Entdecken Sie eBooks
Kategorien
Entdecken Sie Hörbücher
Kategorien
Entdecken Sie Zeitschriften
Kategorien
Entdecken Sie Dokumente
Kategorien
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
D'ENTRAINEMENT
jb
1. Komplexe Zahl Z
Z = a + j! b
Im
Z
b
Re
a
Z = a 2 + b2
tg! =
b
a
: komplexe Zahl
Seite 1
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
Z = a + j! b
a, b: coordonnes cartsiennes
Z = a + j! b
mit
a = Z " cos !
b = Z " sin !
Z = Z " (cos ! + j " sin !)
Z=
a 2 + b2
tg! =
b
a
Z, !: coordonnes polaires
Z = Z " e j!
Z = Z "!
Bemerkung:
Z : komplexe Zahl
Z : Betrag der komplexen Zahl Z (Betrag ist immer positiv)
Seite 2
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
D'ENTRAINEMENT
jb
Beispiele:
coordonnes cartsiennes
coordonnes polaires
Z1
Z2
Z3
Z4
=
=
=
=
Z1
Z2
Z3
Z4
=
=
=
=
Z5
Z6
Z7
Z8
= 4 - 2j
= .......................................................
= .......................................................
= .......................................................
Z5
Z6
Z7
Z8
= .......................................................
= 1 "180
= 1 "-180
= 4 "90
Z9 =
Z10 =
8 + 4j
1+j
-j
-2 + 3j
.......................................................
.......................................................
.......................................................
.......................................................
Z9 = 5 "270
Z10 = 4 ej45
.......................................................
.......................................................
Trage die komplexen Zahlen Z1 bis Z10 in die Gausche Ebene ein.
Im
Re
Seite 3
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
D'ENTRAINEMENT
jb
Im
Z
II b
III
Re
IV
b sin !
=
a cos !
tg! =
Quadrant I
a # 0 und b # 0
0 % ! % 90
Quadrant II
a % 0 und b # 0
90 % ! % 180
Quadrant IV a # 0 und b % 0
Beispiel
a = 2 und b = -4
$ tg! = -4/2 = -2
3. Konjugiert-komplexe Zahl Z*
Z = a + jb
Z* = a - jb
Z = Z ej!
Z* = Z e-j!
Z = Z "!
Z* = Z "-!
Seite 4
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
Z1 = Z 2
" a1 = a 2
und
b1 = b 2
Z1 = Z 2
" Z1 = Z 2
und !1 = ! 2
Z1 Z 2 = (a 1 a 2 ) + j ! ( b1 b 2 )
Z = Z1 " Z 2
! = !1 + ! 2
Z
Z1
= 1 # e j( !1 " ! 2 ) = Z # e j!
Z2
Z2
Z=
Z1
Z2
! = !1 " ! 2
4.4 Potenzieren und radizieren
(Exponentialform)
Z n = Z n #n " !
Z1 / n = Z1 / n "! / n
Seite 5
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
Beispiele: Z = a + jb = Z "!
Z/j
....................................................................................................................................................................................
Zj
....................................................................................................................................................................................
Z/-j
....................................................................................................................................................................................
Z Z* =
....................................................................................................................................................................................
Z+j =
....................................................................................................................................................................................
Z-j
....................................................................................................................................................................................
In der Elektrotechnik werden die Wechselgren durch den Effektivwert und durch
ihre Phasenlage als komplexe Wechselgren dargestellt. Die Winkelgeschwindigkeit
& sowie die Zeit t werden nicht bercksichtigt.
Komplexe Spannung U:
U = U "!
U: Effektivwert der Spannung u
!: Phasenlage der Spannung u
Beispiel: Wie lauten die komplexen Gren eines Drehstromsystems?
Seite 6
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
D'ENTRAINEMENT
jb
!u = !i = !
U = R !I
I
$ U "! = R # I "!
