Mentor: Student:

http://www.maturski.org
Seminarski rad
NASILJE U POO!I"I
SA!#AJ
U$od.................................................................................................................................... %
Nasi&no pona'an(e u porodi)i............................................................................................... *
+ipo$i nasi&nika................................................................................................................... ,
Mito$i o -&osta$&(an(u.......................................................................................................... .
M(ere -a'tite........................................................................................................................ /
Nasi&( e u porodi)i0statistike................................................................................................. 1
2ak&(u3ak............................................................................................................................. 45
6i7&iogra8i(a......................................................................................................................... 44
*
UVOD
Pod porodi3nim nasi&(em podra-um(e$amo napad 7i&o ko(e $rste $er7a&ni9 8i-i3ki9
emo)iona&ni9 seksua&ni kao i akti$nu i pasi$nu ne7rigu ko(u $r'i oso7a i&i oso7e na nekoga i-
porodi)e9 7i&o da su u 7raku i&i rod7ina9 7i&o da :i$e -a(edno i&i od$o(eno9 i&i su ra-$edene.
;&ano$ima porodi)e smatra(u se:
< supru:ni)i i&i 7i$'i supru:ni)i=
< de)a9 rodite&(i i osta&i kr$ni srodni)i9 te &i)a u ta-7inskom i&i adopti$nom srodst$u9 odnosno
&i)a ko(a $e-u(e hranite&(st$o=
< &i)a ko(a :i$e i&i su :i$e&a u istom porodi3nom doma>inst$u=
< $an7ra3ni partneri i&i 7i$'i $an7ra3ni partneri=
< &i)a ko(a su me?uso7no 7i&a i&i su (o' u$ek u emoti$no( i&i seksua&no( $e-i9 odnosno ko(a ima(u
-a(edni3ko dete i&i (e dete na putu da 7ude ro?eno9 iako nikada nisu :i$e&a u istom porodi3nom
doma>inst$u.
+renutna me?unarodna istra:i$an(a poka-u(u da (e porodi3no nasi&(e g&o7a&ni pro7&em.
Ono (e prisutno kod po(edina)a 7e- o7-ira na starosnu do7 i na)iona&nost9 dru't$eno0ekonomski
po&o:a(9 i u porodi)ama9 7e- o7-ira odras&i u re&igio-nom i&i nere&igio-nom domu. Poka-a&o se da
(e postotak in)idenata s&i3an u gradskim9 prigradskim i seoskim -a(edni)ama.
@
NASILNO PONAANJE U PORODICI
S$ake godine :i$oti :ena9 d(e)e i mu'kara)a 7i$a(u i-m(en(eni i&i uni'teni od strane
neke oso7e ko(a $r'i porodi3no nasi&(e nad n(ima. Emoti$ni9 8i-i3ki o:i&()i9 i uni'ten(e ko(i su
re-u&tat toga su o3ig&edni u dru't$enim i krimina&nim statistikama. Nasi&(e mo:e 7iti ot$oreno9
7esramno i direktno u &i)e. Me?utim9 nasi&(e mo:e tako?e 7iti supti&no i i-oko&a. Ono mo:e da
eksp&odira na s)eni i&i da se postepeno u$u3e u porodi3ne I me?u&(udske odnose. Iako su :ene
g&a$ne :rt$e nasi&(a9 mu'kar)i tako?e mogu 7iti :rt$e porodi3nog nasi&(a.
Jedan od pr$ih koraka r(e'a$an(a pro7&ema nasi&(a (este n(ego$o prepo-na$an(e. Aeoma 3esto (e
te'ko prepo-nati ga9 -ato 'to mo:e da se mani8estu(e u ra-&i3itim o7&i)ima. Pod ra-&i3itim $rstama
nasi&(a se podra-um(e$a(u:
BPsihi3ko nasi&(e C (e kori'>en(e menta&nih strategi(a i&i igran(e ne3i(im umom.
O$o podra-umi(e$a st$ari kao 'to su &(utn(a9 agresi$nost9 poni:a$an(e9 -astra'i$an(e9 progan(an(e9
strah9 mo> i kontro&a. "i&( (e da se nanese emoti$na 'teta drugo( oso7i.
