Venijnig vraagstuk 3

Niveau 1 Propedeuse

Vakmanschap/professionele
identiteit

Studiejaar 2009 – 2010

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 1

Inhoudsopgave
1. Aanleiding 3

2. Inleiding venijnig vraagstuk 5

3. Beschrijving 6

4. Kernopgaven 6

5. Leerthema’s 6

6. Leerpad week 47 t/m 51 (eerste periode):

- leerarrangement 1 7

- leerarrangement 2 8

- leerarrangement 3 9

- leerarrangement 4 10

7. Groepsproduct en individueel product eerste periode 11

8. Leerpad week 1 t/m 5 (tweede periode):

- leerthema 1 12

- leerthema 2 13

- leerthema 3 14

- leerthema 4 15

9. Individueel product tweede periode, feedback en deBOK 16

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 2

1. Aanleiding

Talking Guitars

Een documentaire voor de echte gitaarliefhebber, de film Talking Guitars van Claire
Pijman uit 2007. Een mooi portret van meestergitaarbouwer Flip Scipio.
Flip van Domburg Scipio kwam als kind ongelukkig te vallen bovenop de mandola
van zijn opa, die in stukken brak. Dit vormde, volgens zijn eigen zeggen, de directe
aanleiding tot de keuze van zijn vak. Als bouwer, reparateur en restaurateur van
gitaren is hij geliefd en bekend bij muzikanten als Carly Simon, Paul Simon, Jackson
Browne, David Lindley, Bob Dylan, Paul McCartney en Keith Richards. Zijn
ambachtelijkheid springt meteen in het oog, net als zijn grote liefde voor de muziek,
én voor zijn materialen. Altijd is hij op zoek naar de mooiste klank voor zijn te
bouwen instrumenten. Scipio wordt met de camera gevolgd in zijn geboorteplaats
Heiloo, in zijn werkplaats in New York en bij muzikanten aan huis. Deze zijn lyrisch
over hem, en zijn vakmanschap. Graag vertellen ze wat ze zo bijzonder aan hem
vinden, als mens en als vakman, en waarom ze van zijn gitaren houden, en laten dit
horen door hun liedjes voor te spelen.

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 3

De visverkopers op de Pike Place Fish Market te Seattle

Stelt u zich eens voor: een werkomgeving waar iedereen elke dag met energie, passie
en een positieve houding aan het werk gaat. Mensen die écht betrokken zijn bij hun
werk, bij hun collega’s en bij hun klanten.
De hoofdpersoon in dit verhaal is een manager die een volledig ingedutte afdeling
onder haar hoede krijgt. De medewerkers zijn apathisch, hun werk laat ze koud, en
klanten zijn alleen maar lastig. Dán ontdekt ze de wereldberoemde Pike Place Fish
Company ...
“EEN BIJZONDERE METHODE VOOR EEN BETER MOREEL EN
BETERE RESULTATEN”

 http://www.youtube.com/watch?v=TbtsfyrEF_c

Artikel Weggeman

Zo sprak Mathieu Weggeman over vakmanschap, management en de rol van

schoonheid in bedrijven. Een mooi verhaal dat erg aanspreekt. We laten ons door
regeltjes etc. allemaal maar afleiden. Waarom doen we dat? We zien de schoonheid
van wat we doen niet meer. We moeten weer genieten. Wat is het eigenlijk toch
simpel en wat doen we toch moeilijk. Niet dan?

 http://www.youtube.com/watch?v=rIYT9sxDfDg

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 4

2. Inleiding venijnig vraagstuk
Door het volgen van deze opleiding kies je als student voor het beroep van sociaal
agoog. Waar ieder ook vandaan komt; er is een keuze gemaakt op basis van eigen
motieven, ervaringen en beelden. Hierin uit zich de eigen passie en betrokkenheid
of ook wel de schoonheid van vakmanschap.

Van belang is dat je als student op zoek gaat naar de kennis van vakmanschap en de
beelden, ideeën die jij erover hebt en de betekenis die het heeft voor jou.

Binnen het werkveld is een toenemende behoefte aan breed opgeleide professionals
die interdisciplinair overzicht kunnen houden op complexe hulpverlenings- en
begeleidingsvraagstukken. Tevens vraagt de praktijk gespecialiseerde
werknemers die als expert binnen hun vakgebied zorg kunnen dragen voor een
hoge professionele standaard..

Sociaal agogische beroepen zijn sterk in ontwikkelingen en er wordt dan ook gepleit
voor een nieuwe professionaliteit in een snel veranderende maatschappij. Het
werkveld geeft een steeds duidelijker signaal af dat zij beroepsbeoefenaars nodig
heeft die en kunnen veranderen, die nieuwsgierig zijn en autonoom kunnen
denken, die durven vallen en weer opstaan, die meebewegen en willen leren. Een
lerende basishouding wordt onontbeerlijk

Het is dan ook boeiend om te onderzoeken wat de identiteit is van deze nieuwe
professionaliteit en de wijze waarop ieder die wil ontwikkelen. Contact met het
werkveld is daarbij dus van belang.

