Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
TÊt c¶ c¸c thiÕt bÞ cña thang m¸y ®îc trong giÕng buång thang (kho¶ng kh«ng
gian tõ trÇn cña tÇng cao nhÊt ®Õn møc s©u nhÊt cña tÇng 1), trong buång m¸y (trªn
sµn tÇng cao nhÊt ) vµ hè buång thang (díi møc sµn tÇng 1). Bè trÝ c¸ thiÕt bÞ cña mét
thang m¸y ®îc biÓu diÔn trªn h×nh 1.2.
C¸c thiÕt bÞ thang gåm cã : 1. §éng c¬ ®iÖn ; 2. Puli ; 3. C¸p treo; 4. Bé h¹n
chÕ tèc ®é ; 5.Buång thang ; 6. Thanh dÉn híng ;7. HÖ thèng ®èi träng ; 8. Trô cè
®Þnh ; 9. Puli dÉn híng ; 10. c¸p liªn ®éng ; 11. C¸p cÊp ®iÖn ; 12. §éng c¬ ®ãng
më cöa buång thang.
Trong buång m¸y l¾p ®Æt hÖ thèng têi n©ng h¹ buång thang (c¬ cÊu n©ng) 1
(trªn h×nh 1.2) t¹o ra lùc kÐo chuyÓn ®éng buång thang vµ ®èi träng.
C¬ cÊu n©ng gåm cã c¸c bé phËn sau : bé phËn kÐo c¸p (puli hoÆc tang quÊn
c¸p ), hép gi¶m tèc ®é, phanh h·m ®iÖn tõ vµ ®éng c¬ truyÒn ®éng. TÊt c¶ c¸c bé phËn
trªn ®îc l¾p ®Æt trªn tÊm ®Õ b»ng thÐp. Trong thang m¸y thêng dïng hai c¬ cÊu n©ng
(h×nh 1.3) :
C¬ cÊu n©ng kh«ng cã hép tèc ®é thêng ®îc sö dông trong c¸c thang m¸y tèc
®é cao.
+ Tñ ®iÖn : trong tñ ®iÖn l¾p r¸p cÇu dao tæng, cÇu ch× c¸c lo¹i, c«ng t¾c t¬ vµ
c¸c lo¹i r¬le trung gian.
Svth: Do·n Hoµng Mai 7 Líp: Trang bÞ ®iÖn-®iÖn tö K44
§å ¸n tèt nghiÖp Gvhd: ThÇy TrÇn V¨n Kh«i
Tim boi : nguyenvanbientbd47@gmail.com
+ Puli dÉn híng 2 (h×nh 1.2).
+ Bé phËn h¹n chÕ tèc ®é 4 (h×nh 1.2) lµm viÖc phèi hîp víi phanh bo¶ hiÓm
b»ng c¸p liªn ®éng 10 ®Ó h¹n chÕ tèc ®é di chuyÓn cña buång thang
+ HÖ thèng c¸p treo 3 (h×nh 1.2) lµ hÖ thèng c¸p hai nh¸nh mét ®Çu nèi víi
buång thang ®Çu cßn l¹i nèi víi ®èi träng 7 cïng víi puli dÉn híng .
+ Trong giÕng cña thang m¸y cßn l¾p ®Æt c¸c bé c¶m biÕn vÞ trÝ dïng ®Ó
chuyÓn ®æi tèc ®é ®éng c¬, dõng buång thang ë mçi tÇng vµ h¹n chÕ hµnh tr×nh n©ng
– h¹ cña thang m¸y.
S MAX
*n ≤ S d
Trong ®ã:
Smax - lùc c¨ng c¸p lín nhÊt trong qu¸ tr×nh lµm viÖc cña thang m¸y ;
Sd - t¶i träng ph¸ háng c¸p do nhµ chÕ t¹o x¸c ®Þnh vµ cho trong b¶ng c¸p
tiªu chuÈn tuú thuéc vµo lo¹i c¸p , ®êng kÝnh c¸p vµ giíi h¹n bÒn cña vËt liÖu
sîi thÐp bÖn c¸p
n - hÖ sè an toµn bÒn cña c¸p, lÊy kh«ng nhá h¬n gi¸ trÞ quy ®Þnh trong tiªu
chuÈn, tuú thuéc vµo tèc ®é, lo¹i thang m¸y vµ lo¹i c¬ cÊu n©ng.
- Phanh b¶o hiÓm kiÓu k×m (h×nh 1.4) dïng ®Ó h·m ªm.
- Phanh b¶o hiÓm kiÓu lÖch t©m dïng ®Ó h·m khÈn cÊp.
Phanh b¶o hiÓm l¾p ®Æt trªn nãc cña buång thang, hai gäng k×m 2 trît däc theo hai
thanh dÉn híng 1. N»m gi÷a hai c¸nh tay ®Çu cña gäng k×m cã nªm 5 g¾n chÆt vèi hÖ
thèng truyÒn lùc trùc vÝt vµ tang - b¸nh vÝt 4. HÖ truyÒn lùc b¸nh vÝt - trôc vÝt cã hai
d¹ng ren : bªn ph¶i lµ ren ph¶i, cßn phÇn bªn tr¸i lµ ren tr¸i. Khi tèc ®é cña buång
thang thÊp h¬n trÞ sè giíi h¹n tèi ®a cho phÐp, nªm 5 ë hai ®Çu cña trôc vÝt ë vÞ trÝ xa
nhÊt so víi tang - b¸nh vÝt 4, lµm cho hai gän k×m 2 trît b×nh thêng däc theo thanh
dÉn híng 1. Trong trêng hîp tèc ®é cña buång thang vît qu¸ giíi h¹n cho phÐp,
tang - b¸nh vÝt 4 sÏ quay theo chiÒu ®Ó kÐo dµi hai ®Çu nªm 5 vÒ phÝa m×nh , lµm cho
hai gäng k×m 2 Ðp chÆt vµo thanh dÉn híng, kÕt qu¶ sÏ h¹n chÕ ®îc tèc ®é di chuyÓn
cña buång thang vµ trong trêng hîp bÞ ®øt c¸p treo, sÏ gi÷ chÆt buång thang vµo hai
thanh dÉn híng.
- ChuyÓn ®æi tèc ®é ®éng c¬ truyÒn ®éng tõ tèc ®é cao sang tèc ®é thÊp khi
buång thang ®Õn gÇn tÇng cÇn dõng, ®Ó n©ng cao ®é dõng chÝnh x¸c cña buång thang.
HiÖn nay, trong s¬ ®å khèng chÕ thang m¸y vµ m¸y n©ng thêng dïng ba lo¹i
c¶m biÕn vÞ trÝ :
¦u ®iÓm : cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, thùc hiÖn ®ñ ba chøc n¨ng cña bé phËn c¶m
biÕn vÞ trÝ.
Nhîc ®iÓm :
- Tuæi thä lµm viÖc kh«ng cao, ®Æc biÖt lµ ®èi víi thang m¸y tèc ®é cao
a)CÊu t¹o cña c¶m biÕn ;b) S¬ ®å nguyªn tè cña bé c¶m biÕn.