BDi-i3ko nasi&(e C podra-umi(e$a kori'>en(e d(e&o$a t(e&a i&i oru:(a radi
pri(etn(e9 ka-ne9 dominiran(a9 spr(e3a$an(a9 kontro&isan(a i&i po$re?i$an(a druge oso7e. O$o
nasi&(e 3ini .5E ukupnog ud(e&a nasi&(a u statistikama9 i to su po pra$i&u na(ekstremni(i o7&i)i
nasi&(a Fpre&omi ruku9 pre&omi nosa9 po$rede g&a$e9 i-7i(an(e -u7aG.U o$o( kategori(i su i s&u3a(e$i
8i-i3kog -&osta$&(an(a :ena u toku trudno>e I periodudo(en(a.
BSeksua&no nasi&(e C (e kori'>en(e prisi&nih seksua&nih radn(i ko(ima se
dominira9 manipu&i'e9 pri(eti9 po$re?u(e9 k$ari i&i kontro&i'e druga oso7a. Seksua&no nasi&(e 3esto
prati i 8i-i3ko i psihi3ko nasi&(e9 a u $e>ini s&u3a(e$a ti o7&i)i nasi&(a se 3ine -a(edno.
Nasi&(e na(3e'>e 3ine supru-i9 7i$'i supru-i i $an7ra3ni partneri i to u ./E s&u3a(e$a. Na drugom
mestu su sino$i 1E9 a na tre>em o3e$i *9HE.
Ierka se u u&o-i nasi&ni)e (a$&(a u HE s&u3a(e$a9 de3ko u 49/E9 a ma(ka i s$ekr$a u 49,E. Odnos
nasi&nik0:rt$a ima $e-e i sa godinama :ene. Nasi&(e od strane partnera na(3e'>e trpe m&ade i :ene
sredn(ih godina9 dok nasi&(e od strane sino$a (e karakteristi3no -a stari(e :ene Fpreko ,5 godinaG9 a
nasi&(e ko(e 3ine o3e$i odnosi se na $r&o m&ade :ene9 de$o(ke.
BDinansi(ska -&oupotre7a C (e kori'>en(e no$)a i&i drugih st$ari po$e-anih sa 8inansi(ama
radi dominiran(a9 pr(etn(e i&i kontro&isan(a. O$o se radi da 7i se nane&a 'teta drugo( oso7i i&i radi
8inansi(skog iskori'>a$an(a te oso7e.
B!uho$no nasi&(e C (e kontro&isan(e re&igio-nih interesa i&i o7reda druge oso7e.
!uho$na 'teta mo:e 7iti naneta kritiko$an(em re&igio-nih u7(e?en(a neke oso7e i&i n(iho$o pogre'no
prika-i$an(e i- re&igio-nih ra-&oga.
BNasi&(e nad d(e)om C 3ine i o3e$i i ma(ke9 me?utim sama d(e)a nasi&(e $r&o retko
pri(a$&(u(u (er ga ne prepo-na(u. Nasi&(a nad d(e)om ima mnogo $i'e nego 'to se pretposta$&(a i
na(3e'>e ga pri(a$&(u(e kom'i&uk i rod7ina. S$ako nasi&(e u porodi)i u ko(o( ima d(e)e (e i nasi&(e nad
d(e)om 7e- o7-ira da &i su mu d(e)a neposredno i-&o:ena. Prema s$(etskim statistikama H55 od 4.555
dJe)e (e u s$om :i$otu na o$a( i&i ona( na3in -&osta$&(ano. Poda)i 7eogradskog Instituta -a menta&no
-dra$&(e poka-u(u da @50,5E s&u3a(e$a -&oupotre7e d(e)e otpada na -anemari$an(e9 'to mo:e da 7ude
osno$a -a druge9 te:e o7&ike -&osta$&(an(a. !oktor !(ord(e A&impi(e$i> spe)i(a&ista sudske medi)ine
-&osta$&(an(e d(e)e poredi sa mu3en(ima &ogora'a u &ogorima u II s$(etskom ratu.