" R=
U !#
I !#
U
!0
I
" R = R !0
" R=
R = R !0
G=
1
1
1
=
= =G
R R !0 R
G = G !0 = G =
1
R
Seite 7
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
U = XL ! I
$
XL
U "! u = X L # I "! i
U
"$ u % $ i
I
U
# X L = "90 = X L "90 = j ! X L
I
# XL =
X L = j # X L = j # "L = X L !90
YL =
1
1
1
1
=
= ! j#
=
" ! 90
XL XL
XL
j# X L
Y L = ! j $ YL = ! j $
1
1
=
" ! 90
#L X L
U "! u = X C # I "! i
XC
Seite 8
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
D'ENTRAINEMENT
jb
U
#% u " % i
I
U
$ X C = # " 90 = X C # " 90 = " j ! X C
I
$ XC =
XC = ! j $ XC = ! j $
YC =
1
= X C " ! 90
#C
1
1
1
1
=
= j"
=
!90
XC XC
XC # j" XC
Y C = j # YC = j # "C =
1
!90
XC
Im
Re
Seite 9
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
XL
UR
UL
XC
UC
U = U R + U L + UC
U = R ! I + j! X L ! I " j! XC ! I
U = [R + j ! ( X L " X C )]! I = Z ! I
Z = R + j $ ( X L # X C ) = Z "! Z
Z = R + j # X = Z "! Z
1 %
(
Z = R + j * & )L !
#
)C $
'
Z = R 2 + (X L ! X C )2
" Z = arctg
X L ! XC
R
XL > XC
!z > 0
$ induktives Verhalten
XL < XC
!z < 0
$ kapazitives Verhalten
XL = XC
!z = 0
Seite 10
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
jXL
jXL
X>0
D'ENTRAINEMENT
jb
X<0
R
!Z
Z
jX = j(XL - XC)
jX = j(XL - XC)
!Z
-jXC
-jXC
Beispiel
R = 100', XL = 400', XC = 200'
U = 220V"45
Verhlt sich die Schaltung induktiv oder kapazitiv? Begrnde deine Antwort.
Y = Y"!y
Y=
1
1
1
=
= # " !Z
Z Z #! Z Z
1
Z
!Y = " !Z
Y=
Seite 11
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
IR
IL
IC
XL
XC
I = I R + I L + IC
I = G ! U " j ! YL ! U + j ! YC ! U
I = [G + j ! ( YC " YL )]! U = Y ! U
Y = G + j $ ( YC # YL ) = Y "! Y
G=
1
R
YC =
1
= !C
XC
YL =
1
1
=
XL !L
B = YC ! YL
Y = G + j # B = Y "! Y
Seite 12
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
TECHNIQUES
Y=
D'ENTRAINEMENT
jb
1
1
1
+
!
R
j) XL
j ) XC
Y = G + j ) B = G + j ) ( YC ! YL )
Y=
( 1
1 %
1
##
+ j ) &&
!
X
X
R
L $
' C
Y=
G 2 + ( YC ! YL ) 2
" Y = arctg
YC ! YL
G
YC > YL
kapazitives Verhalten
YC < YL
induktives Verhalten
YC = YL
jYC
jYC
B<0
B>0
jB = j(YC - YL)
!Y
!Y
jB = j(YC - YL)
-jYL
-jYL
Z = Z"!Z
Z=
1
1
1
=
= # " !Y
Y Y #! Y Y
1
Y
!Z = " !Y
Z=
Seite 13
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
D'ENTRAINEMENT
jb
Beispiel:
R = 500', XL = 200', XC = 400'
U = 220V"45
Bestimme den Scheinwiderstand Z sowie den Scheinleitwert Y der RLC-
Verhlt sich die Schaltung induktiv oder kapazitiv? Begrnde deine Antwort.
Y=
1
1
1
+
"
R j! X L
j! XC
Y=
& 1
1 #
1
!!
+ j ( $$
'
R
% XC X L "
Y=
1
1 #
& 1
+ j( $
'
!
500
% 400 200 "
Z=
1
Y
# Z = 312,35" !51,34
U = I%Z $ I =
U
Z
$ I=
220V "45
= 0,70A " ! 6,34
312,35# "51,34
IR =
U
R
# IR =
220V !45
= 0,44A !45
500" !0
Seite 14
TECHNIQUES
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
IL =
U
XL
$ IL =
220V "45
= 1,10A " ! 45
200# "90
IC =
U
XC
$ IC =
220V !45
= 0,55A !135
400# ! " 90
D'ENTRAINEMENT
jb
Kontrolle:
I = I R + I L + IC
Seite 15
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
T E C H N I Q U E S
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
BEISPIELE:
KOMPLEXE RECHNUNG IN DER
ELEKTROTECHNIK
1.
