Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
bDpD 37 cefYwGif bDpD 6^5 bDpD 5^4 bDpD4wGif bDpD 4^3 at'D6wGif ocifa,½Ionf
a[½k'frif;BuD; cefYwGif cefYwGif a[½k'f wGif ,k'jynfonf at'D6^7wGif
pwiftkyfpdk;onf/ ocifa,½I tJ*w k Kå jynf rif;BuD; emZ&uf a&mrjynfe,f AdrmefawmfodkY
arG;zGm;onf/ odkY wdrf; uG,fveG f NrKd UodYk jyef wpfck jzpf oGm;a&muf
a&Smifonf/ onf/ vmonf/ vmonf/ onf/
1;1 &Sirf óJonf ,k'(*sL;)pmzwfy&dowftwGuf a&;om;aom jzpfonf (vk 3;15)/ róJonf þpmtkyfudk ,k'vlrsKd;wdkYxH
pmtkyfwGif aqGpOfrsKd;qufpm&if;udk wifqufaz:jyjcif;jzifh ocifa,½Ionf &Sib f &k ifEiS hf ar&S,
d jzpfaMumif;? tpOfxm0&
tpjyKjcif;onf pdw0f ifpm;p&mtaumif;qH;k enf;vrf;wpfcjk zpf pdk;pHrnfh 'g0d'f\trsKd;tEG,fjzpfaMumif;udk wifjy&ef a&;om;
onf/ vlwpfO;D \rsK;d ½d;k onf xdo k u l kd bk&m;ocifa&G;cs,af om cJhonf (a[&Sm 11;1-5)/ &SifróJc&pf0ifonf "r®a[mif;
vlrsKd;jzpfaMumif;udk oufaoxlay;aomaMumifh &SifróJu usrf;ESifh "r®opfusrf;udk qufpyfay;NyD; ocifa,½Ionf "r®
ocifa,½Itm; ,k'vlrsKd;wdkY\zcif? tmjA[H\rsKd;qufjzpf a[mif;ya&mzufjyKcsufrsm;udk rnfodkY jynfhpHkapaMumif; azmfjy
aMumif;ESihf "r®a[mif;usr;f ya&mzufrsm;u ar&S, d ESiyhf wfouf onfh &nfñTef;csufrsm;pGm yg0ifonf/
í ya&mzufjyKa[majymcJhonftwdkif; 'g0d'f\trsKd;tEG,frS 1;1 ygavwdejynfonf a&mrvufatmufwGif usa&mufNyD;
wdu
k ½f ukd q
f if;oufvmoljzpfaMumif; az:jycJo h nf/ þrsK;d ½d;k pOf us,fjyefYBuD;rm;í wefcdk;BuD;aom a&mrtifyg,m\ ta&;
qufpm&if;udk *½kwpdu k xf ed ;f odr;f xm;cJoh nf/ ocifa,½Ionf rygaom jynfe,ftjzpf owfrSwfcH&csdefwGif ocifa,½Ionf
ar&S, d trSejf zpfaf Mumif;udk &Sirf óJonf tcsut f vufrsm;wkYd vlUordik ;f xJoYkd 0ifa&mufco hJ nf/ a&mrppfom;rsm;&Sjd cif;aMumifh
jzifh oufaojycJh&mwGif þtcsufvnf;tygt0ifjzpfonf/ ,k'vlwt Ykd xJwiG f ppfa&;t& Nird ;f csr;f jcif;&Sad omfvnf; zdEydS cf &H
1;1 "r®a[mif;usr;f \ aemufq;kH ya&mzufjyKcsurf sm; ay:xGuf jcif;? uRefb0a&muf&jcif;? rw&m;rIESifhtusifhpm&dwåysufjym;
vmonfrSm ESpfaygif; 400 ausmfMumjrifhvmcJhNyD; urÇmtESHY&Sd jcif;paom tzdk;tcudk ay;cJh&onf/ þodkYaom urÇmavmu
opöm&Sdaom,k'vlrsKd;wdkYonf ar&Sd,udk apmifharQmfaeMuqJ BuD;xJodkY uwdxm;aom ar&Sd, a&muf&SdvmcJhonf/
&SifróJc&pf0if 1;6 8
7 1;6
aRSmvrkefom; aRmaAmif/ q
2Rm 12;24
aRmaAmifom; tbd,/
tbd,om; tmo/
8
tmoom; a,mRSzwf/
a,mRSzwfom; ,a[mRH/
,a[mRHom; ojZd/
9
ojZdom; a,moH/
a,moHom; tmcwf/
tmcwfom; a[Zud/
10
a[Zudom; remaRS/Z
1;10
remaRSom; tmrkef/ Z
4Rm 20;21
tmrkefom; a,mRSd/
11
a,mRSdom; a,m,udrf/ a,m,udrfonf AmAkvkefr»d¸odkh aeRmay]mif;cgeD;wGif r]if 1;11
ps
4Rm 24;14`16?
aomom; a,acged rSpI nDaemifwpkwnf;/ps a, 27;20?
12
AmAkvkefrd»¸odkh aeRmay]mif;onfaemuf? a,acgedom; RSmvaov/n RSmvaovom; 'H 1;1? 2
aZ×kAaAv/ 13 aZ×kAaAvom; tAsK'f/ tAsK'fom; {vsmudrf/ {vsmudrfom; tmaZmf/ 14 1;12
n
5Rm 3;17
tmaZmfom;Zm'kwf/ Zm'kwfom; tmcdrf/tmcdrfom; {vk'f/ 15 {vk'fom; {vmZm/ {vmZm
om; r\ef/r\efom;,mukyf/ 16 ,mukyfr]ifaomom;um;? rmRd.cifyGef; a,moyfwnf;/
xdkrmRdonf cRpf[k ac:a0:orkwfaom a,×È.r,fawmfz]pf./
17
TodkhvsSif?rsKd;pOfMG,fqufaygif;um;? tmA][HrSonf 'g0d'fwdkifatmif wq,fav;
quf? 'g0d'frSonf AmAkvkefr»d¸odkh aeRm ay]mif;onfwdkifatmif wq,fav;quf? AmAkvkefrd»¸
odkh ay]mif;y)D;rSonf cRpfawmfwdkifatmif wq,fav;qufz]pfownf;/
22
xdktaujmif;tRmrlum;? xm0RbkRm;onf yaRmzufz]ifhxm;awmfrlaom Asm'dwf
1;23
E
a[RSm 7;14
awmf y]nfÙpHkrnftaujmif;wnf;/ 23 Asm'dwfawmftcsuf[lrlum; ujnfÙ×Èavmh/ owdkhorD;
unmonf y#doaM>pJG,lI om;a,musfm;udk bGm;r]ifvwHh/ xdkom;udk {rmaMGv E trnf
z]iÙf rSnRÙf ujvwHh[k vmownf;/ {rmaMGvteufum;?igwdhk Mi S hf twl RSad wmfral om bkRm;ocif
[k qdkvdkownf;/
24
a,moyfonf tdyfaysmfRmrSMdk;vsSif? xm0RbkRm;.aumif;uifwref rSmxm;onf
twdkif;y_I rdrdcifyGef;udk xdef;odrf;av./ 25 odkhaomfvnf;? om;OD;udk rbGm;rSDwdkifatmif
oH0gory_bJae./ xdkom;udkvnf; a,×È [laom trnfz]ifh rSnfÙav./
3
xdkpum;udk ujm;vsSif? a[×k'frif;u(D;onf a,×kRSvifr»d¸olr»d¸om;taygif;wdkhMSifh
wuG pdwfylyefc]if;odkhaRmufoz]ifh? 4 ,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vlwdkhwGif usrf;y_qRm
2;6 RSdorsSwdkhudk pka0;apI? cRpfawmfudk tb,ftRyfrSm bGm;r]ifvdrfhrnfenf;[k ar;r]ef;
"
a,m 7;42
awmfrl./ 5 xdkqRmwdkhuvnf;? yaRmzufwOD;aR;xm;aom tcsuf[lrlum;? 6 tkd,k'y]nf
Aufvifr»d¸"? tpdk;Raom,k'r»d¸wdkhwGif oifonf r»d¸i,fr»d¸,kwfr[kwf/ taujmif;rlum;? ig.
vlpk $oaRvtrsKd;udk tkyfpdk;Raomocifonf oif.txJrSm ay:xGef;vwHh[k usrf;vm
RSdyg./ xdkaujmifh ,k'y]nfAufvifr»d¸Y cRpfawmfudk bGm;r]ifRygrnf[k rif;u(D;tm; y]ef
ujm;avsSmufxm;uj./
7
xdktcg a[×k'frif;u(D;onf? rm*kynmRSdwdkhudk rxifrRSm;ac:I? uj,fay:xGef;aom
tcsdefumvudk aphaphar;r]ef;y)D;rS? 8 oifwdkh oGm;I xdkoli,fudk uºd;pm;RSmujyg/ awGËvsSif
ighxHodkh y]efvmI igvnf; xdkoli,fudk zl;awGËylaZmfRatmif ujm;ay]mujyg[k rSmxm;awmfrl
vsuf? Aufvifr»d¸odkh apv…wfav./
9
xdkolwdkhonf rif;u(D;pum;udk emcHy)D;vsSif xGufoGm;ujI? taRS¸y]nfY r]ifRaom
uj,fonf olwdkhaRS¸uoGm;oz]ifh?oli,fawmfRSdRm tRyftay:odkhaRmufI wnfvsufae
2;11 ./ 10 xdkuj,fudk r]ify]efaomtcg tvGef0rf;ar]muf0rf;omc]if;RSdI? 11 tdrfodkË0ifavaomf?
e
a[RSm 60;3 r,fawmfrmRdMSifhwuG oli,fawmfudk awGËr]ifvsSif y]yf0yfudk;uG,fI? rdrdwdkhbE@mOpPmewdkh
y
qm 72;10
udk zGifhy)D;rS avmAefMSifh rkRef wnf;[laom eHhomrsKd;udk4if;? aR…udk4if; qufuyfylaZmfuj.y/
12
aemufrS a[×k'frif;u(D;xHodkh ry]efRrnftaujmif; tdyfrufwGif Asm'dwfawmfudkRIz 2;12
z
rdrdwdkhy]nfodkh tc]m;aomvrf;z]ifh y]efoGm;uj./ a[ 11;7
tJ*kwÖKy]nfodkË xGufay];vGwfar]mufc]if;
£13¤
13
xdkolwdkh oGm;ujonfaemuf? a,moyfonf tdyfrufudk r]ifonfrSm? xm0RbkRm;.
aumif;uifwrefonf xifRSm;I? oif xavmh/ r,fawmfMSifholi,fawmfudk aqmif,ly)D;
vsSif? tJ*kwÖKy]nfodkh ay];I? wzef igay]mqdkonfwdkifatmif xdky]nfY aeavmh/ a[×k'frif;u(D;
onf oli,fawmfudk owftHhaomiSg RSmvdrfhrnf[k qdkav./
tJ*kwåKjynfokdY toGm;tjyef c&D;twGuf vkdtyfaom aiGaMu; jcif;onf oift h oufwmudk uGjJ ym;aomOD;wnfcsuEf iS hf avQmuf
taxmuftyHh jzpfaumif; jzpfEdkifcJhonf/ &rnf[k qdkvdkjcif; jzpfaumif;jzpfrnf/ bk&m;ocif\ EIwf
2;11 rm*kynm&Sdrsm;onf vufaqmifudk,lvmí 0wfjyKudk; uywfawmfudk wHkYjyefaom? emcHaom OD;wnfcsuf jzpfonf/
uG,fMuonfrSm ocifa,½I rnfoljzpfonfqdkaom tcsuf oifonf uGJjym;aom vrf;jzifh ydkYaqmifjcif;udk cH,lvdkaom
aMumifhjzpfonf/ ¤if;onf ppfrSefaom 0wfjyKudk;uG,fjcif;\ qE´&Sdygovm;/
tESpfom&jzpfonf/ c&pfawmfrnfoljzpfonf[laom tcsuf 2;13 a,moyfonf bk&m;ocifxHrS 'kwd,tBudrftdrfruf
twGuf *kPfjyKjcif;ESifh rdrdtwGuf wefzdk;&Sdaomt&mudk odkYr[kwf ½lyg½Hkudk &&Sdjcif;jzpfonf/ a,moyf\ yxrtdrfruf
udk,fawmfhtm; ay;vSLjcif;onf ppfrSefaomudk;uG,fjcif;jzpf rSm rm&d\uav;onf ar&S, d jzpfvrd rhf nfukd azmfjyonf (1;20?
onf/ bk&m;ocifonf pHkvifaom? w&m;rQwaom? wefcdk; 21)/ 'kwd,tdrfrufrSm uav;i,f\toufudk umuG,f
BuD;aomzefqif;&SifjzpfNyD; oif\ taumif;qHk;aomt&mudk apmifha&Smuf&efjzpfonf/ a,moyfonf a,½I\ Zmwdzcif
ay;vSL&ef xdkufwefaomaMumifh udk,fawmfudk udk;uG,fyg/ r[kwfaomfvnf; a,½I\w&m;0ifzcifjzpfaomaMumifh a,½I
2;12 a,½Iudk zl;awGUudk;uG,fNyD;aemufwGif rm*kynm&Sdrsm; \vHkjcHKa&;ESifh aumif;pm;a&;twGuf olUwGif wm0ef&Sdonf/
onf rdrw d Ydk Mu&H ,
G x
f m;onft
h wkid ;f a,½k&v
S ifNrKd UodYk jyefroGm; bk&m;ocif\vrf;jyrIonf jyifqifxm;aom ESvHk;om;qDodkY
&ef bk&m;ocif\ owday;jcif;udk cH&Muonf/ a,½Iukd &SmawGU om a&mufvmonf/ a,moyfonf bk&m;ocif\ vrf;jyrIukd
oabmayguf? vufcHvG,foltjzpf qufí wnf&Sdonf/
15 &SifróJc&pf0if 2;22
14
xdktcg a,moyfonf xI r,fawmfMSifh oli,fawmfudk nOfÙtcsdefYaqmif,ly)D;vsSif
2;15 tJ*kwÖKy]nfodkhxGufoGm;I? 15 a[×k'frif;u(D; tedpPaRmufonfwdkifatmif xdky]nfYaeav
A
a[m 11;1?
xG 4;22?23 ./ Ttaujmif;tRmum;? ighom;udk tJ*kwÖKy]nfrS igac:cJhy)D[k xm0RbkRm;onf yaRm
zufz]ifhxm;awmfrlaom Asm'dwfawmf y]nfÙpHkrnftaujmif;wnf;/ A
16
xdktcg a[×k'frif;u(D;onf rm*kynmRSdwdkh vSnfÙz]m;onfudkodvsSif? y]if;pGmtrsuf
xGufI vludkapv…wfoz]ifh? rm*kynmRSdwdkhY aphaphar;r]ef;y)D;aom uj,f.tcsdefumvudk
axmufI? Aufvifr»d¸rSpaom aus;vufRSdorsSwdkhY MSpfMSpftRG,frSpI? xdktRG,fatmuf
,kwfaom oli,fa,musfm;taygif;wkdhudk owfap./ 17 yaRmzufa,Rrd a[mbl;onf
2;18 um;? 18 RmrtRyfY onf;pGmaom nnf;wGm;idkau=G;r]nfwrf;c]if;toHudk ujm;RI? Rmacv
b
a, 31;15 onf rdrdom;wdkhrRSdaomaujmifh idkIpdwfray]Mdkif [laompum;onf xdktcgY trSefus
ownf;/ b
emZRufr]dKËodkË y]efaRmufvmc]if;
£14¤
19
a[×k'frif;u(D; tedpPaRmufonfaemuf? a,moyfonf tJ*kwÖKy]nfY tdyfrufudk
r]ify]efonfrSm? xm0RbkRm;.aumif;uifwrefonf xifRSm;I? 20 oif xavmh/ r,fawmf
MSifholi,fawmfudk aqmif,ly)D;vsSif? $oaRvwdkif;odkh oGm;avmh/ oli,fawmfudk owftHh
aomiSg RSmaomolwdkhonf aoujy)D[k qdkav./
21
xdktcg a,moyfonf xI r,fawmfMSifh oli,fawmfudk aqmif,ly)D;vsSif? $oaRv
wdkif;odkhoGm;I aRmufonfRSdaomf? 22 a[×k'frif;u(D;.tRmY om;awmftmacvonf ,k'
2;14? 15 tJ*w k Kå jynfoYkd oGm;jcif;onf txl;tqef;r[kwyf g/ onf/ ,aeYwGifvnf; vlwdkYonf olwdkYxHrS ypönf;Opömrsm;udk
tb,faMumifq h akd omf tJ*w k Kå jynf\ t"duNrKd UBu;D tcsKUd wGif ae c&pfawmfvk,loGm;rnfudk pdk;&drfMuonf/ trSefrSm udk,fawmf
xkdifaom ,k'vlrsKd;rsm;&dSMuonf/ wdkif;wyg;odkY zrf;qD;odrf; onf olwdkYtm; ppfrSefaom vGwfvyfrI? NidrfoufrIESifh 0rf;
oGm;jcif;cH&onfhtcsdefaemufydkif;wGif xdkodkYaexkdifaomolrsm; ajrmufru I kd ay;vdo k nf/ c&pfawmfukd raMumufygESi/hf olUtm;
ay:aygufvmcJhonf (a, 43 ESifh 44 udk Munfhyg)/ þodkY oifhtoufwm\ yv’ifudk ay;vdkufyg/
tJ*kwåKjynfodkY xGufajy;wdrf;a&Smifjcif;ESifh £oa&vordkif; 2;17? 18 &macvonf "r®a[mif;usrf;&Sd bk&m;ocif\vl
tMum;wGif pdwf0ifpm;zG,faumif;aom wlnDrI&Sdonf/ £o ,mukyf\ ZeD;jzpfonf/ ,mukyf\ om; 12 a,mufrS £o
a&vvlrsKd;wdkYonf tJ*kwåKjynfodkY oGm;cJhouJhokdY ocifa,½I a&vvlrsKd; 12 rsKd; ay:vmonf/ &macvudk AufvifNrdKUwGif
onf uav;i,fb0wGif tJ*kwåKjynfokdYoGm;cJhonf/ bk&m; oN*KØ [cf ohJ nf (u 35;19)/ þusr;f yd'k yf g tjzpftysuu f dk ydí
k
ocifonf £oa&vvlrsKd;wdkYudk jyifodkYxGufapNyD; ocifa,½I odvdkygu a, 31;15 &Sd rSwfpkudk Munfhyg/ 4if;usrf;ydk'frS
udk jyefvnf xkwaf qmifco hJ nf (a[m 11;1)/ þtjzpftysuf þpum;udk udk;um;xm;jcif;jzpfonf/
ESpfckpvHk;u bk&m;ocifonf rdrdvlwdkYudk u,fwif&ef vkyf 2;19-22 a[½k'frif;onf bDpD 4 wGif ukoír&aoma&m*g
aqmifaeaMumif; jyonf/ jzifah oqH;k cJo
h nf/ a&mrwdo Yk nf olUudk ,HMk unfpwd cf saomfvnf;
2;16 ,k'wd\ Yk bk&if a[½k'o f nf topfarG;zGm;vmaom bk&if ol\om;rsm;udk ,HkMunfpdwfcsjcif;r&Sday/ a[½k'fonf ol\
a,½IudkowfvdkaZmjzihf toufESpfESpfatmuf a,musfm; xD;eef;udk vufco H tl m; a&mrwku Yd tcGit hf mPmrsm;rsm; ray;
uav;i,frsm;udk owfjzwfco hJ nf/ ol\vufukd aoG;pGe;f apcJh rnfudk odaomaMumifh rdrdydkifEdkifiHudk oHk;ydkif; ydkif;NyD; om;
aomfvnf; ocifa,½Iudk rxdcdkufcJhay/ a[½k'fonf vlwdkY wpfa,mufpu D kd wpfyikd ;f pD cGaJ 0ay;cJo
h nf/ tmacvonf ,k'
cefYtyfaom &Sifbk&ifjzpfNyD;? a,½Ionf bk&m;ocif cefYtyf jynf? &Srm&djynfESifh £'krJjynfudk &onf/ tEÅdya[½k'fonf
aom &Sifbk&if jzpfonf/ rnfolurQ bk&m;ocif\ tMuH *gvdvJjynfESifh ay&odjynfudk&NyD;? a[½k'fzdvdyÜK 2 onf w&m
tpnfawmfudk ysufjym;atmif rvkyfEdkifacs/ acgedwfjynfudk &onf/ tmacvonf &ufpufMurf;MuKwf
2;16 a[½k'fonf arG;zGm;vmrnfh &Sifbk&ifu olUxD;eef;tm; aomoljzpfNyD; eef;wufpwGif MoZm&Sdol 3000 udk owfjzwfcJh
vk,lvdrfhrnfudk pdk;&drfaeonf/ c&pfawmf <uvmjcif;\ onf/ 9 ESpftMumwGif olUtm; &mxl;rS z,f&Sm;cJhonf/ bk&m;
taMumif;&if;udk txifvcJG o hJ nf/ a,½Ionf a[½k'\ f vuf&dS ocifonf a,moyfwdkYrdom;pktm; þqdk;npfaomoltkyfcsKyf
tajctaeudk rvk,lvdkbJ olUtm; xm0&toufudk ay;vdk onfhe,fy,fodkY roGm;apvdkay/
&SifróJc&pf0if 2;23 16
tm;omcsufrsm;ESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• a&mrvlrsKd;wdkYu ,k'wdkY\bk&ifqdkaom trnfudk ay;cJhonf/
• ESpfaygif; 30 ausmf tmPm&cJhonf/
• xufjrufaomfvnf;? &ufpufonfh rif; jzpfonf/
• taqmuftOD;BuD;rsm; aqmufvkyfjcif; pDrHudef;BuD;rsm;udk wm0ef,l axmufyHhcJhonf/
tm;enf;csufrsm;ESifh trSm;rsm;/
• aMumuf&GHUjcif;? r,HkouFmjzpfjcif;ESifh remvdk0efwdkjcif;wdkYjzifh rdrdteD;ywfvnfwGif&SdaomolwdkYudk
Ncdrf;ajcmufwwfonf/
• ol\om;orD; awmfawmfrsm;rsm;ESifh rdzk&m;wpfOD;udk owfcJhonf/
• AufvifNrdKU&Sd uav;i,frsm;udk owf&ef trdefYay;cJhonf/
• bk&m;ocifudk udk;uG,fol[k rdrdudk,fudk ajymaomfvnf;? rSm;,Gif;aom bmomw&m;rsm;ü yg0if
ywfoufonf/
olUtoufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• Bu;D rm;aomwefc;kd onf Nird o f ufjcif;udak omfvnf;aumif;? vHjk cKH pw
d cf sru
I akd omfvnf;aumif; ray;
Edkifacs/
• bk&m;ocif\tMuHtpnfudk taumiftxnf ray:ap&ef rnfolurQ [efYwm;í r&acs/
• [efjy½Ho k m opöm&Sjd cif;udk vlwu
Ykd aomfvnf;aumif;? bk&m;ocifuaomfvnf;aumif; txifrBu;D
acs/
ta&;ygaomtcsufrsm;/
• tvkyftudkif - bDpD 37 rS bDpD 4 txdwGif ,k'&Sifbk&if jzpfcJhonf/
• aqGrsKd;rsm;? zcif - Antipater? om;rsm; - tmacv? tEÅdy? a[½k'fzdvdyÜKESifh tjcm;olrsm;/
ZeD;rsm; - Doris? MariamneESifh tjcm;olrsm;/
• acwfNydKifrsm; - Zmc&d? {vd&SAuf? rm&d? a,moyf? Mark Antony? Mo*kwåK/
a[½k'frif;taMumif;udk r 2;1-22 ESifh vk 1;5 wGif awGU&onf/
&SifróJc&pf0if 3;4 18
4
a,m[efonf ukvm;tkyftarG;MSifhRufaom t0wfudk 0wfvsuf? cg;Yp om;aRcg;yef; 3;4
p
udk pnf;vsuf? usKdif;aumifq MSifh awmYz]pfaom ysm;Rnfudk pm;vsufae./ 5 xdktcg a,×k q4Rm 1;8
0wf 11;22
RSvifr»d¸rSpI ,k'y]nfoly]nfom;? a,mf'efr]pfem;rSm aeaomoltaygif;wdkhonf a,m[ef
xHodkh xGufoGm;I? 6 rdrdwdkhty]pfrsm;udk abmfy]vsuf a,mf'efr]pfY AwÖdZHudk cHuj./
3;3 ESpfjcif;q&ma,m[efonf ocifa,½ItwGuf vrf;udk npfr?I [efaqmifrrI sm;rS olUud, k uf kd cGjJ cm;xm;Ny;D jcm;em;aom
jyifqifay;cJoh nf/ a,½Iukd rodaomolrsm;onf ud, k af wmfEiS hf touf&iS jf cif;tm;jzifh rdr\ d owif;pum;onf topfpufpuf
qHkawGU&eftwGuf jyifqif&efvdktyfonf/ uREkfyfwdkYonf olwdkY jzpfaMumif; vlwdkYtm;jyoonf/ a,m[efonf bk&m;ocif\
tm; tjypfcGifhvGwfjcif;cH&&ef vdktyfaMumif; &Sif;jyjcif;? rdrdwdkY ynwfudk a[majym½Hkomru udk,fwkdif vdkufavQmuftouf
tjyKtrltm;jzifh c&pfawmf\oGeo f ifcsuuf kd vufawGUjyojcif; &Siof nf/ oifonf rdrad [majymonft h wdik ;f vufawGU usio hf ;kH
ESifh c&pfawmfonf olwdkY\toufwmtm; t"dyÜm,f&dSapEdkif ygovm;/ vlwdkYonf oif\touf&SifyHkudk Munfhjcif;tm;jzifh
aMumif; ajymjyjcif;tm;jzifh jyifqifay;Edkifygonf/ rSm;,Gif; oifrnfonfht&mudk ,HkMunfaMumif;awGUEdkifygovm;/
aom xifjrifcsufrsm;onf vlwdkYtm; c&pfawmfxHodkY rcsOf; 3;4-6 a[m[ef\ toGiftjyifonf wpfrlxl;jcm;aejcif;jzpf
uyfEdkifap&ef [efYwm;EdkifaomaMumifh xdkxifjrifcsufrsm;udk vdrfhrnf/ Murf;wrf;aomt0wfudk0wfvsuf? pm;aeusr[kwf
jyKjyifay;jcif;tm;jzifh “udk,fawmf<uvm&eftwGuf ajzmifhrwf aomtpmudk pm;onf/ þw&m;a[mq&m\pum;udk vl
aomvrf;” udk jyifqifay;Edkifygonf/ oifodaomol wpf ajrmufrsm;pGmwdu Yk vma&mufem;axmifMuonf/ tcsKUd wdo Yk nf
a,mufa,mufonf c&pfawmfEiS q hf ufq&H ef rdru
d ,
kd uf kd zGi[
hf pl;prf;vdjk cif;oufoufaMumifh a&muf&v dS mMuaomfvnf; ol\
xm;ol jzpfEkdifonf/ xdkoltwGuf oifrnfodkYvrf;cif;ay;Edkif wefc;kd ygaom owif;pum;aMumifh rdrw d \ dYk tjypfrsm;udk aemif
oenf;/ w&oGm;Muonf/ vlwo Ykd nf oif\c&pf,meftoufwmyHpk EH iS hf
wefz;kd xm;onft h &mudk pl;prf;vdMk uayvdrrhf nf/ olw\ Ykd pl;prf;
ocifa,½I\ trIawmfvkyfief; pwifjcif; vdkaompdwfxm;udk vrf;ptjzpftoHk;jyKvsuf oifhtoufwm
emZ&ufNrdKU&Sd ol\ udk c&pfawmf rnfodkY ajymif;vJapcJhaMumif; a0iSEdkifygonf/
uav;b0aetdrrf S 3;5 a,m[efonf vlajrmufrsm;pGmwdt Yk m; rnfuo hJ q Ykd aJG qmif
xGufí ocifa,½I cJhoenf;/ olonf ESpfaygif; 400 twGif; yxrOD;qHk;aom
onf ajrBuD;ay:&Sd ya&mzuftppftrSefjzpfonf/ olonf a[½k'frif;ESifh bmom
trIawmf vkyfief; a&;acgif;aqmifrsm;udk &J&w J if;wif;&ifqikd af jymqdak omaMumifh
udk p w if cJh onf/ omrefjynforl sm;u tHMh ocs;D rGr;f Muonf/ od&Yk mwGif a,m[ef
a,mf ' ef jr pf wGif onf tjypfom;rsm;jzpfaomaMumifh aemifw&&ef vdt k yfaom
ESpjfcif;q&ma,m[ef vlxyk &dowfurkd sm;udv k nf; jyif;xefpmG a[majymcJo h nf/ ol\
tm;jzifh AwåZd cH cH NhJ y;D owif;pum;onf wefc;kd ygí rSeu f efonf/ vlwo Ykd nf {vd,
awmxJwGifpmwef uJoh aYkd om ya&mzufrsK;d udk arQmv f ifMh uNy;D (rmv 4;5? vk 1;17)
\ pHpk rf;aESmif,h u S f a,m[efonf xdkodkYaomoljzpfonf[k xifrSwfMuonf/
jcif;udk cHcohJ nf/ xdYk 3;6 oifonf npfayaomvufudk aq;aMumvdkufaomtcg
aemuf *gvdvJjynf &v'fudk csufcsif;odomxif&Sm;pGmjrif&ayrnf/ odkY&mwGif
odYk jyefco
hJ nf/ pHpk rf; aemifww&m;onf twGif;xJüjzpfaom aq;aMumjcif;jzpfNyD;
aESmifh,Sufjcif;ESifh csufjcif; jrif&aomt&mr[kwfay/ xkdYaMumifh a,m[efonf
uay&aemifNrdKUodkY olwdYk jrifEdkifonfh oauFwjzpfonfh a&ESpfjcif;cHjcif;udk toHk;
ajymif;a&TUjcif;Mum; jyKcJhonf/ ,k'vlrsKd;wdkYonf ajymif;vJjcif;trIudk tpjyK&ef
umvwGif (4;12? 13)? ud, k af wmfonf ,k'jynf? &Srm&djynfEiS hf twGuf ESpjf cif;r*Fvmudk toH;k jyKavh&adS omaMumifh a,m[ef\
*gvdvJjynfwdkYwGif trIawmfaqmifcJhonf (a,m 1-4 udk y&dowfrsm;onf þtrIESifh tuRrf;0ifMuayonf/ þae&m
Munfyh g)/ wGif AwdåZHcHjcif;onf aemifwESifh tjypfvTwfjcif; vu©Pm
3;4 a,m[efonf olEiS ahf cwfNyKd if bmoma&;acgif;aqmifrsm; tjzpf yHak qmifonf/ aemifw&jcif;\ t"dygÜ ,frmS ]vSnahf jymif;
ESifh rwlbJ wrlxl;jcm;aeonf/ vlrsm;pGmwdkYonf avmbBuD; jcif;} jzpfNy;D trltusiafh jymif;vJjcif;[k t"dygÜ ,f&onf/ tjypf
vsuf? wudk,faumif;qefvsuf? vlwdkY\csD;rGrf;jcif;udk cH,l&ef udk ausmckdif;í bk&m;ocifxHodkY OD;vSnhfjcif;jzpfonf/ oif\
BudK;pm;MucsdefwGif a,m[efonf bk&m;ociftm;csD;rGrf;jcif; toufwm&Sdtjypfrsm;twGuf aemifw&NyD;NyDvm;/ oif\
wpfckwnf;udkom pdwf0ifpm;onf/ olUacwfwGif&Sdaom qdk; toufwmü xdkaemifwaMumifh xl;jcm;ajymif;vJjcif;&Sdonf[k
19 &SifróJc&pf0if 3;11
7
3;7 zmRdRJSMSifhZ'<KuJtrsm;wdkhonf AwÖdZHudkcHtHhaomiSg vmujonfudk a,m[efonf r]if
Z
r 12;34 ? 23;33 vsSif? tcsif;ar+Gqdk;trsKd;wdkh?Z aRmufvkaom ab;'Ef ps rS ay];oGm;pdrfhaomiSg?tb,folonf
ps
aRm 1;18
3;8 oifwdkhudk owday;bdoenf;/ 8 aemifwRc]if;MSifhxdkufwefaomtusifhudkusifhujavmh/ n
n 9
w 26;20 tmA][Honf igwdkhtbz]pfonf[lI pdwfxJY ratmufarhujMSifh/ bkRm;ocifonf T
ausmufcJwdkhrStmA][Hom;wdkhudk xkwfabmfzefqif;Mdkifawmfrlonf[k igtrSefqdk./ 10 opfyif
3;10
#
r 7;19 tr]pfem;rSm ykqdefxm;vsufRSdonfz]pfI? aumif;aomtoD;roD;aomtyifRSdorsSwdkhudk ckwfvJS
I rD;xJodkh csvdkufR./#
3;11 11
igonf aemifwtbdkhtvdkiSg oifwdkhudk aRMSifhAwÖdZHay;./ ighaemuf u=Gvmaom
X
a[RSm 4;4
olonf ighxuf wwfpGrf;Mdkif./ xdkol. ac]eif;awmfudkrsS aqmifc]if;iSg igrxdkuf/ xdkol
onf oefhRSif;aom0dnmOfawmfMSifh4if;? rD;MSifh4if; oifwdkhudk AwÖdZHay;rnf/X
3;12 12
vufawmfwi G f pHaumygvsuf? rdrad umufe,fwvif;udk RSi;f vif;apoz]ihf?rdr*d sKHpyg;udk
!
r 13;30
usDY pkodrf; oGif;xm;I? tzsif;udkum; ri)drf;MdkifaomrD;MSifh ×Èd¸awmfrlvwHh! [k a,m[ef
a[may]m./
jzpfonf/ toHk;r0ifaomaMumifh zJGrsm;udk rD;½dIUypfavh&dSonf/ 3;15 rdru d ,kd u f kd a,m[ef\ae&mwGif tpm;xd;k Munfyh g/ oif
*sKHpyg;udkrl pkodrf;Muonf/ qefaumjzifh cgcsjcif;udk bk&m; \vkyfief;onf tqifajyaeonf/ vlwdkYu owdjyKrdMuonf/
ocif\ w&m;pD&ifjcif;tjzpf yHkaqmifonf/ aemifwr&aom t&m&mü wdk;wufBuD;yGm;aeonf/ odkYaomf oifhvkyfief;\
olrsm;onf bk&m;ocif\trIawmftwGuf toHk;r0ifaom &nf&G,fcsufrSm ocifa,½ItwGuf vlwdkYudkjyifqifay;&efjzpf
aMumifh w&m;pD&ifjcif;? ypfy,fjcif;udk cH&Muvdrrhf nf/ aemifw onfudk oifodaeonf (a,m 1;35-37)/ xdktcsdefwGif ocif
&olEiS hf ,HMk unfow l oYkd nf u,fwifc&H Ny;D ? bk&m;ocif\toH;k a,½Ia&mufvmonf/ ud, k af wmf\<uvmjcif;u oif\½d;k om;
jyKjcif; cH&Murnf/ rIudk ppfaq;jcif; jzpfonf/ oifonf rdrd\aemufvdkufrsm;udk
3;13-15 ocifa,½Ionf a,m[efxHodkY ½kwfw&ufa&muf udk,fawmfhvufodkY tyfESHEdkifrnfvm;/ a,m[efonf ocif
vmNy;D AwdZå cH , H &l ef awmif;cHcsed of nf a,m[efu rdrad y;onfh a,½Itm; vltrsm;a&SUwGif AwdåZHay;jcif;tm;jzifh xkdppfaq;
AwdZå x H uf a,½Iay;rnfh AwdZå u H omíBu;D jrwfonft h aMumif; rIukd atmifjrifco hJ nf/ rMumrDwiG f olu “xko d cifonf wd;k yGm;
&Sif;jyaecsdefjzpfonf/ a,m[eftaejzifh a,½Itm; AwdåZH jcif;&dSvdrfhrnf/ igrlum;? qkwf,kwfjcif;&dSrnf”[k ajymcJhay
ay;&ef rdrw d iG f t&nftcsi;f r&S[ d k cHpm;&onf/ olonf a,½I onf (a,m 3;30)/ uREfkyfwdkYonf rdrdwdkY\twåESifh tusKd;
xHü AwdåZHcH,lvdkonf/ a,½Ionf tb,faMumifh AwdåZHcH& jzpfxGef;aomtvkyftudkifudk ab;z,fxm;vsuf vlwdkYtm;
oenf;/ ocifa,½Ionf tjypf r&SdaomaMumifh tjypfudk a,½IxH ñTefjyEkdifMuygrnfavm/ vlwdkif;tusKd; cHpm;&&ef
aemifw&&eftwGuf r[kwfyg/ “tvHk;pHkaom w&m;wdkYudk twGuf rdrw d \ Ykd *kPjf 'yftcsKUd udk tqH;k t½H;I cH&ef qE´&ydS govm;/
tukeftpif usifhoHk;onfjzpfí” [k qdkjcif;rSm bk&m;ocif\ 3;16? 17 bk&m;ocifonf oHk;yg;wpfqljzpfonf[k qdkjcif;
apcdkif;csufudk aqmif&Guf NyD;ajrmuf&ef[k t"dyÜm,f&onf/ rSm bk&m;ocifonf yk*d¾KvfoHk;yg; jzpfaomfvnf; oabm
ocifa,½Iu rdrd AwdåZHcHjcif;onf bk&m;ocif\trIawmfudk obm0rSm wpfvHk;wpf0wnf;jzpfonf[k t"dyÜg,f&onf/ þ
wd;k yGm;aponf[k jrifco hJ nf/ a,½IAwdZå cH &H jcif;rSm (1) ae[rd? usr;f yd'k üf oH;k yg;wpfqb l &k m;wGif yk*K¾d vf oH;k yg;pvH;k yg0if vkyf
{Z&? arma&SESifh 'Ha,vwdkY jyKcJhonftwdkif; rdrdvlrsKd;tpm; aqmifrIudk awGU&onf/ crnf;awmfbk&m;u rdefYawmfrlí
tjypfukd 0efcs&ef? (2) a,m[efjyKvyk af eaomtrIukd axmufcH om;awmfbk&m;onf AwdåZHcHNyD; 0dnmOfawmfbk&m;onf a,½I
aMumif;jyo&ef? (3) vlxktMum;trIawmfvkyfief; tpjyK&ef? tay:odYk oufqif;onf/ bk&m;ocifonf wpfqw l nf;jzpfNy;D
(4) apmifMh unf½h o kH mjyKaom zm&d&rJS sm;ESihf xyfwrl jyKbJ aemifw yk*d¾KvfoHk;yg;yg0ifonf/ þtcsufonf em;rvnfEdkifaom
&aom bk&m;ocif\vlrsm;wdkYESifh rdrdudk,fudk xyfwljyK&ef jzpf bk&m;ocif\eufecJ surf sm;txJrS wpfcjk zpfonf/ crnf;awmf?
onf/ pHkvifaomvlom;a,½Ionf tjypftwGuf AwdåZHcH&ef om;awmf? oefY&Sif;aom0dnmOfawmf taMumif; azmfjyaom
rvdktyfyg/ odkYaomf crnf;awmfbk&m;tay: emcHonfhtae tjcm;usrf;ydk'frsm;rSm r 28;19? a,m 15;26? 1aum 12;4-
jzifh AwdZå cH cH ahJ omaMumifh bk&m;ocifonf xkt d rIukd axmufcH 13? 2aum 13;14? { 2;18? 1ouf 1;2-5 ESifh 1ay 1;2
aMumif; jyocJhonf/ wdkYjzpfonf/
&SifróJc&pf0if 4;1 22
4;1 þppfaq;csufu a,½Ionf rm&fewfESifh ¤if;\pHkprf; tm; tcGifhtvrf; ay;onf/ uREkfyfwdkY pHkprf;aESmuf,Sufjcif;
aESmifh,Sufjcif;udk atmifjrifausmfvTm;Edkifaom bk&m;ocif\ udk cH&aomtcg vdu k af vQmuf&rnfh yHo k ufaoudv k nf; ay;ae
om;awmftrSefwu,fjzpfonfudk jyoonf/ vlwpfOD;onf onf/ ocifa,½I pHpk rf;aESmif, h u
S jf cif; cH&jcif;onf ud, k af wmf
emcH&ef tcgtcGifh rBuHK&ao;orQ ol\emcHrI tppftrSefudk \ tjypfuif;jcif;udk vufawGUjyoaeonf/ udk,fawmfonf
rjy&ao;yg/ w&m; 8;2 wGif bk&m;ocifonf £oa&v pHpk rf;aESmif, h uS jf cif;cH&aomfvnf; pHpk rf;jcif;xJoYkd ygroGm;acs/
vlrsKd;wdkYtm; ESdrfhcsí pHkprf;&ef awmodkY ydkYaqmifonfudk 4;1 a,½Ionf rm&fewf\ pHkprf;jcif;udk cH&aomfvnf; tjypf
awGU&onf/ bk&m;ocifonf rdrd\vlwdkY rdrdtay: trSef rusL;vGecf ahJ y/ uREyfk w f oYkd nf pHpk rf;jcif;udk cH&Ny;D aemufyikd ;f wGif
wu,f emcHrnf? remcHrnfudk odvdkygonf/ ppfaq;jcif;rsm; rdru d ,kd u
f kd npfnL;onf[k cHpm;&wwfaomfvnf; pHpk rf;aESmifh
a&mufvmrnfukd odaomaMumifh uREyfk w f o
Ykd nf Ed;k Ed;k Mum;Mum; ,Sufjcif;onf tjypfr[kwfaMumif; owd&oifhayonf/ pHkprf;
ESifh&ifqdkif&ef toifh&Sdae&rnf/ zdESdyfrI cH&onfhtcsdefü oif jcif;xJokdY ygoGm;NyD; bk&m;ocif\pum;udk em;raxmifonfh
qufvuf ,HMk unfaerSomvQif xd, k MkH unfcsuo f nf cdik rf may tcgom tjypfjzpfonf/ þtcsufudk owd&jcif;u pHkprf;jcif;
rnf/ udk a&Smif&Sm;&eftwGuf taxmuftul ay;onf/
4;1 pmwef ac: rm&fewfonf {'ifO,smOfü {0udk aoG; 4;1 ocifa,½I AdrmefawmfxJ&Sdaecsdef odkYr[kwf AwdåZH cHcsdef
aqmifcJhonf/ ,ckwzef a,½Iudk awmxJü pHkprf; aoG;aqmif wGif aoG;aqmifjcif;udk rcH&bJ? armyef;í qmiwfNyD; wpf
cJhjyefonf/ pmwefonf usqif;aom aumif;uifwrefjzpf a,mufwnf;&Sdaecsdef? wkdufcdkuf&ef tvG,fqHk;aomtcsdefwGif
onf/ olonf yHkaqmifcsufr[kwf? trSefwu,f&SdNyD;? uREkfyf pHkprf;aoG;aqmifcHcJh&onf/ ewfqdk;onf uREkfyfwdkY cE¨mydkif;odkY
wdkYtm; bk&m;ociftvdkawmftwdkif; toufr&SifbJ rdrd r[kwf pdwyf idk ;f wGif zdp;D rIrsm;aecsed w f iG f (Oyrm - txD;usecf sed ?f
oabmtwdkif; touf&Sif&ef odkYr[kwf olUvrf;pOftwkdif; armyef;csdef? BuD;rm;aomqHk;jzwfcsufcs&ef csifhcsdefaecsdef odkY
touf&Sif&ef aoG;aqmifaeonf/ ocifa,½Ionf wpfaeY r[kwf ra&&mrIESifh &ifqdkif&csdefrsm;....) wdkufcdkuf&ef vG,ful
aomtcgwGif zefqif;&m wpfckvHk;tay: tkyfpkd;rnfjzpf aomaMumifh pHpk rf;aESmif, h u
S &f ef BuKd ;pm;avh&o dS nf/ od&Yk mwGif
onf/ odkYaomf pmwefonf udk,fawmhftm; rdrdoabmjzifh uREkfyfwdkYtm;omcsufrsm;aMumifh rmeBuD;vmEdkifcsdefwGifvnf;
tcsdefrusrD bk&iftjzpf rdrdudk,fudk aMumfjim&ef aoG;aqmif pHpk rf;aESmih,f uS jf cif;cH&wwfonf (vk 4;3 &Sd rSwpf u k kd Munfyh g)/
aeonf/ xdpk pkH rf;jcif;udk ocifa,½I rwGe;f vSeEf ikd cf yhJ gu uREyfk f uREkfyfwdkYonf tcsdefwdkif;ü rm&fewf\ wdkufcdkufrIudk umuG,f
wdkY\tjypfrsm;twGuf taocHí xm0&toufudk ay;&ef Mu&rnf/
qdkaom trIawmfvkyfief;vnf; aysmufqHk;oGm;rnf jzpfonf/ 4;1-10 rm&fewf\ pHkprf;aESmifh,SufrIonf t"duusaom
pHpk rf;aESmif,
h u
S jf cif;onf tvGef jyif;xefoa,mif xif&aom u@oHk;ckudk t"duxm;onf/ (1) cE¨m\ vdktyfcsufESifh
tcg odkYr[kwf oif\qifjcifwHkw&m;jzifh pOf;pm;í pHkprf;jcif; awmifhwcsufrsm;? (2) ypönf;OpömESifh wefcdk;tmPm? (3) rmef
twdkif;ygoGm;awmhrnfhtcg pmwefonf oifhtoufwm rmewdkYjzpfonf (1a,m 2;15? 16 wGif 4if;ESifh qifwlaom
odkYr[kwf tjcm;ol wpfOD;wpfa,muf\ toufwmtwGuf pm&if;udk awGU&onf)/ odkYaomf ocifa,½Ionf pHkprf;jcif;xJ
bk&m;ocif\tMuHtpnfawmfudk [efYwm; ydwfqdkY&ef BudK;pm; odkY ygroGm;acs/ a[jAJ 4;15 u ocifa,½Ionf uREkfyfwdkY
aejcif;jzpfrnfavm[k qifjcifMunfhyg/ enf;wl pHpk rf;aESmif, h uS jf cif;trsK;d rsK;d udk cH&zl;aomfvnf; tjypf
4;1 þpHkprf;aESmifh,Sufjcif;u ocifa,½Ionf vlom;jzpf rusL;vGefcJhacs/ udk,fawmfonf uREkfyfwdkY MuHKawGUae&aom
aMumif;udk jyoNyD; ocifa,½I\ trIawmf vkyfief; twGuf t&mrsm;udk OD;pGmawGUBuHKzl;aomaMumifh uREkfyfwdkY\ ½kef;uef
bk&m;ocif\tMut H pnfawmfut kd wnfjyKay;&ef ocifa,½I ae&jcif;rsm;udk ulnDrpvdkNyD; ulnD&efvnf; wwfEdkifawmfrl
23 &SifróJc&pf0if 4;7
8
wzef rmRfewfonf a,×Èudk tvGefr]ifhvSpGmaom awmifay:odkh aqmifoGm;I?
