Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
o &a #$eri+o &i!toriar &ec&o! i*e+iato!. Co(iee recor+ar e!ta circ$!tacia 'ara a'reciar "o
eBce'cioa" 2 a!o*bro!o +e $ arte rea"i!ta co*o e" +e "a! !a0a!) e '"ea E+a+ Me+ia. E"
rea"i!*o e!'a>o" +e "a 'icare!ca tiee !ie*'re $ 'ro'%!ito *ora"? e" rea"i!*o 3racA! o!ci"a
etre e" e!t*$"o er%tico 2 "o #$e Pa$" Gro$!!ac &a ""a*a+o O"a 3oto0ra3a ba!$reraP? e" rea"i!*o
ortea*ericao (a +e "o cr$e" a "o !eti*eta"? e" +e "a! !a0a! corre!'o+e a "a ob!er(aci%
i*'arcia". Pita co "$ci+e; 2 'robi+a+ $ *$+o #$e 'ara o!otro! e! b/rbaro) co*'ara+o co
e" +e Par! o e" +e Lo+re! 2) *$c&o */!) co e" +e Pro(e;a o Ita"ia. E!te rea"i!*o a+*ite "o
!obreat$ra") 'or "a !$3iciete ra;% +e #$e "o! arra+ore! 2 "o! o2ete! crea e 3ata!*a! 2 e
*a0ia!. A!) e "a Sa0a +e N=a" !e "eeI
OLa !e0$+a oc&e) "a! e!'a+a! !a"taro +e "a! (aia! e "a! a(e! +e Bro+ir 2 &ac&a! 2 "a;a!
(o"aro 'or e" aire 2 'e"earo. La! ar*a! 'er!i0$iero a "o! &o*bre!. E!to! #$i!iero +e3e+er!e
co "o! e!c$+o!) 'ero *$c&o! 3$ero &eri+o! 2 $ &o*bre *$ri% e ca+a a(e.P
E!te !i0o !e (io e "a! e*barcacioe! +e" a'%!tata Bro+ir) ate! +e "a bata""a #$e "o +e!&i;o? $
e'i!o+io a/"o0o 3i0$ra e $o +e "o! c$eto! +e Gri**. U *$c&ac&o e! +$e>o +e $ ba!t%
*/0ico #$e) c$a+o !e "o or+ea) re'arte 0o"'e!.
Lo! 'er!oa=e! +e "a! !a0a! o !o tota"*ete b$eo! o *a"o!? o &a2 *o!tr$o! +e" bie o +e"
*a". No 're(a"ece 3ata"*ete "o! b$eo! i !o ca!ti0a+o! "o! *a"o!. 9a2) co*o e "a rea"i+a+)
coici+ecia!) +ib$=o! !i*Atrico! +e" a;ar. 9a2 icerti+$*bre! (ero!*i"e!? e" arra+or +iceI
OUo! c$eta "a! co!a! +e e!ta *aera) otro! +e otra...P Si $ 'er!oa=e *iete) e" teBto o o!
+ice #$e *iete? +e!'$A!) "o co*'re+e*o!.
La to'o0ra3a e! 'reci!a? "o! *a$a"e! +e @A"iB Nie+er 2 +e C. A. Crai0ie trae *a'a! +e
I!"a+ia +o+e e!t/ *area+a "a acci% +e "a! +i(er!a! !a0a!. La! */! $*ero!a! 2 "a! *e=ore!
!o +e" oe!te) +o+e "a !a0re +e "o! eBi"a+o! or$e0o! !e *e;c"% co !a0re ir"a+e!a. E 1Q71)
e" 'oeta i0"A! Ci""ia* Morri! '$+o (i!itar e" "$0ar +o+e *$ri% G$+r$ 2 "a 0$ari+a +e Grettir
e" @$erte.
De" ca't$"o c$areta 2 cico +e "a Sa0a +e Grettir co'ia*o! e" !i0$iete 'a!a=e) tra+$ci+o
"itera"*eteI
OOc$rri% $ +a) 'oco ate! +e "a oc&e +e Sa J$a) #$e T&orb=br 3$e a caba""o a B=ar0.
L"e(aba 2e"*o) e!'a+a 2 $a "a;a +e &o=a *$2 ac&a. A#$e" +ia ""o(i%. De "o! 'eoe! +e At"i)
a"0$o! traba=aba e "a !ie0a +e" &eo? otro! !e &aba i+o a 'e!car a" orte) a 9or!tra+ir. At"i
e!taba e !$ ca!a co 'oca 0ete. T&orb=br ""e0% &acia e" *e+io+a. So"o) caba"0% &a!ta "a
'$erta. E!taba cerra+a 2 a+ie &aba a3$era. T&orb=br ""a*% 2 !e oc$"t% +etr/! +e "a ca!a) 'ara
#$e o "o (iera +e!+e "a '$erta. La !er(i+$*bre o2% #$e ""a*aba 2 $a *$=er !a"i% a abrir.
T&orb=br "a (io) !i +e=ar!e (er. La *$=er (o"(i% a" a'o!eto. At"i 're0$t% #$iA e!taba 3$era.
E""a re'$!o #$e o &aba (i!to a a+ie. Mietra! a! &ab"aba) T&orb=br (o"(i% a 0o"'ear co
3$er;a.
PEtoce! At"i +i=oI OA"0$ie *e b$!ca 2 trae $ *e!a=e) #$e &a +e !er *$2 $r0ete.P Abri% "a
'$erta 2 *ir%? o &aba a+ie. A&ora ""o(a co (io"ecia 2 'or e!o At"i o !a"i%? co $a *ao
e e" *arco +e "a '$erta) *ir% e toro. E e!e i!tate !a"t% T&orb=br 2 "e &$+i% co "a! +o!
*ao! "a "a;a e "a *ita+ +e" c$er'o...
PAt"i +i=o) a" recibir e" 0o"'eI OA&ora !e $!a e!ta! &o=a! ta ac&a!.P L$e0o ca2% +e boca !obre
e" $*bra". La! *$=ere! !a"iero 2 "o ecotraro *$erto. T&orb=br) +e!+e e" caba""o) 0rit% #$e A"
era e" *ata+or 2 !e (o"(i% a !$ ca!a.P
A0$+a*ete ob!er(a C. P. Eer ,E#ic and Romance) 1Q4:-I OA"0$o! +e "o! */! re're!etati(o!
'a!a=e! +e "a! !a0a! !o a#$e""o! e #$e $ &o*bre recibe $a &eri+a *orta" co $ +ic&o
i!%"ito 2 *e*orab"e 2 *$ere acto coti$o) co*o At"i e "a &i!toria +e Grettir. La e!cea e! $a
+e "a! *e=ore! +e !$ c"a!e? o '$e+e &a""/r!e"e +e3ecto. Pero ta" (e; &a2 +e*a!ia+a! e!cea! 2
+e*a!ia+o! +ic&o! +e e!a +o"e co*o 'ara +e!'ertar "a !o!'ec&a +e #$e "a !it$aci% 2 "a
!etecia era 2a $ arti3icio.P Recor+e*o! "a! <"ti*a! 'a"abra! +e" &o*bre *$erto 'or G$ar
+e $ "a;a;o.
Lo! ra!0o! +i3erecia"e! +e "a !a0a !$r0iero +e "a! circ$!tacia! #$e "e! +iero ori0e. La !a0a
3$e rea"i!ta 'or#$e re3era) o 'rete+a re3err) &ec&o! rea"e!? 3$e *i$cio!a 'or#$e "a rea"i+a+
ta*biA "o e!? 're!ci+i% +e a/"i!i! '!ico"%0ico! 'or#$e e" arra+or o 'o+a coocer "o!
'e!a*ieto! +e "a! 'er!oa!) !io !$! acto! 2 'a"abra!. La !a0a era $a cr%ica ob=eti(a +e
&ec&o! &i!t%rico!? a e""o !e +ebe "a i*'er!oa"i+a+ +e !$ re+acci%. No !e &a 0$ar+a+o e" o*bre
+e "o! a$tore!) 'or#$e o "o &$bo? e e" co*ercio ora") "a! re'eticioe! 3$ero '$"iA+o"a) co*o
oc$rre co "a! aAc+ota!.
E "a! !a0a! ab$+a "a! re3erecia! a ri>a! +e 'otro!) a cert/*ee! +e "$c&a 2 a carrera!?
ta*biA !e &ab"a +e" 'a!atie*'o +e or !a0a!. E!ta! era a're+i+a! +e *e*oria 2 !$ recitaci%)
#$e 'o+a +$rar *$c&o! +a!) era $a atracci% co!abi+a e "a! re$ioe!. A!) 9ara"+
9ar+ra+a) re2 +e Nor$e0a) o2% +e boca +e $ i!"a+A! "a !a0a #$e !e &aba co*'$e!to !obre A" 2
"a recitaci% +$r% +oce +a!. A" +eci*otercero) e" re2 +i=oI OMe 0$!ta "o #$e &a! +ic&o) i!"a+A!.
KG$iA te "o e!e>%LP E" otro re'$!oI OE I!"a+ia 2o coc$rra ca+a (erao a "a A!a*b"ea
Geera" 2 e!c$c&A "o #$e arraba 9a""+%r Sorra!o.P E" re2 +i=oI OE ta" ca!o o e! +e eBtra>ar
#$e "o !e'a! ta bie.P 9a""+%r &aba !er(i+o co 9ara"+ e "a! ca*'a>a! +e Grecia) +e Ita"ia 2
+e A3rica.
E e" 'a!a=e +e "a !a0a ora" a "a !a0a e!crita iter(iiero *$c&o! e"e*eto!. E" a"3abeto r<ico
era cooci+o +e ati0$o) "o $!aba 'ara bre(e! i!cri'cioe! e 'ie+ra! o e *eta" o 'ara
*e!a=e! 0raba+o! a c$c&i""o e *a+era) 'ero o &a2 'r$eba +e #$e rec$rriera a A" 'ara e!cribir
co '"$*a 2 tita !obre 'er0a*io. 9acia e" a>o 1VVV e" cri!tiai!*o 3$e a+o'ta+o co*o
re"i0i% o3icia" 'or "a re'<b"ica +e I!"a+ia? *$c&o! i!"a+e!e! a're+iero "at 2 '$+iero
etre0ar!e a" e!t$+io +e "o! "ibro! ec"e!i/!tico! 2 'ro3ao! #$e e!e $e(o i+io*a o3reca. La
"iterat$ra e!crita e "at "e! !$0iri% "a i+ea +e $a "iterat$ra e!crita e i!"a+A!. E "a "etra +e "o!
'ri*ero! *a$!crito! +e I!"a+ia !e &a a+(erti+o e" i3"$=o +e "o! ca"0ra3o! a0"o!a=oe!? e!te
otro e=e*'"o) $i+o a" +e "a "iterat$ra "atia) '$e+e &aber e=erci+o a!i*i!*o $a i3"$ecia
e3ica;.
A 'rici'io! +e" !i0"o NII) Ari T&or0i"!!o) ""a*a+o e" Sacer+ote 2 e" Sabio) co*'$!o e"
/slendigab4) o Libro +e "o! I!"a+e!e!. Se trata +e $a &i!toria coci!a +e "o! or0ee! +e
I!"ac"ia? "a! *ateria! "e0a"e! 2 ec"e!i/!tica! &a *ereci+o +e" a$tor $a ateci% e!'ecia". La
croo"o0a +e "a obra e! *$2 ri0$ro!a 2) 'ara ca+a !$ce!o i*'ortate) Ari +a "o! o*bre! +e "a!
'er!oa! #$e "o i3or*aro. Sorri St$r"$!o) e e" 'r%"o0o +e !$ 9ei*!Fri0"a) =$;0a a !$
're+ece!or co e!ta! 'a"abra!I ONo e! *ara(i""a #$e Ari coociera ta bie "o! acoteci*ieto!
&i!t%rico! +e A!ta 2 +e otra! acioe!) 'or#$e "o! &aba a're+i+o +e &a*bre! ite"i0ete! 2
(ie=o! 2 A" *i!*o era e!t$+io!o 2 'o!ea b$ea *e*oria.P E e" i(iero +e 1117 !e e!cribiero
'or 'ri*era (e; e $ "ibro "a! "e2e! +e I!"a+ia) #$e ate! o cooca otro arc&i(o #$e "a
*e*oria +e" 're!i+ete +e "a A!a*b"ea? e" /slendigab4) re+acta+o &acia 116V) re0i!tra e" &ec&o
e ia$0$ra) =$to eo e!e c%+i0o) e" 'ero+o e!crito +e "a "iterat$ra i!"a+e!a. E" i+io*a &a
ca*bia+o 'oco? a +i3erecia +e "o #$e !$ce+e e otro! 'a!e!) "a "iterat$ra *e+ie(a" +e I!"a+ia
e! i*e+iata*ete acce!ib"e a "o! "ectore! +e $e!tro tie*'o? e "a! e+icioe! 'o'$"are! o &a
!i+o ece!ario *o+eri;ar e" "e0$a=e o abr$*ar e" teBto co (ocab$"ario! 2 0"o!a!. D$rate e"
!i0"o NIN e" e!t$+io +e "a "iterat$ra ati0$a &a i3"$i+o (eta=o!a*ete !obre e" e!ti"o +e "a b$ea
'ro!a i!"a+e!a) otab"e a&ora 'or !$ '$re;a 2 'or !$ 3"eBibi"i+a+. E" e!ti"o +e "a! *e=ore! !a0a!
e! $ e!ti"o or0/ico) 3$+a+o e e" e!ti"o ora"? tr/ta!e aca!o +e "a <ica 'ro!a e$ro'ea #$e &a
e(o"$cioa+o at$ra"*ete) !i *o+e"o! eBtra>o!. La "*'i+a e!crit$ra +e "a! !a0a! o !e +ebe a
!i*'"ici+a+ o r$!tici+a+) '$e!to #$e co(i(i% co $ co*'"eto e!ti"o 'oAtico) a/"o0o a" +e
Ma""ar*A o a" +e G%0ora. Lo! 'er!oa=e! !o $*ero!o!? e "a Sa0a +e Grettir) 'or e=e*'"o)
&a2 */! +e +o!cieto!. Por !er to+o! rea"e!) *$c&o! +e e""o! rea'arece e otra! !a0a!. Lo
*i!*o &a &ec&o a"0$o! o(e"i!ta! *o+ero! ,T&acFera2) Ba";ac) So"a) Ga"!Dort&2- co !$!
'er!oa=e! i*a0iario!. U (a!to <*ero +e !a0a! &a 'ereci+o? 'er+$ra $a! cieto c$areta.
E e" !i0"o NIII "a 'o'$"ari+a+ +e" 0Aero i+$ce a *$c&o! a "a 3a"!i3icaci% +e !a0a! Oati0$a!P?
e!to! "ibro! a'%cri3o! a*'"i3ica a"0$o! ra!0o! +e "o! 0e$io! o !o i(ecioe!
irre!'o!ab"e!. S$ *Arito "iterario e! $"o. Se +a e" o*bre +e !a0a a c$a"#$ier &i!toria? a!
tee*o! $a 7arlamagnus !aga) $a Amloda !aga) #$e arra "a &i!toria +e 9a*"et) $a (ar&a
!aga o Sa0a +e "a Vir0e Mara) $a !erie +e Breta !_gur ,Sa0a! +e Britaia o +e Ga"e!)
tra+$ci+a! +e "a cr%ica 3ab$"o!a +e Mo*o$t&-) $a Ale)ander (i4la Sa0a o Sa0a +e A"e=a+ro
Ma0o 2 $a Barlaams !aga #$e e! tra+$cci% +e "a "e2e+a +e Bar"aa* 2 +e Jo!a3at) #$e re3"e=a
"a "e2e+a +e" B$++&a.
La! !a0a! +e &Aroe! i!"a+e!e! &a !i+o c"a!i3ica+a! 0eo0r/3ica o to'o0r/3ica*ete. Se
co!i+era #$e "a! occi+eta"e! !$'era 3or*a"*ete a "a! otra!. La Sa0a +e G$"a$0 Le0$a +e
Ser'iete ,3unnlaugssaga %rmstungu- 'erteece / e!te 0r$'o. G$"a$0 +ebi% !$ a'o+o a "a!
&iriete! !/tira! #$e co*'$!o? cat% e Nor$e0a 2 e I0"aterra. S$ &i!toria +iceI ONa(e0aro
G$"a$0 2 !$ 0ete 2 e e" oto>o arribaro a" P$ete +e Lo+re!) +o+e +e!e*barcaro. E
a#$e" tie*'o) Et&er"re+) &i=o +e E+0ar) 0oberaba I0"aterra) 2 era $ b$e re2? 'a!aba "o!
i(iero! e Lo+re!. E a#$e""o! +a! &aba e" *i!*o i+io*a e I0"aterra #$e e Nor$e0a 2 e
Dia*arca? 'ero "o! i+io*a! ca*biaro c$a+o G$i""er*o e" Ba!tar+o 0a% a I0"aterra) 'or#$e
"$e0o !e &ab"% 3racA!. G$"a$0 3$e a" re2 2 "o !a"$+% co +ecoro. E" re2 're0$t% +e #$A tierra
(eia 2 G$"a$0 re'$!o (era;*eteI OPero Ha0re0%H &e (ei+o a ecotrarte) !e>or) 'or#$e &ice
$ cato !obre ti 2 'e!A #$e te '"aceria e!c$c&ar"o.P E" re2 acce+i% 2 G$"a$0 +i=o e" cato
#$e &aba co*'$e!to... E" re2 "e +io 'or reco*'e!a $ *ato +e co"or e!car"ata 3orra+o +e
co!to!a 'ie" 2 reca*a+o +e oro &a!ta e" bor+e) 2 "o &i;o $o +e !$! &o*bre!) 2 G$"a$0 'a!%
to+o e" i(iero co A".P
De *a2or 3a*a #$e "a Sa0a +e G$"a$0 e! "a Egilssaga o Sa0a +e E0i". E!te 3$e e" */! i"$!tre
+e "o! 'oeta! +e "a A'oca 'recri!tiaa. S$ (i+a 3$e a;aro!a? a "o! !iete a>o! *at% +e $ &ac&a;o a
$ c&ico +e oce? !$ *a+re a" (er"o ta ai*o!o) "e 'ro*eti%) 'ara c$a+o 3$era 0ra+e) $a
a(e +e (iFi0. De=% +o! cA"ebre! a"aba;a!? $a +e Aet&e"!ta) re2 !a=% +e I0"aterra) a c$2a!
%r+ee! 'e"e% e "a bata""a +e Br$ab$r& ,e e!a bata""a *$ri% T&oro"3) !$ &er*ao) 2 E0i" ""or%
!$ *$erte e e" 'oe*a e #$e ce"ebr% "a (ictoria-? otra +e EiriF 9ac&a Sa0rieta) ee*i0o
*orta" +e" 'oeta. E MorF) E0i" ca2% e *ao! +e e!te re2) #$e "o co+e% a *$erte? "a oc&e
aterior a "a e=ec$ci%) E0i" e!cribi% "a a"aba;a +e !$ ee*i0o. E!ta a"aba;a !e tit$"a e" Rescate
de la Cabe.a? e e""a !e +ice #$e *$c&o! &a recibi+o +e" re2 *eta"e! 2 'ie+ra!) 'ero #$e A" "e
+ebe "a */! 'recio!a +e "a! =o2a!I "a cabe;a #$e o "e cortar/. A" re2 "e 0$!t% "a a"aba;a 2 "o
+e=% *arc&ar) a+(irtiA+o"e ate! #$e !i (o"(a a ecotrar!e "o *atara.
Lo! <"ti*o! ca't$"o! +e "a !a0a +e!cribe "a ca+$ci+a+ 2 "a *$erte +e E0i". E!t/ cie0o 2 *$2
!or+o? "a 0ete !e re +e A" 2 $a !ir(ieta o "o +e=a acerear!e a "a c&i*eea. G$ar+a) te!ti*oio
+e "o! +a! #$e 3$ero) +o! co3re! ""eo! +e *oe+a! +e '"ata) re0a"o +e" re2 Aet&e"!ta? !e
'ro'oe (o"car"o! e "a A!a*b"ea) 'ara #$e "a 0ete !e +i!'$te "a! *oe+a! 2 coc"$2a 'e"ea+o.
La 3a*i"ia) at$ra"*ete) o "o !ec$+a e !$ 'ro'%!ito? E0i") !o"o) !a"e a caba""o +e "a ca!a? cae
+e !$ caba"0a+$ra 2 !e *ata.
9arto co*o(e+or e! e" ca't$"o !eteta 2 oc&o. E0i" &a 'er+i+o a !$ &i=o 2 re!$e"(e +e=ar!e
*orir +e &a*bre. Pa!a "o! +a! 2 !i0$e ecerra+o e !$ c$arto. A!0er+) !$ &i=a) !abe "a
+eter*iaci% +e !$ 'a+re 2 #$iere !a"(ar"o. Go"'ea a "a '$erta? "e +ice #$e =$to! recorrera e"
*i!*o ca*io. E0i" "a +e=a etrar. 9acia e" atar+ecer) A!0er+ !e 'oe a *a!car $a ra;. EB'"ica
#$e *a!car e!a ra; '$e+e acercar "a &ora +e "a *$erte. E0i" !e "a 'i+e? a" rato !iete *$c&a !e+.
A!0er+ &ace #$e "e! a"cace $ c$ero co a0$a. Lo trae) A!0er+ bebe 2 +iceI OPa+re) o! &a
e0a>a+o. E!ta e! "ec&e 2 o a0$a.P E0i" !e !iete 3rete a" +e!tio 2 !e ri+e. E!cribe etoce!
!$ e"e0a 'or "a *$erte +e" &i=o. La 'ia+o!a e!trata0e*a +e A!0er+ o a0ota "a co*'"e=i+a+ +e "a
e!cea? &a2 ta*biA e" co3"icto *eta" +e" 'a+re. De "a! !a0a! +e" orte "a */! 3a*o!a e! "a
!aga de 3rettir) +e "a #$e 2a &e*o! tra!cri'to $ 'a!a=e. E!ta !a0a ic"$2e e" e'i!o+io +e G"a*.
G"a* era $ *a"(a+o 'a!tor +e o(e=a!) #$e !e e0% a a2$ar "a (!'era +e Na(i+a+. E "a! !ierra!
&a""aro !$ ca+/(er) O&ic&a+o co*o $ b$e2 2 a;$" co*o "a *$erteP. No !e !$'o #$A "o *at%)
'ero e*'e;% a ro+ar "a ca!a) a caba"0ar !obre "o! te=a+o!) a 'atear "a! 'are+e! 2 a *atar a "o!
ai*a"e!. Ua oc&e) Grettir "o e!'er% 2 co*bati% co A". Ro*'iero c$ato! *$eb"e! &aba 2
!a"iero 'e"ea+o a" ca*'o. Grettir tea $a e!'a+a corta) !aca+a +e $a t$*ba) 2 '$+o *atar a
a#$e" *$erto #$e &aba ($e"to a (i(ir. La "$a i"$*i% !$! o=o! terrib"e! 2 Grettir "o! (io 2 +e!+e
etoce! t$(o *ie+o +e "a o!c$ri+a+ 2 o !e atre(i% a !a"ir !o"o.
E" <"ti*o ca't$"o +e e!a !a0a co!ta +e "a! 'a"abra! !i0$iete!I OSt$r"a e" J$ri!ta &a +ec"ara+o
#$e o &$bo 'ro!cri'to */! 3a*o!o #$e Grettir e" @$erte. Da tre! ra;oe!. La 'ri*era) #$e 3$e e"
*/! &/bi") 'or#$e a i0< 'ro!cri'to tar+aro tato e a're!ar"o. La !e0$+a) #$e 3$e e" &o*bre
*/! 3$erte +e !$ tie*'o 2 e" #$e *e=or "i+i% co +iab"o! 2 3ata!*a!. La tercera) #$e !$ *$erte
3$e (e0a+a e Co!tatio'"a) co!a #$e o "e acoteci% a i0< otro &o*bre +e I!"a+ia.P
E e" ori0ia" !e "ee (i44elgard) Gra Ca!ti""o) #$e 3$e e" o*bre i!"a+A! +e Co!tatio'"a.
Lo! !$eco!) a" 'ro*e+iar e" !i0"o IN) 3$+aro e R$!ia e" reio +e Gar+ariFi) c$2a ca'ita" !e
""a*% 9o"*0ar+) Ca!ti""o +e "a I!"a ,No(0%ro+-
1VV
. A" 'ro*e+iar e" !i0"o NI) &aba 0$errero!
!$eco! e Co!tatio'"a) #$e 3or*aba "a e!co"ta +e" e*'era+or. Dae!e! 2 a0"o!a=oe! #$e
&$a +e "a co#$i!ta or*a+a +e I0"aterra !e $iero a e""o! 2 *i"itaro e A!ia 2 e A3rica.
Otra !a0a +e" orte) Bandamanna !aga ,9i!toria +e "o! Co=$ra+o!-) re3iere &ec&o! #$e
oc$rriero &acia "a *ita+ +e" !i0"o NI) 'ero+o re"ati(a*ete tra#$i"o. U &o*bre (ie=o) 'obre 2
eBtra(a0ate 'oe e ri+c$"o a $ 0r$'o +e !e>ore! aca$+a"a+o!. Se &a +ic&o #$e e!ta !a0a e! "a
<ica !a0a &$*or!tica? 'or e!o *i!*o o! !or're+e 2 co*$e(e e!te ai!"a+o ra!0o 'atAticoI
OL"e0% "a 'ri*a(era 2 O++) co (eite &o*bre!) !e eca*i% a "a ca!a +e U!'aF) co e"
'ro'%!ito +e (e0ar!e. C$a+o 2a e!taba cerca) Va"i "e +i=oI OG$A+ate a#$) 2o !e0$irA a+e"ate
2 &ab"arA co U!'aF) 'or#$e "a 0ete &ab"a+o !e etie+e.P Se +et$(iero 2 Va"i caba"0% &a!ta
"a ca!a. A3$era o &aba a+ie? "a! '$erta! e!taba abierta! 2 Va"i etr%. La ca!a e!taba o!c$ra?
br$!ca*ete $ &o*bre !a"t% 2 a'$>a"% a Va"i etre "o! o*%'"ato!. Va"i ca2%. De!+e e" !$e"o)
+i=oI OTe c$i+a+o) i3e"i;? O++ e!t/ 'or ""e0ar 2 #$iere *atarte. M/+a"e a t$ *$=er? #$e e""a "e
+i0a #$e &e*o! arriba+o a $ ac$er+o 2 #$e 2o *e &e i+o a ca!a.P U!'aF +i=oI OLa! co!a! &a
!a"i+o *a"? e" 0o"'e o era 'ara ti) !io 'ara O++^.P
E "a 5iga; 3l?ms !aga ,9i!toria +e Vi0aHG"<*- &a2 e"e*eto! +e !$'er!tici% 2 +e *a0ia. Ua
ca'a) $a e!'a+a 2 $a "a;a) re0a"o +e !$ ab$e"o Vi03$! trae !$erte a" 'rota0oi!ta? c$a+o A!te
!e !e'ara +e e""a!) e*'ie;a "a! +e!0racia!. La ce0$era 2 "a (e=e; re*ata "a &i!toria) co*o e "a
Egil !aga.
La La)doela !aga ,9i!toria +e "o! &o*bre! +e LaBar+a"r- e! icoeBa 2 &a2 e e""a $ too
ro*/tico #$e 'er*ite co=et$rar $a re+acci% re"ati(a*ete *o+era. E!ta !a0a !$0iri% a
1VV
?eino de los castillos.
Ci""ia* Morri! e" 'oe*a A'ico tit$"a+o 0he lovers o' 3udrun 2 'roce+e) a !$ (e;) +e "a tr/0ica
&i!toria +e "o! Nibe"$0o!. Ib!e) e !$! 3uerreros en <elgeland) 're!et% co o*bre! +i!tito!
2 !i a'arato !obreat$ra" "a &i!toria +e Br2&i"+? "o! a%i*o! arra+ore! +e La)doela &aba
e=ec$ta+o) !i0"o! ate!) $ eB'eri*eto a/"o0o. E=arta e! Si0$r+? G$+r$) *$=er +e Bo""i) e!
Br2&i"+) *$=er +e G$ar. La re'etici% +e !it$acioe! 2 +e 'a"abra! teBt$a"e! e! itecioa" +e
'arte +e "o! a$tore! 2 !$ 'ro'%!ito) !i +$+a) &a !i+o !e>a"ar a" "ector "a corre!'o+ecia etre "o
a'arete*ete $e(o 2 "o ati0$o.
La! !a0a! +e" !$r !e &a 'er+i+o o e!t/ icor'ora+a! a "a Nj+lssaga o Sa0a +e N=a". N=a" e! e"
'rototi'o +e" &o*bre recto? "a *ora"i+a+ #$e ecara e! cri!tiaa. S$ *$erte e! "a +e $ */rtir.
Lo! ee*i0o! &a ro+ea+o "a ca!a 2 "a ice+ia. S$ *$=er) Ber0t&ora) o "o aba+oa. Se
tie+e ba=o $ c$ero +e b$e2) 'oe a !$ ietecito e e" *e+io 2 e!'era e" 3$e0o re;a+oI
ODio!) #$e o! +e=a ar+er e e!te *$+o) o +e=ar/ #$e ar+a*o! e e" otroP) e! $a +e "a! co!a!
