Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
To dzieko ofiaruje Tobie Krlowo Polski, Matko Boa Czstochowska, w Roku Jubileuszu 600-lecia, Kapaski Ruch Maryjny w Polsce Manuskrypt przejrza i przedmow do I wydania poprzedzi: Suga Boy Ks. Dr Aleksander ychliski w maju 1927 Nihil Obstat: Ks. Dr Kazimierz Karowski, Pozna, 3 maja 1927 Reimprimatur: Ks. Malewski, Wikariusz Generalny, 24 grudnia 1947 Cao materiaw na temat w. Ludwika Grignon de Montfort obejmuje pozycje opracowane w latach 2000-2005 przez zesp pod kierownictwem p. Anatola Kaszczuka, strona techniczna i tumaczenia: Magdalena Tuszyska: MTuszynska@hotmail.com . Pozostae pozycje: Przedmowa Sugi Boego Ks. Dr Aleksandra ychliskiego do I wydania Traktatu oraz wypowiedzi papiey 33-dniowy okres wicze duchowych do Aktu Powicenia si wg. w. Ludwika - praca Ks. Fryderyka W. Fabera Modlitwa pomienna w. Ludwik Maria Grignon de Montfort Tajemnica Maryi w. Ludwik Maria Grignon de Montfort, przedmowa w. Maksymilian Maria Kolbe
SPIS TRECI
SPIS TRECI.................................................................................................................................................................. 1 WSTP - Przez Najwitsz Maryj Pann przyszed Jezus Chrystus na wiat i przez Ni te chce panowa w wiecie 4 CZ PIERWSZA - Konieczno naboestwa do Najwitszej Maryi Panny ............................................................. 5 ROZDZIA I - Rola Maryi przy pierwszym przyjciu Chrystusa Pana ........................................................................ 5 ROZDZIA II - Maryja jest prawdziw Matk Mistycznego Ciaa Chrystusa.............................................................. 7 1. Maryja Szafark i Poredniczk ask Boych......................................................................................................... 7 2. Maryja wszechmocn Ordowniczk u Boga......................................................................................................... 7 3. Maryja wszechwadn Krlow w Krlestwie Boym........................................................................................... 8 4. Maryja Matk wszystkich dzieci Ojca Przedwiecznego......................................................................................... 8 5. Maryja Matk czonkw Mistycznego Ciaa Chrystusa ......................................................................................... 8 6. Maryja wiern i podn Oblubienic Ducha w. .................................................................................................... 9 7. Maryja Krlow serc............................................................................................................................................... 9 8. Naboestwo do Maryi konieczne jest do osignicia ywota wiecznego........................................................... 10 9. Naboestwo do Najwitszej Dziewicy jest szczeglnie niezbdne dla powoanych do peni doskonaoci .... 10 10. Maryja przysposobi owych wielkich witych czasw ostatecznych................................................................. 11 ROZDZIA III - Rola Maryi przy drugim przyjciu Chrystusa Pana.......................................................................... 11 1. Skromna rola Maryi przy pierwszym przyjciu Chrystusa Pana. ......................................................................... 11 2. Dlaczego Maryja wystpi szczeglnie przy drugim przyjciu Chrystusa Pana.................................................... 12 3.Walka ostateczna midzy Maryj a szatanem ....................................................................................................... 12 4. Apostoowie czasw ostatecznych........................................................................................................................ 13 1
CZ DRUGA - Zasadnicze prawdy dotyczce doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny ................ 14 ROZDZIA I - Jezus Chrystus jest ostatecznym celem i kresem naboestwa do Najwitszej Maryi Panny .......... 14 1. Jezus Chrystus naszym jedynym Panem i celem.................................................................................................. 14 2. Prawdziwe naboestwo do Maryi jest drog do Chrystusa Pana........................................................................ 15 ROZDZIA II - wite niewolnictwo.......................................................................................................................... 17 1. Chrzecijanie s bezwzgldn wasnoci Chrystusa Pana .................................................................................. 17 2. Dwa rodzaje suby............................................................................................................................................... 17 3. Trzy rodzaje niewoli ............................................................................................................................................. 17 4. Rnica pomidzy sug a niewolnikiem u ludzi ................................................................................................. 17 5. Chrzecijanie s niewolnikami Jezusa Chrystusa ................................................................................................. 18 6. Chrzecijanie s zarazem niewolnikami Najwitszej Maryi Panny.................................................................... 18 ROZDZIA III - mier starego czowieka ................................................................................................................. 19 1. Skaenie naszej natury.......................................................................................................................................... 19 2. Konieczno poznania siebie ................................................................................................................................ 19 3. Konieczno zaparcia si samego siebie............................................................................................................... 20 4. Doskonae naboestwo do Matki Boej a mier starego czowieka ................................................................. 20 ROZDZIA IV - Porednictwo .................................................................................................................................... 20 1. Potrzeba porednictwa u Boga.............................................................................................................................. 20 2. Jezus Chrystus jest naszym Porednikiem u Boga Ojca....................................................................................... 21 3. Maryja nasz Poredniczk u Jezusa Chrystusa ................................................................................................... 21 ROZDZIA V - Nasza sabo i niestao .................................................................................................................. 21 CZ TRZECIA - Znamiona i praktyki prawdziwego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny............................ 22 ROZDZIA I - Znamiona faszywego wzgldnie prawdziwego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny............ 22 1. Faszywe naboestwa do Najwitszej Maryi Panny............................................................................................ 22 1. Czciciele krytycy .................................................................................................................................................. 23 2. Czciciele skrupulanci ............................................................................................................................................ 23 3. Czciciele powierzchowni ...................................................................................................................................... 23 4. Czciciele zuchwali ................................................................................................................................................ 24 5. Czciciele niestali ................................................................................................................................................... 25 6. Czciciele obudni .................................................................................................................................................. 25 7. Czciciele samolubni .............................................................................................................................................. 25 2. Prawdziwe naboestwo do Najwitszej Maryi Panny........................................................................................ 25 1. Prawdziwe naboestwo do Najwitszej Maryi Panny jest wewntrzne............................................................ 25 2. Prawdziwe naboestwo do Najwitszej Maryi Panny jest czue....................................................................... 25 3. Prawdziwe naboestwo do Najwitszej Maryi Panny jest wite..................................................................... 26 4. Prawdziwe naboestwo do Najwitszej Maryi Panny jest stae........................................................................ 26 5. Prawdziwe naboestwo do Najwitszej Maryi Panny jest bezinteresowne ...................................................... 26 3. Przepowiednia dotyczca doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny............................................ 26 ROZDZIA II - Praktyki prawdziwego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny.................................................. 27 1. Praktyki zwyczajne ............................................................................................................................................... 27 2. Praktyki doskonae................................................................................................................................................ 28 CZ CZWARTA Cakowite oddanie si Najwitszej Dziewicy jest doskonaym oddaniem si Panu Jezusowi .. 28 ROZDZIA I - Doskonae i cakowite powicenie i oddanie si Najwitszej Dziewicy ......................................... 29 1. Istota doskonaego oddania si Najwitszej Maryi Pannie. ................................................................................ 29 2. Nastpstwa wynikajce z zupenego oddania si Najwitszej Maryi Pannie ..................................................... 29 ROZDZIA II - Doskonae odnowienie lubw zoonych przy chrzcie witym...................................................... 30 1. Istota lubw chrztu witego............................................................................................................................... 30 2. Wano lubw chrztu witego i ich odnowienia ............................................................................................. 30 3. Odpowiedzi na niektre zarzuty ........................................................................................................................... 31 CZ PITA - Pobudki majce nas zachci do doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny ............... 31 ROZDZIA I - Naboestwo to oddaje nas cakowicie subie Boej ........................................................................ 31 ROZDZIA II - Naboestwo to kae naladowa przykad Pana Jezusa .................................................................. 32 2
ROZDZIA III - Naboestwo to uprasza nam pomoc Najwitszej Maryi Panny .................................................... 33 1. Maryja oddaje si swemu niewolnikowi z mioci. .............................................................................................. 33 2. Maryja oczyszcza nasze dobre uczynki, uszlachetnia je i sprawia, e Chrystus je przyjmuje ............................. 34 ROZDZIA IV - Naboestwo to jest doskonaym rodkiem przysporzenia Bogu jak najwicej chway ................. 34 ROZDZIA V - Naboestwo to prowadzi do zjednoczenia si z Panem Jezusem .................................................... 35 1. Naboestwo to jest drog atw .......................................................................................................................... 35 2. Naboestwo to jest drog krtk ......................................................................................................................... 35 3. Naboestwo to jest drog doskona ................................................................................................................... 36 4. Naboestwo to jest drog pewn......................................................................................................................... 37 ROZDZIA VI - Naboestwo to daje wielk wolno wewntrzn .......................................................................... 39 ROZDZIA VII - Naboestwo to daje blinim wielkie korzyci............................................................................... 40 ROZDZIA VIII - Naboestwo to jest cudownym rodkiem wytrwaoci................................................................ 40 CZ SZSTA - Historia Rebeki i Jakuba jako typ biblijny doskonaego naboestwa do Maryi ............................. 42 ROZDZIA I - Opowiadanie o Jakubie ....................................................................................................................... 42 ROZDZIA II - Postpowanie Ezawa wobec Rebeki a postpowanie potpionych wobec Maryi ............................. 43 ROZDZIA III - Postpowanie Jakuba wobec Rebeki a postpowanie wybranych wobec Maryi ............................. 44 ROZDZIA IV - Najwitsza Dziewica a Jej niewolnicy z mioci ........................................................................... 46 1. Maryja kocha wierne swe sugi............................................................................................................................. 46 2. Maryja ywi wierne swe sugi .............................................................................................................................. 47 3. Maryja prowadzi wierne swe sugi ....................................................................................................................... 47 4. Maryja broni i osania wierne swe sugi ............................................................................................................... 48 5. Maryja wstawia si za wiernymi swymi sugami ................................................................................................. 48 CZ SIDMA - Cudowne skutki doskonaego naboestwa do Maryi w duszach wiernych.................................... 48 ROZDZIA I - Poznanie i wzgarda samego siebie ...................................................................................................... 48 ROZDZIA II - Uczestnictwo w wierze Maryi ........................................................................................................... 49 ROZDZIA III - aska czystej mioci........................................................................................................................ 49 ROZDZIA IV - Wielka ufno w Bogu i w Maryi .................................................................................................... 49 ROZDZIA V - Zjednoczenie si z dusz i duchem Maryi ......................................................................................... 50 ROZDZIA VI - Przeobraenie dusz w Maryi na obraz Jezusa Chrystusa ................................................................. 50 ROZDZIA VII - Najwysza chwaa Jezusa Chrystusa .............................................................................................. 51 CZ SMA - Szczegowe wiczenia doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny ............................. 51 ROZDZIA I - wiczenia zewntrzne......................................................................................................................... 51 1. Cakowite ofiarowanie samego siebie. ................................................................................................................. 52 2. Odmawianie maej koronki do Najwitszej Dziewicy ........................................................................................ 53 3. Noszenie maego elaznego acuszka ................................................................................................................. 53 4. Szczeglne naboestwo do Tajemnicy Wcielenia .............................................................................................. 54 5. Wielkie naboestwo do Pozdrowienia Anielskiego i do Raca...................................................................... 55 6. Odmawianie Magnificat........................................................................................................................................ 56 7. Pogarda wiata ...................................................................................................................................................... 56 ROZDZIA II - Szczeglne praktyki wewntrzne dla tych, co chc doj do doskonaoci ...................................... 57 1. Przez Maryj ......................................................................................................................................................... 57 2. Z Maryj................................................................................................................................................................ 57 3. W Maryi ................................................................................................................................................................ 58 4. Dla Maryi .............................................................................................................................................................. 59 Appendix - Sposb zastosowania doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny przy Komunii witej .. 59 1. Przed Komuni wit .......................................................................................................................................... 59 2. Podczas Komunii witej...................................................................................................................................... 60 3. Po Komunii witej............................................................................................................................................... 60 AKT ODDANIA SI JEZUSOWI CHRYSTUSOWI PRZEZ RCE MARYI .............................................................. 61
WSTP - Przez Najwitsz Maryj Pann przyszed Jezus Chrystus na wiat i przez Ni te chce panowa w wiecie
Maryja wioda ycie ukryte; tote Duch w. i Koci zw J Alma Mater, Matk ukryt i tajemnicz. Pokora Jej bya tak gboka, e nic nie miao dla Niej wikszego powabu, jak wie ycie ukryte przed sam sob i przed wszelkim stworzeniem, a znan by jedynie Bogu. Bg wysucha prb, ktre zanosia Do o ycie ukryte, ubogie i pene upokorze, i w dobroci Swej zasoni przed wzrokiem ludzkim Jej poczcie i urodzenie, tajemnice Jej ycia, Jej zmartwychwstanie i wniebowzicie. Wani rodzice nie znali jej dobrze: a Anioowie pytali czsto jedni drugich: Quae est ista? Kime jest Ona? [Pnp 3,6] Albowiem Najwyszy ukry J przed nimi; a jeli czasem odsania im rbek tajemnicy, to tym wiksze dziwy przed nimi ukrywa. Bg Syn zgodzi si na to, by za ycia nie zdziaaa adnego rozgonego cudu, cho da Jej wadz po temu. Bg Syn zgodzi si na to, by nie wypowiadaa si prawie wcale, cho J wzbogaci mdroci Swoj. Bg Duch w. sprawi, e Apostoowie i Ewangelici mwi o Niej bardzo mao, tyle tylko, ile trzeba byo koniecznie, by wiat pozna Jezusa Chrystusa, mimo e Maryja bya wiern Jego Oblubienic. Maryja jest najdoskonalszym arcydzieem Najwyszego, jest arcydzieem, ktrego znajomo [w. Bernardyn, Serm, 51, art. 1, cap. 1.] i posiadanie Bg zastrzeg Sobie samemu . Maryja jest czcigodn Matk Syna, ktremu podobao si za Jej ycia ziemskiego utwierdza J w pokorze przez to, e J ponia i ukrywa, nazywajc J niewiast mulier [J 2,4], jak gdyby Mu obc bya, cho J w sercu ceni i kocha wicej, ni wszystkich aniow i ludzi. Maryja jest owym zdrojem zapiecztowanym., [Pnp 4,12], jest wiern Ducha w. Oblubienic, do ktrej Jemu tylko przystp dozwolony. Maryja jest wityni i miejscem odpoczynku Trjcy w., gdzie Bg krluje w sposb wspanialszy i cudowniejszy, ni gdziekolwiek indziej, nie wyczajc nawet stolicy Jego janiejcej wrd Cherubinw i Serafinw. Bez szczeglniejszego przywileju adne stworzenie, choby najczystsze, nie ma wstpu do tej wityni. Twierdz ze witymi, e Maryja jest rajem ziemskim nowego Adama, w ktrym On wcieli si za spraw Ducha w., by w nim dziaa niepojte cuda. Maryja jest owym wielkim i cudownym wiatem Boga [w. Bernardyn Sen., Sermo do B.V.], penym niewypowiedzianych piknoci i skarbw; jest wspaniaoci [Ryszard od w. Wawrzyca, De laud, Virg., lib.4.] w ktrej Najwyszy ukry, jakoby we wasnym onie, Syna swego Jedynego, a w Nim wszystko co najdoskonalsze i najkosztowniejsze. Ile to rzeczy wielkich i ukrytych zdziaa Bg wszechmocny w tym cudownym Stworzeniu! Jake prawdziwie mwi Ona mimo Swej gbokiej pokory Sama o sobie: Uczyni mi wielkie rzeczy, Ktry Mony Jest [k 1,49]. wiat tych rzeczy wielkich nie zna, bo jest do tego niezdolny i tego niegodzien. wici opiewali przedziwne rzeczy o tym witym Miecie Boga, i jak sami przyznaj, nigdy nie byli wymowniejsi i bardziej zadowoleni, jak kiedy o Nim mwili; w kocu woali gono, e nie podobna pozna wysokoci Jej zasug, ktre si wznosz a do tronu Boego, ani zmierzy ogromu Jej mioci, szerszej od caej ziemi, i poj wielkoci Jej wadzy, ktr posiada nawet nad Bogiem samym; nie podobna wreszcie zbada bezdennej gbokoci Jej pokory, Jej cnt i wszelakich ask. O niepojta wysokoci! O niewypowiedziany ogromie! O bezmierna wielkoci! O gbio bezdenna! Codziennie, z jednego kraca ziemi do drugiego, zarwno na wysokociach niebios jak w najgbszych otchaniach, wszystko sawi, wszystko wychwala Maryj Przedziwn. Zarwno dziewi chrw anielskich, jak i ludzie wszelakiego wieku i stanu, dobrzy i li, nawet szatani si prawdy zniewoleni s zwa J Bogosawion. Wszyscy Anieli niebiescy, powiada w. Bonawentura, wysawiaj J bezustannie: wita, wita, wita Maryja, Boa Rodzicielka, Dziewica! [w. Bonawentura, Psalterium maius B.V] i zasyaj Jej codziennie miliony milionw razy 4
pozdrowienie anielskie: Zdrowa Maryjo! A oddajc Jej pokon najgbszy, prosz J pokornie, jak o ask, by ich zaszczyci raczya cho jednym ze swych rozkazw. Nawet w. Micha, ksi caego dworu niebieskiego, oddaje Jej, wedle sw w. Augustyna, z najwiksz gorliwoci wszelak cze, innych do tego skania i czeka skwapliwie, by go zaszczycia jak misj i by z Jej rozkazu wolno mu byo odda jednemu z Jej sug jak przysug. Ziemia caa jest pena Jej chway, zwaszcza kraje chrzecijaskie, a niejedne krlestwa, prowincje, diecezje i miasta obray J sobie za Patronk i Opiekunk. Mnstwo kociow katedralnych powicono Bogu pod Jej wezwaniem. Nie ma kocioa, w ktrym by nie byo otarza powiconego Jej czci; nie ma kraju, ni okolicy, gdzie by nie czczono cudownego Jej obrazu, przed ktrym chorzy znajduj uzdrowienie, a wierni zyskuj rozliczne aski. Ile to bractw i kongregacji istnieje ku czci Maryi! Ile zakonw nosi Jej imi i znajduje si pod Jej opiek! Ilu braci i sistr wszelakich zgromadze, ilu zakonnikw i zakonnic gosi Jej cze i wysawiaj Jej miosierdzie! Nie ma pacholcia, co by Jej nie wielbio szczebioczc: Zdrowa Maryjo. Bodaj znalazby si grzesznik tak zatwardziay, ktry by nie mia cho iskierki ufnoci w Ni. Nawet szatani w piekle odnosz si do Niej z szacunkiem, cho Jej si lkaj. Zaprawd musimy zawoa ze witymi: D e M a r i a n u n q u a m s a t i s! Maryj nie do dotd sawiono, nie do wychwalano, czczono, kochano. Nie do Jej suymy. Naley si Jej wicej chway, czci, mioci i naboestwa. Istotnie trzeba powtrzy za Duchem w.: Omnis gloria eius filiae Regis ab intus; Wszystka chwaa tej Cry krlewskiej jest wewntrz [Ps. 45,14]. Zdaje si, jakoby wszystka chwaa zewntrzna, o jak wspubiegaj si dla Niej niebiosa i ziemia, niczym bya w porwnaniu z chwa, ktr Stwrca J wewntrznie przyozdabia, a ktra ukryta jest przed marnymi stworzeniami, niezdolnymi wnikn w tajemnic nad tajemnicami Krla. Zaprawd, trzeba zawoa z apostoem:Oko nie widziao, ucho nie syszao, w serce czowieka nie wstpio [1 Kor 2,9] tak niepojte s piknoci, wspaniaoci i doskonaoci Maryi, tego Cudu na cudami [w. Jan Damasceski, Or. 1. de Nat. B.V.] aski, natury i wiekuistej chway. Jeli chcesz poj Matk, powiada pewien wity [w. Eucheriusz, De nativ. Virg], pojmij Syna, gdy jest ona godn Matk Boga. Lecz tu - niech zamilkn wszelkie usta. Ze szczegln radoci poddao mi serce wszystko, co powyej napisaem, by wykaza, e Matka Najwitsza dotd nie bya znana (Nie ma to znaczy, jakoby Najwitsza Maryja Panna nie bya dotd wcale znan; znaczy to raczej, e wikszo ludzi zna Najwitsz Maryj Pann tak mao, e powiedzie mona, i Jej wcale nie zna.) i e to jest jeden z powodw, dlaczego Jezus Chrystus nie jest tak znany, jak by powinno. Jeli zatem, co jest rzecz pewn, nastpi poznanie Jezusa Chrystusa i Krlestwo Jego zapanuje na wiecie, to moe to tylko by koniecznym nastpstwem poznania i panowania Bogarodzicy Maryi, ktra Chrystusa po raz pierwszy daa wiatu i Go rwnie po raz drugi wiatu objawi.