TavmuYRSdorsSaom wdkif;MdkifiHwdkhudk4if;? xdkwkdif;MdkifiHwdkh. bkef;pnf;pdrfudk4if; y]N…efI?
9
udk,fawmfonf ighudk NGwfy]yfudk;uG,fvsSif ,cky]avorsSwdkhudk igay;rnf[k qdkav./
4;10 10
a,×Èuvnf; tcsif;pmwef? ighaemufodkh qkwfavmh/ oif.bkRm;ocif xm0R
A
wRm; 6;13
bkRm;udkudk;uG,fRrnf/ xdkbkRm;ocifudkom 0wfy_Rrnfusrf;pmvmonf[krdefhawmfrl./A
11
4;11 xdt
k cg rmRfewfonf txHawmfrS xGuof mG ;I aumif;uifwrefwhkd onf csOf;uyfvsuf
b b
vk 22;43 vkyfau„;uj./
4;8-10 rm&fewfu rdrt d m; jyyf0yfu;kd uG,yf gu wpfurÇmvH;k ukd ocifa,½Itm; vkyaf uR;jcif;wdjYk zpfMuonf/ aumif;uifwref
ay;rnf[k a,½Itm; urf;vSr;f cJo h nf/ ,aeYwiG v f nf; rm&fewf rsm;taMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu 1;20 &Sd rSwfpkudk Munfhyg/
onf uREkfyfwdkYtm; ½kyf0wåKypönf;? wefcdk;tmPmESifh qGJaqmif 4;12? 13 ocifa,½Ionf rdrdae&if;NrdKUjzpfaom emZ&ufESifh
vsuf avmuBuD;udk ay;rnf[k urf;vSrf;aeygonf/ uRkEkfyfwdkY ajrmufzuf rdkif 20 tuGmwGifwnf&Sdonfh uay&aemifNrdKUodkY
onfvnf; ocifa,½Ienf;wl pHkprf;jcif;udk wGef;vSefEdkifyg ajymif;a&TUcJoh nf/ ocifa,½I *gvdvjJ ynfwiG f trIawmfaqmif
onf/ avmuuay;Ekid af omt&mwpfcck u k kd oifawmifwh aeyg onfhtcsdefwGif uay&aemifNrdKUudk tajccHvsuf vkyfaqmifcJh
u ocifa,½Iu rm&fewftm;ajymcJhaom “oif\bk&m;ocif onf/ ocifa,½Ionf (1) emZ&ufNrKd U&Sd jyif;xefaom qefu Y sif
xm0&bk&m;udo k m ud;k uG,&f rnf? xkb
d &k m;udo k m 0wfjyK&rnf” rIudk a&Smif&Sm;&ef? (2) vltrsm;tay:wGif tusKd;oufa&muf
qdkaompum;udk jyefvnfudk;um;yg/ ap&ef? (uay&aemifNrdKUonf tvkyfrsm;NyD; vlpnfum;aom
4;11 ocifa,½Itm; vkyfauR;cJhaom aumif;uifwrefrsm; NrKd Ujzpfojzifh ocifa,½I\owif;pum;udk vlrsm;pGmu Mum;em
uJhodkYyif tjcm;aomaumif;uifwrefrsm;onfvnf; bk&m; &NyD; ydkrdkvsifjrefpGm ysHUESHYEdkifonf) ESifh (3) rdrdtrIawmfvkyfief;
ocif\oHawmfqifrh sm;jzpfMuonf/ aumif;uifwrefrsm;onf twGuf ydkrdkrsm;aomt&if;tjrpfrsm;ESifh taxmuftyHhrsm;udk
ocifa,½I\ajrBu;D ay:toufwmxJwiG f atmufyg enf;vrf; toHk;jyKEdkif&eftwGuf xdkNrdKUodkY ajymif;a&TUcJhjcif;jzpfEdkifonf/
rsm;jzifh yg0ifvkyfaqmifcJhMuonf/ (1)rm&dxHwGif ocifa,½I ocifa,½I ajymif;a&TUcJhjcif;onf a[&Sm, 9;1? 2 yg
arG;zGm;vmrnfhtaMumif; Mum;ajymjcif;? (2) a,moyftm; ya&mzufjyKcsufudk jynfhpHkapcJhonf/ xdkusrf;&Sd ar&Sd,onf
xyfrH pdwfcsrIudk ay;jcif;? (3) a,½Itm; trnfay;jcif;? ZmAkvkefc½dkifESifh eóvdc½dkifwdkYudk tvif;ay;vdrfhrnf[k qdk
(4)odk;xdef;rsm;xHwGif ocifa,½I zGm;jrifNyDjzpfaMumif; ajymjy xm;&m xdkc½dkifESpfckwGif uay&aemifwnf&Sdaom *gvdvJjynf
jcif;? (5) a,½I\rdom;pkudk tJ*kwåKjynfodkY apvTwfjcif;tm; yg0ifonf/ ZmAkvkefESifh eóvdwdkYonf £oa&vvlrsKd; 12
jzifh olUtoufudk uG,fumjcif;? (6) a*oa&SrefO,smOfwGif rsKd; teuf 2 rsKd;jzpfMuonf/
&SifróJc&pf0if 4;15 26
wHigonfav;a,muf ocifa,×È.aemufawmfodkËvdkufc]if;
£33^rm 1;16`20¤
18
*gvdvJtdkifem;rSm u=GawmfrlpOf? ayw×k[lIac:a0:aom RSdrkefMSifhtaM+<? nDtpfudk
MSpfa,mufwdkhonf wHigz]pfI? tdkifwGif ydkufuGefz]efhcsonfudk r]ifawmfrlvsSif? 19 xdkol 4;19 u
rm 10;21? 28?
wdkhtm; ighaemufodkh vdkufujavmh/u oifwdkhonf vludkrsSm;aomwHig z]pfapc]if;iSg igy_rnf 52
[k trdefhawmfRSdavaomf? 20 xdkolwdkhonf csufc]if; ydkufuGefudk pGefhypfI aemufawmfodkh vdkuf
uj./
21
xdkrSvGefy]efvsSif tc]m;aomnDtpfudkMSpfa,muf? aZaA'J.om; ,mukyfMSifh a,m[ef
wdkhonf olwdkhtbMSifhtwl avSay:rSm ydkufuGefy]ifaeonfudk r]ifI ac:awmfrl./ 22 xdk
olwdkhonfvnf; csufc]if; tbMSifhavSudk pGefhypfI aemufawmfodkh vdkufuj./
4;14-16 a[&Sm,tem*wåu d sr;f udk ud;k um;jcif;tm;jzifh róJ 4;18 *gvdvJtdkifonf tvGefBuD;rm;aom tdkifBuD; jzpfonf/
onf ocifa,½I\trIawmfvkyfief;udk "r®a[mif;usrf;ESifh ocifa,½IvufxufwGif *gvdvJtdkifudk 0ef;&Haeaom wHig
wGJqufay;onf/ "r®a[mif;usrf;ydk'frsm;ESifh tuRrf;w0if&Sd NrKd U 30 cef&Y o
dS nf/ 4if;NrKd Ursm;teuf uay&aemifNrKd Uonf tBu;D
xm;aom ol\,k'pmzwfy&dowfrsm;twGuf taxmuftul qHk;NrdKUjzpfonf/
jzpfaponf/ xdktjyif bk&m;ocifonf acwf tqufquf 4;18-20 ocifa,½Ionf ayw½kESifh ta`E´wdkYtm; wHig
rdrdvlrsKd;wdkYESifh vkyfaqmif&mwGif rdrd\ &nf&G,fcsufonf vkyfief;udk xm;cJhí vludk rQm;aomwHigjzpfap&ef ac:cJhonf/
worwfwnf;jzpfaMumif;udk ay:vGifaponf/ uREkfyfwdkY tm;vHk;onfvnf; 0dnmOfrsm;udk zrf;Mu&rnf/
4;17 “aumif;uifEdkifiHawmf”ESifh “bk&m;ocif\EdkifiHawmf” uREkfyfwdkYonf c&pfawmf\ oGefoifcsuftwdkif; vufawGU
onf &Sifrmukc&pf0ifusrf;ESifh &Sifvkumc&pf0ifusrf;wkdYwGif vkdufavQmufNyD; tjcm;olrsm;tm; {0Ha*vda[majymygu
twlwlyifjzpfonf/ róJonf ,k'vlrsKd;wdkYxHodkY a&;om;cJh wHigonfonf ig;rsm;udk ykdufuGefjzifh avSxJodkY qGJ,louJhodkY
aomaMumifh þtoH;k tEIe;f rsm;udk oH;k cJjh cif;jzpfonf/ ,k'vlrsK;d rdryd wf0ef;usiw f iG f &Sad eaomolrsm;udk c&pfawmfxH qGaJ c:Edik f
wdo Yk nf bk&m;ocifukd tvGe½f akd oMuaomaMumifh bk&m;ocif Muvdrfhrnf/
\ emrudk rac:Muacs/ aumif;uifEdkifiHawmfonf teD;wGif 4;19? 20 þolrsm;onf a,½Iukd odNy;D jzpfMuonf/ ud, k af wmf
&SdaeqJjzpfonf/ tb,faMumifhqdkaomf aumif;uifEdkifiHawmf onf ayw½kESifh ta`E´wdkYudk ,cifu pum;ajymcJhzl;NyD; (a,m
onf uREkfyfwdkY\ ESvHk;om;xJodkY a&muf&SdvmNyD jzpfonf/ 1;35-42)? olwaYkd 'owGif w&m;a[mcJzh ;l onf/ ocifa,½Iu
aumif;uifEdkifiHawmftaMumif; ydkrdkodvdkygu 3;2 &Sd rSwfpkudk olwdkYudk ac:aomtcgwGif udk,fawmfonf rnfodkYaom
Munfyh g/ vlrsKd;jzpfaMumif;udk olwkdYodMuNyD; aemufawmfodkYvdkuf&ef qE´
4;17 ocifa,½Ionf rdrdtrIawmfvkyfief;udk pwifcJhaom &SdcJhMuonf/ olwkdYonf udk,fawmfhaemufawmfodkY vdkufMujcif;
tcg ESpfjcif;q&ma,m[efxHrS vlwdkY Mum;cJh&aom pum; tm;jzifh toufwmwpfckvHk; xm0& ajymif;vJoGm;rnfudk
jzpfonfh “aemifw&Muavmh” qdak om pum;jzihf pwifco hJ nf/ aumif;pGmoabmaygufNyD;rS aemufawmfodkY vdkufcJhMujcif;jzpf
xdo k wif;pum;onf a,m[efEiS fh ocifa,½IajymcJch sed u f uJoh Ykd onf/
yif ,ckvnf; twlwl jzpfonf/ c&pfawmf aemufvkdufjcif; 4;21? 22 ,mukyfESifh ol\nDa,m[efwo Ykd nf ayw½k? ta`E´
qdkonfrSm rdrd\wudk,faumif;qefjcif;ESifh rdrdoabmtwdkif; wkdYESifhtwl ocifa,½IESifhtwlvkyfaqmif&ef yxrqHk;tac:
touf&Sifjcif;wdkYudk pGefYypfí toufwmudk c&pfawmf\ cH&aom wynfah wmfrsm;jzpfMuonf/ ocifa,½I\ ac:jcif;u
vrf;ñTefrIESifh tkyfpdk;rIvufatmufodkY tyfEHSjcif;jzpfonf/ olwdkYudk csufjcif;xí rdrdwkYdtvkyftudkifudk pGefYypf&ef EdI;aqmf
27 &SifróJc&pf0if 5;2
cJo
h nf/ þtcsed o f nf tvkyx f u
G &f efaumif;onft h csed rf [kwf 4;23? 24 ocifa,½Ionf em;axmifvkdaomolwdkif;tm;
yg[k olwdkY qifajc ray;Muyg/ olwdkYonf tvkyfxGufícsuf {0Ha*vdowif;aumif;udk a[majymcJhonf/ {0Ha*vdowif;
jcif; vduk cf MhJ uonf/ ocifa,½Ionf uREyfk w f Ykd ta,mufwikd ;f rSm aumif;uifEikd if w
H nfvek ;D Ny/D bk&m;ocifonf uREyfk wf EYkd iS hf
tm; aemufawmfodkY vdkuf&efac:awmfrlonf/ ocifa,½Iu twlyg&SdNyD; uREkfyfwdkYtm; *½kpdkufawmfrlonfqdkaom owif;
olUtm;tapcH&ef uREkfyfwdkYudk ac:aomtcg wynfhawmfrsm; pum;yifjzpfonf/ c&pfawmfonf udk,fcE¨mudk ukoay;Edkif½Hk
enf;wl csufjcif;tapcHoifhayonf/ omru 0dnmOfydkif;udkvnf; ukoay;Edkifonf/ udk,fawmf
4;23 ocifa,½Ionf w&m;a[mjcif;? oGefoifjcif;ESifh tem rudkifwG,fEdkifavmufatmif BuD;rm;aom odkYr[kwf ao;i,f
a&m*gNidrf;apjcif;rsm;udk jyKvkyfcJhonf/ þoHk;csufonf udk,f aomtjypfESifh jyóem[lí r&Sdacs/ ocifa,½I ajymaom
awmfh trIawmfvkyfief;\ t"duoGifjyifoHk;ckjzpfonf/ oGef pum;rsm;onf vGwfajrmufjcif;? arQmfvifhjcif;? Nidrfoufjcif;?
oifjcif;u ocifa,½Ionf vlrsm;tm; em;vnfoabmayguf bk&m;ocifESifhtwl xm0&toufcHpm;jcif;rsm;udk ay;aom
apvdkaMumif;udk jyoNyD;? w&m;a[mjcif;u qufuyftyfESHap aMumifh owif;aumif;jzpfonf/
vdkaMumif;udkjyoum? tema&m*gNidrf;apjcif;u usef;rmí 4;25 a'uaygvdjynfonf *gvdvjJ ynfta&SUbuf&dS ukeo f , G f
pHkvifapvdkaMumif;udk jyoonf/ udk,fawmfjyKaom edrdwf a&;ESifh tjyeftvSefumuG,fa&;twGuf yl;aygif;xm;aom
vu©Pmrsm;onf udk,fawmf\ w&m;a[mjcif;ESifh oGefoif wyg;trsKd;om;rsm;aexkdif&m NrdKU10NrdKUjzpfonf/ ocifa,½I\
jcif;udk twnfjyKay;Ny;D ud, k af wmfonf bk&m;ocifxrH S trSef owif;onf t&yf&yfoYkd ysUH ESUH oGm;aomaMumifh ,k'vlrsK;d rsm;ESihf
<uvmaMumif;udk oufaoxlaeonf/ wyg;trsKd;om;rsm;onf a0;vHaom t&yfa'orsm;rS vmí
4;23 rMumrDyif ocifa,½Ionf wefcdk;ygaom w&m;a[m udkf,fawmfa[majymonfudk em;axmifMuonf/
jcif;trIawmfvkyfief;udk vkyfaqmifcJhNyD; w&m;p&yfrsm;wGif 5;1 &SifróJtcef;BuD; 5 rS 7 udk awmifay:a'oem[k ac:
rMumcPa[majymcJo h nf/ ,k'rdom;pk 10pkEiS hf txuf&adS om onf/ tb,faMumifhqdkaomf ocifa,½Ionf uay&aemif
NrdKUtrsm;pkwGif w&m;Z&yfrsm;&dSMuonf/ xdktaqmuftOD;udk NrdKUteD;awmifukef;ay:rSaeí xdka'oemawmfudk a[majymcJh
Oykoaf eYwiG f vlrsm;awGUqHpk nf;a0;&mESihf useaf omaeYrsm;wGif aomaMumifhjzpfonf/ þa'oemawmfwGif &ufaygif; awmf
ausmif;tjzpftoHk;jyKcJhMuonf/ w&m;Z&yfacgif;aqmifrsm; awmfrsm;rsm;twGif; a[majymcJhaom a'oemrsm;yg0ifonf/
onf w&m;a[mq&mrsm;r[kwfMubJ tkyfcsKyfa&;rSL;rsm;om xdka'oemxJwGif ocifa,½I\ ynwfawmftay:wGif xm;
jzpfMuonf/ ol\wm0efrSm usrf;wwfq&mrsm;ukd &SmazGí aomoabmxm;udk az:jyonf/ &mxl;? tcGifhtmPmESifh
w&m;a[m&efESifh oGefoif&ef zdwfac:&onf/ ocifa,½IuJh aiGaMu;wdkUYonf ol\EdkifiHawmfü ta&;rygbJ ESvHk;om;xJrS
odkYaom c&D;oGm;usrf;wwfq&mrsm;udk zdwfac:í a[majym opöm&SdpGm emcHjcif;om ta&;BuD;ygonf/ awmifay:a'oem
apcJhonfrSm xHk;pHwpf&yfjzpfonf/ onf rmeBuD;í tusihfudk tm;udk;Muaom xkdacwfumv&Sd
&SifróJc&pf0if 5;3 28
awmifay:a'oemonf &,farmjcif;? om,mjcif; (od)Yk ajrBu;D opöm&Sad Mumif;udk jyonf/ ,HMk unfjcif;r&Sad omolrsm;udk rnfol
ESifhqdkifaom aumif;pm;jcif;udk uwdray;xm;yg/ a,½I urQ owdrjyKrad y/ aemiftem*wfwiG f bk&m;ocifonf opöm
twGufrl “r*Fvm&Sd\” qdkjcif;rSm arQmfvifhjcif;? 0rf;ajrmuf &SdaomolwdkYudk n§Of;qJjcif;rsm;r&dSaom xm0&EdkifiHawmfxJodkY
jcif;? jyify tajctaersm;udk rSDcdkp&m rvdkjcif; ponfjzifh vufcHac:,ljcif;tm;jzifh qkcsvdrfhrnf/
t"dyÜm,f&onf/ aysmf&Tifjcif;\ teuf½Idif;qHk; yHkpH jzpfaom 5;13 t&omrIeo Yf nf t&omr&Sv d Qif wefz;kd r&Sad y/ c&pf,mef
arQmv f ifjh cif;ESihf 0rf;ajrmuf &Tiv f ef;jcif;&&S&d eftwGuf rnfonfh rsm;onfvnf; rdrdywf0ef;usif&Sdvlrsm;udk awGUxd&ef rBudK;pm;
tzdk;tc ay;&ygavap/ a,½IaemufawmfodkYom vdkufyg/ ygu bk&m;ociftwGuf wefz;kd r&Sv d aS y/ uREyfk w f oYkd nf avmuD
5;3-12 ocifa,½Iu “aumif;uifEikd if aH wmfwnfvek ;D NyD” [k om;rsm;ESifh tvGefwlygu wefzdk; vHk;0 r&Sdacs/ c&pf,mefrsm;
aMunmvdu k af omtcg (4;17)? vlwu Ykd olwo Ykd nf bk&m;ocif onf tjcm;olrsm;enf;wl aeír&ay/ t&omrIeo Yf nf tpm;
\EdkifiHawmfodkY 0ifa&mufEdkif&ef rnfonfht&nftcsif;vdktyf tpmtwGuf taumif;qHk;t&omudk jzpfapouJhokdY uREkfyfwdkY
oenf;[k ar;jref;wwfMuonf/ ocifa,½Iu bk&m;ocif\ onfvnf; tjcm;olrsm;udk tjyKoabmaqmifaom tusKd;
Edik if oH nf avmuDEikd if \ H zGUJ pnf;wnfaqmufyEkH iS hf rwlaMumif; oufa&mufrIay;&rnf/
ajymcJo h nf/ aumif;uifEikd if w H iG f <u,f0jcif;ESihf wefc;kd tmPm 5;14-16 awmifxdyfüwnfxm;aom NrdKUudk uG,fxm;Edkifyg
onf ta&;rBuD;ay/ EdkifiHawmfom;rsm;onf jcm;em;aom ovm;/ ntcsdefwGif xdkNrdKU\ tvif;udk rdkifrsm;pGma0;aom
aumif;Bu;D r*FvmESit hf usK;d aus;Zl;udo k m&SmMuNy;D ? pdwo f abm ae&mrS jrifEikd yf gonf/ uREyfk w f o
Ykd nf c&pfawmftwGuf touf
xm;vnf; jcm;em;ayonf/ oif\ pdwfoabmxm;onf &Siyf gu c&pfawmfrnfonft h oGirf sK;d &Sad Mumif;udk az:jyEdik v f suf
wukd,faumif;qefjcif;? rmefrme? tmPmudk wyfrufjcif; tvif;uJhodkY xGef;vif;ygvdrfhrnf/ uREkfyfwdkYonf (1) pum;
ponfh avmuDoabmxm;twdkif; jzpfygovm;/ odkYr[kwf ajymoifhonfhtcsdefwGif wdwfqdwfpGmaejcif;? (2) vltrsm;
oif\t&Sif ocifa,½Ic&pf\EdrS chf sjcif;ESihf rdru d ,
kd u
f pkd eG v
Yf w
T f enf;wl aexkdifjyKrljcif;? (3) tvif;udk jiif;y,fjcif;? (4) rdrd\
ylaZmfjcif;udk a&mifjyef[yfaeapygovm;/ tvif;udk arS;rSdefapjcif;? (5) rdrd\tvif;udk olwyg;tay:
5;11-12 ocifa,½Iu n§Of;qJjcif;cH&aomtcsdefwGif 0rf; rusa&mufapjcif;? odkYr[kwf (6) tjcm;olrsm;\ vdktyfcsuf
ajrmufMu&ef rSmMum;cJhonf/ n§Of;qJjcif;rsm;onf (1) uREkfyf udk vspvf sL½Ijcif;wdjYk zifh rdrt
d vif;udk zH;k uG,Ef ikd Mf uonf/ avmu
wdkYtm; ajrBuD;ay:&Sd &v'frsm;rS tm½HkvTJay;aomaMumifh? om;rsm;rjrifap&ef oif\tvif;udk rzH;k uG,b f J or®mw&m;\
(2)tay:,H ,HkMunfjcif;rsm;udk z,f&Sm;ay;aomaMumifh? tvif;a&mifozG,f touf&Sifyg/
(3)onf;cHaomolwdkY\ ,HkMunfjcif;udk cdkifcHhapaomaMumifh? 5;17 tusipfh m&dwEå iS hf bmoma&;qdik &f m bk&m;ocif\ ynwf
(4)xdktrIudk MuHKawGU&pOfwGif &dSaom uREfkyfwdkY\ pdwfoabm w&m;rsm;onf vlrsm; bk&m;ociftay: pdwfESvHk;t<uif;rJh?
onf tjcm;olrsm;vkdufavQmufp&m yHkoufaojzpfapaom ÓPf&SdorQESifh cspfEdkifap&ef ay;xm;jcif;jzpfonf/ £oa&v
aMumifh aumif;ygonf/ bk&m;ocif\ ya&mzufrsm;onfvnf; ordkif;wpfavQmufvHk;wGif ynwfw&m;udk vGJrSm;pGmudk;um;í
n§Of;qJ cH&aMumif; od&jcif;tm;jzifh pdwfoufom&m &Edkifyg rSm;,Gif;pGm t"dyÜm,fzGifhqdkcJhonf/ ocifa,½IvufxufodkY
onf ({vd,? a,&rd? 'Ha,v)/ n§Of;qJcH&jcif;u uREkfyfwdkY a&mufcsdefwGif bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf ynwfw&m;
&SifróJc&pf0if 5;18 30
uwdopPmtaujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
5;33 £55¤
,
0wf 19;12 33
wzefwHk? r[kwfrrSefbJvsuf usdefqdkc]if;udk ry_R/, usdefqdkc]if;udk y_onftwdkif;
u
xm0RbkRm;aRS¸awmfY wnfapavmh [laomaRS;ynwfpum;udk oifwdkh ujm;Ry)D/u 34 ig awm 30;2?
r 23;16`22
ynwfonfum;? usdefqdkc]if;udk tvsSif;ry_R/c aumif;uifbHkudk wdkifwnfI rusdefR/ 5;34
aumif;uifbHkum; bkRm;ocif. yvˆifawmf z]pfownf;/* 35 ar]u(D;udk wdkifwnfI c
,m 5;12
*
rusdefR/ ar]u(D;um; bkRm;ocif. ac] awmfwifRmcHk z]pfownf;/ a,×kRSvifr»d¸udk wdkifwnf a[RSm 66;1
5;35
I rusdefR/ r[mrif;u(D;. r»d¸awmfz]pfownf;/C 36 qHc]nfwyifudkrsS z]Lapc]if;? rnf; C
qm 48;2
apc]if;iSg rwwfMdkifaomf? udk,fOD;acgif;udk wkdifwnfI rusdefR/ 37 oif.pum;rSm [kwf
onfudk t[kwf? r[kwfonfudk r[kwfz]pfapavmh/ TxufvGefaompum;onf raumif;
aomtRmMSifh pyfqdkifay./
5;38
i
uvJhpm;acsc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if; xG 21;24?
£56¤ 0wf 24;20?
38
wRm; 19;21
olËrsufpdudk zsufvsSif udk,frsufpdzsufc]if;udk cHap/ olËoGm;udkcsKd;vsSif udk,foGm;csKd; 5;39
c]if;udk cHap[laom ynwfpum;udk oifwdkhujm;Ry)D/ i 39 igynwfonfum;? aMSmifhRSuf p
vk 6;29
Refoludkcspfc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
5;43
£57^vk 6;27`36¤
Z
0wf 19;18
43
udk,fMSifhpyfqdkifaomoludk cspfavmh/Z Refoludkrkef;avmh [laomynwfpum;udk
ps
wRm; 23;7 oifwdkh ujm;Ry)D/ps 44 igynwfonfum;? oifwdkhonf aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom oifwdkh
5;44 tb.om; z]pfvdkaomiSg? oifwdkh.Refolwdkhudk cspfujavmh/ oifwdkhudk usdefqJaomolwdkh
n
vk 6;27? 28?
w 7;60 tm; arwÖmydkhujavmh/ oifwdkhudk rkef;aomolwdkhtm; aus;Zl;y_ujavmh/ oifwdkhudk aMSmifh
RSufnÇOf;qJaomolwdkhtbdkh bkRm;ocifudk qkawmif;ujavmh/n 45 taujmif;rlum;? aumif;
uifbHkYRSdawmfrlaom oifwdkhtbonf? aumif;aomol raumif;aomolwdkhtay:Y
udk,fawmf.aeudk xGufapawmfrl./ az]mifhrwfaomol raz]mifhrwfaomolwdkhtay:Y
rdkCf;udk RGmapawmfrl./ 46 oifwdkhudkcspf aom olwdkhtm;om cspfwHk hy_vsSif tb,faus;Zl;wif
oenf;/ tcGefcHolwdkhyif TrsSavmufy_ujonf r[kwfavm/ 47 taqGtrsKd;wdkhtm;om
avmu0wfy_vsSif tb,fodkh xl;r]wfoenf;/ omoemyvlwdkhyif xdktwl y_ujonf r[kwf
Edkifap&ef taxmuftuljyK&ef ynwfw&m;udk ay;xm;jcif; onf/ odkYaomf ocifa,½Ionf rw&m;rIudk wkHYjyef&ef topf
jzpfonf/ odaYk omfvnf; vltcsKUd wdu Yk tjcm;olrsm;tay: olwYkd aomenf;vrf;udk ay;cJhonf/ (rdrd&ydkifcGifhudk awmif;qdkae
\vufwkHYjyefjcif; rSefuefaMumif;udkjy&eftwGuf þpum;udk rnfhtpm; tvum; ay;vdkuf&efjzpfonf/) ocifa,½I\
toHk;jyKMuonf/ “ol uREfkyfudk vkyfcJhwJhtwdkif; olUudk jyefvkyf oGefoifcsuft& w&m;rQwjcif;ESifhoem;jcif;u½kPmudk &,l
jcif;omjzpfonf” [laom pum;rsKd;jzifh rdrdwdkY\ uvJhpm;acs jcif;xuf ay;urf;jcif;u omíta&;BuD;onf/
jcif;udk qifajcay;aeMuqJjzpfonf/ 5;43? 44 uvJhpm;racs&ef ajymjcif;tm;jzifh ocifa,½Ionf
5;38-42 uREyfk w f o
Ykd nf rw&m;jyKjcif;cH&onft h cgwGif uREyfk f uREkfyfwdkYtm; ynwfw&m;jzifh rdrdwkYdtrIudpöudk rqHk;jzwf&ef
wdkY\ yxrqHk;wHkYjyefrIrSm xdkoltm;vnf; rdrdenf;wl jyefcHpm; [efYwm;cJhonf/ &efoludk cspfíqkawmif;ay;jcif;tm;jzifh
ap&efjzpfwwfonf/ odkY&mwGif ocifa,½Iu rdrdtm; jypfrSm; taumif;tm;jzifh tqd;k udk tEdik ,
f El ikd Mf uonf/ 0wfjyK&musr;f
aomolwt Ydk m; aus;Zl;jyK&ef oGeof ifonf/ uREyfk w f o
Ykd nf tNiKd ; 19;18 u rdrdudkcspfrnfholrsm;udkom cspf&efoGefoifonf[k
taw;rxm;bJ cspNf y;D cGiv hf w
T w
f wf&rnf/ þt&monf jzpf½;kd zm&d&SJrsm;u teufzGifhqdkMuonf/ qmvH 139;19-22 ESifh
jzpfpOfr[kwfbJ obm0xufvGefuJaomt&m jzpfonf/ 140; 9-11 wdkYu &efoludkrkef;&efoGefoifaeonf[kvnf;
bk&m;ocifwpfyg;wnf;omvQif olcspfouJhodkY cspfEdkifaom qdMk uonf/ ocifa,½Iurl &eforl sm;udk csp&f rnf[k ajymonf/
cGeftm;udk uREkfyfwdkYtm; ay;Edkifawmfrlonf/ uvJhpm;acs&ef oifonf &eforl sm;udck spíf aumif;pGmqufqyH gu a,½Ionf
BuH pnfrnfhtpm; oifhudk xdcdkufapaomolrsm;twGuf oifh toufwm\ t&Sio f ciftrSejf zpfaMumif; jyoaejcif;jzpf
qkawmif; ay;yg/ onf/ þt&monf rdrdudk,fudk bk&m;ocifxH tjynfht0
5;39-44 ocifa,½Ivufxuf&dS ,k'vlrsK;d wdt Yk wGuf þpum; ay;tyfolrsm;twGufomjzpfEdkifonf/ tb,faMumifhqdkaomf
onf pdwq f ;kd p&mjzpfonf/ yg;wpfzufukd vSnahf y;rnfh ar&S, d bk&m;ocifwpfyg;wnf;omvQif vlwdkYtm; wpfudk,faumif;
onf a&mrtpdk;&udk awmfvSef&mwGif olwkdYudk OD;aqmifrnfh qefrIrS u,fvTwfEkdifawmfrlonf/ uREkfyfwdkY rcspfEdkifonfh
ppfacgif;aqmifrsKd; r[kwfyg/ olwkYdonf a&mrwdkY\zdESdyfrIudk olrsm;tay: arwåmjyEkid &f eftwGuf oef&Y iS ;f aom0dnmOfawmf
cH&aomaMumifh olwrYdk ek ;f wD;aeonfh &efou l kd uvJph m;acsvMkd u \ ulnDrprIudk ,HkMunfudk;pm;&rnf/
&SifróJc&pf0if 5;48 36
qkawmif;c]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£59¤
5
6;5 oifonf qkawmif;yXemy_aomtcg vsSKd¸0Sufaomolwdkhenf;wl ry_MSifh/ xdkolwdkh
X
rm 11;25 onf vlrsm;wdkhaRS ¸rSm xifRSm;apc]if;iSg? yJGobif vrf;qHkvrf;0wdkhY Ryfvsuf qkawmif;c]if;X
6;6
!
4Rm 4;33
iSg tvdkRSduj./ igtrSefqdkonfum;? xdkolwdkhonf rdrdwdkhtusKd;udk cHRuj./ 6 oifonf
qkawmif;aomtcg qdwfnHRmtcef;odkh0ifI wHcg;udk ydwfy)D;rS? rxifRSm;aomtRyfY RSd
awmfrlaom oif.tbudk qkawmif;avmh! / rxifRSm;aomtRmudk r]ifawmfrlaom oif.
6;7
% tbonf tusKd;udk xifRSm;pGmay;awmfrlvwHh/ 7 oifwdkhonf qkawmif;aomtcg omoemy
3Rm 18;26`29
vlenf;wl tcsnf;MSD;aompum;z]ifh txyfxyfr r+GufujMSifh/ xdkolwdkhonf rsm;pGmaompum;
tm;z]ifh rdrdwdkhtvdky]nfÙpHkrnf[k xifrSwfuj./% 8 xdkolwdkhenf;wl ry_ujMSifh/ taujmif;rl
um;? oifwdkhtvdkRSdorsSwdkhudk oifwdkhrawmif;rSD oifwdkhtb odawmfrl./
9
xdkaujmifh oifwdkhqkawmif;RrnfrSm aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom tu„Mfkyfwdkhtb?
6;10
udk,fawmf. emrawmftm; ×dkaoav;r]wfc]if; RSdygapaom/ 10 MdkifiHawmf wnfaxmifyg E
r 26;39
apaom/ tvdkawmfonf aumif;uifbHkYy]nfÙpHkouJhodkh ar]u(D;ay:rSm y]nfÙpHkygapaom/E 6;11
w
11
toufarG;avmufaomtpmudk tu„MfkyfwdkËtm; ,aeh ay;oem;awmfrlyg/w 12 olwyg; ok 30;8
6;12
onf tu„Mkfyfwdkhud k y]pfrSm;aomty]pfrsm;udk tu„Mfkyfwdkhonf v…wfo uJhodkh tu„Mfkyfwdkh. x
r 18;21`35
ty]pfrsm;udk v…wfawmfrlyg/x 13 ty]pfaoG;aqmifRmodkh rvdkufrygapbJ? raumif;aom
trÈtRmrSvnf; u,fMÈwfawmfrlyg/ tpdk;ydkifaomtcGifhMSifh bkef;wefcdk;tmMkabmfonf
6;14
urBmtqufquf udk,fawmfYRSdyg./ tmrif[k qkawmif;ujavmh/ '
rm 11;25? 26?
14
oifwdkhonf olwyg;wdkh. ty]pfudk v…wfvsSif? aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom oifwdkh aum 3;13
tbonf oifwdkh.ty]pfudk v…wfawmfrlrnf/' 15 oifwdkhonf olwyg;wdkh.ty]pfudk rv…wf 6;15
"
r 18;35
vsSif? oifwdkhtbonf oifwdkh.ty]pfudk v…wfawmfrrl/"
tpmaRSmifc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£60¤
16
6;16 oifwdkhonf tpmaRSmifc]if;tusifhudk usifhaomtcg vsSKd¸0Sufaomolwdkhenf;wl
e
a[RSm 58;5 rsufMSmnÇdK;i,fc]if; rRSdujMSifhe / xdkolwdkhonf rdrdwdkhtpmaRSmifonfudk vlrsm;wdkh aRS¸rSm
xifRSm;apc]if;iSg? rdrdwdkh rsufMSmudk zsufwwfuj./ 17 igtrSeftuefqdkonfum;? xdkolwdkh
6;18 onf rdrdwdkhtusKd;udk cHRuj./ 18 oifonf tpmaRSmifaomtcg tpmaRSmifonfudk vlrsm;
y
6;4? 6 wdkhaRS¸rSm rxifRSm;apbJ? rxifRSm;aomtRyfY RSdawmfrlaom oifwdkhtb aRS¸awmfYom
xifRSm;apc]if;iSg? acgif;udk vdrf;usHavmh/ rsufMSmudkvnf; opfavmh/ rxifRSm;aomtRm
udk r]ifawmfrlaom oifwdkhtbonf tusKd;udk xifRSm;pGmay;awmfrlvwHh/y
aiGtaujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£61¤
19
6;19 oHacs;? ydk;RGzsufqD;I olcdk;xGif;azguf cdk;,lRm ar]u(D;ay:rSm bE@mudk rqnf;zl;uj
z
a[A]J 13;5 z 20
MSifh / oHacs;? ydk;RGrzsufqD;I olcdk;rxGif;razguf rcdk;r,lRm aumif;uifbHkY bE@mudk
6;20
A
r 19;21? qnf;zl;ujavmhA / 21 taujmif;rlum;? tujiftRyfY oifwdkh.bE@mRSd./ xdktRyfodkh oif
vk 12;33? wdkh.pdwfMSvHk; aRmufwwf./
1wd 6;19 22
rsufpdum; udk,f.qDrD;z]pf./ xdkaujmifh rsufpdujnfvifvsSif wukd,fvHk; vif;vdrfh
rnf/ 23 rsufpdarÇ];RSufvsSif wudk,fvHk; rdkufvdrfhrnf/ oif.tvif;aomfum;? arSmifrdkuf
z]pfvsSif xdktrdkufonf tvGefrdkufpGwum;/
6;24 24
tb,folrsS ocifMSpfOD;tapudk rcHMdkif/ ocifwOD;udk rkef;I wOD;udk cspfrnf/ ocif
b
vk 16;13
wOD;udk rSDcdkI wOD;udk rcefhrnm;y_rnf/ oifwdkhonf bkRm;ocif.tapudk4if;? avmuD
pnf;pdrf.tapudk4if;? rcHMdkifuj/b
pdk;Rdrfc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£62¤
25
xdkaujmifh igqdkonfum; tb,fodkhpm;aomufRrnf[k touftbdkhrpdk;RdrfujMSifhr/ 6;25
r
tb,fodkh 0wfRrnf[k udk,ftbdkh rpdk;RdrfujMSifh/ tpmxuftouf r]wfonf r[kwfavm/ vk 12;11? 22
6;26
t0wfxuf udk,fr]wfonfr[kwfavm/ 26 rdkCf;aumif;uifY usifvnfaomiSufrsm;udk ,
qm 147;9
ujnfÙ×Èqifc]ifujavmh/ xdkiSufwdkhonf rsKd;aphudk rpdkufru(J? pyg;udkrRdwf? usDY rpkroGif;/ 6;27
u
odkhaomfvnf; aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom oifwdkhtbonf olwdkhudk au„;arG;awmfrl qm 39;5
./, xdkiSufwdkhxuf oifwdkhonf tvGefr]wfonf r[kwfavm/ 27 tb,folonf pdk;Rdrfc]if;
tm;z]ifh rdrdtoufwmudk wawmifcefhrsS wdk;yGg;apMdkifoenf;/ u
28
t0wftbdkhY tb,faujmifh pdk;RdrfRoenf;/ awmMSif;yifwdkhonf tb,fodkhaom
tm;z]ifh u(D;yGg;onfudk qifc]ifatmufarhujavmh/ xdktyifwdkhonf tvkyfvnf; rvkyf?