§èi víi thang m¸y tèc ®é cao, nÕu dïng bé c¶m biÕn kiÓu c¬ khÝ, lµm gi¶m ®é
tin cËy trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Bëi vËy trong c¸c s¬ ®å khèng chÕ thang m¸y tèc ®é
cao thêng dïng c¸c bé c¶m biÕn kh«ng tiÕp ®iÓm: kiÓu c¶m øng, kiÓu ®iÖn dung vµ
kiÓu quang ®iÖn.
Nguyªn lý lµm viÖc cña c¶m biÕn kiÓu c¶m øng vÞ trÝ dùa trªn sù thay ®æi trÞ sè
®iÖn c¶m (L) cña cuén d©y cã m¹ch tõ khi m¹ch tõ kÝn vµ m¹ch tõ hë.
CÊu t¹o cña bé c¶m biÕn vÞ trÝ kiÓu c¶m øng (h×nh 1.6a) gåm m¹ch ®iÖn tõ 1,
cuén d©y 2. Khi m¹ch tõ hë, ®iÖn trë cña bé c¶m biÕn b»ng ®iÖn trë thuÇn cña cuén
d©y, cßn khi m¹ch tõ bÞ che kÝn b»ng thanh thÐp ch÷ U (3), ®iÖn trë c¶m biÕn sÏ t¨ng
®ét biÕn do thµnh phÇn ®iÖn c¶m (L) cña cuén d©y t¨ng.
S¬ ®å nguyªn lý cña bé c¶m biÕn kiÓu c¶m øng ®îc giíi thiÖu trªn h×nh 3.31a.
Bé c¶m biÕn cã thÓ ®Êu nèi trùc tiÕp víi r¬le trung gian RTr mét chiÒu hoÆc r¬le trung
gian xoay chiÒu. Khi m¹ch tõ hë, do ®iÖn trë cña c¶m biÕn rÊt nhá, r¬le trung gian
RTr t¸c ®éng, cßn khi m¹ch tõ kÝn, do ®iÖn trë cña c¶m biÕn rÊt lín r¬le trung gian
RTr kh«ng t¸c ®éng. §Ó n©ng cao ®é tin cËy lµm viÖc cña r¬le trung gian, ®Êu tô C
song song víi cuén d©y cña bé c¶m biÕn. TrÞ sè ®iÖn dung cña tô C ®îc lùa chän sao
S¬ ®å nguyªn lý cña bé c¶m biÕn kiÓu quang ®iÖn giíi thiÖu trªn h×nh 1.7b.
Nguyªn lý lµm viÖc cña bé c¶m biÕn kiÓu quang ®iÖn nh sau: khi buång thang
cha ®Õn ®óng tÇng, ¸nh s¸ng cha bÞ che khuÊt, transito quang TT th«ng, transito T1
kho¸ vµ transito T2 th«ng, r¬le trung gian RTr t¸c ®éng, cßn khi buång thang ®Õn
®óng tÇng, ¸nh s¸ng bÞ che khuÊt, TT kho¸, T1 th«ng, T2 kho¸, r¬le trung gian RTr
kh«ng t¸c ®éng.
Ch¬ng II: kh¶o s¸t ®Æc tÝnh cña thang m¸y vµ c¸c yªu
cÇu ®iÒu khiÓn
b. Kh¶o s¸t ®Æc ®iÓm cña thang
Phô t¶i thang m¸y thay ®æi trong mét ph¹m vi rÊt réng, nã phô thuéc vµo läng
hµnh kh¸ch ®i l¹i trong mét ngµy ®ªm vµ híng vËn chuyÓn hµnh kh¸ch. VÝ dô nh
Svth: Do·n Hoµng Mai 17 Líp: Trang bÞ ®iÖn-®iÖn tö K44
§å ¸n tèt nghiÖp Gvhd: ThÇy TrÇn V¨n Kh«i
Tim boi : nguyenvanbientbd47@gmail.com
thang m¸y l¾p ®Æt trong nhµ hµnh chÝnh, buæi s¸ng ®Çu giê lµm viÖc, hµnh kh¸ch ®i
nhiÒu nhÊt theo chiÒu n©ng, cßn buæi chiÒu cuèi giê lµm viÖc sÏ lµ lîng hµnh kh¸ch
nhiÒu nhÊt ®i theo chiÒu xuèng. Bëi vËy , khi thiÕt kÕ thang m¸y ph¶i tÝnh cho phô t¶i
“ xung ” cùc ®¹i.
§Ó thuËn tiÖn cho viÖc chän thang ngêi ta ph©n c¸c lo¹i nhµ theo môc ®Ých sö dông
thµnh c¸c nhãm c¬ b¶n sau:
- Nhµ hµnh chÝnh:
- Nhµ ë:
- Kh¸ch s¹n:
- BÖnh viÖn
Trong mçi nhãm l¹i cã thÓ ®îc chia nhá ®Ó cã thÓ chän thang m¸y cã tÝnh n¨ng
kü thuËt phï hîp h¬n.
VÝ dô nhãm nhµ hµnh chÝnh cã thÓ ph©n thµnh nhµ hµnh chÝnh thuÇn tóy(c¬ quan
bé,c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp…) vµ nhãm nhµ hµnh chÝnh cã kÕt hîp víi s¶n
xuÊt,nghiªn cøu khoa häc…
Dï c¸c toµ nhµ còng nh chñng lo¹i thang rÊt lµ ®a d¹ng ,song môc ®Ých viÖc chän
thang nh trªn ®· nªu ph¶i tho¶ m·n ®îc c¸c yªu cÇu vËn chuyÓn ®ñ sè hµnh kh¸ch
trong thêi gian nhÊt ®Þnh mµ kh«ng ph¶i chê l©u còng nh ph¶i ë trong cabin qu¸
l©u.Thùc tÕ lîng hµnh kh¸ch thay ®æi cÇn vËn chuyÓn l¹i thay ®æi kh«ng theo quy
luËt nhÊt ®Þnh,mµ thay ®æi theo nh÷ng giê kh¸c nhau trong ngµy tuú theo tÝnh chÊt
,®Æc ®iÓm , môc ®Ých sö dông cña toµ nhµ.§iÓm chung cña sù thay ®æi nµy cã nh÷ng
giê cÇn vËn chuyÓn nhiÒu hµnh kh¸ch ®îc gäi lµ giê cao ®iÓm.
TÊt nhiªn giê cao ®iÓm víi tõng lo¹i toµ nhµ còng kh¸c nhau.vÝ dô nh h×nh vÏ trªn
x¸c ®Þnh hµnh kh¸ch t¹i giê cao ®iÓm trong toµ nhµ th¬ng m¹i cã giê lµm viÖc b¾t ®Çu
tõ 9h s¸ng.
ViÖc ph©n tÝch dßng hµnh kh¸ch t¹i giê cao ®iÓm sÏ thÊy lµ mét bíc kh«ng thÓ bá
qua khi lùa chän thang m¸y song kh¶ n¨ng vËn chuyÓn hµnh kh¸ch nh nªu trªn cha
ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ chÊt lîng phôc vô cña thang ®îc thÓ hiÖn b»ng thêi gian hµnh kh¸ch
ph¶i chê ®îi ë bÕn chÝnh t¹i giê cao ®iÓm,nªn khi chän thang c¶ hai chØ tiªu vÒ kh¶
n¨ng vËn chuyÓn (hay cßn gäi lµ n¨ng suÊt vËn chuyÓn) vµ chÊt lîng phôc vô ph¶i ®îc
ph©n tÝch ®Çy ®ñ ®Ó t×m gi¶i ph¸p hîp lý.
