Zoals jullie al weten, is de computerklas bijna een feit.

Nog een laatste hand leggen aan

enkele dingen en ze wordt in gebruik genomen. Maar voor het zover is, moet iedereen goed
voorbereid zijn. Daarom deze korte ‘handleiding’.

Wie, wat, waar, waarom en hoe?

Wie?

Op het weekrooster is te zien wanneer de computerklas bezet is. Dit weekrooster is te

vinden in de computerklas en ook in de leraarskamer. Omdat het kan gebeuren dat u de
computerklas op een ander moment wenst te gebruiken, kan u de computerklas ook
reserveren.

Hoe reserveren?
In de leraarskamer hangen 2 weekroosters. Daarop staan de uren aangeduid die
voorbehouden zijn. De vakken die niet ingevuld zijn, kunnen dus gereserveerd worden. Het
enige wat u moet doen, is de datum van de desbetreffende week invullen en op dit
weekrooster aanduiden wanneer u de computerklas wenst te gebruiken.
Als u de computerklas wenst te gebruiken wanneer deze normaalgezien door een andere
klas gebruikt wordt, kunt u natuurlijk onderling wisselen.

Wat?

Op de computers staat het volledige pakket van Office 2003. Dit bestaat uit Microsoft Word
(een tekstverwerkingsprogramma), Excel (een rekenblad) en PowerPoint (een programma
om presentaties mee te maken). Ook Paint (een tekenprogramma) en MovieMaker (een
programma om zelf filmpjes te maken) zijn op de computers aanwezig

Naast dit pakket, is Encarta (een elektronische encyclopedie) op alle computers aanwezig. In
Encarta zit ook een verklarend woordenboek Nederlands vervat. Het verklarend
woordenboek ‘Van Dale’ staat eveneens op elke computer. Naast verklarende
woordenboeken, zijn er vertalende woordenboeken aanwezig op elke computer, meer
specifiek vertalen van en naar Frans en van en naar Engels.

Alle computers hebben toegang tot het internet en er kan ook geprint worden.

Tip : Voorzie altijd een noodoplossing.

 Techniek kan falen, dus het kan gebeuren dat je plotseling zonder stroom zit, de
computers gecrasht zijn, het internet niet meer werkt, … noem maar op. Zorg dus dat je altijd
iets achter de hand hebt, zodat je geen uur kwijt bent.
Hot Potatoes

Hot Potatoes is een programma waarmee je op een eenvoudige manier computeroefeningen

kunt maken. De leerlingen kunnen zelfstandig aan de slag met deze oefeningen.

Er zijn 5 soorten Hot Potatoes oefeningen:

• JCloze: invuloefening
• JMatch: combineeroefening (bv. woord naast de juiste afbeelding zetten)
• JCross: kruiswoordraadsel
• JQuiz: quiz (2 soorten vragen mogelijk: meerkeuzevragen en vragen waarbij de
leerlingen zelf het antwoord moeten typen)
• JMix: soorteeroefening (bv. van klein naar groot, alfabetisch rangschikken, …)

Voor je zelf een oefening begint te maken, kijk je best eens op internet, aangezien er al
enorm veel Hot Potatoes oefeningen online staan.
Op www.klascement.hotpot.net staan allerlei Hot Potatoes oefeningen, gerangschikt per
leerjaar en per leergebied
 In de linkerkolom bij ‘Lager Onderwijs’ klikt u het leerjaar aan waarvoor u oefeningen
zoekt. Hierna krijgt u een overzicht van de oefeningen, onderverdeeld in de verschillende
leergebieden (wereldoriëntatie, Nederlands, Frans, wiskunde en muzische vorming). Klik de
gekozen oefening aan. Deze opent in een nieuw venster. De leerlingen kunnen onmiddellijk
aan de oefening beginnen.

Als u bij Google ‘Hot Potatoes’ ingeeft als zoekterm, vindt u nog tal van andere websites met
Hot Potatoes oefeningen.

Tip: Probeer de oefeningen die u de leerlingen wilt laten maken, eerst zelf uit. Zo weet u of
de leerlingen de oefening aankunnen en dat er zeker geen fouten in staan.

