sif;aomemrawmfudk ½dkao*kPfjyK&ef quf udk a&mufap&ef tcGiahf y;awmfrrl[k uwdjyKxm;onf (1aum
uyftyfESHjcif;jzpfonf/ bk&m;ocif\emrawmfudk ½dkaoav; 10;13)/ pHpk rf;jcif;udk odrw S w f wfí atmifjrifEikd af omcGet f m;
jrwfpGm toHk;jyK&efowdxm;jcif;tm;jzifh emrawmfudk ½dkao udkay;&ef qkawmif;NyD; bk&m;ocif\enf;vrf;udkom a&G;cs,f
av;jrwfEdkifygonf/ tu,fí emrawmfudk ayghayghwefwef yg/ pHkprf;jcif;ESifh ywfoufí ydkrdkodvdkygu 4;1 &Sd rSwfpkwGif
toHk;jyKygu bk&m;ocif\ oefY&Sif;jcif;udk atmufarhjcif; r&Sd Munfyh g/
aomaMumifh jzpfonf/ 6;14? 15 ocifa,½Iu olwpfyg;\tjypfudk cGifhrvTwfvQif
6;10 “EdkifiHawmfwnfaxmifygapaom” qdkaom pum;u uREkfyfwdkY\tjypfrsm;udkvnf; bk&m;ocif cGifhvTwfrnfr[kwf
bk&m;ocif\ 0dnmOfydkif;ü tkyfpdk;jcif;udk &nfñTef;jcif;jzpfNyD; [k owday;cJo h nf/ tb,faMumifeh nf;/ uREyfk w f oYkd nf olwyg;
£oa&vvlwdkY a&mrvufrS vGwfajrmuf&ef &nfñTef;jcif; \ tjypfudk cGifhrvTwfygu rdrdonfvnf; bk&m;ocif\ cGifh
r[kwfay/ tmjA[HESifh jyKaomy#dnmOfwGif bk&m;ocif\ vTwfjcif;cH&&ef vdktyfaom tjypfom;jzpfaMumif; jiif;y,f
Ekid if aH wmfukd aMunmcJNh y;D (8;11? vk 13;28)? ,HMk unforl sm;\ aejcif; jzpfonf/ bk&m;ocif\tjypfvTwfjcif;onf uREkfyfwdkY
ESvHk;om;xJü c&pfawmftkyfpkd;jcif;tm;jzifh EdkifiHawmfwnf olwpfyg;\tjypfudkvTwfjcif;aMumifh &onfh &v'f r[kwfbJ
onfukd awGU&onf (vk 17;21)/ raumif;rItm;vH;k udk zsuq f ;D tjypfcGifhvTwfjcif;\t"dyÜm,fudk uREkfyfwdkY odem;vnfjcif;
í aumif;uifopfESifhajrBuD;opfudk wnfaxmifonfhtcgwGif tay:wGif tajccHonf ({ 4;32)/ bk&m;ocifxHrS cGifhvTwf
xdkEdkifiHawmfonf jynfhpHkjcif;odkY a&mufvdrfhrnf (Asm 21;1)/ jcif;udk awmif;cH&ef vG,fulaomfvnf; olwyg;tm; cGifhvTwf
6;10 “tvkdawmfjynfhpHkygapaom” [k qkawmif;onfhtcg &ef cufcw J wfonf/ bk&m;ocifxrH S cGiv hf w T jf cif;udk awmif;cH
rdru d , kd u
f kd jzpfvmorQtwkid ;f vufc&H ef yHt
k yfvu kd jf cif;r[kwf onfhtcgwdkif; “uREkfyfudk jypfrSm;aomol\tjypfudk cGifhvTwf
bJ bk&m;ocif\ pHkvifonfh &nf&G,fcsufonf þurÇmay: cJhNyD;NyDvm;” [k rdrdudk,fudk jyefar;oifhonf/
ESifh rdrdtoufwmü jynhfpHk&ef qkawmif;jcif;jzpfonf/ 6;16 qkawmif;jcif;twGuf tcsdef,l&ef tpma&Smifjcif;onf
6;11 “toufarG;avmufaomtpmudk aeY&uftpOftwdkif; rGejf rwfícufcaJ omtrIjzpfonf/ tpma&Smifjcif;jzifh qkawmif;
ay;oem;awmfrlyg” [k qkawmif;onfhtcg bk&m;ocifonf &ef tcsdefay;EdkifNyD; pnf;urf;&Sdaponf/ vuf&Sdpm;aomufae
touf&Sifjcif;udk ay;í axmufyHhaomt&SifjzpfaMumif; tod onfxuf avQmhcsjcif;tm;jzifh touf&SifEkdifaMumif; owd&
trSwfjyKaejcif;jzpfonf/ rdrd\vdktyfcsuftwGuf rdrdzmom apNyD; bk&m;ocifay;aom qkaus;Zl;udk wefzdk;xm;wwfap
axmufyHh&rnfqdkaom xifjrifcsufonf rSm;,Gif;aeonf/ onf/ ocifa,½Ionf tpma&Smifjcif;udk r½IwfcsbJ vlwdkY\
uREkfyfwdkY vdktyfonfht&mudk bk&m;ocifu aeYpOfaxmufyHh axmufcHrIudk&&ef tpma&Smifaom [efaqmifjcif;udkom ½Iwf
rnf[k ,HkMunfudk;pm;&rnf/ cscJhonf/ ,k'vlrsKd;wdkYonf ynwfw&m;t& wpfESpfwGif
6;13 bk&m;ocifonf uREkfyfwdkYtm; pHkprf;aESmifh,Sufjcif;xJ wpfBurd t f jypfajz&maeYwiG f tpma&SmifMu&onf (0wf 23;32)/
odkY rydkYaomfvnf; wpfcgwpf&H pHkprf;jcif;cH&&ef cGifhjyKwwfyg zm&d&w JS o
Ykd nf olw\Ykd oef&Y iS ;f jcif;udk vlwt Ykd xifBu;D vmap&ef
onf/ wynfhawmfrsm;uJhodkYyif uREkfyfwdkYonf pHkprf;jcif;cH& twGuf wpfywfvQif ESpfBudrftpma&SmifMuonf/ ocifa,½I
onfu h mvrsm;ü u,fEw I cf &H &ef pmwefEiS hf ol\y&d,m,frsm; u pGefYvTwftepfemcHjcif;udk wdwfqdwfpGmESifh ½dk;om;pGm vkyf
39 &SifróJc&pf0if 6;24

tpmaRSmifc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£60¤
16
6;16 oifwdkhonf tpmaRSmifc]if;tusifhudk usifhaomtcg vsSKd¸0Sufaomolwdkhenf;wl
e
a[RSm 58;5 rsufMSmnÇdK;i,fc]if; rRSdujMSifhe / xdkolwdkhonf rdrdwdkhtpmaRSmifonfudk vlrsm;wdkh aRS¸rSm
xifRSm;apc]if;iSg? rdrdwdkh rsufMSmudk zsufwwfuj./ 17 igtrSeftuefqdkonfum;? xdkolwdkh
6;18 onf rdrdwdkhtusKd;udk cHRuj./ 18 oifonf tpmaRSmifaomtcg tpmaRSmifonfudk vlrsm;
y
6;4? 6 wdkhaRS¸rSm rxifRSm;apbJ? rxifRSm;aomtRyfY RSdawmfrlaom oifwdkhtb aRS¸awmfYom
xifRSm;apc]if;iSg? acgif;udk vdrf;usHavmh/ rsufMSmudkvnf; opfavmh/ rxifRSm;aomtRm
udk r]ifawmfrlaom oifwdkhtbonf tusKd;udk xifRSm;pGmay;awmfrlvwHh/y

aiGtaujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£61¤
19
6;19 oHacs;? ydk;RGzsufqD;I olcdk;xGif;azguf cdk;,lRm ar]u(D;ay:rSm bE@mudk rqnf;zl;uj
z
a[A]J 13;5 z 20
MSifh / oHacs;? ydk;RGrzsufqD;I olcdk;rxGif;razguf rcdk;r,lRm aumif;uifbHkY bE@mudk
6;20
A
r 19;21? qnf;zl;ujavmhA / 21 taujmif;rlum;? tujiftRyfY oifwdkh.bE@mRSd./ xdktRyfodkh oif
vk 12;33? wdkh.pdwfMSvHk; aRmufwwf./
1wd 6;19 22
rsufpdum; udk,f.qDrD;z]pf./ xdkaujmifh rsufpdujnfvifvsSif wukd,fvHk; vif;vdrfh
rnf/ 23 rsufpdarÇ];RSufvsSif wudk,fvHk; rdkufvdrfhrnf/ oif.tvif;aomfum;? arSmifrdkuf
z]pfvsSif xdktrdkufonf tvGefrdkufpGwum;/
6;24 24
tb,folrsS ocifMSpfOD;tapudk rcHMdkif/ ocifwOD;udk rkef;I wOD;udk cspfrnf/ ocif
b
vk 16;13
wOD;udk rSDcdkI wOD;udk rcefhrnm;y_rnf/ oifwdkhonf bkRm;ocif.tapudk4if;? avmuD
pnf;pdrf.tapudk4if;? rcHMdkifuj/b

aqmif&ef rdefYrSmonf/ csD;rGrf;jcif;cHvkdaom wpfudk,faumif; qdkonfrSm bk&m;ocifudk aphaphMunfh½Iaomrsufpdjzpfonf/


qefonfh pdwfxm;jzifhr[kwfbJ rSefuefonfhoabmxm;jzifh 6;24 ocifa,½Iu ocifwpfOD;udkom tapcH&rnf[k ajym
0dnmOfa&;&m pnf;urf;udk vdkufavQmufapvdkonf/ onf/ uREyfk w f o
Ykd nf aiGaMu;udk tapcHMuaom? ½ky0f w¦Kypön;f
6;17 oHvGifqDonf vltrsm;oHk;aeus tvSukefwpfckjzpf udk OD;pm;ay;onfh avmuBuD;xJwGif aexdkifaeMuonf/
onf/ ocifa,½Iu “tpma&SmifonfhtcgwGif aeYpOfvkyfae vlwdkYonf b0wpfavQmufvHk; aiGudk &SmazGpkaqmif;Muaomf
ustwdik ;f vkyaf eyg/ tpma&Smifonfukd rjypm;ygESi”hf [k ajym vnf; aoqH;k onft h cg rdrw
d Ykd aiGaMu;rsm;udk xm;cJMh u&onf/
aejcif;jzpfonf/ aiGudkwyfrufjcif;ESifh aiGjzifh 0,f,lEdkifaomt&mudk wyfruf
6;20 aumif;uifb@modkrDS;jcif;udk q,fzdkYwpfzdkYay;jcif;tm; jcif;u bk&m;ocifESifh 0dnmOft&mrsm;tay: qufuyftyfESH
jzifhomrubJ bk&m;ocif\pum;udk em;cHjcif;tm;jzifhvnf; jcif;xuf ydí k tav;omaeonf/ oifpak qmif;xm;aomt&m
vkyaf qmifEikd yf gonf/ rdr\ d aiGaMu;udk bk&m;ocif\ trIawmf rsm;taMumif;udkom tcsdefukefyifyef;cHí oif pOf;pm;awG;
twGuf ay;urf;jcif;onf aumif;uifbHkü &if;ESD;jr§KyfESHjcif;ESifh awmayvdrfhrnf/ ½kyf0w¬K ypönf;\ axmifacsmufxJodkY oif
wlygonf/ odkY&mwGif uREkfyfwkdY\aiGaMu;udk rnfodkY toHk;jyK r0ifrdygapESifh/ “aiGudkwyfrufjcif;onf raumif;aom trI
onfukd tm½Hpk u dk o
f nfxuf bk&m;ocif\ &nf&, G cf suf jynfph kH t&mtm;vHk;\ rlvtjrpf jzpfonf” (1wd 6;10)/ aiGonf
ap&efom &nf&G,fvsuf cyfodrf;aomtrIudk jyKMu&rnf/ oif\ocifr[kwfbJ bk&m;ocifonfom oif\ocif jzpf
6;22? 23 0dnmOf½lyg½HkqdkonfrSm bk&m;ocif uREkfyfwdkYtm; aMumif; ½dk;om;pGm 0efcHEdkifygovm;/ oif\pdwful;? tcsdefESifh
vkyfapcsifonfht&mudk &Sif;vif;pGm odjrifEdkifpGrf;jzpfNyD; þ BudK;yrf;rItrsm;pkonf rnfolUtwGufjzpfoenf;[k ar;jcif;
urÇmavmuudk bk&m;ocifjrifonfhtwdkif; jrifwwfjcif;jzpf tm;jzifh ppfaq;Edkifygonf/
onf/ odaYk omf þ0dnmOfa&;tjrifonf vG,u f pl mG zH;k uG,Ef ikd f 6;24 ocifa,½Iu ruG,af ysmufEidk af om? rcd;k ,l rysupf ;D Edik f
ygonf/ rdrdtusKd;udk &SmaomqE´rsm;? pdwf0ifpm;rIrsm;? udk,f aomt&mrsm;twGufom opömcH&ef &Sif;jy&mwGif aumif;uif
usK;d &Smaom yef;wdik rf sm;u xd½k yl g½Hu
k kd ydwq
f Ykd [efw Y m;Edik o
f nf/ \wefzdk;xm;aomt&mESifh ajrBuD;\ wefzdk;xm;aomt&mudk
bk&m;ocifudk tapcHjcif;onf xkd½lyg½Hkudk jyefvnfxdef;odrf; EdIif;,SOfjycJhonf/ rdrdydkifqdkifaom ypönf;Opömrsm;\ qGJaqmif
&ef taumif;qHk;aom enf;vrf;jzpfonf/ aumif;aomrsufpd rIudk rcHoifhyg/ odkYr[kwfygu ypönf;Opömu uREkfyfwdkYudk
&SifróJc&pf0if 6;25 40

pdk;Rdrfc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£62¤
25
xdkaujmifh igqdkonfum; tb,fodkhpm;aomufRrnf[k touftbdkhrpdk;RdrfujMSifhr/ 6;25
r
tb,fodkh 0wfRrnf[k udk,ftbdkh rpdk;RdrfujMSifh/ tpmxuftouf r]wfonf r[kwfavm/ vk 12;11? 22
6;26
t0wfxuf udk,fr]wfonfr[kwfavm/ 26 rdkCf;aumif;uifY usifvnfaomiSufrsm;udk ,
qm 147;9
ujnfÙ×Èqifc]ifujavmh/ xdkiSufwdkhonf rsKd;aphudk rpdkufru(J? pyg;udkrRdwf? usDY rpkroGif;/ 6;27
u
odkhaomfvnf; aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom oifwdkhtbonf olwdkhudk au„;arG;awmfrl qm 39;5
./, xdkiSufwdkhxuf oifwdkhonf tvGefr]wfonf r[kwfavm/ 27 tb,folonf pdk;Rdrfc]if;
tm;z]ifh rdrdtoufwmudk wawmifcefhrsS wdk;yGg;apMdkifoenf;/ u
28
t0wftbdkhY tb,faujmifh pdk;RdrfRoenf;/ awmMSif;yifwdkhonf tb,fodkhaom
tm;z]ifh u(D;yGg;onfudk qifc]ifatmufarhujavmh/ xdktyifwdkhonf tvkyfvnf; rvkyf?
6;29
csnfz]pfapc]if;iSg riifr0ifh/ 29 odkhaomfvnf; bkef;u(D;aomaRSmvrkefrif;u(D;. t0wfc c
3Rm 10;4`7
onf xdktyifwyifrsS. t0wfudk rrSD[k igqdk./ 30 ,Hkujnftm;enf;aomolwdkh*? ,aeh
toufRSifvsuf eufz]ef rD;zdkxJodkhaRmufaom awmr]ufyifudk bkRm;ocifonf xdkodkhaom 6;30
*
r 8;26
t0wfMSifh zHk;v…rf;awmfrlvsSif? xdkrsSru oifwdkhudk t0wfMSifh zHk;v…rf;awmfrlrnf r[kwf
avm/ 31 xdkaujmifh tb,fodkh pm;aomufRtHhenf;? tb,fodkh 0wfRtHhenf;[lI rpdk;Rdrfuj
MSifh/ xdktRmrsm;udk omoemyvlwdkhonf RSmazGwwfuj./ 32 xdktRmrsm;udk oifwdkhonf
6;33
toH;k vdak ujmif;udk aumif;uifbYkH RSad wmfral om oifwhkdtbonf odawmfr. l / 33 bkRm;ocif. C
r 19;29
MdkifiHawmfMSifh az]mifhrwfc]if;wRm;awmfudk aRS¸OD;pGm RSmujavmh/ aemufrS xdktRmrsm;udk
xyfI ay;awmfrlvwHh/C 34 xdkaujmifh eufz]eftbdkh rpdk;RdrfujMSifh/ eufz]efaehonf rdrdtbdkh
pdk;Rdrfvdrfhrnf/ ,ckaehYRSdaom raumif;roifhaomtRmonf ,ckaehbdkh avmufay./

vTrf;rdk;oGm;vdrfhrnf/ rdrd\ Opömypönf;rsm;onf rdrdtwGuf jynf0h apjcif;? bk&m;ocif\ *kPt f *Fgudk pHtjzpf vufcjH cif;ESihf
tvGet f a&;Bu;D ovdjk zpfvmygu 4if;wdEYk iS hf tqufjzwf&ef vdk t&m&mü udk,fawmhfudk tapcHjcif;ESifh emcHjcif;[k t"dyÜm,f
tyfvdrfhrnf[k qkdvdkonf/ uREkfyfwdkYonf xm0&wnfwHhonfh &onf/ oifhtwGuf trSefwu,fta&;BuD;aomt&mum;
t&mudk a&G;cs,fcJhNyD;aomaMumifh rdrdydkifqdkiforQjzifh wif;wdrf tb,ft&menf;/ vlrsm;? ypönf;rsm;? yef;wdkifrsm;ESihf tjcm;
a&mifh&JpGm touf&Sif&ef qHk;jzwfcsufcs&rnf/ vdktifqE´rsm;u yxrqHk;OD;pm;ay;ae&mudk&&ef ,SOfNydKifae
6;25 pd;k &dryf yl efjcif;onf raumif;aom tusK;d oufa&mufru I kd Muonf/ oiffhtoufwm\u@wdkif;ü bk&m;ocifudk yxr
jzpfapaomaMumihf axmufyahH y;rnf[k bk&m;ocifu uwdjyK ae&may;&ef a&G;cs,jf cif;r&Syd gu xkt d &mrsm;onf bk&m;ocif
xm;aom rdrv d t
kd yfcsurf sm;twGuf pd;k &drjf cif;r&S&d ef ocifa,½I tpm; yxrae&mudk vsifjrefpGm&,lMuvdrhfrnf/
rdefYawmfrlygonf/ pdk;&drfylyefjcif;onf (1) oif\usef;rma&; 6;34 reufjzeftwGuf tpDtpOfqjJG cif;onf tcsed u f kd aumif;
udk xdcu kd af ponf/ (2) oifyyl efaeaom udpu ö oif\ tawG; pGmtoHk;csjcif;jzpfNyD; reufjzeftwGuf ylyefaomua&mufjcif;
tm;vHk;udk 0g;rsKdvdkufonf/ (3) oif\ pGrf;aqmifEdkifrIudk onf tcsdefudk jzKef;wD;jcif;jzpfonf/ wpfcgwpf&H þESpfck\
taESmift h ,Sujf zpfaponf/ (4) tjcm;olrsm;tay: qufqyH kH uGmjcm;csufudk od&ef cufcJwwfonf/ owd&SdpGm jyifqifjcif;
udk qd;k usK;d oufa&mufaponf/ (5) bk&m;ociftay: ,HMk unf onf yef;wdik f ajcvSr;f rsm;ESihf tpDtpOfrsm;udk BuKd wifpOf;pm;í
udk;pm;rIudk avQmhyg;aponf/ pdk;&drfaomu\ qdk;usKd;rsm; oifh bk&m;ocif\ vrf;jyrIukd ,HMk unfu;kd pm;jcif;jzpfonf/ aumif;
tay: rnfrQoufa&mufaeygoenf;/ pdk;&drfylyefjcif;ESifh ppf rGefpGm jyifqifjcif;onf pdk;&drfaomuudk avQmhyg;apEkdifonf/
rSeaf om 0efwmxm;jcif;\ uGmjcm;csurf mS pd;k &dryf yl efjcif;onf pd;k &drjf cif;onf aMumuf&UHG aompdwEf iS hf jynf0h apNy;D bk&m;ocif
oif\vkyaf qmifru I kd [efw
Y m;Ny;D ? 0efwmxm;jcif;u vufawGU udk ,HkMunfudk;pm;&ef cufcJaponf/ olwkdYu bk&m;ocifESifh
vkyfaqmifaponf/ qufqHa&;udk rdrdwdkY\tpDtpOfjzifh taESmihft,Sufay;
6;33 “bk&m;ocif\ EdkifiHawmfESifh ajzmifhrwfjcif;w&m;awmf wwfMuonf/ reufjzeftwGuf pdk;&drfjcif;onf ,aeY oifESifh
udk a&S;OD;pGm &SmazGjcif;” \ t"dymÜ ,frmS OD;pGmbk&m;ocifxo H Ykd bk&m;ocif\ qufqHa&;udk rxdcdkufapygESifh/
tultnDawmif;cHjcif;? rdr\ d tawG;udk bk&m;ocif\qE´EiS hf
41 &SifróJc&pf0if 7;6

tc]m;olrsm;tay: ty]pfwifa0zefc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;


£63^vk 6;37`42¤
7;1
i
1aum 4;5
7;2
7 oifwdkhonf ppfaujmqHk;z]wfc]if;MSifh uif;vGwfRrnftaujmif; olwyg;.trÈY ppfaujm
qHk;z]wfc]if;udk ry_ujMSifh/i 2 oifwdkhonf tujifwRm;twdkif; olwyg;udk pDRifuj./
p
rm 4;24
xdkwRm;twdkif; pDRifc]if;udk cHRujrnf/ tujifcsdef? wif;yrmEMSifh olwyg;tm; ay;./ xdk
yrmEtwdkif; udk,fcHRujrnf/p
3
udk,frsufpdYRSdaom wHusifudk ratmufarhbJ nDtpfudk rsufpdYRSdaom ai]mifhi,fudk
tb,faujmifh ujnfÙ×Èoenf;/ 4 udk,frsufpdY wHusifRSdvsufyif nDtpfudktm; oif.
rsufpdYRSdaom ai]mifhi,fudk xkwfygRap[k tb,fodkhqdkoenf;/ 5 vsSKd¸0Sufaomol? udk,f
rsufpdYRSdaom wHusifudk aRS;OD;pGmxkwfypfavmh/ aemufrS nDtpfudk rsufpdYRSdaom ai]mifh
i,fudk xkwfypfc]if;iSg RSif;vif;pGmr]ifvdrfhrnf/
6
z]LpifaomtRmudk acG;wdkhtm; ray;ujMSifh/ ykvJRwemwdkhudk 0ufwdkhaRS¸rSm rcsrxm;
ujMSifh/ odkhy_vsSif xdktRmwdkhudk ausmfeif;I oifwdkhudk vSnfÙvsuf udkufz]wfujvdrfhrnf/

rpdk;&drf&ef 6;25 oifhtoufwmudk zefqif;xm;aombk&m;tm; oifhtoufwm\tao;pdwfu@


taMumif ; &if ; rsm;twGuf ,HkMunfpdwfcsEdkifygonf/
(7)ck 6;26 tem*wftwGuf pdk;&drfjcif;onf ,aeY oif\vkyfaqmif tm;xkwfrIudk [efYwm;onf/
6;27 pdk;&drfjcif;onf taxmuftulay;onfxuf ab;Oy'f ydkí jzpfaponf/
6;28-30 bk&m;ocifonf rdrdtay: rSDcdkaomolrsm;udk vspfvsL r½Iyg/
6;31-32 pdk;&drfjcif;onf ,HkMunfjcif;r&Sdjcif;ESifh bk&m;ociftm; em;rvnfjcif;udk jyonf/
6;33 bk&m;ocif uREfkyfwdkYtm; vkyfaqmifapvdkaom pdefac:rIrsm; &Sdaomfvnf; pdk;&drfjcif; u
rvkyfaqmifEdkif&ef [efYwm;onf/
6;34 wpfaeYpt D wGuof m touf&iS jf cif;onf aomupdwEf iS hf rjynfah p&ef xde;f odr;f ay; onf/

7;1? 2 ocifa,½Iu olwyg;udk w&m;rpD&ifbJ rdrd\pdwf onf/ ocifa,½Iu rdpämq&mrsm;udk az:xkwf&ef oGefoifcJh
oabmESifh tjyKtrludk qef;ppf&ef ajymcJhonf/ uREkfyfwdkYtm; NyD; (7;15-23)? aygvkuvnf; toif;awmfwGif pnf;urf;jzifh
pdwftaESmifht,Sufay;wwfaom tjcm;olwpfOD;\ trl qHk;rjcif;&Sd&rnf[k oGefoifí (1aum 5;1? 2)? aemufqHk;ydwf
tusihfonf uREkfyfwdkYüvnf; &Sdaewwfí uREkfyfwdkYrESpfouf w&m;pD&ifrnfholrSm bk&m;ocifjzpfonfudk t<uif;rJh,HkMunf
aomtusifh jzpfaewwfonf/ uREkfyfwdkY rjyKjyif&ao;aom &ef ajymcJhonf (1aum 4;3-5)/
tusifhqkd;rsm;ESifh tjyKtrlrsm;udk tjcm;olrsm;xJwGif awGU& 7;6 bk&m;ocif\ ynwfw&m;awmft& 0ufrsm;onf npf
aomtcg uREyfk w f Ykd tvGejf yKjyifay;csiMf uonf/ rdr\d tm;enf; nL;aom wd&pämefjzpfonf (w&m; 14;8)/ roefY&Sif;aom
csufudkqifajcay;aeNyD;? tjcm;olrsm;\ tm;enf;csufudk wd&pämefukd xdrad omolonf “bmoma&;tcrf;tem; xH;k wrf;
yHBk u;D csUJ &ef vG,u f al eygovm;/ oifonf tjcm;olwpfa,muf t& roefY&Sif;aomaMumifh” xkdroefY&Sif;jcif;udk z,f&Sm;jcif;
udk tjypf wifa0zef&ef tqifoifhjzpfaeygu oifonfvnf; rjyKao;oa&GU Adrmefawmfxo J Ykd 0ifa&mufí 0wfjyKu;kd uG,jf cif;
xkdenf;wl tjypfwifa0zefcH&&ef xkdufwefovm;[k rdrdudk,f rjyK&acs/ ocifa,½Iu oef&Y iS ;f aomoGeo f ifcsurf sm;udk rpif
udk qef;ppfyg/ rdrdudk,fudk a&S;OD;pGm ppfaMumNyD;rS udk,fESifh Mu,faom odkYr[kwf roefY&Sif;aomolrsm;vuf0,f tyfESHjcif;
pyfqdkifoludk arwåmjzifh cGifhvTwfí ulnDyg/ rjyK&[k qdkonf/ pifMu,faomw&m;udk em;raxmifvdkbJ xdk
7;1-5 ocifa,½Iu “ppfaMumqHk;jzwfjcif;udk rjyKMuESifh” [k w&m;pum;udk tpdwfpdwft>rm>rm zsufqD;ypfrnfholrsm;tm;
ajym&mwGif rdrdudk,fudk wnfaqmuf&eftwGuf tjcm;olrsm; oGeo f ifjcif;onf tcsn;f ES;D yifjzpfonf/ r,HMk unforl sm;xHoYkd
udk qGJcswwfaom vQKdU0Sufítjypf&Smwwfonfh pdwfoabm EIwfuywfawmfa0iSjcif;udk r&yfwefYoifhay/ odkYaomf rnfolU
xm;udk qefu Y sií
f ajymjcif;jzpfonf/ tjypf&mS wwfonft h awG; xHwGif rnfonfht&mudk rdrdoGefoifoifhonfudk ynm&SdpGmjzifh
tac:tm;vHk;udk qefYusifí ajymqdkaejcif; r[kwfyg/ tqdk; a0zefydkif;jcm;wwfygu tcsdef jzKef;wD;jcif;ESifh uif;vGwfvdrhf
rjrifwwfbJ a0zefyikd ;f jcm;wwfap&ef Ed;I aqmfvu kd jf cif;omjzpf rnf/
&SifróJc&pf0if 7;7 42

awmif;c]if;? RSmc]if;MSifh wHcg;acgufc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;


£64¤ 7;7
7
awmif;ujavmh/ awmif;vsSif Rrnf/q RSmujavmh/ RSmvsSifawGËrnf/ wHcg;udk acgufuj q
a,m 15;7? 16?
avmh/ acgufvsSif zGifhrnf/ 8 awmif;aomolrnfonfum; R./ RSmaomolvnf; awGË./Z 16;23? 24?
1a,m 3;22?
acgufaomoltm;vnf; wHcg;udk zGifh./ 5;14? 15
9
om;onf rkefhudk awmif;vsSif rdrdom;tm; ausmuf udk ay;rnfol? 10 ig;udkawmif;vsSif 7;8
Z
ar+Gudkay;rnfol wpHkwa,mufrsS oifwdkhwGif RSdo avm/ 11 oifwdkhonf tqdk;z]pfvsufyif a, 29;12? 13
udk,fom;wdkhtm; aumif;aomtRmudk ay;wwfvsSif? xdkrsSru aumif;uifbHkYRSdawmfrl 7;12
aom oifwdkhtbonf qkawmif;aomolwdkhtm;? aumif;aomtRmudk omIay;awmfrl rnf ps
vk 6;31
n
r[kwfavm/ 12 oifwdkhonf udk,fY olwyg;y_apvdkorsStwdkif; olwyg;Y y_ujavmh/ps T aRm 13;8`10?
ynwfum; ynwÖdusrf;MSifh tem*wÖdusrf;wdkh. tcsKyftc]myif z]pfownf;/n *v 5;14

aumif;uifbHkodk¸oGm;Rmvrf;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£65¤
7;13
13
usOf;aomwHcg;udk 0ifujavmh/# ysufpD;c]if;odkh aRmufaomvrf;MSifh wHcg;onf # vk 13;24
us,f0ef;onfz]pfI 0ifaomolwdkhonf rsm;uj./ 14 toufRSifc]if;odkh aRmufaomvrf;MSifh
wHcg;onf tvGefusOf;ar]mif;onfz]pfI? awGË0ifaomolwdkhonf enf;uj./

7;7? 8 ocifa,½Iu bk&m;ociftm; &SmazG&mwGif pGJpGJNrJNrJ oem;Muifemwwfrnfr[kwfygavm/


vkyfaqmif&ef ajymcJhonf/ vltcsKdUwdkYu pdwfygjcif;enf;yg;pGm 7;11 ocifa,½Iu oifwkdYonf “tqdk;jzpfvsufyif” [k ajym
&SmazGNyD;aemufwGif vufavQmhMuNyD;? bk&m;ocifudk &SmrawGU &mwGif tjypf&Sdí azmufjyefwwfaomvlUobm0ESifh oefY&Sif;
[k ajymwwfMuonf/ bk&m;ocifudk oduRrf;&eftwGuf ,Hk pHkvifaombk&m;ocif\ uGmjcm;yHkudk EdIif;,SOfjycJhonf/
Munfjcif;? tm½Hpk u kd jf cif;? tqH;k wdik af tmifvu kd af vQmufjcif;rsm; 7;12 þusr;f csuu f kd a&Tynwftjzpf vlord sm;Muonf/ bmom
vdktyfNyD; xkdodkYjyKvkyfygu qkv'fudk &&Sdvdrfhrnf[k ocif w&m;rsm;pGmwGif tEkwo f abmaqmifvsuf þodaYk jymMuonf/
a,½Iu pdwcf sraI y;cJo h nf/ bk&m;ocif\ rsuEf mS ud&k mS &mwGif rdrtd ay:ü olwpfyg; rjyKapvdo k nft
h &mudk olwpfyg;tay:ü
t½HI;ray;ygESihf/ todynm? pdwf&SnfrI? ÓPfynm? arwåmESifh rjyKvkyfESifh/ ocifa,½Ionf ¤if;udk tjyKoabmaqmifvsuf
em;vnfEdkifpGrf; ydkrdk&&Sd&ef qufvufqkawmif;yg/ udk,fawmf ajymMum;jcif;tm;jzifh ydkíav;eufapcJhonf/ olwpfyg;udk
onf oifhtm; ay;oem;awmfrlvdrfhrnf/ rxdcu kd af p&ef a&Smifjcif;onfrcufcv J yS g/ rdru
d OD;pGm olwpf
7;9-10 ocifa,½Iajymaom yHkOyrmwGif uav;i,fonf yg;twGuf aumif;aomt&mwpfcck v k yk af y;jcif;om ydí
k cufcJ
ol\zcifxHwGif rkefYESifhig; (ypönf;ESifh vdktyfaomt&m) udk onf/ ocifa,½Iay;cJhaom a&Tynwfonf uREkfyfwdkYtm;
awmif;onf/ tu,fí uav;i,fu tqdyf&Sdaoma>rudk bk&m;ocif aeYpOfjyoaeaom aumif;jrwfjcif;ESifh oem;jcif;
awmif;cHygu ynm&Sdaomzcifonf awmif;qdkcsufudk ay;yg tm;vH;k \ tajccHtw k jf rpfjzpfonf/ ,aeY oif jyKvyk Ef ikd af om
rnfavm/ wpfcgwpf&w H iG f uREyfk w
f aYdk wmif;aeaomt&monf aumif;jrwfaom aus;Zl;jyKjcif;wpfckudk pOf;pm;Munfhyg/
]a>r} jzpfaMumif;udk bk&m;ocifodawmfrlaomaMumifh uREkfyf 7;13? 14 xm0&touf&Sifjcif;odkYydkYaom wHcg;onf usOf;
wdkY pGJNrJpGmawmif;cHaeapumrl ray;acs/ bk&m;ocifonf cspf ajrmif;onf (a,m 10;7-9)/ c&pf,mefwpfOD;jzpf&ef cufcJ
wwfaom zcifjzpfaMumif;udk ydkí odvmonfESifhtrQ rdrd onf[k qdkvdkaejcif;r[kwfyg/ odkY&mwGif bk&m;ocifESifh twl
twGufaumif;aomt&mudk awmif;vmaomtcg udk,fawmf xm0&touf&SifEdkif&eftwGuf vrf;wpfckwnf;om&SdNyD;?
ay;oem;awmfrlygrnf/ xkvd rf;twdik ;f avQmuf&ef qH;k jzwfoel nf;ygonf/ ocifa,½I
7;11 c&pfawmfonf crnf;awmfb&k m;\ ESv;kH om;udk jyoae udk ,HkMunfjcif;onf aumif;uifbHkodkY ydkYaqmifay;rnfh wpfck
onf/ bk&m;ocifonf wpfudk,faumif;qefjcif;? ESarsmwGefY wnf;aomvrf;jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf udk,fawmf
wdkjcif;r&Sdyg/ uREkfyfwdkYonf qkawmif;csufrsm;ESifh txHawmf wpfyg;wnf;omvQif uREyfk w f \
Ykd tjypfrsm;twGuf taocHcNhJ y;D
odkY csOf;uyfonfhtcgwGif olawmif;pm;uJhokdY awmif;jcif;? bk&m;ocifa&SUawmfü ajzmifrh wfapygonf/ ud, k af wmf\enf;
odkYr[kwf EdSrfhcsc,0yfwGm;awmif;yefjcif;jyK&ef rvdkyg/ udk,f vrf;jzifh touf&iS jf cif;onf vlBuKd uef nf;aomfvnf; rSeaf om
awmfonf em;vnfay;í *½kpdkufwwfNyD;? ESpfodrfhaomzcif vrf;jzpfonf/ xdkvrf;wpfck&SdaomaMumifh bk&m;ocifudk
jzpfygonf/ vlom;wdkYyifvQif oem;Muifemwwfygu oem; aus;Zl;wifcsD;rGrf;&rnf/
Muifemjcif;udk zefqif;aomt&Sif bk&m;ocifonf omí
43 &SifróJc&pf0if 7;23

vlwdk¸ toufwmY toD;oD;Ref ocifa,×È.oGefoifc]if;


£66^vk 6;43`45¤
7;15
15
twGif;Y ujrf;wrf;aomawmacG;z]pfvsuf?X odk;aRudk c_HI oifwdkhRSdRmodkh vmaom
X
!
w 20;29 rdpQmyaRmzufwdkhudk owdMSifhaRSmifujavmh!/ 16 xdkolwdkh. tusifhudkaxmufI olwdkh.
2ay 2;1?
1a,m 4;1
oabmudk odujvdrfhrnf/% ql;yifY pyspfoD;udk qGwfwwfoavm/ ql;avyifY oabFm
7;16 ozef;oD;udk qGwfwwfoavm/ 17 aumif;aomtyifonf aumif;aomtoD;? raumif;aom
%
vk 6;44 tyifonf raumif;aomtoD;udk oD;wwf./ 18 aumif;aomtyifonf raumif;aom
toD;? raumif;aomtyifonf aumif;aomtoD;udk roD;Mdkif/ 19 aumif;aomtoD; roD;
aom tyifRSdorsSwdkhudk ckwfvJSI rD;xJodkh csvdkufwwf./20 odkhz]pfvsSif xdkyaRmzufwdkh.
tusifhudkaxmufaomf olwdkh.oabmudk odRujvdrfhrnf/

ausmufMSifh oJay:tdrfaqmufoltaujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;


£67^vk 6;46`49¤
7;21 21
ocif? ocifE[k ighudk avsSmufaomolwdkif; aumif;uifMdkifiHawmfodkh 0ifRvdrfhrnf
E
r 25;11
w
,m 1;22 r[kwf/ aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom ighcrnf;awmf.tvdkudk aqmifaomolomvsSif 0if
Rvdrhfrnf/w 22 xdkaehYum;? ocif? ocif? tu„Mfkyfwdkhonf udk,fawmftcGifhMSifh qHk;rÓ 0g'
ay;ygy)D r[kwfavm/ udk,fawmftcGifhMSifh ewfqdk;wdkhudk MSifxkwfygy)Dr[kwfavm/ udk,f
7;23
x
qm 6;8? awmftcGifhMSifh rsm;pGmaomwefcdk;wdkhudk y]ygy)Dr[kwfavm[k trsm;aomolwdkhonf avsSmuf
vk 13;25;27 ujvdrfhrnf/ 23 xdkodkhavsSmufujaomtcg oifwdkhudk igtvsSif;rod/ t"r^trÈudk y_aom
olwdkh? ighxHrS z,fujx [k xdkolwdkhtm; twnfÙtvif; igay]mrnf/

7;15 rdpäm ya&mzufrsm;onf "r®a[mif;umvwGif tyif[k ajym&mwGif rSm;,Gif;aomMo0g'udk wrif&nf&G,f


tNrJvdkvdk &SdwwfMuonf/ olwdkYonf bk&ifESifh vlxktMum; oGeo f ifaomq&mrsm;udk qdv k o
kd nf/ uREyfk w
f oYkd nf q&morm;
vdkaomt&mudkom ya&mzufjyKMuNyD; 4if;udk bk&m;ocifxHrS wd\Yk pdwo f abm? olw\ Ykd OD;wnfcsuEf iS hf olw&Ykd mS azGaom&v'f
vmaom owif;pum;jzpfonf[k qdMk uonf/ ,aeYwiG v f nf; udk a0zefqef;ppfMu&rnf/
rdpmä q&mtrsm;&SMd uonf/ bmoma&;pum;ajymMuaomfvnf; 7;21 rdrdukd,fudk tm;upm;orm;jzpfygonf[k qkdMuaom
aiG? emrnfausmfMum;rI? tmPm&vdkaomaMumifh a[majym oltcsKdUonf tajymtm;jzifh BuD;us,faom upm;yGJrsm;udk
olrsm;udk owdxm;&ef ocifa,½Iu rSmMum;cJo h nf/ olwo Ydk nf upm;EdkifMuaomfvnf;? xdktajymonf olwdkY\ upm; pGrf;
rdfrdwdkY\ oGefoifcsufü c&pfawmfudk arS;rSdefapNyD; rdrdudk,fudk &nfukd raz:jyyg/ aumif;uifbt kH aMumif;udk ajymaomolwikd ;f
csD;rGrf;MuaomaMumifh olwdkYrnfoljzpfrSef; oif odEdkifygonf/ onfvnf; bk&m;ocif\EdkifiHawmfESifh rqdkifyg/ ocifa,½I
7;20 uREkfyfwdkYonf q&mrsm;\ touf&SifykHudk Munfhí olwdkY onf uREkfyfwdkY\tajymxuf touf&SifykHudk ydkípdwf0ifpm;
\pum;rsm;udk qef;ppfEdkifygonf/ tyifrsm;onf rdrdwdkY oD; onf/ uREkfyfwdkYtm; rSefonfhpum;udk ajym½Hkomru rSefaom
aeustoD;udk oD;ouJo h yYkd if aumif;aomq&mrsm;onf or®m t&mudk vkyaf qmifapvdo k nf/ tajymjzifo h mr[kwb f J rSeu f ef
w&m;twdik ;f touf&iS &f ef BuKd ;pm;aomaMumifh olwYkd touf onfht&mudk vufawGUjyKjcif;tm;jzifhom oif\tdrf (oifh
wmwGif aumif;aomtrltusifhESifh BuD;jrwfaom tusifh toufwmudk ud, k pf m;jyKonf/ 7;24) onf b0rkew f ikd ;f rsm;udk
pm&dwåudk tNrJ ay:xGufapwwfMuonf/ uREkfyfwdkYonf cH&yfEkdifvdrfhrnf/ trSefwu,fwGif c&pfawmfudk ,HkMunfrS
jynfh0pHkvifrIavQmhyg;aeaom usrf;pmoGefoifonfhq&mrsm;? omvQif w&m;pD&ifjcif;ESifh vGwfMuvdrfhrnf/ oifvkyfaqmif
oif;tkyfrsm;ESifh tjcm;olrsm;udk toif;awmfrS ESifxkwf&rnf aomt&mESifh oif ,HkMunfaomt&mudk cGJjcm;ír&Edkifyg/
[k rqdv k ykd g/ uREyfk w
f w
Ykd pfa,mufpw D ikd ;f onf tjypfjyKrEd ikd af om 7;22 “xdak eY” qdo k nfrmS bk&m;ocifonf trIupd t ö m;vH;k udk
aMumifh uREkfyfwkdY udk,fwkdifvkdtyfonfh oem;jcif;u½kPmudk ppfaMumí tjypf pD&ifum ,HkMunfjcif;udk qkcsrnfh aemuf
olwpfyg;tm; ay;wwfMu&rnf/ ocifa,½Iu raumif;aom qHk;aomaeYyifjzpfonf/
&SifróJc&pf0if 7;24 44

24
tujifolonf iga[may]maom Tpum;udk ujm;I em;axmif./ xdkolonf ausmuf
ay:rSmtdrfaqmufaomynmRSdMSifhwlaujmif;udk igyHky]rnf/ 25 rdkCf;RGmI aRpD;onfMSifh av
vmI xdktdrfudk wdkufonfRSdaomf? ausmufay:rSmwnfaomaujmifh ry»drvJ ae./26 tujif
olonf iga[may]maom Tpum;udkujm;I em;raxmifbJae./ xdkolonf oJay:rSm tdrf
aqmufaomvlrdkufMSifhwlaujmif;udk igyHky]rnf/ 27 rdkCf;RGmIaRpD;onfMSifh avvmI xdk
tdrfudkwdkufaomtcg? u(D;pGmaomy»dvJc]if;odkh aRmufavonf[k a[mawmfrl./ 7;28
'
28
xdka'oemawmfudk a,×Èa[mawmfrlonftqHk;Y' yRdowftaygif;wdkhonf qHk;r "
r 13;53
Ó0g'ay;awmfrlc]if;udk tvGeftHhÓuj./" 29 taujmif;rlum;? usrf;y_qRmenf;wlr[kwf? rm 1;22? 6;2?
vk 4;32
tpdk;Raomolenf;wl qHk;rÓ0g'ay;awmfrl./

3/ a,½Ionf edrdwfvu©Pmrsm;pGmwdkYudk jyawmfrlonf


ocifa,×Èonf MlempGJaomoludk usef;rmapc]if;
£38^rm 1;40`45? vk 5;12`16¤

8 udk,fawmfonf awmifay:u qif;u=GawmfrlvsSif? rsm;pGmaom vltaygif;wdkhonf


aemufawmfodkh vdkufuj./ 2 xdktcg MlempJGaomol wa,mufonf NGwfy]yfvsuf?
ociftvdkawmfRSdvsSif u„efawmfudk oefhRSif;apMdkifawmfrlonf[k avsSmufav./
3
a,×Èuvnf; igtvdkRSd./ oefhRSif;c]if;odkhaRmufap[k rdefhawmfrlvsuf vufawmfudk
8;4
qefhI xdkoludk wdkhawmfrl./ xdkcEc]if;wGif MlemaysmufI oefhRSif;c]if;odkË aRmufav./ e rm 5;43
4
a,×Èuvnf; oifowdy_/ Ttaujmif;udk tb,foltm;rsS ray]mMSifh/e ,ZfykaRm[dwf y 0wf 14;2`32
xHodkhoGm;I udk,fudky]avmh/ olwyg;Y oufaoz]pfapc]if;iSg armaRS pDRifrSmxm;aom
ylaZmfouUmudk qufavmhy [k rdefhawmfrl./

7;24 “ausmufay:ü” wnfaqmufjcif; qdo k nfrmS em;axmif 8;2-3 Elema&m*gonf attdkif'Dtufpf a&m*guJhodkYyif uko
í wHjYk yefaomwynfah wmfjzpfjcif;jzpfonf/ pum;awmfukd emcH ír&aomaMumifh aMumufrufz, G af umif;aom a&m*gjzpfonf/
jcif;onf b0\rkew f ikd ;f udk cH&yfapaom ckid cf o
hH nfh tajccHtwk f Elema&m*g[laom *&dpum;vH;k onf ElemESiq hf ifwal om a&m*g
jrpfjzpfonf/ ,m 1;22-27 wGif Mum;&onfhtwdkif; emcHjcif; rsm;twGuf toH;k jyKNy;D tcsKUd a&m*grsm;onf ul;pufwwfonf/
taMumif;udk Munfhyg/ ul;pufwwfaom Elema&m*g&So d u l kd ,Zfyak &m[dwu f tEljzpf
7;26 puúLjzifh aqmufvkyfxm;aomtdrfuJhodkYyif rdkufaomol aMumif; aMunmNyD; NrdKUjyifodkY ESifxkwfavh&Sdonf/ tElonf
\toufwmonf wpfppD NydKusvdrfhrnf/ vltrsm;pkwdkYonf tjcm;vlElrsm;ESifhtwl oufomvmonftxd odkYr[kwf ao
rSm;,Gi;f aom odrYk [kwf nHah omtkwjf rpfay:wGif wrif&nf&, G f onftxd ae&onf/ odkYaomf ElempGJolonf ocifa,½IxHü
vsuf wnfaqmufMuonfr[kwfyg/ rdrdwdkYtoufwm\ &nf ukoay;&ef qkawmif;aomtcg ol\ta&jym;onf ElemESifh
&G,fcsuftaMumif; rpOf;pm;Mujcif;omjzpfonf/ vlrsm;pGm jynfhaeaomfvnf; a,½Ionf olUtm; vufjzihfwdkYxdcJhonf/
wdkYonf acgif;rmjcif;aMumifh r[kwfbJ rpOf;pm;rqifjcifaom tjypfonfvnf; ukr&awmhaom a&m*gjzpfNyD; uREkfyf
aMumifh ysupf ;D jcif;odYk OD;wnfaeMuonf/ ,HMk unfo\ l wm0ef wdkYtm;vHk;ü xkda&m*g&SdMuonf/ a,½Ic&pf\ wdkYxdukojcif;
wpfcrk mS vlwtYkd m; olw\ Ykd toufwm rnfonfah e&modYk OD;wnf tm;jzifhom tjypfw&m;udk y,f&Sm;EdkifNyD; ppfrSefaomtouf
aeaMumif; pOf;pm;ap&efESifh c&pfawmf\owif;pum;udk vspf wmudk jyefvnf&&SdapEkdifonf/ odkY&mwGif uREkfyfwdkYonf tEl
vsL½Ijcif;aMumifh jzpfvmrnfh aemufqufw&JG v'frsm;udk azmfjy uJhodkYyif rdrdudk,fudk rukoEkdifaMumif; oabmaygufvsuf
&efjzpfonf/ c&pfawmf\tultnDudk awmif;cH&rnf/
7;29 ynwfw&m;udk oGefoifaom q&mrsm; (bmomw&m; 8;4 a&m*gaysmufuif;oGm;aom ]tElonf}onf ,Zfyak &m[dwf
udkif;½dIif;onfh usrf;wwfyk*¾dKvfrsm;)onf 4if;wkdY\t,ltq \ppfaq;jcif;udk cH&rnf[k ynwfw&m;u awmif;qdkonf
rsm;ESifh teufzGifhqdkcsufwdkYudk taxmuftul&&eftwGuf (0wf 14)/ ocifa,½Ionf xkdoltm; ,Zfyka&m[dwfxHodkY
½dk;&m"avhrsm;ESifh tcGifhtmPmrsm;udk udk;um;wwfMuonf/ yxrOD;pGm rdr\ d tjzpftysuu f kd ajymjyí ol\Elemaysmufuif;
odkY&mwGif ocifa,½Ionf rdrd\udk,fydkiftcGifhtmPmjzifh aMumif; oufao xlay;apjcif;jzifh ol\todkif;t0dkif;xJodkY
a[majymcJhonf/ udk,fawmfonf EIwfuywfawmfjzpfaom jyefvnf0ifa&mufapvdkonf/
aMumifh olwpfyg;\pum;udk udk;um;p&mrvdkay (a,m 1;1)/
45 &SifróJc&pf0if 8;12

aRmrwyfrSL;wpfa,muf ,Hkujnfc]if;udk y]oc]if;


£68^vk 7;1`10¤
5
xdkaemufrS uayRaemifr»d¸odkh u=G0ifawmfrlvsSif? wyfrÉ;wa,mufonf txHawmf
odkh vmI? 6 ocif? u„efawmf.i,fom;wa,mufon f vufac]aoonftemMSifh y]if;pGm
cHRI tdrfwGif wHk;vHk;aeygonf[k awmif;yefav./
7
a,×Èuvnf; igvmI csrf;omay;rnf[k rdefhawmfrlvsSif?
8
wyfrÉ;u? ocif? u„efawmf.tdrfrdk;atmufodkh u=G0ifawmfrlc]if; aus;Zl;awmfudk
u„efawmfrcHxdkufyg/ trdefhawmfwcGef;RSdvsSif u„efawmf.i,fom;onf csrf;omRygvdrfh
rnf/ 9 Oyrmum;? u„efawmfonf rif;atmufY u„efcHaomol z]pfaomfvnf;? ppfolRJrsm;udk
8;11 tkyfpdk;I? wOD;udk oGm;acs[k qdkvsSif oGm;yg./ wOD;udk vmcJh[k qdkvsSif vmyg./
z
a[RSm 49;12? u„efudkvnf; TtrÈudkvkyfawmh[kqdkvsSif vkyfyg.[k wyfrÉ;avsSmufav./
59;19? 10
rmv 1;11? xdkpum;udk a,×Èonfujm;vsSif tHhÓc]if;RSdI? igtrSefqdkonfum;? TrsSavmuf
A
vk 13;29 aom,Hkujnfc]if;udk $oaRvtrsKd;Yyif igrawGËbl;ao;/ 11 igqdky]efonfum;? vl rsm;wdkh
8;12 onf? taRS¸tRyf? taemuftRyfrSvmI?z aumif;uifMdkifiHawmfY tmA][H? $Zmuf?
b
r 13;42? 50
22;13? 24;51? ,mukyfwdkhMSifhwuG avsmif;RujvwHh/A 12 MkdifiHawmfom;wdkhonfvnf; idkau=G;c]if;? tHoGm;
25;30? cJu(dwfc]if;RSdRm? y]iftRyfarSmifrdkufxJodkh MSifcsc]if;udk cHRujvwHh[k aemufawmfodkh vdkuf
vk 13;28 aomolwdkhtm; rdefhawmfrly)D;rS?b

uGmapoenf;/
ocif a ,½I \ tH h 8;8-12 wyfrSL;qdkonfrSm a&mrppfwyfwGif wyfom; 100
zG,fwefcdk;awmfudk udk tkycf sKy&f aomt&m&Sjd zpfonf/ a&mrppfom;rsm;\ zdEydS jf cif;?
xif&Sm;jyojcif; csKyfcs,fjcif;ESifh rdkufrJpGm jyKjcif;wdkYaMumifh vlwdkYu rkef;wD;Mu
a,½Ionf *gvdvJ onf/ odaYk omfvnf; þol\ ppfreS af om,HMk unfjcif;u ocif
tdik tf eD;awmifuek ;f a,½Itm; tHhtm;oifhapcJhonf/ vlrkef;rsm;aom wpfyg;
ay:wGif a'oem trsK;d om;\ ,HMk unfjcif;u ,k'bmoma&;acgif;aqmif rsm;pGm
a[majymNyD;aemuf wk\dY xHxk ikd ;f aeaom bmoma&;udik ;f ½diI ;f rIukd t&Su&f aponf/
wGif uay&aemif 8;10-12
8;10-12ocifa,½Iu bmoma&;udkif;½dIif;aom ,k'vlrsKd;
NrdKUodkY jyef<uawmf rsm;pGmwdkYonf EdkifiHawmfxJwGif &dSoifhaomfvnf; ,HkMunfjcif;
rlonf/ udk,fawmf r&SdaomaMumifh EdkifiHawmfxJodkY r0if&Mu[k vltkyfBuD;tm;
ESihf wynfah wmfrsm; rdeaYf wmfrcl ohJ nf/ olw\ dYk bmoma&;xH;k pHü tjrpfpaJG eMuaom
*gvdvJtdkifudk jzwf aMumihf c&pfawmfEiS hf c&pfawmf\owif;pum;topfukd vuf
ausmf&mwGif a,½I rcHEdkifMuacs/ uREkfyfwdkYonf rdrdü jzpfapvdkonfhtwkdif; bk&m;
onf jyif;xefaom ocifu jyKay;awmfr&l rnf[al om arQmv f ifch sujf zifh owfrw S f
rkew f ikd ;f udk Nird o
f uf wwfMuonf/ xdo k aYkd om bmoma&;t,ltqrsK;d t½d;k rpJrG ad p
apcJo
h nf/ xdaYk emuf wpfyg;trsK;d om;rsm;aexdik &f m *g'&jynf &ef owdjyKMu&rnf/ oif\pdwftxif? r,HkMunfjcif;wkdYjzifh
ü vlESpfOD;xJrS ewfqdk;udk ESifxkwfcJhonf/ bk&m;ocifudk ruefYowfygESifh/
8;11-12 “ta&SUESifh taemuf” onf urÇmajrBuD;\ axmifh
8;5? 6 wyfrSL;onf olESifh ocifa,½ItMum;wGif rme? av;axmifhudk ajymjcif;jzpfonf/ bk&m;ocif\ opöm&Sdaom
oHo,? aiGaMu;? bmompum;? uGm[rI? tcsdef? rdrdvdktyf vlrsm;onf ar&Sd,ESifhtwl pm;aomuf&ef ac:,ljcif;cH&Mu
orQ rdrdü &Sdonf[k cH,ljcif;? wefcdk;tmPm? vlrsKd;tp&Sdonfh rnf (a[&Sm 6;55)/ ar&Sd,<uvmonfhtcgwGif udk,fawmf
tqD;twm;rsm;udk cGifhjyKvdkygu cGifhjyKEdkifonf/ odkYaomf xkd \aumif;BuD;r*Fvmonf wyg;trsKd;om;rsm;twGufvnf;
t&mrsm;&dSae&ef olcGifhrjyKcJhay/ olonf a,½IxHodkY csOf;uyf jzpfvdrfhrnfudk ,k'vlrsKd;wdkY odoifhygonf (a[&Sm 66;12? 19
&mwGif rnfonfht[efYtwm;udkrS cGifhrjyKouJhodkY uREkfyfwdkY udk Munfyh g)/ olwo Ydk nf rdr\d ta&;ESihf yef;wdik u
f o
kd m pdwpf v
JG ef;
vnf;jyKMu&rnf/ rnfonfht&mu oifhudk c&pfawmfESifh a0; aeMuaomaMumihf þowif;pum;onf olwkdYudk tHhMoxddwf
&SifróJc&pf0if 8;13 46

13
wyfrÉ;tm; oifoGm;avmh/ ,HkujnfonfMSifhtnD oifYz]pfap[k rdefhawmfrl./ xdk
cEc]if;wGif ol.i,fom;onf temaRm*guif;I oufomc]if;odkh aRmufav./

ocifa,×Èonf ayw×k a,mu†rMSifh tc]m;olrsm;pGmudk usef;rmapc]if;


£35^rm 1;29`34? vk 4;38`41¤
14
xdkaemufrS a,×Èonf ayw×ktdrfodkhu=GI ayw×k.a,mu†ronf zsm;empJGvsuf 8;17
wHk;vHk;aeonfudk awGËr]ifawmfrl./ 15 xdkrdef;r.vufudk wdkhawmfrlvsSif? olonf tzsm; r a[RSm 53;4
aysmufoz]ifh xI {nfÙonf0wfudk y_av./
16
nOD;,HY ewfqdk;pJGaomoltrsm;wdkhudk txHawmfodkh aqmifcJhI MÈwfawmfr+Gufum
rsSMSifh xdkewfwdkhudk MSifxkwfawmfrl./ emaomolRSdorsSwdkhudk oufomapawmfrl./ 17 xdk
taujmif;tRmrlum;? olonf tu„MfkyfwdkhtemaRm*ga0'emrsm;udk ,lwifaqmifRGufav
onfr [k yaRmzufa[RSm, a[mbl;aompum; y]nfÙpHkrnftaujmif; z]pfownf;/

aemuf a wmf o d k ¸ vd k u f c ] i f ; tzd k ; tctauj m if ; ocif a ,×È . oG e f o if c ] i f ;


£122^vk 9;51`62¤ 8;18
18
rsm;pGmaomvltaygif;wdkhonf udk,fawmfudk 0ef;RHvsufaeujonfudk r]ifawmfrl , rm 4;35
vsSif? urf;wbufodkh ul;rnftaujmif; trdefhawmfRSd./, 19 xdktcg usrf;y_qRmwa,muf
onf vmI tRSifbkRm;? udk,fawmfu=GawmfrlRm tRyfRyfodkh tu„Mfkyfvdkufygrnf[k avsSmuf
av./

vefYapcJhonf/ bk&m;ocif\ uwdawmfrsm;udk udk,fydkiftjzpf bk&m;ocifonf rdr\ d Edik if aH wmfEiS q


hf ikd af om qkvmbftm;vH;k
,ljcif;jzifh bk&m;ocifonf olcspaf om vlom;tm;vH;k twGuf udk uREykf w
f tYkd m; ay;rnf[k uwdxm;awmfral omaMumifh bk&m;
vkyfaqmifay;vdkonfudk uREfkyfwdkY arhrxm;oifhacs/ ocifESifh aemufawmfvdkufrsm;tm; tapcH&ef enf;vrf;udk &Sm
8;11? 12 &SifróJu ocifa,½I\ owif;pum;onf vl azG&ygrnf/
wdik ;f twGujf zpfaMumif; tav;ay;í az:jycJo h nf/ "r®a[mif; 8;16? 17 &Sirf óJonf ocifa,½I\ bk&ifo h abmobm0
ya&mzufwdkYu þt&mudk odcJhMuonf (a[&Sm 56;3? 6-8? udk qufvufí azmfjyygonf/ ocifa,½I wpfcsuf xd½Hkjzifh
66;12? 19? rmv 1;11 udk Munfhyg)/ odkY&mwGif "r®opf ,k' temrsm;udk aysmufuif;aponf (8;3? 15)/ ocifa,½I\
vlrsKd;acgif;aqmifwkdYu xkdtcsufudk vspfvsL½IcJhMuonf/ vl pum;wpfcGef;jzifh ewfqdk;rsm; xGufajy;Muonf (8;16)/
ta,mufwidk ;f onf {0Ha*vdw&m;udk vufc&H ef odrYk [kwf jiif; ocifa,½Ionf ewfqdk;rsm; tm;vHk; ESifh avmu\ a&m*g
y,f&ef a&G;cs,fMu&onf/ rdb\tarGtESpftjzpf odkYr[kwf a0'emrsm;tay:wGif tcGifhtmPm&Sdonf/ tjypf atmifEdkif
tquftoG,fwpfckcktm;jzifh bk&m;ocif\ EdkifiHawmfxJodkY onfh tcGifhtmPmESifh wefcdk;vnf;&Sdonf/ zsm;emjcif;ESifh
0ifa&mufí r&yg/ c&pf,mefrdom;pkudk ydkifqkdifjcif;onf qd;k npfrrI sm;onf usqif;aeaom urÇmavmuBu;D wGif aexdik f
tvGefaumif;aom aumif;BuD;r*Fvmjzpfaomfvnf; oifhtm; touf&Sif&aomaMumifh MuHKawGU&onfh aemufqufwGJ&v'f
xm0&toufay;&ef tmrcHcsuf ray;yg/ oifudk,fwkdif c&pf jzpfonf/ odkYaomf tem*wfwGif bk&m;ocifonf tjypfrsm;
awmfudk ,HkMunfí aemufawmfodkY vdkuf&rnf/ tm;vHk;udk y,f&Sm;onfhtcg zsm;emjcif;ESifh aojcif; &Sdrnf
8;14 ayw½konf ocifa,½I\ wynfhawmf 12 yg;teuf r[kwfawmhyg/ ocifa,½I\ tema&m*gNidrf;apaom tHhMo
wpfyg;jzpfonf/ tcef;BuD; 27 wGif ayw½ktaMumif;udk awGU zG,&f monf bk&m;ocif\Edik if aH wmfwiG f wpfaeYaomtcg urÇm
&onf/ avmuBuD;wpfckvHk; awGUMuHK cHpm;&rnfh t&omudk jrnf;prf;
8;14? 15 ayw½k\ a,mu©ronf uREfkyfwdkY vdkufavQmuf apjcif;jzpfonf/
p&mvSyaomyHkoufaoudk jyocJhonf/ ocifa,½I\ wdkYxd 8;19? 20 ocifa,½I\aemufawmfodkY vkdufjcif;onf tjrJ
jcif;udk olrjyefvnfwHkYjyefyHkrSm ocifa,½IESifh wynfhawmfrsm; wrf;vG,u f í l oufaomifo h ufom&Srd nfr[kwyf g/ rMumcP
tm; csufcsif;xí tapcHjcif; jzpfonf/ oif\cufcJaom qdkovdk BuD;rm;aomtzdk;tcESifh pGefYvGwftepfemcH&rI yg0if
tajctae? tEÅ&m,frsm; &ifqikd &f csed wf iG f bk&m;ocif oifth m; NyD; ajrBuD;ay:wGif qkvmbf odkYr[kwf vHkjcHKpdwfcsrIr&&Sday/
ulnDygovm;/ xdkodkYulnDygu ]]bk&m;ocif\ aus;Zl;awmf ocifa,½IwGif tdrf[k ac:p&mae&mr&Sdyg/ oifonfvnf;
udk rnfuJhodkY jyefvnf azmfjy&ygrnfenf;}} [k awmif;cHyg/ c&pfawmfaemufoYkd vku d &f mwGif oif\ emrnfBu;D jcif;? rdwaf qG
47 &SifróJc&pf0if 8;25

20
a,×Èuvnf;? ar]acG;onfar]wGif;RSd./ rdkCf;aumif;uifY usifvnfaomiSuf
onf em;aeRmtRyfRSd./ vlom;rlum;? acgif;csRmrsSrRSd[k rdefhawmfrl./
21
tc]m;aom wynfÙawmfuvnf;? ocif? tu„Mfkyftbudk aRS¸OD;pGmoGm;I o*»¼[f
RaomtcGifhudk ay;awmfrlyg[k avsSmufav./
22
a,×Èuvnf;? igh aemufodkhvdkufavmh/ vlaowdkhonf rdrd vlaowdkhudk o*»¼[fygav
ap[k rdefhawmfrl./

avrkefwdkif;udk ocifa,×È i]drf;apc]if;


£87^rm 4;35`41? vk 8;22`25¤
23
xdktcg avSxJodkh0ifawmfrlI wynfÙawmfwdkhonf vdkufuj./ tdkifY vdÈif;wHydk;
y]if;pGmxI avSudkv…rf;av./ 24 udk,fawmfonf usdef;pufIaeawmfrl./ 25 wynfÙawmf
wdkhonf csOf;uyfI udk,fawmfudkMdÈ;y)D;vsSif? ocif? tu„Mfkyfwdkhonf ysufpD;c]if;odkh aRmuf
yg./ u,frawmfrlyg[k avsSmufujaomf?

taygif;toif;? tm;vyfcsdefESifh ESpfoufaomt&mrsm;udk 8;23 ocifa,½I\ wynfhawmftrsm;onf wHigonfrsm;jzpf


pGevYf wG af umif; pGev Yf w
T &f vdrrhf nf/ c&pfawmf\ aemufawmfoYkd aomaMumifh þavSonf wHigavSjzpfy&kH onf/ ordik ;f ynm&Sif
vdkufjcif;ü ay;&aom tzdk;tc jrifhrm;ouJhodkY c&pfawmf\ a,m&Szwfu *gvdvJtdkifwGif wcsdefwnf;ü wHigavS 300
wynfah wmfwpfa,mufjzpfjcif;\ wefz;dk onf omíjrifrh m;ay ausmf&Sdwwfonf[k qdk\/ þavSonf ocifa,½IESifh wynfh
onf/ wynfhawmfjzpfjcif;onf xm0&wnfonhft&mtwGuf awmf 12 yg;udk o,faqmifEdkifavmufatmif BuD;rm;NyD;? &Guf
&if;ESD;jr§KyfESHjcif;jzpfNyD; BuD;rm;aomqkvmbfudk &&Sdaponf/ udk toHk;jyK½Hkomru avSmfwufudkvnf; toHk;jyKonfhavSrsKd;
8;21? 22 þwynhfawmfonf rdrdzcif\tokbodkY oGm;&ef jzpfonf/ rkefwdkif;wdkufonfhtcsdefwGifrl avSrvl;ap&efESifh
cGifhyefjcif;r[kwfbJ toufBuD;NyDjzpfaomzcifBuD; aoqHk;NyD; xde;f csKy&f vG,u f al p&eftwGuf &Guu f kd jzKwx f m;Ny;D avSmw
f uf
rSom a,½IaemufawmfokdY vdkufrnf[k ajymjcif;jzpfEdkifonf/ udkom toHk;jyKMuonf/
olonf om;OD;jzpfaomaMumifh rdrd\ tarGudk &vdkonfvnf; 8;24 *gvdvJtdkifonf xl;jcm;onf/ 13 rdkif&Snfvsm;í 7rdkif
jzpfEkdifonf/ w&m;a[mq&maemufodkY vkdufjcif;jzifh rdom;pk us,f0ef;onf/ ay 150 eufonf/ urf;em;onf yifv,fa&
\ pD;yGm;a&;vkyfief;udk rvkyfudkifygu zciftrsufxGufjcif; rsuEf mS jyifxuf ay 680edro hf nf/ rkew f ikd ;f rsm;onf awmifwef;
cH&rnfudk r&ifqdkifvdkjcif;vnf; jzpfEkdifonf/ aiGaMu;ü vHkjcHK rsm;ay:wGif ½kwfw&uf usa&mufwwfNyD; ay 20cefYjrifhonfh
pdwcf sr?I rdom;pk\axmufcrH I odrYk [kwf tjcm;taMumif; wpfck Murf;wrf;aom vIdif;vHk;BuD;rsm;jzpfay:aponf/ wynfhawmf
ckukd ylyefaomaMumifh a,½Ixo H Ykd toufwmudk csucf si;f rtyf rsm;onf rdu k rf pJ mG jzifh rkew
f ikd ;f &S&d modYk oGm;jcif; r[kwyf g/ olwYkd
ESHcJhacs/ ocifa,½Ionf ol\qifajcudk vufrcHacs/ onf BudKwif owday;jcif;rcH&bJ BuD;rm;onfhtEÅ&m,fESifh
8;21? 22 ocifa,½Ionf aemufawmfodkY vkdufvdkaomol &ifqdkifMu&jcif; jzpfonf/
rsm;tm; yGifhvif;pGm pdefac:avh&Sdonf/ aemufawmfodkY vdkuf 8;25 wynfhawmfrsm;onf edrdwfvu©Pmrsm;udk udk,fwdkif
&mwGif tzdk;tcESifh olwdkYvkdvm;aomtajctaersm;udk ab; jrif z l ; Muaomf v nf ; þrk e f w d k i f ; ES i f h BuH K Mu&aomtcg?
z,fxm;&ef twdtvif;ajymMum;avh&Sdonf/ bk&m;ocif\ aMumuf&GHUxdwfvefYMuonf/ tawGUtBuHK&ifhusufaom avS
om;awmfjzpfaom a,½Ic&pfonf rdrdtay:wGif tjynfht0 orm;rsm;jzpf o nf h t m;avQmf p G m tEÅ & m,f B uD ; yH k u d k od M u
opöm&Sd&ef wHkYqdkif;jcif;r&SdbJ awmif;qdkavh&Sdonf/ udk,fawmfh aomfvnf; ocifa,½Ionf obm0w&m;udk xde;f csKyx f m;Edik f
tay:emcH&mwGif rdom;pktay: opöm&Sdjcif;udk OD;pm;ay;í aMumif; olwdkY rodMuay/ uREfkyfwdkY\ toufwmwGifvnf;
r&acs/ udk,fawmf\ wdkuf½dkufpdefac:jcif;u udk,fawmf\ bk&m;ocif tvkyfrvkyfEdkif odkYr[kwf tvkyfvkyfrnfr[kwf
aemufawmfoYkd vdu k &f mwGif uREyfk w f \
Ykd t"duOD;pm;ay; tcsuf qdkonfh vlUobm0cHpm;csufrkefwdkif;rsm; &SdaewwfMuonf/
rnfonfht&mjzpfonfudk ppfaq;aponf/ tjcm;aomt&m bk&m;ocifrnfojl zpfaMumif; uREyfk w f Ykd oabmaygufvmaom
rsm;u uREkfyfwdkY opöm&SdrIudk awmif;qdkvmvQifvnf; a,½I\ tcgwGif udk,fawmfonf obm0w&m;\ rkefwdkif;udkomru
aemufawmfoYkd vdu k jf cif;udk ra&TUqdik ;f oifyh g/ ud,
k af wmftwGuf 'ku©cHpm;ae&aom ESvHk;om;udkvnf; xdef;csKyfEkdifaMumif;
tjynfht0qufuyftyfESH touf&Sifjcif;xuf ydkí OD;pm;ay; oabmaygufvmvdrfhrnf/ rkefwdkif;udk Nidrf;apEdkifaom ocif
aomt&m r&Sdoifhay/ a,½I\ wefc;kd onf uREyfk w f Ykd &ifqikd af e&aom jyóemrsm;udk
&SifróJc&pf0if 8;26 48

udk,fawmfu? ,Hkujnftm;enf;aomolwdkh? tb,faujmihf aujmufwwfoenf;[k 8;26


26
u
qm 65;7? 89;9?
ar;awmfrly)D;vsSif? xI avMSifhyifv,fudk qHk;rawmfrloz]ifh tvGefom,mav./u 107;29/
27
xdkvlwdkhuvnf;? Tolum; tb,fodkhaomolenf;/ avMSifhyifv,fonf ol.pum;
udk em;axmifygonfwum;[k tHhÓuj./

ocifa,×Èu ewfqdk;wdk¸udk 0uftpkxJodk¸ apv…wfc]if;


£88^rm 5;1`20? vk 8;26`39¤
28
urf;wbuf *g'Ry]nfodkh aRmufawmfrlaomtcg? ewfqdk;pJGaom vlMSpfa,mufwdkh
onf xdkvrf;udk tb,folrsSroGm;Mdkifatmif tvGefujrf;u-wfpGmy_vsuf? ocs¼Kif;wpy]ifrS 8;29
xGufvmI udk,fawmfudk cRD;OD;uºdy_y)D;vsSif? 29 bkRm;ocif.om;awmfa,×È? udk,fawmfonf c olujD; 11;12?
tu„MfkyfwdkhMSifh tb,fodkh qdkifoenf;/c tcsdefraRmufrSD tu„Mfkyfwdkhudk nÇOf;qJc]if;iSg u=G 2Rm 16;10?
rm 1;24?
vmawmfrloavm[k atmf[pfI avsSmufuj./ a,m 2;4
30
xdkolwdkhMSifh reD;ra0;aomtRyfY rsm;pGmaom0uftpkonf usufpm;vsufRSd./
31
ewfqdk;wdkhvnf; udk,fawmfonf tu„Mfkyfwdkhudk MSifxkwfvsSif? xdk0uftpkxJodkh 0ifRyg
rnftaujmif; tcGifhay;awmfrlyg[k awmif;yefujaomf?

ajz&Sif;ay;Edkifygonf/ uREkfyfwdkYuom awmif;avQmufygu rsm;udk vufcHNyD;? udk,fawmfwpfyg;wnf;omvQif oifhtm;


udk,fawmfonf uREkfyfwdkYtm; rpvdkayonf/ aMumufrufzG,f tjypfrS u,fwifEdkifonfudk ,HkMunfum udk,fawmf\ ynwf
aumif;aom pHkprf;jcif;rsKd;ESifh BuHKawGU&onfhtcgwGifvnf; awmfukd emcHjcif;tm;jzifh oifh,HkMunfjcif;twdkif; vufawGU
udk,fawmf\wefcdk;udk avQmhrwGufoifhay/ touf&Sif&rnf/
8;28 *g'&e,fonf *gvdvJtdkif ta&SUawmifzuf&Sd *g'&NrdKU 8;28 &Sirf óJu ewfq;kd pGaJ omolEpS af ,muf[k ajymaomfvnf;
teD;wGif wnf&o dS nf/ *g'&NrKd Uonf xked ,f&dS NrKd U 10 NrKd Uteuf rmukEiS hf vkumwko dY nf ewfq;kd pGo
J w
l pfa,muftaMumif;udo k m
ta&;tygqHk;NrdKUjzpfonf/ *g'&NrdKUonf a'uaygvdjynfxJ ajymonf/ rmukESifh vkumwdkYu ewfqdk;pGJol 2 OD;teuf
wGif yg0ifonf (rm 5;20 &Sd rSwfpkudk Munfhyg)/ NrdKU 10 NrdKU OD;aqmifpum;ajymoludkom azmfjyjcif;jzpfonf/
onf oD;jcm;tkycf sKyrf &I NdS y;D ? wyg;trsK;d om;rsm; aexkid Mf uonf/ 8;28 ,k'wd\ Yk 0wfjyKu;kd uG,jf cif;ynwåu d sr;f t& a,½IawGU
xkdYaMumifh 0ufarG;jrLMuonfudk awGU&jcif;jzpfonf (8;30)/ qH&k aomolrsm;onf taMumif;&if; 3 ckaMumifh rpifMu,faom
,k'vlrsKd;wdkYonf 0ufudk rpifMu,faomaMumifh pm;oHk;&ef olrsm;jzpfMuonf/ olwkdYonf wpfyg;trsKd;om;rsm; (,k'vlrsKd;
roifh[k owfrSwfMuNyD; 0ufarG;jrLjcif;r&SdMuay/ r[kwo f rl sm;) jzpfMuNy;D ? ewfq;dk pGaJ omolrsm;jzpfum ocsKØi;f wGif
8;28 ewfqdk;pGJaomolrsm;onf ewfqdk;wpfaumif odkYr[kwf aeolrsm;jzpfMuonf/ odkY&mwGif ocifa,½Ionf olwdkYtm;
ewfqdk;trsm;\ xdef;csKyfrIudk cH&Muonf/ ewfqdk;rsm;onf ulnrD pcJo h nf/ uREyfk w f o
Ykd nfvnf; rpifMu,forl sm; odrYk [kwf
bk&m;ocifudk ykefuefaom pmwef\ aemufvdkufaumif;uif uREyfk w
f EYkd iS rhf oifjh rwforl sm;odrYk [kwf uREyfk wf \ Ydk tusiphf m&dwå
wrefrsm;jzpfMuNyD; ,cktcg pmwef\xdef;csKyfrIatmufwGif pHEIef;ESifh bmoma&;,HkMunfcsuf csKd;azgufolrsm;tm; ausm
&SdMuonf/ pmwefonf vlwdkYtm; tjypfodkYaoG;aqmif&mü rcdkif;oifhyg/ vlwdkif;onf bk&m;ocifzefqif;xm;aomol
xdek wfq;kd wdo Yk nf tultnDay;MuNy;D zsuq f ;D Edik af om wefc;dk &Sd rsm;jzpfMuNy;D ? ud, k af wmf\arwåmjzifh wdx Yk cd pH m;&ef vdt
k yfaom
Muonf/ odkYaomf ocifa,½IESifh xdyfwdkuf&ifqdkif&onfhtcg olrsm;jzpfonf[k em;vnfoabmaygufMu&rnf/
wdik ;f olw\Ydk wefc;kd rsm;udk vufvw G qf ;kH ½H;I Mu&onf/ þewfq;kd 8;29 or®musrf;pmu urÇmukefaomtcgwGif rm&fewfESifh
rsm;onf ocifa,½Itm; bk&m;ocif\om;awmftjzpf tod ol\wrefwdkYonf uefYESifha&maom rD;tdkifxJokdY ypfcsjcif; cH&
trSwfjyKMuaomfvnf; (8;29)? udk,fawmf\pum;udk em; rnf[k azmfjyonf (Asm 20;10)/ ewfqdk;wdkYu tcsdefrusrD
axmif&rnf[k rxifMuacs/ ,HkMunf½HkrQjzifh rvHkavmufay olwdkYtm; zsufqD;&ef <uvmoavm[k ocifa,½Itm; ar;
(,m 2;19 wGif ,HMk unfrEI iS hf ewfq;kd rsm;taMumif;udk Munfyh g)/ onfudk Munfhjcif;tm;jzifh olwdkYonf rdrdwdkY aemufqHk;oGm;
,HMk unfjcif;qdo k nfrmS ,HMk unfcsuo f ufoufr[kwyf g/ ,HMk unf &rnfhae&mudk odaMumif; od&Sd&onf/
jcif;jzifh ocifa,½I oifhtwGuf vkyfaqmifNyD;pD;cJhaomt&m
49 &SifróJc&pf0if 9;3

32
oGm;uj[k rdefhawmfrl./ ewfqdk;wdkhonf xGufI 0ufxJodkh0ifoz]ifh 0uftpkRSdorsS
onf tdkifurf;apmufudk w[kefwnf; ay];qif;I aRYaouj./ 33 0ufausmif;aomolwdkh
onfvnf; ay];I r»d¸xJodkh0ify)D;vsSif? ewfqdk;pJGaomolwdkh. taujmif;rSpI z]pfavorsSwdkh
8;34 udk ujm;ay]mujaomf? 34 wr»d¸vHk;vnf; a,×Èudk awGËtHhaomiSg xGufvmuj./ udk,fawmfudk
*
vk 5;8?
w 16;39
awGËr]ifvsSif? rdrdwdkhy]nfu xGufoGm;awmfrlrnftaujmif; awmif;yefuj./*

vufac]aoaomoludk ocifa,×Èusef;rmapc]if;
£39^rm 2;1`12? vk 5;17`26¤
9;1
C
r 4;13 9 xdktcg udk,fawmfonf avSpD;I ul;y]efoz]ifh? rdrdr»d¸odkh aRmufawmfrl./C 2 vufac]
aoI tdyfRmay:rSm wHk;vHk;aeaomolwa,mufudk txHawmfodkh aqmifcJhuj./ a,×È
onf xdkolwdkh.,Hkujnfc]if;udkr]ifvsSif vufac]aoaomoltm;? ighom;rpdk;RdrfMSifh/ oif.
ty]pfudk vGwfapy)D[k rdefhawmfrl./
3
usrf;y_qRmtcsKdhwdkhu? Tolonf bkRm;udk vGefusL;I ay]monf[k xifuj./

8;32 ewfqdk;rsm; 0ufrsm;txJodkY 0ifa&mufonfhtcgwGif ,Ofaus;rIrsm; a&maESmaeonf/


0ufrsm;udk yifv,fxo J Ykd armif;ESiMf uonf/ ewfq;kd wd\ Yk tjyK 9;2 ocifa,½Iu vufajcaoaomoltm; yxrqHk;ajym
trlu olw\ Ykd zsuq f ;D vdak om oabmxm;udk jyoonf/ olwYkd aompum;rSm “oif\tjypfudk vGwfapNyD” [lí jzpfonf/
onf vlukd zsuq f ;D í r&aomtcg 0ufrsm;udk zsuq f ;D Muonf/ xdaYk emuf xdo k t l m; use;f rmapcJo h nf/ uREykf w
f o Ykd nfu, kd u f m,
ocifa,½I\ tjyKtrlurl vlom;rsm;tay: wefzdk;xm; usef;rmjcif;udk ukoEdkifonfh bk&m;ocif\wefcdk;awmfxuf
aMumif; jyoonf/ tjypfwnf;[laom 0dnmOfa&m*gudk cGifhvTwfaysmufuif;ap
8;34 vlwdkYu ocifa,½Itm; xGufoGm;&ef tb,faMumifh aom bk&m;ocif\wefcdk;awmfudk ydkrdktm½Hkpdkuf tav;xm;&
awmif;qdkMuoenf;/ olwkdY\bk&m;rsm;uJhodkY ocifa,½Iudk ygrnf/ þolonf ud, k u
f m,use;f rmjcif;xuf 0dnmOfa&;use;f
xdef;csKyfjcif; odkYr[kwf acsmharmhjcif;jyKí r&acs/ ,cifu ol rmjcif;udk ydkívdktyfaMumif; udk,fawmfodjrifawmfrlonf/
wdYk rawGUbl;aom ocifa,½I\ obm0vGew f efc;kd udk aMumuf 0dnmOfusef;rmjcif;udk ocifa,½I wdkYxdjcif;tm;jzifhom &&Sd
&GHUMuonf/ xdkYtjyif olwdkYonf ewfqdk;pGJaomolrsm; vGwf Edkifonf/
ajrmufoGm;onfudk 0rf;omonfxuf rdrdwdkY\0ufrsm; qHk;½HI; 9;2 xdkolonf ajcvufESifh 0dnmOf ESpfckpvHk; aoaeonf/
&onfukd pdwyf suMf uonf/ oifonf vlrsm;xuf ydik q f ikd o
f nfh olonf vrf;ravQmufEdkifovdk ocifa,½Iudkvnf; rodacs/
ypönf;OpömESifh tpDtpOfrsm;udk ydkítav;xm;aeygovm;/ odkYaomf ocifa,½Ionf 0dnmOfa&;tajctaeudk yxrOD;pGm
vludk bk&m;ocif\oP²mefawmfESihftnD zefqif;xm;aom ajz&Si;f ay;vdo k nf/ uREyfk w f Ykd odrYk [kwf rdrcd spcf ifow l pfa,muf
aMumifh xm0&wefzdk;&Sdonf/ ypönf;Opöm? &ifESD;jr§KyfESHrIESifh a,muf use;f rmjcif;r&Sad omtcgwGif c&pfawmfonf ud, k cf E¨m
wd&pämefwdkYudk vlxuf ydkí wefzdk;xm;wwfMuonfrSm tvGef usef;rmjcif;wpfckwnf;udkom pdwf0ifpm;ol r[kwfaMumif;
rdkufrJvSayonf/ oifhtoufwmtwGif; ocifa,½I\vkyf owd&yg/ uREyfk w f o Ykd nf aemifvmvwHah om c&pfawmf\Edik if H
aqmifrIudk NyD;pD;apvdkonfxuf udk,fawmf oifhtm; pGefYypf wGif usef;rmjcif; tjynfht0 &&SdMurnfjzpfonf/ odkY&mwGif
onfudk ydkí tvdk&Sdaeygovm;/ uREkfyfwdkYonf OD;pGm a,½IudkoduRrf;&rnf/
9;1 udk,fawmf\ae&if;NrdKUrSm uay&aemifNrdKUjzpfNyD; xdkNrdKUudk 9;3 ]bk&m;udk vGefusL;jcif;} qdkonfrSm rdrdudk,fukd bk&m;
trIawmfaqmif&mwGif tajcpdkufNrdKUtjzpf a&G;cs,fcJhonf/ jzpfonf[k ajymNyD; bk&m;ocif\*kPft*Fg&yf rdrdü&dSonf[k
wHigvkyif ef;ESihf ul;oef;a&mif;0,fa&;vkyif ef;wdaYk Mumifh <u,f0 ajymqdjk cif;jzpfonf/ bmoma&;acgif;aqmifwu Ykd ocifa,½I
csrf;omaomNrdKU jzpfonf/ *gvdvJtdkif eHab;ü wnf&SdNyD; vlOD; onf rdru d ,kd u f b kd &k m;jzpfonf[k ajymaeaMumif;udk rSeu f efpmG
a& xlxyfaomNrdKUjzpfonf/ xdka'owcGif\ Nidrf;csrf;a&;udk jrifMuonf/ ud, k af wmfonf bk&m;ocifjzpfaomaMumifh tem
xdef;odrf;&eftwGuf a&mrppfwyfwpfwyfonf uay&aemif a&m*gudk Nidrf;apí tjypfcGifhvGwfEdkifaom tcGifhtmPm&Sd
NrdKUwGif wyfpGJaeonf/ þNrdKUwGif *&dESifh a&mrvlrsKd;wkdY\ 0wf aMumif;udkrl olwdkY oabmraygufMuacs/
pm; qif,ify?kH Adou k mvuf&mESihf Edik if aH &;oabmudk awGU&Ny;D
&SifróJc&pf0if 9;4 50

4
a,×Èonf xdkolwdkh.pdwfudk odr]ifawmfrlvsSif?i oifwdkhonf tb,faujmifh i]Lpl 9;4
i
r 12;25?
aompdwf RSdujoenf;/ 5 tb,fpum;udk omIay]mvG,foenf;/ oif.ty]pfudk vGwfapy)D vk 6;8? 9;47?
[k ay]mvG,foavm/ oifxI vSrf;oGm;avmh[k ay]mvG,foavm/ 6 vlom;onf ar]u(D; 11;17/
ay:rSm ty]pfv…wfydkifonfudk oifwdkh odapc]if;iSg xavmh/ udk,ftdyfRmudk aqmifI udk,f
tdrfodkh oGm;avmh[k vufac]aoaomoltm; rdefhawmfrl./ 7 xdkolonfvnf; xI rdrdtdrf 9;8
odkh oGm;av./ 8 vltpkta0;wdkhonf r]ifvsSif tHhÓc]if;RSdI? vlwdkhtm; TodkhaomtcGifhudk p
r 5;16?
tyfay;awmfrlaom bkRm;ocif.*kEfawmfudk csD;rGrf;uj.p / w 4;22

r\J tdrfwGif ocifa,×Èonf ty]pfom;rsm;MSifhtwl pm;aomufc]if;/


£40^rm 2;13`17? vk 5;27`32¤
9
a,×Èonf xdktRyfrS u=GawmfrlvsSif? r\JtrnfRSdaomolwa,mufonf tcGefcH
RmwJY xdkifaeonfudk r]ifaomf? ighaemufodkhvdkufavmh[k rdefhawmfrl./ xdkolonfvnf;
xI aemufawmfodkh vdkufav./
10
xdkaemufrS tdrfwGif pm;yJGYavsmif;awmfrlpOf? tcGefcHaomolrsm;MSifh qdk;aomolrsm; 9;11
wdkhonf vmI udk,fawmfrSpaom wynfÙawmfwdkhMSifhwuG pm;yJGY avsmif;uj./ 11 zmRdRSJ q r 11;19
wdkhonfr]ifvsSif wynfÙawmfwdkhtm;? oifwdkhqRmonf tcGefcHaomol? qdk;aomolwdkhMSifh
twl tb,faujmifh pm;oenf;[k qdkuj./q
12
a,×Èonf ujm;awmfrlvsSif? usef;rmaomolwdkhonf aq;orm;udk tvdkrRSduj/ em
aomolwdkhomvsSif tvdkRSduj./