Bg Ojciec nie inaczej da wiatu Syna Swego Jednorodzonego, jak przez Maryj. Cho Patriarchowie z takim utsknieniem za Nim wzdychali, cho Prorocy i wici starego zakonu przez cztery tysice lat o skarb ten tak gorco bagali Maryja jedna wysuya Go i znalaza ask u Boga [k 1,30] moc swych modlitw i wielkoci swych cnt. Poniewa wiat nie by godzien, mwi w. Augustyn, otrzyma Syna Boego bezporednio z rk Ojca, dlatego da On Go Maryi, by wiat Go przez Ni otrzyma. Syn Boy sta si czowiekiem dla naszego Zbawienia, lecz w Maryi i przez Maryj. Bg Duch w. uksztatowa Jezusa Chrystusa w Maryi, uzyskawszy jednak wpierw przez jednego z przedniejszych sug Swego dworu Jej przyzwolenie. Bg Ojciec udzieli Maryi Swej podnoci w granicach przystpnych dla czystego stworzenia, czynic J zdoln porodzi Swego Syna oraz wszystkich czonkw Jego ciaa mistycznego. Bg Syn zstpi do Jej ona dziewiczego, jako nowy Adam do swego ziemskiego raju, by w nim Sobie upodoba i w ukryciu dokonywa cudw aski. Bg, stawszy si czowiekiem, znalaz swobod i wolno w tym, e zamkn si w Jej onie. Okaza On Sw moc dozwalajc, by Go ta maa dzieweczka nosia. Znalaz On chwa Swoj i chwa Ojca w tym, e blask Swj ukrywa przed wszelkim stworzeniem ziemskim, odsaniajc go tylko Maryi. Okaza On Sw niezaleno i Majestat Swj przez to, e chcia by zalenym od tej Najmilszej Dziewicy w Swym wcieleniu, urodzeniu, ofiarowaniu w wityni, w Swym yciu ukrytym przez lat trzydzieci, a nawet w Swej mierci, przy ktrej Ona miaa by obecn. Razem z Ni zoy krzyow ofiar; za Jej przyzwoleniem ofiarowa si Ojcu Przedwiecznemu, jak niegdy Izaak ofiarowany zosta przez przyzwolenie Abrahama, poddajcego si woli Boga. Maryja karmia Boga wcielonego, ywia Go, pielgnowaa, wychowywaa i za nas zoya w ofierze. O przedziwna i niepojta zalenoci Boga! Chocia Duch w. chcia przemilcze w Ewangelii prawie wszystkie inne dziea cudowne, ktre Mdro wcielona spenia w Swym yciu ukrytym, tej jednak zalenoci ukry nie mg, chcc nam pokaza, jaka w tym tkwi warto i nieskoczona chwaa! Jezus Chrystus odda Bogu Ojcu wiksz chwa przez to, e poddany by Matce Swej przez lat trzydzieci, ni gdyby by przez najwiksze cuda nawrci ziemi ca. Jak wielk chwa oddaje Bogu, kto za przykadem Jezusa Chrystusa, Jedynego Naszego Wzoru, poddaje si Maryi, by przypodoba si Bogu! Jeeli zwrcimy oko na reszt ycia Jezusa Chrystusa, przekonamy si, e chcia On rozpocz Sw cudotwrcz dziaalno przez Maryj. Sowem wyrzeczonym przez Maryj uwici On w. Jana w onie matki jego w. Elbiety. [Por. k 1,41 nn]. Skoro Maryja przemwia, Jan zosta uwicony. By to Jego pierwszy i najwikszy cud aski. Na Jej pokorn prob przemieni On w Kanie Galilejskiej [Por. J 2,1] wod w wino. By to pierwszy Jego cud w porzdku natury. Sowem, rozpocz Swe cuda przez Maryj, nie przestawa ich spenia przez Ni, i przez Ni bdzie je spenia do koca wiata. Bg Duch w., ktry w Bogu nie jest podny, tzn. ktry nie daje pocztku innej Osobie boskiej, sta si podnym przez Maryj, ktr polubi. Z Ni i w Niej, i przez Ni uksztatowa On Swe arcydzieo, Boga wcielonego, i ksztatuje codziennie a do koca wiata predestynowanych i czonki Mistycznego Ciaa Chrystusowego. Tote im bardziej znajduje On Maryj, Sw umiowan i nierozczn Oblubienic [w. Ildefons, Liber de Corona Virg. cap. III.] w jakiej duszy, tym silniej i skuteczniej dziaa na Ni, by uksztatowa w Niej Jezusa Chrystusa, a J w Jezusie Chrystusie. Nie znaczy to, jakoby Najwitsza Maryja Panna dawaa Duchowi w. podno, ktrej by nie posiada, bo bdc Bogiem, posiada On podno, tak samo jak Ojciec i Syn, cho jej nie wprowadza w czyn, poniewa nie daje pocztku adnej innej Osobie boskiej. Znaczy to raczej, e Duch w., ktry Najwitszej Panny nie potrzebuje koniecznie, chcia jednak uy Jej porednictwa dla okazania Swej podnoci, ksztatujc w Niej i przez Ni Jezusa Chrystusa i Jego czonki. Oto tajemnica aski, ukryta nawet przed najwikszymi uczonymi i najbardziej uduchowionymi spord chrzecijan. 6
Jeeli Mojesz sil swej modlitwy zdoa tak dalece powstrzyma gniew Boy na Izraelitw, e Najwyszy i Nieskoczenie Miosierny Pan, nie mogc mu si oprze, odezwa si do, by nie wstrzymywa zapalczywoci Jego wobec tego buntowniczego ludu [Por.Wj 32,10 nn.], to c dopiero sdzi o modlitwie pokornej Maryi, godnej Matki Boga, ktra potniejsza jest wobec Majestatu Boego, ni proby i ordownictwo wszystkich aniow i witych w niebie i na Ziem. [w. Augustyn Sermo 208 in Asumpt. n. 12].
gowy: inaczej powstaby dziwotwr natury. Tak samo dzieje si w porzdku aski: gowa i czonki rodz si z tej samej matki. A gdyby jaki czonek Ciaa Mistycznego Chrystusa, tzn. jaki predestynowany, z innej urodzi si matki ni z Maryi, ktra porodzia Gow, to nie byby on predestynowanym ani czonkiem Mistycznego Chrystusa, lecz byby dziwotworem w porzdku aski. A Poniewa Jezus obecnie tak samo jest owocem Maryi jak niegdy, co przecie niebo i ziemia tysickro na kady dzie powtarzaj: I bogosawiony owoc ywota Twojego, Jezus, przeto pewn jest rzecz, e Jezus Chrystus dla kadego poszczeglnego czowieka, ktry Go posiada, jest tak samo prawdziwie owocem i dzieem Maryi, jak dla wszystkich razem. I dlatego moe kady wierny, w ktrego sercu odtworzony jest Jezus Chrystus, miao powiedzie: Wszystko zawdziczam Maryi; wszystko, co posiadam, Jej jest dzieem i Jej jest owocem; bez Niej nie miabym tego wszystkiego. Sowa, ktre w. Pawe do siebie stosuje, w Niej peniejsze maj zastosowanie: Rodz codziennie dzieci Boe, a si odtworzy w nich Jezus Chrystus[Gal 4,19]. w. Augustyn, przecigajc niejako sam siebie oraz wszystko, comy dopiero co powiedzieli, mwi, e wszyscy wybrani do chway wiecznej, co sta si maj podobnymi do Syna Boego, na tym wiecie ukryci s w onie Najwitszej Maryi Panny, gdzie Ona ich strzee, karmi i pielgnuje, i gdzie wzrastaj, a ich ta dobra Matka nie zrodzi po mierci do wiekuistej chway. mier bowiem jest dla nich waciwym dniem narodzin, jak to Koci zwyk nazywa dzie mierci sprawiedliwych. O Tajemnico aski! Tajemnico nieznana odrzuconym, a tak mao znana do chway wiecznej wybranym.
prawa i wadzy nad duszami moc osobliwej aski Najwyszego, ktry dajc Jej wadz nad swym Jednorodzonym Synem, da Jej take wadz nad swymi dziemi przybranymi, nie tylko co do ciaa, co by niewiele znaczyo, ale take co do duszy. Jak Jezus jest z natury swej i przez odkupienie Krlem nieba i ziemi, tak Maryja jest przez ask Krlow [w. Anzeim, De excellentia S. V. M., cap. 6]. Krlestwo Jezusa Chrystusa istnieje gwnie w sercu lub we wntrzu czowieka, wedle sw Pisma w.: Krlestwo Boe w was jest [k 17,21]; dlatego Krlestwo Najwitszej Dziewicy rozwija si gwnie we wntrzu czowieka, tzn. w jego duszy, i dlatego otrzymuje Ona wraz ze swym Synem wicej chway w duszach ni we wszystkich stworzeniach widzialnych. Std ze witymi zwa J moemy: Krlow serc.
9. Naboestwo do Najwitszej Dziewicy jest szczeglnie niezbdne dla powoanych do peni doskonaoci
Jeli naboestwo do Najwitszej Dziewicy konieczne jest dla wszystkich ludzi, chccych osign ywot wieczny, to o wiele potrzebniejsze jest ono dla tych, ktrzy s powoani do peni doskonaoci. Nie wierz, by ktokolwiek mg doj do cisego zjednoczenia z Panem Bogiem i do doskonaej wiernoci wzgldem Ducha w., jeli nie jest cile zjednoczony z Najwitsz Dziewic i nie zaley cakowicie od Jej pomocy. Tylko Maryja znalaza ask u Boga [k 1,30] bez pomocy adnej innej czysto ludzkiej istoty. Wszyscy, ktrzy po Maryi znaleli ask u Boga, znaleli j jedynie przez Maryj i tylko przez Ni znajduj j ci, co jeszcze przyjd [w. Bonawentura, Sermo in B. V. M.]. Maryja bya aski pena, kiedy pozdrowi J Archanio Gabriel [k 1,28] zostaa przepeniona obfitoci ask, kiedy Duch w. na Ni zstpi i J w sposb tajemniczy zacieni [k 1,35]. T za obfito dwoist Maryja z dnia na dzie i kadej chwili tak pomnaaa, e osigna niezmierzony i niepojty stopie laski. Najwyszy uczyni J jedyn skarbnic Swych bogactw i jedyn Szafark ask, by wedug Swej woli uszlachetniaa, podnosia i wzbogacaa ludzi, aby wprowadzaa, kogo zechce, na wsk drog, wiodc do nieba, aby przeprowadzaa, kogo zechce, mimo wszelkich przeszkd, przez ciasn bram ycia, aby wreszcie daa tron, bero i koron krlewsk komu Jej si podoba. Jezus jest wszdzie i zawsze owocem i Synem Maryi; a Maryja jest wszdzie prawdziwym drzewem, ktre nosi owoc ycia i prawdziw Matk, ktra rodzi Jezusa Chrystusa. 10
Tylko Maryi odda Bg klucze skarbnicy Boej Mioci i da Jej zdolno, by postpowaa najwspanialszymi i najtajniejszymi drogami doskonaoci i innych na nie prowadzia. Tylko Maryja otwiera ndznym dzieciom wiaroomnej Ewy bramy raju ziemskiego, by w nim mile przechadzali si z Bogiem, by bezpieczni byli przed nieprzyjacimi, by bez obawy powtrnej mierci ywili si owocem drzewa ycia i wiadomoci dobrego i zego, by napawali si niebiask wod, tryskajc obficie z bogiego rda ywota. A poniewa Ona sama jest tym rajem ziemskim [w. German, Orat. In Annuit.B.V.], czyli ow ziemi dziewicz i bogosawion, z ktrej Adam i Ewa zostali wypdzeni po grzechu, wic przystp do Siebie daje wedle wasnego upodobania tylko tym, ktrych chce wie do witoci.
Natomiast przy drugim przyjciu Jezusa Chrystusa Maryja musi by znana i przez Ducha w. objawiona, by przez Ni Chrystusa poznano, kochano i Mu suono, albowiem powody, dla ktrych Duch w. ukry Sw Oblubienic za Jej ycia ziemskiego, dajc w Ewangelii tak szczupe o Niej objawienie, ju istnie nie bd.
Dziewicy, a dziemi i wsplnikami Lucyfera, tak, e Maryja, Najwitsza Matka Boa, najwiksz jest nieprzyjacik, jak Bg przeciwstawi szatanowi. Ju w raju ziemskim tchn Bg w Ni, cho wtedy istniaa tylko w myli Boej, tyle nienawici do tego przekltego nieprzyjaciela Boego, da Jej tyle zrcznoci do ujawnienia zoliwoci tego odwiecznego wa, tyle siy do zwycienia, zdeptania i zmiadenia tego pysznego bezbonika, e on nie tylko lka si Jej wicej ni wszystkich aniow i ludzi, ale poniekd wicej, ni samego Boga. Nie znaczy to, jakoby gniew, nienawi i potga u Boga nie byy nieskoczenie wiksze, ni u Najwitszej Maryi Panny, gdy doskonaoci Maryi s przecie ograniczone; raczej tumaczy to si tym, e po pierwsze, szatan w swej pysze cierpi nieskoczenie wicej, e zwycia go i karze nika, pokorna suebnica Boa, ktrej pokora upokarza go wicej, ni potga Boa; po drugie, Bg da Maryi tak wielk wadz nad szatanami, e jak czsto sami zmuszeni byli wyzna przez usta optanych, wicej boj si jednego Jej westchnienia za jak dusz, ni modlitw wszystkich witych; wicej boj si jednej Jej groby, ni wszelkich innych mk. Co Lucyfer straci przez pych, Maryja odzyskaa przez pokor. Co Ewa zgubia i zaprzepacia przez nieposuszestwo, Maryja uratowaa przez posuszestwo. Suchajc wa, Ewa zatracia siebie wraz z wszystkimi swymi dziemi i wydaa je w rce szatana; Maryja przez sw doskona wierno Bogu ocalia ciebie i wszystkie swe dzieci i powicia je Majestatowi Boemu. Bg pooy nie tylko nieprzyja, lecz nieprzyjanie [Tekst aciski brzmi: Inimicitias ponam.], bo nie tylko midzy Maryj i szatanem, ale i midzy potomstwem Najwitszej Dziewicy a potomstwem szatana, tzn., Bg pooy nieprzyja, odraz i skryt nienawi midzy prawdziwymi dziemi i sugami Najwitszej Dziewicy, a dziemi i niewolnikami szatana. Nie kochaj si oni wzajemnie i adnej nie ma midzy nimi wewntrznej cznoci. Dzieci Beliala, niewolnicy szatana, mioci wiata bo to na jedno wychodzi, przeladowali dotd i w przyszoci przeladowa bd wicej, ni kiedykolwiek, tych wszystkich, co nale do Najwitszej Dziewicy, jak ongi Kain przeladowa brata swego Abla, a Ezaw brata swego Jakuba. Wyobraali oni potpionych wzgldnie wybranych. Jednake pokorna Maryja zawsze odnosi bdzie nad pysznym szatanem zwycistwa i tak wietne triumfy, e zetrze jego gow, siedlisko pychy. Odsoni Ona po wsze czasy jego wow zoliwo, odkryje piekielne jego zamysy, unicestwi jego diabelskie zamiary, a osania bdzie do koca wiekw swe wierne sugi przed jego okrutnymi pazurami Ale moc Maryi nad wszystkimi szatanami zabynie przede wszystkim w czasach ostatecznych, kiedy to szatan czyha bdzie na Jej pit, tzn. na pokorne Jej sugi i biedne dzieci, ktre Ona wzbudzi do walki z nim. W oczach wiata bd oni mali i biedni, ponieni, przeladowani i uciskani, podobnie jak pita w porwnaniu do reszty czonkw ciaa. Lecz w zamian za to bd bogaci w aski Boe, ktrych im Maryja udziela bdzie obficie; bd wielcy i moni przed Bogiem, w witoci bd wyniesieni ponad wszelakie stworzenie przez sw gorc arliwo, a Bg tak potnie podtrzymywa ich bdzie pomoc sw, e wraz z Maryj miady bd gbok sw pokor gow diaba i stan si sprawcami triumfu Jezusa Chrystusa. Wreszcie Bg chce, by Jego Najwitsza Matka bya obecnie wicej znana, wicej kochana, wicej czczona ni kiedykolwiek: nastpi to niewtpliwie, jeli wybrani rozpoczn za ask Ducha w. wewntrzn i doskona praktyk, ktr im zaraz przedstawi. Wtedy ujrz, o ile wiara na to pozwaa, t pikn Gwiazd Morza, by pod Jej kierunkiem mimo burz i rozbojw morskich dopyn szczliwie do portu. Wtedy poznaj wspaniao tej Krlowej i powic si cakowicie Jej subie, jako poddani i niewolnicy z mioci; wtedy dowiadcz Jej sodyczy i pieszczot matczynych i kocha J bd czule jako ukochane dzieci; wtedy poznaj miosierdzie, ktrego Ona jest pena, poznaj, jak bardzo potrzebuj Jej pomocy i bd ucieka si do Niej we wszystkim, jako do swej ukochanej Ordowniczki i Poredniczki u Jezusa Chrystusa. Zrozumiej, e Ona jest najpewniejszym, najkrtszym i najdoskonalszym rodkiem, by doj do Jezusa Chrystusa, i oddadz si Jej z dusz i ciaem, niepodzielnie i bez zastrzee, by zupenie i niepodzielnie nalee do Jezusa Chrystusa.