6;29
csnfz]pfapc]if;iSg riifr0ifh/ 29 odkhaomfvnf; bkef;u(D;aomaRSmvrkefrif;u(D;. t0wfc c
3Rm 10;4`7
onf xdktyifwyifrsS. t0wfudk rrSD[k igqdk./ 30 ,Hkujnftm;enf;aomolwdkh*? ,aeh
toufRSifvsuf eufz]ef rD;zdkxJodkhaRmufaom awmr]ufyifudk bkRm;ocifonf xdkodkhaom 6;30
*
r 8;26
t0wfMSifh zHk;v…rf;awmfrlvsSif? xdkrsSru oifwdkhudk t0wfMSifh zHk;v…rf;awmfrlrnf r[kwf
avm/ 31 xdkaujmifh tb,fodkh pm;aomufRtHhenf;? tb,fodkh 0wfRtHhenf;[lI rpdk;Rdrfuj
MSifh/ xdktRmrsm;udk omoemyvlwdkhonf RSmazGwwfuj./ 32 xdktRmrsm;udk oifwdkhonf
6;33
toH;k vdak ujmif;udk aumif;uifbYkH RSad wmfral om oifwhkdtbonf odawmfr. l / 33 bkRm;ocif. C
r 19;29
MdkifiHawmfMSifh az]mifhrwfc]if;wRm;awmfudk aRS¸OD;pGm RSmujavmh/ aemufrS xdktRmrsm;udk
xyfI ay;awmfrlvwHh/C 34 xdkaujmifh eufz]eftbdkh rpdk;RdrfujMSifh/ eufz]efaehonf rdrdtbdkh
pdk;Rdrfvdrfhrnf/ ,ckaehYRSdaom raumif;roifhaomtRmonf ,ckaehbdkh avmufay./
vTrf;rdk;oGm;vdrfhrnf/ rdrd\ Opömypönf;rsm;onf rdrdtwGuf jynf0h apjcif;? bk&m;ocif\ *kPt f *Fgudk pHtjzpf vufcjH cif;ESihf
tvGet f a&;Bu;D ovdjk zpfvmygu 4if;wdEYk iS hf tqufjzwf&ef vdk t&m&mü udk,fawmhfudk tapcHjcif;ESifh emcHjcif;[k t"dyÜm,f
tyfvdrfhrnf[k qkdvdkonf/ uREkfyfwdkYonf xm0&wnfwHhonfh &onf/ oifhtwGuf trSefwu,fta&;BuD;aomt&mum;
t&mudk a&G;cs,fcJhNyD;aomaMumifh rdrdydkifqdkiforQjzifh wif;wdrf tb,ft&menf;/ vlrsm;? ypönf;rsm;? yef;wdkifrsm;ESihf tjcm;
a&mifh&JpGm touf&Sif&ef qHk;jzwfcsufcs&rnf/ vdktifqE´rsm;u yxrqHk;OD;pm;ay;ae&mudk&&ef ,SOfNydKifae
6;25 pd;k &dryf yl efjcif;onf raumif;aom tusK;d oufa&mufru I kd Muonf/ oiffhtoufwm\u@wdkif;ü bk&m;ocifudk yxr
jzpfapaomaMumihf axmufyahH y;rnf[k bk&m;ocifu uwdjyK ae&may;&ef a&G;cs,jf cif;r&Syd gu xkt d &mrsm;onf bk&m;ocif
xm;aom rdrv d t
kd yfcsurf sm;twGuf pd;k &drjf cif;r&S&d ef ocifa,½I tpm; yxrae&mudk vsifjrefpGm&,lMuvdrhfrnf/
rdefYawmfrlygonf/ pdk;&drfylyefjcif;onf (1) oif\usef;rma&; 6;34 reufjzeftwGuf tpDtpOfqjJG cif;onf tcsed u f kd aumif;
udk xdcu kd af ponf/ (2) oifyyl efaeaom udpu ö oif\ tawG; pGmtoHk;csjcif;jzpfNyD; reufjzeftwGuf ylyefaomua&mufjcif;
tm;vHk;udk 0g;rsKdvdkufonf/ (3) oif\ pGrf;aqmifEdkifrIudk onf tcsdefudk jzKef;wD;jcif;jzpfonf/ wpfcgwpf&H þESpfck\
taESmift h ,Sujf zpfaponf/ (4) tjcm;olrsm;tay: qufqyH kH uGmjcm;csufudk od&ef cufcJwwfonf/ owd&SdpGm jyifqifjcif;
udk qd;k usK;d oufa&mufaponf/ (5) bk&m;ociftay: ,HMk unf onf yef;wdik f ajcvSr;f rsm;ESihf tpDtpOfrsm;udk BuKd wifpOf;pm;í
udk;pm;rIudk avQmhyg;aponf/ pdk;&drfaomu\ qdk;usKd;rsm; oifh bk&m;ocif\ vrf;jyrIukd ,HMk unfu;kd pm;jcif;jzpfonf/ aumif;
tay: rnfrQoufa&mufaeygoenf;/ pdk;&drfylyefjcif;ESifh ppf rGefpGm jyifqifjcif;onf pdk;&drfaomuudk avQmhyg;apEkdifonf/
rSeaf om 0efwmxm;jcif;\ uGmjcm;csurf mS pd;k &dryf yl efjcif;onf pd;k &drjf cif;onf aMumuf&UHG aompdwEf iS hf jynf0h apNy;D bk&m;ocif
oif\vkyaf qmifru I kd [efw
Y m;Ny;D ? 0efwmxm;jcif;u vufawGU udk ,HkMunfudk;pm;&ef cufcJaponf/ olwkdYu bk&m;ocifESifh
vkyfaqmifaponf/ qufqHa&;udk rdrdwdkY\tpDtpOfjzifh taESmihft,Sufay;
6;33 “bk&m;ocif\ EdkifiHawmfESifh ajzmifhrwfjcif;w&m;awmf wwfMuonf/ reufjzeftwGuf pdk;&drfjcif;onf ,aeY oifESifh
udk a&S;OD;pGm &SmazGjcif;” \ t"dymÜ ,frmS OD;pGmbk&m;ocifxo H Ykd bk&m;ocif\ qufqHa&;udk rxdcdkufapygESifh/
tultnDawmif;cHjcif;? rdr\ d tawG;udk bk&m;ocif\qE´EiS hf
41 &SifróJc&pf0if 7;6
7;1? 2 ocifa,½Iu olwyg;udk w&m;rpD&ifbJ rdrd\pdwf onf/ ocifa,½Iu rdpämq&mrsm;udk az:xkwf&ef oGefoifcJh
oabmESifh tjyKtrludk qef;ppf&ef ajymcJhonf/ uREkfyfwdkYtm; NyD; (7;15-23)? aygvkuvnf; toif;awmfwGif pnf;urf;jzifh
pdwftaESmifht,Sufay;wwfaom tjcm;olwpfOD;\ trl qHk;rjcif;&Sd&rnf[k oGefoifí (1aum 5;1? 2)? aemufqHk;ydwf
tusihfonf uREkfyfwdkYüvnf; &Sdaewwfí uREkfyfwdkYrESpfouf w&m;pD&ifrnfholrSm bk&m;ocifjzpfonfudk t<uif;rJh,HkMunf
aomtusifh jzpfaewwfonf/ uREkfyfwdkY rjyKjyif&ao;aom &ef ajymcJhonf (1aum 4;3-5)/
tusifhqkd;rsm;ESifh tjyKtrlrsm;udk tjcm;olrsm;xJwGif awGU& 7;6 bk&m;ocif\ ynwfw&m;awmft& 0ufrsm;onf npf
aomtcg uREyfk w f Ykd tvGejf yKjyifay;csiMf uonf/ rdr\d tm;enf; nL;aom wd&pämefjzpfonf (w&m; 14;8)/ roefY&Sif;aom
csufudkqifajcay;aeNyD;? tjcm;olrsm;\ tm;enf;csufudk wd&pämefukd xdrad omolonf “bmoma&;tcrf;tem; xH;k wrf;
yHBk u;D csUJ &ef vG,u f al eygovm;/ oifonf tjcm;olwpfa,muf t& roefY&Sif;aomaMumifh” xkdroefY&Sif;jcif;udk z,f&Sm;jcif;
udk tjypf wifa0zef&ef tqifoifhjzpfaeygu oifonfvnf; rjyKao;oa&GU Adrmefawmfxo J Ykd 0ifa&mufí 0wfjyKu;kd uG,jf cif;
xkdenf;wl tjypfwifa0zefcH&&ef xkdufwefovm;[k rdrdudk,f rjyK&acs/ ocifa,½Iu oef&Y iS ;f aomoGeo f ifcsurf sm;udk rpif
udk qef;ppfyg/ rdrdudk,fudk a&S;OD;pGm ppfaMumNyD;rS udk,fESifh Mu,faom odkYr[kwf roefY&Sif;aomolrsm;vuf0,f tyfESHjcif;
pyfqdkifoludk arwåmjzifh cGifhvTwfí ulnDyg/ rjyK&[k qdkonf/ pifMu,faomw&m;udk em;raxmifvdkbJ xdk
7;1-5 ocifa,½Iu “ppfaMumqHk;jzwfjcif;udk rjyKMuESifh” [k w&m;pum;udk tpdwfpdwft>rm>rm zsufqD;ypfrnfholrsm;tm;
ajym&mwGif rdrdudk,fudk wnfaqmuf&eftwGuf tjcm;olrsm; oGeo f ifjcif;onf tcsn;f ES;D yifjzpfonf/ r,HMk unforl sm;xHoYkd
udk qGJcswwfaom vQKdU0Sufítjypf&Smwwfonfh pdwfoabm EIwfuywfawmfa0iSjcif;udk r&yfwefYoifhay/ odkYaomf rnfolU
xm;udk qefu Y sií
f ajymjcif;jzpfonf/ tjypf&mS wwfonft h awG; xHwGif rnfonfht&mudk rdrdoGefoifoifhonfudk ynm&SdpGmjzifh
tac:tm;vHk;udk qefYusifí ajymqdkaejcif; r[kwfyg/ tqdk; a0zefydkif;jcm;wwfygu tcsdef jzKef;wD;jcif;ESifh uif;vGwfvdrhf
rjrifwwfbJ a0zefyikd ;f jcm;wwfap&ef Ed;I aqmfvu kd jf cif;omjzpf rnf/
&SifróJc&pf0if 7;7 42
aumif;uifbHkodk¸oGm;Rmvrf;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£65¤
7;13
13
usOf;aomwHcg;udk 0ifujavmh/# ysufpD;c]if;odkh aRmufaomvrf;MSifh wHcg;onf # vk 13;24
us,f0ef;onfz]pfI 0ifaomolwdkhonf rsm;uj./ 14 toufRSifc]if;odkh aRmufaomvrf;MSifh
wHcg;onf tvGefusOf;ar]mif;onfz]pfI? awGË0ifaomolwdkhonf enf;uj./
24
tujifolonf iga[may]maom Tpum;udk ujm;I em;axmif./ xdkolonf ausmuf
ay:rSmtdrfaqmufaomynmRSdMSifhwlaujmif;udk igyHky]rnf/ 25 rdkCf;RGmI aRpD;onfMSifh av
vmI xdktdrfudk wdkufonfRSdaomf? ausmufay:rSmwnfaomaujmifh ry»drvJ ae./26 tujif
olonf iga[may]maom Tpum;udkujm;I em;raxmifbJae./ xdkolonf oJay:rSm tdrf
aqmufaomvlrdkufMSifhwlaujmif;udk igyHky]rnf/ 27 rdkCf;RGmIaRpD;onfMSifh avvmI xdk
tdrfudkwdkufaomtcg? u(D;pGmaomy»dvJc]if;odkh aRmufavonf[k a[mawmfrl./ 7;28
'
28
xdka'oemawmfudk a,×Èa[mawmfrlonftqHk;Y' yRdowftaygif;wdkhonf qHk;r "
r 13;53
Ó0g'ay;awmfrlc]if;udk tvGeftHhÓuj./" 29 taujmif;rlum;? usrf;y_qRmenf;wlr[kwf? rm 1;22? 6;2?
vk 4;32
tpdk;Raomolenf;wl qHk;rÓ0g'ay;awmfrl./
7;24 “ausmufay:ü” wnfaqmufjcif; qdo k nfrmS em;axmif 8;2-3 Elema&m*gonf attdkif'Dtufpf a&m*guJhodkYyif uko
í wHjYk yefaomwynfah wmfjzpfjcif;jzpfonf/ pum;awmfukd emcH ír&aomaMumifh aMumufrufz, G af umif;aom a&m*gjzpfonf/
jcif;onf b0\rkew f ikd ;f udk cH&yfapaom ckid cf o
hH nfh tajccHtwk f Elema&m*g[laom *&dpum;vH;k onf ElemESiq hf ifwal om a&m*g
jrpfjzpfonf/ ,m 1;22-27 wGif Mum;&onfhtwdkif; emcHjcif; rsm;twGuf toH;k jyKNy;D tcsKUd a&m*grsm;onf ul;pufwwfonf/
taMumif;udk Munfhyg/ ul;pufwwfaom Elema&m*g&So d u l kd ,Zfyak &m[dwu f tEljzpf
7;26 puúLjzifh aqmufvkyfxm;aomtdrfuJhodkYyif rdkufaomol aMumif; aMunmNyD; NrdKUjyifodkY ESifxkwfavh&Sdonf/ tElonf
\toufwmonf wpfppD NydKusvdrfhrnf/ vltrsm;pkwdkYonf tjcm;vlElrsm;ESifhtwl oufomvmonftxd odkYr[kwf ao
rSm;,Gi;f aom odrYk [kwf nHah omtkwjf rpfay:wGif wrif&nf&, G f onftxd ae&onf/ odkYaomf ElempGJolonf ocifa,½IxHü
vsuf wnfaqmufMuonfr[kwfyg/ rdrdwdkYtoufwm\ &nf ukoay;&ef qkawmif;aomtcg ol\ta&jym;onf ElemESifh
&G,fcsuftaMumif; rpOf;pm;Mujcif;omjzpfonf/ vlrsm;pGm jynfhaeaomfvnf; a,½Ionf olUtm; vufjzihfwdkYxdcJhonf/
wdkYonf acgif;rmjcif;aMumifh r[kwfbJ rpOf;pm;rqifjcifaom tjypfonfvnf; ukr&awmhaom a&m*gjzpfNyD; uREkfyf
aMumifh ysupf ;D jcif;odYk OD;wnfaeMuonf/ ,HMk unfo\ l wm0ef wdkYtm;vHk;ü xkda&m*g&SdMuonf/ a,½Ic&pf\ wdkYxdukojcif;
wpfcrk mS vlwtYkd m; olw\ Ykd toufwm rnfonfah e&modYk OD;wnf tm;jzifhom tjypfw&m;udk y,f&Sm;EdkifNyD; ppfrSefaomtouf
aeaMumif; pOf;pm;ap&efESifh c&pfawmf\owif;pum;udk vspf wmudk jyefvnf&&SdapEkdifonf/ odkY&mwGif uREkfyfwdkYonf tEl
vsL½Ijcif;aMumifh jzpfvmrnfh aemufqufw&JG v'frsm;udk azmfjy uJhodkYyif rdrdudk,fudk rukoEkdifaMumif; oabmaygufvsuf
&efjzpfonf/ c&pfawmf\tultnDudk awmif;cH&rnf/
7;29 ynwfw&m;udk oGefoifaom q&mrsm; (bmomw&m; 8;4 a&m*gaysmufuif;oGm;aom ]tElonf}onf ,Zfyak &m[dwf
udkif;½dIif;onfh usrf;wwfyk*¾dKvfrsm;)onf 4if;wkdY\t,ltq \ppfaq;jcif;udk cH&rnf[k ynwfw&m;u awmif;qdkonf
rsm;ESifh teufzGifhqdkcsufwdkYudk taxmuftul&&eftwGuf (0wf 14)/ ocifa,½Ionf xkdoltm; ,Zfyka&m[dwfxHodkY
½dk;&m"avhrsm;ESifh tcGifhtmPmrsm;udk udk;um;wwfMuonf/ yxrOD;pGm rdr\ d tjzpftysuu f kd ajymjyí ol\Elemaysmufuif;
odkY&mwGif ocifa,½Ionf rdrd\udk,fydkiftcGifhtmPmjzifh aMumif; oufao xlay;apjcif;jzifh ol\todkif;t0dkif;xJodkY
a[majymcJhonf/ udk,fawmfonf EIwfuywfawmfjzpfaom jyefvnf0ifa&mufapvdkonf/
aMumifh olwpfyg;\pum;udk udk;um;p&mrvdkay (a,m 1;1)/
45 &SifróJc&pf0if 8;12
uGmapoenf;/
ocif a ,½I \ tH h 8;8-12 wyfrSL;qdkonfrSm a&mrppfwyfwGif wyfom; 100
zG,fwefcdk;awmfudk udk tkycf sKy&f aomt&m&Sjd zpfonf/ a&mrppfom;rsm;\ zdEydS jf cif;?
xif&Sm;jyojcif; csKyfcs,fjcif;ESifh rdkufrJpGm jyKjcif;wdkYaMumifh vlwdkYu rkef;wD;Mu
a,½Ionf *gvdvJ onf/ odaYk omfvnf; þol\ ppfreS af om,HMk unfjcif;u ocif
tdik tf eD;awmifuek ;f a,½Itm; tHhtm;oifhapcJhonf/ vlrkef;rsm;aom wpfyg;
ay:wGif a'oem trsK;d om;\ ,HMk unfjcif;u ,k'bmoma&;acgif;aqmif rsm;pGm
a[majymNyD;aemuf wk\dY xHxk ikd ;f aeaom bmoma&;udik ;f ½diI ;f rIukd t&Su&f aponf/
wGif uay&aemif 8;10-12
8;10-12ocifa,½Iu bmoma&;udkif;½dIif;aom ,k'vlrsKd;
NrdKUodkY jyef<uawmf rsm;pGmwdkYonf EdkifiHawmfxJwGif &dSoifhaomfvnf; ,HkMunfjcif;
rlonf/ udk,fawmf r&SdaomaMumifh EdkifiHawmfxJodkY r0if&Mu[k vltkyfBuD;tm;
ESihf wynfah wmfrsm; rdeaYf wmfrcl ohJ nf/ olw\ dYk bmoma&;xH;k pHü tjrpfpaJG eMuaom
*gvdvJtdkifudk jzwf aMumihf c&pfawmfEiS hf c&pfawmf\owif;pum;topfukd vuf
ausmf&mwGif a,½I rcHEdkifMuacs/ uREkfyfwdkYonf rdrdü jzpfapvdkonfhtwkdif; bk&m;
onf jyif;xefaom ocifu jyKay;awmfr&l rnf[al om arQmv f ifch sujf zifh owfrw S f
rkew f ikd ;f udk Nird o
f uf wwfMuonf/ xdo k aYkd om bmoma&;t,ltqrsK;d t½d;k rpJrG ad p
apcJo
h nf/ xdaYk emuf wpfyg;trsK;d om;rsm;aexdik &f m *g'&jynf &ef owdjyKMu&rnf/ oif\pdwftxif? r,HkMunfjcif;wkdYjzifh
ü vlESpfOD;xJrS ewfqdk;udk ESifxkwfcJhonf/ bk&m;ocifudk ruefYowfygESifh/
8;11-12 “ta&SUESifh taemuf” onf urÇmajrBuD;\ axmifh
8;5? 6 wyfrSL;onf olESifh ocifa,½ItMum;wGif rme? av;axmifhudk ajymjcif;jzpfonf/ bk&m;ocif\ opöm&Sdaom
oHo,? aiGaMu;? bmompum;? uGm[rI? tcsdef? rdrdvdktyf vlrsm;onf ar&Sd,ESifhtwl pm;aomuf&ef ac:,ljcif;cH&Mu
orQ rdrdü &Sdonf[k cH,ljcif;? wefcdk;tmPm? vlrsKd;tp&Sdonfh rnf (a[&Sm 6;55)/ ar&Sd,<uvmonfhtcgwGif udk,fawmf
tqD;twm;rsm;udk cGifhjyKvdkygu cGifhjyKEdkifonf/ odkYaomf xkd \aumif;BuD;r*Fvmonf wyg;trsKd;om;rsm;twGufvnf;
t&mrsm;&dSae&ef olcGifhrjyKcJhay/ olonf a,½IxHodkY csOf;uyf jzpfvdrfhrnfudk ,k'vlrsKd;wdkY odoifhygonf (a[&Sm 66;12? 19
&mwGif rnfonfht[efYtwm;udkrS cGifhrjyKouJhodkY uREkfyfwdkY udk Munfyh g)/ olwo Ydk nf rdr\d ta&;ESihf yef;wdik u
f o
kd m pdwpf v
JG ef;
vnf;jyKMu&rnf/ rnfonfht&mu oifhudk c&pfawmfESifh a0; aeMuaomaMumihf þowif;pum;onf olwkdYudk tHhMoxddwf
&SifróJc&pf0if 8;13 46
13
wyfrÉ;tm; oifoGm;avmh/ ,HkujnfonfMSifhtnD oifYz]pfap[k rdefhawmfrl./ xdk
cEc]if;wGif ol.i,fom;onf temaRm*guif;I oufomc]if;odkh aRmufav./
20
a,×Èuvnf;? ar]acG;onfar]wGif;RSd./ rdkCf;aumif;uifY usifvnfaomiSuf
onf em;aeRmtRyfRSd./ vlom;rlum;? acgif;csRmrsSrRSd[k rdefhawmfrl./
21
tc]m;aom wynfÙawmfuvnf;? ocif? tu„Mfkyftbudk aRS¸OD;pGmoGm;I o*»¼[f
RaomtcGifhudk ay;awmfrlyg[k avsSmufav./
22
a,×Èuvnf;? igh aemufodkhvdkufavmh/ vlaowdkhonf rdrd vlaowdkhudk o*»¼[fygav
ap[k rdefhawmfrl./
32
oGm;uj[k rdefhawmfrl./ ewfqdk;wdkhonf xGufI 0ufxJodkh0ifoz]ifh 0uftpkRSdorsS
onf tdkifurf;apmufudk w[kefwnf; ay];qif;I aRYaouj./ 33 0ufausmif;aomolwdkh
onfvnf; ay];I r»d¸xJodkh0ify)D;vsSif? ewfqdk;pJGaomolwdkh. taujmif;rSpI z]pfavorsSwdkh
8;34 udk ujm;ay]mujaomf? 34 wr»d¸vHk;vnf; a,×Èudk awGËtHhaomiSg xGufvmuj./ udk,fawmfudk
*
vk 5;8?
w 16;39
awGËr]ifvsSif? rdrdwdkhy]nfu xGufoGm;awmfrlrnftaujmif; awmif;yefuj./*
vufac]aoaomoludk ocifa,×Èusef;rmapc]if;
£39^rm 2;1`12? vk 5;17`26¤
9;1
C
r 4;13 9 xdktcg udk,fawmfonf avSpD;I ul;y]efoz]ifh? rdrdr»d¸odkh aRmufawmfrl./C 2 vufac]
aoI tdyfRmay:rSm wHk;vHk;aeaomolwa,mufudk txHawmfodkh aqmifcJhuj./ a,×È
onf xdkolwdkh.,Hkujnfc]if;udkr]ifvsSif vufac]aoaomoltm;? ighom;rpdk;RdrfMSifh/ oif.
ty]pfudk vGwfapy)D[k rdefhawmfrl./
3
usrf;y_qRmtcsKdhwdkhu? Tolonf bkRm;udk vGefusL;I ay]monf[k xifuj./
4
a,×Èonf xdkolwdkh.pdwfudk odr]ifawmfrlvsSif?i oifwdkhonf tb,faujmifh i]Lpl 9;4
i
r 12;25?
aompdwf RSdujoenf;/ 5 tb,fpum;udk omIay]mvG,foenf;/ oif.ty]pfudk vGwfapy)D vk 6;8? 9;47?
[k ay]mvG,foavm/ oifxI vSrf;oGm;avmh[k ay]mvG,foavm/ 6 vlom;onf ar]u(D; 11;17/
ay:rSm ty]pfv…wfydkifonfudk oifwdkh odapc]if;iSg xavmh/ udk,ftdyfRmudk aqmifI udk,f
tdrfodkh oGm;avmh[k vufac]aoaomoltm; rdefhawmfrl./ 7 xdkolonfvnf; xI rdrdtdrf 9;8
odkh oGm;av./ 8 vltpkta0;wdkhonf r]ifvsSif tHhÓc]if;RSdI? vlwdkhtm; TodkhaomtcGifhudk p
r 5;16?
tyfay;awmfrlaom bkRm;ocif.*kEfawmfudk csD;rGrf;uj.p / w 4;22
9;5? 6 vlwpfOD;tm; “oifhtjypfudk vTwfNyD” [k ajymjcif; vdu k &f ef qH;k jzwfjcif;ü wpfcgwpf&H cufceJ musiaf om a&G;cs,f
onf ydkívG,fulNyD; vufajcaoaeoludk aysmufuif;ay;&ef rIrsm;udk jyK&wwfonf/ c&pfawmf\ aemufawmfodkY vdkufjcif;
tvGecf ufcyJ gonf/ ocifa,½Ionf xko d \
l ajcudk jyefaumif; udk [efYwm;rnfht&mrsm;tm; róJenf;wl ausmcdkif;pGefYypfMu
apjcif;tm;jzifh rdrd\pum;rSefuefaMumif;udk vufawGUjycJh &rnf/
onf/ ocifa,½I\ tjyKtrlu olonf tjypfukd cGiv hf w T Ef ikd f 9;10-13 ocifa,½Ionf róJxH oGm;a&muf vnfywf
½Ho
k mru use;f rmjcif;udk ay;Edik af omwefc;kd vnf; ydik q f idk of nf aomtcg rdrd\*kPfodu©m txdcdkufcH&onf/ róJonf
qdkaompum; rSefuefaMumif;udk jyonf/ pum;ajymjcif;rSm olwpfyg;xHrS vdrfnm tjrwfxkwfaeaomfvnf; udk,fawmf
vG,fulaomfvnf; rdrdtjyKtrljzifh oufaojyEdkifjcif;r&Sdygu onf olUudk awGUaomtcg ajymif;vJay;cJo h nf/ uREyfk wf oYkd nf
uREkfyfwdkY\pum;rsm;wGif tESpfom&uif;rJhaevdrhfrnf/ uREkfyf tjypfxüJ usiv f nfaeaomolrsm;udk a0iS&ef raMumufoifyh g/
wdkYonf bk&m;ocifESifh tjcm;olrsm;udk cspfonf[k qdkaomf bk&m;ocif\owif;pum;onf rnfoludkrqdk ajymif;vJay;
vnf; xkad rwåmudk vufawGUrjyygu uREykf w f Ykd ajymaompum; Ekdifonf/
onf tESpfuif;rJhayvdrfhrnf/ oif\tjyKtrlonf oif ajym 9;11? 12 zm&d&SJwkdYonf a,½Itm; axmifacsmuf qif&ef
aompum;udk rnfrQtwnfjyKaxmufcHay;aeygoenf;/ tNrJ tuGufacsmif;aeMuNyD;? edrfhusaomolrsm;ESifh udk,fawmf
9;9 &Sirf óJonf xkad 'o\ tcGecf t H jzpf a&mrwd\ Yk ceft Y yf aygif;azmfonfukd awGU&aomtcg taumif;qH;k tcGit hf a&;udk
jcif;udk cH&oljzpfonf/ olonf jynfom;rsm;ESifh ukefonfrsm; &NyD[k xifrSwfMuonf/ olwdkYonf vlwdkYtm; ulnDa&;xuf
xHrS tcGeaf umufco H nf/ tcGecf rH sm;tm; olwYdk aumufcaH om rdrdwdkYtm; oefY&Sif;onf[k txifcH&a&;udk ydkípdwf0ifpm;Mu
tcGerf sm;xJrS aumfr&Sicf ,l&ef cGijhf yKaomfvnf;? tcGecf t H rsm; onf/ tm;ay;jcif;xuf tjypfwifa0zefjcif;? vufawGUulnD
pkonf aumufcHoifhonfxuf ydkíaumufcHMuNyD; tusKd; jcif;xuf tjyifyef; av;pm;cH&jcif;udk ydkí vdkvm;Muonf/
tjrwfcHpm;Muonf/ olwdkY\ tjrwfxkwfjcif;ESifh a&mrwdkYudk odkY&mwGif bk&m;ocifonf tjypf&Sdaomol? emusifaeolrsm;
ulnDjcif;wdkYaMumifh ,k'wdkY\rkef;wD;jcif;udk cH&Muonf/ tygt0if vlom;tm;vH;k udk pdw0f ifpm;Ny;D *½kpu kd af wmfro l nf/
9;9 ocifa,½Ionf róJtm; rdrd\wynfhawmftjzpf ac: c&pf,mefbmomonf emrnfBu;D í a&yef;pm;&ef ,SONf yKd iaf om
aomtcg olonf 0ifaiGaumif;aomvkyif ef;udk xm;cJNh y;D xí yGrJ [kwyf g/ ocifa,½I\ pHerlemudk vdu k af vQmufvsuf qif;&J
aemufawmf vdkufav\/ bk&m;ocifonf oifhtm; aemuf csr;f om? tedrt hf jrif?h t,kwt
f vwfra&G; tm;vH;k udk {0Ha*vd
awmfodkY vdkuf&ef odkYr[kwf emcH&ef ac:aomtcg &SifróJ w&m;a0iSMu&rnf/
enf;wl pGefYvTwfjcif;jzifh emcHygovm;/ c&pfawmf\aemufodkY
51 &SifróJc&pf0if 9;12
acs/ topfaomtpjyKjcif;udk vdt k yfayonf/ þowif;pum; odkYyif (8;2? 3 ESifh 8;23 \ 'kwd,rSwfpkudk Munfhyg) a&m*g&Sd
udk vlom;rsKd;qufwdkif; vufcHusifhoHk;aernfjzpfí? tNrJwrf; aom þtrsK;d orD;onf rpifMu,fo[ l k owfrwS jf cif; cH&onf/
opfvGifaeayrnf/ uREkfyfwdkYonf c&pfawmfaemufokdYvdkuf (12)ESpyf wfv;kH þtrsK;d orD;onf olwyg;ESihf xdawGUcGirhf &bJ
aomtcg touf&iS af omyHpk o H pf? vlwt Ykd ay:½Ijrifaomtjrif yHkrSeftoufwmrsKd;jzifh touf&SifcGifhr&acs/ xkdtajctaeudk
opfEiS hf tapcHaomenf;vrf;opfwjYkd zifh touf&iS &f ef jyifqif ocifa,½Iu ajymif;vJay;Ny;D olrtm; use;f rmapcJo h nf/ ESpf
xm;Mu&rnf/ aygif;rsm;pGm rajymif;vJaom tajctae odkYr[kwf rajymif;
9;18 rmukEiS hf vkumwdu Yk þol\emrnfrmS ,m£½kjzpfonf vJaomvlrsm; tay: wpfcgwpf&H uREkfyfwdkY vufavQmh&ef
[k qdkonf (rm 5;22? vk 8;41)/ w&m;Z&yfrSL;jzpfaom aoG;aqmifc&H wwfonf/ rajymif;vJEidk [ f k xif&aomt&mudk
,m£½konf taqmuftOD;udk Munf½h jI cif;? 0wfjyKu;kd uG,jf cif; bk&m;ocifonf ajymif;vJay;EdkifNyD; topfaom&nf&G,f
trIudk BuD;MuyfuGyfuJjcif;? pae? we*FaEGaeYrsm;wGif ausmif; csufESifh arQmfvifhcsufudk ay;Edkifygonf/
zGijhf cif;ponfh tkycf sKyaf &;vkyif ef;rsm;udk wm0ef,&l onf/ Oykof 9;23-26
9;23-26w&m;Z&yfrSL;onf ol\orD; aoaomtcg ocif
aeYwiG f oGeo f ifrnfh &AÁq d &mudv k nf; &SmazG&onf/ w&m;Z&yf a,½Ixo H Ykd vmcJo
h nf/ xkt
d csed o
f nf uln&D eftwGuf aemufus
ESifhywfoufí ydkrdkod&Sdvdkygu rmuk 1;21 &Sd yxrrSwfpkudk oGm;aomtcsdefjzpfonf/ odkYaomf ocifa,½Ionf uav;r
Munfyh g)/ xHodkYoGm;í toufjyef&SifapcJhonf/ uREkfyfwdkY\toufwm
9;20-22 þtrsKd;orD;onf 12 ESpfywfvHk; aoG;oGefem wGif olwpfyg;udk tultnDay;&ef aemufusomG ;onf[k xif&
pGaJ eonf (&moDrrSejf cif;jzpfEikd o f nf)/ rdrt d oufwmü tvGef aom tajctaersm;udk ocifa,½Iu ajymif;vJay;Edik yf gonf/
trif; vdktyfaecsdefrsm;wGif bk&m;ocifudk wdkYxd&ef rSefuef ysufjym;aeaom aygif;oif;qufqHa&;rsm;udk ukoay;EdkifNyD;
onfhenf;vrf;udk pdwfylpGm &SmazG&ef rvdkyg/ þtrsKd;orD; rajymif;vJEdkifatmif pGJuyfaeaomtusifhrsm;rS vGwfajrmuf
uJhodkYyif ,HkMunfjcif;jzifh ½dk;½dk;uav;wdkYxdvdkuf½Hkomjzpfonf/ apEdkifygonf/ cGifhvTwfjcif;udkay;í pdwfwGif temw&jzpfae
udk,fawmfu wkHYjyeftajzay;ygvdrfhrnf/ aom 'Pf&mrsm;udk ukoay;Edkifonf/ oif\tajctaeonf
9;22 bk&m;ocifonf ESpfaygif;rsm;pGm jyóemjzpfaeaom arQmfvifhjcif;uif;rJhaeygu c&pfawmfonf rjzpfEdkifonfht&m
tajctaeudk ajz&Sif;ay;cJhonf/ tElESifh ewfqdk;pGJaomoluJh rsm;udk vkyfay;EkdifaMumif; owd&yg/
&SifróJc&pf0if 9;27 54
9;27 ar&S, d onf 'g0d't f rsK;d tEG,rf S qif;oufvmrnfukd od 9;30 ocifa,½Ionf ol\tema&m*gNird ;f apjcif;udk jyefrajym
xm;aomaMumifh (a[&Sm 9;7) wGif a,½Itm; 'g0d'\ f om;awmf &ef wm;jrpfavh&SdonfrSm rdrdtm; edrdwfvu©PmjyKaomol
[k ac:jcif;onf ar&Sd,tjzpf &nfñTef;í ac:jcif;jzpfonf/ tjzpfom rodapcsiaf omaMumifh jzpfonf/ vlwt Ykd ay: oem;
þbGJUemrudk &SifróJc&pf0ifwGif þae&mü yxrqHk;tBudrf jcif;u½kPmpdwf &Sad omaMumifh use;f rmapjcif;jzpfonf/ od&Yk m
toHk;jyKcJhonf/ ocifa,½Ionf rsufpduef;aomolwdkYtm; wGif tjypfESifh zsm;emaeaom urÇmavmuBuD;twGuf 0dnmOf
rsufpdjrifaprnfhtaMumif; a[&Sm 29;18? 35;5 ESifh 42;7 a&;&m temNidrf;jcif;udkvnf; aqmifMuOf;ay;vdkonf/
wkdYwGif ya&mzufjyKxm;onf/ 9;32 ocifa,½I ajrBu;D ay:wGif &Sad epOfu ewfq;kd rsm; tvGef
9;27-30
9;27-30a,½Ionf rsufpduef;aomolwdkY\ awmif;avQmuf tvkyv f yk yf &kH onf/ ewfq;kd pGjJ cif; tb,faMumifjh zpf&onf? odYk
oHudk csufcsif;tajzray;cJhacs/ olwdkYü ,HkMunfjcif;&Sd? r&Sdod r[kwf tb,foYkd jzpfonfukd uREyfk w f Ydk tNrw
J rf;rodaomfvnf;
&ef apmifhcJhonf/ tultnDvdkaMumif; awmif;cHolwkdif;onf udk,fum,ESihf pdwfydkif;wGif jyóemjzpfaponf/ þudpöwGif
olwdkYtm; bk&m;ocif ulnDrpEdkifaMumif;udk r,HkMunfMuay/ ewfq;kd onf xdo k t
l m; pum;qGUH taponf/ ewfq;kd ESihf ewfq;kd
a,½Ionf olwdkYtm; ,HkMunfjcif;udk tav;ay;&efESifh wdk; pGJjcif;taMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu 8;28 ESifh rm 1;23 &Sd rSwfpk
yGm;ap&ef ar;cGe;f xkwí f apmifch ohJ nf/ bk&m;ocifonf oif\ udk Munfhyg/
qkawmif;csufudk tajzay;&mwGif aESmifhaES;aeygu rsufpd 9;34 tcef;BuD; 9 wGif zm&d&SJwdkYonf ocifa,½Itm; bk&m;
uef;aomolESpfa,mufudk ppfaq;ouJhodkY oifhudk ppfaq; udv k eG uf sL;jcif;? ty,fcv H wl ef;pm;rsm;ESihf aygif;azmfjcif;? bk&m;
aejcif;jzpfEikd o
f nfukd owd&yg/ bk&m;ocifonf oift h m; ulnD w&m; rudik ;f ½diI ;f jcif;ESihf pmwefukd tapcHjcif;ponfh tjypfav;
rpEdkifonfudk oif,HkMunfygovm;/ udk,fawmf\ ulnDrp rsKd;jzifh pGyfpGJMuonf/ ocifa,½Ionf rdrdtm; 0rf;ajrmufpGm
jcif;udk oif trSefwu,fvdkcsifygovm;/ vufco H ifo h rl sm;\ raumif;ajymqdí k jiif;y,fc&H jcif;ukd róJ
9;28 rsufpduef;aom þolrsm;onf pGJpGJjrJjrJ awmif;avQmuf u azmfjycJhonf/ zm&d&SJwkdYu tb,faMumifh þodkY pGyfpGJMu
Muonf/ olwdkYonf ocifa,½Iaexkdifaom tdrfodkY oGm; oenf;/ (1) ocifa,½Ionf olw\ Ykd bmoma&;tcGit hf mPm
aumif;oGm;vdrfhrnf/ ocifa,½I olwdkYtm; ay;aysmufEdkif udk ausmfvGefcJhonf/ (2) vlwdkYtay:wGif olwdkY\ xdef;csKyfrI
aMumif;udk olwkdYodMuNyD;? ukd,fawmfhtm; &SmrawGUap&ef [efY udk a,½Iu avQmyh g;apcJo h nf/ (3) olwYkd tjrwfwEd;k xm;aom
wm;aomt&mwpfckudkrQ tcGifhray;Muacs/ ¤if;onf ppfrSef ,HkMunfcsufrsm;udk pdefac:cJhonf/ (4) olwdkY\ rrSefuefaom
aom,HkMunfjcif; tvkyfvkyfjcif;jzpfonf/ a,½Ionf oif\ pdwf&if;oabmxm;udk xif&Sm;pGm azmfxkwfjycJhonf/
vdktyfcsuftm;vHk;twGuf tajzjzpfaMumif; ,HkMunfygu 9;34 zm&d&SJwkdYu ar;cGef;xkwfvsuf ocifa,½Itm; cGJjcm;
udk,fawmhftm; wdkYxd&mwGif rnfonfht&m odkYr[kwf rnfol avhvmaqG;aEG;aeMucsed w f iG f olwaYkd &SUarSmufüyif vlrsm;onf
\[efYwm;rIudkrQ tcGifhray;ygESifh/ usef;rmjcif;&&Sdvsuf toufwmajymif;vJMuonf/ olwkYd
55 &SifróJc&pf0if 10;3
11
rnfonfr»d¸ rnfonfRGmodkh 0ifvsSif? xdkr»d¸RGmY tb,frnfaomolonf xdkufwef
oenf;[k ar;r]ef;I? xdkr»d¸ RGmrS rxGufroGm;rSDwdkifatmif xdkol.tdrfwGif aeujavmh/ 12 tdrf
odkh0ifaomtcg r*FvmRSdygapaom[k MÈwfqufc]if;udk y_ujavmh/ 13 xdktdrfonf xdkufwef
vsSif oifwdkhr+Gufaomr*Fvm aRmufapownf;/ rxdkufwefvsSif oifwdkhxHodkh y]efvmap
10;14
i
w 13;51
ownf;/ 14 tujifolonf oifwdkhudk vufrcH? oifwdkh.pum;udk em;raxmifbJae./ xdk
10;15 olaeaomtdrfrS4if;? r»d¸rS4if; xGufoGm;pOf? oifwdkh.ac]b0g;rS ar]rÈefudk cgvdkufujavmhi/
p 15
r 11;22? 24 igtrSefqdkonfum;? wRm;qHk;z]wfaomaehY xdkr»d¸onf aom'Hkr»d¸MSifh a*garmRr»d¸xuf
10;16
q omI cHRvwHh/p 16 awmacG;pkxJodkh odk;wdkhudk apv…wfouJhodkh oifwdkhudk ig apv…wf./q
vk 10;3
xdkaujmifh oifwdkhonf ar+GuJhodkh vdr^mvsuf? csKd;iSufuJhodkh tqdyfuif;vsufRSdujavmh/
10;14 tu,fí NrdKU (odkY) tdrfwpftdrfu olwkdYtm; vufrcH tvdrm® ESihf jynfph MkH u&rnf/ uREyfk w f o Ykd nf olwpfyg;toH;k csjcif;
vQif rdrdajcz0g;ü uyfaeaomzkefrIeYfudk cgcs&rnf[k wynfh cH&olrsm; rjzpfoifhovdk olwyg;udk vSnfhpm;í 'ku©ay;aom
awmfwdkYtm; tb,faMumifhajymoenf;/ wpfyg;trsKd;om;rsm; olrsm;vnf; rjzpfoifyh g/ uREyfk w f oYkd nf bk&m;ocif\trIawmf
aexkid af om NrKd Ursm;rS xGucf mG onft h cgwGif bmoma&;udik ;f ½diI ;f udkNyD;pD;atmif aqmif&GufEdkif&eftwGuf ÓPfynmESifh tm;
aom ,k'vlrsKd;rsm;onf wyg;trsKd;om;rsm;\ xHk;pHESifh rywf enf;csufudk bufrQpGm odem;vnf&rnf/
oufaMumif;udk jyoonft h aejzifh ajcz0g;rS zkerf eI uYf kd cgcsavh 10;17? 18 aemifwGif wynfhawmfrsm;onf jyify (tpdk;&?
&SMd uonf/ tu,fí wynhaf wmfrsm;onf ,k'NrKd U&Gmrsm;rS xGuf w&m;½H;k )rSomrubJ twGi;f rS (rdwaf qGrsm;ESirhf o d m;pk10;21)
cGmpOf ajcz0g;rSzkefrIefYudk cgcsygu olwdkY\ ar&Sd,udk vufrcH vmaom tcuftcJ'ku©rsm;udk cH&Muonf (w 5;40? 12;1-
aom,k'rsm;ESihf rqufqaH Mumif;udk jyoonf/ þtjyKtrlu 3)/ bk&m;ociftwGuf touf&iS &f mwGif n§O;f yrf;EdyS pf ufrrI sm;
vlwdkYtm; olwdkY\ a&G;cs,frIrSm;,Gif;aMumif;? c&pfawmfudk ESihf MuHK&wwfaomfvnf; u,fwifjcif;owif;aumif;udk a0iS
a&G;cs,f&ef tcGifhtvrf;udk aemif wpfcsdefwGif &csifrS &awmh &ef tcGifhtvrf;&&Sdygonf/ n§Of;yrf;ESdyfpufjcif; cH&csdefwGif
rnfjzpfaMumif;udk jyo&efjzpfonf/ bk&m;ocifxHrS vmaom ocifa,½Ionf avmuudk atmifEkdifcJhaomaMumifh uREkfyfwdkY
oGefoifcsufudk oif vufcHwwfygovm;/ 0dnmOfawmf\ ,HkMunfpdwfcsEdkifygonf (a,m 16;33)/ tqHk;wdkifatmif
EdI;aqmfrIudk vspfvsL½Iygu aemufwpfBudrf tcGifhta&;&csifrS wnfMunfaomolonf u,fwifjcif;&vdrfhrnf (10;22)/
&awmhrnf/ 10;19? 20 ocifa,½Ionf wynfhawmfwdkYtm; {0Ha*vd
10;15 aom'HkESifh a*garm&NrdKUrsm;onf olwkYd\'kp½dkufrsm; a[mMum;jcif;aMumifh zrf;qD;jcif; cH&onft h cgwGif rdru
d ,
kd uf kd
aMumifh aumif;uifrSrD;usí zsufqD;jcif; cH&onf (u 19;24? ckcHumuG,f&eftwGuf rnfodkY ajymqdk&rnfudk pdwfylp&m rvdk
25)/ {0Ha*vdw&m;udk Mum;í jiif;y,folrsm;onf {0Ha*vd aMumif; bk&m;ocif\ 0dnmOfawmfu olwdkYtm;jzifh ajymrnf
w&m;udk wpfBudrfrQ Mum;zl;jcif;r&SdbJ zsufqD;jcif;cH&aom xdk jzpfaMumif; ajymjycJhonf/ þuwdawmfonf w 4;8-14 ESifh
NrdKUrsm;&Sd t"r®vlrsm;xuf tajctaeqdk;vdrfhrnf/ tjcm;ae&mwdkYwGif jynfhpHkcJhonf/ tcsKdUwkdYu {0Ha*vdw&m;
10;16 zm&d&w JS \
Ykd qefu
Y siq f ;D wm;rIonf qk;d oGr;f aom0Hyak vG a[majymzdt Yk wGuf jyifqif&efrvdak Mumif;? bk&m;ocifu t&m
rsm;ESiw hf o l nf/ wynfah wmfwo Ykd nf tuG,t f um&&eftwGuf cyford ;f udk wm0ef,rl nfjzpfaMumif; vGrJ mS ;pGm t"dymÜ ,faumuf
olwkYd\okd;xdef;BuD;udk Munfh&ef arQmfvifhcsufwpfckom&dSonf/ Muonf/ uREyfk w f o Ydk nf pOf;pm;qifjcifvsuf rdrad jymrnfph um;
uREyfk wf o Ykd nfvnf; ¤if;ESiq hf ifwal om Murf;wrf;onfh tawGU udk *½kwpdkufjyifqif&rnf[k usrf;pmu oGefoifxm;onf
tMuHKrsKd; MuHKawGU&Edkifygonf/ wynfhawmfrsm; enf;wl uREkfyf (aum 4;6)/ ocifa,½Iu jyifqifjcif;rjyK&ef ajymjcif;r[kwf
wdo Yk nf aMumufwwfaompdwo f abmr&Sbd J tuif;yg;í ynm bJ pdk;&drfjcif;r&Sd&ef ajymjcif;omjzpfonf/
&SifróJc&pf0if 10;21 58
21
xdktcg nDtpfudkcsif; wa,mufudk wa,muf aoapc]if;iSg tyfujvdrfhrnf/ tb 10;21
ps
rd 7;6
onfvnf; om;udk tyfvdrfhrnf/ om;orD;wdkhonfvnf; rdbudk Refbufy_Ips aoap
ujvdrfhrnf/ 22 vltaygif;wdkhonfvnf; ig.emraujmifh oifwdkhudk rkef;ujvdrfhrnf/ tujif
olonf tqHk;wdkifatmif wnfujnf./ xdkolonf u,fwifc]if;odkh aRmufvdrfhrnf/ 23 wr»d¸
Y oifwdkhudk nÇOf;qJvsSif wr»d¸odkh ay];ujavmh/ igtrSefqdkonfum;? $oaRvr»d¸RGmRSdorsS
wdkhudk oifwdkhvSnfÙvnfI rukefrSD vlom;onfu=Gvmvdrfhrnf/
24
wynfÙonf qRmxufrom/ u„efonf ocifxufrom/n 25 wynfÙonf qRm 10;24
n
uJhodkh4if;? u„efonf ocifuJhodkh4if; z]pfvsSif oifhavmufay./ tdrfRSifudk aAvaZAkv # a,m 13;16
10;25
[k ac:a0:ujvsSif? tdrfoltdrfom;wdkhudk omIac:a0:ujvdrfhrnf/ #
rm 3;22
26
xdkaujmifh olwdkhudk raujmufujMSifh/ zHk;xm;vsufRSdorsSaomtRmwdkhonf yGifhvdrfh
rnf/ qdwfuG,fRmY RSdorsSwdkhonfvnf; xifRSm;vdrfhrnf/X 27 arSmifrdkufY oifwdkhtm; ig 10;26
X
rm 4;22?
ay]maomtRmrsm;udk oifwdkhonf tvif;Y ujm;ay]mujavmh/ oifwdkhem;tyg;Y ay]mI vk 8;17
ujm;aomtRmrsm;udk tdrr f ;kd ay:rSm [pfaujmu l / 28 wenf;um;? ud,
f aj vmh[k rdehf awmfr. k c
f M>m
udkom owfI pdwf0dnmOfudk rowfMdkifaom olwdkhudk raujmufujMSifh/ udk,fcM>mMSifh pdwf 10;28
!
a[A]J 10;31
0dnmOfudk iRJYzsufqD;Mdkifaomoludk omI aujmufujavmh/!