9;5? 6 vlwpfOD;tm; “oifhtjypfudk vTwfNyD” [k ajymjcif; vdu k &f ef qH;k jzwfjcif;ü wpfcgwpf&H cufceJ musiaf om a&G;cs,f
onf ydkívG,fulNyD; vufajcaoaeoludk aysmufuif;ay;&ef rIrsm;udk jyK&wwfonf/ c&pfawmf\ aemufawmfodkY vdkufjcif;
tvGecf ufcyJ gonf/ ocifa,½Ionf xko d \
l ajcudk jyefaumif; udk [efYwm;rnfht&mrsm;tm; róJenf;wl ausmcdkif;pGefYypfMu
apjcif;tm;jzifh rdrd\pum;rSefuefaMumif;udk vufawGUjycJh &rnf/
onf/ ocifa,½I\ tjyKtrlu olonf tjypfukd cGiv hf w T Ef ikd f 9;10-13 ocifa,½Ionf róJxH oGm;a&muf vnfywf
½Ho
k mru use;f rmjcif;udk ay;Edik af omwefc;kd vnf; ydik q f idk of nf aomtcg rdrd\*kPfodu©m txdcdkufcH&onf/ róJonf
qdkaompum; rSefuefaMumif;udk jyonf/ pum;ajymjcif;rSm olwpfyg;xHrS vdrfnm tjrwfxkwfaeaomfvnf; udk,fawmf
vG,fulaomfvnf; rdrdtjyKtrljzifh oufaojyEdkifjcif;r&Sdygu onf olUudk awGUaomtcg ajymif;vJay;cJo h nf/ uREyfk wf oYkd nf
uREkfyfwdkY\pum;rsm;wGif tESpfom&uif;rJhaevdrhfrnf/ uREkfyf tjypfxüJ usiv f nfaeaomolrsm;udk a0iS&ef raMumufoifyh g/
wdkYonf bk&m;ocifESifh tjcm;olrsm;udk cspfonf[k qdkaomf bk&m;ocif\owif;pum;onf rnfoludkrqdk ajymif;vJay;
vnf; xkad rwåmudk vufawGUrjyygu uREykf w f Ykd ajymaompum; Ekdifonf/
onf tESpfuif;rJhayvdrfhrnf/ oif\tjyKtrlonf oif ajym 9;11? 12 zm&d&SJwkdYonf a,½Itm; axmifacsmuf qif&ef
aompum;udk rnfrQtwnfjyKaxmufcHay;aeygoenf;/ tNrJ tuGufacsmif;aeMuNyD;? edrfhusaomolrsm;ESifh udk,fawmf
9;9 &Sirf óJonf xkad 'o\ tcGecf t H jzpf a&mrwd\ Yk ceft Y yf aygif;azmfonfukd awGU&aomtcg taumif;qH;k tcGit hf a&;udk
jcif;udk cH&oljzpfonf/ olonf jynfom;rsm;ESifh ukefonfrsm; &NyD[k xifrSwfMuonf/ olwdkYonf vlwdkYtm; ulnDa&;xuf
xHrS tcGeaf umufco H nf/ tcGecf rH sm;tm; olwYdk aumufcaH om rdrdwdkYtm; oefY&Sif;onf[k txifcH&a&;udk ydkípdwf0ifpm;Mu
tcGerf sm;xJrS aumfr&Sicf ,l&ef cGijhf yKaomfvnf;? tcGecf t H rsm; onf/ tm;ay;jcif;xuf tjypfwifa0zefjcif;? vufawGUulnD
pkonf aumufcHoifhonfxuf ydkíaumufcHMuNyD; tusKd; jcif;xuf tjyifyef; av;pm;cH&jcif;udk ydkí vdkvm;Muonf/
tjrwfcHpm;Muonf/ olwdkY\ tjrwfxkwfjcif;ESifh a&mrwdkYudk odkY&mwGif bk&m;ocifonf tjypf&Sdaomol? emusifaeolrsm;
ulnDjcif;wdkYaMumifh ,k'wdkY\rkef;wD;jcif;udk cH&Muonf/ tygt0if vlom;tm;vH;k udk pdw0f ifpm;Ny;D *½kpu kd af wmfro l nf/
9;9 ocifa,½Ionf róJtm; rdrd\wynfhawmftjzpf ac: c&pf,mefbmomonf emrnfBu;D í a&yef;pm;&ef ,SONf yKd iaf om
aomtcg olonf 0ifaiGaumif;aomvkyif ef;udk xm;cJNh y;D xí yGrJ [kwyf g/ ocifa,½I\ pHerlemudk vdu k af vQmufvsuf qif;&J
aemufawmf vdkufav\/ bk&m;ocifonf oifhtm; aemuf csr;f om? tedrt hf jrif?h t,kwt
f vwfra&G; tm;vH;k udk {0Ha*vd
awmfodkY vdkuf&ef odkYr[kwf emcH&ef ac:aomtcg &SifróJ w&m;a0iSMu&rnf/
enf;wl pGefYvTwfjcif;jzifh emcHygovm;/ c&pfawmf\aemufodkY
51 &SifróJc&pf0if 9;12

tjcm;aom wynfhawmfrsm;xuf róJonf a,½IaemufawmfodkY vdkuf&ef rnfrQ ay;qyf&rnf


RS i f r \J udk &Sif;vif;pGm odcJhaomfvnf;? aemufawmfodkY vdkuf&ef vHk;0aESmifhaES;cJhjcif; r&Sdacs/ tcGefcH&mwJudk
xm;cJhNyD;onfhaemufwGif olUtwGuf tvkyfvufrJhjzpf&ef aocsmoGm;ayNyD/ tcsKdUaomwynfhawmfrsm;
twGuf wHigvkyfief;odkY jyefoGm;p&m tcGifhtvrf;&Sdaomfvnf; róJtzdkYrl aemufjyefvSnfhp&m vrf;
r&Sdacs/
róJonf a,½IaemufawmfodkYvdkuf&ef qHk;jzwfaomtcg? ajymif;vJrIESpfck jzpfysufcJhonf/ yxr
wpfckrSm a,½Ionf olUtm; toufwmopfudk ay;cJhonf/ olonf tzGJUopfwpfckxJodkY a&muf&SdoGm;
½Hkomru bk&m;ocif\om;awmfESifh oufqdkifoGm;onf/ olonf touf&SifyHkenf;vrf; tjcm;wpfck
udk vufcv H ukd ½f o
kH mru olonf vufcjH cif;cH&olwpfO;D jzpfomG ;onf/ vlrsm;\jiif;y,fjcif;udk cH&aom
tcGecf w H pfa,muftzdYk þajymif;vJro I nf tvGeaf umif;aomt&m jzpfvrd rhf nf/ 'kw, d wpfcrk mS a,½I
onf ol\uRrf;usifaomt&nftcsif;twGuf &nf&G,fcsuftopfudkay;cJhonf/ a,½IaemufawmfodkY
ol vdu k cf o
hJ nft h cgwGif twdw&f dS ol\tvkyt f udik af [mif;rS ygvmaomt&mrSm uavmifww H pfacsmif;
yif jzpfonf/ tptOD;uwnf;uyif bk&m;ocifonf olUtm; rSwfwrf;wif xdef;odrf;oltjzpf jyKvkyf
ay;cJhonf/ a,½I\ac:jcif;u ol\uRrf;usifrIudk taumif;qHk;vkyfief;twGuf toHk;jyKcGifh &apcJh
onf/ róJonf yg;eyfpGm Munfh½IavhvmwwfolwpfOD;jzpfNyD;? rdrdywfvnfwGif jzpfysufaeaomt&m
rsm;udk rSwfwrf;wifcJhonfrSm oHo, 0ifjzpfp&m r&Sdacs/ ol\emrnfjzifh ay:xGufvmaom c&pf0if
usrf;rsm;u xdkrSwfwrf;\&v'fyif jzpfonf/
róJ\tawGUtBuHKu uREfkyfwdkY ta,mufpDwdkif;\toufwm tpjyKcsdefrSpí bk&m;ocif\
jyKvkyf yHkoGif;ay;aejcif;udk cH&aMumif;udk nTefjyaeonf/ bk&m;ocif uREfkyfwdkYtwGuf jyifqifay;xm;
aomt&mrsm;udk uREykf w f Ykd olUtm; rwkjYH yefcifuwnf;uyif rsm;pGm ay;tyfEiS Nhf y;D jzpfonf/ uREykf w
f tYkd m;
uRrf;usifonfh pGrf;&nfESifhtpGrf;owådrsm;udk BudKwifí tyfESif;cJhonf/ uREfkyfwdkY wpfa,mufpDwdkif;
tm; ol\tapcHjzpfEdkifaom tpGrf;udk ay;awmfrlonf/ uREfkyfwdkYtm; udk,fawmf ay;tyfxm;onfh
t&mtwGuf udk,fawmfhtay: ,HkMunfudk;pm;aomtcg? ppfrSefaomtawGUtBuHKopfrsm;ESifh jynfh0
onfhtoufwmudk &&Sdonf/ róJonf tcGefcHb0ü xufatmif aoG;cJhaom t&nftcsif;tm;
bk&m;ocifonf tBuD;rm;qHk;aom tjzpftysufudk rSwfwrf;wifap&ef toHk;jyKvdrfhrnf[k xifcJhvdrfh
rnfr[kwfacs/ bk&m;ocifonf uREfkyfwdkYta,mufpDwdkif;twGufvnf; xdkenf;wl t"dyÜg,f&Sdaom
&nf&G,fcsufrsm;udk xm;&SdcJhonf/ a,½Iu oifhtm; “ighaemufodkY vdkufavmh” [k ac:aom toHudk
oifMum;ygovm;/ oif rnfuJhodkYwkHUjyefcJhoenf;/
tm;omcsufESifhESifh pGrf;aqmifrIrsm;/
• ocifa,½I\wynfhawmf (12)yg;teuf wpfyg; jzpfonf/
• a,½I\ac:jcif;udk csufcsif; wHkYjyefcJhonf/
• a,½IESifhqHkawGU&ef ol\rdwfaqGrsm;pGmudk aetdrfodkY ac:zdwfcJhonf/
• &SifróJc&pf0ifusrf;udk a&;om;jyKpkcJhonf/
• ,k'pmzwfy&dowfwdkYtm; a,½Ionf "r®a[mif;usrf;\ ya&mzuf jyKcsufrsm;udk jynfhpHkapcJh
aMumif; odom &Sif;vif;atmif azmfjycJhonf/
olUtoufwmrS oifcef;pmrsm;
• a,½Ionf vlwef;pm;toD;oD;udk vufcHol jzpfonf/
• róJonf toufwmopfudk &&SdcJhonf/ bk&m;ocif olUtm; ay;tyfcJhaom rSwfwrf;wifwwf
onft h &nftcsi;f ESihf tao;pdwt f csut f vufrsm;udk *½kpu kd w
f wfonft h &nftcsi;f udk &nf&, G f
csuftopftwGuf toHk;jyKcGifh &&SdcJhonf/
• a,½I\vufcHjcif;udk cHpm;&NyD;aemufwGif róJonf tjcm;olrsm;udkvnf; a,½IESifh xdawGU
qufoG,fay;&ef csufcsif; BudK;yrf;cJhonf/
ta&;ygaomtcsufrsm;
• ae&m - uay&aemifNrdKU/
• tvkyftudkif - tcGefcH? a,½I\wrefawmf
• aqGr sKd; - zcif - tmvzJ
• acwfNydKifrsm; - a,½I? ydvwfrif;? a[½k'frif;? tjcm;wynfhawmfrsm;/
t"duusrf;ydk'f
“vrf;ü <uawmfrlpOf? tmvzJ\om; av0donf tcGefcH&mwJü xdkifaeoludk jrifaomf? ighaemuf
odkYvdkufavmh[k rdefYawmfrl\/ xdkolonfvnf; xí aemufawmfodkY vdkuf\/” (rm 2;14)
róJ\taMumif;udk c&pf0ifusr;f xJwiG v f nf; awGU&onf/ ol\taMumif;udk w 1;13 wGiv f nf;
azmfjyxm;onf/
&SifróJc&pf0if 9;13 52

,ZfylaZmfc]if;tusifhxuf oem;c]if; u×kEmtusifhudk igMSpfouf. [laom usrf; 9;13


13
Z
pum; udk em;vnfc]if;iSg oifwdkh oGm;I oifujavmh/ Z az]mifhrwf aomolwdkhudk aemifwodkh a[m 6;6?
r 12;7?
ps ps
ac:c]if;iSg? igvmonfr[kwf/ qdk;aomolwdkhudkac:c]if;iSg? igvmownf;[k rdefhawmfrl./ 1wd 1;15

bmomaR;acgif;aqmifwdk¸u ocifa,×Ètm; tpmaRSmifc]if;taujmif; ar;r]ef;ujc]if;


£41^rm 2;18`22? vk 5;33`39¤
14
xdktcg a,m[ef.wynfÙwdkhonf txHawmfodkh csOf;uyfI? tu„MfkyfwdkhMSifh zmRdRSJ 9;14
n
vk 18;12
wdkhonf tzefwvJvJ tpmaRSmifujonfz]pfI?n tb,faujmifh udk,fawmf.wynfÙwdkhonf
tpmraRSmifbJaeujygoenf;[k avsSmufuj./
15
a,×Èuvnf;? r*Fvmaqmifvkvifonf rdrdtaygif;tabmfwdkhMSifh twlRSdpOftcg 9;15 #
a,m 3;29
olwdkhonf pdwfromnnf;wGm;wwfujoavm/# r*Fvmaqmifvkvifudk ol.taygif;tabmf X w 13;2? 3
wdkhMSifh cGgI ,loGm;aomtcsdefumvaRmufvdrfhrnf/ xdktcgolwdkhonf tpmaRSmifujvdrhf
rnf/X
16
t0wfa[mif;udk txnfopfMSifhzmavhr RSd/ xdkokdhzmvsSifzmaomtxnfonf t0wf
a[mif;udkpm;I taygufus,fwwf./ 17 4if;enf; a[mif;aomom;aRbl;Y topfaom
pyspfRnfudkxnfÙavhrRSd/ xdkodkhxnfÙ vsSif? om;aRbl;onf pkwfuJGoz]ifh? pyspfRnfonf ,dk
I om;aRbl;vnf; ysufpD;wwf./ topfaompyspfRnfudk topfaomom;aRbl;Y xnfÙ
avhRSd./ xdkokdhxnfÙvsSif MSpfyg;pvHk;rysufpD;[k rdefhawmfrl./

9;13 rdrdudk,fudk ajzmifhrwfonf[k pdwfcsaocsmolrsm;onf ocifa,½Iudk ,HkMunfudk;pm;&ef vdktyfayonf/ oifonf


u,fwifjcif;r&Edik yf g/ tb,faMumifq h akd omf c&pfawmfaemuf ynwfw&m;udk tm½Hkpdkufaeygovm; odkYr[kwf c&pfawmfudk
awmfodkY vdkuf&eftwGuf yxrqkH;tqifhrSm rdrd\vdktyfcsuf tm½Hkpdkufaeygovm;/
udk odrSwfí rdrdwGif tajztm;vHk; r&SdaMumif;udk 0efcHjcif;jzpf 9;15 aumif;uifEdkifiHawmf a&muf&Sdvmjcif;onf owdkYom;
onf/ “,Zfyal Zmfjcif;tusix hf uf oem;jcif;u½kPmtusiu hf kd jzpfaom a,½IEiS t hf wl r*Fvmaqmifyw JG iG f pm;aomufjcif;ESihf
igESpfouf\” qdkaom taMumif;udk ydkrdkodvdkygu a[ma&S wlonf/ ol\wynfhawmfrsm;onf 0rf;ajrmufjcif;ESifh jynfh0
tem*wådusrf; tcef;BuD; 7 &Sd Z,m;udk Munfhyg/ aeMuonf/ olwdkYESifhtwl owdkYom;&SdaepOfwGif pdwfrom
9;14 a,m[ef\wynfrh sm;onf rdrw d t Ykd jypfrsm;twGuf pdwf nnf;wGm;p&m odkYr[kwf tpma&Smifp&mrvdkay/
romnnf ; wG m ;vsuf ar&S d , <uvmjcif ; ud k jyif q if o nf h 9;17 or®musrf;pmudk a&;om;onfhumvwGif pyspf&nfudk
vu©Pmtjzpf tpma&SmifMuonf/ a,½Ionf ar&Sd,jzpfNyD; qdwo f m;a&jzifch sKyx f m;aom tdwrf sm;txJwiG f xnfMh uonf/
ol\wynfhawmfrsm;ESifhtwl &SdaeaomaMumifh udk,fawmf\ pyspf&nftopfonf uapmfaygufvmaomtcg rsm;vmNyD;
wynhfawmfrsm;onf tpma&Smif&ef rvdktyfacs/ ocifa,½I om;a&Al;udk qGq J efv Y u kd o
f vdjk zpfomG ;onf/ pysp&f nfA;l a[mif;
onf tpma&Smifjcif;trIukd jypfwif½w I cf sjcif; rjyKbJ ud, k w
f ikd f oGm;aomtcg pyspf&nfopfxyfí xnfhygu qGJqefYNyD; jzpf
vnf; tpma&SmifcJhonf (4;2)/ tpma&Smif&mwGif taMumif; aom pysp&f nfA;l onf tufuyJG supf ;D oGm;wwfonf/ xdaYk Mumifh
jycsufrSefuefpGm a&Smif&efta&;BuD;aMumif;udk tav;ay;í pyspf&nfopfudk om;a&Al;topfxJwGifom xnfhavh&Sdonf/
ajymqdkcJhonf/ 9;17 ocifa,½Ionf ,k'bmoma&;pepfa[mif;? 4if;\
9;14 ESpfjcif;q&ma,m[ef\ owif;pum;rSm Murf;wrf;NyD; pnf;rsOf;ESifh ½dk;&mxHk;pHrsm;udk zmax;&ef vmjcif;r[kwfyg/ xdk
ynwfw&m;tay:wGif tm½Hpk u kd o
f nf/ vlwo Ykd nf bk&m;ocif odjYk yKcyhJ gu ud,
k af wmf\owif;pum;onf xkb d moma[mif;udk
\ynwfawmfudk MunfhNyD; rdrdwdkYvkyfaqmifrIESifh EdIif;,SOfonfh ysufpD;apvdrfhrnf/ udk,fawmf\&nf&G,fcsufrSm ESpfaygif;rsm;
tcgwGif olwdkYvHk;0rwwfEdkifaMumif;ESifh aemifw&&eftvGef pGmu ya&mzufjyKco hJ nfh topfaomt&mudk ,laqmifay;&ef
vdktyfaeaMumif;udk oabmaygufMuonf/ ocifa,½I\ jzpfonf/ þowif;pum;topfrSm bk&m;ocif\om;awmf
owif;pum;onf touf&Sifjcif;udk t"duxm;NyD; tjypfudk a,½Ic&pfonf vlwdkYtm; tjypfvTwfjcif;? bk&m;ocifESifh
a&SmifvoJG nf/ ud,
k af wmfxo H Ykd vmjcif;tm;jzifh touf&iS jf cif; &efNidrf;jcif;udkay;&ef þavmuodkY <uvmonfqdkaom {0H
odkY a&mufEdkifonfudk azmfjyonf/ a,m[ef\wynfhrsm;onf a*vdw&m;jzpfonf/ {0Ha*vdw&m;udk wif;MuyfNyD; tusifhudk
rSefuefpGm tpjyKcJhMuaomfvnf;? aemufwpfqifh wufvSrf;NyD; tm;udk;aompepfjzpfonfh bmoma[mif;xJwGif xnfhír&
53 &SifróJc&pf0if 9;25

ocifa,×Èonf aoG;oGefempGJaomtrsKd;orD;udk usef;rmapI?


uav;ri,ftm; toufRSifapc]if;
£89^rm 5;21`43? vk 8;40`56¤
18
xdkpum;udk rdefhawmfrlpOf? tRmRSdwa,mufonf vmIy]yf0yfvsuf?tu„Mfkyf.orD;
onf ,ckyif aoqJ RSdyg./ odkhaomfvnf;? udk,fawmfonf u=G I olËtay:Y vufudk wif
awmfrlvsSif toufRSifygvdrfhrnf[k avsSmuf./ 19 a,×Èonf xI wynfÙ awmfwdkhMSihftwl
xdkolaemufodkh vdkufawmfrl./
20
9;20 xdktcg wq,fMSpfMSpfywfvHk; aoG;oGeftempJGaom rdef;rwa,mufu? 21 igonf
!
r 14;36 t0wfawmfudkomwdkhvsSif csrf;omRrnf[k pdwfxifMSifh? aemufawmfodkË csOf;uyfI t0wf
9;22
awmf .yef;yGg;udk wdkhav.! /
22
%
vk 7;50? 17;19? a,×Èonf vSnfÙI xdkrdef;rudk r]ifawmfrlvsSif? ighorD;? rpdk;RdrfMSifh/ oif.,Hkujnfc]if;
18;42/ onf oifhtemudk i)drf;apy)D[k rdefhawmfrl./% xdkcErSpI xdkrdef;ronf temuif;aysmuf
E
r 15;28 av./E
23
9;23 tRmRSdtdrfodkh aRmufawmfrlI wD;rÈwfaomolwdkhMSifhrsm;pGmaomvlwdkhonf tkef;tkef;
w
6Rm 35;25 oJoJ y_ujonfudk r]ifvsSif?w 24 z,fRSm;ujavmh/ rdef;ri,f aoonfr[kwf?x tdyfaysmfonf'
9;24 [k rdefhawmfrlaomf? xdkolwdkhonf y]uf,,fy_uj./ 25 xdkvlrsm;udk y]ifodkh xGufapy)D;rS
x
w 20;10 26
'
a,m 11;11`14 twGif;odkh0ifI? rdef;ri,f.vufudk udkifawmfrlonfwGif olonf xav./ xdkodwif;
pum;onf wy]nfvHk;Y MSHhy]m;ausmfapmav./

acs/ topfaomtpjyKjcif;udk vdt k yfayonf/ þowif;pum; odkYyif (8;2? 3 ESifh 8;23 \ 'kwd,rSwfpkudk Munfhyg) a&m*g&Sd
udk vlom;rsKd;qufwdkif; vufcHusifhoHk;aernfjzpfí? tNrJwrf; aom þtrsK;d orD;onf rpifMu,fo[ l k owfrwS jf cif; cH&onf/
opfvGifaeayrnf/ uREkfyfwdkYonf c&pfawmfaemufokdYvdkuf (12)ESpyf wfv;kH þtrsK;d orD;onf olwyg;ESihf xdawGUcGirhf &bJ
aomtcg touf&iS af omyHpk o H pf? vlwt Ykd ay:½Ijrifaomtjrif yHkrSeftoufwmrsKd;jzifh touf&SifcGifhr&acs/ xkdtajctaeudk
opfEiS hf tapcHaomenf;vrf;opfwjYkd zifh touf&iS &f ef jyifqif ocifa,½Iu ajymif;vJay;Ny;D olrtm; use;f rmapcJo h nf/ ESpf
xm;Mu&rnf/ aygif;rsm;pGm rajymif;vJaom tajctae odkYr[kwf rajymif;
9;18 rmukEiS hf vkumwdu Yk þol\emrnfrmS ,m£½kjzpfonf vJaomvlrsm; tay: wpfcgwpf&H uREkfyfwdkY vufavQmh&ef
[k qdkonf (rm 5;22? vk 8;41)/ w&m;Z&yfrSL;jzpfaom aoG;aqmifc&H wwfonf/ rajymif;vJEidk [ f k xif&aomt&mudk
,m£½konf taqmuftOD;udk Munf½h jI cif;? 0wfjyKu;kd uG,jf cif; bk&m;ocifonf ajymif;vJay;EdkifNyD; topfaom&nf&G,f
trIudk BuD;MuyfuGyfuJjcif;? pae? we*FaEGaeYrsm;wGif ausmif; csufESifh arQmfvifhcsufudk ay;Edkifygonf/
zGijhf cif;ponfh tkycf sKyaf &;vkyif ef;rsm;udk wm0ef,&l onf/ Oykof 9;23-26
9;23-26w&m;Z&yfrSL;onf ol\orD; aoaomtcg ocif
aeYwiG f oGeo f ifrnfh &AÁq d &mudv k nf; &SmazG&onf/ w&m;Z&yf a,½Ixo H Ykd vmcJo
h nf/ xkt
d csed o
f nf uln&D eftwGuf aemufus
ESifhywfoufí ydkrdkod&Sdvdkygu rmuk 1;21 &Sd yxrrSwfpkudk oGm;aomtcsdefjzpfonf/ odkYaomf ocifa,½Ionf uav;r
Munfyh g)/ xHodkYoGm;í toufjyef&SifapcJhonf/ uREkfyfwdkY\toufwm
9;20-22 þtrsKd;orD;onf 12 ESpfywfvHk; aoG;oGefem wGif olwpfyg;udk tultnDay;&ef aemufusomG ;onf[k xif&
pGaJ eonf (&moDrrSejf cif;jzpfEikd o f nf)/ rdrt d oufwmü tvGef aom tajctaersm;udk ocifa,½Iu ajymif;vJay;Edik yf gonf/
trif; vdktyfaecsdefrsm;wGif bk&m;ocifudk wdkYxd&ef rSefuef ysufjym;aeaom aygif;oif;qufqHa&;rsm;udk ukoay;EdkifNyD;
onfhenf;vrf;udk pdwfylpGm &SmazG&ef rvdkyg/ þtrsKd;orD; rajymif;vJEdkifatmif pGJuyfaeaomtusifhrsm;rS vGwfajrmuf
uJhodkYyif ,HkMunfjcif;jzifh ½dk;½dk;uav;wdkYxdvdkuf½Hkomjzpfonf/ apEdkifygonf/ cGifhvTwfjcif;udkay;í pdwfwGif temw&jzpfae
udk,fawmfu wkHYjyeftajzay;ygvdrfhrnf/ aom 'Pf&mrsm;udk ukoay;Edkifonf/ oif\tajctaeonf
9;22 bk&m;ocifonf ESpfaygif;rsm;pGm jyóemjzpfaeaom arQmfvifhjcif;uif;rJhaeygu c&pfawmfonf rjzpfEdkifonfht&m
tajctaeudk ajz&Sif;ay;cJhonf/ tElESifh ewfqdk;pGJaomoluJh rsm;udk vkyfay;EkdifaMumif; owd&yg/
&SifróJc&pf0if 9;27 54

ocifa,×Èonf rsufpduef;olMSifh qGH¸toludk usef;rmapc]if;


£90¤
27
xdktRyfrS a,×Èonf u=GawmfrlpOf? rsufpduef;aomolMSpfa,mufwdkhonf aemuf 9;27
"
r 15;22?
awmfodkhvdkufI 'g0d'f.om;awmf? u„efawmfwdkhudk oem;awmfrlyg[k [pfaujmfuj./" rm 10;47
28
tdrfodkh 0ifawmfrlvsSif? rsufpduef;aomolwdkhonf txHawmfodkhcsOf;uyfuj./ udk,f
awmfuvnf;? TtrÈudk igwwfMdkifonfudk ,Hkoavm[k ar;awmfrlvsSif? ,Hkyg.ocif
[k avsSmufuj./
29
xdktcg olwdkh.rsufpdudk wdkhawmfrlI? oifwdkh,Hkc]if;RSdonftwdkif; oifwdkhY z]pfap[k 9;30
e
rdefhawmfrlvsSif? 30 olwdkhonf rsufpdyGifhvif;av./ a,×Èuvnf;? tb,folrsS rodapc]if; r 8;4
9;31
iSg owdy_ujavmh[k r]pfwm;awmfrl./e 31 odkhaomfvnf; xdkolwdkhonf oGm;I odwif;awmf y
rm 7;36
udk wy]nfvHk;Y MSHhy]m;ausmfapmav./y
32
xdkolwdkhonf xGufoGm;ujonfaemuf? ewfqdk;pJGaom vltwa,mufz udk txHawmf 9;32
z
r 12;22`24
odkh aqmifcJhuj./ 33 ewfqdk;udk MSifxkwfawmfrly)D;rS xdktaomolonf pum;ay]m./ vl
tpkta0;wdkhonfvnf; tHhÓI? $oaRvtrsKd;Y TuJhodkh rr]ifRpzl;[kay]mqdkuj./
34
zmRdRSJwdkhuvnf;? ewfqdk;tu(D;udk trSDy_I ewfqdk;wdkhudk MSifxkwfonf [k ay]mqdkuj 9;34
A
A r 12;24
./

9;27 ar&S, d onf 'g0d't f rsK;d tEG,rf S qif;oufvmrnfukd od 9;30 ocifa,½Ionf ol\tema&m*gNird ;f apjcif;udk jyefrajym
xm;aomaMumifh (a[&Sm 9;7) wGif a,½Itm; 'g0d'\ f om;awmf &ef wm;jrpfavh&SdonfrSm rdrdtm; edrdwfvu©PmjyKaomol
[k ac:jcif;onf ar&Sd,tjzpf &nfñTef;í ac:jcif;jzpfonf/ tjzpfom rodapcsiaf omaMumifh jzpfonf/ vlwt Ykd ay: oem;
þbGJUemrudk &SifróJc&pf0ifwGif þae&mü yxrqHk;tBudrf jcif;u½kPmpdwf &Sad omaMumifh use;f rmapjcif;jzpfonf/ od&Yk m
toHk;jyKcJhonf/ ocifa,½Ionf rsufpduef;aomolwdkYtm; wGif tjypfESifh zsm;emaeaom urÇmavmuBuD;twGuf 0dnmOf
rsufpdjrifaprnfhtaMumif; a[&Sm 29;18? 35;5 ESifh 42;7 a&;&m temNidrf;jcif;udkvnf; aqmifMuOf;ay;vdkonf/
wkdYwGif ya&mzufjyKxm;onf/ 9;32 ocifa,½I ajrBu;D ay:wGif &Sad epOfu ewfq;kd rsm; tvGef
9;27-30
9;27-30a,½Ionf rsufpduef;aomolwdkY\ awmif;avQmuf tvkyv f yk yf &kH onf/ ewfq;kd pGjJ cif; tb,faMumifjh zpf&onf? odYk
oHudk csufcsif;tajzray;cJhacs/ olwdkYü ,HkMunfjcif;&Sd? r&Sdod r[kwf tb,foYkd jzpfonfukd uREyfk w f Ydk tNrw
J rf;rodaomfvnf;
&ef apmifhcJhonf/ tultnDvdkaMumif; awmif;cHolwkdif;onf udk,fum,ESihf pdwfydkif;wGif jyóemjzpfaponf/ þudpöwGif
olwdkYtm; bk&m;ocif ulnDrpEdkifaMumif;udk r,HkMunfMuay/ ewfq;kd onf xdo k t
l m; pum;qGUH taponf/ ewfq;kd ESihf ewfq;kd
a,½Ionf olwdkYtm; ,HkMunfjcif;udk tav;ay;&efESifh wdk; pGJjcif;taMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu 8;28 ESifh rm 1;23 &Sd rSwfpk
yGm;ap&ef ar;cGe;f xkwí f apmifch ohJ nf/ bk&m;ocifonf oif\ udk Munfhyg/
qkawmif;csufudk tajzay;&mwGif aESmifhaES;aeygu rsufpd 9;34 tcef;BuD; 9 wGif zm&d&SJwdkYonf ocifa,½Itm; bk&m;
uef;aomolESpfa,mufudk ppfaq;ouJhodkY oifhudk ppfaq; udv k eG uf sL;jcif;? ty,fcv H wl ef;pm;rsm;ESihf aygif;azmfjcif;? bk&m;
aejcif;jzpfEikd o
f nfukd owd&yg/ bk&m;ocifonf oift h m; ulnD w&m; rudik ;f ½diI ;f jcif;ESihf pmwefukd tapcHjcif;ponfh tjypfav;
rpEdkifonfudk oif,HkMunfygovm;/ udk,fawmf\ ulnDrp rsKd;jzifh pGyfpGJMuonf/ ocifa,½Ionf rdrdtm; 0rf;ajrmufpGm
jcif;udk oif trSefwu,fvdkcsifygovm;/ vufco H ifo h rl sm;\ raumif;ajymqdí k jiif;y,fc&H jcif;ukd róJ
9;28 rsufpduef;aom þolrsm;onf pGJpGJjrJjrJ awmif;avQmuf u azmfjycJhonf/ zm&d&SJwkdYu tb,faMumifh þodkY pGyfpGJMu
Muonf/ olwdkYonf ocifa,½Iaexkdifaom tdrfodkY oGm; oenf;/ (1) ocifa,½Ionf olw\ Ykd bmoma&;tcGit hf mPm
aumif;oGm;vdrfhrnf/ ocifa,½I olwdkYtm; ay;aysmufEdkif udk ausmfvGefcJhonf/ (2) vlwdkYtay:wGif olwdkY\ xdef;csKyfrI
aMumif;udk olwkdYodMuNyD;? ukd,fawmfhtm; &SmrawGUap&ef [efY udk a,½Iu avQmyh g;apcJo h nf/ (3) olwYkd tjrwfwEd;k xm;aom
wm;aomt&mwpfckudkrQ tcGifhray;Muacs/ ¤if;onf ppfrSef ,HkMunfcsufrsm;udk pdefac:cJhonf/ (4) olwdkY\ rrSefuefaom
aom,HkMunfjcif; tvkyfvkyfjcif;jzpfonf/ a,½Ionf oif\ pdwf&if;oabmxm;udk xif&Sm;pGm azmfxkwfjycJhonf/
vdktyfcsuftm;vHk;twGuf tajzjzpfaMumif; ,HkMunfygu 9;34 zm&d&SJwkdYu ar;cGef;xkwfvsuf ocifa,½Itm; cGJjcm;
udk,fawmhftm; wdkYxd&mwGif rnfonfht&m odkYr[kwf rnfol avhvmaqG;aEG;aeMucsed w f iG f olwaYkd &SUarSmufüyif vlrsm;onf
\[efYwm;rIudkrQ tcGifhray;ygESifh/ usef;rmjcif;&&Sdvsuf toufwmajymif;vJMuonf/ olwkYd
55 &SifróJc&pf0if 10;3

ocifa,×Èu wynfhawmfwdk¸tm; vkyfaqmifaomoludk apv…wfRef? qkawmif;Ref


wd k u f w G e f ; c] i f ;
£92¤
35
a,×ÈonfwRm;pRyfwdkhY qHk;rÓ0g'ay;vsuf? MdkifiHawmfMSifh,SOfaom {0Ha*vd
wRm;udk a[mvsuf? vlrsm;cHRaom temaRm*gtrsKd;rsKd;wdkhudk i)drf;apvsuf? r»d¸RGmRSdorsS
wdkhudk a'opmRD vSnfÙvnfawmfrl./ vltpkta0;wkdhudk r]ifawmfrlvsSif oem;c]if;pdwf
9;37
RSdawmfrl./ 36 taujmif;rlum;? xdkolwdkhonf yifyef;onfz]pfI xdef;olrRSdbJ ypfxm;aom
b
vk 10;2 odk;uJhodkh z]pfuj./ 37 xdktcg udk,fawmfu? pyg;RdwfpRm rsm;pGmRSd./ Rdwfaomolwdkhonf
enf;uj./b 38 xdkaujmifh vkyfaqmifaomolwdkhudk pyg;Rdwfapc]if;iSg apv…wfawmfrlrnf
taujmif;? pyg;RSifudk qkawmif;ujavmh[k wynfÙawmfwdkhtm; rdefhawmfrl./

ocifa,×Èonf wynfhawmf £12¤a,mufudk apv…wfc]if;


£93^rm 6;7`13? vk 9;1`6¤
10;1
r
rm 3;13`15 10 2
wusdyfMSpfyg;aomwynfÙawmfwdkhudk ac:awmfrly)D;rS? npfNl;aomewfwdkhudk
MSifxkwfc]if;iSg4if;?r temaRm*gtrsKd;rsKd;wdkhudk i)drf;apc]if;iSg4if; tcGifhay;awmfrl./
wusdyfMSpfyg;aom wynfÙawmfwdkh.trnfum;? yXrrSm ayw×k[lI ac:a0:aom
RSdrkefMSifh olËnD taM+<? 3 aZaA'J.om; ,mukyfMSifh olËnD a,m[ef? zdvdyµKMSifh AmaomvrJ?

oHo,0ifí tjypf&SmMujcif;rSm oufaorvHkavmufaom udk,fudk qufuyfrnfholrsm; &SdvmapzdkYtwGuf qkawmif;Mu


aMumifhr[kwfbJ ocifa,½I emrnfausmfMum;jcif;udk remvdk &ef ocifa,½Iu rSmMum;cJhonf/ uREkfyfwdkYonf udpöwpfckck
aomaMumifhomjzpfonf/ twGuf qkawmif;aomtcg bk&m;ocifonf uREkfyfwdkYudk
9;35 EdkifiHawmfESifh,SOfaom owif;aumif;rSm uwdawmfESifh toHk;jyKjcif;tm;jzihf xkdqkawmif;csufudk tajzay;wwfonf/
,SOfaom MumjrifhpGm apmifharQmfaeMuaom ar&Sd,a&mufvm tjcm;olwpfa,mufa,muftm; bk&m;ocifxHokdY rnfodkY
aMumif;yifjzpfonf/ udk,fawmf\ temNidrf;apjcif;trIu ol oGm;&rnfudk azmfjyay;rnfholtjzpf bk&m;ocif oifhtm;
\oGefoifcsufrsm; rSefuefaMumif;udk azmfjyonfhvu©Pm toHk;jyK&ef tqifoifhjyifxm;yg/
oufaoyifjzpfonf/ 10;1 ocifa,½Ionf wynfhawmf 12 yg;udk ac:awmfrlcJh
9;35-38
9;35-38vlwdkY\ jyóemrsm;tm; rnfodkYajz&Sif;ay;&rnfudk onf/ udk,fawmfonf olwdkYtm; vkyftm;ay;&ef twif;qGJ
odaom tvkyform;rsm;udk ocifa,½Itvdk&Sdonf/ uREkfyfwdkY ac:jcif; (odkY) awmif;qdkjcif;r&Sdyg/ rdrdtm; tapcH&ef olwkYd
onf rdrd\ jyóemrsm;wGif bk&m;ocifESifh udk,fawmfhtapcH udk xl;jcm;pGmaomenf;jzifh a&G;cs,fcJhonf/ c&pfawmfonf
rsm;\ ulnDrpay;jcif;udk cH&zl;aomaMumifh tjcm;olrsm;tm; uREfkyfwdkYtm; ,aeYyif ac:aeygonf/ uREkfyfwdkY rvkyfvdkaom
ESpof rd v
hf suf touf&iS &f rnfh enf;vrf;rSeu f kd olwt
Ydk m; jyoEdik f t&mudk uREyfk w f v
Ykd yk &f ef twif;tusyf rapcdik ;f yg/ ud, k af wmf
ygonf (2aum 1;3-7)/ ESifhtwl yl;aygif;&ef odkYr[kwf ryg0ifbJae&ef rdrdqE´jzihf
9;36 a,Zausvonf £oa&vwdkYtm; odk;xdef;r&Sdaom a&G;cs,Ef ikd yf gonf/ c&pfawmfu oift h m; aemufawmfoYkd vdu k f
odk;rsm;ESifh EdIif;,SOfcJhonf (a,Z 35;5? 6)/ ocifa,½Ionf &ef ac:aomtcg oifrnfodkY wkHYjyefygoenf;/
vlwdkYtm; toufwm\ ausmhuGif;rsm;tm; rnfodkYa&Smif&Sm; 10;2-4 wynhfawmf 12 yg;udk ocifa,½I a&G;cs,f&mwGif
&rnfukd azmfjyrnfh od;k xde;f tjzpf <uvmcJo h nf (a,m 10;14 tao;pdwt f csurf sm; rygvSacs/ olwt Ykd aMumif; ajymavmuf
udk Munfhyg)/ p&mtcsuf r&SdaomaMumifh jzpfEdkifygonf/ ocifa,½Ionf
9;37? 38 ocifa,½Ionf rdrdaemufodkYvdkufaom vltkyfBuD; wHigonf? EdkifiHa&;orm;? tcGefcH paomvlwef;pm;toD;oD;
udk Munfí h olwt Ykd m; 0if;rSnahf eaom pyg;cif;tjzpf &nfñeT ;f udk ac:awmfrlcJhonf/ ,aeYwGif vlrsm;pGmwdkYu vltcsKdUom
ajymqdkcJhonf/ vlrsm;pGmwdkYonf ocifa,½IxH rdrdwdkY touf c&pfawmfaemufoYkd vdu k &f ef xku
d wf efonf[k xifrw S Mf uaomf
wmudk tb,fodkY ay;tyf&rnfudk ajymjyrnfhol&Sdygu rdrdwdkY vnf; ocifbk&m;\ pdwfaeoabmxm;rSmrl xkdokdYr[kwfacs/
toufwmudk ay;tyf&ef toifh&SdaeMuygonf/ vkyfaqmif bk&m;ocifonf vHk;0ta&;rygaomolrSpí rnfolUudkrqdk
aomol vdktyfaeaMumif;udk odí vkyfaqmifoltjzpf rdrd toH;k jyKEikd yf gonf/ oifonf rdru d ,kd uf kd odrif ,fí toH;k r0if
&SifróJc&pf0if 10;4 56

aomrMSifh tcGefcHr\J? tmvzJ.om; ,mukyfMSifh o'<J[k trnfopfudkRaom avAJ? 4 ume 10;4


,
a,m 13;2? 26?
edwfvl RSdrkefMSifh udk,fawmfudk tyfMSHaom ,k'RSum×kwfaywnf;/, 27
5
xdkwusdyfMSpfyg;aomolwdkhudk a,×Èonf apv…wfawmfrlI? oifwdkhonf wyg;trsKd;
om;wdkhRSdRmodkh roGm;ujMSifh/ RSrmRdr»d¸RGmxJodkhr0ifujMSihf/u 6 $oaRvtrsKd;? aysmufvGifh 10;5
u
vk 9;52
aomodk;rsm;RSdRmodkh tRifoGm;ujavmh/c 7 oGm;pOfwGif? aumif;uifMdkifiHawmf* wnfvkeD;y)D 10;6
[k odwif;ujm;ay]mujavmh/ 8 emaomolwdkhtm; csrf;omay;ujavmh/ aoaomolwdkhudk c
r 15;24
xar]muf apujavmh/ Mlaomolwdkhudk oefhRSif;apujavmh/ ewfqdk;wdkhudkvnf; MSifxkwfuj 10;7
*
avmh/ oifwdkhonf tbdk;ray;bJ aus;Zl;awmfudk cHRujy)Dz]pfI tbdk;rcHbJ ay;urf;ujavmh/ r 3;1
9
aR…? aiG? auj;wdkhudk cg;yef;xJY rodkrSD;ujMSifh/ 10 vrf;cRD;bdkh vG,ftdwf? tus±MSpfxnf? 10;10
C
ac]eif;awmif;a0;udk rodkrSD;ujMSifh/ taujmif;rlum;? vkyfaqmifaomolonf au„;arG;c]if;udk 1wd 5;18
cHxdkufay./C

[k cHpm;aeygu bk&m;ocifonf obm0xuf vGefuJaom vufxufuuJhodkY bkef;BuD;aomacwfumvudk jyefa&mufap


rdrdtrIawmfvkyfief;twGuf omrefvlrsm;udk toHk;jyKaMumif; rnfh EdkifiHa&;ESifh ppfa&;acgif;aqmifudk arQmfvifhcJhMuonf/
owd&yg/ odkYaomf ocifa,½Ionf 0dnmOfEdkifiHawmftaMumif;udkom
10;3 AmaomvrJonf a,m 1;45-51 wGif awGU&aom ajymqdkcJhonf/ ,aeYtwGuf {0Ha*vdw&m;onfvnf; EdkifiH
emoaev\ tjcm;trnfwpfcjk zpfEidk o f nf/ o'´t J m; ,mukyf awmfwnfvek ;D NyD [líyifjzpfonf/ ar&S, d jzpfaom a,½Ic&pf
\om; ,k'[kvnf; odMuonf/ wynfhawmfrsm;\ trnf onf rdrdaemufvdkufwdkY\ ESvHk;om;xJwGif rdrd\EdkifiHawmfudk
pm&if;udk rm 3;16-19? vk 6;14-16 ESifh w 1;13 wGifvnf; pwifwnfaxmifNyD;jzpfonf/ wpfaeYaomtcgwGif xkdEdkifiH
awGU&onf/ awmfukd tjynft h 0 em;vnfoabmayguf&vdrrhf nf/ xkt d csed f
10;4 umeedwv f &l rdS ek o
f nf aZvkwf (Zealots)tzGUJ 0ifwpfO;D wGif raumif;rIrsm;udk zsuq f ;D í? vlwikd ;f oifjh rwfpmG aexkid Mf u
jzpfc[hJ ef&o dS nf/ aZvkwt f zGUJ onf tpGe;f a&muf Edik if aH &;ygwD vdrfhrnf/
jzpfNyD; £oa&vEdkifiHü a&mr tkyfcsKyfrIudk z,f&Sm;ypf&ef 10;8 ocifa,½Ionf wynfhawmfrsm;tm; tjcm;olrsm;udk
tMurf; zufvkyfaqmifaeolrsm;jzpfMuonf/ trIaqmif&mwGif “oifwdkYonf tbdk;ray;bJ aus;Zl;awmfudk
10;5? 6 ocifa,½Ionf wynfhawmfwkYdudk wpfyg;trsKd;om; cH&MuNyDjzpfí tbdk;rcHbJ ay;urf;Muavmh” [laom ed,mr
rsm; (od)Yk &Srm&dvrl sK;d rsm;xHoYkd tb,faMumifrh apvTwo f enf;/ udk usio hf ;kH Mu&ef ajymcho J nf/ bk&m;ocifonf uREyfk w f t
Ykd ay:
wpfyg;trsK;d om; qdo k nfrmS ,k'vlrsK;d r[kwaf omoljzpfonf/ aumif;Bu;D r*Fvmrsm;udk oGe;f avmif;csay;cJah omaMumifh uREyfk f
&Srm&dvrl sK;d rsm;onf "r®a[mif;umvwGif wkid ;f wyg;odYk zrf;qD; wdoYk nf rdr\ d tcsed ?f arwåmESihf ypön;f Opömrsm;udk olw
l pfyg;tm;
jcif;cH&Ny;D aemuf ,k'ESihf wpfyg;trsK;d om;rsm; vufxyfxrd ;f jrm; &ufa&mpGmay;urf;oifhonf/
&mrS aygufzGm;vmaomolrsm;jzpfMuonf (4&m 17;24 udk 10;10 ocifa,½Iu trIawmfaqmifrsm;onf auR;arG;Munfh
Munfyh g)/ ocifa,½Ionf yxrOD;pGm ,k'wdx Yk v
H maomaMumifh ½Ijcif;udk cH&rnf[k ajymcJhonf/ wynfhawmfrsm;onf 0dnmOf
wynfah wmfwt Ykd m; ,k'vlrsK;d rsm;xHoo Ykd moGm;&ef rSmMum;cJo h nf a&;&mwGif trIaqmifay;aomaMumifh tpm;tpmESifh aep&m
(a&m 1;16)/ bk&m;ocifonf ,k'vlrsK;d wdt Yk m; useaf omvlrsK;d &&ef arQmfvifhEdkifygonf/ oifhtm; rnfolu trIaqmifay;
tm;vHk;txJwGif bk&m;ociftaMumif; ajymjy&ef a&G;cs,f oenf;/ oift h m; trIaqmifjcif;jzifh bk&m;ocifukd tapcHae
cJhonf/ ,k'vlrsKd; wynhfawmfrsm;ESifh wrefawmfrsm;onf Muaom oif;tkyfrsm;? omoemjyKq&mrsm;? "r®q&mrsm;tm;
xajrmufawmfrlaom c&pfawmf\ {0Ha*vdw&m;udk a&mr Munfh½Iapmifha&SmufaeaMumif; aocsmygap/(1aum 9;9? 10?
tifyg,mwpfcGifü a[majymMuojzifh rMumrD wpfyg; trsKd; 1wd 5;17)/
om;rsm;onf toif ; awmf x J o d k Y 0if a &muf v mMuonf / 10;10 rmuku awmifa0S; o,faqmif&ef ajymaomfvnf;
bk&m;ocifay;aom u,fwifjcif;owif;pum;onf vlrsKd; (6;8)? róJESifh vkumwkdYurl rajymacs (9;3)/ ocifa,½Iu
ra&G;? Ekid if rH a&G;bJ vlom;wdik ;f twGujf zpfaMumif; or®musr;f pm zdeyftydk? awmifa0S;ESifh vG,ftdwftydkudk r,laqmif&ef ajym
u &Sif;vif;pGm oGefoifcJhonf (u 12;3? a[&Sm 25;6? 56;3- jcif; jzpfEikd o f nf/ rnfoyYkd ifjzpfapumrl ed,mrrSm rsm;jym;aom
7? rmv 1;11? w 10; 34? 35? a&m 3;29? 30? *v 3;28)/ ypönf;rsm;tm;jzifh av;vHjcif;r&SdapbJ c&D;oGm;í tvkyfvkyf
10;7 ,k'vlrsK;d wdo Yk nf ar&S, d tm; rdrw d \
Ykd Edik if aH wmfukd wnf &ef toifh&Sdae&efjzpfonf/
aqmufap&ef apmifharQmfaecJhMuonf/ olwdkYonf a&mrwdkY
vufatmufrS vGGwfajrmufapvsuf 'g0d'fESifh a&Smvrkefrif;
57 &SifróJc&pf0if 10;20

11
rnfonfr»d¸ rnfonfRGmodkh 0ifvsSif? xdkr»d¸RGmY tb,frnfaomolonf xdkufwef
oenf;[k ar;r]ef;I? xdkr»d¸ RGmrS rxGufroGm;rSDwdkifatmif xdkol.tdrfwGif aeujavmh/ 12 tdrf
odkh0ifaomtcg r*FvmRSdygapaom[k MÈwfqufc]if;udk y_ujavmh/ 13 xdktdrfonf xdkufwef
vsSif oifwdkhr+Gufaomr*Fvm aRmufapownf;/ rxdkufwefvsSif oifwdkhxHodkh y]efvmap
10;14
i
w 13;51
ownf;/ 14 tujifolonf oifwdkhudk vufrcH? oifwdkh.pum;udk em;raxmifbJae./ xdk
10;15 olaeaomtdrfrS4if;? r»d¸rS4if; xGufoGm;pOf? oifwdkh.ac]b0g;rS ar]rÈefudk cgvdkufujavmhi/
p 15
r 11;22? 24 igtrSefqdkonfum;? wRm;qHk;z]wfaomaehY xdkr»d¸onf aom'Hkr»d¸MSifh a*garmRr»d¸xuf
10;16
q omI cHRvwHh/p 16 awmacG;pkxJodkh odk;wdkhudk apv…wfouJhodkh oifwdkhudk ig apv…wf./q
vk 10;3
xdkaujmifh oifwdkhonf ar+GuJhodkh vdr^mvsuf? csKd;iSufuJhodkh tqdyfuif;vsufRSdujavmh/

wynfhawmfwdk¸tm; ocifa,×Èonf nÇOf;yef;MSdyfpufrÈtwGuf y]ifqifay;c]if;


£94¤
17
vlwdkhukd owdy_uj/ taujmif;rlum;? oifwdkhudk v…wf×Hk;odkh tyfMSHujvdrfhrnf/
10;17
Z
rm 13;9 wRm;pRyfwdkhY ×dkufujvdrfhrnf/Z 18 xdkolwdkhrSpI wyg;trsKd;om;wdkhtm; oufaoz]pfap
c]if;iSg? r»d¸0efrif;? RSifbkRifxHodkh ighaujmifh oifwdkhudk ydkhaqmifujvdrfhrnf/ 19 oifwdkhudk
tyfMSHaomtcg tb,fodkhay]mRrnfudk rpdk;RdrfujMSifh/ ay]mRaompum;udk xdkcEc]if;wGif
oifwdkhonf Rujvdrfhrnf/ 20 taujmif;rlum;? oifwdkh tvdktavsmufay]mujonfr[kwf/
oifwdkhtb. 0dnmOfawmfonf oifwdkhtm;z]ifhay]mawmfrl./

10;14 tu,fí NrdKU (odkY) tdrfwpftdrfu olwkdYtm; vufrcH tvdrm® ESihf jynfph MkH u&rnf/ uREyfk w f o Ykd nf olwpfyg;toH;k csjcif;
vQif rdrdajcz0g;ü uyfaeaomzkefrIeYfudk cgcs&rnf[k wynfh cH&olrsm; rjzpfoifhovdk olwyg;udk vSnfhpm;í 'ku©ay;aom
awmfwdkYtm; tb,faMumifhajymoenf;/ wpfyg;trsKd;om;rsm; olrsm;vnf; rjzpfoifyh g/ uREyfk w f oYkd nf bk&m;ocif\trIawmf
aexkid af om NrKd Ursm;rS xGucf mG onft h cgwGif bmoma&;udik ;f ½diI ;f udkNyD;pD;atmif aqmif&GufEdkif&eftwGuf ÓPfynmESifh tm;
aom ,k'vlrsKd;rsm;onf wyg;trsKd;om;rsm;\ xHk;pHESifh rywf enf;csufudk bufrQpGm odem;vnf&rnf/
oufaMumif;udk jyoonft h aejzifh ajcz0g;rS zkerf eI uYf kd cgcsavh 10;17? 18 aemifwGif wynfhawmfrsm;onf jyify (tpdk;&?
&SMd uonf/ tu,fí wynhaf wmfrsm;onf ,k'NrKd U&Gmrsm;rS xGuf w&m;½H;k )rSomrubJ twGi;f rS (rdwaf qGrsm;ESirhf o d m;pk10;21)
cGmpOf ajcz0g;rSzkefrIefYudk cgcsygu olwdkY\ ar&Sd,udk vufrcH vmaom tcuftcJ'ku©rsm;udk cH&Muonf (w 5;40? 12;1-
aom,k'rsm;ESihf rqufqaH Mumif;udk jyoonf/ þtjyKtrlu 3)/ bk&m;ociftwGuf touf&iS &f mwGif n§O;f yrf;EdyS pf ufrrI sm;
vlwdkYtm; olwdkY\ a&G;cs,frIrSm;,Gif;aMumif;? c&pfawmfudk ESihf MuHK&wwfaomfvnf; u,fwifjcif;owif;aumif;udk a0iS
a&G;cs,f&ef tcGifhtvrf;udk aemif wpfcsdefwGif &csifrS &awmh &ef tcGifhtvrf;&&Sdygonf/ n§Of;yrf;ESdyfpufjcif; cH&csdefwGif
rnfjzpfaMumif;udk jyo&efjzpfonf/ bk&m;ocifxHrS vmaom ocifa,½Ionf avmuudk atmifEkdifcJhaomaMumifh uREkfyfwdkY
oGefoifcsufudk oif vufcHwwfygovm;/ 0dnmOfawmf\ ,HkMunfpdwfcsEdkifygonf (a,m 16;33)/ tqHk;wdkifatmif
EdI;aqmfrIudk vspfvsL½Iygu aemufwpfBudrf tcGifhta&;&csifrS wnfMunfaomolonf u,fwifjcif;&vdrfhrnf (10;22)/
&awmhrnf/ 10;19? 20 ocifa,½Ionf wynfhawmfwdkYtm; {0Ha*vd
10;15 aom'HkESifh a*garm&NrdKUrsm;onf olwkYd\'kp½dkufrsm; a[mMum;jcif;aMumifh zrf;qD;jcif; cH&onft h cgwGif rdru
d ,
kd uf kd
aMumifh aumif;uifrSrD;usí zsufqD;jcif; cH&onf (u 19;24? ckcHumuG,f&eftwGuf rnfodkY ajymqdk&rnfudk pdwfylp&m rvdk
25)/ {0Ha*vdw&m;udk Mum;í jiif;y,folrsm;onf {0Ha*vd aMumif; bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfu olwdkYtm;jzifh ajymrnf
w&m;udk wpfBudrfrQ Mum;zl;jcif;r&SdbJ zsufqD;jcif;cH&aom xdk jzpfaMumif; ajymjycJhonf/ þuwdawmfonf w 4;8-14 ESifh
NrdKUrsm;&Sd t"r®vlrsm;xuf tajctaeqdk;vdrfhrnf/ tjcm;ae&mwdkYwGif jynfhpHkcJhonf/ tcsKdUwkdYu {0Ha*vdw&m;
10;16 zm&d&w JS \
Ykd qefu
Y siq f ;D wm;rIonf qk;d oGr;f aom0Hyak vG a[majymzdt Yk wGuf jyifqif&efrvdak Mumif;? bk&m;ocifu t&m
rsm;ESiw hf o l nf/ wynfah wmfwo Ykd nf tuG,t f um&&eftwGuf cyford ;f udk wm0ef,rl nfjzpfaMumif; vGrJ mS ;pGm t"dymÜ ,faumuf
olwkYd\okd;xdef;BuD;udk Munfh&ef arQmfvifhcsufwpfckom&dSonf/ Muonf/ uREyfk w f o Ydk nf pOf;pm;qifjcifvsuf rdrad jymrnfph um;
uREyfk wf o Ykd nfvnf; ¤if;ESiq hf ifwal om Murf;wrf;onfh tawGU udk *½kwpdkufjyifqif&rnf[k usrf;pmu oGefoifxm;onf
tMuHKrsKd; MuHKawGU&Edkifygonf/ wynfhawmfrsm; enf;wl uREkfyf (aum 4;6)/ ocifa,½Iu jyifqifjcif;rjyK&ef ajymjcif;r[kwf
wdo Yk nf aMumufwwfaompdwo f abmr&Sbd J tuif;yg;í ynm bJ pdk;&drfjcif;r&Sd&ef ajymjcif;omjzpfonf/
&SifróJc&pf0if 10;21 58

21
xdktcg nDtpfudkcsif; wa,mufudk wa,muf aoapc]if;iSg tyfujvdrfhrnf/ tb 10;21
ps
rd 7;6
onfvnf; om;udk tyfvdrfhrnf/ om;orD;wdkhonfvnf; rdbudk Refbufy_Ips aoap
ujvdrfhrnf/ 22 vltaygif;wdkhonfvnf; ig.emraujmifh oifwdkhudk rkef;ujvdrfhrnf/ tujif
olonf tqHk;wdkifatmif wnfujnf./ xdkolonf u,fwifc]if;odkh aRmufvdrfhrnf/ 23 wr»d¸
Y oifwdkhudk nÇOf;qJvsSif wr»d¸odkh ay];ujavmh/ igtrSefqdkonfum;? $oaRvr»d¸RGmRSdorsS
wdkhudk oifwdkhvSnfÙvnfI rukefrSD vlom;onfu=Gvmvdrfhrnf/
24
wynfÙonf qRmxufrom/ u„efonf ocifxufrom/n 25 wynfÙonf qRm 10;24
n
uJhodkh4if;? u„efonf ocifuJhodkh4if; z]pfvsSif oifhavmufay./ tdrfRSifudk aAvaZAkv # a,m 13;16
10;25
[k ac:a0:ujvsSif? tdrfoltdrfom;wdkhudk omIac:a0:ujvdrfhrnf/ #
rm 3;22
26
xdkaujmifh olwdkhudk raujmufujMSifh/ zHk;xm;vsufRSdorsSaomtRmwdkhonf yGifhvdrfh
rnf/ qdwfuG,fRmY RSdorsSwdkhonfvnf; xifRSm;vdrfhrnf/X 27 arSmifrdkufY oifwdkhtm; ig 10;26
X
rm 4;22?
ay]maomtRmrsm;udk oifwdkhonf tvif;Y ujm;ay]mujavmh/ oifwdkhem;tyg;Y ay]mI vk 8;17
ujm;aomtRmrsm;udk tdrr f ;kd ay:rSm [pfaujmu l / 28 wenf;um;? ud,
f aj vmh[k rdehf awmfr. k c
f M>m
udkom owfI pdwf0dnmOfudk rowfMdkifaom olwdkhudk raujmufujMSifh/ udk,fcM>mMSifh pdwf 10;28
!
a[A]J 10;31
0dnmOfudk iRJYzsufqD;Mdkifaomoludk omI aujmufujavmh/!

c&pf a wmf a emuf uREfkyfwdkYudk obm0 jzpfwwfonfh vdktyfaom or®mw&m;


odkY vdkuf&ef rnfolwdkYu wkHUjyefcsuf zdtm;ay;rIrsm;
twG u f t zd k ; tcud k qefYusifrnfenf;/
wGufcsufjcif;
a,½Ionfc&pf,mef tpkd;& Ncdrf;ajcmufjcif; or®mw&m;udkzGifhjyvdrfhrnf
jzpfjcif;aMumifh jiif; 10;18-19 10;26  10;26
y,fjcif;cH&rnfh udk,fum,udkab;jyKjcif; uREfkyfwdkY\pdwf0dnmOfudk
wynfhawmfrsm;udk 10;28  tEÅ&m,fjyKír&acs (10;28)
jyifqifay;cJhonf/ bmoma&;rS aMumuf&GHjcif;
bk&m;ocif\vl yk*¾dKvfrsm; ESifh vlxk\uJh&JUjcif; uREfkyfwdkYu bk&m;ocifudk tod
jzpfjcif;aMumifh 10;17 pdk;&drfjcif; 10;22  trSwfjyK0efcHygu udk,fawmf
udk,fawmfhudkjiif; onf uREfkyfwdkYudk todtrSwfjyK
y,folrsm;xHrS vdrfhrnf/ (10;32)
qefu Y siwf ek jYf yefrI rdom;pk cspcf if&olrsm;\ bk&m;ocif\arwåmawmfonf
rsm;udk cH&avh&Sd 10;21 jiif;y,fjcif;  uREykf w
f u
Ykd kd xde;f odr;f ay;Edik o
f nf
wwfonf/ 10;34-37 (10;31)

10;22 tqH;k wdik af tmifwnfMunfjcif;onf u,fwifjcif;&&ef rnfoljzpfaMumif;udk wpfurÇmvHk;u trSefodvmMuvdrfhrnf


enf;vrf;r[kwfaomfvnf; vlwpfOD;onf a,½Itay: trSef (24;14? a&m 14;9-12 udk Munfhyg)/
wu,f qufuyftyfEaHS Mumif;ukd xif&mS ;pGmjyojcif;jzpfonf/ 10;25 aAvaZAkvudk ,ZfaumifwkYd\ t&SifESifh ewfqdk;rif;
pGNJ ro
J nf;cHjcif;onf u,fwifjcif;&&Sad prnfeh nf;vrf; r[kwb
f J tjzpf odxm;Muonf/ zm&d&w JS oYkd nf ocifa,½Itm; aAvaZ
bk&m;0wfü trSefwu,farGUavsmfaom toufwmü xGuf Akv\ wefcdk;udk toHk;jyKvsuf ewfqdk;rsm;udk ESifxkwfonf[k
ay:vmaom &v'fwpfckomjzpfonf/ pGypf MJG uonf (12;24 udk Munfyh g)/ aumif;aomt&mudk wpfcg
10;23 c&pfawmfonf wynfhawmfwkdYtm; tcsdefrwefbJ wpf&H tqd;k tjzpf tajymcH&wwfonf/ pHv k ifaoma,½Iuykd if
rmwk&tjzpf taorcH&ef ajymMum;cJhonf/ n§Of;yrf;ESdyfuGyfrI raumif;aomol[k ac:cJhvQif udk,fawmf\aemufawmfvdkuf
rBuD;rm;vmrD xGufcGg&ef jzpfonf/ uREkfyfwdYkwGif vkyfaqmif rsm;onfvnf; xkdenf;wl pGyfpGJajymqdkcH&EdkifaMumif; arQmfvifh
p&mrsm;pGm&Sdí a0iSa[majym&rnfh vlrsm;pGm&Sdaeao;onf/ xm;oifhonf/ NrJNrHwnfMunfpGm cH&yfaomolwdkYonf rSefuef
c&pfawmf jyef<uvmrnfhtcsdefrSomvQif uREkfyfwdkY\ tvkyfNyD; aMumif; ay:vGifxif&Sm;vmvdrfhrnf (10;22)/
pD;vdrfhrnf/ udk,fawmf<uvmaomtcsdefrSomvQif udk,fawmf
59 &SifróJc&pf0if 10;39

10;30 29
pmiSufMSpfaumifudk t\Rd wy]m;tbdk;MSifh 0,fRonfr[kwfavm/ oifwdkhtbtcGifh
%
vk 21;18?
w 27;35
rRSv f aumifrsS ar]ohkdrusR/ 30 oifwhkdqy
d sSif xdpk miSuw H ifonfvnf; tuketf pif aRwGuv f suf
% 31
RSd./ xdkaujmifh raujmufujMSifh/ oifwdkhonf pmiSuftrsm;wdkhxuf omIr]wfuj./
10;32 32
tujifolonf vlwdkhaRS¸rSm ighudk 0efcHtHh?E aumif;uifbHkYRSdaom ig.crnf;awmf
E
aRm 10;9
aRS¸rSm xdkoludk ig 0efcHrnf/ 33 t ujifolonf vlwdkhaRS¸rSm ighudki]if;y,ftHh? aumif;uifbHk
YRSdaom ig.crnf;awmfaRS¸rSmxdkoludkigi]if;y,frnf/
34
ar] ay:odkh i)drfoufc]if;udk apv…wftHhaomiSg ig vm onf [k rxifujMSifh/ i)drf ouf
10;36
c]if;udk apv…wftHhaomiSg igvmonf r[kwf/ xm;udk apv…wfthHaomiSg ig vmownf;/
35
w
rd 7;6 tbMSihf om;? trdMSifh orD;? a,mu†rMSifh ac„;r tcsif;csif; uJGy]m;apc]if;iSg igvm
ownf;/ 36 udk,ftdrfol tdrfom;wdkhonfvnf; udk,fRefol z]pfujvdrfhrnf/ w
10;37 37
tujifolonf ighudk cspfonfxuf rdbudk omIcspf.? xdkolonf igMSihfrxdkuf
x
vk 14;26
rwef tujifolonf ighudkcspfonfxuf om;orD;udk omIcspf./ xdkolonf igMSifh rxdkuf
rwef/x 38 tujifolonf rdrdvuf0g;uyfwdkifudk xrf;I ighaemufodkh rvdkuf? xdkolonf
10;39 igMSifhrxkdufrwef/ 39 rdrdtoufudk awGËaomolonf touf×HÈ;vdrfhrnf/ ighaujmihfrdrd
'
a,m 12;25
touf×HÈ;aomolrlum; toufudk awGËvdrfhrnf/'

10;29-31 a,½Iu bk&m;ocifonf pmiSuu f av;rsm;ü jzpf ajym&mwGif ocifa,½Ionf rdbpum;udk em;raxmif&efESifh
orQudk odawmfrlonf[k ajymonf/ oifonf xkdpmiSufrsm; tdrw f iG ;f jyóemjzpf&ef tm;ay;jcif;rsK;d r[kwaf y/ xko d rYkd [kwf
xuf ydkíwefzdk;BuD;ygonf/ xdkaMumifh bk&m;ocifonf oifh bJ ud, k af wmftwlyg&Sjd cif;u qH;k jzwfcsuu f kd csapaMumif;jyo
ud, k pf m;taocH&ef rdr\ d wyg;wnf;aomom;awmfukd apvTwf jcif;omjzpfonf/ tcsKdUwdkYonf c&pfawmfaemufodkY vdkufNyD;
cJhonf (a,m 3;16)/ bk&m;ocifonf oifhtm; tvGefwefzkd; tcsKdUwdkYonf rvdkufaomaMumifh y#dyu©jzpf&jcif;onf a&Smif
xm;aomaMumifh Ncrd ;f ajcmufrEI iS hf cufcaJ om ppfaMumrIrsm;udk vTJr&bJ ay:vmrnfomjzpfonf/ uREkfyfwdkYonf rdrdwdkY
aMumufp&mrvdkay/ xdkt&mrsm;onf bk&m;ocif\arwåm um;wdik u f o
kd mxrf;í aemufawmfoYkd vdu k af omtcg uREyfk w f Ykd
awmfukd rvIy&f mS ;Edik o f vdk oift
h xJüused ;f 0yfaom 0dnmOfawmf \wefz;dk xm;yH?k tusipfh m&dw?å yef;wdik Ef iS hf &nf&, G cf surf sm;onf
udkvnf; rz,f&Sm;Edkifay/ tjcm;olrsm;ESifhrwlaomaMumifh tjcm;olrsm;ESifh uGJuGmoGm;
od&Yk mwGif bk&m;ocifonf oif\tcuftcJjyóemrsm; &onf/ rdom;pkudk vspfvsLr½IygESifh/ odkY&mwGif bk&m;ocif
tm;vHk;udk z,f&Sm;ypfvdkufrnf[k rqdkvdkyg/ (10;16 udk Munfh tay: qufuyft f yfEjHS cif;onf olwxYkd uf ydt k a&;Bu;D aMumif;
yg)/ wefzdk;udk trSefwu,fppfaq;jcif;rSm aeYpOftoufwmü udk owd&yg/ bk&m;ocifudkom t"duOD;pm;ay;&rnf/
&ifqdkif&aom yifyef;EGrf;e,fjcif;? ,dk,Gif;jcif;ESifh EdSyfpufjcif; 10;37 c&pfawmfonf uREkfyfwdkYtm; þb0wGif oufawmifh
rsm;ü rnfrQ aumif;rGefpGm&yfwnfEkdifoenf;qdkaom tcsuf oufwm&Sjd cif;ESihf Nird ;f csr;f aomtoufwmud&k jcif;xuf jrifrh m;
yifjzpfonf/ tcuftcJjyóem&Sad omfvnf; c&pfawmftwGuf aomtrIukd xrf;aqmif&ef ac:awmfro l nf/ rdom;pkukd csp&f ef
&yfwnfaomolrsm;onf a&&SnfwnfwHhaom wefzdk;&Sdolrsm; bk&m;ocif ynwfaomfvnf; þarwåmonfyif rdrdtusKd;
jzpfMuNyD; BuD;rm;aomqkvmbfrsm;udk &&SdMuvdrfhrnf (5;11- ud&k mS um bk&m;ocif\tapudk rcH&ef (od)Yk trIawmfraqmif
12 udk Munfhyg)/ &ef qifajcay;p&mtaMumif;jzpfwwfonf/
10;34 ocifa,½Ionf tay:,Hoifhjrwfa&;twGuf BuD;rm; 10;38 rdrd\um;wdkifudk xrf;í aemufawmfodkY vdkufjcif;qdk
euf½Idif;aomuGmjcm;csufudk tavQmhay;um n§dEdIif;aom onfrSm vlod&SifMum; udk,fawmfESifh xyfwljyKjcif;? qefYusif
Nird ;f csr;f a&;udak y;&ef <uvmjcif;r[kwaf y/ c&pfawmf\ aemuf qD;wm;rI cHpm;jcif;? udk,fawmftwGuf qif;&J'ku©cHí taocH
odkYvdkuf&ef a&G;cs,folrsm;ESifh aemufawmfodkY rvdkufaomol &ef qufuyftyfESHxm;jcif;wdkY yg0ifonf/
rsm;tMum;wGif y#dyu©ESifh oabmxm;uGJvGJrIrsm; tNrJwnf&Sd 10;39 þusrf;ydk'fonf or®mw&m;wpfckwnf;\ taumif;
aevdrfhrnf/ odkY&mwGif y#dyu©tm;vHk; ajyvnfoGm;rnfhaeYudk zufESifh tqdk;zuftajctaeudk az:jyonf/ þb0udk wG,f
oifMunfharQmfEdkifygonf/ ocifa,½Ionf &efNidrf;apaom wmaejcif;jzifh þavmuESifh aemifvmvwHhaom b0wGif
oljzpfaMumif;udk ydkrdkodvdkygu a[&Sm 9;6? r 5;9 ESifh a,m c&pfawmfxHrS taumif;qHk;t&mudk r&&Sdap&ef [efYwm;
14;27 udk Munfhyg/ aeonf/ þb0wGif &&Sdrnfhqkv'fudk (tm;vyfjcif;? wefcdk;
10;34-39 c&pf,meftjzpf qufuyftyfESHrIonf rdwfaqG tmPm? emrnfausmfMum;jcif;? aiGaMu;ü vHkjcHKrI&Sdjcif;) ydkrdk
rsm;? cspf&olrsm;ESifh uGJuGmaumif; uGJuGmapEdkifygonf/ þodkY cspfjrwfEdk;ygu uREkfyfwkdYtoufwmü bmrSr&SdbJ vpf[mae
&SifróJc&pf0if 10;40 60

40
oifwdkhudk vufcHaomolonf ighudkvufcH./" ighudk vufcHaomolonf ighudk 10;40
"
*v 4;14
apv…wfawmfrlaomoludk vufcH./e 41 yaRmzuf.rsufMSmudk axmufI? yaRmzufudk e
vk 9;48?
vufcHaomolonf yaRmzuf.tusKd;udk cHRvwHh/ az]mifhrwfaomol.rsufMSmudk axmuf a,m 12;44
I? az]mifhrwfaomoludk vufcHaomolonf az]mifhrwfaomol.tusKd;udk cHRvwHh/ 10;42
y
42 r 25;40?
tujifolonf wynfÙawmf.rsufMSmudkaxmufI Toli,fwpHkwa,muftm; aRwcGuf a[A]J 6;10
udkrsS ay;./ xdkolonf tusKd;udkrRbJ raeRm? igtrSefqdkonf[k rSmxm;awmfrl./y

4/ EdkifiHawmftaMumif; ocifa,½I\oGefoifjcif;
a,m[ef oHo,udk ocifa,×È ay]aysmufapc]if;
£70^vk 7;18`35¤

11 xdkodkh wusdyfMSpfyg;aomwynfÙawmfwdkhudk tukeftpifrSmxm;awmfrly)D;vsSif? r»d¸RGm


rsm;wdkhY qHk;rÓ0g'ay;c]if;iSg4if;? odwif;ujm;ay]mc]if;iSg4if;? xdktRyfrS u=Gawmf
rl./
cRpfawmfy_awmfrlaomtrÈwdkhudk a,m[efonf axmifxJrSmz ujm;aomtcg? rdrd
2
11;2
z
wynfÙMSpfa,mufudk apv…wfI? udk,fawmfonf u=Gvmaomol rSefoavm/ 3 odkhr[kwf r 14;3
tc]m;aomoludk ar]mfvifhRygrnfavm[k ar;avsSmufap./
4
a,×Èuvnf;? oifwdkhonf ujm;RorsS r]ifRorsSwdkhudk oGm;I a,m[eftm; ujm;
avsSmufujavmh/ 5 rsufpduef;aomolwdkhonf rsufpdr]ifRuj./ ac]rpGrf;aomolwdkhonf 11;5
A
a[RSm 35;4`6?
vSrf;oGm;Ruj./ MlempJGaomolwdkhonf oefhRSif;c]if;odkh aRmufRuj./ em;yif;aomolwdkh 61;1? vk 4;18? 19
onf em; ujm;R uj./ aoaomolwdkhonf xar]muf c]if;odkh aRmufRuj./ qif;RJom;wdkhonf
vnf; 0rf;ar]mufpRm odwif;udk ujm;Ruj./A 6 ighaujmifh pdwfrysufaomolonf r*Fvm
RSd.[k y]efay]mawmfrl./

jcif;udk ydrk akd wGUjrif&vdrrhf nf/ þb0udk aysmaf rGUcHpm;&eftwGuf a,m[eftaMumif;udk &Sifa,m[efc&pf0if tcef;BuD; 1wGif
taumif;qHk;enf; vrf;rSm ajrBuD;ay:&Sd qkvmbfudk avmb awGU&onf/
wBuD; zrf;,ljcif;rjyKbJ c&pfawmfaemufodkY vGwfvyfpGm vdkuf 11;4-6 a,m[efonf axmifxJü &SdaecsdefwGif ocifa,½I
jcif;yifjzpfonf/ xdkodkYjyKaomtm;jzifh xm0&toufudk tarG ar&Sd,trSefwu,f[kwfr[kwf oHo,0ifvmcJhonf/ a,m
cH&NyD; c&pfawmfaemufodkY vdkufjcif;aMumifh&&Sdonfh tusKd; [ef\ &nf&G,fcsufrSm vlwdkYonf <uvmrnfh ar&Sd,twGuf
aus;Zl;rsm;udk cHpm;&vdrfhrnf/ jyifqif&efjzpfNyD; (3;3)? ocifa,½Ionf ar&Sd,trSefjzpfygu
10;42 uREyfk w f Ykd olwpfyg;tay: qufqyH u kH kd Munfjch if;tm;jzifh vlwdkY\ESvHk;om;udk jyifqifay;&ef w&m;a[maeaom a,m
bk&m;ociftm; uREkfyfwdkY rnfrQcspfaMumif;udk wdkif;wmEdkifyg [efonf tb,faMumifh axmifxJodkY a&mufae&ygoenf;/
onf/ ocifa,½Iajymjyonfh a&iwfaeaom uav;i,fwpf ocifa,½Ionf rsufpduef;aomoludk jrifapjcif;? ajc
a,muftm; a&at;wpfcGufwdkufjcif;Oyrmonf twåuif; rpGr;f aomolEiS hf em;rMum;aomolwu Ydk kd use;f rmapjcif;? Elemudk
aom tapcHjcif;\yHkpHwpfckjzpfonf/ uav;i,fwpfOD;onf aysmufuif;apjcif;? aoaomoludk xajrmufapjcif;? qif;&J
jyefvnfaus;Zl;rjyKwwfao;ovdk aus;Zl;jyKrnfr[kwfay/ om;wdt Yk m; 0rf;ajrmufp&mowif;udk a[majymjcif;paom rdrd
bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY jyKaomaumif;rIwdkif;ESifh rjyKaom jyKaomtrIrsm;udk ñTejf yjcif;tm;jzifh a,m[ef\oHo,pdwu f kd
t&mrsm;tm;vHk;udk udk,fwkdifcHpm;&olwpfOD;uJhodkY *½kjyKawmf tajzay;cJhonf/ rsm;pGmaom oufaorsm;u ocifa,½I
rlonf/ ,aeY oift h aejzifh olwpfyg;tay:wGif ud, k u f sK;d rzuf rnfoljzpfaMumif;udk xif&Sm;pGm jyoaeonf/ oif\u,fwif
bJ wpfpHkwpfck jyKvkyfay;Edkifygovm;/ tjcm;rnfolurQ jcif;? oif\tjypfrsm;udk cGifhvTwfjcif; (odkY) oifhtoufwmü
rjrifaomfvnf; bk&m;ocif odjrifawmfrlonf/ bk&m;ociftvkyfvkyfjcif;wdkYudk wpfcgwpf&H oHo,0ifrdygu
11;2? 3 a,m[efonf a[½k'f\ zrf;qD;axmifcsjcif;udk cH& or®musr;f pmxJrS oufaoESihf oift h oufwm\ ajymif;vJru I kd
onf/ a[½k'o f nf rdrnd \ D r,m;udk odr;f ,laomaMumifh a,m Munfhyg/ oHo,0ifaomtcgwGif c&pfawmfudk ausmrcdkif;bJ
[efu xkdtjzpfudk vlod&SifMum; tjypfwifcJhonf (14;3-5)/ xHawmfodkY oGm;yg/
61 &SifróJc&pf0if 11;19

xdkolwdkhonf oGm;ujonfaemuf a,×Èonf a,m[efbudk taujmif;y_I yRdowfwdkh


7
11;7
b
r 3;1
tm;? oifwdkhonf tb,frnfaomtRmudk ujnfÙ×Èc]if;iSg awmodkh xGufoGm;ujoenf;/ av
vÈyfaomusLyifudk ujnfÙ×Èc]if;iSg oGm;oavm/ 8 odkhr[kwf Ml;nHÙaomt0wfudk 0wfqifaom
oludk ujnfÙ×Èc]if;iSg oGm;oavm/ Ml;nHÙaomt0wfudk 0wfqifaomolwdkhonf rif;tdrfY ae
11;9
r
vk 1;76
wwfuj./ 9 yaRmzufrudk ujnfÙ×Èc]if;iSg oGm;oavm/ rSefay./ yaRmzufxuf u(D;r]wf
11;10 aomolvnf; z]pfonf[k igqdk./ 10 usrf;pmYvmonfum;? ujnfÙ×Èavmh/ oifoGm;Rmvrf;udk
,
rmv 3;1? y]ifRaom ig.wrefudk oifhaRS¸Y igapv…wf.[k qdkRmY xdkoludk qdkvdkownf;/,
rm 1;2 11
igtrSefqdkonfum;? rdef;rarG;aomolwdkhwGif AwÖdZHqRma,m[efxuf u(D;r]wf
aomolwa,mufrsS ray:rxGef;ao;/ odkhaomfvnf; aumif;uifMdkifiHawmfwGif ti,fqHk;
aomolonf xdkolxufomI u(D;r]wf./ 12 AwÖdZHqRma,m[ef vufxufrSpI ,ckwdkif
atmif aumif;uifMdkifiHawmfudk tMdkiftxufy_uj./ tMdkiftxufy_aomolwdkhonfvnf;
11;14
u
rmv 4;5? vk,l0ifpm;Ruj./ 13 a,m[efraRmufrSDwdkifatmif ynwÖdusrf;?tem*wÖdusrf;RSdorsSwdkh
vk 1;17 onf qHk;rÓ0g'ay;uj./ 14 oifwdkhonf ighpum;udk em;cHMdkifvsSif? Tolum; vmvwHhaom
11;15 {vd, z]pfownf;/u 15 ujm;pRmem; RSd aomolrnfonfum; ujm;ygap/c
c
r 13;9? 43 16
TvlrsKd;udk tb,fOyrmMSifh yHky]RtHhenf;/ yJGobifYxdkifaeaom oli,fwdkhonf
rdrdoli,fcsif;wdkhtm; toHudk v…ifhI? 17 igwdkhonf om,mpGmwD;rÈwfaomfvnf; oifwdkh
onf ruuj/ nnf;wGm;pGm r]nfwrf;aomfvnf; ridkau=G;uj[k ay]mqdkaom oli,fwdkhMSifh
TvlrsKd;onf wlvS./
18
11;19 taujmif;rlum;? a,m[efonf rpm;raomufbJ vmonfRSdaomf? olwdkhu Tol
*
r 9;11 onf ewfqdk;pJGaomolygwum;[k qdkuj./ 19 vlom;onf pm;aomufvsuf vmonf RSdaomf?
Tolonf pm;ujL;aomol? pyspfRnfaomufujL;aomolygwum;/ tcGefcHaomol MSifh
qdk;aomolwdkhudk rdwfaqGzJGËaomolygwum;[k qdky]efuj./* odkhaomfvnf; ynmwRm;
onf rdrdom;wdkhwGif uJhRJ¸y]pfwifc]if;MSifh vGwfonf[k rdefhawmfrl./

11;11 bk&m;ocifay;aom &nf&G,fcsufudk jynfhpHkapaom csjcif;ESifh onf;cHjcif;wkdY vdktyfaMumif; ajymjcif;vnf; jzpfEkdif


olrsm;wGif a,m[efxuf omol r&Sdacs/ odkY&mwGif aemif vm onf/
rnfh bk&m;ocif\EdkifiHawmfü yg0ifaomoltm;vHk;wdkYonf 11;14 a,m[efonf {vd,r[kwfaomfvnf; {vd,\
c&pfawmfESifh um;wdkifay:wGif udk,fawmf vkyfaqmif NyD;pD;cJh ya&mzuf&mxl;udk &&SdNyD; tjypfudk &J&ifhpGmqefYusifazmfxkwf
aomtrIudkjrifí od&aomaMumifh a,m[efxuf omí BuD; vsuf vlwdkYtm; bk&m;ocifudk ñTefjycJhonf (rmv 3;1)/
aom 0dnmOftarGudk &&SdMuvdrfhrnf/ {vd,taMumif;udk "r®&mZ0ifwwd,apmif 18 wGif Munfhyg/
11;12 þusr;f yd'k u f kd t"dymÜ ,fo;kH rsK;d ,lqMuonf/ (1) a,m 11;16-19 ocifa,½Ionf xkad cwf&dS vlw\ Ykd pdwaf eoabm
[ef\ a[majymrIaMumifh &&Sdvmaomt&Sdefonf vlajrmuf xm;udk jypfwif½IwfcscJhonf/ udk,fawmf rnfodkYjyKrlajymqdkap
jrm;pGmudk bk&m;ocifxHodkY wdk;0ifapaMumif; ocifa,½I &nf umrl olwkYdonf udk,fawmfESifh qefYusifonfhtjrifom&SdcJhMu
ñTe;f aejcif; jzpfEikd of nf/ (2) a&mrEdik if u H kd Murf;wrf;pGm ESrd ef if; onf/ ukd,fawmfonf olwdkY\ oufaomifhoufom&Sdaom?
jcif;tm;jzifh bk&m;ocif\EdkifiHawmf wnfaxmifvdrfhrnf[k vHjk cKH aom? twåqefaomb0rsm;udk pdeaf c:aomaMumifh olwdYk
,k'vlrsKd;wdkYuarQmfrSef;aejcif;udk &nfñTef;jcif;vnf; jzpfEdkif onf ud, k af wmht
f m; tjrw J ap tjypf&mS Muonf/ bk&m;ocif
onf/ (3) ocifa,½I\ aemufvdkufrsm;tay: qefYusif \ pum;awmfudk em;axmif&mwGif rdrdtoufwmyHkpHudk
qD;wm;rI rsm;jym;vmaomaMumifh bk&m;ocif\EdkifiHawmfodkY ajymif;vJ&ef vdktyfwwfaomaMumifh uREfkyfwdkY\ a&SUaemuf
0ifa&muf&mwGif owåd? r,drf;,dkifaom,HkMunfjcif;? oEdéXmef rnDrIwdkYudk rMumcP nd§ay;&ygonf/
&SifróJc&pf0if 11;20 62

pdwfMSvHk;i]drfoufcsrf;omc]if;odk¸aRmufaprnf[k ocifa,×Èu uwday;c]if;