Bd jako strzay w rku mocarnej [Ps 127,4] Maryi, by przebi Jej nieprzyjaci. Bd jako synowie pokolenia Lewi, ktrzy dobrze oczyszczeni ogniem wielkich utrapie, a cile zjednoczeni z Bogiem, nosi bd zoto mioci w sercu, kadzido modlitwy w duchu i mirr umartwienia w ciele. Dla biednych i maluczkich bd oni wszdzie dobr woni Chrystusow [2 Kor 2,15]; dla wielkich za tego wiata, dla bogaczy i pysznych, bd woni mierci. Bd jakoby chmury gromonone, ktre za najmniejszym powiewem Ducha w. polec hen, by rozsiewa sowo Boe i nie ycie wieczne, nie przywizujc si do niczego, nie dziwic si niczemu, nie smucc si niczym. Grzmie bd przeciw grzechowi, hucze przeciwko wiatu, uderz na diaba i jego wsplnikw i przeszyj obosiecznym mieczem sowa Boego [Ef 6,17] na ycie lub mier wszystkich, do ktrych Najwyszy ich pole. Bd to prawdziwi apostoowie czasw ostatecznych, ktrym Pan Zastpw da sowo i si dziaania cudw i odnoszenia wietnych zwycistw nad Jego nieprzyjacimi. Bd spoczywali bez zota i srebra, a co waniejsza, bez troski pord innych kapanw i duchownych, inter medios cleros [Ps 68,14, a jednak bd mieli srebrzce si skrzyda gobicy, by z czyst intencj chway Boej i zbawienia dusz pj wszdy, dokd Duch w. zawoa. A wszdzie, gdzie gosi bd sowo Boe, pozostawi po sobie tylko zoto mioci, bdcej dopenieniem wszelakiego prawa [Rz 13,10]. Wiemy wreszcie, e bd to prawdziwi uczniowie Jezusa Chrystusa, idcy ladami Jego ubstwa, pokory, wzgardy dla wiata, a peni mioci bliniego. Bd nauczali jak i wsk drog do Boga, w wietle czystej prawdy, tj. wedle Ewangelii, a nie wedug zasad wiata, bez wzgldu na osob, nie oszczdzajc nikogo, bez obawy przed kimkolwiek ze miertelnych choby najpotniejszym. Bd mieli w ustach obosieczny miecz sowa Boego; na ramionach nie bd zakrwawiony proporzec krzya, w prawej rce krucyfiks, raniec w lewej, wite imiona Jezusa i Maryi na sercu, a skromno i umartwienie Jezusa Chrystusa zajanieje w caym ich postpowaniu. Takimi oto bd owi wielcy mowie, ktrzy si pojawi a ktrych Maryja uksztatuje i wyposay na rozkaz Najwyszego, by Krlestwo Jego rozprzestrzeniali nad krain bezbonych, bawochwalcw i mahometan. Kiedy i jak to si stanie?... Bogu to Jedynemu wiadomo. Co do nas, milczmy, mdlmy si, promy, wyczekujmy; Exspectans exspectavi: Z upragnieniem wygldaem [Ps 40,2]
ROZDZIA I - Jezus Chrystus jest ostatecznym celem i kresem naboestwa do Najwitszej Maryi Panny
1. Jezus Chrystus naszym jedynym Panem i celem
Pierwsza prawda. Jezus Chrystus, nasz Zbawiciel, prawdziwy Bg i prawdziwy Czowiek, musi by ostatecznym celem wszystkich naszych naboestw; inaczej byyby one bdne i zudne. Jezus Chrystus jest alf i omeg [Ustp nastpujcy jest liczn mozaik cytatw Pisma w., zaczerpnitych z: Ap 1,8; Ef 9,13; Kol 2,9; Mt 23,8l0; J 13,13; 1 Kor 8,6; Kol 1,18; J 13,15; J 10,16; J 14,6; Dz 4,12; 1 Kor 3,11; Mt 7,2627; J 15,6; Rz 8,38.39, itd.], pocztkiem i kocem wszystkiego. Pracujemy tylko, jak mwi Aposto, by wszelkiego czowieka doskonaym uczyni w Jezusie 14
Chrystusie, gdy tylko w Nim mieszka wszystka penia Bstwa i wszelka penia aski, cnoty i doskonaoci; gdy w Nim tylko otrzymalimy peni bogosawiestwa duchowego, gdy On jest naszym jedynym Mistrzem, ktry ma nas naucza, jedynym Panem, od ktrego zaleymy, jedyn Gow, z ktr mamy by poczeni, jedynym Wzorem ktremu mamy si upodobni, naszym jedynym Lekarzem, ktry ma nas uleczy jedynym Pasterzem, ktry ma nas ywi, jedyn Drog, ktra ma nas prowadzi, jedyn Prawd, ktrej musimy wierzy, jedynym yciem, ktre ma nas oywia. Sowem jest dla nas wszystkim we wszystkim. Albowiem nie dano pod niebem innego imienia, w ktrym mielibymy by zbawieni. Bg nie pooy innego fundamentu dla naszego zbawienia, dla naszej doskonaoci i naszej chway, ni Jezusa Chrystusa. Wszelki gmach, ktry by nie spoczywa na tej opoce, stoi na lotnym piasku i wczeniej lub pniej runie niechybnie. Wszelki wierny, ktry nie trwa z Nim jak latorol z winnym szczepem, odpadnie, uschnie i wart bdzie, by go w ogie wrzucono. Poza Nim wszystko jest bezdroem, kamstwem nieprawoci mierci i potpieniem. Jeli natomiast jestemy w Jezusie Chrystusie i Jezus Chrystus w nas, nie potrzebujemy obawia si potpienia. Ani anioowie w niebie, ani ludzie na ziemi, ani szatani w piekle, ani jakiekolwiek inne stworzenie nie moe nam szkodzi, bo nie moe nas odczy od mioci Boej, ktra jest w Jezusie Chrystusie. Przez Niego, z Nim i w Nim moemy wszystko: moemy odda Bogu Ojcu w jednoci Ducha w. wszelk cze i chwa [Kanon M w], moemy sta si doskonaymi, a dla bliniego naszego dobr wonnoci Chrystusow na ywot wieczny [2 Kor 2,15].
nawet do Ciebie, Panie, a to dlatego, e nie znaj Maryi. Uwaaj koronk, szkaplerz i raniec za naboestwa odpowiednie dla umysw sabych i dla ludzi ciemnych; a gdy spotkaj kogo z racem w rku, wnet staraj si odmieni jego myli i uczucia; zamiast raca zalecaj mu odmawianie siedmiu psalmw pokutnych, w miejsce naboestwa do Najwitszej Dziewicy naboestwo do Jezusa Chrystusa. O mj najmilszy Jezu, czy ci ludzie maj ducha Twego? Czy miymi s Tobie tak postpujc? Czy moe Ci by miy, kto nie dokada wszelkich stara, aby przypodoba si Twej Matce z obawy, by Tobie nie sprawi przykroci? Czy naboestwo do Twej witej Matki jest przeszkod w naboestwie do Ciebie? Czy Ona sobie przywaszcza cze, ktr Jej oddajemy? Czy Ona stanowi co odrbnego od Ciebie? Czy jest Ci obc, adnej nie majc z Tob cznoci? Czy moe nie podoba si Tobie, kto pragnie Jej si przypodoba? Czy oddajc si Jej i kochajc J, odczamy lub oddalamy si od Twej mioci? Jeeli dotd nic jeszcze nie powiedziaem na cze Twej w. Matki, dodaj mi aski, abym J godnie chwali: Fac me digne tuam ma- trem collaudare wbrew wszystkim wrogom, ktrzy przecie i twoimi s wrogami; abym ze witymi radonie mg powiedzie: Non praesumat aliquis Deum se habere propitium, qui benedictam matrem offensam habuerit...: Niech si nie spodziewa miosierdzia Boga, kto Jego wit Matk obraa. Abym za z miosierdzia Twego otrzyma ask prawdziwego naboestwa do Twej witej Matki i mg je rozkrzewi po caej ziemi, spraw, niech Ci gorc ukocham mioci. Przyjmij arliw modlitw, ktr ze w. Augustynem zanosz do Ciebie: Tu es Christus, Pater meus sanctus Deus meus pius, Rex meus magnus, pastor meus bonus, magister meus unus, adiutor meus optimus, dilectus meus pulcherrimus, panis meus vivus, sacerdos meus in aeternum, dux meus ad patriam, lux mea vera, dulcedo mea sancta, via mea recta, sapientia mea praeclara, simplicitas mea pura, concordia mea pacifica, custodia mea tota, portio mea bona, salus mea sempiterna... Christe Jesu, amabilis Domine, cur amavi, quare concupivi in omni vita mea quadquam praeter te Iesum Deum meum? Ubi eram quando tecum mente non eram? Iam ex hoc nunc, omnia desideria mea, incalescite et effluite in Dominum Iesum; currite satis hactenus tardastis; properate quo pergitis; quaerite guem quaeritis Iesu qui non amat te, anathema sit; qui te non amat, amaritudinibus repleatur... O dulcis Iesu, te amet, in te delectetur, te admiretur omnis sensus bonus tuae conveniens laudi. Deus cordis mei et pars mea, Christe Iesu, deficiat cor meum spiritu suo, et vivas tu in me, et concalescat in spiritu meo vivus carbo amoris tui, et exerescat in ignem perfectum; ardeat iugiter in ara cordis mei, ferveat in medullis meis, flagret in absconditis animae meae; in die consummationis meae consummatus inveniar apud te... Amen. Ty jest Chrystus, Ojciec mj wity, mj Bg litociwy, mj Krl wielki, mj Pasterz dobry, Mistrz mj jedyny, wspomoyciel mj najlepszy, umiowany mj przepikny, mj Chleb ywy, mj Kapan na wieki, przewodnik mj do ojczyzny, ma wiato prawdziwa, sodycz moja wita, moja Droga prosta, moja Mdro jasnoci lnica, prostota moja nieskalana, mj pokj niezamcony, caa stra moja, dziedzictwo me drogie, moje Zbawienie wieczne. Chryste Jezu, mj najmilszy Panie, czemu kochaem i pragnem w caym swym yciu czegokolwiek prcz Ciebie, Boga mego? Gdzie byem, kiedym myl i sercem nie by z Tob? Odtd bdzie inaczej, Wy, pragnienia moje wszystkie, rozpalajcie si i ulatujcie do Pana Jezusa; biegnijcie, ju do zwoki; piesznie zmierzajcie do celu waszego; szukajcie tego, ktrego szukacie. Jezu, niech wyklty bdzie, kto Ciebie nie kocha; niech przepeniony bdzie gorycz, kto Ciebie nie miuje... O sodki Jezu, niech Ci ukocha, niech rozraduje si w Tobie, niech Ci podziwia wszelki rozum, oddany chwale Twojej. Boe serca mego i czstko moja, Chryste Jezu, niech umrze w sercu moim wasny duch mj, a yj Ty we mnie; niech si rozpali w onie moim ywy wgiel mioci Twej; niech si wzmaga i rozpali ogniem potnym; niechaj si pali nieustannie na otarzu serca mego, niechaj si arzy we wntrznociach moich i niechaj w gbi duszy mojej ponie. Obym w dniu skonania swego stan doskonay przed obliczem Twoim... Amen. 16
lub wasnymi siami; niewolnik tymczasem oddaje si swemu panu cakowicie, oddaje mu bez zastrzee wszystko, co posiada i wszystko, co moe zarobi. 2. Suga wymaga zapaty za usugi, ktre panu oddaje; niewolnik tymczasem niczego nie moe wymaga, choby nie wiem jak pilnie i zrcznie, i z nie wiem z jakim wyteniem pracowa. 3. Suga moe opuci swego pana, kiedy zechce, a przynajmniej kiedy upynie czas jego suby; niewolnik za nie ma prawa opuci swego pana samowolnie. 4. Pan nie posiada nad sug prawa ycia i mierci; gdyby go zabi jak zwierz domowe, popeniby krzyczce morderstwo; tymczasem pan niewolnika ma prawem zastrzeon wadz nad jego yciem i mierci, tak dalece, e moe go sprzeda komu zechce lub zabi, [Od tum: Podobnego prawa nie zna ani prawo naturalne, ani prawo mojeszowe. Autor stwierdza tu tylko pogldy ludw pogaskich chcc na tym przykadzie lepiej wykaza omawian zaleno abstrahujc zupenie od wartoci moralnej takiego czynu.] jak nie przymierzajc konia. 5. Wreszcie suga pozostaje na pewien czas w subie u pana, niewolnik za na zawsze.
Tote Ojcowie Kocioa, a za nimi w. Bonawentura, wyranie mwi, e Matka Najwitsza jest drog prowadzc do Chrystusa [Psalt. maius B. V., ps. 117]. Co wicej, jeli, jak powiedzielimy, Najwitsza Dziewica jest Krlow i Wadczyni nieba i Ziemi Imperio Dei omnia subiciuntur, et Virgo; ecce imperio Virginis omnia subiciuntur et Deus - W zakres wadztwa Boego wchodzi wszystko, take Maryja; w zakres wadztwa Maryi wchodzi wszystko, nawet Bg, oto sowa w. Anzelma, w. Bernarda, w. Bernardyna, w. Bonawentury czy wic nie ma Ona tylu poddanych i niewolnikw ile jest stworze na wiecie? [w. Jan Damasceski Sermo 2, in Dormitione B. M., por. Bonawentura, Speculum B. M. V., lect. 3, & 5]. Czy nie jest suszn rzecz, eby przy tylu niewolnikach z musu, nie byo niewolnikw z mioci, ktrzy by z wasnej woli wybrali Maryj za Krlow, ofiarujc si Jej jako niewolnicy? Jak to! Czyby ludzie i szatani mieli posiada dobrowolnych niewolnikw a Maryja nie? Jako to! Wszak krl poczytuje sobie za zaszczyt, e krlowa, jego towarzyszka posiada niewolnikw nad ktrymi jest pani ycia i mierci, gdy jej chwaa i jej potga s zarazem jego chwa i potg. Czyby mona przypuci, by Pan nasz, ktry jako najlepszy z synw, wszelkiej swej wadzy udzieli Matce Najwitszej, nie rad by temu, e Ona ma niewolnikw? [w. German, Orat. hist. in Dormitione Deiparae]. Miaeby On mniej szacunku i mioci dla swej Matki ni Aswerus dla Estery, lub Salomon dla Betsabei? Kt odwayby si co podobnego powiedzie, lub nawet pomyle? Lecz dokde prowadzi mnie piro moje? Po c zatrzymuje si tak dugo, by rzecz tak jasn uzasadni? Jeli kto nie chce nazwa si niewolnikiem Najwitszej Panny, mniejsza o to! Nieche stanie si i nazwie niewolnikiem Chrystusa! Wszak znaczy to, to samo, co by niewolnikiem Maryi, gdy Jezus jest owocem i chwa Maryi. I ot doskonaym sposobem dostpienia zaszczytu wzniosego tego niewolnictwa jest wanie naboestwo, ktremu powicimy nastpny rozdzia.
ycia swego na ziemi [Rdz 6,12] Udziaem naszym to nic, prcz pychy i zalepienia ducha, zatwardziaoci serca, saboci i chwiejnoci duszy, zmysowoci zbuntowanych namitnoci i chorb ciaa. Z natury pyszniejsi jestemy ni pawie, Wicej przywizani do ziemi ni ropuchy, niegodziwsi ni kozy, zazdroniejsi ni we, pdliwsi ni tygrysy, leniwsi ni wie, sabsi ni trzcina, zmienniejsi ni chorgiewki na dachu. Sami z siebie mamy tylko nico i grzech i zasugujemy jedynie na gniew Boy i na pieko wieczne. [Autor mwi o naszej naturze, ktra jest w porzdku nadprzyrodzonym zupenie bezsilna w myl synodu w Orange II. (r. 529); Nemo habet de suo nisi mendacium et peccatum. (Denzinger; Enchiridion Symbolorum 195)] Czy wobec tego mona si dziwi, e Zbawiciel powiedzia, i ten kto chce i za Nim powinien zaprze si samego siebie i gardzi wasn sw dusz [k 9,23; Mt 16,24] e kto miuje dusz swoj, straci j; a kto ni gardzi, zachowa j? [J 12,25] Mdro nieskoczona, ktra nie daje przykaza bez powodu, kae nam nienawidzi samych siebie, bo zasugujemy wielce na nienawi: nic nie jest tak godne mioci jak Bg, nic tak godne nienawici jak my sami.
ROZDZIA IV - Porednictwo
1. Potrzeba porednictwa u Boga
Czwarta prawda. Rzecz doskonalsz, bo skromniejsz, jest nie zblia si do Boga wprost, lecz przez porednika. Poniewa natura nasza tak jest skaona, jak dopiero co wykazalimy, nie podobna doj do Boga i Jemu si podoba, opierajc si na wasnej pracy, na wasnych staraniach i przygotowaniach gdy wszystkie nasze dobre uczynki s skaone i zbyt maej przed Bogiem wartoci, by Go mogy zniewoli do poczenia si z nami i wysuchania nas. Nie bez powodu da nam Bg porednikw wobec swego Majestatu. Widzia on nasz niegodno i niezdolno, mia lito 20
nad nami, i aby nam da przystp do swego miosierdzia, da nam monych ordownikw u swej wielmonoci. Pomija tych porednikw i zblia si do Jego witoci wprost i bez wszelkiego poparcia, znaczyoby uchybia pokorze, uchybia szacunkowi wobec Boga tak wielkiego i tak witego; znaczyoby to Krla krlw mniej ceni i powaa, ni zwykego krla lub ksicia ziemskiego, do ktrego nie omielamy si zblia bez przyjaciela, ktry by za nami przemwi.
wydrze nam przez grzech wszystkie aski i zasugi, ktremy dugoletni prac zdobyli. Zwaywszy ich zo i dowiadczenie, chytro i wielk ich liczb, bardzo musimy si lka, zwaszcza, e osoby, ktre wicej miay aski, bogatsze byy w cnoty i dowiadczenie i dalej posunite w witobliwoci niestety ndznie zostay zaskoczone okradzione i obrabowane. Mj Boe! Ile to widziano ju cedrw Libanu, ile gwiazd na firmamencie, co marnie upady i w krtkim czasie straciy ca sw wznioso i wietno. Skd ta dziwna zmiana? Zaiste, nie skutkiem niedostatecznej aski, na ktrej nie zbywa nikomu, lecz dla braku pokory. Czuli si oni silniejszymi i pewniejszymi ni byli w rzeczywistoci; zdawao im si, e wystarczaj sami sobie, e potrafi o wasnych siach zachowa swe skarby, ufali samym sobie, opierali si na sobie, zdawao im si, e dom ich do jest pewny a skarbiec ich do silny, by kosztowny skarb aski bezpiecznie przechowa. I wanie, e zbytnio ufali samym sobie, jakkolwiek zdawao im si, e opieraj si jedynie na asce Boej, Nieskoczenie Sprawiedliwy Pan pozostawi ich samym sobie i zezwoli, e haniebnie zostali okradzeni. Niestety! Gdyby byli znali to cudowne naboestwo, ktre przedstawi niebawem, byleby skarb swj powierzyli monej i wiernej Dziewicy, a Ona byaby go strzega jako Swej wasnoci, a nawet poczytaaby to sobie za obowizek sprawiedliwoci. 3) Poniewa wiat pogrony jest w nadzwyczajnej zoci, dlatego trudno wytrwa w sprawiedliwoci. wiat jest teraz tak zepsuty, e zdaje si, jakoby kade serce musiao koniecznie zazna skalania, jeli ju nie botem ziemskim, to przynajmniej pyem tego wiata. To istny cud, jeeli kto wrd tego rozhukanego potoku za, mnie si ostoi i nie da porwa si prdowi, jeli kto w tym burzliwym morzu nie utonie lub nie wpadnie w rce rozbjnikw morskich i korsarzy, jeli wrd zatrutego powietrza nie ulegnie zarazie. Tylko Maryja, Wierna Dziewica, ktrej w piekielny nie tkn, dokonywa tego cudu wobec tych, co Jej wiernie su.