B!ru't$eno nasi&(e C podra-um(e$a druge o7&ike -&osta$&(an(a radi dominiran(a9
manipu&isan(a i&i kontro&isan(a dru'st$enih odnosa neke oso7e.
TIPOVI NASILNIKA
Iako su -&osta$&(an(e i nasi&(e u porodi)i (edan od hitni(ih dru't$enih pro7&ema na'eg
$remena9 $e>ina dru'ta$a (os u$i(ek smatra o$u kri-u pri$atnom st$ari. 2&osta$&(anim :enama
3esto sa$(etu(u da se trude da postanu 7o&(e supruge.
U s$om studiran(u -&osta$&(an(a9 E$an Stark i Ann D&it)ra8t su do'&i do -ak&(u3ka da od mi&ion
:ena ko(e su -atra:i&e medi)insku pomo> -7og po$reda ko(e su im nani(e&i mu:e$i i&i mom)i sa
ko(ima su se -a7a$&(a&e9 doktori su na ispra$an na3in identi8iko$a&i po$rede kao re-u&tat
-&osta$&(an(a samo u *E s&u3a(e$a. ;esto -&osta$&(an(e d(e)e i nasi&(e u porodi)i idu (edno sa
drugim. Mu'kar)i ko(i -&osta$&(a(u s$o(e :ene >e 3esto -&osta$&(ati i s$o(u d(e)u. Istra:i$an(a
poka-u(u da domo$i u ko(ima se od$i(a nasi&(e u porodi)i9 d(e)a su -&osta$&(ana 4@55 pro)enata
$i'e od uo7i3a(enog pros(eka.
;esto o$o -&osta$&(an(e po3in(e 3ak i pri(e nego 'to se di(ete rodi. Jedno
prou3a$an(e i-med(u 4H55 7i(e&ih9 &atino i a8ri3ko0ameri3kih trudnii)a9 poka-u(e da (e s$aka 'esta
-ena pri(a$i&a 8i-i3ko -&osta$&(an(e tokom trudno>e. Istra:i$a3i sada do&a-e do -ak&(u3ka da
posto(e d$i(e $rste -&osta$&(a3a. Ni& !:e(ko7son FNei& Ja)o7sonG i !:on Jotman FJohn JottmanG
7i&(e:e o$o u s$o(o( kn(i-i9 KLada mu'kar)i tuku :eneK<. N(iho$o prou3a$an(e $i'e od H55 paro$a
u opasnim $e-ama pomog&o (e da se ra-7i(u mito$i i da se 7a)i no$o s$(et&o na nasi&(e u $e-ama.
Oni opisu(u d$a tipa mu'kara)a ko(i tuku :ene: ko7re i pit 7u&o$e.
Lo7re su mnogo nasi&ni(e kada se uporede o$a d$a tipa. One napada(u 7r-o i s$irepo9
u$i(ek -adr:a$a(u)i kontro&u i os(e>a(u>i da im pripada sta god da po:e&e. Pit 7u&o$i su nasi&ni
-ato 'to su nesigurni. Ae&ika (e $(ero$atno>a da )e i-gu7iti kontro&u. do-$o&(a$a(u>i da im emo)i(e
po&ako sagor(e$a(u dok ne eksp&odira(u u gn(e$u.
!:e(ko7son FJa)o7sonG i Jotman FJottmanG su inten-i$no prou3a$a&i oko ,5 od H55
paro$a tako sto su g&eda&i $ideo kasete raspra$a 7e- nasi&(a i-med(u te'kih s&u3a(e$a mu'kara)a
ko(i tuku :ene i n(iho$ih supruga. Lako 7i e&iminisa&i dio su7(ekti$nosti9 oni su takod(e prati&i
$ita&ne -nake Fotku)a(i sr)a9 protok -no(aG o$ih paro$a. Sh$ati&i su da su Lo7re s&i3ne -mi(ama po
ko(ima su i do7i&i imena. Oni posta(u mirni i usredsre?eni pred sam napad na :rt$u. Oni i-nutra
posta(u mirni tokom -&osta$&(an(a. !ok otku)a(i sr)a kod Pit 7u&o$a rastu tokom -&osta$&(an(a9
7r-ina otku)a(a sr)a kod Lo7ri -apra$o opada. Lo7re su i same 3esto 7i&e :rt$e 8i-i3kog i&i
seksua&nog -&osta$&(an(a F3esto u d(etin(st$uG i te:e ka tome da g&eda(u na nasi&(e kao nei-7(e:an
dio :i$ota.