£71¤
20
xdktcg rsm;pGmaomwefcdk;awmfudk y]awmfrlaom r»d¸RGmwdkhonf aemifwrRaom
11;21
aujmifh? xdkr»d¸wkdhudk TodkËuJhRJÑ y]pfwifawmfrl./ 21 tdkacgRmZdefr»d¸? oifonf tr*FvmRSd./ C
a,me 3;5`9
tdkAufZJ'r»d¸? oifonf tr*FvmRSd./ taujmif;rlum;? oifwdkhwGif y]aomwefcdk;udk wk×kr»d¸
MSifh Zd'kefr»d¸wdkhwGif y]bl;vsSif? xdkr»d¸wdkhonfaRS;umvY avsSmfawt0wfudk0wfI? y]mMSifh 11;22
i
11;24
vl;vsuf aemifwRujvdrfhrnf/C 22 igqdkonfum;? wRm;qHk;z]wfaomaehY oifwdkhonf r 10;15
wk×kr»d¸MSifh Zd'kefr»d¸xuf omIcHRujvwHh/i 23 tdkuayRaemifr»d¸? oifonf rdkCf;aumif;uif 11;23
p
wdkifatmif arÇ]mufpm;c]if;udk cHRaomfvnf;? rREmMdkifiHwdkifatmif MSdrfhcsc]if;udk cHRv a[RSm 14;13`15
wHh/p taujmif;rlum;? oifYy]aomwefcdk;udk aom'Hkr»d¸Y y_bl;vsSif? xdkr»d¸onf ,ckwdkif 11;24
atmif wnfRm./ 24 igqdkonfum;? wRm;qHk;z]wfaomaehY oifonf aom'Hkr»d¸xuf omI q
r 10;15
cHRvwHh[k rdefhawmfrl./q
25
xdktcg a,×Èu? aumif;uifMSifh ar]u(D;udk tpdk;Rawmfrlaomtb? udk,fawmfonf
ynmtvdr^mMSifh y]nfÙpHkaomolwdkhtm; TtRmrsm;udk xdrf0SufuG,fxm;vsuf oli,fwdkh 11;27
tm; abmfy]awmfrlonfz]pfI? aus;Zl;awmfudk tu„MfkyfcsD;rGrf;yg./ 26 xdkodkh tvdkawmfRSdaom Z
a,m 3;35
ps
aujmifhrSefyg.tb/ r 28;18
27
ig.crnf;awmfpsonf cyfodrf;aomtRmwdkhudk igYZ tyfay;awmfrly)D/ crnf;awmfrS 11;28
wyg; tb,folrsS om;awmfudkrod/ om;awmfMSifh om;awmfonf vif;apvdkaomolrSwyg; n
a,m 7;37
tb,folrsS crnf;awmfudkrod/ 11;29
#
a,m 13;15?
28
0efav;Iyifyef;aomoltaygif;wdkh? ighxHodkh vmujavmh/n igonf csrf;omay;rnf/ zd 2;5?
29
ighxrf;bdk;udkwifI xrf;ujavmh/ ighxHY enf;cHujavmh/# igonf Ml;nHÙodrfarGËMSdrfhcsaom 1ay 2;21?
pdwfoabmRSd./ oifwdkËpdwfMSvHk;onf oufomc]if;udk Rvdrhfrnf/X 30 taujmif;rlum;? igh 1a,m 2;6
X
a, 6;16
xrf;bkd;onf xrf;vG,f./ ig0efvnf;aygh.[k rdefhawmfrl./

11;21-24 wk½Nk rKd U? Zd'ek Nf rKd UESihf aom'HNk rKd Ursm;onf qd;k npfaom ynm&Sdaomoljzpfoavm (odkY) bk&m;ocifwpfyg; wnf;üom
'kp½dkufrsm;aMumifh emrnfqdk;xGufaeaom a&S;a[mif;NrdKUBuD; tajztm;vHk; &Sdonf[k odvsuf? uav;oli,fwpfOD;\
rsm;jzpfonf (u 18;19? a,Z 27;28)/ xdkNrdKUwdkYonf t"r® ,HkMunfjcif;rsKd;jzifh or®mw&m;udk &SmazGygoavm/
trIrsm;aMumifh bk&m;ocif\zsufqD;jcif;udk cH&Muonf/ 11;27 "r®a[mif;usrf;wGif oduRrf;onf[k ajymaomtcg
AufZ'J ? acg&mZdeNf rKd UESihf uay&aemifNrKd Uom;wdo Yk nf ocifa,½I todw&m;oufoufomru &if;ESD;aomqufqHa&;&SdaMumif;
udk OD;pGmjrifawGUMum;em&aomfvnf;? acgif;rmpGmESifh rdrdwdkY udk qdvk o
kd nf/ crnf;awmfb&k m;ESihf om;awmfb&k m; rdwo f [m
tjypfrsm;udk aemifwr&bJ udk,fawmhftm; r,HkMunfMuacs/ ,zGJUjcif;onf olwdkYqufqHa&;\ t"dutcsuftjcmyifjzpf
ocifa,½Iu tqdk;oGrf;qHk;NrdKUtcsKdUwdkYonf rdrdtm; jrifawGU onf/ vlwpfOD; bk&m;ocifudkoduRrf;vdkygu om;awmf a&G;
cJh&ygu olwdkY aemifw&Muvdrfhrnf[k qdkonf/ AufZJ'? cs,faomoltm; bk&m;ocifonf rdrdudk,fudk zGifhjyayvdrfh
acg&mZdefESifh uay&aemifNrdKUwdkYonf a,½Iudk jrif&aomfvnf; rnf/ ocifa,½Ionf bk&m;ocif rnfoljzpfaMumif; ol\
r,HMk unfMuaomaMumifh olwo Ydk nf a,½Itm;rjrif&cJMh uonfh or®mw&m;ESihf bk&m;ociftm; rnfoo Ykd u
d Rr;f Ekid af Mumif;wdu
Yk kd
qd;k npfaomNrKd Ursm;xuf omíBu;D aomtjypf'Pfukd cHpm;&Mu uREkfyfwdkYtm; &Sif;vif;pGm zGifhjycJhaomaMumifh uREkfyfwdkYonf
vdrfhrnf/ xkdenf;wlpGmyif vrf;axmifhwkdif;ü toif;awmf tvGefBuD;rm;aomtcGifhxl;udk cHpm;&&SdMuonf/
&SdNyD;? tdrfwdkif;ü usrf;pmtkyf&Sdaom wdkif;EdkifiHESifh NrdKUrsm;onf 11;28-30 xrf;yd;k qdo k nfrmS EGm;ay:wifxm;&aom av;vH
aemifw&í r,HMk unfygu w&m;pD&ifaomaeYwiG f qifajcay; onfo h pfom;jzpfonf/ EGm;rsm;qG, J &l rnfh ypön;f ESihf xkx d rf;yd;k
p&m tvsif;r&Sdygacs/ udk qufo, G x
f m;onf/ vlwpfO;D onf (1) tjypf? (2) bmom
11;25 ocifa,½Ionf rdrd\qkawmif;csufwGif vlESpfrsKd;ESpf a&; acgif;aqmifrsm;\ vGefuJaom awmif;qdkrI (23;4? w
pm;udk azmfjycJo h nf/ rdr\ d todynmaMumifh armufrmaeaom 15;10)? (3)zdESdyfjcif;ESifh n§Of;yrf;ESdyfpufjcif;?(odkY) (4) bk&m;
ynm&Srd sm;ESihf EIwu f ywfawmf\or®mw&m;udk ESrd chf spmG jzifh zGihf ocifukd &SmazG&mwGif armyef;EGrf;e,fjcif;ponfh av;vHaom
[vufcaH om uav;oli,frsm;jzpfMuonf/ oift h jrifü oif 0efxkyfrsm;udk o,faqmifae&zG,f&Sdygonf/
63 &SifróJc&pf0if 12;8

wynfhawmfwdk¸ Oykofae¸wGif *sKHpyg;udk qGwfcl;c]if;


£45^rm 2;23`28? vk 6;1`5¤
12;1
!
wRm; 23;25
12;2
12
xdkumvtcg a,×Èonf OykofaehY *sKHpyg;v,fuGufwdkhudk aRSmufu=Gawmfrl
vsSif? wynfÙawmfwdkhonf qmrGwfaomaujmifh pyg;toD;tMSHudk qGwfI! pm;uj./
2
%
12;10? zmRdRSJwdkhonf r]ifvsSif? udk,fawmf.wynfÙwdkhonf OykofaehY ry_tyfaomtrÈudk y_uj
ygonfwum;[k avsSmufujaomf?%
vk 13;14? 14;3?
a,m 5;10? 9;16 3
udk,fawmfu? 'g0d'fonf rdrdtabmfwdkhMSifhwuG rGwfodyfaomtcg? 4 bkRm;ocif.
12;4 tdrfawmfodkh0ifI rdrdrpm;tyf? rdrdtabmfrpm;tyf? ,ZfykaRm[dwfwdkhom pm;tyfaom
E
1Rm 21;6 aRS¸awmfrkefhudk pm;onftaujmif;udk oifwdkhonf rbwfbl;oavm/E 5 ,ZfykaRm[dwf
12;5
w wdkhonfvnf; AdrmefawmfwGif OykofaehY Oykofysufaomfvnf;?w ty]pfroifhonfudk
awm 28;9? 10
ynwÖdusrf;Y rbwfbl;oavm/ 6 igqdkonfum;? TtRyfY AdrmefawmfxufomI
12;7 u(D;r]wfaomtRmRSd./ 7 ,ZfylaZmfc]if;tusifhxuf oem;c]if;u×kEmtusihfudk igMSpfouf
x
a[m 6;6 . x [laomusrf;pum;udk oifwdkhonf em;vnfvsSif? ty]pfuif;aomolwdkhudk ty]pfrwif

ocifa,½Ionf vlwdkYtm; þ0efxkyfrsm;rS vGwfajrmuf ocifa,½Iu bk&m;ocif\ynwfawmfudk wnfap&mwGif


&aomtcGifhudk ay;awmfrlonf/ ocifa,½I\ “igonf ydkif;jcm;wwfvsuf oem;jcif;u½kPmwkdYudk rarhavsmhoifh
csrf;omay;rnf” [lonfh uwdawmfrSm cspfjcif;? usef;rmjcif;? aMumif; tav;ay;íajymaejcif;jzpfonf/
bk&m;ocif a&SUarSmufü Nidrfoufjcif;qdkaomt&mrsm;jzpfNyD; 12;5 ynwfawmf 10 yg;wGif OykofaeYü tvkyfrvkyf&ef
vHk;0tvkyfrvkyf&awmhjcif;r[kwfyg/ bk&m;ocifESifh qufqH wm;jrpfxm;onf (xG 20;8-11)/ ,if;onf ynwfw&m;\
&jcif;onf t"dyÜm,fr&SdbJ armyef;pGm vkyfaqmif tm;xkwf pmom;jzpfonf/ OykofaeY\ &nf&G,fcsufrSm tem;,lí
ae&jcif;udktusKd;&SdNyD; &nf&G,fcsuf&Sdaom 0dnmOft&mtjzpf bk&m;ocifudk 0wfjyKudk;uG,f&ef jzpfaomaMumifh ,Zfyka&m
ajymif;vJay;onf/ [dwfrsm;onf ,ZfylaZmfjcif;? 0wfjyKtpnf;ta0;jyKvkyfjcif;
12;1? 2 zm&d&w JS o Ydk nf bk&m;ocif\ynwfawmfukd teufziG hf paomvkyfief;rsm;udk vkyfaqmifcGifh&onf/ OykofaeYwGif
jcif;ESifh ,k'vlrsK;d wd\ kY xH;k pHtay:wGif tajcjyKvsuf Oykoaf eY vkyfaomtvkyfrSm bk&m;ociftm; tapcHí 0wfjyKudk;uG,f
wGif rvky&f [k wm;jrpfxm;aom tcsuf 39ckukd csrw S cf ohJ nf/ jcif;jzpfonf/ ocifa,½Ionf ynwfw&m;\ pmom;udk
wm;jrpfxm;aomt&mwGif aumuf&w d jf cif;yg0ifonf/ *sKpH yg; ausmfvGefí ynwfw&m;\ &nf&G,fcsufudk tav;ay;avh
udck ;l Ny;D vuf0g;jzifh yGwjf cif;tm;jzifh wynfah wmfwo Ykd nf zm&d&JS &So
d nf/ zm&d&w JS oYdk nf ynwfw&m;\ 0dnmOfoabmudk r&Mu
wk\ Yd w&m;t& aumuf&w d o f rd ;f aejcif;jzpfonf/ ocifa,½IEiS hf bJ ynwfw&m;\pmom;rsm;ESifh (4if;wdkY\ t"dyÜm,fzGifhqdk
wynfah wmfwo Ykd nf tusK;d tjrwfxw k &f ef aumuf&w d of rd ;f jcif; csufrsm;) udk wif;MuyfpGm emcHvkdufavQmufapMuonf/
r[kwfbJ qmavmifaomaMumifh *sKHpyg;udk qGwfcl;jcif;om 12;6 zm&d&SJwdkYonf olwdkY\ bmoma&;xHk;wrf;rsm;udk tm½Hk
jzpfonf/ olwo kYd nf Oykoaf eYwiG f tvkyv f yk af ejcif; r[kwyf g/ pdkufvGef;aomaMumifh vlwdkYtm; bk&m;ocifxH ydkYaqmif&ef
zm&d&SJwdkYonf olwdkYcsrSwfxm;aom ynwfw&m;tm; csKd;zsuf qdok nfh Adrmefawmfwnf&jdS cif;\ &nf&,G cf suBf u;D udk arhavsmMh u
onfukd rvdv k m;Muacs/ ocifa,½Itm; trSm;usL;vGeo f nf[k onf/ a,½Ic&pfonf Adrmefawmfxuf omíBuD;jrwfaom
pGypf &JG ef oEéXd mefcsxm;MuNy;D oem;jcif;u½kPm vH;k 0r&SMd uacs/ aMumifh udk,fawmfonf vlwdkYtm; bk&m;ocifxHawmfokdY ydkY
12;4 þtjzpftysufudk 1&m 21;1-6 wGif rSwfwrf;wifxm; aqmifay;Edkifonf/ bk&m;ocifonf 0wfjyKudk;uG,f&ef toHk;
onf/ a&SUawmfrkefYudk wpfywfvQifwpfBudrf topfvJ&NyD; rkefY jyKaom wefqmyvmrsm;jzpfonfh rdrdzefqif;xm;aomt&m
ta[mif;udk ,Zfyka&m[dwfwdkYom pm;&onf/ 'g0d'ftm; ay; rsm; xuf tvGeo f míBu;D jrwfawmfro
l nf/ uREykf w f o Ykd nf rdrw
d Ykd
vdkufaom rkefYonf rkefYtopfjzifh vJvS,fNyD;cgpaom rkefY udk;uG,faomt&Sifxuf udk;uG,f&ef enf;vrf;udk ydkítav;
ta[mif;jzpfonf/ ,Zfyak &m[dwrf sm;om þrkeu Yf kd pm;oH;k cGihf xm;aeygu rdrdudk,fudk bk&m;ociftm; udk;uG,faeonf[k
&Sdaomfvnf; 'g0d'f\pm;p&mvdktyfrIonf ,Zfyka&m[dwfESifh xifrw S af eaomfvnf; bk&m;ocifEiS hf rxdawGUvku d &f bJjzpfae
qdkifaom pnf;rsOf;xuf ydkíta&;BuD;aomaMumifh 'g0d'ftm; rnf/
bk&m;ocif tjypfray;cJah cs/ ocifa,½Iu olwo Ydk nf rdrt d m; 12;7 ocifa,½Ionf ,k'vlrsKd;wdkY ordkif;wpfavQmuf zm&d&SJ
tjypfwifrnfqdkygu 'g0d'fudkvnf; tjypfwif&rnf[k qdkcJh wdkYxHrS Mum;aeuspum;udk xyfrHíajymcJhonf (1&m 15;22?
onf/ tu,fí bmoma&;acgif;aqmifwo Ykd nf 'g0d'u f kd tjypf 23? qmvH 40;6-8? a[&Sm 1;11-17? a, 7;21-23? a[m
wifrnfqydk gu vlxt k Mum; Bu;D rm;aomqlyrl jI zpfapvdrrhf nf/ 6;6)/ bk&m;ociftay:xm;aom uREkfyfwdkY\ pdwfaeoabm
&SifróJc&pf0if 12;8 64

rpDRifujy)D/ 8 vlom;onf Oykofaehudk tpdk;Ronf[k rdefhawmfrl./

Oykofae¸wGif ocifa,×Èu vlwpfOD; vufudk usef;rmapc]if;


£46^rm 3;1`6? vk 6;6`11¤
9
xdktRyfrSu=GI wRm;pRyfodkh 0ifawmfrl./ vufwbufaoaomol wa,mufRSd
onfz]pfI? 10 vltcsKdËwdkhu? OykofaehY aRm*gudk i)drf;aptyfoavm[k udk,fawmfY ty]pfwif
cGifhudkRSmI ar;avsSmufuj./
11
udk,fawmfuvnf;? rdrdY odk;waumifwnf;RSdI xdkodk;onf OykofaehY wGif;xJodkh
usvsSif? rqJGrwifbJaernfÙol wpHkwa,mufrsS oifwdkhwGif RSdoavm/ 12 vlonf odk;
xuf tvGefr]wfay./ xdkaujmifh OykofaehY aus;Zl;y_tyfonf[k y]efay]mawmfrly)D;rS?
13
xdkoltm;? oif.vufudk qefhavmh[k rdefhawmfrlI? olonf rdrdvufudkqefhvsSif xdk 12;14
vufonf vufwbufuJhodkh yuwdz]pfav./ 14 xdktcg zmRdRSJwdkhonfxGufI udk,fawmf ' rm 3;6?
udk tb,fodkhzsufqD;RtHhenf;[k wdkifyifuj./' a,m 11;53

xm;udk yxrae&mwGif xm;&rnf/ xkdtcgrSomvQif bmom tultnD vdt k yfaecsed w


f iG f olUtm; rpjcif;onf taumif;qH;k
a&;pnf;rsO;f rsm;ESihf xH;k pHrsm;udk rSeu f efpmG emcHvu kd af vQmufEikd f jzpfonf/
vdrfhrnf/ 12;10-12 zm&d&SJwkdYonf vlwdkY\ vdktyfcsufxuf olwdkY\
12;8 ocifa,½Iu rdrdonf OykofaeYudk tpdk;&onf[k ajym ynwfw&m;udk a&SUwef;wifMuonf/ olwkdYonf olwdkY csrSwf
jcif;tm;jzifh ynwfw&m;\ txufü&SdNyD; ynwfw&m;xuf xm;aom pnf;rsOf;tm; ocifa,½I csKd;azgufonfudkom
omíBu;D jrwfonf[k ajymvdu k jf cif;jzpfonf/ zm&d&w JS t
Ykd wGuf tav;xm;vGef;aomaMumifh vufwpfzufaoaomoludk *½k
þpum;onf bk&m;udk vGefusL;jcif;jzpfonf/ bk&m;ocif\ rpduk Mf uacs/ tjcm;olrsm;tay:xm;aom oif\pdwo f abm
om;awmfa,½Iu OykofaeYudk zefqif;cJhaMumif; olwdkYrodMu xm;onfrnfo&Ykd o dS enf;/ oif\oabmaygufro I nf vltcsKUd
acs/ zefqif;&Sio f nf rdrzd efqif;aomt&mxuf Bu;D jrwfonf/ udk rulnDEdkifatmifjzpfapygu xkdoabmaygufrIonf bk&m;
xkdYaMumifh a,½Ionf olwdYk\ ½dk;&mxHk;pHESifh pnf;rsOf;pnf;urf; ocif\EIwu f ywfawmfEiS rhf udu k nf jD cif;jzpfEikd o
f nf/ w&m;ao
rsm;tay: tkyfpdk;Edkifaom tcGifhtmPm&dSonf/ vufcHxm;aom0g'u vlwdkY\vdktyfcsufudk rjrifapatmif
12;9 w&m;Z&yfESifh ywfoufí ydkrdkod&Sdvkdygu rm 1;21 ESifh oif\rsufpdukd ruG,fapygESifh/
5;22 &Sd rSwfpkrsm;udk Munfhyg/ 12;14 zm&d&SJwdkYonf tvGefa'goxGufaeaomaMumifh ocif
12;10 zm&d&SJwkdYonf vufwpfzufaoaeaomoludk ñTefjy a,½Iudk owf&ef vQKdU0SufMuHpnfMuonf/ ocifa,½Ionf ol
vsuf OykofaeYü tema&m*gudk Nidrf;aptyfoavm[k ar;cGef; wdkY\ tcGifhtmPmudk ausmfvGefí tkyfpdk;EdkifNyD; (vk 6;11)?
xkwfjcif;tm;jzifh ocifa,½Iudk axmifacsmufqifMuonf/ w&m;Z&yf&Sd vltm;vHk; a&SUarSmufü olwkYd\ qdk;npfaom
olwdkY\ OykofaeYpnf;rsOf;wGif toufab;ESifh MuHK&aomolwdkY pdwfaeoabmxm;udk az:xkwf jyocJhonf/ zm&d&SJwdkYonf
udkom OykofaeYü ulnDrp&rnf[k qdkonf/ ocifa,½Ionf bk&m;ociftay: opöm&Sdonfxuf olwdkY\bmoma&;pepf
Oykoaf eYwiG f vlawmfawmfrsm;rsm;tm; use;f rmjcif;ay;cJNh y;D xdk tay:wGif ydkíopömapmifhodaMumif;udk ocifa,½Iu jyocJh
trIrsm;wGif ta&;ay:tajctaewpfckrS rygacs/ tu,fí onf/
ocifa,½Ionf aemufwpfaeYtwGuf apmifq h ikd ;f cJyh gu zm&d&JS 12;15 þtcsed t f xd ocifa,½Ionf zm&d&w JS \
Ykd [efaqmif
wdkY\ tcGifhtmPmudk 0efcHvsuf olwkdYcsrSwfaom pnf;rsOf; vQKdU0Sufjcif;udk yGifhvif;pGm xdyfwdkuf&ifqdkifcJhonf/ udk,fawmf
onf bk&m;ocif\ ynwfw&m;ESihf wef;wljzpfonf[k jyo&m taocH&ef tcsed rf usao;aomaMumifh aemufxyfBu;D rm;aom
a&mufvrd rhf nf/ xko d u
l kd Oykoaf eYü use;f rmapcJyh gu zm&d&w JS Ykd xdyfwdkuf&ifqdkifrIESifh rBuHKawGU&rD w&m;p&yfrS xGufcGm&ef
u a,½Ionf olwkdY\pnf;rsOf;udk csKd;azgufaomaMumifh ol\ qHk;jzwfcJhonf/ ocifa,½Ionf wynfhawmfrsm;ESifh vlwdkYtm;
wefcdk;onf bk&m;ocifxHrSvmaomwefcdk;r[kwf[k pGyfpGJMu oGefoifp&mrsm;pGm usefaeao;onf/
vdrrhf nf/ odaYk omf olw\ Ydk pnf;rsO;f rsm;onf tvGerf u kd rf aJ Mumif; 12;16 ocifa,½Ionf rdrdusef;rmapcJhaomolrsm;tm; xdk
ocifa,½Iu &Sif;vif;pGm jyocJhonf/ bk&m;ocifonf vlwdkY taMumif;udk tjcm;olrsm;xHoYkd rajymapvdyk g/ tb,faMumifh
\bk&m;jzpfNyD; pnf;rsOf;wdkY\bk&m;r[kwfacs/ vlwpfa,muf qdkaomf vlrsm;tm; rdrdxHodkY rrSefuefaomtaMumif;&if;jzifh
65 &SifróJc&pf0if 12;25

vl t k y f u j D ; u ocif a ,×È a emuf a wmf o d k ¸ vd k u f c ] i f ;


£47^rm 3;7`12¤
15
a,×Èonf odawmfrlvsSif? tc]m;okdh ay]mif;u=GI rsm;pGmaomvltaygif;wdkhonf
aemufawmfodkh vdkufujoz]ifh? olwdkh. temaRm*gRSdorsSwdkhudk i)drf;apawmfrl./ 16 xdkol
wdkhonf odwif;awmfudk rzGifhRrnftaujmif; ynwfawmfrl./ 17 xdktaujmif;tRmum;?
yaRmzufa[RSm,.MÈwfxGuf y]nfÙpHkrnftaujmif;wnf;/ MÈwfxGuftcsuf[lrlum;? 18 ig
12;18
"
r 3;17
aRG;cs,faom ighu„efRif;? igMSpfoufr]wfMdk;aomoludk ujnfÙ×Èavmh/" xdkol.tay:Y igh
0dnmOfudk igwnfaprnf/ olonf vltrsKd;rsKd;wdkhudk wRm;ay;vdrfhrnf/ 19 i]if;cHkc]if;? [pf
aujmfc]if;udk ry_rlI? vrf;cRD;Y ol.toHudk tb,folrsS rujm;apR/ 20 eif;e,fvsufRSdaom
usLyifudk rcsKd;? rD;cdk;rsm;aomrD;pmudk rowf/ wRm;onf atmifr]ifc]if;odkh aRmufrnf
taujmif; pDRifvdrfhrnf/ 21 ol.emrudkvnf; vltrsKd;rsKd;wdk¸onf udk;pm;ujvdrfhrnf[k
a[mxm;ownf;/

bmomaR;acgif;aqmifwdk¸u ocifa,×Èudk pmwef wefcdk;atmufwGifRSdonf[k pGyfpGJc]if;


£74^rm 3;20`30¤
22
12;22 xdktcg ewfqdk;pJGaom vluef;vltwa,mufudk txHawmfodkh aqmifcJhujvsSif?
e
r 4;24 xdkvluef;vltonf rsufpdr]ifI pum;ay]mMdkifatmif u,frawmfrl./e 23 vltpkta0;
taygif;wdkhonf rdef;armawGa0I? Tolonf 'g0d'f.om;awmfz]pfvdrfhrnfavm[k ay]mqdk
uj./
24
12;24 zmRdRSJwdkhonf ujm;vsSif? Tolonf ewfqdk;rif; aAvaZAkv udk trSDy_Iom ewfqdk;
y
r 9;34 wdkhudk MSifxkwfonf[k qdkuj./y
12;25
25
a,×Èonf xdo k w
l hkd.pdwuf kd odawmfro
l nfz]pI f ?z wdik ;f Mdi
k i
f r
H nfonfum;? rdrMd i
S hf roifh
z
r 9;4 rwifhuJGy]m;vsSif ysufpD;c]if;odkh aRmufvdrfhrnf/ r»d¸RGmz]pf ap? tdrfz]pfap? rdrdMSifh roifhrwifh
uJGy]m;vsSif rwnfMdkifRm/

rvmapvdak omaMumifjh zpfonf/ xko d vYdk mMuygu ol\oGeo f if 12;24 zm&d&SJwdkYonf ocifa,½Itm; ewfqdk;rif;ESifh aygif;
a[majymjcif;vkyfief;udk t[efYtwm;jzpfapí ajrBuD;ay:&Sd azmfoltjzpf pGyfpGJNyD;jzpfonf (9;34)/ pdwfvIyf&Sm;vsuf jiif;ckH
EdkifiHawmfESifhywfoufonfh arQmfvifhcsufrsm; ay:vmEdkifyg jcif;tm;jzifh ud,k af wmf\vkyaf qmifcsuu f kd t,Ht
k Munfuif;rJh
onf/ odkYaomf ocifa,½I edrdwfvu©PmjyKaomowif;onf atmif BuKd ;pm;Muonf/ a,½Ionf bk&m;ocifxrH v S maMumif;
t&yf&yfoYkd ysUH ESo YH mG ;Ny;D vlajrmufjrm;pGmwdo Yk nf ud, k w
f ikd u
f , kd f olwdkY r,HkMu/ udk,fawmfonf pmwefESifh aygif;azmfol jzpf
us vma&mufMunfh½IMuonf/ onf[k ajymqdkMu\/ olwYdk\ jiif;cHkcsufrSm rdkufrJvSaMumif;
12;17-21 vlwo Ykd nf ar&d,S tm;&Sib f &k ifjzpfrnf[k arQmv f ifh ocifa,½Iu vG,fulpGmyif axmufjycJhonf/
cJhMuonf/ a[&Sm, 42;1-4 yg ya&mzufjyKcsufu ar&Sd, 12;25 vlUZmwduckd , H cl sed w
f iG f ocifa,½Ionf rdr\ d obm0
onf &Sifbk&iftrSefjzpfaMumif; azmfjyaeaomfvnf; El;nHhodrf xuf vGefuJaomtpGrf;owdåudk vHk;0csefxm;cJhonf/ odkYaomf
arGUí vlrsKd;wumwdkYtm; w&m;rQwpGm tkyfpdk;rnfh &Sifbk&if vlwdkY\ obm0udk av;eufpGm jrifEdkifaom tajrmftjrif
rsKd;jzpfaMumif;udk azmfjyxm;onf/ a,½Ivufxuf&Sd vlxk &dScJhonf/ udk,fawmf\ ydkif;jcm;Edkifaom tpGrf;u bmoma&;
Mu;D uJoh Ykd uREyfk w
f o Ydk nfvnf; c&pfawmfukd &Sib f &k ifwpfyg;tjzpf acgif;aqmifrsm; udk,fawmfhtm; axmifacsmufqif&ef BuKd;yrf;
tkyfpkd;apvsuf uREkfyfwdkYtoufwmrsm;ü jrifawGUEdkifaomBuD; jcif;udk &yfwefaY pcJoh nf/ &Sijf yefxajrmufaom c&pfawmfonf
rm;onfhatmifjrifrIrsm;ukd ,laqmifay;apvdkMuvdrfhrnf/ odkY uREkfyfwdkY\pdwful;tm;vHk;udk odawmfrlonf/ þodkYodaom
aomf c&pfawmf\vkyaf qmifcsuo f nf wdwq f wd pf mG vkyaf qmif aMumifh uREyfk w
f oYkd nf ud, k af wmft h m; pum;ajymonft h cg rnf
jcif;jzpfwwfNy;D uREyfk w f Ykd tvk&d adS omtcsed u f mvwGirf [kwb f J onfht&mudk ajymvdkaMumif; odawmfrlí uREfkyfwdkYtzdkY pdwf
ukd,fawmfowfrSwfxm;aom tcsdeftcgüom jzpfysufwwf oufom&m&ayonf/ uREkfyfwdkY\ twåqefaompdwfoabm
ayonf/ rsm;udkvnf; odNyD;? udk,fawmhfa&SUü zHk;uG,fxm;í r&aom
aMumifh þtcsufonf aMumuf&GHUzG,fvnf;aumif;ayonf/
&SifróJc&pf0if 12;26 66

26
pmwefonfvnf; pmwefudk MSifxkwfonfrSefvsSif? olonf rdrdMSifhuJGy]m;./ ol.MdkifiH
12;27
onf tb,fodkhwnfMdkifrnfenf;/ 27 igonf aAvaZAkvudk trSDy_I ewfqdk;wdkhudk MSifxkwf A
w 19;13
onf rSefvsSif? oifwdkh. om;wdkhA onf tb,foludk trSDy_I MSifxkwf ujoenf;/ xdkaujmifh
olwdkhonf oifwdkËtm; wRm;pDRifaomol z]pfujvdrfhrnf/ 28 igonf bkRm;ocif.0dnmOf
awmfudk trSDy_I ewfqdk;wdkhudk MSifxkwfonfrSefvsSif? tu,fpifppf oifwdkhY bkRm;ocif.
MdkifiHawmfwnfcsdef aRmufavy)D/
29
olRJudk aRS¸OD;pGm rcsnfraMSmifvsSif? tb,folonf olRJtdrfodkh0ifI ol.OpPmudk
vk,lMdkiftHhenf;/ olRJudk csnfaMSmify)D;rS ol.tdrfudk vk,lMdkif./
30
ighbufY raeaomolonf ighRefbufz]pf./ igMSifhtwl rpkrodrf;aomolonf 12;31
b
u(Jz]efhaomolz]pf./ 31 xdkaujmifh igqdkonfum;? y]pfrSm;aomty]pf? bkRm;udk uJhRJ¸aomty]pf vk 12;10
trsKd;rsKd;wdkhMSifh vGwfapc]if;tcGifhudk vlwdkhonf RMdkifuj./ 0dnmOfawmfudk uJhRJ¸aomty]pf
MSifh vGwfapc]if;tcGifhudk vlwdkhonf rRMdkifuj/b 32 vlom;udk MÈwfz]ifhy]pfrSm;aomol.
ty]pfudkvnf; v…wfMdkif./ oefhRSif;aom0dnmOfawmfudk MÈwfz]ifhy]pfrSm;aomol. ty]pfudk
,ckb0 aemifb0Y rv…wfMdkif/
33
12;33
toD;tm;z]ifhtyif.oabm xifRSm;onfz]pfI? toD;aumif;vsSif tyifaumif;onf r
r 7;16? 17
[k qdkujavmh/ toD;raumif;vsSif tyifraumif;[k qdkujavmh/r 34 tcsif;ar+Gqdk;trsKd;wdkh?, 12;34
,
oifwdkhonf tqdk;z]pfvsuf aumif;aompum;udk tb,fodkhay]mMdkifrnfenf;/ pdwfMSvHk; r 3;7? 23;33
u
vk 6;45
ty]nfÙRSdonftwdkif; MÈwfr+Gufwwf./u 35 aumif;aomolonf aumif;aompdwfMSvHk;
bE@mwdkufxJu aumif;aomtRmwdkhudk xkwfabmfwwf./ raumif;aomolonf
raumif;aombE@mwdkufxJu raumif;aomtRmwdkhudk xkwfabmfwwf./ 36 igqdkonf
um;? vlwdkhonf tusKd;rJhaompum;udk ay]morsStwGuf? wRm;qHk;z]wfaomaehY ppfaujm

12;29 ocifa,½Iudk arG;zGm;aomtcg pmwef\wefcdk;ESifh rjyKbJ jiif;qefaomtjypfukd cGiv hf wT í f r&acs/ xko d jYkd yKjcif;u
xde;f csKyrf o I nf aESmif, h u
S jf cif;cH&onf/ awmxJwiG f a,½Ionf xkdolwdkY\ ESvHk;om;onf ajymif;vJír&atmif rmausmae
rm&fewf\pHkprf;jcif;udk atmifjrifcJhNyD; &Sifjyefxajrmufjcif; aMumif;udk jyoonf/ wpfcgwpf&HwGif ,HkMunfolrsm;onf
tm;jzifh aojcif; wnf;[laom pmwef\aemufqHk;vufeuf rawmfwq þtjypfrsKd;usL;vGefrdrnfudk pdk;&drfMuonf/ odkY&m
udk tEdik , f cl o
hJ nf/ aemufq;kH wGif pmwefonf xm0&csKyaf ESmif wGif bk&m;ocifudk ausmcdkif;í ,HkMunfjcif;w&m;udk jiif;y,f
[efw Y m;jcif; cH&Ny;D (Asm 20;10)? raumif;rIonf urÇmavmu aomolrsm;omvQif pdk;&drfoifhonf/ a,½Iu olwdkY\tjypfudk
odkY 0ifa&mufvmjcif; r&Sdawmhyg/ ocifa,½Ionf pmwefESifh cGiv hf wT í f r&Edik [ f k ajym&mwGif olw\ dYk tjypfonf tjcm;olrsm;
ol\taygif;tygrsm;tay:ü tcGifhtmPmESifhwefcdk; tjynfh \tjypfxuf omíqdk;aomaMumifhr[kwfbJ olwdkYonf rnf
t0&Sdawmfrlonf/ onft h cgwGirf Q cGiv hf w
T jf cif;udk awmif;cHrnfr[kwaf omaMumifh
12;30 c&pfawmfESifh ywfoufvQif Mum;aeaomol[lí r&Sd ajymjcif;jzpfonf/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ EdI;aqmfwdkuf
Edkifyg/ udk,fawmfaemufawmfodkY wuf<upGmvdkufjcif;r&Sdaom wGe;f rIukd jiif;y,faomolrsm;onf olwt Ykd m; aemifww&m;odYk
olonf udk,fawmfhtm; jiif;y,f&ef a&G;cs,folyifjzpfonf/ ydaYk qmifí bk&m;ocifEiS hf jyefvnfoifjh rwf&ef ydaYk qmifaeaom
raumif;rItm; aumif;rIu wdkufcdkuf&mwGif Mum;aevdkaom wpfcw k nf;aompGr;f tm;udk rdrx d rH S z,f&mS ;vdu k jf cif;jzpfonf/
olrsm;onf aumif;jrwfaomt&Sijf zpfawmfral om bk&m;ocif 12;34-36 ocifa,½Iu uREkfyfwkdYajymaompum;rsm;onf
ESiuhf uJG mG &ef a&G;cs,af omolrsm;yifjzpfonf/ c&pfawmfaemuf uREyfk w f Ykd ESv;kH om;txJü rnfonft h &m&Sad Mumif;udk azmfxw k f
odkY rvdkufbJ jiif;qefjcif;onf pmwef\tzGJUü yg0if&ef a&G; jyaMumif; owday;cJhonf/ oif\EIwfrS rnfonfhpum;rsKd;
cs,fjcif;yifjzpfonf/ xGuaf eygoenf;/ ¤if;u oif\ESv;kH om;\ tajctaerSeu f kd
12;31? 32 zm&d&w JS o
Ykd nf c&pfawmfjyKvyk af om edrw
d vf u©Pm jyoaeonf/ oifajymqdak ompum;udk oef&Y iS ;f ap½Hrk Qjzifh ESv;kH
rsm;udk 0dnmOfawmf\wefcdk;jzifh vkyfaqmifonf[k rajymbJ om;\jyóemudk ajz&Sif;í r&acs/ pdwfoabmtopfESifh
pmwef\wefcdk;jzifh vkyfaqmifonf[k ajymjcif;tm;jzifh oefY jynfh0ap&ef 0dnmOfawmftm; cGifhjyKaomtcgrSomvQif pum;
&Si;f aom0dnmOfawmfukd uJ&h UJ Muonf (12;24)/ c&pfawmftxJ ajymjcif;\ t&if;tjrpfonf oef&Y iS ;f pifMu,fomG ;aomaMumifh
ü&Sad om bk&m;ocif\ wefc;kd awmfukd odvsuEf iS hf todtrSwf oifajymaompum;onfvnf; oefY&Sif;vmvdrfhrnf/
67 &SifróJc&pf0if 12;42

c]if;udk cHRujvwHh/ oifhpum;rsm;tm;z]ifh oifonf ty]pfvGwfvdrfhrnf/ 37 odkhr[kwf oifh


pum;rsm;tm;z]ifh ty]pfpDRifc]if;udk cHRvdrfhrnf[k rdefhawmfrl./

bmomaR;acgif;aqmifwdk¸u ocifa,×ÈxH edrdwfvu†Emudk awmif;ujc]if;


£75¤
12;38 38
xdktcg tcsKd¸aomusrf;y_qRmMSifhzmRdRSJwdkhu? tRSifbkRm;? tu„Mfkyfwdkhonf udk,f
c
r 16;1?
rm 8;11? 12?
awmfy]awmfrlaom edrdwfvu†EmwpHkwckudk r]ifcsifygonf[k avsSmufujvsSif?c
39
a,m 2;18? udk,fawmfu ? qdk;npfI arsmufrxm;aomtrsKd;onf edrdwfvu†Emudk awmif;onf
1aum 1;22 rSm? yaRmzufa,me. edrdwfvu†EmrSwyg; tb,fvu†EmudkrsS olwdkhtm; ry]Rm/*
12;39
40
a,meonf ig;u(D;0rf;xJrSm oHk;RufaeRouJhodkh?C vlom;onf ar]u(D;xJrSm oHk;RufaeR
*
r 16;4 vwHh/ 41 wRm;qHk;z]wfawmfrlaomtcg? edaea0r»d¸om;wdkhonf TvlrsKd;wbufY xI
12;40 t×HÈ;cHapvwHh/ taujmif;rlum;? xdkr»d¸om;wdkhonf a,mea[may]maom pum;aujmifh
C
a,me 1;17 aemifwRuj./i TtRyfYum;? a,mexuf omIu(D;r]wfaomol RSd./ 42 wRm;qHk;z]wf
12;41
i
a,me 3;5 awmfrlaomtcg awmify]nfudktpdk;RaomrdzkRm;onf? TvlrsKd;wbufY xI t×HÈ;cHap
12;42 vwHh/ taujmif;rlum;? xdkrdzkRm;onf aRSmvrkefrif;u(D;. ynmpum;udk em;axmifc]if;iSg
p
3Rm 10;1? ar]u(D;pGef;rS vm./p TtRyfYum;? aRSmvrkefxuf omIu(D;r]wfaomolRSd./
6Rm 9;1

12;38-40 zm&d&SJwdkYonf aemufxyfedrdwfvu©Pmwpfckudk &mwGif ig;BuD;\0rf;xJwGif oHk;&ufaejcif;jzifh tqHk;owfcJh&


awmif;Muaomfvnf;? ocifa,½Iudk ½dk;om;pGmoduRrf;vdkaom onf/ a,me tjyifodkYa&mufvmaomtcg pdwfrygbJvsuf
aMumifh awmif;jcif;r[kwf/ olwdkY\ESvHk;om;udkom zGifh[rnf edaea0NrdKUü bk&m;ocif\owif;pum;udk a[majymcJhonf/
qdkygu a,½Ionf ar&Sd,jzpfaMumif;udk oabmaygufaprnfh xkd NrKd Uonf aemifw&cJo h nf/ ¤if;ESiq
hf efu
Y sipf mG yif ocifa,½I
vkHavmufaom edrdwfvu©Pmrsm;udk jrifNyD; jzpfaMumif;udk onfrrd \ d vlrsK;d &S&d modYk vmaomtcg olwo Ykd nf aemifwr&bJ
a,½I odawmfrlonf/ odkYaomf olwdkYonf udk,fawmfudk r,Hk aeMuonf/ þae&mwGif a,½Iu aojcif;u &Sijf yefxajrmuf
Munf&ef pdwq f ;kH jzwfxm;aomaMumifh aemufxyferd w d v
f u©Pm jcif;tm;jzifh rdrdonf ar&Sd,trSefjzpfaMumif;udk oufaoxl
udk jyvQifvnf; ajymif;vJrnfr[kwfay/ jyrnf[k &Sif;vif;pGm ajymMum;cJhonf/ a,meonf ig;BuD;0rf;
vlajrmufjrm;pGmwdkYu “ppfrSefaomedrdwfvu©Pmwpfck twGif;ü oHk;&ufaecJh&ouJhodkY a,½Ionf taocHNyD; oHk;&uf
udo
k m jrif&ygu bk&m;ocifukd trSew f u,f ,HMk unfrnf”[k wGif jyef&Sifvmvdrfhrnf/
ajymwwfMuonf/ odkYaomf zm&d&SJwdkYtm; ocifa,½I wHkYjyef 12;41? 42 a,mevufxufwiG f edaea0NrKd Uonf tm½I&t d ifyg
aompum;onf uREyfk w f EYkd iS vhf nf; oufqidk o f nf/ ocifa,½I ,m\NrKd UawmfjzpfNy;D wefc;kd Bu;D rm;ovdk qd;k oGr;f aomNrKd Ujzpfonf
arG;zGm;jcif;? taocHjcif;? &Sifjyefxajrmufjcif;? aumif;uifbHk (a,me 1;2)/ odaYk omf a,me w&m;a[maomtcg wpfNrKd UvH;k
odkYwuf<ujcif;ESifh wpfurÇmvHk;&Sd ,HkMunfolrsm;\toufwm aemifw&Muonf/ awmifjynfrS rdzk&m;onf £oa&v &Sif
wGif &mpkaygif;rsm;pGm tvkyv f yk af ejcif;wdo
Yk nf vHak vmufaom bk&ifa&Smvrket f m; zl;awGUí ol\Bu;D rm;aom ynmw&m;udk
oufaorsm;jzpfMuonf/ aemufxyferd w d v f u©Pmudk awmif; Mum;em&ef a0;vHaomt&yfrS vma&mufcJhonf (3&m 10;1-
aernfhtpm; bk&m;ocifay;NyD;om; oufaorsm;udk vufcHí 10? a&Sbrdzk&m;taMumif;udk ydkrkd odvdkygu vk 11;31? 32
a&SUodkY qufvufwufvSrf;oifhayonf/ udk,fawmfonf oif \ rSwfpkudk Munfhyg)/ txufyg wpfyg;trsKd;om;rsm;onf
\toufwmtm; tjcm;olwpfa,muf\ toufwmtwGuf bk&m;ocif\ or®mw&m;udk Mum;odcGifh&aomtcg ,HkMunf
,Hkavmufaomoufaotjzpf toHk;jyKEdkifygonf/ vufcMH uonf/ odaYk omf bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf or®m
12;39-41 a,meonf tm½I&djynf edaea0NrdKUokdY apvTwfcH& w&m;udk olwdkYa&SUarSmufü xif&Sm;pGm jyoaomfvnf; vuf
aom ya&mzufjzpfonf (a,me0w¬Kudk Munfhyg)/ tm½I&djynf rcHbJ vspv f sL½IMuonf/ oif&&Sad om or®mw&m;ESihf oufao
onf &ufpufMurf;MuKwfí ppfudk vdkvm;aomwdkif;jynfjzpf udk oif rnfuJhodkYwkHYjyefoenf;/
aomaMumifh a,meonf rdrd\wm0efudk a&SmifvGJí xGufajy;
&SifróJc&pf0if 12;43 68

43
npfNl;aom ewfonf vlxJu xGufvsSif? ac]mufuyfaomtRyfwdkhY vnfI i)drf0yf
c]if;udk RSmwwf./ 44 rawGËvsSif igonf xGufcJhaom aer)Jtdrfodkh y]efROD;rnf[kqdkI? aRmuf
aomtcg xdktdrfonf vGwfvyfI okwfoify]ifqifvsufRSdonfudk awGËaomf? 45 rdrdxuf
omInpfNl;aom ewfqdk;ckepfa,mufudk ac:y)D;vsSif xdkvlxJodkh 0ifIaeuj./ xdkvl. 12;45 q
aemufz]pf[efonf aRS¸z]pf[efxuf omIqdk;./q qdk;npfaom TvlrsKd;Y xdkenf;wl z]pf 2ay 2;20
vwHh[k rdefhawmfrl./

ocifa,×Èu ol rdom;pktrSefudk azmfy]c]if;


£76^rm 3;31`35? vk 8;19`21¤
12;46
xdkodkhyRdowfwdkhtm; a[mawmfrlpOfwGif? r,fawmfMSifhnDawmfwdkhZ onf MÈwfquf
46
Z
r 13;55?
vdkI y]ifrSmRyfaeuj./ 47 vlwa,mufuvnf;? r,fawmfMSifh nDawmfwdkhonf udk,fawmf a,m2;12? 7;3? 5?
MSifhMÈwfqufvdkI y]ifrSmRyfaeujyg.[k avsSmufvsSif? w 1;14?
48
udk,fawmfu? ightrd? ighnDum; tb,folenf;[k ar;awmfrl./ 49 vufawmfudk 1aum 9;5?
*v 1;19
vnf;qefhI wynfÙawmfwdkhudk N…ef vsuf?Tolwdkhonfightrd?ighnDaywnf;/
50
aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom ightb.tvdkawmfudkaqmifaomolonf ighnD? ighMSr?
ightrdz]pfownf;[k rdefhawmfrl./

ar]qDv…mav;rsKd;yHkyrmtaujmif;udk ocifa,×È ay]my]c]if;


£77^rm 4;1`9? vk 8;4`8¤

13 xdkaehY a,×Èonf tdrfuxGufI tdkifem;rSm xdkifaeawmfrlonfwGif? 2 rsm;pGm 13;2


ps
aomvltaygif;wdkhonf udk,fawmfudk0ef;RHI pka0;vsuf RSdujaomaujmifh? avSps xJ vk 5;3
odkh0ifI xkdifawmfrl./ yRdowftaygif;wdkhonf ukef;ay:rSm Ryfaeuj./ 3 xdktcg Oyrm
pum;rsm;wdkhudk r+GufqdkawmfrlonfrSm? rsKd;aphu(JaomolonfrsKd;aphudku(Jc]if;iSgxGufoGm;./

12;43-45 ocifa,½Ionf £oa&vvlrsKd;ESifh bmoma&; wGif udk,fawmf\ r,fawmfESifh nDawmfwdkY &SdaecJhMuonf (w


acgif;aqmifrsm;\ pdwfaeoabmxm;udk azmfjycJhonf/ 1;14)/ ocifa,½Iu 0dnmOfydkif;ü qufqHjcif;onf obm0
toufwmudk oefY&Sif;ap½HkomjyKNyD; bk&m;ocifudk 0ifa&muf rdom;pkuJhodkYyif aESmifzGJU qufqHjcif; jzpfaMumif; jyovsuf
cGirhf jyKygu pmwef0ifa&mufp&m tcef;vGwrf sm;jzpfomG ;onf/ ,HkMunfolvlpktopf (pMu0Vmqdkif&mtoif;awmf) twGuf
{Z&rSwpf mwGif vlwo Ykd nf ½kyw f uk ;dk uG,jf cif;udk pGeyYf pfMuaomf vrf;jyifqifay;cJhonf/ xkdolwdkYonf 0dnmOfrdom;pkyifjzpf
vnf; bk&m;ocifudkcspfí pum;awmfudk emcHjcif;tm;jzihf onf/
tpm;rxd;k cJah Mumif;udk rSww f rf;wifxm;onf/ tjypfukd pGeyYf pf 13;2? 3 ocifa,½Ionf vlxkBuD;tm; a[majymonfhtcg
jcif;onf yxrtqifjh zpfonf/ 'kw, d tqift h aejzifh touf wGif yHkOyrmrsm;pGmudk toHk;jyKcJhonf/ yHkOyrmrsm;onf vlwdkY
wmudk EIwfuywfawmfESifh 0dnmOfawmfjzifh jynfh0apjcif;udk ESihf tuRr;f w0if&adS omt&mrsm;udk ,lí vlwYdk roduRr;f aom
qufvufvyk af qmif&rnf/ xko d Ykd rjynf0h apbJ at;at;vlvl t&mESifh EdIif;,SOfjyonf/ aeYpOftoufwmwGif awGU&aom
aeaomolrsm;udk pmwefu tvG,fwul wkdufcdkufwwfonf/ t&m0wåKEiS hf qufqaH &;udk toH;k jyKí 0dnmOfa&;&mor®mw&m;
12;46-50 a,½Ionf ajrBuD;ay:&Sd rdrd\ rdom;pktay: udk &Sif;jyaomtcg em;vnf&vG,fulaponf/ yHkyrmrsm;onf
wm0efr,lbJ jiif;y,fjcif;r[kwfay/ 4if;ESifhqefYusifpGmyif em;axmifaomoltm; or®mw&m;udk &SmazGazmfxkwfapNyD;?
bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf "r®a[mif;usrf;wGif ygaom ysif;&daomolESifh acgif;rmaomolrsm;tm; or®mw&m;udk rjrif
rdbudk ½dak opGmjyKavmhqo kd nfh ynwfukd rvku d ef maomaMumifh ap&ef zHk;uG,fxm;onf/ ½dk;om;pGm&SmazGaomolrsm;twGuf
olwt Ydk m; tjypfwifajymqdck o hJ nf (15;1-9)/ um;wkid af y:wGif or®mw&m;onf &Sif;vif;vmonf/ yHkyrmrsm;udk zwf½Iaom
cswd q f cJG aH e&csed w
f iG f rdcifjzpfo\ l vHNk cKH a&;twGuf jyifqifay; tcg ¤if;wdYk rqdvk akd om t"dymÜ ,fukd twif;r,loifyh g/ ocif
cJhonf (a,m 19;25-27)/ yifawukawåaeYü txufcef;r a,½Iu oD;oefaY jymMum;jcif;r&Syd gu yHyk rmrsm;onf t"dygÜ ,f
wpfckpDom&SdMuonf/
69 &SifróJc&pf0if 13;17

4
taphudku(JonfwGif? tcsKdËaomtaphwdkhonf vrf;Yusoz]ifh iSufwdkhonf vmI aumufpm;
uj./ 5 tcsKd¸aomtaphwdkhonf ar]enf;I ausmufaygrsm;aomtRyfY us oz]ifh?
ar]wdrfaomaujmifhcsufc]if; tyifaygufaomfvnf;? 6 aexGufaomtcg ylavmifonf
z]pfI tr]pfrpJGaomaujmifh nÇdK;MGrf;ysufpD;c]if;odkh aRmufuj./ 7 tcsKd¸aomtaphwdkhonf
13;8
n
u 26;12 ql;yifwdkhwGif usoz]ifh? ql;yifwdkhonf u(D;yGg;I nÇOf;qJuj./ 8 tcsKd¸aomtaphwdkhonf
13;9 aumif;aomar]Y usoz]ifh? tqoHk;q,f? tqac]mufq,f? tqwRmn yGg;rsm;I toD;oD;
#
r 11;15 uj./ 9 ujm;pRmem; RSdaomolrnfonfum; ujm;ygap# [k rdefhawmfrl./

ar]qDv…mav;rsKd;Oyrmudk ocifa,×È RSif;y]c]if;


£78^rm 4;10`25? vk 8;9`18¤
10
wynfÙawmfwdkhonf csOf;uyfvsuf? udk,fawmfonf tb,faujmifh Oyrmudk aqmif
I Tvlwdkhtm; a[may]mawmfrloenf;[k ar;avsSmufujvsSif?
13;11 11
X
1aum 2;10? 14?
udk,fawmfu? oifwdkhonf aumif;uifMdkifiHawmf. eufeJaomtRmwdkhudk odRaom
1a,m 2;20? 27 tcGifhRSduj./X xdkolwdkhrlum; tcGifhrRSduj/ 12 tujifolonf Rwwf./ xdkolY u=G,f0y]nfÙpHk
13;12 apc]if;iSg ay;OD;rnf/ tujifolonf qif;RJ.? xdkolYRSdorsSudkyifMÈwfvdrfhrnf/! 13 xdk
!
r 25;29
aujmifh olwdkhonf r]ifvsufrr]if? ujm;vsufrujm;? teufudkvnf; em;rvnfaomaujmifh
Oyrm udkaqmifI iga[may]m./ 14 a[RSm,a[mbl;aom tem*wfpum;[lrlum;? oifwdkh
onf ujm;vsufyif teufudk em;rvnfbJ ujm;ujvdrfhrnf/ r]ifvsufyif tm×Hkry_bJ r]ifuj
13;15
% vdrfhrnf/ 15 taujmif;rlum;? TvlrsKd;onfrsufpdrr]if? em;rujm;? pdwfMSvHk;rod? tusifh
a[RSm 6;9? 10?
a,m 12;40? ray]mif;vJ? olwdkhtemaRm*gudk igri)drf;apRonfwdkifatmif? olwdkh pdwfMSvHk;onf rdkuf
w 28;26? 27 vsuf? em;onf xdkif;vsuf? udk,frsufpdudk ydwfvsufRSduj.% [laompum;onf TvlwdkhY
y]nfÙpHkc]if;odkh aRmufownf;/
13;16 16
E
r 16;17 oifwdkhrsufpdonf r]ifaomaujmifh r*FvmRSd./ oifwdkh em;onfvnf; ujm;aomaujmifh
13;17 r*FvmRSd./E 17 igtrSefqdkonfum;? oifwdkh r]ifRaomtRmwdkËudk yaRmzufrsm;MSifh az]mifh
w
a[A]J 11;13? rwfaomolrsm;wdkhonf r]ifc]if;iSg tvdkRSdaomfvnf;w rr]ifRuj/ oifwdkhujm;RaomtRmwdkh
1ay 1;10`12
udk ujm;c]if;iSg tvdkRSdaomfvnf; rujm;Ruj/

13;8 þyHkOyrmonf 0dnmOfa&;&mü rsKd;aphBuJaomolrsm; ½Iaxmifhtjrifudk ay;vdrfhrnf/


jzpfMuonf/ w&m;a[molrsm;? oGeo f iforl sm;ESihf OD;aqmifae 13;10 yHkOyrmrsm;jzihf a[majymaomtcgwGif 0dnmOfa&;
aomolrsm;udk cGeftm;ay;aeonf/ v,form;onf aumif; or®mw&m;udk vufcHvdkolrsm;onf 4if;\o½kyfazmfjyoyHkudk
aomrsK;d aphukd MuaJ omfvnf; rsK;d aphtm;vH;k tyifaygufMuonf em;vnfMuaomaMumifh ocifa,½Ionf or®mw&m;udk ½d;k om;
r[kwMf uyg/ aygufvmaomtyifrsm;onfvnf; toD;oD;EIe;f pGm&SmazGaeolrsm;tm; zHk;uG,frxm;yg/ tjcm;olrsm;twGuf
rwlMuacs/ EIwu f ywfawmfukd opöm&Spd mG oGeo f ifaeaomfvnf; t"dyÜm,fuif;rJhaomyHkjyifrsm;jzpfaevdrfhrnf/ þodkYjyKjcif;tm;
&v'fukd tjrrJ awGU&ygu pdwrf ysuyf gESi/hf ,HMk unfcsuaf y:vm jzifh ocifa,½Ionf qmiwfaomolrsm;tm; 0dnmOfa&;tpm
atmif ocsFmyHkaoenf;uJhodkY vkyfaqmifí r&acs/ (Oyrm- udkauR;í &efolrsm;u olUtm; tcsdefrwefrD axmifacsmuf
4;1 pduk af omtyif? aygufaomtyif)/ oifajymaompum;udk qifír&atmif [efYwm;cJhonf/
toH;k jyKí vlwt Ykd m; bk&m;ocifxo H Ykd ydaYk qmifjcif;rSm oef&Y iS ;f 13;12 þpum;u uREkfyfwdkYonf rdrd ydkifqdkiforQudk aumif;
aom0dnmOfawmfjyKvkyfaom edrdwfvu©Pmjzpfonf/ rGepf mG toH;k jyK&ef wm0ef&adS Mumif;udk jyonf/ vlwo
Ykd nf ocif
13;9 em;onf toHrsm;pGmudk Mum;aomfvnf; 0dnmOfa&;&m a,½Itm; jiif;y,faomtcgwGif olwdkY\ rmausmaomESvHk;
udk em;vnfapEdkifaom euf½dIif;onfh em;axmifjcif;wpfrsKd;&Sd om;u olwkYd &xm;aom em;vnfrI tenf;i,fudkyif ESif
onf/ bk&m;ocif\tvdkawmfudk ½dk;om;pGm&SmazGygu oif\ xkwfvdkufMuonf/
0dnmOftMum;tm½Hk&SdNyD; yHkOyrmrsm;u oifhtm; topfaom
&SifróJc&pf0if 13;18 70

18
rsKd;aphu(Jaomol. Oyrmteuft"dyµg,fudk em;axmifujavmh/ 19 vrf;Y taphudk 13;19
x
r 4;23
u(Jc]if;taujmif;tRmum;? MdkifiHawmf. wRm;pum;x udk ujm;I MSvHk;roGif;onfRSdaomf?
ewfqdk;vmI MSvHk;Yu(Jaomtaphudk MÈwf,lwwfonf[k qdkvdkownf;/
20
ausmufaygaomtRyfY taphudku(Jc]if;taujmif;tRmum;? wRm;pum;udk ujm;I
13;21
0rf;ar]mufaompdwfMSifh csufc]if;cH,laomfvnf;? 21 pdwfMSvHk;Y tr]pfrpGJ cEomwnf '
r 11;6
oz]ifh? wRm;pum;aujmifh trÈtcif;MSifh nÇOf;qJc]if;udk cHRaomtcg csufc]if;azmufy]ef 13;22
"
wwfonf' [k qdkvdkownf;/ 22 ql;yifwdkhwGif taphudku(Jc]if;taujmif;tRmum;? wRm; r 19;23?
pum;udkujm;I avmuDtrÈY pdk;Rdrfc]if;MSifh pnf;pdrfOpPm.vSnfÙpm;c]if;"onf wRm;pum;udk 1wd 6;9? 10? 17
v…rf;rdk;nÇOf;qJwwfaomaujmifh toD;roD;Mdkif[k qdkvdkownf;/ 23 aumif;aomar]Y taphudk
u(Jc]if;taujmif;tRmum;? wRm;pum;udkujm;I MSvHk;oGif;oz]ifh? tqoHk;q,f? tqac]muf
q,f? tqwRmyGg;rsm;I toD;oD;wwfonf[k qdkvdkownf;[k rdefhawmfrl./

awmyifyHkOyrmtaujmif;udk ocifa,×Èay]my]c]if;
£80¤
24
tc]m;aomOyrmpum;udk rdefhr+Gufawmfrlonfum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf
aumif;aomrsKd;aphudk v,fYu(JaomolMSifh wl./ 25 vlwdkhonf tdyfaysmfaomtcg ol.
Refolonf vmI? aumif;aompyg;MSifh vu†EmwlaomawmrsKd;aphudkpyg;txJY u(JI
oGm;av./ 26 tyifaygufI toD;tMSHxGufaomtcg? awmyifrsm;vnf; xifRSm;vsSif?
27
u„efwdkhonf tdrfRSifxHodkhoGm;I ocif? aumif;aomrsKd;aphudk v,fY u(Jawmfrlonf
r[kwfavm/ awmyifwdkhonf tb,fuz]pfoenf;[k avsSmufujvsSif?
28
tdrfRSifu? TtrÈum; Refoly_aomtrÈwnf;[k qdk./ tu„Mfkyfwdkhonf oGm;I
awmyifwdkhudk aRG;MÈwfapc]if;iSg tvdkawmfRSdoavm[k avsSmufujvsSif?
29
tdrfRSifu xdkodkh igtvdkrRSd/ awmyifwdkhudk aRG;MÈwfvsSif pyg;yifwdkhudk aRmaMSmI 13;30
MÈwfrdrnf pdk;RdrfpRmtaujmif;RSd./ 30 pyg;Rdwfonfumvwdkifatmif tyifMSpfrsKd;wdkhonf e r 3;12
twl u(D;yGg;ygavap/ pyg;RdwfonfumvaRmufvsSif ? awmyifwdkhudk aRS¸OD;pGm aRG;MÈwfI
rD;×Èd¸c]if;iSg pnf;aMSmifujavmh/ pyg;udkum; usDY pkodrf;oGif;xm;ujavmhe [k Rdwfaomol
wdkhtm; igpDRifrnf[k tdrfRSifqdkonf[k rdefhawmfrl./

13;22 c&pfawmf\pum;udk emcH&ef &nf&G,fjcif; r&SdbJ onfhajrqDvTmrsKd; jzpfygoenf;/


ud, k af wmfEiS hf oabmjcif;wlonf[k qdjk cif;rSm vG,u
f v
l o
S nf/ 13;24 ocifa,½Ionf þyHyk rmrsm;\ t"dymÜ ,fukd tcef;i,f
þb0\ pkd;&drfylyefp&mrsm;? pnf;pdrf\ vSnfhpm;jcif;rsm;udk 36-43 wGif ajymjycJhonf/ þtcef;BuD;üyg0ifaom yHkOyrm
pGefYypf&ef vG,fulygonf/ xdkYjyif touf&SifyHk rajymif;vJbJ tm;vHk;onf bk&m;ocifESifh EkdifiHawmftaMumif;udk oGefoif
aeEdkifao;onf/ bk&m;ocifESifhtwl xm0&aexdkif&rnfudk aeonf/ bk&m;ocif\Ekid if aH wmfonf trSew f u,f rnfonfh
odaomtcg ,ckvuf&Sd pdk;&drfp&mrsm;twGuf ylp&mrvdkawmh t&mESifhwlaMumif;udk &Sif;jy&mwGif uREkfyfwdkY\xifjrifcsufESifh
acs/ vdkcsiforQudk &Edkifaomfvnf; bk&m;ocifESifh xm0& qefu
Y siaf eonf/ aumif;uifEidk if aH wmfonf yx0D0ifwnfae
touf&SifcGifhr&&Sdygu xkdt&mrsm;onf vdkcsifawmifhwp&m &mwpfckr[kwfyg/ bk&m;ocif tkyfpkd;í uREkfyfwdkYonf udk,f
jzpfvmOD;rnfavm/ awmfESifhtwl xm0&toufudk cHpm;&aom 0dnmOfe,fy,f
13;23 ajrqDvmT 4 rsK;d onf bk&m;ocif\owif;pum;tay: wpfckjzpfonf/ c&pfawmfudk u,fwif&Siftjzpf ,HkMunf udk;
wHkYjyefyHktrsKd;rsKd;udk ukd,fpm;jyKonf/ vlwdkY\ tqifoifh&Sdae pm;aomtcg xkdEkdifiHawmfxJü yg0ifcGifh&Muonf/
yHkjcif; rwlaomaMumifh wHkYjyefyHkrsm; rwlMuyg/ tcsKdUwdkYonf 13;30 pyg;yifESifh awmjrufyifwdkYonf tpwGif twlwl[k
rmausmí? tcsKdUwdkYonf wdrfNyD;? tcsKdUwdkYonf pdwf avvGifh xif&NyD; BuD;&ifhí &dwfodrf;csdefa&mufrSom cGJjcm;odEdkifonf/
apaom pdk;&drf ylyefjcif; rsm;jzifh jynfhaevsuf? tcsKdUwdkYrSmrl awmjrufyif (r,HMk unforl sm;)? pyg;yif (,HMk unforl sm;)wko
dY nf
vufcEH ikd af omoabm&SMd uonf/ EIwu f ywfawmfonf oif\ þavmuxJwiG f twlwuG touf&iS af eMuonf/ v,form;
toufwmwGif rnfodkYtjrpfpGJaeygoenf;/ oifonf rnf onf *sKHyiftEIwfrcH&atmif rdrdv,fuGufwGif aygif;yifrsm;
71 &SifróJc&pf0if 13;41

rkefnif;aphyHkOyrmtaujmif;udk ocifa,×È ay]my]c]if;


£81^rm 4;30`34¤
31
tc]m;aomOyrmpum;udk rdefhr+Gufawmfrlonfum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf
13;32
y
qm 104;12?
v,f Ypdkufaom rkefnif;aphMSifhwl./ 32 rkefnif;aphonf taphwumwdkhxuf i,faomfvnf;?
a,Z 17;23? u(D;yGm;aomtcg r]ufyifwumwdkhxufu(D;oz]ifh? rdkCf;aumif;uifiSufwdkhonf vmI
'H 4;12 tudkif;tcufwdkhY em;aerSDcdkavmufaomtyif z]pfwwfonf[k rdefhawmfrl./y

waq;yHkOyrmtaujmif;udk ocifa,×È ay]my]c]if;


£82¤
33
13;33 tc]m;aomOyrmpum;udk rdefhr+Gufawmfrlonfum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf
z
u 18;6 waq;MSifhwl./ rdef;ronf waq;udk,lI rkefhnufzoHk;wif; Y xnfÙoz]ifh? rkefhnufRSdorsS
udk azmif;u=Gapwwfonf[k rdefhawmfrl./
34
a,×Èonf TOyrmrsm;wdkhudkaqmifI yRdowfrsm;wdkhtm; a[may]mawmfrl./ Oyrm
13;35 uif;I a[may]mawmfrrl/ 35 xdkodkhaomtm;z]ifh yaRmzufpum;[lrlum;? igonf MÈwfudk
A
qm 78;2? zGihfI Oyrmrsm;udk r+GufqdkaytHh/ urBmOD;rSpI xdrf0SufaomtRmwdkhudk abmfy]aytHhA[k
1aum 2;7
a[mbl;aompum;onf y]nÙfpkHc]if;odkh aRmufownf;/

awmyiftaujmif;yHkOyrmudk ocifa,×È RSif;y]c]if;


£83¤
36
xdkaemufrS a,×Èonf vltpkta0;rsm;udk v…wfI tdrfodkh0ifawmfrly)D;rS? wynfÙawmf
wdkhonf csOf;uyfI? v,fYu(Jaom awmrsKd;aph.Oyrmteuft"dyµg,fudk tu„Mfkyfwdkhtm;
abmfy]awmfrlyg[k avsSmufujvsSif?
13;38 37
udk,fawmfu? aumif;aomrsKd;aphudk u(Jaomolonf vlom;z]pf./ 38 v,fum;
b
a,m 8;44? 45
13;39 Tavmuz]pf./ aumif;aomtaphum; MdkifiHawmfom;z]pf./ awmrsKd;aphum; ewfqdk;om;
r
r 24;3 z]pf./b 39 awmrsKd;aphudk u(JaomRefolum; rmRfewfz]pf./ pyg;Rdwfaomumvum; T
urBmukefaomumvz]pf./r pyg;Rdwfaomolum; aumif;uifwrefz]pf./
40
awmyifwdkhudk aRG;MÈwfI rD;×dȸouJhodkh TurBmtqHk;Y z]pfvwHh/ 41 vlom;onf
rdrdaumif;uifwrefwdkhudk apv…wfy)D;vsSif? rSm;,Gif;apaomolwdkhMSifh rwRm;aom trÈudk

udk &SifoefcGifhay;ouJhodkY bk&m;ocifonf r,HkMunfolrsm;udk vnf; rkepYf rd ;f wpfv;kH udk xd;k azguf0ifa&mufEikd o
f nf/ Ekid if aH wmf
cPwm wnf&SdcGifhjyKonf/ bk&m;ocif\ vltm;vHk;udk &dwf onf ao;i,faomtoGifjzifh tpjyKí odomxif&Sm;jcif;r&Sd
odrf;jcif; (w&m;pD&ifjcif;) onf a&muf&Sdvmvdrhfrnf/ ppfrSef aomfvnf; rMumrD BuD;xGm;vmí wpfurÇmvHk;udk BuD;pGmaom
aom ,HkMunfjcif; tm;jzihf rdrdudk,fudk toifh jyifxm;Edkifyg tusKd; oufa&mufayvdrfhrnf/
onf/ 13;40-43 urÇmukefaomtcg aumif;uifwrefwkdYonf
13;31? 32 rkefn§if;aphonf tao;i,fqHk;aom rsKd;aphjzpf taumif;ESifh tqdk;udk cGJjcm;Muvdrfhrnf/ ,aeY toif;awmf
onf/ Edik if aH wmfonf tpwGif ao;i,fpmG tpjyKcahJ omfvnf;? rsm;wGif ,HMk unfot l wkEiS hf tppf&adS eaomfvnf; c&pfawmfom
Bu;D xGm;vsuf Bu;D rm;aom &v'frsm;udk xGuaf y:aprnfukd jyo vQif aemufqHk;wGif cGJjcm;ay;rnfholjzpfaMumif; uREkfyfwdkY ol
&eftwGuf ocifa,½Ionf þOyrmudk a[majymcJhonf/ wpfyg;tay: pD&ifq;kH jzwf&mwGif owdxm;oifo h nf/ ,ckwiG f
13;33 tjcm;usrf;ydk'frsm;wGif waq;udk raumif;aomt&m pD&ifqHk;jzwfrdygu “aumif;aomtyif”wcsKdUudk ysufpD;ap
odkYr[kwf rpifMu,faomt&m\ oauFwtjzpf toHk;jyKavh Edkifonf/ bk&m;ociftay: uREfkyfwdkY rnfuJhodkYwkHYjyefonfudk
&dSonf/ þae&mwGifrl BuD;xGm;jcif;\oauFwtjzpf toHk; qef;ppfjcif;onf olwpfyg;wdkY\wHkYjyefyHkudk a0zefqef;ppfjcif;
jyKxm;onf/ waq;onf ta&;rygaom t&mESifh wlaomf xuf ydkíta&;BuD;ayonf/
&SifróJc&pf0if 13;42 72

y_aomolRSdorsSwdkhudk MdkifiHawmfxJu aRG;MÈwfI? 42 idkau=G;c]if;? tHoGm;cJu(dwfc]if;RSdRm rD;zdk Y 13;42


,
r 8;12
csujvwHh/, 43 xdktcg az]mifhrwfaomolwdkhonf aexGef;vif;ouJhodkËu rdrdwdkhtb. 13;43
MdkifiHawmfY xGef;vif;ujvwhH/ ujm;pRmem; RSdaomolrnfonfum; ujm;ygap/ u
'H 12;3
44
wenf;um;? aumif;uifMdkifiHawmfonf v,fY 0Sufxm;aom bE@mMSifhwl./ xdk
13;44
bE@mudk awGËaomolonf wzefzHk;tkyfI? 0rf;ar]mufaompdwfMSifh oGm;y)D;vsSif? Rwwf c
a[RSm 55;1?
orsSudk aRmif;I xdkv,fudk 0,fwwf./c zd 3;7? 8
45
wenf;um;? aumif;uifMdkifiHawmfonf r]wfaomykvJwdkhudk RSmaomukefonfMSifhwl
46
./ xdkukefonfonf tvGeftbdk;xdkufaomykvJudk awGËaomtcg? oGm;I rdrdY RwwforsS
udk aRmif;y)D;vsSif xdkykvJudk 0,fav./

ig;ydkufuGeftaujmif;yHkOyrmudk ocifa,×È ay]my]c]if;


£86¤
47
wenf;um;? aumif;uifMdkifiHawmfonf yifv,fYcsI trsKd;rsKd;aom* ig;wdkhudk tkyf 13;47 *
r 22;20
rdaomydkufuGefMSifhwl./ 48 ig;MSifhty]nfÙRSdaomtcg wHigwdkhonf ukef;ay:odkh qJGwifI xdkif
vsuf? aumif;aomig;udk c]if;xJodkh aRG;cs,fxnfÙxm;I? raumif;aomig;udk y]ifodkhypfvdkuf
uj./ 49 xdkenf;wl urBmtqHk; Y aumif;uifwrefwdkhonf qif;vmy)D; vsSif? az]mifhrwfaom 13;49 C
r 25;32
olwdkhtxJrS qdk;aomolwdkhudk MÈwf,lcJGxm;I?C 50 idkau=G;c]if;? tHoGm;cJu(dwfc]if;RSdRm rD;zdkY
csujvwHh/
51
TtRmtvHk;pHkwdkhudk oifwdkhonf em;vnfujoavm[k ar;awmfrlvsSif? em;vnfyg
y)Docif[k wynfÙawmfwdkhonf avsSmufuj./
52
udk,fawmfuvnf;? odkhz]pfI aumif;uifMdkifiHawmf.taujmif;tRmudk oify)D;aom
usrf;qRm rnfonfum;? rdrdbE@mxJu txl;xl;ty]m;y]m;aom topfta[mif;wdkhudk
xkwfabmfaomtdrfRSifMSifhwlonf[k rdefhawmfrl./

13;42 ocifa,½Ionf aemifvmrnfw h &m;pD&ifjcif;taMumif; 13;47-49 ig;zrf;aom ydu k u


f eG t
f aMumif; yHyk rmonf pyg;ESihf
udk &nfñTef;onfhtcg þpum;udk oHk;avh&Sdonf/ idka<u;jcif; awmjrufyifyHkOyrmESifh twlwlyifjzpfonf/ uREkfyfwdkYonf
onf 0rf;enf;jcif; odkYr[kwf ,lBuHK;r&jzpfjcif;ESifh tHoGm;cJ bk&m;ociftm; emcHvsuf udk,fawmf\ aus;Zl;awmfESifh
Buwd jf cif;onf tvGet f rif; ylyefjcif; odrYk [kwf emusijf cif;udk aumif;jrwfjcif;udk olwpfyg;wkdYtm; ajymjy&rnf/ odkYaomf
jyoaeonf/ aoqHk;NyD;aemufwGif bmyJjzpfjzpf *½krpdkufyg[k rnfolonf aumif;uifEdkifiHawmfwGif yg0if&NyD; rnfolryg0if
ajymMuolrsm;onf rdrdwkYd ajymaeonfht&mudk em;rvnfol onfudk uREkfyfwkdY qHk;jzwfír&ay/ aemufqHk;w&m;pD&ifjcif;
rsm; jzpfMuonf/ olwdkYonf wpfudk,faumif; qefjcif;ESifh ü uREkfyfwdkYxuf ydkít&nftcsif;jynfhrDolrsm;u þtrIudk
bk&m;ocifudk vspfvsL½Ijcif;wdkYaMumifh tjypfpD&ifjcif; cH& pD&ifay;vdrfhrnf/
Muvdrfhrnf/ 13;52 "r®a[mif;usrf;\ ynwfwGifygaom bk&m;ocif\
13;43 bk&m;ocif\ rsuEf mS omay;jcif;udk cH&aomolwo Ykd nf &nf&G,fcsuf tppftrSefudk em;vnfaomolwdkif;onf ppfrSef
w&m;pD&ifjcif;udk cH&aomolwdkYESifh rwlbJ xGef;vif;awmufy aomb@mudk &&Syd ikd q f ikd Mf uonf/ "r®a[mif;usr;f onf ar&S, d
vsuf &yfwnfMuvdrfhrnf ('H 12;3)/ jzpfaom a,½Iukd tjrñ J eT jf yaeNy;D ? ocifa,½Ionf "r®a[mif;
13;44-46 aumif;uifEdkifiHawmfonf uREkfyfwdkY ydkifqdkiforQ usr;f \tcGit hf mPmESihf toH;k 0ifyu kH kd tjraJ xmufcaH vh&o
dS nf/
tm;vH;k wkx Yd uf ydí
k wefz;kd &Sad omaMumifh vlwpfO;D onf xktd &m aumif;uifEdkifiHESifhywfoufaom ocifa,½I\ oGefoifcsuf
udk &&Sd&ef t&mcyfodrf;udk pGefYvGwf&J&rnf/ v,fuGufxJü&Sd udk em;vnfaomolrsm;wGif tusK;d aus;Zl;ESpcf &k o dS nf/ þt&m
aomb@mudk &SmawGUaomolonf xkdb@mtay: rawmf onf ocifa,½IzGifhjyaom b@mtopfjzpfonf/ "r®a[mif;
wq cvkwfwdkufrdaomfvnf;aumif;? xkdb@mudk awGUaom usrf;ESifh "r®opfusrf; ESpfckpvHk;onf ,HkMunfjcif;ESifh avmu
tcg ¤if;\wefzdk;udk odonf/ ukefonfonf wefzdk;BuD;aom wGif touf&Sif&eftwGuf vufawGUvrf;ñTefcsufrsm;udk oGef
ykvJudk &SmazGaecJhonf/ awGUaomtcg rdrdydkifqdkiforQudk oifxm;onf/ bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf "r®a[mif;wGif
a&mif;csNyD;vQif xkdykvJudk 0,fcJhonf/ ydwfrdaeMuNyD;? "r®opfusrf;udk rjrifbJ rsufpduef;aeMuonf/
73 &SifróJc&pf0if 14;2

5/ ocifa,½I\trIawmfvkyfief;wGif trsKd;rsKd;aomwHkYjyefrIrsm;ESifh awGU&jcif;/


emZRuf r ] d K ¸om;wd k ¸ u r,H k u j n f u j c ] i f ;
£91^rm 6;1`6¤
13;53
53
xdkOyrmpum;rsm;udk tukeftpif rdefhr+Gufawmfrly)D;vsSifi xdktRyfrS u=GoGm;awmfrl
i
r 7;28 ./ 54 xdkaemufrS rdrdr»d¸odkh aRmufawmfrlI wRm;pRyfY qHk;rÓ0g'ay;av./p r»d¸om;wdkh
13;54
p
r 4;23
onf rdef;armawGa0c]if;RSdujoz]ifh?q Tolonf Tynmudk4if;? Twefcdk;udk4if;? tb,frSm
q
r 7;28 Roenf;/ 55 olonf vuform;om;r[kwfavm/Z olËtrdps um; rmRdtrnfRSdonfr[kwf
13;55 avm/ olËnDum;? ,mukyf? a,mao? RSdrkef? ,k'[k qdkujonf r[kwfavm/ 56 olËMSrrsm;wdkË
Z
a,m 6;42 onfvnf; igwdkhMSifhteD;tyg; aeujonfr[kwfavm/ odkhz]pfvsSif Tolonf TtRmrsm;udk
ps
r 12;46
13;57 tb,frSmRoenf;[k ay]mqdkvsuf? 57 apwempdwfysufuj./ a,×Èuvnf;? yaRmzuf
n
a,m 4;44 onf rdrdr»d¸? rdrdtdrfrSwyg; tc]m;aomtRyfY toaRRSdonfn [k xdkolwdkhtm; rdefhawmfrl
./
58
r»d¸om;rsm;wdkhonf r,Hkujnfujaomaujmifh? xdktRyfY rsm;pGmaomwefcdk;udk y]awmf
rrl/

a[×k'fu MSpfc]if;qRma,m[efudk owfc]if;


£95^rm 6;14`29? vk 9;7`9¤
14;1
#

X
rm 8;15?
w 4;27
14 xdktcg apmfbGm;a[×k'f# onf a,×È.odwif;awmfudk ujm;vsSif?X 2 Tolum; AwÖdZH
qRma,m[ef z]pfonf/ aoc]if;rS xar]mufavy)D/ xdkaujmifh wefcdk;rsm;udk y]Mdkif
vk 9;7`9 onf[k rdrdi,fom;wdkhtm; qdk./

olwdkYonf w&m;pD&ifjcif;NyD;aemuf a&muf&Sdvmrnfh tem*wf 13;58 olwdkY r,HkMunfaomaMumifh ocifa,½Ionf rdrd\NrdKU


Edik if aH wmfukd arQmvf ifah pmifph m;aeMuonf/ odaYk omf ocifa,½I ü edrdwfvu©Pmrsm;pGmudk rjycJhacs/ ,HkMunfjcif;r&Sdjcif;onf
u EdkifiHawmfonf ,ckwGif&SdNyD; w&m;pD&ifjcif;onf aemufrS vlwt Ykd m; or®mw&m;rjrifap&ef rsupf u d , G af pNy;D ? arQmv f ifjh cif;
a&mufvmvdrrhf nf[k oGeo f ifco hJ nf/ bmoma&;acgif;aqmif udk cdk;,lonf/ þolwdkYonf ar&Sd,ESifhvGJoGm;cJhonf/ oif\
rsm;onf (ppftiftm;jzifh ykefuefjcif;ESifh tkyfpdk;jcif;tm;jzifh) ,HMk unfjcif;udk rnfuo
hJ Ykd wkid ;f wmrnfenf;/ bk&m;ocifjyKaom
&&Sdvmrnfh ,m,Dom wnfwHhrnfh avmuDEdkifiHudk arQmfvifh trIudk oif rjrifygu r,HkMunfaomaMumifh rjrifjcif;jzpfEdkif
aeMuonf/ odkYaomf olwdkYonf c&pfawmf,laqmifvmaom onf/ ,HkMunfyg/ oif\toufwmwGif BuD;rm;aomtrIudk
Edik if aH wmf\ ta&;ygaom 0dnmOfa&;&mudk rjrifbJ rsupf u d ef; jyK&ef bk&m;ocifxH qkawmif;yg/ udk,fawmfvkyfaqmifvm
aeMuonf/ rnfudk arQmfvifhyg/ ,HkMunfjcif;rsufpdjzifh Munfhyg/
13;55 ocifa,½I\ ae&if;NrdKU&dS NrdKUolNrdKUom;rsm;onf a,½I 14;1 a[½k'fonf ygavwdejynf\c½dkifav;ckteuf wpfck
udk uav;b0rS odMuonfomru ol\rdom;pkESifhvnf; udk tkyfpdk;&aomol jzpfonf/ ol tkyfpdk;&aom e,fy,fwGif
tuRr;f w0if&adS omaMumifh ud, k af wmf\ owif;pum;udk r,Hk *gvdvJjynfESifh ay&djynf yg0ifonf/ olonf AufvifNrdKU&Sd
MunfEdkifMuacs/ olwdkYonf tajctaeESifh eD;uyfvGef;aeMu uav;i,frsm;udk owf&ef trdex Yf w
k cf ahJ om a[½k'rf if;Bu;D \
onf/ a,½Ionf a&yef;rpm;aom 0dnmOfa&;or®mw&m;udk om;awmfjzpfonf (2;16)/ tEdÅya[½k'f[kvnf; trnfwGif
wkHYjyef&ef a[majymaom ya&mzuftoGifjzifh olwkYdxH <uvm NyD; a,½Itm; um;wdkifwifrowfrD trIppfaq;cJhol jzpfonf
cJo h nf/ olwo Ykd nf vly*k Kd¾ vjf zpfaom a,½Iukd xdx
k uf ydí
k rjrif (vk 23;6-12)/ &Sirf mukc&pf0if tcef;Bu;D 6 wGif olUtaMumif;
aomaMumifh aumif;jrwfvSaomowif;pum;udk em;raxmif awGU&onf/
Muacs/ 14;2 ESpjf cif;q&m a,m[eftaMumif; udk ydrk o kd &d vdS ykd gu a,m
13;57 a,½Ionf rdrd\wdkif;jynfwGif jiif;y,fcH&aom yxr 1 wGif Munfhyg/
qHk;aom ya&mzufr[kwfyg/ a,&rdonf rdrd\ae&if;&yfwGif
jiif;y,fcHcJh&½Hkru rdom;pk0ifrsm;\jiif;y,fjcif;udk cHcJh&onf
(a, 12;5? 6)/
&SifróJc&pf0if 14;3 74

3
txufu a[×k'fonf rdrdnD zdvdyµK.cifyGef; a[aRm'dtaujmif;aujmifh? a,m[ef 14;3
!
vk 3;19? 20
udk brf;qD;csnfaMSmifI axmifxJrSm avSmifxm;./! 4 taujmif;rlum;? a,m[efu? tRSif 14;4
rif;u(D;onf xdkrdef;rudk rodrf;tyf[k a[×k'ftm; qdkavy)D/% 5 a,m[efudk owfc]if;iSg %
0wf 18;16?
tvdkRSdaomfvnf;? vltaygif;wdkh.rsufMSmudk axmufI rowf0HhbJae./ taujmif;rlum;? 20;21
xdkolwdkhonf a,m[efudk yaRmzufuJhodkh xifrSwfujownf;/
6
xdkaemufrS a[×k'fudk bGm;aomaehRufY MSpfpOfyJGcHpOfwGif? a[aRm'd.orD;onf
yJGobifY uoz]ifh a[×k'fonf Ml;NGwfaompdwfRSdvsSif? 7igonf oifawmif;orsSudk ay;
rnf[k usdefqdkav./ 8 xdkrdef;ri,fonf ol.trdwdkufwGef;onftwdkif;? AwÖdZHqRm
a,m[ef.OD;acgif;udk Tvifyef;Y ay;awmfrlyg[k awmif;avsSmuf./ 9 rif;u(D;onf
0rf;enf;aomfvnf; usdefqdkc]if;udk4if;? taygif;tabmfwdkh.rsufMSmudk4if; axmufaom
aujmifh ay;ap[k trdefhawmfRSdvsuf? 10 vludk apv…wfI a,m[ef.vnfyif;udk axmifxJ
rSm z]wfap./ 11 OD;acgif;udk vifyef;Y aqmifcJhI xdkrdef;ri,ftm; ay;y)D;rS? olonfvnf;
rdrdtrdxHodkh ,loGm;./ 12 a,m[ef.wynfÙwdkhonfvnf; vmI tavmif;udk aqmifoGm;
oz]ifh o*»¼[fy)D;rS? a,×ÈxHawmfodkhoGm;I ujm;avsSmufuj./

vl 5000 udk ocifa,×È auGs;arG;c]if;


£96^rm 6;30`44? vk 9;10`17? a,m 6;1`15¤
13
a,×Èonf ujm;awmfrlvsSif? xdktRyfrS xGufI avSudkpD;vsuf awmY qdwfuG,fRm
tRyfodkh u=Gawmfrl./ vltpkta0;wdkhonf ujm;odRvsSif? r»d¸RGmrSxGufI ukef;aujmif; vdkuf
14;14
uj./ 14 a,×Èonf xGufu=GI vlrsm;taygif;wdkhEudk awGËr]ifawmfrlvsSif? oem;c]if; pdwf E rm 9;36
awmfRSdI vlemRSdorsSwdkhudk csrf;omay;awmfrl./

emZ&ufNrdKUu onf/ ESpfjcif;q&ma,m[efu olwdkYESpfOD;\ tusifhpm&dwå


ocifa,½Iudk ysujf ym;jcif;udk jypfwif½wI cf sco hJ nf (rm 6;17? 18 udk Munfyh g)/
jiif;y,fjcif; 14;9 a[½k'fonf ESpfjcif;q&ma,m[efudk rowfvdkaomf
emZ&ufNrdKUodkY jyef vnf; rdr\ d {nfo h nfawmfrsm;a&SUwGif t&Surf uGv J akd omaMumifh
jcif;onf *g'& jynf owf&ef trdefYxkwfcJhonf/ vltkyfBuD;\qE´udk vdkufavsmí
&Sd ewfqdk;pGJaomol rSm;aomt&mudk vkyfrd&ef tvGefvG,fulwwfayonf/ rSef&m
wdkYtm; usef;rmap udkvkyfzdkY tvGef&Sufonfh tajctaersKd;xJodkY ra&mufrdygap
NyD ; aemuf (8;28- ESi/hf rnfrQt&Suu f í
JG emusiaf pumrl rSeaf omt&mudo k mvkyf
34)? yifv,fujkd zwf rnf[k oEdéXmefcsyg/
umuay&aemifNrdKU 14;13? 14 a,m[efaoqHk;aMumif; Mum;&aomtcg a,½I
odkY oGm;cJhNyD;aemuf onf qdwfuG,f&mt&yfodkY <uoGm;cJhonf/ wpfcgwpf&H uREkfyf
wGif jzpfonf/ xdk wdfkYonf rdrdwdkY\0rf;enf;jcif;udk wpfOD;wnf;ajz&Sif;&ef vdktyf
t&yfraS eíemZ&uf onf/ a,½Ionf 0rf;enf;jcif;txJü qufíraebJ jyefvnf
NrKd Uodo
Yk mG ;cJoh nf/rdrd í trIawmfaqmifcJhonf/
\ae&if; NrdKUom;wdkY 14;14 a,½Ionf rdrdrnfoljzpfaMumif;udk azmfjyonfh edrdwf
onfu, kd af wmft
h m; vu©PmtcsKUd udk jycJo h nf/ tjcm;edrw d v f u©Pmrsm;udrk l ta&;
c&pfawmftjzpf r,HkMunfMuaMumif;udk awGU&onf/ Bu;D aom or®mw&m;udk oGeo f if&eftwGuf jyKco YJ nf/ odaYk omf
þae&mwGifrl udk,fawmfonf oem;jcif;u½kPmpdwf&Sdaom
14;3 a[½k'f\ nDtpfudk wpf0rf;uGJ awmfpyfol zdvdyÜKonf aMumifh vlwdkYtm; usef;rmaponfudk awGU&onf/ a,½Ionf
ygvufpwkdif;jynf\tkyfcsKyfolav;a,mufxJwGif yg0ifonf/ cspw f wf? cHpm;wwfí *½kpu kd af omoljzpfonf/ oif qif;&J'u k ©
olonf *gvdvJyifv,f ta&SUajrmufzuf&Sd £wk&JjynfESifh cHpm;ae&aomtcg a,½Ionf oifEiS t hf wl pdwx f cd u
kd af Mumif;
w&macgedwfjynfudktkyfcsKyf&onf (vk 3;1)/ zdvdyÜK\r,m; owd&yg/ udk,fawmfonf oifhtay:wGif oem;jcif;u½kPm
a[a&m'donf zdvdyÜKudk pGefYypfí tEÅdya[½k'fESifhtwl aecJh pdwf&Sdawmfrlonf/
75 &SifróJc&pf0if 14;22

15
nOD;,HY wynÙfawmfwdkhonf csOf;uyfI TtRyfonf awmtRyfz]pfyg./ rdkCf;
vnf; csKyfygy)D/ vltpkta0;wdkhonf r»d¸RGmodkhoGm;I pm;pRmudk 0,fapc]if;iSg tcGifhay;awmf
rlyg[k avsSmufujvsSif?
16
a,×Èu? oGm;Raomtaujmif;rRSd/ olwdkhpm;pRmbdkË oifwdkh ay; ujavmh[k rdefhawmf
rl./
14;17
17
wynfÙawmfwdkhuvnf;? rkefhig;vHk;w MSifh ig;MSpfaumifrSwyg; tb,fpm;pRmrsS
w
r 16;9 tu„MfkyfwdkhY rRSdyg[k avsSmufy]efvsSif? xdkrkefhMSifhig;udk ,lcJhuj[k rdefhawmfrl./
18
14;19
xdktcg vltpkta0;wdkhudk r]ufyifay:rSm avsmif;ujap[k trdefhawmfRSd./ 19 rkefh
x
1Rm 9;13? ig;vHk;MSifh ig;MSpfaumifudkvnf;,lI aumif;uifodkË ujnfÙar]mfvsuf? aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;
vk 24;30 y)D;rS rkefhMSifhig;udkzJhIx wynfÙawmfwdkhtm; ay;awmfrl./ 20 wynfÙawmfwdkhonfvnf; vl
taygif;wdkhtm; ay;uj./ vltaygif;wdkhonf pm;I0ujy)D;rS u=Gif;RpfaomtusKd;tyJhudk
aumufodrf;I wq,fMSpfawmif; ty]nfÙRuj./ 21 pm;aomoltaRtwGufum;? rdef;rMSifh
oli,fudk rqdkbJ? a,musfm;ig;axmifrsSavmuf RSdownf;/

ocifa,×È aRay:wGif vrf;avsSmufc]if;


£97^rm 6;45`52? a,m 6;16`21¤
22
a,×Èonf pnf;a0;aomolwdkhudk v…wfawmfrlpOfwGif? wynfÙawmfwdkhudk avSpD;ap
I urf;wbufodkh tRiful;apawmfrl./ 23 pnf;a0;aomolwdkËudk v…wfy)D;rS qkawmif;yXem
y_tHhaomiSg awmifay:Y qdwfuG,fRmtRyfodkh wufu=Goz]ifh? ntcsdef aRmufaomtcg?