Lu lîng hµnh kh¸ch ®i thang m¸y trong thêi ®iÓm cao nhÊt ®îc tÝnh trong thêi
gian 5 phót, ®îc tÝnh theo biÓu thøc sau:
A( N − a)i
Q5 = trong ®ã:
N *100
A-tæng sè ngêi lµm viÖc trong ng«i nhµ
N - sè tÇng cña ng«i nhµ
a - sè tÇng mµ ngêi lµm viÖc kh«ng sö dông thang m¸y (thêng lÊy a = 2)
i
- chØ sè cêng ®é v©n chuyÓn hµnh kh¸ch , ®Æc trng cho sè lîng kh¸ch (biÓu
100
diÔn díi d¹ng %) khi ®i lªn hoÆc xuèng trong thêi gian 5’ .
Theo biÓu thøc (2.1) ta thÊy r»ng n¨ng suÊt cña thang m¸y tû lÖ thuËn víi träng t¶i
cña buång thang E vµ tû lÖ nghÞch víi ∑t n ,®Æc biÖt lµ ®èi víi thang m¸y cã träng t¶i
lín.
Cßn hÖ sè lÊp ®Çy γ phô thuéc chñ yÕu vµo cêng ®é vËn chuyÓn hµnh kh¸ch thêng
lÊy b»ng :
γ = ( 0,6 ÷ 0,8)
- Chän s¬ bé c«ng suÊt ®éng c¬ dùa trªn c«ng suÊt c¶n tÜnh.
- X©y dùng biÓu ®å phô t¶i toµn phÇn cã tÝnh ®Õn phô t¶i trong c¸c chÕ ®é qu¸
®é.
- KiÓm tra c«ng suÊt ®éng c¬ ®· chän theo ®iÒu kiÖn ph¸t nhiÖt (theo ph¬ng
ph¸p dßng ®iÖn ®¼ng trÞ hoÆc m«men ®¼ng trÞ).
C«ng suÊt c¶n tÜnh cña ®éng c¬ khi n©ng t¶i kh«ng dïng ®èi träng ®îc tÝnh
theo biÓu thøc sau :
(G + G ).v.g * bt −3
[ kW ] (2.2)
Pc = η 10
Trong ®ã : G - khèi lîng cña hµng ho¸, kg;
2
g - gia tèc träng trêng, m/ s
Khi cã ®èi träng, c«ng suÊt c¶n tÜnh khi n©ng t¶i cña ®éng c¬ ®îc tÝnh theo
biÓu thøc :
P cn
= (G + G bt
) η1 − G bt
.η . v. k . g .10
−3
[ kW ] (2.3)
vµ khi h¹ t¶i :
P ch
= (G + G )η bt
+ G dt
.
1
η
. v . k . g .10
−3
[ kW ] (2.4)
Trong ®ã : P cn - c«ng suÊt c¶n tÜnh cña ®éng c¬ khi n©ng cã dïng ®èi träng,
kW ;
P ch - c«ng suÊt c¶n tÜnh cña ®éng c¬ khi h¹ cã dïng ®èi träng, kW ;
Khi tÝnh chän khèi lîng cña ®èi träng G, lµm sao cho khèi lîng cña nã c©n
b»ng ®îc víi khèi lîng cña buång thang G vµ mét phÇn khèi lîng cña hµng ho¸ G.
Khèi lîng cña ®èi träng ®îc tÝnh theo biÓu thøc sau :
G =Gdt bt
+α G [ kg ] (2.5)
Trong ®ã : α - hÖ sè c©n b»ng, trÞ sè cña nã thêng lÊy b»ng α = 0.3 ÷ 0.6.
PhÇn lín c¸c thang m¸y chë kh¸ch chØ vËn hµnh ®Çy t¶i trong nh÷ng giê cao
®iÓm, thêi gian cßn l¹i lu«n lµm viÖc non t¶i nªn nªn thêng lÊy b»ng : α = 0.34 ÷ 0.5
§èi víi thang m¸y chë hµng khi n©ng thêng lµm viÖc ®Çy t¶i, cßn khi h¹ thêng
kh«ng t¶i (G = 0) nªn chän α = 0,5.
Dùa trªn hai biÓu thøc (2.2) vµ (2.3) cã thÓ x©y dùng biÓu ®å phô t¶i (®¬n gi¶n
ho¸) cña ®éng c¬ truyÒn ®éng vµ chän s¬ bé c«ng suÊt ®éng c¬ trong c¸c së tay tra
cøu.
§Ó x©y dùng biÓu ®å phô t¶i toµn phÇn (biÓu ®å phô t¶i chÝnh x¸c) cÇn ph¶i
tÝnh ®Õn thêi gian t¨ng tèc, thêi gian h·m cña hÖ truyÒn ®éng, thêi gian ®ãng, më cöa
buång thang vµ cöa tÇng, sè lÇn dõng cña buång thang, thêi gian ra, vµo buång thang
cña hµnh kh¸ch trong thêi gian cao ®iÓm. Thêi gian ra vµo cña hµnh kh¸ch thêng lÊy
b»ng 1s cho mét hµnh kh¸ch. Sè lÇn dõng cña buång thang (tÝnh theo x¾c suÊt) md ®-
îc tÝnh chän dùa trªn c¸c ®êng cong trªn h×nh 3.26.
MÆt kh¸c khi tiÕn hµnh x©y dùng biÓu ®å phô t¶i toµn phÇn còng cÇn ph¶i tÝnh
®Õn mét sè yÕu tè kh¸c phô thuéc vµo chÕ ®é vËn hµnh vµ ®iÒu kiÖn khai thÊc thang
m¸y nh : thêi gian chë kh¸ch, thêi giant hang m¸y lµm viÖc víi tèc ®é thÊp khi ®Õn
tÇng gÇn dõng, v.v …
Khi tÝnh chän chÝnh x¸c c«ng suÊt ®éng cã truyÒn ®éng thang m¸y cÇn ph©n
biÖt haichÕ ®é cña t¶i träng : t¶i träng ®ång ®Òu (hÇu nh kh«ng ®æi) vµ t¶I träng biÕn
®æi.
1)TÝnh lùc kÐo cña c¸p ®Æt lªn vµnh b¸nh ngoµi cña puli kÐo c¸p trong c¬ cÊu
n©ng, khi buång thang chÊt ®Çy t¶i ®øng ë tÇng 1 vµ c¸c lÇn dõng theo dù kiÕn.
F = (G + G − G − k ∆ G ) g
bt dt 1 1
[N] (2.6)
∆G 1 - ®é thay ®æi cña t¶i träng sau mçi lÇn dõng, kg thêng lÊy b»ng
G
∆G = ; trong ®ã k - sè lÇn dõng buån thang (theo dù kiÕn) ®îc x¸c ®Þnh trªn
k
1 d
d
Víi F > 0
F .R [N]
M =
iη
F .R η [N]
M =
i Víi F < 0
3)TÝnh tæng thêi gian hµnh tr×nh n©ng vµ h¹ cña buång thang bao gåm : Thêi gian
buång thang di chuyÓn víi tèc ®é æn ®Þnh, thêi gian t¨ng tèc, thêi gian h·m vµ thêi
gian phô kh¸c (thêi gian ®ãng, më cöa, thêi gian ra, vµo buång thang cña hanh
kh¸ch).