#$e +ice N=a". S$ &i=o SFar'&e+i +iceI ON$e!tro 'a+re !e ac$e!ta te*'rao) 2 a! tiee #$e !er)
'or#$e e!t/ *$2 (ie=o.P SFar'&e+i 'erece ba=o "a! (i0a! +e "a ca!a ice+ia+a. Lo! !itia+ore! "o
o2e catar ba=o "o! e!co*bro! 2 e" &$*o 2 co*'re+e #$e a< (i(e 2 +e!'$A! o o2e a+a
'or#$e e!t/ *$erto.
De "a ;oa orieta" +e I!"a+ia !o "a <+vartharsaga ,9i!toria +e 9a(art&- 2 "a !var'doela;saga
,9i!toria +e "o! &o*bre! +e S(ar3at&ar+a"-. E "a <"ti*a ab$+a "o! co*bate! co (iFi0! 2 co
berser4er. Lo! berser4er era &o*bre! br$!ca*ete +ota+o! +e 3$er;a !obre&$*aa 2 "$e0o
+Abi"e! co*o i>o!. Era i($"erab"e! e "a 'e"ea) co*bata !i ar*a+$ra o e($e"to! e 'ie"e!
+e o!o ,"a (o; berser4er e! a3 a bear;sar4) 'ie" +e o!o-) *or+a !$! e!c$+o! 2 a$""aba. Se
co(erta e o!o!) co*o "o! "ic/tro'o! ,"obi;oe!) :ere:ol'es) >er:_l'e- e "obo!. De a"0$o!
re2e! !e +eca #$e tea e!co"ta +e berser4er) co*o +e" ca$+i""o ar0etio @ac$+o G$iro0a !e
+i=o #$e tea $ re0i*ieto +e ca'ia0o! ,&o*bre! co(ertib"e! e ti0re!-. La !<bita 3$ria 2 "a
tra!itoria 3$er;a +e "o! berser4er rec$er+a e" amo4 *a"a2o.
9e*o! co!i+era+o &a!ta a&ora "a! !a0a! +e i!"a+e!e!? 'a!e*o! a e!t$+iar "a! #$e !e re3iere a"
+e!c$bri*ieto +e A*Arica. La Eiri4ssaga Rautha ,9i!toria +e Erico e" Ro=o- arra e"
+e!c$bri*ieto 2 "a co"oi;aci% +e Groe"a+ia 'or e!te a(e0ate 2 e" +e!c$bri*ieto +e
9e""$"a+ ,Tierra +e Pie+ra! L"aa!-) +e LarF"a+ ,Tierra +e @ore!ta!- 2 +e Vi"a+ ,Tierra +e "a
Vi>a o +e" Vio-) 'or !$ &i=o) Lei3 EiriF!!o. Se +i!c$te "a 'reci!a $bicaci% +e e!ta! <"ti*a!? !e
!abe #$e !e trata +e "$0are! e "a co!ta orieta" +e A*Arica +e" Norte. E "a &i!toria +e Erico e"
Ro=o e!t/ a!i*i!*o "o! (ia=e! 2 a(et$ra! +e T&or3i Ear"!e3i) 'ri*er e$ro'eo #$e !e
e!tab"eci% e $e!tro cotiete. E" teBto c$eta #$e $a *a>aa *$c&o! &o*bre! e caoa! +e
c$ero +e!e*barcaro 2 *iraro co eBtra>e;a a "o! itr$!o!. OEra o!c$ro! 2 *$2 *a" 'areci+o!
2 e" 'e"o +e "a! cabe;a! era 3eo? tea o=o! 0ra+e! 2 ac&a! *e=i""a!.P Lo! e!ca+ia(o! "e!
+iero e" o*bre +e s4raelings) 0ete i3erior. Ni e!ca+ia(o! i e!#$i*a"e! !$'iero #$e e"
*o*eto era &i!t%rico? A*Arica 2 E$ro'a !e *iraro co iocecia. E!to acoteci% e "o!
'ri*ero! a>o! +e" !i0"o NI? a 'rici'io! +e" NIV) "a! e3er*e+a+e! 2 "a 0ete i3erior &aba
acaba+o co "o! co"oo!. Lo! aa"e! +e I!"a+ia +iceI OE 1151) Erico) obi!'o +e Groe"a+ia)
!a"i% e b$!ca +e Vi"a+.P Na+a !abe*o! +e !$ !$erte? e" obi!'o 2 A*Arica !e 'er+iero.
E" te*a +e "a (e0a;a 're+o*ia e otra !a0a 0roe"a+e!a) 2ostbroethrasaga ,9i!toria +e "o!
9er*ao! +e Lec&e-. E "a Sa0a +e Grettir) $ i!"a+A! e*'re+e (ia=e a Co!tatio'"a 2 !e
a"i!ta e "a 0$ar+ia +e" e*'era+or 'ara (e0ar "a *$erte +e $ co*'a>ero? e "a
2ostbroethrasaga) $ &o*bre) T&or*ot&) atra(ie!a e" *ar 2 ""e0a a Groe"a+ia 'ara (e0ar "a
*$erte +e $ a*i0o co #$ie e!taba ee*i!ta+o. T&or*ot& e=ec$ta !$ (e0a;a 2 *$ere) a>o!
+e!'$A!) e $a bata""a) ear+ecie+o a "o! 0$errero! co "a recitaci% +e $ 'oe*a A'ico 2 co
$ (er!o a *e+io +ecir e "o! "abio!.
U 0Aero e!'ecia" e! e" co!tit$i+o 'or "a! Bis4u#as_gur) Bio0ra3a! +e Obi!'o!. Ua +e "a!
'ri*era! e! "a ""a*a+a <ungrva4a o S$!cita+ora +e 9a*bre) 'or#$e e" a$tor e!'eraba #$e !$
"ect$ra +e!'ertara e" &a*bre +e coocer otro! e=e*'"o! +e 'ie+a+. A"0$a +e e!ta! bio0ra3a!
ec"e!i/!tica! !e co*'$!o e "at? to+a! a+o"ece +e 'ro"i=i+a+.
E "a! !a0a! */! reciete! &a2 itr$!ioe! +e" 3a!t$o!o e!ti"o 'oAtico e "a !eci""a 'ro!a? e "a
2ostbroethrasaga) "ee*o! co e!t$'orI OLa! &i=a! +e Ra) +io!a! +e" *ar) corte=aro a "o!
a(e0ate! 2 "e! o3reciero e" a*'ato +e !$! abra;o!.P E!to! i!%"ito! a+oro! a$cia "a
+eca+ecia +e "a !a0a.
Se !o!'ec&a #$e e" cri!tiai!*o) #$e +io !$ e!'rit$ a "a !a0a */! 3a*o!a) "a Njala)
'ara+%=ica*ete a're!$r% e!a +e0eeraci%. La !a0a) co*o to+a o(e"a) !e a"i*eta +e "a ri#$e;a
2 co*'"e=i+a+ +e "o! caractere!? "a $e(a 3e acab% 'or (e+ar"e e!a cote*'"aci% +e!itere!a+a 2
"e i*'$!o $ *$+o +$a"i!ta +e (irt$o!o! 2 *a"(a+o!) co 'ea! 'ara $o! 2 co reco*'e!a!
'ara otro!. La !a0a +eca2%? !e 'ob"% +e a(et$ra! (erti0io!a! #$e) !i e*bar0o) era i!'i+a!)
'or#$e o acoteca a 0ete rea" !io a +ec&a+o! +e (irt$+ o a *o!tr$o! +e *a"+a+. E!ta
'o"ari;aci% +e "o! caractere! 3ata"*ete co+$ca a $a "$c&a etre e" bie 2 e" *a" 2 a "a!
co!abi+a! *ora"i+a+e!.
Eer) e $a obra 2a cita+a) &ab"a co =$!ta! 2 !e!ib"e! 'a"abra! +e O"a 0ra e!c$e"a i!"a+e!a? "a
e!c$e"a) #$e +e!a'areci% 2 o t$(o !$ce!or &a!ta #$e to+o! !$! *Ato+o! 3$ero rei(eta+o!)
i+e'e+iete*ete) 'or "o! 0ra+e! o(e"i!ta!) +e!'$A! +e !i0"o! +e tateo 2 +e icerti+$*breP.
Co*o to+o! "o! &o*bre!) "o! '$eb"o! tiee !$ +e!tio. Teer 2 'er+er e! "a co*< (ici!it$+ +e
"o! '$eb"o!. E!tar a '$to +e teer to+o 2 'er+er"o to+o e! e" tr/0ico +e!tio a"e*/. M/! eBtra>o
2 */! 'areci+o a "o! !$e>o! e! e" +e!tio e!ca+ia(o. Para "a &i!toria $i(er!a") "a! 0$erra! 2 "o!
"ibro! e!ca+ia(o! !o co*o !i o &$biera !i+o? to+o #$e+a ico*$ica+o 2 !i ra!tro) co*o !i
acoteciera e $ !$e>o o e e!a! bo"a! +e cri!ta" #$e *ira "o! (i+ete!. E e" !i0"o NII) "o!
i!"a+e!e! +e!c$bre "a o(e"a) e" arte +e Cer(ate! 2 +e @"a$bert) 2 e!e +e!c$bri*ieto e! ta
!ecreto 2 ta e!tAri" 'ara e" re!to +e" *$+o) co*o !$ +e!c$bri*ieto +e A*Arica.
***
*SNORRI STURLUSON. SAGA DE EGILHSEALLAGRIMSON
1V1
E!te "ibro ""e(a "a car0a +e $a 0ra a"*a e"e*eta" co*o e" 3$e0o 2) co*o e" 3$e0o) +e!'ia+a+a.
E0i" SFa""a0ri*!!o 3$e $ 0$errero) $ 'oeta) $ co!'ira+or) $ ca$+i""o) $ 'irata 2 $
&ec&icero. S$ &i!toria abarca e" orteI I!"a+ia) +o+e aci% a 'rici'io! +e" !i0"o +ie;) Nor$e0a)
I0"aterra) e" B/"tico 2 e" At"/tico. @$e +ie!tro e e" *ae=o +e "a e!'a+a) co "a #$e *at% a
*$c&o! &o*bre!) 2 e e" *ae=o +e "a *Atrica 2 +e "a itrica+a *et/3ora. A "a e+a+ +e !iete
a>o! 2a &aba co*'$e!to !$ 'ri*er 'oe*a) e e" #$e 'e+a a !$ *a+re #$e "e +iera $a a(e
"ar0a 2 &er*o!o! re*o! 'ara !$rcar e" *ar 2 &o!ti0ar "a! co!ta! 2 +ar *$erte a #$iee! !e
e3retara co A". E "a! ato"o0a! 'er+$ra e" Re!cate +e "a Cabe;a) #$e e "a ci$+a+ +e MorF "e
!a"(% "a (i+a) 2 $a o+a #$e ce"ebra "a (ictoria !a=oa +e Br$ab$r&) e "a #$e etrete=i% $a
e"e0a 'ara ""orar "a *$erte +e T&oro"3) !$ &er*ao) #$e &aba ca+o e "a bata""a 2 a #$ie A" "e
+io !e'$"t$ra. Pr%3$0o +e Nor$e0a) 0rab% e $a ca"a(era +e caba""o $a *a"+ici% +e +o!
e!tro3a! +e !eteta 2 +o! r$a! ca+a $a) ci3ra #$e "e co3iri% $a (irt$+ #$e o tar+ara e
171
;iblioteca personal, =+spam,rica, 1/.
c$*'"ir!e. Era irac$+o co*o A#$i"e! 2 co+icio!o. T$(o $ a*i0o 3ie") Arib=br. E0e+r% a
&i=o! #$e &$*i""aro 2 *a"trataro !$ (e=e;. E!a! co!a! e!t/ e e!te "ibro) #$e !e "i*ita a
re3erir"a! co "a i*'arcia"i+a+ +e" +e!tio) o a co+ear"a! o a a"abar"a!.
La obra +ata +e" !i0"o trece. E! a%i*a) 'ero o 3a"ta 0er*ai!ta! #$e "a atrib$2e a" 0ra
&i!toria+or 2 ret%rico Sorri St$r"$!o. E! $a !a0a. E!to #$iere +ecir #$e ate! +e !er e!crita 3$e
ora". La &ere+aro) "a re'itiero 2 "a 'ro!i0$iero *$c&a! 0eeracioe! +e arra+ore!. E!
ie0ab"e #$e "o! &ec&o! o oc$rriero 'reci!a*ete a!? e! ie0ab"e #$e +e *aera *eo!
+ra*/tica 2 *eo! !etecio!a oc$rriero !$!tacia"*ete a!.
E!ta cr%ica *e+ie(a" !e +e=a "eer co*o $a o(e"a.
***
*LAS EENNINGAR
1V5
Ua +e "a! */! 3ra! aberracioe! #$e "a! &i!toria! "iteraria! re0i!tra) !o "a! *ecioe!
ei0*/tica! o 4enningar +e "a 'oe!a +e I!"a+ia. C$+iero &acia e" a>o 1VVI tie*'o e #$e "o!
thulir o ra'!o+a! re'eti+ore! a%i*o! 3$ero +e!'o!e+o! 'or "o! e!ca"+o!) 'oeta! +e iteci%
'er!oa". E! co*< atrib$ir"a! a +eca+ecia? 'ero e!e +e're!i(o +icta*e) (/"i+o o o)
corre!'o+e a "a !o"$ci% +e" 'rob"e*a) o a !$ '"ateo. B/!teo! recoocer 'or a&ora #$e
3$ero e" 'ri*er +e"ibera+o 0oce (erba" +e $a "iterat$ra i!titi(a.
E*'ie;o 'or e" */! i!i+io!o +e "o! e=e*'"o!I $ (er!o +e "o! *$c&o! iter'o"a+o! e "a Sa0a
+e Grettir.
El h"roe mat al hijo de (a4S
<ubo tem#estad de es#adas y alimento de cuervos
E ta i"$!tre "ea) "a b$ea cotra'o!ici% +e "a! +o! *et/3ora! Ht$*$"t$o!a "a $a) cr$e" 2
+etei+a "a otraH e0a>a (eta=o!a*ete a" "ector) 'er*itiA+o"e !$'oer #$e !e trata +e $a !o"a
3$erte it$ici% +e $ co*bate 2 !$ re!to. Otra e! "a +e!aira+a (er+a+. Alimento de cuervos
Hco3e!A*o!"o +e $a (e;H e! $o +e "o! 're3i=a+o! !i%i*o! +e cad+verH) a! co*o tem#estad
de es#adas "o e! +e batalla. E!a! e#$i(a"ecia! era 'reci!a*ete "a! 4enningar. Reteer"a! 2
a'"icar"a! !i re'etir!e) era e" a!io!o i+ea" +e e!o! 'ri*iti(o! &o*bre! +e "etra!. E b$ea
cati+a+) 'er*ita !a"(ar "a! +i3ic$"ta+e! +e $a *Atrica ri0$ro!a) *$2 eBi0ete +e a"iteraci% 2
ri*a iterior. S$ e*'"eo +i!'oib"e) ico&erete) '$e+e ob!er(ar!e e e!ta! "ea!I
El aniquilador de la estir#e de los gigantes
Quebr al 'uerte bisonte de la #radera de la gaviota
As& las dioses1 mienntras el guardi+n de la cam#ana se lamentaba1
$estro.aron el balcn de la ribera
$e #oco le vali el rey de los griegos
Al caballo que corre #or arreci'es
E" ai#$i"a+or +e "a! cra! +e "o! 0i0ate! e! e" ro=i;o T&or. E" 0$ar+i/ +e "a ca*'aa e! $
*ii!tro +e "a $e(a 3e) !e0< !$ atrib$to. E" re2 +e "o! 0rie0o! e! Je!$cri!to) 'or "a +i!tra+a
ra;% +e #$e A!e e! $o +e "o! o*bre! +e" e*'era+or +e Co!tatio'"a 2 +e #$e Je!$cri!to o
1V5
1886 en =istoria de la Eternidad, 186
e! *eo!. E" bi!ote +e" 'ra+o +e "a 0a(iota) e" &a"c% +e "a ribera 2 e" caba""o #$e corre 'or
arreci3e! o !o tre! ai*a"e! a%*a"o!) !io $a !o"a a(e *a"trec&a. De e!a! 'eo!a!
ec$acioe! !it/ctica! "a 'ri*era e! +e !e0$+o 0ra+o) '$e!to #$e "a 'ra+era +e "a 0a(iota 2a e!
$ o*bre +e" *ar... De!ata+o! e!o! $+o! 'arcia"e!) +e=o a" "ector "a c"ari3icaci% tota" +e "a!
"ea!) $ 'oco d"cevante 'or cierto. La Sa0a +e N=a" "a! 'oe e "a boca '"$t%ica +e Stei(ora)
*a+re +e Re3 e" e!ca"+o) #$e arra acto coti$o e "<ci+a 'ro!a c%*o e" tre*e+o T&or "o #$i!o
'e"ear a Je!<!) 2 A!te o !e ai*%. Nie+er) e" 0er*ai!ta) (eera "o O&$*aoHcotra+ictorioP +e
e!a! 3i0$ra! 2 "a! 'ro'oe a" iterA! O+e $e!tra *o+era 'oe!a) a!io!a +e (a"ore! +e rea"i+a+P.
Otro e=e*'"o) $o! (er!o! +e E0i" SFa"a0r*!!oI
Los te*idores de los dientes del lobo
Prodigaron la sangre del cisne rojo
El balcn del roc&o de la es#ada
!e aliment con h"roes en la llanura
!er#ientes de la luna de los #iratas
Cum#lieron la voluntad de los <ierros.
Ver!o! co*o e" tercero 2 e" #$ito) +e'ara $a !ati!3acci% ca!i or0/ica. Lo #$e 'roc$ra
tra!*itir e! i+i3erete) "o #$e !$0iere $"o. No i(ita a !o>ar) o 'ro(oca i*/0ee! o
'a!ioe!? o !o $ '$to +e 'arti+a) !o tAr*io!. E" a0ra+o He" !$3iciete 2 *i*o a0ra+oH
e!t/ e !$ (arie+a+) e e" &etero0Aeo cotacto +e !$! 'a"abra!
1V6
. E! 'o!ib"e #$e a! "o
co*'re+iera "o! i(etore! 2 #$e !$ car/cter +e !*bo"o! 3$era $ *ero !oboro a "a
ite"i0ecia. Lo! 9ierro! !o "o! +io!e!I "a "$a +e "o! 'irata!) e" e!c$+o? !$ !er'iete) "a "a;a?
roco +e "a e!'a+a) "a !a0re? !$ &a"c%) e" c$er(o? ci!e ro=o) to+o '/=aro e!a0reta+o? care
+e" ci!e ro=o) "o! *$erto!? "o! te>i+ore! +e "o! +iete! +e" "obo) "o! 0$errero! 3e"ice!. La
re3"eBi% re'$+ia e!a! co(er!ioe!. L$a +e "o! 'irata! o e! "a +e3iici% */! ece!aria #$e
rec"a*a e" e!c$+o. E!o e! i+i!c$tib"e) 'ero o "o e! *eo! e" &ec&o +e #$e luna de los #iratas e!
$a 3%r*$"a #$e o !e +e=a ree*'"a;ar 'or escudo) !i 'Ar+i+a tota". Re+$cir ca+a 4enning a $a
'a"abra o e! +e!'e=ar ic%0ita!I e! a$"ar e" 'oe*a.
Ba"ta!ar Graci/ 2 Mora"e!) +e "a Socie+a+ +e Je!<!) tiee e !$ cotra $a! "aborio!a!
'er3ra!i!) +e *ecai!*o 'areci+o o i+Atico a" +e "a! 4enningar. E" te*a era e" e!to o "a a$rora.
L (e; +e 'ro'oer"a! +irecta*ete "a! 3$e =$!ti3ica+o 2 coor+ia+o co rece"o c$"'ab"e. 9e
178
;usco el e)uivalente cl$sico de ese agrado, el e)uivalente )ue el m$s
insobornable de mis lectores no )uerr$ invalidar. 4o+ con el insigne soneto de
Juevedo al du)ue de Nsuna, )orrendo en galeras y na%es e n<anter*a armada.
Es %$cil comprobar )ue en tal soneto la espl,ndida e(cacia del dstico
." T"m&a son de Slandes las 7ampaas
T s" EptaEo la sangrenta $"na
es anterior a toda interpretacin + no depende de ella. 4igo lo mismo de la
subsiguiente eIpresin& el llanto mltar, cu+o 'sentido- no es discutible, pero
s balad& el llanto de los mltares. En cuanto a la sangrenta $"na, me*or es
ignorar )ue se trata del smbolo de los turcos, eclipsado por no s, )u,
pirateras de don 3edro >,llez Girn.
a#$ e" 'ro+$cto *e"ac%"ico +e e!e a3/I
$es#u"s que en el celeste An'iteatro
El jinete del d&a
!obre 2legelonte tore valiente
Al luminoso 0oro
5ibrando #or rejones rayos de oro1
A#laudiendo sus suertes
El hermoso es#ect+culo de Estrellas
; 0urba de damas bellas
Que a go.ar de su talle1 alegre mora
Encima los balcones de la Aurora;S
$es#u"s que en singular metamor'osis
Con talones de #luma
- con cresta de 'uego
A la gran multitud de astros lucientes
A3allinas de los cam#os celestialesI
Presidi 3allo el bonquirrubio 2ebo
Entre los #ollos del tindario <uevo1
Pues la gran Leda #or traicin divina
!i em#oll clueca concibi gallina
E" 3ree! ta$rioH0a""i/ceo +e" re(ere+o Pa+re o e! e" *a2or 'eca+o +e !$ ra'!o+ia. Peor e!
e" a'arato "%0icoI "a a'o!ici% +e ca+a o*bre 2 +e !$ *et/3ora atro;) "a (i+icaci% i*'o!ib"e
+e "o! +i!"ate!. E" 'a!a=e +e E0i" SFa"a0r*!!o e! $ 'rob"e*a) o !i#$iera $a a+i(ia;a? e" +e"
i(ero!*i" e!'a>o") $a co3$!i%. Lo a+*irab"e e! #$e Graci/ era $ b$e 'ro!i!ta? $
e!critor i3iita*ete ca'a; +e arti3icio! &/bi"e!. Pr$Abe"o e" +e!arro""o +e e!ta !etecia) #$e e!
+e !$ '"$*aI Peque*o cuer#o de Chryslogo1 encierra es#&ritu giganteS breve #aneg&rico de
Plinio se mide con la eternidad.
Pre+o*ia e" car/cter 3$cioa" e "a! 4enningar. De3ie "o! ob=eto! 'or !$ 3i0$ra *eo! #$e
'or !$ e*'"eo. S$e"e ai*ar "o #$e toca) !i 'er=$icio +e i(ertir e" 'roce+i*ieto c$a+o !$
te*a e! (i(o. @$ero "e0i% 2 e!t/ !$3iciete*ete o"(i+a+a!I &ec&o #$e *e &a i!ti0a+o a
reco'i"ar e!a! +e!3a""eci+a! 3"ore! ret%rica!. 9e a'ro(ec&a+o "a 'ri*era co*'i"aci%) "a +e Sorri
St$r"$!o H3a*o!o co*o &i!toria+or) co*o ar#$e%"o0o) co*o co!tr$ctor +e $a! ter*a!) co*o
0eea"o0i!ta) co*o 're!i+ete +e $a a!a*b"ea) co*o 'oeta) co*o +ob"e trai+or) co*o
+eca'ita+o 2 co*o 3ata!*a
1V8
. E "o! a>o! +e 156V "a aco*eti%) co 3ie! 'rece'ti(o!. G$era
!ati!tacer +o! 'a!ioe! +e +i!tito or+eI "a *o+eraci% 2 e" c$"to +e "o! *a2ore!. Le a0ra+aba
"a! 4enningar) !ie*'re #$e o 3$era &arto itrica+a! 2 #$e "a! a$tori;ara $ e=e*'"o c"/!ico.
Tra!"a+o !$ +ec"araci% "i*iarI Esta clave se dirige a los #rinci#iantes que quieren adquirir
destre.a #o"tica y mejorar su #rovisin de 'iguras con met+'oras tradicionales1 o a quienes
buscan la virtud de entender lo que se escribi con misterio $ebemos res#etar esas historias
17!
4ura palabra es trador. Fturluson G)uiz$G era un mero %an$tico
disponible, un 5ombre desgarrado 5asta el esc$ndalo por sucesivas +
contrarias lealtades. En el orden intelectual, s, de dos e*emplos& el de
Francisco Luis ;ern$rdez, el mo.
que bastaron a los mayores1 #ero conviene que los hombres cristianos les retiren su 'e A !iete
!i0"o! +e +i!tacia "a +i!cri*iaci% o e! i<ti"I &a2 tra+$ctore! a"e*ae! +e e!e ca"*o!o
3radus ad Parnassum borea") #$e "o 'ro'oe co*o Ersat. +e "a Bib"ia 2 #$e =$ra #$e e" $!o
re'eti+o +e aAc+ota! or$e0a! e! e" i!tr$*eto */! e3ica; 'ara a"e*ai;ar a A"e*aia. E"
+octor Ear" Eora+ Ha$tor +e $a (er!i% *$ti"a+!i*a +e" trata+o +e Sorri 2 +e $ 3o""eto
'er!oa" +e R5 OeBtracto! +o*iica"e!P #$e co!tit$2e otra! tata! O+e(ocioe! 0er*/ica!P)
*$2 corre0i+a! e $a !e0$+a e+ici%H e! #$i;/ e" e=e*'"o */! "<0$bre.
E" trata+o +e Sorri !e tit$"a "a Edda Prosaica. Co!ta +e +o! 'arte! e 'ro!a 2 $a tercera e
(er!o H"a #$e i!'ir% !i +$+a e" e'teto. La !e0$+a re3iere "a a(et$ra +e Ae0ir o 9"er)
(er!a+!i*o e arte! +e &ec&icera) #$e (i!it% a "o! +io!e! e "a 3orta"e;a +e A!0ar+ #$e "o!
*orta"e! ""a*a Tro2a. 9acia e" aoc&ecer) O+ &i;o traer $a! e!'a+a! +e ta br$>i+o acero
#$e o !e 'reci!aba otra "$;I 9"er !e a*i!t% co !$ (ecio #$e era e" +io! Bra0i) e=ercita+o e "a
e"oc$ecia 2 "a *Atrica. U (a!to c$ero +e a0$a*ie" iba +e *ao e *ao 2 co(er!aro +e
'oe!a e" &o*bre 2 e" +io!. a!te "e 3$e +icie+o "a! *et/3ora! #$e !e +ebe e*'"ear. E!e cat/"o0o
+i(io e!t/ a!e!or/+o*e a&ora.
E e" +ice) o eBc"$2o "a! 4enningar #$e 2a re0i!trA. A" co*'i"ar"o) &e cooci+o $ '"acer ca!i
3i"atA"ico.
ca!a +e "o! '/=aro! e" aire.
ca!a +e "o! (ieto!
3"ec&a! +e *arI "o! are#$e!.
cer+o +e" o"ea=eI "a ba""ea.
/rbo" +e a!ietoI e" baco.
bo!#$e +e "a #$i=a+aI "a barba.
a!a*b"ea +e e!'a+a!
te*'e!ta+ +e e!'a+a!
ec$etro +e "a! 3$ete!
($e"o +e "a;a! "a bata""a.
caci% +e "a;a!
3ie!ta +e /0$i"a!
""$(ia +e "o! e!c$+o! ro=o!
3ie!ta +e "o! (iFi0!
3$er;a +e" arco e" bra;o.
'iera +e" o*%'"ato
ci!e !a0rieto e" b$itre.
0a""o +e "o! *$erto!
!ac$+i+or +e" 3reoI e" caba""o
'o!te +e" 2e"*o
'e>a!co +e "o! &o*bro! "a cabe;a.
ca!ti""o +e" c$er'o
3ra0$a +e" catoI "a cabe;a +e" s4ald
o"a +e" c$ero "a cer(e;a.
*area +e "a co'a
2e"*o +e" aire
tierra +e "a! e!tre""a! +e" cie"o e" cie"o.
ca*io +e "a "$a
ta;a +e "o! (ieto!
*a;aa +e" 'ec&o e" cora;%.
+$ra be""ota +e" 'e!a*ieto
0a(iota +e" o+io
0a(iota +e "a! &eri+a! e" c$er(o.
caba""o +e "a br$=a
'ri*o +e" c$er(o
1VR
ri!co! +e "a! 'a"abra!I "o! +iete!
tierra +e "a e!'a+a
"$a +e "a a(e
"$a +e "o! 'irata! e" e!c$+o.
tec&o +e" co*bate
$barr% +e" co*bate
&ie"o +e "a 'e"ea
(ara +e "a ira
3$e0o +e 2e"*o!
+ra0% +e "a e!'a+a
roe+or +e 2e"*o! "a e!'a+a.
e!'ia +e "a bata""a
'e; +e "a bata""a
re*o +e "a !a0re
"obo +e "a! &eri+a!
ra*a +e "a! &eri+a!