<Mhen Men 6atter Momen 7N Nei& Ja)o7son 9 John Jottman
MITOVI O ZLOSTAVLJANJU
Na(3e'>i mito$i o -&osta$&(an(u< su:
4. #rt$e -&osta$&(an(a poti3u i- porodi)a sa niskim priman(ima i niskim
stepenom o7ra-o$an(a. U st$arnosti9 :rt$e nasi&(a u porodi)i poti3u i- s$ih :i$otnih po&o:a(a.
asa9 re&igi(a9 so)i(a&no0ekonomska po-adina nisu nikak$i predska-i$a3i -&osta$&(an(a. #rt$e
-&osta$&(an(a mogu 7iti $isoko o7ra-o$ane i&i neo7ra-o$ane9 stru3n(a)i i&i 8i-i3ki radni)i.
H. #rt$e osta(u u nasi&nim $e-ama -ato 'to im se dopada da 7udu -&osta$&(ane. +o
(ednosta$no ni(e istina. Mnoge od :rta$a su 7i&e us&o$&(ene da prih$ate 7atine -ato 'to ih
okri$&(u(u n(iho$i -&osta$&(a3i9 a&i n(ima se nikako ne dopada da do7i(a(u 7atine. Mnoge :rt$e
-apra$o Kprih$ata(u nasi&(e kao ne'to uo7i3a(eno u $e-ama.K
%. !o nasi&(a do&a-i ug&a$nom me?u stran)ima. Nasuprot popu&arnom
$(ero$an(u9 na($e>i ri-ik da :ena 7ude napadnuta do&a-i od 7&iskog partnera. Statistike i-
ministarst$a pra$osu?a poka-u(u da su napadi na :ene sedam puta u3esta&i(i od strane napada3a
sa ko(ima ima(u 7&iske odnose nego 'to su mu'ke :rt$e nasi&(a.
*. 2&osta$&(an(e ni(e $e&iki pro7&em. Nasi&(e u porodi)i (e (edan od o-7i&(ni(ih
-dra$st$enih pro7&ema danas. Lao 'to s$i -namo9 ono uti3e na s$aki dru't$eno0ekonomski
segment dru't$a.
@. ;esto :rt$e -&osta$&(an(a os(e>a(u da -as&u:u(u to -&osta$&(an(e kome su
pod$rgnute. N(ih su9 partneri 9 oko&ina i&i mo:da s$eop'te dru'to9 u7(edi&i da (e -&osta$&(an(e
n(iho$a kri$i)a. +o ni(e istina.
Iako -&osta$&(an(e mo:e 7iti ra-&i3itih o7&ika9 3esto su prisutni -a(edni3ki e&ementi. Na prim(er9
3esto (e prisutna te:n(a da se okri$i :rt$a -&osta$&(an(a.#eni >e sa$etnik i&i pri(ate&(i mo-da re>i da
se Opot3iniK i&i Oda se $i'e mo&i -a s$o( 7rak.K ;esto se :ene $ra>a(u $e-ama u ko(ima su
-&osta$&(ane9 osta$&(a(u>i mnoge u 3udu -7og toga.
http://www.brakiporodica.org/
MJERE ZATITE
Proti$ 3&ana porodi)e ko(i $r'i nasi&(e sud mo:e odrediti (ednu i&i $i'e m(era -a'tite<
od nasi&(a u porodi)i9 ko(om se pri$remeno -a7ran(u(e i&i ograni3a$a odr:a$an(e &i3nih odnosa sa
drugim 3&anom porodi)e. M(ere -a'tite od nasi&(a u porodi)i su:
B i-da$an(e na&oga -a ise&(en(e i- porodi3nog stana i&i ku>e9 7e- o7-ira na pra$o s$o(ine
odnosno -akupa nepokretnosti=
B i-da$an(e na&oga -a use&(en(e u porodi3ni stan i&i ku>u9 7e- o7-ira na pra$o s$o(ine
odnosno -akupa nepokretnosti=
< -a7rana pri7&i:a$an(a 3&anu porodi)e na odre?eno( uda&(enosti=
< -a7rana pristupa u prostor oko mesta stano$an(a i&i mesta rada 3&ana porodi)e=
< -a7rana da&(eg u-nemira$an(a 3&ana porodi)e.