10;30 29
pmiSufMSpfaumifudk t\Rd wy]m;tbdk;MSifh 0,fRonfr[kwfavm/ oifwdkhtbtcGifh
%
vk 21;18?
w 27;35
rRSv f aumifrsS ar]ohkdrusR/ 30 oifwhkdqy
d sSif xdpk miSuw H ifonfvnf; tuketf pif aRwGuv f suf
% 31
RSd./ xdkaujmifh raujmufujMSifh/ oifwdkhonf pmiSuftrsm;wdkhxuf omIr]wfuj./
10;32 32
tujifolonf vlwdkhaRS¸rSm ighudk 0efcHtHh?E aumif;uifbHkYRSdaom ig.crnf;awmf
E
aRm 10;9
aRS¸rSm xdkoludk ig 0efcHrnf/ 33 t ujifolonf vlwdkhaRS¸rSm ighudki]if;y,ftHh? aumif;uifbHk
YRSdaom ig.crnf;awmfaRS¸rSmxdkoludkigi]if;y,frnf/
34
ar] ay:odkh i)drfoufc]if;udk apv…wftHhaomiSg ig vm onf [k rxifujMSifh/ i)drf ouf
10;36
c]if;udk apv…wftHhaomiSg igvmonf r[kwf/ xm;udk apv…wfthHaomiSg ig vmownf;/
35
w
rd 7;6 tbMSihf om;? trdMSifh orD;? a,mu†rMSifh ac„;r tcsif;csif; uJGy]m;apc]if;iSg igvm
ownf;/ 36 udk,ftdrfol tdrfom;wdkhonfvnf; udk,fRefol z]pfujvdrfhrnf/ w
10;37 37
tujifolonf ighudk cspfonfxuf rdbudk omIcspf.? xdkolonf igMSihfrxdkuf
x
vk 14;26
rwef tujifolonf ighudkcspfonfxuf om;orD;udk omIcspf./ xdkolonf igMSifh rxdkuf
rwef/x 38 tujifolonf rdrdvuf0g;uyfwdkifudk xrf;I ighaemufodkh rvdkuf? xdkolonf
10;39 igMSifhrxkdufrwef/ 39 rdrdtoufudk awGËaomolonf touf×HÈ;vdrfhrnf/ ighaujmihfrdrd
'
a,m 12;25
touf×HÈ;aomolrlum; toufudk awGËvdrfhrnf/'
10;29-31 a,½Iu bk&m;ocifonf pmiSuu f av;rsm;ü jzpf ajym&mwGif ocifa,½Ionf rdbpum;udk em;raxmif&efESifh
orQudk odawmfrlonf[k ajymonf/ oifonf xkdpmiSufrsm; tdrw f iG ;f jyóemjzpf&ef tm;ay;jcif;rsK;d r[kwaf y/ xko d rYkd [kwf
xuf ydkíwefzdk;BuD;ygonf/ xdkaMumifh bk&m;ocifonf oifh bJ ud, k af wmftwlyg&Sjd cif;u qH;k jzwfcsuu f kd csapaMumif;jyo
ud, k pf m;taocH&ef rdr\ d wyg;wnf;aomom;awmfukd apvTwf jcif;omjzpfonf/ tcsKdUwdkYonf c&pfawmfaemufodkY vdkufNyD;
cJhonf (a,m 3;16)/ bk&m;ocifonf oifhtm; tvGefwefzkd; tcsKdUwdkYonf rvdkufaomaMumifh y#dyu©jzpf&jcif;onf a&Smif
xm;aomaMumifh Ncrd ;f ajcmufrEI iS hf cufcaJ om ppfaMumrIrsm;udk vTJr&bJ ay:vmrnfomjzpfonf/ uREkfyfwdkYonf rdrdwdkY
aMumufp&mrvdkay/ xdkt&mrsm;onf bk&m;ocif\arwåm um;wdik u f o
kd mxrf;í aemufawmfoYkd vdu k af omtcg uREyfk w f Ykd
awmfukd rvIy&f mS ;Edik o f vdk oift
h xJüused ;f 0yfaom 0dnmOfawmf \wefz;dk xm;yH?k tusipfh m&dw?å yef;wdik Ef iS hf &nf&, G cf surf sm;onf
udkvnf; rz,f&Sm;Edkifay/ tjcm;olrsm;ESifhrwlaomaMumifh tjcm;olrsm;ESifh uGJuGmoGm;
od&Yk mwGif bk&m;ocifonf oif\tcuftcJjyóemrsm; &onf/ rdom;pkudk vspfvsLr½IygESifh/ odkY&mwGif bk&m;ocif
tm;vHk;udk z,f&Sm;ypfvdkufrnf[k rqdkvdkyg/ (10;16 udk Munfh tay: qufuyft f yfEjHS cif;onf olwxYkd uf ydt k a&;Bu;D aMumif;
yg)/ wefzdk;udk trSefwu,fppfaq;jcif;rSm aeYpOftoufwmü udk owd&yg/ bk&m;ocifudkom t"duOD;pm;ay;&rnf/
&ifqdkif&aom yifyef;EGrf;e,fjcif;? ,dk,Gif;jcif;ESifh EdSyfpufjcif; 10;37 c&pfawmfonf uREkfyfwdkYtm; þb0wGif oufawmifh
rsm;ü rnfrQ aumif;rGefpGm&yfwnfEkdifoenf;qdkaom tcsuf oufwm&Sjd cif;ESihf Nird ;f csr;f aomtoufwmud&k jcif;xuf jrifrh m;
yifjzpfonf/ tcuftcJjyóem&Sad omfvnf; c&pfawmftwGuf aomtrIukd xrf;aqmif&ef ac:awmfro l nf/ rdom;pkukd csp&f ef
&yfwnfaomolrsm;onf a&&SnfwnfwHhaom wefzdk;&Sdolrsm; bk&m;ocif ynwfaomfvnf; þarwåmonfyif rdrdtusKd;
jzpfMuNyD; BuD;rm;aomqkvmbfrsm;udk &&SdMuvdrfhrnf (5;11- ud&k mS um bk&m;ocif\tapudk rcH&ef (od)Yk trIawmfraqmif
12 udk Munfhyg)/ &ef qifajcay;p&mtaMumif;jzpfwwfonf/
10;34 ocifa,½Ionf tay:,Hoifhjrwfa&;twGuf BuD;rm; 10;38 rdrd\um;wdkifudk xrf;í aemufawmfodkY vdkufjcif;qdk
euf½Idif;aomuGmjcm;csufudk tavQmhay;um n§dEdIif;aom onfrSm vlod&SifMum; udk,fawmfESifh xyfwljyKjcif;? qefYusif
Nird ;f csr;f a&;udak y;&ef <uvmjcif;r[kwaf y/ c&pfawmf\ aemuf qD;wm;rI cHpm;jcif;? udk,fawmftwGuf qif;&J'ku©cHí taocH
odkYvdkuf&ef a&G;cs,folrsm;ESifh aemufawmfodkY rvdkufaomol &ef qufuyftyfESHxm;jcif;wdkY yg0ifonf/
rsm;tMum;wGif y#dyu©ESifh oabmxm;uGJvGJrIrsm; tNrJwnf&Sd 10;39 þusrf;ydk'fonf or®mw&m;wpfckwnf;\ taumif;
aevdrfhrnf/ odkY&mwGif y#dyu©tm;vHk; ajyvnfoGm;rnfhaeYudk zufESifh tqdk;zuftajctaeudk az:jyonf/ þb0udk wG,f
oifMunfharQmfEdkifygonf/ ocifa,½Ionf &efNidrf;apaom wmaejcif;jzifh þavmuESifh aemifvmvwHhaom b0wGif
oljzpfaMumif;udk ydkrdkodvdkygu a[&Sm 9;6? r 5;9 ESifh a,m c&pfawmfxHrS taumif;qHk;t&mudk r&&Sdap&ef [efYwm;
14;27 udk Munfhyg/ aeonf/ þb0wGif &&Sdrnfhqkv'fudk (tm;vyfjcif;? wefcdk;
10;34-39 c&pf,meftjzpf qufuyftyfESHrIonf rdwfaqG tmPm? emrnfausmfMum;jcif;? aiGaMu;ü vHkjcHKrI&Sdjcif;) ydkrdk
rsm;? cspf&olrsm;ESifh uGJuGmaumif; uGJuGmapEdkifygonf/ þodkY cspfjrwfEdk;ygu uREkfyfwkdYtoufwmü bmrSr&SdbJ vpf[mae
&SifróJc&pf0if 10;40 60
40
oifwdkhudk vufcHaomolonf ighudkvufcH./" ighudk vufcHaomolonf ighudk 10;40
"
*v 4;14
apv…wfawmfrlaomoludk vufcH./e 41 yaRmzuf.rsufMSmudk axmufI? yaRmzufudk e
vk 9;48?
vufcHaomolonf yaRmzuf.tusKd;udk cHRvwHh/ az]mifhrwfaomol.rsufMSmudk axmuf a,m 12;44
I? az]mifhrwfaomoludk vufcHaomolonf az]mifhrwfaomol.tusKd;udk cHRvwHh/ 10;42
y
42 r 25;40?
tujifolonf wynfÙawmf.rsufMSmudkaxmufI Toli,fwpHkwa,muftm; aRwcGuf a[A]J 6;10
udkrsS ay;./ xdkolonf tusKd;udkrRbJ raeRm? igtrSefqdkonf[k rSmxm;awmfrl./y
4/ EdkifiHawmftaMumif; ocifa,½I\oGefoifjcif;
a,m[ef oHo,udk ocifa,×È ay]aysmufapc]if;
£70^vk 7;18`35¤
jcif;udk ydrk akd wGUjrif&vdrrhf nf/ þb0udk aysmaf rGUcHpm;&eftwGuf a,m[eftaMumif;udk &Sifa,m[efc&pf0if tcef;BuD; 1wGif
taumif;qHk;enf; vrf;rSm ajrBuD;ay:&Sd qkvmbfudk avmb awGU&onf/
wBuD; zrf;,ljcif;rjyKbJ c&pfawmfaemufodkY vGwfvyfpGm vdkuf 11;4-6 a,m[efonf axmifxJü &SdaecsdefwGif ocifa,½I
jcif;yifjzpfonf/ xdkodkYjyKaomtm;jzifh xm0&toufudk tarG ar&Sd,trSefwu,f[kwfr[kwf oHo,0ifvmcJhonf/ a,m
cH&NyD; c&pfawmfaemufodkY vdkufjcif;aMumifh&&Sdonfh tusKd; [ef\ &nf&G,fcsufrSm vlwdkYonf <uvmrnfh ar&Sd,twGuf
aus;Zl;rsm;udk cHpm;&vdrfhrnf/ jyifqif&efjzpfNyD; (3;3)? ocifa,½Ionf ar&Sd,trSefjzpfygu
10;42 uREyfk w f Ykd olwpfyg;tay: qufqyH u kH kd Munfjch if;tm;jzifh vlwdkY\ESvHk;om;udk jyifqifay;&ef w&m;a[maeaom a,m
bk&m;ociftm; uREkfyfwdkY rnfrQcspfaMumif;udk wdkif;wmEdkifyg [efonf tb,faMumifh axmifxJodkY a&mufae&ygoenf;/
onf/ ocifa,½Iajymjyonfh a&iwfaeaom uav;i,fwpf ocifa,½Ionf rsufpduef;aomoludk jrifapjcif;? ajc
a,muftm; a&at;wpfcGufwdkufjcif;Oyrmonf twåuif; rpGr;f aomolEiS hf em;rMum;aomolwu Ydk kd use;f rmapjcif;? Elemudk
aom tapcHjcif;\yHkpHwpfckjzpfonf/ uav;i,fwpfOD;onf aysmufuif;apjcif;? aoaomoludk xajrmufapjcif;? qif;&J
jyefvnfaus;Zl;rjyKwwfao;ovdk aus;Zl;jyKrnfr[kwfay/ om;wdt Yk m; 0rf;ajrmufp&mowif;udk a[majymjcif;paom rdrd
bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY jyKaomaumif;rIwdkif;ESifh rjyKaom jyKaomtrIrsm;udk ñTejf yjcif;tm;jzifh a,m[ef\oHo,pdwu f kd
t&mrsm;tm;vHk;udk udk,fwkdifcHpm;&olwpfOD;uJhodkY *½kjyKawmf tajzay;cJhonf/ rsm;pGmaom oufaorsm;u ocifa,½I
rlonf/ ,aeY oift h aejzifh olwpfyg;tay:wGif ud, k u f sK;d rzuf rnfoljzpfaMumif;udk xif&Sm;pGm jyoaeonf/ oif\u,fwif
bJ wpfpHkwpfck jyKvkyfay;Edkifygovm;/ tjcm;rnfolurQ jcif;? oif\tjypfrsm;udk cGifhvTwfjcif; (odkY) oifhtoufwmü
rjrifaomfvnf; bk&m;ocif odjrifawmfrlonf/ bk&m;ociftvkyfvkyfjcif;wdkYudk wpfcgwpf&H oHo,0ifrdygu
11;2? 3 a,m[efonf a[½k'f\ zrf;qD;axmifcsjcif;udk cH& or®musr;f pmxJrS oufaoESihf oift h oufwm\ ajymif;vJru I kd
onf/ a[½k'o f nf rdrnd \ D r,m;udk odr;f ,laomaMumifh a,m Munfhyg/ oHo,0ifaomtcgwGif c&pfawmfudk ausmrcdkif;bJ
[efu xkdtjzpfudk vlod&SifMum; tjypfwifcJhonf (14;3-5)/ xHawmfodkY oGm;yg/
61 &SifróJc&pf0if 11;19
11;21-24 wk½Nk rKd U? Zd'ek Nf rKd UESihf aom'HNk rKd Ursm;onf qd;k npfaom ynm&Sdaomoljzpfoavm (odkY) bk&m;ocifwpfyg; wnf;üom
'kp½dkufrsm;aMumifh emrnfqdk;xGufaeaom a&S;a[mif;NrdKUBuD; tajztm;vHk; &Sdonf[k odvsuf? uav;oli,fwpfOD;\
rsm;jzpfonf (u 18;19? a,Z 27;28)/ xdkNrdKUwdkYonf t"r® ,HkMunfjcif;rsKd;jzifh or®mw&m;udk &SmazGygoavm/
trIrsm;aMumifh bk&m;ocif\zsufqD;jcif;udk cH&Muonf/ 11;27 "r®a[mif;usrf;wGif oduRrf;onf[k ajymaomtcg
AufZ'J ? acg&mZdeNf rKd UESihf uay&aemifNrKd Uom;wdo Yk nf ocifa,½I todw&m;oufoufomru &if;ESD;aomqufqHa&;&SdaMumif;
udk OD;pGmjrifawGUMum;em&aomfvnf;? acgif;rmpGmESifh rdrdwdkY udk qdvk o
kd nf/ crnf;awmfb&k m;ESihf om;awmfb&k m; rdwo f [m
tjypfrsm;udk aemifwr&bJ udk,fawmhftm; r,HkMunfMuacs/ ,zGJUjcif;onf olwdkYqufqHa&;\ t"dutcsuftjcmyifjzpf
ocifa,½Iu tqdk;oGrf;qHk;NrdKUtcsKdUwdkYonf rdrdtm; jrifawGU onf/ vlwpfOD; bk&m;ocifudkoduRrf;vdkygu om;awmf a&G;
cJh&ygu olwdkY aemifw&Muvdrfhrnf[k qdkonf/ AufZJ'? cs,faomoltm; bk&m;ocifonf rdrdudk,fudk zGifhjyayvdrfh
acg&mZdefESifh uay&aemifNrdKUwdkYonf a,½Iudk jrif&aomfvnf; rnf/ ocifa,½Ionf bk&m;ocif rnfoljzpfaMumif; ol\
r,HMk unfMuaomaMumifh olwo Ydk nf a,½Itm;rjrif&cJMh uonfh or®mw&m;ESihf bk&m;ociftm; rnfoo Ykd u
d Rr;f Ekid af Mumif;wdu
Yk kd
qd;k npfaomNrKd Ursm;xuf omíBu;D aomtjypf'Pfukd cHpm;&Mu uREkfyfwdkYtm; &Sif;vif;pGm zGifhjycJhaomaMumifh uREkfyfwdkYonf
vdrfhrnf/ xkdenf;wlpGmyif vrf;axmifhwkdif;ü toif;awmf tvGefBuD;rm;aomtcGifhxl;udk cHpm;&&SdMuonf/
&SdNyD;? tdrfwdkif;ü usrf;pmtkyf&Sdaom wdkif;EdkifiHESifh NrdKUrsm;onf 11;28-30 xrf;yd;k qdo k nfrmS EGm;ay:wifxm;&aom av;vH
aemifw&í r,HMk unfygu w&m;pD&ifaomaeYwiG f qifajcay; onfo h pfom;jzpfonf/ EGm;rsm;qG, J &l rnfh ypön;f ESihf xkx d rf;yd;k
p&m tvsif;r&Sdygacs/ udk qufo, G x
f m;onf/ vlwpfO;D onf (1) tjypf? (2) bmom
11;25 ocifa,½Ionf rdrd\qkawmif;csufwGif vlESpfrsKd;ESpf a&; acgif;aqmifrsm;\ vGefuJaom awmif;qdkrI (23;4? w
pm;udk azmfjycJo h nf/ rdr\ d todynmaMumifh armufrmaeaom 15;10)? (3)zdESdyfjcif;ESifh n§Of;yrf;ESdyfpufjcif;?(odkY) (4) bk&m;
ynm&Srd sm;ESihf EIwu f ywfawmf\or®mw&m;udk ESrd chf spmG jzifh zGihf ocifukd &SmazG&mwGif armyef;EGrf;e,fjcif;ponfh av;vHaom
[vufcaH om uav;oli,frsm;jzpfMuonf/ oift h jrifü oif 0efxkyfrsm;udk o,faqmifae&zG,f&Sdygonf/
63 &SifróJc&pf0if 12;8
rvmapvdak omaMumifjh zpfonf/ xko d vYdk mMuygu ol\oGeo f if 12;24 zm&d&SJwdkYonf ocifa,½Itm; ewfqdk;rif;ESifh aygif;
a[majymjcif;vkyfief;udk t[efYtwm;jzpfapí ajrBuD;ay:&Sd azmfoltjzpf pGyfpGJNyD;jzpfonf (9;34)/ pdwfvIyf&Sm;vsuf jiif;ckH
EdkifiHawmfESifhywfoufonfh arQmfvifhcsufrsm; ay:vmEdkifyg jcif;tm;jzifh ud,k af wmf\vkyaf qmifcsuu f kd t,Ht
k Munfuif;rJh
onf/ odkYaomf ocifa,½I edrdwfvu©PmjyKaomowif;onf atmif BuKd ;pm;Muonf/ a,½Ionf bk&m;ocifxrH v S maMumif;
t&yf&yfoYkd ysUH ESo YH mG ;Ny;D vlajrmufjrm;pGmwdo Yk nf ud, k w
f ikd u
f , kd f olwdkY r,HkMu/ udk,fawmfonf pmwefESifh aygif;azmfol jzpf
us vma&mufMunfh½IMuonf/ onf[k ajymqdkMu\/ olwYdk\ jiif;cHkcsufrSm rdkufrJvSaMumif;
12;17-21 vlwo Ykd nf ar&d,S tm;&Sib f &k ifjzpfrnf[k arQmv f ifh ocifa,½Iu vG,fulpGmyif axmufjycJhonf/
cJhMuonf/ a[&Sm, 42;1-4 yg ya&mzufjyKcsufu ar&Sd, 12;25 vlUZmwduckd , H cl sed w
f iG f ocifa,½Ionf rdr\ d obm0
onf &Sifbk&iftrSefjzpfaMumif; azmfjyaeaomfvnf; El;nHhodrf xuf vGefuJaomtpGrf;owdåudk vHk;0csefxm;cJhonf/ odkYaomf
arGUí vlrsKd;wumwdkYtm; w&m;rQwpGm tkyfpdk;rnfh &Sifbk&if vlwdkY\ obm0udk av;eufpGm jrifEdkifaom tajrmftjrif
rsKd;jzpfaMumif;udk azmfjyxm;onf/ a,½Ivufxuf&Sd vlxk &dScJhonf/ udk,fawmf\ ydkif;jcm;Edkifaom tpGrf;u bmoma&;
Mu;D uJoh Ykd uREyfk w
f o Ydk nfvnf; c&pfawmfukd &Sib f &k ifwpfyg;tjzpf acgif;aqmifrsm; udk,fawmfhtm; axmifacsmufqif&ef BuKd;yrf;
tkyfpkd;apvsuf uREkfyfwdkYtoufwmrsm;ü jrifawGUEdkifaomBuD; jcif;udk &yfwefaY pcJoh nf/ &Sijf yefxajrmufaom c&pfawmfonf
rm;onfhatmifjrifrIrsm;ukd ,laqmifay;apvdkMuvdrfhrnf/ odkY uREkfyfwdkY\pdwful;tm;vHk;udk odawmfrlonf/ þodkYodaom
aomf c&pfawmf\vkyaf qmifcsuo f nf wdwq f wd pf mG vkyaf qmif aMumifh uREyfk w
f oYkd nf ud, k af wmft h m; pum;ajymonft h cg rnf
jcif;jzpfwwfNy;D uREyfk w f Ykd tvk&d adS omtcsed u f mvwGirf [kwb f J onfht&mudk ajymvdkaMumif; odawmfrlí uREfkyfwdkYtzdkY pdwf
ukd,fawmfowfrSwfxm;aom tcsdeftcgüom jzpfysufwwf oufom&m&ayonf/ uREkfyfwdkY\ twåqefaompdwfoabm
ayonf/ rsm;udkvnf; odNyD;? udk,fawmhfa&SUü zHk;uG,fxm;í r&aom
aMumifh þtcsufonf aMumuf&GHUzG,fvnf;aumif;ayonf/
&SifróJc&pf0if 12;26 66
26
pmwefonfvnf; pmwefudk MSifxkwfonfrSefvsSif? olonf rdrdMSifhuJGy]m;./ ol.MdkifiH
12;27
onf tb,fodkhwnfMdkifrnfenf;/ 27 igonf aAvaZAkvudk trSDy_I ewfqdk;wdkhudk MSifxkwf A
w 19;13
onf rSefvsSif? oifwdkh. om;wdkhA onf tb,foludk trSDy_I MSifxkwf ujoenf;/ xdkaujmifh
olwdkhonf oifwdkËtm; wRm;pDRifaomol z]pfujvdrfhrnf/ 28 igonf bkRm;ocif.0dnmOf
awmfudk trSDy_I ewfqdk;wdkhudk MSifxkwfonfrSefvsSif? tu,fpifppf oifwdkhY bkRm;ocif.
MdkifiHawmfwnfcsdef aRmufavy)D/
29
olRJudk aRS¸OD;pGm rcsnfraMSmifvsSif? tb,folonf olRJtdrfodkh0ifI ol.OpPmudk
vk,lMdkiftHhenf;/ olRJudk csnfaMSmify)D;rS ol.tdrfudk vk,lMdkif./
30
ighbufY raeaomolonf ighRefbufz]pf./ igMSifhtwl rpkrodrf;aomolonf 12;31
b
u(Jz]efhaomolz]pf./ 31 xdkaujmifh igqdkonfum;? y]pfrSm;aomty]pf? bkRm;udk uJhRJ¸aomty]pf vk 12;10
trsKd;rsKd;wdkhMSifh vGwfapc]if;tcGifhudk vlwdkhonf RMdkifuj./ 0dnmOfawmfudk uJhRJ¸aomty]pf
MSifh vGwfapc]if;tcGifhudk vlwdkhonf rRMdkifuj/b 32 vlom;udk MÈwfz]ifhy]pfrSm;aomol.
ty]pfudkvnf; v…wfMdkif./ oefhRSif;aom0dnmOfawmfudk MÈwfz]ifhy]pfrSm;aomol. ty]pfudk
,ckb0 aemifb0Y rv…wfMdkif/
33
12;33
toD;tm;z]ifhtyif.oabm xifRSm;onfz]pfI? toD;aumif;vsSif tyifaumif;onf r
r 7;16? 17
[k qdkujavmh/ toD;raumif;vsSif tyifraumif;[k qdkujavmh/r 34 tcsif;ar+Gqdk;trsKd;wdkh?, 12;34
,
oifwdkhonf tqdk;z]pfvsuf aumif;aompum;udk tb,fodkhay]mMdkifrnfenf;/ pdwfMSvHk; r 3;7? 23;33
u
vk 6;45
ty]nfÙRSdonftwdkif; MÈwfr+Gufwwf./u 35 aumif;aomolonf aumif;aompdwfMSvHk;
bE@mwdkufxJu aumif;aomtRmwdkhudk xkwfabmfwwf./ raumif;aomolonf
raumif;aombE@mwdkufxJu raumif;aomtRmwdkhudk xkwfabmfwwf./ 36 igqdkonf
um;? vlwdkhonf tusKd;rJhaompum;udk ay]morsStwGuf? wRm;qHk;z]wfaomaehY ppfaujm
12;29 ocifa,½Iudk arG;zGm;aomtcg pmwef\wefcdk;ESifh rjyKbJ jiif;qefaomtjypfukd cGiv hf wT í f r&acs/ xko d jYkd yKjcif;u
xde;f csKyrf o I nf aESmif, h u
S jf cif;cH&onf/ awmxJwiG f a,½Ionf xkdolwdkY\ ESvHk;om;onf ajymif;vJír&atmif rmausmae
rm&fewf\pHkprf;jcif;udk atmifjrifcJhNyD; &Sifjyefxajrmufjcif; aMumif;udk jyoonf/ wpfcgwpf&HwGif ,HkMunfolrsm;onf
tm;jzifh aojcif; wnf;[laom pmwef\aemufqHk;vufeuf rawmfwq þtjypfrsKd;usL;vGefrdrnfudk pdk;&drfMuonf/ odkY&m
udk tEdik , f cl o
hJ nf/ aemufq;kH wGif pmwefonf xm0&csKyaf ESmif wGif bk&m;ocifudk ausmcdkif;í ,HkMunfjcif;w&m;udk jiif;y,f
[efw Y m;jcif; cH&Ny;D (Asm 20;10)? raumif;rIonf urÇmavmu aomolrsm;omvQif pdk;&drfoifhonf/ a,½Iu olwdkY\tjypfudk
odkY 0ifa&mufvmjcif; r&Sdawmhyg/ ocifa,½Ionf pmwefESifh cGiv hf wT í f r&Edik [ f k ajym&mwGif olw\ dYk tjypfonf tjcm;olrsm;
ol\taygif;tygrsm;tay:ü tcGifhtmPmESifhwefcdk; tjynfh \tjypfxuf omíqdk;aomaMumifhr[kwfbJ olwdkYonf rnf
t0&Sdawmfrlonf/ onft h cgwGirf Q cGiv hf w
T jf cif;udk awmif;cHrnfr[kwaf omaMumifh
12;30 c&pfawmfESifh ywfoufvQif Mum;aeaomol[lí r&Sd ajymjcif;jzpfonf/ oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\ EdI;aqmfwdkuf
Edkifyg/ udk,fawmfaemufawmfodkY wuf<upGmvdkufjcif;r&Sdaom wGe;f rIukd jiif;y,faomolrsm;onf olwt Ykd m; aemifww&m;odYk
olonf udk,fawmfhtm; jiif;y,f&ef a&G;cs,folyifjzpfonf/ ydaYk qmifí bk&m;ocifEiS hf jyefvnfoifjh rwf&ef ydaYk qmifaeaom
raumif;rItm; aumif;rIu wdkufcdkuf&mwGif Mum;aevdkaom wpfcw k nf;aompGr;f tm;udk rdrx d rH S z,f&mS ;vdu k jf cif;jzpfonf/
olrsm;onf aumif;jrwfaomt&Sijf zpfawmfral om bk&m;ocif 12;34-36 ocifa,½Iu uREkfyfwkdYajymaompum;rsm;onf
ESiuhf uJG mG &ef a&G;cs,af omolrsm;yifjzpfonf/ c&pfawmfaemuf uREyfk w f Ykd ESv;kH om;txJü rnfonft h &m&Sad Mumif;udk azmfxw k f
odkY rvdkufbJ jiif;qefjcif;onf pmwef\tzGJUü yg0if&ef a&G; jyaMumif; owday;cJhonf/ oif\EIwfrS rnfonfhpum;rsKd;
cs,fjcif;yifjzpfonf/ xGuaf eygoenf;/ ¤if;u oif\ESv;kH om;\ tajctaerSeu f kd
12;31? 32 zm&d&w JS o
Ykd nf c&pfawmfjyKvyk af om edrw
d vf u©Pm jyoaeonf/ oifajymqdak ompum;udk oef&Y iS ;f ap½Hrk Qjzifh ESv;kH
rsm;udk 0dnmOfawmf\wefcdk;jzifh vkyfaqmifonf[k rajymbJ om;\jyóemudk ajz&Sif;í r&acs/ pdwfoabmtopfESifh
pmwef\wefcdk;jzifh vkyfaqmifonf[k ajymjcif;tm;jzifh oefY jynfh0ap&ef 0dnmOfawmftm; cGifhjyKaomtcgrSomvQif pum;
&Si;f aom0dnmOfawmfukd uJ&h UJ Muonf (12;24)/ c&pfawmftxJ ajymjcif;\ t&if;tjrpfonf oef&Y iS ;f pifMu,fomG ;aomaMumifh
ü&Sad om bk&m;ocif\ wefc;kd awmfukd odvsuEf iS hf todtrSwf oifajymaompum;onfvnf; oefY&Sif;vmvdrfhrnf/
67 &SifróJc&pf0if 12;42
43
npfNl;aom ewfonf vlxJu xGufvsSif? ac]mufuyfaomtRyfwdkhY vnfI i)drf0yf
c]if;udk RSmwwf./ 44 rawGËvsSif igonf xGufcJhaom aer)Jtdrfodkh y]efROD;rnf[kqdkI? aRmuf
aomtcg xdktdrfonf vGwfvyfI okwfoify]ifqifvsufRSdonfudk awGËaomf? 45 rdrdxuf
omInpfNl;aom ewfqdk;ckepfa,mufudk ac:y)D;vsSif xdkvlxJodkh 0ifIaeuj./ xdkvl. 12;45 q
aemufz]pf[efonf aRS¸z]pf[efxuf omIqdk;./q qdk;npfaom TvlrsKd;Y xdkenf;wl z]pf 2ay 2;20
vwHh[k rdefhawmfrl./
4
taphudku(JonfwGif? tcsKdËaomtaphwdkhonf vrf;Yusoz]ifh iSufwdkhonf vmI aumufpm;
uj./ 5 tcsKd¸aomtaphwdkhonf ar]enf;I ausmufaygrsm;aomtRyfY us oz]ifh?
ar]wdrfaomaujmifhcsufc]if; tyifaygufaomfvnf;? 6 aexGufaomtcg ylavmifonf
z]pfI tr]pfrpJGaomaujmifh nÇdK;MGrf;ysufpD;c]if;odkh aRmufuj./ 7 tcsKd¸aomtaphwdkhonf
13;8
n
u 26;12 ql;yifwdkhwGif usoz]ifh? ql;yifwdkhonf u(D;yGg;I nÇOf;qJuj./ 8 tcsKd¸aomtaphwdkhonf
13;9 aumif;aomar]Y usoz]ifh? tqoHk;q,f? tqac]mufq,f? tqwRmn yGg;rsm;I toD;oD;
#
r 11;15 uj./ 9 ujm;pRmem; RSdaomolrnfonfum; ujm;ygap# [k rdefhawmfrl./
18
rsKd;aphu(Jaomol. Oyrmteuft"dyµg,fudk em;axmifujavmh/ 19 vrf;Y taphudk 13;19
x
r 4;23
u(Jc]if;taujmif;tRmum;? MdkifiHawmf. wRm;pum;x udk ujm;I MSvHk;roGif;onfRSdaomf?
ewfqdk;vmI MSvHk;Yu(Jaomtaphudk MÈwf,lwwfonf[k qdkvdkownf;/
20
ausmufaygaomtRyfY taphudku(Jc]if;taujmif;tRmum;? wRm;pum;udk ujm;I
13;21
0rf;ar]mufaompdwfMSifh csufc]if;cH,laomfvnf;? 21 pdwfMSvHk;Y tr]pfrpGJ cEomwnf '
r 11;6
oz]ifh? wRm;pum;aujmifh trÈtcif;MSifh nÇOf;qJc]if;udk cHRaomtcg csufc]if;azmufy]ef 13;22
"
wwfonf' [k qdkvdkownf;/ 22 ql;yifwdkhwGif taphudku(Jc]if;taujmif;tRmum;? wRm; r 19;23?
pum;udkujm;I avmuDtrÈY pdk;Rdrfc]if;MSifh pnf;pdrfOpPm.vSnfÙpm;c]if;"onf wRm;pum;udk 1wd 6;9? 10? 17
v…rf;rdk;nÇOf;qJwwfaomaujmifh toD;roD;Mdkif[k qdkvdkownf;/ 23 aumif;aomar]Y taphudk
u(Jc]if;taujmif;tRmum;? wRm;pum;udkujm;I MSvHk;oGif;oz]ifh? tqoHk;q,f? tqac]muf
q,f? tqwRmyGg;rsm;I toD;oD;wwfonf[k qdkvdkownf;[k rdefhawmfrl./
awmyifyHkOyrmtaujmif;udk ocifa,×Èay]my]c]if;
£80¤
24
tc]m;aomOyrmpum;udk rdefhr+Gufawmfrlonfum;? aumif;uifMdkifiHawmfonf
aumif;aomrsKd;aphudk v,fYu(JaomolMSifh wl./ 25 vlwdkhonf tdyfaysmfaomtcg ol.
Refolonf vmI? aumif;aompyg;MSifh vu†EmwlaomawmrsKd;aphudkpyg;txJY u(JI
oGm;av./ 26 tyifaygufI toD;tMSHxGufaomtcg? awmyifrsm;vnf; xifRSm;vsSif?
27
u„efwdkhonf tdrfRSifxHodkhoGm;I ocif? aumif;aomrsKd;aphudk v,fY u(Jawmfrlonf
r[kwfavm/ awmyifwdkhonf tb,fuz]pfoenf;[k avsSmufujvsSif?
28
tdrfRSifu? TtrÈum; Refoly_aomtrÈwnf;[k qdk./ tu„Mfkyfwdkhonf oGm;I
awmyifwdkhudk aRG;MÈwfapc]if;iSg tvdkawmfRSdoavm[k avsSmufujvsSif?
29
tdrfRSifu xdkodkh igtvdkrRSd/ awmyifwdkhudk aRG;MÈwfvsSif pyg;yifwdkhudk aRmaMSmI 13;30
MÈwfrdrnf pdk;RdrfpRmtaujmif;RSd./ 30 pyg;Rdwfonfumvwdkifatmif tyifMSpfrsKd;wdkhonf e r 3;12
twl u(D;yGg;ygavap/ pyg;RdwfonfumvaRmufvsSif ? awmyifwdkhudk aRS¸OD;pGm aRG;MÈwfI
rD;×Èd¸c]if;iSg pnf;aMSmifujavmh/ pyg;udkum; usDY pkodrf;oGif;xm;ujavmhe [k Rdwfaomol
wdkhtm; igpDRifrnf[k tdrfRSifqdkonf[k rdefhawmfrl./
udk &SifoefcGifhay;ouJhodkY bk&m;ocifonf r,HkMunfolrsm;udk vnf; rkepYf rd ;f wpfv;kH udk xd;k azguf0ifa&mufEikd o
f nf/ Ekid if aH wmf
cPwm wnf&SdcGifhjyKonf/ bk&m;ocif\ vltm;vHk;udk &dwf onf ao;i,faomtoGifjzifh tpjyKí odomxif&Sm;jcif;r&Sd
odrf;jcif; (w&m;pD&ifjcif;) onf a&muf&Sdvmvdrhfrnf/ ppfrSef aomfvnf; rMumrD BuD;xGm;vmí wpfurÇmvHk;udk BuD;pGmaom
aom ,HkMunfjcif; tm;jzihf rdrdudk,fudk toifh jyifxm;Edkifyg tusKd; oufa&mufayvdrfhrnf/
onf/ 13;40-43 urÇmukefaomtcg aumif;uifwrefwkdYonf
13;31? 32 rkefn§if;aphonf tao;i,fqHk;aom rsKd;aphjzpf taumif;ESifh tqdk;udk cGJjcm;Muvdrfhrnf/ ,aeY toif;awmf
onf/ Edik if aH wmfonf tpwGif ao;i,fpmG tpjyKcahJ omfvnf;? rsm;wGif ,HMk unfot l wkEiS hf tppf&adS eaomfvnf; c&pfawmfom
Bu;D xGm;vsuf Bu;D rm;aom &v'frsm;udk xGuaf y:aprnfukd jyo vQif aemufqHk;wGif cGJjcm;ay;rnfholjzpfaMumif; uREkfyfwdkY ol
&eftwGuf ocifa,½Ionf þOyrmudk a[majymcJhonf/ wpfyg;tay: pD&ifq;kH jzwf&mwGif owdxm;oifo h nf/ ,ckwiG f
13;33 tjcm;usrf;ydk'frsm;wGif waq;udk raumif;aomt&m pD&ifqHk;jzwfrdygu “aumif;aomtyif”wcsKdUudk ysufpD;ap
odkYr[kwf rpifMu,faomt&m\ oauFwtjzpf toHk;jyKavh Edkifonf/ bk&m;ociftay: uREfkyfwdkY rnfuJhodkYwkHYjyefonfudk
&dSonf/ þae&mwGifrl BuD;xGm;jcif;\oauFwtjzpf toHk; qef;ppfjcif;onf olwpfyg;wdkY\wHkYjyefyHkudk a0zefqef;ppfjcif;
jyKxm;onf/ waq;onf ta&;rygaom t&mESifh wlaomf xuf ydkíta&;BuD;ayonf/
&SifróJc&pf0if 13;42 72
X
rm 8;15?
w 4;27
14 xdktcg apmfbGm;a[×k'f# onf a,×È.odwif;awmfudk ujm;vsSif?X 2 Tolum; AwÖdZH
qRma,m[ef z]pfonf/ aoc]if;rS xar]mufavy)D/ xdkaujmifh wefcdk;rsm;udk y]Mdkif
vk 9;7`9 onf[k rdrdi,fom;wdkhtm; qdk./
3
txufu a[×k'fonf rdrdnD zdvdyµK.cifyGef; a[aRm'dtaujmif;aujmifh? a,m[ef 14;3
!
vk 3;19? 20
udk brf;qD;csnfaMSmifI axmifxJrSm avSmifxm;./! 4 taujmif;rlum;? a,m[efu? tRSif 14;4
rif;u(D;onf xdkrdef;rudk rodrf;tyf[k a[×k'ftm; qdkavy)D/% 5 a,m[efudk owfc]if;iSg %
0wf 18;16?
tvdkRSdaomfvnf;? vltaygif;wdkh.rsufMSmudk axmufI rowf0HhbJae./ taujmif;rlum;? 20;21
xdkolwdkhonf a,m[efudk yaRmzufuJhodkh xifrSwfujownf;/
6
xdkaemufrS a[×k'fudk bGm;aomaehRufY MSpfpOfyJGcHpOfwGif? a[aRm'd.orD;onf
yJGobifY uoz]ifh a[×k'fonf Ml;NGwfaompdwfRSdvsSif? 7igonf oifawmif;orsSudk ay;
rnf[k usdefqdkav./ 8 xdkrdef;ri,fonf ol.trdwdkufwGef;onftwdkif;? AwÖdZHqRm
a,m[ef.OD;acgif;udk Tvifyef;Y ay;awmfrlyg[k awmif;avsSmuf./ 9 rif;u(D;onf
0rf;enf;aomfvnf; usdefqdkc]if;udk4if;? taygif;tabmfwdkh.rsufMSmudk4if; axmufaom
aujmifh ay;ap[k trdefhawmfRSdvsuf? 10 vludk apv…wfI a,m[ef.vnfyif;udk axmifxJ
rSm z]wfap./ 11 OD;acgif;udk vifyef;Y aqmifcJhI xdkrdef;ri,ftm; ay;y)D;rS? olonfvnf;
rdrdtrdxHodkh ,loGm;./ 12 a,m[ef.wynfÙwdkhonfvnf; vmI tavmif;udk aqmifoGm;
oz]ifh o*»¼[fy)D;rS? a,×ÈxHawmfodkhoGm;I ujm;avsSmufuj./
15
nOD;,HY wynÙfawmfwdkhonf csOf;uyfI TtRyfonf awmtRyfz]pfyg./ rdkCf;
vnf; csKyfygy)D/ vltpkta0;wdkhonf r»d¸RGmodkhoGm;I pm;pRmudk 0,fapc]if;iSg tcGifhay;awmf
rlyg[k avsSmufujvsSif?