0rai;o +e "a! c$er+a! +e "o! arco! "a! 3"ec&a!.
0a!o! +e "a bata""a
1VR
>eEnt"m n deEntone ngred non de&et es la segunda regla menor de
la de(ncin. ?isue1as in%racciones como esta (+ a)uella venidera de drag+n
de la espada1 la espada" recuerdan el arti(cio de a)uel persona*e de 3oe
)ue en trance de ocultar una carta a la curiosidad policial, la eI5ibe como al
desgaire en un tar*etero.
!o" +e "a! ca!a!
'er+ici% +e "o! /rbo"e! e" 3$e0o.
"obo +e "o! te*'"o!
+e"icia +e "o! c$er(o!
ero=ece+or +e" 'ico +e" c$er(o
a"e0ra+or +e" /0$i"a e" 0$errero.
/rbo" +e" 2e"*o
/rbo" +e "a e!'a+a
te>i+or +e e!'a+a!
o0ra +e" 2e"*o e" &ac&a
#$eri+o a"i*eta+or +e "o! "obo!
e0ro roco +e" &o0arI e" &o"".
/rbo" +e "obo! "a &orca
1V:
.
caba""o +e *a+era
roco +e "a 'eaI "a! "/0ri*a!.
+ra0% +e "o! ca+/(ere! "a "a;a.
!er'iete +e" e!c$+o
e!'a+a +e "a boca "a "e0$a.
re*o +e "a boca
a!ieto +e" eb" "a *ao.
'a! +e "o! ai""o! +e oro
tec&o +e "a ba""ea
tierra +e" ci!e
ca*io +e "a! (e"a! e" *ar.
ca*'o +e" (iFi0
'ra+o +e "a 0a(iota
ca+ea +e "a! i!"a!
/rbo" +e "o! c$er(o!
a(ea +e /0$i"a! e" *$erto.
tri0o +e "o! "obo!
"obo +e "a! *area!
1V:
/r en #a&allo de madera al nEerno, leo en el captulo veintids de la
/nglnga .aga. C"da, &alan'a, &orne y En&"sterre %ueron los nombres de la
5orca en la germana6 mar#o (picture %rame" el )ue le dieron los malevos
antiguos de 0ueva OorA.
caba""o +e" 'irata
reo +e "o! re2e! +e" *ar
'at +e (iFi0
'a+ri""o +e "a o"a "a a(e.
carro ara+or +e" *ar
&a"c% +e "a ribera
'ie+ra! +e "a cara "o! o=o!.
"$a! +e "a 3rete
"ec&o +e "a !er'iete
re!'"a+or +e "a *ao e" oro.
broce +e "a! +i!cor+ia!
re'o!o +e "a! "a;a!I "a 'a;.
ca!a +e" a"ieto
a(e +e" cora;% e" 'ec&o.
ba!e +e" a"*a
a!ieto +e "a! carca=a+a!
ie(e +e "a cartera
&ie"o +e "o! cri!o"e! "a '"ata.
roco +e "a ba"a;a
!e>or +e ai""o!
+i!trib$i+or +e te!oro! e" re2.
+i!trib$i+or +e e!'a+a!
!a0re +e "o! 'e>a!co! e" ro.
tierra +e "a! re+e!
riac&o +e "o! "obo!
*area +e "a *ata;a
roco +e" *$erto
!$+or +e "a 0$erra "a !a0re.
cer(e;a +e "o! c$er(o!
a0$a +e "a e!'a+a
o"a +e "a e!'a+a
&errero +e cacioe!I e" s4ald
&er*aa +e "a "$a
1V7
e" !o".
17.
Los idiomas germ$nicos )ue tienen g,nero gramatical dicen la sol + el
l"na. FegEn Lugones (El /mpero Mes"*t#o, 17!", la cosmogona de las tribus
guaranes consideraba mac5o a la luna + 5embra al sol. La antigua
cosmogona del :apn registra asimismo una diosa del sol + un dios de la luna.
3$e0o +e" aire
*ar +e "o! ai*a"e!
'i!o +e "a! tor*eta! "a tierra.
caba""o +e "a eb"ia
!e>or +e "o! corra"e! e" toro
creci*ieto +e &o*bre! e" (erao.
ai*aci% +e "a! (bora!
&er*ao +e" 3$e0o
+a>o +e "o! bo!#$e! e" (ieto.
"obo +e "o! cor+a=e!
O*ito "a! +e !e0$+o 0ra+o) "a! obtei+a! 'or co*biaci% +e $ tAr*io !i*'"e co $a
4enning H(erbi0racia) el agua de la vara de las heridas) "a !a0re? el hartador de las gaviotas del
odio) e" 0$errero? el trigo de los cisnes de cuer#o rojo) e" ca+/(erH 2 "a! +e ra;% *ito"%0ica? la
#erdicin de los enanos) e" !o"? el hijo de nueve madres) e" +io! 9ei*+a"". O*ito "a! oca!ioa"e!
ta*biAI el sost"n del 'uego del mar) $a *$=er co $ +i=e +e oro c$a"#$iera
1VQ
. De "a! +e
'otecia */! a"ta) +e "a #$e o'era "a 3$!i% arbitraria +e "o! ei0*a!) i+icarA $a !o"aI los
aborrecedores de la nieve del #uesto del halcn. E" '$e!to +e" &a"c% e! "a *ao? "a ie(e +e "a
*ao e! "a '"ata? "o! aborrece+ore! +e "a '"ata !o "o! (aroe! #$e "a a"e=a +e !) "o! re2e!
+a+i(o!o!. E" *Ato+o) 2a "o &abr/ ota+o e" "ector) e! e" tra+icioa" +e "o! "i*o!ero!I e"
eco*io +e "a re*i!a 0eero!i+a+ #$e !e trata +e e!ti*$"ar. De a& "o! *$c&o! !obreo*bre! +e
"a '"ata 2 +e" oro) +e a& "a! /(i+a! *ecioe! +e" re2I se*or de anillos1 distribuidor de caudales1
custodia de caudales. De a& a!i*i!*o) !icera! co(er!acioe! co*o A!ta) #$e e! +e" or$e0o
E2(i+ SFa"+a!'i""irI
Quiero construir una alaban.a
Estable y 'irme como un #uente de #iedra
Pienso que nuestro rey no es avaro
$e los carbones encendidos del codo
E!a i+eti3icaci% +e" oro 2 "a ""a*a H'e"i0ro 2 re!'"a+orH o +e=a +e !er e3ica;. E" or+ea+o
Sorri "a ac"araI $ecimos bien que el oro es 'uego de los bra.os o de las #iernas1 #orque su color
es el rojo1 #ero los nombres de la #lata son hielo o nieve o #iedra de grani.o o escarcha1 #orque
su color es el blanco. M +e!'$A!I Cuando los dioses devolvieron la visita a Aegir1 "ste los
hos#ed en su casa Aque est+ en el marI y los alumbr con l+minas de oro1 que daban lu. como
las es#adas en el 5alhala $esde entontes al oro le dijeron 'uego del mar y de todas las aguas y
de los r&os. Moe+a! +e oro) ai""o!) e!c$+o! c"a(etea+o!) e!'a+a! 2 &ac&a!) era "a reco*'e!a
17/
Fi las noticias de 4e Juince+ no me e)uivocan (;rtngs, onceno tomo,
p$gina 96" el modo incidental de esa Eltima es el de la perversa #asandra, en
el negro poema de Lico%rn.
+e" s4al? a"0$a eBtraor+iaria (e;) terreo! 2 a(e!.
Mi "i!ta +e 4enningar o e! co*'"eta. Lo! catore! tea e" '$+or +e "a re'etici% "itera" 2
're3era a0otar "a! (ariate!. Ba!ta recoocer "a! #$e re0i!tra e" artc$"o nave H2 "a! #$e $a
e(i+ete 'er*$taci%) "i(iaa i+$!tria +e" o"(i+o o +e" arte) '$e+e *$"ti'"icar. Ab$+a
a!i*i!*o "a! +e guerrero Arbol de la es#ada "e +i=o $ s4ald) aca!o 'or#$e +rbol 2 vencedor
era (oce! &o*%i*a!. Otro "e +i=o encina de la lan.a? otro) bastn del oro? otro es#antoso
abeto de las tem#estades de hierro? otro boscaje de los #eces de la batalla. A"0$a (e; "a
(ariaci% acat% $a "e2I +e*$A!tra"o $ 'a!a=e +e MarF$!) +o+e $ barco 'arece a0i0atar!e +e
cercaa.
El 'iero jabal& de la inundacin
!alt sobre los techos de la ballena
El oso del diluvio 'atig
El antiguo camino de los veleros
El toro de las marejadas quebr
La cadena que amarra nuestro castillo
E" c$"terai!*o e! $ 3ree! +e "a *ete aca+A*ica? e" e!ti"o co+i3ica+o 'or Sorri e! "a
eBa!'eraci% 2 ca!i "a reductio ad absurdum +e $a 're3erecia co*< a to+a "a "iterat$ra
0er*/icaI "a +e "a! 'a"abra! co*'$e!ta!. Lo! */! ati0$o! *o$*eto! +e e!a "iterat$ra !o
"o! a0"o!a=oe!. E e" Beo:ul' Hc$2a 3ec&a e! e" 7VVH) e" *ar e! e" ca*io +e "a! (e"a!) e"
ca*io +e" ci!e) "a 'oc&era +e "a! o"a!) e" ba>o +e "a '"a0a) "a r$ta +e "a ba""ea? e" !o" e! "a
ca+e"a +e" *$+o) "a a"e0ra +e" cie"o) "a 'ie+ra 'recio!a +e" cie"o? e" ar'a e! "a *a+era +e"
=<bi"o? "a e!'a+a e! e" re!i+$o +e "o! *arti""o!) e" co*'a>ero +e 'e"ea) "a "$; +e "a bata""a? "a
bata""a) e! e" =$e0o +e "a! e!'a+a!) e" c&a'arr% +e 3ierro? "a a(e e! "a atra(e!a+ora +e" *ar? e"
+ra0% e! "a a*ea;a +e" aoc&ecer) e" 0$ar+i/ +e" te!oro? e" c$er'o e! "a *ora+a +e "o! &$e!o!?
"a reia e! "a te=e+ora +e 'a;? e" re2 e! e" !e>or +e "o! ai""o!) e" /$reo a*i0o +e "o! &o*bre!) e"
=e3e +e &o*bre!) e" +i!trib$i+or +e ca$+a"e!. Ta*biA "a! a(e! +e "a I"a+a !o atravesadoras
del mar Hca!i trasatl+nticosH) 2 e" re2 rey de hombres. E "a! &a0io0ra3a! +e" QVV) e" *ar e!
a!i*i!*o e" ba>o +e" 'e;) "a r$ta +e "a! 3oca!) e" e!ta#$e +e "a ba""ea) e" reio +e "a ba""ea? e"
!o" e! "a ca+e"a +e "o! &o*bre!) "a ca+e"a +e" +a? "o! o=o! !o "a! =o2a! +e "a cara? "a a(e e! e"
caba""o +e "a! o"a!) e" caba""o +e" *ar? e" "obo e! e" *ora+or +e "o! bo!#$e!? "a bata""a e! e" =$e0o
+e "o! e!c$+o!) e" ($e"o +e "a! "a;a!? "a "a;a e! "a !er'iete +e "a 0$erra? Dio! e! "a a"e0ra +e
"o! 0$errero!. E e" Be!tiario) "a ba""ea e! e" 0$ar+i/ +e" ocAao. E "a ba"a+a +e Br$ab$r&
H2a +e" 4VVH) "a bata""a e! e" trato +e "a! "a;a!) e" cr$=i+o +e "a! ba+era!) "a co*$i% +e "a!
e!'a+a!) e" ec$etro +e &o*bre!. Lo! e!ca"+o! *ae=a '$t$a"*ete e!a! *i!*a! 3i0$ra!? !$
io(aci% 3$e e" or+e torrecia" e #$e "a! 'ro+i0aro 2 e" co*biar"a! etre ! co*o ba!e! +e
*/! co*'"e=o! !*bo"o!. E! +e 're!$*ir #$e e" tie*'o co"abor%. S%"o c$a+o luna de vi4ing 3$e
$a i*e+iata e#$i(a"ecia +e escudo) '$+o e" 'oeta 3or*$"ar "a ec$aci% ser#iente de la luna
de los vi4ings. E!e *o*eto !e 'ro+$=o e I!"a+ia) o e I0"aterra. E" 0oce +e ca*'oer
'a"abra! 'er+$r% e "a! "etra! brit/ica!) 'ero e +i(er!a 3or*a. La! %diseas +e C&a'*a ,a>o +e
1:18- ab$+a e eBtra>o! e=e*'"o!. A"0$o! !o &er*o!o! ,delicious ; 'ingered (orning1
through ; s:um the :aves-? otro!) *era*ete (i!$a"e! 2 ti'o0r/3ico! ,!oon as the :hite ; and ;
red ; mi)ed ; 'ingered $ame-? otro!) +e c$rio!a tor'e;a) the circularly ; :itted queen. A ta"e!
a(et$ra! '$e+e co+$cir "a !a0re 0er*/ica 2 "a "ect$ra 0rie0a. A#$ ta*biA +e cierto
0er*ai;a+or tota" +e" i0"A!) #$e e $ >ord;boo4 o' the English 0ongue) 'ro'oe "a!
e*ie+a! #$e co'ioI lichrest 'or ce*eterio) redecra't 'or "%0ica) 'our:in4led 'or
c$a+ra0$"ar) outganger 'or e*i0rate) 'earnought 'or 0$a'o) bit;:ise 'or 0ra+$a"*ete)
4inlore 'or 0eea"o0a) bas4; ja: 'or rA'"ica) :anho#e 'or +e!e!'eraci%. A ta"e! a(et$ra!
'$e+e co+$cir e" i0"A! 2 $ cooci*ieto o!t/"0ico +e" a"e*/...
Recorrer e" +ice tota" +e "a! 4enningar e! eB'oer!e a "a ic%*o+a !e!aci% +e #$e *$2 rara!
(ece! &a e!ta+o *eo! oc$rrete e" *i!terio H2 */! ia+ec$a+o 2 (erbo!o. Ate! +e co+ear"a!)
co(iee recor+ar #$e !$ tra!'o!ici% a $ i+io*a #$e i0ora "a! 'a"abra! co*'$e!ta! tiee #$e
a0ra(ar !$ i&abi"i+a+. Es#ina de la batalla o a$ es#ina de batalla o es#ina militar e! $a
+e!aira+a 'er3ra!i!? 7am#'dorn o battle; thorn "o !o *eo!
1V4
. A! ta*biA) &a!ta #$e "a!
eB&ortacioe! 0ra*atica"e! +e $e!tro N$"HSo"ar o ec$etre obe+iecia) (er!o! co*o e" +e
R$+2ar+ Ei'"i0I
/n the desert :here the dung; 'ed cam#; smo4e curled
o a#$e" otro +e Meat!I
0hat dol#hin; torn1 that gong; tormented sea
!er/ ii*itab"e! e i*'e!ab"e! e e!'a>o"...
Otra! a'o"o0a! o 3a"ta. Ua e(i+ete e! #$e e!a! ieBacta! *ecioe! era e!t$+ia+a! e 3i"a
'or "o! a're+ice! +e s4ald) 'ero o era 'ro'$e!ta! a" a$+itorio +e e!e *o+o e!#$e*/tico) !io
etre "a a0itaci% +e "o! (er!o!. ,La +e!cara+a 3%r*$"a
agua de la es#ada ` sangre
e! aca!o 2a $a traici%.- I0ora*o! !$! "e2e!I +e!cooce*o! "o! 'reci!o! re'aro! #$e $ =$e;
+e 4enningar o'o+ra a $a b$ea *et/3ora +e L$0oe!. A'ea! !i $a! 'a"abra! o! #$e+a.
I*'o!ib"e !aber co #$A i3"eBi% +e (o; era +ic&a!) +e!+e #$A cara!) i+i(i+$a"e! co*o $a
*<!ica) co #$A a+*irab"e +eci!i% o *o+e!tia. Lo cierto e! #$e e=erciero a"0< +a !$
'ro3e!i% +e a!o*bro 2 #$e !$ 0i0ate!ca ie'tit$+ e*be"e!% a "o! ro=o! (aroe! +e "o! +e!ierto!
(o"c/ico! 2 "o! 3=or+!) i0$a" #$e "a 'ro3$+a cer(e;a 2 #$e "o! +$e"o! +e 'a+ri""o!
11V
. No e!
i*'o!ib"e
#$e $a *i!terio!a a"e0ra "a! 'ro+$=era. S$ *i!*a ba!te+a+ H'ece! +e "a bata""aI e!'a+a!H '$e+e
re!'o+er a $ ati0$o humour) a c&a!co! +e &i'erb%reo! &o*broe!. A!) e e!a *et/3ora
17
>raducir cada ?ennng por un sustantivo espa1ol con ad*etivo
especi(cante (sol dom8st#o en lugar de sol de las #asas, resplandor man"al
en vez de resplandor de la mano" 5ubiera sido tal vez lo m$s (el, pero tambi,n
lo menos sensacional + lo m$s di%cil Gpor %alta de ad*etivos.
117
=ablo de un deporte especial de esa isla de lava + de duro 5ielo& la ri1a
de padrillos. Enlo)uecidos por las +eguas urgentes + por el clamor de los
5ombres, ,stos peleaban a sangrientos mordiscos, alguna vez mortales. Las
alusiones a ese *uego son numerosas. 4e un capit$n )ue se bati con denuedo
%rente a su dama, dice el 5istoriador )ue cmo no iba a pelear bien ese potro si
la +egua estaba mir$ndolo.
!a"(a=e #$e &e ($e"to a +e!tacar) "o! 0$errero! 2 "a bata""a !e 3$+e e $ '"ao i(i!ib"e) +o+e
!e a0ita "a! e!'a+a! or0/ica! 2 *$er+e 2 aborrece. E!a i*a0iaci% 3i0$ra ta*biA e "a
Sa0a +e N=a") e $a +e c$2a! '/0ia! e!t/ e!critoI Las es#adas saltaron de las vainas1 y hachas
y lan.as volaron #or el aire y #elearon Las armas los #ersiguieron con tal ardor que debieron
atajarse con los escudos1 #ero de nuevo muchos 'ueron heridos y un hombre muri en cada nave.
E!te !i0o !e (io e "a! e*barcacioe! +e" a'%!tata Bro+ir) ate! +e "a bata""a #$e "o +e!&i;o.
E "a oc&e 786 +e" Libro de las CHHC noches) "eo e!ta a+*oici%I No digamos que ha muerto
el rey 'eli. que deja un heredero como "steK el comedido1 el agraciado1 el im#ar1 el len
desgarrador y la clara luna. E" !*i") cote*'or/eo 'or (et$ra +e "o! 0er*/ico!) o (a"e
*$c&o */!) 'ero "a ra; e! +i!tita. E" &o*bre a!i*i"a+o a "a "$a) e" &o*bre a!i*i"a+o a "a 3iera)
o !o e" re!$"ta+o +i!c$tib"e +e $ 'roce!o *eta"I !o "a correcta 2 *o*et/ea (er+a+ +e +o!
it$icioe!. La! 4enningar !e #$e+a e !o3i!*a!) e e=ercicia! e*b$!tero! 2 "/0$i+o!. A#$ +e
cierta *e*orab"e eBce'ci%) a#$ +e" (er!o #$e re3"e=a e" ice+io +e $a ci$+a+) e" 3$e0o
+e"ica+o 2 terrib"eI
Arden los hombresS ahora se en'urece la 6oya
Ua (i+icaci% 3ia". E" !i0o #ierna del om#lato e! raro) 'ero o e! *eo! raro #$e e" bra;o
+e" &o*bre. Cocebir"o co*o $a (aa 'iera #$e 'ro2ecta "a! !i!a! +e "o! c&a"eco! 2 #$e !e
+e!&i"ac&a e cico +e+o! +e 'eo!a "ar0$ra) e! it$ir !$ rare;a 3$+a*eta". La! 4enningar o!
+icta e!e a!o*bro) o! eBtra>a +e" *$+o. P$e+e *oti(ar e!a "<ci+a 'er'"e=i+a+ #$e e! e"
<ico &oor +e "a *eta3!ica) !$ re*$eraci% 2 !$ 3$ete.
POSTDATA. Morri!) e" *i$cio!o 2 3$erte 'oeta i0"A!) iterca"% *$c&a! 4enningar e !$
<"ti*a e'o'e2a) !igurd the 5olsung. Tra!cribo a"0$a!) i0oro !i a+a'ta+a! o 'er!oa"e! o +e "a!
+o!. L"a*a +e "a 0$erra) "a ba+era? *area +e "a *ata;a) (ieto +e "a 0$erra) e" ata#$e? *$+o
+e 'e>a!co!) "a *ota>a? bo!#$e +e "a 0$erra) bo!#$e +e 'ica!) bo!#$e +e "a bata""a) e" e=Arcito?
te=i+o +e "a e!'a+a) "a *$erte? 'er+ici% +e @a3ir) ti;% +e "a 'e"ea) ira +e Si03ri+o) !$ e!'a+a.
Padre de la 'ragancia Toh ja.m&nR 're0oa e E" Cairo "o! (e+e+ore!. Ma$t&er ob!er(a #$e
"o! /rabe! !$e"e +eri(ar !$! 3i0$ra! +e "a re"aci% 'a+reH&i=o. A!I 'a+re +e "a *a>aa) e" 0a""o?
'a+re +e" *ero+eo) e" "obo? &i=o +e" arco) "a 3"ec&a? 'a+re +e "o! 'a!o!) $a *ota>a. Otro
e=e*'"o +e e!a 'reoc$'aci%I e e" Qur+n) "a 'r$eba */! co*< +e #$e &a2 Dio!) e! e" e!'ato
+e #$e e" &o*bre !ea 0eera+o #or unas gotas de agua vil.
E! !abi+o #$e "o! 'ri*iti(o! o*bre! +e" ta#$e 3$ero landshi#1 landcruiser) barco +e tierra)
acora;a+o +e tierra. M/! tar+e "e '$!iero tanque 'ara +e!'i!tar. La 4enning ori0ia" era
+e*a!ia+o e(i+ete. Otra 4enning e! lechn largo) #$e era e" e$3e*i!*o 0o"o!o #$e "o!
caba"e! +iero a" '"ato 3$+a*eta" +e !$ rA0i*e.
E" $"tra!ta *$erto c$2o 3ata!*a !i0$e !ie*'re &abit/+o*e 0o;a co e!to! =$e0o!. Lo! +e+ico
a $a c"ara co*'a>eraI a Nora& La0e) c$2a !a0re "o! recoocer/ 'or (et$ra.
POSDATA DE 14:5
111
. Mo e!crib a"0$a (e;) re'itie+o a otro!) #$e "a a"iteraci% 2 "a *et/3ora
era "o! e"e*eto! 3$+a*eta"e! +e" ati0$o (er!o 0er*/ico. Do! a>o! +e+ica+o! a" e!t$+io +e
"o! teBto! a0"o!a=oe! *e ""e(a) &o2) a *o+i3icar e!a a3ir*aci%.
De "a! a"iteracioe! etie+o #$e era */! bie $ *e+io #$e $ 3i. S$ ob=eto era *arcar "a!
'a"abra! #$e +eba acet$ar!e. Ua 'r$eba +e e""o e! #$e "a! (oca"e!) #$e era abierta!) e! +ecir
111
En Nbras completas, Emec,, 1.!
*$2 +i(er!a! $a +e otra) a"iteraba etre !. Otra e! #$e "o! teBto! ati0$o! o re0i!tra
a"iteracioe! eBa0era+a!) +e" ti'o a'air 'ield 'ull o''ol4) #$e +ata +e" !i0"o NIV.
E c$ato a "a *et/3ora co*o e"e*eto i+i!'e!ab"e +e" (er!o) etie+o #$e "a 'o*'a 2 "a
0ra(e+a+ #$e &a2 e "a! 'a"abra! co*'$e!ta! era "o #$e a0ra+aba 2 #$e "a! 4enningar) a"
'rici'io) o 3$ero *eta3%rica!. A!) "o! +o! (er!o! iicia"e! +e" Beo:ul' ic"$2e tre!
4enningar ,+ae!e! +e "a;a) +a! +e ata>o o +a! +e a>o!) re2e! +e" '$eb"o- #$e cierta*ete o
!o *et/3ora! 2 e! 'reci!o ""e0ar a" +Aci*o (er!o 'ara +ar co $a eB're!i% co*o hronrad ,r$ta
+e "a ba""ea) e" *ar-. La *et/3ora o &abra !i+o '$e! "o 3$+a*eta" !io) co*o "a
co*'araci% $"terior) $ +e!c$bri*ieto tar+o +e "a! "iterat$ra!.
***
*LA POESIA DE LOS ESCALDOS
115
9acia e" a>o 1VVV) "o! thulir o recita+ore! a%i*o! 3$ero +e!'"a;a+o! 'or "o! e!ca"+o!) 'oeta!
+e cociecia "iteraria 2 +e iteci% crea+ora. La! 3or*a! +e "a 'oe!a e(o"$cioaro? ba=o e"
i3"$=o +e "o! ce"ta! +e Ir"a+a 2 +e "o! "atio!) "a a!oacia 2 "a ri*a co(i(iero co "a ati0$a
a"iteraci%. E "a! i!"a! occi+eta"e! ,ta" e! e" o*bre #$e "a 0ete +e" orte +io a "a! I!"a!
Brit/ica!-) "o! e!ca+ia(o! crearo) o +e!arro""aro) "a cati"ea A'ica ,4vitha-) e" 'oe*a
0eea"%0ico ,tal-) "a caci% +e a"aba;a ,dra#a-) "o! co=$ro! ,galdr-) e" 'oe*a +ia"o0a+o ,mal-
2 e" catar ,liod-) e *etro e"e0iaco. E=e*'"o! +e e!ta O'oe!a occi+eta"P) #$e e! !eci""a 2
'atAtica) 3$ero iterca"a+o! e "a! !a0a!.
E "a 'oe!a +e "o! e!ca"+o!) e ca*bio) e" "e0$a=e 'oAtico e(o"$cio% co creciete
co*'"e=i+a+. A" co!i+erar "o! 'oe*a! a0"o!a=oe!) (i*o! #$e era &abit$a" e e""o! +ecir e"
ca*io +e "a ba""ea 2 o e" *ar) 2 "a !er'iete +e "a 0$erra 2 o "a "a;a? a/"o0a*ete) e "a
E++a Ma2or !e "ee a"0$a (e; roco +e "a! ar*a! 'or !a0re 2 !a"a +e "a "$a 'or cie"o) 'ero ta"e!
'er3ra!i! !o rara! 2 o etor'ece "a "ect$ra. Lo! e!ca"+o!) 'ara !$ *a") !e ea*oraro +e e""a!
2 "a! *$"ti'"icaro 2 co*biaro. Se ""e0%) a!) a e!tro3a! co*o "a !i0$iete) #$e e! +e E0i"
SFa"a0ri*!!oI
Los te*idores de los dientes del lobo
Prodigaron la sangre del cisne rojo
El balcn del roc&o de la es#ada
!e aliment con h"roes en la llanura
!er#ientes de la luna de los #iratas
Cum#lieron la voluntad de los <ierros.
Lo! te>i+ore! +e "o! +iete! +e" "obo !o "o! 0$errero!) 'or#$e ti>e !$! +iete! co "a !a0re +e
"o! ee*i0o! #$e *ata? e" ci!e ro=o e! e" a(e +e ra'i>a #$e +e(ora ca+/(ere!) e" a(e
e!a0reta+a? e" roco +e "a e!'a+a e! "a !a0re 2 !$ &a"c% e! +e $e(o $ a(e ra'a;? "a "$a +e
"o! 'irata! e! e" e!c$+o 2 "a !er'iete +e" e!c$+o e! "a "a;a? "o! 9ierro! !o "o! +io!e!.
9e a#$ otro e=e*'"oI
119
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
El aniquilador de la estir#e de los gigantes
Quebr al 'uerte bisonte de la #radera de la gaviota
As& las dioses1 mienntras el guardi+n de la cam#ana se
alamentaba1
$estro.aron el balcn de la ribera
$e #oco le vali el rey de los griegos
Al caballo que corre #or arreci'es
E" ai#$i"a+or +e "a e!tir'e +e "o! 0i0ate! e! e" +io! T&or. E" 0$ar+i/ +e "a ca*'aa e! $
*ii!tro +e "a 3e +e Je!<!. E" re2 +e "o! 0rie0o! e! Je!<!) 'or "a +e3ect$o!a ra;% +e #$e A!e e!