ROZDZIA I - Znamiona faszywego wzgldnie prawdziwego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny 1. Faszywe naboestwa do Najwitszej Maryi Panny
Znam siedem rodzajw faszywych czcicieli wzgldnie faszywych naboestw do Najwitszej Panny, mianowicie: 1) krytykw 2) skrupulatw 3) powierzchownych, 4) zarozumiaych, 5) niestaych 6) obudnikw 7) samolubnych i egoistw. 22
1. Czciciele krytycy
Czciciele krytycy to zazwyczaj pyszni uczeni, zarozumiali niedowiarkowie, ktrzy w gbi duszy maj wprawdzie cokolwiek naboestwa do Najwitszej Panny, ale krytykuj wszelkie pobone praktyki, jakie proci ludzie wykonywaj z prostot i namaszczeniem na cze tej dobrej Matki, a krytykuj je dlatego, e nie odpowiadaj ich spaczonym pojciom. Podaj w wtpliwo wszelkie cuda i zdarzenia, przekazane przez wiarogodnych pisarzy lub zapisane w kronikach zakonw, a wiadczce o miosierdziu i potdze Najwitszej Maryi Panny. Znie nie mog widoku ludzi prostych i pokornych, modlcych si klczco przed otarzem lub obrazem Najwitszej Dziewicy. Obwiniaj ich nawet o bawochwalstwo, jak gdyby czcili drzewo lub kamie. Z dum zaznaczaj, e nie lubi takich naboestw i nie s tak naiwni, by wierzy w te wszystkie opowiadania i historyjki o Najwitszej Pannie. A kiedy sysz owe przedziwne pochway, jakie Ojcowie Kocioa gosz o Najwitszej Dziewicy, to powiadaj, e Ojcowie ci jako kaznodzieje przesadzali, lub te przewrotnie tumacz ich sowa. Tego rodzaju ludzi, pysznych i wiatowych, le pojmujcych pobono, bardzo wystrzega si trzeba. Wyrzdzaj oni niezmiern krzywd naboestwu do Najwitszej Dziewicy przez to, e oddalaj ludzi od niego pod pozorem walki z naduyciem.
2. Czciciele skrupulanci
Czciciele skrupulanci to ci, ktrzy obawiaj si, by czczc Matk nie uj czci Synowi, by wynoszc Maryj, nie ponia Jezusa. Nie znosz, by Najwitszej Dziewicy oddawano gbok, a tak suszn cze, jak Jej oddawali Ojcowie Kocioa. Korci ich, gdy widz, e wicej ludzi klczy przed otarzem Matki Boej ni przed Najwitszym Sakramentem, jak gdyby jedno byo przeciwne drugiemu; jak gdyby ci, ktrzy si modl do Matki Najwitszej, nie modlili si przez Ni do Pana Jezusa. Nie chc, by mwiono tak czsto o Najwitszej Dziewicy, by si tak czsto do Niej zwracano. Oto zwroty, ktrymi si zwykle posuguj: Po c tyle racw tyle bractw i zewntrznych naboestw do Najwitszej Panny? Ile w tym niewiadomoci! Czy to nie jest omieszaniem naszej religii? Uznaj tylko tych, co si modl do Jezusa Chrystusa. Trzeba si ucieka do Chrystusa, On jest naszym jedynym Porednikiem; trzeba gosi kazania o Chrystusie, to jedynie ma trwa warto. Powysze twierdzenia s poniekd suszne; wszelako przekrca si je w tym celu, by przeszkadza naboestwu do Najwitszej Panny, dlatego s bardzo niebezpieczne i stanowi pewnego rodzaju sida, ktre zy duch stawia pod pozorem wikszego dobra. Nigdy bowiem nie czcimy wicej Jezusa Chrystusa ni wtedy, kiedy czcimy Najwitsz Dziewic; bo czcimy J dlatego tylko, by doskonalej czci Jezusa Chrystusa. Idziemy do Niej jako do drogi prowadzcej do zamierzonego celu, ktrym jest Jezus Chrystus. Koci w. wraz z Duchem w. bogosawi wpierw Najwitsz Dziewic, a potem dopiero Jezusa: Bogosawiona Ty midzy niewiastami i bogosawion owoc ywota Twojego Jezus. Nie dlatego, jakoby Najwitsza Maryja Panna znaczya wicej ni Jezus, lub bya Mu rwna: byoby to nieznon herezj; ale dlatego, e trzeba wpierw sawi Maryj, by doskonalej wielbi Jezusa. Powiedzmy zatem ze wszystkimi prawdziwymi czcicielami Maryi, wbrew twierdzeniom owych faszywych skrupulantw: O Maryjo, bogosawiona Ty midzy niewiastami i bogosawiony owoc ywota Twojego Jezus!
3. Czciciele powierzchowni
Czciciele powierzchowni to tacy, ktrych naboestwo do Najwitszej Panny zasadza si na praktykach czysto zewntrznych. Lubuj si tylko w zewntrznej szacie naboestwa do Najwitszej Panny, gdy nie maj ducha wewntrznego. Odmawiaj mnstwo racw popiesznie, wysuchuj po kilka Mszy w. bez naboestwa, bior udzia w procesjach bez naleytego skupienia, nale do wszystkich moliwych bractw, a przy tym wszystkim najmniejszej nie ma poprawy w ich yciu, nie walcz z namitnociami i nie naladuj cnt Najwitszej Maryi Panny. Lubuj si w uczuciowych momentach naboestw, ale nie zwaaj na ich prawdziw tre. O ile w praktykach religijnych nie przeywaj tkliwych uczu, zdaje im si, e nic nie robi, popadaj w niead duchowy, przerywaj praktyki pobone lub speniaj je niedbale i dorywczo. wiat jest peen tego rodzaju ludzi zewntrznych i nie ma, kto 23
by wicej krytykowa osoby prawdziwie religijne, co skupienie wewntrzne uwaaj za rzecz gwn, cho bynajmniej nie lekcewa zewntrznej skromnoci jako oznaki prawdziwej pobonoci.
4. Czciciele zuchwali
Czciciele zuchwali to grzesznicy, pozostajcy niewolnikami swych namitnoci lub mionicy wiata, co pod piknym mianem chrzecijan i czcicieli Maryi ukrywaj pych lub skpstwo, lub nieczysto, lub niesprawiedliwo itp. Pod pozorem, e s czcicielami Matki Najwitszej, trwaj spokojnie w zych naogach swoich, nie zadajc sobie najmniejszego trudu, by si poprawi. Wmawiaj w siebie, e Pan Bg im przebaczy, e nie umr bez spowiedzi i e nie bd potpieni, poniewa odmawiaj raniec, poszcz w soboty, nale do bractwa racowego, do szkaplerza lub sodalicji i nosz oznak Matki Boskiej. Jeli im kto zwrci uwag, e ich naboestwo jest tylko zudzeniem szataskim lub zgubnym zuchwalstwem, ktre moe ich doprowadzi do wiecznego potpienia, nie chc wierzy. Odpowiadaj, e Bg jest dobry i miosierny, e nie na to nas stworzy, by nas potpi; e nie ma czowieka, ktry by nie grzeszy; e nie umr bez spowiedzi; e skrucha za grzechy w chwili mierci wystarcza, zwaszcza, e maj naboestwo do Najwitszej Maryj Panny, e nosz szkaplerz, odmawiaj codziennie, nie chepic si z tego, siedem Ojcze nasz i siedem Zdrowa na Jej cze, e odmawiaj nawet od czasu do czasu raniec i godzinki do Najwitszej Panienki, e poszcz itp. By uzasadni swe zudne twierdzenia i zalepi si w tym wicej, przytaczaj rozmaite zdarzenia, ktre syszeli lub czytali w ksikach, prawdziwe lub zmylone, mniejsza o to. Prawi tedy, e pewne osoby, zmare w grzechu miertelnym bez spowiedzi, zostay wskrzeszone, by si mogy wyspowiada, e w innym wypadku dusza biednego grzesznika pozostaa cudownym sposobem w ciele tak dugo, dopki tene nie odprawi spowiedzi, e wielu otrzymao, przez Miosierdzie Najwitszej Maryi Panny, od Boga w chwili mierci ask doskonaego alu za grzechy i ich odpuszczenie, i dostpio zbawienia; a to wszystko stao si dlatego, e osoby te za ycia odmawiay pewne modlitwy lub speniay niektre praktyki religijne na cze Najwitszej Panny. Wic i oni spodziewaj si tego. Nie ma nic tak potpienia godnego w chrystianizmie jak ta szataska zuchwao. Bo czy moe kto mwi z przekonania, e kocha i czci Matk Najwitsz, jeli swymi grzechami kuje, przebija, krzyuje i zniewaa bezlitonie Jezusa Chrystusa, Jej Syna? Gdyby Maryja przez swe Miosierdzie ratowaa z reguy tego rodzaju ludzi, to by wprost popeniaa zbrodni i dopomagaa w ukrzyowaniu i zniewaaniu swego Syna. Kt wayby si co podobnego przypuci? Twierdz, e w ten sposb naduywa naboestwa do Najwitszej Panny Maryi, ktre po czci Jezusa Chrystusa w Najwitszym Sakramencie jest najwitsze i najistotniejsze, znaczy popenia przeraajce witokradztwo, ktre po niegodnej Komunii w. jest najwiksze i najmniej godne przebaczenia. Przyznaj, e by prawdziwym czcicielem Najwitszej Maryi Panny nie znaczy koniecznie by tak witym, by ustrzec si przed wszelkim grzechem, jakkolwiek byoby to rzecz bardzo podan; wszake, aby by prawdziwym czcicielem Maryi, trzeba przynajmniej (prosz dobrze zwaa na to, co teraz powiem): Po pierwsze: mie szczere postanowienie unikania co najmniej wszelkiego grzechu miertelnego, ktry Matk tak samo zniewaa jak Syna. Po drugie: trzeba zadawa sobie gwat, by unika grzechu. Po trzecie: trzeba wstpi do jakiego bractwa, odmawia raniec lub inne modlitwy, poci w soboty itp. Wszystko to przyczynia si przedziwnie do nawrcenia nawet najzatwardzialszych grzesznikw. Jeli czytelnik znajduje si w ich liczbie, to radz mu choby jedn nog by ju w przepaci zastosowa te wiczenia, pod warunkiem jednak, e bdzie je wykonywa w intencji uzyskania u Boga, za porednictwem Najwitszej Maryi Panny, aski alu za grzechy i przebaczenia oraz pokonania zych naogw, i e nie bdzie spokojnie y w stanie grzechu mimo wyrzutw sumienia i wbrew przykadowi Jezusa Chrystusa i witych oraz wbrew zasadom Ewangelii.
24
5. Czciciele niestali
Czciciele niestali to ci, ktrzy su Matce Najwitszej dorywczo i kaprynie. Raz s arliwi raz obojtni, raz s gotowi zrobi wszystko, by suy Matce Najwitszej a niebawem staj si zupenie inni. Zrazu chwytaj si wszystkich moliwych naboestw ku czci Najwitszej Panny i wstpuj do Jej stowarzysze, a potem nie speniaj wypywajcych std obowizkw. Zmieniaj si jak ksiyc. Tote Maryja trzyma ich u stp swoich jak ksiyc, bo s zmienni i niegodni, by ich zaliczono do grona sug tej Panny Wiernej, ktrych udziaem jest wierno i stao. Lepiej nie podejmowa si tylu modlitw i praktyk pobonych; lepiej spenia ich mniej, lecz wiernie i z mioci, mimo pokus pochodzcych od wiata, szatana i ciaa.
6. Czciciele obudni
Do pozornych czcicieli Najwitszej Dziewicy zaliczy trzeba przede wszystkim czcicieli obudnych, ktrzy pokrywaj swe grzechy i ze przyzwyczajenia paszczem teje Wiernej Dziewicy, by w oczach ludzi uchodzi za to, czym nie s w rzeczywistoci.
7. Czciciele samolubni
S wreszcie czciciele samolubni, ktrzy dlatego tylko uciekaj si do Najwitszej Dziewicy, by wygra jaki proces, Uj jakiego niebezpieczestwa, uleczy si z jakiej choroby lub w podobnych potrzebach Inaczej zapomnieliby o Panience Najwitszej. To faszywi czciciele, co nie s miymi Bogu ani Matce Najwitszej. Strzemy si zatem, by nie nalee do: czcicieli-krytykw ktrzy w nic nie wierz, a wszystko krytykuj; lub do czcicieli maodusznych ktrzy z szacunkiem dla Pana Jezusa obawiaj si czci zbytnio Matk Najwitsz; albo do czcicieli powierzchownych, zasadzajcych naboestwo na praktykach zewntrznych; lub do czcicieli zuchwaych, ktrzy pod pozorem faszywego naboestwa do Najwitszej Dziewicy gnuniej w grzechach; albo do czcicieli niestaych, co lekkomylnie zmieniaj swe praktyki pobone, lub przy najmniejszej pokusie opuszczaj je zupenie; albo do czcicieli obudnych ktrzy wstpuj do bractw i nosz oznaki Najwitszej Panny, by uchodzi za dobrych; lub wreszcie do czcicieli samolubnych, ktrzy uciekaj si do Najwitszej Dziewicy, by pozby si cierpie cielesnych lub uzyska dobra doczesne.
25
Przewiduj, ile drapienych zwierzt porwie si w istnym szale, by szataskimi swymi zbami rozedrze to pisemko, lub przynajmniej ukry je w ciemnociach jakiej skrzyni, iby si nigdy nie ukazao. Bd one nawet napada i przeladowa tych, ktrzy czyta je bd i zawarte w nim prawdy wprowadza w czyn [Od tum.: Przepowiednia ta sprawdzia si dosownie. W cigu caego 18 wieku synowie b. Grignona byli wystawieni na napaci jansenistw dla swej gorliwoci wok tego naboestwa, a drogocenny rkopis dziea niniejszego, schowany z powodu zamieszek rewolucji francuskiej, znaleziono dopiero w r. 1842 w kufrze pomidzy starymi ksikami.] Lecz mniejsza o to! Owszem, tym lepiej! Przeczucie to budzi we mnie nadziej, e wielkie bdzie powodzenie, e powstanie liczny zastp odwanych i dzielnych onierzy Chrystusa i Maryi, co w nadchodzcych, niebezpiecznych czasach podbij i zwyci wiat szatana i zepsut natur! Kto czyta, niech rozway! [Mt 24,15
8) Klkn pewn ilo razy lub pokoni si Jej, mwic przy tym np. co rano szedziesit do stu razy: Ave Maria, Virgo fidelis, by za Jej porednictwem by wiernym askom Boym w cigu dnia; a wieczorem Ave Maria, Mater Misericordiae, by otrzyma przez Ni od Boga przebaczenie grzechw, ktre popenilimy w cigu dnia. 9) Opiek otacza Jej bractwa, przyozdabia Jej otarze, ubiera kwiatami i upiksza Jej obrazy. 10) Nosi Jej obrazy podczas procesji, nosi Jej obrazek stale przy sobie jako bro przemon przeciwko zemu duchowi. 11) Umieszcza Jej obrazy w kocioach i domach, lub na bramach miast, kociow i domw. 12) Ofiarowa si Jej w sposb uroczysty. Jest jeszcze mnstwo innych praktyk prawdziwego naboestwa na Najwitszej Dziewicy, do ktrych Duch w. natchn dusze wite, a ktre przyczyniaj si znacznie do naszego uwicenia, bylebymy je wykonywali naleycie, to znaczy: 1) z dobr a szczer intencj podobania si tylko Bogu, zjednoczenia si z Jezusem, jako z naszym ostatecznym celem i zbudowania blinich; 2) z uwag, bez dobrowolnego roztargnienia; 3) z pobonoci, bez popiechu lub niedbalstwa; 4) ze skromnoci w pokornej i budujcej postawie.
2. Praktyki doskonae
Przeczytaem wszystkie prawie ksiki, ktre traktuj o naboestwie do Najwitszej Maryi Panny, rozmawiaem o tym Szczerze z najwitszymi i najmdrszymi osobami i twierdz miao i otwarcie, e nie poznaem dotd adnego wiczenia pobonego ku czci Najwitszej Dziewicy, podobnego temu, o ktrym chc mwi. adne nie wymaga od duszy wicej powicenia dla Boga, adne nie uwalnia duszy wicej od samej siebie i od mioci wasnej, adne wierniej nie zachowuje si w asce lub aski w niej, adne nie czy jej doskonalej i atwiej z Jezusem Chrystusem, adne wreszcie nie przynosi Bogu wicej chway, nie uwica bardziej duszy i nie jest uyteczniejsze bliniemu. Poniewa istota tego naboestwa tkwi we wntrzu czowieka, majcym by przez nie urobione, nie znajdzie ono rwnego u wszystkich zrozumienia: jedni zatrzymaj si przy tym, co w nim jest zewntrzne i nie pjd dalej; tych bdzie najwicej, inni za, nieliczni, wnikn do jego wntrza, ale wstpi tylko na pierwszy stopie. Kt wstpi na drugi stopie? Kto dojdzie do trzeciego? Kt wreszcie wytrwa na nim? Ten, komu duch Jezusa Chrystusa odsoni t tajemnic. On sam poprowadzi wiern dusz, by postpowaa z cnoty w cnot, z aski w ask, z wiata w wiato, by przeistoczya sam siebie w Jezusie Chrystusie i dosza do penoci lat Chrystusowych na ziemi i do chway w niebie.
CZ CZWARTA Cakowite oddanie si Najwitszej Dziewicy jest doskonaym oddaniem si Panu Jezusowi
Poniewa caa nasza doskonao polega na tym, by upodobni si do Pana Jezusa, zjednoczy si z Nim i Jemu si powici, przeto najdoskonalszym naboestwem jest bezsprzecznie to, ktre czyni nas najwicej podobnymi Jezusowi najcilej z Nim jednoczy i powica nas Jemu wycznie. A e Najwitsza Maryja Panna ze wszystkich stworze najwicej podobna jest Panu Jezusowi, std wynika, e naboestwo do Najwitszej Maryi Panny, spord wszystkich naboestw, dusz nasz najwicej jednoczy z Panem Jezusem i sprawia, e staje si Jemu najbardziej podobna. Im wicej dusza powicona jest Maryi, tym blisz jest Panu Jezusowi. I dlatego doskonae powicenie si Panu Jezusowi nie jest niczym innym, jak doskonaym i cakowitym powiceniem si Najwitszej Dziewicy. I takie wanie jest naboestwo, ktre gosz i ktre w istocie swej jest tylko doskonaym odnowieniem lubw i przyrzecze chrztu w.
28
3) Std wynika, e ofiarujemy si rwnoczenie Najwitszej Maryi Pannie i Jezusowi Chrystusowi: Najwitszej Pannie Maryi jako doskonaemu rodkowi, jaki Pan Jezus wybra, chcc poczy si z nami, a nas z Sob, a Zbawicielowi jako ostatecznemu naszemu celowi, ktremu zawdziczamy wszystko, czym jestemy, jako naszemu Odkupicielowi i naszemu Bogu.