4)Dùa trªn kÕt qu¶ cña c¸c bíc tÝnh to¸n trªn, tÝnh m«men ®¼ng trÞ vµ tÝnh c«ng
suÊt cña ®éng c¬ b¶o ®¶m tháa m·n ®iÒu kiÖn M ≥M dtr
5)X©y dùng biÓu ®å phô t¶i toµn phÇn cña hÖ truyÒn ®éng cã tÝnh ®Õn qu¸ tr×nh
qu¸ ®é, tiÕn hµnh kiÓm nghiÖm ®éng c¬ theo dßng ®iÖn ®¼ng trÞ.
Hinh 3
§å thÞ biÓu diÔn
sù phô thuéc
cña qu·ng ®-
êng S, tèc ®é v ,
gia tèc a vµ ®é
giËt ρ theo thêi
gian
Mét
trong nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi hÖ thèng truyÒn ®éng thang m¸y lµ ph¶i ®¶m b¶o
: qu·ng ®êng ®i cña thang m¸y S, tèc ®é v, gia tèc a, vµ ®é giËt theo hµm thêi gian t.
Tõ biÓu thøc (3.20) ta rót ra nhËn xÐt r»ng : trÞ sè tèc ®é di chuyÓn buång thang
quyÕt ®Þnh n¨ng suÊt cña thang m¸y, trÞ sè tèc ®é di chuyÓn ®Æc biÖt cã ý nghÜa quan
träng ®èi víi thang m¸y trong c¸c nhµ cao tÇng. Nh÷ng thang m¸y tèc ®é cao (v > 3,5
m/s) phï hîp víi chiÒu cao n©ng lín, sè lÇn dõng (m ) d Ýt. Trong trêng hîp nµy thêi
gian khi t¨ng tèc vµ gi¶m tèc rÊt nhá so víi thêi gian di chuyÓn cña buång thang víi
tèc ®é cao, trÞ sè tèc ®é trung b×nh cña thang m¸y gÇn ®¹t b»ng tèc ®é ®Þnh møc cña
thang m¸y.
MÆt kh¸c, cÇn ph¶i nhí r»ng, trÞ sè tèc ®é di chuyÓn cña buång thang tû lÖ
thuËn víi gi¸ thµnh cña thang m¸y. NÕu t¨ng tèc ®é cña thang m¸y tõ v = 0,75 m/s lªn
v = 3,5 m/s, gi¸ thµnh cña thang m¸y t¨ng lªn (4 ÷ 5) lÇn. Bëi vËy tuú thuéc vµo ®é
cao c¶u nhµ mµ thang m¸y phôc vô ®Ó chän trÞ sè di chuyÓn cña thang m¸y phï hîp
víi tèc ®é tèi u, ®¸p øng ®Çy ®ñ c¸c chØ tiªu kinh tÕ vµ kü thuËt.
TrÞ sè tèc ®é di chuyÓn trung b×nh cña thang m¸y cã thÓ t¨ng b»ng c¸ch gi¶m
thêi gian t¨ng tèc vµ gi¶m tèc cña hÖ truyÒn ®éng thang m¸y, cã ý nghÜa lµ t¨ng gia
tèc. Nhng khi buång thang di chuyÓn víi gia tèc qu¸ lín sÏ g©y ra c¶m gi¸c khã chÞu
cho hµnh kh¸ch (chãng mÆt, cã c¶m gi¸c sî h·i vµ nghÑt thë v.v…). Bëi vËy, trÞ sè gia
2
tèc ®îc chän tèi u lµ a ≤ 2 m/ s .
Mét ®¹i lîng kh¸c quyÕt ®Þnh sù di chuyÓn ªm cña buång thang lµ tèc ®é t¨ng
cña gia tèc khi më m¸y vµ tèc ®é gi¶m cña gia tèc khi h·m m¸y. Nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ
2 3
2
2m/ s , trÞ sè ®é giËt cña tèc ®é tèi u lµ ρ 3
< 20m/ s .
BiÓu ®å tèi u (h×nh 3.33) sÏ ®¹t ®îc nÕu dïng hÖ truyÒn ®éng mét chiÒu hoÆc
dïng hÖ biÕn tÇn - ®éng c¬ xoay chiÒu. NÕu dïng hÖ truyÒn ®éng xoay chiÒu víi
®éng c¬ kh«ng ®ång bé r«to lång sãc hai cÊp ®é, biÓu ®å lµm viÖc ®¹t gÇn víi biÓu ®å
tèi u nh h×nh 3.33.
§èi víi thang m¸y tèc ®é chem., biÓu ®å lµm viÖc cã 3 giai ®o¹n : thêi gian t¨ng tèc
(më m¸y), di chuyÓn víi tèc ®é æn ®Þnh vµ h·m dõng.
g. Dõng chÝnh x¸c buång thang
Buång thang cña thang m¸y cÇn ph¶i dõng chÝnh x¸c so víi mÆt bµng cña sµn
tÇng cÇn ®Õn sau khi h·m dõng.
NÕu buång thang dõng kh«ng chÝnh x¸c sÏ g©y ra c¸c hiÖn tîng bÊt lîi sau :
- §èi víi thang m¸y chë kh¸ch, lµm cho hµnh kh¸ch ra vµo buång thang khã
kh¨n h¬n, t¨ng thßi gian ra, vµo dÉn ®Õn gi¶m n¨ng suÊt cña thang m¸y.
- §èi víi thang m¸y chë hµng g©y khã kh¨n trong viÖc bèc vµ xÕp dì hµng
hãa. Trong mét sè trêng hîp kh«ng thùc hiÖn ®îc viÖc bèc xÕp, dì hµng ho¸.
§Ó kh¾c phôc hËu qu¶ ®ã, cã thÓ Ên nhÊp c¸c nót bÊm ®Õn tÇng (§T) l¾p trong
buång thang ®Ó ®¹t ®é chÝnh x¸c denµg buång thang theo yªu cÇu, nhng nã sÏ dÉn ®Õn
c¸c vÊn ®Ò kh«ng cã lîi sau :
- G©y tæn thÊt n¨ng lîng trong hÖ truyÒn ®éng, nÕu dïng ®éng c¬ kh«ng ®ång
bé r«to lång sãc truyÒn ®éng thang m¸y sÏ dÉn ®Õn g©y ra sù ph¸t nãng cña ®«ng c¬
qu¸ giíi h¹n cho phÐp.
- T¨ng thêi gian tõ lóc phanh h·m t¸c ®éng cho ®Õn khi buång thang dõng
h¼n.