14;19-21 a,½Ionf rkefYig;vHk;ESifh ig;ESpfaumifudk yGm;rsm; yg/ oif\0dnmOfa&;udk BuD;xGm;apvsuf c&pfawmfESifh ydkíwl
apvsuf vlig;axmifausmu f kd auR;arG;cJo
h nf/ ud,k af wmfvh uf vmapvdrhfrnf/
xJodkY ay;tyfvdkufaomt&monf rvHkavmufoa,mifxif&
aomfvnf; udk,fawmfvufxJü vHkavmufonfomru ydkvQH ocifa,½I
cJhonf/ uREfkyfwdkY a,½Itm; ay;vSLaomt&monf ao;i,f tdkifay:wGif
onf[k cHpm;wwfMuaomfvnf; udk,fawmfonf uREkfyfwdkY vrf;avQmufjcif;
ay;vSLaomtcsed ?f pGr;f &nf (od)Yk b@mrsm;udk toH;k jyKí yGm;rsm; vl 5000 ausmfudk
apEdkifygonf/ udk,fawmfhtm; ay;vSLvdkufaomtcgrSom tHhMozG,f auR;arG;
uREkfyfwdkY\t&if;tjrpf wdk;yGm;vmonf/ jcif;trIonfAufZ'J
14;21 usr;f pmu rde;f rESihf uav;rsm;rygbJ a,musmf ; 5000 t&yfteD; *gvdvJ
ausm&f o dS nf[k qdo k nf/ xdaYk Mumifh ocifa,½I auR;arG;cJah om tdik u
f rf;ajcwGif jzpf
vlOD;a&onf 10000 rS 15000 txd jzpfEdkifonf/ a,mufsm; ysuf cJh onf/ xkdY
ta&twGufudk oD;oefYazmfjyxm;onfrSm xkdacwf ,k' ,Of aemuf a,½Ionf
aus;rIwGif a,musfm;ESifh rdef;rwdkYonf vltrsm;a&SUü oD;jcm; wynfhawmfwdkYtm;
pD tpmpm;Muonf/ uav;i,frsm;onf rde;f rrsm;ESit hf wl pm; tdkifudk jzwful;apcJh
aomufMu&onf/ onf/ em&D tenf;
14;23 qdwfuG,f&mt&yfudk &Smjcif;onf ocifa,½ItwGuf i,f Mumaomtcg
ta&;BuD;aom t"duOD;pm;ay;tcsufjzpfonf (14;13 udk rkefwdkif;ESifh MuHK&NyD;
vnf; Munfhyg)/ tvkyfrsm;aomfvnf; crnf;awmfESifh wpfOD; a,½Ionf a&ay:
wnf;tcsed , f cl o
hJ nf/ qkawmif;jcif;jzifh bk&m;ocifEiS hf tcsed f wGif vrf;avQmufvsuf olwdkYqDodkY <uvmcJhonf/ xdkYaemuf
,ljcif;onf qufqaH &;udk jyKpyk sK;d axmifay;Ny;D ? b0\pdeaf c:rI avSonf *aeFo&uft&yf odkY qdkufav\/
ESifh ½kef;uef&rIrsm;twGuf uREkfyfwdkYudk jyifqifay;aeonf/
bk&m;ocifESifh wpfOD;wnf;tcsdef,lonfh tavhudk ysKd;axmif
&SifróJc&pf0if 14;24 76

wa,mufwnf; RSdaeawmfrl./ 24 avSrlum; tdkiftv,fY* RSdI avroifhaomaujmifh vdÈif;


wHydk; vÈyfRSm;c]if;udk y]if;pGmcHR./
25
noHk;csufwD;ausmftcsdefY a,×Èonf tdkifay:rSm pufawmfz]efhvsuf wynfÙawmf
wdkhRSdRmodkh u=Gawmfrl./ 26 xdkodkh tdkifay:rSm pufawmfz]efhI u=Gawmfrlonfudk olwdkhonf 14;26
'
vk 24;37
r]ifvsSif xdwfvefhI? zkwfwapQ' z]pfonf [k aujmufaompdwfMSifh atmf[pfuj./
27
a,×Èonf csufc]if;MÈwfqufI wnfujnfaompdwf RSdujavmh/" igyifz]pfonf/ 14;27
"
raujmufvehfujMSifhe [k rdefhawmfrl./ e
r 9;2
28
ayw×kuvnf;? ocif udk,fawmfrSefvsSif tu„Mfkyf onf udk,fawmfxHodkË aRay: r 17;7? 28;10?
Asm 1;17
rSm vmRrnftaujmif; rdefhawmfrlyg[kavsSmufvsSif?
29
vmcJhavmh[k rdefhawmfrl./ ayw×konf avSay:uqif;I a,×ÈxHodkh aRmuftHh
aomiSg aRay:rSm vSrf;oGm;./ 30 avy]if;onfudkr]ifvsSif aujmufvefhI epfrGef;vkonf
RSdaomf? u,frawmfrlygocif[k [pfaujmfav./
31
a,×Èonf vufawmfudk csufc]if;qefhI ayw×kudk udkifawmfrlvsuf? ,Hkujnftm;enf; 14;31
y
aomoly ? tb,faujmifh ,HkrSm;aompdwf0ifoenf;[k ar;awmfrl./ r 6;30
32
avSay:odkh aRmufujvsSif avonf i)drf;av./ 33 avSom;wdkhonf csOf;uyfI? pifppf 14;33
udk,fawmfonf bkRm;ocif.om;awmf rSefygonfz [k NGwfy]yfI avsSmufuj./ z
qm 2;7

rdrdudkwdk¸xdorSsaomolwdkhtm; ocifa,×Èusef;rmapc]if;
£98^rm 6;53`56¤
34
urf;wbufodkhul;vsSif *aeFoRufe,fodkh aRmufuj./ 35 xdktRyfom;wdkhonf
rsufMSmawmfudk rSwfrdvsSif? ywf0ef;usiftRyfRSdorsSodkh apv…wfoz]ifh vlemRSdorsSwdkhudk
aqmifcJhI? 36 t0wfawmfA .yef;yGg;udkrsSom wdkhRygrnftaujmif; tcGifhawmif;uj./ wdkh 14;36
A
r 9;20
orsSaomolwdkhonfvnf; csrf;omRuj./

14;28 ayw½konf a,½Itm; pHpk rf;jcif;r[kwyf g/ xko d Ykd pHpk rf; wdxYk cd o
hJ nf/ olonf aMumuf&UHG aomfvnf; c&pfawmfukd quf
jcif;rjyK&[k usrf;pmu ajymonf (4;7)/ olonf avSay:ü vufMunfah ecJo h nf/ oifonfvnf; oifyh wfvnf&dS 'kut © cuf
&Sdaomolrsm;tm;vHk;teuf ,HkMunfjcif;jzifh vkyfaqmifcJhol tcJrsm;udk pdwfylyefvsuf c&pfawmf\ rsufarSmufawmf (odkY)
jzpfonf/ ol\awmif;qdkcsufu olUtm; bk&m;ocif\wefcdk; ulnrD pEdik pf rG ;f udk oHo,0ifcyhJ gu ud, k af wmfwpfyg;wnf;om
awmfudk jzpfavhr&Sdaom yHkpHrsKd;jzifh vufawGUcHpm;cGifh&&SdapcJh vQif ulnDrpEkdifaMumif;udk owd&&rnf//
onf/ ayw½konf a,½Iukd rMunfb h J rdryd wfvnf&dS vdiI ;f wHy;kd 14;34 *aeFo&ufe,fonf *gvdvJyifv,f\ taemufzuf
rsm;udk Munfhaomtcg a&epfcJhonf/ rdrdbmvkyfonfudk ajrqDvTmaumif;í a&aumif;aoma'owGif wnf&Sdonf/
oabmaygufaomtcg ,HkMunfjcif; ,drf;,dkifcJhonf/ uREfkyf 14;35? 36 vlwdkYonf ocifa,½Iudk tema&m*g Nidrf;apol
wdkYonf a&ay:wGif vrf;ravQmufaomfvnf;? cufcJaom tjzpf oddxm;Muaomfvnf;? udk,fawmf trSefwu,frnfol
tajctaersm;tay:wGif avQmufaeMu&onf/ a,½Itm; jzpfaMumif;udk oabmaygufol rnfrQ&Sdoenf;/ olwdkYonf
tultnD awmif;&ef arQmMf unf&h rnft h pm; cufcaJ om0ef;usif udk,fum,usef;rmjcif;twGuf udk,fawmfxHodkY vmcJhMuaomf
tajctaeudk Munfhrdonfhtcg uREkfyfwdkYonf pdwfysuf vnf; 0dnmOfusef;rmjcif;twGuf vmMuygovm;/ olwdkYonf
tm;avQmhum epfjrKyfEkdifonf/ tajctaersm; cufcJonfh ajrBu;D ay:wGif toufwm&Snaf p&ef vmMuaomfvnf; xm0&
tcgwGif oif\,HkMunfjcif;udk xdef;odrf;&eftwGuf oif\ touf vHkNcHKpdwfcsrI&Sd&ef vmMuygovm;/ vlwdkYonf ocif
rjynfhpHkrIudk rMunfhbJ ocifa,½I\wefcdk;udkom Munfhyg/ a,½IxHrS wefzdk;&Sdaom oifcef;pm&&Sd&ef (odkY) emusifrIrS
14;30? 31 uREkfyfwkdYonf aumif;aompdwf&if;jzifh tpjyKcJh oufom&m&&ef [laomarQmfvifhcsufrsm;jzifh vmMuonf/
aomfvnf; wpfcgwpf&HwGif ,HkMunfjcif; ,drf;,kdifvmwwf uREkfyfwdkYonf 0dnmOfusef;rm&efr[kwfbJ udk,fcE¨musef;rm
onf/ þodkY,drf;,dkifjcif;aMumifh uREkfyfwdkY qHk;½HI;oGm;NyD[k rqdk &eftwGuo f m ud, k af wmfukd &SmMuNy;D uREykf w
f t
Ydk wGux
f m;aom
vdkyg/ ayw½k\,HkMunfjcif; ,drf;,dkifonhftcgwGif olonf xm0&tBuHtpnfawmfxuf þb0twGufom tultnD
rdrtd m; ulnED ikd rf nfh wpfO;D wnf;aomyk*Kd¾ vjf zpfaom a,½Iukd awmif;cHygu ocifa,½Ia[maom owif;pum;wpfckvHk;udk
77 &SifróJc&pf0if 15;7

twGif;oabm z]Lpifc]if;taujmif;udk ocifa,×È. oGefoifc]if;


£102^rm 7;31`37¤

15;2
b
vk 11;38
15 xdktcg a,×kRSvifr»d¸om; zmRdRSJwdkhMSifhusrf;y_qRmwdkhonf csOf;uyfy)D;vsSif? 2 aRS;
vla[mif;wdkhrS qufcHaom enf;Oya'oudk udk,fawmf.wynfÙwdkhonf tb,f
aujmifh vGefusL; ujygoenf;/ olwdkhonf vufraq;bJ tpmpm;ujygonfwum;[k avsSmuf
ujvsSif?b
3
15;4
udk,fawmfu? oifwdkhonf tqufqufcHaom enf;Oya'oudk trSDy_I bkRm;ocif
r
xG 20;12? .ynwfawmfudk tb,faujmifh vGefusL;ujoenf;/ 4 bkRm;ocif.ynwfawmfum;? rdb
,
wRm; 5;16 udk ×dkaopGmy_avmh/ r tujifolonf rdbudk MÈwfz]ifhy]pfrSm;./ xdkolonf taoowfc]if;udk
0wf 20;9 cHap[k vmownf;/ , 5 oifwdkhrlum;? tujifolonf udk,frdbudk? oifwdkh toHk;RMdkiforsS
aom ig.OpPmonf tvÉ0w’K z]pfap[kqdk./ 6 xdkolonf udk,frdbudkyif ×dkaopGmry_R [k
qduk . j / xdo
k hkd oifwhkdonf tqufqufcaH om enf;Oya'otm;z]ihf bkRm;ocif. ynwfawmf
udk y,fuj./ 7 vsSKd¸0Sufaomolwdkh? a[RSm,onf oifwdkhudk RnfrSwfvsuf TvlrsKd;onf
MÈwfMSifh ighxHodkh csOf;uyfI MÈwfcrf;MSifh ighudk ×dkaouj./ pdwfMSvHk;rlum; igMSifh a0;vS./

r&vdu k b f aJ eMuvdrrhf nf/ a,½I trSew f u,frnfojl zpfaMumif; cgeedü trIawmf


uREkfyfwdkY oabmaygufvmaomtcgrSomvQif udk,fawmf aqmifjcif;
uREyfk w f Ykd toufwmtm; trSew f u,fajymif;vJay;Edik af Mumif; uay&aemifNrKd UwGif
udk odjrifí wefzdk;xm;wwfMuvdrfhrnf/ w&m; xyfrHa[m
14;36 ,k'a,mufsm;wdo Yk nf bk&m;ocif\ ynwftwdik ;f ol Ny;D aemufa,½Ionf
wdkY0wf½Hk\atmufem;tpGef;wGif yef;yGm;rsm;yg&Sdaom 0wf½Hkudk *gvdvjJ ynfrS xGuf
0wfqiffMuonf (w&m; 22;12)/ ocifa,½IvufxufwGif ícgeedjynfoYkd oGm;
yef;yGm;udk oefY&Sif;jcif;\ trSwfvu©Pmtjzpf jrifMuonf NyD; wk½kNrdKUESifh Zd'kef
(23;5)/ tema&m*gaysmufuif;vdo k rl sm;onf xkyd ef;yGm;rsm;udk NrdKUwdkYü w&m;a[m
wdx
Yk ad vh&MdS uonfrmS obm0yifjzpfonf/ ocifa,½I\ t0wf awmfrlonf/tjyef
awmfaMumifhr[kwfbJ ,HkMunfjcif;aMumifhomjzpfonf (9;19- c&D ; wG i f a'u
22)/ aygvdjynf (NrdKU 10
15;1? 2 zm&d&SJESifh usrf;jyKq&mwdkYonf ,k'vlrsKd;wdkY\ A[dk NrKd U)wavQmuf vSnfh
Xmejzpfaom a,½I&SvifNrdKUrSvmMuNyD;? ocifa,½I\ vkyf vnfcJhNyD;? yifv,f
aqmifyu kH kd aphaphMunf½h pI pfaq;Muonf/ ,k'vlrsK;d wkdY AmAkvek f ab;wGif vl 4000
jynfrS uRefcH&mrSjyefvmNyD;aemuf ESpfaygif;rsm;pGmtwGif;wGif udk auR;arG;cJo h nf/
bk&m;ocif\ ynwftxJwGif &mESifhcsDaom bmoma&; xHk; xkdYaemuf rm*'gvodkY ul;awmfrlonf/
wrf;rsm;udk xyf jznfhcJhMuonf/ zm&d&SJESifh usrf;jyKq&mwdkYu 15;5? 6 aumfbef (tvSL[k t"dyÜm,f&onf/ rmuk 7;11
xkx d ;kH pHrsm;onf ynwfw&m;rsm;enf;wl ta&;ygonf[k owf wGif Munfyh g) [laom tavhtxudk þae&mwGif awGU&onf/
rSwfMuonf/ ½dk;&mxHk;pHrsm;pGmwdkYonf b0udk <u,f0jcif;ESifh aumfbef[k uwdopömjyKxm;olonf rdbwdt Yk m; axmufyrhH nfh
tESpo f m&&Sad ponf/ odaYk omf uREyfk w f \Ykd xH;k pHrsm;udk ESpaf ygif; aiGudk Adrmefawmfü qufuyftyfESH&rnf/ aumfbefjzpfapjcif;
rsm;pGmusio hf ;kH cJah omaMumifh oef&Y iS ;f jrifjh rwfonf[rk cs;D ajrm§ uf tm;jzifh rdbtm;vspfvsL½Ií om;orD;taejzifh rdbudk Munfh
oifah y/ bk&m;ocif\ed,mronf b,faomtcgrS ajymif;vJ ½I&rnfh wm0efudk a&SmifvGJMuonf/ bk&m;ociftm; aiGaMu;
jcif;r&SdbJ xyfjznfhxnfh&efvnf; rvdktyfacs/ ½dk;&mxHk;pHrsm; udk ay;jcif;qdkaom tjyKtrlonf ay;urf;aomoltm; *kPf
onf uREyfk w f t Ykd m; bk&m;ocif\ ynwfawmfukd ydrk ekd m;vnfap odum© &Sad paomfvnf; aumfbefjyK&ef uwdopömjyKorl sm;pGmwdYk
aomfvnf; xkdt&mrsm;udk ynwfrsm;rjzpfapoifhyg/ onf rdbrsm;udk Munf½h aI pmifah &Smuf&rnfqakd om bk&m;ocif
\ynwfawmfudk yrmrcefY jyKMuonf/ þbmoma&;acgif;
aqmifrsm;onf rdbudk ½dak opGmjyK&rnfqakd om bk&m;ocif\
&Sif;vif;onfhynwfudk vspfvsL½IMuonf/
&SifróJc&pf0if 15;8 78

8? 9
vlwdkhpDRifaom ynwfuwdkhudk oGefoifI enf;Oya'oay;vsufyif ighudk tcsnf;MSD; 15;9
u
aum 2;20`22
udk;uG,fuj.c[k aemufz]pfvwHhaomtRmudk avsmufywfpGma[mcJhy)D [k y]efI rdefhawmf c
a[RSm 29;13
rl./
10
xdktcg vltpkta0;udk txHawmfodkËac:I? oifwdkh em;axmifem;vnfujavmh/
15;11
11
cHwGif;odkh 0ifaomtRmonf vludk npfNl;aponfr[kwf/* cHwGif;rS xGufaomtRmonf *
w 10;14? 15
npfNl;apaomtRmz]pfonf[k rdefhawmfrl./
12
wynfÙawmfwdkhonf csOf;uyfI? ,ckrdefhawmfrlaompum;udk zmRdRSJwdkhonf ujm;
aomtcg apwempdwfysufujonfudk odawmfrloavm[k avsSmufuj./
13
udk,fawmfuvnf;? aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom ig.crnf;awmf pdkufawmfrrlaom 15;13
C
tyifRSdorsSC wdkhudk MÈwfRvdrfhrnf/ 14 xdkolwdkhudk RSdygavap/ olwdkhonf vluef;wdkhtm; a[RSm 60;21
vrf;y]aomvluef;i z]pfuj./ vluef;csif; wOD;udkwOD; vrf;y]vsSif? MSpfOD;wdkhonf wGif; 15;14
i
r 23;16? 24
xJodkh usujvdrfhrnfp [k rdefhawmfrl./ p
vk 6;39
15
ayw×kuvnf;? xdkOyrmudk tu„Mfkyfwdkhtm; zGifhy]awmfrlyg[k avsSmufvsSif?q 15;15
q
16
a,×Èu? oifwdkhonf ,ckwdkifatmif ynmrJhvsuf aeao;oavmZ/ 17 cHwGif;odkh r 13;36
0iforsSonf 0rf;xJodkhqif;I aRtdrfwGifpGefhypfonfudk em;rvnfujao;oavm/ 18 cHwGif; 15;16
rSxGufaomtRmrlum;? MSvHk;xJu xGufvmIps vludk npfNl;apaomtRmz]pf./ 19 raumif; Z
r 16;9`10
aomu(Hpnfc]if;? vltoufudk owfc]if;? olËr,m;udk y]pfrSm;c]if;? rdef;rvGwfMSifh rSm;,Gif; 15;18
ps
r 12;34?
c]if;? olËOpPmudkcdk;c]if;?rrSefaomoufaoudkcHc]if;?olËtoaRudk zsufc]if;tRmwdkhonf MSvHk; ,m 3;6
xJu xGufvmI?n 20 vludk npfNl;apaomtRm z]pfuj./ vufraq;bJvsuf tpmudk 15;19
n
pm;c]if;rlum;? vludknpfNl;aponfr[kwf[k rdefhawmfrl./ *v 5;19`21

15;8? 9 ya&mzufa[&Sm,onfvnf; vQKUd 0Su[ f efaqmifaom 15;13? 14 zm&d&SJwdkYonf bk&m;ocif\ or®mw&m;udk rjrif
olwu Ykd kd tjypfwifa0zefcNhJ y;D (a[&Sm 29;13)? ocifa,½Ionf Edik af tmif rsupf u d ef;aeaomaMumifh zm&d&w JS t
Ykd m; *½krpku
d &f ef
bmoma&;acgif;aqmifrsm;udk tjypfwif&mwGif a[&Sm,\ wynfhawmftm; rSmMum;cJhonf/ olwkdY\ oGefoifcsufudk em;
pum;udk ud;k um;cJo h nf/ uREyfk wf \
Ykd ESv;kH om;onf bk&m;ocif axmifaomolrsm;onf 0dnmOfa&;&mrsufpduef;jcif;ESifh awGU
ESifh a0;uGmaevsuf bk&m;ocifudk ½dkao*kPfjyKonf[k ajym MuKH &zG,&f o dS nf/ EIwu f ywfawmf\ ed,mrrsm;udk oGeo f ifvu kd f
aevQif xkd0wfjyKudk;uG,fjcif;onf t"dyÜm,fr&Sdacs/ bmom avQmufí 0dnmOftjrifMunfvifaomolwdYk\ pum;udkom
w&m;udkif;½dIif;pGmjyKrl½Hkjzifh rvHkavmufacs/ uREkfyfwdkY\ tjyK em;axmifí cH,l&rnf/
trlEiS hf pdwo f abmxm;onf jzLpif½;kd om;&rnf/ xko d rYkd [kwyf g 15;15 aemifwGif ayw½konf pifMu,faomtpm;tpmESifh
u a[&Sm,\pum;onf uREkfyfwdkY\tajctaerSefudk azmfjy rpifMu,faomtpm;tpmudk cGJjcm;onfhudpöESifh awGUMuHK&vdrfh
aeonf/ rnf (15;11 ESifh w 10;12 rSwfpkudk Munfhyg)/ xkdYaemufwGif
15;9 zm&d&w JS o
Ydk nf bk&m;ociftaMumif;udk rsm;pGmodMuaomf wpfyg;trsKd;om;wdkYtm; {0Ha*vda[majymjcif;udk rnfonfh
vnf; bk&m;ocifudk rodMuay/ bmoma&; (odkY) usrf;pmudk t&murQ r[efYwm;oifhaMumif; oifcef;pm&&SdcJhonf/
avhvm½Hkjzifh rvHkavmufay/ bk&m;ocifudk uREkfyfwdkY wHkYjyef& 15;16-20 uREyfk w f o
Ykd nf tjyifyef;qGaJ qmifr&I adS tmif BuKd ;pm;
rnf/ vkyfaqmifMuonf/ ESvHk;om;xJwGif&Sdaomt&monf ydkí
15;11 ocifa,½Ionf tpm;taomufESifhqdkifaom ,k' ta&;BuD;ygonf/ tjcm;olrsm;rawGUaom uREkfyfwdkY\twGif;
vlrsK;d wd\ Yk pnf;rsO;f udk &nfñeT ;f aeonf/ þusr;f yd'k u f kd “oifwYkd oabmtrSefonf bk&m;ociftwGuf ta&;ygygonf/ oif
onf tpmpm;jcif;aMumifh roefY&Sif;jcif;odkY ra&mufEdkifacs/ \twGif;ydkif;onf rnfonfht&mESSifh wlygoenf;/ vlwdkYonf
oifwkdYajymaompum;ESifh pOf;pm;aomt&muom roefY&Sif; c&pf,mefjzpfvmaomtcg bk&m;ocifonf olwdkY\twGif;
jcif;odkY a&mufaponf”[k jyefqdkEdkifygonf/ zm&d&SJwdkYonf ydik ;f udk ajymif;vJíjcm;em;aponf/ olwu Ydk awmif;avQmufygu
vlrsm; pm;oHk;aom tpm;tpmESifh aomufoHk;aomt&mudk ud, k af wmfonf olwt Ykd xJü ajymif;vJjcif;jzpfpOfukd qufvuf
tvGef*½kpdkufaomaMumifh þpum;udk Mum;aomtcg tvGef jzpfay:apvdrfhrnf/ bk&m;ocifonf uREkfyfwdkYtm; tpm
pdwfqdk;Muonf/ tm[m&ESihf avhusichf ef;udo k mr&SmapbJ use;f rmaomtawG;
ESifh pdwfoabmxm;rsm;udk &SmazGapvdkonf/
79 &SifróJc&pf0if 15;28

rdef;uav;i,f txJrS ewfqdk;udk ocifa,×È MSifxkwfc]if;


£103^rm 7;24`30¤
21
a,×Èonf xdktRyfrSxGufI wk×kr»d¸MSifhZd'kefr»d¸.aus;vufodkh u=GawmfrlvsSif? 22 cgemef
15;22
#
r 9;27
trsKd;z]pfaom rdef;rwa,mufonf xdke,fpyfrSxGufvmI? 'g0d'f.om;awmfRSif?# u„efrudk
X
r 4;24 oem;awmfrlyg/ u„efr.orD;onf ewfqdk;MSdyfpufc]if;udk y]if;pGmcHRygonfX [k [pfaujmf
aomfvnf; pum;wcGef;rsS y]efawmfrrl/
23
wynfÙawmfwdkhonf csOf;uyfI? xdkrdef;r y]efoGm;RaomtcGihfudk ay;awmfrlyg/ igwdkh
aemufodkhvdkufI [pfaujmfvsufaeygonf[k awmif;avsSmufuj./
24
15;24
!
udk,fawmfuvnf;? $oaRvtrsKd;t0if aysmufvGifhaomodk;rsm;rSwyg; tc]m;aom
r 10;6? 23 trsKd;RSdRmodkh ighudk raprv…w!f [k rdefhawmfrl./
15;25
25
xdkrdef;ronf csOf;uyfI y]yf0yfvsuf% u„efrudk u,frawmfrlyg ocif[k avsSmuf
%
r 8;2 y]efvsSif?
26
udk,fawmfu? om;.tpmudk,lI acG;tm; ray;rcstyf[k y]efay]mawmfrl./
27
rde;f ruvnf; rSey f g.ocif? acG;rnfonfum; rdro d cif. pm;yJr
G u
S saom pm;Mkyf pm;aygufukd
pm;r)JxHk;pHRSdyg.[k avsSmufy]efvsSif?
15;28 28
tdkrdef;r? oifonf ,Hkujnftm;u(D;vSy)D/E oifhtvdkRSdonftwdkif; oifYz]pfap[k rdefh
E
r 9;22
awmfrl./ xdktcsdefrSpI xdkrdef;r.orD;onfusef;rmyuwdz]pfav./

15;22 þtrsKd;orD;udk &Sifrmuk 7;26 u “a[vovlrsKd; a&muf&Sdaecsdefjzpfonf/ tjcm; tajctaersm;wGifvnf;


½I&dzdedwfjynfol” jzpfonf[k ac:onf/ olronf *gvdvJjynf wpfyg;trsK;d om;wdt Yk m; trIawmfaqmifcMhJ uaynf/ ocifa,½I
taemufajrmufzuf&Sd wk½kESifh Zd'kefNrdKUrsm;&Sd&ma'orSm vmol onf xkdtrsKd;orD;tm; ,k'wdkYonf olUtm; ar&Sd,tjzpf
jzpfonf/ róJu olrtm; £oa&vvlrsKd;wdkY\&efol cgemef vufcH&ef yxrqHk;aom tcGifhta&;&aomolrsm;jzpfonf[k
vlrsK;d rS qif;oufaomtrsK;d orD;[kac:onf/ &Sirf óJc&pf0if ajymjcif; jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf bk&m;ocifonf
udk zwf½I&aom ,k'vlrsKd;wdkYonf ocifa,½I þtrsKd;orD;udk ,k'wdt Yk m; u,fwifjcif;owif;pum;udk urÇmwpf0ef;a0iS&ef
usef;rmjcif;ay;jcif;onf rnfrQrSwfom;zG,fjzpfaMumif;udk tvdkawmf&Sdonf (u 12;3 udk Munfhyg)/ a,½Ionf cgeef
csufcsif;oabmaygufMuvdrfhrnf/ trsKd;orD;udk jiif;y,faejcif;r[kwfyg/ udk,fawmfonf olr\
15;23 wynfhawmfwdkYonf þtrsKd;orD;\ ravQmhaomZGJjzifh ,HMk unfjcif;udk ppfaq;aejcif;jzpfEikd o f nf/ odrYk [kwf þtajc
wzGzGawmif;avQmufjcif;aMumifh pdwftaESmifht,Sufjzpfum taeudk toHk;jyKvsuf vlom;tm;vHk; ,HkMunfjcif;&Edkifonf
ocifa,½Itm; þtrsKd;orD;tm; xGufcGmoGm;ap&ef awmif; udk oGefoifvdkjcif;vnf; jzpfEdkifonf/
avQmufMuonf/ olwdkYonf olrtm; oem;jcif;u½kPmrjy 15;26-28 acG; qdak ompum;udk ,k'wdu Yk wpfyg;trsK;d om;wdYk
ovdk olr\vdktyfcsufudkvnf; udk,fcsif;rpmMuay/ 0dnmOf udk ac:a0:avh&dSaompum;jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf
t&mrsm;ESifh tvGeftvkyfrsm;aeNyD; rdrd0ef;usif&Sd trSef ,k'wdkYonf wpfyg;trsKd;om;wdkYudk bk&m;ocif\ aumif;BuD;
wu,fvt kd yfaeolrsm;udk owdrjyKrb d J &Sad eEdik yf gonf/ txl; cHpm;a&;wGif acG;xufrom[k owfrSwfMuaomaMumifh jzpf
ojzifh vdt k yfaeaomolrsm;tay: tjrifrMunfaompdwf &Sad e onf/ þtoHk;tEIef;udkoHk;jcif;tm;jzifh ocifa,½Ionf xkd
ESifhNyD;ygu (odkY) olwdkYu rdrdtm; pdwftaESmifht,Suf jzpfap trsK;d orD;tm; ESrd chf saejcif;r[kwbf J ,k'vlrsK;d wd\
Yk pdwo
f abm
ygu ydí k jzpfwwfonf/ xdo k Ykd pdwt
f aESmift
h ,Sujf zpfrnft h pm; onf rdrd\oabmxm;ESifhrwlaMumif; jyojcif;jzpfonf/ þ
oif0h ef;usiüf &Sad om tcGit hf vef;rsm;udk owdjyKyg/ vl tm;vH;k trsKd;orD;onf jiif;cHkjcif;r&Sday/ ,if;tpm; rdrd\orD;onf
twGuf bk&m;ocif\owif;pum;onf vSyaMumif; jrifwwf bk&m;ocifxHrS aumif;BuD;om cHpm;&rnfqdkygu acG;tjzpf
vsuf rdrdESifh toGifrwlaomolwYdktm; rypfy,fygESifh/ owfrSwfcH&efvnf; oabmwlcJhonf/ ,k'vlrsKd;rsm;pGmwdkYrSm
15;24 bk&m;ocif\owif;pum;onf vltm;vHk;twGuf a,½Iukd jiif;y,fMuaomaMumifh bk&m;ocifay;aom u,fwif
jzpfonfqdkaom or®mw&m;ESihf ocifa,½Iajymaom pum; jcif;aumif;Bu;D r*Fvmudk qH;k ½H;I Muonf/ wpfyg;trsK;d om;rsm;pGm
qefYusifjcif;r&Sdyg (qm 22;27? a[&Sm 56;7? r 28;19? a&m wdkYonf udk,fawmfudk todtrSwf jyKí vufcHaomaMumifh
15;9-12)/ ocifa,½I þpum;udak jymaomtcsed w f iG f wpfyg; u,fwifjcif;udk &&SdMuvdrfhrnf/
trsKd;om;rsm;tm; a[majymoGefoif&ef olwkdY\ e,fajrxJodkY
&SifróJc&pf0if 15;29 80

vltkyfujD;onf a,×È temi]drf;apc]if;udk thHojujc]if;


£104^rm 7;31`37¤
29
a,×Èonf xdktRyfrSu=GI *gvdvJtdkifem;odkh aRmufawmfrlvsSif awmifay:odkh wuf
I xdkifawmfrl./ 30 rsm;pGmaomvltaygif;wdkhonf ac]rpGrf;? rsufpduef;? pum;t? t*FgcsKd¸wJh
aomolrSpI tc]m;aomtem aRm*gpGJaomolrsm;udk aqmifcJhvsuf txH awmfodkhaRmufvmI
ac]awmfRif;Y csxm;uj./ 31 temaRm*grsm;udk i)drf;apawmfrloz]ifh?w taomolonf 15;31 w
pum;ay]monfudk4if;? csKd¸wJhaomolonf yuwd z]pfonfudk4if;? ac]rpGrf;aomolonf x rr 9;8 4;23

vSrf;oGm;onfudk4if;? rsufpduef;aomolonf r]ifRonfudk4if;? vltpkta0;wdkhonf r]ifvsSif


thHÓc]if;odkh aRmufI $oaRvtrsKd;.bkRm;ocif *kEfawmfudk csD;rGrf;uj./x

vlav;axmifudk a,×È auGs;arG;c]if;


£105^rm 8;1`10¤
32
xdktcg a,×Èonf wynÙfawmfwdkhudkac:I? Tvlrsm;udk igoem;./' oHk;RufywfvHk; 15;32
'
igMSifhtwlRSdujy)D/ pm;pRm tvsSif; rRSd/ vrf;cRD;Y armrnfudk pdk;Rdrfaom aujmifh tpmrpm;rSD r 9;35
olwdkhudk v…wfc]if;iSg igtvdkrRSd[k rdefhawmfrlvsSif?
33
wynfÙawmfwdkhu TrsSavmufrsm;aomvlpkwdkhonf 0pGm pm;avmufaomtpmudk
TawmtRyfY tu„Mfkyfwdkhonf tb,fodkhRMdkifygrnfenf;[k avsSmufujaomf?
34
a,×Èu?oifwdkhwGif rkefhb,fMSpfvHk;RSdoenf;[k ar;awmfrlvsSif? rkefhckepfvHk;MSifh
tenf;i,frsSaom ig;aumifuav; RSdygonf[k y]efavsSmufuj./
35
xkdtcg vltpkta0;wdkhudk ar]ay:rSm avsmif;ujap[k trdefhawmfRSd./ 36 rkefhckepfvHk; 15;36
"
MSifhig;wdkhudkvnf;,lI aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rS? rkefhMSifhig;udkzJhI" wynfÙawmfwdkhtm; r 14;19
15;37
ay;awmfrl./ wynfÙawmfwdkhvnf; vltaygif;wdkhtm; ay;uj./ 37 vltaygif;wdkhonf pm;I e
r 16;9
0ujy)D;rS? u=Gif;RpfaomtusKd;tyJhudk aumufodrf;I ckepfawmif;ty]nfÙ Ruj./e 38 pm;aom
oltaRtwGufum;? rdef;rMSifholi,fudkrqdkbJ a,musfm;av;axmifRSdownf;/ 39 xdkvl
rsm;wdkhudk v…wfawmfrly)D;rS? avSpD;I rm*'gvaus;vufodkh aRmufawmfrl./

15;29-31 rsm;pGmaom vltkyfBuD;tm; tem Nidrf;ap&ef 15;33 ocifa,½Ionf rkeifY g;vH;k ESihf ig;ESpaf umifjzifh vl 5000
twGuf a,½IxHawmfodkY aqmif,lvmMuNyD; udk,fawmfonf udk auR;arG;cJNh y;D jzpfonf/ 4if;ESiqhf ifwal omtajctaeudk ,ck
xkdoltm;vHk;wdkYudk usef;rmjcif; ay;awmfrlonf/ a,½Ionf MuKH awGU&aomtcgwGiv f nf; wynfah wmfwYkd pdwyf sut
f m;avQmh
,ckwGifvnf; aMuuGJaeaom toufwmrsm;udk usef;rmap Muonf/ cufcJaomtajctaeESifh awGU&onfhtcsdefwdkif;wGif
EdkifNyD;? uREkfyfwdkYonf qif;&J'ku©a&mufaeolrsm;udk ukd,fawmfh olwo Ykd nf tvG,w f ul pdwyf sut f m;avQmíh vufajrm§ ufwwf
xHokdY ydkYaqmifMu&rnf/ ocifa,½I\ temNidrf;apjcif;udk Muonf/ wynfah wmfrsm;enf;wlyif uREyfk w f oYkd nfvnf; twdwf
vdktyfaeolwpfOD;OD;udk oifodygovm;/ olwdkYtm; qkawmif; wGif bk&m;ocif\Munfh½IrpcJhrI tvG,fwul arhavsmhwwf
ay;jcif;odkYr[kwf oifü arQmfvifhjcif;&Sd&jcif;taMumif;&if;udk MuNyD;? ,ckwGifvnf; xdkenf;wl rpvdrhfrnf[k owdr&Mu/
&Si;f jyjcif;tm;jzifh a,½Ixo H Ykd ydaYk qmifEidk yf gonf (1ay 3;15)/ cufcJonfh tajctaeESifh awGUMuHK&onfh tcsdefwdkif;wGif
xkdYaemuf c&pfawmfu olwdkYtm; usef;rmap&ef tcGifhay;yg bk&m;ocif oifhtay: rnfrQ Munfh½IrpcJhaMumif;udk owd&
onf/ vsuf þwpfBurd w f iG v
f nf; ud,
k af wmfu opöm&Spd mG vkyaf qmif
15;32 þae&mwGif vl 4000 udk auR;arG;jcif;onf vl 5000 ay;rnf[k ,HkMunf udk;pm;yg/
udk auR;arG;jcif;ESifh rwlyg (14;13-21)/ rm 8;19? 20 u 15;39 rm*'gvonf *gvdvJtdkif urf;ajcwGif wnf&Sdonf/
þtcsufudk twnfjyKay;cJhonf/ þtcsufonf ocifa,½I 'gvrEko (rm 8;10) [kvnf; ac:Ny;D ? rm*'gvrm&d\ ae&if;
wpfyg;trsKd;om;rsm;tay: trIaqmifjcif;udk pwifwdk;csJUjcif; NrKd Ujzpfonf/
jzpfonf/
81 &SifróJc&pf0if 16;7

bmomaR;acgif;aqmifwdk¸u rdk;aumif;uifYz]pfaom edrdwfvu†Emudk awmif;ujc]if;


£106^rm 8;11`13¤

16
16;1 xdktcg zmRdRSJMSifhZ'<KuJwdkhonf udk,fawmfudk pHkprf;aMSmifhRSufc]if;iSg csOf;uyfI?
y
r 12;38
rdkCf;aumif;uifuz]pfaom edrdwfvu†Emudk y]awmfrlrnftaujmif; awmif;yef
uj./y
2
udk,fawmfuvnf;? oifwdkhonf nOD;,HY ay]mqdkwwfonfum;? ,ck rdkCf;wdrf
16;3
eDonfz]pfI rdkCf;ujnfvifvdrfhrnf[k qdkwwfuj./ 3 eHeuf,HYum;? ,ck rdkCf;tHkhvsufRSd
z
vk 12;54`56 ./ eDarmif;aomtqif;vnf;RSd./ ,aeh rdkCf;oufrkefwdkif;vmvdrfhrnf[k qdkwwfuj./
vsSKd¸0Sufaomolwdkh? oifwdkhonf rdkCf;aumif;uif.rsufMSmudk ydkif;c]m;I odMdkifuj./ uyf
16;4
A umv.edrdwfvu†Emwdkhudk ydkif;c]m;I rodMdkifuj/z 4 qdk;npfI arsmufrxm;aomtrsKd;
r 12;39
onf edrdwfvu†Emudk awmif;onfrSm? yaRmzufa,me. edrdwfvu†EmrSwyg; tb,f
vu†EmudkrsS olwdkhtm;ry]RmA[k rdefhawmfrly)D;vsSif? xdkolwdkhRSdRmrSxGufI u=Gawmfrl./

ocifa,×Èu rSm;,Gif;aomoGefoifcsufrsm;taujmif; owday;c]if;


£107^rm 8;14`21¤
5
16;6 wynfÙawmfwdkhonf urf;wbufodkh oGm;ujaomtcg rkefhudk,lc]if;iSg arhavsmhuj./
b
vk 12;1 6
a,×Èuvnf;? zmRdRSJMSifhZ'<KuJwdkh.waq;udk owdMSifhujOfaRSmifuj[k rdefhawmfrl./b
7
wynfÙawmfwdkhuvnf;? igwdkhY rkefhrygaomaujmifh Tpum;udk rdefËawmfrlonf[k
tcsif;csif;aqG;aMG;ay]mqdkuj./

16;1 zm&d&SJESifh Z'´KuJrsm;onf bmoma&;acgif;aqmifESpfzGJU 16;4 ig;BuD;\ AdkufxJwGif oHk;&ufaecJh&aom a,me\edrdwf


jzpfNy;D ? olw\ Ykd t,ltqrsm;onf udprö sm;pGmwGif qefu Y siu f mG vu©Pmudk toHk;jyKjcif;tm;jzifh ocifa,½Ionf rdrdtaocH
jcm;vSonf/ zm&d&SJwdkYonf olwdkY\ pnf;rsOf;ESifh ½dk;&mxHk;pHrsm; jcif;ESifh &Sifjyefxajrmufjcif;taMumif;udk BudKwifa[majymcJh
u bk&m;ocifxHodkY ydkYaqmifrnf[k ,HkMunfMuaomaMumifh onf (12;38-42 udkvnf; Munfhyg)/
*½kwpdu k f vdu k af vQmufMuonf/ or®musr;f pm\ tcGit hf mPm 16;4 þ,k'vlrsK;d acgif;aqmifrsm;uJo h yYkd if vlajrmufjrm;pGmwdYk
ESifh aoqH;k olw\ Ykd xajrmufjcif;taMumif;udk ,HMk unfMuonf/ onf edrw d vf u©Pmudjk rifrS ,HMk unfvMkd uonf/ odaYk omf edrw d f
Z'´KuJwdkYonf arma&S a&;om;aomusrf;rsm;udkom usrf;pm vu©Pmonf oHo,0ifaeolukd r,HMk unfapaMumif;udk ocif
jzpfonf[k ,HkMunfMuNyD; aoNyD;aemuf toufjyef&Sifrnfudk a,½I odawmfrlonf/ ocifa,½Ionf vlemrsm;udk usef;rm
r,HkMuacs/ odkYaomf a,½Iudk qefYusifí owfjzwf&ef BudK;pm; apjcif;? aoaomoludk xajrmufapjcif;ESifh vlrsm;pGmudk auR;
&mwGif xkdESpfzGJUonf twlwuG yl;aygif;Muonf/ zm&d&SJESifh arG;jcif;rsm; jyKaomfvnf; vlwu Ykd ud,
k af wmfrnfojl zpfaMumif;
Z'´KuJwdkYtaMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu tcef;BuD; 3 &Sd Z,m;ESihf udk oufaoxljyapvdkMuao;onf/ edrdwfvu©Pmudk rjrif
&Sifrmukc&pf0if tcef;BuD; 2 udk Munfhyg/ &ao;aomaMumifh oif c&pfawmfudk oHo,0ifaeygovm;/
16;1 zm&d&SJESifh Z'´KuJwkdYonf aumif;uifrSjzpfaom edrdwf oif,MkH unf&eftwGuf bk&m;ocifu oift h m; edrw
d vf u©Pm
vu©Pmudk awmif;Muonf/ ocifa,½IjyKaom tjcm;edrdwf jy&ef oif arQmfvifhaeygovm;/ a,½Iu “ighudk rjrif&bJ
vu©Pmwdo Yk nf vufjzifh vSnphf m;jcif;? rawmfwqtaMumif; ,HMk unfaomolwo Ykd nf r*Fvm&SMd uonf” [k ajymcJo h nf (a,m
wku d q
f ikd jf cif; odrYk [kwf raumif;aomwefc;kd udk toH;k jyKjcif;jzpf 20;29)/ uREkfyfwdkYwGif "r®a[mif;ESifh "r®opfu rSwfwrf;wif
onf[k azmfxkwf&ef BudK;pm;Muonf/ odkYaomf rdk;aumif;uif xm;aom edrw d v
f u©Pmrsm;? ESpaf ygif; 2000 ausmu f toif;
üjzpfaom edrw d v f u©Pmudk bk&m;ocifom jyKvyk Ef ikd o f nf[k awmfordkif;ESifh axmifaygif;rsm;pGmaom vloufaorsm;&Sdae
olwdkY ,HkMunfMuonf/ þtrIonf ocifa,½I\wefcdk;jzifh ygonf/ þrQavmuf rsm;pGmaomoufaorsm;&Sad eonfjzpfí
rwwfEdkifaomtrIjzpfonf[k olwkYd vHk;0,lqMuonf/ ocif r,HkMunfaomolwdkYonf rmeBuD;vGef;aomolrsm; odkYr[kwf
a,½Ionf xdkodkYtvG,fwulvkyfay;Edkifaomfvnf; rvkyfbJ acgif;rmvGe;f aomolrsm;jzpfMuonf/ ,HMk unfjcif;½d;k ½d;k av;jzifh
jiif;qefco hJ nf/ olwo Ykd nf ud,
k af wmfukd r,HMk unf&ef qH;k jzwf pwifvrS ;f vQif bk&m;ocif oift h oufwmü jyKEikd af om edrw d f
Ny;D om;jzpfaomaMumifh aumif;uifrjS zpfaom edrw d v
f u©Pmudk vu©Pmrsm;udk jrifawGUvmvdrfhrnf/
jyvQifvnf; ,HkMunfrnfr[kwfaMumif;udk odawmfrlonf/
&SifróJc&pf0if 16;8 82

8
a,×Èonf odawmfrlvsSif? ,Hkujnftm;enf;aomolwdkh?r oifwdkhY rkefhrygonfudk 16;8 r
r 6;30
axmufI tb,faujmifh tcsif;csif; aqG;aMG;ay]mqdkujoenf;/ 9 rkefhig;vHk;udk vlig;axmif 16;9
,
pm;I pm;u=Gif;b,fMSpfawmif; aumufodrf;onfudk4if;? rkefhckepfvHk;udk vlav;axmifpm;I , r 14;17`21
pm;u=Gif;b,fMSpfawmif; aumufodrf;onfudk4if;?u 10 oifwdkhonf MSvHk;roGif; ratmufarh u r 15;34`38
bJ aeujao;oavm/ 11 zmRdRSJMSifhZ'<KuJwdkh.waq;udk ujOfaRSmifuj[laompum;udk ig
ay]monfwGif? rkefhudk trSwfy_I igray]monfudk oifwdkhonf em;rvnfbJ tb,fodkhaeuj
oenf;[k rdefhawmfrl./ 12 xdktcg wynfÙawmfwdkhonf rkefh.waq;udk ujOfaRSmifuj[k
rdefhawmfrrl/ zmRdRSJMSifh Z'<KuJwdkh.Ó0g'udk ujOfaRSmifuj[k rdefhawmfrlonfudk em;vnf
ujownf;/

ayw×ku ocifa,×Èudk arRSd,z]pfonf[k ay]mc]if;


£109^rm 8;27`30? vk 9;18`20¤
13
a,×Èonf zdvdyµKuJoRdr»d¸. aus;vufodkh u=Gawmfrlaomtcg? vlrsm;wdkhonf
vlom;z]pfaomighudk tb,folz]pfonf qdkujoenf;[k wynfaÙ wmfwdkhudk ar;r]ef;awmfrlvsSif?
14
vltcsKd¸u? udk,fawmfonf AwÖdZHqRma,m[efcz]pfonf[lI4if;? tcsKd¸u {vd, 16;14
c
z]pfonf[lI4if;? tcsKd¸u? a,RrdrSpI yaRmzufwyg;yg;z]pfonf*[lI4if; qdkujyg.[k r 3;1
*
rm 6;15?
avsSmufujaomf? a,m 1;21
15
oifwdkhvnf; ighudk tb,folz]pfonf qdkujoenf;[k ar;r]ef;awmfrlvsSif?
16
RSdrkefayw×ku? udk,fawmfonf cRpfawmf wnf;[laom toufRSifawmfrlaom
bkRm;ocif.om;awmfz]pfawmfrlonf[k avsSmufav./
17
a,×Èuvnf;? RSdrkefAma,me? oifonf r*FvmRSd./ taujmif;rlum;? taoG;tom; 16;17
C
onf Ttaujmif;tRmudk oifhtm; abmfy]onfr[kwf/C aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom igh 1aum 15;50
16;18
crnf;awmfonf abmfy]awmfrlownf;/ 18 igqdkonfum;? oifonf ayw×kz]pf./ i T i
a,m 1;42

16;12 rkepYf rd ;f wpfcvk ;kH azmif;<uap&ef waq;tenf;i,fom rnf[k ajymcJhaompum;udk trDSjyKí þxifjrifcsufay:xGuf
vdktyfonf/ ocifa,½Iu tenf;i,faom qdk;npfrIonf vmjcif;jzpfEdkifonf/ (ESpfjcif;q&ma,m[eftaMumif;udk
vl wpfpkvHk;tay:ü tusKd;oufa&mufapEdkifaMumif;udk &Sifa,m[efc&pf0if tcef;BuD; 1 wGif awGUEdkifonf? {vd,
azmfjy&ef twGuf waq;udk Oyrmtaejzifh toHk;jyKcJhonf/ taMumif;udk "r®&mZ0ifwwd,apmif tcef;Bu;D 18 ESihf a,&rd
zm&d&SJESifh Z'´KuJwdkY\ rSm;,Gif;aomoGefoifrIrsm;u vlrsm;pGm taMumif;udk a,&rdtcef;BuD; 2 wGif awGUEdkifonf)/ ayw½k
udk vrf;vGJaponf/ “þao;i,faomtrSm;uav;u tjcm; url a,½Ionf olwdkY MumjrifhpGmapmifharQmfaeMuaom uwd
olwpfOD;OD;udk xdcdkufapEdkifyghrvm;”[k ar;vdkaom oabm awmfESifh,SOfonfh ar&Sd,jzpfaMumif; 0efcHcJhonf/ ocifa,½I
xm;rsKd;udk owdjyKyg/ u oifhtm; þar;cGef;ar;ygu oif rnfodkYajzMum;rnfenf;/
16;13 zdvdyÜKuJo&dNrdKUonf *gvdvJtdkif\ ajrmufzuf rdkif udk,fawmfonf oif\t&SifocifESifh ar&Sd,jzpfygovm;/
tenf;i,ftuGmwGif wnf&NdS y;D ? xdek ,fonf zdvyd KÜ tyk pf ;kd aom 16;18 ocifa,½Iu rdrdtoif;awmfudk wnfaqmufrnfh
e,fxJwGif yg0ifonf/ *&dESifh a&mr,Ofaus;rIwkdYonf ae&m ausmufqdkonfrSm «1» ocifa,½I udk,fawmfwdkif (uREkfyfwdkY
wumwGif vTrf;rdk;NyD;? ½kyfwkqif;wkESifh omomemyvlwdkY\ twGuf um;wdik af y:wGif taocHjcif;tm;jzifh u,fwifjcif;&&Sd
bk&m;ausmif;ajrmufjrm;pGm&Sdonf/ zdvdyÜK tmPm&vmaom atmifvkyfaqmifay;jcif;)? «2»ayw½k(a,½k&Sviftoif;awmf
tcgwGif olonf xkNd rKd Uudk jyefvnfwnfaqmufí? {u&mZfrif; wGif yxrqH;k Bu;D jrwfonfah cgif;aqmifjzpfo)l ? «3» ayw½k 0efcH
(uJom) ESifh ol\trnfjzifh xdkNrdKUudk rSnfhac:cJhonf/ xkdNrdKU\ cJo
h uJo h Ykd ,HMk unfot
l m;vH;k 0efcMH urnfh ,HMk unfjcif; 0efccH suf
rlvtrnfrSm uJo&dNrdKUjzpfNyD;? zdvdyÜK\tpfudk a[½k'frif;\ wdjYk zpfonf/ ausmufqo kd nfrmS toif;awmf\acgif;aqmifjzpf
NrdKUawmftrnfESifh twlwlyifjzpfonf/ aom ayw½kudk &nfñTef;jcif;jzpfEdkifonf (xkdodkYqdk&mwGif
16;13-17 wynfah wmfrsm;u a,½Ionf ya&mzufwpfyg;yg; ayw½k\ tusifhp½dkufudk ajymjcif;r[kwfbJ ol\ vkyfaqmif
toufjyef&iS v f mjcif;jzpfonfqakd om vlrsm;\xifjrifcsujf zifh &rnfh tcef;u@udk qdkvdkonf)/ ayw½konf ocifa,½I
ocifa,½I\ ar;cGe;f udk ajzMum;cJMh uonf/ w&m; 18;18 wGif rnfoljzpfonfqdkaomtcsufudk zGifhjycJhovdk ocifa,½Ionf
bk&m;ocifonf vlwt Ykd xJü ya&mzufwpfyg;udk ay:xGuaf p vnf; ayw½krnfojl zpfonfqakd omtcsuEf iS hf ol\tcef;u@
83 &SifróJc&pf0if 16;21

ausmufay:rSm ightoif;udk igwnfaqmufrnf/ xdktoif;udk rREmMdkifiH. wHcg;wdkhonf


16;19
p
r 18;18?
rMdkifRm/ 19 aumif;uifMdkifiHawmf.aomhwdkhudkvnf; oifhtm; igay;rnf/ oifonf ar]u(D;
a,m 20;23 ay:rSm csnfaMSmiforsSonf aumif;uifbHkY csnfaMSmifvsufRSdvdrfhrnf/ ar]u(D;ay:rSm z]nf
v…wforsSonf aumif;uifbHkY z]nfv…wfvsufRSdvdrfhrnfp[k rdefhawmfrly)D;vsSif? 20 udk,fawmf
onf cRpfawmfz]pfaujmif;udk tb,foltm;rsS ray]mpdrfhaomiSg wynfÙ awmfwdkhudk ynwf
awmfrl./

ocifa,×Èu rdrdtaocHrnftaujmif; yxrtujdrf ay]mujm;c]if;


£110^rm 8;31`9;1? vk 9;21`27¤
16;21 21
q xdkrSwyg; udk,fawmfonf a,×kRSvifr»d¸odkh oGm;Rrnf/ vltu(D;tuJ? ,ZfykaRm[dwf
vk 17;25
Z
rm 9;31`32 tu(D;? usrf;y_qRmwdkhvufY rsm;pGmcHRrnfq/ taoowfc]if;udkvnf; cHRrnf/ oHk;Ruf
ar]mufaomaehY xar]mufvdrfhrnfZ [laomtaujmif;rsm;udk xdktcgrSpI wynÙfawmfwdkh

udk zGifhjycJhonf/ onf ocifa,½ItaMumif;ESifh wynfhawmfjzpfaom olwdkY\


aemifwGif ayw½konf ,HkMunfolrsm;tm; olwdkYonf wm0efukd ydík jynfph pkH mG em;vnfoabmayguf&ef vkt d yfonf/
wrefawmfrsm;ESifh ya&mzufrsm;qdkaomtkwfjrpftay:wGif odrYk o
S mvQif ykeu
f efru I kd rjzpfapbJ vlwüYkd ud,
k af wmft
h aMumif;
wnfaqmufxm;onfh toif;awmfjzpfaMumif;ESifh ocifa,½I udk a[majymEdik rf nfjzpfonf/ ocifa,½I\ ajrBu;D ay:&Sd trI
onf wdu k af xmift h xG#af usmufjzpfaMumif; ajymjycJo h nf (1ay awmfvkyfief; rNyD;qHk;ao;rDtcsdefwGif olwdkY em;vnfoabm
2;4-6)/ ,HkMunfoltm;vHk;onf ayw½k ,HkMunf0efcHcJhonfh ayguf&ef cufcJaeonf/
enf;wl ({ 2;20? 21 udkvnf; Munfhyg)? a,½Ic&pfudk
u,fwif&Siftjzpf ,HkMunjfcif;tm;jzifh xdktoif;awmfxJü zdvdyÜKuJo&dNrdKUodkY
yg0ifvm&onf/ ocifa,½Ionf ayw½k\ ,HkMunf0efcHcsuf oGm;jcif;
udk csD;rGrf;cJhonf/ ayw½kuJhodkYaom ,HkMunfjcif;rsKd;onf c&pf ocifa,½Ionf rm*
awmf\EdkifiHawmf\ tajccHtkwfjrpfjzpfonf/ 'gvrSxGufí tdkifudk
16;19 þusrf;ydk'f\ t"dyÜm,fudk &mpkESpfrsm;pGmwGif jiif;cHkcJh jzwfNyD; AufZJ'qdyf
Muonf/ tcsKdUuaomhqdkonfrSm toif;awmfüqHk;rjcif;?pnf; urf;ü qdu k uf yfawmfrl
onf / xk d t &yf w G i f
rsO;f csrwS jf cif;ESihf tkycf sKyjf cif;vkyif ef;rsm;udak qmif&u G Ef ikd af om
trd0rf;wGif;rS rsufpd
tcGifhtmPmudk udk,fpm;jyKonf[k qdkMuonf (18;15-18)/ uef;aomolukd jyefjrif
tcsKdUwdkYurl aomhqdkonfrSm tjypfcGifhvGwfjcif;udk aMunmEdkif apcJhonf/ xkdt&yfrS
aom tcGifhtmPmudk udk,fpm;jyKonf[k qdkMuonf (a,m qufvufí? wynfh
20;23)/ tcsKdUwdkYuvnf; aomhqdkonfrSm vlwdkYxH EIwfuywf awmf rsm; ESifh t wl
awmfwiG af wGU&aom u,fwifjcif;owif;pum;udk ajymjyvsuf zdvyd KÜ uo
J &dNrKd Uodo
Yk mG ;
aumif;uifEkdifiHawmfodkY ydkYaqmifay;Edkifaom tcGifhtvrf;udk awmfrlonf/ þNrdKUü
qdkvdkonf[k qdkMujyefonf (w 15;7-9)/ bmoma&;acgif; ayw½konfocifa,½I
aqmifwdkYu rdrdwdkYonf aumif;uifEdkifiH\aomhudk udkifaqmif tm; ar&S, d ESihf bk&m;
ocif\om;awmf jzpfaMumif; 0efccH o
hJ nf/
&onf[k ,lqvsuf tcsKdUwdkYudk r0ifa&mufap&ef wHcg;ydwf
Muonf/ odkYaomf bk&m;ocifonf uREkfyfwkdYudk toHk;jyKvsuf 16;21 “xkdtcsdefrSpí” qdkaom pum;pkonf vSnfhajymif;
tjcm;olrsm;aumif;uifEikd if o H Ykd 0ifa&muf&mvrf;udk jrifawGUap aomtcsdefumvudk rSwfom;ay;onf/ 4;17 wGif ocifa,½I
onf/ c&pfawmfudk,HkMunfí EIwfuywfawmfudk emcHaomol u aumif;uifEikd if t
H aMumif;udk aMunmcJo h nf/ þae&mwGif
rsm;tm;vH;k twGuf aumif;uifbw kH cH g;onf us,pf mG yif zGi[ hf ud,
k af wmftaocHjcif;ESihf &Sijf yefxajrmufjcif;udk tav;ay;í
vsuf&Sdygonf/ azmfjyaeonf/ ar&Sd,onf rnfodkYaomyHkpHESifh vmvdrfhrnf
16;20 ocifa,½Ionf wynfah wmfwt Ykd m; ayw½k\ EIwx f u G f qdkaom BudKwif xifjrifcsuf &SdESifhaom wynfhawmfwdkYonf
0efccH suu f kd vlrsm;xHrajym&ef owday;cJo h nf/ tb,faMumifh ocifa,½I\ ppfreS af om&nf&, G cf suu
f kd em;rvnfMuao;acs/
qdkaomf udk,fawmfonf ppfzufacgif;aqmifr[kwfbJ qif;&J þae&mwGif ocifa,½Ionf rdrdtaocHrnfh taMumif;udk
'kuc© rH nfh tapcHuRet f jzpf vmaomaMumifh ar&S, d jzpfaMumif; yxrqHk;tBudrfajymcJhonf/ aemifwGif xyfrHí ESpfBudrfajymcJh
udk olwt Ykd jynht f 0 em;rvnfao;aomaMumifjh zpfonf/ olwYkd onf (17;22? 23 ESifh 20;18 udk Munfhyg)/
&SifróJc&pf0if 16;22 84

tm; y]awmfrl./
22
xdktcg ayw×konf udk,fawmfudk rdrdMSifhtwlac:I? ocif? udk,fawmfY Todkh
rz]pfygapMSifh/ TtrÈonf udk,fawmfY raRmufRm[k ty]pfwifaompum;udk avsSmufaomf?
23
udk,fawmfonf rsufMSmawmfudkvSnfÙI tcsif;Refol? ighaemufodkhqkwfavmh/ oif
onf igwdkufrdI vJpRmtaujmif;z]pf./ oifonf bkRm;ocif.tRmudk pdwfrpJGvrf;?
vlwdkh.tRmudkom pJGvrf;onf[k rdefhawmfrl./
24
xdktcga,×Èu? igY qnf;uyfvdkaomolz]pfvsSif udk,fudkudk,f i]if;y,fRrnf/ udk,f 16;24
ps
vuf0g;uyfwdkifudk xrf;I ighaemufodkhvdkufRrnf/ps 25 tujifolonf rdrdtoufudk u,f r 10;38?
vk 14;27
q,fc]if;iSg tvdkRSd.? xdkolonf touf×HÈ;vdrfhrnf/ tujifolonf ighaujmifh touf×ÈH;./
xdkolonf toufudk awGËvdrfhrnf/ 26 vlonf Tpuj0Vmudk t u=Gif;rJhtpdk;RI rdrdtouf
0dnmOf×HÈ;vsSif tb,faus;Zl;RSdoenf;/ rdrdtouf0dnmOfudk tb,fOpPmMSifh aRG;Mdkifoenf;/
27
16;27
vlom;onf rdrdtbcrnf;awmf. bkef;tmMkabmfudk aqmifvsuf? aumif;uifwref n
2aum 5;10?
tc)HtRHwdkhMSifh u=GvmawmfrlvwHh/ xdktcg oltoD;toD;usifhaom tusifhMSifhtavsmuf Asm 22;12

16;21-28 þpmyd'k o f nf 'Ha,v\ya&mzufjyKcsuEf iS hf udu k f odv Yk u


kd jf cif;onf ppfreS af omqufuyftyfErHS jI zpfNy;D aemufjyef
nDonf/ ar&S, d ocifonf tcGirhf &bJ taoowfjcif;cH&vdrfh vSnfhjcif; r&Sd&acs (10;39 udk Munfhyg)/
rnf ('H 9;26)/ 'ku©qif;&JcH&aomumv&Sdvdrfhrnf (9;27)/ 16;25 a,½IESifh wynfhawmfrsm;onf toufqHk;½HI;Edkifaom
xkdYaemuf &Sifbk&ifonf bkef;wefcdk;ESifhwuG <uvmvdrhfrnf tajctaeudk trSefwu,f&ifqdkif&onf/ wynfhawmfppfqdk
(7;13? 14)/ wynfhawmfwkdYonfvnf; rdrdwdkY&Sifbk&ifenf;wl onfrSm ppfrSefaomqufuyftyfESHoljzpfNyD; toufwmwpfck
qif;&J'ku©cH&MuNyD;? ukd,fawmfenf;wl tqHk;wGif qkvmbfudk vHk;udk udk,fawmf\trIawmftwGuf uwdjyKtyfESif;&onf/
&&SdMuvdrfhrnf/ uREkfyfwdkYtoufwmudk aojcif;? emjcif; odkYr[kwf tqifrajy
16;22 ocifa,½I\rdwfaqGESifh aemufvdkufjzpfol ayw½k jcif;ESifh rawGUMuHKapvdkygu xm0&toufudk qHk;½HI;Edkifonf/
onf ocifa,½I\ ZmwdtjzpfreS u f kd rMumao;rDu 0efcaH jym rdrdudk,fudk emusifjcif;rS umuG,f&efMudK;pm;ygu 0dnmOfydkif;
Mum;cJah omfvnf; ud, k af wmf ya&mzufjyKaeaom qif;&J'u k u © kd ESihf pdwcf pH m;rItydik ;f wGif pwifaoqH;k vdrrhf nf/ c&pfawmftm;
a&SmifvaJT p&ef wdu k wf eG ;f aeonf/ ocifa,½Ionf qif;&J'u k © tapcH&ef rdrt d oufwmudk ay;tyfaomtcgwGirf l touf&iS f
cHí taorcHcJhygu ayw½kESifh uREkfyfwdkYonf rdrdtjypfrsm; &jcif;\ ppfrSefaom&nf&G,fcsufudk awGU&dS&vdrfhrnf/
aMumifh taocH&vdrfhrnf/ uREkfyfwdkYudkcspfí uG,fumvdkol 16;26 c&pfawmfudk rodaomtcgwGif þb0wpfoufwm
rsm;xHrS BuD;rm;aom pHkprf; aESmihf,Sufjcif; vmwwfonf/ twGuo f m a&G;cs,rf jI yKwwfMuonf/ trSew f iG rf l þb0onf
“bk&m;ocifonf oifhtm; þudpöESifh vHk;0&ifrqdkifapvdkyg” xm0&touf\ed'gef;rQomjzpfonf/ þwdak wmif;aomumv
[k ajymwwfaom rdwfaqGrsm;\tMuHÓPfudk owdxm;yg/ ü uREyfk w f \
Ykd touf&iS yf u kH xm0&umvü&&Srd nfh uREyfk w f \ Ykd
uREkfyfwdkY tqifrajyjcif;rsKd;rjzpfap&ef umuG,fay;vdkaom tajctaeudk azmfjyaeonf/ þajray:wGif uREyfk w f pYdk ak qmif;
olrsm;xHrS tcufcq J ;kH aompHpk rf;jcif;rsm; a&mufvmwwfonf/ aomt&mrsm;onf xm0&toufudk 0,f,lEdkifatmif wefzkd;
16;23 awmxJü pHpk rf;jcif;cH&csed w f iG f a,½Ionf taocHp&m r&Sdacs/ jzpfysuforQaomt&mwdkYudk xm0&tjrif Munfhí
rvdkbJ BuD;jrwfaomtcGifht&mudk &EdkifaMumif; owif;pum; oHk;oyfygu oif\wefzdk;xm;yHkESifh qHk;jzwfcsufrsm; ajymif;vJ
udk Mum;&onf (4;6)/ þae&mwGiv f nf; ayw½kxrH S þpum; oGm;vdrfhrnf/
udk Mum;&jyefonf/ ayw½konf a,½Itm; ar&S, d tjzpf tod 16;27 ocifa,½Ionf ajrBu;D om;tm;vH;k tay: w&m;pD&if
trSwfjyKNyD;cgpjzpfonf/ odkYaomf þae&mwGif bk&m;ocif\ Ekid af omtcGit hf mPmudk &&So d nf (a&m 14;9-11? zd 2;9-11)/
½Iaxmifhtjrifudk ausmcdkif;í vlUtjrifjzifh tajctaeudk oHk; udk,fawmf\w&m;pD&ifjcif;udk ,ck uREkfyfwdkYtoufwmü vkyf
oyfcJhonf/ pmwefonf uREkfyfwdkYtm; bk&m;ociftaMumif; aqmifaeNy;D jzpfaomfvnf;? aemuftem*wfü c&pfawmf jyef<u
rpOf;pm;rdap&ef tjrw J ap BuKd ;yrf;avh&o Sd nf/ ayw½kwiG f xkd vmaomtcg aemufq;kH w&m;pD&ifjcif;&Sv d rd rhf nf (25; 31-46)/
pdwfoabmrsKd;&SdaomaMumifh a,½Ionf jypfwifqHk;rcJhonf/ vltm;vHk;\toufwmudk a0zefoHk;oyfvdrfhrnf/ r,HkMunf
16;24 ocifa,½Iu ol\aemufvdkufrsm;onf rdrdum;wdkif olrsm;omru ,HkMunfolrsm;onfvnf; w&m; pD&ifjcif; cH&
xrf;í aemufawmfodkYvdkuf&rnf[k ajym&mwGif udk,fawmf\ vdrfhrnf/ olwkdY\xm0&yef;wdkifrSm vHkjcHKvsuf &Sdaomfvnf;?
qdvk ckd suu
f kd wynfah wmfrsm; em;vnfco hJ nf/ um;wdik w
f ifowf qkaus;Zl;rsm;? tcGit hf vrf;rsm;? wm0ef0wå&m;rsm;udk rnfuo hJ Ykd
jcif;onf a&mrwdkY\vlowfenf;jzpfNyD;? &mZ0wfom;rsm;onf udkifwG,f toHk;jyKaMumif;udk ocifa,½Ionf Munfh½Ivsuf
rdrud m;wdik u
f x kd rf;í vlowfuek ;f odYk oGm;&onf/ a,½Iaemuf aumif;uifü&rnfhqkvmbfudkqHk;jzwfay;vdrfhrnf/ w&m;pD&if
85 &SifróJc&pf0if 17;8

tusKd;ty]pfudk qyfay;awmfrlvwHh/n 28 igtrSefqdkonfum;? vlom;onf MdkifiHawmfwnf


vsuf u=Gvmawmfrlonfudk? TtRyfYRSdaom oltcsKd¸wdkhonf rr]ifrSDaoc]if;odkh raRmuf
Ruj[k wynfÙawmfwdkhtm; rdefhawmfrl./

ocifa,×Èonf awmifay:Y tqif;oEŒmefay]mif;vJc]if;


£111^rm 9;2`13? vk 9;28`36
17 ac]mufRufvGefaomtcg a,×Èonf ayw×k? ,mukyf? ,mukyfnD a,m[efwdkhudk
ac:I? r]ifhvSpGmaom awmifay:wGif qdwfuG,fRmtRyfodkh aqmifu=Gawmfrl./
2
olwdkhaRS¸Y xl;c]m;aomtqif;taRmifMSifh y]nfÙpHkonfz]pfI? rsufMSmawmfonf aeuJhodkh
xGef;awmufvsuf? t0wfawmfonf tvif;uJhodkh z]LvsufRSd./ 3 armaRSMSifh {vd,onf
xifRSm;I udk,fawmfMSifhtwl pum;ay]mvsufaeuj./
4
xdktcg ayw×ku? ocif? TtRyfY aebG,faumif;yg./ udk,f awmfbdkh wJwaqmif?
armaRSbdkhwaqmif? {vd,bdkhwaqmif? wJoHk;aqmifudk tvdk awmfRSdvsSif tu„Mfkyfwdkhonf
aqmufvkyfygrnf[k avsSmufav./
5
17;5 xdkodkhavsSmufpOfwGif? xGef;vif;aomrdkCf;wdrfonf xdkolwdkhudk v…rf;rdk;I? Tolonf
#
r 3;17 igMSpfoufr]wfMdk;Rm? ig.cspfom;aywnf;/# ol.pum;udk em;axmifujavmhX [k rdkCf;wdrf
X
w 3;22? 23
u toHawmfz]pfav./
6
wynfÙawmfwdkhonf ujm;RvsSif? y]yf0yfI tvGefaujmufvefhc]if;RSduj./ 7 a,×Èonf
17;7 vmI olwdkhudk vufMSifhwdkhawmfrlvsuf? xuj? raujmufujMSifh! [k rdefhawmfrlaomf? 8 olwdkh
!
r 14;27
onf ujnfÙar]mfoz]ifh? a,×Èwa,mufwnf;rSwyg;? tb,foludk rsSrr]ifuj/

aomtcsdefwGif bk&m;ocifonf ajzmifhrwfaomoludk u,f ajymcJhonf (w&m; 18;15-19)/ {vd,onf ar&Sd, <uvm
vTwfí rw&m;aomolwdkYtm; tjypfpD&ifvdrfhrnf/ tjcm;ol rnfhtaMumif;udk ya&mzufjyK a[mMum;cJhaom ya&mzuf
rsm;\ u,fwifjcif;udk uREyfk w f Ykd rqH;k jzwfoifah y/ bk&m;ocif rsm;udk udk,fpm;jyKonf (rmv 4;5? 6)/ arma&SESifh {vd,wdkY
uomvQif qHk;jzwfvdrfhrnf/ ocif a,½IEiS t hf wl&adS ejcif;u a,½Iu bk&m;ocif\ ynwf
16;28 c&pfawmf jyef<urvmrDwGif wynfhawmfrsm;tm;vHk; w&m;ESihf ya&mzufjyKcsurf sm; jynfph akH prnfh ar&S,
d jzpfaMumif;
aoqHk;MuaomaMumifh vlrsm;pGmwdkYu ocifa,½I ajymaom udk twnfjyKay;aeonf/ odeawmifay:&Sd bk&m;ocif\toH
pum;onf tqif ; oP² m ef a jymif ; vJ j cif ; ü jynf h p H k c J h N yD [ k awmfu ynwfw&m;udk tcGifhtmPm &SdapcJhovdk (xG 19;9)?
,HkMunfMuonf/ xdktcsdefü ayw½k? ,mukyfESifh a,m[efwdkY tqif;oP²mefajymif;vJaom awmifay:&Sd bk&m;ocif\ toH
onf udk,fawmf\bkef;toa&udk jrifcJhMuonf/ (17;1-3)/ awmfu ocifa,½Iajymaompum;udk tcGit hf mPm&Sad ponf/
tcsKUd wdu
Yk þpum;onf yifawukawåaeY (w 2) c&pfawmf\ 17;4 ayw½konf bk&m;ocif\EkdifiHawmf a&mufvmaom
toif;awmfukd tpjyKonfah eYukd &nfñeT ;f onf[k qdMk uonf/ tcgwGif wJawmfyGJawmfjynfhpHkaMumif;udk jyo&eftwGuf xkd
rnfodkYyifjzpfapumrl wynhfawmfrsm;onf c&pfawmf\ EdkifiH yk*¾dKvfoHk;a,muftwGuf aep&m wJoHk;wJudk aqmufvdkonf/
awmfwefcdk;ESifhbkef;toa&udkjrif&aomrsufjrifoufaorsm; ayw½konf c&pfawmftay: tjrifrSefuefaomfvnf; ol\
jzpfonf/ tcsed rf mS rSm;,Gi;f aeonf/ ayw½ku vkyaf qmifvakd omfvnf;
17;1 tqif;oP²mefajymif;vJjcif;onf ½lyg½Hjk zpfNy;D ? &Sib f &k if þtcsdefonf 0wfjyKudk;uG,fí MunfndKav;jrwf&rnfhtcsdef
\ ppfreS af ombke;f toa&udk tenf;i,frQ jrif&jcif;jzpfonf jzpfonf/ olonf vuf&Sdw'*Ftcsdefudk zrf;,lvdkaomfvnf;
(16;27? 28)/ wynfah wmfo;kH a,muftm; ocifa,½I\ bk&m; trSefrSm olonf oifcef;pm,lí a&SUqufoGm;&efjzpfonf/
Zmwdut kd xl;zGijfh yjcif;jzpfNy;D ? a,½IjyKvyk cf o hJ rQEiS hf jyKvyk vf whH 17;5 ocifa,½Ionf Bu;D jrwfaomq&m? aumif;aomyHo k uf
aomtrIrsm;udk bk&m;ocifu twnfjyKay;jcif;jzpfonf/ ao? aumif;aomMoZmvTrf;rdk;rI odkYr[kwf BuD;jrwfaomya&m
17;3-5 arma&SESifh {vd,wdkYonf "r®a[mif;usrf;&Sd tBuD; zuf oufoufrQomr[kwfyg/ udk,fawmfonf bk&m;\ om;
jrwfqHk;aomya&mzufESpfyg;jzpfMuonf/ arma&Sonf ynwf awmf jzpfonf/ þav;eufaomor®mw&m;udk oif od&Sdygu
w&m;odkYr[kwf y#dnmOfw&m;a[mif;udk udk,fpm;jyKonf/ ol 0wfjyK udk;uG,fjcif; wpfckwnf;jzifhom wHkYjyefoifhayonf/
onf "r®a[mif;usrf; yxrig;usrf;udk a&;om;cJhNyD;? BuD;jrwf c&pfawmftaMumif; rSefuefpGm em;vnfoabmaygufvm
aomya&mzufwpfyg; ay:vmrnfhtaMumif;udk BudKwif a[m aomtcg udk,fawmfhpum;udk oif emcHayvdrfhrnf/
&SifróJc&pf0if 17;9 86

9
awmifay:rS qif;ujaomtcg a,×Èu? vlom;onf aoc]if;rS rxar]mufrSDwdkif 17;9
%
r 16;21
atmif? oifwdkh ,ckr]ifaom×lyg×Hkudk tb,foltm;rsS ray]mujMSifh% [k wynfÙawmfwdkhudk
ynwfawmfrl./
10
xdktcg wynfÙawmfwkdhu? {vd,onf tRifvmRrnf[k usrf;y_qRmwdkhonf
tb,faujmifh qdkygoenf;[kar;avsSmufujvsSif? 17;11
11
a,×Èu? {vd,onf tRifvmI tvHk;pHkwdkhudk y_y]ifRonfrSefay./E 12 igqdkonf E
rmv 4;6?
um;? {vd,aRmufvmy)D/w vlrsm;onf olËudkrodoz]ifh olËtm; y_csiforsSudk y_ujy)D/x xdk vk 1;16? 17
17;12
enf;wl vlom;onfvnf; xdkvlrsm;vufY cHRrnf' [k rdefhawmfrlaomf? 13 AwÖdZHqRm w
r 11;14
a,m[efudk trSwfy_I rdefhawmfrlaujmif;udk wynfÙawmfwdkhonf em;vnfuj./ x
r 14;3? 10
'
r 16;21
ocifa,×Èonf ewfqdk;pGJaomuav;i,fudk usef;rmapc]if;
£112^rm 9;14`29? vk 9;37`43¤
14
vltpkta0;RSdRmodkh aRmufujaomtcg? vlwa,mufonf txHawmfodkhcsOf;uyfI
'l;axmufvsuf? ocif? 15 tu„Mfkyf.om;udk u,froem;awmfrlyg/ 0uf×l;empJGI y]if;pGm
cHRyg./ rD;Y4if;? aRY4if; tu(drfu(drfvJwwfyg./ 16 wynfÙawmfwdkhxHodkh aqmifcJhI olwdkh
onf csrf;omray;Mdkifujyg[k avsSmufvsSif?
17
a,×Èu? ,Hkujnfc]if;rRSd? azmufy]efaomtrsKd;? igonf oifwdkhMSifhwuG tb,frsS
umvywfvHk; aeRrnfenf;/ oifwdkhudk tb,frsSumvywfvHk; onf;cHRrnfenf;/ oli,f
udk ighxHodkh ,lcJhuj[k rdefhawmfrl./ 18 a,×Èonf olËudk qHk;rawmfrlvsSif? ewfqdk;onf olrS
xGufoGm;oz]ihf? xdkcErSpI oli,fonf usef;rmyuwdz]pfav./

17;9 ocifa,½Ionf ayw½k? ,mukyfESifh a,m[efwdkYtm; &G,fcsufrSm wynfhawmfwdkYtm; tjypfwifa0zef&ef r[kwfbJ


olwdkYjrifcJhaomt&mudk rdrd rxajrmufrDrajym&ef jrpfwm;cJh ,HkMunfjcif; BuD;rm;apzdkY cGeftm;ay;&efomjzpfonf/
onf/ tb,faMumifhqdkaomf olwdkYonf xdktjzpftysufudk 17;17-20 wynhfawmfwdkYonf þewfqdk;udk rESifxkwfEdkif
aumif;pGmem;rvnfao;aMumif;udk udk,fawmfodNyD;? olwdkY aomtcg tb,faMumifh rESifxkwfEdkifonfudk a,½Itm; ar;
em;rvnfaomt&mudk olwdkY &Sif;jywwfrnfr[kwfaMumif; avQmufMu\/ udk,fawmfu olwdkYü ,HkMunfjcif;r&SdaMumif;udk
odawmfrlonf/ olwdkY\ ar;cGef; (17;10) u olwdYk em;rvnf axmufjycJh\/ awmifudk a&GUaponfrSm uREkfyfwdkY\,HkMunf
aMumif;udk azmfjyaeonf/ olwdkYonf ocifa,½I ar&dS, jcif;r[kwb f J bk&m;ocif\ wefc;kd awmfomjzpfonf/ odaYk omf
jzpfreS ;f udk odMuaomfvnf;? ud,
k af wmftaocHjcif;ESihf xajrmuf þodjYk zpfap&eftwGuf ,HMk unfjcif; &Sad e&rnf/ rken f i§ ;f aphonf
jcif;\ xl;jcm;ta&;ygrIudk od&ef oif,lp&mrsm;pGm &Sdaeao; tao;i,fq;kH aomrsK;d aphjzpfonf/ ao;i,fí rzGUH NzKd ;Edik af om
onf/ ,HMk unfjcif;&dvS Qiyf if vHak vmufayonf/ wynfah wmfrsm;onf
17;10-12 rmvcd 4;5? 6 udk tajccHí "r®[mif;usrf;udk bk&m;ocif\ tpGrf;ESifhr[kwfbJ rdrdwdkY\tpGrf;jzifh ewfqkd;
oGefoifaomq&mwdkYu ar&Sd,rwdkifrD {vd, ay:vm&rnf udk ESifxkwfcJhjcif;jzpfEdkifonf/ bk&m;ocif uREkfyfwdkYESifhtwl
[k ,HkMunfMuonf/ ocifa,½Iu "r®a[mif;usrf;&Sd {vd, yg&Sad omtcg ao;i,faom,HMk unfjcif;üyifvQif Bu;D rm;aom
udkrqdkvdkbJ ESpfjcif;q&ma,m[efudk &nfñTef;cJhonf/ ESpfjcif; wefcdk;&Sdaeonf/ c&pf,mefrsm;taeESifh tm;enf;í wefcdk;
q&ma,m[efonf {vd,\ ya&mzuft&mudk ,lí tjypf r&S[ d k cHpm;ae&ygu rdr\ d ,HMk unfjcif;udk ppfaq;í &v'f jzpf
udk &J&ifhpGm qefYusifNyD;? vlwdkYtm; bk&m;ocifzufodkY ñTefjycJh ay:ap&ef rdrd\tpGrf;udk tm;rudk;bJ bk&m;ocifukd ,HkMunf
onf/ rmvcdusr;f u {vd,ESiw hf al om ya&mzufvmvdrrhf nf udk;pm;&rnf/
[k ya&mzuf jyKcJYonf (rmv 4;5)/ 17;20 ocifa,½Ionf wynfhawmfrsm;\,HkMunfjcif;udk jypf
17;17 wynfhawmfwdkYonf tema&m*gNidrf;apEdkifaomtcGifh wif½Iwfcsaejcif; r[kwfbJ? tem*wfwGif olwkdY\trIawmf
tmPmudk &&SdMuaomfvnf;? bk&m;ocif\wefcdk;awmfudk vkyif ef;twGuf ,HMk unfjcif;onf tvGet f a&;ygaMumif;ukd jyo
rnfodkY toHk;jyK&rnfudk roif,lMuao;acs/ ocifa,½Ionf jcif;omjzpfonf/ oifonf tvGefBuD;rm;í ra&GUEdkifaom
r,HkMunf? rwHkYjyefwwfaomrsKd;qufudk pdwfysufcJhonf/ awmifuJhodkY jyóemESifh &ifqdkifaeygu ,HkMunfjcif;wdk;vm
þtjzpftysufü wynfhawmfwdkYonf xkdpdwfoabmxm;rsKd; ap&eftwGuf awmifudk rMunfhbJ c&pfawmfudk Munfhyg/ xkd
&Sad Mumif; a&mifjyef[yfí ay:vGiaf eonf/ ocifa,½I\ &nf tcgrSomvQif ud, k af wmft h wGuf trIawmfaqmifjcif;rsm;onf
87 &SifróJc&pf0if 17;24