$o +e "o! tt$"o! +e" e*'era+or +e Co!tatio'"a. E" bi!ote +e "a 'ra+era +e "a 0a(iota) e"
&a"c% +e "a ribera 2 e" caba""o #$e corre 'or arreci3e! o !o tre! ai*a"e! a%*a"o!) !io $a
!o"a a(e *a"trec&a. De e!a! 'eo!a! ec$acioe! !it/ctica! "a 'ri*era e! +e !e0$+o 0ra+o)
'$e!to #$e "a 'ra+era +e "a 0a(iota 2a e! $ o*bre +e" *ar. E "a Edda Prosaica) Sorri
St$r"$!o ob!er(%I OMet/3ora ""aa e! c$a+o 'or bata""a !e +ice te*'e!ta+ +e 3"ec&a!. Met/3ora
+ob"e e! c$a+o 'or e!'a+a !e +ice ti;% +e "a te*'e!ta+ +e 3"ec&a!.P Cabra +ecir #$e e e"
'a!a=e +e Ote*'e!ta+ +e 3"ec&a!P a Oti;% +e "a te*'e!ta+ +e 3"ec&a!P e!t/ co*'e+ia+a "a
&i!toria +e "a +e0eeraci% +e "a 'oe!a +e I!"a+ia.
Pa$" Gro$!!ac) e 141Q) cerr% $ e!t$+io !obre Graci/) O3a*o!o cate+r/tico +e" coce'ti!*oP)
co e!ta! 'a"abra!I OS$e"e &a""ar!e e "o! te*'"o! i+iao! co3re! +e !/+a"o 2 +e "aca)
+e"ica+a*ete taracea+o!) co tri'"e 2 c$/+r$'"e 3o+o +e co*'"e=a! cerra+$ra!I e" c$rio!o #$e
"o0ra abrir"a! $a tra! otra) 'eetra+o &a!ta e" *i!terio!o e!co+ri=o cetra") ec$etra $a &o=a
!eca) $a 'i;ca +e 'o"(o...P E" ebai!ta i+iao 'o+ra cote!tar #$e "o e!ecia" o e! "a 'i;ca +e
'o"(o) !io "a co*'"e=i+a+ +e" co3re? e" 'oeta i!"a+A!) #$e "o e!ecia" o e! "a i+ea +e c$er(o)
!io "a i*a0e Oci!e ro=oP. 9a2 $ a0ra+o e "a! *et/3ora! #$e o &a2 e "a! 'a"abra! +irecta!?
+ecir "a !a0re o e! +ecir "a o"a +e "a e!'a+a.
7enning) #$e e '"$ra" &ace 4enningar) e! e" o*bre tAcico +e e!ta! 3i0$ra!. E "a Edda
Prosaica &a2 $a "ar0a "i!ta +e 4enningar? +e!cota+a! "a! +e =$!ti3icaci% &i!t%rica o *ito"%0ica
#$e+a "a! !i0$iete!I
ca!a +e "o! '/=aro! e" aire.
ca!a +e "o! (ieto!
3"ec&a! +e *arI "o! are#$e!.
cer+o +e" o"ea=eI "a ba""ea.
/rbo" +e a!ietoI e" baco.
bo!#$e +e "a #$i=a+aI "a barba.
a!a*b"ea +e e!'a+a!
te*'e!ta+ +e e!'a+a!
ec$etro +e "a! 3$ete!
($e"o +e "a;a! "a bata""a.
caci% +e "a;a!
3ie!ta +e /0$i"a!
""$(ia +e "o! e!c$+o! ro=o!
3ie!ta +e "o! (iFi0!
3$er;a +e" arco e" bra;o.
'iera +e" o*%'"ato
ci!e !a0rieto e" b$itre.
0a""o +e "o! *$erto!
!ac$+i+or +e" 3reoI e" caba""o
'o!te +e" 2e"*o
'e>a!co +e "o! &o*bro! "a cabe;a.
ca!ti""o +e" c$er'o
3ra0$a +e" catoI "a cabe;a +e" 'oeta
o"a +e" c$ero "a cer(e;a.
*area +e "a co'a
2e"*o +e" aire
tierra +e "a! e!tre""a! +e" cie"o e" cie"o.
ca*io +e "a "$a
ta;a +e "o! (ieto!
*a;aa +e" 'ec&o e" cora;%.
+$ra be""ota +e" 'e!a*ieto
0a(iota +e" o+io
0a(iota +e "a! &eri+a! e" c$er(o.
caba""o +e "a br$=a
'ri*o +e" c$er(o
ri!co! +e "a! 'a"abra!I "o! +iete!
tierra +e "a e!'a+a
"$a +e "a a(e
"$a +e "o! 'irata! e" e!c$+o.
tec&o +e" co*bate
$barr% +e" co*bate
&ie"o +e "a 'e"ea
(ara +e "a ira
3$e0o +e 2e"*o!
+ra0% +e "a e!'a+a
roe+or +e 2e"*o! "a e!'a+a.
e!'ia +e "a bata""a
'e; +e "a bata""a
re*o +e "a !a0re
"obo +e "a! &eri+a!
ra*a +e "a! &eri+a!
0rai;o +e "a! c$er+a! +e "o! arco! "a! 3"ec&a!.
0a!o! +e "a bata""a
!o" +e "a! ca!a!
'er+ici% +e "o! /rbo"e! e" 3$e0o.
"obo +e "o! te*'"o!
+e"icia +e "o! c$er(o!
ero=ece+or +e" 'ico +e" c$er(o
a"e0ra+or +e" /0$i"a e" 0$errero.
/rbo" +e" 2e"*o
/rbo" +e "a e!'a+a
te>i+or +e e!'a+a!
e0ro rocio +e" &o0arI e" &o"".
/rbo" +e "obo! "a &orca.
caba""o +e *a+era
roco +e "a 'eaI "a! "/0ri*a!.
+ra0% +e "o! ca+/(ere! "a "a;a.
!er'iete +e" e!c$+o
e!'a+a +e "a boca "a "e0$a.
re*o +e "a boca
a!ieto +e" &a"c% "a *ao.
'a! +e "o! ai""o! +e oro
tec&o +e "a ba""ea
tierra +e" ci!e
ca*io +e "a! (e"a! e" *ar.
ca*'o +e" (iFi0
'ra+o +e "a 0a(iota
ca+ea +e "a! i!"a!
/rbo" +e "o! c$er(o!
a(ea +e" /0$i"a e" *$erto.
tri0o +e "o! "obo!
"obo +e "a! *area!
caba""o +e" 'irata
'at +e" (iFi0
'otro +e "a o"a "a a(e.
carro ara+or +e" *ar
&a"c% +e "a ribera
'ie+ra! +e "a cara "o! o=o!.
"$a! +e "a 3rete
"ec&o +e "a! !er'iete!
116
re!'"a+or +e "a *ao e" oro.
broce +e "a! +i!cor+ia!
re'o!o +e "a! "a;a!I "a 'a;.
ca!a +e" a"ieto
a(e +e" cora;% e" 'ec&o.
ba!e +e" a"*a
a!ieto +e "a! carca=a+a!
ie(e +e" ta"e0o
&ie"o +e "o! cri!ta"e! "a '"ata.
roco +e "a ba"a;a
!e>or +e ai""o!
+i!trib$i+or +e te!oro! e" re2.
+i!trib$i+or +e e!'a+a!
!a0re +e "o! 'e>a!co! e" ro.
tierra +e "a! re+e!
riac&o +e "o! "obo!
*area +e "a *ata;a
rocio +e" *$erto
!$+or +e "a 0$erra "a !a0re.
cer(e;a +e "o! c$er(o!
a0$a +e "a e!'a+a
o"a +e "a e!'a+a
&er*aa +e "a "$a e" !o".
3$e0o +e" aire
a!a*b"ea +e !$e>o!I e" !$e>o.
*ar +e "o! ai*a"e!
116
Dlusin a la creencia de )ue las serpientes custodiaban tesoros.
'i!o +e "a! tor*eta! "a tierra.
caba""o +e "a eb"ia
creci*ieto +e &o*bre! e" (erao.
ai*aci% +e "a! (bora!
&er*ao +e" 3$e0o
+a>o +e "o! bo!#$e! e" (ieto.
"obo +e "o! cor+a=e!
No &a2 #$e o"(i+ar #$e e "o! teBto! ori0ia"e! ca+a $a +e "a! 4enningar corre!'o+e a $a
!o"a 'a"abra co*'$e!ta? +o+e e!cribi*o! !o" +e "a! ca!a! 'o+ra*o! &aber e!crito !o"
+o*A!tico) +o+e e!cribi*o! e!'ia +e "a bata""a 'o+ra*o! &aber e!crito e!'ia 0$errera.
Tra+$cir ca+a 4enning 'or $ !$!tati(o 'rec!a+o 'or $ e'teto &$biera !i+o #$i;/ "o */! 3ie")
'ero ta*biA "o *ea! e3ica; 2 "o */! +i3ci") 'or 3a"ta +e a+=eti(o.
@or*acioe! a/"o0a! a "a! 4enningar !e &a""a aca!o e to+o! "o! i+io*a! 2 e to+a! "a!
"iterat$ra!. E /rabe ab$+a "a! +eri(a+a! +e "a re"aci% 'a+reH&i=o? 'a+re +e" 'er3$*e e! e"
=a;*) 'a+re +e "a *a>aa e! e" 0a""o) 'a+re +e "a 3"ec&a e! e" arco) 'a+re +e "o! 'a!o! $a
*ota>a. E" 0rie0o Lico3rote ""a*% a 9Arc$"e! "e% +e "a tri'"e oc&e) 'or#$e "a oc&e e #$e
3$e e0e+ra+o 'or Se$! +$r% tre!. Sirea +e "o! bo!#$e! ""a*% Gia*batti!ta Mario a" r$i!e>or?
tA +e "o! r$i!e>ore! ""a*% V"a+i*ir Maiaco(!Fi a "a "$; +e "a "$a. Da;a +e e!'a+a! +i=o) 'ara
!i0i3icar $ +$e"o) G$e(e+o. La "oca +e "a ca!a ""a*% Sata Tere!a a "a 3ata!a. Coco+ri"o +e
!a"% ""a*% Victor 9$0o a "a "a0arti=a. Lo! com#adritos +e B$eo! Aire! ""a*a G$ita +e" ]ato
,G$ita +e" C&ato) G$ita +e "a Ca"a(era- a" ce*eterio 2 !obreto+o +e 'io ""a*% $ 'er!oa=e
+e @"a$bert a" ata<+. La "etaa +e "a Vir0e e! a!i*i!*o $a "i!ta +e 4enningar. Na(e +e"
+e!ierto e! e" !i%i*o e!co"ar +e" ca*e""o) a! co*o re2 +e "o! ai*a"e!) e" +e" "e%. Moo +e "a
*$erte ,A''e des 0odes- +i=o +e" !$e>o e" 'oeta a"e*/ Ci"&e"* E"e**. 9$e(o! +e "a *$erte
,eggs o' death- ""a*% R$+2ar+ Ei'"i0 a "a! *ia! +i!e*ia+a! e e" *ar. Teatro +e" !i"ecio 3$e
$o +e "o! 'ri*ero! o*bre! +e" cie*at%0ra3o. 9o*bre +e" +e"ata" +e *a+era ""a*a a"
te+ero "o! c&io!) 'or#$e e!t/ +etr/! +e" *o!tra+or. A *e+ia+o! +e" !i0"o NVII) "a Religio
medici +e BroDe trae e!ta !or're+ete +e3ici%I Lu) est umbra $ei ,La "$; e! "a !o*bra +e
Dio!-. Co!tr$ctora +e (etaa! ""a*% C&e!terto a "a r$ia ,Ruin is a builder o' :indo:s-. E e"
=lises +e Jo2ce !e &ab"a +e" heaventree o' stars) +e" ce"e!te /rbo" +e "a! e!tre""a!) 'ara !i0i3icar
"a b%(e+a e!te"ar.
E" itrica+o =$e0o +e *et/3ora! e "a 'oe!a +e "o! e!ca"+o! +a) 'or cotra!te) $ (a"or 'atAtico
a "o! 'oco! (er!o! !eci""o! #$e iterr$*'e "a co*'"e=i+a+ +e" coteBto. C$a+o E0i"
SFa"a0ri*!!o o! +iceI OE" t<*$"o +e 0"oria #$e &e "e(ata+o +$rar/ 'ara !ie*'re e e" reio
+e "a 'oe!aP) !$! 'a"abra! 'arece ca!i +irecta! 2 co*$e(e !i0$"ar*ete. Lo *i!*o oc$rre
co e!ta eBc"a*aci% +e Eor*aF) 'er+i+a etre "a! 4enningar &abit$a"e!I OLa! 'ie+ra! a+ar/ 2
e" *ar oc$"tar/ "a! *ota>a!) ate! #$e a;ca $a *$=er ta be""a co*o Stei0er+.P
Ma &e*o! etre(i!to e e" ca't$"o +e "a! !a0a! "a t$*$"t$o!a (i+a +e "o! e!ca"+o!. M$c&o!
'er+$ra e "a *e*oria +e !$ 'a!I G$"a$0) #$e recibi% +e Et&e"re+ +e I0"aterra $ *ato
e!car"ata 2 ca2% a *ao! +e $ ri(a"? T&or*o+) #$e *$ri% cata+o e $a bata""a? E2(i+)
""a*a+o SFa"+a!'i""ir ,+e!'o=a+or +e e!ca"+o!- 'or#$e '"a0i% a !$! 're+ece!ore!? 9ara"+
9ar+ra+a) #$e 3$e re2 2 'oeta 2 #$e !e a"i%) 'ara !$ +e!(et$ra) co To!ti0? 9a""3re+) #$e 'ereci%
e e" *ar 2 a&ora +e!ca!a e $a +e "a! i!"a! +e E!cocia) =$to a Macbet&? 9ar(art&) a #$ie "e
*ataro e" &i=o 2 (e0% !$ *$erte? Ottar e" Ne0ro 2 Marc$! e" J$ri!ta.
***
*ARI EL 9ISTORIADOR
118
E '/0ia! ateriore! &e*o! &ab"a+o +e" &i!toria+or Ari T&or0i"!!o ,1V:7H118Q-) ""a*a+o e"
Sacer+ote 2 ta*biA e" Sabio. Era +e i"$!tre "ia=e? etre !$! a!ce+iete! 3i0$ra O"a3 e" B"aco)
#$e a 3ie! +e" !i0"o IN 3$e re2 e D$b"? T&or!tei e" Ro=o) a #$ie traicioaro "o! e!coce!e!)
2 T&orFe") $o +e "o! *ari+o! +e G$+r$) &eroa +e "a La)doelasaga.
Ari e!cribi% e" 7onungab4 o Libro +e "o! Re2e!) #$e re3iere "a &i!toria +e "o! !oberao! +e
Nor$e0a) +e!+e e" ori0e +e "a +ia!ta &a!ta "a *$erte +e 9ara"+ 9ar+ra+a) e 1V::. Se cree #$e
co*'i"% "ibro! a/"o0o!) +e *eor eBte!i%) re3erete! a Dia*arca 2 a I0"aterra. @ra0*eto!
+e" 7onungab4 !obre(i(e e "a obra ca'ita" +e Sorri St$r"$!o.
S$ traba=o */! 3a*o!o) e" Landnamab4 o Libro +e" E!tab"eci*ieto) co!ta +e cico 'arte!. La
'ri*era arra e" +e!c$bri*ieto +e I!"a+ia? "a! otra! c$atro) e or+e 0eo0r/3ico) "o! o*bre!)
"o! "ia=e! 2 "a &i!toria +e "o! 'ob"a+ore!. E !$! '/0ia! !e *ecioa a c$atro *i" 'er!oa!
,etre e""a!) a $a! *i" tre!cieta! *$=ere!- 2 a +o! *i" "$0are!. Ua tercera obra) e" /slendigab4
o Libro +e "o! I!"a+e!e!) co*'$e!to &acia 1157) !e &a 'er+i+o? #$e+a $ re!$*e e "at
tit$"a+o Libellus /slandorum.
E! +i3ci" eBa0erar "a i*'ortacia +e Ari. Ari e! e" 'a+re +e "a &i!toria i!"a+e!a) e" 'ri*er
e!critor e 'ro!a (er/c$"a) e" &o*bre #$e +e!c$bre e" e!ti"o e #$e !e e!cribir/ "a! 0ra+e!
!a0a! 2 "a i!i0e <eims4ringla) e" &o*bre #$e 're'arara e" a+(ei*ieto +e Sorri St$r"$!o.
E" &i!toria+or Gerar+o +e Ga"e!) #$e *$ri% a 'rici'io! +e" !i0"o NII) 'o+era "o! *Arito! +e Ari
2 +ec"ara #$e I!"a+ia Oe!t/ &abita+a 'or $a ra;a #$e !e +i!ti0$e 'or !$! 'oca! 'a"abra! 2 'or
!$ (eraci+a+. Na+a +e!'recia tato co*o e" e0a>o 2 o !abe *etirP. ,Na+ie 'o+r/ e0ar e!a
ca'aci+a+ a Gerar+o) #$e &ab"a e !$ /tinerarium +e +o! "a0o! O+i0o! +e a+*iraci%P? e $o
&a2 $a i!"a 3"otate #$e (ia=a a" a;ar +e "o! (ieto!? e otro) 'ece! co $ !o"o o=o) O'or#$e e"
o=o i;#$ier+o "e! 3a"ta) 'ero !i e" "ector *e 'i+e "a eB'"icaci% +e circ$!tacia ta *ara(i""o!a)
o !erA 2o #$ie "o !ati!3a0aP.-
***
*SNORRI STURLUSON
11R
Sorri St$r"$!o ,1174H1581-) +e "a 3a*o!a ca!a +e St$r"$0) aci% e e" oe!te +e I!"a+ia)
re0i% +o+e "a !a0re +e "o! eBi"a+o! or$e0o! !e *e;c"% co !a0re ce"ta 2 +o+e !e
e!cribiero) co*o &e*o! +ic&o) "a! !a0a! */! 3a*o!a!.
E "a !turlunga !aga !e "ee #$e Sorri era +ie!tro e to+a! "a! co!a! e #$e '$!o *ao. A< !e
co!er(a $a 'i"eta circ$"ar +e 'ie+ra "abra+a) a"i*eta+a 'or a0$a! ter*a"e!) #$e Sorri
St$r"$!o *a+% reco!tr$ir e "o! 'ri*ero! a>o! +e" !i0"o NIII. La! ter*a! ori0ia"e! era +e"
!i0"o NI e" terreo 'erteeca a "a I0"e!ia. Sorri !e ecar0% +e a+*ii!trar"o 2 !e #$e+% co A".
11!
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
115
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
Sorri !e ca!%) a "o! (eite a>o!) co $a *$=er rica) +e #$ie !e !e'ar% a>o! +e!'$A! 2 #$e "e
+io +o! &i=o!. S$ *$=er era &i=a +e $ !acer+ote? o &aba e I!"a+ia ce"ibato ec"e!i/!tico. Sorri
era 3a*o!o =$ri!ta? a "o! treita 2 cico a>o! 3$e e"e0i+o 're!i+ete +e" A"t&i0 o A!a*b"ea
Le0i!"ati(a 2 S$'re*a Corte +e I!"a+ia. E" 're!i+ete !e ""a*aba Narra+or +e "a Le2? "a recitaba
a$a"*ete a" '$eb"o 2 "a iter'retaba.
St$r"$!o &aba +e+ica+o 'oe*a! a 9/Fo +e Nor$e0a 2 a !$ reia? 9/Fo "e e(i% re0a"o! 2 "o
i(it% a "a corte) 'ro*etiA+o"e 0ra+e! &oore!. Sorri) e 151Q) &i;o a" 3i e" (ia=e a Nor$e0a)
e c$2a! ati01e+a+e! era er$+ito 2 c$2a &i!toria e!t$+iaba 'ara e!cribir"a. ,@a"!o! r$*ore! +e "a
*$erte +e 9/Fo &aba +e*ora+o e" (ia=e.- La re'<b"ica +e I!"a+ia era i+e'e+iete? Sorri)
a0a!a=a+o 'or 9/Fo) recibi% +e A!te e" tit$"o +e lenderman ,bar%-) tt$"o #$e) =$r+ica*ete) "o
&aca !<b+ito +e" re2? Sorri) ci$+a+ao i!"a+A! 2 're!i+ete +e "a A!a*b"ea Le0i!"ati(a)
recooci% e!a +e'e+ecia) &acie+o ce!i% +e !$! 'ro'ie+a+e! a 9/Fo) #$e i*e+iata*ete !e
"a! +e(o"(i% co car/cter +e re0a"o. Sorri !e co*'ro*eti% a #$e "o! i!"a+e!e! ace'tara "a
!oberaa +e" re2 or$e0o? e otra! 'a"abra!) a etre0ar "a re'<b"ica. A" re0re!ar a I!"a+ia
*a+% a !$ &i=o a Nor$e0a co*o re&A. E!te co*'ro*i!o &a (a"i+o a Sorri 3a*a +e trai+or
,trai+or a I!"a+ia 'or "o #$e &i;o) trai+or a 9/Fo +e Nor$e0a 'or#$e o trat% +e c$*'"ir"o-. Se
&a co=et$ra+o #$e Sorri =$r% etre0ar a I!"a+ia 'ara #$e otro! i!"a+e!e! o "o =$rara) 2
rea"*ete "o &iciera.
Sorri St$r"$!o) e I!"a+ia) &i;o $ !e0$+o ca!a*ieto) o e!tricta*ete "e0a". A 'artir +e
1558 3$e e" &o*bre */! rico +e I!"a+ia. E" */! rico) e" */! /(i+o) 'ero ta*biA e" */! a(aro 2
o e" */! (a"iete.
T$(o $a +i!c$!i% co !$ &i=o *a2or 2 "e e0% 'arte +e "a &erecia? !$ &i=o !e 3$e a Nor$e0a 2
a& "o *at% !$ c$>a+o) Gi;$r T&or(a"+!!o. 9/Fo) icrA+$"o +e "a! 'ro*e!a! +e Sorri 2 &arto
+e !$! +e*ora!) !e +iri0i% a St$r"a Si0&(at!!o 'ara #$e A!te "e etre0ara a I!"a+ia. St$r"a era
!obrio +e Sorri 2 e!taba ee*i!ta+o co A". La 0$erra ci(i" !obre(io? Sorri St$r"$!o re$i%
tro'a! 2 !i +$+a recor+% a !$! *a2ore!) #$e &aba 0$errea+o tata! (ece!. A*aeci% e" +a +e
"a bata""a 2 Sorri +e!c$bri% #$e o era ca'a; +e 'e"ear. Se re3$0i% e "a co!ta orieta" 2 +e!'$A!
e Nor$e0a. La 0$erra 'ro!i0$i%? St$r"a 'ereci% e $ co*bate 2 e" eBi"a+o Sorri St$r"$!o
""or% e $a e"e0a "a *$erte +e !$ !obrio 2 ee*i0o. De!obe+ecie+o %r+ee! +e 9/Fo) !e
e*barc% 'ara I!"a+a. 9/Fo ecar0% a Gi;$r T&or(a"+!!o) #$e &aba *ata+o a" &i=o +e Sorri)
#$e *atara a&ora a" 'a+re. Gi;$r ro+e% "a ca!a +e Sorri 2 etr% e e""a) +e oc&e. E!a tar+e
&aba ""e0a+o a *ao! +e Sorri $ *e!a=e !ecreto) e!crito e "etra! r<ica!) 're(iiA+o"e +e"
'e"i0ro) 'ero Sorri o "o0ro +e!ci3rar"o. Re0i!traro "a ca!a "o! a!e!io!? $ &o*bre ""a*a+o
Ari Bri!Fr ,Ari e" A*ar0o- *at% e e" !%tao a Sorri St$r"$!o.
Die; a>o! +e!'$A!) e otra +e "a! (io"ecia! +e "a A'oca) $ &o*bre '$+o &$ir +e $a ca!a
cerca+a e ice+ia+a. Ca2% a" !$e"o a" !a"tar. A"0$ie "o recooci% 2 're0$t%I
HKNo &a2 a#$ $ &o*bre #$e !e ac$er+e +e Sorri St$r"$!oL
Etoce! "o *ataro 'or#$e era Ari. De!'$A! *ataro a Gi;$r) #$e ta*biA e!taba e "a ca!a.
La *$erte +e Ari 'arece 'e!a+a 'or Sorri. E!e &o*bre a #$ie $a! 'a"abra! "ac%ica!
a$cia !$ !etecia +e *$erte e! $ 'er!oa=e +e Sorri) $a 3i0$ra !o*eti+a a" +e!tio 2 a$ a
"a ret%rica +e "a! !a0a!.
OUa co*'"e=a cr%ica +e traicioe!PI a!i +e3ie Gi"c&ri!t Bro+e$r "a (i+a +e Sorri. S$
0ra+e;a e!t/ e !$ obra e!crita.
***
*EL DIOS M EL REM
11:
De "a! &i!toria! +e O"a3 9ara"+!!o) #$e "o0r% +e!'$A! +e "a *$erte e" c$rio!o tt$"o +e 'er'et$o
Re2 +e Nor$e0a) &e recorri+o "a #$e Sorri St$r"$!!o c$*'"i%) a 'rici'io! +e" !i0"o NIII? a"0<
3ra0*eto 'o!terior reco0i+o e "a Nordische (ythologie) +e Pa$" 9err*a) 2 e" t$rbio 2
e"oc$ete re!$*e +e" bo!#$e=o +e Car"2"e ,Early 7ings o' Nor:ay) 1Q7R-. Ua! "ea! #$e
trata +e" Dio! T&or) "e+a! ca!$a"*ete) *e i!ta a&ora a re3erir) a *i (e;) e" +e!tio +e O"a3.
A "o! +oce a>o!) !$ *a+re "o &i;o ca'it/ +e $ barco +e (iFi0!. A "o! +ieci$e(e) &aba
a!o"a+o "a! ribera! +e E$ro'a) +e!+e @i"a+ia 2 Dia*arca &a!ta Nbr(a!$+ ,Gibra"tar- 2 &aba
0$errea+o cotra "o! +ae!e!) e Lo+re!. S$ 'ro'%!ito era arribar a Jer$!a"A) 'ero e $ (a0o
ro E!'a>o" !o>% co $ &o*bre #$e "e +i=o #$e re0re!ara) 'or#$e e Nor$e0a !era re2 'or
tie*'o !i 3i? e!te !$e>o '$e+e &aber !i+o i*a0ia+o 'ara eB'"icar 'or #$A e" 3$t$ro *i!ioero
+e" orte o e!t$(o e Tierra! Sata!. Ua tra+ici% +ice #$e recibi% e" ba$ti!*o e R$+&abor0
,Ro$e-? Car"2"e) #$e corta e +o! *ita+e! !$ bio0ra3a) !$! +a! +e (iFi0o 2 !$! +a! +e
!ati+a+) atrib$2e !$ co(er!i% a O!$! 'e!a*ieto! 2 a" i!o+ab"e +i/"o0o co e" !ie*'re
#$e=$*bro!o MarP. A 'e!ar +e e!a +icoto*a) e! "cito !o!'ec&ar #$e O"a3 9ara"+!!o o !e
+e!'o=% +e*a!ia+o +e" (ie=o &o*bre c$a+o !e re(i!ti% +e" $e(o? a $ re2 "e &i;o arracar "o!
o=o! 2 "o ""e(% co!i0o 'or to+a! 'arte!. ,A otro) +i!'$!o #$e "e cortara "a "e0$a.- Tre! (ece!
trat% e" cie0o +e a!e!iar"o) 'ero O"a3 o "o #$i!o *atar O'or#$e era 'ariete! "e=ao!P. Car"2"e
re3iere e*be"e!a+o e!ta &i!toria atro; ,#$e +$r% *$c&o! a>o!-) 'ara +e*o!trar #$e O"a3 era
'ia+o!o) 2 acaba 'o+era+o !$ b$e &$*or 2 !$ !eti+o 'r/ctico) 2) Oe!a ri!a cor+ia") a$#$e o
r$i+o!a) #$e "e !a"a +e "a! c"ari+a+e! +e" a"*aP.
E" &ec&o e! #$e "a co(er!i% tra!3i0$r% a "o! '$eb"o!) 'ero o) a" 'rici'io) a "o! &o*bre!. @$e
$ acoteci*ieto 'ara "a e!tir'e) o 'ara e" i+i(i+$o. Pa!ar +e" c$"to +e "o! +io!e! 0er*/ico!
a" c$"to +e Je!<! o era 'a!ar +e $a *ito"o0a a $a re"i0i%? era !$*ar a e!a *ito"o0a $ +io!
*/! !er(icia" 2 */! 'o+ero!o 2 'e!ar #$e "o! otro! era +iab%"ico!. E e" !i0"o VIII "o!
catec<*eo! +eba a+=$rar to+a! "a! obra! 2 'a"abra! +e "o! +e*oio! T&$aer 2 Co+e? e e"
!i0"o NII "a <istoria $anica +e SaBo Gra*/tico) o ie0a "a eBi!tecia +e OOt&i$!P o +e T&or?