3.34).
h×nh 3.34 a) S¬ ®å x¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c khi dõng buång thang ; b) Sù phô
thuéc cña ®é dõng chÝnh x¸c ∆ S cña buång thang vµo trÞ sè tèc ®é vµ gia tèc
2 2 2
§êng 1 − a MAX
= 1 m / s ; ®êng 2 − a MAX
= 2 m / s ; ®êng 3 − a MAX
= 3 m/s
∆S lµ mét nöa hiÖu sè cña hai qu·ng ®êng cu¶ buång thang trît ®I ®îc tõ khi
phanh h·m ®iÖn tõ t¸c ®éng ®Õn khi buång thang dõng h¼n khi cã t¶i vµ kh«ng cã t¶i
theo cïng mét híng di chuyÓn cña buång thang. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn ®é dõng
chÝnh x¸c cña buång thang gåm : m«men do c¬ cÊu phanh h·m ®iÖn tõ sinh ra,
m«men qu¸n tÝnh cña buång thang vµ t¶i träng, trÞ sè tèc ®é di chuyÓn buång thang
khi b¾t ®Çu h·m dõng vµ mét sè yÕu tè phô kh¸c.
Qu¸ tr×nh h·m dõng buång thang x¶y ra nh sau : Khi buång thang ®i gÇn ®Õn
sµnm tÇng cÇn dõng, sÏ t¸c ®éng vµo c¶m biÕn vÞ trÝ (c«ng t¾c chuyÓn ®æi tÇng) ra lÖn
dõng buång thang. C¸c thiÕt bÞ chÊp hµnh trong s¬ ®å ®iÒu khiÓn thang m¸y (r¬le,
c«ng t¾c t¬) cã thêi gian t¸c ®éng lµ ∆ t (qu¸n tÝnh ®iÖn tõ cña phÇn tö chÊp hµnh),
trong qu·ng thêi gian ®ã, buång thang ®i ®îc qu·ng ®êng S’ cho ®Õn khi phanh h·m
®iÖn tõ t¸c ®éng lµ :
Trong ®ã : v 0 - trÞ sè ®é di chuyÓn c¶u buång thang khi b¾t ®Çu h·m, m/s.
Sau khi phanh h·m ®iÖn tõ t¸c ®éng (m¸ phanh cña phanh h·m ®iÖn tõ Ðp chÆt
vµo trôc ®éng c¬ truyÒn ®éng) lµ qu¸ tr×nh h·m dõng buång thang. Trong thêi gian nµt
Trong ®ã : m – lµ khèi lîng tÊt c¶ c¸c kh©u chuyÓn ®éng cña thang m¸y, kg ;
DÊu (+) hoÆc dÊu (-) trong biÓu thøc (3.29) tuú thuéc vµo chÕ ®é lµm viÖc
buång thang : Khi h·m (+), khi chuyÓn ®éng (-).
D
Jω
2
2 0
[m] (2.9)
S '' = ( )
2i M ± M ph c
Trong ®ã : J - m«men qu¸n tÝnh quy ®æi vÒ trôc ®éng c¬ truyÒn ®éng, kgm2 ;
Mph, Mc -m«men do c¬ cÊu phanh h·m ®iÖn tõ sinh ra vµ m«
men c¶n tÜnh do t¶i träng g©y ra , N.m ;
ω 0 - tèc ®é gãc cña ®éng c¬ khi b¾t ®Çu h·m dõng, rad/s ;
D - ®êng kÝnh cña puli kÐo c¸p , m;
i - tû sè truyÒn.
Qu·ng ®êng buång thang ®i ®îc tõ khi c¶m biÕn vÞ trÝ ra lÖnh dõng ®Õn khi buång
thang dõng t¹i sµn tÇng dõng b»ng :
D
Jω
2
[ m] ( 2.10)
0
' " 2
S = S + S = v ∆t + 2i ( M ph ±
0
M C
)
Bé c¶m biÕn vÞ trÝ ®îc ®Æt c¸ch sµn tÇng ë mét kho¶ng c¸ch nµo ®ã ®Ó hiÖu sè cña
hai qu·ng ®êng cña buång thang ®i ®îc ®Çy t¶i vµ khi kh«ng t¶i chia ®«i thµnh hai
phÇn b»ng nhau so víi møc cña sµn tÇng . Sai sè lín nhÊt ( ®é dõng kh«ng chÝnh x¸c
lín nhÊt ) ®îc tÝnh theo biÓu thøc sau :
S − S [ m] ( 2.11)
∆ S MAX
= 2
2
1
m¸y, ®é kh«ng chÝnh x¸c khi dõng buång thang cho phÐp lµ: ∆ S MAX
≤ 20 mm
Nguån dù phßng
HÖ thèng r¬le
Ph¬ng ph¸p nµy m« t¶ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi tr¹ng th¸i díi h×nh thøc b¶ng.
- C¸c cét cña b¶ng ghi c¸c biÕn vµo vµ c¸c biÕn ra.C¸c tÝn hiÖu vµo lµ c¸c tÝn
hiÖu ®iÒu khiÓn( α , β , γ …) cã thÓ lµ tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cña ngêi vËn hµnh ,cña
thiÕt bÞ ch¬ng tr×nh hoÆc c¸c tÝn hiÖu ph¸t ra tõ c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ.
- C¸c tÝn hiÖu ra (Y1,Y2…) lµ tÝn hiÖu kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn vµ ghi ë
cét ®Çu ra
- C¸c hµng cña b¶ng ghi c¸c tr¹ng th¸i trong cña m¹ch (S1,S2,S3…). Sè hµng cña
b¶ng chØ râ sè tr¹ng th¸i cña hÖ.
- C¸c « giao nhau cña cét biÕn vµo vµ c¸c hµng tr¹ng th¸i sÏ ghi tr¹ng th¸i cña
m¹ch.NÕu tr¹ng th¸i m¹ch kh«ng trïng víi tªn hµng th× ®ã lµ tr¹ng th¸i kh«ng
æn ®Þnh.
- ë b¶ng trªn h×nh 2 , α , β , γ lµ c¸c tÝn hiÖu vµo Y1, Y2 lµ c¸c tÝn hiÖu ra .HÖ cã 3
tr¹ng th¸i :S1 ( lµm viÖc ë tèc ®ä thÊp) ,S2 (®¶o chiÒu quay), S3(dõng m¸y).
Mçi tr¹ng th¸i cña m¹ch cã thÓ diÔn ®¹t b»ng ng«n ng÷ vµ kÌm theo mét con sã ®Ó
gäi tªn tr¹ng th¸i ®ã.VÝ dô ta xÐt tr¹ng th¸i S1 lóc nµy m¸y ho¹t ®éng ë tèc ®é thÊp
.NÕu lóc nµy cho biÕn α t¸c ®éng th× m¸y vÉn lµm viÖc ë chÕ ®é thÊp (tr¹ng th¸i S1 lµ
tr¹ng th¸i æn ®Þnh), nÕu cho biÕn β t¸c ®éng th× m¸y sÏ chuyÓn sang tr¹ng th¸i S2, nh-
ng tr¹ng th¸i S2 ghi ë hµng S1 lµ tr¹ng th¸i kh«ng æn ®Þnh -tr¹ng th¸i trung gian
,m¹ch ®ang chuÈn bÞ chuyÓn sang tr¹ng th¸i æn ®Þnh kh¸c ,nÕu cho biÕn γ t¸c ®éng
th× m¹ch sÏ chuyÓn tõ tr¹ng th¸i S1 sang tr¹ng th¸i S3(tr¹ng th¸i S3 kh«ng æn ®Þnh).
C¸c biÕn ®Çu ra Y1, Y2 lóc nµy ®Òu b»ng 0. T¬ng tù nh vËy ta sÏ lý gi¶i c¸c tr¹ng th¸i
kÕt qu¶ ë hµng 2, hµng 3.