Zelf Hot Potatoes oefeningen maken

Als u een oefening niet vindt op het internet, of de gevonden oefeningen niet voldoende bij
de uw les aansluiten, kunt u zelf een oefening maken. Eens je met Hot Potatoes kan werken,
gaat dit redelijk vlot. Je kan de oefeningen later ook nog gebruiken, dus het is geen verloren
moeite.

In de leraarskamer ligt een map met een basiscursus om te leren werken met Hot Potatoes.
Hierin staat stap voor stap uitgelegd wat u moet doen. Voor degenen die liever rustig thuis
met Hot Potatoes leren werken, staan hieronder er 2 nuttige websites:

• http://www.walhak.com/hotpotatoescursus/index.html
Op deze website staat stap voor stap vermeld hoe het programma moet gedownload worden
en hoe je het moet gebruiken. Er staan ook enkele voorbeelden van oefeningen op.

• http://hotpot.klascement.net/docs/Hotpotatoes%20v6%20Syllabus.pdf
Dit is een handleiding waarin staat hoe je zelf Hot Potatoes oefeningen kan maken.
 Waar?

In het opvanglokaal staan 8 computers. Op deze computers mogen de leerlingen werken

(mits begeleiding van hun leerkracht).

Concrete werking

Het is de bedoeling dat alle leerlingen zoveel mogelijk op de computer kunnen werken
binnen een beperkte tijd. Daarom hanteren we volgend principe:
kleine klassen (≤ 8): de leerlingen werken elk aan een computer
middelmatige klassen (≤ 16): de leerlingen werken per 2 aan een computer
grote klassen (> 16): de leerkracht splitst de klas op in 2 groepen.
De eerste groep werkt per 2 op de computers, terwijl de tweede groep zelfstandig werkt (b.v.
werken in een werkboek, contractwerk, werkblaadjes afwerken, …). Nadat de computertijd
er voor de helft opzit, wisselen de groepen.

Tips (in het geval dat de leerlingen per 2 aan een computer zitten):

• Je kan de leerlingen beter op voorhand in duo’s verdelen die vastliggen voor het werken
in de computerklas. Probeer ervoor te zorgen dat de 2 leerlingen van het duo ongeveer
even goed met de computer kunnen werken. Anders loop je het gevaar dat de ene
leerling alles doet en de andere leerling enkel toekijkt.
• Spreek af met de leerlingen dat er telkens 1 leerling uitvoerder is en 1 leerling toeziener
(deze leerling helpt de andere leerling dus niet met de oefeningen!). Per oefening
wisselen de leerlingen van rol.
• Voorzie een correctiesleutel voor de leerlingen die zelfstandig aan het werk zijn met
werkbladen e.d. Zo kunnen ze ook zelfstandig verbeteren en kun je als leerkracht je
aandacht volledig op de leerlingen aan de computer richten.

Waarom?

U vraagt u nu misschien af ‘Waarom al die moeite? Onze lessen zijn toch goed.’ De
computer kan echter een enorme meerwaarde geven aan de lessen. Hieronder een
opsomming van de voordelen:

• De leerlingen zijn meer gemotiveerd om oefeningen te maken op de computer dan op

een werkblad.
• De leerlingen krijgen onmiddellijk een verbetering van hun oefeningen. Ze zien het juiste
antwoord of ze kunnen hun foutieve antwoord zelf verbeteren.
• De leerlingen kunnen veel oefeningen maken op weinig tijd. Nadien hoeft u deze
oefeningen niet allemaal meer te verbeteren.
• Via de computer kan er gemakkelijk gedifferentieerd, geïndividualiseerd en geremedieerd
worden. U bepaalt welke leerling welke oefening maakt. Elke leerling krijgt dus
oefeningen op maat.
• De leerlingen hebben veel minder faalangst. Een computer heeft geen gevoelens en
verliest zijn geduld niet als een leerling fouten blijft maken.
• De leerlingen kunnen op hun eigen tempo werken.
Vanaf dit schooljaar zijn ook de eindtermen ICT van kracht. Hieronder een opsomming van
deze 8 eindtermen:

1) De leerlingen hebben een positieve houding tegenover ICT en zijn bereid ICT te
gebruiken ter ondersteuning van hun leren.