Om jullie als studenten te ondersteunen in het succesvol afronden van het zoekproces,
hanteren we opdrachten met leerarrangementen.

In januari wordt de verkenning gepresenteerd in de vorm van een documentaire en

worden de resultaten hiervan getoetst en van feedback voorzien. Kernopgave is
het in beeld bewust worden.

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 5

3. Beschrijving komende 10 weken:
Je werkt in een groep en individueel aan venijnig vraagstuk 3. Het vraagstuk bevat 3
opdrachten. Per leerarrangement wordt de leerkansen aangegeven en geven we tips
voor het te lopen leerpad en de leerbronnen. Het leerpad en de leerbronnen zijn niet
compleet. Dit betekent dat jullie zelf voor aanvullingen moeten zorgen. We noemen
dit de leerkansen.
De docenten bieden ondersteunende informatie aan in verschillende werkvormen.
Jullie mogen je afvragen hoe je aan de informatie komt die niet gegeven wordt? Julie
kunnen er bijvoorbeeld voor kiezen om dit zelf op te zoeken, docenten te bevragen of
een (buiten)expert op te zoeken.

4. De kernopgaven in de schoonheid van het vakmanschap:

• De persoonlijke mening/beleving omschrijven en andere studenten bevragen
op hun mening (informatie, kennis, andere meningen etc)
• Kennis maken met de thematiek van het vakmanschap en professionele
identiteit
• Analyse maken
• Feedback geven en advies uitbrengen
• Het geven van een theoretische verantwoording
• Verbinding maken met de competenties
• Je legt verband tussen praktijk en het thema

5. Leerthema’s venijnig vraagstuk

1. Het zelf en de rollen: kennen van je persoonlijke leergeschiedenis.
Verhalen: persoonlijke leergeschiedenissen van anderen
2. Persoonlijke leergeschiedenis: leren en veranderen
Competent worden, hoe doe je dat?
3. Professionele identiteit: waar begint het en eindigt het ergens?
Beroepenveld: waar, met wie en voor wie zou je graag willen werken?
4. Professionele identiteit: vakmanschap & leerpartner worden
Maatschappelijke ontwikkelingen

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 6

6. Week 47 t/m 51
Leerpad van leerarrangement 1

Groepsopdracht

1. Algemene verkenning: wat is vakmanschap, waar kom je het tegen, hoe krijg je
het in je vingers?
- Beschrijf een voorbeeld uit literatuur, voetbal, musical, etc. (denk bv. aan
Michael Jackson, Johan Cruijff, Joop van der Ende, maar ook een
leerkracht van je basisschool, je buurvrouw)
- Welke van bovenstaande eigenschappen, kenmerken kun je toepassen op
een vakman/vrouw uit het sociale veld? Aan welke competenties kun je
deze verbinden?
- Maak hiervan een mindmap!
2. Maak een plan van aanpak met betrekking tot het maken van je informatieve
documentaire en presenteer dit tijdens het campfire van 19 november.

Leerkansen

- Je leert een mindmap (instrument/middel) maken.

- Je gaat methodisch werken.
- Je onderzoekt het vakmanschap.
- Je wordt uitgedaagd keuzes te maken en stelling te nemen.

Tips voor werkwijze & bronnen

- Bekijk de filmpjes op you tube.

- Stem per profiel met de andere groepen af.
- Overval het werkveld niet met vragen, maar maak ook hier afspraken over.
- Maak gebruik van de colleges agogiek

Leerinteractie

- Doe dit met de groep

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 7

Leerpad van leerarrangement 2

Groepsopdracht

1. Specifieke praktijkverkenning:
- Analyseer in de praktijk; bijvoorbeeld middels een interview of
filmopname van het werk etc. Wat maakt de sociaal werker tot een
vakman? Welke competenties bezit hij/zij?
Benoem op basis van het resultaat wezenlijke bestanddelen van goed
vakmanschap.

Leerkansen

- Je gaat leren gebruik te maken van een interview als onderzoeksmiddel

(ontwerpen – uitvoeren – analyseren). Training gespreksvaardigheden.
- Je leert samenwerken, communiceren en analyseren.

Tips voor werkwijze & bronnen

- Maak gebruik van het boek gespreksvoering van H.van der Molen
- Denk aan de expert (Ray Biemans)
- Deel je bevindingen met andere groepen tijdens het campfire van 26
november.

