Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
am wignis Seqmnis
survili gamiCnda erTerTi leqciis dros,
rodesac vigrZeni, rom
ornamentis Temaze Cems
mier mowodebuli
masala ar akmayofilebda studentebis
moTxovnas.
Tanamedrove
teqnologiebma axali
SesaZleblobebi moitana. amasTanave,
Cvenamde moRweuli
qarTuli ornamentis
mravalferovneba
saSualebas gvaZlevs
farTod gamoviyenoT
igi, amitom bunebrivad
CavTvale gadameyvana
qarTuli ornamentis
motivebi axal
teqnologiebSi. am
mizniT Cems mier
moZiebuli iyo sakmao
moculobis masala,
amasTanave cifruli
fotokameriT gadaviRe
saqarTvelos sxvadasxva istoriuli Zeglis
ornamentebis fragmentebi. samuSao metad
sainteresod mimdinare-
,
,
.
,
.
,
.
.
axalcixis raioni
Akhaltsikhe region
.
,
, ,
,
,
.
.
, ,
,
,
, ,
.
,
gelaTi
Gelati
ornamenti masalisa da
Sesrulebis teqnikis
mixedviT dayofilia 5
nawilad: qva, xe,
oqromWedloba, xelnawerebi da kedlis ferwera. Cems mier mopovebuli masalebis garda,
gamoyenebulia
g. CubinaSvilis,
r. Smerlingisa da
a. kravCenkos mier
Georgian Ornament.
The ornaments in
the book are divided
into five categories
according to material
and technologies:
stone, wood, gold
work, manuscripts
and mural-painting. In
addition to the material I obtained, I
used samples collect-
.
5 :
, ,
,
.
Segrovili nimuSebi,
masalebi
saqarTvelos
muzeumebidan. samomavlod gegmaSi
aris davumato am
nawilebs qarTuli
qsovilebi, Teqa da
gobeleni. wignis
masalebi ganxiluli
iyo Tbilisis saxelmwifo samxatvro
akademiis samecniero
sabWoze da
dadebiTi Sefasebis
Semdeg gadavwyvite
misi dabeWdva.
vimedovneb, rom
am gamocemas
praqtikuli
mniSvneloba eqneba
axalgazrda
dizainerebisaTvis.
da Tu es asea, Cemi
Canafiqri SeiZleba
CavTvalo asrulebulad.
marina Tevzaia
ed by G. Chubinashvili,
R. Shmerling and
A. Kravchenko, as well
as the material from
different Georgian museums. I plan to add
Georgian cloth, tapestry
and felt.
This book is of
practical use for young
designers, because, to
my mind, old Georgian
ornament should be
widely used in modern
art.
The material used in
this book was approved
by scientific council of
Tbilisi State Academy of
Art. Only after this did
I decide to publish the
book.
I hope this book
will prove to be useful
for young designers,
and if so, my intentions will be realised.
Marina Tevzaia
.. ,
..
.. ,
.
. ,
,
.
,
,
.
qarTuli
xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
Tavsamkauli e.w.
mcxeTis fsalmunidan
(934 wlis xelnaweri)
Page-heading decoration
from so-called Mtskheta
Psalms, 934 A.D. manuscript
..
( 934 )
GEORGIAN MANUSCRIPTS
qarTuli xelnawerebi
xelnaweris Semkulobis
nimuSi wignis mokazmvis nimuSebi-dan (I
sauk. dasawyisis xelnaweri)
qarTuli xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
sazedao asoebi
svinaqsaridan (I sauk.
ormociani wlebis xelnaweri)
Initial letters from
Svinaksari, manuscript of
40-s of 11th century
( 40- . I )
saq. mecnierebaTa akademiis
xelnawerTa instituti
-
10
ornamentuli zoli
astronomiuli traqtatidan (1210 wlis
xelnaweri)
GEORGIAN MANUSCRIPTS
qarTuli xelnawerebi
( 40- . )
Page-heading decoration
from Svinaksari, manuscript
of 40-s of 10th century
11
qarTuli xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
12
Tavsamkauli I sauk.
xelnaweridan
Page-heading decoration
11th entury manuscript
I
qarTuli xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
13
( V )
qarTuli xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
14
xelnaweris Semkulobis
nimuSebi wignis
mokazmvis nimuSebi-dan
(I sauk. dasawyisis
xelnaweri)
Samples of manuscript
decoration from Book
decoration samples, manuscript of beginning of 19th
century
I
qarTuli xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
Tavsamkauli XV sauk.
xelnaweridan
Page-heading decoration
from 15th century manuscript
XV
15
qarTuli xelnawerebi
GEORGIAN MANUSCRIPTS
16
xelnaweris Semkulobis
nimuSebi wignis mokazmvis
nimuSebi-dan (I sauk.
