Ethiek en Kritiek 25-09-2013

Portfolio eerste 4 lessen

Rik Smies
Ethiek en Kritiek
Rik Smies
Lessen
Ik ben al heel mijn leven een nadenkend type. Ik ben altijd al genteresseerd in de grotere
vragen van het leven, waarom we hier zijn? Wat de zin van het leven is enzovoort.
Vond het altijd leuk om met vrienden of familie hierover te praten. Vooral omdat bijna
iedereen wel een uitgesproken mening heeft krijg je altijd leuke disussies en zo word je eigen
visie een stukje breder. !oen ik jonger was heb ik het boek" #De wereld van Sofie door
$ostein %aarder gelezen. &it boek was makkelijk geshreven en gaf een introdutie in de
filosofie. 'ater op de kunstaademie heb ik lessen filosofie en ethiek gehad en vond dit heel
interessant. Ik hoop nog meer te leren en tot nog meer inzihten te komen met deze minor. Ik
ben ook benieuwd hoe de filosofie in ontrast kan staan met kunst, omdat ik hier zelf voor
studeer. (oe je bijvoorbeeld de filosofishe gedahtes terug vind in de klassieke oudere kunst
en hoe ik het zelf kan toepassen in mijn werk.
)unst is voor mij al heel mijn leven belangrijk. Ik denk dat het belangrijk is dat je als
beeldend doent ook een passie hebt voor kunst. *f je het nu zelf maakt, of er gewoon
genteresseerd in bent. Ik ben altijd erg veel bezig met shilderen en tekenen. Ik zit midden in
een groeiproes en maak veel veranderingen mee die zih uiten in mijn werk.
Ik wil dat mijn leerlingen later met veel plezier werken en zih ook ontwikkelen in het
vakgebied. &at ze hun gevoelens kwijt kunnen of gewoon lekker kunnen werken en even
nergens aan denken. Ik wil er zijn voor de leerlingen om ze te helpen en hun kijkwijze en
visie over hun kunst te verbreden.
Wat ik verwaht van ethiek en kritiek is nog meer boeiende vraagstukken en interpretaties van
filosofen en klasgenoten op deze vraagstukken. +amen disussi,ren en tot nieuwe inzihten
komen. Ik hoop veel te leren over hoe het nu preies in elkaar steekt en misshien
verklaringen te horen voor bepaald menselijk gedrag. (et is en blijft een vrij abstrat
vakgebied omdat er zoveel sprake is van je persoonlijke mening.
In les een hebben we vershillende dingen besproken. We begonnen met een kort
voorstelrondje waarbij we moesten vertellen, wie we mee zouden nemen bij een zombie
apoalypse. *p een gegeven moment kwam ik erahter dat ook dit een ethishe kwestie is.
*mdat je in zo-n geval ook mensen ahter zal moeten laten.
We hadden het de eerste les over de vershillende vormen van ethiek. &e deugden ethiek,
teleologishe ethiek en deontologishe ethiek. &it houdt het volgende in" de deugden ethiek is
de ethiek die gaat over of dat je een goed mens bent. &e keuzes die je maakt laten karakter
zien en dus laat dit zien of je een goed of sleht mens bent. &e teleologishe ethiek . het
woord zelf zegt het al" telos / doel0 gaat over de handeling waarbij het doel van de handeling
entraal staat. 1ijvoorbeeld iets slehts doen, zoals stelen.. om je kinderen eten te kunnen
geven. &e derde en laatste, de deontologishe ethiek is meer de plihtenethiek en gaat over de
universele regels van wat goed en sleht is. &us de regels die voor ons als mens gelden.