19
xdktcg wynfÙawmfwdkhonf qdwfuG,fRmtRyfY a,×ÈxHawmfodkh csOf;uyfI?
tu„Mfkyfwdkhonf xdkewfqdk;udk tb,faujmifh rMSifxkwfMdkifygoenf;[k avsSmufuj aomf?
20
17;20 oifwdkhonf ,Hkujnfc]if;rRSdaomaujmifh rMSifxkwfMdkifuj/ igtrSefqdkonfum;? oif
"
e
r 21;21 wdkhonf rkefnif;aphcefhrsSavmufaom" ,Hkujnfc]if;e RSdvsSif? xdkawmifudk aeRmrSaRG¸avmh[k
vk 17;6
y
1aum 13;2
qdkujaomf? aeRmrS aRG¸vdrfhrnf/y ,Hkujnfc]if;RSdvsSif oifwdkhrwwfMdkifaomtrÈrRSd/ 21 odkh
aomfvnf; qkawmif;c]if;? tpmaRSmifc]if;rSwyg; tb,fodkhaomtm;z]ifh? xdktrsKd;onf
rxGufwwf[k rdefhawmfrl./

ocifa,×Èonf rdrdtaocHrnfhtaujmif;udk 'kwd,tujdrfa[may]mc]if;


£113^rm 9;30`32? vk 9;44? 45¤
22
*gvdvJy]nfY aeujpOfwGif a,×Èu? vlom;udk vlwdkhvufodkh tyfMSHRaomtcsdefeD;
23
y)D/ olwdkhonf owfujvdrfhrnf/ oHk;Rufar]mufaomaehY xar]mufvdrfhrnf[k wynfÙ
awmfwdkhtm; rdefhawmfrl./ olwdkhonfvnf; tvGef0rf;enf;c]if;RSduj./

ayw×konf ig;yg;pyfrS '*Fg;y]m;udk awG¸Rc]if;


£114¤
17;24 uayRaemifr»d¸odkh aRmufaomtcg? AdrmefawmftcGefz wnf;[laom 'd']r^udk cHaom
24
z
xG 30;13 olwdkhonf ayw×kqDodkhvmI oif.qRmonf 'd']r^ udk ray;oavm[k ar;r]ef;vsSif? ay;
ygonf[k ayw×kqdk./

cGeftm;&Sdvmvdrfhrnf/ 17;24 ,k'a,mufsm;rSeo f rQonf Adrmefawmfukd xde;f odr;f &ef


17;22? 23 ocifa,½Ionf rdrt d aocHrnft h aMumif;udk xyf twGuf AdrmefawmftcGefudk ay;Mu&onf (xG 30;11-16)/
rHajymMum;cJhonf (16;21 udkvnf; Munfhyg)/ ydkíta&;BuD; þtcGerf sm;udak umufc&H eftwGuf tcGecf rH sm;onf wJaqmuf
onfrSm &SifjyefxajrmufrnfhtaMumif;udk ajymcJhonf/ odkY&m Muonf/ þtaMumif;udk udk,fwdkiftcGefcHvkyfcJhaom róJu
wGif wynhfawmfwdkYonf ocifa,½Iajymaompum;\ yxr om rSwfwrf;wifcJhonf/
ydkif;udkom Mum;MuNyD;? pdwfysuftm;avQmhMuonf/ olwdYktae 17;24-27 ayw½konf tajzudk rodbJESifh ajzqdkcJhaom
jzifh ocifa,½Ionf a,½k&SvifNrdKUodkY jyefoGm;í 'ku©qif;&J aMumifh wynfhawmfrsm;udk tae&cufaponf/ odkYaomf ocif
xJoYkd tb,faMumifh 0ifa&mufvo dk nfukd em;rvnfEikd Mf uacs/ a,½Ionf þtajctaeudk toHk;jyKvsuf rdrd\ &Sifbk&ifjzpf
yifawukawåaeY (w 2 ) rwdik rf w
D iG f wynfah wmfwo Ydk nf jcif;udk tav;ay;vsuf ajymqdkcJhonf/ bk&ifwdkYonf rdom;pk
ocifa,½ItaocHjcif;ESifh xajrmufjcif;\&nf&G,fcsufudk 0ifwdkYxH tcGefaumufcHavhr&SdouJhodkY bk&ifa,½Ionfvnf;
tjynfht0 em;rvnfMuay/ a,½IESifhywfoufaomt&mrsm; tcGefay;p&mrvdkacs/ rdrdbk&ifjzpfaMumif; em;rvnfolrsm;
udk em;vnf&mwGif aES;auG;ygu? pdwftm; ravQmhoifh/ udk pdwfrqdk;apbJ a,½Ionf rdrdukd,fwdkifESifh ayw½ktwGuf
udk,fawmfESifhtwl&Sdaevsuf edrdwfvu©Pmrsm;udk jrifum tcGefudk ay;cJhonf/ a,½Ionf tcGefay;p&maiGudk jyifqif
pum;awmfudkMum;&aomwynfhawmfwdkYonfyifvQif em;vnf ay;cJhaomfvnf;? ayw½ku oGm;í ,lcJh&onf/ uREkfyfwdkY ydkif
&ef cufcJcJhMuayonf/ olwkdYwGif ar;cGef;rsm;ESihf oHo,rsm; qdkiforQonf bk&m;ocif\ axmufyHhrIaMumifhjzpfaomfvnf;
&SdcJhaomfvnf; ,HkMunfMuonf/ uREfkyfwdkYonfvnf; olwdkY uREkfyfwdkYtm; vkyfaqmifapvdkwwfygonf/
enf;wl jyKoifhygonf/ 17;24-27 bk&m;ocif\vlrsm;jzpfaom uREyfk w f o
Ykd nf ajrBu;D
17;22? 23 wynfah wmfrsm;onf ud, k af wmft h m; avmuEdik if H ay:ü wuRe;f wEdik if o
H m;rsm; jzpfMuonf/ taMumif;rSm ppfreS f
udk wnfaxmifapvdkaomaMumifh ocifa,½Ionf rdrdtaocH aombk&if a,½Itay: opömcHMuaomaMumifh jzpfonf/od&Yk m
rnfhtaMumif;udk ajymqdkaeaomtcg wynfhawmfrsm; em; wGif wm0efodaom jynfolrsm;taejzifh tkyfcsKyfolrsm;ESifh yl;
rvnfMuacs/ udk,fawmf\taocHjcif;onf olwdkY\arQmfvifh aygif;vkyfaqmif&ef vdktyfygonf/ oHwrefwpfOD;onf rdrdudk
csufudk ysufjym;aprnf[k xifrSwfaeMuonf/ udk,fawmf apvTwfaomoludk aumif;pGm udk,fpm;jyKEdkif&ef a'ocHEdkifiH\
taocHjcif;ESifh xajrmufjcif;u EdkifiHawmfwnfaxmif&ef jzpf w&m;Oya'udk apmifhxdef;wwfonf/ uREfkyfwdkYonf c&pfawmf
vmapaMumif; olwdkY rodMuay/ \oHwrefrsm; jzpfMuonf(2aum 5;20)/ oifonf ud, k af wmf
&SifróJc&pf0if 17;25 88

25
ayw×konf tdrfodkh0ifaomtcg? a,×Èonf wiful;I? tcsif;RSdrkef? oifonf 17;25 A
tb,fodkh xifoenf;/ avmuDRSifbkRifwdkhonf tb,folrSm tcGefudkcHujoenf;/A rdrd raRm22;17`21? 13;7
om;rSm cHujoavm/ olwyg;rSm cHujoavm[k ar;awmfrlvsSif?
26
ayw×ku? olwyg;rSm cHujygonf[k avsSmufaomf? a,×Èuvnf; odkhz]pfvsSif
om;rlum; vGwfR./ odkhaomfvnf; xdkolwdkhonf igwdkhaujmifh rrSm;,Gif;rnfbtaujmif;? 17;26 b
a,m 6;61
tdkifodkhoGm;I ig;rsSm;udk csavmh/ 27 aRS¸OD;pGmRaomig;udk ,lI ypyfudk zGifhvsSif? owmwJ
wy]m;udk awGËvdrfhrnf/ xdkaiGudk,lI ightbdkhMSifh oifhtbdkh xdkolwdkhtm; ay;avmh[k rdefh
awmfrl./

wynfhawmfwdk¸u rnfoltujD;r]wfqHk;z]pfrnfudk i]if;cHkujc]if;/


£115^rm 9;33`37? vk 9;46`48¤

18 xdktcg wynfÙawmfwdkhonf csOf;uyfI aumif;uifMdkifiHawmfY tb,folonf


omIu(D;r]wfygtHhenf;[k ar;avsSmufujaomf?
18;3
2
oli,fwa,mufudk ac:awmfrlI? wynfÙawmfwdkhtv,fY xm;y)D;rS? 3 igtrSefqdk r r 19;14?
onfum;? oifwdkhonf ay]mif;vJI oli,fuJhodkhr rz]pfvsSif aumif;uifMdkifiHawmfodkh raRmuf 1ay 2;2`3
Ruj/ 4 xdkaujmifh tujifolonf Toli,fuJhodkh rdrdudk rdrdMSdrfhcstHh? xdkolonf aumif;uif
MdkifiHawmfY omIu(D;r]wfvdrfhrnf/
5
tujifolonf ighrsufMSmudk axmufI TuJhodkhaomoli,f wpHkwa,mufudk vufcH
./ xdkolonf ighudkyif vufcH./ 6ighudk,Hkujnfaom Toli,fwpHkwa,mufudk tujif 18;6 ,
vk 17;2
olonf rSm;,Gif;ap.? xdkolonf vnfyif;Y u(dwfqHkausmufudkqJGI eufeJaomyifv,fY
MSpfrÇ]Kyfc]if;udk cHRvsSif taeomIaumif;./,

pHkprf;c]if;MSifhywfoufI ocifa,×È.owday;c]if;
£117^rm 9;42`50¤
7 18;7
rSm;,Gif;pRmtaujmif;rsm; RSdaomaujmifh avmuDom;wdkhonf tr*FvmRSduj./ u vk 17;1
rSm;,Gif;pRmtaujmif; RSdRrnf/ odkhaomfvnf; rSm;,Gif;pRmtaujmif;udk z]pfapaomolonf 18;8
c
tr*FvmRSd./u 8 oif.vufac]onf oifhudk rSm;,Gif;apvsSifc vufac]udk z]wfypfavmh/ r 5;29

twGuþ f avmuüaumif;aomoHwreftjzpfaexkid yf govm;/ MubJ toif;awmfwGif &mxl;wdk;&ef? ,SOfNydKif&ef vG,fulyg


18;1 &Sifrmukc&pf0ifusrf;t& ocifa,½Ionf olwkdY tapm onf/ *kPjf 'yfEiS hf MoZmr&Sad om olwpfyg;udk rScD &kd onfh uav;
ydkif;u rnfonfhtaMumif;aqG;aEG;aeMuonfudk wynfhawmf i,fESihf rdrdudk,fudk xyfwljyK&ef cufcJvSygonf/
wdkYtm; ar;jref;jcif;tm;jzifh olwkYdpum;ajymqdkjcif;udk tqHk; 18;6 uav;i,frsm;onf yifudk,fobm0tm;jzifh ,HkMunf
owfay;cJhonf (rm 9;33? 34)/ udk;pm;wwfMuonf/ vlBuD;rsm;udk ,HkMunftm;udk;wwfMuNyD;
18;1-4 ocifa,½Ionf uav;i,fwpfOD;udk toHk;jyKjcif; ¤if;rSwqifh bk&m;ociftay: ,HkMunfudk;pm;rI wdk;vmonf/
tm;jzifh wpfu, kd af umif;qefaom wynfah wmfrsm;udk tjrifreS f bk&m;ocifonf vlBuD;rsm;ESifh rdbrsm;tm; uav;i,f\
&apcJhonf/ uREkfyfwdkYonf uav;rqefoifhyg (wynhfawmf ,HkMunfudk;pm;EdkifpGrf;tay: tusKd;oufa&mufap&ef rnfodkY
rsm;uJhodkY ta&;rygaom udpörsm;twGuf rjiif;cHkoifhyg) odkY MoZmvTr;f rd;k cJo
h nfukd wm0ef,al ponf/ ocifa,½Iu uav;
aomf ESdrfhcsí jzLpifaomESvHk;om;ESifh uav;i,fuJhodkY jzpf& rsm;tm; ,HkMunfjcif;rS vrf;vGJapaomolonf jyif;xefpGm
rnf/ oifonf uav;i,fESifhwlygovm; odkYr[kwf uav; tjypfpD&ifjcif;cH&rnf[k qdkonf/
qefygovm;/ 18;7 ocifa,½Ionf wynfhawmfrsm;tm; uav;i,frsm;udk
18;3? 4 wynfhawmffrsm;onf a,½I\ ajrurÇmEdkifiHzGJUpnf;yHk vrf;vGaJ pEdik of nfh enf;vrf;ESpcf u
k kd owday;cJoh nf/ olwt Ykd m;
udkompOf;pm;aeMuaomaMumifh udk,fawmf\ &nf&G,fcsufudk aoG;aqmifjcif; (18;7-9) ESihf olwt Ykd m; vspv
f sL½Ijcif;ESifh ESrd chf s
rjrifEdkifMuacs/ tapcH&rnfhae&mudk &Sm&rnfhtpm; tcGifh jcif;wdYk jzpfonf (18;10-14)/ acgif;aqmifrsm;taejzifh vli,f
ta&;&rnfh &mxl;udk &SmazGMuonf/ xm0&½Iaxmifhudk rjrif rsm;? ,HkMunfpvlrsm;tm; olwdkY\ ,HkMunfjcif;ü ajcacsmfí
89 &SifróJc&pf0if 18;17

vufac]tpHkMSifh xm0RrD; xJodkhcsc]if;udkcHRonfxuf t*FgcsKd¸wJhI toufRSifc]if;odkh 0if


18;9
*
r 5;29
pm;aomf omIaumif;./ 9 oif.rsufpdonfvnf; oifhudk rSm;,Gif;apvsSif?* rsufpdudk xkwf
ypfavmh/ rsufpdMSpfbufpHkMSifh iRJrD;xJodkhcsc]if;udk cHRonfxuf rsufpdwbufMSifh touf
RSifc]if;odkh 0ifpm;aomf omIaumif;./

tc]m;olrsm;tay: txifao;c]if;udk ocifa,×È.owday;c]if;


£118¤
10
18;10 oifwdkhonf Toli,fwpHkwa,mufudk rxDrJhr]ifry_rnftaujmif; owdRSduj
C
qm 34;7 avmh/ igqdkonfum;? olwdkh.aumif;uifwrefwdkhC onf aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom
ightb. rsufMSmawmfudk tpOfry]wfzl;r]ifuj./ 11xdkrSwyg; vlom;onf aysmuf aomol
wdkhudk u,fwiftHhaomiSg u=Gvmownf;/
12
tb,fodkhxifujoenf;/ odk;wRmRSdaomolY odk;waumifonf vrf;vJGI aysmuf
vsSif? xdkolonf udk;q,fudk;aumifaomodk;wdkhudk awmifay:rSm xm;cJhy)D;rS? vrf;vJGIaysmuf
aom odk;waumifudk oGm;IRSmwwfonfr[kwfavm/ 13 awGËy)D;vsSif? vrf;rvJGraysmuf
aom odk;udk;q,fudk;aumifY 0rf;ar]mufc]if;RSdonfxuf? xkdodk;waumifY omI0rf;ar]muf
c]if;RSdonf[k igtrSefqdk./ 14 xdkenf;wl aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtbonf
Toli,fwa,mufudkrsS ysufpD; apc]if;iSg tvdkawmfrRSd/
18;15
i
0wf 19;17? ty]pfusL;vGefaom,Hkujnfoludk rnfodk¸qufqHRef ocifa,×È.oGefoifc]if;
vk 17;3?
,m 5;19? 20 £119¤
18;16 15
xdkaujmifh oif.nDtpfudkonf oifhudk y]pfrSm;vsSif? olËqDodkhoGm;I MSpfa,muf
p
wRm; 19;15?
a,m 8;17? wnf;csif; ol.ty]pfudk y]Ii qHk;ravmh/ olonf oif.pum;udk em;axmifvsSif nDtpfudkudk
2aum 13;1? Ry)D/ 16 odkhr[kwf oif.pum;udk em;raxmifvsSif? vlMSpfOD; oHk;OD; oufaocHI pum;RSdorsS
a[A]J 10;28 wdkhudk wnfapc]if;iSg udk,fMSifhtwl vlwOD;MSpfOD;udk ac:OD;avmh/ p 17 xdkolwdkh.pum;udk

tjypfxJodkY ydkYaqmifrnfht&m odkYr[kwf vludk a&SmifvGJwwf wdkYudk jyKvkyfaom vlU,Ofaus;rIudk þpum;rsm;u xda&muf
ap&ef ulnrD p&rnf/ toufi,f&, G o
f El iS hf ,HMk unfjcif;w&m; pGm owday;aeonf/ olwkdY\ aumif;uifwrefrsm;onf
ü Eke,folrsm;tm; 0dnmOfynmay;a&;ESifh umuG,fa&;udk bk&m;ocifxH tNrJrjywf0ifa&mufcGifh&Sdygu uREkfyfwkdYonf
ayghwefpGm oabmrxm;oifhacs/ tvGet f vkyrf sm;apumrl uav;i,frsm;tm; rdrx d o
H Ykd csO;f uyf
18;8? 9 uREkfyfwkdYtm; tjypfusL;vGefapaomt&mrsm;udk cGifhay;Mu&rnf/
z,f&Sm;ypf&rnf/ udk,ft*Fgtpdwftydkif;wpfckudk jzwfawmuf 18;14 odk;xdef;onf awmifay:ü aysmufaomodk;wpfaumif
ypf&rnf[k rqdv k ykd g/ ud, k cf E¨m\Mu;D xGm;rIukd [efw Y m;aeaom udk *½kwpdu k vf u kd &f mS ouJo
h Ykd bk&m;ocifonf rdrzd efqif;xm;
toif;awmf\ tpDtpOf? oGeo f ifcsuEf iS hf vly*k Kd¾ vuf kd z,f&mS ; orQaom vlom;rsm;udk *½kpdkufawmfrlonf (udk,fawmfonf
&rnf[k qdv k o
kd nf/ wpfO;D csi;f twGurf l tjypfoYkd ydaYk qmifaom rnfolUudkrQ rysufpD;apvdkay 2ay 3;9)/ c&pfawmfudk vkdtyf
aygif;oif;qufqaH &;? tavhtusi?hf (od)Yk vIy&f mS ;rIukd &yfwefY aeaom uav;i,frsm;ESihf tdr?f ausmif;? toif;awmfEiS fh tdrf
ypf&rnf/ ocifa,½Iu vufESpfzufpvHk;jzifh i&J odkYoGm;jcif; eD;em;csi;f wGif xdawGUqufo, G yf g/ oif yHo
k ufao? ajymaom
xuf vufwpfzufwnf;jzifh aumif;uifbHkodkY 0ifa&mufjcif; pum;? MuifemaomtjyKtrlwdkYjzihf olwdkYtm; c&pfawmfxHodkY
onf omíaumif;onf[k qdkonf/ tjypfonf uREfkyfwdkY\ qGJaqmifyg/
vufudkomru todÓPfESifh ESvHk;om;udkyg xdcdkufaponf/ 18;15-17 uREfkyfwdkYtay: jypfrSm;aomolrsm;ESifh rnfodkY
18;10 uREkfyfwdkY uav;i,frsm;udk *½kpdkufykHonf bk&m;ocif qufqH&rnfudk ocifa,½Iu þae&mwGif vrf;ñTefcsufay;
olwt Ykd ay: qufqyH EkH iS hf udu k n
f &D rnf/ aumif;uifwreftcsKUd xm;onf/ 4if;wdkYonf (1) r,HkMunfolrsm;twGuf r[kwfbJ
udk uav;i,frsm;tm; Munf½h &I ef wm0efay;xm;Ny;D ? olwo Ykd nf c&pf,mefrsm;twGuf jzpfonf/ (2) tjcm;olrsm;tay:wGif
bk&m;ocifxo H Ykd wdu
k ½f u
kd 0f ifa&mufciG &hf o
Sd nf/ uav;i,frsm; r[kwfbJ oifhtay:wGif usL;vGefaomtjypfrsm;twGuf jzpf
tm; ayghwefpGm oabmxm;NyD; vspfvsL½Ijcif;(odkY) zsufcsjcif; onf/ (3) toif;awmfu y#dyu©udk ajz&Sif;&mwGif toHk;jyK
&SifróJc&pf0if 18;17 90

em;raxmifvsSif toif;awmftm; ujm;ay]mavmh/ toif;awmf.pum;udk em;raxmifvsSif?


omoemyvluJhodkh4if;? tcGefcHuJhodkh4if; xdkoludkrSwfavmh/
18
igtrSefqdkonfum;? ar]u(D;ay:rSm oifwdkhcsnfaMSmiforsSonf aumif;uifbHkY 18;18
csnfaMSmifvsufRSdvdrfhrnf/ ar]u(D;ay:rSm z]nfv…wforsSonf aumif;uifbHkY z]nfv…wf q r 16;19?
a,m 20;23
vsufRSdvdrfhrnf/q
19
wzef igqdkonfum;? ar]u(D;ay:rSm oifwdk hwGif MSpfa,mufwdkh onf oabmcsif;wl
I qkawmif;vsSif? awmif;orsSaomqkwdkhudk aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom ig.crnf;awmf
onf ay;awmfrlvwHh/20 taujmif;rlum;? tujiftRyfY vlMSpfOD;oHk;OD;wdkhonf ig.emrudk
axmufI pnf;a0;uj./ xdktRyfY olwdkhtv,frSm igRSdonf[k rdefËawmfrl./

cGifhrv…wfwwfaomaujG;RSifyHkOyrmtaujmif;udk ocifa,×È ay]my]c]if;


£120¤
21
xdktcg ayw×konf csOf;uyfI? ocif? nDtpfudkonf tu„Mfkyfudk y]pfrSm;I tu„Mfkyf 18;21
Z
vk 17;4
onf ol.ty]pfudk b,fMSpfu(drfv…wfRygtHhenf;/ ckepfu(drfar]mufatmif v…wfRygtHhavmZ
[k ar;avsSmufaomf? a,×Èu? ckepfu(drfar]mufatmif v…wfRrnf igrqdk/ 18;22
ps
22
tu(drfckepfq,f ckepfvDar]mufatmif v…wfRrnf igqdk./ ps u 4;24
18;23
23
xdkaujmifh aumif;uifMdkifiHawmfonf? rdrdu„efrsm;wdkhudk pmRif;,lc]if;niSg tvdkRSdaom n
r 25;19
rif;u(D;wOD;MSifhwl./ 24 pmRif;,lpOfwGif? aiGtcGufwodef; au=G;wifaomolwa,mufudk 18;25
#
aRS¸awmfodkh aqmifcJhuj./ 25 xdkolonf au=G;qyfRefrRSdaomaujmifh?# udk,frSpI om;r,m; vk 7;42
X
4Rm 4;1?
OpPmRSdorsSwdkhudk aRmif;IX au=G;udkqyfap[k ol.ocif pDRif./ ae 5;5? 8

&efomjzpfNy;D vlUtodik ;f t0dik ;f wGif toH;k jyK&efr[kwaf cs/ ocif &mwGif bk&m;ocif\vrf;ñTerf u I kd awmif;cH&ef wm0ef&o Sd nf/
a,½I ajymaompum;onf uREyfk w f tYkd m; xdcukd ef pfemapolreS f jyóemrsm;udk bk&m;ocif\ enf;vrf;twdik ;f ajz&Si;f jcif;onf
orQukd wdu k cf u kd &f ef cGijhf yKcsurf [kwyf g/ ysupf ;D apaom twif; ,ckb0ESihf xm0&umvwdik af tmif xda&mufaomtusK;d ouf
ajymjcif; ppfqifa&;? (odkY) toif;awmftm; trIppfaMum&ef a&mufrI&Sdonf/
awmif;qdkcGifhay;aom vdkifpifr[kwfyg/ pdwfoabm rwlnD 18;19-20 ocifa,½Ionf ud, k cf E¨mtm;jzifrh [kwb f J 0dnmOf
aomolrsm;udk &efNird ;f apjcif;tm;jzifh c&pf,mefrsm; nDñw G pf mG tm;jzifh rdrdaemufvdkufrsm;ESifhtwl&Sdrnfh aeYopfqDokdY arQmf
aexkdif&ef ay;xm;aom vrf;ñTefcsufomjzpfonf/ MunhfcJhonf/ ,HkMunfolvlpk (toif;awmf) wGif ESpfOD;ESpfzuf
vlwpfa,mufa,mufu uREkfyfwdkYudk jypfrSm;aomtcg ½dk;om;pGm oabmwlnDjcif;onf vlaxmifaygif;rsm;pGm\
wGif uREyfk wf oYkd nf a,½Iajymaomt&mESihf qeYu f siv f yk af qmif [efjyoabmwlnjD cif;xuf wefc;kd Bu;D ygonf/ tb,faMumifh
wwfMuonf/ uREkfyfwdkYonf rkef;wD;jcif; (odkY) emusnf;jcif;ESifh qdak omf c&pfawmf\ oef&Y iS ;f aom0dnmOfawmfonf xko d El pS Of ;D
xGufoGm;MuNyD; uvJhpm;acs&ef BudK;pm;Muonf/ (odkY) twif; ESit hf wlyg&Síd jzpfonf/ 0n d mOfawmfEiS hf jynf0h aom vlEpS Of ;D (ok)Yd
ajymMuonf/ xko d rYkd jyKbJ rnfrQcufcaJ eapumrl xko d El iS fh OD;pGm xkx d ufyakd om ,HMk unforl sm;onf olwt Ykd vdt k wdik ;f r[kwb f J
pum;ajym&rnf/ cGifhvTwf&rnf (18;21? 22)/ þodkYjyKjcif;jzihf bk&m;ocif\tvdkawmftwdkif; qkawmif;aomtcg olwdkY
qufqHa&;udk jyefvnfwnfaqmufp&mtcGifhtvrf;ukd &&Sd awmif;aomt&mudk udk,fawmfay;oem;awmfrlonf/
aponf/ 18;22 &AÁdq&mwdkYonf vlwdkYtm; olwdkYudk jypfrSm;aomolrsm;
18;18 csnfaESmifjcif;ESifh ajzvGwfjcif;onf toif;awmfu tm; oHk;Budrfom cGifhvGwf&rnf[k oGefoifonf/ ayw½konf
y#dyu©udk ajz&Sif;&mwGif csrSwfaomqHk;jzwfcsufudk &nfñTef; &ufa&mpGmjzifh ocifa,½Itm; ckepfBurd f (“pHv k ifaom”*Pef;)
onf/ ,HkMunfolrsm;onf toif;awmfuvGJí tjcm;aom cGifhvTwfygu vHkavmufygovm;[k ar;jref;cJhonf/ odkYaomf
w&m;½Hk;odkY roGm;oifhay/ toif;awmf\ qHk;jzwfcsufonf ocifa,½Iu “ckepfq,f ckepfvD”ajrmufatmif cGiv hf wT &f rnf
bk&m;ocifvrf;ñTeo f nft h wdik ;f jzpfNy;D ? EIwu
f ywfawmfukd ydik ;f [k qdkcJhonf/ qdkvdkonfrSm uREkfyfwdkY olwpfyg;tay: tBudrf
jcm;íodjcif;tay:wGif tajccH&rnf/ xkdYaMumifh ,HkMunfol rnfrQciG v hf w
G cf o
hJ nfukd ra&wGu&f [k qdv k o kd nf/ trSew f u,f
rsm;onf rdrdwdkY\ jyóemrsm;udk toif;awmfodkY ,laqmif aemifw&aomoltm; tBudrfrnfrQjzpfygap cGifhvTwf&rnf/
vm&ef wm0ef&o dS vdk toif;awmfonf jyóemrsm;ukd ajz&Si;f
91 &SifróJc&pf0if 19;3

18;26 26
xdku„efonf NGwfy]yf0yfwGm;vsuf?! ocif? u„efawmfudk onf;cHawmfrlyg/ au=G;
!
r 8;2
RSdorsSudk qyfygrnf[k avsSmufvsSif? 27 ol.ocifonf oem;c]if;RSdoz]ifh au=G;RSdorsSudk
v…wfI csrf;omay;av./
28
xdku„efonf xGufoGm;RmwGif rdrdaiG a'emRdwRmau=G;wifaom u„efcsif;wa,muf
udk awGËvsSif? vnfyif;udk udkifnÇpfI ighaiGudk qyfay;avmh[k qdk./
29
xdku„efcsif;onf au=G;RSif.ac]Rif;Y y]yf0yfvsuf u„efawmfudkonf;cHawmfrlyg/
au=G;RSdorsSudk qyfygrnf[k awmif;yefaomfvnf;?
30
aiGRSifonf em;raxmifbJoGm;I au=G;udk rqyfrSDwdkifatmif olËudk axmifxJrSm
avSmifxm;./ 31 xdktrÈtRmudk tc]m;aomu„efcsif;wdkhonf r]ifvsSif tvGefemujnf;aom
pdwfMSifh oGm;I? y_avorsSwdkhudk rdrdwdkhocifY ujm;avsSmufuj./
32
xdktcg ocifonf xdku„efudkac:I? [,f qdk;npfaomu„ef? oifonf ighudk
awmif;yefaomaujmifh oifY wiforsSaomau=G;udk igRSif;vif;ap./ 33 igonf oifhudk
oem;ouJhodkh oifonfvnf; u„efcsif;udk roem;tyfoavm[k qdkvsuf? 34 trsufxGuf
I au=G;RSdorsSudk rqyfrSDwdkifatmif tmEmom;wdkhvufudk tyfav./
18;35 35
%
r 6;14? 15 oifwdkhonfvnf; nDtpfudktcsif;csif;wdkhudk pdwfMSvHk;ygvsuf ty]pfrv…wfvsSif?
aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom ig.tbonf xdkenf;wl oifwdkhudk pDRifawmfrlvwHh[k
rdefhawmfrl./%

6/ ocifa,½IESifh bmoma&;acgif;aqmifrsm;wdkY y#dyu©jzpfjcif;/


vufxyfc]if;MSifh uGmRSif;c]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£173^rm 10;1`12¤
19;2
E
r 4;23
19 xdka'oemawmfudk a,×Èonf tukeftpif a[mawmfrly)D;vsSif? *gvdvJy]nfrS
ay]mif;I ,k'y]nfpGef;? a,mf'efr]pfwbufodkË u=Gawmfrl./ 2 vlrsm;taygif;wdkhonf
aemufawmfodkh vdkufujonfz]pfI? xdktRyfY temaRm*grsm;udk i)drf;apawmfrl./E
19;3 3
w
r 5;31 zmRdRSJwdkhonf txHawmfodkh vmI vlonf cyfodrf;aomty]pfaujmifh rdrdr,m;MSifh
uGmtyfoavmw[k pHkprf;aMSmifhRSufc]if;iSg ar;avsSmufujaomf?

a,½IESifh a,½Ionf cGifhvTwfawmfrlonf/ usrf;nTef;


cGifhvTwfjcif;/ acgifrdk;ay:rS avQmcscH&aomvufajcaool r 9;2-8
rSm;,Gif;rIjyKaeaom trsKd;orD; a,m 8;3-11
ajcawmfudk qDESifhvl;aom trsKd;orD; vk 7;47-50
a,½Iudkrod[k jiif;aom ayw½k a,m 18;15-18? 25-27? 21;15-19
um;wdkifay:&Sd &mZ0wfom; vk 23;39-43
rdrdtm; um;wdkifwifowfolrsm; vk 23;34
a,½Ionf cGifhvTwfjcif;taMumif;rMumcP oGefoif½Hkomru? cGifhvTwfvdkaomqE´&SdaMumif;udk vufawGU
jyocJhonf/ txufyg Oyrmrsm;u a,½Ionf uREfkyfwdkYudkvnf; cGifhvTwfvdkaMumif;udk odomaponf/

18;30 xdkacwfu ta<u;rqyfEkdifaomolrsm;onf tvGef wGif wpfoufvHk;aexdkif&Edkifonf/


jyif;xefaom aemufqufwGJ&v'fESifh &ifqdkif&onf/ aiGacs; 18;35 bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY\tjypf&SdorQudk cGifhvTwf
ay;aomolonf acs;iSm;aomoludk zrf;í ta<u;rausrcsif; aomaMumihf uREyfk w f o
Ykd nf olwpfyg;tm; cGirhf vTwb
f J raeoihf
cdkif;apcGifh&Sdonf/ acs;iSm;aomoludk axmifcsEdkifovdk ta<u; acs/ c&pfawmfu uREkfyfwdkYtm; tjynhft0cGifhvGwfcJhaMumif;
qyf&eftwGuf ol\rdom;pkukdvnf; uReftjzpf a&mif;csEdkif udk oabmaygufvsuf tjcm;olrsm;tm; vGwfvyfpGmESifh &uf
onf/ ta<u;wifolonf axmifxJü&SdaecsdefwGif ta<u; a&mpGm cGiv
hf w
T w
f wfaomoabmxm;rsK;d &S&d rnf/ uREyfk w f o
Ykd nf
tmvHk;udk qyf&ef (odkY) aqGrsKd;awmfpyfolu ta<u;udk qyf olwpfyg;udk cGirhf vTwyf gu c&pfawmf\ arwåmynwftjyifoYkd
ay;&ef arQmfvifhEdkifonf/ xkdokdYr[kwfygu olonf axmifxJ xGufvdkufjcif;jzpfonf/
&SifróJc&pf0if 19;4 92

4
udk,fawmfu? tptOD;Y zefqif;awmfrlaomolonf a,musfm;MSifhrdef;rMSpfa,muf 19;4
x
u 1;27? 5;2
wnf;udk zefqif;awmfrl./ x 5 xdktaujmif;aujmifh a,musfm;onf udk,frdbudkpGefhI udk,f 19;5
cifyGef;Y rSD0Joz]ifh? xdkolMSpfa,mufwdkhonf wom;wudk,fwnf;z]pfRvdrfhrnf' [k usrf;qdk '
u 2;24?
onfudk oifwdkhrbwfbl;oavm/ 6 xdkaujmifh vifr,m;wdkhonf MSpfOD;r[kwfwOD;wnf; 1aum 6;16?
{ 5;31
z]pf./ bkRm;ocifbufpyfI xrf;bdk;wifawmfrl aomtRmudk vlrcJGrcGgapMSifh[k rdefhawmf
rl./ 19;7
7 "
zmRdRSJwkdhuvnf;? xdkodkhrSefvsSif z]wfpmudkay;I r,m;MSifhuGmapc]if;iSg armaRS wRm; 24;1`4
onftb,faujmifhpDRifoenf;"[k avsSmufujaomf?
8
udk,fawmfu? oifwdkh pdwfMSvHk;cdkifrmaomaujmihf r,m;MSifhuGmRaomtcGifhudk armaRS
onf pDRif./ tptOD;Y xdkodkhr[kwf/ 9 igynwfonfum;? rSm;,Gif;c]if;taujmif;rSwyg; 19;9
e
tc]m;aomtaujmif;z]ifh rdrdr,m;MSifhuGmI tc]m;aomrdef;rMSifh pHkbufaomolonf rdrd vk 16;18
r,m;udk y]pfrSm;./ uGmaomrdef;rMSifh pHkbufaomolonfvnf; ol¸r,m;udk y]pfrSm;onfe [k
rdefhawmfrl./e
10
wynfÙawmfwkdhuvnf;? vifr,m;trÈonf Todkhz]pfvsSif pHkbufc]if;udk ry_aumif;
19;11
yg[k avsSmufuj./ 11udk,fawmfuvnf;? xdkpum;udk vlwdkif;rcHr,lMdkif/ tcGifhRaomol y
r 13;11?
wdkhom cH,lMdkifuj./y 12 vltcsKd¸wdkhonf trd0rf;wGif;uyif rdef;rvsSmz]pfuj./ tcsKd¸wdkh 1aum 7;7`9? 17
onf olwyg; qHk;rI rdef;rvsSmz]pfuj./ tcsKd¸wdkhonf aumif;uifMdkifiHawmftbdkh tvdkiSg
rdrdudk,fudk qHk;rI rdef;rvsSmz]pfuj. / xdkpum;udk cH,lMdkifaomolonf cH,lap[k rdefhawmfrl
./

19;3-12 a,m[efonf axmifusí towfcH&mwGif? tdrf xdyg;cH&Edkifonf/ trsKd;orD;rsm;udk umuG,f&ef vlrIa&;ESifh


axmifjyKjcif;? uGm&Si;f jcif;ESihf ywfoufí rdr\ d txiftjrifukd qdkifaom ynwfrsm;udk ay;cJhonf/ arma&S\ ynwfw&m;
vlod&SifMum;azmfxkwfaomaMumifhvnf;jzpfonf/ xkdYaMumifh aMumifh a,musfm;onf ol\r,m;udk ESifxkwfvdkuf½Hkjzifh r&
zm&d&w JS oYkd nf a,½Itm; axmifacsmufqif&ef BuKd ;pm;Muonf/ bJ uGm&Sif;aMumif; w&m;0ifpmudk a&;om;ay;&onf/ 4if;u
oDMoavmf*sDESifhqdkifaom qefYusifrIt,lxJwGif bufvdkufap vlrItcGifhta&;udk apmifhxdef;jcif;ü a&SUodkY ajcvSrf;wpfvSrf;
jcif;tm;jzifh a,½Itm; vSnfhpm;&ef BudK;pm;Muonf/ ausmif; vSrf;vdkufjcif;jzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf þw&m;onf
ESpaf usmif;onf uGm&Si;f jcif;ESiq hf ikd af om qefu Y sizf uftjrifukd a,musfm;jzpfoludk uGm&Sif;jcif;ESifhywfoufí 'kwd,tBudrf
udk,fpm;jyKonf/ wpfzGJUu rnfonfhtaMumif;aMumifhrqdk pOf;pm; csifhcsdefaponf/ bk&m;ocifonf tdrfaxmifudk zsuf
uGm&Sif;&ef axmufcHonf/ usefwpfzGJUu tdrfaxmifa&; odr;f NyKd uí JG r&aomt&mjzpfap&ef &nf&, G of nf/ wpfa,muf
azmufjyefrI&SdrSom uGm&Sif;oifhonf[k ,HkMunfonf/ þodkY udkwpfa,muf pGefYcGm&ef BudK;pm;rnfhtpm; ZeD;armifESHonf
y#dyu©jzpfjcif;onf w&m; 24;1-4 udk t"dyÜm,fzGifhqdkyHk uGm rnfodkY twlwuGaexkdifrnfenf; qdkaomtcsufudkom tm½Hk
jcm;aomaMumifh jzpfonf/ a,½Iu ajzMum;&mwGif uGm&Sif; pdkufoifhonf (19;3-9)/
jcif;xuf vufxyfxrd ;f jrm;jcif;udk tm½Hpk u kd í f ajymqdck ohJ nf/ 19;10-12 "r®a[mif;usrf;wGif uGm&Sif;jcif;onf vG,fulvS
bk&m;ocifonf tdrfaxmifa&;udk pdrfh0ifysHUESHUap&ef &nf&G,f aomfvnf; (19;7)? rlvwGif bk&m;ocifonf þodkY r&nf
aMumif; ñTefjyvsuf tdrfaxmifjyKjcif;\ ta&;ygyHktaMumif; &G,fxm;yg/ ZeD;armifESHwdkYonf tpuwnf;u uGm&Sif;jcif;udk
&if; av;csufudk azmfjycJhonf (19;4-6)/ qefYusif&ef qHk;jzwfí? ESpfOD;ESpfzuf tjyeftvSef qufuyf
19;7? 8 þynwfukd w&m; 24;1-4 wGif awGU&onf/ arma&S tyf E S H j cif ; tm;jzif h td r f a xmif u d k wnf a qmuf M u&rnf /
vufxufEiS hf a,½IvufxufwiG f tdraf xmifonf bk&m;ocif tdrfaxmifrjyKjcif;ü aumif;aomtaMumif;&if;rsm;pGm&SdNyD;?
&nf&, G o f nfph EH eI ;f odYk ra&mufcahJ cs/ ,aeYvnf; þtwdik ;f yif wpfckrSm bk&m;ocif\ EdkifiHawmftwGuf tvkyfvkyfcsdef ydkrdk
jzpfonf/ ocifa,½Iu vlw\ Ykd rmausmaomESv;kH om;aMumifh &&Sdaponf/ bk&m;ocifonf vltm;vHk;udk vufxyfapvdk
þt&mudak y;cJjh cif;jzpfaMumif;ESihf bk&m;ocifonf tdraf xmif onf[k r,lqoifhyg/ tcsKdUtwGuf tdrfaxmifrjyKygu ydkí
udk tjrJ wnfapvdkaMumif; ajymcJhonf/ tjypf&Sdaom vlU aumif;onf/ wpfoufwm 0efcHuwdjyK&aom tdrfaxmifudk
obm0aMumifh uGm&Si;f jywfpjJ cif;udk a&Smifví JG r&acs/ arma&S tapmwvsif rjyKrD qkawmif;vsuf bk&m;ocif\tvkdawmf
onf vlwdkYudk taxmuftulay;&ef ynwf wcsKdUudk csrSwf ukd &SmazGoifhonf/
ay;cJhonf/ xkd,Ofaus;rIwGif wpfOD;wnf;aexkdif&onfhtcg
93 &SifróJc&pf0if 19;17

ocifa,×Èu uav;i,frsm;udk aumif;ujD;ay;c]if;


£174^rm 10;13`16? vk 18;15`17¤
13
xdktcg oli,fwdkhtay:rSm vufawmfudkwifI arwÖmydkhawmfrlapc]if;iSg txHawmf
odkh aqmifcJhonfz]pfI wynfÙawmfwkdhonf ty]pfwifuj./
14
19;14 a,×Èuvnf;? xdkoli,fwdkhudkRSdapawmh/ ighxHodkhvmonfudk rqD;wm;ujMSifh/
z
r 18;3? aumif;uifMdkifiHawmfonf xdkodkhaomolwdkh.MdkifiHz]pfonfz [k rdefhawmfrlI? 15 oli,f
1ay 2;2
wdkhtay:rSm vufawmfudk wify)D;vsSif? xdktRyfrS u=GoGm;awmfrl./

ocifa,×Èu aiGRwwfaomvli,ftm; pum;ay]mc]if;


£175^rm 10;17`31? vk 18;18`30¤
19;16
A
xdkaemuf vlwa,mufonf csOf;uyfI? aumif;r]wfaomqRm? xm0RtoufA udk
16
r 25;46? RtHhaomiSg tu„Mfkyfonf tb,faumif;rÈudk y_Rygrnfenf;b [k ar;avsSmufaomf?
b
vk 10;25 17
ighudk aumif;r]wfonf[k tb,faujmifhac:oenf;/ bkRm;ocifwyg;wnf;om
aumif;r]wfawmfrl./ toufRSifc]if;odkh 0ifpm;vdkvsSif ynwfawmfwdkhudk apmifhaRSmuf
avmh[k rdefhawmfrl./

ocifa,½Ionf 19;13-15 wynfhawmfrsm;onf uav;i,frsm;ESifhywfouf


a,½k&SvifNrdKUokdY í ocifa,½IajymcJhaompum;udk arhoGm;Mujcif;jzpfEdkifonf
OD;wnfí (18;4-6)/ ocifa,½Ionf uav;i,frsm;udk cspfonfu
c&D ; jyKjcif ; wpfaMumif;ESihf bk&m;ocifxH csO;f uyf&mwGif &So d ifah om pdwf
a,½Ionf aemufq;kH aeoabmxm;rsm; uav;rsm;ü &SdaomaMumifh uav;i,f
tBurd t f jzpf *gvdvJ rsm;tm; rdrdxH vmapvdkonf/ aumif;uifbHkonf uav;
jynfrS xGucf mG Ny;D i,frsm;twGufom jzpfonf[k rqdkvdkbJ uav;i,frsm;uJhodkY
a,½k&v S ifNrKd Uü
bk&m;ocifudk ,HkMunfudk;pm;aom oabmxm;&Sdoifhonf[k
taocH&ef OD;wnfí
<uawmfro l nf/ qdkjcif;jzpfonf/ a,½Iudk ½dk;½dk;av; ,HkMunf&rnfhtpm; rdrd
ud,k af wmfonf wdkY\todynmESifh qifjcifwHkw&m;rsm;\ [efYwm;rIaMumifh
a,mf'efjrpfukd acgif;rmaom bmoma&;acgif;aqmifrsm;ESihf vG,u f pl mG vufcH
ul;jzwfí wwfaom uav;i,frsm;onf tvGefyifuGmjcm;vSayonf/
a,&dacgNrKd UodYk 19;16 xm0&toufpdwfcsrIudk &Smaeaomtcg þoltm;
roGm;rDwiG f ocifa,½Iu bk&m;ocif\arwåm rygonfh aumif;aom
ay&djynfü cPwm tusifhonf u,fwifjcif;udk ray;EdkifaMumif; ñTefjycJhonf/
tcsed ,
f cl o
hJ nf/ xdok o
l nf vH;k 0topfwzef tpjyK&ef vdt k yfonf/ aemufx f yf
19;12 rde;f rvsmqdo k nfrmS a0S;aphr&Sad om a,musmf ;jzpfonf/ vdkufavQmufp&mynwf odkYr[kwf aumif;aomtusihfudk xyf
19;12 vltcsKdUwdkYonf udk,fcE¨mü csKdU,Gif;csuf&SdaomaMumifh jznfh&rnfhtpm; þvli,fonf c&pfawmf\ t&Sifocif jzpf
vufxyfjcif; rjyKEdkifMuay/ tcsKdUwdkYrSmrl rdrdwdkY\tajctae jcif;udk EdSrhfcspGm0efcH&ef vdktyfonf/
wGif wpfu, kd w
f nf;aexkid jf cif;tm;jzifh bk&m;ocifukd ydrk kd tap 19;17 xm0&touf&&ef rnfoYdk vkyaf qmif&rnfenf;qdak om
cHEdkifaomaMumihf tdrfaxmif rjyK&ef a&G;cs,fMuonf/ vli,f\ar;cGef;udk ocifa,½Iu ynwfawmf 10 yg;udk vdkuf
ocifa,½Ionf tdraf xmifrjyK&[k roGeo f ifyg/ xko d o Ydk eG o
f if avQmuf&efajymí ajzMum;chJonf/ xdkYaemuf tjcm;olrsm;ESifh
ygu uREkfyfwdkYtm; tqifrajyjzpfapNyD;? uREkfyfwkdY\ vGwfvyf aygif;oif;qufqjH cif;ESiq hf idk af om ynwf 6 ckukd azmfjycJoh nf/
rIukd z,f&mS ;vduk jf cif;jzpfaomaMumifh roGeo f ifcjhJ cif;jzpfonf/ vli,fu xkdynwftm;vHk;udk vdkufavQmufcJhNyD;aMumif; ajym
xkdodkYjyKygu wpfudk,faumif;qefjcif;jzpfvdrfhrnf/ tdrfaxmif aomtcg &So d rQa&mif;í qif;&Jom;wkt Yd m;ay;&ef ajymcJo h nf/
rjyKbJ ae&jcif;\aumif;aomtaMumif;&if;wpfckrSm&&Sdaom a,½Iajymaompum;u ol\ tm;enf;csufudk azmfxkwfjyo
tcsdefESifh vGwfvyfrIudk toHk;jyKí bk&m;ocifudk tapcH&ef cJo
h nf/ trSew f iG f ol\csr;f om<u,f0rIonf ol\bk&m;? ½kyw f k
jzpfonf/ &Sifaygvkonf þtaMumif;udk 1aum tcef;BuD; 7 jzpfaeNyD; ¤if;udk rpGefYvTwfvdkay/ xkdYaMumifh olonf yxrESifh
wGif tus,fw0ifh azmfjyxm;onf/ tBuD;jrwfqHk;aomynwfudk csKd;azmufcJhonf (xG 20;3? r
&SifróJc&pf0if 19;18 94

18
tb,fynwfwdkhudk apmifhaRSmufRrnfenf;[k avsSmufy]efaomf? vltoufudk 19;18
r
,m 2;11
rowfMSifh/ olËr,m;udk ry]pfrSm;MSifh/r olËOpPmudk rcdk;MSifh/ rrSefaomoufaoudk rcHMSifh/ 19;19
19
rdbudk ×dkaopGmy_avmh/c udk,fMSifhpyfqdkifaomoludk udk,fMSifhtrsScspfavmh,[k rdefhawmfrl ,
0wf 19;18
./
20
xdkvkvifuvnf;? xdkynwfRSdorsSwdkhudk tu„Mfkyfonf i,faomtRG,frSpI apmifh
aRSmufygy)D/ tb,ftusifhvdkao;oenf;[k avsSmufy]efav./ 19;21
21 u
a,×Èuvnf;? oifonf pHkvifc]if;odkh aRmufvdkvsSif oGm;avmh/ udk,fOpPmrsm;udk c
w 2;45
aRmif;I qif;RJaomolwdkhtm; ay;avmh/u xdkodkhy_vsSif aumif;uifbHkY bE@mudk Rvdrfh r 6;20
rnf/c odkhy)D;rS ighaemufodkhvdkufavmh[k rdefhawmfrl./
22
xdkvkvifonf rsm;pGmaomOpPmudk Rwwfaomolz]pfI? xdkpum;udkujm;vsSif pdwf
romonfMSifh oGm;av./
23
a,×Èuvnf;? igtrSefqdkonfum;? aiGRwwfaomol* onf aumif;uifMdkifiHawmf 19;23
*
r 13;22
odkh 0ifcJvS./ 24 wzef igqdkonfum;? ukvm;tkyfonf tyfezm;udk vsSKdvG,f./ aiGRwwf
aomolonf bkRm;ocif.MdkifiHawmfodkh 0ifcJonf[k wynfÙawmfwkdhtm; rdefhawmfrl./
25
xdkolwdkhonf ujm;vsSif tvGefrdef;armawGa0c]if;RSdI? odkhz]pfvsSif tb,folonf
u,fwifawmfrlc]if;odkhaRmufMkdifrnfenf;[k ay]mqdkuj./ 19;26
26
a,×Èonfvnf;? olwdkhudk ujnfÙ×ÈI TtrÈudk vlrwwfMdkif/ odkhaomfvnf; bkRm; C
u 18;14?
ocifonf cyfodrf;aomtrÈwdkhudk wwfMdkifawmfrlonfC [k rdefhawmfrl./ a,mb 42;2?
27 a, 32;17
xdktcg ayw×ku? tu„Mkfyfwdkhonf RSdorsSudk pGefhypfI udk,fawmfaemufodkh vdkufuj
ygy)D/ tb,ftusKd;udk Rujygrnfenf;[k avsSmufavaomf?

22;36-40)/ a&muf&ef rjzpfEdkifouJhodkY xif&onf/ odkYaomf bk&m;ocif


19;21 a,½Ionf xdkvli,ftm; ydkifqdkiforQudk qif;&Jom;wkdY tm;jzifh cyfodrf;aomt&mwkdYonf jzpfEdkifonf[k ocifa,½I
tm; ay;ygu pHv k ifjcif;odaYk &mufvrd rhf nf[k ajym&mwGif ,m,D u &Si;f jycJo
h nf (19;26)/ bk&m;ocifu ydaYk qmifygu csr;f om
oabmvltjrifjzifh ajymjcif;r[kwfay/ rnfuJhodkY ajzmifhrwf aomolrsm;onfvnf; aumif;uifEdkifiHawmfodkY 0ifa&mufEdkif
&modYk a&muf&efEiS hf bk&m;ocifa&SUawmfü jynf0h pHv k if&ef ajym ygonf/ c&pfawmfü ,HMk unfí rdru d ,
kd u
f kd (od)Yk pnf;pdrcf sr;f om
jcif;jzpfonf/ udk rud;k pm;&efomjzpfonf/ u,fwifjcif;&&eftwGuf rnfonfh
19;21 ,HkMunfoltm;vHk;onf rdrdwdkY ydkifqdkiforQudk a&mif;cs t&mudk tm;udk;aeygoenf;/
oifhygovm;/ ra&mif;csoifhyg/ uREkfyfwdkYonf tjcm;olrsm; 19;25? 26 wynfhawmfwdkYonf tvGeftHhtm;oifhMuonf/
twGuf 0efxkyf0efydk;rjzpfap&ef rdrd\vdktyfcsufESifh rdom;pk olw\ Ykd ,Ofaus;rIwiG f csr;f omaomolrsm;onf bk&m;ocif\
\ vdktyfcsufudk Munfh½I&rnfhwm0ef &Sdygonf/ odkYaomf txl ; aumif ; BuD ; r*F v mud k cH p m;&ol r sm;jzpf a omaMumif h
bk&m;ocifu ajymvmaomtcg rnfonfht&mudkrqdk pGefY csrf;omolrsm;onf u,fwifjcif;&&ef vG,fulvdrfhrnf[k ol
vTwf&ef toifh&Sdae&rnf/ þodkYaom pdwfaeoabmxm;u wdkY xifrSwfMuonf/
bk&m;ocifESifh uREkfyfwdkYtMum; rnfonfht&mrQ 0ifa&muf 19;27 usr;f pmxJwiG f bk&m;ocifonf ol\w&m;rQwjcif;ESihf
cGifhray;bJ bk&m;ocifay;aompnf;pdrfudk wpfudk,faumif; tnD vlwdkYtm; &v'fay;oem;awmfrlonf/ "r®a[mif;usrf;
qefpmG toH;k rjyK&ef apmifx h ed ;f ay;onf/ a,½Ionf rdrad emuf wGif emcHjcif;onf þb0wGif &v'fukd &&Sad paomfvnf; (w&m;
vdkufaomol tm;vHk;tm; ydkifqdkiforQudk a&mif;&ef rajym 28)? emcHjcif;ESifh csufcsif;qkvmbf&jcif;wdkY 'GefwGJ raeyg/ xkd
aomaMumifh oifh pdwfoufom&m&ygu oifonf ydkifqdkif odkY jzpfygu aumif;aomolrsm;onf tjrJcsrf;omMuvdrfhrnf/
aomt&mtay: tvGefwG,fwmaejcif;jzpfEdkifonf/ qif;&Jc&H jcif;onfvnf; tjypf\vu©Pmjzpfvrd rhf nf/ ,HMk unf
19;22 aiGaMu;udk rdrdtwGuf oddrf;xm;vsufESifh bk&m;ocif olrsm;tzdYk uREyfk w
f \Ykd ppfreS af om&v'frmS bk&m;ocif\ rsuf
udk pdwfESvHk;t<uif;rJh rcspfEdkifyg/ bk&m;ocifudk tjynfht0 arSmufawmfEiS hf oef&Y iS ;f aom0dnmOfawmftm;jzifh wefc;kd &&djS cif;
cspjf cif;qdo
k nfrmS rdrad iGaMu;udk ud, k af wmfEpS o
f ufonfh enf; jzpfonf/ xm0&umvwGif uREkfyfwdkY\ ,HkMunfjcif;ESifh trI
vrf;twkdif; toHk;jyKjcif;jzpfonf/ aqmifjcif;rsm;twGuf &v'fudk &&SdMuvdrfhrnf/ ½kyf0w¬Kypönf;
19;24 ukvm;tkyfonf tyfezm;udk vQKd&ef rjzpfEdkifaom &&dSjcif;onf opöm&SdaomtjyKtrlaMumifh jzpfygu uREkfyfwdkY
aMumifh csrf;omaomolonf bk&m;ocif\EkdifiHawmfodkY 0if onf rdrd\pGrf;aqmifEdkifrItay: 0g<um;&efESifh rSm;,Gif;aom
95 &SifróJc&pf0if 20;8

19;28 28
a,×Èu? igtrSefqdkonfum;? tvHk;pHkaomtRmwdkhudk topfy_y]ifaomumvY
i
vk 22;28`30?
Asm 3;21
vlom;onf bkef;RSdaomyvˆifawmf ay:rSm xdkifawmfrlaomtcg? ighaemufodkhvdkufujaom
oifwdkhonf wq,fMSpfckaomyvˆifay:rSmxdkifvsuf? $oaRvvl wq,fMSpfrsKd;udk
ppfaujmpDRifRujvwHh/i 29 tujifolonf ig.emraujmifh tdrf? v,f? nDtpfudk? MSr? rdb?
19;30 om;r,m; wnf;[laom wyg;yg;udk pGefh./ xdkolonf tqwRmaomtusKd;udkRI xm0R
p
r 20;16? toufudk tarGcHRvwHh/ 30 aemufusaomoltrsm;wdkhonf tRifusujvdrhfrnf/ tRif
vk 13;30
usaomoltrsm;wdkhonf aemufusujvdrhfrnf/p

vkyftm;cwef;wlnDwlRRSdaom tvkyform;rsm;yHkOyrmtaujmif;udk ocifa,×Èay]my]c]if;


£176¤
20;1
q
r 13;24 20 Oyrmum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf pyspfO,smOfudk vkyfaqmifaomolwdkhudk
iSg;c]if;iSg eHeufapmapm xGufoGm;aomtdrfRSifMSifhwl./q 2 xkdolonf waehvsSif
a'emRdwy]m;pDay;rnf[lI vkyfaqmifaom olwdkhMSifh0efcHy)D;rS pyspfO,smOfodkh apv…wf
av./
3
eHeufwcsufwD;tcsdefY xGufy]efvsSif? tc]m;aomolwdkhonf tvkyfudkrvkyf? aps;Y
Ryfaeonfudk r]ifI? 4 oifwdkhvnf; ighpyspfO,smOfodkh oGm;uj/ awmfavsmfpGm igay;rnf[k
qdkvsSif xdkolwdkhonf oGm;uj./
5
wzef MSpfcsufwD;tcsdef? wzef oHk;csufwD;tcsdefY xGufI aRS¸enf;twly_av./
6
q,fwemRDtcsdefYvnf; xGufy]efvsSif? tc]m;aomolwdkhonf tvkyfudkrvkyf? Ryfae
onfudkawGËI? oifwdkhonf waehvHk; tvkyfudkrvkyfbJ TtRyfY tb,faujmifhaeuj
oenf;[k ar;aomf?
7
xdkolwdkhu? u„efawmfwdkhudk tb,folrsSriSg;yg[k ay]mqdkujvsSif? oifwdkhvnf; igh
pyspfO,smOfodkh oGm;uj/ awmfavsmfpGm Rujvdrhfrnf[k qdkav./
20;8
Z
8
ntcsdefaRmufaomtcgZ pyspfO,smOfRSifu? vkyfaqmifaomolwkdhudk ac:cJhavmh/
0wf 19;13
aemuf0ifaomolrSpI tRiftOD;0ifaomolwdkifatmif tcudkay;avmh[k rdrdpmaR;udk rSm
vdkufav./

pdwfoabmjzifh vkyfaqmif&ef aoG;aqmifcH&vdrfhrnf/ umvwGif&&Sdrnfh &v'fudk tqHk;rcHygESifh/ aemifwGif omí


19;29 ocifa,½Iu wynhfawmfwdkYtm; olUtusKd;twGuf Bu;D aom&v'fukd &&S&d eftwGuf ,ckwiG f pGev Yf w
T t
f epfemcHyg/
wefzdk;&Sdaomt&mwpfckckudk pGefYvGwfaomolonf þb0wGif bk&m;ocif\axmufcHrIudk &&Sdxm;aMumif; odvsuf vlwdkY\
tqrsm;pGm jyef&rnf[k ajymonf/ ay;cJo h nfth &mESiw hf al om jiif;y,frIudk cH,l&ef toifh&Sdyg/
t&m [kwfcsifrS [kwfvdrfhrnf/ Oyrm - vlwpfOD;onf c&pf 20;1 a,½Ionf aumif;uifEikd if aH wmfoYkd 0ifa&muf&ef pnf;rsO;f
awmfudk vufcHaomaMumifh rdom;pk\ jiif;y,frIudk cH&aomf xyfrHí &Sif;jyonf/ bk&m;ocif\ aus;Zl;awmfwpfckwnf;
vnf; omíBuD;rm;aom ,HkMunfolrdom;pkudk &&Sdvdrfhrnf/ aMumifo h m 0ifa&mufciG &hf &SEd ikd o
f nf/ þyHOk yrmwGif bk&m;ocif
19;30 a,½Ionf avmu\ wefzdk;xm;yHkudk arSmufvSefcJh onf ajrydkif&SifjzpfNyD;? ,HkMunfolrsm;onf vkyfaqmifolrsm;
onf/ uREkfyfwdkY urÇmay:&Sd wefcdk;tBuD;qHk;ESifh tausmfMum; jzpfMuonf/ rdr\ d rsK;d ½d;k tarGtESpEf iS hf aumif;aom&mxl;aMumifh
qH;k vlwu Ykd kd pOf;pm;Munfyh g/ olwo
Ykd nf rnfrQErdS cfh saomaMumif?h rdrud ,kd uf kd olwpfyg;xufomonf[k xifaeolrsm;? c&pfawmf
El;nHhodrfarGUaomaMumifh xkdtajctaeodkY a&muf&Sdygoenf;/ ESifhrsm;pGm tcsdef,lcJhaomaMumifh rdrdudk,fudk olwpfyg;xuf
xkdodkY&&Sdaomol r&SdvSay/ odkYaomf aemifwGifrS a,½Iaemuf omonf[k xifaeolrsm; þyHOk yrmu txl;ojzifh pum;ajym
odkYvdkuf&ef a&G;cs,faomaMumifh aemufusaomolwdkYonf aeNy;D ? ,HMk unfcgp ,HMk unfow l tYkd m; bk&m;ocif\aus;Zl;awmf
t&ifusvdrfhrnf/ ,m,DtusKd;tjrwf&&Sd&eftwGuf xm0&
&SifróJc&pf0if 20;9 96

9
xdkaujmifh q,fwemRDtcsdefY 0ifaomolwdkhonf vmI a'emRdwy]m;pD cHuj./
10
tRif0ifaomolwdkhonf vmujaomtcg? igwdkhonf omIRrnf[k pdwfxJrSm xifrSwf
aomfvnf; a'emRdwy]m;pD cHRuj./ 11 xdkodkhcHy)D;vsSif tdrfRSifudk uJhRJ¸y]pfwifI? 12 aemuf 20;12
0ifaom olwdkhonf wem RDcefhrsS om vkyfaqmifaomfvnf;? waehvHk; trÈ0efudk xrf;RGuf ps a,me 4;8?
,m 1;11
I aeylqif;RJps cHRaom tu„MfkyfwdkhMSifhtnDtrsS udk,fawmfpDRifygy)Dwum;[k qdkuj./
13
tdrfRSifuvnf; taqG? oifY rwRm;aomtrÈudk igry_/ a'emRdwy]m;udk trSwfy_
I oifonf igMSifh 0efcHonfr[kwfavm/ 14 oif.OpPmudk,lI oGm;avmh/ aemuf0ifaom 20;15 n
olwdkhtm; oifMSifhtnDtrsS ay;c]if;iSg igtvdkRSd./ 15 igonf udk,fOpPmudk y_vdkorsS ry_Rm wRm; 15;9?
rm 7;22
oavm/ ighoabmaumif;aomaujmifh oifonf rsufrkef;uºd;Roavmn [k qdkav./
16
xdkenf;wl aemufusaomolwdkhonf tRifusujvdrfhrnf/ tRifusaomolwdkhonf 20;16
#
aemufusujvdrfhrnf/# ac:awmfrlaomoltrsm;RSdaomfvnf;? aRG;aumufawmfrlaomol r 19;30
enf;onf[k rdefhawmfrl./

rdrd taocHrnfhtaujmif;udk ocifa,×È wwd,tujdrfa[may]mc]if;


£177^rm 10;32`34? vk 18;31`34¤
17
a,×Èonf a,×kRSvifr»d¸odkh wufu=GawmfrlpOf? vrf;cRD;Y wusdyfMSpfyg;aom
20;18
wynfÙawmfwdkhudk qdwfuG,fRmtRyfodkhac:I? 18 igwdkhonf a,×kRSvifr»d¸odkh ,ck oGm;uj X r 27;1? 2
./ vlom;onf ,ZfykaRm[dwftu(D;? usrf;y_qRmwdkh vufodkh aRmufvdrfhrnf/X xdkolwdkh
onf aoy]pfudk pDRifujvdrfhrnf/ 19 vlom;tm; y]uf,,fy_c]if;? ×dkufykwfc]if;?! vuf0g; 20;19 !
r 16;21
uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;% udk y_apc]if;iSg wyg;trsKd;om;wdkhvufodkh tyfMSHujvdrfhrnf/ oHk; % w 2;23
Rufar]mufaomaehY xar]mufvdrfhrnf[k rdefhawmfrl./

udk pdwfcs,HkMunfaponf/ udk qufvufjiif;cHkMuonf (20;20-28)/


20;15 þyHOk yrmonf qkvmbftaMumif;r[kwb f J u,fwif 20;20 ,mukyfESifh a,m[efwdkY\rdcifonf a,½IxHvmí
jcif;taMumif;jzpfonf/bk&m;ocif\&ufa&mjcif;taMumif; 'l;axmufvsuf qkaus;Zl;udk awmif;yef\/ olronf a,½Iudk
ESihf aus;Zl;awmftaMumif;ukd cdik rf mpGm oGeo f ifaeonf/ trSef ud;k uG,af omfvnf; pdw&f if;trSerf mS a,½IxrH S wpfcck jk yef&&ef
pifppfwGif xm0&toufESifh xkdufwefaomolr&SdaomaMumifh twGufjzpfonf/ uREkfyfwdkY\ toif;awmfESifh toufwmwGif
toufwm\ aemufq;kH tcsed af &mufrS bk&m;ocifukd ,HMk unf rMumcP þodkYjzpfwwfonf/ bmoma&;upm;yGJudk upm;
vmoltay: rjiLploifhyg/ vsuf twkt YH vSnt
hf aejzifh bk&m;ocifu uREykf w
f t
Ykfd m; wpfcck k
EdkifiHawmfwGifawGU&vdrfhrnf[k uREkfyfwkdY xifrSwfxm;ol jyefay;&ef arQmfvifhwwfMuonf/ ppfrSefaomudk;uG,fjcif;qdk
rsm;pGmwdu Yk kd xdEk ikd if aH wmfxw
J iG f awGU&vdrrhf nf/ aocgeD;csed w f iG f onfrSm c&pfawmfrnfoljzpfaMumif;ESifh udk,fawmfvkyfaqmif
aemifw&aom &mZ0wfom;onf (vk 23;40-43) ESpfaygif; ay;cJhaomt&mtwGuf ½dkaoav;jrwfjcif;ESifh csD;rGrf;jcif;jzpf
rsm;pGm bk&m;ocifukd ,HkMunfí tapcHaomolESifhtwl onf/
aumif;uifbHkü &Sdaevdrfhrnf/ bk&m;ocifxHrS cGifhvTwfjcif; 20;20 ,mukyfESifh a,m[efwdkY\rdcifu olr\om;wdkYtm;
awmif;cHcJhMuaom rxDrJhjrifjyKcH&olrsm;? ypfy,fcH&olrsm;ESifh EkdifiHawmfwGif txl;&mxl;ay;&ef a,½IxH awmif;yefcJhonf/
tjypfom;rsm;udk bk&m;ocifvufcaH omaMumifh oif pdwq f ;kd rd rdbwdkYonf om;orD;rsm;&mxl;wdk;í *kPfjyKjcif; cH&onfukd
ygovm;/ tjcm;olwpfOD;tm; bk&m;ocifay;aomt&m jrifvdkMuonf/ odkYaomf þqE´aMumifh rdrdwdkY\om;orD;rsm;
twGuf remvdjk zpfz;l ygovm;/ ¤if;tpm; bk&m;ocif oift h m; toufwmtwGuf bk&m;ocif\ wdusaomtvdkawmfudk
ay;aom tusK;d rsm;udk tm½Hpk u kd íf rdr&d xm;aomt&mtwGuf rjrifEikd af wmhygu tEÅ&m,f&adS yonf/ bk&m;ocifonf tjcm;
aus;Zl;wifaompdwf&Sdapyg/ ta&;ygaom tvkyfwpfckckudk vkyfap&ef &nf&G,fESifhNyD;vnf;
20;17-19 a,½Ionf rdrdtaocHjcif;ESifh xajrmufjcif; jzpfEikd o
f nf/ rdbwko Yd nf om;orD;rsm;toufwmü bk&m;ocif
taMumif;udk wwd,tBurd t f jzpf BuKd wifa[mcJo h nf (16;21 \ tvdak wmfjynfph akH p&ef qkawmif;jcif;tm;jzifh olwt Ykd m; wd;k
ESifh 17;22? 23 udkvnf; Munfhyg)/ odkYaomf wynfhawmfrsm; wufapvdkaom qE´udk ppfaq;&rnf/
onf udk,fawmfqdkvdkonfht"dyÜm,fudk em;rvnfMuay/ olwdkY 20;20 r 27;56 t& ,mukyfESifh a,m[efwdkY\rdcifonf
onf c&pfawmf\ Edik if aH wmfwiG f olw&Ykd &Srd nfh &mxl;taMumif; ocifa,½ItowfcH&aom um;wdkifajc&if;wGif &SdaecJhonf/
97 &SifróJc&pf0if 20;28

tc]m;olrsm;udktapcHc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£178^rm 10;35`45¤
20;20 xdktcg aZaA'J.om;wdkhtrdE onf om;wdkhMSifhtwl txHawmfodkh csOf;I y]yf0yf
20
E
r 4;21
vsuf qkaus;Zl;udk awmif;yefav./ udk,fawmfu oifonf tb,fqkaus;Zl;udk tvdkRSd
oenf;[k ar;awmfrlaomf?
20;21 21
udk,fawmf.MdkifiHwGif u„efrY Tom;MSpfa,mufwdkhonf vusfmawmfbufY
w
r 19;28
wa,muf? vuf0JawmfbufY wa,muf xdkifRaomtcGifhudk ay;awmfrlygw [k avsSmuf
20;22 av./
x 22
r 26;39? 42? a,×Èuvnf;? oifwdkhonf tb,fodkh awmif;yefonfudk oifwdkhroduj/ igaomuf
vk 22;42? RtHhaomcGuxf udk aomufc]if;iSg4if;? igcHaomAwÖdZHudk cHc]if;iSg4if;? oifwdkhonf wwfpGrf;
a,m 18;11
Mdkifoavm[k ar;awmfrlvsSif? tu„Mfkyfwdkhonf wwfpGrf;Mdkifyg.[k avsSmufujaomf?
20;23 23
ig.cGufudk oifwdkhonf aomufRujvdrfhrnf/' igcHaomAwÖdZHudkvnf; oifwdkhonf
'
w 12;2? cHRujvdrfhrnf/ odkhaomfvnf; ig.vusfmbuf? vuf0JbufrSm xdkifRaomtcGifhudkum;
Asm 1;9
tujifolwdkhtbdkhtvdkiSg ighcrnf;awmfonf y]ifqif./ xdkolwdkhtm;om igay;ydkifonf[k
rdefhawmfrl./
20;28 24
tc]m;aomwynfÙawmfwusdyfwdkhonf ujm;odvsSif? xdknDtpfudkMSpfa,mufwdkhudk
"
a,m 13;13`16?
zd 2;7 trsuf x Gufuj./ 25 a,×Èonf xdkolwdkhudk ac:awmfrlI? oifwdkhodonftwdkif; avmuDrif;
e
r 26;28? wdkhonf tpdk;wRy_wwfuj./ 26 tuJtrÉ;wdkhonf tmEmxm;wwfuj./ 27 oifwdkhrlum;
1wd 2;6? xdkodkhry_ujMSifh/vlom;onf olwyg;udk appm;c]if;iSgrvm? 28 olwyg;tapudk cHc]if;iSg4if;?"
wd 2;14?
a[A]J 9;28 rdrdtoufudkpGefhI vlrsm;udk aRG;c]if;iSg4if;?e u=Gvmonfz]pfI? xdkenf;wl oifwdkhwGif tuJ
y
rm 9;35 trÉ;y_ vdkaomoludk oifwdkhtapcHz]pfap/y oifwdkh wGif txG#ftr]wfvkyfcsifaomoludkvnf;
oifwdkhu„efz]pfap[k rdefhawmfrl./

tcsKdUu olronf a,½I\r,fawmf rm&d\nDr jzpfonf[k ta&;ygaomaMumifh? &nfrSef;csufBuD;aomaMumifh? (okdY) ½dkao


,lqMuonf/ aqGrsK;d eD;pyfaomaMumifh olr\om;rsm;twGuf cH&aomaMumifh tcGifhtmPmudk ay;tyfjcif; r[kwfbJ
þodkYawmif;avQmufcJhjcif;jzpfEkdifonf/ bk&m;ocifESifh udk,fawmfzefqif;xm;aom owå0grsm;tay:
20;22 ,mukyf? a,m[efESifh olwdkY\rdcifonf qkvmbf tapcHjcif;aMumifhom tcGifhtmPmudk &&Sdonf/
(19;16-30) ESihf xm0&touf (20;1-16) taMumif; a,½I\ 20;27 a,½Ionf acgif;aqmifrIudk topfaom½Iaxmifh
oGeo f ifcsuu
f kd oabmraygufMuacs/ bk&m;ocif\Edik if aH wmf tjrifjzifh zGiq hf jkd ycJo h nf/ vlrsm;udk toH;k cs&rnfth pm; olwu Ykd kd
wGif bkef;toa& rcHpm;&rD qif;&J'ku© cH&rnfudk em;rvnf tapcH&rnf/ a,½I\trIawmfrmS vlrsm;udk tapcHí touf
Muacs/ “cGuf”qdkonfrSm a,½I&ifqkdif&aom qif;&J'ku©ESifh awmfupkd eG &Yf efjzpfonf/ ppfreS af om acgif;aqmifwpfO;D ü tapcH
towfcH&jcif;jzpfonf/ ,mukyfESifh a,m[efwdkYonfvnf; wpfOD;\ESvHk;om;rsKd; &Sdonf/ tapcHacgif;aqmifrsm;onf
BuD;rm;aom'ku©ESifh awGUMuHK&vdrhfrnf/ ,mukyfonf rdrd\ tjcm;olrsm;\wefz;kd udk wefz;kd xm;wwfNy;D rnfonft h vkyuf kd
,HkMunfjcif;aMumifh towfcH&NyD;? a,m[efonf jynfESif'Pf rS ao;odrfonf? *kPfi,fonf[k rxifrSwfacs/ vkyfaqmif
ay;cH&onf/ &rnfht&mwpfckckudk awGUygu olwpfyg;u cdkif;onftxd
20;23 a,½Iu rdrdonf aumif;uifbHkü acgif;aqmif&mxl; rapmifhygESifh/ opöm&SdaomtapcHwpfOD;uJhodkY olwpfyg; cdkif;
udk qHk;jzwfay;rnfh crnf;awmf\ tcGifhtmPmatmufwGif p&mrvdkbJ vkyfaqmifyg/
&SdaMumif; jyocJhonf/ tqdkygqkvmbfudk rsufESmvdkufNyD; ay; 20;28 a&G;&efaiGqdkonfrSm uRefb0rS vGwfajrmuf&ef ay;
í r&/ ppfaMumpHkprf;jcif;rsm; cH&aomfvnf;? a,½Itay: &aomaiGaMu;jzpfonf/ a,½Ionf rdrdtaocHrnfhtaMumif;
qufuyftyfESHrIudk apmifhxdef;Muolrsm;twGufomjzpfonf/ udwk ynfah wmfwt Ykd m; rMumrMumajymcJah omfvnf; þwpfBurd f
20;24 ,mukyEf iS hf a,m[efonf tjrifq h ;kH aom &mxl;udk &vdk wGif tb,faMumifh taocH&rnfukd ajymjyonf/ vltm;vH;k udk
aomaMumifh usefwynfhawmfrsm;u pdwfqdk;Muonf/ wynfh tjypfEiS hf aojcif;\uReb f 0rS a&G;EIw&f efjzpfonf/ wynfah wmf
awmftm;vHk;wdkYonf tBuD;jrwfqHk;oljzpfvdkMuonf (18;1)/ wdkYonf ocifa,½I touf&Sifaeoa&GU olwdkYudk u,fwifEdkif
odaYk omf ocifa,½Ih bk&m;ocif\Ekid if aH wmfwiG f tBu;D jrwfq;kH rnf[k xifrSwfMuonf/ odkYaomf a,½Ionf taocHjcif;tm;
aomolrsm;onf tm;vHk;\tapcHuRefjzpf&rnf[k qdkonf/ jzifhom olwdkYESifh þavmuudk u,fwifrnfjzpfaMumif; zGifhjy
&SifróJc&pf0if 20;29 98

ocifa,×Èonf rsufpduef;aomolawmif;pm;udk usef;rmapc]if;


£179^rm 10;46`52? vk 18;35`43¤
29
a,Rdacgr»d¸rS xGufoGm;ujpOfwGif vlrsm;taygif;wdkhonf aemufawmfodkh vdkufuj./ 20;30
30
a,×Èonf u=G oGm;awmfrlaujmif;udk vrf;em;rSmxdkifaeaom vluef;MSpfa,mufwdkhonf z r 9;27
ujm;RvsSif? 'g0d'f.om;awmftRSif?z tu„Mfkyfwkdhudk u,froem;awmfrlyg[k [pfaujmfav
./
31
xdkolwdkhudk wdwfqdwfpGmaeapc]if;iSg vltpkta0;wdkhonf aigufI qdkujaomfvnf;?
'g0d'f.om;awmftRSif? tu„Mfkyfwdkhudk u,froem;awmfrlyg[k omI[pfaujmfuj./
32
a,×Èonfvnf; Ryfawmfrlvsuf xdkolwkdhudkac:I oifwdkhY tb,fodkh y_apvdk
oenf; [k ar;awmfrlvsSif?
33
ocif? tu„Mfkyfwdkhrsufpdudk yGifhvif;apc]if;iSg y_awmfrlyg[k avsSmufujaomf?
34
a,×Èonf oem;c]if;pdwfawmfRSdI olwdkhrsufpdudk vufMSifhwdkhawmfrl./ xdkcE
c]if;wGif xdkolwdkhonf rsufpdr]ifI aemufawmfodkh vdkufuj./

ocifa,×Èonf r]nf;uav;udkpD;I a,×kRSvifr]dK¸odk¸0ifaRmufc]if;


£183^rm 11;1`11? vk 19;28`44? a,m 12;12`19¤

21 a,×kRSvifr»d¸teD;odkh csOf;I oHvGifawmifac]Rif;Y Aufzma*RGmodkh aRmufuj


aomtcg? a,×Èonf wynfÙawmfMSpfa,mufwdkhudk apv…wfI? 2 oifwdkh aRS¸YRSdaom
RGmodkh oGm;uj/ xdkRGmY csnfaMSmifvsufRSdaom r]nf;rMSifh r]nf;uav;udk oifwdkhonf
csufc]if; awGËvdrfhrnf/ r]nf;uºd;udk z]nfI ighxHodkh aqmifcJhuj/ 3 olwyg;onf oifwdkhtm;
wpHkwckudkqdkvsSif ociftvdkRSdonf[k y]efay]mujavmh/ xdkokdhay]mvsSif xdkolonf csufc]if;

cJhonf/ vsuf azmfjycJo


h nf/ xkyd a&mzufjyKcsuüf jrnf;ESihf jrnf;uav;
20;29-34 róJu rsufpduef;aomolESpfa,muf &Sdonf[k taMumif;ygonf/ a,½I\tjyKtrlonf ya&mzuf\pum;udk
qdkaomfvnf; rmukESifh vkumurl wpfa,muf[kom azmfjy jynfhpHkapaMumif; azmfjyvsuf a,½Ionf ar&Sd, trSef jzpf
onf/ tjzpftysufwpfckwnf;udk ajymjcif;jzpfaomfvnf; aMumif;udk ay:vGifaponf/ ocifa,½Ionf jrnf;uav;udk
rmuk E S i f h vk u mwd k Y o nf t"d u pum;ajymaomol u d k o m pD;í vmaomtcg rdrd ar&Sd, jzpfaMumif;udk twnfjyKovdk
rSwfwrf; wifxm;jcif;jzpfEdkifonf/ EdSrfhcsjcif;udkvnf;
20;30 ,k'vlrsK;d wdt Yk aejzifh ar&d,
S onf 'g0d'\ f trsK;d tEG,f jyoonf/
jzpfvdrfhrnf[k odxm;MuaomaMumifh (a[&Sm 9;6? 7? 11;1?
a, 23;5? 6 udk Munfhyg) rsufpduef;aom þolawmif;pm; atmifjrifvsuf
wdkYonf a,½Itm; olwdkYMumjrifhpGmapmifharQmfaeaom ar&Sd, 0ifa&muf&ef
jzpfreS ;f odMuonf/ a,½IjyKaom edrw d v
f u©Pmudk jrif&aom jyif q if j cif ; /
bmoma&;acgif;aqmifwo Ykd nf ud,
k af wmfrnfojl zpfaMumif;udk a,&dacgNrKd UrSxu G v
f m
rjrifMubJ or®mw&m;udk jrif&ef rsufpdrzGifhMuacs/ rsufpdjzifh aomtcgwGif a,½I
ESifh wynfhawmfrsm;
jrif½Hkjzifh ESvHk;om;jzifhjrif&rnf[k tmrrcHyg/
onf a,½k&v S ifNrKd Ujyif
20;32? 33 a,½Ionf a,½I&SvifNrdKUü jzpfysufrnfht&mrsm; oH v G i f a wmif a jc&S d
twGuf cHpm;aeaomfvnf; rsufpduef;olrsm;udk &yfí Munfh½I Aufzma*&GmteD;odkY
jcif;tm;jzifh tapcHjcif;taMumif; wynfah wmfrsm;tm; oGeo f if a&muf vm Mu onf/
cJhaomt&mukd vufawGUjyocJhonf (20;28)/ wynf h a wmf w d k Y o nf
21;2-5 &SifróJonf jrnf;ESifh jrnf;uav;udk azmfjyaomf &GmxJomG ;íocifa,½I
vnf; tjcm;c&pf0ifusrf;rsm;u jrnf;uav;taMumif;udkom rSmxm;onfhtwdkif;
ajymMuonf/ tjzpftysufrSm twlwljzpfaomfvnf;? róJ jrnf;rESihf jrnf;uav;
onf Zmc&d 9;9 wGifygaom ya&mzufjyKcsufudk tav;ay; udak c:cJMY uonf/a,½I
onf jrnf;uav;udk pD;í a,½k&SvifNrdKUodkY 0ifa&mufvmNyD;
rdr&d iS b
f &k ifjzpfaMumif;udk xif&mS ;pGmjyonf/
99 &SifróJc&pf0if 21;16

ay;vdkufrnf[k rSmxm;awmfrl./
4
xdktaujmif;tRmrlum;?oif. tRSifrif;u(D;onf r]nf;rMSifhr]nf;uav;udk pD;I?
21;5 5
Ml ; nH Ù o drfarGËaompdwfMSifh oifRSdRmodkh u=Gvmawmfrlonfudk ujnÙf×Èavmh[k Zdtkefowdkh
A
Zm 9;9?
a[RSm 62;11 orD;tm; ay]mujavmh [laom yaRmzuf.MÈwfxGuf y]nfÙpHkrnftaujmif; z]pfownf;/A
6
wynfÙawmfwdkhonfoGm;I trdefhawmftwdkif; y_oz]ifh? 7 r]nf;rMSifh r]nf;uav;udk
aqmifcJhI r]nf;ausmay:rSm rdrdwdkht0wfudk wifujy)D;vsSif udk,fawmfonf pD;awmfrl./
8
twdkif;rod rsm;pGmaomvlwdkhonf rdrdwdkht0wfudk vrf;Y cif;uj./ tcsKdËwdkhonf
21;9 opfui kd ;f opfcufrsm;udk ckwI f vrf;Y cif;uj./ 9 aRS¸aemufvu
kd o
f mG ;aom tc)t H RHrsm;wkhd u?
b
qm 118;26 'g0d'f .om;awmftm; a[mRSE& z]paf pownf;/ xm0RbkRm;.tcGihfMi S hf u=v
G mawmfral omol
onf r*FvmRSdapownf;/ b aumif;uifb0*f0,f a[mRSE&p z]pfapownf;[k au=G;aujmf
uj./
10
a,×kRSvifr»d¸odkh 0ifawmfrlaomtcg wr»d¸vHk; tkwftkwfoJoJz]pfI? Tolum;
tb,f olenf;[k ar;r]ef;ujvsSif?
21;11
r
a,m 6;14? 7;40
11
vltpkta0;wdkhu? Tolonf *gvdvJy]nf emZRufr»d¸Yay:xGef;aom yaRmzufr
a,×Èaywnf;[k ay]mqdkuj./

ocifa,×Èonf Adrmefawmfudk xyfrHoef¸RSif;apc]if;


£184^rm 11;12`19? vk 19;45`48¤
12
a,×Èonf bkRm;ocif.Adrmefawmfodkh 0ifawmfrly)D;vsSif? AdrmefawmfY aRmif;0,f
21;13 aomoltaygif;wdkhudk MSifxkwfI? aiGvJaomolwdkh. ckHrsm;udk4if;? csKd;iSufaRmif;aomol
,
a[RSm 56;7 wdkh. xdkifaeRmudk4if;wGef;vJSawmfrlvsuf? 13 ightdrfudk qkawmif;Rmtdrf,[lI ac:a0:uj
u
a, 7;11 vwHh [k usrf;pmY vmaomfvnf;? oifwdkhonf xdktdrfudk xm;y]wGif; u z]pfapujy)Dwum;
[k rdefhawmfrl./
14
xdt
k cg AdrmefawmfY rsufpu d ef;aomol? ac]rpGr;f aomolwhkd onf txHawmfohkd vmI
olwdkhtemaRm*gudk i)drf;apawmfrl./ 15 udk,fawmfy_awmfrlaom tHhÓbG,ftrÈwdkhudk4if;?
oli,fwdkhuvnf;? 'g0d'f.om;awmftm; a[mRSE&z]pfapownf;[k AdrmefawmfY au=G;aujmf
ujonfudk4if;? ,ZfykaRm[dwftu(D;? usrf;y_qRmwdkhonf ujm;r]ifvsSif trsufxGufujI?
21;16 16
Tolwdkhonf tb,fodkhay]mqdkonfudk ujm;oavm[k a,×Ètm; ar;ujavaomf?
c
qm 8;2
igujm;./ Mdkhpdkholi,fwdkhMÈwfxJrS udk,fawmfonf csD;rGrf;c]if;udk y]ifqifawmfrlonfc [l
aompum;udk oifwdkhonf wRHwcgrsSrbwfbl;avm[k rdefhawmfrl./

21;8 a,½I\ bkef;toa&udk ajrBuD;ay:ü todtrSwfjyK urÇmw0ef;rS bk&m;zl;vmMuonfh wpfyg;trsK;d om;rsm;\ae&m


aMumif;udk c&pf0ifusrf;rsm;u tenf;i,fom rSwfwrf;wifcJh udk jynfu
h syaf ponf/ ukeo f nfrsm;onf ,Zfaumifukd aps;Bu;D
&m þtjzpftysuo f nfvnf; tygt0ifjzpfonf/ a,½Ionf pGm a&mif;csvsuf &yfa0;rS vmaomolrsm;xHrS tjrwfxw k Mf u
rdr&d iS b
f &k ifjzpfaMumif; &J0phH mG aMunmcJNh y;D vltyk Bf u;D onf 0rf; onf/ aiGvJvS,folrsm;onf EdkifiHwumoHk; aiGaMu;rsm;udk
ajrmufpmG yl;aygif;Muonf/ odaYk omf þvlrsm;onf rMumrDwiG f ukeo f nfrsm; vufcrH nfh Adrmefawmfo;kH aiG'*Fg;jzifh vJv, S af y;
EdkifiHa&;zdtm;ay;rIaMumifh udk,fawmfudk pGefYypfMuvdrfhrnf/ Muonf/ aiGvJvS,fEIef;udk rodMuaom EkdifiHjcm;om;rsm;udk
,aeYwGif xkdtjzpftysufudk oHvGifcufwe*FaEGaeYtjzpf vnf ; rMumcP vS n f h p m;avY & S d M uonf / bk & m;ocif \
atmufarhowd&Muonf/ xkdaeYonf tay:,Htm;jzifh c&pf tdrfawmfwGif olwdkYvkyfudkifaeaom pD;yGm;a&;vkyfief;aMumifh
awmfudk 0efrcH&ef owday;aeonf/ 0wfjyKudk;uG,f&ef vmMuaomolrsm;rSm pdwftaESmifht,Suf
21;12 þtBurd o f nf ocifa,½I Adrmefawmfukd 'kw, d tBurd f jzpf&onf/ þtcsuu f ocifa,½Itm; trsux f u G af ponf/
oefY&Sif;apjcif;jzpfonf (a,m 2;13-17 udk Munfhyg)/ bk&m;ociftm; udk;uG,fjcif;udk Mum;0ifaESmuf,Sufrnfh rnf
ukeo f nfrsm;ESihf aiGvvJ ,S o f rl sm;onf wpfyg;trsK;d om;rsm;ESihf onfht&mudk rqdk &yfwefY&rnf/
qdik af om &ifjyifwiG f wJrsm;xk;d xm;aomaMumifh ,Ofaus;aom
&SifróJc&pf0if 21;17 100

17
xdktcg olwdkhudkxm;cJhI r»d¸xJrSxGufy)D;vsSif aAoedRGmodkhu=GI xdknOfÙudk vGefap
awmfrl./

ocifa,×Èonf rnfonfhtRmtwGufrqdk qkawmif;Mdkifaujmif; ay]my]c]if;


£188^rm 11;20`26¤
18
eHeuftcsdefY r»d¸odkhy]efpOfwGif qmrGwfawmfrl./ 19 vrf;em;rSm oabFmozef;yif
wyifudkr]ifvsSif? xdktyifodkh u=GoGm;I tRGufudkom awGËawmfrlonfRSdaomf? ,ckrSpI
tpOf ry]wf oifYtoD;roD;apMSihf [k rdehf awmfrv l sSi?f xdt
k yifonfcsufc]i;f aoG¸ac]mufav./
20
wynfÙawmfwdkhonf r]ifvsSif? oabFmozef;yifonf csufc]if; aoGËac]mufygy)D
wum;[k thHÓIqdkuj./ 21;21
21
a,×Èuvnf;? igtrSefqdkonfum;? oifwdkhonf ,HkrSm;c]if;MSifhuif;aom ,Hkujnf * r 17;20?
c]if;RSdvsSif?* oabFmozef;yifY y_ouJhodkh oifwdkhy_Mdkifonfomru? xdkawmifudkyif aeRm vk 17;6?
rS aRG¸avmh? yifv,fYusavmh[kqdkvsSif qdkonftwdkif; z]pfvdrhfrnf/ 22 ,kHujnfc]if;ygvsuf ,m 1;6
21;22
yXemy_I qkawmif;orsSwdkhudk oifwdkhonf RujvdrhfrnfC[k rdefhawmfrl./ C
r 7;7

bmomaR;acgif;aqmifwdk¸u ocifa,×È tcGifhtmEmudk pdefac:c]if;


£189^rm 11;27`33? vk 20;1`8¤
23
Adrmefawmfodkh0ify]efI qHk;rÓ0g'ay;awmfrlpOfwGif? ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh 21;23
i
vlwdkhwGiftu(D;tuJz]pfaomolwdkhonf txHawmfodkh csOf;uyfI? udk,fawmfonf TtrÈ w 4;7
rsm;udk tb,ftcGifhiMSifh y_oenf;/ xdktcGifhudk tb,folay;oenf;[k ar; avsSmufujaomf?