"o! +ec"ara &ec&icero! #$e a'ro(ec&aro "a !i*'"ici+a+ +e "a 0ete 'ara &acer!e 'a!ar 'or
+i(ii+a+e!. 9$bo co(er!o! #$e abra;aro "a $e(a 3e !i re'$+iar "a ati0$a? Be+a) e"
&i!toria+or) re3iere #$e Rae+Da"+) re2 +e "o! a0"o!) tea +o! a"tare!I $o) co!a0ra+o a Je!<!?
otro) */! c&ico) e e" #$e o3reca (cti*a! a "o! O+e*oio!P o +i(ii+a+e! 'a0aa!. Ob!er(a
@rie+ric& Vo0t #$e e e" cri!tiai!*o !e b$!caba $a 3$er;a */0ica) e ta" !eti+o) e! e+i3icab"e
e" ca!o +e C"o(ia ,C&"o+Di0) L$+o(ico) L$i!- re2 +e "o! 3raco!) ca!a+o co $a 'rice!a
cri!tiaaI C"oti"+e +e Bor0o>a. C"o(ia) e "a a0$!tia +e $a bata""a) =$r% a+orar Oa" Dio! +e
C"oti"+eP !i A!te "e +aba "a (ictoria? 'oco +e!'$A!) (ictorio!o 2 ba$ti;a+o) &i;o tra#$i"a*ete
a!e!iar a "o! otro! 'rci'e! *ero(i0io!.
No o! *ara(i""e*o!) '$e!) co eBce!o +e "a! cr$e"+a+e! +e O"a3.
Reba=a+o! a +e*oio! "o! +io!e!) "o! 0eti"e! #$e+aba reba=a+o! a a+ora+ore! +e +e*oio! 2
$ 'oco +e br$=o!) 2 era ta" (e; ie(itab"e #$e "o! tratara !i "a *eor 'ie+a+) O"a3) +e!+e>o!o
+e Teo"o0a!) ro+aba "o! +i!trito! co $a 3$er;a +e $o! tre!cieto! &o*bre!? rec&a;ar e" cre+o
+e" Cri!to B"aco
117
era eB'oer!e a "a *$ti"aci% o a "a *$erte.
116
La 0acin, ;uenos Dires, 9 de ma+o de 15!.
117
0o s, el origen de este ttulo, )ue es comEn en las sagas. El cordero
pascual, en las Escrituras, es emblema de #risto + en la revelacin de Fan
E" re2 #$e*aba "a! a"+ea! #$e 'er!i!ta a "a! (ie=a! i+o"atra!. OG$A "/!ti*a #$e e!te '$eb"o ta
"i+o (a2a a !er ice+ia+oP) +i=o tri!te*ete $a tar+e) *ira+o) +e!+e "a "a+era +e $ *ote)
"o! &$erto!) "o! te=a+o!) 2 "o! ca*io!.
La +e(oci% +e "o! 0er*ao! era $a 3or*a tra!ce+ete +e !$ "ea"ta+) #$e) co*o e!cribe)
Jiric;eF ,$eutsche <eldensage-) Oo era ico*'atib"e co e" cri*e 2 "a traici%) co e" e0a>o
2 e" 'er=$rio) 'or#$e o "a coceba co*o $a ab!tracta 2 $i(er!a" "e2 Atica) !io co*o $a
re"aci% 'er!oa" 2 "e0a"P. Lo! &o*bre! era 3ie"e! a $ +o"o) 0eera"*ete +e *a+era) co*o
'o+a !er"o a !$ re2 o a !$ ca'it/? !e &ab"aba +e "o! a*i0o! +e $ +io!) o +e !$! +e(oto!. De
T&oro"3 Mo!trar!Fe00 ,#$e icor'or% a !$ o*bre e" o*bre +e +io!- "ee*o! #$e) e $ trace
+i3ci") 'i+i% co!e=o a T&or) O!$ #$eri+o a*i0oP. O"a3 9ara"+!o) #$e "o! &o*bre! a'o+aro e"
Gr$e!o 2 +e!'$A! e" Sato) +e+ic% !$ eer0a +e (ie=o (iFi0 a !er ee*i0o +e T&or.
Aca!o "o e"i0i% 'or#$e era e" */! 3$erte +e "o! +io!e! +e" Norte) e" #$e +e!car0a co bra;o!
'o+ero!o! e" tr$eo) e" #$e 0$erre% co "o! 0i0ate! +e "a! *ota>a! 2 co "a cc"ica !er'iete
#$e ""ea e" *ar 2) e! ta" (e; e" *ar e" #$e +e!tro;ar/ a "a !er'iete e "a <"ti*a bata""a +e"
*$+o. La 0ete !e "o 3i0$rar/ r$+o 2 '"ebe2o) +e barba ro=a ,<"rcules barbatus "o ""a*a $a
i!cri'ci% "atia-I !$! atrib$to! era e" *arti""o 2 e" carro) !$ !*bo"o "a !(/!tica. E e" !i0"o NI
A+/ +e Bre*e e!cribi% #$e "a i*a0e +e T&or #$e !e (eeraba e U''!a"a 'areca re're!etar
a J<'iter? e I0"aterra) e" =$e(e! +a +e Jo(e !i0$e !ati3ica+o a T&or 2 e! e" 0hursday. Ua
tra+ici% 're!er(a+a e "a !a0a +e N=/" c$eta #$e Cri!to 3$e reta+o 'or T&or a co*bate !i0$"ar
2 #$e re&$2% e!e "ace. De O"a3) e" !ato) ca*'e% +e" Cri!to B"aco e Nor$e0a) cabra +ecir
#$e to+o! "o! a>o! +e !$ reia+o 3$ero $ +$e"o co T&or.
E G$+bra+!ba" "a i*a0e +e" Dio! ,e!cribe Sorri St$r"$!!o- tea $ *arti""o e "a *ao 2
era ta a"ta #$e o &aba e e" reio &o*bre +e !$ e!tat$ra? +iaria*ete reciba c$atro 'ae! 2
$a raci% +e care? era &$eca) &ec&a +e *a+era 2 re(e!ti+a +e oro 2 +e '"ata? "o! +a! te*'"a+o!
"a !acaba e a+a! 2 "a 0ete !e 'ro!teraba) O"a3 *a+% a $o +e !$! &o*bre!) Eo"bei e"
@$erte #$e "a 'artiera e +o!I +e "o! e!co*bro! +e" +o"o !a"iero rata! ca!i +e" ta*a>o +e 0ato!)
!a'o!) (bora! 2 c$"ebra!) #$e &aba e0or+a+o co "a! o3re+a!. Ta*biA &a2 *e*oria +e
!acri3icio! +e caba""o! 2 +e &o*bre!.
T&or o era e" <ico +e*oio #$e +ebi% +ebe"ar e" re2. To+a Nor$e0a e!taba co*o atra(e!a+a +e
e!'rit$!I La 'ylgia) #$e to*a "a a'ariecia +e $ ai*a" 2 etra e "o! !$e>o! +e "o! &o*bre!
co*o a"0$ie #$e (a a *orir? "a hemingja) *$=er t$te"ar #$e !e &ere+a +e 0eeraci% e
0eeraci%? "a! 'arca! ,nornir-) #$e te=e e $ !itio +e!cooci+o "a! !$erte! +e *orta"e! 2 +e
i*orta"e!? "o! e"3o! #$e acec&a ba=o "o! t<*$"o! 2 #$e ere+a "a! crie! +e "o! caba""o!? "o!
0i0ate!) #$e &abitaro "a tierra ate! #$e "o! &o*bre!? "o! +o! "obo!) &er*ao! +e "a !er'iete)
#$e +e(orar/ "a "$a 2 e" !o". De O"a3 Tr200(a!o) 're+ece!or +e O"a3 9ara"+!!o) e! 3a*a #$e
e" +io! T&or abor+% !$ a(e) "e re3ir% "o! +$ro! traba=o! #$e &aba e=ec$ta+o 'ara a2$+ar a "o!
Nor$e0o! 2 "$e0o !e arro=% 'or "a bor+a 2 o "o (iero */!? e" Sato o &ab"% $ca co !$
ee*i0o? 'ero $a tra+ici% reco0i+a e e" 2lateyjarb4 c$eta #$e $ &o*bre "e 're0$t% !i o
#$era !er co*o a#$e" Re2 #$e era (ictorio!o e !$! 0$erra! 2 ta +ie!tro 2 bi;arro #$e e to+a!
"a! re0ioe! +e" Norte a+ie 'o+a *e+iar!e co A" 2 'ara #$ie e" (er!o o era */! ar+$o #$e
'ara "o! +e*/! e" &ab"a co*<. O"a3 "e tir% a "a cabe;a $ "ibro +e oracioe! 2 "e 0rit%I
HPor a+a #$erra !er co*o t<) +e'ra(a+o O+.
:uan (1, 18, 1!" se lee& 'O en medio de los siete candeleros, uno seme*ante
al =i*o de =ombre, vestido de una ropa )ue llegaba 5asta los pies + ce1ido
por los pec5os con una cinta de oro. O su cabeza + sus cabellos eran blancos
como la lana blanca, como la nieve-.
Otra c$rio!a tra+ici% +e "a *i!*a 3$ete &ace +e O"a3 $a reecaraci% +e O"a3 +e Geir!ta+r)
#$e &aba *$erto a *e+ia+o! +e" !i0"o IN. Caba"0aba 3rete a !$ t<*$"o 2 $ &o*bre +e "a
e!co"ta "e +i=oI
HKE! cierto) re2) #$e te +iero !e'$"t$ra e e!te "$0arL
E" re2 cote!t%I
HN$ca t$(o *i a"*a +o! c$er'o! 2 o 'o+r/ teer"o!. Si 2o &ab"ara +e otra *aera o &abra
(er+a+ e *.
Etoce! +i=o e" &o*breI
HC$eta #$e "a otra (e; #$e 'a!a*o!) a"0$ie te o2% +ecirI ya hemos estado aqu& y ya hemos
salido de aqu&.
11Q
HN$ca +i=e ta" co!a Hre'"ic% e" re2) c$2o ro!tro !e &aba +e*$+a+o) 2 '$!o e!'$e"a! a" caba""o 2
!e 3$e.
E!te +i/"o0o) co !$ arcaa !$0e!ti% i+o!t/ica 2 'ita0%rica +e tra!*i0raci% +e "a! a"*a!)
+e=a etre(er #$e e" 'a0ai!*o 'er!e0$i+o 'or O"a3 &abitaba ta*biA e !$ 'ro'io 'ec&o) 9i"+a
Ro+ericF E""i! &ace otar ,0he road to <el') Ca*bri+0e 1486-) "o !i0i3icati(o +e "a! teace!
e0acioe! +e" re2.
La &i!toria e!t/ toca+o a !$ 3i. O"a3 9ara"+!!o i*'$!o a Nor$e0a "a 3e +e" Cri!to B"aco. Lo!
"ar0o! te*'"o! +e *a+era +e"
Dio! #$e Tr$ea 3$ero etre0a+o! a" 3$e0oI !$! e3i0ie!) be3a+a!) a!ti""a+a! 2 arro=a+a! a "o!
'atao!. E e" a>o 11:8) "a I0"e!ia a+*iti% e" o*bre +e" re2 e e" cat/"o0o +e "o! !ato!) 2
$*ero!o! 2 a!o*bro!o! *i"a0ro! eBi0a) 2a) e!a ic"$!i%. La +errota +e T&or '$+o 'arecer
ab!o"$ta) 'ero !$ i*a0e !obre(i(e H!ec$"ar*ete) 'ara+%=ica*eteH e "a +e !$ *orta"
a+(er!ario) #$e "o! +e(oto! !e 3i0$ra +e e"e(a+a e!tat$ra 2 +e barba ro=a) 2 ar*a+o co $
&ac&a) #$e e! e" *arti""o #$e b"a+iero "o! +o"o! e U''!a"a 2 e G$+bra+!+a".
***
*LA EDDA MENOR
114
E I!"a+ia "a $e(a 3e +e Je!<! o 3$e &o!ti" a "a ati0$a. A +i3erecia +e "o #$e !e 'ro+$=o e
Nor$e0a) e S$ecia) e A"e*aia) e I0"aterra 2 e Dia*arca) "a! co(er!ioe! 3$ero
icr$eta!. Lo! or$e0o! c$e !e &aba 3i=a+o e I!"a+ia tea "a i+i3erecia re"i0io!a +e "o!
ari!t%crata!? !$! +e!ce+iete! *iraba co o!ta"0ia "a 3e 'a0aa) co*o "a! otra! (ie=a! co!a!
'er+i+a!. Co "a *ito"o0a 0er*/ica 'a!% "o #$e 'a!ara +e!'$A! co "a *ito"o0a 0rie0a? a+ie
crea e e""a) 'ero !$ cooci*ieto era i+i!'e!ab"e e "a! 'er!oa! c$"ta!. La E++a Ma2or era
"a ba!e +e "a 'oe!a %r+ica? !i "a *ito"o0a era ico*'re!ib"e e!e "ibro. S&aFe!'eare 2
G%0ora re#$iere 'ara !er a'recia+o!) "a! (etamor'osis +e O(i+io? E0i" SFa"a0r*!!o
're!$'oe "o! catare! +e "a E++a.
Sorri St$r"$!o e!cribi% !$ *a$a") "a Edda Prosaica) 'ara "o! 'oeta! 2 'ara "o! "ectore! +e
(er!o!. E e" 'r%"o0o "ee*o!I OE!ta c"a(e !e +iri0e a "o! 'rici'iate! #$e #$iere a+#$irir
11Q
=errmann traduce Es @arsne Pelt, da @r )er @aren, "nd %on )er @eg
?amen. =ilda ?odericA Ellis ;e )a%e &een )ere &e<ore also. Fon casi las
mismas palabras del poema ."dden $g)t de ?ossetti& / )a%e &een )ere
&e<ore.
11
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
+e!tre;a 'oAtica 2 *e=orar !$ 'ro(i!i% +e 3i0$ra! co *et/3ora! tra+icioa"e!) o a #$iee!
b$!ca "a (irt$+ +e ete+er "o #$e !e e!cribi% co *i!terio. Debe*o! re!'etar e!a! &i!toria! #$e
ba!taro a "o! *a2ore!) 'ero co(iee #$e "o! &o*bre! cri!tiao! "e! retire !$ 3e.P
De $ +i!c$r!o 're"i*iar) c$2a a$tetici+a+ rec&a;a a"0$o! er$+ito!) 2 +e tre! 'arte!
,3yl'aginning1 !4+lds4a#armr+l1 <+ttatal- co!ta "a Edda (enor) o Pro!aica. E" +i!c$r!o
're"i*iar e*'ie;a co "a! 'a"abra! +e" GAe!i!I OE e" 'rici'io &i;o Dio! e" cie"o 2 "a tierra.P
Se re3iere) +e!'$A!) "a &i!toria +e A+/) e" +i"$(io 2 "a +i!'er!i% +e "a! 0ete!. Dira!e #$e
Sorri) ate! +e eB'oer "a co!*o0oa 'a0aa) #$iere recor+ar a "o! "ectore! "a otra) "a cri!tiaa)
"a (er+a+era. Lee*o! +e!'$A!I OCerca +e" cetro +e "a tierra !e e+i3ic% "a */! &er*o!a 2 "a *e=or
+e "a! &abitacioe! &$*aa!? !e ""a*% Tro2a 2 a&ora "a ""a*a*o! T$r#$a... 9aba +oce reio! 2
$ A"to Re2) 2 *$c&a! !oberaa! 'erteeca a ca+a reio? e e" ca!ti""o &aba +oce =e3e!. E"
o*bre +e $o +e "o! re2e! era Me%? !e ca!% co "a &i=a +e Pra*o) #$e !e ""a*aba Tro/? !$
&i=o !e ""a*% Tror 2 "e +eci*o! T&or. E!te 3$e reco0i+o 'or $ +$#$e ""a*a+o LoriF$!) 'ero
c$a+o c$*'"i% +ie; i(iero! to*% "a! ar*a! +e !$ 'a+re. Era ta &er*o!o co*o e" *ar3i" #$e
!e icr$!ta e "a *a+era +e" rob"e? !$ 'e"o era */! r$bio #$e e" oro. C$a+o c$*'"i% +oce
i(iero! &aba ""e0a+o a "a '"eit$+ +e !$ 3$er;a? a $ tie*'o "e(at% +e "a tierra +ie; 'ie"e! +e
o!o? 2 "$e0o *at% a" +$#$e LoriF$! 2 a G"ora) !$ *$=er) 2 !e a'o+er% +e" reio +e Tracia) #$e
a&ora ""a*a*o! T&r<+&ei*. Recorri% "a 3a; +e "a tierra 2 (eci% a to+o! "o! berser4er 2 a "o!
0i0ate! 2 a $ +ra0%) e" *a2or +e "o! +ra0oe!) 2 a *$c&a! 3iera!. E "a 'arte !e'tetrioa" +e
!$ reio &a""% a "a 'ro3eti!a Sibi"a 2 !e ca!% co e""a. No !A e" "ia=e +e Sibi"a? era "a */! &er*o!a
+e "a! *$=ere! 2 !$ 'e"o era co*o e" oroP.
Si0$e "a e$*eraci% +e !$! +e!ce+iete!) &a!ta ""e0ar a V%+e) O#$e a&ora ""a*a*o! O+P.
E!te 're(A #$e !er/ 3a*o!o e e" orte +e" *$+o) 2 (ia=a) aco*'a>a+o 'or *$"tit$+e!) &a!ta "a
tierra #$e &o2 !e ""a*a Sa=oia ,A"e*aia-. O+ &a e0e+ra+o tre! &i=o!? a ca+a $o "e +a $a
tercera 'arte +e" reio 2 !e eca*ia a S$ecia) 2 "$e0o a Nor$e0a) +o+e e" *ar "o +etiee.
A e!te +i!c$r!o ta" (e; a'%cri3o !i0$e "a 3yl'aginning) A"$ciaci% o E0a>o +e G2"3i. G2"3i e!
$ re2 +e S$ecia) (er!a+o e e" arte +e "a *a0ia) #$e to*a "a 3or*a +e $ aciao 2 ""e0a a"
ca!ti""o +e "o! +io!e!. Le! +ice #$e !$ o*bre e! Ga0"eri 2 #$e &a (ei+o 'or "o! ca*io! +e "a
!er'iete) (a"e +ecir) #$e !e &a eBtra(ia+o. E "a !a"a &a2 tre! +io!e! e tre! a!ieto!) $o !obre
otro? e!o! +io!e! !eta+o! !e ""a*a A"to) I0$a"*ete A"to 2 Tercero. Ga0"eri o2e +e !$ boca "a
&i!toria +e" 'rici'io 2 +e" 3i +e" *$+o) !e0< "a 5olus#a. E" too +e "a eB'o!ici% o e! &o!ti")
'ero ! $ 'oco ir%ico. 9a2 ra!0o! #$e !o e(i+ete*ete b$r"e!co!. A!) "a ca+ea #$e !$=eta a"
"obo #$e !e tra0ar/ a" !o" e!t/ &ec&a +e !ei! co!a!I e" r$i+o +e "a 'i!a+a +e" 0ato) "a barba +e "a
*$=er) "a! race! +e "a roca) "o! te+oe! +e" o!o) e" a"ieto +e" 'e; 2 "a !a"i(a +e" '/=aro. La!
+i(ii+a+e! a0re0aI OVe! #$e o te *eti*o!. Ni "a! *$=ere! tiee barba) i "o! 'ece! tiee
a"ieto? to+a! "a! co!a! #$e &e*o! +ic&o !o ta cierta! co*o A!ta!) a$#$e &a2 a"0$a! #$e o
e! 3/ci" 'robar.P Otra! (ece! "a b$r"a e!t/ e $a 'e#$e>a a+ici%I OE" "obo @erir abre e" &ocico)
"a #$i=a+a +e aba=o toca "a tierra 2 "a +e arriba e" cie"o. Abrira a< */! e" &ocico !i t$(iera
"$0ar.P P&i""'ott!) #$e &a +e!taca+o e" too =oco!o #$e &a2 e ta"e! 'a!a=e!) !e>a"a "a eB#$i!ita
!i*'"ici+a+ 2 e" !eti*ieto +e otro!. Ua ra*ita +e *$Ar+a0o &a *ata+o a Ba"+er? e" teBto +iceI
OC$a+o Ba"+er ca2%) "o! +io!e! !e #$e+aro !i 'a"abra!) 2 o &aba e e""o! 3$er;a 'ara
"e(atar"o) 2 !e *iraba $o! a "o! otro! 2 to+o! 'e!aba "o *i!*o +e" c$"'ab"e +e" &ec&o) 'ero
a+ie 'o+a to*ar (e0a;a) 'or#$e e" "$0ar era !a0ra+o. O+ !$3ra */! #$e "o! otro!) '$e!
ete+a *e=or "a ca"a*i+a+ +e "a *$erte +e Ba"+er.P
Ta*biA e! *e*orab"e "o #$e !i0$eI "o! +io!e! to*a e" ca+/(er 2 "o ""e(a a" *ar. E "a a(e
+e Ba"+er &ace "a 'ira 3$eraria
15V
? "a a(e o !e *$e(e &a!ta #$e "a e*'$=a $a *$=er tit/ica)
#$e ""e0a caba"0a+o e $ "obo 2 co $a (bora co*o bri+a. O+ +e'o!ita e "a 'ira $ ai""o
*/0ico? ca+a o(ea oc&e cae +e e!e ai""o oc&o ai""o! i0$a"e!. Sar'a "a a(e? $e(e oc&e!
+e!'$A! $ &er*ao +e Ba"+er ""e0a a" i3iero? $a +io!a "e +ice #$e !i to+a! "a! co!a! +e"
*$+o ""ora 'or Ba"+er) A!te 'o+r/ (o"(er. Lo! &o*bre!) "o! ai*a"e!) "a tierra) "a! 'ie+ra!) "o!
/rbo"e! 2 "o! *eta"e! ""ora 'or Ba"+er) 'ero e $a ca(era &a2 $a *$=er #$e +ice #$e o
""orar/. E!a *$=er e! LoFi) #$e &i;o #$e e" *$Ar+a0o *atara a" &i=o +e O+. La &i!toria) c$2o
'rici'io &e*o! arra+o) coc"$2e) a!) +e $ *o+o !i*Atrico. To+a! "a! co!a! *eo! $a
=$raro o &erir a Ba"+er? to+a! "a! co!a! *eo! $a ""ora !$ *$erte.
Ter*ia+a "a "ecci% +e *ito"o0a) "o! +io!e! 2 e" ca!ti""o !e +e!(aece 2 G2"3i !e &a""a !o"o) e
*e+io +e" ca*'o. E!te br$!co 3i cierra "a &i!toria +e *aera +ra*/tica 2 =$!ti3ica e" tt$"o +e"
trata+o. P$e+e !er(ir ta*biA 'ara !$0erir #$e !$ cotei+o e! i"$!orio? "o! +io!e! &a e0a>a+o
a" re2) 'ero e""o!) a!i*i!*o) !o $ e0a>o.
La !e0$+a 'arte +e "a E++a e! "a !4+lds4a#arm+l) Di/"o0o +e" Le0$a=e +e "o! E!ca"+o!) o
Dicci% PoAtica. E" arti3icio arrati(o e! e" *i!*o +e "a 'ri*era 'arte. U &o*bre (er!a+o e "a!
arte! */0ica!) Ae0ir o 9"er) ""e0a ,co*o e" re2 !$eco +e "a otra !ecci%- a "a 3orta"e;a +e "o!
+io!e!. Aoc&ece 2 O+ &ace traer $a! e!'a+a! ta re"$ciete! #$e o !e re#$iere otra "$;. Uo
+e "o! +io!e! 2 e" &o*bre co(er!a +e 'oe!a. E" +io! e$*era "a! "oc$cioe! #$e +ebe $!ar "o!
'oeta!. Gra+$a"*ete) "a 3icci% +e $ +i/"o0o !e o"(i+a 2 "a !4+lds4a#arm+l !e co(ierte e $
+iccioario ,o a"3abAtico- +e *et/3ora!. La! *et/3ora! !o "a! 4enningar 2a e!t$+ia+a! e
'/0ia! ateriore!.
Lee*o!) 'or e=e*'"o ,NNVIII-I
OKC%*o ""a*ar a" 3$e0oL Lo ""a*ar/! 9er*ao +e" Vieto 2 +e" Mar) R$ia 2 De!tr$cci% +e "a
Ma+era 2 +e "a! Ca!a!) So" +e "a! Ca!a!.P
Otro! artc$"o! ab$+a e re3erecia! *ito"%0ica!? (. 0r.) A!te ,NNNII-I
OKC%*o ""a*ar a" oroL Lo ""a*ar/! @$e0o +e Ae0ir) 2 A0$=a! +e G"a!ir) Pe"o +e Si3) L/0ri*a!
+e @re2=a) 9ab"a 2 Vo; 2 Pa"abra +e Gi0ate!) Gota +e Dra$'ir 2 ""$(ia o A0$acero +e
Dra$'ir) Re!cate +e "a N$tria) Si*iete +e @2ri!) @$e0o +e to+a! "a! A0$a! 2 +e "a Mao) Pie+ra
2 Arreci3e o Re!'"a+or +e "a Mao.P
Otro! artc$"o! eB'"ica ca+a $a +e "a! 4enningarI e" oro !e ""a*a @$e0o +e Ae0ir) 'or#$e Ae0ir
a"$*braba !$ ca!a co barra! +e oro) co*o O+ co e!'a+a!? 2 Gota! o L"$(ia o A0$acero +e
Dra$'ir) 'or#$e Dra$'ir e! e" ai""o */0ico) *$"ti'"icab"e e otro! ai""o!) #$e O+ +e=% e "a
'ira +e Ba"+er? 2 @$e0o +e "a! A0$a!) 'or#$e Ae0ir tiee !$ *ora+a e e" *ar? 2 @$e0o +e "a
Mao) 'or#$e e! +e co"or ro=o 2 "a a+ora. E!cribe SorriI ODeci*o! bie #$e e" oro e! 3$e0o +e
"o! bra;o! o +e "a! 'iera!) 'or#$e !$ co"or e! e" ro=o) 'ero "o! o*bre! +e "a '"ata !o &ie"o o
ie(e o 'ie+ra +e 0rai;o o e!carc&a) 'or#$e !$ co"or e! e" b"aco.P L$e0o !e cita $o! (er!o!
+e E2(i+ SFa"+a!'i""irI
Quiero construir una alaban.a
15V
Las eIe)uias de ;alder corresponden a los ritos germ$nicos. En el
Beo@"l< se 5abla del cad$ver de un re+, depositado en una nave )ue se
lanza al oc,ano6 acaso se crea )ue del otro lado del mar estaba el pas de
los muertos. FaIo Gram$tico menciona a un re+ de Fa*onia, )uemado en
una pira 5ec5a de embarcaciones + despu,s in5umado ba*o un tEmulo. En
la obra T)e Doad to :ell (#ambridge, 1!5", de =ilda ?odericA Ellis, 5a+ una
discusin del problema.
Estable y 'irme como un #uente de #iedra
Pienso que nuestro rey no es avaro
$e los carbones encendidos del codo
E" artc$"o LIN trata +e "a! a(e!I ODo! !o "a! a(e! #$e +ebe i+icar!e +icie+o #$e !$
a"i*eto 2 !$ bebi+a !o "a !a0re 2 "o! *$erto!? e!a! +o! a(e! !o e" c$er(o 2 e" /0$i"a.
C$a"#$ier o*bre +e a(e) $i+o a i*/0ee! +e !a0re o +e *$erto!) !ir(e 'ara e" c$er(o 2 e"
/0$i"a.P A!i E0i" SFa"a0ri*!!o &ab"% +e "a Ocare +e" ci!e ro=oP) 2 Eiarr SF<"a!o) +e" Ore2
#$e !acia "a! 0a(iota! +e" o+ioP.
E" artc$"o LNII e$*era e!to! o*bre! +e" tie*'oI OCie"o) Da! #$e 3$ero) Geeraci%)
Ata>o) A>o) E!taci%) I(iero) E!to) Pri*a(era) Oto>o) Me!) Se*aa) Da) Noc&e) Ma>aa)
Tar+e) Pe$*bra) Te*'rao) Proto) Tar+e) L$e0o) Atea2er) Ateaoc&e) A2er) Ma>aa) 9ora)
Mo*eto.P Cita $a e!tro3a +e "a A"(i!*/"I
Noche le dicen los hombres
0iem#o de Neblina1 los dioses
<ora Embo.ada1 los #oderes1
0iem#o sin $olor1 los gigantesS
Alegr&a de $ormir la llaman los el'os1
- los enanos1 0ejedora de !ue*os
E" artc$"o LI +ec"ara "o! o*bre! +e Cri!to. Dice #$e "o! 'oeta! "a ""a*a Crea+or +e" Cie"o 2
+e "a Tierra) +e "o! A0e"e! 2 +e" So") Se>or +e" M$+o) +e" Cie"o 2 +e "o! A0e"e!) Re2 +e "o!
Cie"o!) +e" So") +e "o! A0e"e!) +e Jer$!a"A) +e" Jor+/) +e Grecia) Prci'e +e "o! A'%!to"e! 2
+e "o! Sato!. Cita $o! (er!o! +e Marc$!) #$e "o ""a*a Se>or +e" 9o0ar +e "a! Te*'e!ta+e!) e!
+ecir) +e" cie"o. G$!ta( NecFe" ob!er(a #$e 'ara "o! 0er*ao! co(er!o! Cri!to era Dio! 2 #$e
o !e &ab"aba +e "a! otra! 'er!oa! +e "a Trii+a+. E e3ecto) a"0$o +e "o! o*bre! e$*era+o!
co(e+ra */! bie a Dio! Pa+re.