2) De leerlingen gebruiken ICT op een veilige, verantwoorde en doelmatige manier.

Concreet:
• De leerlingen verwittigen onmiddellijk de leerkracht als er een probleem is met de
computer (bv. een foutmelding). Ze proberen het probleem niet zelf op te lossen.
• De leerlingen voeren enkel de opdrachten uit die ze mogen/moeten maken van de
leerkracht. Ze spelen dus geen spelletjes als ze eigenlijk met een oefening moeten bezig
zijn.

3) De leerlingen kunnen zelfstandig oefenen in een door ICT ondersteunde

leeromgeving.
 Leerinhouden van andere vakken inoefenen door op de computer te werken.
Concreet:
Dit is bv. het geval als de leerlingen oefeningen maken op Ambrasoft of als ze Hot Potatoes
oefeningen oplossen. De leerlingen werken zelfstandig en op hun eigen tempo.

4) De leerlingen kunnen zelfstandig leren in een door ICT ondersteunde leeromgeving.

 De leerlingen kunnen informatie opzoeken.
Concreet:
• Webquest: Een website/weblog waarop een opdracht staat die de leerlingen enkel tot een
goed einde kunnen brengen als ze informatie opzoeken op het internet. Op de webquest
staan telkens een aantal links naar websites die de leerlingen kunnen gebruiken om de
opdracht uit te voeren. Ze moeten de opgezochte informatie ook telkens verwerken (bv.
een folder maken, een filmpje, …) In een webquest staat telkens welke doelen er
nagestreefd worden. Er zijn oneindig veel webquest. Op http://www.webquest.be staan
er zeer veel, maar als je ‘webquest’ ingeeft als zoekterm bij een zoekmachine, vind je er
nog veel meer.
Voorbeeld: http://www.sip.be/webquest/luizen/index.htm
 Een webquest over luizen: de leerlingen moeten a.d.h.v. een aantal opgegeven
sites informatie over luizen verzamelen en zelf een boekje over luizen maken.
• Uitvoeren van een simulaties met behulp van educatieve programma’s of websites voor
het ontdekken van algemene relaties of van mechanismen die een stuk werkelijkheid
beheersen.
Voorbeeld: http://www.dichttalent.nl/swfnc/ZwwlxxhHiB.swf
Een simulatie van een sluiswerking: De leerlingen moeten de boot stap voor stap aan
de andere kant van de sluis krijgen.

5) De leerlingen kunnen ICT gebruiken om eigen ideeën creatief vorm te geven.

Concreet:
• Digitale foto’s nemen
Voorbeeld: de leerlingen nemen in een groepje foto’s van elkaar. Hierna bewerken ze
hun eigen foto (met een programma voor fotobewerking of met Paint).
• Een PowerPoint presentatie of een filmpje maken (zie eindterm 7)
6) De leerlingen kunnen met behulp van ICT voor hen bestemde digitale informatie
opzoeken, verwerken en bewaren.
 Gebruik van een elektronische encyclopedie, van vertaal-woordenboeken, van educatieve
cd-roms en van webpagina’s.
Concreet:
De leerlingen kunnen bij het begin van een nieuw thema wereldoriëntatie eerst zelf
informatie hierover opzoeken. Als ze deze informatie samenvatten en eventueel ook in een
schema zetten, werken ze onmiddellijk ook aan deze vaardigheden. De leerlingen zullen de
informatie ook beter onthouden omdat ze deze zelf opgezocht hebben.