21;19 a,½Ionf oabFmozef;yifukd tb,faMumifh used q f J ygNyDvm;/ oif\,HkMunfjcif;onf rnfrQcdkifoenf;/


cJo
h enf;/ ¤if;onf rpOf;pm;rqifjcifbJ vkyaf qmifjcif;r[kwf 21;22 a,½Iudk qkawmif;í ,HkMunf½Hkjzifh rnfonfht&mudk
yg/ vufawGUvkyaf qmifjyoaom yHOk yrmjzpfonf/ a,½Ionf rqdk&rnf[k þusrf;ydk'fu rqdkvdkyg/ bk&m;ocifonf uREkfyf
tESpfom&r&Sdaombmoma&;udk trsufxGufaMumif;jyo wdkY (odkY) olwpfyg;udk xdcdkufaprnfh qkawmif;csufrsm;(odkY) rdrd
cJo
h nf/ oabFmozef;yifonf ta0;rSMunfv h Qif Munfah umif; \obm0 (odkY) tvdkawmfESifhqefYusifonfh qkawmif;csuf
í teD;uyfMunfh½Iaomtcg toD;r&SdouJhodkYyif Adrmefawmf rsm;udk ay;awmfrrl nfr[kwyf g/ a,½Iajymaompum;onf rnf
onf wpf B ud r f M unf h p Of w G i f txif B uD ; zG , f & S d a omf v nf ; onfht&mudk rqdkay;rnf[k rqdkvdkay/ uREfkyfwdkY\awmif;
bk&m;ocifukd ½d;k om;pGmud;k uG,jf cif; r&daS omaMumifh ,Zfyal Zmf avQmufcsufrsm;onf bk&m;ocifEdkifiHawmf\ ed,mrrsm;ESifh
jcif;rsm;ESihf tjcm;vkyaf qmifcsurf sm;onf Avmoufoufom udkufnDrSom jynfhpHkvdrfhrnf/ uREkfyfwdkY\ ,HkMunfcsuf cdkifrm
jzpfMuonf (21;43 udk Munfhyg)/ oifonf ,HkMunfjcif;&Sd vmavav qkawmif;csurf sm;onf tvdak wmfEiS hf udu k n f aD v
oa,mifxif&aomfvnf;? vufawGUvkyfaqmifjcif;r&Sdygu avjzpfvsuf bk&m;ocifonfvnf; 0rf;ajrmufpGmay;oem;
aoGUajcmufí toD;roD;aom oabFmozef;yifuJhodkY jzpfvdrfh awmfrlvdrfhrnf/
rnf/ ppfrSefaom,HkMunfjcif;qdkonfrSm bk&m;ocif\ EdkifiH 21;23-25 a,½I acwf&Sd urÇmavmuBuD;onf uREkfyfwdkY\
awmftwGuf toD;oD;jcif;jzpfonf (oabFm ozef;yif vuf&Sd urÇmavmuBuD;uJhodkYyif ynm? *kPf? &mxl;? tquf
taMumif; ydkrdkodvdkygu rm 11;13-26 &Sd rSwfpkudk Munfhyg) toG,f ponfh tcGifhtmPmESifhqdkifonfh trSwfvu©Pmudk
21;21 uREkfyfwdkY ,HkMunfjcif;&Sdí oHo,r&SdvQif awmifrsm; &SmwwfMuonf/ odaYk omf a,½I\tcGit hf mPmonf tjyifyef;
udk a&TUEdkifonfqdkaom ocifa,½I\pum;udk vltrsm;u ESirhf qdik b
f J ud,
k af wmfrnfojl zpfonfqakd om tcsuaf Mumifh &&Sd
tHth m;oifMh uonf/ a,½Ionf wynhaf wmfrsm;tm; qkawmif; jcif;jzpfonf/ a,½I\aemufvu kd rf sm;jzpfMuaom uREyfk w
f tYkd m;
jcif;udk rsufvSnfhynmuJhodkY toHk;csvsuf awmifudka&TUjcif;qdk bk&m;ocifonf tcGifhtmPmukd ay;xm;aomaMumifh uREfkyf
aom vkyfaqmifrIudk jyoap&ef r&nf&G,fcJhyg/ odkYaomf wdkYonf udk,fawmf\udk,fpm; ,HkMunfpdwfcspGmjzifh ajymqdk
awmifrsm;ESifh uREkfyfwdkY\ ,HkMunfjcif;r&Sdjcif;udk av;eufpGm vkyfaqmifEkdifygonf/ oifonf oif\tcGifhtmPmudk toHk;
axmufjyaejcif;jzpfonf/ oifonf rnfonfhawmifrsKd;ESifh jyKaeygovm;/
&ifqdkifae&oenf;/ xdktaMumif;udk bk&m;ocifxH ajymjyNyD;
101 &SifróJc&pf0if 21;33

24
a,×Èu? igonf wpHkwckudk ar;OD;rnf/ oifwdkhaz]vsSif TtrÈrsm;udk tb,f
tcGifhMSifhigy_onfudk igay]mrnf/ 25 a,m[ef.AwÖdZHwRm;onf tb,fu z]pfoenf;/
bkRm;u z]pfoavm/ vlu z]pfoavm[k ar;awmfrl./ xdkolwdkhonf tcsif;csif;qifc]ifI
bkRm;u z]pfonf[k igwdkhaz]vsSif? oifwdkhonf a,m[efudk tb,faujmifh r,Hkoenf;[k
ar;avOD;rnf/ 26 vluz]pfonf[k igwdkhaz]vsSif vlrsm;udk aujmufR./ taujmif;rlum;?
vltaygif;wdkhonf a,m[efudk yaRmzufuJhodkh xifrSwfuj.[k tcsif;csif;qifc]ify)D;rS?
27
tu„Mfkyfwdkhrodyg[k a,×Ètm; y]efay]muj./ udk,fawmfuvnf;? xdktwl TtrÈ
rsm;udk tb,ftcGifhMSifhigy_onfudk igray]m/

ocifa,×Èonf om;MSpfa,mufyHkOyrmudk a[mujm;c]if;


£190¤
28
21;28 oifwdkhonf tb,fodkh xifujoenf;/ wpHkwa,mufaomolY om;MSpfa,mufRSd./
p
21;33 om;tu(D;qDodkh oGm;I ighom;? ,aeh ighpyspfO,smOfp odkhoGm;I vkyfaqmifavmh[k qdkvsSif?
29
om;uigroGm;bl;[k y]efay]maomfvnf;? aemufrS aemifwRI oGm;av./
30
tbonf tc]m;aomom;qDodkh oGm;I aRS¸enf;twlqkdvsSif? om;u oGm;ygrnf
tbocif[k qdkaomfvnf; roGm;bJae./
21;31 31
q
vk 7;29 xkdom;MSpfa,mufwdkhwGif tb,folonf tb.tvdkudkaqmifoenf;[k ar;awmf
Z
vk 7;50 rlvsSif? om;tu(D;aqmifygonf[k avsSmufujaomf? a,×Èuvnf; igtrSefqdkonfum;?
21;32 tcGefcHwdkhqMSifh y]nfwefqmwdkhZonf oifwdkhtRif bkRm;ocif.MdkifiHawmfodkh 0ifwwfuj./
ps
r 3;1`12
n
vk 3;12? 13
32
taujmif;rlum;? a,m[efonf az]mifhrwfaomtusifhudkusifhIps oifwdkhqDodkh vmaomf
vnf; oifwdkh r,Hk ujnfuj/ tcGefcHwdkhnMSifh y]nfwefqmwdkhrlum; ,Hkujnfuj./ xdktaujmif;
udk oifwdkhonf r]ifaomfvnf; ,Hkujnfrnftaujmif; aemufwzef aemifwrRuj/

ocifa,×Èonf qdk;npfaomtvkyform;rsm;taujmif; yHkOyrmudk a[mujm;c]if;


21;33 £191^rm 12;1`12? vk 20;9`19¤
#
qm 80;8
33
X
a[RSm 5;1`7 tc]m;aomOyrmudk em;axmifujavmh/ tdrfRSifwOD;onf pyspfO,smOfudk pdkufysKd;
!
r 25;14? 15 I? #
apmifRef;udk vkyfy)D;rS pyspfoD;e,fRmusif;udk wl;av./ rSDcdkRmvifhpifX udkvnf;

21;23-27 zm&d&w JS o
Ydk nf ocifa,½IrnfoUl xHrS tcGit hf mPm bk&m;ocif\tvdak wmfukd aqmifvo kd nf[k ajymMuaomfvnf;
&onfudk odvdkMuonf/ a,½Iu ol\ tcGifhtmPmonf tjrJyif pum;em;raxmifMuacs/ olwdkYonf trSefwu,f
bk&m;ocifxHrS vmonf[k ajymygu bk&m;ocifudk vGefusL; r&G,f&nfbJajymMujcif;omjzpfonf/ uREkfyfwkYd\ESvHk;om;rsm;
onf[k pGyfpGJMuvdrfhrnf/ rdrd\udk,fydkiftcGifhtmPmESifh bk&m;ocifESifh a0;aeonfhtcg bk&m;ocifudk emcHcsif[ef
vkyo f nf[k qdyk gu vltyk Bf u;D onf a,½Ixuf zm&d&w JS üYkd ydí
k aqmifygu tvGeftEÅ&m,fBuD;ayonf/ tb,faMumifhqkd
tcGifhtmPm&Sdonf[k oabmaygufMuvdrfhrnf/ odkYaomf aomf bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY\pdwf&if;trSefudk odawmfrl
a,½Ionf olwdkY\pdwf&if;trSefudk az:jyrnfh tjcm; rqdkif onf/ uREkfyfwdkY\tjyKtrlonf ajymonfhpum;ESifh udkufnD
onfhar;cGef;wpfckudk ar;cJhonf/ olwdkYonf tajzudk vdkcsif &rnf/
onfr[kwfbJ a,½Itm; axmifacsmufqifjcif;omjzpfonf/ 21;33 þyHkOyrmwGif t"duyg0ifolrsm;rSm (1) ajrydkif&Sif -
zm&d&SJwdkYonf olwdkY\tjrifESifh tusKd;udk taxmuftul jyKrS bk&m;ocif? (2) pyspfO,smOf - £oav&vvlrsKd;? (3) tvkyf
omvQif or®mw&m;udk vdkcsifaMumif; a,½Iu jyocJhonf/ orm;rsm; - ,k' bmoma&;acgifaqmifrsm;? (4) ajrydkif&Sif\
21;25 ESpfjcif;q&ma,m[ef\taMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu uRefrsm; - bk&m;ociftay: opöm&Sdí £oa&vvlrsKd;wdkY
&Sirf óJc&pf0if tcef;Bu;D 3 ESihf &Siaf ,m[efc&pf0if tcef;Bu;D tm; a[majymonfh ya&mzufESifh ,Zfyka&m[dwfrsm;? (5)
1 udk Munfhyg/ om;awmf - a,½Ic&pf (21;38) ESifh (6) tjcm;tvkyform;
21;30 emcHygrnf[k ajymaomfvnf; em;raxmifaomom; rsm; - wpfyg;trsK;d om;rsm;jzpfMuonf/ a,½Ionf bmoma&;
onf a,½Ivufxuf&Sd £oa&vvlrsKd;udk yHkaqmifaeonf/ acgif;aqmifrsm;\ vlowf&ef vQKdU0SufMuHpnfrIudk azmfxkwfcJh
&SifróJc&pf0if 21;;34 102

aqmufav./ vkyfaqmifaomolwdkhtm; O,smOfudkiSg;I tc]m;aomy]nfodkh oGm;av./!


34
toD;oD;csdefaRmufaomtcg? toD;udk cHapc]if;iSg i,fom;wdkhudk O,smOfapmifhwdkhRSdRm
odkh apv…wfav./
35
xdkolwdkhonf i,fom;rsm;udk brf;y)D;vsSif wOD;udk ×dkufI? wOD;udk owfI? wOD;udk 21;35
%
6Rm 24;21?
cJMSifhypfuj./% 36 aemufwzef tRifxufrsm;aom tc]m;i,fom;wdkhudk apv…wfy]efvsSif? r 23;34? 37?
O,smOfapmifhwdkhonf aRS¸enf;twl y_uj./ 37 aemufqHk;Y O,smOfRSifu? xdkolwdkhonf igh a[A]J 11;36? 37
om;udk tm;emujvdrfhrnf[k qdkI rdrdom;udk apv…wfav./
38
O,smOfapmifhwdkhonf om;udkr]ifvsSif? Tolonf tarGcHz]pf./E vmuj? olËudkowfI 21;38
ol.tarGOpPmw udk ,lujukefthH[k tcsif;csif;wdkifyifI? 39 O,smOfRSif.om;udk brf;,ly)D;rS E
a[A]J 1;2
w
O,smOfy]ifodkh xkwfI owfypfuj./ qm 2;8
40
odkhz]pfvsSif? O,smOfRSifonf vmaomtcg? O,smOf apmifhwdkhudk tb,fodkhy_rnfenf;[k
ar;awmfrl./
41
yRdowfwdkhuvnf;? xdkvlqdk;wkdhtm; qdk;aomzsufqD;c]if;udk pDRifygvdrfhrnf/ toD; 21;41
x
oD;csdefwGif toD;udkquftHhaom tc]m;vlwdkhtm; xkdO,smOfudk iSg;ygvdrfhrnfx[k avsSmuf w 13;46
uj./
42
a,×Èuvnf;? wdkufudk wnfvkyfaomolrsm; y,fxm;aomausmufonf aemuf 21;42
'
wzef wdkufaxmifhtxG#fzsm;odkh aRmufy]ef./ xdktrÈonf xm0RbkRm;y_awmfrlaomtrÈ qm 118;22? 23?
w 4;11
z]pf./ igwdkhrsufarSmufYvnf; tHhÓbG,fz]pf.' [laompum;udk usrf;pmY oifwdkhonf
wRHwcgrsS rbwfbl;oavm/
43
xdkaujmifhigqdkonfum;? bkRm;ocif.MdkifiHawmfudk oifwdkhrSMÈwfI" MdkifiHawmf. 21;43
"
r 8;12
toD;udk oD;tHhaomvlrsKd;tm; ay;RvwHh/ 44 tujifolonf xdkausmuftay:odkhus./
xdkolonfusKd;vwHh/ tujifol.tay:odkh xkdausmufonfus.? xdkolonf nufnufauj
vwHh[k rdefhawmfrl./
45
xdkOyrmpum;udk ,ZfykaRm[dwftu(D;MSifh zmRdRSJwdkhonf ujm;RvsSif? rdrdwdkhudk
RnfaqmifI a[may]mawmfrlonfudkoduj./ 46udk,fawmfudk brf;qD;c]if;iSg RSmu(Haomf 21;46
e
21;11? 26
vnf;? pka0;aomolrsm;udk aujmufuj./ taujmif;rlum;? xkdolwdkhonf udk,fawmfudk
yaRmzufuJhodkh xifrSwfuj./e

onf (21;45)/ vmonf (w 4;11? 1ay 2;7)/


21;37 uREyfk w
f t
Ykd m; arwåmawmfEiS hf wdxYk Ed idk &f eftwGuf bk&m; 21;44 a,½Ionf þyHkaqmifcsufudk toHk;jyKvsuf ausmuf
ocifonf rdrdom;awmfudk apvTwfcJhonf/ a,½I\ pHkvif wpfw;kH onf vlw\Ykd wHjYk yefyt
kH oD;oD;t& olwt
Ykd ay:wGif rwl
aomtoufwm? a[majymonfh EIwfuywfawmfor®mw&m;? nDaomtusKd;oufa&mufrIudk jzpfapaMumif;udk ajymjycJhonf
arwåmjzifh ,ZfylaZmfjcif;wdkYonf uREkfyfwdkYtm; udk,fawmf\ (a[&Sm 8;14-15? 28;16? 'H 2;34? 44? 45)/ vlwdkYonf xkd
pum;udk em;axmifí t&Sio f ciftjzpfvufcu H m aemufawmf ausmuftay:wGif wnfaqmufí rsm;pGmwdkYonf xdkausmuf
odkY vdkufaponf/ bk&m;ocif\qkaus;Zl;jzpfaom om;awmf tm;jzifh xdrdívJMu\/ aemufqHk;w&m;pD&ifjcif;wGif bk&m;
udkjiif;y,fygu bk&m;ocif udk,fawmfwdkiftm; jiif;y,fjcif; ocif\ &efolwkdYonf xdkausmuf\ zdacsjcif;udk cH&Muvdrfh
jzpfonf/ rnf/ tqHk;wGif wnfaqmufaomausmufjzpfonfh c&pfawmf
21;42 a,½Iu “wkdufudkwnfvkyfaomolrsm; y,fxm;aom onf zdacsaom ausmuf jzpfvmvdrfhrnf/ ,cktcsdefwGif
ausmuf” [k rdrdudk,fudk ñTef;cJhonf/ a,½Ionf rdrdvlrsm; udk,fawmf onf tjypfcGifhvTwfjcif;ESifh oem;jcif;udk ay;awmf
\ jiif;y,fjcif;udk cHc&hJ aomfvnf;? ud,k af wmfonf taqmuf rlaomfvnf; aemifwGif w&m;pD&ifvdrfhrnf/ uREkfyfwdkYonf
tOD;opfjzpfaom toif;awmf\ wdu k af xmift h xG#tf zsm;jzpf
103 &SifróJc&pf0if 22;14

ocifa,×Èonf r*Fvmaqmifpm;aomufyGJyHkOyrmtaujmif;udk a[mujm;c]if;


£192¤

22;2
y
r 13;24
22 wzef a,×Èonf OyrmudkaqmifI yRdowfwdkËtm; rdefhr+Gufawmfrlonfum;?
2
aumif;uifMdkifiHawmfonf rdrdom;tbdkh xdrf;r]m;r*FvmaqmifyJGudk pDRifaom
22;3 rif;u(D;MSifhwl./y 3 xdkrif;u(D;onf bdwfy)D;aomolwdkhudk ac:apc]if;iSg vkvifwdkhudk ap
z
r 21;34 v…wfz aomtcg xdkolwdkhonf rvmbJaeuj./
22;4
4
wzef tc]m;aomvkvifwdkhudk apv…wfIA ighyJGudk igy]ifqify)D/ MGm;rSpaom qlz»d;
A
r 21;36 aom wdRpQmefrsm;udk owfIy)D;y)D/ tvHk;pHkwdkhonf toifhRSdy)D/ r*FvmaqmifyJGodkh vmujyg[k
bdwfy)D;aomolwdkhtm; ay]muj[k rSmvdkufy]ef./
5
odkhaomfvnf; xdkolwdkhonf em;raxmifbJ tcsKd¸wdkhonf rdrdv,fodkhoGm;uj./ tcsKd¸
wdkhonf ukefoG,fRmodkh oGm;uj./ 6 u=Gif;aomolwdkhonfvnf; vkvifwdkhudk brf;qD;I
22;7 nÇOf;qJc]if;? taoowfc]if;udk y_uj./ 7 xdkrif;u(D;onf ujm;vsSif trsufxGufI ppfcsD
b
vk 19;27 apoz]ifh? vltoufudkowfaom xdkolwkdhudk ty)D;vkyfu(HIb olwdkh.r»d¸udk rD;×dȸav./
8
xdkaemufrS rif;u(D;onf vkvifwdkhudkac:I ig.r*FvmaqmifyJGonf toifhRSd./
ac:bdwfaomolwdkhonf rxdkufrwefaomaujmifh? 9 vrf;rvrf;ujm;odkhoGm;I awGËorsS
aomolwdkhudk yJGodkh ac:bdwfuj[k trdefhawmfRSdonftwdkif;? 10 vkvifwdkhonf vrf;rsm;odkh
xGufoGm;I aumif;raumif;awGËorsSaom vltaygif;wdkhudk pka0;apI yJGawmfY ty]nfÙ
RSdav./
11
rif;u(D;onf yJGYavsmif;aomolwdkhudk ujnfÙ×Èc]if;iSg 0ifawmfrlaomtcg? r*Fvm
22;12
r
r 20;13? 26;50 aqmif y JG.t0wfudk r0wfaomolwa,mufudk r]ifvsSif? 12 taqG?r r*FvmaqmifyJG.t0wf
rRSdbJ tb,faujmifh0ifoenf;[k ar;awmfrlonfudk xkdolonf ray]mMdkifbJae./
22;13 13
xdktcg rif;u(D;onftc)HtRHwdkhtm; xdkol.vufac]udk wkyfaMSmifavmh/ idkau=G;c]if;
,
r 8;12
tHoGm;cJu(dwfc]if;RSdRm? y]iftRyfarSmifrdkufxJodkh ,loGm;csvdkufuj[k trdefhawmfRdS./,
14
xdkodkh ac:awmfrlaomoltrsm;RSdaomfvnf;? aRG;aumufawmfrlaomol enf;onf
[k rdefhawmfrl./

udk,fawmfhtm; ,ckyif a&G;cs,fMu&rnf/ 22;11-12 {nfhonfrsm;tm; pm;aomufyGJtwGuf 0wfpHkay;


22;1-4 þ,Ofaus;rIwGif pm;aomufyGJü zdwfMum;onfhtcg jcif;rSm "avhwpfcjk zpfonf/ xk0d wfpu kH kd r0wf&ef pOf;pm;&Jp&m
2 Burd f zdwMf um;&onf/ yxrtBurd zf w d af c:jcif;ü vma&muf yifr&Sdyg/ xkdodkYvkyfcJhygu zdwfMum;aomtdrf&Sifudk apmfum;
&ef zdwMf um;Ny;D ? 'kw,
d tBurd w f iG f tpm;taomufrsm; tm;vH;k jcif;jzpfNyD;? armufrmaomaMumifh xdk0wfpHkudk r0wfvdk[k ,lq
tqifoifjh zpfaMumif; today;aMunmjcif;jzpfonf/ þyHjk yif Ekdifovdk r*Fvmaqmiftcrf;tem;ü ryg0ifvkd[kvnf; ,lq
wGif &Sifbk&ifonf {nfhonfrsm;tm; 3 Budrf zdwfMum;cJhonf/ Ekid yf gonf/ r*Fvmaqmif0wfpo kH nf bk&m;ocif\Edik if aH wmfoYkd
bk&m;ocifonf xm0&wnfrnfh tpm;taomufyüJG uREykf w f Ykd 0ifa&muf&mwGif vdktyfonfhajzmifhrwfjcif;udk yHkaqmifonf/
ukd yg0ifapvdkonf/ xkdYaMumifhvnf; uREkfyfwdkYxH zdwfac:jcif; c&pfawmfonf ,HkMunfolrsm;tm;vHk;udk bk&m;ocifa&SUü
udk tBudrfBudrfay;ydkYcJhjcif;jzpfonf/ udk,fawmf\zdwfMum;jcif; vufcHEdkifzG,fjzpfaponf/ c&pfawmfonf vltm;vHk;twGuf
udk oif vufcHygNyDvm;/ ajzmifhrwfjcif;0wfpHkudk jyifqifay;cJhonf/ odkYaomf ta,muf
pDwikd ;f onf bk&if\pm;aomufyüJG yg0ifEikd &f eftwGuf xk0d wfpkH
udk 0wfqifMu&rnf/ vlwdkif;udk zdwfac:aomfvnf; uREkfyfwkdY
onf tqifoifhjzpfMu&rnf/ u,fwifjcif;ESifh ajzmifhrwfjcif;
0wfpt kH aMumif;udk ydrk o
kd &d v
Sd ydk gu qm 132;16? a[&Sm 61;10?
Zm 3;3-5? Asm 3;4? 5? 19;7-8 wkdYudk Munfhyg/
&SifróJc&pf0if 22;15 104

bmomaR;acgif;aqmifrsm;onf ocifa,×Ètm; tcGefay;c]if;taujmif;udk ar;r]ef;c]if;


£193^rm 12;13`17? vk 20;20`26¤
15
xdktcg zmRdRSJwdkhonf xGufoGm;y)D;vsSif? igwdkhonf ol.pum;udk acsmif;ar]mif;I
ty]pfy_cGifhudk tb,fodkhRMdkifoenf;[k ar;r]ef;wdkifyify)D;rS? 16rdrdwynfÙwdkhMSifh a[×k'f 22;16
u
rm 3;6
wynfw Ù dkhuudk txHawmfodkh apv…wfI tRSifbkRm;? udk,fawmfonf opPmRSdyg./ tb,foludk
rsSraujmuf? vlrsufMSmudk raxmufbJ bkRm;ocif.wRm;vrf;udk [kwfrSefpGm y]awmf 22;17 c
rlonfudk tu„Mfkyfwdkhodujyg./ 17 odkhz]pfI udk,fawmfonf tb,fodkh xifawmfrloenf;/ r 17;25
uJombkRiftm; tcGefcudk quftyfoavm? rquftyfoavm tu„Mfkyfwdkhtm; rdefhawmfrl
yg[k ar;avsSmufuj./
18
a,×Èonf xdkolwdkh. qdk;npfaomoabmudk odawmfrlvsSif? vsSKd¸0Sufaomolwdkh?
tb,faujmifh ighudk pHkprf;aMSmifhRSufujoenf;/ 19 tcGefaiGwy]m;udk y]yg[k rdefhawmfrl
I? a'emRdwy]m;udk ,lcJhuj./20 TyHk Tvdyfpmum;? tb,fol.yHk tb,fol.vdyfpm
z]pfoenf;[k ar;awmfrlvsSif?
21
uJombkRif.yHk? vdyfpmz]pfygonf[k avsSmufujaomf? a,×Èuvnf;? uJombkRif 22;21 *
aRm 13;7
.OpPmudk uJombkRiftm; qufay;ujavmh/* bkRm;ocif.OpPmudkum; bkRm;ociftm;
qufay;ujavmh[k rdefhawmfrl./
22
xdkolwdkhonf ujm;RvsSif tHhÓI txHawmfrS xGufoGm;uj./

bmomaR;acgif;aqmifrsm;onf ocifa,×Ètm; xar]mufc]if;taujmif;udk ar;r]ef;c]if;


£194^rm 12;18`27? vk 20;27`40¤
22;23
23
xar]mufRSify]efc]if;rRSd [lI t,lRSdaomZ'<KuJC wdkhonf xdkaehY txHawmfodkh csOf; C
w 23;8

22;15-17 bmoma&;tkyfpkjzpfaom zm&d&SJwkdYonf a&mrwdkY aeaomaMumifh ,k'vlrsKd;wkdYonf tcGefay;&jcif;udk rkef;wD;


ygvufpwdik ;f jynftm; odr;f ydu k jf cif;udk qefu Y siMf uonf/ Edik if H Muonf/ '*Fg;ay:&Sd uJombk&if\yHku £oa&vEdkifiHonf
a&;ygwDonf tEÅdya[½k'fESif a&mrwdkY\ EdkifiHa&;ay:vpDudk a&mrvufatmufcjH zpfaMumif;udk tpOfrjywf owd&aponf/
axmufcMH uonf/ yHrk eS t f m;jzifh þvlpEk pS pf o k nf &eforl sm;jzpf 22;19 a'em&dwpfjym;onf tvkyo f rm;wpfO;D \ wpfaeY vkyf
Muonf/ odaYk omf olwo Ydk nf a,½Itm; qefu Y si&f mwGif yl;aygif; tm;cjzpfonf/
Muonf/ olwo Ykd nf ud, k af wmfth m; acsmifyw d rf Nd y[D k wGucf suf 22;21 a,½Iu uREfkyfwdkYwGif EdkifiHESpfck&SdaMumif;udk jyovsuf
vnf; xkdESpfzGJU\udk,fpm;vS,frsm;onf a&mrwdkYtm; tcGef tqdkygaxmifacsmufudk a&Smif&Sm;cJhonf (1ay 2;17)/ EkdifiH
qufojcif;ESifh ywfoufí ar;jref;Muonf/ tu,fí a,½I wGif Edik if o
H m;vkyo f nft
h cg rdrw d &kYd &Sad om 0efaqmifrEI iS hf tusK;d
u uJombk&iftm; tcGefqufo&rnf[k ajymygu wpfyg; aus;Zl;rsm;twGuf aiGaMu;ay;Mu&onf/ aumif;uifEdkifiHü
wnf;aombk&ifjzpfol bk&m;ociftm; qefu Y sio f nf[k zm&d&JS Edik if o
H m;jzpfonft h cg rdr\ d emcHrEI iS hf qufuyftyfErHS uI kd bk&m;
wdkYu pGyfpGJMuvdrfhrnf/ tu,fí tcGefudkray;&[k ajymygu ociftm;ay;&ef uwdjyK&rnf/
EdkifiHa&;ygwDrS vlwdkYonf a,½Itm; ykefuefrIjzifh a[½k'fxH 22;23 zm&d&EJS iS hf a[½k'\ f vlwo Ykd nf a,½Itm; axmifacsmuf
ydYk Muvdrrhf nf/ þtrIwiG f zm&d&w JS o
Ykd nf bk&m;ocif\ynwfukd qifí r&aomtcg Z'´KuJwkdYu wzefBudK;pm;Muonf/ yxr
cspfjrwfEdk;jcif;r&Sdovdk a[½k'f\EdkifiHa&;ygwD0ifwdkYonfvnf; usrf; ig;usrf; (urÇmOD;rS w&m;a[m&musrf;) wGif xajrmuf
a&mrwd\ Yk w&m;rQwrIukd cspjf rwfE;kd jcif;r&Sad cs/ a,½I\tajz jcif;taMumif;udk wdu k ½f u
kd rf oGeof ifxm;aomaMumifh xajrmuf
onf olwkdYESpfOD;pvHk;\ qdk;npfaompdwfxm;udk azmfxkwfí jcif;taMumif;udk r,HkMunfMuacs/ zm&d&SJwdkYonf yxrusrf;
t&Suf&aponf/ ig;usr;f xJü xajrmufjcif;taMumif;ygonf[k &Si;f jyEkid pf rG ;f r&Sd
22;17 ,k'vlrsKd;wdkYonf a&mrtpdk;&udk axmufyHh&eftwGuf aomaMumifh Z'´KuJwkdYu a,½Itm; tuGufqifí&NyD[k xif
tcGefay;Mu&onf/ xdkaiGonf uJombk&if\ b@mwdkufxJ rSwfMu\/ odkYaomf a,½Ionf olwdkYtm; tjcm;enf;vrf;jzifh
odkY wdkuf½dkufa&muf&SdoGm;NyD;? omoemyvlwdkY\ bk&m;ausmif; jyocJhonf/ (22;31? 32 wGif a,½I\tajzudk Munfhyg)/
rsm;ESihf a&mrvlUabmif\ysujf ym;aeaomvlaerIypkH u H akd xmufyhH
105 &SifróJc&pf0if 22;36

22;24 uyfI? 24 tRSifbkRm;? vlrnfonfum; om;rRSdbJaovsSif? ol.r,m;udk olËnDodrf;,lI


i
wRm; 25;5? 6
tpfudk trsKd;ry]wf qufMG,fap[k armaRS pDRifygy)D/i 25 tu„MfkyfwdkhwGif nDtpfudkckepf
a,mufRSdyg./ tpfudktu(D;onf rdef;rMSifhpHkbufI om;rRSdbJaooz]ifh rdrdr,m;udk rdrdnDMSifh
usefRpfap./ 26 xdktwl wa,mufaemufwa,muf ckepfa,mufaomnDtpfudkwdkhonf xdk
rdef;rMSifh pHkbufy)D;rS aouj./ 27 aemufqHk;Y rdef;ronfvnf; aoav./ 28 odkhz]pfI
xar]mufRmumvY xdkrdef;ronf ckepfa,mufaomnDtpfudkwdkhwGif tb,fol.r,m; z]pf
Rygrnfenf;/ xdkoltaygif;wkdhonf xdkrdef;rMSifhpHkbufc]if;udk y_ujy)D[k ar;avsSmufuj./
22;29
p
29
a,×Èuvnf;? oifwdkhonf usrf;pmudk em;rvnf?p bkRm;ocif.wefcdk;awmfudk
a,m 20;9
rodaomaujmifh rSm;aomt,ludk ,luj./ 30 xar]mufRmumvY pHkbufc]if;udkry_? xdrf;r]m;
22;32 ay;pm;c]if;udk ry_/ 31 aumif;uifom; bkRm;ocif.wrefawmfuJhodkh z]pfuj./ 32 xdkrSwyg;
q
xG 3;6? aovGeaf omolwhkd onf xar]mufc]i;f tRmrSm? bkRm;ocifu? igonf tmA][. H bkRm;? $Zmuf
w 7;32
.bkRm;? ,mukyf.bkRm;q z]pfonf[k oifwdkhtm; rdefhr+Gufawmfrlaujmif;udk oifwdkhonf
rbwfbl;oavm/ bkRm;ocifonf aoaeaomolwdkh.bkRm;r[kwf? toufRSifaomol
22;33 wdkh.bkRm; z]pfawmfrlonf[k rdefhawmfrl./
Z
r 7;28 33
yRdowfrsm;wdkhonf ujm;RvsSif qHk;rÓ0g'ay;awmfrlonfudk tHÓc]if;RSduj./Z

bmomaR;acgif ; aqmif r sm;onf ocif a ,×È t m; tuj D ; r] w f q H k ; ynwf t auj m if ; ud k


22;35 ar;r]ef;c]if; £195^rm 12;28`34¤
34
ps
vk 7;30? 10;25? Z'<KuJwdkh.pum;udk acsawmfrlaujmif;udk zmRdRSJwdkhonfujm;vsSif pka0;ujI? 35 ol
11;45 wdkht0iftygz]pfaomusrf;wwfwa,mufps onfudk,fawmfudkpHkprf;aMSmifhRSufc]if;iSg? 36 tRSif
bkRm;? ynwÖdusrf;Y tb,frnfaomynwfonf omIu(D;oenf;[k ar;avsSmufaomf?

22;24 arma&StaMumif;udk ydrk o kd &d v


dS ykd gu xGuaf jrmuf&musr;f xGufajrmuf&musrf; 3;6 wGif ygaom usrf;ydk'fjzifh tajzay;
14 wGif Munfhyg/ cJhonf/ bk&m;ocifonf tmjA[H? £ZufESifh ,mukyfwdkYudk
22;24 ynwfw&m;u trsK;d orD;\a,mufsm;onf om;r&bJ aovGefNyD[k ,lqygu “igonf tmjA[H\ bk&m;? £Zuf\
aoqH;k cJvh Qif xko d \
l nDonf rkq;kd rudv k ufxyfí apmifah &Smuf bk&m;ESifh ,mukyf\ bk&m;jzpfonf” [k ajymrnfr[kwfacs/
&rnf[k qdkonf (w&m; 25;5? 6)/ þynwfw&m;onf rdrd bk&m;ocif\tjrifwGif olwdkYonf touf&SifaeMuonf/
ud,
k uf kd &yfwnfEikd pf rG ;f r&Sad om txD;useo f nfh trsK;d orD;rsm; a,½Ionf ypöKyeÜ u f mvudk toH;k jyKvsuf ,HMk unforl sm;tm;vH;k
udk umuG,fay;onf/ cHpm;&rnfh xajrmufjcif;ESihf xm0&touftaMumif;udk ñTejf y
22;29? 30 Z'´KuJwdkYu aumif;uifbHkü vufxyfjcif;onf cJhonf/
rnfuJhodkY &Sdrnfenf; [k a,½Itm; ar;Muonf/ a,½Iu 22;34 Z'´KuJwkdY bmrQ jyefrajzEdkifaomaMumifh? zm&d&SJwdkY
aumif;uifbHkonf rnfonfht&mESifhwlaMumif;udk od&efxuf 0rf;omMuvdrfhrnf[k uREkfyfwdkY xifaumif;xifMuvdrfhrnf/
bk&m;ocif\ wefcdk;awmfudk od&ef ydkíta&;BuD;aMumif;udk olwt Ykd m; Z'´Kuw
J uYkd tjraJ xmifacsmufqifaecJah om ar;cGe;f
ajymcJhonf/ rnfonfhacwfESifh ,Ofaus;rIwGifrqdk xm0& udk ocifa,½Iu ajzMum;ay;cJhaomfvnf;? zm&d&SJ wdkYonf
touftaMumif; ,lqyHkonf vuf&Sdb0\ tawGUtMuHK tvGefrmeBuD;aomaMumifh udk,fawmfhtm; txifrBuD;Muacs/
tay:wGif tajccHavh&o dS nf/ xm0&touf? aumif;uifbEkH iS hf a,½I\tajzonf olwt Ykd m; Z'´Kuw J t
Ykd ay:wGif oDMoavmf*sD
bk&m;ociftaMumif;udk olUenf;olU[efjzifh pOf;pm;&efr[kwf ydkif;ü atmifyGJcHaponf/ odkYaomfolwdkYonf or®mw&m;udk
acs/ rSm;,Gif;aomt,ltqrsm;onf usrf;pmudk em;rvnf oif,&l efxuf a,½Itm; ESyd u f yG &f efuo kd m pdw0f ifpm;Muonf/
aomaMumifh ay:aygufvmonf[k a,½I ajymqdkcJhonf/ 22;35-40 ynwfaygif; 600 ausmf csrSwfcJhMuaom zm&d&SJ
aumif;uifbHkonf rnfonfhyHkpHrsKd;jzpfvdrfhrnfenf;[laom wdo Yk nf rnfonfh ynwfonf ydt k a&;Ny;D rnfonfyh nwfonf
t&mukd pOf;pm;jcif;xuf bk&m;ocifESifhqufqHa&;udkom ydk odyfta&;ryg ponfwdkYudk cGJjcm;&ef rMumcP BudK;pm;cJhMu
ítm½kpH u kd Mf u&rnf/ wpfaeYwiG f odMu&rnfjzpfNy;D ? uREyfk w f \Ykd onf/ xkaYd Mumifh olwt Ykd xJwiG f ynwfw&m;udk uRr;f usiaf om
arQmfvifhxm;onfxuf ydkrdkBuD;jrwfayvdrfhrnf/ q&mwpfO;D u ocifa,½Itm; rnfonfyh nwfonf tBu;D qH;k
22;31? 32 Z'´KuJwkdYonf yxrusrf;ig;usrf;udkom bk&m; jzpfoenf;[k ar;cJhonf/ a,½Ionf w&m; 6;5 ESifh 0wf
ocif\EIwu f ywfawmftjzpf vufcMH uaomaMumifh a,½Ionf 19;18 udk udk;um;vsuf ajymMum;cJhonf/ þynwfESpfckudk
&SifróJc&pf0if 22;37 106

37
a,×Èu? oif.bkRm;ocif xm0RbkRm;udk pdwfMSvHk; tu=Gif;rJh OmEfRSdorsSMSifh 22;37
n
wRm; 6;5
cspfavmh? n [laomynwfonf yXrynwfz]pf./ 38 u(D;r]wfaomynwfvnf; z]pf./ 39 xdk 22;39
rSwyg; udk,fMSifhpyfqdkifaomoludk udk,fMSifhtrsScspfavmh # [laom 'kwd,ynwfonf #
0wf 19;18?
yXrynwfMSifh oabmwl./ 40 TynwfMSpfyg;wdkhum; ynwÖdusrf;MSifh tem*wÖdusrf;RSd r 5;43
22;40
orsSwdkh. tcsKyftc]myif z]pfownf;X [k rdefhawmfrl./ X
r 7;12

bmomaR;acgif;aqmifwdk¸u ocifa,×È ar;cGef;udk raz]Mdkifujc]if;


£196^rm 12;35`37? vk 20;41`44¤
41
zmRdRSJwdkhonf pka0;IaeujpOfwGif a,×Èu? oifwdkhonf cRpfawmfudk tb,fodkh
xifrSwfujoenf;/ 42 tb,fol.om;z]pfoenf;[k ar;awmfrlvsSif?'g0d'f.om; z]pfonf[k
avsSmufujaomf?
43
odkhz]pfvsSif'g0d'fonf cRpfawmfudk ocif[lI 0dnmOfawmftm;z]ifh tb,faujmifh
ac:oenf;/ 44 'g0d'f.pum;rSm? xm0RbkRm;u? oif.Refolwdkhudk oif.ac]wifRm igrcs 22;44
!
rxm;rSDwdkifatmif ighvusfmbufY xdkifaeavmh[k ig.ociftm; rdefhawmfrlonf ! [k qm 110;1?
w 2;34? 35?
'g0d'fqdkownf;/ a[A]J 1;13? 10;13
45
xdkodkh'g0d'fonf cRpfawmfudk ocif[lI ac:vsSif? tb,fodkh ol.om;z]pfoenf;[k
ar;awmfrlonfRSdaomf? 46 tb,folrsSpum;wcGef;udk y]efavsSmufc]if;iSgrwwfMdkifuj/ xdkaeh 22;46
%
rm 12;34
rSpI aemufwzef tb,folrsS rar;ravsSmuf0Hhuj/%

ocifa,×Èonf bmomaR;acgif;aqmifrsm;MSifhywfoufI owday;c]if;


£197^rm 12;38`40? vk 20;45`47¤

23 xdktcg a,×Èonf wynfÙawmfwdkhMSifh vltaygif;wdkhtm; a[may]mawmfrlonf


um;? 2 usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkhonf armaRS.xdkifRmyvˆifay:rSm xdkifuj./ 3 xdk
aujmifh olwdkhpDRifxHk;zJGËorsSwdkhudk apmifhaRSmufI y_ujavmh/ olwdkh. tusifhtwdkif; rusifh

jynfhpHkapjcif;tm;jzifh vlwpfOD;onf ynwftm;vHk;udk apmifh onft h aMumif;udk ajymjyygonf (a[jAJ 1;3 onfvnf; a,½I
a&SmufNyD;jzpfonf/ xkdynwfwdkYonf ynwfawmf 10 yg;ESifh \ZmwdtrSefudk azmfjy&mwGif xkdusrf;ydk'fudk toHk;jyKcJhonf)/
"r®a[mif;usrf;\tusifhpm&ddwåESifhqdkifaom ynwftm;vHk;\ uREyfk w
f Ykd ajzMum;&rnft h a&;Bu;D qH;k aom ar;cGe;f rSm c&pfawmf
tcsKyt f jcmjzpfonf/ taMumif;udk rnfodkY ,HkMunfonfudk ajzMum;&efjzpfonf/
22;37-40 a,½Iu uREkfyfwdkYonf bk&m;ocifESifh udk,fESifh a,½Iu olrnfojl zpfonf[k ajymonfukd ,HMk unfro S m tjcm;
pyfqdkifolrsm;udk trSefwu,fcspfygu usefynwftm;vHk;udk oDMoavmf*sED iS q hf idk af om ar;cGe;f rsm;onf qDavsmrf &I v dS rd rhf nf/
apmifha&SmufNyD;om;jzpfvdrfhrnf[k qdkonf/ 4if;onf bk&m; 23;2? 3 zm&d&SJwdkYtwGuf olwdYk\½dk;&m"avh? ynwfw&m;udk
ocif\ynwfawmfukd tjyKoabmjzifh jyifjcif;jzpfonf/ uREyfk f teufzGifhqdkjcif;ESifh vufawGUtoHk;jyKjcif;wdkYonf bk&m;ocif
wkdY vkyfoifhonfht&mrsm;twGuf pdwfylaernfhtpm; bk&m; \ ynwfawmfxuf ydí k ta&;Bu;D onf/ olw\ Ydk ynwftm;vH;k
ocifESifh tjcm;olrsm;tay:cspfaMumif; rnfodkYjyo&rnfudk onf tqdk;r[kwfbJ tcsKdUwdkYonf tusKd;jzpfapwwfygonf/
om tm½Hkpl;pdkufoifhonf/ bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf (1) bk&m;ocif\ ynwf
22;41-45 zm&d&SJrsm; a[½k'f\ vlrsm;ESifh Z'´KuJwdkYonf xuf vlwdkY\pnf;rsOf;udk ydkítav;xm;aomtcg? (2) vlwdkY
ar;cGef;toD;oD;udk ar;cJhMuonf/ xdkYaemuf a,½Ionf olwdkY tm; pnf;rsOf;tm; vdkufavQmufapvdkaomfvnf; udk,fwdkif
tm; xd;k azmufaprnfh ar;cGe;f jzpfaom “ar&d,
S rnfojl zpfonf rvdkufavQmufaomtcg? (3) pnf;rsOf;rsm;udk emcHaomtcg
[k olwdkYxifoenf;” [k ar;cJhonf/ zm&d&SJwdkYu ar&Sd,onf bk&m;ocifukd ½dak o*kPjf yK&efr[kwb f J tjrifaumif;ap&efom
'g0d'f\trsKd;tEG,fjzpfaMumif;udk odaomfvnf; xdkolonf emcHaomtcgwGif jyóemjzpfvmonf/ a,½Ionf zm&d&SJwkdY
bk&m;ocif udk,fwdkifjzpfonfudk em;rvnfMuacs/ a,½Ionf oGefoifaomt&mudk tjypfwifavhr&Sdaomfvnf;? olwdkY\
qm 110;1 udk udk;um;vsuf ar&Sd,onf 'g0d'fxuf BuD;jrwf vQKdU0Suf[efaqmifjcif;udkrl tjypfwifcJhonf/
107 &SifróJc&pf0if 23;14

23;4 ujMSifh/ taujmif;rlum;? olwdkhonf pDRifxHk;zJGËaomfvnf; udk,fwdkifrusifhuj/ 4 tvGef


E
vk 11;46
av;I xrf;cJaom0efwdkhudk y]ifqifI olwyg;ycHk;ay:rSm wifwwfuj./ rdrdwdkhrlum;
vufzsm;MSifhrsS raR…¸vdkuj/E
23;5 5
olwdkhonf y_orsSaomtusifhtrlwdkhudk vlrsm;aRS¸rSm xifRSm;apc]if;iSg y_uj./w
w
r 6;1? 2? 5? 16?
x
wRm; 6;8
us,faomvufzJGË xwdkhudk4if;? u(D;aomyef;yGg;wdkhudk4if; 0wfavhRSduj./ 6 yGJobif? wRm;
23;6 pRyfwdkhY r]ifhr]wfaom aeRmxdkifRmudk4if;?' 7 aps;Y ×dkaopGm MÈwfqufc]if;udk4if;? tRSif
'
vk 11;43 bkRm; tRSifbkRm;[k vlrsm;ac:a0:c]if;udk4if; MSpfoufuj./
8
oifwdkhrlum; tRSifbkRm;[k ac:a0:c]if;udk rcHujMSifh/ cRpfawmfwnf;[laom oif
wdkh OyZƒm,fqRmwyg;wnf;RSd./ oifwdkhtaygif;onf nDtpfudkcsif;z]pfuj./ 9 ar]u(D;ay:
rSm tb,foludkrsS tb[lI rac:a0:ujMSifh/aumif;uifbHkYoifwdkhtbwyg;wnf; RSdawmf
rl./ 10 OyZƒm,fqRm[k ac:a0:c]if;udk rcHujMSifh/ cRpfawmfwnf;[laom oifwdkh
OyZƒm,fqRmwyg;wnf;RSd./ 11 oifwdkhwGif tu(D;z]pfaomolonf oifwdkhtapcH z]pfR./
12
23;12 tujifolonf rdrdudk csD;arÇ]muftHh? xdkolonf MSdrfhcsc]if;odkh aRmufvwHh/ tujifolonf
"
vk 14;11 rdrdudkMSdrfhcstHh? xdkolonf csD;arÇ]mufc]if;odkh aRmufvwHh/"

ocifa,×Èonf bmomaR;acgif;aqmifwdk¸udk y]pfwif×Èwfcsc]if;


£198¤
13
23;13 vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;?
e
vk 11;52 aumif;uifMdkifiHawmf.wHcg;udk vl wdkhaRS¸rSm ydwfxm;I rdrdwdkhvnf;r0if? 0if vdk aomolwdkh
udkvnf; qD;wm;uj./e 14 vsSKd¸0Sufaomusrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj
./ taujmif;rlum;? rkwfqdk;rtdrfudk vk,lodrf;pm;I? ty]pfray:apc]if;iSg RSnfpGmaom
yXempum;udk RGwfwwfuj./ xdkaujmifh omIu(D;pGmaom'Efudk cHRujvwHh/

23;5 vufzGJUrsm;onf usrf;ydk'füygaom om;a&tdwfuav; u tEÅ&m,f&Sdayonf/ zm&d&SJESifh usrf;jyKq&mrsm;vnf; þ


rsm;jzpfMuonf/ bmoma&;tvGefudkif;½dIif;aomolrsm;onf twdkif;yif jzpfcJhMuonf/ a,½Ionf acgif;aqmiftm;vHk;udk
xGufajrmuf&musrf; 13;9? 16 ESifh w&m; 6;8 udk emcH&ef rqefYusifcJhyg/ c&pf,mefacgif;aqmifrsm;udk uREkfyfwdkY vkdtyf
twGuf xkdvufzGJUrsm;udk ezl;ESifh vufarmif;wGif 0wfqifMu onf/ olwpfyg;udk taprcHbJ rdrdukd,fukdom tapcHaom
onf/ odkYaomf vufzGJUrsm;onf or®mw&m; yg0ifaomaMumifh acgif;aqmifrsm;udkom udk,fawmfu qefYusifcJhonf/
xuf *kPftoa&udk ay;aomaMumifh ydkíta&;ygvmcJhonf/ 23;11? 12 a,½Ionf vlUtodik ;f t0dik ;f u omref[k owfrw S f
23;5-7 þae&mwGiv f nf; a,½Ionf bmoma&;acgif;aqmif xm;aomt&mudk qefu Y sipf ed af c:cJo
h nf/ ud,
k af wmft h zdrYk l Bu;D
rsm;wd\ Yk [efaqmifjcif;udk azmfxw k cf o hJ nf/ olwo Ykd nff usr;f pm jrwfjcif;qdok nfrmS tapcHjcif;rSvmNy;D bk&m;ocifEiS hf olwpfyg;
udo k ad omfvnf; usr;f pmtwdik ;f toufr&SiMf u/ olwt Ykd ouf twGuf rdrdudk,fudk ay;tyfjcif;rS vmonf/ tapcHjcif;u ol
wmoef&Y iS ;f jcif;udk *½krpdu k b
f J vlw\ Ykd txifBu;D jcif;ESihf cs;D rGr;f wyg;\ vdktyfrIudk owdjyKrdapNyD; rdrdudk,fudkom tm½Hkrpdkuf
jcif;udkcH&&ef vlUtjrifwGif oefY&Sif;&efom *½kxm;Muonf/ &ef xde;f odr;f ay;onf/ a,½Ionf tapcHtaejzifh vmcJo h nf/
,aeYwiG v f nf; zm&d&w SJ eYkd nf;wlyif usr;f pmudo k ad om vlrsm;pGm oifonf rnfuJhodkYaomBuD;jrwfjcif;rsKd;udk &SmazGaeygoenf;/
wdkYonf xkdor®mw&m;jzifh rdrdwdkYtoufwmudk rajymif;vJap 23;13? 14 a,½I&SvifNrdKUü bmoma&;acgif;aqmifjzpfjcif;
Muacs/ olwdYkonf a,½IaemufodkY vdkufonf[k ajymMuaomf onf ,ckacwfwGif avmuDqefaom vlUywf0ef;usifü
vnf; ud, k af wmf\arwåmpHEeI ;f twdik ;f toufr&SiMf uacs/ þ oif;tkyv f yk &f jcif;ESihf rwlyg/ bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf
odtYk ouf&iS o f rl sm;onf [efaqmiforl sm;jzpfMuonf/ uREykf w f Ykd vlodtrsm;qHk;? wefcdk;t&SdqHk;ESifh t½dkaocH&qHk; acgif;aqmif
\tjyKtrlESifh ,HkMunfjcif;wdkYonf udkufnDae&rnf/ rsm; jzpfMuonf/ acgif;aqmifwdkY\ wefcdk;? aiGaMu;ESifh *kPf
23;5-7 vlwo Ykd nf pD;yGm;a&;avmuwGio f mru toif;awmf odum© udk ydrk w
kd yfrufMujcif;onf bk&m;ocifukd rjrifEidk af vmuf
xJwiG v f nf; acgif;aqmif&mxl;udk vdck siMf uonf/ bk&m;ocif atmifjzpfum? olw\ Ykd rsupf u d ef;jcif;onf wpfEidk if v
H ;kH odYk ysUH ESYH
tay: opöm&Sdjcif;xuf &mxl;wyfrufjcif;u ydkBuD;xGm;vmyg aeaomaMumifh a,½Iu þodkYajymcJhjcif;jzpfonf/
&SifróJc&pf0if 23;15 108

15
vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rl
um;? vlwa,mufudkyif bmomoGif;c]if;iSg ukef;aujmif; aRaujmif; ywfywfvSnfÙvnfI
bmomoGif;y)D;aomoludkvnf;? rdrdwdkhxuf MSpfqaomiRJom; z]pfapuj./
16
vrf;y]aomvluef;wdkh?y oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ Adrmefawmfudk wdkifwnfI 23;16
y
23;24?
usdefqdkc]if;udky_vsSif rwnf/ Adrmefawmf.aR…udk wdkifwnfI usdefqdkc]if;udk y_vsSif wnfonf z
r 5;33`35
[k oifwdkhqdkuj./z 17 vlrdkufvluef;wdkh? tb,ftRmonf omIr]wfoenf;/ xdkaR…um; 23;17
A
r]wfoavm/ xdkaR…udk oefhRSif;apaomAdrmefawmfum; r]wfoavm/A xG 30;29
18
wenf;um;? ,Zfyvˆifudk wdkifwnfI usdefqdkc]if;udk y_vsSif rwnf/ ,Zfyvˆifay:
rSmRSdaomylaZmfouUmudk wdkifwnfI usdefqdkc]if;udky_vsSif wnfonf[k oifwdkh qdkuj./ 23;19
19 b
vlrdkufvluef;wdkh? tb,ftRmonf omIr]wfoenf;/ xdkylaZmfouUmum; r]wfoavm/ xG 29;37
xdkylaZmfouUmudk oefhRSif;apaom ,Zfyvˆifum; r]wfoavm/b 20 xdkaujmifh ,Zfyvˆifudk
wdkifwnfI usdefqdkvsSif? ,ZfyvˆifrSpI ,Zfyvˆifay:rSmRSdorsSudk wdkifwnfI usdefqdk
ownf;/ 21 Adrmefawmfudk wdkifwnfI usdefqdkvsSif? AdrmefawmfrSpI AdrmefawmfY
usdef;0yfawmfrlaomoludk wdkifwnfI usdefqdkownf;/ 22 aumif;uifbHkudk wdkifwnfI 23;22
r
r 5;34
usdefqdkvsSif? bkRm;ocif. yvˆifawmfudk4if;? yvˆifawmfay:rSm xdkifawmfrl aomoludk4if;
wdkifwnfI usdefqdkownf;/r
23
vsSKd¸0Sufaomusrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? 23;23
,
vk 11;42
yifpdrf;? pr…wf? ZD,m? toD;tRGufwdkhudk q,fbdkhwbdkh vÉujonfwGif? wRm;oz]ifhpDRifc]if;?
olwyg;udk oem;c]if;? opPmapmifhc]if; wnf;[laom ynwfwRm;wGif av;aomtRmwdkhudk
um; vSyfIxm;uj./, tRifqdkaomtRmwdkhudk rvSyfrxm;? aemufqdkaomtRmwdkËudk usifh
Rrnf/ 24 vrf;y]aomvluef;wdkh? oifwdkhonf c]ifwaumifudkrsS rygapc]if;iSg aRudk ppf
vsufMSifh ukvm;tkyfudk rsKduj./
25
vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwkdhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? 23;25
u
rm 7;4
zvm;? vifyef;udk ty]ifY aq;aujmuj./u twGif;Yum; vk,lc]if;? rwRm;oz]ifhusifhc]if; c
vk 11;39
MSifh y]nfÙvsufRSd./c 26 rsufpduef;aom zmRdRSJ? zvm;? vifyef;udk twGif;Y aRS¸OD;pGm aq;
aujmavmh/ odkhy_vsSif ty]ifum; oefhRSif;vdrfhrnf/

23;15 zm&d&SJwdkYtm;jzifh ajymif;vJvmaomolwkYdonf bk&m;ocif\ tjcm;ñTefMum;csufrsm;udkvnf; vdkufem&ef vdk


bk&m;ocifxHodkY r[kwfbJ zm&d&SJt,l0g'rsm;xHodkY qGJaqmif tyfao;onf/
jcif; cH&onf/ olwdkYonf zm&d&SJwdkY\ xyfjznfhxm;aomynwf 23;24 zm&d&w JS o
Ykd nf ynwfw&m;t& rpifMu,faomtaumif
ESifh pnf;rsOf;tao;pdwftcsuftvufrsm;xJodkY a&mufoGm; jzpfonfh jcifudk rrsKdrdap&ef a&udkppfí aomufMuonf/
aomtcg ynwfw&m;udk ñTefjyaeaom bk&m;ocifudk vHk;0 bmoma&;tcrf;tem;ESifhqkdifaom pifMu,fjcif;trItrsKd;rsKd;
rjrifMuawmhacs/ tusifhudkA[dkjyKaom bmomw&m;onf udk tao;pdw*f ½kpu kd Mf u&mwGif twGi;f ydik ;f pifMu,fjcif;udk arh
olwpfyg;xuf ydo k íd ydv k yk af qmifaomolrsm;tm; tjcm;olrsm; avsmhMuonf/ tcrf;tem; xHk;wrf;t& tjyifyef;wGif
xuf omaponf/ xdkYaMumifh [efaqmifvQKdU0Sufaomq&m oefY&Sif;Muaomfvnf; ESvHk;om;rsm;onf ysufpD;azmufjyefae
rsm;\ wynfhrsm;onf olwdkYxuf ydkí[efaqmifvQKdU0Sufp&m Muonf/
taMumif; ydk&Sdonf/ twGif;topfjyKjyifjcif;tpm; jyifyü 23;25-28 a,½Ionf zm&d&SJESifh bmoma&;acgif;aqmifwdkY
emcHjcif;udk OD;pm;ay;jcif;tm;jzifh zm&d&SJrsm;uJhodkY rjzpfatmif tm; tjyifyef;wGif oefY&Sif;olwdkYESifh wlaomfvnf; twGif;ydkif;
owdxm;Mu&rnf/ wGif azmufjyefysufpD;jcif;ESifh avmbpdwfwdkYjzifh jynfhaeaom
23;23? 24 ynwfw&m;udk tao;pdwfemcHaomfvnf;? rdrd\ aMumifh jypfwif½w I cf sco hJ nf/ c&pf,meftoufwmjzihf touf
a,bl,stusifh"avhwGif remcHbJ aeEdkifao;onf/ Oyrm &Sif&mwGif olwpfyg;a&SUwGif jypm;&eftwGufom vkyfaqmif
rdrd\aiG q,fzkdYwpfzdkYudk bk&m;ocifxH opöm&SdpGm ay;aomf ygu cGu\ f tjyifyikd ;f udo k m aq;aMumjcif;ESiw hf o
l nf/ twGi;f
vnf;? olwpfyg;udk ulnD&ef tcsdefwpfrdepfrQ ray;jcif;vnf; ü oefY&Sif;ygu tjyifyef;oefY&Sif;jcif;rsm;onf vSnfhjzm;jcif;
jzpfEdkifonf/ q,fzkdYwpfzdkYay;jcif;onf ta&;BuD;aomfvnf;? r[kwfawmhacs/
109 &SifróJc&pf0if 23;37

23;27 27
vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwkdhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;?
*
vk 11;44
tz]LokwfaomocsK²if;wGif;MSifhwluj./* xdkwGif;onf ty]ifY wifhw,fpGwum;/ twGif;
Yum; vlaot×dk;? tnpftauj;trsKd;rsKd;MSifh y]nfÙvsufRSd./ 28 xdktwl oifwdkhonf ty]ifY
vlwdkhaRS¸rSm az]mifhrwf[efRSd./ twGif;Yum; vsSKd¸0Sufc]if;? rwRm;oz]ifhusifhc]if;MSifh y]nfÙ
vsufRSduj./
29
23;29 vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;?
C
vk 11;47? 48 yaRmzufrSpI az]mifhrwfaomolwdkh. ocsK²if;wGif;MSifh t×dk;tdk;wdkhudk wnfvkyfIC wefqm
qifoz]ifh? 30 igwdkhonf bdk;ab;wdkhvufxufYRSdvsSif? yaRmzufwdkhudk owfonftrÈudk
vufrcHy)D[k qdkuj./ 31 xdkodkhqdkaomf? oifwdkhonf yaRmzufwdkhudk owfaomolwdkh. trsKd;
tMG,fz]pfonfudk ukd,ftbdkhudk,foufaocHuj./ 32 odkhz]pfI bdk;ab;wdkh. tusihfyrmE
udk rSDatmifusifhujavmh/
23;33
33
ar+Gqdk;trsKd;wdkh?i oifwdkhonf ty]pfiRJrS tb,fodkh vGwfMdkifujrnfenf;/ 34 xdk
i
r 3;7 aujmifh Asm'dwfawmftcsuf[lrlum; yaRmzufynmRSdusrf;y_qRmwdkhudk oifwdkhRSdRmodkh ig
23;34 apv…wf./ xdkoltcsKd¸wdkhudk uGyfrsufI vuf0g;uyfwdkifY owfujvdrfhrnfp/ tcsKd¸wdkhudk
p
vk 11;49
q
r 10;17 wRm;pRyfY ×dkufIqf wr»d¸rSwr»d¸odkh nÇOf;qJMSifxkwfujvdrfhrnf/ 35 xdkaujmifh az]mifhrwf
23;35 aom tmaAv.taoG;Z rSpI? twGif;AdrmefawmfMSifh ,Zfyvˆif.tujm;Y oifwdkhowfuj
Z
u 4;8 aomps AmRcdom; ZmcRd.taoG;wdkifatmif ar]u(D;tay:Y oGef;y)D;orsSaom olawmfaumif;
ps
6Rm 24;21
wdkh.taoG;onf oifwdkhacgif;ay:odkh aRmufvdrfhrnf/ 36 igtrSefqdkonfum;? TtRmrsm;
wdkhonf ,ckz]pfaomvlrsm;tay:odkh aRmufujvdrfhrnf/

ocifa,×Èonf a,×kRSvifr]dK¸twGuf xyfrH0rf;enf;c]if;


£199¤
23;37 37
tdka,×kRSvifr»d¸? a,×kRSvifr»d¸? oifonf yaRmzufwdkhudk owfr)JRSd./ oifRSdRmodkh
n
6Rm 24;21
apv…wfaomolwdkhudkvnf; ausmufcJMSifhypfr)JRSd./n ujufronf rdrdom;i,fwdkhudk tawmif

23;34-36 þya&mzufrsm;? ynm&Sdrsm;ESifh q&mrsm;onf ud,k af wmhxf oH Ykd vmMurnfqykd gu ud, k af wmfonf uREyfk w
f t
Ykd m;
ocifa,½I BudKwif a[mcJhonftwdkif; n§Of;yrf;ESdyfpufjcif;? uG,fumay;vdkygonf/ tBudrfrsm;pGmuREkfyfwdkYonf xdcdkufem
uJh&JUjcif;? taoowfjcif;cHcJh&aom ueOD;toif;awmf acgif; usifí rnfonfhae&modkY oGm;&rnfudk rodMuacs/ uREkfyfwdkY
aqmifrsm;jzpfEdkifonf/ a,½Ivufxuf&SdolwdkYu olwdkYonf vdktyfaomt&mudk udk,fawmfay;Edkifonf[k rxifrSwfaom
bk&m;ocifapvTwfaom ya&mzufrsm;udk owfonfh bkd;ab; aMumifh c&pfawmf\ulnDrpjcif;udk jiif;y,fMuonf/ odkY&m
rsm;uJo h Ykd jyKvyk rf nfr[kwyf g (23;30) [k ajymcJMh uaomfvnf;? wGif uREkfyfwdkYonf zefqif;aomt&Sifxuf uREkfyfwdkY\vdktyf
olwkdYonf ar&Sd,udk,fawmfwdkifESifh ol\opöm&Sdaom aemuf csuu f kd rnfou l ydí k odvrd rhf nfenf;/ a,½IxH oGm;aomolwYkd
vdkufrsm;udk taoowfMuawmhrnfjzpfonf/ xkdYaMumifh olwdkY onf rnfolrQ rwwfEdkifonfhyHkpHjzifh udk,fawmf ulnDrpí
onf &mpkEpS w f avQmufv;kH ü ajrusc&hJ aom ajzmifrh wfaomol ESpfodrfhaMumif;udk odMuvdrfhrnf/
wdkY\taoG;rsm;twGuf tjypf&Sdonf/ 23;37 a,½k&SvifNrdKUonf bk&m;ocif a&G;cs,faomvlrsKd;
23;35 a,½Ionf "r®a[mif;usrf;&Sd rmwk&orkdif;tenf;i,f awmf\NrdKUawmfESifh £oa&vEdkifiHwGif tBuD;jrwfqHk;bk&if
udk ajymjycJhonf/ tmaAvonf yxrqHk;aomrmwk&jzpfNyD; jzpfaom 'g0d'f\ ae&if;NrdKUawmf jzpfonf/ ajrBuD;ay:wGif
(u 4)? Zmc&donf a[jAJusrf;pmwGif aemufqHk;azmfjyxm; bk&m;ocifusdef;0yf&m Adrmefawmfwnf&SdonfhNrdKUvnf; jzpf
oljzpfonf/ a[jAJusrf;pmwGif &mZ0ifcsKyf 2 usrf;jzifh tqHk; onf/ þNrdKUonf ppfrSefaombk&m;udk 0wfjyK&m A[dkXmecsKyf
owfonf/ rdrdudk,fudk bk&m;ocif\vljzpfonf[k ajymMu ESifh vlwdkYtay: w&m;rQwjcif;udk azmfjyaom oauFwjzpfap
aomolrsm;\ owfjzwfjcif;udkcH&aom bk&m;ocif\vlrsm; &ef &nf&G,fcJhonf/ odkYaomf a,½k&SvifNrdKUonf bk&m;ocif
wGif Zmc&donf om"uwpfckjzpfonf (6&m 24;20? 21)/ udk rjrifbJ rsufpduef;uJhovdk vlom;wkdY\vdktyfcsufudkvnf;
23;37 Muufronf Muufuav;rsm;udk tawmifatmufü *½krjyKrdcJhacs/ þae&mwGif a,½Ionf aysmufqHk;aomolrsm;
uG,fumxm;ouJhodkY a,½Ionf rdrdvlwdkYudk pk½Hk;í umuG,f ESihf rMumrD zsufqD;cH&rnfh cspfawmfrlaomNrdKUawmftwGuf
ay;vdak omfvnf; ol\vlwu Ykd cGirhf jyKcMhJ uay/ uREykf w
f u
Ykd om qdkYeihfpGm cHpm;onfudk awGU&onf/
&SifróJc&pf0if 23;38 110

atmufY pk×Hk;ouJhodkh oif.om;wdkhudk pk×Hk;apc]if;iSg u(drfzefrsm;pGm igtvdkRSdy)D/ oifrlum;


tvdkrRSd/ 38 oifwdkhaeaomtdrfonf oifwdkhY vlqdwfnHvsuf usefRpfR./ 39 igqdkonf 23;39
#
um;? xm0RbkRm;.tcGifhMSifh u=Gvmaomolonf r*FvmRSdapaom# [k oifwdkhray]mrDwdkif qm 118;26?
r 21;9
atmif ,ckrSpI oifwdkhonf ighrsufMSmudk rr]ifRuj[k rdefhawmfrl./

7/ a,½Ionf oHvGifawmifay:wGif oGefoifjcif;/


a,½Ionf tem*wftaMumif;udk ajymjyjcif;
(201^rm 13;1-23? vk 21;5-24)
24 a,×Èonf AdrmefawmfrS xGufu=GawmfrlonfRSdaomf? wynfÙawmfwdkhonf Adrmef
awmf. wdkufaqmifrsm;udk y]c]if;iSg txHawmfodkhcsOf;uyfuj./ 2 a,×Èuvnf;? 24;2
X
vk 19;44
TtRmtvHk;pHkudk oifwdkhonf r]ifujonf r[kwfavm/ igtrSefqdkonfum;? rzd»rcsbJ
ausmufwckay:rSm wckrsSrwnfraeRX [k rdefËawmfrl./

tr*F v m 23;14 aumif;uifEdkifiHawmfudk tjcm;olrsm;tm; 0ifcGifh ray;jcif;ESifh udk,fwdkif r0ifa&muf


ckepfyg; jcif;/
23;15 tjcm;olrsm;udk rdrdESifhwlatmifvkyfí? bk&m;ocifESifh a0;atmif ajymif;vJapjcif;
23;16-22 bk&m;ocif\vlwt Ykd m;EIwu
f ywfawmfEiS hfvrf;jy&rnft
h pm;vlvyk af omxH;k pHrsm;jzifh
rsufpduef;vsuf vrf;jyjcif;/
23;23-24 tao;pdwf tcsufrsm; vkyfaqmifaeaomfvnf; trSefwu,f ta&;BuD;onfh
w&m;rQwjcif;? oem;jcif;ESifh ,HkMunfjcif;wdkYudk vspfvsL½Ijcif;/
23;25-26 rdrd\udk,fydkif urÇmavmu ysufpD; jcpm;aecsdefwGif jyifyef;oP²mefudk xdef;odrf; &ef
BudK;pm;jcif;/
23;27-28 tjypfudk zHk;tkyf&ef 0dnmOfoabm&Sd[ef aqmifjcif;/
23;29-36 twdwfordkif;rS oifcef;pm ,lcJh[efaqmifaomfvnf;? vuf&SdtjyKtrlu bmrS
roif,lcJhaMumif;udk jyojcif;/
ocifa,½Ionf “tr*Fvm 7 yg;” [k ac:aom bk&m;ocif\trsufawmfudk taotcsm oufa&mufap
rnfhenf;vrf;(7)ckudk jyocJhonf/ bmoma&;acgif;aqmifwdkYtay: þpum;rsm;udk ajym&mwGif w&m;
pD&ifjcif;ESifh 0rf;enf;jcif;udk a&maESmvsuf ajymMum;aeonf/ xdkpum;rsm;onf jyif;xefí arhr&EdkifzG,f &m
jzpfonf/ uREfkyfwkdYonf bmoma&; vkyf&yfwGif pHkvifap&ef BudK;pm;vsuf bk&m;ocifonf oem;jcif;?
ppfrSefaomarwåmESifh cGifhvTwfjcif;udk *½kpdkufaMumif; arhoGm;onfhtcsdefwdkif;wGif þpum;onf uREfkyfwdkY
twGuf jzpfaeayao;onf/

24;1-2 þAdrmefawmf\ yHpk t H wdtusrnfo&Ykd o dS nfukd rnfol aepOfwGif wynfhawmfwdkYonf xkdAdrmefawmf ysufpD;rnfh
rQ rodMuaomfvnf; vSywifw h ,fayvdrrhf nf/ a[½k'rf if;onf taMumif; ajymjyonfudk r,HkMunfEkdifatmif Mum;&Muonf/
,k'vlwEYkd iS ohf ifjh rwfap&eftwGuf Adrmefawmfukd jyefvnfjyKjyif odkYaomf aemifESpfaygif; 40 tMum at'D 70 wGif a&mrwkdYu
í vSyatmifwefqmqif&mwGif ulnDcJhonf/ rGefjrwfaom a,½k&SvifNrdKUudk wdkufcdkufaomtcg AdrmefawmftrSefwu,f
ypönf;rsm;udk odrf;qnf;í ,ZfylaZmfonfh ae&m jzpfaom ysufpD;cJhonf/
twGif; Adrmefawmf\ab;uyfvsufwGif wpfyg;trsKd;om;rsm; 24;3 ar&S, d onf rdrEd ikd if aH wmfuw
kd nfaxmif&ef <uvmaom
ESifhqdkifaom&ifjyif&Sdonf/ (aiGvJaomolwdkYESifh ukefonfyGJpm; tcg &yfaernfah e&m[k ya&mzufZmc&da[majymcJo h nfh ae&m
wdkY\wJrsm;onf þae&mwGif &Sdonf/) xdk&ifjyifrsm;\tjyif jzpfaom oHvGifawmifay:wGif ocifa,½I xdkifaeawmfrlcJh
zufwGifrl &Snfvsm;aomuem;jyifrsm;&Sdonf/ a&Smvrkefrif;\ onf (Zm 14;4)/ þae&mwGif wynfhawmfwdkYu a,½Itm;
uem;jyifonf 1562 ay&Sno f nf/ 921 ay&Snaf om awmf0if rnfonfh tcsdefü tmPmjzifh <uvmrnfhtaMumif;ESifh rnf
rkcfOD;udk tuefYwpfayjzifh wefqmqifxm;onf/ xkxnf BuD; onfht&mrsm;udk arQmfvifh&rnfhtaMumif; ar;jref;cJhonfrSm
rm;í usuo f a&r*FvmESijhf ynfah om taqmuftOD;udk Munf½h I oifhavsmfayonf/ a,½Ionf uyfurÇmukefonfh tcsdefwGif
111 &SifróJc&pf0if 24;12

3
xdkaemuf oHvGifawmifay:rSm xdkifawmfrlpOf? wynfÙawmfwdkhonf tc]m;olrygbJ
csOf;uyfI? xdktrÈtRmwdkhonf tb,fumvrS z]pfrnfudk4if;? udk,fawmfonf u=GvmI
TuyfurBmukefaom ykyµedrdwfonf tb,fedrdwf z]pfrnfudk4if; trdefËRSdawmfrlyg[k avsSmuf
uj./
4
24;5
a,×Èuvnf;? oifwdkhudktb,folrsS rvSnfÙz]m;apc]if;iSg owdy_ujavmh/ 5 trsm;
!
24;11? 23? 24 aomolwdkhu? igonf cRpfawmfz]pf. [k qdkvsuf? ig.ta,mifudkaqmifI ay:vmoz]ifh
vltrsm;wdkhudk vSnfÙz]m;ujvdrhfrnf/! 6 oifwdkhonf ppfwdkufc]if;taujmif;udk4if;? ppfwdkuf
tHhaom odwif;pum;udk4if; ujm;Rujvdrfhrnf/ odkhaomfvnf; pdk;RdrfwkefvÈyfc]if;rRSdapc]if;
iSg owdy_ujavmh/ xdktrÈtRmrsm;onf z]pfRrnf/ odkhaomfvnf; tqHk;onfrz]pfao;/ 7 vl
24;7 wrsKd;MSihfwrsKd; wMdkifiHMSifhwMdkifiH Refbufy_ujvdrfhrnf/% tRyfRyfwdkhY tpmacgif;yg;
%
a[RSm 19;2 c]if;? umvemrsm;y]m;c]if;? ar]u(D;vÈyfc]if;wdkhonf z]pfujvdrfhrnf/ 8 xdktrÈtRmwdkhonf
'ku†qif;RJc]if;. tptOD;z]pfownf;/
24;9 9
xdkumvY vlrsm;wkdhonf oifwdkhudk nÇOf;qJc]if;? taoowfc]if;E udk cHapc]if;iSg
E
a,m 16;2 tyfMHSujvdrfhrnf/w ig.emraujmifhvnf; cyfodrf;aomvlrsKd;wdkhonf oifwdkhudk rkef;uj
w
r 10;17
vdrfhrnf/ 10 xdkumvY trsm;aomolwdkhonf azmufy]efc]if;odkh aRmufI? tcsif;csif;
wa,mufudk wa,muf tyfujvdrhfrnf/ 11 tcsif;csif; rkef;ujvdrfhrnf/ rdpQmyaRmzuf
trsm;wdkhonf ay:vmI vltrsm;wdkhudk vSnfÙz]m;ujvdrfhrnf/ 12 rwRm;aomtrÈwdkhonf
rsm;y]m;oz]ifh trsm;aomolwdkh. cspfc]if;arwÖmonf acgif;yg;vdrhfrnf/

jzpfysufrnfhtrIt&mrsm;taMumif;udk ajymjycJhonf/ wynfh odYk uln&D rnfukd bk&m;ocifxH ar;avQmufyg/ t*Fgwpfck qif;
awmfwt Ykd m; tcsed t
f wdtusukd odvakd ernft h pm; bk&m;ocif &Jc&H aomtcg usecf E¨mwpfcv k ;kH vnf; qif;&Jc&H onf/ odaYk omf
\tvdkawmftwdkif; touf&Sifjcif;tm;jzifh jyifqifjcif; &Sd&ef t*Fgtm;vHk;yl;aygif;í qif;&Jjcif;udk oufomapMuaomtcg
udkom ydkípdwf0ifpm;oifhonf[k ñTefjycJhonf/ xdkodkYjyKygu cE¨mwpfckvHk;tusKd;cHpm;&onf (1aum 12;26)/
a,½Ibkef;wefcdk;ESifh <uvmaomtcg olwdkYtm; rdrdydkifaom 24;11 "r®a[mif;usrf;onf rdpämya&mzufrsm;taMumif;udk
olrsm;tjzpf owfrSwfrnfjzpfonf/ rMumcPajymMum;cJhonf (4&m 3;13? a[&Sm 44;25? a,
24;4 wynhfawmfwdkYu a,½Itm; udk,fawmf<uvmrnfhtcsdef 23;16? a,Z 13;2-3? rd 3;5? Zm 13;2 udk Munfhyg)/ rdpäm
ESihf uyfurÇmukerf nft h csed w
f iG jf zpfrnfh ykyeÜ rd wd vf u©Pmrsm;udk ya&mzufrsm;onf bk&m;ocifxHrS owif;pum;&&Sdonf[k
ar;jref;Muonf/ a,½Iu “oifwdkYudk tb,folrQ rvSnfhjzm; ajymMuaomfvnf; olwdkYonf “usef;rmjcif;ESifh aumif;pm;
rnft h aMumif; owdjyKMuavmh” [k yxrqH;k wkejYf yefajzMum;cJh jcif;” w&m;udkom a[majymMuonf/ a,½IvufxufwGif
onf/ edrw d v
f u©Pmrsm;udo k m&Smaeygu uREyfk w f oYkd nf tvG,f rdpämya&mzufrsm;&SdcJhNyD; uREkfyfwkdYvufxufwGifvnf; &SdaeMu
wulvSnfhjzm;cH&Edkifygonf/ “rdpämya&mzuf”rsm;pGm&SdaeMu ayonf/ olwo Ykd nf vltrsm;Mum;vdo k nfph um;jzpfaom bk&m;
onf (24;11? 24)/ 4if;wdkYonf 0dnmOftcGifhwefcdk;tmPm ocifonf csr;f omapvdo k nf/ “oif\vdt k ifqE´u ajymonfh
ESifh wefcdk;&SdaMumif;jyo&ef twkta,mifedrdwfvu©Pmrsm; twdik ;f om vkyyf g/ tjypfqo kd nfrmS r&Syd g/ i&Jqokd nfrmS vnf;
udk jyKvkyfMuonf/ vSnfhjzm;jcif;rcH&atmif uG,fumEdkifrnfh r&Sdyg”[k ajymwwfonf/ acgif;aqmifrsm;jzpfMuonf/ a,½I
pdwt f cs&qH;k enf;vrf;rSm c&pfawmfEiS phf um;awmfukd tm½Hpk u kd f u rdpämq&mrsm; ay:vmrnf[k ajymcJhNyD; olwdkYajymaom
ae&efyifjzpfonf/ xl;jcm;onfh edrdwf vu©Pmrsm;udk r&Smyg tEÅ&m,f&Sdonhf pum;rsm;udk em;raxmif&ef wynfhawmfrsm;
ESifh/ tjcm;olrsm;udkvnf; Munfhí tcsdef rukefygapESifh/ udk rSmMum;cJhouJhodkY uREfkyfwkdYudkvnf; rSmMum;aeonf/
c&pfawmfudk omMunfhyg/ 24;12 rdpämoGefoifcsuf? ysufpD;aeaomudk,fusifhw&m;ESifh
24;9-13 oifonf ,cktcsdefwGif n§Of;yef;ESdyfpufrIudk rcH& twl ygvmaom zsufqD;wwfaoma&m*grSm bk&m;ocifESifh
aomfvnf; urÇmtjcm;a'orsm;&Sd c&pf,mefrsm;onf xdkodkY olrsm;tay:cspfjcif;r&Sdawmhjcif;jzpfonf/ tjypfonf bk&m;
cHpm;aeMu&onf/ c&pf,mefwo Ykd nf olw\ Ykd ,HMk unfjcif;aMumifh ocifESifhtjcm;olrsm;tay:xm;onfh arwåmudk at;pufap
qif;&J'ku©cHae&aMumif;udk Mum;&aomtcg oifwdkYonf c&pf NyD; rdrdudk,fudkom tm½Hkpdkufaponf/ oifhtaMumif;udkom
awmfü oif\nDtpfuakd rmifErS rsm;jzpfonfukd owd&yg/ olwYkd pOf;pm;aeygu olwpfyg;udk trSefwu,frcspfEkdifyg/
twGuf qkawmif;ay;yg/ olwdkYcH&aom qif;&J'ku©xJwGif rnf
&SifróJc&pf0if 24;13 112