16
a,×Èu? oGm;Raomtaujmif;rRSd/ olwdkhpm;pRmbdkË oifwdkh ay; ujavmh[k rdefhawmf
rl./
14;17
17
wynfÙawmfwdkhuvnf;? rkefhig;vHk;w MSifh ig;MSpfaumifrSwyg; tb,fpm;pRmrsS
w
r 16;9 tu„MfkyfwdkhY rRSdyg[k avsSmufy]efvsSif? xdkrkefhMSifhig;udk ,lcJhuj[k rdefhawmfrl./
18
14;19
xdktcg vltpkta0;wdkhudk r]ufyifay:rSm avsmif;ujap[k trdefhawmfRSd./ 19 rkefh
x
1Rm 9;13? ig;vHk;MSifh ig;MSpfaumifudkvnf;,lI aumif;uifodkË ujnfÙar]mfvsuf? aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;
vk 24;30 y)D;rS rkefhMSifhig;udkzJhIx wynfÙawmfwdkhtm; ay;awmfrl./ 20 wynfÙawmfwdkhonfvnf; vl
taygif;wdkhtm; ay;uj./ vltaygif;wdkhonf pm;I0ujy)D;rS u=Gif;RpfaomtusKd;tyJhudk
aumufodrf;I wq,fMSpfawmif; ty]nfÙRuj./ 21 pm;aomoltaRtwGufum;? rdef;rMSifh
oli,fudk rqdkbJ? a,musfm;ig;axmifrsSavmuf RSdownf;/
14;19-21 a,½Ionf rkefYig;vHk;ESifh ig;ESpfaumifudk yGm;rsm; yg/ oif\0dnmOfa&;udk BuD;xGm;apvsuf c&pfawmfESifh ydkíwl
apvsuf vlig;axmifausmu f kd auR;arG;cJo
h nf/ ud,k af wmfvh uf vmapvdrhfrnf/
xJodkY ay;tyfvdkufaomt&monf rvHkavmufoa,mifxif&
aomfvnf; udk,fawmfvufxJü vHkavmufonfomru ydkvQH ocifa,½I
cJhonf/ uREfkyfwdkY a,½Itm; ay;vSLaomt&monf ao;i,f tdkifay:wGif
onf[k cHpm;wwfMuaomfvnf; udk,fawmfonf uREkfyfwdkY vrf;avQmufjcif;
ay;vSLaomtcsed ?f pGr;f &nf (od)Yk b@mrsm;udk toH;k jyKí yGm;rsm; vl 5000 ausmfudk
apEdkifygonf/ udk,fawmfhtm; ay;vSLvdkufaomtcgrSom tHhMozG,f auR;arG;
uREkfyfwdkY\t&if;tjrpf wdk;yGm;vmonf/ jcif;trIonfAufZ'J
14;21 usr;f pmu rde;f rESihf uav;rsm;rygbJ a,musmf ; 5000 t&yfteD; *gvdvJ
ausm&f o dS nf[k qdo k nf/ xdaYk Mumifh ocifa,½I auR;arG;cJah om tdik u
f rf;ajcwGif jzpf
vlOD;a&onf 10000 rS 15000 txd jzpfEdkifonf/ a,mufsm; ysuf cJh onf/ xkdY
ta&twGufudk oD;oefYazmfjyxm;onfrSm xkdacwf ,k' ,Of aemuf a,½Ionf
aus;rIwGif a,musfm;ESifh rdef;rwdkYonf vltrsm;a&SUü oD;jcm; wynfhawmfwdkYtm;
pD tpmpm;Muonf/ uav;i,frsm;onf rde;f rrsm;ESit hf wl pm; tdkifudk jzwful;apcJh
aomufMu&onf/ onf/ em&D tenf;
14;23 qdwfuG,f&mt&yfudk &Smjcif;onf ocifa,½ItwGuf i,f Mumaomtcg
ta&;BuD;aom t"duOD;pm;ay;tcsufjzpfonf (14;13 udk rkefwdkif;ESifh MuHK&NyD;
vnf; Munfhyg)/ tvkyfrsm;aomfvnf; crnf;awmfESifh wpfOD; a,½Ionf a&ay:
wnf;tcsed , f cl o
hJ nf/ qkawmif;jcif;jzifh bk&m;ocifEiS hf tcsed f wGif vrf;avQmufvsuf olwdkYqDodkY <uvmcJhonf/ xdkYaemuf
,ljcif;onf qufqaH &;udk jyKpyk sK;d axmifay;Ny;D ? b0\pdeaf c:rI avSonf *aeFo&uft&yf odkY qdkufav\/
ESifh ½kef;uef&rIrsm;twGuf uREkfyfwdkYudk jyifqifay;aeonf/
bk&m;ocifESifh wpfOD;wnf;tcsdef,lonfh tavhudk ysKd;axmif
&SifróJc&pf0if 14;24 76
rdrdudkwdk¸xdorSsaomolwdkhtm; ocifa,×Èusef;rmapc]if;
£98^rm 6;53`56¤
34
urf;wbufodkhul;vsSif *aeFoRufe,fodkh aRmufuj./ 35 xdktRyfom;wdkhonf
rsufMSmawmfudk rSwfrdvsSif? ywf0ef;usiftRyfRSdorsSodkh apv…wfoz]ifh vlemRSdorsSwdkhudk
aqmifcJhI? 36 t0wfawmfA .yef;yGg;udkrsSom wdkhRygrnftaujmif; tcGifhawmif;uj./ wdkh 14;36
A
r 9;20
orsSaomolwdkhonfvnf; csrf;omRuj./
14;28 ayw½konf a,½Itm; pHpk rf;jcif;r[kwyf g/ xko d Ykd pHpk rf; wdxYk cd o
hJ nf/ olonf aMumuf&UHG aomfvnf; c&pfawmfukd quf
jcif;rjyK&[k usrf;pmu ajymonf (4;7)/ olonf avSay:ü vufMunfah ecJo h nf/ oifonfvnf; oifyh wfvnf&dS 'kut © cuf
&Sdaomolrsm;tm;vHk;teuf ,HkMunfjcif;jzifh vkyfaqmifcJhol tcJrsm;udk pdwfylyefvsuf c&pfawmf\ rsufarSmufawmf (odkY)
jzpfonf/ ol\awmif;qdkcsufu olUtm; bk&m;ocif\wefcdk; ulnrD pEdik pf rG ;f udk oHo,0ifcyhJ gu ud, k af wmfwpfyg;wnf;om
awmfudk jzpfavhr&Sdaom yHkpHrsKd;jzifh vufawGUcHpm;cGifh&&SdapcJh vQif ulnDrpEkdifaMumif;udk owd&&rnf//
onf/ ayw½konf a,½Iukd rMunfb h J rdryd wfvnf&dS vdiI ;f wHy;kd 14;34 *aeFo&ufe,fonf *gvdvJyifv,f\ taemufzuf
rsm;udk Munfhaomtcg a&epfcJhonf/ rdrdbmvkyfonfudk ajrqDvTmaumif;í a&aumif;aoma'owGif wnf&Sdonf/
oabmaygufaomtcg ,HkMunfjcif; ,drf;,dkifcJhonf/ uREfkyf 14;35? 36 vlwdkYonf ocifa,½Iudk tema&m*g Nidrf;apol
wdkYonf a&ay:wGif vrf;ravQmufaomfvnf;? cufcJaom tjzpf oddxm;Muaomfvnf;? udk,fawmf trSefwu,frnfol
tajctaersm;tay:wGif avQmufaeMu&onf/ a,½Itm; jzpfaMumif;udk oabmaygufol rnfrQ&Sdoenf;/ olwdkYonf
tultnD awmif;&ef arQmMf unf&h rnft h pm; cufcaJ om0ef;usif udk,fum,usef;rmjcif;twGuf udk,fawmfxHodkY vmcJhMuaomf
tajctaeudk Munfhrdonfhtcg uREkfyfwdkYonf pdwfysuf vnf; 0dnmOfusef;rmjcif;twGuf vmMuygovm;/ olwdkYonf
tm;avQmhum epfjrKyfEkdifonf/ tajctaersm; cufcJonfh ajrBu;D ay:wGif toufwm&Snaf p&ef vmMuaomfvnf; xm0&
tcgwGif oif\,HkMunfjcif;udk xdef;odrf;&eftwGuf oif\ touf vHkNcHKpdwfcsrI&Sd&ef vmMuygovm;/ vlwdkYonf ocif
rjynfhpHkrIudk rMunfhbJ ocifa,½I\wefcdk;udkom Munfhyg/ a,½IxHrS wefzdk;&Sdaom oifcef;pm&&Sd&ef (odkY) emusifrIrS
14;30? 31 uREkfyfwkdYonf aumif;aompdwf&if;jzifh tpjyKcJh oufom&m&&ef [laomarQmfvifhcsufrsm;jzifh vmMuonf/
aomfvnf; wpfcgwpf&HwGif ,HkMunfjcif; ,drf;,kdifvmwwf uREkfyfwdkYonf 0dnmOfusef;rm&efr[kwfbJ udk,fcE¨musef;rm
onf/ þodkY,drf;,dkifjcif;aMumifh uREkfyfwdkY qHk;½HI;oGm;NyD[k rqdk &eftwGuo f m ud, k af wmfukd &SmMuNy;D uREykf w
f t
Ydk wGux
f m;aom
vdkyg/ ayw½k\,HkMunfjcif; ,drf;,dkifonhftcgwGif olonf xm0&tBuHtpnfawmfxuf þb0twGufom tultnD
rdrtd m; ulnED ikd rf nfh wpfO;D wnf;aomyk*Kd¾ vjf zpfaom a,½Iukd awmif;cHygu ocifa,½Ia[maom owif;pum;wpfckvHk;udk
77 &SifróJc&pf0if 15;7
15;2
b
vk 11;38
15 xdktcg a,×kRSvifr»d¸om; zmRdRSJwdkhMSifhusrf;y_qRmwdkhonf csOf;uyfy)D;vsSif? 2 aRS;
vla[mif;wdkhrS qufcHaom enf;Oya'oudk udk,fawmf.wynfÙwdkhonf tb,f
aujmifh vGefusL; ujygoenf;/ olwdkhonf vufraq;bJ tpmpm;ujygonfwum;[k avsSmuf
ujvsSif?b
3
15;4
udk,fawmfu? oifwdkhonf tqufqufcHaom enf;Oya'oudk trSDy_I bkRm;ocif
r
xG 20;12? .ynwfawmfudk tb,faujmifh vGefusL;ujoenf;/ 4 bkRm;ocif.ynwfawmfum;? rdb
,
wRm; 5;16 udk ×dkaopGmy_avmh/ r tujifolonf rdbudk MÈwfz]ifhy]pfrSm;./ xdkolonf taoowfc]if;udk
0wf 20;9 cHap[k vmownf;/ , 5 oifwdkhrlum;? tujifolonf udk,frdbudk? oifwdkh toHk;RMdkiforsS
aom ig.OpPmonf tvÉ0w’K z]pfap[kqdk./ 6 xdkolonf udk,frdbudkyif ×dkaopGmry_R [k
qduk . j / xdo
k hkd oifwhkdonf tqufqufcaH om enf;Oya'otm;z]ihf bkRm;ocif. ynwfawmf
udk y,fuj./ 7 vsSKd¸0Sufaomolwdkh? a[RSm,onf oifwdkhudk RnfrSwfvsuf TvlrsKd;onf
MÈwfMSifh ighxHodkh csOf;uyfI MÈwfcrf;MSifh ighudk ×dkaouj./ pdwfMSvHk;rlum; igMSifh a0;vS./
8? 9
vlwdkhpDRifaom ynwfuwdkhudk oGefoifI enf;Oya'oay;vsufyif ighudk tcsnf;MSD; 15;9
u
aum 2;20`22
udk;uG,fuj.c[k aemufz]pfvwHhaomtRmudk avsmufywfpGma[mcJhy)D [k y]efI rdefhawmf c
a[RSm 29;13
rl./
10
xdktcg vltpkta0;udk txHawmfodkËac:I? oifwdkh em;axmifem;vnfujavmh/
15;11
11
cHwGif;odkh 0ifaomtRmonf vludk npfNl;aponfr[kwf/* cHwGif;rS xGufaomtRmonf *
w 10;14? 15
npfNl;apaomtRmz]pfonf[k rdefhawmfrl./
12
wynfÙawmfwdkhonf csOf;uyfI? ,ckrdefhawmfrlaompum;udk zmRdRSJwdkhonf ujm;
aomtcg apwempdwfysufujonfudk odawmfrloavm[k avsSmufuj./
13
udk,fawmfuvnf;? aumif;uifbHkYRSdawmfrlaom ig.crnf;awmf pdkufawmfrrlaom 15;13
C
tyifRSdorsSC wdkhudk MÈwfRvdrfhrnf/ 14 xdkolwdkhudk RSdygavap/ olwdkhonf vluef;wdkhtm; a[RSm 60;21
vrf;y]aomvluef;i z]pfuj./ vluef;csif; wOD;udkwOD; vrf;y]vsSif? MSpfOD;wdkhonf wGif; 15;14
i
r 23;16? 24
xJodkh usujvdrfhrnfp [k rdefhawmfrl./ p
vk 6;39
15
ayw×kuvnf;? xdkOyrmudk tu„Mfkyfwdkhtm; zGifhy]awmfrlyg[k avsSmufvsSif?q 15;15
q
16
a,×Èu? oifwdkhonf ,ckwdkifatmif ynmrJhvsuf aeao;oavmZ/ 17 cHwGif;odkh r 13;36
0iforsSonf 0rf;xJodkhqif;I aRtdrfwGifpGefhypfonfudk em;rvnfujao;oavm/ 18 cHwGif; 15;16
rSxGufaomtRmrlum;? MSvHk;xJu xGufvmIps vludk npfNl;apaomtRmz]pf./ 19 raumif; Z
r 16;9`10
aomu(Hpnfc]if;? vltoufudk owfc]if;? olËr,m;udk y]pfrSm;c]if;? rdef;rvGwfMSifh rSm;,Gif; 15;18
ps
r 12;34?
c]if;? olËOpPmudkcdk;c]if;?rrSefaomoufaoudkcHc]if;?olËtoaRudk zsufc]if;tRmwdkhonf MSvHk; ,m 3;6
xJu xGufvmI?n 20 vludk npfNl;apaomtRm z]pfuj./ vufraq;bJvsuf tpmudk 15;19
n
pm;c]if;rlum;? vludknpfNl;aponfr[kwf[k rdefhawmfrl./ *v 5;19`21
15;8? 9 ya&mzufa[&Sm,onfvnf; vQKUd 0Su[ f efaqmifaom 15;13? 14 zm&d&SJwdkYonf bk&m;ocif\ or®mw&m;udk rjrif
olwu Ykd kd tjypfwifa0zefcNhJ y;D (a[&Sm 29;13)? ocifa,½Ionf Edik af tmif rsupf u d ef;aeaomaMumifh zm&d&w JS t
Ykd m; *½krpku
d &f ef
bmoma&;acgif;aqmifrsm;udk tjypfwif&mwGif a[&Sm,\ wynfhawmftm; rSmMum;cJhonf/ olwkdY\ oGefoifcsufudk em;
pum;udk ud;k um;cJo h nf/ uREyfk wf \
Ykd ESv;kH om;onf bk&m;ocif axmifaomolrsm;onf 0dnmOfa&;&mrsufpduef;jcif;ESifh awGU
ESifh a0;uGmaevsuf bk&m;ocifudk ½dkao*kPfjyKonf[k ajym MuKH &zG,&f o dS nf/ EIwu f ywfawmf\ ed,mrrsm;udk oGeo f ifvu kd f
aevQif xkd0wfjyKudk;uG,fjcif;onf t"dyÜm,fr&Sdacs/ bmom avQmufí 0dnmOftjrifMunfvifaomolwdYk\ pum;udkom
w&m;udkif;½dIif;pGmjyKrl½Hkjzifh rvHkavmufacs/ uREkfyfwdkY\ tjyK em;axmifí cH,l&rnf/
trlEiS hf pdwo f abmxm;onf jzLpif½;kd om;&rnf/ xko d rYkd [kwyf g 15;15 aemifwGif ayw½konf pifMu,faomtpm;tpmESifh
u a[&Sm,\pum;onf uREkfyfwdkY\tajctaerSefudk azmfjy rpifMu,faomtpm;tpmudk cGJjcm;onfhudpöESifh awGUMuHK&vdrfh
aeonf/ rnf (15;11 ESifh w 10;12 rSwfpkudk Munfhyg)/ xkdYaemufwGif
15;9 zm&d&w JS o
Ydk nf bk&m;ociftaMumif;udk rsm;pGmodMuaomf wpfyg;trsKd;om;wdkYtm; {0Ha*vda[majymjcif;udk rnfonfh
vnf; bk&m;ocifudk rodMuay/ bmoma&; (odkY) usrf;pmudk t&murQ r[efYwm;oifhaMumif; oifcef;pm&&SdcJhonf/
avhvm½Hkjzifh rvHkavmufay/ bk&m;ocifudk uREkfyfwdkY wHkYjyef& 15;16-20 uREyfk w f o
Ykd nf tjyifyef;qGaJ qmifr&I adS tmif BuKd ;pm;
rnf/ vkyfaqmifMuonf/ ESvHk;om;xJwGif&Sdaomt&monf ydkí
15;11 ocifa,½Ionf tpm;taomufESifhqdkifaom ,k' ta&;BuD;ygonf/ tjcm;olrsm;rawGUaom uREkfyfwdkY\twGif;
vlrsK;d wd\ Yk pnf;rsO;f udk &nfñeT ;f aeonf/ þusr;f yd'k u f kd “oifwYkd oabmtrSefonf bk&m;ociftwGuf ta&;ygygonf/ oif
onf tpmpm;jcif;aMumifh roefY&Sif;jcif;odkY ra&mufEdkifacs/ \twGif;ydkif;onf rnfonfht&mESSifh wlygoenf;/ vlwdkYonf
oifwkdYajymaompum;ESifh pOf;pm;aomt&muom roefY&Sif; c&pf,mefjzpfvmaomtcg bk&m;ocifonf olwdkY\twGif;
jcif;odkY a&mufaponf”[k jyefqdkEdkifygonf/ zm&d&SJwdkYonf ydik ;f udk ajymif;vJíjcm;em;aponf/ olwu Ydk awmif;avQmufygu
vlrsm; pm;oHk;aom tpm;tpmESifh aomufoHk;aomt&mudk ud, k af wmfonf olwt Ykd xJü ajymif;vJjcif;jzpfpOfukd qufvuf
tvGef*½kpdkufaomaMumifh þpum;udk Mum;aomtcg tvGef jzpfay:apvdrfhrnf/ bk&m;ocifonf uREkfyfwdkYtm; tpm
pdwfqdk;Muonf/ tm[m&ESihf avhusichf ef;udo k mr&SmapbJ use;f rmaomtawG;
ESifh pdwfoabmxm;rsm;udk &SmazGapvdkonf/
79 &SifróJc&pf0if 15;28
15;29-31 rsm;pGmaom vltkyfBuD;tm; tem Nidrf;ap&ef 15;33 ocifa,½Ionf rkeifY g;vH;k ESihf ig;ESpaf umifjzifh vl 5000
twGuf a,½IxHawmfodkY aqmif,lvmMuNyD; udk,fawmfonf udk auR;arG;cJNh y;D jzpfonf/ 4if;ESiqhf ifwal omtajctaeudk ,ck
xkdoltm;vHk;wdkYudk usef;rmjcif; ay;awmfrlonf/ a,½Ionf MuKH awGU&aomtcgwGiv f nf; wynfah wmfwYkd pdwyf sut
f m;avQmh
,ckwGifvnf; aMuuGJaeaom toufwmrsm;udk usef;rmap Muonf/ cufcJaomtajctaeESifh awGU&onfhtcsdefwdkif;wGif
EdkifNyD;? uREkfyfwdkYonf qif;&J'ku©a&mufaeolrsm;udk ukd,fawmfh olwo Ykd nf tvG,w f ul pdwyf sut f m;avQmíh vufajrm§ ufwwf
xHokdY ydkYaqmifMu&rnf/ ocifa,½I\ temNidrf;apjcif;udk Muonf/ wynfah wmfrsm;enf;wlyif uREyfk w f oYkd nfvnf; twdwf
vdktyfaeolwpfOD;OD;udk oifodygovm;/ olwdkYtm; qkawmif; wGif bk&m;ocif\Munfh½IrpcJhrI tvG,fwul arhavsmhwwf
ay;jcif;odkYr[kwf oifü arQmfvifhjcif;&Sd&jcif;taMumif;&if;udk MuNyD;? ,ckwGifvnf; xdkenf;wl rpvdrhfrnf[k owdr&Mu/
&Si;f jyjcif;tm;jzifh a,½Ixo H Ykd ydaYk qmifEidk yf gonf (1ay 3;15)/ cufcJonfh tajctaeESifh awGUMuHK&onfh tcsdefwdkif;wGif
xkdYaemuf c&pfawmfu olwdkYtm; usef;rmap&ef tcGifhay;yg bk&m;ocif oifhtay: rnfrQ Munfh½IrpcJhaMumif;udk owd&
onf/ vsuf þwpfBurd w f iG v
f nf; ud,
k af wmfu opöm&Spd mG vkyaf qmif
15;32 þae&mwGif vl 4000 udk auR;arG;jcif;onf vl 5000 ay;rnf[k ,HkMunf udk;pm;yg/
udk auR;arG;jcif;ESifh rwlyg (14;13-21)/ rm 8;19? 20 u 15;39 rm*'gvonf *gvdvJtdkif urf;ajcwGif wnf&Sdonf/
þtcsufudk twnfjyKay;cJhonf/ þtcsufonf ocifa,½I 'gvrEko (rm 8;10) [kvnf; ac:Ny;D ? rm*'gvrm&d\ ae&if;
wpfyg;trsKd;om;rsm;tay: trIaqmifjcif;udk pwifwdk;csJUjcif; NrKd Ujzpfonf/
jzpfonf/
81 &SifróJc&pf0if 16;7
16
16;1 xdktcg zmRdRSJMSifhZ'<KuJwdkhonf udk,fawmfudk pHkprf;aMSmifhRSufc]if;iSg csOf;uyfI?
y
r 12;38
rdkCf;aumif;uifuz]pfaom edrdwfvu†Emudk y]awmfrlrnftaujmif; awmif;yef
uj./y
2
udk,fawmfuvnf;? oifwdkhonf nOD;,HY ay]mqdkwwfonfum;? ,ck rdkCf;wdrf
16;3
eDonfz]pfI rdkCf;ujnfvifvdrfhrnf[k qdkwwfuj./ 3 eHeuf,HYum;? ,ck rdkCf;tHkhvsufRSd
z
vk 12;54`56 ./ eDarmif;aomtqif;vnf;RSd./ ,aeh rdkCf;oufrkefwdkif;vmvdrfhrnf[k qdkwwfuj./
vsSKd¸0Sufaomolwdkh? oifwdkhonf rdkCf;aumif;uif.rsufMSmudk ydkif;c]m;I odMdkifuj./ uyf
16;4
A umv.edrdwfvu†Emwdkhudk ydkif;c]m;I rodMdkifuj/z 4 qdk;npfI arsmufrxm;aomtrsKd;
r 12;39
onf edrdwfvu†Emudk awmif;onfrSm? yaRmzufa,me. edrdwfvu†EmrSwyg; tb,f
vu†EmudkrsS olwdkhtm;ry]RmA[k rdefhawmfrly)D;vsSif? xdkolwdkhRSdRmrSxGufI u=Gawmfrl./
8
a,×Èonf odawmfrlvsSif? ,Hkujnftm;enf;aomolwdkh?r oifwdkhY rkefhrygonfudk 16;8 r
r 6;30
axmufI tb,faujmifh tcsif;csif; aqG;aMG;ay]mqdkujoenf;/ 9 rkefhig;vHk;udk vlig;axmif 16;9
,
pm;I pm;u=Gif;b,fMSpfawmif; aumufodrf;onfudk4if;? rkefhckepfvHk;udk vlav;axmifpm;I , r 14;17`21
pm;u=Gif;b,fMSpfawmif; aumufodrf;onfudk4if;?u 10 oifwdkhonf MSvHk;roGif; ratmufarh u r 15;34`38
bJ aeujao;oavm/ 11 zmRdRSJMSifhZ'<KuJwdkh.waq;udk ujOfaRSmifuj[laompum;udk ig
ay]monfwGif? rkefhudk trSwfy_I igray]monfudk oifwdkhonf em;rvnfbJ tb,fodkhaeuj
oenf;[k rdefhawmfrl./ 12 xdktcg wynfÙawmfwdkhonf rkefh.waq;udk ujOfaRSmifuj[k
rdefhawmfrrl/ zmRdRSJMSifh Z'<KuJwdkh.Ó0g'udk ujOfaRSmifuj[k rdefhawmfrlonfudk em;vnf
ujownf;/
16;12 rkepYf rd ;f wpfcvk ;kH azmif;<uap&ef waq;tenf;i,fom rnf[k ajymcJhaompum;udk trDSjyKí þxifjrifcsufay:xGuf
vdktyfonf/ ocifa,½Iu tenf;i,faom qdk;npfrIonf vmjcif;jzpfEdkifonf/ (ESpfjcif;q&ma,m[eftaMumif;udk
vl wpfpkvHk;tay:ü tusKd;oufa&mufapEdkifaMumif;udk &Sifa,m[efc&pf0if tcef;BuD; 1 wGif awGUEdkifonf? {vd,
azmfjy&ef twGuf waq;udk Oyrmtaejzifh toHk;jyKcJhonf/ taMumif;udk "r®&mZ0ifwwd,apmif tcef;Bu;D 18 ESihf a,&rd
zm&d&SJESifh Z'´KuJwdkY\ rSm;,Gif;aomoGefoifrIrsm;u vlrsm;pGm taMumif;udk a,&rdtcef;BuD; 2 wGif awGUEdkifonf)/ ayw½k
udk vrf;vGJaponf/ “þao;i,faomtrSm;uav;u tjcm; url a,½Ionf olwdkY MumjrifhpGmapmifharQmfaeMuaom uwd
olwpfOD;OD;udk xdcdkufapEdkifyghrvm;”[k ar;vdkaom oabm awmfESifh,SOfonfh ar&Sd,jzpfaMumif; 0efcHcJhonf/ ocifa,½I
xm;rsKd;udk owdjyKyg/ u oifhtm; þar;cGef;ar;ygu oif rnfodkYajzMum;rnfenf;/
16;13 zdvdyÜKuJo&dNrdKUonf *gvdvJtdkif\ ajrmufzuf rdkif udk,fawmfonf oif\t&SifocifESifh ar&Sd,jzpfygovm;/
tenf;i,ftuGmwGif wnf&NdS y;D ? xdek ,fonf zdvyd KÜ tyk pf ;kd aom 16;18 ocifa,½Iu rdrdtoif;awmfudk wnfaqmufrnfh
e,fxJwGif yg0ifonf/ *&dESifh a&mr,Ofaus;rIwkdYonf ae&m ausmufqdkonfrSm «1» ocifa,½I udk,fawmfwdkif (uREkfyfwdkY
wumwGif vTrf;rdk;NyD;? ½kyfwkqif;wkESifh omomemyvlwdkY\ twGuf um;wdik af y:wGif taocHjcif;tm;jzifh u,fwifjcif;&&Sd
bk&m;ausmif;ajrmufjrm;pGm&Sdonf/ zdvdyÜK tmPm&vmaom atmifvkyfaqmifay;jcif;)? «2»ayw½k(a,½k&Sviftoif;awmf
tcgwGif olonf xkNd rKd Uudk jyefvnfwnfaqmufí? {u&mZfrif; wGif yxrqH;k Bu;D jrwfonfah cgif;aqmifjzpfo)l ? «3» ayw½k 0efcH
(uJom) ESifh ol\trnfjzifh xdkNrdKUudk rSnfhac:cJhonf/ xkdNrdKU\ cJo
h uJo h Ykd ,HMk unfot
l m;vH;k 0efcMH urnfh ,HMk unfjcif; 0efccH suf
rlvtrnfrSm uJo&dNrdKUjzpfNyD;? zdvdyÜK\tpfudk a[½k'frif;\ wdjYk zpfonf/ ausmufqo kd nfrmS toif;awmf\acgif;aqmifjzpf
NrdKUawmftrnfESifh twlwlyifjzpfonf/ aom ayw½kudk &nfñTef;jcif;jzpfEdkifonf (xkdodkYqdk&mwGif
16;13-17 wynfah wmfrsm;u a,½Ionf ya&mzufwpfyg;yg; ayw½k\ tusifhp½dkufudk ajymjcif;r[kwfbJ ol\ vkyfaqmif
toufjyef&iS v f mjcif;jzpfonfqakd om vlrsm;\xifjrifcsujf zifh &rnfh tcef;u@udk qdkvdkonf)/ ayw½konf ocifa,½I
ocifa,½I\ ar;cGe;f udk ajzMum;cJMh uonf/ w&m; 18;18 wGif rnfoljzpfonfqdkaomtcsufudk zGifhjycJhovdk ocifa,½Ionf
bk&m;ocifonf vlwt Ykd xJü ya&mzufwpfyg;udk ay:xGuaf p vnf; ayw½krnfojl zpfonfqakd omtcsuEf iS hf ol\tcef;u@
83 &SifróJc&pf0if 16;21
tm; y]awmfrl./
22
xdktcg ayw×konf udk,fawmfudk rdrdMSifhtwlac:I? ocif? udk,fawmfY Todkh
rz]pfygapMSifh/ TtrÈonf udk,fawmfY raRmufRm[k ty]pfwifaompum;udk avsSmufaomf?
23
udk,fawmfonf rsufMSmawmfudkvSnfÙI tcsif;Refol? ighaemufodkhqkwfavmh/ oif
onf igwdkufrdI vJpRmtaujmif;z]pf./ oifonf bkRm;ocif.tRmudk pdwfrpJGvrf;?
vlwdkh.tRmudkom pJGvrf;onf[k rdefhawmfrl./
24
xdktcga,×Èu? igY qnf;uyfvdkaomolz]pfvsSif udk,fudkudk,f i]if;y,fRrnf/ udk,f 16;24
ps
vuf0g;uyfwdkifudk xrf;I ighaemufodkhvdkufRrnf/ps 25 tujifolonf rdrdtoufudk u,f r 10;38?
vk 14;27
q,fc]if;iSg tvdkRSd.? xdkolonf touf×HÈ;vdrfhrnf/ tujifolonf ighaujmifh touf×ÈH;./
xdkolonf toufudk awGËvdrfhrnf/ 26 vlonf Tpuj0Vmudk t u=Gif;rJhtpdk;RI rdrdtouf
0dnmOf×HÈ;vsSif tb,faus;Zl;RSdoenf;/ rdrdtouf0dnmOfudk tb,fOpPmMSifh aRG;Mdkifoenf;/
27
16;27
vlom;onf rdrdtbcrnf;awmf. bkef;tmMkabmfudk aqmifvsuf? aumif;uifwref n
2aum 5;10?
tc)HtRHwdkhMSifh u=GvmawmfrlvwHh/ xdktcg oltoD;toD;usifhaom tusifhMSifhtavsmuf Asm 22;12
aomtcsdefwGif bk&m;ocifonf ajzmifhrwfaomoludk u,f ajymcJhonf (w&m; 18;15-19)/ {vd,onf ar&Sd, <uvm
vTwfí rw&m;aomolwdkYtm; tjypfpD&ifvdrfhrnf/ tjcm;ol rnfhtaMumif;udk ya&mzufjyK a[mMum;cJhaom ya&mzuf
rsm;\ u,fwifjcif;udk uREyfk w f Ykd rqH;k jzwfoifah y/ bk&m;ocif rsm;udk udk,fpm;jyKonf (rmv 4;5? 6)/ arma&SESifh {vd,wdkY
uomvQif qHk;jzwfvdrfhrnf/ ocif a,½IEiS t hf wl&adS ejcif;u a,½Iu bk&m;ocif\ ynwf
16;28 c&pfawmf jyef<urvmrDwGif wynfhawmfrsm;tm;vHk; w&m;ESihf ya&mzufjyKcsurf sm; jynfph akH prnfh ar&S,
d jzpfaMumif;
aoqHk;MuaomaMumifh vlrsm;pGmwdkYu ocifa,½I ajymaom udk twnfjyKay;aeonf/ odeawmifay:&Sd bk&m;ocif\toH
pum;onf tqif ; oP² m ef a jymif ; vJ j cif ; ü jynf h p H k c J h N yD [ k awmfu ynwfw&m;udk tcGifhtmPm &SdapcJhovdk (xG 19;9)?
,HkMunfMuonf/ xdktcsdefü ayw½k? ,mukyfESifh a,m[efwdkY tqif;oP²mefajymif;vJaom awmifay:&Sd bk&m;ocif\ toH
onf udk,fawmf\bkef;toa&udk jrifcJhMuonf/ (17;1-3)/ awmfu ocifa,½Iajymaompum;udk tcGit hf mPm&Sad ponf/
tcsKUd wdu
Yk þpum;onf yifawukawåaeY (w 2) c&pfawmf\ 17;4 ayw½konf bk&m;ocif\EkdifiHawmf a&mufvmaom
toif;awmfukd tpjyKonfah eYukd &nfñeT ;f onf[k qdMk uonf/ tcgwGif wJawmfyGJawmfjynfhpHkaMumif;udk jyo&eftwGuf xkd
rnfodkYyifjzpfapumrl wynhfawmfrsm;onf c&pfawmf\ EdkifiH yk*¾dKvfoHk;a,muftwGuf aep&m wJoHk;wJudk aqmufvdkonf/
awmfwefcdk;ESifhbkef;toa&udkjrif&aomrsufjrifoufaorsm; ayw½konf c&pfawmftay: tjrifrSefuefaomfvnf; ol\
jzpfonf/ tcsed rf mS rSm;,Gi;f aeonf/ ayw½ku vkyaf qmifvakd omfvnf;
17;1 tqif;oP²mefajymif;vJjcif;onf ½lyg½Hjk zpfNy;D ? &Sib f &k if þtcsdefonf 0wfjyKudk;uG,fí MunfndKav;jrwf&rnfhtcsdef
\ ppfreS af ombke;f toa&udk tenf;i,frQ jrif&jcif;jzpfonf jzpfonf/ olonf vuf&Sdw'*Ftcsdefudk zrf;,lvdkaomfvnf;
(16;27? 28)/ wynfah wmfo;kH a,muftm; ocifa,½I\ bk&m; trSefrSm olonf oifcef;pm,lí a&SUqufoGm;&efjzpfonf/
Zmwdut kd xl;zGijfh yjcif;jzpfNy;D ? a,½IjyKvyk cf o hJ rQEiS hf jyKvyk vf whH 17;5 ocifa,½Ionf Bu;D jrwfaomq&m? aumif;aomyHo k uf
aomtrIrsm;udk bk&m;ocifu twnfjyKay;jcif;jzpfonf/ ao? aumif;aomMoZmvTrf;rdk;rI odkYr[kwf BuD;jrwfaomya&m
17;3-5 arma&SESifh {vd,wdkYonf "r®a[mif;usrf;&Sd tBuD; zuf oufoufrQomr[kwfyg/ udk,fawmfonf bk&m;\ om;
jrwfqHk;aomya&mzufESpfyg;jzpfMuonf/ arma&Sonf ynwf awmf jzpfonf/ þav;eufaomor®mw&m;udk oif od&Sdygu
w&m;odkYr[kwf y#dnmOfw&m;a[mif;udk udk,fpm;jyKonf/ ol 0wfjyK udk;uG,fjcif; wpfckwnf;jzifhom wHkYjyefoifhayonf/
onf "r®a[mif;usrf; yxrig;usrf;udk a&;om;cJhNyD;? BuD;jrwf c&pfawmftaMumif; rSefuefpGm em;vnfoabmaygufvm
aomya&mzufwpfyg; ay:vmrnfhtaMumif;udk BudKwif a[m aomtcg udk,fawmfhpum;udk oif emcHayvdrfhrnf/
&SifróJc&pf0if 17;9 86
9
awmifay:rS qif;ujaomtcg a,×Èu? vlom;onf aoc]if;rS rxar]mufrSDwdkif 17;9
%
r 16;21
atmif? oifwdkh ,ckr]ifaom×lyg×Hkudk tb,foltm;rsS ray]mujMSifh% [k wynfÙawmfwdkhudk
ynwfawmfrl./
10
xdktcg wynfÙawmfwkdhu? {vd,onf tRifvmRrnf[k usrf;y_qRmwdkhonf
tb,faujmifh qdkygoenf;[kar;avsSmufujvsSif? 17;11
11
a,×Èu? {vd,onf tRifvmI tvHk;pHkwdkhudk y_y]ifRonfrSefay./E 12 igqdkonf E
rmv 4;6?
um;? {vd,aRmufvmy)D/w vlrsm;onf olËudkrodoz]ifh olËtm; y_csiforsSudk y_ujy)D/x xdk vk 1;16? 17
17;12
enf;wl vlom;onfvnf; xdkvlrsm;vufY cHRrnf' [k rdefhawmfrlaomf? 13 AwÖdZHqRm w
r 11;14
a,m[efudk trSwfy_I rdefhawmfrlaujmif;udk wynfÙawmfwdkhonf em;vnfuj./ x
r 14;3? 10
'
r 16;21
ocifa,×Èonf ewfqdk;pGJaomuav;i,fudk usef;rmapc]if;
£112^rm 9;14`29? vk 9;37`43¤
14
vltpkta0;RSdRmodkh aRmufujaomtcg? vlwa,mufonf txHawmfodkhcsOf;uyfI
'l;axmufvsuf? ocif? 15 tu„Mfkyf.om;udk u,froem;awmfrlyg/ 0uf×l;empJGI y]if;pGm
cHRyg./ rD;Y4if;? aRY4if; tu(drfu(drfvJwwfyg./ 16 wynfÙawmfwdkhxHodkh aqmifcJhI olwdkh
onf csrf;omray;Mdkifujyg[k avsSmufvsSif?
17
a,×Èu? ,Hkujnfc]if;rRSd? azmufy]efaomtrsKd;? igonf oifwdkhMSifhwuG tb,frsS
umvywfvHk; aeRrnfenf;/ oifwdkhudk tb,frsSumvywfvHk; onf;cHRrnfenf;/ oli,f
udk ighxHodkh ,lcJhuj[k rdefhawmfrl./ 18 a,×Èonf olËudk qHk;rawmfrlvsSif? ewfqdk;onf olrS
xGufoGm;oz]ihf? xdkcErSpI oli,fonf usef;rmyuwdz]pfav./
19
xdktcg wynfÙawmfwdkhonf qdwfuG,fRmtRyfY a,×ÈxHawmfodkh csOf;uyfI?
tu„Mfkyfwdkhonf xdkewfqdk;udk tb,faujmifh rMSifxkwfMdkifygoenf;[k avsSmufuj aomf?
20
17;20 oifwdkhonf ,Hkujnfc]if;rRSdaomaujmifh rMSifxkwfMdkifuj/ igtrSefqdkonfum;? oif
"
e
r 21;21 wdkhonf rkefnif;aphcefhrsSavmufaom" ,Hkujnfc]if;e RSdvsSif? xdkawmifudk aeRmrSaRG¸avmh[k
vk 17;6
y
1aum 13;2
qdkujaomf? aeRmrS aRG¸vdrfhrnf/y ,Hkujnfc]if;RSdvsSif oifwdkhrwwfMdkifaomtrÈrRSd/ 21 odkh
aomfvnf; qkawmif;c]if;? tpmaRSmifc]if;rSwyg; tb,fodkhaomtm;z]ifh? xdktrsKd;onf
rxGufwwf[k rdefhawmfrl./
25
ayw×konf tdrfodkh0ifaomtcg? a,×Èonf wiful;I? tcsif;RSdrkef? oifonf 17;25 A
tb,fodkh xifoenf;/ avmuDRSifbkRifwdkhonf tb,folrSm tcGefudkcHujoenf;/A rdrd raRm22;17`21? 13;7
om;rSm cHujoavm/ olwyg;rSm cHujoavm[k ar;awmfrlvsSif?