dasawyisis xelnaweri)
Samples of manuscript decoration from Book decoration
samples, manuscript of beginning of 19th century
I
GEORGIAN MANUSCRIPTS
Samples of manuscript
decoration from Book
decoration samples, manuscript of beginning of 19th
century
qarTuli xelnawerebi
xelnaweris Semkulobis
nimuSebi wignis
mokazmvis nimuSebi-dan
(I sauk. dasawyisis
xelnaweri)
17
qvaze
kveTili
ornamenti
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
samTavros taZari (I
sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Samtavro Church, 11th
century
( I
)
Fragment of ornamental
decoration, interior,
Nikortsminda Church,
1014-1027 A.D.
(1014-1027 ..)
STONE ENGRAVING
mcxeTa
Mtskheta
ambrolauris raioni
Ambrolauri region
21
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
Sepiakis taZari
( sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Shepiaki Church, 10th century
( )
STONE ENGRAVING
walkis raioni
Tsalka Region
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
samwevrisis saZvle
(VI sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Samtsverisi vault,
16th century
(VI )
qarelis raioni s. samwevrisi
Village Samtsevrisi, Kareli Region
, .
22
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
samTavros taZari
(I sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Samtavro Church,
11th century
(I )
Fragment of ornamental
decoration, facade, Sapara
Monastery, St. Saba church,
13-14th centuries
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
safaris monasteri,
wm. sabas taZari
(III-XIV sauk.)
mcxeTa
Mtskheta
(III-XIV )
q. axalcixe
Akhaltsikhe
.
23
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
vales RvTismSoblis
eklesia ( sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Vale
the Virgin Church, 10th
century
.
( )
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
lurji monasteri (II
sauk. dasasruli)
STONE ENGRAVING
Fragment of ornamental
decoration, facade, Blue
Monastery, end of 12th
century
- (
II )
Tbilisi
Tbilisi
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
mRvimevis monastris
RvTaebis eklesia
(III sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Mgvimevi Monastery,
Gvtaeba Church,
13th century
(III )
WiaTuris raioni
Chiatura Region
24
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
lurji monasteri
(II sauk. dasasruli)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Blue
Monastery, end of 12th
century
- (
II )
Tbilisi
Tbilisi
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
kacxis taZari (I sauk.)
STONE ENGRAVING
(I )
Fragment of ornamental
decoration, facade, Katskhi
Church, 11th century
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
samTavisis taZari
(1030 w.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Samtavisi Church,
(1030 A.D.)
(1030 )
kaspis raioni, s. samTavisi
Village Samtavisi, Kaspi Region
, .
25
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
kumurdos taZari (964w.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Kumurdo church, 964 A.D.
. (964 )
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
savane, sabas monastris
wm. giorgis eklesia
(1046w)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Savane,
Saba Monastery, St. George
Church, 1046 A.D.
.
, (1046 )
saCxeris raioni, s. savane
Village Savane, Sachkhere Region
, .
26
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
samTavros taZari
(I sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Samtavro Church, 11th
entury
(I )
Fragment of ornamental
decoration, facade, Bedia
Church, 10-11th centuries
(-I ..)
afxazeTi, s. agubedia
Village Agubedia, Abkhazia
, .
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
bediis taZari
(-I sauk.)
mcxeTa
Mtskheta
27
galavnis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
sveticxovlis taZris
galavani (18 sauk.)
Fragment of wall
ornamental decoration,
Svetitskhoveli Church wall,
18th century
(XVIII )
STONE ENGRAVING
mcxeTa
Mtskheta
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
ananuris taZari
(II sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Ananuri
Church, 12th century
(II )
s. ananuri
Village Ananuri
.
28
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
exvevis RvTismSoblis
eklesia (I sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Ekhvevi
the Virgin Church, 11th
century
.
(I .)
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis detali,
samTavros taZari
(I sauk.)
mcxeTa
Mtskheta
29
fasadis ornamentuli
Semkulobis detali,
qvaTaxevis taZari
(II-III sauk.)
Detail of ornamental decoration, facade, Kvatakhevi
Church, 12-13 centuries
(II-III ..)
STONE ENGRAVING
30
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
samTavisis taZari
(1030w.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Samtavisi Church
(1030 A.D.)
(1030 )
Fragment of ornamental
decoration, facade, Mgvimevi
Monastery, Gvtaeba Church
13th century
(III )
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
mRvimevis monastris
RvTaebis eklesia
(III sauk.)
WiaTura
Chiatura
31
STONE ENGRAVING
Village Gelati
.