Leerinteractie

- Doe dit met de groep

- Contact met het werkveld

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 8

Leerpad van leerarrangement 3

Groepsopdracht

Inventariseer met 6 studenten de uitkomsten van het thema vakmanschap en maak

hiervan een documentaire gekoppeld aan het profiel. Verantwoord dit ook theoretisch.
Zet de verantwoording op papier en presenteer het tijdens de campfire van 3
december.

Leerkansen

- Je leert samenwerken, in dialoog gaan en verschillen overbruggen om tot een

gezamenlijk resultaat te komen.
- Je leert verbinding leggen tussen theorie en resultaat.

Tips voor werkwijze & bronnen

- Werk binnen de gegeven tijd.

- Hanteer de regels van een dialoog.
- Werk samen.

Leerinteractie

- De ‘peers’.

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 9

Leerpad van leerarrangementen 4

Groepsopdracht

- Als groep presenteer je op 10 december je documentaire van goed

vakmanschap gekoppeld aan het profiel.
- Geef elkaar feedback.

Leerkansen

- Je leert presenteren.
- Je leert samenwerken en zicht krijgen op belangrijke aspecten van
samenwerken.
- Je leert gezamenlijk een visie ontwikkelen.
- Je oefent met feedback geven

Tips voor werkwijze & bronnen

- Gebruik de training feedback geven

- Gebruik bronnen die je bij eerdere leerarrangementen gebruikt hebt.

Leerinteractie

- Samen presenteren
- Peerfeedback en docentenfeedback

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 10

7.

Het groepsproduct

Producten in dit geval zijn de kleine en de grote documentaire (s):

- De groep brengt een documentaire uit gekoppeld aan een profiel met
betrekking tot vakmanschap.
- De student geeft daarop een theoretische onderbouwing.
- De student legt verbinding met de competenties

Productevaluatie:

De kleine documentaire
De kwaliteit hiervan wordt in een campfire beoordeeld, besproken en van feedback
voorzien. Met alle studenten, 1 docent en een 2e beoordelaar.

De grote documentaire.
De kwaliteit hiervan wordt beoordeeld en van feedback voorzien door een panel
bestaande uit medewerkers van Broet, het werkveld, studenten en docenten.

Procesevaluatie:

De kleine documentaire.
In de 1e week maakt elke groep een stappenplan en gaat aan de slag met de 1e stappen.
De plannen en de resultaten van het eerste werken worden gepresenteerd in de
campfire en van feedback voorzien door de studenten en de docent. Problemen,
vragen, etc., komen ook hier aan de orde.
De voortgang van het werken wordt elke week in de campfire van feedback voorzien
door de medestudenten en de docent om een voorspoedige ontwikkeling te
waarborgen.

De grote documentaire.
Hoe gaan de 4 kleine groepen samen van de 4 kleine documentaires 1 grote
documentaire maken?
Aan de begeleiding van dit proces wordt op dezelfde manier aandacht besteed en
vorm gegeven als in het geval van de kleine documentaire.

Het individuele product

N.a.v de groepsopdracht schrijf je een reflectieverslag waarin je verbinding legt met
de competenties

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 11

8. Week 1 t/m 4
Leerpad van leerthema 1

Leeractiviteiten

1.
Beschrijf je persoonlijke leergeschiedenis: jouw verhaal
Gebruik hierbij het biografische model uit “De veldheer en de danseres”

2.
De verhalen van anderen: hun leergeschiedenis
Interview 2 mensen een jongere en oudere generatie dan jezelf en maak daarvoor
gebruik van het door jouw uitgewerkte biografische model.

Leerkansen

• Werken met gegeven modellen

• Bewust worden en inzicht verwerven in betekenis en functie van verhalen
• Onderzoeken leren aan de hand van interviews
• Theoretische verkennen

Tips voor werkwijze & bronnen voor het Kennisdossier

• Leren van binnenuit

• Brinkgreve: hoofdstuk: 1-3-5
• ‘De Veldheer en de Danseres. E. de Waard.
• ‘De ogen van de ander: de sociale bronnen van zelfkennis’ C. Brinkgreve
• Vele takken, één stam
• Volg de training ‘feedback’ geven door de expert

Leerinteracties

De leerinteracties vinden plaats met anderen buiten de opleiding, met de peers van
jouw learning community, experts en begeleidend docenten

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 12

Leerpad van leerthema 2

Leeractiviteiten

1.
Zet je leergeschiedenis om of actualiseer je leergeschiedenis in het Ui-model zoals
beschreven in ‘Leren van binnenuit’

2.
Benoem vervolgens hoe je deze kwaliteiten gebruikt binnen je stage. Doe dit met
behulp van de kernkwaliteiten van Offman. (boek: ‘leren van binnenuit’)