26
ayw×ku? olwyg;rSm cHujygonf[k avsSmufaomf? a,×Èuvnf; odkhz]pfvsSif
om;rlum; vGwfR./ odkhaomfvnf; xdkolwdkhonf igwdkhaujmifh rrSm;,Gif;rnfbtaujmif;? 17;26 b
a,m 6;61
tdkifodkhoGm;I ig;rsSm;udk csavmh/ 27 aRS¸OD;pGmRaomig;udk ,lI ypyfudk zGifhvsSif? owmwJ
wy]m;udk awGËvdrfhrnf/ xdkaiGudk,lI ightbdkhMSifh oifhtbdkh xdkolwdkhtm; ay;avmh[k rdefh
awmfrl./
pHkprf;c]if;MSifhywfoufI ocifa,×È.owday;c]if;
£117^rm 9;42`50¤
7 18;7
rSm;,Gif;pRmtaujmif;rsm; RSdaomaujmifh avmuDom;wdkhonf tr*FvmRSduj./ u vk 17;1
rSm;,Gif;pRmtaujmif; RSdRrnf/ odkhaomfvnf; rSm;,Gif;pRmtaujmif;udk z]pfapaomolonf 18;8
c
tr*FvmRSd./u 8 oif.vufac]onf oifhudk rSm;,Gif;apvsSifc vufac]udk z]wfypfavmh/ r 5;29
tjypfxJodkY ydkYaqmifrnfht&m odkYr[kwf vludk a&SmifvGJwwf wdkYudk jyKvkyfaom vlU,Ofaus;rIudk þpum;rsm;u xda&muf
ap&ef ulnrD p&rnf/ toufi,f&, G o
f El iS hf ,HMk unfjcif;w&m; pGm owday;aeonf/ olwkdY\ aumif;uifwrefrsm;onf
ü Eke,folrsm;tm; 0dnmOfynmay;a&;ESifh umuG,fa&;udk bk&m;ocifxH tNrJrjywf0ifa&mufcGifh&Sdygu uREkfyfwkdYonf
ayghwefpGm oabmrxm;oifhacs/ tvGet f vkyrf sm;apumrl uav;i,frsm;tm; rdrx d o
H Ykd csO;f uyf
18;8? 9 uREkfyfwkdYtm; tjypfusL;vGefapaomt&mrsm;udk cGifhay;Mu&rnf/
z,f&Sm;ypf&rnf/ udk,ft*Fgtpdwftydkif;wpfckudk jzwfawmuf 18;14 odk;xdef;onf awmifay:ü aysmufaomodk;wpfaumif
ypf&rnf[k rqdv k ykd g/ ud, k cf E¨m\Mu;D xGm;rIukd [efw Y m;aeaom udk *½kwpdu k vf u kd &f mS ouJo
h Ykd bk&m;ocifonf rdrzd efqif;xm;
toif;awmf\ tpDtpOf? oGeo f ifcsuEf iS hf vly*k Kd¾ vuf kd z,f&mS ; orQaom vlom;rsm;udk *½kpdkufawmfrlonf (udk,fawmfonf
&rnf[k qdv k o
kd nf/ wpfO;D csi;f twGurf l tjypfoYkd ydaYk qmifaom rnfolUudkrQ rysufpD;apvdkay 2ay 3;9)/ c&pfawmfudk vkdtyf
aygif;oif;qufqaH &;? tavhtusi?hf (od)Yk vIy&f mS ;rIukd &yfwefY aeaom uav;i,frsm;ESihf tdr?f ausmif;? toif;awmfEiS fh tdrf
ypf&rnf/ ocifa,½Iu vufESpfzufpvHk;jzifh i&J odkYoGm;jcif; eD;em;csi;f wGif xdawGUqufo, G yf g/ oif yHo
k ufao? ajymaom
xuf vufwpfzufwnf;jzifh aumif;uifbHkodkY 0ifa&mufjcif; pum;? MuifemaomtjyKtrlwdkYjzihf olwdkYtm; c&pfawmfxHodkY
onf omíaumif;onf[k qdkonf/ tjypfonf uREfkyfwdkY\ qGJaqmifyg/
vufudkomru todÓPfESifh ESvHk;om;udkyg xdcdkufaponf/ 18;15-17 uREfkyfwdkYtay: jypfrSm;aomolrsm;ESifh rnfodkY
18;10 uREkfyfwdkY uav;i,frsm;udk *½kpdkufykHonf bk&m;ocif qufqH&rnfudk ocifa,½Iu þae&mwGif vrf;ñTefcsufay;
olwt Ykd ay: qufqyH EkH iS hf udu k n
f &D rnf/ aumif;uifwreftcsKUd xm;onf/ 4if;wdkYonf (1) r,HkMunfolrsm;twGuf r[kwfbJ
udk uav;i,frsm;tm; Munf½h &I ef wm0efay;xm;Ny;D ? olwo Ykd nf c&pf,mefrsm;twGuf jzpfonf/ (2) tjcm;olrsm;tay:wGif
bk&m;ocifxo H Ykd wdu
k ½f u
kd 0f ifa&mufciG &hf o
Sd nf/ uav;i,frsm; r[kwfbJ oifhtay:wGif usL;vGefaomtjypfrsm;twGuf jzpf
tm; ayghwefpGm oabmxm;NyD; vspfvsL½Ijcif;(odkY) zsufcsjcif; onf/ (3) toif;awmfu y#dyu©udk ajz&Sif;&mwGif toHk;jyK
&SifróJc&pf0if 18;17 90
&efomjzpfNy;D vlUtodik ;f t0dik ;f wGif toH;k jyK&efr[kwaf cs/ ocif &mwGif bk&m;ocif\vrf;ñTerf u I kd awmif;cH&ef wm0ef&o Sd nf/
a,½I ajymaompum;onf uREyfk w f tYkd m; xdcukd ef pfemapolreS f jyóemrsm;udk bk&m;ocif\ enf;vrf;twdik ;f ajz&Si;f jcif;onf
orQukd wdu k cf u kd &f ef cGijhf yKcsurf [kwyf g/ ysupf ;D apaom twif; ,ckb0ESihf xm0&umvwdik af tmif xda&mufaomtusK;d ouf
ajymjcif; ppfqifa&;? (odkY) toif;awmftm; trIppfaMum&ef a&mufrI&Sdonf/
awmif;qdkcGifhay;aom vdkifpifr[kwfyg/ pdwfoabm rwlnD 18;19-20 ocifa,½Ionf ud, k cf E¨mtm;jzifrh [kwb f J 0dnmOf
aomolrsm;udk &efNird ;f apjcif;tm;jzifh c&pf,mefrsm; nDñw G pf mG tm;jzifh rdrdaemufvdkufrsm;ESifhtwl&Sdrnfh aeYopfqDokdY arQmf
aexkdif&ef ay;xm;aom vrf;ñTefcsufomjzpfonf/ MunhfcJhonf/ ,HkMunfolvlpk (toif;awmf) wGif ESpfOD;ESpfzuf
vlwpfa,mufa,mufu uREkfyfwdkYudk jypfrSm;aomtcg ½dk;om;pGm oabmwlnDjcif;onf vlaxmifaygif;rsm;pGm\
wGif uREyfk wf oYkd nf a,½Iajymaomt&mESihf qeYu f siv f yk af qmif [efjyoabmwlnjD cif;xuf wefc;kd Bu;D ygonf/ tb,faMumifh
wwfMuonf/ uREkfyfwdkYonf rkef;wD;jcif; (odkY) emusnf;jcif;ESifh qdak omf c&pfawmf\ oef&Y iS ;f aom0dnmOfawmfonf xko d El pS Of ;D
xGufoGm;MuNyD; uvJhpm;acs&ef BudK;pm;Muonf/ (odkY) twif; ESit hf wlyg&Síd jzpfonf/ 0n d mOfawmfEiS hf jynf0h aom vlEpS Of ;D (ok)Yd
ajymMuonf/ xko d rYkd jyKbJ rnfrQcufcaJ eapumrl xko d El iS fh OD;pGm xkx d ufyakd om ,HMk unforl sm;onf olwt Ykd vdt k wdik ;f r[kwb f J
pum;ajym&rnf/ cGifhvTwf&rnf (18;21? 22)/ þodkYjyKjcif;jzihf bk&m;ocif\tvdkawmftwdkif; qkawmif;aomtcg olwdkY
qufqHa&;udk jyefvnfwnfaqmufp&mtcGifhtvrf;ukd &&Sd awmif;aomt&mudk udk,fawmfay;oem;awmfrlonf/
aponf/ 18;22 &AÁdq&mwdkYonf vlwdkYtm; olwdkYudk jypfrSm;aomolrsm;
18;18 csnfaESmifjcif;ESifh ajzvGwfjcif;onf toif;awmfu tm; oHk;Budrfom cGifhvGwf&rnf[k oGefoifonf/ ayw½konf
y#dyu©udk ajz&Sif;&mwGif csrSwfaomqHk;jzwfcsufudk &nfñTef; &ufa&mpGmjzifh ocifa,½Itm; ckepfBurd f (“pHv k ifaom”*Pef;)
onf/ ,HkMunfolrsm;onf toif;awmfuvGJí tjcm;aom cGifhvTwfygu vHkavmufygovm;[k ar;jref;cJhonf/ odkYaomf
w&m;½Hk;odkY roGm;oifhay/ toif;awmf\ qHk;jzwfcsufonf ocifa,½Iu “ckepfq,f ckepfvD”ajrmufatmif cGiv hf wT &f rnf
bk&m;ocifvrf;ñTeo f nft h wdik ;f jzpfNy;D ? EIwu
f ywfawmfukd ydik ;f [k qdkcJhonf/ qdkvdkonfrSm uREkfyfwdkY olwpfyg;tay: tBudrf
jcm;íodjcif;tay:wGif tajccH&rnf/ xkdYaMumifh ,HkMunfol rnfrQciG v hf w
G cf o
hJ nfukd ra&wGu&f [k qdv k o kd nf/ trSew f u,f
rsm;onf rdrdwdkY\ jyóemrsm;udk toif;awmfodkY ,laqmif aemifw&aomoltm; tBudrfrnfrQjzpfygap cGifhvTwf&rnf/
vm&ef wm0ef&o dS vdk toif;awmfonf jyóemrsm;ukd ajz&Si;f
91 &SifróJc&pf0if 19;3
18;26 26
xdku„efonf NGwfy]yf0yfwGm;vsuf?! ocif? u„efawmfudk onf;cHawmfrlyg/ au=G;
!
r 8;2
RSdorsSudk qyfygrnf[k avsSmufvsSif? 27 ol.ocifonf oem;c]if;RSdoz]ifh au=G;RSdorsSudk
v…wfI csrf;omay;av./
28
xdku„efonf xGufoGm;RmwGif rdrdaiG a'emRdwRmau=G;wifaom u„efcsif;wa,muf
udk awGËvsSif? vnfyif;udk udkifnÇpfI ighaiGudk qyfay;avmh[k qdk./
29
xdku„efcsif;onf au=G;RSif.ac]Rif;Y y]yf0yfvsuf u„efawmfudkonf;cHawmfrlyg/
au=G;RSdorsSudk qyfygrnf[k awmif;yefaomfvnf;?
30
aiGRSifonf em;raxmifbJoGm;I au=G;udk rqyfrSDwdkifatmif olËudk axmifxJrSm
avSmifxm;./ 31 xdktrÈtRmudk tc]m;aomu„efcsif;wdkhonf r]ifvsSif tvGefemujnf;aom
pdwfMSifh oGm;I? y_avorsSwdkhudk rdrdwdkhocifY ujm;avsSmufuj./
32
xdktcg ocifonf xdku„efudkac:I? [,f qdk;npfaomu„ef? oifonf ighudk
awmif;yefaomaujmifh oifY wiforsSaomau=G;udk igRSif;vif;ap./ 33 igonf oifhudk
oem;ouJhodkh oifonfvnf; u„efcsif;udk roem;tyfoavm[k qdkvsuf? 34 trsufxGuf
I au=G;RSdorsSudk rqyfrSDwdkifatmif tmEmom;wdkhvufudk tyfav./
18;35 35
%
r 6;14? 15 oifwdkhonfvnf; nDtpfudktcsif;csif;wdkhudk pdwfMSvHk;ygvsuf ty]pfrv…wfvsSif?
aumif;uifbHkY RSdawmfrlaom ig.tbonf xdkenf;wl oifwdkhudk pDRifawmfrlvwHh[k
rdefhawmfrl./%
4
udk,fawmfu? tptOD;Y zefqif;awmfrlaomolonf a,musfm;MSifhrdef;rMSpfa,muf 19;4
x
u 1;27? 5;2
wnf;udk zefqif;awmfrl./ x 5 xdktaujmif;aujmifh a,musfm;onf udk,frdbudkpGefhI udk,f 19;5
cifyGef;Y rSD0Joz]ifh? xdkolMSpfa,mufwdkhonf wom;wudk,fwnf;z]pfRvdrfhrnf' [k usrf;qdk '
u 2;24?
onfudk oifwdkhrbwfbl;oavm/ 6 xdkaujmifh vifr,m;wdkhonf MSpfOD;r[kwfwOD;wnf; 1aum 6;16?
{ 5;31
z]pf./ bkRm;ocifbufpyfI xrf;bdk;wifawmfrl aomtRmudk vlrcJGrcGgapMSifh[k rdefhawmf
rl./ 19;7
7 "
zmRdRSJwkdhuvnf;? xdkodkhrSefvsSif z]wfpmudkay;I r,m;MSifhuGmapc]if;iSg armaRS wRm; 24;1`4
onftb,faujmifhpDRifoenf;"[k avsSmufujaomf?
8
udk,fawmfu? oifwdkh pdwfMSvHk;cdkifrmaomaujmihf r,m;MSifhuGmRaomtcGifhudk armaRS
onf pDRif./ tptOD;Y xdkodkhr[kwf/ 9 igynwfonfum;? rSm;,Gif;c]if;taujmif;rSwyg; 19;9
e
tc]m;aomtaujmif;z]ifh rdrdr,m;MSifhuGmI tc]m;aomrdef;rMSifh pHkbufaomolonf rdrd vk 16;18
r,m;udk y]pfrSm;./ uGmaomrdef;rMSifh pHkbufaomolonfvnf; ol¸r,m;udk y]pfrSm;onfe [k
rdefhawmfrl./e
10
wynfÙawmfwkdhuvnf;? vifr,m;trÈonf Todkhz]pfvsSif pHkbufc]if;udk ry_aumif;
19;11
yg[k avsSmufuj./ 11udk,fawmfuvnf;? xdkpum;udk vlwdkif;rcHr,lMdkif/ tcGifhRaomol y
r 13;11?
wdkhom cH,lMdkifuj./y 12 vltcsKd¸wdkhonf trd0rf;wGif;uyif rdef;rvsSmz]pfuj./ tcsKd¸wdkh 1aum 7;7`9? 17
onf olwyg; qHk;rI rdef;rvsSmz]pfuj./ tcsKd¸wdkhonf aumif;uifMdkifiHawmftbdkh tvdkiSg
rdrdudk,fudk qHk;rI rdef;rvsSmz]pfuj. / xdkpum;udk cH,lMdkifaomolonf cH,lap[k rdefhawmfrl
./
18
tb,fynwfwdkhudk apmifhaRSmufRrnfenf;[k avsSmufy]efaomf? vltoufudk 19;18
r
,m 2;11
rowfMSifh/ olËr,m;udk ry]pfrSm;MSifh/r olËOpPmudk rcdk;MSifh/ rrSefaomoufaoudk rcHMSifh/ 19;19
19
rdbudk ×dkaopGmy_avmh/c udk,fMSifhpyfqdkifaomoludk udk,fMSifhtrsScspfavmh,[k rdefhawmfrl ,
0wf 19;18
./
20
xdkvkvifuvnf;? xdkynwfRSdorsSwdkhudk tu„Mfkyfonf i,faomtRG,frSpI apmifh
aRSmufygy)D/ tb,ftusifhvdkao;oenf;[k avsSmufy]efav./ 19;21
21 u
a,×Èuvnf;? oifonf pHkvifc]if;odkh aRmufvdkvsSif oGm;avmh/ udk,fOpPmrsm;udk c
w 2;45
aRmif;I qif;RJaomolwdkhtm; ay;avmh/u xdkodkhy_vsSif aumif;uifbHkY bE@mudk Rvdrfh r 6;20
rnf/c odkhy)D;rS ighaemufodkhvdkufavmh[k rdefhawmfrl./
22
xdkvkvifonf rsm;pGmaomOpPmudk Rwwfaomolz]pfI? xdkpum;udkujm;vsSif pdwf
romonfMSifh oGm;av./
23
a,×Èuvnf;? igtrSefqdkonfum;? aiGRwwfaomol* onf aumif;uifMdkifiHawmf 19;23
*
r 13;22
odkh 0ifcJvS./ 24 wzef igqdkonfum;? ukvm;tkyfonf tyfezm;udk vsSKdvG,f./ aiGRwwf
aomolonf bkRm;ocif.MdkifiHawmfodkh 0ifcJonf[k wynfÙawmfwkdhtm; rdefhawmfrl./
25
xdkolwdkhonf ujm;vsSif tvGefrdef;armawGa0c]if;RSdI? odkhz]pfvsSif tb,folonf
u,fwifawmfrlc]if;odkhaRmufMkdifrnfenf;[k ay]mqdkuj./ 19;26
26
a,×Èonfvnf;? olwdkhudk ujnfÙ×ÈI TtrÈudk vlrwwfMdkif/ odkhaomfvnf; bkRm; C
u 18;14?
ocifonf cyfodrf;aomtrÈwdkhudk wwfMdkifawmfrlonfC [k rdefhawmfrl./ a,mb 42;2?
27 a, 32;17
xdktcg ayw×ku? tu„Mkfyfwdkhonf RSdorsSudk pGefhypfI udk,fawmfaemufodkh vdkufuj
ygy)D/ tb,ftusKd;udk Rujygrnfenf;[k avsSmufavaomf?
19;28 28
a,×Èu? igtrSefqdkonfum;? tvHk;pHkaomtRmwdkhudk topfy_y]ifaomumvY
i
vk 22;28`30?
Asm 3;21
vlom;onf bkef;RSdaomyvˆifawmf ay:rSm xdkifawmfrlaomtcg? ighaemufodkhvdkufujaom
oifwdkhonf wq,fMSpfckaomyvˆifay:rSmxdkifvsuf? $oaRvvl wq,fMSpfrsKd;udk
ppfaujmpDRifRujvwHh/i 29 tujifolonf ig.emraujmifh tdrf? v,f? nDtpfudk? MSr? rdb?
19;30 om;r,m; wnf;[laom wyg;yg;udk pGefh./ xdkolonf tqwRmaomtusKd;udkRI xm0R
p
r 20;16? toufudk tarGcHRvwHh/ 30 aemufusaomoltrsm;wdkhonf tRifusujvdrhfrnf/ tRif
vk 13;30
usaomoltrsm;wdkhonf aemufusujvdrhfrnf/p
9
xdkaujmifh q,fwemRDtcsdefY 0ifaomolwdkhonf vmI a'emRdwy]m;pD cHuj./
10
tRif0ifaomolwdkhonf vmujaomtcg? igwdkhonf omIRrnf[k pdwfxJrSm xifrSwf
aomfvnf; a'emRdwy]m;pD cHRuj./ 11 xdkodkhcHy)D;vsSif tdrfRSifudk uJhRJ¸y]pfwifI? 12 aemuf 20;12
0ifaom olwdkhonf wem RDcefhrsS om vkyfaqmifaomfvnf;? waehvHk; trÈ0efudk xrf;RGuf ps a,me 4;8?
,m 1;11
I aeylqif;RJps cHRaom tu„MfkyfwdkhMSifhtnDtrsS udk,fawmfpDRifygy)Dwum;[k qdkuj./
13
tdrfRSifuvnf; taqG? oifY rwRm;aomtrÈudk igry_/ a'emRdwy]m;udk trSwfy_
I oifonf igMSifh 0efcHonfr[kwfavm/ 14 oif.OpPmudk,lI oGm;avmh/ aemuf0ifaom 20;15 n
olwdkhtm; oifMSifhtnDtrsS ay;c]if;iSg igtvdkRSd./ 15 igonf udk,fOpPmudk y_vdkorsS ry_Rm wRm; 15;9?
rm 7;22
oavm/ ighoabmaumif;aomaujmifh oifonf rsufrkef;uºd;Roavmn [k qdkav./
16
xdkenf;wl aemufusaomolwdkhonf tRifusujvdrfhrnf/ tRifusaomolwdkhonf 20;16
#
aemufusujvdrfhrnf/# ac:awmfrlaomoltrsm;RSdaomfvnf;? aRG;aumufawmfrlaomol r 19;30
enf;onf[k rdefhawmfrl./
tc]m;olrsm;udktapcHc]if;taujmif; ocifa,×È.oGefoifc]if;
£178^rm 10;35`45¤
20;20 xdktcg aZaA'J.om;wdkhtrdE onf om;wdkhMSifhtwl txHawmfodkh csOf;I y]yf0yf
20
E
r 4;21
vsuf qkaus;Zl;udk awmif;yefav./ udk,fawmfu oifonf tb,fqkaus;Zl;udk tvdkRSd
oenf;[k ar;awmfrlaomf?
20;21 21
udk,fawmf.MdkifiHwGif u„efrY Tom;MSpfa,mufwdkhonf vusfmawmfbufY
w
r 19;28
wa,muf? vuf0JawmfbufY wa,muf xdkifRaomtcGifhudk ay;awmfrlygw [k avsSmuf
20;22 av./
x 22
r 26;39? 42? a,×Èuvnf;? oifwdkhonf tb,fodkh awmif;yefonfudk oifwdkhroduj/ igaomuf
vk 22;42? RtHhaomcGuxf udk aomufc]if;iSg4if;? igcHaomAwÖdZHudk cHc]if;iSg4if;? oifwdkhonf wwfpGrf;
a,m 18;11
Mdkifoavm[k ar;awmfrlvsSif? tu„Mfkyfwdkhonf wwfpGrf;Mdkifyg.[k avsSmufujaomf?
20;23 23
ig.cGufudk oifwdkhonf aomufRujvdrfhrnf/' igcHaomAwÖdZHudkvnf; oifwdkhonf
'
w 12;2? cHRujvdrfhrnf/ odkhaomfvnf; ig.vusfmbuf? vuf0JbufrSm xdkifRaomtcGifhudkum;
Asm 1;9
tujifolwdkhtbdkhtvdkiSg ighcrnf;awmfonf y]ifqif./ xdkolwdkhtm;om igay;ydkifonf[k
rdefhawmfrl./
20;28 24
tc]m;aomwynfÙawmfwusdyfwdkhonf ujm;odvsSif? xdknDtpfudkMSpfa,mufwdkhudk
"
a,m 13;13`16?
zd 2;7 trsuf x Gufuj./ 25 a,×Èonf xdkolwdkhudk ac:awmfrlI? oifwdkhodonftwdkif; avmuDrif;
e
r 26;28? wdkhonf tpdk;wRy_wwfuj./ 26 tuJtrÉ;wdkhonf tmEmxm;wwfuj./ 27 oifwdkhrlum;
1wd 2;6? xdkodkhry_ujMSifh/vlom;onf olwyg;udk appm;c]if;iSgrvm? 28 olwyg;tapudk cHc]if;iSg4if;?"
wd 2;14?
a[A]J 9;28 rdrdtoufudkpGefhI vlrsm;udk aRG;c]if;iSg4if;?e u=Gvmonfz]pfI? xdkenf;wl oifwdkhwGif tuJ
y
rm 9;35 trÉ;y_ vdkaomoludk oifwdkhtapcHz]pfap/y oifwdkh wGif txG#ftr]wfvkyfcsifaomoludkvnf;
oifwdkhu„efz]pfap[k rdefhawmfrl./
ay;vdkufrnf[k rSmxm;awmfrl./
4
xdktaujmif;tRmrlum;?oif. tRSifrif;u(D;onf r]nf;rMSifhr]nf;uav;udk pD;I?
21;5 5
Ml ; nH Ù o drfarGËaompdwfMSifh oifRSdRmodkh u=Gvmawmfrlonfudk ujnÙf×Èavmh[k Zdtkefowdkh
A
Zm 9;9?
a[RSm 62;11 orD;tm; ay]mujavmh [laom yaRmzuf.MÈwfxGuf y]nfÙpHkrnftaujmif; z]pfownf;/A
6
wynfÙawmfwdkhonfoGm;I trdefhawmftwdkif; y_oz]ifh? 7 r]nf;rMSifh r]nf;uav;udk
aqmifcJhI r]nf;ausmay:rSm rdrdwdkht0wfudk wifujy)D;vsSif udk,fawmfonf pD;awmfrl./
8
twdkif;rod rsm;pGmaomvlwdkhonf rdrdwdkht0wfudk vrf;Y cif;uj./ tcsKdËwdkhonf
21;9 opfui kd ;f opfcufrsm;udk ckwI f vrf;Y cif;uj./ 9 aRS¸aemufvu
kd o
f mG ;aom tc)t H RHrsm;wkhd u?
b
qm 118;26 'g0d'f .om;awmftm; a[mRSE& z]paf pownf;/ xm0RbkRm;.tcGihfMi S hf u=v
G mawmfral omol
onf r*FvmRSdapownf;/ b aumif;uifb0*f0,f a[mRSE&p z]pfapownf;[k au=G;aujmf
uj./
10
a,×kRSvifr»d¸odkh 0ifawmfrlaomtcg wr»d¸vHk; tkwftkwfoJoJz]pfI? Tolum;
tb,f olenf;[k ar;r]ef;ujvsSif?
21;11
r
a,m 6;14? 7;40
11
vltpkta0;wdkhu? Tolonf *gvdvJy]nf emZRufr»d¸Yay:xGef;aom yaRmzufr
a,×Èaywnf;[k ay]mqdkuj./
17
xdktcg olwdkhudkxm;cJhI r»d¸xJrSxGufy)D;vsSif aAoedRGmodkhu=GI xdknOfÙudk vGefap
awmfrl./
24
a,×Èu? igonf wpHkwckudk ar;OD;rnf/ oifwdkhaz]vsSif TtrÈrsm;udk tb,f
tcGifhMSifhigy_onfudk igay]mrnf/ 25 a,m[ef.AwÖdZHwRm;onf tb,fu z]pfoenf;/
bkRm;u z]pfoavm/ vlu z]pfoavm[k ar;awmfrl./ xdkolwdkhonf tcsif;csif;qifc]ifI
bkRm;u z]pfonf[k igwdkhaz]vsSif? oifwdkhonf a,m[efudk tb,faujmifh r,Hkoenf;[k
ar;avOD;rnf/ 26 vluz]pfonf[k igwdkhaz]vsSif vlrsm;udk aujmufR./ taujmif;rlum;?
vltaygif;wdkhonf a,m[efudk yaRmzufuJhodkh xifrSwfuj.[k tcsif;csif;qifc]ify)D;rS?
27
tu„Mfkyfwdkhrodyg[k a,×Ètm; y]efay]muj./ udk,fawmfuvnf;? xdktwl TtrÈ
rsm;udk tb,ftcGifhMSifhigy_onfudk igray]m/
21;23-27 zm&d&w JS o
Ydk nf ocifa,½IrnfoUl xHrS tcGit hf mPm bk&m;ocif\tvdak wmfukd aqmifvo kd nf[k ajymMuaomfvnf;
&onfudk odvdkMuonf/ a,½Iu ol\ tcGifhtmPmonf tjrJyif pum;em;raxmifMuacs/ olwdkYonf trSefwu,f
bk&m;ocifxHrS vmonf[k ajymygu bk&m;ocifudk vGefusL; r&G,f&nfbJajymMujcif;omjzpfonf/ uREkfyfwkYd\ESvHk;om;rsm;
onf[k pGyfpGJMuvdrfhrnf/ rdrd\udk,fydkiftcGifhtmPmESifh bk&m;ocifESifh a0;aeonfhtcg bk&m;ocifudk emcHcsif[ef
vkyo f nf[k qdyk gu vltyk Bf u;D onf a,½Ixuf zm&d&w JS üYkd ydí
k aqmifygu tvGeftEÅ&m,fBuD;ayonf/ tb,faMumifhqkd
tcGifhtmPm&Sdonf[k oabmaygufMuvdrfhrnf/ odkYaomf aomf bk&m;ocifonf uREkfyfwdkY\pdwf&if;trSefudk odawmfrl
a,½Ionf olwdkY\pdwf&if;trSefudk az:jyrnfh tjcm; rqdkif onf/ uREkfyfwdkY\tjyKtrlonf ajymonfhpum;ESifh udkufnD
onfhar;cGef;wpfckudk ar;cJhonf/ olwdkYonf tajzudk vdkcsif &rnf/
onfr[kwfbJ a,½Itm; axmifacsmufqifjcif;omjzpfonf/ 21;33 þyHkOyrmwGif t"duyg0ifolrsm;rSm (1) ajrydkif&Sif -
zm&d&SJwdkYonf olwdkY\tjrifESifh tusKd;udk taxmuftul jyKrS bk&m;ocif? (2) pyspfO,smOf - £oav&vvlrsKd;? (3) tvkyf
omvQif or®mw&m;udk vdkcsifaMumif; a,½Iu jyocJhonf/ orm;rsm; - ,k' bmoma&;acgifaqmifrsm;? (4) ajrydkif&Sif\
21;25 ESpfjcif;q&ma,m[ef\taMumif;udk ydkrdkod&Sdvdkygu uRefrsm; - bk&m;ociftay: opöm&Sdí £oa&vvlrsKd;wdkY
&Sirf óJc&pf0if tcef;Bu;D 3 ESihf &Siaf ,m[efc&pf0if tcef;Bu;D tm; a[majymonfh ya&mzufESifh ,Zfyka&m[dwfrsm;? (5)
1 udk Munfhyg/ om;awmf - a,½Ic&pf (21;38) ESifh (6) tjcm;tvkyform;
21;30 emcHygrnf[k ajymaomfvnf; em;raxmifaomom; rsm; - wpfyg;trsK;d om;rsm;jzpfMuonf/ a,½Ionf bmoma&;
onf a,½Ivufxuf&Sd £oa&vvlrsKd;udk yHkaqmifaeonf/ acgif;aqmifrsm;\ vlowf&ef vQKdU0SufMuHpnfrIudk azmfxkwfcJh
&SifróJc&pf0if 21;;34 102
22;2
y
r 13;24
22 wzef a,×Èonf OyrmudkaqmifI yRdowfwdkËtm; rdefhr+Gufawmfrlonfum;?
2
aumif;uifMdkifiHawmfonf rdrdom;tbdkh xdrf;r]m;r*FvmaqmifyJGudk pDRifaom
22;3 rif;u(D;MSifhwl./y 3 xdkrif;u(D;onf bdwfy)D;aomolwdkhudk ac:apc]if;iSg vkvifwdkhudk ap
z
r 21;34 v…wfz aomtcg xdkolwdkhonf rvmbJaeuj./
22;4
4
wzef tc]m;aomvkvifwdkhudk apv…wfIA ighyJGudk igy]ifqify)D/ MGm;rSpaom qlz»d;
A
r 21;36 aom wdRpQmefrsm;udk owfIy)D;y)D/ tvHk;pHkwdkhonf toifhRSdy)D/ r*FvmaqmifyJGodkh vmujyg[k
bdwfy)D;aomolwdkhtm; ay]muj[k rSmvdkufy]ef./
5
odkhaomfvnf; xdkolwdkhonf em;raxmifbJ tcsKd¸wdkhonf rdrdv,fodkhoGm;uj./ tcsKd¸
wdkhonf ukefoG,fRmodkh oGm;uj./ 6 u=Gif;aomolwdkhonfvnf; vkvifwdkhudk brf;qD;I
22;7 nÇOf;qJc]if;? taoowfc]if;udk y_uj./ 7 xdkrif;u(D;onf ujm;vsSif trsufxGufI ppfcsD
b
vk 19;27 apoz]ifh? vltoufudkowfaom xdkolwkdhudk ty)D;vkyfu(HIb olwdkh.r»d¸udk rD;×dȸav./
8
xdkaemufrS rif;u(D;onf vkvifwdkhudkac:I ig.r*FvmaqmifyJGonf toifhRSd./
ac:bdwfaomolwdkhonf rxdkufrwefaomaujmifh? 9 vrf;rvrf;ujm;odkhoGm;I awGËorsS
aomolwdkhudk yJGodkh ac:bdwfuj[k trdefhawmfRSdonftwdkif;? 10 vkvifwdkhonf vrf;rsm;odkh
xGufoGm;I aumif;raumif;awGËorsSaom vltaygif;wdkhudk pka0;apI yJGawmfY ty]nfÙ
RSdav./
11
rif;u(D;onf yJGYavsmif;aomolwdkhudk ujnfÙ×Èc]if;iSg 0ifawmfrlaomtcg? r*Fvm
22;12
r
r 20;13? 26;50 aqmif y JG.t0wfudk r0wfaomolwa,mufudk r]ifvsSif? 12 taqG?r r*FvmaqmifyJG.t0wf
rRSdbJ tb,faujmifh0ifoenf;[k ar;awmfrlonfudk xkdolonf ray]mMdkifbJae./
22;13 13
xdktcg rif;u(D;onftc)HtRHwdkhtm; xdkol.vufac]udk wkyfaMSmifavmh/ idkau=G;c]if;
,
r 8;12
tHoGm;cJu(dwfc]if;RSdRm? y]iftRyfarSmifrdkufxJodkh ,loGm;csvdkufuj[k trdefhawmfRdS./,
14
xdkodkh ac:awmfrlaomoltrsm;RSdaomfvnf;? aRG;aumufawmfrlaomol enf;onf
[k rdefhawmfrl./
37
a,×Èu? oif.bkRm;ocif xm0RbkRm;udk pdwfMSvHk; tu=Gif;rJh OmEfRSdorsSMSifh 22;37
n
wRm; 6;5
cspfavmh? n [laomynwfonf yXrynwfz]pf./ 38 u(D;r]wfaomynwfvnf; z]pf./ 39 xdk 22;39
rSwyg; udk,fMSifhpyfqdkifaomoludk udk,fMSifhtrsScspfavmh # [laom 'kwd,ynwfonf #
0wf 19;18?
yXrynwfMSifh oabmwl./ 40 TynwfMSpfyg;wdkhum; ynwÖdusrf;MSifh tem*wÖdusrf;RSd r 5;43
22;40
orsSwdkh. tcsKyftc]myif z]pfownf;X [k rdefhawmfrl./ X
r 7;12
jynfhpHkapjcif;tm;jzifh vlwpfOD;onf ynwftm;vHk;udk apmifh onft h aMumif;udk ajymjyygonf (a[jAJ 1;3 onfvnf; a,½I
a&SmufNyD;jzpfonf/ xkdynwfwdkYonf ynwfawmf 10 yg;ESifh \ZmwdtrSefudk azmfjy&mwGif xkdusrf;ydk'fudk toHk;jyKcJhonf)/
"r®a[mif;usrf;\tusifhpm&ddwåESifhqdkifaom ynwftm;vHk;\ uREyfk w
f Ykd ajzMum;&rnft h a&;Bu;D qH;k aom ar;cGe;f rSm c&pfawmf
tcsKyt f jcmjzpfonf/ taMumif;udk rnfodkY ,HkMunfonfudk ajzMum;&efjzpfonf/
22;37-40 a,½Iu uREkfyfwdkYonf bk&m;ocifESifh udk,fESifh a,½Iu olrnfojl zpfonf[k ajymonfukd ,HMk unfro S m tjcm;
pyfqdkifolrsm;udk trSefwu,fcspfygu usefynwftm;vHk;udk oDMoavmf*sED iS q hf idk af om ar;cGe;f rsm;onf qDavsmrf &I v dS rd rhf nf/
apmifha&SmufNyD;om;jzpfvdrfhrnf[k qdkonf/ 4if;onf bk&m; 23;2? 3 zm&d&SJwdkYtwGuf olwdYk\½dk;&m"avh? ynwfw&m;udk
ocif\ynwfawmfukd tjyKoabmjzifh jyifjcif;jzpfonf/ uREyfk f teufzGifhqdkjcif;ESifh vufawGUtoHk;jyKjcif;wdkYonf bk&m;ocif
wkdY vkyfoifhonfht&mrsm;twGuf pdwfylaernfhtpm; bk&m; \ ynwfawmfxuf ydí k ta&;Bu;D onf/ olw\ Ydk ynwftm;vH;k
ocifESifh tjcm;olrsm;tay:cspfaMumif; rnfodkYjyo&rnfudk onf tqdk;r[kwfbJ tcsKdUwdkYonf tusKd;jzpfapwwfygonf/
om tm½Hkpl;pdkufoifhonf/ bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf (1) bk&m;ocif\ ynwf
22;41-45 zm&d&SJrsm; a[½k'f\ vlrsm;ESifh Z'´KuJwdkYonf xuf vlwdkY\pnf;rsOf;udk ydkítav;xm;aomtcg? (2) vlwdkY
ar;cGef;toD;oD;udk ar;cJhMuonf/ xdkYaemuf a,½Ionf olwdkY tm; pnf;rsOf;tm; vdkufavQmufapvdkaomfvnf; udk,fwdkif
tm; xd;k azmufaprnfh ar;cGe;f jzpfaom “ar&d,
S rnfojl zpfonf rvdkufavQmufaomtcg? (3) pnf;rsOf;rsm;udk emcHaomtcg
[k olwdkYxifoenf;” [k ar;cJhonf/ zm&d&SJwdkYu ar&Sd,onf bk&m;ocifukd ½dak o*kPjf yK&efr[kwb f J tjrifaumif;ap&efom
'g0d'f\trsKd;tEG,fjzpfaMumif;udk odaomfvnf; xdkolonf emcHaomtcgwGif jyóemjzpfvmonf/ a,½Ionf zm&d&SJwkdY
bk&m;ocif udk,fwdkifjzpfonfudk em;rvnfMuacs/ a,½Ionf oGefoifaomt&mudk tjypfwifavhr&Sdaomfvnf;? olwdkY\
qm 110;1 udk udk;um;vsuf ar&Sd,onf 'g0d'fxuf BuD;jrwf vQKdU0Suf[efaqmifjcif;udkrl tjypfwifcJhonf/
107 &SifróJc&pf0if 23;14
15
vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rl
um;? vlwa,mufudkyif bmomoGif;c]if;iSg ukef;aujmif; aRaujmif; ywfywfvSnfÙvnfI
bmomoGif;y)D;aomoludkvnf;? rdrdwdkhxuf MSpfqaomiRJom; z]pfapuj./
16
vrf;y]aomvluef;wdkh?y oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ Adrmefawmfudk wdkifwnfI 23;16
y
23;24?
usdefqdkc]if;udky_vsSif rwnf/ Adrmefawmf.aR…udk wdkifwnfI usdefqdkc]if;udk y_vsSif wnfonf z
r 5;33`35
[k oifwdkhqdkuj./z 17 vlrdkufvluef;wdkh? tb,ftRmonf omIr]wfoenf;/ xdkaR…um; 23;17
A
r]wfoavm/ xdkaR…udk oefhRSif;apaomAdrmefawmfum; r]wfoavm/A xG 30;29
18
wenf;um;? ,Zfyvˆifudk wdkifwnfI usdefqdkc]if;udk y_vsSif rwnf/ ,Zfyvˆifay:
rSmRSdaomylaZmfouUmudk wdkifwnfI usdefqdkc]if;udky_vsSif wnfonf[k oifwdkh qdkuj./ 23;19
19 b
vlrdkufvluef;wdkh? tb,ftRmonf omIr]wfoenf;/ xdkylaZmfouUmum; r]wfoavm/ xG 29;37
xdkylaZmfouUmudk oefhRSif;apaom ,Zfyvˆifum; r]wfoavm/b 20 xdkaujmifh ,Zfyvˆifudk
wdkifwnfI usdefqdkvsSif? ,ZfyvˆifrSpI ,Zfyvˆifay:rSmRSdorsSudk wdkifwnfI usdefqdk
ownf;/ 21 Adrmefawmfudk wdkifwnfI usdefqdkvsSif? AdrmefawmfrSpI AdrmefawmfY
usdef;0yfawmfrlaomoludk wdkifwnfI usdefqdkownf;/ 22 aumif;uifbHkudk wdkifwnfI 23;22
r
r 5;34
usdefqdkvsSif? bkRm;ocif. yvˆifawmfudk4if;? yvˆifawmfay:rSm xdkifawmfrl aomoludk4if;
wdkifwnfI usdefqdkownf;/r
23
vsSKd¸0Sufaomusrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? 23;23
,
vk 11;42
yifpdrf;? pr…wf? ZD,m? toD;tRGufwdkhudk q,fbdkhwbdkh vÉujonfwGif? wRm;oz]ifhpDRifc]if;?
olwyg;udk oem;c]if;? opPmapmifhc]if; wnf;[laom ynwfwRm;wGif av;aomtRmwdkhudk
um; vSyfIxm;uj./, tRifqdkaomtRmwdkhudk rvSyfrxm;? aemufqdkaomtRmwdkËudk usifh
Rrnf/ 24 vrf;y]aomvluef;wdkh? oifwdkhonf c]ifwaumifudkrsS rygapc]if;iSg aRudk ppf
vsufMSifh ukvm;tkyfudk rsKduj./
25
vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwkdhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;? 23;25
u
rm 7;4
zvm;? vifyef;udk ty]ifY aq;aujmuj./u twGif;Yum; vk,lc]if;? rwRm;oz]ifhusifhc]if; c
vk 11;39
MSifh y]nfÙvsufRSd./c 26 rsufpduef;aom zmRdRSJ? zvm;? vifyef;udk twGif;Y aRS¸OD;pGm aq;
aujmavmh/ odkhy_vsSif ty]ifum; oefhRSif;vdrfhrnf/
23;27 27
vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwkdhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;?
*
vk 11;44
tz]LokwfaomocsK²if;wGif;MSifhwluj./* xdkwGif;onf ty]ifY wifhw,fpGwum;/ twGif;
Yum; vlaot×dk;? tnpftauj;trsKd;rsKd;MSifh y]nfÙvsufRSd./ 28 xdktwl oifwdkhonf ty]ifY
vlwdkhaRS¸rSm az]mifhrwf[efRSd./ twGif;Yum; vsSKd¸0Sufc]if;? rwRm;oz]ifhusifhc]if;MSifh y]nfÙ
vsufRSduj./
29
23;29 vsSKd¸0Sufaom usrf;y_qRm? zmRdRSJwdkh? oifwdkhonf tr*FvmRSduj./ taujmif;rlum;?
C
vk 11;47? 48 yaRmzufrSpI az]mifhrwfaomolwdkh. ocsK²if;wGif;MSifh t×dk;tdk;wdkhudk wnfvkyfIC wefqm
qifoz]ifh? 30 igwdkhonf bdk;ab;wdkhvufxufYRSdvsSif? yaRmzufwdkhudk owfonftrÈudk
vufrcHy)D[k qdkuj./ 31 xdkodkhqdkaomf? oifwdkhonf yaRmzufwdkhudk owfaomolwdkh. trsKd;
tMG,fz]pfonfudk ukd,ftbdkhudk,foufaocHuj./ 32 odkhz]pfI bdk;ab;wdkh. tusihfyrmE
udk rSDatmifusifhujavmh/
23;33
33
ar+Gqdk;trsKd;wdkh?i oifwdkhonf ty]pfiRJrS tb,fodkh vGwfMdkifujrnfenf;/ 34 xdk
i
r 3;7 aujmifh Asm'dwfawmftcsuf[lrlum; yaRmzufynmRSdusrf;y_qRmwdkhudk oifwdkhRSdRmodkh ig
23;34 apv…wf./ xdkoltcsKd¸wdkhudk uGyfrsufI vuf0g;uyfwdkifY owfujvdrfhrnfp/ tcsKd¸wdkhudk
p
vk 11;49
q
r 10;17 wRm;pRyfY ×dkufIqf wr»d¸rSwr»d¸odkh nÇOf;qJMSifxkwfujvdrfhrnf/ 35 xdkaujmifh az]mifhrwf
23;35 aom tmaAv.taoG;Z rSpI? twGif;AdrmefawmfMSifh ,Zfyvˆif.tujm;Y oifwdkhowfuj
Z
u 4;8 aomps AmRcdom; ZmcRd.taoG;wdkifatmif ar]u(D;tay:Y oGef;y)D;orsSaom olawmfaumif;
ps
6Rm 24;21
wdkh.taoG;onf oifwdkhacgif;ay:odkh aRmufvdrfhrnf/ 36 igtrSefqdkonfum;? TtRmrsm;
wdkhonf ,ckz]pfaomvlrsm;tay:odkh aRmufujvdrfhrnf/
23;34-36 þya&mzufrsm;? ynm&Sdrsm;ESifh q&mrsm;onf ud,k af wmhxf oH Ykd vmMurnfqykd gu ud, k af wmfonf uREyfk w
f t
Ykd m;
ocifa,½I BudKwif a[mcJhonftwdkif; n§Of;yrf;ESdyfpufjcif;? uG,fumay;vdkygonf/ tBudrfrsm;pGmuREkfyfwdkYonf xdcdkufem
uJh&JUjcif;? taoowfjcif;cHcJh&aom ueOD;toif;awmf acgif; usifí rnfonfhae&modkY oGm;&rnfudk rodMuacs/ uREkfyfwdkY
aqmifrsm;jzpfEdkifonf/ a,½Ivufxuf&SdolwdkYu olwdkYonf vdktyfaomt&mudk udk,fawmfay;Edkifonf[k rxifrSwfaom
bk&m;ocifapvTwfaom ya&mzufrsm;udk owfonfh bkd;ab; aMumifh c&pfawmf\ulnDrpjcif;udk jiif;y,fMuonf/ odkY&m
rsm;uJo h Ykd jyKvyk rf nfr[kwyf g (23;30) [k ajymcJMh uaomfvnf;? wGif uREkfyfwdkYonf zefqif;aomt&Sifxuf uREkfyfwdkY\vdktyf
olwkdYonf ar&Sd,udk,fawmfwdkifESifh ol\opöm&Sdaom aemuf csuu f kd rnfou l ydí k odvrd rhf nfenf;/ a,½IxH oGm;aomolwYkd
vdkufrsm;udk taoowfMuawmhrnfjzpfonf/ xkdYaMumifh olwdkY onf rnfolrQ rwwfEdkifonfhyHkpHjzifh udk,fawmf ulnDrpí
onf &mpkEpS w f avQmufv;kH ü ajrusc&hJ aom ajzmifrh wfaomol ESpfodrfhaMumif;udk odMuvdrfhrnf/
wdkY\taoG;rsm;twGuf tjypf&Sdonf/ 23;37 a,½k&SvifNrdKUonf bk&m;ocif a&G;cs,faomvlrsKd;
23;35 a,½Ionf "r®a[mif;usrf;&Sd rmwk&orkdif;tenf;i,f awmf\NrdKUawmfESifh £oa&vEdkifiHwGif tBuD;jrwfqHk;bk&if
udk ajymjycJhonf/ tmaAvonf yxrqHk;aomrmwk&jzpfNyD; jzpfaom 'g0d'f\ ae&if;NrdKUawmf jzpfonf/ ajrBuD;ay:wGif
(u 4)? Zmc&donf a[jAJusrf;pmwGif aemufqHk;azmfjyxm; bk&m;ocifusdef;0yf&m Adrmefawmfwnf&SdonfhNrdKUvnf; jzpf
oljzpfonf/ a[jAJusrf;pmwGif &mZ0ifcsKyf 2 usrf;jzifh tqHk; onf/ þNrdKUonf ppfrSefaombk&m;udk 0wfjyK&m A[dkXmecsKyf
owfonf/ rdrdudk,fudk bk&m;ocif\vljzpfonf[k ajymMu ESifh vlwdkYtay: w&m;rQwjcif;udk azmfjyaom oauFwjzpfap
aomolrsm;\ owfjzwfjcif;udkcH&aom bk&m;ocif\vlrsm; &ef &nf&G,fcJhonf/ odkYaomf a,½k&SvifNrdKUonf bk&m;ocif
wGif Zmc&donf om"uwpfckjzpfonf (6&m 24;20? 21)/ udk rjrifbJ rsufpduef;uJhovdk vlom;wkdY\vdktyfcsufudkvnf;
23;37 Muufronf Muufuav;rsm;udk tawmifatmufü *½krjyKrdcJhacs/ þae&mwGif a,½Ionf aysmufqHk;aomolrsm;
uG,fumxm;ouJhodkY a,½Ionf rdrdvlwdkYudk pk½Hk;í umuG,f ESihf rMumrD zsufqD;cH&rnfh cspfawmfrlaomNrdKUawmftwGuf
ay;vdak omfvnf; ol\vlwu Ykd cGirhf jyKcMhJ uay/ uREykf w
f u
Ykd om qdkYeihfpGm cHpm;onfudk awGU&onf/
&SifróJc&pf0if 23;38 110
24;1-2 þAdrmefawmf\ yHpk t H wdtusrnfo&Ykd o dS nfukd rnfol aepOfwGif wynfhawmfwdkYonf xkdAdrmefawmf ysufpD;rnfh
rQ rodMuaomfvnf; vSywifw h ,fayvdrrhf nf/ a[½k'rf if;onf taMumif; ajymjyonfudk r,HkMunfEkdifatmif Mum;&Muonf/
,k'vlwEYkd iS ohf ifjh rwfap&eftwGuf Adrmefawmfukd jyefvnfjyKjyif odkYaomf aemifESpfaygif; 40 tMum at'D 70 wGif a&mrwkdYu
í vSyatmifwefqmqif&mwGif ulnDcJhonf/ rGefjrwfaom a,½k&SvifNrdKUudk wdkufcdkufaomtcg AdrmefawmftrSefwu,f
ypönf;rsm;udk odrf;qnf;í ,ZfylaZmfonfh ae&m jzpfaom ysufpD;cJhonf/
twGif; Adrmefawmf\ab;uyfvsufwGif wpfyg;trsKd;om;rsm; 24;3 ar&S, d onf rdrEd ikd if aH wmfuw
kd nfaxmif&ef <uvmaom
ESifhqdkifaom&ifjyif&Sdonf/ (aiGvJaomolwdkYESifh ukefonfyGJpm; tcg &yfaernfah e&m[k ya&mzufZmc&da[majymcJo h nfh ae&m
wdkY\wJrsm;onf þae&mwGif &Sdonf/) xdk&ifjyifrsm;\tjyif jzpfaom oHvGifawmifay:wGif ocifa,½I xdkifaeawmfrlcJh
zufwGifrl &Snfvsm;aomuem;jyifrsm;&Sdonf/ a&Smvrkefrif;\ onf (Zm 14;4)/ þae&mwGif wynfhawmfwdkYu a,½Itm;
uem;jyifonf 1562 ay&Sno f nf/ 921 ay&Snaf om awmf0if rnfonfh tcsdefü tmPmjzifh <uvmrnfhtaMumif;ESifh rnf
rkcfOD;udk tuefYwpfayjzifh wefqmqifxm;onf/ xkxnf BuD; onfht&mrsm;udk arQmfvifh&rnfhtaMumif; ar;jref;cJhonfrSm
rm;í usuo f a&r*FvmESijhf ynfah om taqmuftOD;udk Munf½h I oifhavsmfayonf/ a,½Ionf uyfurÇmukefonfh tcsdefwGif
111 &SifróJc&pf0if 24;12
3
xdkaemuf oHvGifawmifay:rSm xdkifawmfrlpOf? wynfÙawmfwdkhonf tc]m;olrygbJ
csOf;uyfI? xdktrÈtRmwdkhonf tb,fumvrS z]pfrnfudk4if;? udk,fawmfonf u=GvmI
TuyfurBmukefaom ykyµedrdwfonf tb,fedrdwf z]pfrnfudk4if; trdefËRSdawmfrlyg[k avsSmuf
uj./
4
24;5
a,×Èuvnf;? oifwdkhudktb,folrsS rvSnfÙz]m;apc]if;iSg owdy_ujavmh/ 5 trsm;
!