CZ PITA - Pobudki majce nas zachci do doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny
ROZDZIA I - Naboestwo to oddaje nas cakowicie subie Boej
Oto pierwsza pobudka, wskazujca, jak doskona jest rzecz ofiarowa samego siebie Chrystusowi przez rce Maryi. Jeli nie mona wyobrazi sobie na ziemi wzniolejszego obowizku nad sub Bo, jeli najmniejszy suga Boy jest bogatszy, moniejszy i szlachetniejszy ni wszyscy krlowie i cesarze ziemi, o ile nie s sugami Boymi, jake wielkie s bogactwa, jak wielka jest potga i godno wiernego i doskonaego sugi Boego, ktry subie swej 31
powica si cakowicie i bez granic! Takim sug Boym jest ten, kto z mioci sta si wiernym niewolnikiem Jezusa i Maryi, kto odda si cakowicie na sub tego Krla krlw przez rce Matki Jego Najwitszej, kto dla siebie nic nie zatrzyma. Wszystko zoto ziemi, wszelka pikno niebios nie dorwnuj wartoci takiego sugi. Inne kongregacje, stowarzyszenia i bractwa, ustanowione ku czci Pana naszego i Najwitszej Matki Jego, ktre tyle czyni dobrego w chrzecijastwie, nie wymagaj od swych czonkw oddania wszystkiego bez zastrzee. Przepisuj tylko pewne praktyki i uczynki, przez ktre czonkowie zadouczyni swym zobowizaniom; natomiast we wszystkim innym pozostawiaj im woln rk. Tymczasem to naboestwo wymaga, bymy wszystkie myli, sowa, czyny, cierpienia i cae ycie ofiarowali bez zastrzee Jezusowi i Maryi tak, bymy w kadej chwili czy czuwamy lub pimy, czy jemy lub pijemy, czy speniamy czyny najwiksze czy najdrobniejsze mogli szczerze powiedzie, e wszystko, co czynimy, nawet gdy o tym nie mylimy, jest moc powicenia si, wasnoci Jezusa i Maryi, dopki tego aktu oddania si wyranie nie odwoamy. Jaka to pociecha! Nadto, nie ma, jak ju zaznaczylimy lepszego rodka, by si w atwy sposb wyzby tego przywizania do samego siebie, ktre wkrada si niepostrzeenie nawet do najlepszych czynw. Tej wielkiej aski udziela dobry Jezus w nagrod za ten czyn heroiczny i bezinteresowny, jaki speniamy ofiarujc Mu przez rce Najwitszej Maryi Panny wszystk warto dobrych naszych uczynkw. Jeli Jezus stokrotnie [Mk 10, 29-30] wynagradza ju na tym wiecie tych, co dla Jego mioci opuszczaj dobra zewntrzne doczesne i przemijajce, jaka bdzie owa stokrotna nagroda, ktrej udzieli tym, co skadaj w ofierze nawet swe dobra wewntrzne i duchowe. Jezus, nasz wielki Przyjaciel, odda si nam zupenie, z dusz i ciaem z cnotami, askami i zasugami: Zdoby mnie caego, mwi w. Bernard, oddajc si mnie cay. Nie jest to wymogiem sprawiedliwoci i wdzicznoci, bymy Mu dali wszystko, co da moemy? On pierwszy by hojny wobec nas; idmy za Nim, a doznamy w yciu, w godzin mierci i w wiecznoci jeszcze wikszej szczodrobliwoci Jego.
Duch wity tylko przez Ni uksztatowa Jezusa Chrystusa, tylko przez Ni tworzy czonki Jego Ciaa Mistycznego i rozdziela Swe dary i aski. Czy po tylu i tak dobitnych przykadach Trjcy Przenajwitszej moglibymy bez szczeglniejszego zalepienia obywa si bez Maryi, nie powica si Jej i od Niej nie zalee, kiedy idziemy do Boga i chcemy si Jemu powici? Bg, mwi w. Bernard, widzc, e niegodni jestemy otrzymywa aski bezporednio z Jego rk, udziela ich Maryi, bymy przez Ni mieli wszystko, co On nam da zechce. Znajduje te chwa swoj w tym, e otrzymuje przez rce Maryi wdziczno cze i mio, jak Mu winnimy za otrzymane dobrodziejstwa. Suszn zatem jest rzecz, bymy to postpowanie Boe naladowali, aby, jak powiada w. Bernard, aska wrcia do swego Sprawcy przez ten sam kana, przez ktry do nas spyna [De Aquaeductu, 18] To za czynimy przez wyoone naboestwo. Ofiarujemy i powicamy wszystko, czym jestemy i co posiadamy, Najwitszej Dziewicy, by Pan nasz Jezus Chrystus doznawa za Jej Porednictwem chway i wdzicznoci, ktra Mu si naley. Uznajemy si za niegodnych i niezdolnych zbliy si wprost do nieskoczonego Jego Majestatu i dlatego uciekamy si do ordownictwa Najwitszej Dziewicy. Naboestwo to jest nadto aktem wielkiej pokory, ktr Bg kocha ponad inne cnoty. Dusza, ktra si wynosi, ponia Boga, dusza za, ktra si upokarza wywysza Boga. Bg sprzeciwia si pysznym, pokornym za daje sw ask [J 4,6]. Jeeli si uniasz, by stan przed Nim i zbliy si do Niego, wtedy On zstpuje i sam znia si, by przystpi do ciebie i wywyszy ci mimo twej woli. Przeciwnie dzieje si, kiedy czowiek w swej zuchwaoci bez porednictwa zblia si do Boga; wtedy Bg si oddaa i nie mona Go osign. Jak bardzo Bg kocha pokor serca! A do tej wanie pokory zaprawia nas praktyka wspomnianego naboestwa. Uczy nas ono, e nikt nie powinien zblia si wprost do Pana naszego, jakkolwiek jest On agodny i miosierny, lecz powinien posugiwa si ordownictwem Najwitszej Dziewicy zawsze i wszdzie: czy chce stan przed Panem, czy mwi do Niego, czy zbliy si do Niego, czy Mu cokolwiek ofiarowa, czy poczy si z Nim i ofiarowa si Jemu.
Jake potny i silny jest u Jezusa i Chrystusa, kto uzbrojony jest w zasugi i ordownictwo godnej Matki Boga, ktra, jak mwi w. Augustyn, mioci pokonaa Wszechmocnego.
ROZDZIA IV - Naboestwo to jest doskonaym rodkiem przysporzenia Bogu jak najwicej chway
Czwarta pobudka. Naboestwo to gorliwie praktykowane jest doskonaym rodkiem, by warto wszystkich naszych dobrych uczynkw obraca na najwysz chwa Bo. Nikt prawie nie dziaa w tym szlachetnym celu, 34
jakkolwiek wszyscy jestemy do tego zobowizani. Jedni bowiem nie wiedz po prostu, na czym polega najwysza chwaa Boa; inni za wcale jej nie pragn. Natomiast Najwitsza Maryja Panna, ktrej oddajemy warto i zasug dobrych uczynkw, wie doskonale jak szuka najwyszej chway Boej. I dlatego wierny suga dobrej tej Pani, ktry powici si Jej cakowicie, moe by pewien, e warto wszystkich jego uczynkw, myli i sw, idzie na najwysz chwa Bo, pki sam swej ofiary wyranie nie cofnie. Czy moe by co wicej pocieszajcego dla duszy, ktra kocha Boga mioci czyst i bezinteresown i ktra chwa Boga i Jego sprawy wicej ceni ni wasne interesy?
ta jest radoniejsza i atwiejsza, odtd idzie si na niej o wiele szybciej. yjc w poddastwie i w zalenoci od Maryi, postpimy w krtkim czasie wicej, anieli yjc przez cae lata w samowoli i opierajc si na wasnych siach, gdy napisano, e czowiek posuszny i oddany Matce Boej opiewa bdzie zwycistwa odniesione nad wszystkimi nieprzyjacimi [Prz 21,28]. Prawda, e nieprzyjaciele stara si bd przeszkadza mu w postpie, zmusza go do odwrotu lub doprowadzi do upadku, ale opierajc si na Maryi, z Jej pomoc i pod Jej kierunkiem, nie upadnie, nie cofnie si, a nawet nie opni si, lecz bdzie postpowa krokiem olbrzyma ku Chrystusowi, t sam drog, ktr, jak napisano, Jezus krokami olbrzyma przyszed do nas w krtkim czasie [Ps 18,5 n]. Dlaczego to Jezus Chrystus y tak krtko na ziemi i dlaczego te niewiele lat ycia swego spdzi prawie cae w posuszestwie wobec swej Matki? Ot dlatego, e stawszy si w krtkim czasie doskonaym, przey czasw wiele [Mdr 4,13], wicej ni Adam, ktrego winy przyszed naprawi, chocia Adam y duej ni 900 lat. Jezus Chrystus y dugo, by y z posuszestwa wobec Ojca, w zupenym poddastwie wobec Matki Najwitszej i w cisej cznoci z Ni. Albowiem: 1) Kto czci matk swoj, podobny jest do czowieka gromadzcego skarby, mwi Duch wity, tzn., kto czci Maryj, sw Matk, przez to, e si Jej poddaje i jest Jej we wszystkim posuszny, stanie si w krtkim czasie bardzo bogaty, poniewa gromadzi codziennie skarby [Syr 3,5]. 2) Poniewa wedle trafnej interpretacji sw Ducha w.: Staro moja dozna wielkiego miosierdzia w ywocie Matki [Ps 91,10], modziecy staj si w onie Maryi starcami pod wzgldem owiecenia witoci, dowiadczenia i mdroci, i dochodz w niewielu latach do peni wieku Jezusa Chrystusa; w onie, powiadam, ktre objo i poczo czowieka doskonaego [Jr 31,22] i ktre zdolne byo posi Tego, ktrego cay wiat ogarn nie zdoa [Gradua Mszy o Matce Boskiej].
wszystkimi zasugami bogosawionych, ozdobiona wszystkimi ich cnotami heroicznymi, owiecona wiatem anielskim i upikszona piknoci aniow, i gdyby wszyscy anioowie i wici znajdowali si na niej, by prowadzi, broni i podtrzymywa tych, co ni i pragn, zaprawd powiem miao i powiem prawd: ponad t drog, tak doskona, wybrabym raczej drog niepokalan Maryi: Czyni niepokalan drog moj [Ps 17,33], drog bez skazy i plamy, bez grzechu pierworodnego i osobistego, bez cienia i ciemnoci. A kiedy miy mj Jezus zstpi w swej chwale po raz drugi na wiat, by na nim panowa, nie obierze innej drogi jak Maryj Niepokalan, przez ktr w sposb tak pewny i doskonay przyszed po raz pierwszy. Rnica midzy Jego pierwszym a ostatnim przyjciem bdzie ta, e pierwsze Jego przyjcie byo utajone i ukryte, gdy tymczasem drugie bdzie chwalebne i jawne; wszelako oba sposoby przyjcia Chrystusa s doskonale, bo oba dokonuj si przez Maryj. Niestety! Nikt tajemnicy tej nie rozumie: Niechaj tu zamilknie wszelki jzyk!
37
Ojciec de Los Rios wymienia w przytoczonej ksice nazwiska ksit, ksiniczek oraz kardynaw rozmaitych krlestw, ktrzy naboestwo to praktykowali. Ojciec Korneliusz a Lapide [umar w 1637 roku] znany zarwno z pobonoci jak i z gbokiej wiedzy, otrzymawszy od kilku biskupw i teologw polecenie, by podda naboestwo to gruntownemu badaniu, wyraa si o nim z pochwa godn jego pobonoci; to samo uczynio kilka innych wybitnych osobistoci. OO. Jezuici, znani ze swej gorliwoci w subie Najwitszej Dziewicy, przedstawili w imieniu sodalistw koloskich ksiciu Ferdynandowi Bawarskiemu, arcybiskupowi koloskiemu, ma rozpraw o tym naboestwie [tytu tej rozprawki by: Mancipium Virginis, Kolonia 1634]. Arcybiskup pozwoli j drukowa i zachci wszystkich proboszczw i zakonnikw swej diecezji, by wedle si doskonae to naboestwo rozszerzali. Kardyna Berulle, ktrego pami bogosawiona jest w caej Francji, nalea do najgorliwszych krzewicieli tego naboestwa we Francji, mimo bezustannych oszczerstw i przeladowa, jakie znosi musia ze strony krytykw i wolnomylnych. Oskarali go o nowinki i przesdy; ogosili przeciwko niemu oszczercze pismo i posugiwali si (a raczej szatan uy ich do tego) niezliczonymi podstpami, by mu przeszkadza w rozszerzaniu naboestwa tego we Francji. Lecz ten wielki i wity m znosi ich oszczerstwa z niezomn cierpliwoci, a na zarzuty, zawarte w ich paszkwilu, odpowiedzia krtk rozpraw, w ktrej wywody ich obala, wykazujc, e naboestwo to jest oparte na przykadzie Chrystusa, na naszych wobec Niego obowizkach i na lubach, ktre zoylimy przy chrzcie witym. Ostatnim zwaszcza dowodem zamyka usta swym przeciwnikom wykazujc jasno, e ofiarowanie si Matce Najwitszej i Chrystusowi przez Jej rce nie jest niczym innym, jak doskonaym odnowieniem lubw i obietnic chrztu w. W ksice Boudona wymienieni s papiee, ktrzy naboestwo to pochwalali oraz teologowie, ktrzy je badali; tame znajdujemy opisy przeladowa, jakie si przeciwko temu naboestwu zwracay, oraz chwalebnych zwycistw wiernych sug Maryi. Jest wic rzecz pewn, e naboestwo to nie jest nowe, a jeli nie jest oglnie przyjte, to dlatego, e jest zbyt wzniose, by je kto bd zrozumia i praktykowa. 2) Naboestwo to jest rodkiem pewnym, by doj do Chrystusa Waciwoci, bowiem Najwitszej Panny jest prowadzi nas drog pewn do Chrystusa, podobnie jak waciwoci Jezusa jest prowadzi nas bezpiecznie do Ojca Przedwiecznego. Niechaj dusze dce do doskonaoci nie sdz bdnie, e Maryja mogaby si sta dla nich przeszkod w poczeniu si z Bogiem. Bo czy podobna, by Ta, ktra znalaza ask przed Bogiem dla caego wiata i dla kadej poszczeglnej duszy bya dla kogokolwiek przeszkod, gdy chodzi o uzyskanie owej wielkiej aski, jak jest poczenie si z Bogiem? Czy byoby rzecz moliw, by Ta, ktra bya pena aski i przebogata w dary Boe, i ktra bya tak zjednoczona z Bogiem i przebstwiona, e Bg raczy si w Niej wcieli, miaa sta na przeszkodzie tam, gdzie chodzi o zupene zjednoczenie si z Bogiem? Prawda, e inne, choby wite stworzenia, mogyby niekiedy opni poczenie si z Bogiem, ale nie Maryja, jak powiedziaem i powtarza bd bezustannie. Jeden z powodw, dlaczego tak mao dusz dochodzi do penoci wieku Chrystusa to ten, e Maryja, ktra bya i jest zawsze Matk Syna i Oblubienic Ducha witego, nie jest dostatecznie uksztatowana w ich sercach. Kto chce mie owoc dojrzay i o piknym ksztacie, winien mie drzewo, ktre je rodzi; kto chce mie owoc ycia, Jezusa Chrystusa, winien mie drzewo ycia, ktrym jest Maryja. Kto chce dozna w sobie dziaania Ducha witego, winien by zjednoczony z Jego Oblubienic wiern i nierozczn, z Najwitsz Maryj, ktra go czyni urodzajnym i podnym, jakomy to wyej zaznaczyli. Bdcie przekonani, e im wicej w waszych modlitwach, rozmylaniach, czynach i cierpieniach wpatrywa si bdziecie w Maryj, choby w sposb nie cakiem jasny i wyrany, ale przynajmniej wejrzeniem oglnym i niejako instynktownym, tym doskonalej odnajdywa bdziecie Tego, ktry zawsze jest z Maryj, Chrystusa wielkiego, potnego, dziaajcego i niepojtego, ktry jest w Maryi wicej ni w niebie lub w jakimkolwiek stworzeniu wszechwiata. Oczywista wic, e Boa Matka, caa pogrona w Bogu, nie moe przenigdy dla czowieka dcego do doskonaoci by przeszkod na drodze do poczenia si z Bogiem; nie byo dotd i nigdy nie bdzie stworzenia, 38
ktre by nam skuteczniejsz byo pomoc w osigniciu tego wielkiego celu. Ona bowiem udziela potrzebnych ku temu ask, jak susznie zauway w. German z Konstantynopola, ktry powiada, e nikt nie bywa napeniony myl o Bogu, jeno przez Maryj [w. German, Sermo 2 in Dormit] a z drugiej strony chroni od zudze i oszustw zego ducha. Gdzie Maryja jest, tam nie ma zego ducha; tote jednym z najniezawodniejszych dowodw, e kogo dobry duch prowadzi, jest, e ma wielkie naboestwo do Maryi i e o Niej czsto myli i mwi. Takie jest zdanie w. Germana z Konstantynopola [Orat. in Encaenia venerandae aedis B. V], ktry uczy, e podobnie jak oddychanie jest pewnym dowodem, e czowiek nie umar, tak czsta myl o Maryi i wzywanie Jej pene mioci jest niezawodnym znakiem, e dusza nie umara przez grzech. Koci i Duch wity, ktry nim kieruje, wyranie mwi, e Maryja sama pokonaa wszelkie herezje [Officium B. M. V]. Tote nie zdarzyo si nigdy, jakkolwiek umysy krytyczne sprzeciwiaj si podobnemu twierdzeniu, by wierny suga Maryi popad w herezj, albo w jaki bd formalny [Formalnie bdzi, kto z wiedz i wiadomoci zaprzecza jakiemu artykuowi wiary; materialnie bdzi, kto bezwiednie i w dobrej wierze bd za prawd uznaje.] By moe, e uzna kamstwo za prawd, lub ducha zego za dobrego, ale w kadym razie nie zbdzi tak atwo, jak kto inny, a co najwaniejsze, rychlej czy pniej rozezna bd materialny, w jaki popad; z chwil za gdy go spostrzee nie bdzie w adnym razie obstawa uporczywie przy swym zdaniu, lecz porzuci to, w co wierzy poprzednio. Kto wic pragnie bez obawy zudze, czepiajcych si osb bogobojnych, postpowa na drodze doskonaoci i znale z caa pewnoci i w sposb doskonay Chrystusa, ten niech si wielkodusznie [2Mk 1,3] powici naboestwu do Najwitszej Dziewicy, naboestwu, ktrego dotd moe wcale nie zna. Niech wstpi na t nieznan mu, a tak doskona drog, ktr mu wskazuj [1Kor 12,31]. Jest to droga utorowana przez Jezusa Chrystusa, wcielon Mdro. Nie moe wic zabdzi, kto ni postpuje. Naboestwo to jest drog atw ze wzgldu na peni ask i namaszczenie Ducha witego, ktre tam panuj. Nie mczy si, ani cofa, kto ni postpuje Jest to droga krtka, bo w krtkim czasie prowadzi do Jezusa Chrystusa; jest doskonaa, bo nie ma na niej bota, ani pyu, ani najmniejszej skazy grzechu; jest wreszcie drog pewn, prowadzc nas do Jezusa Chrystusa i do ycia wiecznego w sposb prosty i bezpieczny, bez zbocze ni w prawo, ni w lewo. Wejdmy wic na t drog i postpujmy ni dniem i noc a do penoci wieku Chrystusowego [Ef 4,13].