13
tujifolonf tqHk;wdkifatmif wnfujnf.? xdkolonf u,fwifc]if;odkh aRmufvdrfh 24;13
x
x 14 r 10;22
rnf/ vlrsKd; taygif;wdkhtm; oufaoz]pfrnftaujmif; MdkifiHawmfMSifh,SOfaom {0Ha*vd 24;14
wRm;udk avmuDMdkifiHtRyfRyfRSdorsSwdkhY a[mRvdrhfrnf/' odkhy)D;rS tqHk;onf z]pfvwHh/ '
aRm 10;18
15
xdkaujmifh yaRmzuf'Ha,va[monftwdkif;? zsufqD;wwfaom RHGRSmbG,ftRm 24;15
"
'H 9;27? 12;11
onf oefhRSif;aomtRyfXmeY pdkufaeonfudk oifwdkh r]ifRvsSif?" usrf;pmudk ujnfÙaomol
onf em;vnfygap/ 16 xdkodkhr]ifRvsSif? ,k'y]nfY RSdaomolwdkhonf awmifay:odkh ay];ujap/
17
tdrfrdk;ay:rSm RSdaomolonf tdrfxJuOpPmudk ,lc]if;iSg rqif;apMSifh/ 18 v,fY RSdaom
24;19
olvnf; rdrdt0wfudk ,lc]if;iSg aemufodkhry]efapMSifh/ 19 xdkaehRufY udk,f0efaqmifaom e
vk 23;29
rdef;rMSifh Mdkhpdkholi,fRSdaomrdef;rwdkhonf tvGefcufujvdrfhrnf/e 20 oifwdkh ay];Raom
tcsdefonf aqmif;umvYrus? OykofaehYvnf; rusrnftaujmif; qkawmif;ujavmh/
21
taujmif;rlum;?urBmOD;rSpI ,ckwdkifatmif rz]pfpzl;? aemufYvnf; rz]pfvwHhaom 24;21
y
a,mv 2;2
u(D;pGmaom'ku†onf xdkumvY z]pfvdrfhrnf/y 22 xkdumvwmRSnfvsSif tb,folrsS rvGwf
MdkifRm/ aRG;cs,faomolwdkhtbdkhtvdkiSg xdkumvonf wdkvdrfhrnf/ 23 xdktcg olwyg;u? 24;23
z
TtRyfY cRpfawmfRSdonf? xdktRyfYRSdonf[k qdkaomfvnf; r,HkujMSifh/z 24 taujmif; vk 17;23? 21;8
24;24
rlum;? cRpfawmf.ta,mifudk aqmifaomolMSifh rdpQmyaRmzufwdkhonf ay:vmI aRG; A
2ouf 2;9`11
cs,faomolwdkhudkyif vSnfÙz]m;MdkifvsSif vSnfÙz]m;avmufatmif u(D;pGmaomedrdwfvu†Em?
tHhbG,faomtrÈwdkhudk y]ujvdrhfrnf/A 25 xdktaujmif;tRmwdkhudkigay]mMSifhy)D/

24;13 a,½I &yfwnfaeonfh tcsufudk rkef;aomolwdkYu tcgwGif ocifa,½I ajymaompum;udk atmufarhp&mjzpfcJh


wynfah wmfwt Ydk m; jyif;pGmn§O;f qJMuvdrrfh nf[k ud,
k af wmf ajym &onf/ aemufqHk;aomumvwGif tEÅdc&pfonf rdrd½kyfwkudk
cJhonf/ aMumufrufzG,f n§Of;yef;ESdyfpufjcif;cH&aomfvnf; wnfxm;í vlom;tm;vH;k udk ud;k uG,af pvdrrhf nf (2ouf 2;4?
u,fwifjcif;onf olwdkYtwGufjzpfaMumif; odjcif;aMumifh Asm 13;14? 15)/ xkdt&mrsm;wkdYonf bk&m;ocifudk uJh&JU
arQmfvifhjcif;&SdMuygonf/ ppfaMumaomtcsdefumvonf rSm; oa&mfonfh “zsufqD;wwfaom&GH&SmzG,ft&m”jzpfMuonf/
,Gi;f aomc&pf,mef (od)Yk tay:,Hc&pf,mefrsm;ESihf ppfreS af om 24;21? 22 a,½Ionf aemufqHk;aomumvtaMumif;a[m
c&pf,mefrsm;udk cGJjcm;ayonf/ vufavQmhí c&pfawmfudk ajymonfhtcgwGif "r®a[mif;ya&mzufrsm;enf;wl vufw
ausmcdkif;&ef zdtm;ay;cH&aomtcg xdkodkYrvkyfygESifh/ jrJjrHpGm avmtem*wfESifh a0;vHonfh tem*wfwGif jzpfysufrnfht&m
&yfwnfvsuf c&pfawmf twGuf qufvuftouf&Sifjcif; rsm;udk azmfjycJhonf/ tqdkyg n§Of;yef;EdSyfpufjcif;rsm; jzpfysuf
aMumifh &&SdrnfhtusKd;aus;Zl;rsm;udk owd&yg/ cJNh y;D jzpfonf/ ydí
k rsm;aom n§O;f qJjcif;rsm;a&mufvmvdrrhf nf/
24;14 a,½Iu rdrdr<uvmrD EkdifiHawmfESifh,SOfaom {0Ha*vd odkYaomf n§Of;qJESdyfpufjcif;umv rnfrQwm&Snfrnfqdkaom
w&m; (u,fwifjcif;w&m;) udk wpfurÇmvHk;wGif a[majym& tcsufudkvnf; bk&m;ocif xdef;csKyfawmfrlonf/ udk,fawmf
rnf[k qdkonf/ þt&monf wynfhawmfwdkY\ wm0efjzpfcJh onf rdrdvlwdkYudk arhavsmhawmfrlrnfr[kwfay/ þt&mrsm;
ovdk uREyfk w
f \Ykd wm0efvnf;jzpfayonf/ a,½Ionf aemufq;kH onf ,cktcsdefwGif uREfkyfwkdYtm;rSefuefpGm touf&Sifap&ef
aomumvESihf aemufq;kH w&m;pD&ifjcif;taMumif;udk ajymjcif; vIUH aqmfay;aeonft h em*wfEiS yhf wfoufaom taMumif;t&m
tm;jzifh rdrdaemufvdkufwkdYtm; u,fwifjcif;owif;aumif;udk rsm;yifjzpfMuonf/
vlom;wdkif;tm; a0iS&ef ta&;ay:vdktyfaeaMumif;udkjyocJh 24;23? 24 rdpmä q&mrsm;ESiyhf wfoufaom a,½I\ owday;
onf/ pum;onf ,ckwdkifatmif rSefuefaeonf/ avhvmppfaq;
24;15-16 “zsufqD;wwfaom &GH&SmzG,ft&m”onf tb,f Munhfaomtcg em;axmifaumif;aomw&m;a[mcsuf rsm;pGm
t&mjzpfoenf;/ 'Ha,vESifha,½IwkdYu xdkt&mtaMumif;udk wdkYonf or®musrf;pmESifh rudkufnDonfudk awGU&onf/ EIwf
ajymcJhMuonf/ ypönf;wpfck (odkY) tjzpftysufwpfckudk ajym uywfawmftay: tajcjyKrSomvQif rSm;,Gif;onfh oGefoif
jcif;xuf bk&m;ocif\ rsuaf rSmufawmftrSew f u,f&jdS cif;udk csufudk ydkif;jcm; od&SdEdkifMuvdrfhrnf/
jiif;y,fuJh&JU&ef BudK;pm;aomt&mrSeforQudk qdkvdkjcif;jzpfay 24;24-28 n§Of;yef;ESdyfpufjcif;cH&onfhtcsdefwGif cdkifcHhonfh
vdrfhrnf/ 'Ha,v\a[majymcsufonf bDpD 168 ckESpfwGif ,HkMunfolrsm;yifvQif opöm&Sd&ef cufcJaMumif; awGU&Muvdrhf
tefwD,dkuyfpf{ydzmeufpf(½I&dbk&if) u Adrmefawmf\ ,Zf rnf/ rSm;,Gi;f aomar&S, d wd\
Yk vSnphf m;rIrcH&atmif a,½Ijyef
yv’iaf y:wGif 0ufukd ,Zfyal ZmfaomtcgwGif jynfph v kH mcJo
h nf <uvmaomtcgwGif rnfolwpfa,mufurQ oHo,jzpfp&mr
('H 9;27? 11;30? 31)/ at'D 70 wGif a,½k&SvifNrdKU rD;½dIU vdkbJ udk,fawmfjzpfaMumif; od&SdMuvdrhfrnfudk em;vnfxm;&
zsufqD;cH&onf/ Adrmefawmfae&mwGif ½kyfwkudk xm;onfh vdrfhrnf (rm 13;26)/ ar&Sd, <uvmNyD[k olwpfyg;wdkYu
113 &SifróJc&pf0if 24;41

a,½Iu rdrdjyef<uvmrnfhtaMumif; ajymjyjcif;


(202^rm 13;24-31? vk 21;25-3)
26
xdkaujmifh olwdkhu cRpfawmfonf awmYRSdonf[kqdkaomfvnf; rxGufroGm;uj
24;27 MS i f h / wd k u fcef;YRSdonf[k qdkaomfvnf; r,HkujMSifh/ 27 vsSyfppfbonf taRS¸rS y]ufI taemuf
b
vk 17;24 wdkifatmif xGef;vif;ouJhodkh? vlom;onf u=GvmawmfrlvwHh/ 28 taoaumifRSdRmY aR…
24;28 vif;wwdkhonf pka0;ujvwHh/r
r
vk 17;37 29
24;29 xdkumv. 'ku†qif;RJc]if;aemuf ×kwfceJ aeonf rdkufvdrhfrnf/ vonf taRmif
,
a,Z 32;7? udkray;/ uj,fwkdhonf aumif;uifrSusujvdrfhrnf/ aumif;uifwefcdk;wdkhonf wkefvÈyf
a,mv 2;10? 31 ujvdrfhrnf/,
30
24;30 xdktcg vlom;.edrdwfvu†Emonf aumif;uifY xifRSm;vdrhfrnf/ ar]u(D;ay:rSm
u
Asm 1;7 vltaygif;wdkhonf idkau=G;r]nfwrf;ujI? vlom;onf u(D;pGmaombkef;wefcdk;tmMkabmfudk
24;31 aqmifvsuf? rdkCf;wdrfudkpD;I u=Gvmawmfrlonfudk r]ifRujvdrfhrnfu/ 31 vlom;onf
c
a[RSm 27;13?
1aum 15;52 rdrdwrefwdkhudk apv…wfI wHydk;cRmudk y]if;pGmrÈwfapawmfrloz]ifh?c olwdkhonf aRG;cs,f
awmfrlaomolwdkhudk tRyfav;rsufMSm? aumif;uifatmufxuf0ef;usifwdkhrS ac:I pk×Hk;
ujvwHh/
32
24;33 oabFmozef;yifudk tpJGy_I yHkoufaowckudk rSwfujavmh/ oabFmozef;yifonf
*
,m 5;9 tcuftvuf MkI tRGufaygufaomtcg aMGumveD;onfudk oifwkdhoduj./ 33 xdkenf;
24;34 wl? xdktaujmif;tRmtvHk;pHkwdkËudk r]ifRvsSif vlom; onf wHcg;0wdkifatmif teD;odkh aRmuf
C
r 16;28
awmfrlonfudk odrSwfujavmh/* 34 igtrSefqdkonfum;? ,ckz]pfaomvlrsm;rukefrDS xdk
taujmif;tRmtvHk;pHkwdkhonf z]pfujvdrfhrnf/C 35 aumif;uifMSifhar]u(D; rwnfaomfvnf;
ighpum; wnfvdrhfrnf/

a,½Iu owdESifhapmifhae&ef rSmMum;jcif;


(203^rm 13;32-37? vk 21;34-38)
36
xdktcsdefemRDudkum; tb,folrsSrod/ aumif;uifwrefrod/ ighcrnf;awmfwyg;
24;36 wnf;om odawmfrl./i 37 vlom;onf u=Gvmaomtcg aem{vufxufY z]pfouJhodkh z]pf
i
w 1;7
24;37 vdrfhrnfp/ 38 aRv…rf;rdk;c]if;rz]pfrSDumvY aem{onf oabFmxJodkh 0ifaomaehwdkifatmif
p
u 6;5 vlrsm;wdkhonf pm;aomufvsuf? xdrf;r]m;pHkbufvsufaeI? 39 aRv…rf;rdk;c]if;aRmufoz]ifh
vlcyfodrf;wkdhudk okwfoify,fRSif;onfwdkifatmif owdrJhaeujonfenf;wl? vlom; u=Gvm
24;40 aomtcgY z]pfvdrfhrnf/ 40 xdktcg v,fYRSdaomolMSpfa,mufwdkhwGif wa,mufudk odrf;
q
vk 17;34 ,lI wa,mufrlum; aeRpfRvwHh/q 41 u(dwfqHku(dwfaomolMSpf a,mufwdkhwGif wa,muf
udk odrf;,lI wa,mufrlum; aeRpfRvwHh/

vmajymygu udk,fawmf<urvmao;yg (24;27)/ c&pfawmf tcsed uf av;wGif bk&m;ocifxH jyefvmMuayvdrrhf nf/ aumif;
<uvmjcif;onf vltm;vHk;twGuf odomxif&Sm;vdrfhrnf/ uifbHkonf uREkfyfwdkYtwGuf wpfckwnf;aom yef;wkdifr[kwf
24;30 r,HMk unfaomolwo Ykd nf vrf;rSm;udk a&G;cs,rf ad Mumif; yg/ ajrBuD;ay:wGif uREfkyfwkYdvkyfaqmif&rnfht&mrsm;&Sdaeay
½kwwf &ufoabmaygufvmMuaomaMumifh idak <u;jrnfwrf;Mu onf/ raoqH;k rDtcsed t f wGi;f vkyaf qmif&rnfjzpfNy;D u,fwif
vdrhfrnf/ olwdkY a0zefuJh&JUaeaomt&mrSeforQ jzpfysufvm &Sif r<urvmrcsif;vkyfaqmifMu&rnf/
rnfjzpfNyD; xkdtcsdefwGif olwdkYtwGuf aemufusvGef;aeavNyD/ 24;40-42 c&pfawmfonf ½kww f &uftvsit f jref<uvmvdrhf
24;36 c&pfawmf rnfonfhtcsdefü <uvmrnfudk twdtus rnf/ aemufqHk;rdepfwGifrS aemifw&&ef(odkY) aps;qpf&eftcsdef
rod&jcif;onf uREkfyfwdkYtwGuf aumif;ayonf/ &uftwdt &drS nfr[kwaf cs/ uREyfk wf Ykd a&G;cs,Nf y;D om;tcsuuf xm0&oGm;
usuo kd m od&ygu trIawmfü ysi;f &dEikd Mf uayonf/ ydq k ;kd onf &rnfhc&D;vrf;udk tqHk;tjzwfay;vdrfhrnf/
rSm qufvuftjypfusL;vGef&ef MuHpnfNyD; tqHk;odkYra&mufrD
&SifróJc&pf0if 24;42 114

42
oifwdkhtRSifonf tb,ftcsdefemRDY aRmufvmrnfudk oifwdkËrodaomaujmifh 24;42
Z
r 25;13
apmifhaeujavmh/Z 43 olcdk;vmrnftcsdefemRDudk tdrfRSifodRvsSif?ps rdrdtdrfudk rxGif;razmuf 24;43
apc]if;iSg apmifhaevdrhfrnfudk oifwdkhoduj./ 44 xdkaujmifh oifwdkhonf y]ifqifvsufae ps
vk 12;39
ujavmh/ taujmif;rlum;? oifwdkhrxifrrSwfaomtcsdefemRDY vlom;onf u=Gvmvdrfhrnf/
45 24;45
tRSifonf rdrdtdrfoltdrfom;taygif;wdkhtm; tcsdefwefvsSif tpm;taomufwkdhudk n
r 25;21? 23
a0zefapc]if;iSg ttkyftcsKyfcefhxm;I? opPmMSifh4if;? owdynmMSifh4if; y]nfÙpHkaomu„efum; 24;46
#
tb,folenf;/n 46 tujifu„efonf Todkhy_vsufaeonfudk tRSifonf y]efvmIawGË./ Asm 16;16
24;47
xdku„efonf r*FvmRSd./# 47 igtrSefqdkonfum;? tRSifonf rdrdOpPmRSdorsSwdkhudk xdku„ef X
r 25;21? 23
Y tyfvdrfhrnf/X 48 odkhr[kwfrlum;? tujifu„efqdk;u ightRSifvmcJvdrfhrnf[k pdwfxJY
atmufarhonfMSifh? 49 u„efcsif;wdkhudk ×dkufykwfvsuf aoaomufujL;aomolwdkhMSifhwuG
pm;aomufvsufae./ 50 xdku„ef rujnfÙrarsSmfaomaehRuf? rujm;rodaomtcsdefemRDY 24;51
ocifonf aRmufvmvsSif? 51 xdku„efudk y]if;y]pGmuGyfrsufqHk;rI? idkau=G;c]if;? tHoGm;cJu(dwf !
r 8;12
c]if;RSdRmtRyfY vsSKd¸0SufaomolwdkhMSihfwuG aeRmcsvwHh/!

a,½Iu owdkYorD;q,fa,muftaMumif; yHkOyrmajymjyjcif;


(204)
25;1
25 xdktcg aumif;uifMdkifiHawmfonfum;? r*Fvmaqmifvkvifudk cRD;OD;uºdy_tHh % Asm 19;7
E
aomiSg rD;cGufudk udkif,lIxGufoGm;aom owdkhorD;%wusdyfMSifhwl./E 2 xdkowdkh r 13;24

24;44 a,½Iu oljyef<uvmrnft h aMumif;ajymjyjcif;onf aeY a,½I a[majymcJhonf/ owkdYorD; 10 a,muf OyrmwGif
&ufumvudk a[mudef;xkwfí wGufcsufap&efr[kwfyg/ jyif (25;1-13)vlta,mufpw D ikd ;f onf rdr\
d 0dnmOfa&;tajctae
qifxm;Mu&ef owday;jcif;omjzpfonf/ oiftqifoifh&Sdae twGuf ud, k w
f ikd wf m0ef&adS Mumif; od&onf/ aiGtcGuu f kd cGaJ 0
rnfavm/ pdwt f cs&qH;k a&G;cs,&f eftcsurf mS ,aeYwiG f ud, k f ay;onfh yHkOyrmwGif (25;14-30) bk&m;ocifay;tyfxm;
awmfpum;udk emcH&efomjzpfonf (24;46)/ onfht&mudk aumif;rGefpGmtoHk;jyK&efvdktyfaMumif; awGUjrif
24;45-47 apmifharQmfaeonfhtcsdefwGif rdrdvlrsm;udk Munfh½I &onf/ od;k ESiq hf w d yf OkH yrmonf (25;31-46) vdt k yfaeolrsm;
apmifha&Smufjcif;? urÇmay:wGif toif;awmfESifhtoif;awmf udk ulnD&efta&;BuD;yHkudk tav;ay;azmfjyaeonf/ yHkOyrm
jyifyü trIawmfxrf;aqmifMujcif;wkdYjzifh tcsdefukefvGefap&ef wpfcw k nf;u uREykf w f \ dYk jyifqifjcif;udk tjynft h 0azmfrjyEdik f
a,½I rSmMum;cJhonf/ c&pfawmf<uvmjcif;twGuf jyifqif&m yg/ yHkOyrmwpfckpDonf ½kyfyHkum;csyfwpfckvHk;\ tpdwftydkif;
wGif þenf;onf taumifqHk;jzpfonf/ wpfckpDudk yHkazmfjyaeonf/
24;50 c&pfawmfonf rarQmfvifhaomtcsdefwGif ½kwfw&uf 25;1 þyHkOyrmonf r*Fvmaqmifjcif;taMumif;jzpfonf/
<uvmrnfukd odjcif;u tNrt J oif&h adS p&ef uREyfk wf u
Ykd kd Ed;I aqmf r*FvmaqmifonfhaeUwGif owdkYom;onf owdkYorD;xHodkY
aeonf/ bmrSrvkyfbJ xkdifapmifhaejcif;jzifh wm0efr,laom tcrf;tem; usif;y&efoGm;í owdkYom;ESifh owdkYorD;wdkYonf
olrsm;rjzpfoifyh g/ rdrad ysm&f iT rf u
I okd m&SmNy;D ud,
k af wmfr<uvm vltkyfBuD;ESifh pDwef;vSnfhvnfNyD; owdkYom;\tdrfodkY jyefum
ao;jcif;aMumifh bk&m;ocif EdkifiHawmfudk wnfaqmufjcif; yGJ usif;yMuonf/ xkdyGJonf wpfywfcefYMumwwfonf/
rjyKao;yg[k qifajcray;oifah y/ rnfonfah e&ufwiG f <uvm owdkYorD; 10 a,mufwdkYonf pDwef;vSnfhvnfjcif;xJü
rnf[k twdtuswGufcsufjcif;tm;jzifh rSm;,Gif;onfh vHkjcHK yg0if&ef apmifhaeMuNyD; r*Fvmpm;aomufyGJüyg0ifcGifh&rnf[k
pdwfcsrIrsKd;rxm;oifhovdk? aemufqHk;aomumvtwGuf pyfpk arQmfvifhxm;Muonf/ odkYaomf owdkYom;onf arQmfvifhxm;
vdkaompdwfaMumifhtrIawmf rxrf;aqmifbJaejcif;rjzpfoifh onfhtcsdefwGif a&mufrvmaomtcg 5a,mufonf qDrsm;
acs/ ukefcef;oGm;Muonf/ qDtydkoGm;0,fonfhtcsdefwGif yGJü yg0if
24;51 “idka<u;jcif;ESifhtHoGm;cJBudwfjcif;”onf pdwfysuftm; &ef aemufusoGm;aeNyD/
avQmjh cif;udk jyoonfph um;jzpfonf/ c&pfawmfajrurÇmodYk jyef a,½Ionf rdrv d w l t Ykd m; aumif;uifbo kH Ykd ,laqmifomG ;
<uvmrnfrSm aocsmouJhodkYyif bk&m;ocif\w&m;pD&ifjcif; &ef <uvmonfhtcsdefwGif uREfkyfwkdYtm; tqifoifh&SdMu&rnf/
a&mufvmrnfrSmvnf; aocsmayonf/ 0dnmOfyikd ;f jyifqifjcif;udk aemufq;kH tcsed u f sro
S m 0,f,&l ef(od)Yk
25;1 udk,fawmf<uvmjcif;twGuf tqifoifh&Sdí rnfodkY acs;iSm;&ef rjzpfEdkifyg/ bk&m;ocifESifhudk,fwdkifudk,fus aygif;
touf&iS &f rnfukd &Si;f vif;ap&eftwGuf atmufygyHOk yrmudk oif;qufqH&rnf/
115 &SifróJc&pf0if 25;21

orD;wkdhwGif ig;a,mufonf ynmowdRSduj./ ig;a,mufrlum; trdkufz]pfuj./ 3 rdkuf


25;5
aomolwdkhonf rD;cGufwdkhudkom,lI qDudk r,luj/ 4 ynmowdRSdaomolwdkhrlum;? rD;cGuf
w
1ouf 5;6 MSifhwuG bl;YygaomqDudkvnf; ,luj./ 5 r*Fvmaqmifvkvifonf rvmbJaepOf? xdk
owdkhorD;taygif;wdkhonf ikdufI tdyfaysmfuj./w
6
oef;acgif,HY ujnfÙyg/ r*Fvmaqmifvkvifonf vmy)D/ cRD;OD;uºdy_c]if;iSg xGufoGm;
ujukef[k au=G;aujmfvsSif?
7
xdkowdkhorD;taygif;wdkhonf xI rD;cGufrsm;udk y]ifqifuj./ 8 rdkufaomolwdkhu
igwkdhqDrD;aoygy)D/ oifwdkhqDudk tenf;i,fay;yg[k ynmRSdaomolwdkhtm; awmif;uj./
9
ynmRSdaomolwdkhuvnf;? oifwdkhtbdkhMSifh igwdkhtbdkh qDravmuf/ xdkaujmifh qD
aRmif;aomolRSdRmodkh oGm;I udk,foHk;bdkh0,fvsSif omIaumif;onf[k y]efay]muj./
10
xdkolwdkhonf qD0,foGm;onftcdkufwGif r*Fvmaqmifvkvifonf vmI? toifh
RSdaom owdkhorD;wdkhonf vkvifMSifhtwl yJGodkh0ifujy)D;vsSifwHcg;udkydwfxm;./
11
xdkaemuf u=Gif;aomowdkhorD;wdkhonf vmI tRSif? tRSif? u„efrwdkhtm; wHcg;udk
zGifhyg[k awmif;avsSmufujaomf?
12
25;13 tRSifuvnf;? igtrSefqdkonfum;?oifwdkhudkigrod[k y]efay]mav./
13
x
r 24;42? 44 odkhz]pfI vlom;onf u=GvmtHhaomaehRuftcsdefemRDudk oifwdkhonf rodaom
aujmifh apmifhaeujavmh/x

a,½Ionf acs;iSm;aomaiGaMu;taMumif; yHkOyrmudk ajymjyjcif; (205)


25;14 14
Oyrmum;? vlwOD;onf tc]m;aomy]nfodkhoGm;rnf[k tu(HRSdvsuf? rdrdi,fom;
'
r 21;33?
vk 19;12 wdkhudkac:I rdrdOpPmrsm;udk tyfay;./ olwdkhonf toD;toD; tpGrf;owÖdRSdonftwdkif;?"
"
r 18;24? 25 wOD;Y aiGtcGuf ig;q,f? 15 wOD;Y tcGufMSpfq,f? wOD;Y tcGufwq,fudk tyfay;y)D;rS
csufc]if;oGm;av./ 16 tcGufig;q,fudk cHaomolonf oGm;I ukefoG,fc]if;udk y_oz]ifh
tc]m;aomtcGufig;q,fudk tr]wfRav./ 17 xdkenf;wl tcGufMSpfq,fudk cHaomolonf
vnf;? tc]m;aomtcGufMSpfq,fudk tr]wfRav./ 18 tcGufwq,fudk cHaomolrlum;?
oGm;I ar]YwGif;wl;y)D;vsSif tRSif.aiGudk 0Sufxm;av./
25;19
e
r 18;23
19
umvujmr]ifhy)D;rS xdki,fom;wdkh.tRSifonf vmI olwdkhudkpmRif;,lav./e
20
tcGufig;q,fudk cHaomolonf csOf;uyfI? tc]m;aomtcGufig;q,fudk qufvsuf?
ocif? udk,fawmfonf tu„MfkyfY tcGufig;q,fudk tyfay;awmfrl./ tc]m;aomtcGuf
25;21 ig;q,fudk tu„Mfkyftr]wfRygy)D[k avsSmufav./
21
y
r 24;45? 47 tRSifuvnf;? om"k? opPmRSdaomi,fom;aumif;? oifonf trÈi,fY opPmapmifh
avy)D/ rsm;pGmaomtrÈtcGifhudk oifY igtyfay;rnf/y oif.ocifMSifhtwl pnf;pdrfudk
0ifpm;avmh[k rdefhawmfrl./

25;15 ocifonf aiGaMu;udk i,fom;rsm;\tpGrf;owdåESifh udk aumif;pGmtoH;k jyK&ef uREyfk w


f w
Ykd iG f wm0ef&o
dS nf/ uREyfk w
f Ykd
tnD cGJa0ay;onf/ rnfolrQ rdrdudkifwG,fEdkifonfxuf ydkr& rnfrQ&&Sdxm;onfqdkaom tcsufxuf &&Sdxm;aomt&mudk
Muyg/ rdr\ d wm0efukd rausyeG yf gu rdrrd wwfEikd af vmufatmif rnfodkYtoHk;jyKonfudkom *½kpdkuf&rnf/
wm0efBuD;av;vGef;onf[k qifajcay;p&m r&Sdyg/ ysif;&djcif; 25;21 a,½Ijyef<uvmrnfrSm trSefyifjzpfaMumif; uREfkyfwdkY
(odkY) ocifudkrkef;wD;jcif;aMumifhom ratmifjrifjcif;jzpfonf/ odMuonf/ bk&m;ocifukd tapcH&eftwGuf tvkyx f uG &f rnf
aiGonf rdrw d t
Ykd m; tyfEiS ;f xm;aom t&if;tjrpfrsm;udk ud,
k f [k qdkvdkygovm;/ r[kwfyg/ rdrd\tcsdef? pGrf;&nfESifh b@m
pm;jyKonf/ bk&m;ocifonf uREfkyfwdkYtm; tcsdef? qkaus;Zl; rsm;udk 0d&d,&SdpGmtoHk;jyKvsuf vkyfaqmiforQü bk&m;ocif
ESifh tjcm;t&if;tjrpfrsm;udk tpGrf;owdåESifhtnDay;tyfxm; udk tjynhft0tapcH&rnf[k qdkvdkonf/ vltenf;i,ftzdkYrl
NyD; rdrdjyef<uvmonfhtcsdefwdkifatmif ynm&SdpGm &if;ESD;jr§KyfESH aeYpOfvkyfief;aqmifwmrsm;udkbk&m;ociftay: cspfaom
apvdkonf/ bk&m;ocif uREfkyfwkdYtm; ay;xm;aomt&mrsm; pdwfwdkYjzifh vkyfaqmif&rnf[k t"dyÜm,f&onf/
&SifróJc&pf0if 25;22 116

22
tcGufMSpfq,fudk cHaomolonfvnf; csOf;uyfI ocif? udk,fawmfonf tu„MfkyfY
tcGufMSpfq,fudk tyfay;awmfrl./ tc]m;aomtcGufMSpfq,fudk tu„Mfkyftr]wfRygy)D[k
avsSmufavaomf?
23
tRSifu? om"kopPmRSdaomi,fom;aumif;? oifonf trÈi,fY opPmapmifhavy)D/ 25;23
z
25;21
rsm; pGmaomtrÈtcGifhudk oifYigtyfay;rnf/z oif.ocifMSifhtwl pnf;pdrfudk 0ifpm;
avmh[k rdefhawmfrl./
24
tcGufwq,fudkcHaomolonfvnf; csOf;uyfI ocif? udk,fawmfonf cJ,Of;
aomolz]pfonfMSifh udk,frpdkufrysKd;aomtRyfY RdwfI? udk,f rz]efhru(JaomtRyfY pk
odrf;wwfonfudk tu„MfkyfodI? 25 aujmufaomaujmifh? tc]m;odkhoGm;I udk,fawmf.aiG
tcGufwq,fudk ar]Y 0Sufxm;ygy)D/ ,ckudk,fawmf.OpPmRSdygonf[k avsSmuf./
26
tRSifuvnf;? qdk;npfysif;Rdaomi,fom;? igonf udk,frpdkufrysKd;aomtRyfY
RdwfI? udk,frz]efhru(JaomtRyfY pkodrf;onfudk oifodonf rSefvsSif? 27 ighaiGudk yJGpm;
vufodkh tyfRrnf/ xdkodkhtyfvsSif? igy]efvmaomtcg aiGRif;MSifhtwdk;udk RMdkif./
28
xdkaujmifh tcGufwq,fudk xkdol.vufrS MÈwfuj/ 29 tcGufwRmRSdaomoludk
25;29
ay;uj/ 29 taujmif;rlum;? tujifolonf Rwwf.? xdkolY u=G,f0y]nfÙpHkapc]if;iSg ay;OD; A
r 13;12
rnf/ tujifolonf qif;RJ.? xdkolYRSdorsSudkyifMÈwfvdrfhrnf/A 30 toHk;rRaom xdki,f 25;30
b
om;udk idkau=G;c]if;? tHoGm;cJu(dwfc]if;RSdRm y]iftRyfarSmifrdkufxJodkh MSifxkwfcsvdkufuj[k r 8;12
pDRifawmfrl./b

a,½Iu aemufqHk;w&m;pD&ifjcif;taMumif; ajymjyjcif;


(206)
vlom;onf rdrdbkef;tmMk abmfudk aqmifvsuf? oefhRSif;aomaumif;uifwrefrsm; 25;31
31
r
r 19;28
tc)HtRHwdkhMSifhwuG u=Gvmawmfrlaomtcg bkef;RSdaomyvˆifawmfay:rSmxdkifI?r 32 aRS¸ 25;32
awmfY vlrsKd;taygif;wdkhudk pka0;apoz]ifh? odk;xdef;onf odk;MSifh qdwfwdkhudk wc]m;pDcJGxm; , a,Z 34;17? 20

25;24-30 þaemufqHk;vlonf rdrdtwGufudkom pOf;pm; twGuf toD;roD;aomoludk opöm&SdaomolESifh wef;wlnDwl


onf/ olonf ab;uif;pGmaevdkNyD; cufcJaomocifvufrS qufqH&ef arQmfvifhír&ay/
rdrud , kd u
f kd umuG,v f o
kd nf/ odaYk omf ol\wpfu,
kd af umif;qef 25;31-46 bk&m;ocifonf emcHonfw h ynfah wmfrsm;ESihf [ef
jcif;twGuf w&m;pD&ifjcif;cHc&hJ onf/ bk&m;ocifvyk &f ef ajym aqmifaomolrsm;? r,HkMunfolrsm;udk oD;jcm;cGJxm;vdrhfrnf/
aomt&mudk rvkyjf cif;twGuf qifajcray;oifyh g/ bk&m;ocif uREkfyfwkdY ,HkMunfaMumif; odomaprnfhtcsufrSm uREkfyfwkdY jyK
onf uREkfyfwkdY\ ocifrSefygu oifvkdvm; MunfjzLaompdwf rlonfh yHkpHyifjzpfonf/ rdrdawGUBuHK&aomolrsm;udk a,½IuJhodkY
jzifh tapcHoifhygonf/ uREkfyfwdkY\ tcsdef? tpGrf;owdåESifh aiG qufqH&rnfrSm rvG,fulyg/ uREkfyfwdkY olwpfyg;twGuf vkyf
aMu;wdkYudk uREfkyfwkdY rydkifyg/ uREkfyfwkdYonf ydkifqdkifolr[kwfbJ aqmifay;aomt&monf qmiwfaomoluakd uR;arG;&ef? tdrf
xdef;odrf;apmifha&Smufolrsm;omjzpfonf/ uREkfyfwdkYudk ay;tyf r&Sdaomoludk ae&may;&ef? zsm;emaomoludk Munfh½IjyKpkk&ef
xm;aomt&mrsm;udk vspfvsL½Ijcif;? oHk;jzKef;jcif; (odkY)tvGJoHk; a,½I ajymaompum;rsm;tay: rnfoo Ykd abmxm;aMumif;udk
pm;jcif;jyKygu ykeu f efaomolrsm;jzpfMuNy;D tjypfay;jcif;cH&&ef vufawGUjyoaeonf/ oif\tjyKtrlonf [efaqmifaom
xkdufwefayonf/ ol? r,HkMunfolrsm;ESifh oifhudk jcm;em;apygovm;/
25;29-30 þyHkyrmonf c&pfawmf jyef<uvmjcif;tay: 25;32 a,½Ionf ,HkMunfolESifhr,HkMunfolrsm;udk cGJjcm;&m
pdwfaeoabmxm;ESpfck\ tusKd;qufudk azmfjyonf/ rdrd\ wGif od;k ESiq
hf w
d u
f kd yHak qmifxm;onf/ od;k ESifh qdww f uYkd kd twl
tcsed Ef iS phf rG ;f &nfukd bk&m;ociftm; tapcHjcif;twGuf &if;ES;D wuG pm;usufwGif vTwfxm;aomfvnf; odk;arT;n§yf&ef tcsdef
jr§KyfESHaomolonf qkvmbfudk &&Sdvdrfhrnf/ EdkifiHawmftwGuf a&mufvmaomf olwu Ykd kd cGjJ cm;Muonf/ a,Zausv tem*wåd
tvkyfrvkyfvdkaomolonf tjypfpD&ifjcif;udk cH&vdrhfrnf/ usrf; 34;17-24 onfvnf; odk;ESifh qdwf cGJjcm;ay;jcif;
bk&m;ocifonf opöm&Sdjcif;udk qkcsawmfrlonf/ EdkifiHawmf taMumif; jzpfonf/
117 &SifróJc&pf0if 25;45

ouJhodkh? vltaygif;wdkhudk toD;tc]m;cJGI?, 33 odk;wdkhudk vusfmawmfbuf? qdwfwdkhudk


25;34
vuf0JawmfbufY xm;awmfrlvwHh/
34
u
1aum 15;50? xdktcg vusfmawmfbufYRSdaomolwdkhtm; rif;u(D;u? ighcrnf;awmfxH aumif;u(D;
c
Asm 13;8 r*FvmudkcHaomolwkdh? urBmOD;uyif oifwdkhtbdkh y]ifqifaomMdkifiHuudk vmI tarGcHuj
25;35
*
a[A]J 13;2
avmh/c 35 taujmif;rlum;? igonf rGwfodyfaomtcg oifwdkhonf au„;uj./ igonf aR
25;36 iwfaomtcg oifwdkhonf aomufbdkhay;uj./ igonf {nfÙonfz]pfaomtcg oifwdkh
C
i
,m 2;15? 16 onf {nfÙonf0wfudk y_uj./* 36 igonf t0wftcsnf;pnf;RSdaomtcg oifwdkhonf
2wd 1;16 t0wfMSifhzHk;v…rf;uj./C igonf temaRm*gpJGaomtcg oifwdkhonf ujnfÙ×Èy_pkuj./ igonf
axmifxJrSm aeRaomtcg oifwdkhonf ighxHodkhvmuj.i [k rdefhawmfrlvsSif?
37
az]mifhrwfaomolwdkhu? ocif? udk,fawmfonf rGwfodyfawmfrlonfudk tb,f
tcgY tu„Mfkyfwdkhonfr]ifI udk,fawmfudk vkyfau„;ygoenf;/ aRiwfawmfrlonfudk
tb,ftcgY tu„Mfkyfwdkhonf r]ifI udk,fawmfudk aomufbdkhay;ygoenf;/ 38 {nfÙonf
z]pfawmfrlonfudk tb,ftcgY tu„Mfkyfwdkhonf r]ifI {nfÙonf0wfudk udk,fawmftm;
y_ygoenf;/ t0wftcsnf;pnf; RSdawmfrlonfudk tb,ftcgY tu„Mfkyfwdkhonf r]ifI
udk,fawmfudk t0wfMSifh zHk;v…rf;ygoenf;/ 39 tempJGawmfrlonfudk4if;? axmifxJrSm ae
awmfrlonfudk4if;? tb,ftcgY tu„Mfkyfwdkhonf r]ifI txHawmfodkh aRmufygoenf;[k
y]efIavsSmufujaomf?
25;40 40
p
r 10;40? 42 rif;u(D;u? igtrSefqdkonfum;? oifwdkhonf Tolwnf;[laom ighnDwdkhwGif ti,f
qHk;aomolwa,muftm; y_ujorsSwdkhudk ightm;y_ujy)Dp [k y]efIrdefhawmfrlvwHh/
25;41 41
xdktcg vuf0JawmfbufY RSdaomolwdkhtm; rif;u(D;u? usdefc]if;udkcHRaomol
q
2ay 2;4
Z
rm 9;43? 48? wdkh? rmRfewfMSifh ol.wrefwdkhtbdkh y]ifqifaomq xm0RrD;xJodkhZ ighxHrScGgoGm;ujavmhps/
42
,k' 7 taujmif;rlum;? igonf rGwfodyfaomtcg oifwdkhonfrau„;/ igonf aRiwfaomtcg
ps
r 7;23 oifwdkhonf aomufbdkhray;/ 43 igonf {nfÙonfz]pfaomtcg oifwdkhonf {nfÙonf0wf
udkry_/ igonf t0wftcsnf;pnf;RSdaomtcg oifwdkhonf t0wfMSifhrzHk;rv…rf;/ igonf
temaRm*gpJGaomtcgY4if;? axmifxJrSm aeRaomtcgY4if;? oifwdkhonf rujnÙf×È ry_pk
uj[k rdefhawmfrlvsSif?
44
xdkolwdkhu? ocif? udk,fawmfonf rGwfodyfawmfrlc]if;? aRiwfawmf rl c]if;? {nfÙ
onfz]pfawmfrlc]if;? t0wftcsnf;pnf;RSdawmfrlc]if;? tempJGawmfrlc]if;? axmifxJrSm ae
awmfrlc]if;wdkhudk tu„Mfkyfwkdhonf tb,ftcgYr]ifI udk,fawmfudk ry_pk rvkyfau„;bJ
aeygoenf;[k y]efIavsSmufujaomf?
45
25;45 rif;u(;D u? igtrSeq
f o
kd nfum;? oifwhdk onf Tolwhkd wi
G f ti,fq;kH aomolwa,muf
n
ok 14;31 tm; ry_orsSwdkhukd ightm;ry_ujy)Dn [k y]efIrdefhawmfrlvwHh/

25;34-40 þyHyk rmonf uREyfk w f Ykd aeYpOfjyKvyk Ef idk af om oem; tcsKdUwdkYu c&pf,mefrsm; jzpfMuonf[k qdkovdk? tcsKdUwdkYu
jcif;u½kPmudk jyoonfv h yk &f yfrsm;udk azmfjyonf/ þvky&f yf t&yf&yfü&Sdaom 'ku©a&mufaeolrsm;jzpfonf[k qdkMuonf/
rsm;onf <u,f0jcif;? tpGr;f owåd (od)Yk ÓPfynm&Sjd cif;tay: xkod jYkd iif;cHak ejcif;onf usr;f jyKq&mu “uREyfk Ef iS phf yfqikd af om
rrlwnfbJ tcrJhay;í tcrJh&,laom ½dk;pif;onfhvkyf&yfrsm; olonf rnfojl zpfoenf;” (vk 10;29) [k ar;onfEiS hf qifwl
jzpfonf/ tvGeftrif;vdktyfaeolrsm;udk vspfvsL½Ixm;jcif; vSonf/ þyHkyrm\ qdkvdkcsufrSm rnfoludk jyK&rnf qdkonf
twGuf qifajcay;p&mr&Sdyg þwm0efudk toif;awmf(odkY) xuf vdktyfaeaomae&mwGif tapcHjcif;qdkaomtcsufom
tpd;k &odYk vTaJ jymif;ay;ír&yg/ tjcm;olrsm;\ vdt k yfcsurf sm; jzpfonf/ t"dutm½Hpk u kd &f rnfrmS vlwikd ;f udck spí
f wwfEidk o f rQ
udk ulnrD p&eftwGuf a,½Ionf uREyfk w f t Ykd m; ud, k w
f ikd yf g0if vlwdkif;udk ulnD&efjzpfonf/ xkdodkY olwpfyg;udk cspfjcif;onf
vkyfaqmifaponf (a[&Sm 58;7)/ uREkfyfwkdY udk,fawmfhtay: xm;aom arwåmudk a&mifjyef[yf
25;40 “ighnDtpfudkrsm;”qdkaomolrnfoljzpfonfudk rsm;pGm apaomaMumifh bk&m;ocif\bkef;udk xif&Sm;aponf/
aqG;aEG;Muonf/ tcsKUd wku Yd ,k'vlrsK;d rsm;jzpfMuonf[q k Nkd y;D ?
&SifróJc&pf0if 25;46 118

xdkolwdkhonf xm0Rty]pf'EfcHRmodkh4if;? az]mifhrwfaomolwdkhrlum;? xm0R 25;46


46
#
'H 12;2?
toufRSifRmodkh4if; oGm;RujvwHh# [k rdefhawmfrl./ a,m 5;29
*/ &Sifbk&ifa,½I taocHjcif;ESifh xajrmufjcif; (26;1-28;20)
ol\oGefoifcsufaMumifh qefYusifrIrsm;pGm cH&NyD;aemuf a,½Ionf ,k'&Sum½kwf\
opöm azmufjcif;udck &H í wynfah wmfrh sm;\pGeyYf pfjcif;? um;wdik w f ifowfjcif;ESihf oN*Kd [jf cif;cH&
onf/ oHk;&uftMumwGif aojcif;rS xajrmufí wynfhawmfrsm;xH udk,fxif&Sm;jyNyD;? ol
onf touf&iS jf cif;ESihf aojcif;tay: tpd;k &aom&Sib f &k ifjzpfaMumif;udk twnfjyKco hJ nf/
MumjrifhpGmapmifharQmfaeaom &Sifbk&ifonf ol\EdkifiHawmfudk ,laqmifvmNyD jzpfaomf
vnf;? arQmv f ifx h m;onfyh pkH EH iS rhf wlyg/ ud,
k af wmfonf pHv
k ifaomurÇmopfukd rwnfaxmif
rDwGif uREkfyfwdkY\ESvHk;om;rsm;xJwGif tkyfpdk;awmfrlonf/

bmoma&;acgif;aqmifwdkYu a,½Iudk owf&ef MuHpnfjcif;


(207^rm 14;3-9? a,m 12;1-11)

26 xdka'oemawmfRSdorsSwdkhudk a,×Èonf tukeftpifa[mawmfrly)D;vsSif?X wynfÙ


awmfwdkhtm;? 2 MSpfRufvGefrS yocgyJGaeh! aRmufrnfudk oifwdkhoduj./ xdktcg
26;1
X
r 7;28
26;2
vlom;udk vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufowfapc]if;iSg tyfMSHujvdrfhrnf[k rdefhawmfrl./ !
a,m 11;55
3
xdktcg ,ZfykaRm[dwftu(D; usrf;y_qRmwdkhMSifh vlwdkhwGif tu(D;tuJz]pfaomolwdkh 26;3
%
onf? u,mz%trnfRSdaom ,ZfykaRm[dwfrif;.tdrfOD;Y pnf;a0;ujy)D;vsSifE? 4 a,×Èudk E
a,m 11;47`53
yRd,m,ftm;z]ifhbrf;qD;I owftHhaomiSg wdkifyifuj./ 5 odkhaomfvnf; vlrsm;wdkhonf qm 2;2
×kef;Rif;cwfz]pfrnfudk pdk;RdrfI yJGaehwGif ry_MSifhOD;[k ay]mqdkuj./

25;46 xm0&tjypf'PfcHjcif;onf i&JwGif jzpfvdrfhrnf/ «rD; tajctaeyifjzpfonf/


tdik f (od)Yk a*[eFm[kac:onf»/ xdak e&monf aemifwr&onfh a,½Ionf r,HMk unfjcif;ESihf ywfoufí owday;&mwGif
olrsm; aoqHk;aomtcg oGm;&rnfhae&mjzpfonf/ usrf;pm jyif;jypGm a0'emcHí tjypfay;cH&jcif;rS u,fwif&ef BudK;pm;
xJwiG f atmufygpum;vH;k rsm;udk xm0&tjypf'PfcjH cif;twGuf jcif;jzpfonf/
toH;k jyKMuonf/ 26;3 a,½ItrIawmfaqmifonft h csed w
f iG f u,mzonf vuf&dS
(1) ½dvI ;f odrYk [kwf ocsKiØ ;f qdak om pum;vH;k udk "r®a[mif; ,Zfyka&m[dwfrif;BuD;jzpfonf/ olonf ,cif,Zfyka&m[dwf
usrf;u toHk;jyKxm;onf/ aoaomolwkdY\ae&mjzpfNyD; ajr BuD;tEé\ om;rufjzpfonf/ a&mrtpdk;&onf bmoma&;ESifh
BuD;atmufü &Sdonf[k ,lqMuonf (a,mb 24;19? qm Edik if aH &;acgif;aqmifrsm;ukd olwq Ydk E´jzifh ceft Y yfMuonf/ u,m
16;10? a[&Sm 38;10 wdkYudk Munfhyg)/ zonf 18 ESpfcefY vkyfaqmifcJh&m tjcm;,Zfyka&m[dwfrif;
(2) a['D; qdkaom *&dpum;vHk;onf ajratmufurÇm trsm;pkxuf tMumjrifq h ;kH vkyaf qmifciG &hf aomaMumifh olonf
qdkaom aojcif;e,fy,fudk qdkdvdkonf/ "r®opfusrf;wGif þp a&mrwdkYESifh yl;aygif;vkyfaqmif&mwGif uRrf;usifoljzpfonf[k
um;vHk;udk ½dIvf;twGuf toHk;jyKMuonf (r 16;18? Asm1;18? ,lq&onf/ olonf vlrsK;d udk u,fwif&eft f wGuf a,½Itao
20;13? 14)/ cHoifhaMumif; yxrqHk;axmufcHajymMum;oljzpfonf/ (a,m
(3) a*[eFm (odkY) i&J qdkaomtrnfudk omoemy 11;49? 50)
bk&m;wdkYtm; uav;i,fwdkYudk ,ZfylaZmfMuaom a,½k&Svif 26;3-5 þt&monf a,½Iudkowf&ef wrifBuHpnfjcif;jzpf
NrdKUteD;&Sd [dEéHKcsKdifhudk tpGJjyKvsuf rSnhfac:Muonf/ (4&m 23; onf/ þBupH nfrrI &dyS gu vltrsm;ud, k af wmfth ay:xm;onfh
10? 6&m 28;3 udk Munfhyg) þae&monf xm0&rD;avmif oabmxm;udk qefu Y si&f ef tajctjrpf&rdS nfr[kwaf cs/ a,½I
aomae&mjzpfNyD; (r 5;22? 10;28? rm 9;43? vk 12;5? ,m \ emrnf ausmfMum;rIudk bmoma&;acgif;aqmifwkdYonf
3;6? Asm 19;20) rm&fewfESifhol\wrefrsm;? bk&m;ocifudk aMumuf&UHG aomaMumifh yocgyGt J wGi;f rzrf;qD;0Hjh cif;jzpfonf/
r,HkMunfolrsm;twGuf jyifqifxm;aomae&mjzpfonf/ olwkdY\ vkyf&yfaMumifh vlxktHk<urIjzpfay:rnfudk rvdkvm;
(25;46? Asm 20;9-10) &Sijf yefxajrmufjcif;ESihf aemufq;kH w&m; Muacs/
pD&ifjcif;aemufwGif qdk;npfaomolrsm; xm0&BuHKawGU&rnfh
119 &SifróJc&pf0if 26;15

trsKd;orD;wpfa,mufu a,½Iudk qDarT;jzifh bdodufay;jcif;


(182^rm 14;3-9? a,m 12;1-11)
26;6
w
6
aAoedRGmwwGif RSdrkeftrnfRSdaom vlMl.tdrfY a,×ÈRSdawmfrlonfz]pfI? 7 rdef;r
r 21;17
wa,mufonf tbdk;rsm;pGmxdkufaom qDar…;ausmufz]LcGufwvHk;udk txHawmfodkh ,lcJhI?
pm;yJGem;rSm avsmif;awmfrlaom udk,fawmf.acgif;ay:Y oGef;avmif;av./
8
wynfÙawmfwdkhonfr]ifvsSif a'gopdwfRSdonfz]pfI tb,faujmifh tusKd;rJhqHk;ap
oenf;/ 9 xdkqDar…;udk tbdk;rsm;pGmMSifhaRmif;I qif;RJaomolwdkhtm; ay;pRmaumif;onf
[k qdkuj./
10
a,×Èonf odawmfrlvsSif? xdkrdef;rudk tb,faujmifh aMSmifhRSufujoenf;/ olonf
26;11 igY aumif;aomtrÈudky_y)D/ 11 qif;RJaomolwdkhonf oifwdkhY tpOfRSduj./x igrlum; oif
x
wRm; 15;11 wdkhY tpOfRSdonfr[kwf/ 12 TqDar…;udk ighudk,ftay:Y oGef;avmif;onfrSm ightavmif;udk
o*¼»[frnf[k y]ifqifc]if;iSg y_ownf;/ 13 igtrSefqdkonfum;? {0Ha*vdwRm;udk ar]wy]if
vHk;wGifa[maom tRyfRyfwdkhY Trdef;rudk atmufarhpRmbdkh oly_aom TtrÈudk ujm;
ay]mRujvwHh[k rdefhawmfrl./

,k'&Sum½kwfu a,½Iudk opömazmuf&ef oabmwljcif;


(208^rm 14;10?11? vk 22;3-6)
14
xdktcg wynfÙawmfwusdyfMSpfyg;t0ifz]pfaom ,k'RSum×kwfonf ,ZfykaRm[dwf
26;15 tu(D;wdkËxHodkhoGm;I? 15 tu„Mfkyfonf a,×Èudk udk,fawmfwkdhvufodkhtyfvsSif tb,frsS
'
Zm 11;12
avmufay;ygrnfenf;[kavsSmufaomf? xdkolwdkhu aiGtusyfoHk;q,fay;rnf[k 0efcHuj

26;6-13 róJEiS rfh mukwu Ykd þjzpf&yfukd aemufq;kH npmpm;yGJ ajymaeonf/ w&m;a[m&musr;f u qufajymxm;onfrmS “xdYk
rwdkifrDwGif azmfjyMuaomfvnf; &Sifa,m[efurl a,½k&Svif aMumifh oif\jynfwGif&Sdaom nDtpfudkqif;&Jom;ESifh vdktyf
NrKd UxJoYkd atmifjrifpmG 0ifa&mufvmjcif;rwdik rf w D iG f azmfjycJo
h nf/ aeolrsm;tm; vufukd zGix hf m;&rnf[k rderYf mS onf” [kqo kd nf/
olwdkY oHk;a,mufteuf a,m[efonf þjzpf&yfudk tpDtpOf þae&mwGif a,½Iajymaompum;rSm rdrt d wGuf rm&d\pGev Yf w
T f
wus azmfjyjcif;jzpfEdkifacs&Sdtrsm;qHk;&Sdonf/ c&pf0ifusrf;udk ylaZmfcHjcif;udk rD;armif;xdk;jyjcif;omjzpfonf/
a&;om;olw\ Ykd t"du&nf&, G cf surf mS a,½I\owif;pum;udk 26;14? 15 ,k'&Sum½kwfonf a,½Iudktb,faMumifh opöm
wduspGm rSwfwrf;wif&efomjzpfNyD; olUtoufwm\jzpfpOfudk azmufvdkygoenf;/ ,k'onf tjcm;wynfhawmfrsm;enf;wl
tcsdefumvtwdtus azmfjy&efr[kwfaMumif;udk owd&oifh a,½Iudk EdkifiHa&;ykefuefrI pvkyfNyD;? a&mrwdkYtm; wGef;vSef
ayonf/ róJEiS hf rmukwo Ykd nf þjzpf&f yfukd þae&mwGif rSwf apvdkonf/ b@mxdef;jzpfaom ,k'&Sum½kwfonf (tjcm;
wrf;wifxm;&jcif;rSm rm&d\tjynft h 0qufuyftyfEjSH cif;ESihf wynfah wmfrsm;enf;wlyif? rm 10;35-37) a,½I\ tpd;k &opf
,k'&Sum½kwf\ opömazmufjcif;wkdY\ uGmjcm;csufudk EdIif;,SOf wGif ta&;ygaom&mxl;udk &&ef arQmfvifhxm;onf/ odkYaomf
vdkaomaMumifhjzpfEkdifonf/ þtaMumif;t&mNyD;aemufwGif a,½Iu rm&dtm; wpfESpfvkyftm;cESifhnDaom qDarT;udk oGef;
rm&dtaMumif;udk azmfjycJhonf/ avmif;jcif;twGuf csD;rGrf;aomtcg ,k'&Sum½kwfonf a,½I
26;7 þtrsKd;orD;onf rmoESifh vmZ½kwkdY\nDr rm&d \ Edik if aH wmfonf ½kyaf vmu(od)Yk Edik if aH &;ESirhf qdik af om0dnmOf
jzpfonf/ aAoed&mG wGif aexdik o f nf (a,m12;1-3)/ ausmuf Edik if jH zpfaMumif; oabmaygufomG ;jcif;vnf;jzpfEikd o f nf/ a,½I
jzLcGufudk tvif;xdk;azmufEdkifaom tjzLa&mifowåKrS xGif;xk aemufawmfodkYvdkufygu ,k'&Sum½kwf\aiGESifh *kPfyumoe
í jyKvkyfxm;Muonf/ cGufxJwGif qDarT;udk xnfhxm;wwfMu wyfrufjcif;onf taumiftxnfazmfEdkifrnf r[kwfaom
onf/ aMumifh aiGaMu;ESifh bmoma&;acgif;aqmifwdkY\ rsufESmom
26;8 wynfah wmftm;vH;k onf pdwq f ;kd Muaomfvnf; &Siaf ,m ay;jcif;udk cH&&eftwGuf ocifa,½Iudk opömazmufcJhonf/
[efu txl;ojzifh ,k'&Sum½kwf pdwfqdk;aMumif;udk azmfjycJh 26;15 ,k'&Sum½kwo f nf a,½Itm; uRew f pfa,muf\wefz;kd
onf (a,m 12;4)/ jzpfonfh aiG'*Fg; 30 udk vufcH,lí opömazmufcJhaMumif;udk
26;11 þae&mwGif a,½Ionf w&m;a[m&musrf; 15;11 róJuom twdtusrSwfwrf;wifcJhonf/ (xG 21;32)/
yg “oif\jynfwGif qif;&Jaomoludk vspfvsL&eftwGuf ajym bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf yocgyGJNyD;rS a,½Iudkzrf;&ef
jcif;r[kwfyg? usrf;pmu vdktyfaeolrsm;udk *½kpdkuf&ef tpOf pDpOfxm;aomfvnf; ,k'\ rarQmfvifhaom urf;vSrf;csuf
&SifróJc&pf0if 26;16 120
rmRd {nfh0wfaus>yefjcif;onf tEkynmwpfck jzpfonf/ {nfhonfudk aumif;pGmBudKqdkonf[k cHpm;ap
vmZ½k\tpfr vsuf aEG;axG;jcif;ESifh auR;arG;jyKpk&eftwGuf wDxGif MuHqEdkifjcif;? pDrHcefYcGJjcif;ESifh yl;aygif;vkyfaqmif jcif;
vdktyfonf/ þyef;wdkifrsm;udk a&muf&Sdap&ef vkyfaqmifEdkifpGrf; &SdaomaMumifh rm&dESifh ol\tpfr rmo
wdkYudk usrf;pmxJwGif {nfh0wf taus>yefqHk;tzGJUtjzpf awGU&onf/ olwdkYxH rMumcP vmaom {nfhonf
rSm a,½Ic&pf jzpfonf/
rm&dtzdkY {nfh0wfaus>yefjcif;qdkonfrSm {nfhonf vdktyfrnf[k xif&aomt&mudk ay;jcif;xuf
{nfhonfudk,fwdkiftay: tm½Hkpl;pdkufjcif;u ydkíta&;BuD;onf[k cHpm;&onf/ olronf csufjyKwf rnfh
tpm; pum;om ydkí ajymvdkonf/ olronf tdrfoefY&Sif;jcif; (odkY) tpmtcsdefrDNyD;pD;a&;wdkYxuf {nfhonf
awmf\pum;udk ydkípdwf0ifpm;onf/ olronf tpfrjzpfol rmotm; xdktao;pdwf udpörsm;udk vkyf
aqmif apcJhonf/ tjzpftysufrsm;tay:wGif rm&d\csOf;uyfyHku olronf wHkYjyefol jzpfaMumif; jyoae
onf/ olronf jyifqifru I kd tenf;i,fom vkyaf qmifcNhJ y;D ? olr\ u@rSm yl;aygif;yg0if&efom jzpf onf/
&yfwefYí em;axmifwwf&ef oif,l&aom olr\tpfrESifh rwlbJ? rm&d taejzifh tvkyfvkyfjcif;onf
oifhavsmfí vdktyfwwfaMumif;udk oif,l&ef vdktyfonf/
a,½I olr\tdrfodkY vmvnfonfhtcsdefwGif rm&dudk uREfkyfwdkY yxrqHk;tBudrf awGUqHk&onf/ olr
onf ajcawmf&if;ü xdkifí em;axmifaecJhonf/ nDr jzpfol rulnDaomaMumifh rmo pdwfqdk;onfh tcg
wGif a,½Iu olESifhtwlae&ef rm&d a&G;cs,fjcif;onf xdktcsdeftwGuf toifhawmfqHk; a&G;cs,frIjzpf onf
[k qdkcJhonf/ rm&dudk aemufqHk;awGU&onfhtcsdefwGif olronf pOf;pm;wwfí udk;uG,fonfh tjyKtrludk
vkyfaqmifonfudk awGU&onf/ xyfrHí olronf a,½I\ajcawmf&if;ü &Sdaeum? qDarT;ESifh aq; aMumí
qHyifjzifh okwfay;cJhonf/ olronf ocifa,½I tb,faMumifh taocH&rnfudk wynfhawmf rsm;xuf ydkí
em;vnfyHk&onf/ a,½Iu olr\ 0wfjyKudk;uG,fonfh tjyKtrludk tzdk;tc ay;&onfh tapcHjcif;tjzpf
{0Ha*vdw&m; a[monfhtcsdefwGif a[majym&vdrfhrnf[k ajymcJh onf/
a,½Ionf oifhtoufwmrS rnfonfh{nfh0wfaus>yefrIrsKd;udk &&Sdygoenf;/ oifonf toufwm
twGuf pDpOfjcif;ESifh ajy;vTm;jcif;jzifh tvkyfrsm;aeaomaMumifh udk,fawmfESifh tcsdefr,lbJ vspfvsL½Iae
ygovm;/ (odkY) EIwfuywfawmfudk em;axmifjcif; toufwmtm;jzifh udk;uG,f&ef enf;vrf;udk &SmazG
jcif;tm;jzifh udk,fawmfhudk wkHYjyefaeygovm;/ udk,fawmfonf uREfkyfwdkY ta,mufwdkif;xHrS þuJhodkYaom
{nfh0wfaus>yefrIrsKd;udk awmifhwaeygonf/

tm;omcsufESifhESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• a,½I taocHawmhrnfhtaMumif;udk em;vnf vufcHí touf&SifaepOfwGif udk,fcE¨mudk bdoduf
ay;cJhonfh wpfOD;wnf;aom yk*¾dKvf jzpfEdkifonf/
• rnfonfhtcsdefwGif em;axmifí rnfonfhtcsdefü vkyfaqmif&rnfudk oif,lcJhonf/
olr\toufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• bk&m;ociftwGuf tapcHjcif;jzifh tvkyfrsm;jcif;onf udk,fawmfhudk udk,fwdkifudk,fus roduRrf;
ap&ef [efYwm;Edkifonf/
• emcHjcif;ESihtapcH
f jcif;\ao;i,faomvky&f yfonfus,jf yefaY omtusK;d oufa&mufru
I kay;
d Edik o
f nf/
ta&;ygaomtcsufrsm;
• ae&m - aAoed&Gm
• aqGr sKd; - tpfr - rmo/ armif - vmZ½k/
t"duusrf;ydk'f
“þqDarT;udk ighudk,ftay:ü oGef;avmif;onfrSm ightavmif;udk oN*ØK[frnf[k jyifqifjcif;iSg
jyKownf;/ ig trSef qdkonfum;? {0Ha*vdw&m;udk ajrwjyifvHk;wGif a[maom t&yf&yfwdkYü þrdef;r udk
atmufarhp&mbdkY oljyKaomtrIudk Mum;ajym&vwHh[k rdefYawmfrl\/” (r 26;12-13)
rm&dtaMumif;udkr26;6-13/rm14;3-9/vk10;38-42/a,m11;17-45/12;1-11wGifawGU&onf/
121 &SifróJc&pf0if 26;24

./' 16 xdktcgrSpI udk,fawmfudktyfc]if;iSg tqifoifhaomtcsdefumvudk RSmu(Hvsufae


./

wynfhawmfrsm;onf yocgyGJtwGuf jyifqifjcif;


(209^rm 14;12-16? vk 22;7-13)
26;17 tZkryJGyXraehY" wynfÙawmfwdkhonf txHawmfodkh csOf;uyfI? udk,fawmfonf
17
"
xG 12;18`20
yocgyJGudk pm;awmfrlbdkhRm tb,ftRyfY tu„Mfkyfwdkhonf y]ifqifapc]if;iSg tvdkRSdawmfrl
oenf;[k ar;avsSmufujaomf?
18
udk,fawmfu? r»d¸wGif Trnfaomol.tdrfodkh oGm;uj/ qRmrSmvdkufonfum;? igh
tcsdefeD;y)D/ oifhtdrfY ighwynfÙwdkhMSifhwuG yocgyJGudk igcHrnf[k xdkoludkay]mujavmh[k
rdefhawmfrl./ 19 wynfÙawmfwdkhonf pD Rifawmfrlonftwkdif; y_I yocgyJGudk y]if qifuj./

a,½IESifh wynfhawmfwdkY aemufqHk;npmpm;Mujcif;


(211^rm 14;17-26? vk 22;14-30? a,m 13;21-30)
20
nOD;,HtcsdefaRmufrS wynÙfawmfwusdyfMSpfyg;wdkhMSifhtwl pm;yJGY avsmif;awmfrl
21
./ pm;IaeujpOf udk,fawmfu? igtrSefqdkonfum;? oifwdkhwGif wpHkwa,mufaom
26;23
olonf ighudk tyfMSHvdrhfrnf[k rdefhawmfrlvsSif? 22 wynfÙawmfwdkhonf tvGef0rf;enf;I
e
a,m 13;18 ocif? tu„Mfkyfavm[k toD;toD; ar;avsSmufuj./
26;24 23
udk,fawmfuvnf; igMSifhtwl ykuefwGif vufMdÈufaomolonf ighudk tyfMSHvdrfh
y
a[RSm 53? e 24
rm 9;12?
rnf / usrf;pmvmonftwdkif; vlom;onf oGm;Rrnf/y odkËaomfvnf; vlom;udk tyfMSH
vk 24;25`27? 46 aomolonf tr*FvmRSd./ xdkolonf bGm;r]ifc]if;udk rcHRvsSif taeomI aumif;onf[k
w 17;2? 3 rdefËawmfrl./

aMumifh olw\
Ykd tpDtpOfukd aqmvsipf mG taumiftxnfazmf aAoed&GmodkY
cJhMuonf/ vnfywfjcif;
jzpfysufyHk tpDtpOf
26;17 yocgyGo J nf wpfnwnf;om pm;aomufyu JG si;f yjcif; t& róJ 26;6-13 ü
jzpfNyD; 4if;aemufqufwdkuf usif;y&aom waq;rJhrkefYpm;yGJrSm ygaomtjzpftysuf
rl wpfywfwmMumjrifhonf/ olwdkY\ bkd;ab;rsm; tD*spfjynfrS onf róJ21;1 xuf
apmvsipf mG jzpfysucf hJ
xGufvmonfhtcsdefwGif waq;jzifh rkefYudk azmif;<uap&ef
onf/ 20;29 wGif
tcsed rf &cJoh nfudk atmufarhowd&aomtm;jzifh olw\ Ydk tdrf a,½Ionf a,&dacg
rsm;rS waq;rsm;udk z,f&Sm;Muonf/ þyGJawmftwGuf a&mr NrKd UrSxu G íf a,½k&v S if
tifyg,mwpfckvHk;rS axmifaygif;rsm;pGmaom vlwdkY pkNyHK 0if NrKd UodYk OD;wnfco hJ nf/
a&mufvmMuonf/ yocgyGJudk rnfodkYusif;yaMumif; ydkrdkod&Sd xkaYd emuf aAoed&mG odYk
vdkygu rm 14;1 ESifh xG 12 &Sd rSwfpkudkMunfhyg/ a&muf&NdS y;D trsK;d orD;
26;23 a,½IvufxufwGif cGufwpfvHk;xJ tpm;tpmudk 0dkif; wpfO;D u qDjzifh
í EdIuf,lpm;aomufonf/ uk, d af wmft h m;
bdou d af y;cJo
h nf/
xdak e&mrS Aufzma*
&Gmodo Yk mG ;cJNh y;D wynfah wmfEpS af ,mufwoYkd nf ud,
k af wmfa,½k&v S if
NrKd UxJ pD;eif;0ifa&mufvmrnfh jrnf;ud, k al qmifcMhJ uonf/
&SifróJc&pf0if 26;25 122

25
udk,fawmfudk tyfMSHrnfÙol ,k'RSum×kwfuvnf;? tRSifbkRm;? tu„Mfkyfavm[k
ar;avsSmufvsSif? oifqdkonftwdkif; rSefonf[k y]efay]mawmfrl./
26
xdktcg pm;vsufaeujpOfwGif? a,×Èonf rkefhudk,lI aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rS
rkefhudkzJhI? Trkefhum;ig.udk,fz]pf./ ,lI pm;ujavmh[k rdefhawmfrlvsuf? wynfaÙ wmfwdkhtm;
ay;awmfrl./
27
cGufudkvnf;,lI aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rS olwdkhtm; ay;awmfrlI? oifwdkhRSd 26;28
orsSonf aomufujavmh/28 TcGufum; y#dnmOfwRm;opfzMSifhqdkifI vlrsm;wdkh.ty]pf zA a[A]J 9;20
udk vGwfapc]if;iSg oGef;aom ig.taoG; z]pf./A 29 igqdkonfum;? TpyspfRnfrsKd;topf r 20;28
udk ighcrnf;awmf.MdkifiHY oifwdkhMSifhtwl igraomufrSDaehwdkifatmif ,ckrSpI wzef ig
raomufR[k rdefhawmfrl./
30
xdkaemuf oDcsif;qdkujy)D;rS oHvGifawmifodkh xGufoGm;uj./

26;26 þrGejf rwfaomtrIukd toH;k jyKaomtrnfemrtm;vH;k udk awGUBuHKouJhodkY jzpfvdrfhrnf/ odkYaomf rMumrD olwdkYonf
onf jcm;em;aomt&mudk ,laqmifvmay;onf/ a,½Ionf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\wefcdk;udk &&SdNyD; {0Ha*vdw&m;udk
wynfah wmfwEYdk iS t hf wl yocgpm;yGpJ m;jcif;udk atmufarh owd& jyefEY aYHS prnfh oufaocHrsm;jzpfvmMuvdrrhf nf/ wpfaeYaomtcg
apaomaMumifh “ocifb&k m;\npmpm;yG”J jzpfonf/ c&pfawmf olwo Ykd nf bk&m;ocif\Edik if aH wmfopfxo
J Ykd a&muf&MdS uvdrrhf nf
uREyfk wf t Ydk wGuf jyKvyk af y;aomt&mudk aus;Zl;wifcs;D rGr;f aom jzpfonf/
aMumifh ],lcgvpf}[k ac:aom “aus;Zl;awmfcs;D rGr;f jcif;”vnf;
jzpfonf/ bk&m;ocifEiS hf tjcm;,HMk unforl sm;ESihf rdwo f [m,
zGUJ &aomaMumifh “yGaJ wmfr*Fvm”vnf;jzpfonf/ uREyfk w f o Ykd nf
rkefYudkpm;í pyspf&nfudk aomufaomtcg a,½I\taocH
jcif;ESihf jyefvnf<uvmrnfqakd om uwdawmfukd wdwq f w d pf mG
qifjcifoifhonf/ bk&m;ocifay;aom qkaus;Zl;twGuf
c&pfawmf? tjcm;,HkMunfolrsm;ESifhawGUqHk&aomaMumifh 0rf;
ajrmufoifhMuonf/
26;28 a,½I\taoG;awmfonf y#dnmOfw&m;opfESifh rnf
odkY qufpyfaeygoenf;/ y#dnmOfw&m;vufatmuf&Sdvlrsm;
(a,½IvufxufrwdkifrD touf&SifcJholrsm;)onf ,Zfyka&m
[dwEf iS hf ylaZmfp&m,Zfaumiftm;jzifo h mvQif bk&m;ocifxo H Ykd
csO;f uyfEidk o f nf/ ,ckwiG rf l vlom;tm;vH;k wdo Yk nf ,HMk unfjcif;
tm;jzifh bk&m;ocifxo H Ykd wdu
k ½f u
kd cf sO;f uyfEidk Mf uonf/ tb,f
aMumif h q d k a omf a,½I c &pf \ taocH j cif ; u uREk f y f w k d Y u d k
bk&m;ocifa&SUawmfwGif vufcHEdkifzG,f&mjzpfaponf (a&m 3;
21-24)/
y#dnmOfw&m;a[mif;onf y#dnmOfw&m;opf\ t&dyf
jzpfonf (a,Z 31;31? a[jAJ 8;1)/ a,½Iu, kd af wmfwikd of nf
tjypftwGuf aemufqHk;,Zftjzpf ylaZmfcHrnftaMumif; ñTef
jyaeonf/ tjypftemtqmuif;aom od;k oi,fukd ,Zfyv’if
ay:wGif taoowfrnfhtpm; pHkvifaom bk&m;ocif\odk; yocgyGJESifh a*oa&SrefO,smOf
oi,fawmfonf um;wdkifay:wGif towfcHcJh&onf/ tjypf a,½Ionf rMumrD aemufqHk; yocg odk;oi,f jzpfvmawmh
uif;aom,ZfjzpfNyD; uREfkyfwkdY\tjypfrsm;udk wpfBudrfwnf;ESifh rnft h csed w f iG f a,½k&v
S ifNrKd U tdrw
f pftrd \ f txufcef;wGif wynfah wmf
xm0&cGiv hf wG jf cif;&&Sad pcJo h nf/ c&pfawmfukd ,HMk unfaomol wdEYk iS thf wl ½k;d &myocgyGu J kd pm;aomufco hJ nf/ pm;aomufpOf pysp&f nf
ESihf rkeu Yf ,
kd íl pm;aomufcNhJ y;D oHviG f awmifay:&Sd a*oa&SrefO,smOf
tm;vHk;onf xkdtjypfvGwfjcif;udk&&SdMuonf/
odkY xGufcGmcJhonf/ rkefYESifh pyspf&nfudk aemiftem*wfyGJawmfr*Fvm
26;29 xyfrí H a,½Ionf wynfah wmfwt Ydk m; aojcif;tay:
rsm;wGif toH;k jyKMuvdrrhf nfjzpfonf/
atmifjrifjcif;ESifh aemiftem*wfwGif olESifhtwl&Sd&rnfwdkYudk
26;30 wynfhawmfwkdY oDqdkMuaomoDcsif;onf yocgyGJwGif
pdwfcsrIay;cJhonf/ vmrnhfem&Dtenf;i,ftwGif;wGif ½HI;EdSrfhrI
qdkaeusjzpfaom qmvH 115-118 jzpfEkdifonf/
123 &SifróJc&pf0if 26;39

a,½Iu ayw½k jiif;y,frnfhtaMumif;udk xyfrHa[majymjcif;


(222^rm 14;27-31)
31
26;31
xdktcg a,×Èuvnf;? usrf;pmvmonfum;? odk;xdef;udk ig×dkufowfI odk;wdkhonf
b
Zm 13;7? uJGvGifhRujvdrfhrnf[k aR;xm;onfMSifhtnD? ,aehnOfÙwGif oifwdkhRSdorsSonf ighaujmifh
a,m 16;32 pdwfysufujvdrfhrnf/ b 32 odkhaomfvnf; igonf xar]mufy)D;rS oifwdkhaRS¸ *gvdvJy]nfodkh
26;32 oGm;rnfr [k rdefhawmfrlaomf? 33 ayw×ku? TolRSdorsSwdkhonf udk,fawmf aujmifh pdwfysuf
r
r 28;7? 10? 16
ujaomfvnf;? tu„Mfkyfonf pdwftvsSif;rysufyg[k avsSmufav./
34
26;34 a,×Èuvnf;? igtrSefqdkonfum;? ,aehnOfÙwGif ujufrwGefrSD oifonf oHk;u(drf
,
a,m 13;38 ar]mufatmif ighudk i]if;y,fvdrfhrnf, [k rdefhawmfrlvsSif?
26;35
35
ayw×ku? udk,fawmfMSifhwuG aoRaomfvnf;u tu„Mfkyfonf udk,fawmfudk
u
a,m 13;37 ri]if;ry,fyg[k avsSmufy]ef./ wynfÙawmftaygif;wdkhonfvnf; xdkenf;wl avsSmufuj./

a,½Ionf O,smOfxJwGif jyif;pGma0'emcH&jcif;


(223^rm 14;32-42? vk 22;39-46)
36
xdktcg a,×Èonf olwdkhMSifhtwl a*oaRSreftRyfodkh aRmufawmfrlvsSif? igonf xdk
tRyfodkhoGm;I qkawmif;pOfwGif TtRyfY xdkifaeujavmh[k wynfÙawmfwdkhtm; rdefËawmf
26;37
c
r 4;21
rly)D;rS? 37 ayw×kMSifh aZaA'J.om;MSpfa,mufc wdkhudk ac:oGm;I? MSvHk;rom pdwfylyefc]if;odkh
26;38 aRmufawmfrl./ 38 xdktcg a,×Èu? igonf aoavmufatmif pdwfMSvHk; tvGefndÇK;i,f
*
a,m 12;27 c]if;RSd.* / TtRyfY igMSifhtwl apmifhIaeujavmh[k wynfÙawmfoHk;a,mufwdkhtm; rdefh
awmfrlI?
26;39
39
xdkrStenf;i,f vGefy]efvsSif y]yf0yfI tu„Mfkyftb? TcGufC onf tu„Mfkyfudk
C
i
r 20;22 vGefoGm;MdkifvsSif vGefoGm;ygapaom/ odkhaomfvnf; tu„MfkyftvdkRSdonftwdkif; rz]pfygap
a,m 6;38
MSifh/ udk,fawmf tvdkRSdonftwdkif; z]pfygapaomi[k qkawmif;awmfrl./

26;35 wynfhawmftm;vHk;u a,½Iudk rpGefYvTwfbJ taocH “uREyfk t f vdt k wdik ;f rjzpfapbJ ud, k af wmf\tvdt k wdik ;f omjzpf
rnf[k a<u;aMumfMuonf/ odkY&mwGif em&Dtenf;i,ftMum apawmfryl g”[k qkawmif;jcif;tm;jzihf bk&m;ocif\tvdak wmf
wGif olwt Ykd m;vH;k xGuaf jy;oGm;Muonf/ ajymaompum;onf udkaqmifvdkaomqE´ xyfrHtwnfjyKay;cJhonf/ udk,fawmf
wefz;kd rJw
h wfonf/ c&pfawmftwGuf qufuyftyfEyHS gonf[k \qkawmif;csufu udk,fawmf jyif;jypGma0'emcHpm;&aMumif;
ajym&onfrSm vG,fulaomfvnf; n§Of;yef;ESdyfpufjcif;tm;jzifh udk zGifhjyaeonf/ udk,fawmf\a0'emrSm aojcif;xuf ydkí
ppfaq;Ny;D aomtcgrSomvQif ajymcJah ompum;onf t"dymÜ ,f qdk;0g;ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf udk,fawmfonf bk&m;
&Sdygonf/ oif\,HkMunfjcif;onf rnfrQcdkifcHhygoenf;/ jyif; ocifESifh a0;uGmjcif;tm;jzifh tjypftm;vHk; ay;qyfcJhonf/
xefaom ppfaq;rIcH&aomtcgwGif cH&yfEkdifatmif cdkifcHhyg tjypfr&Sdaom bk&m;om;awmfonf uREkfyfwdkY\ tjypfrsm;udk
ovm;/ rdrtd ay:odYk o,faqmifomG ;jcif;tm;jzifh qif;&J'u k E© iS hf uGu
J mG
26;37? 38 a,½Ionf ud, k cf E¨memusijf cif;? crnf;awmfb&k m; jcif;rsm;rS u,fwifcJhonf/
ESiahf 0;uGmjcif;? avmu\tjypftwGuf taocH&jcif;wkYd eD;uyf 26;39 qif;&J'ku©cH&onfhtcsdefrsm;wGif vlwdkYonf tem*wf
vmaomtcg jyif;jypGmaoma0'emudk cHpm;cJh&onf/ bk&m; udk odvdkaompdwfrsm;jzpfvmwwfonf/ (okdY) olwkdY 'ku©qif;&J
ocifbufrS tpDtpOfudk owfrSwfNyD;aomfvnf; ol\vlom; cH&onfh taMumif;&if;udk em;vnfcsiw f wfMuonf/ a,½Ionf
ADZaMumifh ½kef;uefcJh&onf (a[jAJ 5;7-9)/ a,½I BuHKawGU& rdrad &SUü rnfonft h &m&So d nfukd odNy;D ? ¤if;\taMumif;&if;udk
aoma0'emaMumifh ud, k af wmfonf uREyfk w f \ Ydk qif;&J'uk r© sm; vnf; odayonf/ odw Yk idk af tmif ud,k af wmf jyif;xefpmG ½ke;f uef
udk cHpm;ay;Edik of nf/ a,½Ionf emcHEikd af omcGet f m;udk bk&m; cJh&NyD; uREkfyfwkdY MuHKawGU&orQ ½kef;uefcJhMu&jcif;tm;vHk;xuf
ocifxHrS&&SdcJhNyD; crnf;awmfonf uREfkyfwdkYtwGuf cGeftm; ydkíjyif;xefygonf/ “udk,fawmftvdkawmftwdkif;jzpfapyg”
Av\t&if;tjrpfjzpfonf (a,m 17;11? 15? 16? 21? 26)/ ajymEdik &f ef rnfonft h &mvdt k yfygoenf;/ bk&m;ocif\tMuH
26;39 a,½Ionf qif;&J'ku© cGufudk vGefoGm;&ef awmif; tpnfawmfukd jrjJ rpH mG ,HMk unfu;kd pm;&efvt kd yfNy;D ajcvSr;f wdik ;f
avQmuf&mwGif crnf;awmf\tvdkudk ykefuefaejcif;r[kwfyg/ ü qkawmif;jcif;ESifhemcHjcif;wdkY vdktyfygonf/
&SifróJc&pf0if 26;40 124

40
wynfÙawmfwdkhRSdRmodkh y]efI olwdkhonf tdyfaysmfvsufaeujonfudk awGËawmfrl 26;40 p
vsSif? oifwdkhonf wemRDcefhrsS igMSifhtwl apmifhIaec]if;iSgp Todkh rpGrf;Mdkifoavm/ 41 pHk 26; 38
prf;aMSmifhRSufc]if;MSifhuif;vGwfrnftaujmif; qkawmif;vsuf apmifhaeujavmh/ pdwf
0dnmOfum; apwemRSdi]m;aomfvnf;? udk,frlum; tm;enf;onf[k ayw×ktm; rdehfawmfrly)D;
rS?
42
wzefoGm;I tu„Mfkyftb? TcGufudk tu„MfkyfraomufbJ vGefIroGm;RvsSif
udk,fawmf tvdkRSdonftwkdif; z]pfygapaom[k qkawmif;y]ef./
43
xdkaemuf wynÙfawmfwdkhRSdRmodkh vmI olwdkhonf rsufpdav;vHoz]ifh wzef
tdyfaysmfvsufaeujonfudk awGËawmfrlvsSif? 44 olwdkhudkxm;cJhI wzefoGm;y)D;vsSif aRS¸r+Guf
qdkonfenf;wl oHk;u(drfar]mufatmif qkawmif;awmfrl./
45
xdkaemuf wynfÙawmfwdkhRSdRmodkh y]efvmvsSif? ,ck tdyfaysmfI i)drf0yfpGmaeujavmh/
vlom;udk qdk;aomolwdkh vufodkh tyfMSHRaomtcsdef aRmufvmy)D/ 46 xuj? igwdkhonf
oGm;ujukeftHh/ighudktyfMSHaomolonf aRmufvmy)D[k rdefhawmfrl./

a,½I opömazmufcH&jcif;ESifh tzrf;cH&jcif;


(224^rm 14;43-52? vk 22;47-53? a,m 18;1-11)
47
xdkodkhrdefhawmfrlpOfwGifyif wynfÙawmfwusdyfMSpfyg;t0ifz]pfaom ,k'RSum×kwf
vm./ ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vlwdkhwGif tu(D;tuJz]pfaomolrsm; apv…wfaom vl
tpkta0;taygif;wdkhonf xm;MSifh'kwfrsm;udk udkifvsufyguj./ 48 udk,fawmf udk tyfMSHaom
olu? igerf;aomolonf a,×Èyifz]pf./ olhudkbrf;uj[k xdkolwdkhtm;trSwfay;cJhonf 26;49
q
twdkif;? 49 udk,fawmfRif;odkh csufc]if;csOf;uyfI tRSifbkRm;?q r*FvmRSdygapaom[k qdk 26;25
vsuf erf;av./ 26;50
50
a,×Èuvnf;? taqG?Z tb,ftcif;RSdIvmoenf; [k ar;awmfrly)D;rS? xdkolrsm; Z
r 20;13? 22;12
wdkhonf vmI udk,fawmfudk qJGudkifbrf;qD;uj./ 51 xdktcg a,×ÈMSifhygaomolwa,muf 26;51
ps
a,m 18;10
onf vufudkqefhI xm;udkqJGxkwfy)D;vsSif ,ZfykaRm[dwfrif;. u„efwa,mufudk ckwf 26;52
oz]ifh em;RGufy]wfav./ps n
u 9;6?
52
a,×Èuvnf; oifhxm;udk ol¸aeRmY y]efxm;avmh/ xm;udkudkifaomolRSdorsSwdkh Asm 13;10
26;53
onf xm;z]ifhqHk;c]if;odkh aRmufujvdrfhrnf/n 53 ,ckyif ightbudk igawmif;Mdkifonfudk #
4Rm 6;17?
4if;? awmif;vsSif aumif;uifwrefwq,fMSpfwyfru ighxHodkh apv…wfawmfrlrnfudk4if;? 'H 7;10

26;40-41 a,½Ionf ayw½k\idu k jf rnf;jcif;udk toH;k jyKvsuf aqmifwdkYu zrf;qD;jcif;jzpfonf/ a,½Iudk cGJjcm;odrSwfEdkif&ef
olrMumrD MuKH awGUrnfph pkH rf;aESmif,
h uS jf cif;udk owday;cJo h nf/ cufcaJ omaMumifh ,k'&Sum½kwu f ñGejf yjcif;r[kwb f J trIppf
pHkprf;jcif;udk atmifjrifEkdif&efenf;vrf;rSm qkawmif;í owd aq;cJyh gu w&m;0ifpyG pf o
JG t l jzpfvyk af y;&ef oabmwlnx D m;
ESifhapmifhMunfh&efjzpfonf/ owdESifhapmifhonfqdkonfrSm jzpf aomaMumifjh zpfonf/ ,k'&Sum½kwo f nf jyifyrS Munf½h o I rl sm;
Ekdifacs&Sdaom pHkprf;jcif;rsm;udk owdjyKrdvsuf odrfarGUpOf;vJ u zrf;qD;jcif;udk raESmihf,Sufap&ef vlpkBuD;tm; ocifa,½I
aomt&mrsm;udk tuif;yg;pGmodvsuf 4if;udk jyefvnfwu kd cf u
kd f tem;,laponfh ae&modkY vrf;jyEdkifcJhonf/
&ef 0dnmOfydkif;wGif jyifqifvsuf&Sdjcif;wdkYyg0ifonf/ pHkprf;jcif; 26;51-53 tapcH\em;&Gufudk ckwfjzwfvdkufolrSm ayw½k
onf uREfkyfwdkY tm;tenf;qHk;tcsdefrsm;wGif jzpfwwfaom jzpfonf (a,m 18;10)/ ayw½konf rdrdtjrifwGif ½HI;ESdrfhjcif;
aMumifh wpfa,mufwnf;rqefYusifEdkifyg/ qkawmif;jcif;tm; jzpfonf[k ,lq&aomt&mudk umuG,f&ef BudK;pm;cJhonf/
jzifh bk&m;ocif\cGeftm;onf uREkfyfwdkYudk ckcHumuG,fay;í atmifjrifjcif;&&S&d eftwGuf a,½ItaocH&rnfukd ol oabm
pmwef\wefcdk;udk ESdrfeif;ay;Edkifonf/ raygufcJhacs/ odkYaomf a,½Ionf crnf;awmf\tvdkawmfudk
26;48 ,k'&Sum½kwfu olerf;vdkufonfhvludk zrf;qD;&ef vl tjynft h 0qufuyftyfEcHS ohJ nf/ ol\Ekid if aH wmfonf "m;tm;
tkyBf u;D tm; ajymxm;ESiNhf y;D jzpfonf/ þt&monf a&mrOya' jzifh wd;k wufrnfr[kwb f J ,HMk unfjcif;ESihf emcHjcif;tm;jzifo
h m
t& a&mrppfom;wkdYu zrf;qD;jcif;r[kwfbJ bmoma&;acgif; wkd;wufrnfjzpfonf/
125 &SifróJc&pf0if 26;63

26;54 oifonf rxifoavm/ 54 odkhz]pfvsSif TodkhaomtrÈtRmwdkhonf z]pfRrnf[laom usrf;pm


X
26;24
csufonf tb,fodkh y]nfÙpHktHhenf;X [k rdefhawmfrl./
55
xdktcg a,×Èu? oifwdkhonf xm;y]udk brf;ouJhodkh ighudkbrf;tHhaomiSg xm;MSifh
'kwfrsm;udk vufpJGvsufvmujonfwum;/ igonf AdrmefawmfY aehwdkif; qHk;rÓ0g'ay;
vsuf oifwdkhtv,fY xdkifaepOftcg? oifwdkhonf ighudkrbrf;qD uj/ 56 xdktaujmif;tRm
rlum;? tem*wÖdusrf;pmy]nfÙpHkrnftaujmif;wnf;[k vltpkta0;wdkhudk rdefhawmfrl./ xdk
tcg wynfÙawmftaygif;wdkhonf udk,fawmfudkpGefhypfI ay];uj./

u,mzu a,½Iudk ar;cGef;ar;jref;jcif;


(226^rm 14;53-65)
57
udk,fawmfudk brf;qD;aomolwdkhonf usrf;y_qRm? vltu(D;tuJrsm; pnf;a0;Rm
26;58 ,ZfykaRm[dwfrif; u,mzxHodkh aqmifoGm;uj./ 58 ayw×konfvnf;? ,ZfykaRm[dwf
!
a,m 18;15
rif;. tdrfOD;wdkifatmif udk,fawmfMSifha0;pGmvdkufI twGif;odkh0ify)D;vsSif?! xdktrÈ.tqHk;
udk odr]ifc]if;iSg rif;vkvifwdkhMSifhtwl xdkifae./
59
,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vltu(D;tuJ? v…wftRmRSdtaygif;wdkhonf a,×Èudk
26;60 60
%
qm 27;12? 35;11? owfRrnftaujmif; rrSefaomoufaoudk RSmaomfvnf; rawG¸uj/ rrSefaom oufao
%
w 6;13 cHtrsm; vmaomfvnf; oufaoudk rawGËuj/ aemufqHk;Y rrSefaomoufaocH
E
wRm; 19;15 MSpfa,mufwdkhE onfvmI? 61 Tolu igonf bkRm;ocif.Adrmefawmfudk z»dzsufI oHk;Ruf
twGif;wGif wnfaqmufMdkifonf[k ay]mygonf[k oufaocHuj./
62
,ZfykaRm[dwfrif;onf xI? oifonf wcGef;rsS y]efIray]moavm/ Tolwdkh
26;63 onf tb,f odkh oufaocHoenf;[k qdkvsSif? 63 a,×Èonf wdwfqdwfpGmaeawmfrl./
w
0wf 5;1
,ZfykaRm[dwfrif;uvnf;? oifonf cRpfawmf wnf;[laom bkRm;ocif.om;awmf rSef
onf rrSefonfudk igwkdhtm;ay]mapc]if;iSg? toufRSifawmfrlaombkRm;ocifudk igwdkifwnf
I oifhudkusdefqdkap.w [k qdkvsSif?