24;11? 23? 24 aomolwdkhu? igonf cRpfawmfz]pf. [k qdkvsuf? ig.ta,mifudkaqmifI ay:vmoz]ifh
vltrsm;wdkhudk vSnfÙz]m;ujvdrhfrnf/! 6 oifwdkhonf ppfwdkufc]if;taujmif;udk4if;? ppfwdkuf
tHhaom odwif;pum;udk4if; ujm;Rujvdrfhrnf/ odkhaomfvnf; pdk;RdrfwkefvÈyfc]if;rRSdapc]if;
iSg owdy_ujavmh/ xdktrÈtRmrsm;onf z]pfRrnf/ odkhaomfvnf; tqHk;onfrz]pfao;/ 7 vl
24;7 wrsKd;MSihfwrsKd; wMdkifiHMSifhwMdkifiH Refbufy_ujvdrfhrnf/% tRyfRyfwdkhY tpmacgif;yg;
%
a[RSm 19;2 c]if;? umvemrsm;y]m;c]if;? ar]u(D;vÈyfc]if;wdkhonf z]pfujvdrfhrnf/ 8 xdktrÈtRmwdkhonf
'ku†qif;RJc]if;. tptOD;z]pfownf;/
24;9 9
xdkumvY vlrsm;wkdhonf oifwdkhudk nÇOf;qJc]if;? taoowfc]if;E udk cHapc]if;iSg
E
a,m 16;2 tyfMHSujvdrfhrnf/w ig.emraujmifhvnf; cyfodrf;aomvlrsKd;wdkhonf oifwdkhudk rkef;uj
w
r 10;17
vdrfhrnf/ 10 xdkumvY trsm;aomolwdkhonf azmufy]efc]if;odkh aRmufI? tcsif;csif;
wa,mufudk wa,muf tyfujvdrhfrnf/ 11 tcsif;csif; rkef;ujvdrfhrnf/ rdpQmyaRmzuf
trsm;wdkhonf ay:vmI vltrsm;wdkhudk vSnfÙz]m;ujvdrfhrnf/ 12 rwRm;aomtrÈwdkhonf
rsm;y]m;oz]ifh trsm;aomolwdkh. cspfc]if;arwÖmonf acgif;yg;vdrhfrnf/
jzpfysufrnfhtrIt&mrsm;taMumif;udk ajymjycJhonf/ wynfh odYk uln&D rnfukd bk&m;ocifxH ar;avQmufyg/ t*Fgwpfck qif;
awmfwt Ykd m; tcsed t
f wdtusukd odvakd ernft h pm; bk&m;ocif &Jc&H aomtcg usecf E¨mwpfcv k ;kH vnf; qif;&Jc&H onf/ odaYk omf
\tvdkawmftwdkif; touf&Sifjcif;tm;jzifh jyifqifjcif; &Sd&ef t*Fgtm;vHk;yl;aygif;í qif;&Jjcif;udk oufomapMuaomtcg
udkom ydkípdwf0ifpm;oifhonf[k ñTefjycJhonf/ xdkodkYjyKygu cE¨mwpfckvHk;tusKd;cHpm;&onf (1aum 12;26)/
a,½Ibkef;wefcdk;ESifh <uvmaomtcg olwdkYtm; rdrdydkifaom 24;11 "r®a[mif;usrf;onf rdpämya&mzufrsm;taMumif;udk
olrsm;tjzpf owfrSwfrnfjzpfonf/ rMumcPajymMum;cJhonf (4&m 3;13? a[&Sm 44;25? a,
24;4 wynhfawmfwdkYu a,½Itm; udk,fawmf<uvmrnfhtcsdef 23;16? a,Z 13;2-3? rd 3;5? Zm 13;2 udk Munfhyg)/ rdpäm
ESihf uyfurÇmukerf nft h csed w
f iG jf zpfrnfh ykyeÜ rd wd vf u©Pmrsm;udk ya&mzufrsm;onf bk&m;ocifxHrS owif;pum;&&Sdonf[k
ar;jref;Muonf/ a,½Iu “oifwdkYudk tb,folrQ rvSnfhjzm; ajymMuaomfvnf; olwdkYonf “usef;rmjcif;ESifh aumif;pm;
rnft h aMumif; owdjyKMuavmh” [k yxrqH;k wkejYf yefajzMum;cJh jcif;” w&m;udkom a[majymMuonf/ a,½IvufxufwGif
onf/ edrw d v
f u©Pmrsm;udo k m&Smaeygu uREyfk w f oYkd nf tvG,f rdpämya&mzufrsm;&SdcJhNyD; uREkfyfwkdYvufxufwGifvnf; &SdaeMu
wulvSnfhjzm;cH&Edkifygonf/ “rdpämya&mzuf”rsm;pGm&SdaeMu ayonf/ olwo Ykd nf vltrsm;Mum;vdo k nfph um;jzpfaom bk&m;
onf (24;11? 24)/ 4if;wdkYonf 0dnmOftcGifhwefcdk;tmPm ocifonf csr;f omapvdo k nf/ “oif\vdt k ifqE´u ajymonfh
ESifh wefcdk;&SdaMumif;jyo&ef twkta,mifedrdwfvu©Pmrsm; twdik ;f om vkyyf g/ tjypfqo kd nfrmS r&Syd g/ i&Jqokd nfrmS vnf;
udk jyKvkyfMuonf/ vSnfhjzm;jcif;rcH&atmif uG,fumEdkifrnfh r&Sdyg”[k ajymwwfonf/ acgif;aqmifrsm;jzpfMuonf/ a,½I
pdwt f cs&qH;k enf;vrf;rSm c&pfawmfEiS phf um;awmfukd tm½Hpk u kd f u rdpämq&mrsm; ay:vmrnf[k ajymcJhNyD; olwdkYajymaom
ae&efyifjzpfonf/ xl;jcm;onfh edrdwf vu©Pmrsm;udk r&Smyg tEÅ&m,f&Sdonhf pum;rsm;udk em;raxmif&ef wynfhawmfrsm;
ESifh/ tjcm;olrsm;udkvnf; Munfhí tcsdef rukefygapESifh/ udk rSmMum;cJhouJhodkY uREfkyfwkdYudkvnf; rSmMum;aeonf/
c&pfawmfudk omMunfhyg/ 24;12 rdpämoGefoifcsuf? ysufpD;aeaomudk,fusifhw&m;ESifh
24;9-13 oifonf ,cktcsdefwGif n§Of;yef;ESdyfpufrIudk rcH& twl ygvmaom zsufqD;wwfaoma&m*grSm bk&m;ocifESifh
aomfvnf; urÇmtjcm;a'orsm;&Sd c&pf,mefrsm;onf xdkodkY olrsm;tay:cspfjcif;r&Sdawmhjcif;jzpfonf/ tjypfonf bk&m;
cHpm;aeMu&onf/ c&pf,mefwo Ykd nf olw\ Ykd ,HMk unfjcif;aMumifh ocifESifhtjcm;olrsm;tay:xm;onfh arwåmudk at;pufap
qif;&J'ku©cHae&aMumif;udk Mum;&aomtcg oifwdkYonf c&pf NyD; rdrdudk,fudkom tm½Hkpdkufaponf/ oifhtaMumif;udkom
awmfü oif\nDtpfuakd rmifErS rsm;jzpfonfukd owd&yg/ olwYkd pOf;pm;aeygu olwpfyg;udk trSefwu,frcspfEkdifyg/
twGuf qkawmif;ay;yg/ olwdkYcH&aom qif;&J'ku©xJwGif rnf
&SifróJc&pf0if 24;13 112
13
tujifolonf tqHk;wdkifatmif wnfujnf.? xdkolonf u,fwifc]if;odkh aRmufvdrfh 24;13
x
x 14 r 10;22
rnf/ vlrsKd; taygif;wdkhtm; oufaoz]pfrnftaujmif; MdkifiHawmfMSifh,SOfaom {0Ha*vd 24;14
wRm;udk avmuDMdkifiHtRyfRyfRSdorsSwdkhY a[mRvdrhfrnf/' odkhy)D;rS tqHk;onf z]pfvwHh/ '
aRm 10;18
15
xdkaujmifh yaRmzuf'Ha,va[monftwdkif;? zsufqD;wwfaom RHGRSmbG,ftRm 24;15
"
'H 9;27? 12;11
onf oefhRSif;aomtRyfXmeY pdkufaeonfudk oifwdkh r]ifRvsSif?" usrf;pmudk ujnfÙaomol
onf em;vnfygap/ 16 xdkodkhr]ifRvsSif? ,k'y]nfY RSdaomolwdkhonf awmifay:odkh ay];ujap/
17
tdrfrdk;ay:rSm RSdaomolonf tdrfxJuOpPmudk ,lc]if;iSg rqif;apMSifh/ 18 v,fY RSdaom
24;19
olvnf; rdrdt0wfudk ,lc]if;iSg aemufodkhry]efapMSifh/ 19 xdkaehRufY udk,f0efaqmifaom e
vk 23;29
rdef;rMSifh Mdkhpdkholi,fRSdaomrdef;rwdkhonf tvGefcufujvdrfhrnf/e 20 oifwdkh ay];Raom
tcsdefonf aqmif;umvYrus? OykofaehYvnf; rusrnftaujmif; qkawmif;ujavmh/
21
taujmif;rlum;?urBmOD;rSpI ,ckwdkifatmif rz]pfpzl;? aemufYvnf; rz]pfvwHhaom 24;21
y
a,mv 2;2
u(D;pGmaom'ku†onf xdkumvY z]pfvdrfhrnf/y 22 xkdumvwmRSnfvsSif tb,folrsS rvGwf
MdkifRm/ aRG;cs,faomolwdkhtbdkhtvdkiSg xdkumvonf wdkvdrfhrnf/ 23 xdktcg olwyg;u? 24;23
z
TtRyfY cRpfawmfRSdonf? xdktRyfYRSdonf[k qdkaomfvnf; r,HkujMSifh/z 24 taujmif; vk 17;23? 21;8
24;24
rlum;? cRpfawmf.ta,mifudk aqmifaomolMSifh rdpQmyaRmzufwdkhonf ay:vmI aRG; A
2ouf 2;9`11
cs,faomolwdkhudkyif vSnfÙz]m;MdkifvsSif vSnfÙz]m;avmufatmif u(D;pGmaomedrdwfvu†Em?
tHhbG,faomtrÈwdkhudk y]ujvdrhfrnf/A 25 xdktaujmif;tRmwdkhudkigay]mMSifhy)D/
vmajymygu udk,fawmf<urvmao;yg (24;27)/ c&pfawmf tcsed uf av;wGif bk&m;ocifxH jyefvmMuayvdrrhf nf/ aumif;
<uvmjcif;onf vltm;vHk;twGuf odomxif&Sm;vdrfhrnf/ uifbHkonf uREkfyfwdkYtwGuf wpfckwnf;aom yef;wkdifr[kwf
24;30 r,HMk unfaomolwo Ykd nf vrf;rSm;udk a&G;cs,rf ad Mumif; yg/ ajrBuD;ay:wGif uREfkyfwkYdvkyfaqmif&rnfht&mrsm;&Sdaeay
½kwwf &ufoabmaygufvmMuaomaMumifh idak <u;jrnfwrf;Mu onf/ raoqH;k rDtcsed t f wGi;f vkyaf qmif&rnfjzpfNy;D u,fwif
vdrhfrnf/ olwdkY a0zefuJh&JUaeaomt&mrSeforQ jzpfysufvm &Sif r<urvmrcsif;vkyfaqmifMu&rnf/
rnfjzpfNyD; xkdtcsdefwGif olwdkYtwGuf aemufusvGef;aeavNyD/ 24;40-42 c&pfawmfonf ½kww f &uftvsit f jref<uvmvdrhf
24;36 c&pfawmf rnfonfhtcsdefü <uvmrnfudk twdtus rnf/ aemufqHk;rdepfwGifrS aemifw&&ef(odkY) aps;qpf&eftcsdef
rod&jcif;onf uREkfyfwdkYtwGuf aumif;ayonf/ &uftwdt &drS nfr[kwaf cs/ uREyfk wf Ykd a&G;cs,Nf y;D om;tcsuuf xm0&oGm;
usuo kd m od&ygu trIawmfü ysi;f &dEikd Mf uayonf/ ydq k ;kd onf &rnfhc&D;vrf;udk tqHk;tjzwfay;vdrfhrnf/
rSm qufvuftjypfusL;vGef&ef MuHpnfNyD; tqHk;odkYra&mufrD
&SifróJc&pf0if 24;42 114
42
oifwdkhtRSifonf tb,ftcsdefemRDY aRmufvmrnfudk oifwdkËrodaomaujmifh 24;42
Z
r 25;13
apmifhaeujavmh/Z 43 olcdk;vmrnftcsdefemRDudk tdrfRSifodRvsSif?ps rdrdtdrfudk rxGif;razmuf 24;43
apc]if;iSg apmifhaevdrhfrnfudk oifwdkhoduj./ 44 xdkaujmifh oifwdkhonf y]ifqifvsufae ps
vk 12;39
ujavmh/ taujmif;rlum;? oifwdkhrxifrrSwfaomtcsdefemRDY vlom;onf u=Gvmvdrfhrnf/
45 24;45
tRSifonf rdrdtdrfoltdrfom;taygif;wdkhtm; tcsdefwefvsSif tpm;taomufwkdhudk n
r 25;21? 23
a0zefapc]if;iSg ttkyftcsKyfcefhxm;I? opPmMSifh4if;? owdynmMSifh4if; y]nfÙpHkaomu„efum; 24;46
#
tb,folenf;/n 46 tujifu„efonf Todkhy_vsufaeonfudk tRSifonf y]efvmIawGË./ Asm 16;16
24;47
xdku„efonf r*FvmRSd./# 47 igtrSefqdkonfum;? tRSifonf rdrdOpPmRSdorsSwdkhudk xdku„ef X
r 25;21? 23
Y tyfvdrfhrnf/X 48 odkhr[kwfrlum;? tujifu„efqdk;u ightRSifvmcJvdrfhrnf[k pdwfxJY
atmufarhonfMSifh? 49 u„efcsif;wdkhudk ×dkufykwfvsuf aoaomufujL;aomolwdkhMSifhwuG
pm;aomufvsufae./ 50 xdku„ef rujnfÙrarsSmfaomaehRuf? rujm;rodaomtcsdefemRDY 24;51
ocifonf aRmufvmvsSif? 51 xdku„efudk y]if;y]pGmuGyfrsufqHk;rI? idkau=G;c]if;? tHoGm;cJu(dwf !
r 8;12
c]if;RSdRmtRyfY vsSKd¸0SufaomolwdkhMSihfwuG aeRmcsvwHh/!
24;44 a,½Iu oljyef<uvmrnft h aMumif;ajymjyjcif;onf aeY a,½I a[majymcJhonf/ owkdYorD; 10 a,muf OyrmwGif
&ufumvudk a[mudef;xkwfí wGufcsufap&efr[kwfyg/ jyif (25;1-13)vlta,mufpw D ikd ;f onf rdr\
d 0dnmOfa&;tajctae
qifxm;Mu&ef owday;jcif;omjzpfonf/ oiftqifoifh&Sdae twGuf ud, k w
f ikd wf m0ef&adS Mumif; od&onf/ aiGtcGuu f kd cGaJ 0
rnfavm/ pdwt f cs&qH;k a&G;cs,&f eftcsurf mS ,aeYwiG f ud, k f ay;onfh yHkOyrmwGif (25;14-30) bk&m;ocifay;tyfxm;
awmfpum;udk emcH&efomjzpfonf (24;46)/ onfht&mudk aumif;rGefpGmtoHk;jyK&efvdktyfaMumif; awGUjrif
24;45-47 apmifharQmfaeonfhtcsdefwGif rdrdvlrsm;udk Munfh½I &onf/ od;k ESiq hf w d yf OkH yrmonf (25;31-46) vdt k yfaeolrsm;
apmifha&Smufjcif;? urÇmay:wGif toif;awmfESifhtoif;awmf udk ulnD&efta&;BuD;yHkudk tav;ay;azmfjyaeonf/ yHkOyrm
jyifyü trIawmfxrf;aqmifMujcif;wkdYjzifh tcsdefukefvGefap&ef wpfcw k nf;u uREykf w f \ dYk jyifqifjcif;udk tjynft h 0azmfrjyEdik f
a,½I rSmMum;cJhonf/ c&pfawmf<uvmjcif;twGuf jyifqif&m yg/ yHkOyrmwpfckpDonf ½kyfyHkum;csyfwpfckvHk;\ tpdwftydkif;
wGif þenf;onf taumifqHk;jzpfonf/ wpfckpDudk yHkazmfjyaeonf/
24;50 c&pfawmfonf rarQmfvifhaomtcsdefwGif ½kwfw&uf 25;1 þyHkOyrmonf r*Fvmaqmifjcif;taMumif;jzpfonf/
<uvmrnfukd odjcif;u tNrt J oif&h adS p&ef uREyfk wf u
Ykd kd Ed;I aqmf r*FvmaqmifonfhaeUwGif owdkYom;onf owdkYorD;xHodkY
aeonf/ bmrSrvkyfbJ xkdifapmifhaejcif;jzifh wm0efr,laom tcrf;tem; usif;y&efoGm;í owdkYom;ESifh owdkYorD;wdkYonf
olrsm;rjzpfoifyh g/ rdrad ysm&f iT rf u
I okd m&SmNy;D ud,
k af wmfr<uvm vltkyfBuD;ESifh pDwef;vSnfhvnfNyD; owdkYom;\tdrfodkY jyefum
ao;jcif;aMumifh bk&m;ocif EdkifiHawmfudk wnfaqmufjcif; yGJ usif;yMuonf/ xkdyGJonf wpfywfcefYMumwwfonf/
rjyKao;yg[k qifajcray;oifah y/ rnfonfah e&ufwiG f <uvm owdkYorD; 10 a,mufwdkYonf pDwef;vSnfhvnfjcif;xJü
rnf[k twdtuswGufcsufjcif;tm;jzifh rSm;,Gif;onfh vHkjcHK yg0if&ef apmifhaeMuNyD; r*Fvmpm;aomufyGJüyg0ifcGifh&rnf[k
pdwfcsrIrsKd;rxm;oifhovdk? aemufqHk;aomumvtwGuf pyfpk arQmfvifhxm;Muonf/ odkYaomf owdkYom;onf arQmfvifhxm;
vdkaompdwfaMumifhtrIawmf rxrf;aqmifbJaejcif;rjzpfoifh onfhtcsdefwGif a&mufrvmaomtcg 5a,mufonf qDrsm;
acs/ ukefcef;oGm;Muonf/ qDtydkoGm;0,fonfhtcsdefwGif yGJü yg0if
24;51 “idka<u;jcif;ESifhtHoGm;cJBudwfjcif;”onf pdwfysuftm; &ef aemufusoGm;aeNyD/
avQmjh cif;udk jyoonfph um;jzpfonf/ c&pfawmfajrurÇmodYk jyef a,½Ionf rdrv d w l t Ykd m; aumif;uifbo kH Ykd ,laqmifomG ;
<uvmrnfrSm aocsmouJhodkYyif bk&m;ocif\w&m;pD&ifjcif; &ef <uvmonfhtcsdefwGif uREfkyfwkdYtm; tqifoifh&SdMu&rnf/
a&mufvmrnfrSmvnf; aocsmayonf/ 0dnmOfyikd ;f jyifqifjcif;udk aemufq;kH tcsed u f sro
S m 0,f,&l ef(od)Yk
25;1 udk,fawmf<uvmjcif;twGuf tqifoifh&Sdí rnfodkY acs;iSm;&ef rjzpfEdkifyg/ bk&m;ocifESifhudk,fwdkifudk,fus aygif;
touf&iS &f rnfukd &Si;f vif;ap&eftwGuf atmufygyHOk yrmudk oif;qufqH&rnf/
115 &SifróJc&pf0if 25;21
22
tcGufMSpfq,fudk cHaomolonfvnf; csOf;uyfI ocif? udk,fawmfonf tu„MfkyfY
tcGufMSpfq,fudk tyfay;awmfrl./ tc]m;aomtcGufMSpfq,fudk tu„Mfkyftr]wfRygy)D[k
avsSmufavaomf?
23
tRSifu? om"kopPmRSdaomi,fom;aumif;? oifonf trÈi,fY opPmapmifhavy)D/ 25;23
z
25;21
rsm; pGmaomtrÈtcGifhudk oifYigtyfay;rnf/z oif.ocifMSifhtwl pnf;pdrfudk 0ifpm;
avmh[k rdefhawmfrl./
24
tcGufwq,fudkcHaomolonfvnf; csOf;uyfI ocif? udk,fawmfonf cJ,Of;
aomolz]pfonfMSifh udk,frpdkufrysKd;aomtRyfY RdwfI? udk,f rz]efhru(JaomtRyfY pk
odrf;wwfonfudk tu„MfkyfodI? 25 aujmufaomaujmifh? tc]m;odkhoGm;I udk,fawmf.aiG
tcGufwq,fudk ar]Y 0Sufxm;ygy)D/ ,ckudk,fawmf.OpPmRSdygonf[k avsSmuf./
26
tRSifuvnf;? qdk;npfysif;Rdaomi,fom;? igonf udk,frpdkufrysKd;aomtRyfY
RdwfI? udk,frz]efhru(JaomtRyfY pkodrf;onfudk oifodonf rSefvsSif? 27 ighaiGudk yJGpm;
vufodkh tyfRrnf/ xdkodkhtyfvsSif? igy]efvmaomtcg aiGRif;MSifhtwdk;udk RMdkif./
28
xdkaujmifh tcGufwq,fudk xkdol.vufrS MÈwfuj/ 29 tcGufwRmRSdaomoludk
25;29
ay;uj/ 29 taujmif;rlum;? tujifolonf Rwwf.? xdkolY u=G,f0y]nfÙpHkapc]if;iSg ay;OD; A
r 13;12
rnf/ tujifolonf qif;RJ.? xdkolYRSdorsSudkyifMÈwfvdrfhrnf/A 30 toHk;rRaom xdki,f 25;30
b
om;udk idkau=G;c]if;? tHoGm;cJu(dwfc]if;RSdRm y]iftRyfarSmifrdkufxJodkh MSifxkwfcsvdkufuj[k r 8;12
pDRifawmfrl./b
25;34-40 þyHyk rmonf uREyfk w f Ykd aeYpOfjyKvyk Ef idk af om oem; tcsKdUwdkYu c&pf,mefrsm; jzpfMuonf[k qdkovdk? tcsKdUwdkYu
jcif;u½kPmudk jyoonfv h yk &f yfrsm;udk azmfjyonf/ þvky&f yf t&yf&yfü&Sdaom 'ku©a&mufaeolrsm;jzpfonf[k qdkMuonf/
rsm;onf <u,f0jcif;? tpGr;f owåd (od)Yk ÓPfynm&Sjd cif;tay: xkod jYkd iif;cHak ejcif;onf usr;f jyKq&mu “uREyfk Ef iS phf yfqikd af om
rrlwnfbJ tcrJhay;í tcrJh&,laom ½dk;pif;onfhvkyf&yfrsm; olonf rnfojl zpfoenf;” (vk 10;29) [k ar;onfEiS hf qifwl
jzpfonf/ tvGeftrif;vdktyfaeolrsm;udk vspfvsL½Ixm;jcif; vSonf/ þyHkyrm\ qdkvdkcsufrSm rnfoludk jyK&rnf qdkonf
twGuf qifajcay;p&mr&Sdyg þwm0efudk toif;awmf(odkY) xuf vdktyfaeaomae&mwGif tapcHjcif;qdkaomtcsufom
tpd;k &odYk vTaJ jymif;ay;ír&yg/ tjcm;olrsm;\ vdt k yfcsurf sm; jzpfonf/ t"dutm½Hpk u kd &f rnfrmS vlwikd ;f udck spí
f wwfEidk o f rQ
udk ulnrD p&eftwGuf a,½Ionf uREyfk w f t Ykd m; ud, k w
f ikd yf g0if vlwdkif;udk ulnD&efjzpfonf/ xkdodkY olwpfyg;udk cspfjcif;onf
vkyfaqmifaponf (a[&Sm 58;7)/ uREkfyfwkdY udk,fawmfhtay: xm;aom arwåmudk a&mifjyef[yf
25;40 “ighnDtpfudkrsm;”qdkaomolrnfoljzpfonfudk rsm;pGm apaomaMumifh bk&m;ocif\bkef;udk xif&Sm;aponf/
aqG;aEG;Muonf/ tcsKUd wku Yd ,k'vlrsK;d rsm;jzpfMuonf[q k Nkd y;D ?
&SifróJc&pf0if 25;46 118
26;6-13 róJEiS rfh mukwu Ykd þjzpf&yfukd aemufq;kH npmpm;yGJ ajymaeonf/ w&m;a[m&musr;f u qufajymxm;onfrmS “xdYk
rwdkifrDwGif azmfjyMuaomfvnf; &Sifa,m[efurl a,½k&Svif aMumifh oif\jynfwGif&Sdaom nDtpfudkqif;&Jom;ESifh vdktyf
NrKd UxJoYkd atmifjrifpmG 0ifa&mufvmjcif;rwdik rf w D iG f azmfjycJo
h nf/ aeolrsm;tm; vufukd zGix hf m;&rnf[k rderYf mS onf” [kqo kd nf/
olwdkY oHk;a,mufteuf a,m[efonf þjzpf&yfudk tpDtpOf þae&mwGif a,½Iajymaompum;rSm rdrt d wGuf rm&d\pGev Yf w
T f
wus azmfjyjcif;jzpfEdkifacs&Sdtrsm;qHk;&Sdonf/ c&pf0ifusrf;udk ylaZmfcHjcif;udk rD;armif;xdk;jyjcif;omjzpfonf/
a&;om;olw\ Ykd t"du&nf&, G cf surf mS a,½I\owif;pum;udk 26;14? 15 ,k'&Sum½kwfonf a,½Iudktb,faMumifh opöm
wduspGm rSwfwrf;wif&efomjzpfNyD; olUtoufwm\jzpfpOfudk azmufvdkygoenf;/ ,k'onf tjcm;wynfhawmfrsm;enf;wl
tcsdefumvtwdtus azmfjy&efr[kwfaMumif;udk owd&oifh a,½Iudk EdkifiHa&;ykefuefrI pvkyfNyD;? a&mrwdkYtm; wGef;vSef
ayonf/ róJEiS hf rmukwo Ykd nf þjzpf&f yfukd þae&mwGif rSwf apvdkonf/ b@mxdef;jzpfaom ,k'&Sum½kwfonf (tjcm;
wrf;wifxm;&jcif;rSm rm&d\tjynft h 0qufuyftyfEjSH cif;ESihf wynfah wmfrsm;enf;wlyif? rm 10;35-37) a,½I\ tpd;k &opf
,k'&Sum½kwf\ opömazmufjcif;wkdY\ uGmjcm;csufudk EdIif;,SOf wGif ta&;ygaom&mxl;udk &&ef arQmfvifhxm;onf/ odkYaomf
vdkaomaMumifhjzpfEkdifonf/ þtaMumif;t&mNyD;aemufwGif a,½Iu rm&dtm; wpfESpfvkyftm;cESifhnDaom qDarT;udk oGef;
rm&dtaMumif;udk azmfjycJhonf/ avmif;jcif;twGuf csD;rGrf;aomtcg ,k'&Sum½kwfonf a,½I
26;7 þtrsKd;orD;onf rmoESifh vmZ½kwkdY\nDr rm&d \ Edik if aH wmfonf ½kyaf vmu(od)Yk Edik if aH &;ESirhf qdik af om0dnmOf
jzpfonf/ aAoed&mG wGif aexdik o f nf (a,m12;1-3)/ ausmuf Edik if jH zpfaMumif; oabmaygufomG ;jcif;vnf;jzpfEikd o f nf/ a,½I
jzLcGufudk tvif;xdk;azmufEdkifaom tjzLa&mifowåKrS xGif;xk aemufawmfodkYvdkufygu ,k'&Sum½kwf\aiGESifh *kPfyumoe
í jyKvkyfxm;Muonf/ cGufxJwGif qDarT;udk xnfhxm;wwfMu wyfrufjcif;onf taumiftxnfazmfEdkifrnf r[kwfaom
onf/ aMumifh aiGaMu;ESifh bmoma&;acgif;aqmifwdkY\ rsufESmom
26;8 wynfah wmftm;vH;k onf pdwq f ;kd Muaomfvnf; &Siaf ,m ay;jcif;udk cH&&eftwGuf ocifa,½Iudk opömazmufcJhonf/
[efu txl;ojzifh ,k'&Sum½kwf pdwfqdk;aMumif;udk azmfjycJh 26;15 ,k'&Sum½kwo f nf a,½Itm; uRew f pfa,muf\wefz;kd
onf (a,m 12;4)/ jzpfonfh aiG'*Fg; 30 udk vufcH,lí opömazmufcJhaMumif;udk
26;11 þae&mwGif a,½Ionf w&m;a[m&musrf; 15;11 róJuom twdtusrSwfwrf;wifcJhonf/ (xG 21;32)/
yg “oif\jynfwGif qif;&Jaomoludk vspfvsL&eftwGuf ajym bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf yocgyGJNyD;rS a,½Iudkzrf;&ef
jcif;r[kwfyg? usrf;pmu vdktyfaeolrsm;udk *½kpdkuf&ef tpOf pDpOfxm;aomfvnf; ,k'\ rarQmfvifhaom urf;vSrf;csuf
&SifróJc&pf0if 26;16 120
rmRd {nfh0wfaus>yefjcif;onf tEkynmwpfck jzpfonf/ {nfhonfudk aumif;pGmBudKqdkonf[k cHpm;ap
vmZ½k\tpfr vsuf aEG;axG;jcif;ESifh auR;arG;jyKpk&eftwGuf wDxGif MuHqEdkifjcif;? pDrHcefYcGJjcif;ESifh yl;aygif;vkyfaqmif jcif;
vdktyfonf/ þyef;wdkifrsm;udk a&muf&Sdap&ef vkyfaqmifEdkifpGrf; &SdaomaMumifh rm&dESifh ol\tpfr rmo
wdkYudk usrf;pmxJwGif {nfh0wf taus>yefqHk;tzGJUtjzpf awGU&onf/ olwdkYxH rMumcP vmaom {nfhonf
rSm a,½Ic&pf jzpfonf/
rm&dtzdkY {nfh0wfaus>yefjcif;qdkonfrSm {nfhonf vdktyfrnf[k xif&aomt&mudk ay;jcif;xuf
{nfhonfudk,fwdkiftay: tm½Hkpl;pdkufjcif;u ydkíta&;BuD;onf[k cHpm;&onf/ olronf csufjyKwf rnfh
tpm; pum;om ydkí ajymvdkonf/ olronf tdrfoefY&Sif;jcif; (odkY) tpmtcsdefrDNyD;pD;a&;wdkYxuf {nfhonf
awmf\pum;udk ydkípdwf0ifpm;onf/ olronf tpfrjzpfol rmotm; xdktao;pdwf udpörsm;udk vkyf
aqmif apcJhonf/ tjzpftysufrsm;tay:wGif rm&d\csOf;uyfyHku olronf wHkYjyefol jzpfaMumif; jyoae
onf/ olronf jyifqifru I kd tenf;i,fom vkyaf qmifcNhJ y;D ? olr\ u@rSm yl;aygif;yg0if&efom jzpf onf/
&yfwefYí em;axmifwwf&ef oif,l&aom olr\tpfrESifh rwlbJ? rm&d taejzifh tvkyfvkyfjcif;onf
oifhavsmfí vdktyfwwfaMumif;udk oif,l&ef vdktyfonf/
a,½I olr\tdrfodkY vmvnfonfhtcsdefwGif rm&dudk uREfkyfwdkY yxrqHk;tBudrf awGUqHk&onf/ olr
onf ajcawmf&if;ü xdkifí em;axmifaecJhonf/ nDr jzpfol rulnDaomaMumifh rmo pdwfqdk;onfh tcg
wGif a,½Iu olESifhtwlae&ef rm&d a&G;cs,fjcif;onf xdktcsdeftwGuf toifhawmfqHk; a&G;cs,frIjzpf onf
[k qdkcJhonf/ rm&dudk aemufqHk;awGU&onfhtcsdefwGif olronf pOf;pm;wwfí udk;uG,fonfh tjyKtrludk
vkyfaqmifonfudk awGU&onf/ xyfrHí olronf a,½I\ajcawmf&if;ü &Sdaeum? qDarT;ESifh aq; aMumí
qHyifjzifh okwfay;cJhonf/ olronf ocifa,½I tb,faMumifh taocH&rnfudk wynfhawmf rsm;xuf ydkí
em;vnfyHk&onf/ a,½Iu olr\ 0wfjyKudk;uG,fonfh tjyKtrludk tzdk;tc ay;&onfh tapcHjcif;tjzpf
{0Ha*vdw&m; a[monfhtcsdefwGif a[majym&vdrfhrnf[k ajymcJh onf/
a,½Ionf oifhtoufwmrS rnfonfh{nfh0wfaus>yefrIrsKd;udk &&Sdygoenf;/ oifonf toufwm
twGuf pDpOfjcif;ESifh ajy;vTm;jcif;jzifh tvkyfrsm;aeaomaMumifh udk,fawmfESifh tcsdefr,lbJ vspfvsL½Iae
ygovm;/ (odkY) EIwfuywfawmfudk em;axmifjcif; toufwmtm;jzifh udk;uG,f&ef enf;vrf;udk &SmazG
jcif;tm;jzifh udk,fawmfhudk wkHYjyefaeygovm;/ udk,fawmfonf uREfkyfwdkY ta,mufwdkif;xHrS þuJhodkYaom
{nfh0wfaus>yefrIrsKd;udk awmifhwaeygonf/
tm;omcsufESifhESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;/
• a,½I taocHawmhrnfhtaMumif;udk em;vnf vufcHí touf&SifaepOfwGif udk,fcE¨mudk bdoduf
ay;cJhonfh wpfOD;wnf;aom yk*¾dKvf jzpfEdkifonf/
• rnfonfhtcsdefwGif em;axmifí rnfonfhtcsdefü vkyfaqmif&rnfudk oif,lcJhonf/
olr\toufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• bk&m;ociftwGuf tapcHjcif;jzifh tvkyfrsm;jcif;onf udk,fawmfhudk udk,fwdkifudk,fus roduRrf;
ap&ef [efYwm;Edkifonf/
• emcHjcif;ESihtapcH
f jcif;\ao;i,faomvky&f yfonfus,jf yefaY omtusK;d oufa&mufru
I kay;
d Edik o
f nf/
ta&;ygaomtcsufrsm;
• ae&m - aAoed&Gm
• aqGr sKd; - tpfr - rmo/ armif - vmZ½k/
t"duusrf;ydk'f
“þqDarT;udk ighudk,ftay:ü oGef;avmif;onfrSm ightavmif;udk oN*ØK[frnf[k jyifqifjcif;iSg
jyKownf;/ ig trSef qdkonfum;? {0Ha*vdw&m;udk ajrwjyifvHk;wGif a[maom t&yf&yfwdkYü þrdef;r udk
atmufarhp&mbdkY oljyKaomtrIudk Mum;ajym&vwHh[k rdefYawmfrl\/” (r 26;12-13)
rm&dtaMumif;udkr26;6-13/rm14;3-9/vk10;38-42/a,m11;17-45/12;1-11wGifawGU&onf/
121 &SifróJc&pf0if 26;24
aMumifh olw\
Ykd tpDtpOfukd aqmvsipf mG taumiftxnfazmf aAoed&GmodkY
cJhMuonf/ vnfywfjcif;
jzpfysufyHk tpDtpOf
26;17 yocgyGo J nf wpfnwnf;om pm;aomufyu JG si;f yjcif; t& róJ 26;6-13 ü
jzpfNyD; 4if;aemufqufwdkuf usif;y&aom waq;rJhrkefYpm;yGJrSm ygaomtjzpftysuf
rl wpfywfwmMumjrifhonf/ olwdkY\ bkd;ab;rsm; tD*spfjynfrS onf róJ21;1 xuf
apmvsipf mG jzpfysucf hJ
xGufvmonfhtcsdefwGif waq;jzifh rkefYudk azmif;<uap&ef
onf/ 20;29 wGif
tcsed rf &cJoh nfudk atmufarhowd&aomtm;jzifh olw\ Ydk tdrf a,½Ionf a,&dacg
rsm;rS waq;rsm;udk z,f&Sm;Muonf/ þyGJawmftwGuf a&mr NrKd UrSxu G íf a,½k&v S if
tifyg,mwpfckvHk;rS axmifaygif;rsm;pGmaom vlwdkY pkNyHK 0if NrKd UodYk OD;wnfco hJ nf/
a&mufvmMuonf/ yocgyGJudk rnfodkYusif;yaMumif; ydkrdkod&Sd xkaYd emuf aAoed&mG odYk
vdkygu rm 14;1 ESifh xG 12 &Sd rSwfpkudkMunfhyg/ a&muf&NdS y;D trsK;d orD;
26;23 a,½IvufxufwGif cGufwpfvHk;xJ tpm;tpmudk 0dkif; wpfO;D u qDjzifh
í EdIuf,lpm;aomufonf/ uk, d af wmft h m;
bdou d af y;cJo
h nf/
xdak e&mrS Aufzma*
&Gmodo Yk mG ;cJNh y;D wynfah wmfEpS af ,mufwoYkd nf ud,
k af wmfa,½k&v S if
NrKd UxJ pD;eif;0ifa&mufvmrnfh jrnf;ud, k al qmifcMhJ uonf/
&SifróJc&pf0if 26;25 122
25
udk,fawmfudk tyfMSHrnfÙol ,k'RSum×kwfuvnf;? tRSifbkRm;? tu„Mfkyfavm[k
ar;avsSmufvsSif? oifqdkonftwdkif; rSefonf[k y]efay]mawmfrl./
26
xdktcg pm;vsufaeujpOfwGif? a,×Èonf rkefhudk,lI aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rS
rkefhudkzJhI? Trkefhum;ig.udk,fz]pf./ ,lI pm;ujavmh[k rdefhawmfrlvsuf? wynfaÙ wmfwdkhtm;
ay;awmfrl./
27
cGufudkvnf;,lI aus;Zl;awmfudk csD;rGrf;y)D;rS olwdkhtm; ay;awmfrlI? oifwdkhRSd 26;28
orsSonf aomufujavmh/28 TcGufum; y#dnmOfwRm;opfzMSifhqdkifI vlrsm;wdkh.ty]pf zA a[A]J 9;20
udk vGwfapc]if;iSg oGef;aom ig.taoG; z]pf./A 29 igqdkonfum;? TpyspfRnfrsKd;topf r 20;28
udk ighcrnf;awmf.MdkifiHY oifwdkhMSifhtwl igraomufrSDaehwdkifatmif ,ckrSpI wzef ig
raomufR[k rdefhawmfrl./
30
xdkaemuf oDcsif;qdkujy)D;rS oHvGifawmifodkh xGufoGm;uj./
26;26 þrGejf rwfaomtrIukd toH;k jyKaomtrnfemrtm;vH;k udk awGUBuHKouJhodkY jzpfvdrfhrnf/ odkYaomf rMumrD olwdkYonf
onf jcm;em;aomt&mudk ,laqmifvmay;onf/ a,½Ionf oefY&Sif;aom0dnmOfawmf\wefcdk;udk &&SdNyD; {0Ha*vdw&m;udk
wynfah wmfwEYdk iS t hf wl yocgpm;yGpJ m;jcif;udk atmufarh owd& jyefEY aYHS prnfh oufaocHrsm;jzpfvmMuvdrrhf nf/ wpfaeYaomtcg
apaomaMumifh “ocifb&k m;\npmpm;yG”J jzpfonf/ c&pfawmf olwo Ykd nf bk&m;ocif\Edik if aH wmfopfxo
J Ykd a&muf&MdS uvdrrhf nf
uREyfk wf t Ydk wGuf jyKvyk af y;aomt&mudk aus;Zl;wifcs;D rGr;f aom jzpfonf/
aMumifh ],lcgvpf}[k ac:aom “aus;Zl;awmfcs;D rGr;f jcif;”vnf;
jzpfonf/ bk&m;ocifEiS hf tjcm;,HMk unforl sm;ESihf rdwo f [m,
zGUJ &aomaMumifh “yGaJ wmfr*Fvm”vnf;jzpfonf/ uREyfk w f o Ykd nf
rkefYudkpm;í pyspf&nfudk aomufaomtcg a,½I\taocH
jcif;ESihf jyefvnf<uvmrnfqakd om uwdawmfukd wdwq f w d pf mG
qifjcifoifhonf/ bk&m;ocifay;aom qkaus;Zl;twGuf
c&pfawmf? tjcm;,HkMunfolrsm;ESifhawGUqHk&aomaMumifh 0rf;
ajrmufoifhMuonf/
26;28 a,½I\taoG;awmfonf y#dnmOfw&m;opfESifh rnf
odkY qufpyfaeygoenf;/ y#dnmOfw&m;vufatmuf&Sdvlrsm;
(a,½IvufxufrwdkifrD touf&SifcJholrsm;)onf ,Zfyka&m
[dwEf iS hf ylaZmfp&m,Zfaumiftm;jzifo h mvQif bk&m;ocifxo H Ykd
csO;f uyfEidk o f nf/ ,ckwiG rf l vlom;tm;vH;k wdo Yk nf ,HMk unfjcif;
tm;jzifh bk&m;ocifxo H Ykd wdu
k ½f u
kd cf sO;f uyfEidk Mf uonf/ tb,f
aMumif h q d k a omf a,½I c &pf \ taocH j cif ; u uREk f y f w k d Y u d k
bk&m;ocifa&SUawmfwGif vufcHEdkifzG,f&mjzpfaponf (a&m 3;
21-24)/
y#dnmOfw&m;a[mif;onf y#dnmOfw&m;opf\ t&dyf
jzpfonf (a,Z 31;31? a[jAJ 8;1)/ a,½Iu, kd af wmfwikd of nf
tjypftwGuf aemufqHk;,Zftjzpf ylaZmfcHrnftaMumif; ñTef
jyaeonf/ tjypftemtqmuif;aom od;k oi,fukd ,Zfyv’if
ay:wGif taoowfrnfhtpm; pHkvifaom bk&m;ocif\odk; yocgyGJESifh a*oa&SrefO,smOf
oi,fawmfonf um;wdkifay:wGif towfcHcJh&onf/ tjypf a,½Ionf rMumrD aemufqHk; yocg odk;oi,f jzpfvmawmh
uif;aom,ZfjzpfNyD; uREfkyfwkdY\tjypfrsm;udk wpfBudrfwnf;ESifh rnft h csed w f iG f a,½k&v
S ifNrKd U tdrw
f pftrd \ f txufcef;wGif wynfah wmf
xm0&cGiv hf wG jf cif;&&Sad pcJo h nf/ c&pfawmfukd ,HMk unfaomol wdEYk iS thf wl ½k;d &myocgyGu J kd pm;aomufco hJ nf/ pm;aomufpOf pysp&f nf
ESihf rkeu Yf ,
kd íl pm;aomufcNhJ y;D oHviG f awmifay:&Sd a*oa&SrefO,smOf
tm;vHk;onf xkdtjypfvGwfjcif;udk&&SdMuonf/
odkY xGufcGmcJhonf/ rkefYESifh pyspf&nfudk aemiftem*wfyGJawmfr*Fvm
26;29 xyfrí H a,½Ionf wynfah wmfwt Ydk m; aojcif;tay:
rsm;wGif toH;k jyKMuvdrrhf nfjzpfonf/
atmifjrifjcif;ESifh aemiftem*wfwGif olESifhtwl&Sd&rnfwdkYudk
26;30 wynfhawmfwkdY oDqdkMuaomoDcsif;onf yocgyGJwGif
pdwfcsrIay;cJhonf/ vmrnhfem&Dtenf;i,ftwGif;wGif ½HI;EdSrfhrI
qdkaeusjzpfaom qmvH 115-118 jzpfEkdifonf/
123 &SifróJc&pf0if 26;39
26;35 wynfhawmftm;vHk;u a,½Iudk rpGefYvTwfbJ taocH “uREyfk t f vdt k wdik ;f rjzpfapbJ ud, k af wmf\tvdt k wdik ;f omjzpf
rnf[k a<u;aMumfMuonf/ odkY&mwGif em&Dtenf;i,ftMum apawmfryl g”[k qkawmif;jcif;tm;jzihf bk&m;ocif\tvdak wmf
wGif olwt Ykd m;vH;k xGuaf jy;oGm;Muonf/ ajymaompum;onf udkaqmifvdkaomqE´ xyfrHtwnfjyKay;cJhonf/ udk,fawmf
wefz;kd rJw
h wfonf/ c&pfawmftwGuf qufuyftyfEyHS gonf[k \qkawmif;csufu udk,fawmf jyif;jypGma0'emcHpm;&aMumif;
ajym&onfrSm vG,fulaomfvnf; n§Of;yef;ESdyfpufjcif;tm;jzifh udk zGifhjyaeonf/ udk,fawmf\a0'emrSm aojcif;xuf ydkí
ppfaq;Ny;D aomtcgrSomvQif ajymcJah ompum;onf t"dymÜ ,f qdk;0g;ygonf/ tb,faMumifhqdkaomf udk,fawmfonf bk&m;
&Sdygonf/ oif\,HkMunfjcif;onf rnfrQcdkifcHhygoenf;/ jyif; ocifESifh a0;uGmjcif;tm;jzifh tjypftm;vHk; ay;qyfcJhonf/
xefaom ppfaq;rIcH&aomtcgwGif cH&yfEkdifatmif cdkifcHhyg tjypfr&Sdaom bk&m;om;awmfonf uREkfyfwdkY\ tjypfrsm;udk
ovm;/ rdrtd ay:odYk o,faqmifomG ;jcif;tm;jzifh qif;&J'u k E© iS hf uGu
J mG
26;37? 38 a,½Ionf ud, k cf E¨memusijf cif;? crnf;awmfb&k m; jcif;rsm;rS u,fwifcJhonf/
ESiahf 0;uGmjcif;? avmu\tjypftwGuf taocH&jcif;wkYd eD;uyf 26;39 qif;&J'ku©cH&onfhtcsdefrsm;wGif vlwdkYonf tem*wf
vmaomtcg jyif;jypGmaoma0'emudk cHpm;cJh&onf/ bk&m; udk odvdkaompdwfrsm;jzpfvmwwfonf/ (okdY) olwkdY 'ku©qif;&J
ocifbufrS tpDtpOfudk owfrSwfNyD;aomfvnf; ol\vlom; cH&onfh taMumif;&if;udk em;vnfcsiw f wfMuonf/ a,½Ionf
ADZaMumifh ½kef;uefcJh&onf (a[jAJ 5;7-9)/ a,½I BuHKawGU& rdrad &SUü rnfonft h &m&So d nfukd odNy;D ? ¤if;\taMumif;&if;udk
aoma0'emaMumifh ud, k af wmfonf uREyfk w f \ Ydk qif;&J'uk r© sm; vnf; odayonf/ odw Yk idk af tmif ud,k af wmf jyif;xefpmG ½ke;f uef
udk cHpm;ay;Edik of nf/ a,½Ionf emcHEikd af omcGet f m;udk bk&m; cJh&NyD; uREkfyfwkdY MuHKawGU&orQ ½kef;uefcJhMu&jcif;tm;vHk;xuf
ocifxHrS&&SdcJhNyD; crnf;awmfonf uREfkyfwdkYtwGuf cGeftm; ydkíjyif;xefygonf/ “udk,fawmftvdkawmftwdkif;jzpfapyg”
Av\t&if;tjrpfjzpfonf (a,m 17;11? 15? 16? 21? 26)/ ajymEdik &f ef rnfonft h &mvdt k yfygoenf;/ bk&m;ocif\tMuH
26;39 a,½Ionf qif;&J'ku© cGufudk vGefoGm;&ef awmif; tpnfawmfukd jrjJ rpH mG ,HMk unfu;kd pm;&efvt kd yfNy;D ajcvSr;f wdik ;f
avQmuf&mwGif crnf;awmf\tvdkudk ykefuefaejcif;r[kwfyg/ ü qkawmif;jcif;ESifhemcHjcif;wdkY vdktyfygonf/
&SifróJc&pf0if 26;40 124
40
wynfÙawmfwdkhRSdRmodkh y]efI olwdkhonf tdyfaysmfvsufaeujonfudk awGËawmfrl 26;40 p
vsSif? oifwdkhonf wemRDcefhrsS igMSifhtwl apmifhIaec]if;iSgp Todkh rpGrf;Mdkifoavm/ 41 pHk 26; 38
prf;aMSmifhRSufc]if;MSifhuif;vGwfrnftaujmif; qkawmif;vsuf apmifhaeujavmh/ pdwf
0dnmOfum; apwemRSdi]m;aomfvnf;? udk,frlum; tm;enf;onf[k ayw×ktm; rdehfawmfrly)D;
rS?