Szczliwi s wierni niewolnicy Krlowej nieba, gdy bd zaywali prawdziwej wolnoci. Maryjo, Tobie suy to wolno!
nic nie strac; jeli Ty mnie podtrzymywa bdziesz, nie upadn; jeli Ty mnie osania bdziesz, ochroni si przed nieprzyjacimi. Suchajmy, co mwi w. Bernard, aby nas do tego naboestwa zachci: Jeli Ona ci wspiera, nie upadniesz; jeli ci osania, nie bdziesz si lka; jeli ci poprowadzi nie zmczysz si; jeli Ona ci askawa, dotrzesz do portu zbawienia [Homilia 2 super Missus est n. 17]. w. Bonawentura mwi to samo w sposb dobitniejszy: Najwitsza Dziewica nie tylko sama utrzymuje si w peni witoci, lecz zachowuje witych w peni ich ycia wewntrznego, by snad nie zmniejszaa si ich wito; Ona zapobiega, by nie rozpraszay si ich cnoty, by nie obniay si ich zasugi, by aski ich nie giny, by im szatani nie szkodzili; Ona sprawia, e kiedy grzesz, Pan ich zaraz nie karze [Speculum B. M. V. lect. VII, &6]. Najwitsza Maryj Panna jest Dziewic Wiern, ktra przez sw wierno naprawia szkody, spowodowane przez wiaroomstwo niewiernej Ewy i wyprasza wszystkim, ktrzy si do Niej przywi, wierno Bogu i wytrwao. Dlatego porwnywa J pewien wity z siln kotwic, ktra broni czowieka przed rozbiciem na wzburzonym morzu doczesnego ycia, w ktrym tyle dusz ginie dla braku tego silnego oparcia: Przywizujemy, powiada on, dusze nadziej do Ciebie jako do silnej kotwicy [w. Jan Damasceski, Sermo 1 in Dormit. B. M. V]. Wszak to do Niej najbardziej przywizali si wici, co si zbawili, i do Niej przywizywali drugich, by wytrwali w cnocie. Szczliwi wic, po tysic razy szczliwi chrzecijanie, ktrzy teraz przywizuj si do Niej, jako do silnej kotwicy i wiernie przy Niej wytrwaj; nie zgubi ich burze tego wiata i nie zniszcz ich niebieskich zdobyczy. Szczliwi, ktrzy chroni si pod Jej skrzyda, jakoby do arki Noego! Wody potopu grzechu, w ktrych tylu zgino, nie zaszkodz im, albowiem ci, mwi Maryja sowami Ksigi Mdroci [Syr 24,30], ktrzy ze Mn nad swym zbawieniem pracuj, nie upadn. Szczliwe, niewierne dzieci nieszczliwej Ewy, co przywizuj si do Matki i Dziewicy Wiernej, ktra zawsze jest wierna i nie zawodzi nigdy [Aplikacja sw witego Pawa (2 Tm 2,13) do Maryi Panny.], i ktra kocha zawsze tych, co J kochaj i to nie tylko mioci uczuciow, lecz mioci prawdziw i czynn. Chroni Ona swych czcicieli wielk obfitoci ask, by nie cofali si w cnocie, nie upadli w drodze i nie utracili aski Jej Syna. Dobra ta Matka przyjmuje zawsze z czyst mioci wszystko, co Jej oddajemy na przechowanie, a przyjwszy, prawnie zobowizana jest do przechowania nam tego, comy Jej powierzyli podobnie jak osoba, ktrej bym odda tysic zotych na przechowanie byaby zobowizana do przechowania mi ich; a gdyby przez jej niedbalstwo moje tysic zotych zgino, natenczas byaby za nie prawnie odpowiedzialna. Wszake Wierna Maryja nigdy przez zaniedbanie nie straci tego, comy Jej powierzyli; prdzej przeminoby niebo i ziemia, niby Maryja staa si niedba lub niewiern wobec tych, co Jej zaufali. Biedne wy dzieci Maryj, jak wielk jest wasza sabo i wasza niestao jak bardzo skaona jest wasza natura. Przyznaj, e pochodzicie z tego samego zepsutego szczepu co reszta dzieci Adama i Ewy; ale nie zniechcajcie si; miejcie raczej otuch i cieszcie si! Oto tajemnica, ktr wam powierzam, ktrej prawie nikt spord chrzecijan nie zna, nawet najpoboniejsi.
Nie pozostawiajcie waszego zota i srebra w kufrach, rozbitych ju i okradzionych przez zego ducha; wszak s one za mae, za sabe i za stare, by mogy chowa tak wielki i kosztowny skarb. Nie lejcie zdrojw czystej i jasnej wody do waszych naczy zepsutych i skaonych grzechem. Bo cho tam ju nie ma grzechu, pozostaa jednak przykra wo, ktra by zepsua wod. Nie wlewajcie waszych wybornych win do starych beczek, ktre napenione byy lichym winem, bo zepsuoby si i atwo mogoby si rozla.
Chocia mnie dobrze rozumiecie, wy dusze wybrane do chway wiecznej, chc jednak mwi do was jeszcze otwarciej. Nie powierzajcie zota waszej mioci, srebra waszej czystoci, zdrojw ask niebieskich, ani wina waszych zasug i cnt dziurawemu worowi, starej i poamanej skrzyni, naczyniu zepsutemu i skaonemu, jakim jestecie; inaczej zupi was zodzieje, tzn. szatani, ktrzy na to dniem i noc czyhaj; inaczej najczystsze dary Boe popsujecie z woni mioci wasnej, zbytniej ufnoci w siebie i samowoli. Zcie w Sercu Maryi wszystkie wasze skarby, aski i cnoty. Wszak jest Ono naczyniem duchownym naczyniem czcigodnym naczyniem osobliwym naboestwa. Odkd Bg sam we wasnej Osobie ze wszystkimi swymi doskonaociami zamkn si w tym naczyniu, jest Ono cakiem uduchowione i stao si mieszkaniem duchownym dusz najbardziej uduchowionych i chwalebnym tronem najwikszych ksit wiecznoci; stao si naczyniem osobliwym naboestwa i przybytkiem dusz celujcych w agodnoci, askach i cnotach. Wreszcie stao si Ono bogate, jak dom zoty, silne jak wiea Dawidowa, czyste jak wiea z koci soniowej. Jake szczliwy jest czowiek, 41
ktry wszystko odda Maryi, ktry si Maryi ze wszystkim i we wszystkim powierza! Ju naley on cakowicie do Maryi, a Maryja do niego. miao moe on mwi z Dawidem: Dobrze mi z tym [Ps119,56], Maryja stworzona jest dla mnie; lub z umiowanym uczniem: Wziem J sobie za moje cae me dobro [J19,27], lub z Jezusem Chrystusem: Wszystko moje Twoim jest, a Twoje jest moim [J17,10]. Gdyby jaki umys krytykujcy sdzi, e przesadzam lub kieruj si wybuja pobonoci, to mu powiem, e niestety mnie nie rozumie, i to dlatego e jest czowiekiem zmysowym, co nie pojmuje rzeczy duchowych, lub dlatego e naley do wiata, ktry nie jest zdolny przyj Ducha witego, lub wreszcie dlatego, e jest czowiekiem pysznym i krytykujcym, ktry potpi wszystko i gardzi wszystkim, czego nie rozumie. Natomiast ci, co nie s ze krwi, ani z podliwoci ciaa, ani z woli ma [J 1,13], ale zrodzeni s z Boga i z Maryi, rozumiej, co mwi i znajd w tym upodobanie. Dla nich wanie to pisz. Jednym jednak i drugim powtarzam, e Boska Maryja nie pozwoli si nigdy przecign w mioci i szczodrobliwoci, poniewa jest najszlachetniejsz i najhojniejsz ze wszystkich stworze a za drobnostk, ktr Jej ofiarujemy, daje obficie z tego co otrzymaa od Boga. A zatem, jeli dusza jaka oddaje si Jej bez zastrzee, jeli w Niej pokada ca ufno swoj bez zarozumiaoci i zuchwalstwa, pracuje ze swej strony nad zdobyciem cnt a opanowaniem namitnoci to i Ona oddaje si takiej duszy cakowicie. Nieche wic wierni sudzy Najwitszej Maryi Panny Powtarzaj miao ze w. Janem Damasceskim: Pokadajc ufno w Tobie, Matko Boa, bd zbawiony, pod Twym ordownictwem nie bd si niczego obawia, z Twoj pomoc bd zwalcza i zwycia mych nieprzyjaci, gdy naboestwo do Ciebie jest broni zbawienia, jak Bg daje tym, ktrych chce zbawi [Serm.de Annuntiat.].
CZ SZSTA - Historia Rebeki i Jakuba jako typ biblijny doskonaego naboestwa do Maryi
Wspaniay przykad wszystkich prawd, dotyczcych Najwitszej Dziewicy oraz Jej dzieci i sug, podaje nam Duch wity w Pimie witym, mianowicie w historii Jakuba [Rdz 27], ktry otrzyma bogosawiestwo ojca Izaaka, dziki zabiegom i staraniom swej matki Rebeki. Najpierw histori t opowiem, a potem objani.
bogosawiestwo, bo w caym tym zajciu widzia jasno palec Boy. Wtedy Ezaw pocz si skary, a obwiniajc gono brata swego o oszustwo, pyta ojca, czyby rzeczywicie jedno tylko posiada bogosawiestwo. Zdaniem Ojcw w. Ezaw jest wyobraeniem tych, co cz Pana Boga ze wiatem i pragn zaywa wszystkiego razem, zarwno pociech niebieskich jak ziemskich. Izaak, wzruszony lamentem Ezawa, pobogosawi go wreszcie lecz bogosawiestwem ziemi i uczyni go poddanym brata. Dlatego Ezaw tak jadowit powzi nienawi do Jakuba, e czeka tylko mierci ojca, by go zabi. Jakub za nie uszedby mierci, gdyby nie kochajca matka Rebeka, ktra potrafia go osoni starannoci sw i dobrymi radami, do jakich Jakub chtnie si stosowa.
ROZDZIA III - Postpowanie Jakuba wobec Rebeki a postpowanie wybranych wobec Maryi
1. Jakub, brat modszy, by sabszej budowy ciaa, by agodny i cichy, przebywa zwykle w domu, by zyska sobie ask matki, Rebeki, ktr kocha czule, a jeli wychodzi z domu, to nie z wasnej woli, ani ufajc wasnemu sprytowi, lecz z posuszestwa wobec matki. 2. Kocha i czci matk, i dlatego przebywa w domu, by by przy niej; najszczliwszy by, gdy j widzia; unika wszystkiego, co by jej mogo si nie podoba, i czyni wszystko, o czym sdzi, e sprawi jej przyjemno. Wszystko to potgowao mio, ktr Rebeka ywia dla niego. 3. By on we wszystkim poddany ukochanej matce, by jej cakowicie posuszny we wszystkim, szybko, bez grymasw, z prawdziwej mioci; na kade jej zawoanie bieg may Jakub i pilnie pracowa. Wierzy bezwzgldnie we wszystko, co mu mwia. I tak np. kiedy mu zlecia, by przynis dwa kolta na potraw dla ojca Izaaka, nie rezonowa, e jedno kole zupenie wystarczy by dla jednego czowieka przygotowa posiek, lecz bez sprzeciwu wykona rozkaz matki. 4. Mia wielkie zaufanie do swej kochanej matki; nie opiera si na wasnej obrotnoci i zrcznoci, lecz jedynie na jej staraniach i opiece, i dlatego wzywa jej we wszelkich swych potrzebach i radzi si jej we wszelakich wtpliwociach. I tak np. kiedy j pyta, czy zamiast bogosawiestwa nie otrzyma od ojca przeklestwa, wierzy jej i zaufa, gdy mu powiedziaa, e w danym razie wziaby na siebie owo przeklestwo. 5. Wreszcie naladowa on wedle monoci cnoty, jakie widzia w swej matce; i zdaje si, e jednym z powodw, dla ktrego pozostawa stale w domu, byo wanie to pragnienie naladowania ukochanej matki, ktra bya bardzo cnotliwa i z dala trzymaa si od zych towarzystw, psujcych dobre obyczaje. Przez to sta on si godnym podwjnego bogosawiestwa ukochanego ojca. A teraz zwrmy uwag na postpowanie wybranych: 1. Przebywaj oni stale w domu z matk, tzn. lubi samotno, yj yciem wewntrznym, modl si chtnie, idc za przykadem matki, Najwitszej Dziewicy, ktrej caa chwaa jest wewntrz i ktra w cigu caego swojego ycia tak bardzo lubia samotno i modlitw. Wprawdzie bywaj oni raz po raz w wiecie, lecz dzieje si to z posuszestwa dla woli Boej i ukochanej ich Matki, by wypeni obowizki swego stanu. Choby nie wiem jak wielkie rzeczy speniali na zewntrz, to jednak ceni wiele wyej te, ktrych dokonywuj wewntrz wsplnie z Najwitsz Dziewic, poniewa tutaj speniaj wielkie dzieo doskonalenia si, wobec ktrego wszelkie inne dziea s tylko zabawk dziecic. Std pochodzi, e podczas gdy ich bracia i siostry pracuj na zewntrz z nakadem wszelkich si, ze sprytem i skutkiem, o ile chodzi o opini i przychylno wiata, to oni widz w wietle Ducha witego, e wiele wicej chway, dobra i przyjemnoci przynosi pozosta w ukrytym zaciszu z Jezusem, ich wzorem, i w cakowitym i doskonaym poddaniu si ich Matce, anieli czyni w wiecie cuda natury i aski, jak to czyni tylu Ezaww i odrzuconych. Sawa i bogactwo w domu jego [Ps 112,3], chwaa dla Boga a bogactwa dla czowieka oto co znajduje si w domu Maryi. Panie Jezu, jak mie s Twe przybytki! Wrbel znalaz dom, by zamieszka, a turkawka gniazdko, by umieci swe mode. Jake szczliwy jest czowiek, ktry mieszka w domu Maryi, gdzie Ty pierwszy, Panie, uczynie sobie mieszkanie! W tym mieszkaniu wybranych otrzymuje on pomoc od Ciebie samego, tam ukada w swym sercu drogi i stopnie wszystkich cnt, by si wznie do doskonaoci na tym ez padole. Jake mie s przybytki Twoje, Panie Zastpw! [Ps 84,1] 2. Kochaj oni czule i czcz prawdziwie Najwitsz Maryj Pann jako dobr sw Matk i Pani. Kochaj J nie tylko usty, ale rzeczywicie; czcz J nie tylko usty, ale prawdziwie; czcz J nie tylko zewntrznie ale w gbi serca. Podobnie jak Jakub unikaj oni wszystkiego, co by mogo Jej nie podoba si, a speniaj gorliwie wszystko, co moe im zjedna Jej przychylno. Przynosz Jej i ofiaruj nie dwa kolta, jak Jakub Rebece, lecz to, co owe koltka wyobraaj, a wic sw dusz, ciao i wszystko, co do nich naley, aby Ona: 44
1) przyja ich jako sw wasno; 2) sprawia, by obumarli grzechowi i sobie samym, oczyszczajc ich z mioci wasnej i czynic ich przez to miymi Jezusowi, swemu Synowi, ktry tych tylko chce mie za przyjaci i uczniw, co sami sobie obumarli; 3) aby ich uksztatowaa wedle upodobania Ojca niebieskiego oraz na najwysz Jego chwa, ktr zna lepiej, ni ktrekolwiek stworzenie; 4) aby przez sw opiek i ordownictwo sprawia, by ciao i dusza wolne od wszelkiej skazy, obumare, cakiem ogoocone i doskonale przysposobione, stay si przedziwn uczt, godn ust i bogosawiestwa Ojca niebieskiego. Czy nie tak postpowa bd wybrani, ktrzy ukochaj i wykonywa bd to doskonae powicenie si Jezusowi Chrystusowi przez rce Maryi, jakie gosimy, by okaza Jezusowi i Maryi mio skuteczn i odwan? Odrzuceni twierdz wprawdzie, e kochaj Jezusa, e kochaj i czcz Maryj wszelako nie kochaj i nie czcz Jej ca istot swoj [Prz 3,9], ani tak, by Jej powici Swe ciao ze wszystkimi zmysami sw dusz wraz z uczuciami, jak to czyni wybrani. 3. S oni poddani i posuszni Najwitszej Dziewicy, jako Swej ukochanej Matce wedle przykadu Jezusa Chrystusa, ktry z trzydziestu trzech lat, jakie przey na ziemi, zuy trzydzieci, by przez doskonae i cakowite poddanie si swej witej Matce wielbi Ojca swego. S Jej posuszni i postpuj dokadnie wedug Jej wskazwek, jak may Jakub wobec Rebeki, ktra rzeka: Synu mj przesta na radzie mojej [Rdz 27,8], lub jak gocie na godach w Kanie Galilejskiej, do ktrych Najwitsza Dziewica rzeka: Zrbcie cokolwiek wam poleci [J 2,5]. Za to, e by posuszny matce, otrzyma Jakub bogosawiestwo w sposb icie cudowny, jakkolwiek naturalnym biegiem rzeczy nie powinien go by otrzyma. Gocie w Kanie Galilejskiej poszli za wskazaniem Najwitszej Dziewicy i dostpili zaszczytu pierwszego cudu Jezusa Chrystusa, ktry na prob Matki Najwitszej przemieni wod w wino. Tak samo ci, co pod koniec wiekw otrzymaj bogosawiestwo Ojca niebieskiego i godni bd cudw ask Boych, otrzymaj je nie inaczej, jak w miar doskonaego swego posuszestwa wzgldem Maryi. Przeciwnie Ezawy: trac oni bogosawiestwo dla braku posuszestwa dla Najwitszej Dziewicy. 4. Maj oni wielkie zaufanie do dobroci i potgi Najwitszej Dziewicy, dobrej swej Matki, wzywaj bezustannie Jej pomocy; uwaaj J za sw gwiazd przewodni, wiodc ich szczliwie do przystani. Odsaniaj Jej szczerym sercem swe troski i potrzeby. Powierzaj si Jej miosierdziu i dobroci, by za Jej wstawiennictwem uzyska przebaczenie grzechw lub dozna Jej pieszczot matczynych w smutkach i trudnociach. Zagbiaj, ukrywaj i pograj si w cudowny sposb w Jej kochajce i dziewicze Serce, by czyst rozgorze mioci, by oczyci si z najmniejszej skazy i znale cakowicie Jezusa, ktry tam przebywa jako na najchwalebniejszym swym tronie. Jakie to szczcie! Nie wierzcie, mwi opat Guerric, by wikszym miao by szczciem przebywa na onie Abrahamowym ni na onie Maryi, gdy tam Pan tron swj umieci [Sermo 1 in Assumptione n. 4]. Inaczej odrzuceni: Pokadaj oni ca nadziej w sobie, spoywaj z synem marnotrawnym mto nierogacizny, ywi si z ropuchami sam ziemi, kochaj jak ludzie wiatowi jedynie rzeczy widzialne i zewntrzne, nie maj upodobania w sodyczach Serca Maryi, nie znajduj, jak wybrani, silnego oparcia, pewnej ufnoci w Najwitsz Dziewic, dobr Matk. Kochaj marny gd, ktry odczuwaj zewntrz, jak mwi w. Grzegorz [Hom. 36 in Evange. 1], poniewa nie chc kosztowa sodyczy, jak nosz gotow we wasnym wntrzu i we wntrzu Jezusa i Maryi. 5. Wreszcie strzeg wybrani cieek Najwitszej Dziewicy, swej dobrej Matki, tzn. naladuj J i na tym polega ich szczcie i pobono, i to stanowi niechybne znami ich przeznaczenia do chway wiecznej, jako im dobra ta Matka powiada: Bogosawieni, ktrzy strzeg drg moich [Prz 8,32], tzn. bogosawieni, ktrzy wicz si w cnotach moich i ktrzy postpuj ladami mego ycia z pomoc aski Boej. S oni szczliwi za ycia dziki obfitoci ask i sodyczy, ktrych im z wasnej udzielam penoci, obficiej ni innym, ktrzy mnie nie naladuj tak wiernie. Szczliwi s w godzin mierci, dla nich tak agodnej i spokojnej, w ktrej jestem zazwyczaj obecna, by sama ich wprowadzi do radoci wiecznej. Szczliwi s wreszcie w wiecznoci, gdy aden z mych dobrych sug, co za ycia naladowali me cnoty, jeszcze nie zgin. Przeciwnie odrzuceni: bywaj nieszczliwi za ycia, w godzin mierci i w wiecznoci, gdy nie naladuj cnt Najwitszej Dziewicy, zadawalajc si tym, e wstpi do tego lub owego bractwa, e zmwi kilka modlitw na Jej cze, lub speni jakie inne powierzchowne wiczenie pobone. 45
O wita Dziewico, dobra moja Matko, jake szczliwi s ci, co nie pozwalaj si uwie bdnemu do Ciebie naboestwu, co przestrzegaj wiernie cieek Twoich, Twych rad i rozkazw! Lecz jake nieszczliwi, przeklci s ci, ktrzy naduywajc naboestwa do Ciebie, nie zachowuj przykaza Twego Syna: przeklci s, ktrzy odstpuj od przykaza Twoich [Ps 119,21].