M(era -a'tite od nasi&(a u porodi)i mo:e tra(ati na($i'e godinu dana.
Areme pro$edeno u prit$oru kao i s$ako &i'en(e s&o7ode u $e-i s kri$i3nim de&om
odnosno prekr'a(em ura3una$a se u $reme tra(an(a mere -a'tite od nasi&(a u porodi)i.
PRODUAVANJE MJERE ZATITE
Mera -a'tite od nasi&(a u porodi)i mo:e se produ:a$ati s$e dok ne prestanu ra-&o-i -7og ko(ih (e
mera 7i&a odre?ena.
PRESTANAK MJERE ZATITE
Mera -a'tite od nasi&(a u porodi)i mo:e prestati pre isteka $remena tra(an(a ako prestanu ra-& o-i
-7og ko(ih (e mera 7i&a odre?ena.
POSTUPAK U SPORU ZA ZATITU OD NASILJA U PORODICI
U sporu -a -a'titu od nasi&(a u porodi)i mesno (e nad&e:an9 pored suda op'te mesne nad&e:nosti9 i
sud na 3i(em podru3(u ima pre7i$a&i'te9 odnosno 7ora$i'te 3&an porodi)e prema kome (e nasi&(e
i-$r'eno.
POKRETANJE POSTUPKA
Postupak u sporu -a -a'titu od nasi&(a u porodi)i pokre>e se tu:7om. +u:7u -a odre?i$an(e mere
-a'tite od nasi&(a u porodi)i9 kao i -a produ:en(e mere -a'tite od nasi&(a u porodi)i9 mogu podneti:
3&an porodi)e prema kome (e nasi&(e i-$r'eno9 n(ego$ -akonski -astupnik9 (a$ni tu:i&a) i organ
starate&(st$a.
+u:7u -a prestanak mere -a'tite od nasi&(a u porodi)i mo:e podneti 3&an porodi)e proti$ koga (e
mera odre?ena.
NAROITA HITNOST POSTUPKA
Postupak u sporu -a -a'titu od nasi&(a u porodi)i naro3ito (e hitan.
Pr$o ro3i'te -aka-u(e se tako da se odr:i u roku od osam dana od dana kada (e tu:7a prim&(ena u
sudu. !rugostepeni sud du:an (e da donese od&uku u roku od 4@ dana od dana kada mu (e
dosta$&(ena :a&7a.
Porodi3ni -akon repu7&ike Sr7i(e9 Lri$i3ni -akon repu7&ike Sr7i(e
NASILJE U PORODICI-STATISTIKE
Lu>no Fporodi3noG nasi&(e (e 8enomen ko(em se u mnogim -em&(ama ne pok&an(a
do$o&(na pa:n(a. ;esto nasi&(e u ku>i i ne -na3i Fpra$noG -&o3in. 27og toga o po(edina3nim
-em&(ama posto(e samo nepotpuni poda)i i studi(e o tom 8enomenu. O$e studi(e9 (a$ne statistike<
Fnpr. po&i)i(ske statistikeG 3esto ne prika-u(u st$arno stan(e st$ari.
U Nema3ko( i SA!0u s$aka tre>a :ena 7ar (ednom u :i$otu 7i$a -&osta$&(ana od mu'kih
3&ano$a s$o(e porodi)e9 od strane supruga i&i n(enog partnera9
U usi(i se /5E s$ih -&o3ina de'a$a kod ku>e.