3.
Werk het kansrijkheidsmodel uit van Poiesz: motivatie, capaciteit en gelegenheid,
Gebruik daar voor het materiaal van leeractiviteit 1 en 2

4.
Leg de resultaten van de 3 leeractiviteiten vast.

Leerkansen

- reflecteren
- oefenen met nieuwe modellen
- inzicht verwerven in eigen verhaal/leergeschiedenis

Tips voor werkwijze & bronnen

• Het Ui-model
• Kernkwaliteiten
• Poiesz: Model kansrijkheid
• Leren van binnenuit (met nadruk op hoofdstuk 5 en 7)
• Roman: ‘Het zwijgen van Maria Zachea’
• D.Ofmann ‘bezieling en kwaliteit in organisaties’

Leerinteracties
• peers als leerpartners
• docenten
• experts
• werkbegeleiders praktijk

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 13

Leerpad van leerthema 3

Leeractiviteiten

1.
Bespreek in werkgroepen van 5 studenten wat je passie of ambitie is en oriënteer je
tegelijkertijd op de 3 profielen mwd-cmv-sph. Wat zijn de essenties van het profiel
(Vele takken, één stam) en wat zegt dat over jouw drijfveren?
Leg dit vast!

Leerkansen

• Leren expliciteren van wat je al wel en/óf niet weet

• Bewust worden van je motieven en drijfveren voor een bepaald profiel
• Samenwerken
• Hoofd- en bijzaken leren onderscheiden
• Verbinding leggen tussen theorie en resultaat.
• Oriënteren op één bepaald profiel

Tips voor werkwijze & bronnen

• Werk binnen de gegeven tijd.

• Hanteer de regels van een dialoog.
• Leren in gezelschap: wat komt er bij kijken?
• NB! Houd je eigen journaal bij
• Boek: Vele takken, één stam

Leerinteractie

- De ‘peers’.
- Experts
- Docenten

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 14

Leerpad van leerthema 4

Leeractiviteiten

1.
Zoek de trends die zich in de samenleving voordoen en onderzoek waar en / of hoe
deze tot uiting komen in de praktijk van het werkveld.
2.
Geef aan welke consequenties deze trends kunnen hebben op jouw professionele
identiteit.
3.
Onderzoek welke mensbeelden hier aan ten grondslag liggen en waar je meer van wilt
weten. Leg de resultaten van bovenstaande activiteiten vast voor jezelf.

Leerkansen

• Ontwikkelen eigen visie op professionele identiteit

• Een eerste verkenning op de beroepsdomeinen en profielen
• Verbinding leggen tussen professionele identiteit en vakmanschap.
• Leren schrijven van een essay

Tips voor werkwijze & bronnen

• Denk aan mensbeelden (sociologie)

• Gebruik bronnen die je bij eerdere leeractiviteiten gebruikt hebt.
• Kranten, vaktijdschriften, mediatheek
• Eigen ervaringen
• “Steunberen van de samenleving” (Kees Schuyt)

Leerinteractie

- Leren in gezelschap: wat komt er bij kijken

- Peerfeedback
- Docenten
- expertfeedback

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 15

9.

Individueel product

• De student schrijft een essay over “Professionele identiteit” op basis van het
verzameld materiaal.
• De student geeft daarop een theoretische verantwoording en legt verbindingen
met de competenties
• De student geeft feedback op de essays van 2 collega-studenten
• De beste essays komen in aanmerking voor ‘best ….’ en zullen binnen Fontys
worden geplaatst op de Blog

Feedback

 Geef kort aan wie er feedback hebben gegeven op jouw essay, wat je ermee
gedaan hebt en wat je ervan vond?
 Geef tevens aan wat voor feedback jij hebt gegeven op de essays van de ander.
Hoe vond je het om feedback te geven? Hoe werd gereageerd op jouw
feedback?.

BOK

- Het boek Leren van binnenuit

- Mindmapartikelen
- Film ‘Talking Guitars’ van Claire Pijman
- Artikelen/filmpjes Weggeman
- Artikelen/filmpjes vakmanschap
- Onderzoeksliteratuur
- Een stam, vele takken.
- Het boek gespreksvoering. H. van der Molen
- Het boek ‘voor de verandering’ (Agogiek)
- Het boek psychologie, een inleiding. Zimbardo
- ‘De Veldheer en de Danseres. E. de Waard.
- ‘De ogen van de ander: de sociale bronnen van zelfkennis’. C. Brinkgreve
- “Steunberen van de samenleving”. Kees Schuyt
- ‘Bezieling en kwaliteit in organisaties’. D.Ofmann
- Het boek Leren van binnenuit

Venijnig vraagstuk 1 Niveau 1 2009 - 2010 16