zasug i zadouczynie, bierze nas w swe posiadanie i czyni nas godnymi oblicza Ojca Niebieskiego: a) Przyodziewa nas w szaty czyste, nowe, kosztowne i wonne starszego Ezawa, tzn. Jezusa Chrystusa, Syna swego, ktre przechowuje w swym domu, tzn., nad ktrymi ma wadz, bdc skarbniczk i powszechn szafark zasug i cnt swego Syna Jezusa Chrystusa, i ktre daje komu chce; b) Owija szyj i rce swych sug skrami zabitych i odartych kolt, tzn. przyozdabia ich zasugami i bogactwem uczynkw, ktre sami spenili; niszczy i usuwa wszystko, co w nich nieczyste i niedoskonae, nie rozpraszajc nic z dbr, jakie w nich aska zdziaaa; raczej zachowuje je i powiksza, by nimi przyozdobi i wzmocni szyj i rce swych dzieci, tzn. by ich wzmocni do niesienia jarzma Paskiego, ktre si nosi na karku oraz do speniania wielkich rzeczy na chwa Bo i ku zbawieniu biednych wspbraci; c) Nadaje Ona now wo i nowy urok tym szatom i ozdobom, udzielajc im wasnych swych szat, tj. swych zasug i cnt, ktre umierajc przekazaa im w swym testamencie Wszyscy zatem wierni Jej sudzy i niewolnicy podwjne maj szaty, mianowicie szaty Jej Syna i wasne: Wszyscy domownicy jej maj po dwie suknie [Prz 31,21]. I dlatego nie potrzebuj obawia si zimna Jezusa Chrystusa, ktry biay jest jak nieg, i ktrego odrzuceni, nieodziani, pozbawieni zasug Jezusa Chrystusa i Najwitszej Dziewicy, nie bd mogli znie. 5. Wreszcie sprawia Ona, e wierni Jej sudzy otrzymuj bogosawiestwo Ojca Niebieskiego, chocia jako dzieci modsze i przybrane nie powinni go otrzyma. Odziani szatami zupenie nowymi, bardzo kosztownymi i nader piknej woni, z ciaem i dusz doskonale przysposobion, zbliaj si z ufnoci do Ojca swego Niebieskiego. Syszy On i rozrnia ich gos, gos grzesznika; wszake dotyka ich rk pokrytych skr, czuje pikn wo ich odzienia, spoywa z radoci to, co Maryja, ich Matka, przygotowaa, a rozpoznajc w nich zasugi i pikn wo swego Syna i Jego Najwitszej Matki: 1. Daje im podwjne bogosawiestwo rosy niebieskiej [Rdz 27,28], tzn. aski Boej, bdcej nasieniem chway: Bogosawi was wszelakim bogosawiestwem duchowym w Chrystusie Jezusie [Ef l,3], oraz bogosawiestwo yznej ziemi [Rdz 27,28], tzn., e dobry ten Ojciec daje im chleb powszedni i dostateczn obfito dbr tego wiata. 2. Czyni ich panami reszty braci, tzn. odrzuconych. Cho to panowanie nie ukazuje si zawsze na tym przemijajcym wiecie [1 Kor 7,31], gdzie czsto panuj odrzuceni, bezboni mwi bd zuchwale i bezwstydnie i przechwala si bd [Ps 94,4 i 2]. Widziaem bezbonika hardego i wyniosego [Ps 37,35], to jednak jest ono prawdziwe i okae si jawnie na tamtym wiecie, gdzie sprawiedliwi, jak mwi Duch wity, panowa bd nad ludem [Mdr 3,8]. 3. Majestat Boy bogosawi im nie tylko w ich osobach i dobrach, lecz nadto bogosawi wszystkich, ktrzy im bogosawi bd, i zorzeczy wszystkim, ktrzy im zorzeczy i przeladowa ich bd.
ladami, mwi w. Bernard, nie zbdzicie nigdy. Nie obawiajcie si, by prawdziwe dziecko Maryi, oszukane przez zego ducha, popado w formaln herezj. Jeli Maryja ci trzyma, nie upadniesz [Horn. 2. super Missus est, n. 17].
48
Twoja jest silna jak mier [Psalter. maius B. V. Cant instar Is. 12,2]. Mgby odezwa si do Boga sowami i w duchu proroka: Panie, nie wynosi si serce moje i nie patrz hardo oczy moje. Nie kusz si o rzeczy wielkie, ani o rzeczy dziwne, wysze nade mnie. Zaiste, trzymam ja nisko o sobie i nie podnosz si w pych. Jak dzieci odsadzone u swej matki, tak zapata w duszy mojej [Ps 131,1-2]. 4) Tw ufno w Ni spotguje ta okoliczno, e oddawszy Jej w zastaw wszystko, co masz dobrego, bdziesz mniej mia ufnoci w siebie a wiele wicej w Ni, bo jest Ona twym skarbem. Jaka to ufno, jaka pociecha dla duszy, gdy moe powiedzie, e skarbiec Boy, do ktrego Bg woy wszystko, co mia najkosztowniejszego, jest take jego wasnoci! A Ona, jak powiedzia pewien wity, jest Skarbcem Pana [In contemplatione B. M. V].
uderzenia, ktrym popsuli cae dzieo. Natomiast tych, co pojli tajemnic aski, ktr im przedstawiam, porwnywam susznie z odlewaczami, ktrzy znalazszy pikn form, Maryj, w ktrej Jezus uksztatowa si naturalnym i boskim sposobem, a nie ufajc wasnej zrcznoci, lecz jedynie doskonaoci formy, rzucaj si w Maryj i w Niej si zatapiaj, by sta si wiernym odbiciem Jezusa Chrystusa. Jakie to pikne i prawdziwe porwnanie! Lecz kto je zrozumie? Pragnbym, by ty nim by, kochany bracie. Ale pamitaj, e do formy wlewa si tylko to, co jest stopione i pynne, tzn., e trzeba zniszczy i stopi w sobie starego Adama, by sta si nowym Adamem (Chrystusem) w Maryi.
do wicze wewntrznych, potem dlatego, e przypominaj nam, ktrzy przecie kierujemy si zmysami, comy zrobili lub co powinnimy uczyni, wreszcie dlatego, e su ku zbudowaniu tych, co je widz, gdy przeciwnie, wiczenia czysto wewntrzne s niedostrzegalne. Niech nikt nie mwi, e prawdziwa pobono tkwi w sercu, e w naboestwie unika naley tego, co zewntrzne i co mogoby podsyca prno, e prawdziwa pobono powinna si ukrywa. Na podobne krytyki odpowiadam sowami Mistrza: Tak niechaj wieci wiato wasza przed ludmi, aby widzc dobre uczynki wasze, chwalili Ojca waszego, ktry jest w niebiesiech [Mt 5,16]. Nie mamy wic, jak mwi w. Grzegorz [Hom. 2. in Evang], spenia zewntrznych uczynkw i wicze pobonych, by si ludziom podoba i ciga na siebie pochway, bo to byoby prnoci; natomiast mamy je spenia niekiedy przed ludmi, by si podoba Bogu i Go czci, nie zwaajc na to, czy przynios nam wzgard czy pochwa ludzk. Podam teraz kilka wicze zewntrznych, ktre nazywam zewntrznymi nie jakobymy je speniali bez wewntrznej intencji, lecz by je odrni od czysto wewntrznych.
Co rok naley odnawia to ofiarowanie si, speniajc te same wiczenia przez trzy tygodnie. Zbawienn jest rzecz odnawia je co miesic, a nawet codziennie tymi sowy: Tuus totus ego sum, et omnia mea tua sunt: Jestem cakiem Twj, Jezu i wszystko co mam, do Ciebie naley przez Maryj, Tw Najwitsz Matk.
53
Bracie kochany! Skruszmy kajdany grzechw i grzesznikw, wiata i wiatowcw, szatana i jego poplecznikw, i odrzumy od siebie daleko zgubne ich jarzmo. Potargajmy, mwi, wizy ich i zrzumy z siebie jarzmo ich [Ps 2,3]. Skomy natomiast ramiona i nomy mdro, ktr jest Jezus Chrystus, i niech nam si kajdany Jego nie przykrz: Pod rami twoje a no j, a niech ci si nie przykrz wizy jej [Syr 6,26]. Przyjacielu drogi! Dozwl, bym ci z Duchem witym t sam da rad: Kajdany Jego s acuchami zbawienia [Syr 6,31 (Wlg)]. Jezus Chrystus na krzyu musi wszystkich do siebie przycign, czy chc, czy nie chc: Odrzuconych przycignie acuchami wasnych ich grzechw, by ich przyku jako zoczycw i szatanw do swego gniewu wiecznego i do mszczcej swej sprawiedliwoci; wybranych za przycignie, zwaszcza w czasach ostatecznych, wizami mioci: A ja, gdy nad ziemi zawisn, wszystko do siebie pocign [J 12,32]. Przycign ich acuchami mioci [Oz 11,4].
Czas nie pozwala zatrzyma si duej nad rozwaaniem wzniosoci i wielkoci tajemnicy Sowa Wcielonego, czy Jezusa, yjcego i panujcego w Maryi. Powiem tylko, e jest to najprzedniejsza tajemnica Jezusa Chrystusa, tajemnica najwicej ukryta, najwzniolejsza i najmniej znana. W tej to tajemnicy Jezus w onie Maryi, nazwanym przez witych aula sacramentorum [w. Ambroy, de Instit. Virg., cap. 7, n. 50], przybytkiem tajemnic Boych, i za Jej zgod wybra wszystkich predestynowanych. W tej tajemnicy dokona On wszystkich tajemnic swego ycia, przez to, e je wwczas przyj, dajc na nie swe przyzwolenie. Bo kiedy Jezus zstpowa na wiat, rzek: Oto id, abym czyni, Boe, wol Twoj [Hbr 10,5-9]. Przeto ta tajemnica obejmuje wszystkie inne tajemnice Chrystusowe, bo zawiera wol i ask do wszystkich innych. Wreszcie jest tajemnica Wcielenia tronem miosierdzia, szczodrobliwoci i chway Boej. Jest ona dla nas tronem miosierdzia; nie moemy bowiem w tej tajemnicy zbliy si do Jezusa, jak tylko przez Maryj, i dlatego nie moemy widzie Jezusa, ani z Nim rozmawia, jak tylko za porednictwem Maryi. Jezus, ktry sw drog Matk zawsze wysuchuje, udziela tu biednym grzesznikom swej aski i miosierdzia: Przystpmy tedy z ufnoci do stolicy aski [Hbr 4,16]. Tajemnica ta jest tronem szczodrobliwoci Boga wobec Maryi, albowiem w czasie, gdy nowy Adam, Jezus Chrystus, mieszka w tym prawdziwym raju ziemskim, zdziaa tam tyle cudw ukrytych, e ani anioowie, ani ludzie nie s zdolni ich poj. I dlatego nazywaj wici Maryj wspaniaoci Bo, Magnificentia Dei, jakoby Bg tylko w Maryi by wielmony [Iz 33,21]. Tajemnica ta jest tronem chway dla Boga Ojca, gdy w Maryi Jezus Chrystus cakowicie przebaga zagniewanego na ludzko Ojca swego. W niej naprawi On w sposb doskonay chwa Ojca swego, zdeptan przez grzech. A przez ofiar ze swej woli i z siebie samego, ktr zoy w Maryi, wicej Mu odda chway, ni Mu kiedykolwiek odda mogy wszystkie ofiary Starego Przymierza. Oddal wreszcie w Maryi Ojcu swemu chwa nieskoczon, jakiej Ojciec nigdy nie odebraby od ludzi.
Nie wiem, jak to si dzieje i dlaczego tak jest, wiem jednak, e jest to niezaprzeczon prawd: Jeli chc wiedzie, czy osoba jaka jest z Boga, to nie znam lepszego sprawdzianu od pytania: czy lubi odmawia Zdrowa i raniec. Mwi wyranie: lubi, bo moe si przecie zdarzy, e kto z niemonoci czy to naturalnej, czy nawet nadprzyrodzonej nie jest w stanie odmawia raca, ale lubi go i miuje, i to zamiowanie wpaja w innych. Dusze wybrane! Niewolnicy Jezusa i Maryi, wiedzcie o tym, e Zdrowa jest po modlitwie Paskiej najpikniejsz ze wszystkich modlitw. Jest to najdoskonalsze pozdrowienie hodownicze, jakie moecie zoy Maryi, gdy jest to Pozdrowienie, ktre Najwyszy kaza przesa Jej przez archanioa, aby zjedna sobie Jej serce. To Pozdrowienie oddziaao si ukrytego uroku, ktrym jest przepenione, tak potnie na Jej serce, e Maryja mimo swej gbokiej pokory daa przyzwolenie na wcielenie Sowa. Tote przez Pozdrowienie to zjednacie sobie i wy niezawodnie Jej serce, jeli je pobonie odmawia bdziecie. Zdrowa Maryjo dobrze odmawiane tzn. uwanie, z naboestwem i pokor, jest wedle wiadectwa witych nieprzyjacielem szatana, ktrego zmusza do ucieczki, jest motem, ktry go miady, jest uwiceniem duszy, radoci aniow, piewem wybranych, pieni Nowego Testamentu, radoci Maryi i chwa Trjcy Przenajwitszej. Zdrowa Maryjo jest ros niebiesk, co dusz czyni urodzajn, jest czystym i mioci penym pocaunkiem, jaki skadamy Maryj; jest r czerwon, ktr Jej ofiarujemy, kosztown per, ktr Jej skadamy w ofierze, jest czar ambrozji i boskiego nektaru, jaki Jej dajemy. Wszystkie te porwnania pochodz z ust witych. Bagam was tedy usilnie przez mio, ktr ku wam w Jezusie i Maryi w sercu nosz, nie zadowalajcie si odmawianiem maej koronki do Najwitszej Dziewicy, ale odmawiajcie codziennie, o ile wam czas pozwoli, Raniec, a w chwili mierci bogosawi bdziecie dzie i godzin, kiedycie mi uwierzyli. Bo kto sieje w bogosawiestwach, z bogosawiestw te bdzie [2 Kor 9,6].
6. Odmawianie Magnificat
Szsta praktyka. By dzikowa Bogu za aski, jakie uczyni Najwitszej Dziewicy, dzieci Maryi odmawia bd na wzr witych czsto Magnificat. Jest to jedyna modlitwa, jedyne dzieo, ktre Najwitsza Dziewica uoya, lub raczej, ktre Jezus stworzy w Niej, bo to On przemawia przez Jej usta. Jest to najszczytniejsza ofiara uwielbienia, jak Bg otrzyma w przymierzu aski. Jest to hymn z jednej strony najpokorniejszy i najbardziej peny wdzicznoci a z drugiej strony najszczytniejszy i najwzniolejszy; hymn ten zawiera tajemnice tak wielkie i tak ukryte, e nawet anioowie nie znaj wszystkich. Gerson [Jan Gerson, kanclerz paryskiego uniwersytetu odznacza si wielk nauk i witoci. y w latach 1363-_1428.], pobony i uczony pisarz, ktry ycie cae powici nauce, podj si dopiero pod koniec ycia i to z dreniem, napisa objanienia do Magnificat, pragnc tym dzieem ukoronowa wszystkie swe prace. W potnym tomie in folio przytacza on duo cudownych rzeczy o tej piknej i boskiej pieni. Midzy innymi pisze, e Najwitsza Dziewica czsto odmawiaa Magnificat, zwaszcza po Komunii w. jako dzikczynienie. Uczony Benzoniusz, ktry rwnie napisa komentarz do Magnificat, przytacza kilka cudw zdziaanych si tego hymnu. Szatani, powiada on, dr i uciekaj, kiedy sysz sowa hymnu: Fecit potentiam in brachio suo, dispersit superbos mente cordis sui: Uczyni moc ramieniem swoim, wniwecz obrci dumne serc zamysy [k 1,51]
7. Pogarda wiata
Sidma praktyka. Wierni sudzy Maryi winni gardzi zepsutym wiatem, nienawidzi go, ucieka ode i posugiwa si rodkami, jakie podalimy w pierwszej czci, by doj do wzgardy wiata.