Khi b¶ng tr¹ng th¸i chuyÓn chØ cã mét tÝn hiÖu th× cã thÓ kh«ng dïng cét tÝn hiÖu
ra, c¸c gi¸ trÞ tÝn hiÖu ra ®îc ghi lu«n vµo c¸c « tr¹ng th¸i chuyÓn (h×nh 3)
Th¸i α β γ Y1 Y2
S1
S2
S3
H×nh 1
S1(tèc ®é thÊp) S1 S2 S3 0 0
S3(ngng m¸y) S3 0 0
H×nh 2
• C¸ch 1 . Tríc hÕt dùa vµo c¸c d÷ liÖu bµi to¸n, c¸c hiÓu biÕt vÒ qu¸ tr×nh
c«ng nghÖ ,tõ ®ã ghi c¸c tr¹ng th¸i hiÓn nhiªn cã. TiÕp theo c¸c tr¹ng
th¸i chuyÓn râ rµng (c¸c tr¹ng th¸i nµy cã so ghi tr¹ng th¸i kh¸c víi c¸c
thø tù c¸c hµng c¸c tr¹ng th¸i xuÊt ph¸t ), nÕu tr¹ng th¸i nµo kh«ng ch¾c
ch¾n th× ®Ó trèng, sÏ bæ sung sau.
• C¸ch 2. Ph©n tÝch xem xÐt tõng « ®Ó ®iÒn tr¹ng th¸i .ViÖc lµm nµy lµ
logic, chÆt chÏ vµ râ rµng , tuy nhiªn nhiÒu khi ph©n tÝch kh«ng thÓ qu¸
chi ly ®Ó dÉn ®Õn kh¶ n¨ng ph©n biÖt gi÷a c¸c « cã tr¹ng th¸i gÇn nh
nhau, do vËy rÊt khã ®iÒn ®Çy ®ñ c¸c «.
BiÕn (V) α β γ
Tr¹ng
th¸i (S)
H×nh 3
a) Thµnh lËp b¶ng chuyÓn tr¹ng th¸i.Thùc chÊt ®©y lµ viÖc diÔn ®¹t c¸c yªu kü
thuËt thµnh ký hiÖu kiÓu b¶ng
Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p ®Ó tèi gi¶n b¶ng tr¹ng th¸i nhng ta dïng ph¬ng ph¸p tæng
hîp b¶ng tr¹ng th¸i rót gän b»ng b¶ng cac-no .
III. X©y dùng c¸c khèi chøc n¨ng chÝnh cña thang
Tõ ph¬ng ph¸p tæng hîp b¶ng tr¹ng th¸i ta sÏ ®a ra c¸c ®Æc tÝnh cña thang m¸y vµ
tõ ®ã tæng hîp ®îc tr¹ng th¸i ®Çu ra .Tõ c¸c ph¬ng tr×nh tr¹ng th¸i lËp ®ù¬c víi ®Çu
vµo ta sÏ viÕt ch¬ng tr×nh lad cho thang.C¸c khèi chøc n¨ng chÝnh cña thang gåm cã:
• X¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu phôc vô vµ lu gi÷ c¸c yªu cÇu ®ã
• Bµi to¸n x¸c ®Þnh vÞ trÝ hiÖn t¹i cña buång thang
• Bµi to¸n x¸c ®Þnh hµnh tr×nh hiÖn t¹i cña thang(®ang n©ng hay ®ang h¹)
• N©ng-h¹ buång thang
• §iÒu khiÓn dõng buång thang
• Bµi to¸n ®ãng- më cöa buång thang
• §iÒu khiÓn Qu¹t vµ ®Ìn trong thang
• Sù cè (háng hãc thiÕt bÞ truyÒn ®éng,c¸c thiÕt bÞ c¬ khÝ; c¸c c¶m biÕn(qu¸ hµnh
tr×nh, qu¸ träng t¶i, sai hµnh tr×nh); sù cè nguån,...)
§iÒu khiÓn thang m¸y chë ngêi (9 tÇng) ta sÏ ký hiÖu ®Ó tæ hîp vµ ®a ra ph¬ng tr×nh
tr¹ng th¸i cho ®¬n gi¶n.
- Trong buång thang cã 9 nót ®Õn c¸c tÇng ( §T ) ®Ó lùa chän c¸c tÇng cÇn di
chuyÓn tíi lÇn lît lµ (DT1,DT2,DT3,DT4,DT5,DT6,DT7,DT8,DT9) vµ 2 nót
®ãng më cöa cìng bøc lµ (§C, MC) .
- Ngoµi buång thang trªn mçi tÇng cßn cã c¸c nót gäi tÇng 9 tÇng sÏ cã 16 nót
gäi tÇng ( GT ).Ta sÏ ký hiÖu GTL(lµ nót gäi tÇng lªn ), GTX (lµ gäi tÇng
xuèng). C¸c nót gäi tÇng lÇn lît lµ :GTL1 (Gäi tÇng ®i lªn ë tÇng 1),
GTL2,GTL3,GTL4,GTL5,GTL6,GTL7,GTL8 vµ c¸c nót gäi tÇng xuèng GTX9
1. X¸c ®Þnh c¸c yªu cÇu phôc vô vµ lu gi÷ c¸c yªu cÇu ®ã
C¸c yªu cÇu cña hµnh kh¸ch ph¶i ®îc xö lý khi thang m¸y ®ang ho¹t ®éng t¹i
bÊt kú thêi ®iÓm nµo. Bµi to¸n ®Æt ra lµ ph¶i lu ®îc tr¹ng th¸i yªu cÇu cña c¸c nót gäi
tÇng trong buång thang còng nh nót ®Õn tÇng ë t¹i c¸c tÇng. Lu tÊt c¶ c¸c lÖnh n»m
ngoµi kh«ng cho phÐp di chuyÓn ®Õn so víi lÖnh u tiªn nhÊt, ®ång thêi lu tÊt c¶ c¸c
lÖnh kh«ng cïng hµnh tr×nh chÝnh (®îc x¸c ®Þnh lµ nhê biÕn trung gian ®ang n©ng
hoÆc ®ang h¹), sau khi thùc hiÖn xong c¸c lÖnh chÝnh, thang m¸y sÏ quay trë l¹i thùc
thi c¸c lÖnh ®· ®îc lu.
2. bµi to¸n x¸c ®Þnh vÞ trÝ hiÖn t¹i cña buång thang.
VÞ trÝ hiÖn t¹i cña buång thang lµ ®iÒu kiÖn ®Çu vµo ®Ó x¸c ®Þnh ®îc r¬le tÇng.
3. Bµi to¸n x¸c ®Þnh hµnh tr×nh hiÖn t¹i cña buång thang(®ang n©ng hay
®ang h¹).
Bµi to¸n sÏ lµ mét bíc trung gian ®Ó chóng ta xö lý lÖnh u tiªn theo hµnh tr×nh.
NÕu tÝn hiÖu ®ang n©ng ®îc set th× tÊt c¶ c¸c lÖnh gäi theo chiÒu lªn sÏ ®îc u tiªn xö
lý ®Õn khi hÕt mét hµnh tr×nh lªn vµ ngîc l¹i.