An einer reinen Induktivitt von 5mH liegt eine Spannung von 60V, 1500Hz.
Ermittle den Strom nach Betrag und Phase.
2.
3.
Eine Spule mit R = 20! liegt an 120V, 600Hz. Dabei wird ein Strom von 1,5A
gemessen.
Ermittle die Induktivitt der Spule sowie die Phasenverschiebung zwischen Strom und
Spannung. (L = 20,54mH, # = 75,5)
4.
An einem Reihenschwingkreis aus R = 10!, L = 0,015mH, C = 1F liegt eine Spannung von 12V, 80kHz.
Ermittle den Strom nach Betrag und Phase. (I = 1,05A$-29)
5.
6.
b)
7.
b)
c)
Seite 1
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
8.
9.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
b)
c)
Berechne fr folgende Schaltung I, I1, I2, I3 und Z und bestimme die Ersatzschaltung.
I
R1
R2
I1
R3
I2
I3
U
XL
10.
R1 = 10!
R3 = 8!
R2 = 3!
XL = 4!
XC
XC = 6!
Berechne nach der Methode der Ersatzspannungsquelle den Strom IL und die Spannung UL folgender Schaltung:
L
RL
U
UL
IL
CL
Seite 2
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
11.
T E C H N I Q U E S
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
R1
R2
XC
12.
XC
R2
XL
13.
L1
R2
14.
C1
R2
Seite 3
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
15.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
16.
XC1
R3
R2
XL3
XC3
XL2
R1 = 6!, XC1 = 2!, R2 = 3!, XL2 = 7!, R3 = 5!, XL3 = 8!, XC3 = 10!
17.
XL1
R2
XC2
R4
XL4
XC4
R3
Seite 4
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
18.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
Rechne den Wert von XL4 fr den der Strom gegenber der Spannung um 60
EXAMEN 1985
nacheilt.
R1
R2
XL2
XL4
R3
19.
Der durch die Schaltung flieende Strom soll trotz Ab- und Zuschalten von R2 seine
Strke nicht ndern. Welchen Wert mu R2 haben?
R1
XL
R2
R1 = 40!, XL = 20!
20.
EXAMEN 1983
R12
R31
Ra
XLa
R32
R12 = 50!, Ra = 20!, R32 = 30!, R31 = 40!, XC = 50!, XLa = 60!
U = 25V ej0
Seite 5
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
21.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
EXAMEN 1987
R = 100!, L = 0,1H, C = 1F
a)
Stelle die Formel auf zur Berechnung der Impedanz Z = Re(Z) + jIm(Z)
b)
c)
Berechne die Impedanz der Schaltung mit den gegebenen Werten bei der unter
punkt b berechneten Frequenz.
22.
90 entsteht?
C
U1
U2
R = 300!, f = 50Hz
23.
R1
R1 = 200!, R2 = 120!
C2
R2
Seite 6
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
24.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
XC
25.
R1
R2
XC2
R3
U
XL4
26.
EXAMEN 1988
XC = 40!, XL = 80!
a) Stelle die Gleichung I = f(U, R, XL, XC) auf.
XL
U
XC
Seite 7
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
27.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
EXAMEN 1982
XL
R2
I
U
28.
EXAMEN 1984
XL1
R3
XL3
XC2
I
29.
EXAMEN 1985
XL2
R1
XL4
R3
R1 = 500!, R2 = 400!,
XL2 = 500!, R3 = 20!
Bestimme XL4, damit der
Strom I der Spannung U
um 60 nacheilt.
Seite 8
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
30.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
EXAMEN 1989
XC1
R3
U
XL3
U3
31.
EXAMEN 1992
XL1
R3
XC3
XC2
I
Seite 9
T E C H N I Q U E S
Lyce technique
des Arts
et Mtiers
32.
D ' E N T R A I N E M E N T
jb
EXAMEN 2000
IR
XL
IC
XC
33.
U1
L
IR
U
U2
U = 1V $0, f = 5kHz
34.
UP
UG = 12V, PG = 3W
Dimensioniere die Schaltung so,
da an jeder Lampe 12 Volt abfallen, unabhngig von der Anzahl
UG
der Lampen.
Seite 10