E 1:8Q !e '$b"ic% e E!'a>a e" trata+o Agude.a y Arte de /ngenio) +e Ba"ta!ar Graci/? e"
+i!c$r!o +Aci*o ic"$2e $ 'a!a=e #$e rec$er+a "o! artc$"o! +e "a SF/"+!Fa'ar*/"I
ODe!ta !$erte $ i0eio!o ora+or 3$e b$!c/+o"e "o! e'icteto! a" So". Vir0i"io "e ""a*a Re2 +e "a
"$;I Per duodena regit !ol aureus astra. 9oracio) &ora) 2 "$;i*ieto +e" Cie"oI Luc&dum Coel&
decus. O(i+io) e!'e=o +e" +aI %##osita s#eculi re'ertur imagine Phoebus. L$cao) 3$ete +e "a
"$;I Largus item liquidis 'ons luminis ethereus !ol. Si"io It/"ico) "/*'ara +e" *$+oI E)#lorat
dubios Phoebea lam#ade natos. Stacio) e" 'a+re $i(er!a"I Pater igneus %rbem im#leat. SAeca
e" tr/0ico) e" Rector +e "a c"ari+a+I % lucis alme Rector. E" C&ri!tiao Vi+a) "a ro!a+a atorc&aI
Et 'ace !ol rosea nigras disjecerat umbras. P"at%) "a ca+ea +e oro +e" cie"oI Aurea Coeli
catena. P"iio) a"*a +e" *$+oI (undi animus1 et mens. A$!oio) *a2ora;0o +e" re!'"a+orI
Aurea #roles. Boecio) e" Coc&ero +e" +aI Quod Phoebus roseum diem curru #rovehit aureo.
Arobio) e" Prci'e +e "o! A!tro!I !yderum !ol Prince#s. Cicer%) e" Pre!i+ete +e "a!
Atorc&a!I (oderator luminum. Sa Gre0orio Na;ia;eo) e" Cori3eo +e "a! E!tre""a!I
Reliquorum syderum Chori'eus. Sa Ba!i"io) o=o re!'"a+eciete +e" Cie"oI %culus Coeli
!#lendidus. E" Pro3eta Re2) Gi0ate +e "a "$;I E)ultavit ut 3igas. @ia"*ete e" 0ra(e 2 er$+ito
@i"% "e ""a*% D$#$e +e "a! E!tre""a!I !tellarum $u).P
La !4alds4a#arm+l 2 "a Agude.a y Arte de /ngenio) re+acta+a c$atro !i0"o! +e!'$A!) !o
&erbario! +e *et/3ora!) 'ero "a 'ri*era eB'oa $a tra+ici% 2 "a !e0$+a #$era !er e"
*ai3ie!to +c $a e!c$e"a "iteraria) e" coce'ti!*o.
O@ria"+a+ iti*aP 2 O'oco i0eio!a i0eio!i+a+P atrib$2e Bee+etto Croce ,!toria della etM
Barocca in /talia- a" arte +e" !i0"o NVII? ta"e! +e3ecto! 'o+ra i*'$tar!e ta*biA a "a! 3i0$ra!
reco0i+a! 'or Sorr.
E" 'oeta i0"A! Ci""ia* Morri!) tra+$ctor 2 +i($"0a+or +e "a! !a0a! 2 +e "o! cato! +e "a E++a)
iterca"% *$c&a! 4enningar e !$ e'o'e2a !igurd the 5olsung ,1Q7:-. Tra!cribi*o! a"0$a!I
""a*a +e "a 0$erraI "a ba+era.
*area +e "a *ata;a e" ata#$e.
(ieto +e "a 0$erra
*$+o +e 'e>a!co!I "a *ota>a.
bo!#$e +e "a 0$erra
bo!#$e +e "a! 'ica! e" e=Arcito.
bo!#$e +e "a bata""a
te=i+o +e "a e!'a"+aI "a *$erte.
'er+ici% +e @a3ir
ti;% +e "a 'e"ea !$ e!'a+a.
ira +e Si03ri+o
La <"ti*a !ecci% +e "a E++a Meor e! e" <+ttatal) o Ce!o +e E!tro3a!. Se trata +e" 'oe*a
'ae0rico #$e Sorri St$r"$!o *a+% a 9/Fo) e" re2 #$e "o &ara *atar. La o+a co!ta +e
cieto +o! e!tro3a!) *Atrica*ete +i!tita! etre !. De!'$A! +e ca+a $a !e eB'"ica !$!
'ec$"iari+a+e! 3or*a"e!. La "ar0a !i"(a tiee $ +ob"e 'ro'%!itoI catar "a! a"aba;a! +e 9/Fo 2
a0otar e i"$!trar) e $ !o"o 'oe*a) "a! (arie+a+e! *Atrica! +e "a 'oe!a +e" orte. Oc&eta a>o!
ate!) Rb0(a"+ 2 9a"" T&orari!!o &aba e!a2a+o $ 'ri*or a/"o0o) a" #$e +iero e"
o*bre +e <+ttaly4ill) C"a(e +e E!tro3a!) 'ero e! otab"e*ete i3erior a" <+ttatal. La!
eB'"ieacioe! #$e iterca"a e" 'oeta !o +e or+e tAcico? 'or e=e*'"oI OE" 'ri*er (er!o 2 e"
tercero o ri*a) e" !e0$+o ri*a co e" c$arto? e ca+a (er!o &a2 +o! a"iteracioe!.P
La E++a Meor +e Sorri St$r"$!o ter*ia co e" <+ttatal. A"0$o! *a$!crito! ic"$2e $a
"i!ta +e e!ca"+o!) 2 $a !erie +e trata+o! 0ra*atica"e!) +e 3ec&a 'o!terior a" c$er'o +e "a obra?
G$!ta( NecFe" 2 @A"iB Nie+er &a tra+$ci+o a" a"e*/ e" 'ri*ero +e e!to! o'<!c$"o!. Se
're!$*e #$e !$ a$tor era $ !acer+ote. E" cotei+o (er!a !obre orto0ra3a 2 3oAtica? e e"
!e0$+o '/rra3o !e "eeI OCo "o! i0"e!e! tee*o! e" i+io*a e co*<) a$#$e A!te &a2a (aria+o
*$c&o e $a +e +o! acioe!) o a"0o e a*ba!.P No !%"o co e" i0"A! ,co e" a0"o!a=%-
co*'ara e" a$tor e" i!"a+A!? "o co*'ara a!i*i!*o co e" "at) '$e! etie+e #$e to+a! "a!
"e0$a! +e" *$+o 'roce+e +e $a "e0$a *a+re.
***
*SNORRI STURLUSON. LA ALUCINACION DE GML@I
151
191
Dlianza Editorial, 1/!, prlogo de :.L.;. P 2ara Qodama
La c$"t$ra 0er*/ica) #$e T/cito 3$e e" 'ri*ero e i(e!ti0ar) "o0r% !$ */Bi*a '"eit$+ e
I!"a+ia) e "o! !i0"o! +oce 2 trece +e $e!tra era. Por a#$e""a 3ec&a) e" cri!tiai!*o) #$e o !%"o
era otra 3e !io otra c$"t$ra) "a +e Ro*a) "a &aba (irt$a"*ete borra+o e tierra! +e A"e*aia) +e
I0"aterra 2 +e "o! Pa!e! Ba=o!. I!"a+ia) "a <"ti*a T&$"e +e" ro*ao) !e ecar0ara +e !a"(ar"a
'ara o!otro!. A 'artir +e" !i0"o $e(e) 0r$'o! +e e!ca+ia(o! #$e 'roce+a +e Nor$e0a 2 +e
"a! i!"a! #$e e!t/ a" orte +e E!cocia 3i=aro a& !$ &abitaci%. Era) e !$ *a2ora) 'a0ao!.
9$a +e "a 3e +e" Cri!to B"aco) a! "o ""a*aba) 2 traa co!i0o "o! catare! *ito"%0ico! 2
A'ico! #$e 3or*ara co e" tie*'o "a Edda (ayor. A" 3a(or +e "a "iberta+) +e" +e!tierro) +e "a
o!ta"0ia 2 +e" a*or +e "a! (ie=a! co!a! 'er+i+a!) 'ro!i0$iero e" c$"to +e T&%rr 2 +e "a! otra!
+i(ii+a+e! 'a0aa!. @$+aro "a Re'<b"ica +e I!"a+ia) #$e a< 'er+$ra. La 0oberaba $
'ar"a*eto a$a") e" A"t&i0i) #$e 'o+a to*ar +eci!ioe! 'ero o i*'oer"a!? e" 'a! e!taba) 'or
co!i0$iete) !$=eto a 'er'et$a! +i!cor+ia!. A0ete +e e""a! 2 3ia"*ete (cti*a +e e""a!) aci%
e e" oe!te +e "a i!"a) &acia 1174) e" a$tor +e e!te "ibro.
KPor #$A e0aro! a "a &er*o!a a(et$ra +e +e!c$brir) a !iete !i0"o! +e +i!tacia 2 e $a "e0$a
i!o!'ec&a+a 'or A") a $ &o*bre eBtraor+iarioL Vo"taire a'"ic% e!a +e3iici% a Car"o! NII +e
S$ecia? co o *eo! +erec&o "a *erece $e!tro e!ca+ia(o) Sorri St$r"$!o. @$era +e cierto!
er$+ito!) #$i;/ e" 'ri*ero e re(e"ar"o 3$e Car"2"e. E !$ "ibro 0he Early 7ings o' Nor:ay
,1Q7R-) #$e e! $ e"oc$ete re!$*e +e "a <eims4ringla) ca"i3ic% +e &o*Arico a Sorri. E!ta
ca"i3icaci% co*'orta $ error. Co o !i =$!ti3icaci% &i!t%rica) e" o*bre +e 9o*ero !$0iere
!ie*'re a"0o 'areci+o a $a a$rora) a"0o #$e !$r0e. Ta" o e! 'or cierto e" ca!o +e Sorri) #$e
re!$*e 2 coroa $ "ar0o 'roce!o aterior. M/! a+ec$a+o &$biera !i+o co*'arar"o co
T$c+i+e!) #$e ta*biA a'"ic% a "a &i!toria $a tra+ici% "iteraria. E "o! +i!c$r!o! #$e T$c+i+e!
iterca"% e !$ 3uerra del Pelo#oneso) !e &a a+(erti+o e" e=e*'"o +e "a A'ica 2 +e "o! tr/0ico!?
e "a tAcica +e "a <eims4ringla +e Sorri i3"$2ero "a! o(e"a! i!"a+e!a!) "a! !a0a!.
Ric&ar+ Me2er) e !$ a+*irab"e Altgermanische Religions geschichte ,141V-) +e!taca !$ "abor
+e i(e!ti0a+or 2 +e te%"o0o. E!cribe Me2erI OLa acti(i+a+ 3ia" +e "o! te%"o0o! e! "a
co+i3icaci%) e! +ecir e" aco'io 2 "a e"aboraci% +e "o! *ateria"e!. Sorri 'er3eccioa "a ati0$a
teo"o0a +e" orte 2 e! e" 3$+a+or +e" e!t$+io +e e!a! (ie=a! creecia!.P E otra '/0ia !e "eeI
OSorri 3$e $ "e=ao co"e0a +e JaFob Gri**? 3$e) !obre to+o $ 0ra 'ro!i!ta c"/!icoP.
Sorri) +e "a 3a*o!a ca!a +e St$r"$0) 3$e a+o'ta+o 2 e+$ca+o 'or Jo Lo't!!o) &i=o +e $a
'rice!a or$e0a 2 +e $ &o*bre er$+ito) e O++i) #$e aca!o +io !$ o*bre a "a! E++a!. Jo
Lo't!!o '$+o &aber"e i!'ira+o e" a*or +e "a 'oe!a 2 +e "a &i!toria. Sera *$2 raro #$e $
&o*bre ta c$rio!o co*o Sorri &$biera +e!c$i+a+o e" "at) #$e era e" i+io*a iteracioa" +e
!$ tie*'o) e!a o*i!i% e! i*'o!ib"e !i recor+a*o! #$e !e e+$c% e "a e!c$e"a +e O++i) c$2a
bib"ioteca co!tara ate to+o +e c%+ice! "atio!. A"0o !abra +e "a Eneida 2a #$e '$+o e!cribir
#$e e" +io! T&%rr era &er*ao +e 9Actor) &i=o +e Pra*o. E 1144 !e +e!'o!% co 9er+i!) &i=a +e
Ber!i e" Rico) !acer+ote e Bor0. La 3e +e" Cri!to B"aco 2a &aba a"ca;a+o a I!"a+ia) 'ero e"
ce"ibato ec"e!i/!tico !e ob!er(aba co e!ca!o ri0or. E 15V: !e e!tab"eci% co 9er+i! e
Re2F=a&o"t. A< !e co!er(a a& $a 'i"eta circ$"ar +e 'ie+ra "abra+a) a"i*eta+a 'or a0$a!
ter*a"e!) #$e &aba !i+o +e!tr$i+a 2 #$e Sorri *a+% reco!tr$ir. E" terreo 'erteeca a "a
I0"e!ia) Sorri !e ecar0% +e a+*ii!trar"o 2 !e #$e+% co A".
Sorri) #$e 2a !e &aba +i!ti0$i+o co*o 'oeta) a "a *aera +e "o! e!ca"+o!) 2 #$e ta*biA era
abo0a+o) ""e0% a 're!i+ir e" 'ar"a*eto. Ate! +e ca+a $a +e "a! !e!ioe!) #$e !e ce"ebraba e
=$io) recitaba e" c%+i0o +e "a! "e2e!. E 151Q ace't% $a i(itaci% +e" re2 +e Nor$e0a 2 re!i+i%
+$rate *$c&o! a>o! e e!e reio. E" re2) 9aaFo 9aFo!o) "e otor0% $ tt$"o #$e &aca +e A"
!$ (a!a""o. Sorri "e 'ro*eti% #$e I!"a+ia !e !$=etara) 'or 'ro'ia +eci!i%) a !$ (o"$ta+ 2 !era
$ 3e$+o +e Nor$e0a. De!'$A! +e $ (ia=e *$2 a;aro!o (o"(i% a !$ 'atria. Se e*'e>% a& e
acti(i+a+e! 'o"tica!. Etre !$! bi%0ra3o! &a2 #$ie "o ac$!a +e $a +ob"e traici%I a "a re'<b"ica
+e I!"a+ia) 'or #$erer etre0ar"a a" re2 +e Nor$e0a? a e!e re2) 'or +e*orar i+e3ii+a*ete e"
c$*'"i*ieto +e "a 'ro*e!a. E! (ero!*i" #$e !e 'ro'$!iera 0aar tie*'o 'ara e(itar $a
i(a!i%. 9aaFo +e!+e Nor$e0a ati;% "a! +e!a(eecia!. A" cabo +e $a !erie +e a*ea;a! 2 +e
+i!'$ta!) Gi;$r T&or(a"+!o) 2ero !$2o) etr% co !$! &o*bre! e "a ca!a +e Sorri #$e !e &aba
e!co+i+o e e" !%tao. Ari e" A*ar0o "e +io *$erte +e $a !o"a e!toca+a. E!to oc$rri% e
!e'tie*bre +e 1581. A" cabo +e +ie; a>o!) e otra +e "a! (io"ecia! +e "a A'oca) $ &o*bre "o0r%
&$ir +e $a ca!a cerca+a e ice+ia+a. Ca2% a" !$e"o a" !a"tar. A"0$ie "o recooci% 2 're0$t%I
OKNo &a2 a#$ a+ie #$e !e ac$er+e +e Sorri St$r"$!oLP Etoce! "o *ataro) 'or#$e era Ari.
L$e0o *ataro a Gi;$r) #$e ta*biA e!taba e "a ca!a.
La *$erte +e Ari 'arece 'e!a+a 'or Sorri. E!e &o*bre a #$ie $a 're0$ta "ac%ica
a$cia !$ !etecia +e *$erte) e! $ 'er!oa=e +e Sorri) $a 3i0$ra !o*eti+a a" +e!tio 2 a$ a
"a ret%rica +e "a! !a0a!.
Gi"c&ri!t Bro+e$r +e3ie "a (i+a +e Sorri co*o $a co*'"e=a cr%ica +e traicioe!. S$ 0ra+e;a
e!t/ e !$ obra e!crita. E" "ibro ca'ita" +e e!a obra e! "a <eims4ringla ,E!3era +e" M$+o- #$e e!
$a "ar0a !erie +e cr%ica! +e "o! 'ri*ero! re2e! or$e0o!. P$e+e eBtra>aro! #$e $ traba=o +e
&i!toria ""e(e $ o*bre a!tro%*ico? e""o !e +ebe a" &ec&o +e #$e "o! tt$"o!) etoce!) o era
obra +e "o! a$tore! !io +e "o! bib"iotecario!) #$e) 'ara +e!i0ar $ c%+ice) rec$rra a !$!
'ri*era! 'a"abra!. SaBo Gra*/tico) &i!toria+or 2 'oeta +aA! +e" !i0"o +oce) e!cribi% e !$
3esta $anorum #$e a "o! &o*bre! +e T&$"e ,I!"a+ia- "e! +e"eita a're+er 2 re0i!trar "a &i!toria
+e to+o! "o! '$eb"o! 2 #$e o "e! 'arece *eo! 0"orio!o '$b"icar "a! eBce"ecia! a=ea! #$e "a!
'ro'ia!. La <eims4ringla) e! e e3ecto) a+*irab"e*ete i*'arcia". Sorri +ra*ati;a "o #$e
re3iere 2 atrib$2e !etecia! a+*irab"e! a "o! +e $ ba+o cotrario. Lo! !iete 'ie! +e tierra #$e
$ re2 !a=% o3rece a $ re2 or$e0o !o (ero!*i"*ete $a i(eci% +e Sorri. A" (o"(er "a!
'/0ia! +e "a <eims4ringla 'e!a*o! #$e !i "o! 'er!oa=e! &i!toria+o! o +i=ero rea"*ete e!a!
co!a!) &$biera +ebi+o +ecir"a!) co e!a! *i!*a! a'reta+a! 'a"abra!.
E $ "$0ar #$e &e*o! tra!crito) Me2er +e3ie co*o te%"o0o a Sorri St$r"$!o. E""o o
!i0i3ica #$e 'ro3e!ara "a 3e +e !$! *a2ore! o #$e 're+icara e!a 3e? #$iere +ecir #$e c"a!i3ic% 2
or+e% +i!'er!o! *ito! +e "o! catare! #$e !e a'o+ara +e!'$A! "a Edda (ayor o "a Edda
Prosaica. A&ora c$a"#$iera '$e+e eB'oer $a *ito"o0a !i correr e" 'e"i0ro +e !er ti"+a+o +e
i+%"atra. No a! e "a E+a+ Me+ia. E e" octa(o !i0"o) A"3re+o e" Gra+e) a" tra+$cir +e" "at a"
i0"A! ati0$o "a <istoria =niversal +e Boecio) t$(o b$e c$i+a+o +e a+(ertir a !$! !a=oe! #$e
"a! tra!3or*acioe! +e &o*bre! e ai*a"e! obra+a! 'or "a &ec&icera +e Circe !e re3era a !$
*era a'ariecia) 2a #$e !%"o a Dio! "e e!t/ 'er*iti+o *o+i3icar "a at$ra"e;a. Sorri ete+i%
#$e "a *ito"o0a 0er*/ica era 'arte e!ecia" +e "a c$"t$ra 0er*/ica 2 !e 'ro'$!o eB'oer"a. La
tarea era +e"ica+a? tea #$e co!tr$ir $ 'ate% a "a *aera 0rie0a 2 tea #$e *o!trar"o +e $
*o+o #$e o "o co*'ro*etiera co*o cri!tiao. I+e% a! $a !$erte +e 3ata!*a0ora o +e 3/b$"a
#$e ""a*% La Alucinacin de 3yl'i.
La Alucinacin de 3yl'i e! e" 'ri*er "ibro +e "a obra #$e &o2 +eo*ia*o! "a Edda (enor 2
#$e 'ara "o! cote*'or/eo! 3$e !i*'"e*ete "a Edda. Lo! otro! +o! "ibro! !o "a
!4+lds4a#arm+l o "e0$a=e +e "o! 'oeta!) #$e e!t$+ia "a! co*'"e=a! *et/3ora! ,'otro +e" *ar) "a
a(e? ca*io +e "a ba""ea) e" *ar? 'otro +e" ca*io +e "a ba""ea) "a a(e- 2 "a itrica+a
*Atrica +e "o! e!ca"+o!) #$e *ae=a e!e 0o0ori!*o +e &ierro. Sorri 'arece &aber !abi+o +e
*e*oria e!a 'oe!a !ec$"ar. E" tercer "ibro) "a <+ttatal o C$eta +e "o! (er!o!) co!ta +e cieto
+o! e!tro3a! 'ae0rica! #$e 'arece a0otar "a! 'o!ibi"i+a+e! +e "a ati0$a *Atrica e!ca+ia(a 2
+e $ "aborio!o co*etario crtico. No carece +e 'a!a=e! 3e"ice!. E" e!t$+io co*'ara+o +e "a!
re"i0ioe! 2 +e !$! *ito! era co!a +e" 'or(eir. Para eB'oer ate $a A'oca c"erica" $a
*ito"o0a 'a0aa) Sorri 3or=% "a 3/b$"a +e $ "e0e+ario re2 +e S$ecia a #$ie e0a>a 2 +e
#$ie !e b$r"a "a! 'ro'ia! +i(ii+a+e! +e e!a ca!i o"(i+a+a *ito"o0a. Ma &e*o! +ic&o #$e
Sorri +e!crea +e e""a) co*o #$i;/ +e!crea +e" cri!tiai!*o) 'ero =$;0aba co ra;% #$e era
ece!aria 'ara co*'re+er "a 'oe!a +e "o! e!ca"+o!. Siti% &o+a*ete !$ c$rio!a be""e;a) co*o
"a !etira !i0"o! +e!'$A! T&o*a! Gra2) #$e) a" 'ro*e+iar e" *i" !etecieto!) a+*irab"e*ete
tra+$=o e" catar Baldrs draumar) #$e 'erteece a "a Edda (ayor) 2 "o tit$"% 0he $escent o'
%din. E" te*a +e "o! !$e>o! +e Ba"+r 2 +e !$ br$!ca *$erte i!'irara a Matt&eD Aro"+ !$
+ra*a e (er!o Baldr dead. Lo! *ito! +e" Norte e!ti*$"ara ta*biA "a! obra! +e Ci""ia*
Morri!) +e Ric&ar+ Ca0er 2 +e Lecote +e Li!"e) a #$ie i*itara Jai*e! @re2re e !$ Castalia
B+rbara.
Para+%=ica*ete "a $e(a 3e eri#$eca a "a ati0$a? !obre "a tre*e+a (i!i% +e" Cre#?sculo de
los $ioses cae "a tre*e+a !o*bra +e otra (i!i%) e" A#ocali#sis #$e Sa J$a e" Te%"o0o !o>%
e +e "a i!"a +e Pat*o!. Lo! tre! +io!e! iterro0a+o! 'or G2"3i '$e+e !er $ e!'e=o o $a
'aro+ia +e "a Trii+a+.
Recor+e*o! ta*biA a O+ #$e 'e+i% $e(e oc&e! +e $ /rbo") !acri3ica+o a O+. E"
a*biete +e "a 3yl'aginning e! 3a3/!tico 2 o 'oca! (ece! b$r"%. Se a3ir*a) 'or e=e*'"o) #$e
e" "obo @eri! abre "a! 3a$ce! ba!ta tocar "a tierra 2 e" cie"o 2 !e a0re0a #$e o "a! abre *a!
'or#$e o &a2 "$0ar. Etre "o! o=o! +e" /0$i"a #$e tiee !$ a!ieto e "a! ra*a! +e" 3re!o
M00+ra!i" !e co"oca) 'ara *a2or i(ero!i*i"it$+) $ &a"c% #$e !e ""a*a Vet&r3b"ir. T&%rr) e"
terrib"e T&%rr) e" :ar; god #$e catar/ Lo03e""oD) o! e! *o!tra+o 'or Sorri co*o $a !$erte
+e 'er!oa=e c%*ico) e*ba$ca+o !ie*'re 'or "o! 0i0ate! 2 a #$ie o !e "e oc$rre otra co!a #$e
a!e!tar *arti""a;o!. E! (er+a+ #$e "a re"aci% +e" 0er*ao 2 +e !$! +ei+a+e! 'arece o &aber !i+o
re(erecia"? !e &ab"aba +e $ a*i0o +e O+ 2 o +e $ +e(oto +e O+. E" 'a0ai!*o o t$(o
*i!ioero!? ta*'oco t$(o */rtire!. E "a <"ti*a '/0ia +e e!te "ibro e" ca!ti""o +e "o! Ae!ir
+e!a'arece 2 e" re2 !e #$e+a !o"o e "a ""a$ra) co*o 'ara acet$ar "o 3ata!*a0%rico +e to+o "o
aterior. 3yl'aginning #$iere +ecir A"$ciaci% +e G2"3i? e" tt$"o 2a !$0iere $ e0a>o.
9a2 e!cea! +e a+*irab"e +e"ica+e;a) !e>a"e*o! a#$e" *o*eto e #$e *$erto Ba"+r "a!
+i(ii+a+e! !e *ira 2 o !abe #$A &acer. Lo! (i!i0o+o! #$e oc$'aro E!'a>a a 'rici'io! +e"
!i0"o #$ito crea #$e !$ e!tir'e era e!ca+ia(a. A! "o a3ir*a e" &i!toria+or Jor+ae! e "a
obra $e Rebus 3eticis? a! "o reitera Die0o +e Saa(e+ra @a=ar+o e !$ Corona 3tica. A$#$e
'ro3e!a!e "a 3e cri!tiaa) recor+ara a"0$a! +e "a! 3/b$"a! */0ica! #$e a&ora ($e"(e a E!'a>a
e e!te "ibro.
***
*LA 9EIMSERINGLA
Literat$ra! 0er*/ica! *e+ie(a"e!) J.L.B. 2 Mara E!t&er V/!#$e;) 14::
SaBo Gra*/tico) &i!toria+or 2 'oeta +ia*ar#$A! +e" !i0"o NII) e!cribi% e !$ 3esta $anorum
#$e Oa "o! &o*bre! +e T&$"e ,I!"a+ia- "e! +e"eita a're+er 2 re0i!trar "a &i!toria +e to+o! "o!
'$eb"o! 2 o "e! 'arece *eo! 0"orio!o '$b"icar "a! eBce"ecia! a=ea! #$e "a! 'ro'ia!P. 9e*o!
&ab"a+o +e Ari) 'a+re +e "a &i!toria +e I!"a+ia? !$ cote*'or/eo Sae*$+ Si03$!!o
,1VR:H1161- e!cribi%) 'robab"e*ete e "at) $ Libro de los Reyes) a"aba+o 'or "a 'reci!i% +e
!$ croo"o0a. E!ta obra !e &a 'er+i+o? Sae*$+) a #$ie err%ea*ete !e atrib$2% "a Edda
Po"tica ,a (ece! ""a*a+a !aemundar Edda-) 3$e $ te%"o0o ta !abio #$e "o0r% 3a*a '%!t$*a +e
&ec&icero) co*o e" 3raci!cao Ro0er Baco e I0"aterra. EiriF O++!o) a *e+ia+o! +e" !i0"o
NII) co*'$!o ta*biA $a &i!toria +e "o! re2e! or$e0o!) +e "a #$e !obre(i(e 3ra0*eto!?
a"0< tie*'o +e!'$A!) Ear" Jo!!o) aba+ +e" *oa!terio +e T&i0e2rar) e e" orte +e I!"a+ia)
e!cribi% $a Sa0a +e S(errir) !verrissaga) +icta+a o re(i!a+a 'or e" *i!*o S(errir. De O"a3
Tr200(a!!o !e e!cribiero +o! bio0ra3a! e "at) +e "a! #$e !e &a !a"(a+o a"0< tro;o. Otra
obra &i!t%rica) (a"io!a 'or "o! (er!o! 2 co*'o!icioe! #$e cita) e! "a #$e ""e(a e" o*bre +e
2agrs4inna ,Pie" 9er*o!a-) a! ""a*a+a 'or "a ec$a+eraci% e"e0ate +e $o +e "o! +o!
e=e*'"are! #$e !e co!er(aba e e" !i0"o NVII 2 #$e 'ereciero e $ ice+io. Otra
co*'i"aci% !e*e=ate ""e(a e" o*bre +e (or4ins4inna ,Pie" E*o&eci+a- e ic"$2e bio0ra3a!
+e Ma0$! O"a3!o) #$e 3$e re2 +e Nor$e0a 2 +e Dia*arca? +e 9ara"+ 9ar+ra+a) 9ara"+ e"
De!'ia+a+o) #$e !e bati% e Ita"ia) e Sici"ia 2 e Oriete? +e Ma0$! Ber3oett) Ma0$! Pie
De!$+o) #$e ca2% e $a ce"a+a #$e "e te+iero cerca +e D$b"? 2 +e Si0$r+ Jor!a"a3ari
,Si0$r+ e" Pere0rio) Si0$r+ e" Via=ero a Jer$!a"A-) #$e 0$erre% cotra "o! /rabe! e!'a>o"e! 2
*$ri% "oco. E!to! traba=o! &i!t%rico!) a&ora 'er+i+o! o i!i0i3icate!) 're'araro "a
<eims4ringla +e Sorri) #$e e! $a +e "a! obra! ca'ita"e! +e "a "iterat$ra.