*ok leerde we in de eerste les over de kenmerken van de morele oordelen. &eze kenmerken
zijn als volgt2 (et gaat over menselijk gedrag, het overstijgt het individuele, het is normatief
en het is geriht op het goede. 3u zijn er natuurlijk altijd wel vershillen in de meningen van
mensen over wat nu preies goed of sleht gedrag is. &at is ook het leuke aan het vak ethiek,
omdat iedereen er een uitgesproken mening over heeft.
&e eerste les was al gelijk interessant en ik heb er veel van op gestoken. 4lleen miste ik nog
wel een verhitte disussie.
In les twee gingen we nog eens dieper in op de drie vormen van ethiek. 5o kwamen
bijvoorbeeld de volgende kenmerken naar boven bij de vershillende vormen van ethiek" 1ij
de deontologishe ethiek gaat het om de normen. 5oals de norm van gerehtigheid of de norm
van solidariteit. 6et gerehtigheid word bedoeld, behandel anderen als gelijken. 6et
solidariteit word bedoeld, het helpen van mensen in nood.
Voor mijn idee overlappen de vershillende vormen van ethiek elkaar vaak en is er moeilijk
een stempel op te drukken.
&e teleologishe zoals eerder gezegd gaat over het doel wat er ahter de handeling zit.. &e
deugden ethiek gaat meer over de handeling zelf.
&eze les hebben we ook nog twee artikelen met elkaar vergeleken. &e tekst ging over drones
en het inzetten daarvan in oorlogssituaties. (et is een heel interessant onderwerp en ook goed
voer voor een disussie. (et ene artikel is wat optimistisher over het inzetten van de drones,
terwijl het andere artikel wat pessimistisher is over de drones. &rones zijn op afstand
bestuurbare gevehtsvliegtuigjes. &eze vliegtuigen kunnen oorlog verleidelijker maken,
omdat ze goedkoop zijn en oorlogsslahtoffers kunnen voorkomen.
5elf denk ik dat het inzetten van drones een gevaarlijk middel zal zijn. Voor iedereen die er
wel verantwoordelijk mee bezig is, zijn er veel mensen die er onverantwoordelijk mee om
gaan. (et kan helpen in de oorlog, maar het is en blijft een wapen. $uist omdat het in
verhouding goedkoop is, zullen veel mensen er gebruik van maken.
7r zijn natuurlijk ook positieve kanten aan de drones. 5o loop je geen risio om soldaten te
verliezen.
7en ander onderwerp waar ik dan meteen aan moet denken, zijn de drones die ze nu in
&uitsland inzetten. &it zijn drones met amera-s erop gebouwd die alles in de gaten kunnen
houden. *ok hier is er weer sprake van een ethish dilemma, namelijk de kwestie over de
privay shending. Is het wel of niet verantwoord om deze drones in te zetten, word er
hiermee niet te veel privay geshonden.
&it doet me ook gelijk denken aan de beladen fase waarin onze wereld nu verkeert. *ud 3+4
medewerker +nowden, die enorm veel informatie geeft over de 4merikaanse overheid en hun
shendingen van de privay rehten. Waar leid deze toenemende vorm van spionage en
privay shending toe? (ebben we nu eht wel drones nodig?
&e tekst die we moesten behandelen in de derde les ging over de idee,n van !heodore
&alrymple. (et was een interessante tekst waarin de nodige puntjes van kritiek jegens de
samenleving werden geuit. !heodore &alrymple verteld zijn frustraties tegenover het systeem
en de samenleving van tegenwoordig, die volgens hem problemen liever uit de weg gaat dan
ze onder ogen te zien.
&e passieve houding, het ontbreken van het gevoel voor een morele verantwoordelijkheid. &it
zijn voor hem de belangrijkste negatieve punten van onze samenleving. 6ensen denken alleen
maar aan zihzelf en worden veel te individualistish. (ierdoor is de jeugd al gauw verloren
te noemen.
8ersoonlijk ben ik iets optimistisher ingesteld over de samenleving van tegenwoordig. 5ijn
idee,n zijn ontzettend negatief. &e intrinsieke waarde die hij hier vind ontbreken in de
samenleving van tegenwoordig zijn bijvoorbeeld" het rehtvaardigheidsgevoel, de liefde,
waardering en de gezondheid van de mens. 6ensen zijn zo individualistish volgens hem, dat
ze niet meer denken aan mensen om hun heen, maar alleen voor eigen sues gaan.
*ok ik merk dat mensen in deze tijd veel aan zihzelf denken. 6ensen zijn, zoals ook wordt
verteld in het artikel eigenlijk nooit tevreden over wat ze hebben. (ebben mensen veel
opwinding, dan verlangen ze naar rust, hebben ze rust, dan willen ze meer opwinding in hun
leven. &eze onvrede is verbonden met onze maatshappij.
Ik snap zijn kritiek. We zijn als maatshappij te verwend en zijn nergens tevreden mee. Veel
mensen zijn heel individualistish, maar ik ben van mening dat dit nu eenmaal het vershil is
wat zih langzaam heeft ontwikkeld in de wereld. &e generatie van nu is velen malen anders
als die van een eeuw geleden. (et is niet zo dat de hele samenleving ahterruit gaat naar mijn
mening. !ijden veranderen.
In het boek van 8aul Verhaeghe #Identiteit- wat ik nu aan het lezen ben, wordt dit ook
genoemd. &e samenleving was vroeger veel meer samen verantwoordelijk en de groep stond
entraal. &oor de jaren heen zijn we steeds meer voor het individu gaan leven. &eels komt dit
ook door de ontwikkeling van het rationele denken en de minder wordende invloed van de
kerk.
In de vierde les hadden we het over vershillende soorten deugden. We moesten voor onszelf
opshrijven welke deugden er bij ons paste. Welke deugden er het belangrijkst zijn in ons
werkveld later. 'ater ga ik in het doentshap beeldende kunst een aantal deugden vaker
terugzien als andere. Ik denk dat de belangrijkste deugden in mijn gebied zijn" 9reativiteit,
rehtvaardigheid, eerlijkheid, innovatie, motivatie.
(et is goed in mijn eigen beeldende werk om reatief en innovatief te zijn. Volhoudend zijn is
ook een belangrijke deugd in mijn eigen beeldende werk. 4ls doent is het denk ik heel
belangrijk om eerlijk te zijn, rehtvaardig en het vertrouwen op te bouwen met de leerlingen.
&e relatie met de leerlingen moet aan de basis staan in het proes van lesgeven.