B¶ng tr¹ng th¸i cho bµi to¸n ®iÒu khiÓn dõng thang:
ChänT CTT Dõng
1 1 1
Tõ b¶ng tr¹ng th¸i ta suy ra ph¬ng tr×nh logic cho dõng buång thang:
RLT
C§T
CGTL
C§T: cã ngêi gäi trong
CGTX Ph¬ng tr×nh logic buång thang.
CGT x: cã ngêi gäi tÇng
lªn hoÆc xuèng
CTT x_1 CTT x_1,CTT x_3 : biÕn
trung gian x¸c ®Þnh buång
CTT x_3 thang ®ang ë trªn cña tÇng
cÇn dõng hay ë díi.
§N §N,§H : biÕn trung gian
x¸c ®Þnh thang ®ang n©ng
§H hay ®ang h¹ ®Ó u tiªn xö
lý theo hµnh tr×nh
LÖnh = VÞ trÝ
Më cöa
Dõng ®îi
më 5 s
§ãng cöa
Ch¹m c¶m No
biÕn ®éng
Xo¸ lÖnh
§Ó ®iÒu khiÓn ®ãng më cöa ta cã c¸c tæ hîp biÕn ®Çu vµo gåm cã:
- ®ãng cìng bøc(DCB)
- Më cìng bøc(MCB)
- C¶m biÕn vËt c¶n khi ®ãng cöa(CBVC)
- Cã yªu cÇu cña tÇng ( yªu cÇu gäi tÇng vµ yªu cÇu ®Õn tÇng)(YCT)
- Thêi gian ®Æt ®Ó ®ãng më cöa.(T)
- C¶m biÕn hµnh tr×nh ®· më hÕt cöa(CBMC)
- C¶m biÕn hµnh tr×nh ®· ®ãng hÕt cöa(CBDC)
XÐt trêng hîp më cöa ta thÊy r»ng ®Ó tæ hîp biÕn ®Çu vµo cho ®Çu ra më cöa ta
thÊy:
Sau khi tæ hîp ta ®îc ph¬ng tr×nh logic cho tr¹ng th¸i ®ãng cöa(DC) lµ:
(
DC = CBDC * CBT * CBVC * DCB * T + DCB * T + DCB * T )
⇒ DC = CBDC * CBT * CBVC * ( DCB * T + T )
⇒ DC = CBDC * CBT * CBVC * ( DCB + T )
*víi trêng hîp tæ hîp cho më cöa th× c¸c biÕn tæ hîp ®Çu vµo t¬ng tù víi trêng hîp
®ãng cöa tuy nhiªn thªm biÕn yªu cÇu tÇng:
- c¸c biÕn ®Çu vµo cña trêng hîp më cöa bao gåm
- Më cìng bøc(MCB)
- Thêi gian ®Ó cho phÐp më cöa(T)
- C¶m biÕn tÇng(c¶m biÕn cho phÐp dõng chÝnh x¸c t¹i tÇng)(CBT).
- C¶m biÕn hµnh tr×nh më hÕt cöa(CBMC).
- Yªu cÇu cña tÇng(YCT)
- C¶m biÕn vËt c¶n(CBVC)
- trong c¸c biÕn ë trªn ta thÊy c¸c biÕn c¶m biÕn tÇng lu«n = 1 ,c¶m biÕn më hÕt
cöa còng lu«n b»ng 0 v× nÕu c¶m biÕn më hÕt cöa =1 th× kh«ng cÇn më cöa,vµ c¶m
biÕn vËt c¶n lu«n = 1 th× cöa míi ®îc më ra bëi nÕu c¶m biÕn vËt c¶n kh«ng cã th×
cöa sÏ ®ãng .cßn l¹i 3 biÕn kia thay ®æi ta sÏ tæ hîp tr¹ng th¸i ®Çu vµo cho ®Çu ra më
cöa.Díi ®©y lµ b¶ng tr¹ng th¸i tæ hîp:
MCB T YCT CBT CBMC CBVC MC
0 1 0 1 0 1 1
0 0 0 1 0 1 0
1 0 0 1 0 1 1
1 1 0 1 0 1 1
0 1 1 1 0 1 1
IV. PLC
ThiÕt bÞ ®iÒu khiÓn logic kh¶ tr×nh (Programmable Logic Control), viÕt t¾t thµnh
PLC, lµ lo¹i thiÕt bÞ cho phÐp thùc hiÖn linh ho¹t c¸c thuËt to¸n ®iÒu khiÓn sè th«ng
qua mét ng«n ng÷ lËp tr×nh, thay cho viÖc ph¶i thÓ hiÖn thuËt to¸n ®ã b»ng m¹ch sè.
Bé ®iÒu khiÓn logic kh¶ tr×nh lµ ý tëng cña mét nhãm kü s h·ng General Motors vµo
n¨m 1968 vµ hä ®· ®Ò ra c¸c chØ tiªu kü thuËt nh»m ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ®iÒu
khiÓn trong c«ng nghiÖp:
• DÔ lËp tr×nh vµ dÔ thay ®æi ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn, sö dông thÝch hîp
trong nhµ m¸y.
• CÊu tróc d¹ng module ®Ó dÔ dµng b¶o tr× vµ söa ch÷a.
• Tin cËy h¬n trong m«i trêng s¶n xuÊt cña nhµ m¸y c«ng nghiÖp.
• Dïng linh kiÖn b¸n dÉn nªn cã kÝch thíc nhá gän h¬n m¹ch role chøc
n¨ng t¬ng ®¬ng.
• Gi¸ thµnh cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao.
§Æc trng cña kü thuËt PLC lµ viÖc sö dông vi m¹ch ®Ó xö lý th«ng tin. C¸c ghÐp nèi
logic cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh ®iÒu khiÓn ®îc xö lý b»ng phÇn mÒm do ngêi sö dông
lËp nªn vµ cµi ®Æt vµo. ChÝnh do ®Æc tÝnh nµy mµ ngêi sö dông cã thÓ gi¶i quyÕt nhiÒu
bµi to¸n vÒ tù ®éng hãa kh¸c nhau trªn cïng mét bé ®iÒu khiÓn vµ hÇu nh kh«ng ph¶i
biÕn ®æi g× ngoµi viÖc n¹p nh÷ng ch¬ng tr×nh kh¸c nhau. Nh vËy, víi ch¬ng tr×nh ®iÒu
khiÓn trong m×nh, PLC trë thµnh mét bé ®iÒu khiÓn sè nhá gän, dÔ thay ®æi thuËt to¸n
vµ ®Æc biÖt dÔ trao ®æi th«ng tin víi m«i trêng xung quanh (víi c¸c PLC kh¸c hoÆc
víi m¸y tÝnh). Toµn bé ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn ®îc lu nhí trong bé nhí cña PLC díi
H×nh 1.2 : Nguyªn lý chung vÒ cÊu tróc cña mét bé ®iÒu khiÓn logic kh¶ tr×nh PLC.
Th«ng thêng ®Ó t¨ng tÝnh mÒm dÎo trong øng dông thùc tÕ mµ ë ®ã phÇn lín
c¸c ®èi tîng ®iÒu khiÓn cã sè tÝn hiÖu ®Çu vµo, ®Çu ra còng nh chñng lo¹i tÝn hiÖu vµo/
ra kh¸c nhau mµ c¸c bé ®iÒu khiÓn PLC ®îc thiÕt kÕ kh«ng bÞ cøng ho¸ vÒ cÊu h×nh.