26;55 bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf a,½Iudk tcsdefra&G; bmoma&;tjiif;yGm;rIEiS hf vlraI &;tjiif;yGm;rIrsm;udk ajz&Si;f &ef


zrf;qD;Edkifaomfvnf; aeYwdkif;aemufawmfodkY vdkufaeaom vl tmPmay;xm;aomaMumifh vTwft&m&SdwdkYonf a'owGif;
tkyfBuD;udk aMumufaomaMumifh ntcsdefrSom vmMuonf qHk;jzwfcsufrsm;pGmudk csrSwf&NyD; aeYpOfb0udk tusKd; ouf
(26;5 udk Munfhyg)/ a&mufrIay;Muonf/ odkYaomf ao'Pfudk tpdk;&u twnfjyK
26;56 em&Dtenf;i,ftvdku þolwdkYonf ocifbk&m;udk ay;&onf (a,m 18;31)/
pGefYypfrnfhtpm; taocHrnf[k qdkcJhMuonf (26;35 rSwfpk 26;60? 61 vTwt f &m&Sw
d o Ykd nf a,½I\oGeo f ifcsuu f akd rSmuf
udk Munfhyg)/ vSerf nfh oufaotcsKUd ud&k mS &ef BuKd ;pm;Muonf/ aemufq;kH wGif
26;57 nOD;tapmydik ;f wGif a,½Ionf tEéwf (,cif,Zfyak &m olwdkYonf AdrmefawmfESifh ywfoufaom a,½I\pum;udk
[dwfBuD;u,mz\ a,mu©r)\ ar;jref;jcif;udk cHcJh&onf/ arSmufvSefrnfholESpfOD;udk awGUMuonf (a,m 2;19)/ a,½I
tEéwfonf a,½Iudk ar;jref;&ef u,mz\tdrfodkY ydkYaqmifcJh onf Adrmefawmfudk zsufqD;rnf[k bk&m;udk vGefusL;í0g<um;
onf (a,m 18;12-24)/ trIppfaq;jcif;udk tvsifpvdkNyD;pD; ajymqdkaMumif; olwkdYu oufaoxGufqdkMuonf/ trSefwGif
apí 24 em&DyifrMumawmhaom OykofaeYrwdkifrD a,½Iudk ocifa,½I ajymonfrSm “þAdrmefawmfudk zsufqD;Muavmh/
taoowfvakd omaMumifh bmoma&;acgif;aqmifwo Ykd nf aeY oHk;&uftwGif; igjyefaqmufrnf” [k jzpfonf/ a,½Ionf
tcsdefudkapmifhí AdrmefawmfwGif awGUqHk&rnfhtpm; ntcsdef taqmuftOD; taMumif; ajymjcif; r[kwf/ rdrdudk,fcE¨m
wGif u,mztdrfwGif awGUqHkpnf;a0;Muonf/ taMumif;udk ajymaejcif;jzpfonf/ bmoma&;acgif;aqmifwdkY
26;59 vTwf½Hk;tzGJUonf ,k'vlrsKd;wkdY\ tmPmt&SdqHk; jzpf onf a,½IajymcJo h nfth wkid ;f ud, k af wmf\ud,
k cf E¨mudk zsuq f ;D
aom bmoma&;ESifh EdkifiHa&;tzGJUtpnf;jzpfonf/ a&mrwdkY awmhrnfjzpfNyD; oHk;&uftMumwGif aojcif;rS &Sifjyefxajrmuf
onf £oa&vtpdk;&udk xdef;csKyfxm;aomfvnf; vlwdkYtm; vmrnfjzpfonf/
&SifróJc&pf0if 26;64 126

64
a,×Èu? oifqdkonftwkdif; rSef./ xdkrsSru igqdkonfum;? aemifumvY vlom;
onf wefcdk;awmf.vusfmbufY xdkifvsuf rdkCf;wdrfudkpD;I u=Gvmonfudk oifwdkhr]if
RujvwHh[k rdefhawmfrl./
65
xdktcg ,ZfykaRm[dwfrif;onf rdrdt0wfudkqkwfvsuf Tolonf bkRm;udk vGef
26;66
usL;I ay]my)D/ tb,foufaoudk vdkao;oenf;/ bkRm;udk vGefusL;Iay]maompum;udk x
0wf 24;16?
,ckyif oifwdkhujm;Ry)D/ 66 tb,fodkh xifrSwfujoenf;[k ar;r]ef;vsSif? xdkolwdkhu T a,m 19;7
olonf taocHxdkufay.x [k y]efIpDRifuj./
26;67
67
xdktcg rsufMSmawmfudk wHaxG;MSifhaxG;uj./ vufoD;MSifhxdk;uj./' 68 tcsKd¸wdkh '
r 16;21
onfvnf; yg;awmfudk vufMSifhykwfI? tcsif;cRpfawmf? udk,fawmfudk tb,folykwf 26;68
"
onfudk yaRmzufy_I a[mawmfrlyg[k qdkuj./" vk 22;63`65

opö m azmuf j cif ; a'vdvonf &SHqkefudk zdvdwådvlwdkYxH opömazmufcJhonf/ olBuD; 16;16-21


tA&SvHkonf zcif 'g0d'ftay: opömazmufcJhonf/ 2&m 15;10-17
a,[konf a,m&Hudk opömazmufí owfcJhonf/ 4&m 9;14-27
t&m&SdwdkYonf a[m&Sudk opömazmufí owfcJhonf/ 4&m 12;20-21
,k'&Sum½kwfonf a,½Iudk opömazmufcJhonf/ r 26;46-56

vlwpfa,muf (odkY) vlwpfpku opömazmufonfhtaMumif;udk usrf;pmu rSwfwrf;wifxm;onf/ ,HkMunf


pdwfcsrIudk csKd;azmufjcif;aMumifh jzpfvm&aom 0rf;enf;zG,f jzpf&yfwdkYu qufuyftyfESHrIudk apmifhxdef; &ef
vdktyfaMumif; jyif;xefonfh oifcef;pmudk ay;aeygonf/

awmfudkowf&ef qHk;jzwfcsufcsMuonf/ odkYaomf ,k'vlrsKd;wdkY


onf ao'Pfay;&eftwGuf a&mrwd\ Yk cGijhf yKcsuv
f t
kd yfonf/
a,½Iudk ydvwfrif;xHac:oGm;MuNyD;aemuf a[½k'fxHac:oGm;
Muonf (vk 23;5-12)/ xkdYaemuf ydvwfrif;xHodkY ac:oGm;
jyefNyD; ao'PfpD&ifvdkufonf/

26;64 a,½Ionf rdrd bk&m; jzpfjcif;udk ra&&maompum;


jzifh rajymcJhacs/ olonf vlom; jzpfaMumif; ajymaomtcg
em;axmif olrsm;aumif;pGmodonft h wdik ;f olonf ar&S,
d jzpf
onf[k aMunmvdkufjcif;jzpfonf/ þodkY aMujimvdkufjcif;
onf rdrdtm; pGJcsufwifp&m &&Sdaprnfudk odaomfvnf;
udk,fawmfonf aMumuf&GHUjcif; r&SdcJhacs/ udk,fawmfonf
at;aq;wnfNidrf&J&ifhpGm pdwfydkif;jzwfxm;ayonf/
26;65? 66 ,Zfyka&m[dwfrif;onf a,½Itm; rdrdudk,fudk
bk&m;jzpfonf[k ajymaomaMumifh bk&m;udk vGefusL;aomol
[k pGypf MJG uonf/ ,k'vlrsK;d wdtYk zdYk þt&monf tvGeBf u;D av;
aomjypfrIjzpfNyD; ao'Pfay;í&onf (0wf 24;16)/ bmom
a&;acgif;aqmifwdkYu a,½I\pum;rSefaevdrfhrnfavm[kyif
rpOf;pm;Muacs/ olwdkYonf a,½IudkqefYusif&efqHk;jzwfNyD;
a,½Iudk ppfaq;jcif; jzpfaomaMumifh olwdkYudk,fwkdifESifh a,½I\uHMur®mudk wHqdyf
,k'&Sum½kwfonf a,½Iudk zrf;qD;&ef tcsufjyNyD;aom cwfMuonf/ vTwf½Hk;tzGJU0ifrsm;uJhodkYyif oifonfvnf;
tcg vltkyfBuD;onf a,½Itm; a&S;OD;pGm ,Zfyka&m[dwfrif; a,½I\pum;onf bk&m;udk vGefusL;aom (odkY) trSefyif jzpf
u,mzxHoYdk ac:aqmifomG ;Muonf/ þppfaq;rIonf w&m; oavmqdo k nfukd qH;k jzwf&rnf/ ol\qH;k jzwfcsuo f nf xm0&
rQwrIudk oa&mfaeouJhodkYjzpfNyD; reufrdk;vif;aomtcg udk,f tusKd;oufa&mufrI&Sdonf/
127 &SifróJc&pf0if 27;2

ayw½konf a,½Iudk rodaMumif; jiif;y,fjcif;


(227^rm 14;66-72? vk 22;54-65? a,m 18;25-27)
69
ayw×konf y]ifrSm tdrfOD;Y xdkifaepOf? taptygrdef;rwa,mufonf olRSdRmodkh
vmI oifonfvnf; *gvdvJvl a,×ÈMSifh aygif;abmfaomol z]pfonf[k qdkvsSif?
70
ayw×ku? oif ay]maom tRmudk ig rod[k vltaygif;wdkh aRS¸Y i]if;cHkav./
71
xdkaemuf ayw×konf tdrfOD;aRS¸odkhxGufy)D;rS tc]m;aomrdef;ronf olËudkr]ifI xdk
tRyfY RSdaomolwdkhtm;? Tolvnf; emZRufr»d¸om;a,×ÈMSifh aygif;abmfaomolz]pfonf
[k qdkvsSif?
72
ayw×ku? xdkoludkigrod[k usdefqdkvsuf wzef i]if;cHky]ef./
73
xdkaemuf rsm;rujm xdktRyfY Ryfaeaomolwdkhonf ayw×kteD;odkh vmI? tu,f
pifppf oifonfvnf; xdkolwdkht0ifz]pf./ oifhpum;onf oifhtaujmif;udk xifRSm;ap.
[k qdkujvsSif?
74
26;75 ayw×ku? xdkoludk igrod[k "dXmefy_I usdefqdk./ xdkcEc]if;wGif ujufwGefav./
75
e
26;34? a,×Èu? ujufrwGefrSD oifonf oHk;u(drfar]mufatmif ighudk i]if;y,fvdrhfrnf[k rdefhawmf
a,m 13;38 rlaompum;udk ayw×konf owdRoz]ifhe y]ifokdhxGufI y]if;pGmidkau=G;av./

bmoma&;acgif;aqmifwdkY\aumifpDu a,½Iudk tjypfpD&ifjcif;


27;1
y (228^rm 15;1? vk 22;66-71)
27
rm 15;1?
vk 22;66 eHeuftcsdefaRmufvsSif? ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vlwdkhwGif tu(D;tuJz]pfaom
27;2
z
w 3;13
oltaygif;wdkhonf a,×ÈudkowftHhaomiSg wdkifyifI?y 2 udk,fawmfudk csnfaMSmif
A
r 20;19 y)D;vsSif r»d¸0efrif;ykMWdydvwfzxHodkhaqmifoGm;I tyfvdkufuj.A/

26;69 ayw½k\jiif;y,fjcif;ü tqifhoHk;qifh&Sdonf/ yxr 27;1-2 bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf a,½Itm; ao'Pf


wGif olonf ½Iyaf xG;ouJv h yk Nf y;D taMumif;t&majymif;vJjcif; ay;&eftwGuf wku d w
f eG ;f cJo
h nfrmS olww Ykd iG f ao'Pfay;ydik cf iG hf
jzifh rdrdtay: tm½HkpdkufaerIudk ajymif;ypf&ef BudK;pm;onf/ r&Sad omaMumifjh zpfonf/ a&mrwdo Yk nf bmoma&;acgif;aqmif
'kw, d taejzifh a,½Iukd rodaMumif; used q f í kd jiif;y,fcohJ nf/ wdtYk m; Bu;D av;onf tjypfay;ydik cf iG u hf kd ½kwo f rd ;f cJo h nf/ Edik if H
wwd,taejzifh olonf usdefqJí usdefwG,fajymqdkcJhonf/ a&;t&Munfv h Qif tjcm;olwpfa,mufonf a,½Iuo kd wfjcif;
c&pfawmfukd jiif;y,faomolwo Ykd nf ud,
k af wmfukd rodaMumif; twGuf wm0ef&Sdygu bmoma&;acgif;aqmifwdkYtwGuf ydkí
[efaqmifjcif;tm;jzifh rodromtpjyKMuonf/ bmoma&;ESihf aumif;ygonf/ þao'Pfonf a&mrwdkYu OD;aqmifjyKvkyf
qdik af om aqG;aEG;jcif;jyKvmaomtcg xGuo f mG ;Muonf? (od)Yk jcif;jzpfoa,mif ay:vGiaf pvsuf vlwt Ykd m; olwt Ykd ay: tjypf
tajzudk rodouJhodkY [efaqmifMuonf/ tenf;i,fzdtm; rwifap&ef vdkvm;Muonf/ ,k'vlrsKd;acgif;aqmifwkdYonf
ay;vdkuf½HkESifh olwdkYESifhc&pfawmf\ qufqHa&;udk jiif;y,fMu bmoma&;½Iaxmifhjzpfaom bk&m;udk vGefusL;jcif; tjypf
vdrrfh nf/ c&pfawmftaMumif; ajymp&mrvdak p&ef tuif;yg;pGm aMumifh a,½ItaocHap&eftwGuf EdkifiHa&;taMumif;&if;udk
pum;ajymif;vdkufrdygu owdxm;yg/ oifonf udk,fawmfudk &Sm&onf/ olwdkY\enf;AsL[mrSm a,½Ionf rdrdudk,fudk bk&if
pGefYypfrnfh vrf;aMumif;ay:wGif &Sdaeaumif;&Sdaevdrfhrnf/ jzpfaMumif; ajymonfh olykefjzpfaomaMumifh uJombk&ifudk
26;72-74 ayw½konf usdefqdkí usdefqJjcif;tm;jzifh a,½I Ncdrf;ajcmufol jzpfonf[k wifjy&efjzpfonf/
udk rodaMumif; jiif;y,fonf[k qdk&mwGif npfnL;aompum; 27;2 ydvwfrif;onf at'D 26-36 wGif &Srm&djynfESifh,k'
udk oHk;onf[k rqdkvdkyg/ þ usdefqdkjcif;rsKd;udk w&m;½Hk;wGif jynfukd tkycf sKy&f aom a&mrNrKd U0efjzpfonf/ a,½k&v S ifNrKd Uonf
xGuf qd&k onfh used q f jkd cif;rsK;d jzpfonf/ ayw½konf a,½Iukd ,k'jynfwGif wnf&Sdonf/ ydvwfrif;onf ,k'vlrsKd;wdkYtay:
rodaMumif;used q f Nkd y;D xkpd um;rrSeu f efygu olUtay:wGif used f wGif ol\tcGifhtmPmudk jyo&onfudk txl;ESpfouftm;&
jcif;oufa&mufap&ef used q f ckd o hJ nf/ trSew f iG f olajymonfrmS onf/ Oyrm - Adrmefawmfb@mwdkufxJrS aiGudkvk,lí
“uREfkyf vdrfnmcJhygu bk&m;ocif uREkfyfudk owfygap” [lí a&oG,w f wH m;udk wnfaqmufco hJ nf/ ydvwfrif;onf a&yef;
jzpfonf/ rpm;aomfvnf; bmoma&;acgif;aqmifwkYdonf a,½Itm;
&Sif;ypf&eftwGuf olxHodkYoGm;&efrSwyg; tjcm;enf;vrf; r&Sd
&SifróJc&pf0if 27;3 128
ayw×k a,½Iu &Sdrkefayw½kudk yxrqHk; ajymaompum;rSm “vmí ighaemufodkY vdkufavmh” jzpfonf (rm
1;17)/ aemufqHk; ajymaompum;rSm “oifrlum;? ighaemufodkY vdkufavmh” jzpfonf (a,m 21;22)/
xdkpdefac:rIESpfcktMum; vrf;wavQmuf&Sd ajcvSrf;wdkif;wGif ayw½konf rMumcP vJusaomfvnf; tNrJ
aemufawmfodkY vdkufcJhonf/
a,½Ionf ayw½ktoufwmxJodkY 0ifa&mufvmaomtcg yGifhvif; ½dk;om;onfh wHigonfonf
vlopfjzpfvmNyD; yef;wdkiftopfESifh OD;pm;ay;rI topf&SdvmcJhonf/ olonf pHkvifaomol jzpfrvmovdk?
&Srd ek af yw½k qufí jzpfaecJo h nf/ a,½Ionf &Srd ek u f kdawGUaomtcg wynfah wmf jzpfEikd af cs&adS om þoltm;
ayw½ku ausmufqdkaom emrnftopfjzifh ac:&atmif olUtxJü rnfonfhtcsufudk awGU&ygoenf;[k
pOf;pm;aumif;pOf;pm;Muvdrrhf nf/pdwv f u
kd rf mefyg&Sad omayw½konfausmufuJo h Yjkd yKro
l nfukod
d yrf awGU&yg/
odaYk omfa,½Ionfaemufvu kd rf sm;udka&G;cs,af omtcgwGifpHjyjzpfou l kdr&SmbJppfreS af omvlom;rsm;udo k m
&SmazGcJhonf/ ol\arwåmtm;jzifh ajymif;vJrnfholrsm; udk a&G;cs,fNyD;aemuf? udk,fawmf\vufcHjcif;onf
t½IH;orm;rsm;twGuf tygt0if vlwdkif;twGuf jzpfaMumif; ajymjy&ef apvTwfcJhonf/
a,½I uREykf w
f u
Ykd kd ac:aomtcgwGif uREykf w f t Ykd xJü rnfonft
h &mudk awGUoenf;[k pOf;pm; aumif;
pOf;pm;Muvdrfhrnf/ odkYaomf a,½IIonf ayw½k\ratmifjrifrIrsm; &SdcJhaomfvnf;? olUudk vufcH cJhaMumif;
uREfkyfwdkY odMuayonf/ ayw½konf bk&m;ociftwGuf BuD;rm;aomtrIudk jyKcJhonf/ ratmifjrifonfh
tcgrsm;wGifvnf; a,½IaemufodkY qufvufvdkuf&ef qE´&Sdygovm;/

tm;omcsufESifhESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;
• a,½I\wynfhawmfrsm;teuf twGif;qHk; (3)a,mufxJwGif yg0ifNyD;? wynfhawmfwdkY\acgif;aqmif
wpfa,muftjzpf todtrSwfjyKcH&onf/
• yifawukawåyGJaeYESifh aemufydkif;wGif {0Ha*vdw&m;udk BuD;rm;pGm a[majymcJhonf/
• rmukESifhoduRrf;NyD;? &Sifrmuk c&pf0ifusrf;twGuf tcsuftvufudk ajymjycJhol jzpfEdkifonf/
• &Sifayw½kMo0g'pm yxrESifh 'kwd,apmifudk a&;om;cJhonf/
tm;enf;csufESifhtrSm;rsm;
• rpOf;pm;bJ ajymqdkwwfonf/ pdwfvdkufrmefyg vkyfwwfonf/
• a,½Iudk ppfaMumonfhtcsdefwGif udk,fawmfhudk rodaMumif; (3)Budrf jiif;y,fcJhonf/
• aemifwGif wpfyg;trsKd;om; c&pf,mefrsm;udk wef;wl qufqH&ef cufcJcJhonfudk awGU&onf/
ol\toufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• pdwftm;xufoefrIudk ,HkMunfjcif; em;vnfoabmaygufjcif;ESifh tm;jznfh&rnf/ r[kwfygu
½IH;edrfhvdrfhrnf/
• bk&m;ocif\opöm&SdrIonf uREfkyfwdkY\tBuD;rm;qHk; opömrJhrIudk tpm;xdk;ay;Edkifonf/
• aemufvdkuf&ef ysufuGufolxuf qHk;½IH;zl;aomaemufvdkufjzpf&ef ydkíaumif;ygonf/
ta&;BuD;aom tcsuftvufrsm;
• tvkyftudkif - wHigonf/ wynfah wmf/
• aqGrsKd;rsm; - zcif - a,m[ef/ nD - ta`E´/
• acwfNydKifrsm; - a,½I? ydvwfrif;? a[½k'frif;/
t"duusrf;ydk'f
“igqdkonfum;? oifonf ayw½k jzpf\/ þausmufay:rSm ightoif;udk igwnfaqmufrnf/
xdktoif;udk r&PmEdkifiH\wHcg;wdkYonf rEdkif&m” (r 16;18)
ayw½ktaMumif;udkc&pf0ifusr;f rsm;ESihfwrefawmf0w¬Ku azmfjyonf/ *v1;18/ 2;7-14 wGiv f nf;
olUtaMumif;udk awGU&onf/ &Sifayw½kMo0g'pmyxrESifh 'kwd,apmifudk a&;om;cJhonf/
129 &SifróJc&pf0if 27;11

,k'&Sum½kwf rdrdudk,fudk owfaojcif;


(229)
27;3 3
b xdktcg udk,fawmfudk tyfMSHaom ,k'RSum×kwfonf udk,fawmfY aoy]pfudk pDRifuj
r 26;14? 15
27;4 onfudk odr]ifvsSif? aemifwRI aiGoHk;q,fbudk ,ZfykaRm[dwftu(D;? vltu(D;tuJwdkhY y]ef
r
27;24 ay;I? 4 tu„Mfkyfy]pfrSm;ygy)D/ ty]pfrRSdaomol.taoG;udk tyfrdygy)D[kqdk./ xdkolwdkhu
vnf; igwdkhMSifhtb,fodkhqdkifoenf;/ udk,ftrÈudk udk,fujnÙfavmhr[k qdkujaomf?
27;5 5
,
w 1;18 olonf xdkaiGudk AdrmefawmfY ypfcscJhI tc]m;odkhoGm;y)D;vsSif vnfuºd;wyfI aoav
,
./
6
,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhonf xdkaiGudk,lI taoG;.tbdk;z]pf./ bE@mawmfY roGif;
27;8 tyf[k ay]mqdk? 7 wdkifyify)D;rS? tdk;xdef;orm;.ar]tuGufudk wyg;trsKd;om;wdkh. ocs¼Kif;
u
w 1;19 z]pfapbdkhRm xdkaiGMSifh0,fuj./ 8 xdktaujmif;udk tpJGy_I ,ckwdkifatmif xdkar]tuGufudk
aoG;ar]u [k ac:wGifuj./ 9 yaRmzufa,Rrda[monfum;? $oaRvvlwdkhonf tbdk;
y]wfaomol. udk,fbdk;aiGoHk;q,fudk olwdkhonf ,lI xm0RbkRm;onfighudkrSmxm;awmf
rlonftwdkif;? 10 tdk;xdef;orm;.ar]tuGufudk 0,fuj. [laompum;onf xdktcg y]nÙfpHk
c]if;odkh aRmufav./

a,½Ionf ydvwfrif;a&SUü ppfaq;cH&jcif;


(230^rm 15;2-5? vk 23;1-5? a,m 18;28-37)
11
a,×Èonf r»d¸0efrif;aRS¸odkh aRmufawmfrlonfRSdaomf? r»d¸0efrif;u? oifonf ,k'
RSifbkRifrSefoavm[k ar;vsSif? a,×Èu? rif;u(D;ar;onftwkdif; rSefonf[k rdefhawmfrl./

acs/ ,k'vlrsKd;jzpfaom a,½I? ydvwfrif;a&SUü trIppf cH& tpm; ,Zfyka&m[dwfwdkYu“þt&monf oifhwm0efom jzpf
aomtcg ydvwfrif;onf olütjypfuif;pifaMumif;udk awGU&Sd onf” [k ajymcJo h nf/ olwo
Ykd nf ar&S,d udk jiif;y,f½o kH mru
cJo
h nf/ olonf a,½Iü tjypfwpfpw kH pfcrk Q rawGUovdk tjypf rdrdwdkY\,Zfyka&m[dwf&mxl;udkvnf; jiif;y,fcJhMuonf/
wifpGyfpGJp&mvnf; MuHzefí r&cJhacs/ 27;5 &Sirf óJc&pf0ift& ,k'&Sum½kwo f nf rdrud ,kd uf kd BuKd ;qGJ
27;3? 4 a,½Iukd w&m;0iftjypfwifpyG pf o JG o l nf (26;48) trI csowfaocJhonf/ w 1;18 wGifrl olonf vJusí 0rf;Adkuf
udk y,fzsuv f akd omfvnf; bmoma&;acgif;aqmifwu Ykd ppfaq; uGoJ mG ;onf[k qdok nf/ taumif;qH;k &Si;f vif;csurf mS olBuKd ;qGJ
jcif;udk &yfwHhcGifhrjyKcJhMuacs/ ,k'&Sum½kwfonf a,½Itay: csaom opfudkif;onf usKd;usoGm;NyD; jyKwfus&mwGif 0rf;Adkuf
opömazmufaomtcgwGif a,½Itm; a&mrwdkYudk awmfvSefykef uGJoGm;jcif;jzpfonf/
uef&ef twif;tMuyfvIyf&Sm;apvdkaomaMumifhjzpfEdkifonf/ 27;6 þ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf tjypfuif;aomoludk
odkYaomf þodkY vkyfírjzpfyg/ rnfonfhtaMumif;&if;aMumifh ,k'opömazmufaomtcg aiGay;cJhpOfwGif tjypf&Sdonf[k rcH
jzpfapumrl ,k'onf pdwaf jymif;vJomG ;cJah omfvnf; aemufus pm;Muaomfvnf; ,k'u aiGudk jyefay;aomtcg vlowfrI
oGm;ayNyD/ uREfkyfwdkYvkyfaqmifrIaMumifh vIyf&Sm;vnfywfoGm; twGuf ay;aomaiGonf aoG;aiGjzpfNyD; vufcHygu rSm;,Gif;
aom tpDtpOfrsm;pGmwdo Yk nf jyefajymif;í r&awmhacs/ aemif aomaMumifh vufrcHEdkifMuacs/ a,½Iudk rkef;wD;aompdwfu
wGif aemifw&&rnfhtvkyfudk rvkyfrD jzpfvmEdkifaom aemuf olwdkYtm; w&m;rQwrIudk vHk;0arhaysmufaponf/
qufwGJ&v'fudk pOf;pm;xm;jcif;onf taumif;qHk;jzpfonf/ 27;9-10 þya&mzufjyKcsufudk Zm 11;12? 13 wGif twd
27;4 ,Zfyka&m[dwf\ wm0efrSm vlwdkYtm; bk&m;ocif tvif; awGU&aomfvnf; a, 17;2? 3? 18;1-4? 19;1-11?
taMumif;udk oGefoifí udk,fpm;jyKqkawmif;ay;&efjzpfNyD; 32;6-15 wkdYrSvnf; udk;um;&,ljcif;jzpfEdkifonf/ "r®a[mif;
tjypfrsm;udk ajzay;rnfh ,ZfylaZmfjcif;trIü ulnDrp&efjzpf umvwGif a,&rdudk ya&mzufwdkY\a&;om;csuftcsKdUudk pk
onf/ ,k'&Sum½kwo f nf ,Zfyak &m[dww f x Ykd oH mG ;í rdrt
d jypf pnf;a&;om;oltjzpf owfrSwfxm;aomaMumifh Zmc&d\
udk azmfjycJhonf/ tjypfcGifhvTwfjcif; &&ef olUudk ulnD&rnfh trnfudkajym&rnfhtpm; ol\trnfudk azmfjyjcif;jzpfEdkif
onf/
&SifróJc&pf0if 27;12 130

12
,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vltu(D;tuJwdkhonf ty]pfwifujaomf wcGef;udkrsS
y]efawmfrrl/ 13 ydvwfrif;uvnf;? oifhwbufY tb,frsSavmuf oufaocHujonf 27;13 c
r 26;62
udk oifrujm;oavmc [k ay]mqdkaomfvnf;? 14 pum;wcGef;udkrsS y]efawmfrrlonfudk r»d¸0ef
rif;onf tvGeftHhÓav./

ydvwfrif;u a,½Iudk um;wdkifwifowf&ef ay;tyfjcif;


(232^rm 15;6-15? vk 23;13-25? a,m 18;39-19;16)
15
xdkyJGY r»d¸0efrif;onftusOf;xm;aomolwdkhwGif? vlrsm;wdkhtvdkRSdaomolwa,muf 27;15
*
a,mufudk v…wfr)JxHk;pHRSd./* 16 xdktcg tusOf;xm;aomolwdkhwGif AmRA‹trnfRSdaom ausmf a,m 18;39
apmaomolwa,mufRSd./ 17 vlrsm; pnf;a0;ujonfRSdaomf? ydvwfrif;u? oifwkdhonf
tb,foludk v…wfapcsifoenf;/ AmRA‹udk v…wfapcsifoavm/ cRpf[k ac:a0:aom
a,×Èudk v…wfapcsifoavm[k vlrsm;wdkhtm; ar;av./ 18 tb,faujmifh Todkhar;oenf;
[lrlum;? xdkolwdkhonf remvdkaompdwfMSifh a,×ÈudktyfMSHaujmif;udk ydvwfrif;od./
19
xdkrSwyg; wRm;yvˆifay:rSm xdkifpOfwGif? rdrdcifyGef;onf vkvifwa,mufudk ap 27;19
C
v…wfI? xdkaz]mifhrwfaomolC udk tb,fodkhrsSry_ygMSifh/ ,aehyif u„efronf xdkolaujmifh 27;24
tdyfrufY y]if;pGmcHRygy)D[k rSmvdkuf./ 27;20
20
vltpkta0;wdkhonfAmRA‹ udkawmif;I a,×Èudk owfapc]if;iSg ,ZfykaRm[dwftu(D; i
w 3;14
wdkhMSifh vltu(D;tuJwdkhonf vlrsm;udk wdkufwGef;aoG;aqmifuj./i
21
xdkaujmifh r»d¸0efrif;onf? TolMSpfa,mufwdkhwGif oifwdkhonf tb,foludk v…wf
apcsifoenf;[k vlrsm;udk wzefar;aomtcg? AmRA‹udk v…wfapcsifygonf[k avsSmufuj
./

27;12 ydvwfrif;a&SUwGif &yfaeonfhtcg bmoma&;acgif; wdtYk wGuf ol&aJ umif;jzpfaeEdik of nf/ Am&AÁonf a,½Iukd pGyf
aqmifwdkYonf a,½Iudk zrf;qD;pOfu jypfrIr[kwfawmhbJ pGJxm;aom jypfrIrsKd;udk usL;vGefoljzpfonf/ Am&AÁ\t"dyÜm,f
tjcm; jypfrIjzifh pGJcsufwifMuonf/ olwdkYonf udk,fawmfudk rSm “zcif\om;”jzpfNyD;? bk&m;ocifa&SUwGif a,½I\ &yfwnf
zrf;qD;onfhtcgwGif bk&m;udk vGefusL;aomtjypf (rdrdudk,f csuftrSefudk jyoonf/
udk bk&m; jzpfonf[k ajymjcif;)jzifh zrf;cJah omfvnf;? ,if;jypfrI 27;19 w&m;rQwpGm tkycf sKy&f rnfah cgif;aqmifjzpfaom ydvwf
onf a&mr wdkYtwGuf bmrQt"dyÜm,fr&Sdacs/ xdkYaMumihf rif;onf rSeu f efonft h rIukd jyKvyk Ef idk &f efxuf Edik if aH &;tusK;d
bmoma&;acgif;aqmifwkdYonf a&mrtpdk;&udk pdwfylaprnfh tjrwfjzpfaprnft h &mudo k mydí
k pdw0f ifpm;cJo h nf/ olonf rSef
jypfrIrsm;jzpfaom vlwdkYtm; tcGefray;&efajymjcif;? rdrdudk,f uefonfh qH;k jzwfcsuu f kd cs&eftwGuf tcGit hf a&;rsm;&cJo h nf/
udk &Sifbk&if[k ajymjcif;ESifh vlxkudk qlyl tHk<uapjcif;ponfh ol\ MowåypÜ w d u
f a,½Iukd tjypfr&Sad Mumif;ajymonf/ a&mr
jypfrIrsm;tm;jzifh a,½Iudk pGJcsufwif pGyfpGJMuonf/ þpGyfpGJ Oya'u tjypfr&Sad om olukd ao'Pfray;&[k qdo k nf/ ol\
csufrsm;onf rrSefuefaomfvnf; bmoma&;acgif;aqmifwdkY ZeD;onfvnf; pdwt f aESmift h ,Sujf zpfp&m tdyrf ufukd jrifruf
onf a,½Iukd owf&ef pdwyf ikd ;f jzwfNy;D jzpfMuaomaMumifh xdo k Ykd onf/ ydvwfrif;ü a,½Iudk tjypfay;p&m aumif;aom qif
jyKvkyfEkdif&eftwGuf ynwfawmftcsKdUudk csKd;zsufcJhMuonf/ ajcwpfckrQ r&Sdaomfvnf; vlxkBuD;udk aMumuf&GHUcJh&onf/
27;14 a,½Iww d q
f w
d pf mG aejcif;onf ya&mzufpum;udk jynfh 27;21 vlxkBuD;onf pdwftajymif;tvJjrefMuayonf/
pHak pcJo
h nf(a[&Sm 53;7)/ a,½Ionf rdru d , kd uf kd ckcu
H muG,f we*FaEGaeYwGif a,½Iudk cspfMuonf/ tb,faMumifhqdkaomf
&ef rBuKd ;pm;onfudk ydvwfrif; tHMh ocJo h nf/ a,½Itm; wrif a,½Ionf rdrdEkdifiHawmfukd tpjyKawmhrnf[k xifrSwfaom
BupH nfaMumif; odaomaMumifh ydvwfrif;onf a,½Iukd vTwf aMumifhjzpfonf/ xkdYaemuf udk,fawmf\ wefcdk;r&Sdawmh
ay;vdo k nf/ odaYk omfool nf rdred ,fajrudk Nird 0f yfatmif tkypf ;dk oa,mifxif&onfh aomMumaeYwGif udk,fawmfudk rkef;Mujyef
&ef a&mrwd\ Yk zdtm;ay;jcif;udck &H onf/ wdwq f wd v f suf ta&; onf/ vltkyfBuD;u a,½Iudk qefYusif qlylMuaomtcg ol\
rygoa,mif xif&aom þvltwGuaf Mumifh ykeu f efrjI zpfrnf rdwfaqGrsm;onf aMumuf&GHUaomaMumifh udk,fawmfhtwGuf
udk ol rvdkvm;acs/ pum;rajymcJhMuacs/
27;15? 16 Am&AÁonf a&mrwdkYudk ykefuefrIwGif yg0ifcJhonf 27;21 jywfom;pGma&G;cs,fvm&aomtcg vlwkdYonf bk&m;
(rm 15;7)/ olonf a&mrwdkY\ &efoljzpfaomfvnf ,k'vlrsKd; om;awmftpm; ykefuefolESifhvlowform;Am&AÁudk a&G;cs,fcJh
131 &SifróJc&pf0if 27;31

22
ydvwfrif;uvnf;? odkhz]pfvsSif cRpf[k ac:a0:aom a,×Èudk tb,fodkhy_Rrnf
enf;[k ar;y]efaomf? xdkoltaygif;wdkhu? olonf vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;udk cHyg
avap[k qdkuj./
23
r»d¸0efrif;uvnf; tb,faujmifhenf;/ tb,fty]pfudk y_bdoenf;[k ar;vsSif?
xdkolonf vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;udk cHygavap[k vlrsm;wdkhonf omI[pfuj
./
27;24
p
24
ydvwfrif;onf rdrdrMdkif? vlrsm; omI×kef;Rif;cwfrsSy_ujonfp udk r]ifvsSif? aRudk
r 26;5 ,lI vlrsm;aRS¸wGif rdrdvufudkaq;vsuf? Taz]mifhrwfaomol.taoG;MSifh igonf uif;
q
wRm; 21;6`8
RSif;./ TtrÈudk oifwdkhujnfÙujavmh[k qdk./
27;25 25
xdkvltaygif;wdkhu ol.taoG;q onf igwdkh.acgif;ay:Y4if;? om;ar];wdkh.acgif;
Z
a,m×È 2;19? ay:Y4if; wnfRSdygap[k y]efay]muj./Z
w 5;28 26
ydvwfrif;onfvnf; AmRA‹udk vlrsm;wdkhtm; v…wfav./ a,×Èudk um;×dkufy)D;psvsSif
27;26 vuf0g;uyfwkdifrSm owfapc]if;iSg tyfvdkufav./
ps
a[RSm 53;5
a&mrppfom;rsm;u a,½Iudk uJh&JUoa&mfjcif;
(233^rm 15;16-20)
27
xdktcg r»d¸0efrif;. ppfolRJwdkhonf a,×Èudk tdrfawmfOD;odkh aqmifoGm;I ppfolRJ
wwyfvHk;udk txHawmfY pk×Hk;apy)D;rS? 28 t0wfawmfudkc„wfI eDaom0wfvHkudk c_Hapuj./
29
27;29 ql;yifMSifhRufaomOD;Rpfudk acgif;awmfY wifuj./ usLwvHk;udkvnf; vusfmvufawmf
n
a[RSm 53;3 MSifhudkifapy)D;vsSif? aRS¸awmfrSm 'l;axmufvsuf ,k'RSifbkRif? udk,fawmfonf r*FvmRSdap
27;30 ownf;[lI udk,fawmfudk y]uf,,fy_uj./n 30 udk,fawmfudk wHaxG;MSifhaxG;uj./ usL
#
r 16;21
27;31
vHk;udk,lI acgif;awmfudk ×dkufuj./# 31 xdkokd¸ udk,fawmfudk y]uf,,fy_onfaemuf? rif;
X
a[RSm 53;7 0wfvHkudkc„wfI t0wfawmfudk 0wfy]efapy)D;vsSif vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;iSg xkwf
oGm;uj./X

Muonf/ ,aeYwGif xkdokdYaom a&G;cs,frIrsm;ESifh BuHKvm&onfh atmuf&dS e,fy,fwikd ;f wGif ppftiftm;trsm;rcsxm;Ekid af om


tcgüvnf; vlwdkYonf Am&AÁudk a&G;cs,faeqJjzpfonf/ olwdkY aMumifh ydvwfrif;\t"duwm0efwpf&yfrmS Nird 0f yfyjd ym;a&;udk
onf bk&m;ocifay;rnfh u,fwifjcif;xuf xdawGUprf;oyfí wnfwHhap&ef jzpfonf/
&aom vlUwefcdk;tmPmudkom ydkívdkvm;Muonf/ 27;24 ydvwfrif;onf rnfonfq h ;kH jzwfcsurf S rcsjcif;tm;jzifh
27;24 tpydkif;wGif ydvwfrif;onf bmoma&;acgif;aqmif a,½Iukd vlwu Ykd um;wdik w
f ifowfciG jhf yK&ef qH;k jzwfcsucf svu kd f
wkdYtm; a,½Iudk um;wdkifwifowfcGifhay;a&;udk wkHUqdkif;aecJh ovdkjzpfoGm;onf/ rdrd\vufudk aq;aomfvnf; tjypfu
onf/ vlwdkYa&SUwGif olwdkYxufydkí emrnfBuD;onfh q&mwpf wnf&adS eao;onf/ cufcaJ omtajctaeü vufuakd q;vdu k f
a,muftay:wGif remvdkjzpfMujcif;omjzpfonf[k xifrSwfcJh jcif;onf oif\tjypfudk rz,f&Sm;ay;yg/ rSm;,Gif;aomNidrf
onf/ odkYaomf ,k'vlrsKd;wkdYu ydvwfrif;tm; uJombk&ifxH oufjcif;omay;onf/ qifajcray;bJ rdr\ d qH;k jzwfcsut f ay:
wkdifMum;rnf[k Ncdrf;ajcmufaomtcg ydvwfrif; aMumuf&GHU wm0ef,lyg/
oGm; onf (a,m 19;12)/ orkdif;rSwfwrf;wGif awGU&onf 27;27 a&mrppfol&JwpfwyfwGif vl 200 cefYyg0ifonf/
rSm ,k'vlrsK;d wko
Yd nf olw\ dYk ½d;k &m"avhukd ydvwfrif;u acgif; 27;29 vlwdkYonf c&pf,mefwdkY\,HkMunfcsufaMumifh avSmif
rmpGm rxDrJhjrifjyKaomaMumihf w&m;0ifwdkifMum;pmydkY&ef Ncdrf; ajymifwwfMuonf/ a,½Ionfvnf; vlw\ Ykd uJ&h UJ avSmifajymif
ajcmufNy;D om;jzpfonf/ þodw Yk ikd af wmcH&ygu a&mrtpk;d &u jcif;udk cHcJh&aMumif; owd&vsuf ,HkMunfolwdkYcGeftm;,l
olukd ae&mrS jyefac:,lEidk o f nf/ ol\tvkyt f udik o
f nf ab; oifyh gonf/ rcHcsiaf tmif xdyg;ajymqdck &H jcif;onf uREyfk w f \ Ykd
tEÅ&m,fESifh BuHKawGUae&ayNyD/ a&mrtpkd;&onf olwkdY vuf pdwu f kd xdyg;aprnfjzpfaomfvnf; xdt k csuaf Mumifh rdr, d MkH unf
jcif;udk rajymif;vJapoifhyg (5;11? 12 udk Munfhyg)/
&SifróJc&pf0if 27;32 132

a,½Iudk um;wdkifwifowf&ef ydkYaqmifjcif;


(233^rm 15;16-20)
a,½Iudk um;wdkifay:wifxm;jcif;
(235^rm 15;25-32? vk 23;32-43? a,m 19;18-27)
27;32
oGm;ujpOfwGif! RSdrkeftrnfRSdaom ukaRaey]nfom;wa,mufudk awGËvsSif? tMdkif
32
!
a[A]J 13;12
y_I vuf0g;uyfwdkifawmfudk xrf;apuj./% 33 OD;acgif;cHGtRyf[kqdkvdkaom a*gva*go %
rm 15;21
trnfwGifaomtRyfodkh aRmufujaomf?E 34 aq;cg;wMSifhaRmaomyHk;Rnfudk udk,fawmftm; 27;33
E
a,m 19;17
aomufpdrfhaomiSg ay;vsSif? r]nf;prf;awmfrlI raomufcsifbJ aeav./ 35 udk,fawmfudk 27;34
vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;y)D;vsSif t0wfawmfwdkhudk pmaR;wHcsI a0zefuj./ x 36 xdk w
qm 69;21
tRyfYvnf; xdkifvsufapmifh'aeuj./ 37 ty]pfabmfy]aom ur‹nf;vdyfpmcsuf[lrlum;? 27;35
x
qm 22;18
Tolonf ,k'RSifbkRifa,×Èaywnf;[k aR;I acgif;awmfay:rSm wyfownf;/ 38 xdk 27;36
tcg udk,fawmfMSifhwuG xm;y]MSpfa,mufwdkhudk vusfmawmfbufY wa,muf? vuf0J '
27;54
awmfbufY wa,muf? vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;uj./ 39 vrf;rSm oGm;vmaomolwdkhu 27;39
"
a,m 2;19
vnf;? Adrmefawmfudk z»dzsufI oHk;RuftwGif;wGif wnfaqmufy]efaomol?" udk,fudkudk,f 27;40
u,fwifavmh/ 40 bkRm;ocif.om;awmfrSefvsSif vuf0g;uyfwdkifrSqif;avmh[k rdrdwdkh e
qm 22;7? 109;25
acgif;udknÇdwfe I uJhRJ¸aompum;MSifh ay]mqdkuj./

27;32 tjypfpD&ifcH&aom &mZ0wfom;rsm;onf towfcH&


rnfah e&mxd rdru d m;wdik u
f kd ud,
k w f ikd x
f rf;Mu&onf/ a,½Ionf
½du
k Ef uS cf x
H m;&aomaMumifh tm;enf;aeNy;D rdru d m;wdik u f qkd uf
vufxrf;Edik pf rG ;f r&Sad wmhacs/ xkaYd Mumifh &yfMunfah eol&rdS ek t f m;
twif;tMuyfxrf;apjcif;jzpfonf/ &Srd ek o f nf ajrmuftmz&du
uka&aejynfom;jzpfNyD; yocgyGJtwGuf a,½k&SvifNrdKUodkYvm
aom ,k'vlwpfa,mufjzpfEkdifonf/
27;33 usrf;wwftcsKdUu a*gva*go (OD;acgif;cGH)qdkaom
trnfonf ae&mtaetxm;yHkoP²mefaMumifh &vmaom
trnf jzpfonf[k ajymMuonf/ a*gva*got&yfonf NrKd Ujyif
&Sd ao'Pfay;aeusae&mjzpfNyD; vltrsm;odaomae&m jzpf
vdrfhrnf/ xkdae&mwGif ao'Pfay;jcif;onf &mZ0wfom;rsm;
udk wm;jrpfjcif;taejzifh jyKvkyfjcif;jzpfonf/
27;34 aq;cg;ESifha&maom ykH;&nfudk emusifrIoufomap&ef
twGuf a,½Itm;ay;Muonf/ odkYaomf udk,fawmf raomuf
cJhacs/ aq;cg;onf emusifrIudk aysmufuif;apaom rl;,pfxHk
xdik ;f aq;wpfrsK;d jzpfo f nf/ a,½Ionf &Si;f vif;aomtodtm½Hk
tjynfhjzifh qif;&J'ku©cHcJhonf/
27;35 ppfom;rsm;onf um;wifowfcH&aomol\ t0wfudk
,lavh&SdMuonf/ olwdkYonf a,½I\0wf½Hkawmfudk pma&;wHcs um;wdkifvrf;
í cGaJ 0jcif;tm;jzifh 'g0d'\ f ya&mzufjyKcsuu f kd jynhpf akH pcJo
h nf/ a&mrppfom;wdo Yk nf a,½Iukd a&mrppfc½kH ;kH odYk ac:aqmif
qm 22 wGif a,½Iudk um;wifowfjcif;ESifh qifwlaom oGm;Ny;D avSmifajymifu&hJ UJ Muonf/ eDarmif;aomt0wfukd 0wf
tcsufrsm;pGm&Sdonf/ qifapNyD; ql;OD;&pfudk aqmif;apMuonf/ xdkYaemuf um;pif
27;40 vTwft&m&Sd wdkYonf a,½Iudk ppfaq;aomtcgwGif wifrnfh NrdKUjyifodkY ac:aqmifoGm;Muonf/ ½dkufESufcHxm;jcif;
xdkodkYpGJcsufwifcJhonf(26;61)/ a,½Ionf rdrd\ya&mzuf jyK aMumifh tm;tifuek cf rf;um ud, k af wmfonf um;wdik u f kd rxrf;
csufudk udk,fwdkifjynfhpHkapcJhonf/ a,½Ionf crnf;awmf\ Edkifawmhojzifh uka&aejynfom;wpfa,mufudk tEdkiftxuf
tvdkawmfudk tNrJemcHonf/ bk&m;om;awmfjzpfaomaMumifh jyKí a*gva*goodkY o,faqmifaponf/
um;wdkifay:rS rqif;cJhyg/
133 &SifróJc&pf0if 27;51

41
xdkenf;wl ,ZfykaRm[dwftu(D;? usrf;y_qRm? vltu(D;tuJwdkhu? Tolonf olwyg;
27;42
y
a,m 1;49
wdkhudku,fwifwwf./ 42udk,fudk ru,fwifMdkifygwum;/ $oaRvRSifbkRifyrSefvsSif
27;43 vuf0g;uyfwdkifrS ,ck qif;ygavap/ qif;vsSif igwdkh,Hkujnfrnf/ 43 olonf bkRm;ocif
z
qm 22;8 udk ukd;pm;y)D/ igonf bkRm;ocif.om;z]pf.[k qdky)D/ odkhz]pfI bkRm;ocifonf olY
tvdkawmfRSdvsSif ,ckyif u,fwifawmfrlygavapz[k y]uf,,fy_I ay]mqdkuj./ 44 xdk
enf;wl udk,fawmfMSihfwuG vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;aomxm;y]wdkhonfvnf; uJhRJ¸
ty]pfwifuj./

a,½I um;wdkifay:wGif taocHjcif;


(236^rm 15;33-41? vk 23;44-49? a,m 19;28-37)
45
27;46 rGef;wnfÙtcsdefrSpI oHk;csufwD;tcsdefwdkifatmif ar]wy]ifvHk;Y arSmifrdkuftwdz]pf
A
qm 22;1 46
av./ oHk;csufwD; tcsdefY a,×Èu? {vd? {vd? vmrmRSmAcomed[k u(D;aomtoHMSifh
au=G;aujmfawmfrl./ teufum;? tu„MfkyfbkRm;? tu„MkfyfbkRm;? tb,faujmifh tu„Mkfyfudk
pGefhypfawmfrloenf;[k qdkvdkownf;/A
47
xdktRyfY RyfaeaomoltcsKd¸wdkhonf ujm;vsSif? olonf {vd,udkac:onf[k qdk
27;48 uj./
b
qm 69;21 48
vlwa,mufonf csufc]if;ay];I aRrdÈwaxG;udk yHk;Rnfb MSifh y]nfÙapy)D;vsSif? usLvHk;
zsm;YwyfI udk,fawmftm; aomufpdrfhaomiSg ay;av./ 49 u=Gif;aomolwdkhu? RSdapawmh/
{vd,onf olËudk u,fwifc]if;iSg vmrnf rvmrnfudk ujnfÙujukeftHh[k qdkuj./
50
a,×Èonf u(D;aomtoHMSifh wzef au=G;aujmfy)D;vsSif toufawmfudk v…wfawmfrl
27;51 ./ 51 xdktcg Adrmefawmf.ukvm;umr onf txufpGef;rS atmufpGef;wdkifatmif pkwfuJG
r
xG 26;31`33
av./ ar]u(D;vÈyfav./ ausmufrsm;wdkhonf uJGy]m;uj./

27;44 þ"m;jyxJrS wpfa,mufonf aemifw&cJo h nf/ a,½I 27;47 &yfMunhfaeaomolwkdYonf a,½I\pum;udk rSm;,Gif;
u aemifw&aomvlqdk;tm; rdrdESifhtwl y&'dokbHkwGif &Sdae pGm teufjyefcJhNyD; udk,fawmfu {vd,udk ac:aeonf[k xif
rnf[k uwday;cJhonf (vk 23;39-43)/ rSwfcJhMuonf/ {vd,onf raobJ aumif;uifbHkodkYwuf<u
27;45 þtarSmifxk rnfodkYjzpfvmonfudk uREkfyfwdkY rodyg/ oGm;aomaMumifh (4&m 2;11)? wzef jyefvmí olwdkYtm; BuD;
odkYaomf bk&m;ocifvkyfaqmifcJhonfrSm xif&Sm;ayonf/ rm;aom 'ku©xJu u,fEIwfvdrfhrnf[k xifMuonf (rmv
obm0avmuonfvnf; a,½ItaocHjcif;udk oufaocHae 4;5)/ ESppf OfyocgyGuJ kd usi;f yonft h cgrsm;wGif rdom;pkwo Ykd nf
onf/ a,½I\rdwaf qGrsm;ESihf &eforl sm;url tarSmifxx k wJ iG f {vd,jyefa&mufvmrnfukd arQmv f ifv h suf olUtwGuf tydak e&m
wdwfqdwfpGmaeMuonf/ aomMumaeY aeYvnfcif;wGif arSmif udk csefay;xm;Muonf/
rdkufjcif;onf ½kyfydkif;a&m 0dnmOfydkif;ESpfckpvHk;wGifjzpfonf/ 27;51 AdrmefawmfwiG f &ifjyifawmf? oef&Y iS ;f &mXme (,Zfyak &m
27;46 a,½Ionf bk&m;ocifudk ar;cGef;xkwfaejcif;r[kwf [dwfrsm;om0ifa&mufEdkifonfhae&m)ESifh toefY&Sif;qHk;Xme
bJ avmuDom;rsm;\ tjypfukd ,laqmifoGm;csdefwGif crnf; (,Zfyka&m[dwfrif;BuD;omvQif wpfESpfvQif wpfBudrfvlrsKd;t
awmfESifh uGJuGm&aomaMumifh euf½Idif;jyif;jyonfha0'emudk wGuf tjypfajzonft h cg 0ifa&muf&onfah e&m 0wfjyK&musr;f
azmfjyvsuf qm 22 udk udk;um;jcif;omjzpfonf/ O,smOfxJ 16;1-35) qdkaom tydkif; 3 ydkif; yg0ifonf/ oefY&Sif;&mXme
wGif qkawmif;pOftcg þcGuu f v
kd eG o
f mG ;Edik v f Qif vGeo
f mG ;ygap ESifh toefY&Sif;qHk;Xmeudk ydkif;jcm;xm;aom uefYvefumonf
[k qdk&mwGif þtrIudkaMumuf&GHUaejcif;jzpfonf (26;39)/ a,½ItaocHonft h csed w
f iG f ESpjf crf;uGo
J mG ;onf/ bk&m;ocif
cE¨ma0'emrSm aMumufvefYzG,fjzpfNyD; ydkNyD;qdk;0g;onfrSm ESifh vlwdkYtMum;wGif&Sdaom t[efYtwm;udk z,f&Sm;vdkufNyD
bk&m;ocifEiS u hf uJG mG jcif;jzpfonf/ uREyfk w f o Ykd nf bk&m;ocifEiS hf jzpfaMumif; yHak qmifaejcif;jzpfonf/ ,ckwiG f uREyfk w f \Ykd tjypf
xm0&a0;uGmjcif;ukd rcHpm;ap&eftwGuf a,½Ionf aojcif; rsm;twGuf c&pfawmf,ZfylaZmfNyDjzpfaomaMumifh vltm;vHk;
ESpfrsKd;udk cHpm;cJh&onf/ onf bk&m;ocifxHodkY vGwfvyfpGm csOf;uyfcGifh&&SdMuayNyD
(a[NAJ 9;1-14? 10;19-22 udk Munfhyg)/
&SifróJc&pf0if 27;52 134

52
ocs¼Kif;wGif;wdkhonf yGifhvpfoz]ifh usdef;pufvsufRSdaom oefhRSif;olwdkh.
tavmif;rsm;pGmwdkhonf xujI? 53udk,fawmf xar]mufawmfrlonfaemuf? xdkolwdkhonf
ocs¼Kif;wGif;rSxGufI oefhRSif;aomr»d¸xJodkh 0if y)D;vsSif? vlrsm;pGmwdkhtm; xifRSm;uj./
54
a,×Èudkapmifhaom, wyfrÉ;rSpI ppfolRJrsm;wdkhonf ar]u(D;vÈyfc]if; ponfwdkhudk 27;54
,
27;36
r]ifvsSif tvGefxdwfvefhI? pifppf Tolonf bkRm;ocif.om;awmfrSefay. [k qdkuj./
55
*gvdvJy]nfu a,×ÈaemufawmfY tvkyftau„;vdkufvmaom rdef;rtrsm;wdkhonf 27;55
vnf; xdktRyfY ta0;u ujnfÙ×ÈIaeuj./u 56 xdkrdef;rwdkhwGif rm*'vrmRd? ,mukyf u vk 8;2? 3
MSifha,maowdkh.trdz]pfaom rmRdMSifh aZaA'J.om;wdkh.trd ygujownf;/

a,½Iudk ocsKØif;ü xm;jcif;


(237^rm 14;32-42? vk 22;39-46)
57
ntcsdefaRmufrS tRdroJr»d¸om; a,moyftrnfRSdaom olaX;onf a,×È.wynfÙ
awmfz]pfonfMSifh? 58 ydvwfrif;xHodkh 0ifI a,×È.tavmif;awmfudk awmif;av./ ydvwf
rif;onf tavmif;awmfudkay;apc]if;iSg trdefhawmfRSdaomf? 59 a,moyfonf tavmif;awmf
udk,lI z]LpifaomydwfacsmMSifh ywfRpf y)D;vsSif? 60ausmufY xGif;aom rdrdocs¼Kif;wGif;opfc 27;60
c
rm 16;4
xJrSm xm;av./ u(D;pGmaomausmufudkvnf; wGif;0Y vSdrfhxm;y)D;rS oGm;./ 61 rm*'vrmRd
MSifh tc]m;aomrmRdonf xdktRyfY ocs¼Kif;awmfaRS¸rSm xdkifvsufaeRpfuj./

ocsKØif;ü tapmifhrsm;csxm;jcif;
(238)
62
tbdwfaehvGefI eufz]efaeh aRmufvsSif? ,ZfykaRm[dwftu(D;MSifh zmRdRSJwdkhonf
ydvwfrif;xHY pka0;I? 63 xdkvSnfÙz]m; aomolu? igonf oHk;Rufar]mufaomaehY xar]muf 27;63 *
rnf[k raorSDay]monfudk tu„MfkyfwdkhrSwfrdygy)D/* 64 xdkaujmifh ol.wynfÙwkdhonf n r 16;21
tcg vmI tavmif;udkcdk;,ly)D;vsSif? olonf aoc]if;rS xar]mufawmfrly)D[k vltaygif;wkdh
tm; ay]mqdkujaomf? aRS¸trSm;xuf aemuftrSm; omIu(D;rnf[k pdk;RdrfpRmtaujmif;RSd
onfz]pfI? ocs¼Kif;wGif;udk oHk;Rufar]mufatmif vHkc»HpGmapmifhpdrfhaomiSg trdefhRSdawmfrlyg
[k avsSmufujvsSif?

27;52;53 c&pfawmftaocHjcif;ü tHhzG,fjzpf&yftenf;qHk; odkYvdkufaom ,k'acgif;aqmifonf a&SUodkYxGufum rSefuef


4ck 'Gew f aJG eonf/ 4if;wdrkY mS arSmifru kd ?f Adrmefawmfuefv
Y efu
Y m onfht&mudk vkyfaqmifcJhonf/
ESpjf crf;uGjJ cif;? ajrivsiv
f yI jf cif;ESihf aoaomolrsm; ocsKiØ ;f xJ 27;60 a,½Iux kd m;aom ocsKiØ ;f *lonf xdak 'o&Sd xH;k ausmuf
rS xGufajrmufMujcif;wdkY jzpfMuonf/ xkdYaMumifh owdrjyKrdbJ awmifukef;rsm;xJrS wpfckudk vlvufjzifh xGif;xkíjyKvkyfxm;
jzpfysufoGm;aomt&mr[kwfyg/ xl;jcm;aom t&m wpfckck jcif;jzpfEikd o
f nf/ tqdyk g*lrsm;onf vrf;avQmufí0ifEikd af vmuf
jzpfysufoGm;aMumif;udk vlwdkif;odMuonf/ atmif us,f0ef;onf/
27;57-58 t&droJNrdKUom;a,moyfonf a,½I\ vQKdU0Suf 27;64 bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf ocifa,½Iu rdrd
wynfah wmfjzpfonf/ olonf bmoma&;acgif;aqmifEiS hf vTwf xajrmufrnf[k ajymaompum;udk wynfhawmfwdkYxuf ydkí
½H;k tzGUJ \½dak o&aomtzGUJ 0ifwpfa,mufjzpfonf (rm 15;43)/ tav;teufxm;cJhMuonf/ wynfhawmfwdkYonf &Sifjyef
twdwfu a,moyfonf bmoma&;acgif;aqmifwdkYu a,½I xajrmufrnft h aMumif; a,½IoeG o f ifonfukd owdr&Muaomf
udk qefu Y si&f mwGif pum;rajym&JcahJ omfvnf; ,ckwiG f &J&ifNh y;D vnf; (20;17-19)? bmoma&;acgif;aqmifwdkYurl owd&Mu
a,½I\tavmif;awmfudk um;wdkifay:rS csí oN*ØK[f&ef onf/ þpum;aMumifh a,½Iudk touf&SifpOfu aMumuf&GHU
awmif;qdkcJhonf/ vltrsm;a&SUwGif aemufawmfodkY vdkufaom onfxuf aoqHk;NyD;aemufwGif ydkí aMumuf&GHUcJhonf/
wynhaf wmfwYkd xGuaf jy;Muaomfvnf; vQKUd 0Supf mG aemufawmf tavmif;awmfukd ocsKiØ ;f xJüom&Sad eap&eftwGuf tzufzuf
rS BudKwif umuG,fcJhMuonf/
135 &SifróJc&pf0if 28;4

27;66 65
ydvwfrif;u? oifwdkhY vlapmifhwwyfRSd./ oGm;uj? wwfMdkiforsStwkdif; vHkc»HpGm
C
'H 6;17
apmifhapuj[k qdkav./ 66 xdkolwdkhonf oGm;I ausmufudk wHqdyfcwfy)D;C vsSif tapmifh
xm;vsuf ocs¼Kif;wGif;awmfudk vHkc»HpGmy_uj./

a,½I aojcif;rS xajrmufjcif;


(239^rm 16;1-8? vk 24;1-12? a,m 20;1-9)
28;1
i
r 27;56
28 OykofaehvGefI ckepfRufwGif yXraehRuf rdkCf;vif;tHhqJqJtcsdefY? rm*'vrmRd
MSifh tc]m;aomrmRdi onf ocs¼Kif;awmfudk tujnfÙt×ÈoGm;uj./
2
xdktcg ar]u(D;onf y]if;pGmvÈyfav./ taujmif;rlum;? xm0RbkRm;. aumif;uif
wrefonf aumif;uifbHkrS qif;vmI? wGif;0Yydwfaomausmufukd vSdrfhvSefy)D;vsSif? xdk
28;3 ausmufay:rSm xdkifae./ 3 ol.rsufMSmonf vsSyfppfuJhodkh xif./ t0wfonfvnf;
p
'H 10;5? 6 rdkCf;yGifhuJhodkhz]L./p 4 vlapmifhwdkhonf aumif;uifwrefudk aujmufRHG¸oz]ifh wkefvÈyfI
aorwwfz]pfuj./

um;wd k i f a y:ü “tdktb? olwdkY\tjypfudk vTwfawmfrlyg/ olwdkYonf vk 23;34


a,½I aemufqHk; udk,fjyKaomtrIudk rodMu/”
ajymaom “igtrSefqdkonfum;? ,aeYwGif oifonf igESifhtwl vk 23;43
pum;rsm;/ y&'dokbHkü &Sdvdrfhrnf/”
a,m[efESifhrm&dwdkYtm; ajymonfrSm “tcsif;rdef;r? a,m 19;26-27
oif\om;udk Munfhyg/” “oif\trdudk Munfhyg”
“tuREfkyfbk&m;? tuREfkyfbk&m;/ tb,faMumifh r 27;46? rmuk 15;34
tuREfkyfudk pGefYypfawmfrloenf;/”
“a&iwfonf” a,m 19;28
“trINy;D NyD” a,m 19;30
“tdktb? tuREfkyf\pdwf0dnmOfudk udk,fawmfvufü vk 23;46
tuREfkyf tyfyg\/”

a,½Iudk ociftjzpf vufcHaomolrsm;onf um;wdkifay:ü a,½I ajymcJhaompum;rsm;udk wefzdk;xm; cJh


Muonf/ xdkpum;rsm;onf udk,fawmf\vlom;jzpfjcif;ESifh bk&m;jzpfjcif;udk vufawGU jyoaeonf/ uREfkyf
wdkY tjypfcGifhvTwfjcif; &&Sd&ef aemufqHk;tcsdefwGif udk,fawmf cHpm;&aomt&mrsm;udk ay:vGifap onf/

27;66 zm&d&wJS oYkd nf xajrmufrnft h aMumif; a,½I\BuKd wif 28;1 tjcm;aom rm&donf udk,fawmf\r,fawmfr[kwfyg/
a[majymcsuu f kd aMumuf&UHG MuaomaMumifh ocsKiØ ;f *lukd wHqyd f uavmz\ZeD;jzpfEdkifonf (a,m 19;26)/ odkYr[kwf ,mukyf
cwfMuonf/ odkYaomf bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf aemuf ESiahf ,m[ef\ rdcifvnf;jzpfEikd Nf y;D (r 27;56)? a,½I\ta':
wpfqifh BudKwifumuG,fonfhtaejzifh t0if0wGif tapmifh vnf; jzpfEdkifonf/
rsm;csxm;aponf/ þoddkY BudKwifumuG,fxm;aomaMumifh 28;2 ausmufwHk;udk vSdrfhxm;jcif;rSm a,½IxGufvmEdkifap&ef
a,½I aojcif;rSxajrmufro S mvQif *lonf [mvm[if;vif;jzpf r[kwb f J tjcm;olrsm;onf0ifvmí a,½Ionf uwdxm;onf
vdrfhrnf/ rnfonfhausmufwHk;? wHqdyf? tapmifh (odkY) ppfwyf twdkif; aojcif;rSxajrmufaMumif;udk awGUjrifEkdifap&efjzpf
u bk&m;ocif\om;awmf&Sifjyefxajrmufjcif;udk r[efYwm; onf/
xm;EdkifaMumif; zm&d&SJwdkY oabmraygufMuacs/
&SifróJc&pf0if 28;5 136

5
aumif;uifwrefuvnf;? aujmufRHG¸c]if;rRSdujMSifh/ vuf0g;uyfwdkifrSm owfaom
a,×Èudk oifwdkhRSmujonfudk igod./ 6 TtRyfYrRSd/ rdefhawmfrlonftwkdif; xar]muf 28;6 q
r 16;21
awmfrly)D/q vmuj? ocifavsmif;awmfrlRmtRyfudk ujnfÙujavmh/ 7 tvsiftr]efy]efoGm;I 28;7
aoc]if;rS xar]mufawmfrlaujmif;udk wynfÙawmfwdkhtm; ay]mujavmh/ oifwdkhaRS¸ *gvdvJ Z r 26;32
y]nfodkh u=Gawmfrlrnf/Z xdky]nfY oifwdkhonf udk,fawmfudk awGËr]ifRujvdrfhrnf? igay]my)D
[k xdkrdef;rwdkhtm; aumif;uifwrefqdk./

a,½Ionf trsKd;orD;wdkYxH udk,fxif&Sm;jyjcif;


(241)
8
xdkrdef;rwdkhonfvnf; aujmufRHG¸oz]ifh4if;? tvGef0rf;ar]mufoz]ifh4if;? ocsK²if;awmf
rS tvsiftr]efoGm;I wynÙfawmfwdkhtm; xdkodwif;pum;udk ujm;ay]mc]if;iSg ay];uj./
9
vrf;rSmoGm;ujpOf a,×Èonf uºdqdkawmfrlI? oifwdkhtm; r*Fvmz]pfapownf;[k rdefh
awmfrl./ xdkrdef;rwdkhonf csOf;uyfI ac]awmfudk buf,rf;vsuf y]yf0yfudk;uG,fuj./

1/ trIppfaq;jcif; rjyKcifuyif? a,½Ionf taocHoifo h nf[k qH;k jzwfNy;D om;jzpfonf/ (a,m11;50? rmuk a,½I u d k trI
14;1) tjypf&SdaMumif; oufaoxljy&ef rvkyfbJ? tjypfuif;aMumif; jyír&yg/ ppfjcif;onf
2/ a,½Iudk pGyfpGJ&ef rSm;,Gif;aomoufaorsm;udk &SmMuonf/ (r 26;59)/ yHkrSeftm;jzifh bmoma&; w&m;r0if a y/
acgif;aqmifwdkYonf w&m;rQwrI &Sdap&eftwGuf oufaorsm;udk aphpyfpGm ppfaq;&onfhpepf&Sdonf/
3/ a,½ItwGuf ckcH umuG,frnfholudk r&Smay;ovdk? cGifhrjyKacs/ (vk 22;67-71)
4/ ntcsdefü trIppfMuonf/ þtcsufonf bmoma&;acgif;aqmifwdkY\w&m;t&? w&m;r0ifacs/ (rm
14;53-65/ 15;1)
5/ ,Zfyka&m[dwfrif;BuD;onf a,½Iudk usdefqdkapaomfvnf;? udk,fawmfajymaompum;twGuf &mZ0wf rI
owfrSwfcJhonf/ (r 26;63-66)
6/ BuD;av;onfh pGJcsufrsm;twGuf trIppfvQif vTwf½Hk;t&m&SdwdkY\ yHkrSefawGUqHkpnf;a0;aomae&müom
vkyf&rnf/ ,Zfyka&m[dwfrif;\eef;awmfwGif rvkyf&yg/ (rmuk 14;53-65)
bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf a,½Iudk w&m;rQwpGm trIppf&ef pdwfr0ifpm;Muacs/ olwdkYpdwfxJwGif
a,½I taocHrS&rnf/ þpdwfpGJvef;rIu olwdkYtm; umuG,f&ef cefYtyfxm;aom w&m;rQwrIudk arSmuffvSef
aponf/ þae&mwGif bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf olwdkY\w&m;t& w&m;r0ifaom tjyKtrlrsm;udk
vkyfaqmifaMumif; om"ursm;pGmudk awGU&onf/

28;5-7 rdef;rwkdYtm; &Sifjyefxajrmufjcif;owif;aumif;udk 28;6 a,½I\ &Sijf yefxajrmufjcif;onf c&pf,mef,MHk unfcsuf


Mum;ajymaomaumif;uifwrefonf owif;av;rsKd;udk ajymcJh \ aomhcsuf jzpfonf/ tb,faMumifhenf;/ (1) a,½Ionf
onf/ (1) aMumuf&GHUjcif;r&SdESifh/ &Sifjyefxajrmufjcif;onf uwd xm;cJo h nftwdik ;f aojcif;rS xajrmufco hJ nf/ xdaYk Mumifh
aMumuf&GHUjcif;rjzpfapbJ 0rf;ajrmufjcif;udk ay;onf/ oif udk,fawmfonf uwdjyKcJhorQwdkYudk jynfhaprnf jzpfaMumif;
aMumuf&UHG onft h cgwGif tavmif;r&Sad om ocsKiØ ;f udk owd&yg/ uREykf w
f Ykd ,HMk unfpw
d cf sEikd yf gonf/ (2) a,½Ionf cE¨mtm;jzifh
(2) ol þt&yfür&Sd/ a,½Ionf raoaomaMumifh aoaom xajrmufjcif;u touf&iS af eaom c&pfawmfonfb&k m;ocif
olrsm;tMum;wGif &Sm&efr[kwyf g/ ud, k af wmfonf rdr\ d vlrsm; \xm0& EkdifiHawmfudk tkyfpdk;NyD; rdpämya&mzuf (odkY) ta,mif
ESifhtwl touf&Sifaeawmfrlonf/ (3) vmí MunfhMuavmh/ aqmiftkyfpdk;olr[kwfaMumif;udk jyoaeonf/ (3) udk,fawmf
xdrk ed ;f rwdo Yk nf oufaotaxmuftxm;udk ud, k w
f ikd pf pfaq; xajrmufaomaMumifh uREykf w f v
Ykd nf; &Sijf yefxajrmuf&rnfrmS
Edkifonf/ xdktcsdefwGif ocsKØif;wGif;ü tavmif;r&SdouJhodkY aocsmayonf/ aojcif;onf tqHk;r[kwfyg/ tem*wfü
,ckwiG v f nf;r&Syd g/ &Sijf yefxajrmufjcif;onf ordik ;f 0ifjzpf&yf touf&Sif&ayOD;rnf/ (4) a,½Iudk toufjyef&SifapcJhaom
rSejf zpfonf/ (4) tvsit f jrefomG ;í Mum;ajymavmh/ olwo Ykd nf wefcdk;awmfonf toif;awmfu urÇm avmuBuD;tm;
&Sijf yefxajrmufjcif;\ 0rf;ajrmufjcif;udk ysUH ESaYH p&rnfjzpfonf/ oufaocH&onfh tajccHtcsufjzpfonf/ a,½Ionf vlom;
uREyfk w f oYkd nfvnf; a,½I\ &Sijf yefxajrmufjcif;owif;udk ysUH ESYH acgif;aqmifwpfOD;omr[kwfbJ bk&m;ocif\om;awmf jzpf
apMu&rnf/ onf/
137 &SifróJc&pf0if 28;15

28;10 10
a,×Èuvnf; aujmufRHG¸c]if;rRSdujMSifh/ oGm;ujavmh/ ighnDwdkhpsonf *gvdvJy]nfodkh oGm;
ps
aRm 8;29?
a[A]J 2;11`13? apc]if;iSg Todwif;pum;udk ujm;ay]mujavmh/ xdky]nfY olwkdhonf ighudk awGËr]ifRuj
17 vdrhfrnf[k rdefhawmfrl./

bmoma&;acgif;aqmifwdkYu tapmifhrsm;udk aiGay;jcif;


(242)
11
xdkrdef;rwdkhonf oGm;ujpOftcg vlapmifhtcsKd¸wdkhonf r»d¸xJodkh0ifI z]pfavorsSaom
tc]if;tRmwdkhudk ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhtm; y]efujm;uj./ 12 ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh
vltu(D;tuJwdkhonf pka0;I wdkifyify)D;rS ppfolRJwdkhtm; aiGtrsm;udk ay;I? 13 nOfÙtcg igwdkh
tdyfaysmfpOfwGif xdkol.wynfÙwdkhonf vmI tavmif;udk cdk;oGm;ujonf[k oifwdkhay]m
ujavmh/ 14 xdktaujmif;udk r»d¸0efrif;ujm;y]efvsSif? igwdkhonf olËudk azsmif;zsI oifwdkhY
trÈrRSdapc]if;iSg y_rnf[k? 15 oGefoifonfMSifhtnD? ppfolRJwdkhonf aiGudk,lI y_uj./ xdk
pum;udk ,ckwdkifatmif ,k'vlwdkhonf tMSHhty]m;ay]mqdkuj./

28;10 “ighnw D Y”kd [k ajym&mwGif ol\wynfah wmfrsm;udk ajym 28;11-15 a,½I\ &Sifjyefxajrmufjcif;onf a,½k&SvifNrdKU
jcif;jzpfEidk o
f nf/ 4if;tcsuu f olwo Ykd nf ud,k af wmfukd pGeyYf pf wGif wkevf yI rf BI u;D pGm jzpfaponf/ trsK;d orD;wpfpo
k nf vrf;r
í ajy;Muaomfvnf; olwu Ykd kd ud,
k af wmfciG v
hf wTG Nf y;D jzpfaMumif; Bu;D ay:wGiv f sijf refpmG oGm;vmMuNy;D a,½Itouf&iS af eaMumif;
udk jyoaeonf/ olwkYd\qufqHa&;onf ,cifuxuf ydkí tHMh ozG,of wif;udk Mum;ajym&eftwGuf wynfah wmfwu Ykd kd vdu
k f
cdkifrmvmawmhrnf/ &SmMuonf? wpfcsdefwnf;rSmyif bmoma&;acgif;aqmifwpfpk
28;10 a,½Ionf wynfhawmfwdkYudk BudKwif ajymxm;onfh onf &Sijf yefxajrmufjcif;tm; rnfoYkd zH;k uG,&f rnfukd vQKUd 0Suf
twdkif; *gvdvJjynfü qHkawGUrnfqdkaom owif;udk rdef;rrsm; BuHpnfaeMuonf/
tm; wynfhawmfwdkYxHodkY Mum;ajymaponf (rm 14;28)/ ,aeYwikd af tmif &Sijf yefxajrmufjcif;ESiyhf wfoufí rsm;
odkYaomf wynhfawmfwdkYonf bmoma&;acgif;aqmifwdkYudk pGm aqG;aEG;jiif;cHkaeqJjzpfonf/ a&G;cs,fp&mvrf; 2 ckom&Sd
aMumufaomaMumifh a,½k&v S ifNrKd UwGif wHcg;ydwí f aeMuonf onf/ a,½Ionf aojcif;rS trSefwu,f xajrmufNyD[k
(a,m 20;19)/ xkdYaMumifh a,½Ionf olwkYdtm; xkdae&mwGif ,HkMunf Edkifovdk? or®mw&m;udk jiif;y,fjcif;? vspfvsL½Ijcif;
OD;pGmawGUqHkcJhonf (vk 24;36)/ xdkYaemuf *gvdvJjynfwGif (odkY) rrSefuefaMumif; &Sif;jyjcif;wkdYjzifh ESvHk;om;udkydwfvdkuf
awGUqHkcJhonf/ (a,m 21)/ Edkifonf/
&SifróJc&pf0if 28;16-20 138

a,½Iu r[mapcdkif;csufBuD;udk ay;tyfjcif;


(248^rm 16;15-18)
16 28;16
wusdyfwyg;aom wynfÙawmfwdkhonf *gvdvJy]nfodkhoGm;I a,×ÈrSmxm;awmfrl n
n
28;7? 10?
aom awmifay:odkË wufujvsSif? udk,fawmfudk awGËr]ifI y]yf0yfudk;uG,fuj./ 17 tcsKd¸ r 26;32
wkdËonf ,HkrSm;c]if;RSduj./ 18 a,×Èonf teD;tyg;odkh csOf;awmfrly)D;vsSif? aumif;uifbHkY
4if;? ar]u(D;ay:Y4if;? pDRifydkifaomtcGihfwefcdk;RSdorsSwdkhudk igcHRy)D/# 19 oifwdkhoGm;I 28;18
#
'H 7;13? 14?
vlrsKd;wumXwdkhudk ighwynfÙz]pfapvsuf? crnf;awmf? om;awmf? oefhRSif;aom0dnmOfawmf zd 2;9? 10
.emrY AwÖdZHudk ay;ujavmh%/ 20igonf oifwdkhtm; ay;orsSaomynwfawmfwdkhudk apmifh 28;19
X
aRSmufapc]if;iSg qHk;rÓ0g'ay;ujavmh! / igonfvnf; uyfurBmukefonfwdkifatmif oif rm 16;15? 16
28;20
wdkhMSifhtwl tpOfry]wfRSdonf[k wynÙfawmfwkdhtm; rdefhawmfrl./ !
w 2;42

28;18 bk&m;ocifonf ocifa,½Itm; aumif;uifESifh onf oHk;yg;wpfqlqdkaomt,ltqudk rdrdwdkYzmomwDxGifí


ajrBuD;ay:wGif pD&ifydkifaom tcGifhtmPmudkay;cJhonf/ xdk usrf;pmxJü xnfhzwfMuonf[k pGyfpGJMuonf/ þae&mwGif
tcGifhtmPmtay:wGif tajccHvsuf a,½Ionf wynfhawmf xkdt,ltqonf ocifa,½Iudk,fawmfwdkifxHrS vmaMumif;
wdkYtm; a[majymjcif;? AwdåZHay;jcif;ESifh qHk;rMo0g'ay;jcif; awGU&onf/ emrtm;jzifh AwdZå cH &H rnf[k rajymbJ crnf;awmf?
wdkYjzifh vlwdkYtm; wynfhawmfjzpfap&ef rSmMum;cJhonf/ xdk om;awmf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmfemrü AwdåZHcH&rnf[k rSm
tcGit hf mPmjzifh a,½Ionf owif;aumif;udk olwpfyg;wdt Yk m; Mum;cJhonf/ oHk;yg;wpfqlqdkaompum;udk usrf;pmxJwGif
Mum;ajymí EdkifiHawmftwGuf wynfhawmfjzpfap&ef uREfkyfwdkY rawGU&aomfvnf; crnf;awmf? om;awmf? oef&Y iS ;f aom0dnmOf
udk ynwfaeqJjzpfonf/ awmfwdkY\yk*¾dKvfoHk;yg; wpfvHk;wpf0wnf;jzpfonfhobm0udk
28;18-20 vlwpfa,mufonf aocgeD;tcsdef(odkY) uREkfyfwdfkY aumif;pGmazmfjyaeayonf/
tm; cGcJ gG cgeD;tcsed w f iG af jymaom aemufq;kH pum;onf tvGef 28;19 wynfah wmfwo Ykd nf ,HMk unfow l t
Ykd m; AwdZdå aH y;&onfh
ta&;BuD;ayonf/ a,½Ionf wynfhawmfwdkYtm; atmufyg taMumif;&if;rSm AwdåZHr*Fvmonf ,HkMunfoltm; c&pfawmf
ñTefMum;csufrsm;ESifh cGJcGmcJhonf/ 4if;wdkYrSm olwdkYonf ol\ ESifhtwl tjypfxJüaoí toufwmopf xajrmufjcif;tm;
tcGifhtmPmatmufwGif&SdaeMuonf/ tjcm;wynfhawmfrsm; jzifh yl;aygif;ay;aomaMumihfjzpfonf/ AwdåZHr*Fvmonf
udk arG;xkw&f rnf/ ,HMk unfov l o
l pfwt Ykd m; AwdZå aH y;í a,½I c&pfawmf\tkypf ;kd rIukd 0efcjH cif;? bk&m;ocif\enf;vrf;twdik ;f
\pum;udk em;axmifap&ef oGefoif&rnf/ c&pfawmfonf touf&iS &f efvv kd m;jcif;? bk&m;ocif\y#dnmOfvrl sm;ESit hf wl
vnf; olwdkYESifh tpOfrjywf&Sdrnf [lí jzpfonf/ ,cifu xyfwljyKjcif;wkdYtjzpf yHkaqmifaeonf/
wynfhawmf rsm;tm; apvTwf&mwGif a,½Ionf olwdkYtm; 28;20 a,½Ionf uREyfk w f EYkdf iS hf rnfot
Ykd wl&adS eygoenf;/ a,½I
,k'vlrsK;d wdx Yk H om apvTwcf o hJ nf (10;5? 6)/ ,cktcsed rf pS í onf aumif;uifbo kH rYkd wuf<urDwikd af tmif ud, k cf E¨mtm;jzifh
olwdkY\wm0efonf wpfurÇmvHk;twGufjzpfvdrfhrnf/ a,½I wynfah wmfwEYkd iS hf twlyg&Sad eonf/ xdaYk emufyikd ;f wGif oef&Y iS ;f
onf urÇmavmuBuD;\t&SifocifjzpfNyD;? wkdif;EdkifiHtm;vHk;&Sd aom0dnmOfawmftm;jzifh olwdkYESifhtwl&Sdaeonf (w 1;4)/
vlrsm;\tjypf twGuf taocHcJhonf/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmfonf a,½Itwl&Sdjcif;udk jyNyD;?
uREyfk w f o
Ykd nf tdref ;D csi;f xHojYkd zpfap? tjcm;aomEkid if o H kYd udk,fawmfonf olwdkYtm; b,fawmhrSrpGefYypfyg (a,m 14;
jzpfapoGm;í wynfah wmfjzpfap&rnf/ þtrIonf pdwBf uKd uf 26)/ a,½Ionf 0dnmOfawmftm;jzifh ,aeYwGifvnf; uREkfyf
a&G;cs,fp&mtrsm;xJrS a&G;cs,fp&mwpfckr[kwfbJ a,½Itm; wdkYESifhtwl &SdaeqJ jzpfonf/
]ocif}[k ac:aomolrsm;tm;vHk;twGuf vdkufem&rnfhtrdefY 28;20 &SifróJc&pf0ifusrf;u "r®a[mif; ya&mzuf jyKcsuf
jzpfonf/ uREkfyfwkdYtm;vHk;onf {0Ha*vdq&mr[kwfMuaomf rsm;ESifh raumif;rItm;vHk;udk ESdrfeif;í vltm;vHk;\ ESvHk;om;
vnf; r[mapcdkif;csufudk jynhfpHkap&mwGif taxmuftulay; xJwiG t f yk pf ;dk rnfh 0dnmOf&iS b f &k ifjzpfaMumif;udk cdik v f akH ponf/
Edkifonfh qkaus;Zl;toD;oD;udk &&Sdxm;Muonf/ uREkfyfwdkY emcH uREyfk w f oYkd nf &Sib f &k ifukd aumif;pGm taprcHygu opömrJah om
onfhtcgwGif c&pfawmfonf uREkfyfwkdYESifh tjrJtwl&Sdonf olrsm;? EdkifiHawmfxJrS ESifxkwfoifhaomolrsm; jzpfMuvdrfh
[laomtodu pdwfoufomapvdrfhrnf/ rnf/ uREykf w f o Ykd nf a,½Iukd toufwm\&Sib f &k ifjzpfapvsuf
28;19 a,½I\pum;onf oHk;yg;wpfqlbk&m;\ppfrSefjcif;udk rdrd\u,fwif&Sif? &Sifbk&ifESifht&Sifociftjzpf udk;uG,fMu&
xyfrHtwnfjyKay;aeonf/ vltcsKdUwkdYu usrf;wwfq&mwdkY rnf/

Das könnte Ihnen auch gefallen