CAPTULO 1. GENERALIDADES DE FSICA 1 1-1. O que estuda a Fsica 2 1.1.1 - A Matria e suas propriedades 2 1.1.2 - Corpo fsico 9 1.1.3 - O que substncia? 9 1.1.4 - O que uma mistura 10 1.1.5 - Conceito de grandeza fsica e unidade de medida 10 1.1.6 - Potncias de base dez, notao cient ca 11 1.1.7 - O sistema internacional de unidades (SI) 13 CAPTULO 2. A CINEMTICA 21 2-1. Introduo Mecnica Clssica 22 2-2. A Cinemtica 22 2.2.1 - Corpo pontual (ou ponto material) e Corpo extenso 22 2.2.2 - Movimento e repouso. Relatividade do movimento 23 2.2.3 - Posio, trajetria e deslocamento. 26 2.2.4 - Velocidade 27 2.2.5 - Acelerao 28 2.2.6 - Movimento Rectilneo Uniforme (MRU) 28 2.2.7 - Movimento Rectilneo Uniformemente Variado (MRUV) 30 2.2.8 - Movimento Vertical 33 2.2.9 - Lanamento Horizontal 34 2.2.10 - Lanamento Oblquo 36 2.2.11 - Movimento Circular Uniforme (MCU) 39 2.3.1 - Movimento relativo em uma dimenso 43 2.3.2 - Movimento relativo em duas dimenses 44 2-3. Exerccios de Aplicao 47 CAPTULO 3. DINMICA 51 3-1. Introduo 52 3-2. As Leis no movimento 53 CONTEDO DO LIVRO viii Curso Preparatrio AVEO 3-3. As diferentes foras da natureza 54 3.3.1 - Gravitao 54 3.3.2 - Fora de Gravidade 55 3.3.3 - Fora peso 56 3.3.4 - A fora de atrito e fora normal 56 3.3.5 - Fora elstica ou de elasticidade 58 3.3.6 - Traco e fora de tenso 59 3.3.7 - Fora resultante e diagrama de foras 59 3.3.8 - Anlise do movimento de um corpo sobre um plano inclinado. 60 3-4. Densidade de um corpo 63 3-5. Presso 63 3.5.1 - Presso em um lquido 64 3.5.2 - Presso atmosfrica 65 3.5.3 - Princpio de Pascal 65 3.5.4 - Teorema de Arquimedes 66 3-6. Dinmica dos Fludos 68 3.6.1 - A viscosidade de um uido 68 3.6.2 - Fluido newtoniano e no-newtoniano 69 3.6.3 - Fluxo laminar e uxo turbulento 70 3.6.4 - Vazo ou Fluxo 71 3.6.5 - Equao da continuidade 71 3.6.6 - Equao de Bernoulli 72 3.6.7 - Equao de Torriceli 73 3.6.8 - Efeito Venturi 74 3.6.9 - A lei de OHM 75 3.6.10 - Lei de Poiseuille 76 3-7. Exerccios de Aplicao 78 CAPTULO 4. ENERGIA E TRABALHO MECNICO E LEIS DE CONSERVAO 83 4-1. Trabalho Mecnico 84 4.1.1 - Trabalho de uma fora no paralela 84 4.1.2 - Trabalho de uma fora paralela 85 4.1.3 - Trabalho da Fora Peso 86 4-2. Potncia 88 4.2.1 - Rendimento 89 ix Curso Preparatrio AVEO 4-3. Energia Mecnica 89 4.3.1 - Energia cintica 89 4.3.2 - Energia potencial 90 4.3.3 - Leis da conservao da energia e da energia mecnica. 91 4-4. Momento Linear e Impulso. Lei da Conservao do Momento Linear. 92 4.4.1 - Colises ou choques mecnicos. 93 4.4.2 - Movimento de reaco 96 4-5. Exerccios de Aplicao 97 CAPTULO 5. MOVIMENTO ONDULATRIO E ONDAS MECNICAS 101 5-1. Movimentos Peridico e Oscilatrio 102 5-2. Movimento Harmnico Simples (MHS) 104 5.2.1 - Caractersticas do MHS 104 5.2.2 - Pndulo de mola 105 5.2.3 - Oscilaes Amortecidas 107 5.2.4 - Oscilaes Foradas e ressonncia 108 5-3. Movimento Ondulatrio e Ondas 108 5.3.1 - Ondas estacionrias 113 5-4. Ondas Sonoras 115 5.4.1 - Produo do som 115 5.4.2 - Velocidade do som 117 5.4.3 - Percepo das ondas sonoras 118 5.4.4 - Som, o tom, o rudo e o timbre. 