7) De leerlingen kunnen ICT gebruiken bij het voorstellen van informatie aan anderen.
 Multimedia gebruiken om informatie voor te stellen aan anderen.
Concreet:
- De leerlingen kunnen een PowerPoint-presentatie maken met informatie die ze zelf
opgezocht hebben (bv. in een vorige les).
- De leerlingen kunnen een filmpje maken om informatie voor te stellen. Er is geen echte
videocamera nodig om te filmen, dit kan ook met een digitale fotocamera.
- De leerlingen kunnen zelf een filmpje maken door enkel foto’s te gebruiken. Via het
programma MovieMaker (zit vervat in Windows) kunnen de leerlingen de foto’s in de
gewenste volgorde plakken en dit filmpje hierna afspelen. De kinderen kunnen eventueel ook
nog effecten en geluid aan hun filmpje toevoegen.
- Er staan reeds enorm veel filmpjes op het internet. De leerlingen kunnen deze gebruiken
om iets voor te stellen wat ze reeds opzochten.
Voorbeelden van websites met filmpjes:
- www.youtube.com (deze filmpjes zijn echter niet allemaal leerrijk)
- www.schooltv.nl/beeldbank
- www.willemwever.nl

8) De leerlingen kunnen ICT gebruiken om op een veilige, verantwoorde en doelmatige

manier te communiceren.
 Hieronder verstaan we vooral het e-mailen, chatten en sms’en. De meeste leerlingen
doen dit regelmatig. De eindterm slaat bovendien op het respecteren van omgangsregels in
de communicatie (niet schelden, geen discriminatie) en op het kiezen van het doeltreffendste
communicatiekanaal.
Concreet:
- De leerlingen kunnen mailen naar hun leerkrachten en naar elkaar. Ze moeten hun
taalgebruik aanpassen aan de persoon naar wie ze mailen.
- De leerlingen kunnen ook mailen naar leerlingen van andere scholen.
- Leerlingen van de derde graad kunnen ook mailen naar leerlingen uit scholen in Wallonië.
Op deze manier oefenen ze ook hun Frans verder in.
- De leerlingen moeten ook op de gevaren van het communiceren met elkaar via internet
gewezen worden. Ze moeten de belangrijkste regels in verband met chatten en e-mailen
leren. (nooit je wachtwoord aan iemand geven, niet afspreken met iemand die je enkel via
internet kent of zeker niet alleen, …)
Voorbeeld: Op www.internetsoa.nl staan de verschillende gevaren van
webcamgebruik. Op deze site staat ook een filmpje dat duidelijk toont hoe gevaarlijk
het kan zijn om een webcam te gebruiken zonder dat je de persoon waarmee je chat,
kent (ga naar ‘commercials’ en klik op ‘tv-commercial’  dit filmpje is niet geschikt
voor de eerste en tweede graad)
 Hoe?

Enkele lesideeën en interessante websites

Websites met oefeningen voor alle graden

• www.surftips.com/muizentaal/thuis_oefenen.htm
 Verschillende soorten oefeningen voor alle leergebieden
• www.klascement.hotpot.net
www.computerklas.be/index.html
www.freewebs.com/juftiny
www.devuurvogel.be/oefenen.htm
 Hot Potatoes oefeningen
• www.users.skynet.be/thiran/rekentaal/taal/werkwoorden1.htm
 Oefeningen op de werkwoordsvormen (alle graden)

Eerste graad

• Een tekendictee in Paint

 Het tekenprogramma Paint openen. Aan alle leerlingen kort uitleggen hoe ze een lijn
kunnen trekken, een bol en een vierkant kunnen maken, een andere kleur leren kiezen,
... Na even te oefenen, beginnen met het dictee. (Bv. maak een vierkant, zet er een bol
naast, kleur de bol rood, …)
• Leerlingen hun eigen naam laten typen
• Leerlingen de letters/woordjes die ze net geleerd hebben, laten typen
• Kleurplaten inkleuren op de computer  bv. www.coloring.com
• www.danielbilliau.be/potatoes/menubis.htm
 Oefeningen op aanvankelijk lezen
• http://proto.thinkquest.nl/~klb086/
 Oefeningen op aanvankelijk lezen

Tweede graad

• Boekomslag of stripomslag maken (in Paint)