32
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
axtalis taZari
(III sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Akhtala
Church, 13th century
(III )
Fragment of ornamental
decoration, facade, Sapara,
10th century
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
safara ( sauk.)
WiaTura
Chiatura
( )
axalcixis raioni
Akhaltsikhe region
33
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
kacxis taZari (I sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Katskhi
Church, 11th century
(I )
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
safara ( sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Sapara,
10th century
(
)
axalcixis raioni
Akhaltsikhe region
34
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
axtalis monasteri
(III sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Akhtala
Monastery, 13th century
(III )
Fragment of ornamental
decoration, facade, Sapara,
10th century
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
safara ( sauk.)
somxeTis teritoria
Armenian territory
( )
axalcixis raioni
Akhaltsikhe region
35
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
mRvimevis monastris
RvTaebis eklesia
(III sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Mgvimevi Monastery,
Gvtaeba Church,
13th century
(III )
WiaTura
Chiatura
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
erTawmindis wm. stefanes eklesia (I-III
sauk.)
36
Fragment of ornamental
decoration, facade,
St. Stephen Church of
Ertatsminda, 11-13th enturies
. .
(I-III ..)
kaspis raioni
Kaspi region
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
lurji monasteri (II
sauk. dasasruli)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Blue
Monastery, end of 12th
century
- (
II )
Fragment of ornamental
decoration, facade,
Kumurdo Church, 964 A.D.
. (964 )
axalqalaqis raioni, s. kumurdo
Village Kumurdo, Akhalkalaki region
, .
STONE ENGRAVING
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
kumurdos taZari (964w.)
Tbilisi
Tbilisi
37
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
kacxis taZari (I sauk.)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Katskhi
Church, 11th century
(I )
STONE ENGRAVING
38
fasadis ornamentuli
Semkulobis fragmenti,
lurji monasteri (II
sauk. dasasruli)
Fragment of ornamental
decoration, facade, Blue
Monastery, end of 12th
century
- (
II )
STONE ENGRAVING
q. Tbilisi
Tbilisi
.
39
kedlis
ornamentuli
ferwera
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
kedlis mxatvrobis
fragmenti, zemokrixi,
mTavarangelozis eklesia, I sauk. mxatvroba
Fragment of wall-painting,
Zemokrikhi, Archangel
Church, 11th century
painting
,
I
kedlis mxatvrobis
fragmenti, atenis
sioni, sauk.
mxatvroba
kedlis mxatvrobis
fragmenti, zemokrixi,
mTavarangelozis eklesia, I sauk. mxatvroba
Fragment of wall-painting,
Zemokrikhi, Archangel
Church, 11th century
painting
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
Fragment of wall-painting,
Ateni Sioni, 10th century
painting
,
I
ambrolauris raioni,
s. zemokrixi
Village Zemokrikhi, Ambrolauri
region
,
.
43
kedlis mxatvrobis
fragmenti, axtalis
didi taZari, III sauk.
mxatvroba
Fragment of wall-painting,
Big Church of Akhtala,
13th century painting
, III
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
somxeTis teritoria
Armenian territory
kedlis mxatvrobis
fragmenti, axtalis
didi taZari, III sauk.
mxatvroba
Fragment of wall-painting,
Big Church of Akhtala,
13th century painting
, III
somxeTis teritoria
Armenian territory
44
kedlis mxatvrobis
fragmenti, ikvis taZari, III sauk. mxatvroba
Fragments of wall-painting,
Ikvi Church, 13th century
painting
,
III
kaspis raioni, s. rkoni
Village Rkoni, Kaspi region
, .
kedlis mxatvrobis
fragmenti, gelaTis
monasteri, wm. giorgis
eklesia (VI sauk.)
Gelati Monastery,
St. George Church, 16th
century painting
kedlis mxatvrobis
fragmenti, axtalis
didi taZari, III sauk.
mxatvroba
Fragment of wall-painting,
Big Church of Akhtala,
13th century painting
, III
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
s. gelaTi
Village Gelati
.
.
,
VI
somxeTis teritoria
Armenian territory
45
kedlis mxatvrobis
fragmenti, gelaTis
monasteri, wm. giorgis
eklesia (VI sauk.)
Fragment of wall-painting,
Gelati Monastery,
St. George Church, 16th
century
.
,
VI
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
s. gelaTi
Village Gelati
.
kedlis mxatvrobis
fragmenti, gelaTis
monasteri, wm. giorgis
eklesia (VI sauk.)
Fragment of wall-painting,
Gelati Monastery,
St. George Church, 16th
century
.
,
VI
s. gelaTi
Village Gelati
.