Car"2"e) &acia 1Q7R) aot%I OLo! i!"a+e!e!) e !$ "ar0o i(iero) era *$2 a3icioa+o! a
e!cribir) 2 3$ero) 2 to+a(a !o) +ice Da&"*a) eBce"ete! ca"0ra3o!. A e!ta circ$!tacia
+ebe*o! "o #$e 'er+$ra +e "a &i!toria +e "o! re2e! +e" orte 2 +e !$! ati0$a! tra0e+ia!) cr*ee!
2 &ero!*o!. Lo! i!"a+e!e!) 'arece) o !%"o +ib$=aba &er*o!a! "etra! e !$ 'a'e" o 'er0a*io)
!io #$e era "a$+ab"e*ete ob!er(a+ore! 2 +e!eo!o! +e 'reci!i%) 2 o! &a +e=a+o $a !erie +e
re"ato!) sagas) ico*'arab"e! 'or !$ cati+a+ 2 ca"i+a+ etre acioe! r$+a!? "a <istoria de los
Reyes del Norte +e Sorri St$r"$!o e!t/ co!tr$i+a !obre e!a! (ie=a! !a0a!) 2 tiee *$c&o 3$e0o
'oAtico 2 *$c&a +i!cri*iaci% e !$ tarea +e eBa*iar 2 +e cote=ar? bie e+ita+a) 'ro(i!ta +e
*a'a! eBacto!) +e re!<*ee! croo"%0ico!) etc.) 'o+ra co!i+erar!e $o +e "o! 0ra+e! "ibro!
&i!t%rico! +e "a tierra.P E otro "$0ar) Car"2"e a"aba O"a 0ra+e;a 'atAtica) "a !i*'"ici+a+ 2 "a
r$+a ob"e;a +e Sorri? a"0o A'ico $ &o*Arico) !i e" *etro o "a *e"o+a +e 9o*ero) 'ero co
to+a !$ !iceri+a+ 2 /!'era 3i+e"i+a+) 2 co *$c&a */! (eeraci%) +e(oci%) re(erecia 'or "o
#$e !ie*'re e! A"to e e!te Ui(er!o #$e "a #$e '$e+e +aro! a#$e""o! (ie=o! ra'!o+a!
0rie0o!P. Car"2"e) co*o !e (e) 'o+er% 3er(oro!a*ete a Sorri) 'ero "o re+$=o a "a!
'ro'orcioe! +e $ &o*bre b$eo 2 r$+o? o (io !$ iroa) !$ to"eracia) !$ tra#$i"a
co*'"e=i+a+ +e &o*bre ci(i"i;a+o.
La <eims4r&ngla co!ta +e +ieci!Ai! bio0ra3a! +e re2e! 2 abarca $o! c$atro !i0"o! +e &i!toria?
Nor$e0a) S$ecia) I!"a+ia) I0"aterra) E!cocia) Dia*arca) "a Pe!$"a IbArica) Sici"ia) R$!ia 2
Pa"e!tia 3i0$ra. Se &ab"a +e Jor(iF ,MorF-? +e Bret"a+ ,Ga"e!-? +e Nbr(e!$+ ,Gibra"tar-? +e
SerF"a+ ,Tierra +e Sarraceo!-) #$e '$e+e !er E!'a>a o Ar0e"ia o e" A!ia Meor? +e B"aa"a+
,Tierra A;$") Tierra +e Ne0ro!-) #$e e! A3rica? +e MiF"a0ar+ ,Gra Ca!ti""o) Co!tatio'"a-? +e
SeaB"a+ ,Tierra +e Sa=oe!-) #$e e! A"e*aia? +e Va""a+) #$e e! "a co!ta occi+eta" +e @racia?
+e Gar+ariFi) #$e e! R$!ia? +e Vi"a+) #$e e! A*Arica. Pe!e a "a (a!te+a+ #$e !$r0e +e "a
e$*eraci% aterior) "a <eims4ringla o e! "a e'o'e2a +e $ i*'erio e!ca+ia(o. 9er/
CortA! 2 Pi;arro co#$i!taro tierra! 'ara !$ re2? to+a!) o ca!i to+a!) "a! e*'re!a! +e (iFi0!
3$ero i+i(i+$a"e!. A" cabo +e $ !i0"o) "o! e!ca+ia(o! #$e !e e!tab"eciero e Nor*a+a) 2
"e +iero !$ o*bre) &aba o"(i+a+o !$ i+io*a 2 &ab"aba e 3racA!. Lo! (iFi0! +e(a!taro
"a! co!ta! +e E$ro'a H$ 'e+i+o e!'ecia") A 'urore Normannorum libera nos) O"brao! +e" 3$ror
+e "o! &o*bre! +e" orteP) 3$e a0re0a+o a "a! "etaa!H) 'ero 3$+aro reio! e Ir"a+a) e
I0"aterra) e Nor*a+a) e Sici"ia 2 e R$!ia. Mo$*eto! +e e!a terrib"e eB'a!i% !o $a!
'oca! 'ie+ra! r<ica! 2 $o! 'oco! !oi+o!? !iete a3"$ete! +e+ Die'er ""e(a a< o*bre!
e!ca+ia(o!. I(er!a*ete) !$e"e ecotrar!e e Nor$e0a *oe+a! 0rie0a! 2 /rabe! 2 ca+ea!
+e oro 2 otra! a"&a=a! tra+a! +e" Oriete.
E e" 'ri*er c%+ice +e "a obra He!crito a *e+ia+o! +e" !i0"o NIIIH 3a"ta "a 'ri*era '/0ia. La
!e0$+a e*'ie;a co "a! 'a"abra! 7ringla heimsins) #$e !i0i3ica O"a re+o+a bo"a +e" *$+oP.
Por e!o e" c%+ice 3$e ""a*a+o Eri0"a 9ei*!i! o Eri0"a o <eims4ringla. Do! 'a"abra! ca!$a"e!
#$e+aro co*o tt$"o +e "a obra) +o! 'a"abra! #$e) !i e*bar0o) !$0iere "a (a!te+a+ +e !$
/*bito. S%"o +o! +e "a! +ieci!Ai! bio0ra3a! 'er+$ra in e)tenso? +e "a! otra! catorce #$e+a
re!<*ee!? &ec&o! 'or *ao a=ea) #$e a+o"ece +e a"0< error.
Sorri) e e" 'r%"o0o) +ec"ara !$ 'ro'%!ito +e re3erir o !%"o "a &i!toria) !io ta*biA "a!
"e2e+a! +e !$ aci%. A0re0aI OA$#$e o !e'a*o! #$A (er+a+ &a2 e e!ta! +o! <"ti*a!)
tee*o! "a certi+$*bre +e #$e &o*bre! (ie=o! 2 !abio! "a! t$(iero 'or (er+a+era!.P EB're!a
#$e etre !$! *ateria"e! 3i0$ra "a! co*'o!icioe! +e "o! e!ca"+o! 2 =$!ti3ica a! !$ criterioI
O9aba e!ca"+o! e "a corte +e 9ara"+ 9ar3a0r 2 "a 0ete !abe +e *e*oria !$! 'oe*a!) 2 "o!
'oe*a! !obre to+o! "o! re2e! #$e +e!+e etoce! &a reia+o e Nor$e0a. N$e!tra &i!toria !e
3$+a e "o! 'oe*a! #$e !e recitaro +e"ate +e "o! re2e! o +e !$! &i=o!) 2 ace'ta*o! co*o
(er+a+ero "o #$e o! +ice +e !$! 'roe;a! 2 bata""a!. E! co!t$*bre +e "o! e!ca"+o! a"abar "a
'er!oa a #$ie !e +iri0e) 'ero a+ie !e &$biera ai*a+o a atrib$ir a $ re2 'roe;a! +e otoria
3a"!e+a+) 'or#$e e""o &$biera !i+o b$r"a 2 o e"o0io.P
De *a2or iterA! 'ara o!otro! #$e "a! 3$ete! +e Sorri !o "o! 'roce+i*ieto! "iterario!
*ae=a+o! 'or A". E! 3/ci" a+(ertir e #$A co!i!te? e" a$tor a'"ica a "a arraci% "o! *Ato+o! +e
"a! !a0a!. De "a !a0a &eroica !e 'a!a a "a !a0a &i!t%rica. A!) e "a &i!toria +e 9ara"+ 9ar+ra+a) !e
c$eta #$e e!te re2 &a +errota+o a $ co+e Jar" 9/Fo) e" &o*bre +e (a"or te*erario. Se +i!c$te
!i e" co+e &a *$erto e e" co*bate) #$e &a oc$rri+o etre 'atao! cerca +e $ bo!#$e. Lo!
&o*bre! +e" re2 !e &a a'o+era+o +e "a ba+era +e Jar" 9/Fo. A(a;a 'or e" bo!#$e "o! =iete!
$o tra! otro. U =iete +e!cooci+o !$r0e +e "a e!'e!$ra) atra(ie!a co !$ a"abar+a a" #$e ""e(a
"a ba+era) "a arrebata 2 &$2e. La! $e(a! "e ""e0a a" re2) #$e e !e0$i+a or+eaI
HTrae+*e "a e!'a+a 2 e" 2e"*o) e" co+e e!t/ (i(o.
Sorri) a#$) $ti"i;a "a tAcica +e "a !a0a? o !e +etiee a eB'"icar #$e e" re2 +e+$=o "a i+eti+a+
+e" +e!cooci+o 'or#$e !%"o Jar" 9/Fo era ca'a; +e e!e acto +e arro=o.
La <eims4ringla e! e0a>o!a*ete i0e$a. Sorri St$r"$!o re3iere co 'ro"i=i+a+ "a (i+a +e
O"a3 e" Sato) caoi;a+o a" 'ro*e+iar e" !i0"o NII 2 'o!ee+or +e" eBtra>o tt$"o Per#etuus re)
Norvegiae. Sorri 'arece a*a "o) "o ""a*a Oe!te #$eri+o re2P 2 &ace #$e !$ 3ata!*a iter(e0a
e "o! *o*eto! crtico! +e "a &i!toria) !i0"o! +e!'$A! +e !$ *$erte. Pero o*ite *$c&o! *i"a0ro!
!$2o!) eB'"ica #$e otro! 3$ero 3ra$+e! 'ia+o!o! 2 co(ierte "a! (i!ioe! e !$e>o!.
E "a! '/0ia! +e "a obra ab$+a "a! !etecia! *e*orab"e!) "o! b$eo! "acoi!*o!. E "a
<"ti*a bata""a +e O"a3 Tr200(a!o) $a 3"ec&a +e "a! 2a (ictorio!a! a(e! &o!ti"e! ro*'e e +o!
e" arco +e Eiar Ta*bar!Fe"(er) #$e e! e" *e=or ar#$ero +e" re2 2 #$e e!t/ a '$to +e *atar a"
=e3e ee*i0o.
HKG$A !e &a rotoL H're0$ta O"a3 Tr200(a!o) !i +ar!e ($e"ta.
HNor$e0a) re2) etre t$! *ao! H"e 0rita Eiar.
La bata""a !e 'ier+e 2 e" re2 *$ere a&o0a+o.
La i*'er!oa"i+a+ +e "a! !a0a! 'er+$ra e "a <eims4ringla +e Sorri) e!a i*'er!oa"i+a+ 2 e!a
ecoo*a #$e $ e!critor or*a+o) @"a$bert) traera a" cabo +e !ei! !i0"o! a "a o(e"a.
La obra etera e! +ra*/tica? +e "o! ceteare! +e e!cea! ((i+a! #$e re0i!tra !$! '/0ia!)
#$i;/ "a */! a+*irab"e e! $ +i/"o0o ate! +e $a bata""a. 9e a#$ "a !it$aci%I To!ti0) &er*ao
+e" re2 !a=% +e I0"aterra. 9aro"+ &i=o +e Jo+Di) co+iciaba e" 'o+er 2 !e a"i% co 9ara"+
9ar+ra+a) re2 +e Nor$e0a. Co $ e=Arcito or$e0o +e!e*barcaro e "a co!ta orieta" 2
ri+iero e" ca!ti""o +e Jor(iF ,MorF-. A" !$r +e Jor(iF "o! e3ret% e" e=Arcito !a=%. E" teBto
'ro!i0$eI
OVeite =iete! !e a""e0aro a "a! 3i"a! +e" i(a!or? "o! &o*bre!) 2 ta*biA "o! caba""o!) e!taba
re(e!ti+o! +e &ierro? $o +e "o! =iete! 0rit%I
HKE!t/ a#$ e" co+e To!ti0L
HNo ie0o e!tar a#$ H+i=o e" co+e.
HSi (er+a+era*ete ere! To!ti0 H+i=o e" =ieteH) (e0o a +ecirte #$e t$ &er*ao te o3rece !$
'er+% 2 $a tercera 'arte +e" reio.
HSi ace'to H+i=o To!ti0H) K#$A +ar/ e" re2 a 9ara"+ 9ar+ra+aL
No !e &a o"(i+a+o +e A" Hcote!t% e" =ieteH) "e +ar/ !ei! 'ie! +e tierra i0"e!a 2) 2a #$e e! ta
a"to) $o */!.
HEtoce! H+i=o To!ti0H) +i"e a t$ re2 #$e 'e"eare*o! &a!ta *orir.
Lo! =iete! !e 3$ero. 9ara"+ 9ar+ra+a 're0$t%) 'e!ati(oI
HKG$iA era e!e caba""ero #$e &ab"% ta bieL
E" co+e re!'o+i%I
H9aro"+) re2 +e I0"aterra.P
Ate! #$e +ec"iara e" !o" +e e!e +a) e" e=Arcito or$e0o 3$e +errota+o. 9ara"+ 9ar+ra+a 'ereci%
e "a bata""a 2 ta*biA e" co+e.
Detr/! +e" too A'ico +e "a! 'a"abra!) &a2 $ +e"ica+o =$e0o '!ico"%0ico. 9aro"+ 3i0e o
recoocer a !$ &er*ao) 'ara #$e A!te) a !$ (e;) a+(ierta #$e o +ebe recoocer"o? To!ti0 o "o
traicioa) 'ero ta*'oco traicioa a !$ a"ia+o? 9aro"+) +i!'$e!to a 'er+oar a !$ &er*ao) 'ero o
a to"erar "a itro*i!i% +e" re2 +e Nor$e0a) obra +e $a *aera *$2 co*'re!ib"e. A e!to !e
a0re0a "a +e!tre;a "iteraria +e "a cote!taci%I +ar $a tercera 'arte +e" reio) +ar !ei! 'ie! +e
tierra i0"e!a. Ua !o"a co!a &a2 */! a+*irab"e #$e e!ta cote!taci%I "a circ$!tacia +e #$e !ea
$ or$e0o #$e "a &a2a 'er'et$a+o. E! co*o !i $ carta0iA! o! &$biera "e0a+o "a *e*oria +e
"a &a;a>a +e RA0$"o.
Sorri St$r"$!o c$eta e" 3i +e "a &i!toriaI (eci+o! "o! or$e0o!) oticia! "e ""e0a a 9aro"+
+e otra i(a!i%? $ e=Arcito or*a+o &a +e!e*barca+o e e" !$r +e I0"aterra. 9aro"+ !a"e a !$
ec$etro? e! +errota+o 2 *$ere e "a acci% +e 9a!ti0!. M/! a""/ +e "a! '/0ia! +e "a
<eims4ringla) &a2 $ &ec&o #$e a Sorri "e &$biera 0$!ta+o cotarI e" ca+/(er +e" re2 3$e
i+eti3ica+o 'or $a *$=er #$e "o &aba a*a+o) E+it& C$e""o +e Ci!e) E+it& SDae!&a"!.
Eri#$e 9eie &a cata+o e" e'i!o+io e !$ Romancero.
Et$!ia!*a+o! 'or "a "ect$ra +e Sorri) a"0$o! "iterato! +e" !i0"o NIN ,Car"2"e) A0$!t
T&ierr2) L2tto B$"Der) Te2!o- &a ree!crito 3a!t$o!a*ete "a! !obria! '/0ia! +e"
&i!toria+or i!"a+A!) a+or/+o"a! +e 'ai!a=e!) +e iter=eccioe!) +e !abor arcaico 2 +e A3a!i!)
co "a a*bicio!a e!'era;a +e *e=orar"a!. 9a corri+o "a !$erte +e #$iee! &a trata+o +e
ree!cribir "a Sa0ra+a E!crit$ra.
***
*A@IRMACION DE SNORRI STURLUSON
155
199
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
La c$"t$ra 0er*/ica "o0ra !$ '"eit$+ e "a c$"t$ra #$e) a" 3a(or +e "a "iberta+) +e" eBi"io 2 +e "a
o!ta"0ia) !e 'ro+$=o e I!"a+ia? "a c$"t$ra +e I!"a+ia "o0ra !$ '"eit$+ e "a &etero0Aea obra
+e Sorri.
Car"2"e) e !$ a"aba;a +e Sorri) "o ca"i3ica +e &o*Arico? e!ta ca"i3icaci%) a $e!tro ete+er)
co*'orta $ error. Co o !i =$!ti3icaci% &i!t%rica) e" o*bre +e 9o*ero !$0iere !ie*'re a"0o
'areci+o a $a a$rora) a"0o #$e !$r0e? ta" o e! e" ca!o +e Sorri St$r"$!o) #$e re!$*e 2 coroa
a $ "ar0o 'roce!o aterior. Lo a+ec$a+o !era co*'arar"o co T$c+i+e!) #$e ta*biA a'"ic% a "a
&i!toria $a tra+ici% "iteraria. E "o! +i!c$r!o! #$e T$c+i+e! iterca"% e !$ 3uerra del
Pelo#oneso i3"$2%) co*o e! !abi+o) e" e=e*'"o +e "a A'ica 2 +e" teatro? e e" e!ti"o +e "a
<eims4ringla i3"$2ero "a! !a0a!.
Sorri) e "a <eims4ringla) reco0e e" 'a!a+o &i!t%rico 2 "e0e+ario +e !$ ra;a? e "a Edda
(enor) re<e 2 or0ai;a "o! +i!'er!o! *ito! +e" 'a0ai!*o 2 "$e0o "o! e!t$+ia. C$*'"e a!)
co*o &a !e>a"a+o R. M. Me2er ,Altgermanische Religionsgeschichte) Lei';i0) 141V-) $a +ob"e
3$ci%I "a +e te%"o0o 2 "a +e i(e!ti0a+or. E!cribe Me2erI OLa <"ti*a acti(i+a+ +e "o! te%"o0o!
e! "a co+i3icaci%I e" aco'io 2 "a e"aboraci% +e "o! *ateria"e!... Sorri 'er3eccioa "a ati0$a
teo"o0a +e" orte 2 e! e" 3$+a+or +e "a ciecia +e "a ati0$a re"i0i% 0er*/ica.P E otra '/0ia
"ee*o!I OSorri 'erteece a "a &i!toria +e "a e(o"$ci% *ito"%0ica 2 ta*biA a "a &i!toria +e "a
ciecia *ito"%0ica. @$e $ "e=ao co"e0a +e JaFob Gri**? 3$e) !obre to+o) $ 0ra 'ro!i!ta
c"/!ico.P
La! ciecia! at$ra"e! 2 3i"o!%3ica! o oc$'aro "a ateci% +e Sorri? +e!cota+a! e!ta!
+i!ci'"ia!) cabe a3ir*ar #$e 're3i0$r%) e '"ea E+a+ Me+ia) e" ti'o +e &o*bre $i(er!a" +e"
Reaci*ieto. @$e) +e a"0$ *o+o) "a cociecia +e" orte? "a &i!toria) "a 'oe!a) "a *ito"o0a)
re(i(iero e A". G$i;/ e=ec$t% "a tarea +e 3i=ar e!a! (ie=a! co!a! e!ca+ia(a!) 'or#$e it$2% #$e
e!taba toca+o a !$ 3i? #$i;/ it$2% "a +e!ite0raci% +e a#$e" *$+o e "a 3"a#$e;a 2 e "a
3a"!e+a+ +e !$ 'ro'ia (i+a.
***
*OTRAS SAGAS 9ISTORICAS
156
9acia 15:8) a "o! (eite a>o! +e "a *$erte +e Sorri St$r"$!o) I!"a+ia #$e+% !o*eti+a a" 'o+er
+e "a coroa or$e0a. La! 0$erra! ci(i"e! &aba #$ebrata+o "a 3$er;a +e "a! 0ra+e! ca!a!?
St$r"a T&%r+ar!o) !obrio +e Sorri) e!cribi% 'arte +e $a !turlunga !aga o 9i!toria +e "a Ca!a
+e St$r"$0. St$r"a T&%r+ar!o) ""a*a+o St$r"a e" 9i!toria+or) 3$e a Nor$e0a e 15:6? e $a +e
"a! a(e! rea"e!) cot% a 'e+i+o +e "a reia "a &i!toria +e "a &ec&icera 9$"+? !$ ABito &i;o #$e e"
re2 Ma0$! "e ecar0ara "a &i!toria +e !$ 'a+re) "a <+4ons !aga. 9/Fo 2a &aba 'arti+o 'ara
E!cocia) e $a eB'e+ici% +e "a #$e o (o"(i%? St$r"a e!cribi% ta*biA $a (agnus !aga o
9i!toria +e" re2 Ma0$!. E "a !turlunga !aga !e ic"$2e $a (i+a +e 9ra3 S(eib=br!!o)
3a*o!o co*o ar#$ero) co*o arte!ao) co*o e!ca"+o) co*o at"eta) co*o =$ri!ta 2 co*o *A+ico.
E" a3/ *i0ratorio +e "a e!tir'e) $i+o a "a 3e re"i0io!a) &i;o 'ere0riar a 9ra3 a Satia0o +e
Co*'o!te"a) a Ro*a 2 a @racia? e I0"aterra o3reci% e e" !at$ario +e Sato To*/! +e
198
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
Caterb$r2 "o! co"*i""o! +e $a *or!a. De re0re!o a I!"a+ia) $ ee*i0o !$2o) T&or(a"+
Sorra!o) ice+i% !$ ca!a? 9ra3 #$i!o &$ir 2 3$e *$erto.
Otra co*'"e=a obra e! "a &i!toria +e "o! co+e! +e "a! Orca+a!) "a 6arla !aga $ %r4neyinga
!aga. La! Orca+a! 'a!aro) a *e+ia+o! +e" !i0"o IN) +e" 'o+er +e "o! (iFi0! a" 'o+er +e 9ara"+
9ar3a0r 2 3$ero $ 3e$+o or$e0o &a!ta 1561. U co+e +e "a! Orca+a!) #$e 'ere0ri% a
Pa"e!tia) &a +e=a+o $o! (er!o! +e+ica+o! a" ro Jor+/.
***
*LAS LLAMADAS SAGAS ARCAICAS
158
E e" !i0"o NIII a'areciero "a! ""a*a+a! !a0a! arcaica!) "a! 2ornaldars_gur. E 0eera") !$
(a"or &i!t%rico e! $"o? b$!ca "a 3ata!a 2 "a ac$*$"aci% ro*/tica +e a(et$ra!. U re2 +e
Nor$e0a co3e!% #$e ta"e! O!a0a! e*b$!tera!P "e 'areca "a! */! +i(erti+a!. A e!te 0Aero
'erteece "a <+l'ssaga o 9i!toria +e" re2 9/"3. La acci% tra!c$rre e $a A'oca i+eter*ia+a
2 re*ota 2 0$ar+a a"0$a a3ii+a+ co "o! (ia=e! +e Si*ba+ e" Mario) e e" Libro de Las (il y
=na Noches. 9=br"ei3) &i=o +e 9a"3) arro=a !$ "a;a a $ 0i0ate 2 "o &iere e $ o=o? $ a*aecer
!$r0e +e" *ar $a *ota>a #$e tiee 3or*a &$*aa 2 #$e "e &ab"a? "$e0o "e trae $ trit%) #$e
'$e+e 're+ecir e" 3$t$ro. M/! 3a*o!a e! "a 2rithjo'ssaga o Sa0a +e @rit&=o3. E" 'oeta !$eco
E!aia! Te0Ar '$b"ic%) e 1Q5R) $a tra+$cci% +e e!ta obra) e (eitic$atro cato!. E" ABito
"o0ra+o 3$e 0ra+e) "a (er!i% +e Te0Ar 3$e tra+$ci+a (eitic$atro (ece! a" i0"A! 2 (eite a"
a"e*/. Goet&e) 2a aciao) to*% "a '"$*a 'ara reco*e+ar Oe!e 0Aero 'oAtico ati0$o)
(i0oro!o) 0i0ate!coHb/rbaro ,3igantisch; barbarisch-P. La 2rithjo'ssaga e! $a &i!toria +e
a*or) !at$ra+a +e *ora" cri!tiaa. E" 'rota0oi!ta e! $ (iFi0) O'ero !%"o *ata a &o*bre! *a"o!
2 +e=a e 'a; a "o! co*erciate! 2 a "o! 0ra=ero!P
15R
. S$! ee*i0o! a+ora a Ba"+er 2 'ractica
"a *a0ia? @rit&=o3 *ata a $o +e e""o! 2 +ice a" !obre(i(ieteI OE!te co*bate 'r$eba #$e *i
ca$!a e! *e=or #$e "a ($e!tra.P P&i"'ott! ob!er(a acerta+a*ete #$e "a oci% +e" ABito co*o
'r$eba +e "a (irt$+ e! +e" to+o a=ea a" ati0$o 'a0ai!*o 0er*/ico.
Ta*biA e! cA"ebre "a !aga de Ragnarr Lodbr4. E" &Aroe e! a!i*i!*o $ (iFi0? e" re2 !a=%
Ae""a +e Nort$*bria "o arro=a a $ 3o!o +e !er'iete!? Ra0arr) co =<bi"o 3ero;) e!'era "a *$erte
cata+o. 9e a#$ a"0$a +e "a! e!tro3a!I
OMe a"e0ra !aber #$e e" 'a+re +e Ba"+er 're'ara "o! baco! 'ara $ 3e!t. Proto beberA "a
cer(e;a e "o! cor(o! c$ero!. E" 0$errero #$e ""e0a a "a *ora+a +e @=b"ir
15:
o +e'"ora !$
*$erte. No etrarA co 'a"abra! +e *ie+o e "o! "abio!... Lo! +io!e! *e +ar/ "a bie(ei+a?
te0o i*'aciecia +e 'artir. Lo! +a! +e *i (i+a 2a 'a!aro. M$ero riA+o*e.P
La Ragnarrs !aga Lodbr4ar +ata +e" !i0"o NIII? e" Cato +e Ra0arr) +e" a>o 11VV. 9i"+a
19!
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
195
#%. ?obin =ood, Luis #andelas, Fra 4iavolo + la copla me*icana&
WX"e &enot era 6a#aro
En s" #a&allo (Qo%eroY
3"n#a ro&a&a a los po&res
antes, les da&a dnero.
15:
F*Rlnir es uno de los tantos nombres de Ndn (0rmnsmal, !.". =ugo
Gering aventura la traduccin de El de 6"#)as Sormas.
Ro+ericF E""i!) e $a obra 2a cita+a) !$0iere #$e (er!o! co*o A!to! era cata+o! 'or "a!
(cti*a! !acri3ica+a! a O+.
E "a 5_lsunga !aga (o"(ere*o! a ecotrar "a *$erte +e $ &o*bre e $ 3o!o +e !er'iete!.
***
*LA VdLSUNGA SAGA
157
Die; cato! +e "a Edda (ayor ,a"0$o! tiee 3or*a +e *o%"o0o 2 otro! +e +i/"o0o-
co3i0$ra $a "ar0a 2 tr/0ica &i!toria) #$e abarca +i"ata+a! re0ioe! 2 e($e"(e a *$c&a!
0eeracioe! &$*aa!) 2 e "a #$e a'arece G$ar) Si0$r+) Br2&i"+) @a3ir 2 G$+r$. E!ta
"ar0a &i!toria 3$e $a +e "a! 'ri*era! creacioe! +e "a i*a0iaci% 0er*/ica? aci%) 're!$*e
"o! 3i"%"o0o!) a ori""a! +e" R&i) 'ero "a (er!i% */! ati0$a #$e 'o!ee*o! e! "a #$e !e ic"$2e e
"a Edda. A *e+ia+o! +e" !i0"o NIII ,!e0< Ma0$!!o) a *e+ia+o! +e" NII- $ e!critor or$e0o
c$2o o*bre !e &a 'er+i+o re+act%) i!'ira+o e e!o! cato!) "a 5_lsunga !aga. Se trata +e $a
a*'"i3icaci% e 'ro!a) #$e co!er(a) 'e!e a "a 3ec&a tar+a e #$e 3$e co*'$e!ta) ra!0o!