• Een foto van zichzelf bewerken met een programma voor fotobewerking of met Paint
• http://www.toyinima.be/
 Website waarop de kinderen zelf een animatiefilmpje kunnen maken. De procedure
wordt stap per stap uitgelegd
• www.kids.vmw.be
 Op deze site kunnen de leerlingen zelf ontdekken welke weg water aflegt om
drinkbaar te worden.
• http://www.dichttalent.nl/swfnc/ZwwlxxhHiB.swf
 Sluissimulatie
• www.samsam.be
 Site waarop enorm veel informatie staat over de verschillende godsdiensten. De
leerlingen kunnen hier zelfstandig op zoek gaan naar de kenmerken van andere
godsdiensten en culturen.
• www.degrotetijdreis.nl
 Site waarop de kinderen op ontdekkingsreis gaan door de verschillende tijden.
Onderweg doen ze allerlei meetoefeningen. Zeer leuke en speelse website!
Derde graad

• Boekomslag of stripomslag maken (in Paint)

• Een foto van zichzelf bewerken met een programma voor fotobewerking of met Paint
• De leerlingen kunnen een weblog maken voor zichzelf of allemaal samen een klasblog
maken.
Een blog is een soort elektronisch dagboek (lijkt sterk op een website). Je kan een blog
zeer gemakkelijk aanmaken op www.blogger.com (wijst zichzelf uit). Eens je een blog
aangemaakt hebt, kan je hier berichten op plaatsen en ook werkjes van leerlingen. Indien
je hier meer informatie over wilt, gelieve mij te mailen (dorien.vercauteren@kahosl.be)
• http://www.toyinima.be/
 Website waarop de kinderen zelf een animatiefilmpje kunnen maken. De procedure
wordt stap per stap uitgelegd
• Opstellen op de computer laten maken i.p.v. dat de leerlingen deze eerst in klad en dan in
net moeten schrijven.
Indien er een klasblog zou opgericht worden, kunnen deze werkjes er op geplaatst
worden. De kinderen kunnen dan op elkaars werkjes reageren.
• www.kids.vmw.be
 Op deze site kunnen de leerlingen zelf ontdekken welke weg water aflegt om
drinkbaar te worden.
• http://www.dichttalent.nl/swfnc/ZwwlxxhHiB.swf
 Sluissimulatie
• www.samsam.be
 Site waarop enorm veel informatie staat over de verschillende godsdiensten. De
leerlingen kunnen hier zelfstandig op zoek gaan naar de kenmerken van andere
godsdiensten en culturen.
• www.degrotetijdreis.nl
 Site waarop de kinderen op ontdekkingsreis gaan door de verschillende tijden.
Onderweg doen ze allerlei meetoefeningen. Zeer leuke en speelse website!

Nog enkele tips

• De computerklas is zeer handig, maar we mogen ook de klascomputer niet vergeten.

Deze blijft zeer nuttig tijdens hoeken- en contractwerk. In bijlage een interessant artikel
over hoe je de klascomputer op een zinvolle manier kan gebruiken.
• Als de verschillende knoppen van de computer te verwarrend zijn voor de jongste
leerlingen, kan je er stickertjes op plakken (bv. enter = gele sticker). Op die manier kan je
gewoon zeggen: druk op de gele knop i.p.v. druk op enter.
• Let er op dat de leerlingen goed aan de computer zitten, anders zullen ze snel nek- en
rugpijn krijgen.

Opstarten van de computerklas

Omdat ik pas begin mei terug op de school aanwezig zal zijn, heb ik een blog opgericht.
Hierop zal een filmpje of een PowerPoint voorstelling komen waarmee u de computerklas
kunt inleiden bij uw leerlingen. Indien ik nog nuttige informatie ontdek, zal ik deze hier ook op
plaatsen. Het adres van deze blog is www.computerklasavermaat.blogspot.com
Als er problemen zijn, kunt u mij contacteren via mail dorien.vercauteren@kahosl.be, via
telefoon 052/46.35.19 of door te reageren op de blog (onderaan een bericht staat telkens de
knop ‘reageren’).

Met vriendelijke groeten,

Dorien Vercauteren