120 5.4.5 - Efeito Doppler 120 CAPTULO 6. FENMENOS LUMINOSOS 125 6-1. Ondas Luminosas a luz 126 6.1.1 - Natureza da luz O que a luz? 126 6-2. Fenmenos Luminosos 127 6.2.1 - A re exo da luz 127 6.2.2 - Refraco da luz 128 6.2.3 - A disperso da luz 133 6.2.4 - Interferncia e difraco 134 6.2.5 - Polarizao da luz 134 6.2.6 - Espectro electromagntico 135 x Curso Preparatrio AVEO 6.2.7 - Absoro da luz e formao das cores 136 6.2.8 - O corpo negro e o efeito fotoelctrico 137 6-3. Exerccios de Aplicao 140 CAPTULO 7. PTICA GEOMTRICA 141 7-1. ptica Geomtrica 142 7.1.1 - Princpios sobre a propagao da luz 142 7.1.2 - Espelhos e formao de imagens 142 7.1.3 - Regras de construo geomtrica de imagens em espelhos esfricos 146 7.1.4 - Estudo analtico dos espelhos esfricos 149 7-2. Lentes - Classi cao e Formao de imagens 150 Refraco em interfaces esfricas 150 7.2.1 - Lentes Delgadas 151 7.2.2 - Construo geomtrica de imagens em lentes esfricas 152 7.2.3 - Estudo analtico das lentes esfricas 155 7.2.4 - Vergncia de uma lente 156 7.2.5 - Sistemas de duas lentes 156 7.2.6 - Instrumentos pticos 158 7-3. Exerccios de Aplicao 160 CAPTULO 8. ELECTROMAGNETISMO 163 8-1. Electromagnetismo. Introduo 164 8.1.1 - Electrizao 164 8.1.2 - Carga elctrica 164 8.1.3 - Princpio da conservao das cargas elctricas 165 8.1.4 - Condutores e isoladores 165 8-2. Electrosttica 166 8.2.1 - Foras entre cargas elctricas punctiformes em repouso. Lei de Coulomb 166 8.2.2 - Campo elctrico 167 8.2.3 - Princpio de sobreposio dos campos elctricos. 169 8.2.4 - Trabalho e energia potencial elctrica num campo uniforme 171 8.2.5 - Potencial elctrico 171 8-3. Corrente elctrica (electrodinmica) 171 xi Curso Preparatrio AVEO 8.3.1 - Intensidade da corrente elctrica (i) 172 8.3.2 - Tenso elctrica (U) ou diferena de potencial (ddp) 172 8.3.3 - Resistncia de um condutor (R) 172 8.3.4 - Lei de Ohm para uma poro de circuito elctrico 173 8.3.5 - Circuitos elctricos 174 8.3.6 - Associaes de resistncias 175 8.3.7 - Trabalho, Efeito Joule e Potncia da Corrente elctrica 177 8-4. Exerccios de Aplicao 179 CAPTULO 9. MAGNETISMO 183 9-1. Campo Magntico 184 9.1.1 - Fora magntica sobre uma carga 186 9.1.2 - Fora magntica que actua sobre uma corrente elctrica 187 9.1.3 - Movimento de uma carga num campo magntico uniforme 188 9-2. Induo Electromagntica 189 9.2.1 - O uxo magntico e a lei de Faraday 189 9.2.2 - Transformadores 191 9-3. Exerccios de Aplicao 195 CAPTULO 10. ESTUDO DOS GASES - TEORIA CINTICA 197 10-1. Teoria Cintica dos Gases 198 10.1.1 - Nmero de Avogadro, Quantidade de substncia, Massa Molar e Volume molar de um gs. 198 10.1.2 - Lei dos Gases Ideais 199 10.1.3 - Equao de estado dos gases ideais 200 10.1.4 - Aplicao da equao de estado dos gases ideais aos isoprocessos 201 10.1.5 - Trabalho realizado por um gs 202 10-2. Exerccios de Aplicao 203 CAPTULO 11. TERMODINMICA 205 11-1. Termodinmica. Introduo 206 11.1.1 - Temperatura 206 11.1.2 - Energia Interna (U) 208 11.1.3 - Quantidade de Calor (Q) 208 xii Curso Preparatrio AVEO 11.1.4 - Calor espec co (c) 209 11-2. Primeira Lei da Termodinmica 209 11-3. Segunda Lei da Termodinmica 210 11.3.1 - Mquinas trmicas e Ciclo de Carnot 210 11.3.2 - Rendimento ou e cincia de uma mquina trmica 211 11-4. Exerccios de Aplicao 212 Exerccios Propostos 213 Ep1. Mecnica 213 Ep.1.1 - Cinemtica 213 Ep.1.2 - Dinmica 221 Ep.1.3 - Trabalho, Potncia e Energia Mecnica. 226 Ep.1.4 - Movimento Harmnico Simples 228 Ep.1.5 - Movimento Ondulatrio e Ondas sonoras 229 Ep.1.6 - Fluidosttica e uidodinmica 230 Ep2. Electromagnetismo 231 Ep.2.1 - Electrosttica 231 Ep.2.2 - Corrente elctrica contnua e Lei de Ohm 234 Ep.2.3 - Magnetismo 235 Ep3. Teoria cintica dos gases 238 Ep.3.1 - Equao de estado dos gases ideais. 238 Ep4. Termodinmica 239 Ep.4.1 - Primeira Lei da Termodinmica 239 Ep.4.2 - Segunda Lei da Termodinmica 240 Ep5. ptica Geomtrica 241 Ep.5.1 - Princpios da ptica geomtrica 241 ANEXOS 242 Bibliograa Consultada 249