'ri*iti(o! 2 b/rbaro!. OLa !a0a +e "o! ate'a!a+o! +e Si0$r+ Hob!er(a JaFob Gri**H !e
caracteri;a 'or $a barbarie #$e e! +ice +e !$ *$c&a ati01e+a+.P
E e" 'ri*er ca't$"o 2 e e" <"ti*o +e "a !a0a) (e*o! a $ &o*bre +e barba 0ri!) e*bo;a+o 2
co e" !o*brero !obre "o! o=o!? e!e &o*bre e! O+) #$e abre 2 cierra "a &i!toria. E e" tra!c$r!o
+e "a 3/b$"a) *$c&o! &o*bre! ace 2 *$ere? $ +io!) a=eo a "a! (ici!it$+e! *orta"e! $e e"
'rici'io co e" 3i.
Tre! +io!e!) O+) 9bir 2 LoFi) ""e0a a $a ca!ca+a? co $a 'ie+ra) LoFi *ata a $a $tria.
E!a oc&e !e &o!'e+a e ca!a +e 9rei+*ar 2 "e *$e!tra "a 'ie". 9rei+*ar 2 !$! &i=o!) @a3ir 2
Re0i) retiee a "o! +io!e!) 'or#$e "a $tria era rea"*ete $ &i=o +e 9rei+*ar) Otr) #$e &aba
to*a+o e!a 3or*a 'ara 'e!car. 9rei+*ar eBi0e #$e "o! +io!e! c$bra +e oro "a 'ie". LoFi 'arte e
b$!ca +e" oro #$e re!catar/ a !$! co*'a>ero!? co $a re+ 'e!ca e "a ca!ca+a a $ 'e;) #$e e!
rea"*ete e" eao A+(ari) #$e c$!to+ia $ te!oro) 'ero ate! "o *a"+ice 2 a$0$ra #$e !$!
'o!ee+ore! 'erecer/. Lo! +io!e! 'a0a e" re!cate 2 "o! +e=a ir!e. 9rei+*ar) +e!'$A!) ie0a a
!$! &i=o! "a 'arte #$e "e! toca. @a3ir "o *ata *ietra! +$er*e 2 !e a+$e>a +e" te!oro. To*a "a
3or*a +e $ +ra0% 'ara c$!to+iar"o. Re0i !e *arc&a a traba=ar co*o &errero e "a corte +e
9=a"'reF) re2 +e Dia*arca.
9=a"'reF &ace #$e Re0i e+$#$e a Si0$r+) &Aroe +e "a 5_lsunga !aga. Si0$r+ e! &i=o '%!t$*o
+e Si0*$+) #$e "o e0e+r% e !$ !e0$+a *$=er 9=br+i!. ,Si0*$+) &i=o +e Vo"!$0 2
+e!ce+iete +e O+) &aba tei+o ate! +e !$! +o! *atri*oio! $ ice!t$o!o a*or co !$
&er*aa Si02. E!ta 'reci!aba $ (e0a+or #$e 3$era +e "a e!tir'e +e Vo"!$0? 'or e!o +$r*i% e
e" "ec&o +e !$ &er*ao.- Si0$r+ e! cria+o e $a !e"(a 'or Re0i) #$e "e e!e>a Oe" =$e0o +e"
a=e+re;) e" arte +e "a! r$a!) 2 e" &ab"ar *$c&a! "e0$a!) co*o era $!o etoce! etre "o!
'rci'e!P. Re0i) #$e #$era (e0ar!e +e @a3ir 2 rec$'erar e" te!oro) 3or=a 'ara Si0$r+ "a
e!'a+a Gra*) ta 3$erte #$e Si0$r+ &ie+e +e $ !o"o 0o"'e e" 2$#$e 2 "o 'arte e +o!) 2 ta
a3i"a+a #$e) +e otro 0o"'e) Si0$r+ corta e e" a0$a $a &ebra +e "aa. I!ta+o 'or Re0i) Si0$r+
aco*ete 2 *ata a" +ra0%. E!te) e !$ a0oa "e +iceI Oecotrar/! oro ba!tate 'ara to+o! "o!
+a! +e t$ (i+a) 'ero e!e oro !er/ t$ r$ia 2 "a r$ia +e to+o! "o! #$e "o to#$eP. Re!'o+e
Si0$r+I OMo *e ira +e e!te "$0ar 2 'er+era e" oro !i cre2era #$e 'er+iA+o"o o *orira $ca)
19.
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
'ero to+o &o*bre recto 2 ai*o!o #$iere teer ri#$e;a e "a *ao &a!ta e" <"ti*o +a. E c$ato
a ti) @a3ir) !i0$e re(o"c/+ote e e" +o"or &a!ta #$e "a *$erte 2 e" i3iero te ""e(e.P
M$ere @a3ir? Re0i 'i+e a Si0$r+ !$ cora;%. Si0$r+ "o arraca) 2 a" ir a etre0/r!e"o a Re0i)
!e ""e(a a "o! "abio! "o! +e+o! e!a0reta+o!. La !a0re +e" +ra0% &ace #$e Si0$r+ '$e+a
ete+er e" "e0$a=e +e "o! '/=aro!? A!to! "e a+(ierte #$e Re0i !e 'ro'oe *atar"o. Si0$r+
b"a+e "a e!'a+a Gra* 2 co e""a *ata a !$ 3or=a+or. Lo! '/=aro! "e +ice #$e e e" !$r &a2 $a
(a"#$iria #$e +$er*e) cerca+a 'or $ *$ro +e ""a*a!? Si0$r+ car0a +o! co3re! co e" oro 2
caba"0a &a!ta (er e e" &ori;ote $a 0ra "$; #$e ""e0a a" cie"o. E!t/ e e" 'a! +e "o! 3raco!. E
*e+io +e "a! ""a*a! &a2 $ ca!ti""o) a+ora+o co e!c$+o!
15Q
) 2 e e" ca!ti""o e!t/ "a *$=er
+or*i+a 2 ar*a+a. Si0$r+ "e #$ita e" 2e"*o? "a (a"#$iria abre "o! o=o! 2 +iceI OA&) Si0$r+
Si0*$+!o &a ""e0a+o) co e" 2e"*o +e @a3ir e "a cabe;a 2 "a 'er+ici% +e @a3ir e "a
*ao.P L$e0o) "e eB'"ica #$e &a !i+o ecata+a 'or O+) 'or &aber coce+i+o "a (ictoria a $
0$errero =o(e 2 o a" aciao #$e +eba obteer"a. O+ "e &a c"a(a+o e ca!ti0o "a e!'ia +e"
!$e>o. Ma o ir/ 'or "o! ca*'o! +e bata""a!) co*o !$! co*'a>era!) 'ara +i!trib$ir "a (ictoria?
&abr/ +e +e!'o!ar!e co $ *orta". E!e>a r$a! a Si0$r+) #$e "e 'er*itir/ c$rar "a! &eri+a!)
tri$3ar e e" co*bate) !erear "o! *are! 2 a2$+ar a ia! *$=ere! e e" 'arto. Dice #$e !$ o*bre
e! Si0r+ri3a? &a2 co*eta+ore! #$e "a i+eti3ica co Br2&i"+. Si0$r+ "a +e=a) 'ero !e
co*'ro*ete a (o"(er 'ara ca!ar!e co e""a. E!ta a(et$ra e! $a +e "a! 3or*a! +e "a &i!toria +e "a
be""a +$r*iete) #$e e a"e*/ !e ""a*a $ormr_schen 2 e 3racA! La Belle au bois dormant.
Si0$r+ ""e0a co e" te!oro a "a corte +e G=$Fi) #$e e!t/ e "a! */r0ee! +e" R&i. Gri*&i"+) "a
reia) e! $a &ec&icera? G$+r$) "a 'rice!a) e! *$2 be""a. La reia &ace beber a Si0$r+ $ 3i"tro
*/0ico #$e t$rba !$ *e*oria? Si0$r+ !e +e!'o!a co G$+r$. G$ar) &er*ao +e G$+r$)
#$iere ca!ar!e co Br2&i"+) #$e &a =$ra+o #$e !%"o !e +ar/ a" &o*bre ca'a; +e atra(e!ar e" *$ro
+e 3$e0o #$e ro+ea !$ ca!ti""o.
G$ar 2 Si0$r+ ""e0a a" *$ro +e 3$e0o? e" caba""o +e G$ar !e re!i!te a atra(e!ar "a! ""a*a!?
e (ao re'ite G$ar "a 'r$eba co e" caba""o +e Si0$r+? A!te) etoce!) to*a "a a'ariecia +e
G$ar? caba"0a etre "a! ""a*a! 2 +e!*ota 3rete a "a *ora+a +e Br2&i"+. 9ab"a) Si0$r+ "e
+iceI OSo2 G$ar) &i=o +e G=$Fi. 9e atra(e!a+o e" 3$e0o #$e te ro+ea 2 !er/! *i *$=er.P
Br2&i"+ cote!taI OG$ar) o *e &ab"e! +e ta"e! co!a!) !i o ere! e" *e=or +e "o! &o*bre!. 9e
co*bati+o co e" re2 +e R$!ia 2 $e!tra! ar*a! !e *ac&aro co !a0re &$*aa 2 a< te0o
&a*bre +e bata""a!.P Si0$r+ "e +ice #$e rec$er+e !$ =$ra*eto. Tre! oc&e! +$er*e =$to! 2 e
"a tercera ca*bia ai""o!) 'ero Si0$r+ o toca a Br2&i"+ e iter'oe e e" "ec&o) etre "o! +o!)
19/
Ds interpretan el pasa*e #olleville + >onnelat6 Gering entiende )ue no
5a+ tal muralla de %uego ni tal castillo + )ue la alta luz )ue ve Figurd es el
resplandor del cerco de escudos )ue rodea la val)uiria. Le5mgr@bner (>e
Er@e#?"ng der Cal?yre, 186" mantiene )ue la muralla de %uego corresponde
a la concepcin primitiva + )ue el propito de atenuar lo maravilloso 5izo )ue
posteriormente la reemplazaran por un cerco de escudos.
"a e!'a+a +e!$+a. ,E e" Libro de Las (il y =na Noches &a2 $a e!cea a/"o0a? B$rto
etie+e #$e "a e!'a+a) e ta"e! circ$!tacia!) re're!eta e" &oor +e" &Aroe.-
Br2&i"+ !e ca!a co G$ar. U +a !e ba>a e e" ro Br2&i"+ 2 G$+r$? Br2&i"+ !e a"e=a
a0$a! arriba) +i!'$ta 2 Br2&i"+ +ice #$e !$ *ari+o (a"e */! #$e e" +e G$+r$. G$+r$
cote!taI OMa" te c$a+ra e!a! 'a"abra!. E" #$e atra(e!% t$ 3$e0o era *i *ari+o) o e" t$2o) o a
G$ar) "e etre0a!te e!te ai""o.P Se "o *$e!tra) Br2&i"+ "o recooce O2 !e 'oe '/"i+a co*o
$a *$erta 2 ($e"(e a !$ ca!a 2 o +ice $a 'a"abra) e!a oc&e.P De!'$A!) co "a a*ea;a +e
aba+oar"o) eBi0e +e G$ar #$e *ate a Si0$r+.
G$ttor*) *e+io &er*ao +e G$ar) e! e" ecar0a+o +e "a tarea. Para +ar"e 3eroci+a+) "o $tre
+e care +e !er'iete 2 +e care +e "obo. Do! (ece! trata G$ttor* +e e=ec$tar !$ tre*e+a
*i!i%) 'ero o '$e+e !o'ortar "a *ira+a +e Si0$r+. La tercera) "o !or're+e +or*i+o. Lo
atra(ie!a +e $a e!toca+a) 'ero Si0$r+ "o *ata ate! +e *orir. G$+r$) #$e +or*a !obre e"
&o*bro +e Si0$r+) !e +e!'ierta ba>a+a e !a0re. Br2&i"+ e!c$c&a !$ 0e*i+o 2 !e re.
M$erto Si0$r+) Br2&i"+ +e!c$bre #$e o '$e+e !obre(i(ir"o. Se a'$>a"a) +e!'$A! +e 'e+ir a
G$ar $a <"ti*a *erce+I OG$iero 2acer e "a *i!*a 'ira #$e Si0$r+) 2 #$e +e $e(o e!tA
etre "o! +o! "a e!'a+a +e!$+a) co*o e a#$e""o! +a! e #$e !$bi*o! =$to! a $ *i!*o "ec&o.
A&ora) e (er+a+) !ere*o! *ari+o 2 *$=er 2 "a '$erta o !e cerrar/ +etr/! +e A" c$a+o 2o "o
!i0a.P
A>o! +e!'$A!) G$+r$) i!ta+a 'or !$ *a+re #$e "e &ace beber $a 'oci% */0ica) !e +e!'o!a
co At"i) re2 +e "o! &$o!. At"i co+icia e" te!oro 2 traicioera*ete i(ita a !$ reio a G$ar 2 a
9b0i) !$ &er*ao. E!to! e*'re+e e" "ar0o (ia=e) 'e!e a "a! a+(ertecia! +e G$+r$ 2 a "o!
o*io!o! !$e>o! +e "a! *$=ere!. Ate! &a oc$"ta+o e" te!oro &$+iA+o"o e e" R&i...
L"e0a a "a tierra +e At"i? tra! $ +$ro co*bate cae 'ri!ioero!. A 9b0i "e arraca e" cora;%?
G$ar e! arro=a+o a" 3o!o +e "a! !er'iete!) 'ero o re(e"a e" "$0ar +o+e e!t/ eterra+o e"
te!oro.
G$+r$) #$e o 'e!% e (e0ar "a *$erte +e Si0$r+) +eter*ia (e0ar "a +e !$! &er*ao!.
@i0e recoci"iar!e co At"i 2 're'ara $ 3e!t 3$erario. Mata a "o! +o! &i=o! #$e &a tei+o +e
At"i 2 &ace #$e A!te beba !$ !a0re *e;c"a+a co (io 2 co*a !$! cora;oe!. L$e0o) "e +ice "a
(er+a+ !obre e" (io 2 "a care. E!a oc&e) G$+r$ +a *$erte a" re2 2 're+e 3$e0o a" ca!ti""o.
At"i) re2 +e "o! &$o!) e! e(i+ete*ete Ati"a? e "o! ca't$"o! 3ia"e! +e "a 5_lsunga !e &a (i!to
$a +ra*ati;aci% +e "a *$erte +e e!te 3a*o!o re2. Gibbo) +e ac$er+o co "a (er!i% +e
Jor+ae!) &i!toria+or +e" !i0"o VI) "a re3iere a!I OAti"a a0re0% $a &er*o!a (ir0e) ""a*a+a
I"+ico) a "a "i!ta +e !$! i$*erab"e! *$=ere!. La bo+a !e 3e!te=% co b/rbara 'o*'a) e !$
'a"acio +e *a+era */! a""/ +e" Da$bio) 2 e" *oarca) te+i+o 'or e" (io 2 e" !$e>o) !e retir% a
a"ta! &ora! +e" ba#$ete a" t/"a*o $'cia". S$! !er(i+ore! re!'etaro !$! '"acere! o !$ re'o!o
&a!ta "a tar+e +e" +a !i0$iete) 'ero e" i!%"ito !i"ecio "o! a"ar*%) 2) +e!'$A! +e #$erer +e!'ertar
a" re2 co 0rito! re'eti+o!) etraro e e" a'o!eto rea". A" 'ie +e "a ca*a) oc$"to e" ro!tro co e"
(e"o) "a te*b"oro!a o(ia "a*etaba !$ 'ro'io 'e"i0ro 2 "a *$erte +e" re2) #$e &aba eB'ira+o
+$rate "a oc&e.P La tr/0ica e!cea oc$rri% &acia e" a>o 8RV? !iete $ oc&o !i0"o! +e!'$A!) $
&o*bre +e Nor$e0a "a e(ocara) ((i+a 2 tra!3or*a+a.
La 5_lsunga !aga e! $a +e "a! */Bi*a! e'o'e2a! +e "a "iterat$ra. Lo! re!<*ee!) ie(itab"e!
e $ traba=o +i+/ctico) "a 3a"!ea) i+ebi+a*ete) acet$a+o !$ +o"e 'ri*iti(a. La obra) !i
e*bar0o) e! *eo! b/rbara #$e e" ar0$*eto) i*'$e!to a" a$tor 'or "a tra+ici%. Pa!a co "o!
re!<*ee! +e "a 5_lsunga "o #$e 'a!a co "o! re!<*ee! +e (acbeth? "a 'ri*era i*'re!i% #$e
!$e"e +e=ar e! "a +e $ cao! +e cr$e"+a+e!. O"(i+a*o! #$e e" te*a era 3a*i"iar a "o!
cote*'or/eo! 2 #$e a!o*brar!e +e "a *$erte +e G$ar e e" 3o!o +e "a! !er'iete! &$biera
!i+o co*o a!o*brar!e 'or#$e e $ c$a+ro *$ere $ &o*bre e "a "$;. Co*o S&aFe!'eare o
co*o "o! tr/0ico! 0rie0o!) e" a$tor +e "a 5_lsunga ace't% 'ro+i0io!a! 2 ati0$a! 3/b$"a! 2 +io!e!
a "a tarea +e i*a0iar 'er!oa! a=$!ta+a! a "a! eBi0ecia! +e" *ito. A"0$ie 'o+r/ +e!creer +e"
*$ro +e 3$e0o 2 +e "a e!'ia +e" !$e>o? a+ie '$e+e o creer e Br2&i"+) e !$ a*or 2 e !$
!o"e+a+. Lo! &ec&o! +e "a !a0a '$e+e !er 3a"!o!) "o! caractere! !o rea"e!.
Por "o +e*/!) o +e=a +e !er !i0i3icati(o #$e +o! 'oeta! +e" !i0"o NIN) +o! &o*bre! #$e
*o+e"aro !$ A'oca 2 !i0$e i3"$2e+o e "a $e!tra) !e i!'iraro e "a 5_lsunga. E 1Q7:)
Ci""ia* Morri!) 0er*ai!ta) 'itor 2 +ecora+or) 'a+re +e" !ocia"i!*o i0"A! 2 *ae!tro +e S&aD)
'$b"ic% e" 'oe*a !igurd the 5_lsung? e 1Q8QH78) Ric&ar+ Ca0er co*'$!o "a 3a*o!a tetra"o0a
$er Ring des Nibelungen) E" Ai""o +e" Nibe"$0o.
***
*SANO GRAMATICO
154
U re2 +e Dia*arca 3$e) e e" !i0"o NI) re2 +e Nor$e0a 2 +e I0"aterra? otro) Va"+e*ar II)
0ober% "a! tierra! #$e !e eBtie+e +e!+e e" E"ba &a!ta e" "a0o Pei'$! 2 3$e !e>or +e 9a*b$r0o
2 +e L1becF. E" i+io*a +e "o! (iFi0!) e" i+io*a #$e "o! 3i"%"o0o! ""a*a a&ora gammelnors4) !e
""a*% 0eArica*ete dons4 tungaI "e0$a +ae!a. Dia*arca 3$e) e "a E+a+ Me+ia) $ reio +e
0$errero!? e "a! '/0ia! +e "a Cr%ica A0"o!a=oa 2a &e*o! ecotra+o a"0< te!ti*oio +e"
terror #$e i!'iraro a !$! (ecio! ,O"o! +ae!e! *otaro a caba""o 2 caba"0aro to+o "o #$e
'$+iero 2 co*etiero ie3ab"e! *a"+a+e!P-. M/! c$rio!o 'or "a +e!a3ora+a ac$*$"aci% +e
a+=eti(o!) e! e!te teBto a/"o0o +e $ (ie=o &i!toria+or ir"a+A!I Oe $a 'a"abra) a$#$e &$biera
cie cabe;a! +e &ierro e $ 'e!c$e;o 2 cie a0$+a!) /0i"e!) 3re!ca! 2 o &err$*bra+a! "e0$a!
+e broce e ca+a cabe;a) 2 cie 0/rr$"a!) 3$erte! 2 e"oc$ete! (oce! e ca+a "e0$a) A!ta! o
'o+ra re3erir o arrar) o e$*erar) o catar) "o! *a"e! #$e !$3riero "o! ir"a+e!e! H&o*bre! 2
*$=ere!) "e0o! 2 c"Ari0o!) (ie=o! 2 =%(ee!) ob"e! 2 '"ebe2o!H) +e e!ta 0ete (a"ero!a) co"Arica 2
etera*ete 'a0aa. A$#$e 0ra+e 3$e e!ta cr$e"+a+) o're!i% 2 tiraa) a$#$e $*ero!a! era
"a! trib$! &abit$a+a! a "a (ictoria) +e Eri ,Ir"a+a-) rica e 3a*i"ia!? a$#$e $*ero!o! !$!
&Aroe! 2 ca*'eoe!) 2 !$! (a"iete! !o"+a+o!) !$! =e3e! +e (a"or 2 +e 'roe;a! 2 +e reo*bre?
i0$o +e e""o! '$+o +ar a"i(io) "iberta+ o "iberaci% +e ta" o're!i% 2 tiraa) +ebi+o a "a!
cati+a+e! 2 *$c&e+$*bre!) 2 a "a cr$e"+a+ 2 a "a ira +e "a! br$ta"e!) 3eroce!) 3$rio!a!)
i+%*ita!) i*'"acab"e! &or+a! #$e i3"i0a e!a o're!i% 'or ca$!a +e "a eBce"ecia +e !$!
'$"i+a!) a*'"ia!) tri'"e!) 'e!a+a!) 3ir*e! 2 re!'"a+eciete! cora;a!) 2 +e !$! +$ra!) 3$erte! 2
(a"iete! e!'a+a!) 2 +e !$! bie 3or=a+a! 2 "ar0a! "a;a!) 2 +e "a 0ra+e;a +e !$! 'roe;a! 2 +e !$!
acto!) !$ arro=o 2 !$ cora=e) !$ 3$er;a 2 !$ (eeo 2 !$ 3eroci+a+) 2 e" eBce!o +e &a*bre 2 +e !e+
#$e 'ro(ocaba e e""o! "a (a"iete) 3ec$+a) ob"e*ete &abita+a) ""ea +e catarata!) ro! 2
ba&a!) '$ra) ""aa) +$"ce 2 &er*o!a tierra +e EriP
16V
.
19
Literaturas germ$nicas medievales, :.L.;. + 2ara Est5er <$s)uez, 166
187
En el margen de un manuscrito mon$stico se 5a 5allado este cuarteto,
)ue Quno 2e+er 5a vertido al ingl,s (/rs) 2oetry, 111"&
Amargo es el %ento esta no#)e
T agta el pelo &lan#o del o#8ano1
Esta no#)e no temo a los <ero#es g"erreros del norte
X"e re#orren el 6ar de /rlanda.
La! !a0a! +ia*ar#$e!a! re0i!tra e!e 'a!a+o bA"ico. E" !4j_ldunga;b4 re3iere "a &i!toria +e "o!
ati0$o! re2e!? "a 'ri*era 'arte &a 'ereci+o) !a"(o $ 3ra0*eto) !ogubrot) 2 "a! *tica! !a0a! +e
Ra0arr Lo+br%F 2 +e Go0$H9ro"3? +e "a !e0$+a #$e+a "a! (i+a! +e 9aro"+ Diete A;$" 2 +e"
re2 S(e2 II. La 6msv&4inga !aga arra) e 3or*a o(e"e!ca) "a &i!toria +e "o! 'irata! +e
J%*!bor0) '"a;a 3$erte +e Po*eraia. E!to! "ibro! !ir(iero 'ara #$e SaBo Gra*/tico
co*'$!iera) e "o! <"ti*o! a>o! +e" !i0"o NII) !$ 3a*o!a 3esta $anorum.
SaBo Gra*/tico) &i=o 2 ieto +e 0$errero!) aci% a *e+ia+o! +e" !i0"o NII 2 !i0$i% "a carrera
ec"e!i/!tica. @$e !ecretario +e" ar;obi!'o Ab!a"%) *ii!tro +e Va"+e*ar I? a#$e" 're"a+o "o
ai*% a e!cribir "a &i!toria +e !$ 'atria. 9a!ta e" !i0"o NVII) e" "at 3$e e" (c$"o iteracioa"
+e "a c$"t$ra e$ro'ea? e e" +e!e*'e>o +e !$! tarea! o3icia"e!) SaBo a+#$iri% $ e!ti"o bri""ate
'ero a"0o a*aera+o. S$! *o+e"o! 3$ero Va"erio M/Bi*o) J$!tio 2 e" ecic"o'e+i!ta Marciao
Ca'e""a? !$ +e!tre;a e "a (er!i3icaci% "atia "e 'er*iti% ic"$ir e "a 3esta $anorum) b$ea!
tra+$ccioe! +e 'ie;a! (er/c$"a!) #$e a&ora ree*'"a;a a "o! ori0ia"e! 'er+i+o!. La obra)
ta*biA ""a*a+a <istoria $anica) co!ta +e +ieci!Ai! "ibro!? e" teBto e! */! +eta""a+o 2 */!
3i+e+i0o) a *e+i+a #$e !e acerca a" 're!ete.
SaBo Gra*/tico e! +e" "ia=e +e Be+a 2 +e Sorri St$r"$!o. Be+a) "a*etab"e*ete 'ara
o!otro!) e!taba +e*a!ia+o cerca +e" 'a0ai!*o 'ara (er e A" otra co!a #$e $ ee*i0o? Sorri)
co a3ecto e iroa) or0ai;% "o! (ie=o! *ito! +i!'er!o!? SaBo) a" +ecir +e R. M. Me2er) careci%
+e $ !eti*ieto re"i0io!o? 3$e $ er$+ito) #$e ic"$2% e !$ <istoria $anesa "a re"i0i% +e "o!
ate'a!a+o!. Ci"cFe) 'are=a*ete) !e>a"a "a !e#$e+a+ +e SaBo e *ateria +e re"i0i%.
La i+i3erecia o icre+$"i+a+ +e SaBo Gra*/tico o "o *o(i% a o*itir "o *ara(i""o!o. Pe!aba
#$e e" +eber +e" &i!toria+or e! re0i!trar o !%"o "o! &ec&o! rea"e!) !io ta*biA "a! 3/b$"a! 2 "a!
tra+icioe!. A! e e" "ibro +Aci*o o! &ab"a +e $ o!o #$e !e ea*or% +e $a *$=er) "a t$(o e
!$ c$bi" +$rate "ar0o tie*'o 2 e0e+r% e e""a $ &i=o) +e #$ie +e!ce+iero *$c&o! re2e!? 2
e e" "ibro octa(o) +e br$=a! #$e (e+e (ieto! a "o! *ario! 2 +e $a reia +e ta c"ara
&er*o!$ra #$e) &abie+o !i+o co+ea+a a #$e "a 'i!oteara caba""o! !a"(a=e!) e!to! !e
+et$(iero *ara(i""a+o!) !i atre(er!e a &erir"a.
E" a;ar &a 3a(oreci+o a SaBo Gra*/tico? e" tercer "ibro +e !$ 3esta $anorum cotiee "a
'ri*era (er!i% +e "a &i!toria +e 9a*"et. E" a$tor re3iere #$e 9or(e+i") 'a+re +e A*"o+i o
A*"et&) 3$e a!e!ia+o 'or !$ &er*aa @e0) #$e ice!t$o!a*ete !e +e!'o!% co !$ *$=er) "a
reia Ger$t& ,Gertr$+e e e" +ra*a +e S&aFe!'eare-. A*"et& 3i0i% e!tar "oco) 'ara &$ir +e "a
tiraa +e @e0. E!te "e *a+% $a ra*era) ecar0a+a +e 'oer a 'r$eba !$ "$ci+e;? A*"et&)
a+(erti+o 'or !$! a*i0o!) o ca2% e "a ce"a+a. @e0) etoce!) "o &i;o e!'iar 'or $ co!e=ero)
#$e !e oc$"t% +etr/! +e $a cortia e "a &abitaci% +e "a reia. A*"et&) cata+o co*o $ 0a""o
2 a0ita+o "o! bra;o! co*o !i batiera "a! a"a!) +e!c$bri% "a 're!ecia +e" itr$!o. Lo *at% co !$
e!'a+a) +e!'e+a;% e" c$er'o) &ir(i% "o! 'e+a;o! 2 "o! arro=% a" 3o!o +e" ca!ti""o) 'ara #$e !e "o!
co*iera "o! cer+o!. @e0 e(i%) 'or iter*e+io +e A*"et&) $a carta a" re2 +e I0"aterra) a
#$ie "e ecar0aba +eca'itar"o. A*"et& !$!tit$2% "a carta 'or otra #$e 'e+a #$e "o +e!'o!ara
co "a &i=a +e" re2. Ce"ebra+a "a bo+a) A*"et& re0re!% a Dia*arca 2 &a""% #$e ce"ebraba !$
*$erte e $ ba#$ete 3$erario. C$a+o to+o! "o! &$A!'e+e! e!t$(iero ebrio!) A*"et&
ice+i% "a !a"a) +o+e 'ereciero. L$e0o !$bi% a" a'o!eto +e @e0 2 "e cort% "a cabe;a.
S&aFe!'eare o cooci% "a 3esta $anorum? !e i!'ir% e "a! <istoires 0ragiques +e @raci!
Be""e3ore!t) '$b"ica+a! e Par! e 1R7V. E" ei0*/tico 2 "ac%ico e!ti"o +e a"0$a!
cote!tacioe! +e 9a*"et !e ec$etra 2a 're3i0$ra+o e "a (er!i% +e SaBo.
***