42
wzefoGm;I tu„Mfkyftb? TcGufudk tu„MfkyfraomufbJ vGefIroGm;RvsSif
udk,fawmf tvdkRSdonftwkdif; z]pfygapaom[k qkawmif;y]ef./
43
xdkaemuf wynÙfawmfwdkhRSdRmodkh vmI olwdkhonf rsufpdav;vHoz]ifh wzef
tdyfaysmfvsufaeujonfudk awGËawmfrlvsSif? 44 olwdkhudkxm;cJhI wzefoGm;y)D;vsSif aRS¸r+Guf
qdkonfenf;wl oHk;u(drfar]mufatmif qkawmif;awmfrl./
45
xdkaemuf wynfÙawmfwdkhRSdRmodkh y]efvmvsSif? ,ck tdyfaysmfI i)drf0yfpGmaeujavmh/
vlom;udk qdk;aomolwdkh vufodkh tyfMSHRaomtcsdef aRmufvmy)D/ 46 xuj? igwdkhonf
oGm;ujukeftHh/ighudktyfMSHaomolonf aRmufvmy)D[k rdefhawmfrl./
26;40-41 a,½Ionf ayw½k\idu k jf rnf;jcif;udk toH;k jyKvsuf aqmifwdkYu zrf;qD;jcif;jzpfonf/ a,½Iudk cGJjcm;odrSwfEdkif&ef
olrMumrD MuKH awGUrnfph pkH rf;aESmif,
h uS jf cif;udk owday;cJo h nf/ cufcaJ omaMumifh ,k'&Sum½kwu f ñGejf yjcif;r[kwb f J trIppf
pHkprf;jcif;udk atmifjrifEkdif&efenf;vrf;rSm qkawmif;í owd aq;cJyh gu w&m;0ifpyG pf o
JG t l jzpfvyk af y;&ef oabmwlnx D m;
ESifhapmifhMunfh&efjzpfonf/ owdESifhapmifhonfqdkonfrSm jzpf aomaMumifjh zpfonf/ ,k'&Sum½kwo f nf jyifyrS Munf½h o I rl sm;
Ekdifacs&Sdaom pHkprf;jcif;rsm;udk owdjyKrdvsuf odrfarGUpOf;vJ u zrf;qD;jcif;udk raESmihf,Sufap&ef vlpkBuD;tm; ocifa,½I
aomt&mrsm;udk tuif;yg;pGmodvsuf 4if;udk jyefvnfwu kd cf u
kd f tem;,laponfh ae&modkY vrf;jyEdkifcJhonf/
&ef 0dnmOfydkif;wGif jyifqifvsuf&Sdjcif;wdkYyg0ifonf/ pHkprf;jcif; 26;51-53 tapcH\em;&Gufudk ckwfjzwfvdkufolrSm ayw½k
onf uREfkyfwdkY tm;tenf;qHk;tcsdefrsm;wGif jzpfwwfaom jzpfonf (a,m 18;10)/ ayw½konf rdrdtjrifwGif ½HI;ESdrfhjcif;
aMumifh wpfa,mufwnf;rqefYusifEdkifyg/ qkawmif;jcif;tm; jzpfonf[k ,lq&aomt&mudk umuG,f&ef BudK;pm;cJhonf/
jzifh bk&m;ocif\cGeftm;onf uREkfyfwdkYudk ckcHumuG,fay;í atmifjrifjcif;&&S&d eftwGuf a,½ItaocH&rnfukd ol oabm
pmwef\wefcdk;udk ESdrfeif;ay;Edkifonf/ raygufcJhacs/ odkYaomf a,½Ionf crnf;awmf\tvdkawmfudk
26;48 ,k'&Sum½kwfu olerf;vdkufonfhvludk zrf;qD;&ef vl tjynft h 0qufuyftyfEcHS ohJ nf/ ol\Ekid if aH wmfonf "m;tm;
tkyBf u;D tm; ajymxm;ESiNhf y;D jzpfonf/ þt&monf a&mrOya' jzifh wd;k wufrnfr[kwb f J ,HMk unfjcif;ESihf emcHjcif;tm;jzifo
h m
t& a&mrppfom;wkdYu zrf;qD;jcif;r[kwfbJ bmoma&;acgif; wkd;wufrnfjzpfonf/
125 &SifróJc&pf0if 26;63
64
a,×Èu? oifqdkonftwkdif; rSef./ xdkrsSru igqdkonfum;? aemifumvY vlom;
onf wefcdk;awmf.vusfmbufY xdkifvsuf rdkCf;wdrfudkpD;I u=Gvmonfudk oifwdkhr]if
RujvwHh[k rdefhawmfrl./
65
xdktcg ,ZfykaRm[dwfrif;onf rdrdt0wfudkqkwfvsuf Tolonf bkRm;udk vGef
26;66
usL;I ay]my)D/ tb,foufaoudk vdkao;oenf;/ bkRm;udk vGefusL;Iay]maompum;udk x
0wf 24;16?
,ckyif oifwdkhujm;Ry)D/ 66 tb,fodkh xifrSwfujoenf;[k ar;r]ef;vsSif? xdkolwdkhu T a,m 19;7
olonf taocHxdkufay.x [k y]efIpDRifuj./
26;67
67
xdktcg rsufMSmawmfudk wHaxG;MSifhaxG;uj./ vufoD;MSifhxdk;uj./' 68 tcsKd¸wdkh '
r 16;21
onfvnf; yg;awmfudk vufMSifhykwfI? tcsif;cRpfawmf? udk,fawmfudk tb,folykwf 26;68
"
onfudk yaRmzufy_I a[mawmfrlyg[k qdkuj./" vk 22;63`65
tm;omcsufESifhESifh pGrf;aqmifatmifjrifrIrsm;
• a,½I\wynfhawmfrsm;teuf twGif;qHk; (3)a,mufxJwGif yg0ifNyD;? wynfhawmfwdkY\acgif;aqmif
wpfa,muftjzpf todtrSwfjyKcH&onf/
• yifawukawåyGJaeYESifh aemufydkif;wGif {0Ha*vdw&m;udk BuD;rm;pGm a[majymcJhonf/
• rmukESifhoduRrf;NyD;? &Sifrmuk c&pf0ifusrf;twGuf tcsuftvufudk ajymjycJhol jzpfEdkifonf/
• &Sifayw½kMo0g'pm yxrESifh 'kwd,apmifudk a&;om;cJhonf/
tm;enf;csufESifhtrSm;rsm;
• rpOf;pm;bJ ajymqdkwwfonf/ pdwfvdkufrmefyg vkyfwwfonf/
• a,½Iudk ppfaMumonfhtcsdefwGif udk,fawmfhudk rodaMumif; (3)Budrf jiif;y,fcJhonf/
• aemifwGif wpfyg;trsKd;om; c&pf,mefrsm;udk wef;wl qufqH&ef cufcJcJhonfudk awGU&onf/
ol\toufwmrS &&Sdaom oifcef;pmrsm;
• pdwftm;xufoefrIudk ,HkMunfjcif; em;vnfoabmaygufjcif;ESifh tm;jznfh&rnf/ r[kwfygu
½IH;edrfhvdrfhrnf/
• bk&m;ocif\opöm&SdrIonf uREfkyfwdkY\tBuD;rm;qHk; opömrJhrIudk tpm;xdk;ay;Edkifonf/
• aemufvdkuf&ef ysufuGufolxuf qHk;½IH;zl;aomaemufvdkufjzpf&ef ydkíaumif;ygonf/
ta&;BuD;aom tcsuftvufrsm;
• tvkyftudkif - wHigonf/ wynfah wmf/
• aqGrsKd;rsm; - zcif - a,m[ef/ nD - ta`E´/
• acwfNydKifrsm; - a,½I? ydvwfrif;? a[½k'frif;/
t"duusrf;ydk'f
“igqdkonfum;? oifonf ayw½k jzpf\/ þausmufay:rSm ightoif;udk igwnfaqmufrnf/
xdktoif;udk r&PmEdkifiH\wHcg;wdkYonf rEdkif&m” (r 16;18)
ayw½ktaMumif;udkc&pf0ifusr;f rsm;ESihfwrefawmf0w¬Ku azmfjyonf/ *v1;18/ 2;7-14 wGiv f nf;
olUtaMumif;udk awGU&onf/ &Sifayw½kMo0g'pmyxrESifh 'kwd,apmifudk a&;om;cJhonf/
129 &SifróJc&pf0if 27;11
acs/ ,k'vlrsKd;jzpfaom a,½I? ydvwfrif;a&SUü trIppf cH& tpm; ,Zfyka&m[dwfwdkYu“þt&monf oifhwm0efom jzpf
aomtcg ydvwfrif;onf olütjypfuif;pifaMumif;udk awGU&Sd onf” [k ajymcJo h nf/ olwo
Ykd nf ar&S,d udk jiif;y,f½o kH mru
cJo
h nf/ olonf a,½Iü tjypfwpfpw kH pfcrk Q rawGUovdk tjypf rdrdwdkY\,Zfyka&m[dwf&mxl;udkvnf; jiif;y,fcJhMuonf/
wifpGyfpGJp&mvnf; MuHzefí r&cJhacs/ 27;5 &Sirf óJc&pf0ift& ,k'&Sum½kwo f nf rdrud ,kd uf kd BuKd ;qGJ
27;3? 4 a,½Iukd w&m;0iftjypfwifpyG pf o JG o l nf (26;48) trI csowfaocJhonf/ w 1;18 wGifrl olonf vJusí 0rf;Adkuf
udk y,fzsuv f akd omfvnf; bmoma&;acgif;aqmifwu Ykd ppfaq; uGoJ mG ;onf[k qdok nf/ taumif;qH;k &Si;f vif;csurf mS olBuKd ;qGJ
jcif;udk &yfwHhcGifhrjyKcJhMuacs/ ,k'&Sum½kwfonf a,½Itay: csaom opfudkif;onf usKd;usoGm;NyD; jyKwfus&mwGif 0rf;Adkuf
opömazmufaomtcgwGif a,½Itm; a&mrwdkYudk awmfvSefykef uGJoGm;jcif;jzpfonf/
uef&ef twif;tMuyfvIyf&Sm;apvdkaomaMumifhjzpfEdkifonf/ 27;6 þ,Zfyka&m[dwftBuD;wdkYonf tjypfuif;aomoludk
odkYaomf þodkY vkyfírjzpfyg/ rnfonfhtaMumif;&if;aMumifh ,k'opömazmufaomtcg aiGay;cJhpOfwGif tjypf&Sdonf[k rcH
jzpfapumrl ,k'onf pdwaf jymif;vJomG ;cJah omfvnf; aemufus pm;Muaomfvnf; ,k'u aiGudk jyefay;aomtcg vlowfrI
oGm;ayNyD/ uREfkyfwdkYvkyfaqmifrIaMumifh vIyf&Sm;vnfywfoGm; twGuf ay;aomaiGonf aoG;aiGjzpfNyD; vufcHygu rSm;,Gif;
aom tpDtpOfrsm;pGmwdo Yk nf jyefajymif;í r&awmhacs/ aemif aomaMumifh vufrcHEdkifMuacs/ a,½Iudk rkef;wD;aompdwfu
wGif aemifw&&rnfhtvkyfudk rvkyfrD jzpfvmEdkifaom aemuf olwdkYtm; w&m;rQwrIudk vHk;0arhaysmufaponf/
qufwGJ&v'fudk pOf;pm;xm;jcif;onf taumif;qHk;jzpfonf/ 27;9-10 þya&mzufjyKcsufudk Zm 11;12? 13 wGif twd
27;4 ,Zfyka&m[dwf\ wm0efrSm vlwdkYtm; bk&m;ocif tvif; awGU&aomfvnf; a, 17;2? 3? 18;1-4? 19;1-11?
taMumif;udk oGefoifí udk,fpm;jyKqkawmif;ay;&efjzpfNyD; 32;6-15 wkdYrSvnf; udk;um;&,ljcif;jzpfEdkifonf/ "r®a[mif;
tjypfrsm;udk ajzay;rnfh ,ZfylaZmfjcif;trIü ulnDrp&efjzpf umvwGif a,&rdudk ya&mzufwdkY\a&;om;csuftcsKdUudk pk
onf/ ,k'&Sum½kwo f nf ,Zfyak &m[dww f x Ykd oH mG ;í rdrt
d jypf pnf;a&;om;oltjzpf owfrSwfxm;aomaMumifh Zmc&d\
udk azmfjycJhonf/ tjypfcGifhvTwfjcif; &&ef olUudk ulnD&rnfh trnfudkajym&rnfhtpm; ol\trnfudk azmfjyjcif;jzpfEdkif
onf/
&SifróJc&pf0if 27;12 130
12
,ZfykaRm[dwftu(D;wdkhMSifh vltu(D;tuJwdkhonf ty]pfwifujaomf wcGef;udkrsS
y]efawmfrrl/ 13 ydvwfrif;uvnf;? oifhwbufY tb,frsSavmuf oufaocHujonf 27;13 c
r 26;62
udk oifrujm;oavmc [k ay]mqdkaomfvnf;? 14 pum;wcGef;udkrsS y]efawmfrrlonfudk r»d¸0ef
rif;onf tvGeftHhÓav./
27;12 ydvwfrif;a&SUwGif &yfaeonfhtcg bmoma&;acgif; wdtYk wGuf ol&aJ umif;jzpfaeEdik of nf/ Am&AÁonf a,½Iukd pGyf
aqmifwdkYonf a,½Iudk zrf;qD;pOfu jypfrIr[kwfawmhbJ pGJxm;aom jypfrIrsKd;udk usL;vGefoljzpfonf/ Am&AÁ\t"dyÜm,f
tjcm; jypfrIjzifh pGJcsufwifMuonf/ olwdkYonf udk,fawmfudk rSm “zcif\om;”jzpfNyD;? bk&m;ocifa&SUwGif a,½I\ &yfwnf
zrf;qD;onfhtcgwGif bk&m;udk vGefusL;aomtjypf (rdrdudk,f csuftrSefudk jyoonf/
udk bk&m; jzpfonf[k ajymjcif;)jzifh zrf;cJah omfvnf;? ,if;jypfrI 27;19 w&m;rQwpGm tkycf sKy&f rnfah cgif;aqmifjzpfaom ydvwf
onf a&mr wdkYtwGuf bmrQt"dyÜm,fr&Sdacs/ xdkYaMumihf rif;onf rSeu f efonft h rIukd jyKvyk Ef idk &f efxuf Edik if aH &;tusK;d
bmoma&;acgif;aqmifwkdYonf a&mrtpdk;&udk pdwfylaprnfh tjrwfjzpfaprnft h &mudo k mydí
k pdw0f ifpm;cJo h nf/ olonf rSef
jypfrIrsm;jzpfaom vlwdkYtm; tcGefray;&efajymjcif;? rdrdudk,f uefonfh qH;k jzwfcsuu f kd cs&eftwGuf tcGit hf a&;rsm;&cJo h nf/
udk &Sifbk&if[k ajymjcif;ESifh vlxkudk qlyl tHk<uapjcif;ponfh ol\ MowåypÜ w d u
f a,½Iukd tjypfr&Sad Mumif;ajymonf/ a&mr
jypfrIrsm;tm;jzifh a,½Iudk pGJcsufwif pGyfpGJMuonf/ þpGyfpGJ Oya'u tjypfr&Sad om olukd ao'Pfray;&[k qdo k nf/ ol\
csufrsm;onf rrSefuefaomfvnf; bmoma&;acgif;aqmifwdkY ZeD;onfvnf; pdwt f aESmift h ,Sujf zpfp&m tdyrf ufukd jrifruf
onf a,½Iukd owf&ef pdwyf ikd ;f jzwfNy;D jzpfMuaomaMumifh xdo k Ykd onf/ ydvwfrif;ü a,½Iudk tjypfay;p&m aumif;aom qif
jyKvkyfEkdif&eftwGuf ynwfawmftcsKdUudk csKd;zsufcJhMuonf/ ajcwpfckrQ r&Sdaomfvnf; vlxkBuD;udk aMumuf&GHUcJh&onf/
27;14 a,½Iww d q
f w
d pf mG aejcif;onf ya&mzufpum;udk jynfh 27;21 vlxkBuD;onf pdwftajymif;tvJjrefMuayonf/
pHak pcJo
h nf(a[&Sm 53;7)/ a,½Ionf rdru d , kd uf kd ckcu
H muG,f we*FaEGaeYwGif a,½Iudk cspfMuonf/ tb,faMumifhqdkaomf
&ef rBuKd ;pm;onfudk ydvwfrif; tHMh ocJo h nf/ a,½Itm; wrif a,½Ionf rdrdEkdifiHawmfukd tpjyKawmhrnf[k xifrSwfaom
BupH nfaMumif; odaomaMumifh ydvwfrif;onf a,½Iukd vTwf aMumifhjzpfonf/ xkdYaemuf udk,fawmf\ wefcdk;r&Sdawmh
ay;vdo k nf/ odaYk omfool nf rdred ,fajrudk Nird 0f yfatmif tkypf ;dk oa,mifxif&onfh aomMumaeYwGif udk,fawmfudk rkef;Mujyef
&ef a&mrwd\ Yk zdtm;ay;jcif;udck &H onf/ wdwq f wd v f suf ta&; onf/ vltkyfBuD;u a,½Iudk qefYusif qlylMuaomtcg ol\
rygoa,mif xif&aom þvltwGuaf Mumifh ykeu f efrjI zpfrnf rdwfaqGrsm;onf aMumuf&GHUaomaMumifh udk,fawmfhtwGuf
udk ol rvdkvm;acs/ pum;rajymcJhMuacs/
27;15? 16 Am&AÁonf a&mrwdkYudk ykefuefrIwGif yg0ifcJhonf 27;21 jywfom;pGma&G;cs,fvm&aomtcg vlwkdYonf bk&m;
(rm 15;7)/ olonf a&mrwdkY\ &efoljzpfaomfvnf ,k'vlrsKd; om;awmftpm; ykefuefolESifhvlowform;Am&AÁudk a&G;cs,fcJh
131 &SifróJc&pf0if 27;31
22
ydvwfrif;uvnf;? odkhz]pfvsSif cRpf[k ac:a0:aom a,×Èudk tb,fodkhy_Rrnf
enf;[k ar;y]efaomf? xdkoltaygif;wdkhu? olonf vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;udk cHyg
avap[k qdkuj./
23
r»d¸0efrif;uvnf; tb,faujmifhenf;/ tb,fty]pfudk y_bdoenf;[k ar;vsSif?
xdkolonf vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;udk cHygavap[k vlrsm;wdkhonf omI[pfuj
./
27;24
p
24
ydvwfrif;onf rdrdrMdkif? vlrsm; omI×kef;Rif;cwfrsSy_ujonfp udk r]ifvsSif? aRudk
r 26;5 ,lI vlrsm;aRS¸wGif rdrdvufudkaq;vsuf? Taz]mifhrwfaomol.taoG;MSifh igonf uif;
q
wRm; 21;6`8
RSif;./ TtrÈudk oifwdkhujnfÙujavmh[k qdk./
27;25 25
xdkvltaygif;wdkhu ol.taoG;q onf igwdkh.acgif;ay:Y4if;? om;ar];wdkh.acgif;
Z
a,m×È 2;19? ay:Y4if; wnfRSdygap[k y]efay]muj./Z
w 5;28 26
ydvwfrif;onfvnf; AmRA‹udk vlrsm;wdkhtm; v…wfav./ a,×Èudk um;×dkufy)D;psvsSif
27;26 vuf0g;uyfwkdifrSm owfapc]if;iSg tyfvdkufav./
ps
a[RSm 53;5
a&mrppfom;rsm;u a,½Iudk uJh&JUoa&mfjcif;
(233^rm 15;16-20)
27
xdktcg r»d¸0efrif;. ppfolRJwdkhonf a,×Èudk tdrfawmfOD;odkh aqmifoGm;I ppfolRJ
wwyfvHk;udk txHawmfY pk×Hk;apy)D;rS? 28 t0wfawmfudkc„wfI eDaom0wfvHkudk c_Hapuj./
29
27;29 ql;yifMSifhRufaomOD;Rpfudk acgif;awmfY wifuj./ usLwvHk;udkvnf; vusfmvufawmf
n
a[RSm 53;3 MSifhudkifapy)D;vsSif? aRS¸awmfrSm 'l;axmufvsuf ,k'RSifbkRif? udk,fawmfonf r*FvmRSdap
27;30 ownf;[lI udk,fawmfudk y]uf,,fy_uj./n 30 udk,fawmfudk wHaxG;MSifhaxG;uj./ usL
#
r 16;21
27;31
vHk;udk,lI acgif;awmfudk ×dkufuj./# 31 xdkokd¸ udk,fawmfudk y]uf,,fy_onfaemuf? rif;
X
a[RSm 53;7 0wfvHkudkc„wfI t0wfawmfudk 0wfy]efapy)D;vsSif vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;c]if;iSg xkwf
oGm;uj./X
41
xdkenf;wl ,ZfykaRm[dwftu(D;? usrf;y_qRm? vltu(D;tuJwdkhu? Tolonf olwyg;
27;42
y
a,m 1;49
wdkhudku,fwifwwf./ 42udk,fudk ru,fwifMdkifygwum;/ $oaRvRSifbkRifyrSefvsSif
27;43 vuf0g;uyfwdkifrS ,ck qif;ygavap/ qif;vsSif igwdkh,Hkujnfrnf/ 43 olonf bkRm;ocif
z
qm 22;8 udk ukd;pm;y)D/ igonf bkRm;ocif.om;z]pf.[k qdky)D/ odkhz]pfI bkRm;ocifonf olY
tvdkawmfRSdvsSif ,ckyif u,fwifawmfrlygavapz[k y]uf,,fy_I ay]mqdkuj./ 44 xdk
enf;wl udk,fawmfMSihfwuG vuf0g;uyfwdkifrSm ×dkufxm;aomxm;y]wdkhonfvnf; uJhRJ¸
ty]pfwifuj./
27;44 þ"m;jyxJrS wpfa,mufonf aemifw&cJo h nf/ a,½I 27;47 &yfMunhfaeaomolwkdYonf a,½I\pum;udk rSm;,Gif;
u aemifw&aomvlqdk;tm; rdrdESifhtwl y&'dokbHkwGif &Sdae pGm teufjyefcJhNyD; udk,fawmfu {vd,udk ac:aeonf[k xif
rnf[k uwday;cJhonf (vk 23;39-43)/ rSwfcJhMuonf/ {vd,onf raobJ aumif;uifbHkodkYwuf<u
27;45 þtarSmifxk rnfodkYjzpfvmonfudk uREkfyfwdkY rodyg/ oGm;aomaMumifh (4&m 2;11)? wzef jyefvmí olwdkYtm; BuD;
odkYaomf bk&m;ocifvkyfaqmifcJhonfrSm xif&Sm;ayonf/ rm;aom 'ku©xJu u,fEIwfvdrfhrnf[k xifMuonf (rmv
obm0avmuonfvnf; a,½ItaocHjcif;udk oufaocHae 4;5)/ ESppf OfyocgyGuJ kd usi;f yonft h cgrsm;wGif rdom;pkwo Ykd nf
onf/ a,½I\rdwaf qGrsm;ESihf &eforl sm;url tarSmifxx k wJ iG f {vd,jyefa&mufvmrnfukd arQmv f ifv h suf olUtwGuf tydak e&m
wdwfqdwfpGmaeMuonf/ aomMumaeY aeYvnfcif;wGif arSmif udk csefay;xm;Muonf/
rdkufjcif;onf ½kyfydkif;a&m 0dnmOfydkif;ESpfckpvHk;wGifjzpfonf/ 27;51 AdrmefawmfwiG f &ifjyifawmf? oef&Y iS ;f &mXme (,Zfyak &m
27;46 a,½Ionf bk&m;ocifudk ar;cGef;xkwfaejcif;r[kwf [dwfrsm;om0ifa&mufEdkifonfhae&m)ESifh toefY&Sif;qHk;Xme
bJ avmuDom;rsm;\ tjypfukd ,laqmifoGm;csdefwGif crnf; (,Zfyka&m[dwfrif;BuD;omvQif wpfESpfvQif wpfBudrfvlrsKd;t
awmfESifh uGJuGm&aomaMumifh euf½Idif;jyif;jyonfha0'emudk wGuf tjypfajzonft h cg 0ifa&muf&onfah e&m 0wfjyK&musr;f
azmfjyvsuf qm 22 udk udk;um;jcif;omjzpfonf/ O,smOfxJ 16;1-35) qdkaom tydkif; 3 ydkif; yg0ifonf/ oefY&Sif;&mXme
wGif qkawmif;pOftcg þcGuu f v
kd eG o
f mG ;Edik v f Qif vGeo
f mG ;ygap ESifh toefY&Sif;qHk;Xmeudk ydkif;jcm;xm;aom uefYvefumonf
[k qdk&mwGif þtrIudkaMumuf&GHUaejcif;jzpfonf (26;39)/ a,½ItaocHonft h csed w
f iG f ESpjf crf;uGo
J mG ;onf/ bk&m;ocif
cE¨ma0'emrSm aMumufvefYzG,fjzpfNyD; ydkNyD;qdk;0g;onfrSm ESifh vlwdkYtMum;wGif&Sdaom t[efYtwm;udk z,f&Sm;vdkufNyD
bk&m;ocifEiS u hf uJG mG jcif;jzpfonf/ uREyfk w f o Ykd nf bk&m;ocifEiS hf jzpfaMumif; yHak qmifaejcif;jzpfonf/ ,ckwiG f uREyfk w f \Ykd tjypf
xm0&a0;uGmjcif;ukd rcHpm;ap&eftwGuf a,½Ionf aojcif; rsm;twGuf c&pfawmf,ZfylaZmfNyDjzpfaomaMumifh vltm;vHk;
ESpfrsKd;udk cHpm;cJh&onf/ onf bk&m;ocifxHodkY vGwfvyfpGm csOf;uyfcGifh&&SdMuayNyD
(a[NAJ 9;1-14? 10;19-22 udk Munfhyg)/
&SifróJc&pf0if 27;52 134
52
ocs¼Kif;wGif;wdkhonf yGifhvpfoz]ifh usdef;pufvsufRSdaom oefhRSif;olwdkh.
tavmif;rsm;pGmwdkhonf xujI? 53udk,fawmf xar]mufawmfrlonfaemuf? xdkolwdkhonf
ocs¼Kif;wGif;rSxGufI oefhRSif;aomr»d¸xJodkh 0if y)D;vsSif? vlrsm;pGmwdkhtm; xifRSm;uj./
54
a,×Èudkapmifhaom, wyfrÉ;rSpI ppfolRJrsm;wdkhonf ar]u(D;vÈyfc]if; ponfwdkhudk 27;54
,
27;36
r]ifvsSif tvGefxdwfvefhI? pifppf Tolonf bkRm;ocif.om;awmfrSefay. [k qdkuj./
55
*gvdvJy]nfu a,×ÈaemufawmfY tvkyftau„;vdkufvmaom rdef;rtrsm;wdkhonf 27;55
vnf; xdktRyfY ta0;u ujnfÙ×ÈIaeuj./u 56 xdkrdef;rwdkhwGif rm*'vrmRd? ,mukyf u vk 8;2? 3
MSifha,maowdkh.trdz]pfaom rmRdMSifh aZaA'J.om;wdkh.trd ygujownf;/
ocsKØif;ü tapmifhrsm;csxm;jcif;
(238)
62
tbdwfaehvGefI eufz]efaeh aRmufvsSif? ,ZfykaRm[dwftu(D;MSifh zmRdRSJwdkhonf
ydvwfrif;xHY pka0;I? 63 xdkvSnfÙz]m; aomolu? igonf oHk;Rufar]mufaomaehY xar]muf 27;63 *
rnf[k raorSDay]monfudk tu„MfkyfwdkhrSwfrdygy)D/* 64 xdkaujmifh ol.wynfÙwkdhonf n r 16;21
tcg vmI tavmif;udkcdk;,ly)D;vsSif? olonf aoc]if;rS xar]mufawmfrly)D[k vltaygif;wkdh
tm; ay]mqdkujaomf? aRS¸trSm;xuf aemuftrSm; omIu(D;rnf[k pdk;RdrfpRmtaujmif;RSd
onfz]pfI? ocs¼Kif;wGif;udk oHk;Rufar]mufatmif vHkc»HpGmapmifhpdrfhaomiSg trdefhRSdawmfrlyg
[k avsSmufujvsSif?
27;66 65
ydvwfrif;u? oifwdkhY vlapmifhwwyfRSd./ oGm;uj? wwfMdkiforsStwkdif; vHkc»HpGm
C
'H 6;17
apmifhapuj[k qdkav./ 66 xdkolwdkhonf oGm;I ausmufudk wHqdyfcwfy)D;C vsSif tapmifh
xm;vsuf ocs¼Kif;wGif;awmfudk vHkc»HpGmy_uj./
27;66 zm&d&wJS oYkd nf xajrmufrnft h aMumif; a,½I\BuKd wif 28;1 tjcm;aom rm&donf udk,fawmf\r,fawmfr[kwfyg/
a[majymcsuu f kd aMumuf&UHG MuaomaMumifh ocsKiØ ;f *lukd wHqyd f uavmz\ZeD;jzpfEdkifonf (a,m 19;26)/ odkYr[kwf ,mukyf
cwfMuonf/ odkYaomf bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf aemuf ESiahf ,m[ef\ rdcifvnf;jzpfEikd Nf y;D (r 27;56)? a,½I\ta':
wpfqifh BudKwifumuG,fonfhtaejzifh t0if0wGif tapmifh vnf; jzpfEdkifonf/
rsm;csxm;aponf/ þoddkY BudKwifumuG,fxm;aomaMumifh 28;2 ausmufwHk;udk vSdrfhxm;jcif;rSm a,½IxGufvmEdkifap&ef
a,½I aojcif;rSxajrmufro S mvQif *lonf [mvm[if;vif;jzpf r[kwb f J tjcm;olrsm;onf0ifvmí a,½Ionf uwdxm;onf
vdrfhrnf/ rnfonfhausmufwHk;? wHqdyf? tapmifh (odkY) ppfwyf twdkif; aojcif;rSxajrmufaMumif;udk awGUjrifEkdifap&efjzpf
u bk&m;ocif\om;awmf&Sifjyefxajrmufjcif;udk r[efYwm; onf/
xm;EdkifaMumif; zm&d&SJwdkY oabmraygufMuacs/
&SifróJc&pf0if 28;5 136
5
aumif;uifwrefuvnf;? aujmufRHG¸c]if;rRSdujMSifh/ vuf0g;uyfwdkifrSm owfaom
a,×Èudk oifwdkhRSmujonfudk igod./ 6 TtRyfYrRSd/ rdefhawmfrlonftwkdif; xar]muf 28;6 q
r 16;21
awmfrly)D/q vmuj? ocifavsmif;awmfrlRmtRyfudk ujnfÙujavmh/ 7 tvsiftr]efy]efoGm;I 28;7
aoc]if;rS xar]mufawmfrlaujmif;udk wynfÙawmfwdkhtm; ay]mujavmh/ oifwdkhaRS¸ *gvdvJ Z r 26;32
y]nfodkh u=Gawmfrlrnf/Z xdky]nfY oifwdkhonf udk,fawmfudk awGËr]ifRujvdrfhrnf? igay]my)D
[k xdkrdef;rwdkhtm; aumif;uifwrefqdk./
1/ trIppfaq;jcif; rjyKcifuyif? a,½Ionf taocHoifo h nf[k qH;k jzwfNy;D om;jzpfonf/ (a,m11;50? rmuk a,½I u d k trI
14;1) tjypf&SdaMumif; oufaoxljy&ef rvkyfbJ? tjypfuif;aMumif; jyír&yg/ ppfjcif;onf
2/ a,½Iudk pGyfpGJ&ef rSm;,Gif;aomoufaorsm;udk &SmMuonf/ (r 26;59)/ yHkrSeftm;jzifh bmoma&; w&m;r0if a y/
acgif;aqmifwdkYonf w&m;rQwrI &Sdap&eftwGuf oufaorsm;udk aphpyfpGm ppfaq;&onfhpepf&Sdonf/
3/ a,½ItwGuf ckcH umuG,frnfholudk r&Smay;ovdk? cGifhrjyKacs/ (vk 22;67-71)
4/ ntcsdefü trIppfMuonf/ þtcsufonf bmoma&;acgif;aqmifwdkY\w&m;t&? w&m;r0ifacs/ (rm
14;53-65/ 15;1)
5/ ,Zfyka&m[dwfrif;BuD;onf a,½Iudk usdefqdkapaomfvnf;? udk,fawmfajymaompum;twGuf &mZ0wf rI
owfrSwfcJhonf/ (r 26;63-66)
6/ BuD;av;onfh pGJcsufrsm;twGuf trIppfvQif vTwf½Hk;t&m&SdwdkY\ yHkrSefawGUqHkpnf;a0;aomae&müom
vkyf&rnf/ ,Zfyka&m[dwfrif;\eef;awmfwGif rvkyf&yg/ (rmuk 14;53-65)
bmoma&;acgif;aqmifwdkYonf a,½Iudk w&m;rQwpGm trIppf&ef pdwfr0ifpm;Muacs/ olwdkYpdwfxJwGif
a,½I taocHrS&rnf/ þpdwfpGJvef;rIu olwdkYtm; umuG,f&ef cefYtyfxm;aom w&m;rQwrIudk arSmuffvSef
aponf/ þae&mwGif bmoma&;acgif;aqmifrsm;onf olwdkY\w&m;t& w&m;r0ifaom tjyKtrlrsm;udk
vkyfaqmifaMumif; om"ursm;pGmudk awGU&onf/
28;10 10
a,×Èuvnf; aujmufRHG¸c]if;rRSdujMSifh/ oGm;ujavmh/ ighnDwdkhpsonf *gvdvJy]nfodkh oGm;
ps
aRm 8;29?
a[A]J 2;11`13? apc]if;iSg Todwif;pum;udk ujm;ay]mujavmh/ xdky]nfY olwkdhonf ighudk awGËr]ifRuj
17 vdrhfrnf[k rdefhawmfrl./
28;10 “ighnw D Y”kd [k ajym&mwGif ol\wynfah wmfrsm;udk ajym 28;11-15 a,½I\ &Sifjyefxajrmufjcif;onf a,½k&SvifNrdKU
jcif;jzpfEidk o
f nf/ 4if;tcsuu f olwo Ykd nf ud,k af wmfukd pGeyYf pf wGif wkevf yI rf BI u;D pGm jzpfaponf/ trsK;d orD;wpfpo
k nf vrf;r
í ajy;Muaomfvnf; olwu Ykd kd ud,
k af wmfciG v
hf wTG Nf y;D jzpfaMumif; Bu;D ay:wGiv f sijf refpmG oGm;vmMuNy;D a,½Itouf&iS af eaMumif;
udk jyoaeonf/ olwkYd\qufqHa&;onf ,cifuxuf ydkí tHMh ozG,of wif;udk Mum;ajym&eftwGuf wynfah wmfwu Ykd kd vdu
k f
cdkifrmvmawmhrnf/ &SmMuonf? wpfcsdefwnf;rSmyif bmoma&;acgif;aqmifwpfpk
28;10 a,½Ionf wynfhawmfwdkYudk BudKwif ajymxm;onfh onf &Sijf yefxajrmufjcif;tm; rnfoYkd zH;k uG,&f rnfukd vQKUd 0Suf
twdkif; *gvdvJjynfü qHkawGUrnfqdkaom owif;udk rdef;rrsm; BuHpnfaeMuonf/
tm; wynfhawmfwdkYxHodkY Mum;ajymaponf (rm 14;28)/ ,aeYwikd af tmif &Sijf yefxajrmufjcif;ESiyhf wfoufí rsm;
odkYaomf wynhfawmfwdkYonf bmoma&;acgif;aqmifwdkYudk pGm aqG;aEG;jiif;cHkaeqJjzpfonf/ a&G;cs,fp&mvrf; 2 ckom&Sd
aMumufaomaMumifh a,½k&v S ifNrKd UwGif wHcg;ydwí f aeMuonf onf/ a,½Ionf aojcif;rS trSefwu,f xajrmufNyD[k
(a,m 20;19)/ xkdYaMumifh a,½Ionf olwkYdtm; xkdae&mwGif ,HkMunf Edkifovdk? or®mw&m;udk jiif;y,fjcif;? vspfvsL½Ijcif;
OD;pGmawGUqHkcJhonf (vk 24;36)/ xdkYaemuf *gvdvJjynfwGif (odkY) rrSefuefaMumif; &Sif;jyjcif;wkdYjzifh ESvHk;om;udkydwfvdkuf
awGUqHkcJhonf/ (a,m 21)/ Edkifonf/
&SifróJc&pf0if 28;16-20 138