411H. godine na Lu7i (e pro$edena anketa ko(a (e poka-a&a da su H,9HE ispitani)a
:rt$e 8i-i3kog9 a %%9@E prihi3kog nasi&(a od strane n(iho$ih supru:nika.
Sude>i po re-u&tatima ankete pro$edene u 6ei(ingu petina ispitani)a (e :rt$a
-&osta$&(an(a kod ku>e.
U Egiptu (edna od tri :ene 7i$a na(man(e (ednom u :i$otu pretu3ena od strane s$og
supruga.
U Lu$a(tu (e oko 4@E :ena i-&o:eno nasi&(u u ku>i.
U Pakistanu (e /5E :ena i-&o:eno nasi&(u u ku>i
U Papua No$o( J$ine(i d$e tre>ine s$ih :ena 7i$a(u pretu3ene u 7raku.
U Lit$ani(i %*9@E s$ih :rta$a u7ista$a su :ene u7i(ene od n(iho$ih supruga.
U Ju:no( A8ri)i s$aki 'esti dan 7ar (edna :ena 7i$a u7i(ena od strane n(enog mu:a i&i
de3ka.
http: //www.nasi&( euporodi)i.rs/
"Gdje vlada ljubav, nema mjesta elji za moi, dok tamo gdje prevladava mo, ljubav
nestaje"
(Carl Jung)
ZAKLJUAK
Nasi&(e u porodi)i prodire u na'e dru't$o i u$&a3i se u s$e dru't$eno0ekonomske ni$oe9
re&igio-na $(ero$an(a9 i ku&turo&o'ke po-adine. Nasi&(e uti3e na na'e :i$ote9 na'e domo$e9 i na'e
dru't$o.
+re7amo da 7udmo s$(esni ra-m(era o$og pro7&ema: !ru't$ene statistike nam poka-u(u kako i
ko&iko nasi&(e pro:ima na'e dru't$o. +o ni(e pro7&em ko(i mo:emo ignorisati i&i ga r(e'a$ati
(ednosta$nim k&i'eima.
Pri(ate&(i mora(u da pomognu :rt$ama nasi&(a da posta$e grani)e u s$o(im :i$otima. +u3ene :ene
3esto te'ko donose od&uke -ato 'to (e neko drugi to u$i(ek 3inio -a n(ih. Mnoge :ene ko(e :i$e u
nasi&nim domo$ima su oti'&e direktno i- o3e$e ku>e u ku>u 3o$(eka ko(i ih -&osta$&(a. Nikada
nisu ima&e mnogo iskust$a u dono'en(u s$o(ih &i3nih od&uka. Ako :e&ite da pomognete :rt$i
nasi&(a9 tre7a&i 7iste da (e ohra7rite da donese s$o(e od&uke. Oduprite se isku'en(u da (e i-7a$ite i
preu-mete kontro&u nad n(enim :i$otom. Ona tre7a da se os(eti osna:enom9 a ne 7espomo>nom.
Isto$remeno9 mo:ete da (o( pru:ite pred&oge da prona?e do7rog porodi3nog sa$(etnika
organi-a)i(u proti$ porodi3nog nasi&(a9 Sigurnu :ensku ku>u . . .
!ru't$o i dr:a$a mora da go$ori o o$om $a:nom pitan(u nasi&(a u porodi)i. +ime 'to
go$orimo o o$om pitan(u9 prekidamo ti'inu ko(a o7a$i(a -&osta$&(an(e. Inter$en)i(a9
suprotsta$&(an(e9 i o'tra &(u7a$ 7i tre7a&i da 7udu oru?e ko(e >emo koristiti da se 7orimo proti$
-&osta$&(an(a u na'em dru't$u.
BIBLIOGRAFIJA
Ign(ato$i> P.= Lrimino&ogi(a= 6eograd= H55/
Porodi3ni -akon FKS&. g&asnik SK9 7r. 4//H55@G
Lri$i3ni -akon repu7&ike sr7i(e FKS&. g&asnik SS 7r ,./H55%G
http://porodi)a.in8o7aN.rs/
http://www.nasi&(euporodi)i.rs/
http://www.dada&os.org/sr7i(a/
http://www.7g)entar.org.Nu/