46
kedlis mxatvrobis
fragmenti, atenis sioni
( sauk. mxatvroba)
Fragment of wall-painting,
Ateni Sioni, 10th century
painting
,
Fragment of wall-painting,
Gelati Monastery,
St. George Church, 16th
century paintings
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
kedlis mxatvrobis
fragmenti, gelaTis
monasteri, wm. giorgis
eklesia (VI sauk.)
.
, VI
s. gelaTi
Village Gelati
.
47
kedlis mxatvrobis
fragmenti...
Fragment of wall-painting...
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
...
48
kedlis mxatvrobis
fragmenti, ikvis taZari, XIII sauk. mxatvroba
Fragment of wall-painting,
Ikvi Church, 13th century
painting
,
XIII
kaspis raioni
Kaspi region
kedlis mxatvrobis
fragmenti, gelaTis
monasteri, wm. giorgis
eklesia (XVI sauk.)
Fragment of wall-painting,
Gelati Monastery,
St. George Church, 16th
century painting
.
, VI
ORNAMENTAL WALL-PAINTING
kedlis mxatvrobis
fragmenti, gelaTis
monasteri, RvTismSoblis taZari (XIV sauk.
mxatvroba)
s. gelaTi
Village Gelati
.
Fragment of wall-painting,
Gelati Monastery, the
Virgin Church, 14th century painting
,
IV
s. gelaTi
Village Gelati
.
49
50
GEORGIAN MANUSCRIPTS
qarTuli xelnawerebi
xeze
kveTili
ornamenti
WOOD CARVING
buxris morTulobis
fragmenti (TrialeTidan), xeze kveTiloba,
I sauk.
Fragment of fire-place
(from Ttialeti) decoration,
wood carving, 19th century
,
(I
).
WOOD CARVING
dasavleT saqarTvelo
West Geogia
53
jaxunderis eklesiis
moxaratebuli karis
fragmenti (svaneTi, I
sauk. I meoTxedi)
Fragment of Jakhundera
Church carved door,
Svaneti, I quarter of 11th
century
.
(, I I
)
WOOD CARVING
saqarTvelos xelovnebis
muzeumi
Georgian State Museum of Fine Arts
54
jaxunderis eklesiis
moxaratebuli karis
fragmenti (svaneTi, I
sauk. I meoTxedi)
Fragment of Jakhundera
Church carved door,
Svaneti, I quarter of 11th
century
.
(, I I
)
WOOD CARVING
saqarTvelos xelovnebis
muzeumi
Georgian State Museum of Fine Arts
55
qarTuli
oqromWedloba
GOLDSMITH CRAFT
firfitis CarCo,
XI sauk., vercxli
mooqruli
Plate frame, 11th century,
gold plated silver
, XI
,
Semoqmedi
Shemokmedi
, XI
,
saRolaSeni
Sagolasheni
GOLDSMITH CRAFT
firfitis CarCo,
XI sauk., vercxli
mooqruli
59
firfitis CarCo,
XI sauk., vercxli
mooqruli
Plate frame, 11th century,
gold plated silver
, XI
,
GOLDSMITH CRAFT
gelaTi
Gelati
60
samwerobeli, vercxli
mooqruli, XI sauk.
Goldplated silver, 11th
century
,
XI
GOLDSMITH CRAFT
zarzma
Zarzma
61
GOLDSMITH CRAFT
Rebi
Gebi
nakifari
Nakipari
62
,
mRvimevi
Mgvimevi
GOLDSMITH CRAFT
63
RvTismSoblis
medalionis CarCos
fragmenti, vercxli
mooqruli, XII-XIII sauk.
Fragment of the Virgin
medallion setting, gold
plated silver, 12-13th centuries
()
,
,
XII-XIII ..
lagurka
Lagurka
RvTismSoblis xatis
CarCos fragmenti, vercxli
GOLDSMITH CRAFT
64
ioane naTlismcemlis
xatis dekori CarCos
qveda nawilebi,
vercxli mooqruli
Lower parts of John the
Baptists icon decor setting,
gold plated silver
,
GOLDSMITH CRAFT
breTi
Breti
65
sawinamZRvro jvari,
odnav mooqruli vercxli, gelaTi
Cross, gently gold plated
silver
,
GOLDSMITH CRAFT
xaragauli
Gelati
66
RvTismSoblis xatis
CarCos fragmenti, vercxli mooqruli,
Tbilisi, XV sauk.
Fragment of the Virgin
icon setting, gold plated
silver, 15th century
,
, XV
GOLDSMITH CRAFT
Tbilisi
Tbilisi
67
GOLDSMITH CRAFT
anCisxati, Tbilisi
Anchiskhati, Tbilisi
,
68
69
GEORGIAN MANUSCRIPTS
qarTuli xelnawerebi