Chóng ®îc chia nhá thµnh c¸c module. Sè module ®îc sö dông nhiÒu hay Ýt tuú theo
tõng bµi to¸n, song tèi thiÓu bao giê còng ph¶i cã mét module chÝnh lµ module CPU.
C¸c module cßn l¹i lµ nh÷ng module nhËn/truyÒn tÝn hiÖu víi ®èi tîng ®iÒu khiÓn, c¸c
module chøc n¨ng chuyªn dông nh PID, ®iÒu khiÓn ®éng c¬… Chóng ®îc gäi chung
lµ module më réng. TÊt c¶ c¸c module ®îc g¸ trªn nh÷ng thanh ray (Rack)
* Lo¹i khèi FB (Function block): Lµ lo¹i khèi FC ®Æc biÖt cã kh¶ n¨ng trao ®æi
mét lîng d÷ liÖu lín víi c¸c khèi ch¬ng tr×nh kh¸c. C¸c d÷ liÖu nµy ph¶i ®îc tæ
chøc thµnh khèi d÷ liÖu riªng cã tªn gäi lµ Data block. Mét ch¬ng tr×nh øng dông
cã thÓ cã nhiÒu khèi FB vµ c¸c khèi FB nµy ®îc ph©n biÖt víi nhau b»ng mét sè
nguyªn sau nhãm ký tù FB. Ch¼ng h¹n nh FB1, FB2 …
*Lo¹i khèi DB (Data block): Khèi chøa c¸c d÷ liÖu cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn ch¬ng
tr×nh. C¸c tham sè cña khèi do ngêi dïng tù ®Æt. Mét ch¬ng tr×nh øng dông cã thÓ
cã nhiÒu khèi DB vµ c¸c khèi DB nµy ®îc ph©n biÖt víi nhau b»ng mét sè nguyªn
sau nhãm ký tù DB. Ch¼ng h¹n nh DB1, DB2 …
Ch¬ng tr×nh trong c¸c khèi ®îc liªn kÕt víi nhau b»ng c¸c lÖnh gäi khèi, chuyÓn khèi.
Xem nh÷ng phÇn ch¬ng tr×nh trong c¸c khèi nh lµ c¸c ch¬ng tr×nh con th× S7-300 cho
phÐp gäi ch¬ng tr×nh con lång nhau, tøc lµ tõ ch¬ng tr×nh con nµy gäi mét ch¬ng tr×nh
con kh¸c vµ tõ ch¬ng tr×nh con ®îc gäi l¹i gäi tíi mét ch¬ng tr×nh con thø 3 …. Sè
c¸c lÖnh gäi lång nhau phô thuéc vµo tõng chñng lo¹i module CPU mµ ta sö dông. VÝ
dô nh ®èi víi module CPU314 th× sè lÖnh gäi lång nhau nhiÒu nhÊt cã thÓ cho phÐp lµ
8. NÕu sè lÇn gäi khèi lång nhau mµ vît qu¸ con sè giíi h¹n cho phÐp, PLC sÏ tù
chuyÓn sang chÕ ®é STOP vµ ®Æt cê b¸o lçi.
V.
+ Bªn trong buång thang cã 4 nót ®iÒu khiÓn ( t¹m gäi lµ c¸c nót yªu cÇu ®Õn tÇng - DT:
DT1, DT2, DT3, DT4) vµ 4 ®Ìn t¬ng øng minh ho¹ cho tr¹ng th¸i yªu cÇu cña mçi nót Ên.
+ Bªn ngoµi buång thang cã 6 nót Ên vµ 6 ®Ìn t¬ng øng m« t¶ tr¹ng th¸i yªu cÇu cña 6 nót
Ên ®ã :
- TÇng 1 cã 1 nót Ên ®Ó yªu cÇu lªn c¸c tÇng trªn ( 1GTL), vµ cã 1 ®Ìn tr¹ng th¸i
(DENL1) minh ho¹ cho yªu cÇu cña nót Ên : khi nót 1GTL ®îc nhÊn th× DENL1 sÏ s¸ng, ®Õn
khi nµo buång thang dõng ë tÇng 1 th× DENL1 sÏ s¸ng nhÊp nh¸y, sau 1 kho¶ng thêi gian
thiÕt lËp nã sÏ t¾t ®i.
- TÇng 2 cã 2 nót Ên gäi tÇng (2GTL, 2GTX) vµ 2 ®Ìn tr¹ng th¸i.
- TÇng 3 cã 2 nót Ên gäi tÇng (3GTL, 3GTX) vµ 2 ®Ìn tr¹ng th¸i.
- TÇng 4 cã 1 nót Ên gäi tÇng (4GTX) vµ 1 ®Ìn tr¹ng th¸i.
+ C¬ cÊu truyÒn ®éng ®Ó n©ng, h¹ buång thang ë ®©y dïng 1 ®éng c¬ ®iÖn 1 chiÒu vµ hép
gi¶m tèc, buång thang ®îc kÐo bëi 1 c¸p g¾n ë puly trôc hép gi¶m tèc qua dßng däc g¾n trªn
nãc cña c¬ cÊu.
+ Mét c¬ cÊu ®Ó ®ãng më cöa tÇng khi buång thang ®Õn tÇng cÇn phôc vô ( dïng 1 ®éng c¬
1 chiÒu cã ®¶o chiÒu).
+ §Ó ®iÒu khiÓn cÊp ®iÖn cho 2 ®éng c¬ : 1 ®éng c¬ truyÒn ®éng n©ng - h¹ buång thang, vµ 1
®éng c¬ ®Ó truyÒn ®éng ®ãng - më cöa tÇng, ë ®©y dïng 4 r¬le ®Ó ®iÒu khiÓn cho 2 ®éng c¬
øng víi 2 chiÒu chuyÓn ®éng(n©ng-h¹, ®ãng-më).
+ T¬ng øng trªn mçi tÇng cã g¾n 1 c«ng t¾c tÇng (c¶m biÕn tÇng) ®Ó x¸c ®Þnh vÞ trÝ cña
buång thang.
+ Nguån ®iÖn sö dông cho m« h×nh :
- Dïng nguån 5V DC hoÆc 12V DC cÊp cho 2 ®éng c¬ truyÒn ®éng (I <5A)
- Dïng nguån 24V DC ®Ó cÊp cho c¸c c¶m biÕn tÇng, c¸c nót Ên yªu cÇu ®iÒu khiÓn.
- C¸c ®Ìn tr¹ng th¸i ®îc ®iÒu khiÓn vµ nhËn trùc tiÕp tÝn hiÖu tõ PLC.
Tõ m« h×nh ®· x©y dùng sinh viªn ®îc thùc tËp víi c¸c yªu cÇu c«ng nghÖ sau:
1. C«ng nghÖ 1:
2. C«ng nghÖ 2.
X©y dùng ch¬ng tr×nh ®iÒu khiÓn thang m¸y chë ngêi 4 tÇng ®¬n gi¶n.
- §iÒu khiÓn thang m¸y b»ng 4 nót ®Õn tÇng (DT1, DT2, DT3, DT4) ë trong buång
thang vµ 4 nót gäi tÇng t¬ng øng trªn mçi tÇng (1GT,2GT, 3GT,4GT).