56
1. Przez Maryj
Naley spenia uczynki swe przez Maryj, tzn. trzeba we wszystkim by posusznym Najwitszej Dziewicy i pozwoli si kierowa we wszystkim Jej duchowi, ktry jest duchem Boym. Ci, ktrych prowadzi Duch wity, S dziemi Boga: Bo, ktrzykolwiek Duchem Boym rzdzeni s, ci s synami Boymi [Rz 8,14]. Ci, ktrych prowadzi duch Maryi, s dziemi Maryi, a wic i dziemi Boga. Spord wszystkich czcicieli Najwitszej Dziewicy prawdziwymi i wiernymi Jej poddanymi s ci tylko, co kieruj si Jej duchem. Powiedziaem, e duch Maryi jest duchem Boym, gdy Maryja nigdy nie kierowaa si wasnym duchem, lecz jedynie duchem Boym, ktry tak J opanowa, e sta si Jej wasnym duchem. Dlatego mwi w. Ambroy: Dusza Maryi niech bdzie w kadym z nas, by wielbi Pana; duch Maryi niech bdzie w kadym z nas, by si rozradowa w Bogu. Jak szczliwa jest dusza, ktra na wzr Rodrycjusza, zmarego w opinii witoci [Od wyd.; w. Alfonsa Rodrycjusza TJ kanonizowa Leon XIII w roku 1888], zupenie opanowana jest i rzdzona duchem Maryi, tym duchem, ktry jest agodny a silny, gorliwy a roztropny, pokorny a mny, czysty a podny! Aby dusz kierowa duch Maryi, winna ona: 1) Zanim cokolwiek przedsibierze, wyrzec si wasnego ducha, wasnego wiata, wasnej woli, np. przed rozmylaniem, przed Msz w., przed Komuni w., gdy sabo naszego rozumu i zoliwo naszej woli i naszego postpowania stawiyby, gdybymy si nimi kierowali, zapory duchowi Maryi, chobymy je nawet uwaali za dobre. 2) Trzeba si podda duchowi Maryi, by on nas prowadzi i nami kierowa wedle tej woli. Trzeba pozosta w Jej dziewiczych rkach, jak narzdzie w rkach rzemielnika, lutnia w rkach artysty. Jak kamie wrzucony do morza, tak dusza uton musi w Maryi i w Niej zgin. Dzieje si to w sposb prosty, w oka mgnieniu, przez jedno spojrzenie ducha, przez krtki akt woli, przez jedno sowo, np.: Wyrzekam si siebie, oddaj si Tobie, Matko moja droga! A chocia nie odczuwasz przy tym akcie adnej sodyczy, to jednak jest on bardzo rzeczywisty Tak samo, gdyby kto na serio co niech Bg broni powiedzia: oddaj si szatanowi, naleaby rzeczywicie do szatana, choby te sowa bez najmniejszego uczuciowego wzruszenia wypowiedzia. 3) Trzeba od czasu do czasu, zarwno w cigu jak po czynnoci, odnawia ten sam akt oddania si i poczenia; a im czciej bdziemy go powtarza tym prdzej uwicimy dusz nasz, tym szybciej dojdziemy do poczenia si z Jezusem, albowiem poczenie si z Jezusem jest koniecznym nastpstwem poczenia si z Maryj, gdy duch Maryi jest duchem Jezusa.
2. Z Maryj
Trzeba wszystko robi z Maryj, tzn. we wszystkich swych pracach trzeba patrze na Maryj jako na idealny wzr wszelakiej cnoty i doskonaoci, uksztatowany przez Ducha witego w czystym stworzeniu, bymy Go wedle si naladowali. Trzeba zatem, bymy przy kadym naszym czynie zastanowili si, jak postpowaa Maryja lub jakby postpia, gdyby bya na naszym miejscu. Dlatego trzeba bada i rozwaa owe wielkie cnoty, w jakich si Maryja wiczya za swego ziemskiego ycia, zwaszcza: 1) Jej yw wiar, dziki ktrej uwierzya bez wahania sowom anioa; wierzya wiernie i stale a do stp krzya na Kalwarii; 57
2) Jej gbok pokor, ktra nakazywaa Jej ukrywa si, milcze, podda si wszystkiemu i pozostawa zawsze na ostatnim miejscu; 3) Jej icie bosk czysto, ktra nigdy nie miaa i mie nie bdzie rwnej sobie na ziemi. Prosz pamita, powtarzam to po raz wtry, e Maryja jest ow wielk i jedyn form Bo, zdoln, by tworzy z maym trudem i w krtkim czasie ywe odbicie Boga. Dusza, ktra t form znalaza i w Niej si zatopia, wnet bdzie przemieniona w Jezusa Chrystusa, ktrego forma ta wiernie przedstawia.
3. W Maryi
Trzeba spenia wszystko w Maryi. By praktyk t dobrze zrozumie, trzeba wiedzie, e Najwitsza Dziewica jest prawdziwym rajem ziemskim nowego Adama, ktrego stary raj ziemski by tylko figur. W raju tym s bogactwa, piknoci, rzadkoci i niewypowiedziane sodycze, ktre nowy Adam, Jezus Chrystus, tam pozostawi. W tym raju upodoba On sobie przez dziewi miesicy, tam zdziaa swe cuda, tam rozpostar swe bogactwa z icie Bo wspaniaomylnoci. wite to miejsce zna tylko Ziemi dziewicz i niepokalan, z ktrej przez dziaanie mieszkajcego tam Ducha witego utworzony zosta nowy Adam, wolny od wszelkiej plamy i skazy. W tym to raju ziemskim znajduje si rzeczywicie drzewo ywota, ktre zrodzio Jezusa Chrystusa, owoc ywota; drzewo wiadomoci dobrego i zego, ktre dao wiato wiatu. Na tej Boej roli stoj drzewa rk Bo zasadzone i zraszane Jego Bosk ros, ktre wydaway i wydaj owoce o smaku boskim. S tam kwietniki strojne w pikne i rnorodne kwiaty cnt, rozsiewajce wo, co samych aniow przenika. S tam zielone ki nadziei, niezdobyte wiee mocy, cudne przybytki ufnoci itd. Tylko Duch wity moe da zrozumienie prawdy ukrytej pod tymi figurami rzeczy materialnych. Na tej roli jest najpikniejsze powietrze o niczym niezamconej czystoci, tam wieci jasne wiato dzienne najwitszego czowieczestwa (Jezusa Chrystusa), tam goreje bezustanny ar mioci, w ktrym wszelakie elazo we wrzucone topnieje i zamienia si w zoto; tam pynie rzeka pokory, wytryskajca z ziemi, a dzielc si na cztery ramiona, zrasza ca t zaczarowan krain; s. to cztery cnoty kardynalne. Duch wity nazywa Najwitsz Dziewic przez usta w. Ojcw Kocioa take: 1) Bram wschodu, przez ktr arcykapan, Jezus Chrystus, wchodzi na wiat i wychodzi [Ez 44,23]. Przez Ni przyszed On po raz pierwszy na wiat i przez Ni przyjdzie take po raz drugi. 2) Przybytkiem Bstwa, miejscem odpoczynku Trjcy Przenajwitszej, tronem Boym, miastem Boym, otarzem Boym, wityni Boga, wiatem Boga. Wszystkie te przymioty i pochway s najprawdziwsze przez wzgld na rozmaite cuda i aski, jakich Najwyszy dokona w Maryi. Jakie to bogactwa! Jaka chwaa! Jaka rado! Jakie szczcie, mc znale mieszkanie w Maryi i zamieszka tam, gdzie Najwyszy ustawi tron najwyszej swej chway. Ale jake trudno takim grzesznikom jak my, uzyska pozwolenie, zdolno i wiato, by mc wstpi na miejsce tak wzniose i wite, ktrego strzee ju nie cherubin [Rdz 3,24], jak dawnego raju ziemskiego, lecz sam Duch wity, ktry uczyni si wszechwadnym Panem Maryi i mwi do Niej: Jeste ogrodem zamknitym, siostro moja i oblubienico, jeste ogrodem zamknitym, zdrojem zapiecztowanym [Pnp 4,12] Maryja jest zamknita, jest opiecztowana; ndzne dzieci Adama i Ewy, wypdzone z raju ziemskiego, nie maj wstpu do tego raju bez szczeglniejszej aski Ducha witego, ktr winni sobie wysuy. Wysuywszy za sobie przez wierno ow wielk ask, trzeba z upodobaniem przebywa we wntrzu Maryi, trzeba w nim wypoczywa w pokoju, trzeba w nim szuka oparcia z ufnoci, trzeba ukry si w nim bezpiecznie i cakowicie si w nim zatopi, aby w dziewiczym onie Maryi dusza: 1) karmia si mlekiem Jej aski i macierzyskiego miosierdzia; 2) uwolniona bya od niepokojw, obaw wtpliwoci, 3) bezpieczna bya przed wszystkimi swymi nieprzyjacimi, przed szatanem, wiatem i grzechem, ktrzy tu nigdy nie 58
mieli przystpu. Dlatego Maryja sama powiada, e ci, co w Niej swe uczynki speniaj, nie bd grzeszyli [Syr 24,22], tzn. e ci, co duchowo mieszkaj w Najwitszej Dziewicy, nie popeniaj wikszego grzechu; 4) uksztatowana bya w Jezusie, a Jezus w niej. Albowiem wedug Ojcw Kocioa ono Maryi jest przybytkiem tajemnic Boych, w ktrym Jezus Chrystus i wszyscy wybrani do chway wiecznej uksztatowani zostali.
4. Dla Maryi
Wreszcie trzeba wszystko czyni dla Maryi. Wstpiwszy bowiem raz w Jej sub, suszn i sprawiedliw jest rzecz, bymy wszystko czynili dla Niej, jak przystoi na pachoka, sug lub niewolnika. Nie znaczy to, jakoby Maryja bya suby naszej ostatecznym celem, bo nim jest Jezus Chrystus. Maryja za jest celem naszym bezporednim, jest owym tajemniczym polem, na ktrym dziaa Jezus Chrystus, jest atwym rodkiem dojcia do Niego. Jak dobremu sudze i niewolnikowi, tak i nam nie wolno prnowa, lecz z niewzruszon ufnoci w Jej pomoc i ordownictwo trzeba przedsibra i czyni rzeczy wielkie dla dostojnej Pani i Krlowej. Trzeba broni Jej przywilejw, jeli ich kto nie chce uzna, trzeba broni Jej chway, jeli kto zaczepi, trzeba stara si, by przycign jak najwicej dusz, o ile monoci wiat cay do Jej suby i do tego prawdziwego i rzetelnego naboestwa; trzeba z ca stanowczoci wystpowa przeciwko tym, ktrzy naduywaj naboestwa do Niej, by obraa Jej Syna, a rwnoczenie stara si o to, by to prawdziwe do Niej naboestwo silnie uzasadni. A jako nagrod za te drobne usugi nie trzeba niczego wicej od Niej da, jak zaszczytu przynaleenia do tak ukochanej Pani i szczcia zjednoczenia przez Ni nierozerwalnym wzem z Jezusem, Jej Synem, w czasie i w wiecznoci. Chwaa Jezusowi w Maryi! Chwaa Maryi w Jezusie! Chwaa Bogu samemu!
Appendix - Sposb zastosowania doskonaego naboestwa do Najwitszej Maryi Panny przy Komunii witej
1. Przed Komuni wit
1) Upokrz si gboko przed Bogiem; 2) Wyrzeknij si zupenie swej skaonej natury i wasnego sposobu mylenia, jakkolwiek on si mioci wasnej podoba; 3) Odmw akt ofiarowania si, mwic: Tuus totus ego sum, et omnia mea tua sunt: Jestem cay Twoj wasnoci, Pani ukochana, ze wszystkim, co posiadam; 4) Bagaj t dobr Matk, by ci uyczya swego Serca, aby Jej Syna z tym samym co Ona przyj usposobieniem. Powiedz Jej, e chwaa Jej Syna wymaga, by Go nie przyjmowa do serca tak skalanego i niestaego jak twoje, bo byoby to ujm dla Jej chway. Lecz jeli Ona zechce zamieszka w twym sercu, by Syna swego przyj, moe to uczyni moc panowania, jakie posiada nad sercami. Od Niej dozna Syn Jej godnego przyjcia, bez skazy i bez obawy przed obraz lub zniewag. Powiedz Jej z zaufaniem, e wszystko, co Jej da z wasnego mienia, jest zbyt mao, by J prawdziwie uczci; lecz przez Komuni w. pragniesz zoy Jej ten sam podarek, jaki Ojciec Przedwieczny Jej zoy. Przez to wicej J uczcisz, ni gdyby Jej wszystkie dobra caego wiata zoy w ofierze. Powiedz Jej wreszcie, e Jezus, ktry J jedn kocha, dotd pragnie znale w Niej sw rozkosz i pokj, choby nawet w twej duszy, brudniejszej i uboszej ni stajenka w Betlejem, dokd Jezus chtnie przyszed, gdy Ona tam bya. Pro o Jej serce czuymi sowy: Accipio te in mea omnia. Praebe mihi cor tuum- O Maryjo! Bior Ci jako cae me dobro, daj mi Twe Serce, Maryjo! 59
3. Po Komunii witej
Po Komunii w. wprowad w gbokim skupieniu Jezusa Chrystusa do Serca Maryi. Oddaj Go Matce Jego, ktra przyjmie Go z mioci, uczci Go w pokorze, doskonale Go ukocha, czule ucinie i odda Mu w duchu i w prawdzie wiele usug, ktre naszemu umysowi s cakiem nieznane. Moesz take w gbokiej pokorze serca, w obecnoci Jezusa yjcego w Maryi, lub jako niewolnik stan przed bram krlewskiego paacu, w ktrym krl rozmawia z krlow; a w przekonaniu, e oni rozmawiajc z sob ciebie nie potrzebuj, wznie si w duchu do nieba i obejmij ziemi ca, proszc wszelkie stworzenia, by za ciebie skaday hod dzikczynienia, uwielbienia i mioci Jezusowi i Maryi: Pjdcie, upadnijmy a pokomy si [Ps 95,6]. Pro te sam Jezusa, w cznoci z Maryj, o to, by Krlestwo Jego zstpio na ziemi przez Matk Jego Najwitsz lub o mdro Bo, o mio, o przebaczenie grzechw lub o inn ask; zawsze jednak przez Maryj i w Maryi, mwic w pokorze: Panie, nie patrz na grzechy moje [Msza, modlitwa przed Komuni w.], lecz niech Twe oczy obacz [Ps 17,2] we mnie tylko cnoty i zasugi Maryi. A pomnc na swe grzechy dodaj: Nieprzyjazny czowiek to uczyni [Mt 13,28]. Ja to uczyniem, ktry najwikszym sobie jestem nieprzyjacielem [Ps 43,1] albo: On ma wzrasta, ja za male [J 3,30]. Jezu mj, wzrastaj w mej duszy, a ja niech malej. Maryjo, potrzeba by we mnie wzrastaa, sam za musz sta si mniejszy ni byem. Jezu, Maryjo wzrastajcie we mnie i mncie si [Rdz 1,22] w blinich moich. Jest jeszcze mnstwo innych myli, ktre ci Duch wity podda, jeli bdziesz bardzo skupiony, umartwiony i wierny temu wielkiemu i wzniosemu naboestwu, ktrego ci nauczyem. Pamitaj jednak, e im wicej pozwolisz dziaa Maryi w Komunii w., tym wicej Jezus bdzie uwielbiony; tym wicej za pozwolisz dziaa Maryi dla Jezusa i Jezusowi w Maryi, im gbiej si upokorzysz i im uwaniej przysuchiwa im si bdziesz w spokoju i milczeniu, nie pragnc niczego widzie, smakowa lub odczuwa; sprawiedliwy bowiem yje zawsze i wszdzie z wiary, zwaszcza gdy przyjmuje Komuni w., bdc dzieem wiary: Sprawiedliwy mj yje z wiary [Hbr 10,38]. 60
O, odwieczna, wcielona Mdroci! O, najmilszy i czci najgodniejszy Jezu, prawdziwy Boe i prawdziwy czowiecze, Synu Jednorodzony Ojca Przedwiecznego i Maryi, zawsze Dziewicy! Oddaj Ci najgbsz cze w onie i chwale Ojca Twego w wiecznoci oraz w dziewiczym onie Maryi, Twej najgodniejszej Matki, w czasie Twego wcielenia. Dziki Ci skadam e wyniszczy samego siebie, przyjmujc posta sugi, by mnie wybawi z okrutnej niewoli szatana. Chwal Ci i uwielbiam, e we wszystkim podda si raczy Maryi, Twej witej Matce, aby mnie przez Ni wiernym swym niewolnikiem uczyni. Lecz niestety! W niewdzicznoci i niewiernoci swej nie dochowaem obietnic, ktre uroczycie zoyem Tobie przy chrzcie w. Nie wypeniem zobowiza swoich; nie jestem godny zwa si dzieckiem lub niewolnikiem Twoim, a poniewa nie ma we mnie nic, co by nie zasugiwao na Twj gniew, nie miem ju sam zbliy si do Twego Najwitszego i Najdostojniejszego Majestatu. Przeto uciekam si do wstawiennictwa i miosierdzia Twej Najwitszej Matki, ktr mi dae jako Poredniczk u siebie. Za Jej monym porednictwem spodziewam si wyjedna sobie u Ciebie skruch i przebaczenie grzechw oraz prawdziw mdro i wytrwanie w niej. Pozdrawiam Ci wic, Dziewico Niepokalana, ywy przybytku Bstwa, w ktrym odwieczna, ukryta Mdro odbiera chce cze i uwielbienie aniow i ludzi. Pozdrawiam Ci, Krlowo nieba i ziemi, ktrej panowaniu prcz Boga wszystko jest poddane. Pozdrawiam Ci, Ucieczko grzesznikw, ktrej miosierdzie nie zawiodo nikogo; wysuchaj prob m, pen gorcego pragnienia Boskiej mdroci, i przyjmij luby i ofiary, jakie Ci w pokorze skadam. Ja, ... grzesznik niewierny, odnawiam i zatwierdzam dzisiaj w obliczu Twoim luby chrztu w. Wyrzekam si na zawsze szatana, jego pychy i dzie jego, a oddaj si cakowicie Jezusowi Chrystusowi, Mdroci wcielonej, by pj za Nim, niosc krzy swj po wszystkie dni ycia. Bym za wierniejszy Mu by ni dotd, obieram Ci dzi, Maryjo, w obliczu caego dworu niebieskiego, za sw Matk i Pani. Oddaj Ci i powicam jako niewolnik Twj ciao i dusz sw, dobra wewntrzne i zewntrzne, nawet warto dobrych moich uczynkw, zarwno przeszych, jak i obecnych i przyszych, pozostawiajc Ci cakowite i zupene prawo rozporzdzania mn i wszystkim bez wyjtku, co do mnie naley, wedug Twego upodobania, ku wikszej chwale Boga, w czasie i wiecznoci. Przyjmij, Panno askawa, t drobn ofiar z mego niewolnictwa dla uczczenia i naladowania owej ulegoci, jak Mdro odwieczna macierzystwu Twemu okaza raczya; dla uczczenia wadzy, jak oboje posiadacie nade mn, nikym robakiem i grzesznikiem ndznym; jako podzikowanie za przywileje, ktrymi Ci Trjca Najwitsza askawie obdarzya. Zapewniam, e odtd jako prawdziwy Twj niewolnik chc szuka Twej chway i Tobie we wszystkim by posuszny. Matko przedziwna, przedstaw mnie Twemu drogiemu Synowi jako wiecznego niewolnika, aby jako mnie przez Ciebie odkupi, tak te przez Ciebie przyj mnie raczy. Matko miosierdzia, udziel mi aski prawdziwej mdroci Boej i przyjmij mnie do grona tych, ktrych kochasz, ktrych pouczasz, prowadzisz, ywisz i bronisz jak dzieci swe i sugi. Dziewico wierna, spraw, abym zawsze i we wszystkim by tak doskonaym uczniem, naladowc i niewolnikiem Mdroci wcielonej, Jezusa Chrystusa, Syna Twego, abym za Twym porednictwem i za Twoim przykadem doszed do peni wieku Jego na ziemi i Jego chway w niebie. Amen.
61