Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
pl
SZLAK NADWILASKI
ANNOPOL DBLIN
Korzeniowy D
Zamek w Janowcu
Dblin
ki
Ry
nic
zie
Ko
Wieprz
km
13
WI
Gob
k
11
m
1944
Radom
Lublin
Puawy
rez. g na Kpie
13
km
Kazimierski
Park
Krajobrazowy
km
Bochotnica
Bystra
Janowiec
km
Kazimierz
Dolny
Podgrz
m
delk
Cho
9k
Kpa
Chotecka
14 km
Kpa
Gostecka
Kamie
Solec n/W
3 km
Piotrawin
km
Zgoda
13
Wrzelowiecki
Park
Krajobrazowy
Jzefw
WI
Wy
A
S
ica
Basonia
20 km
H
e
lc
Kie
nik
Kr
Annopol
Koci w Gobiu
Kapliczka w Kble
SZLAK PARTYZANCKI
RBLW OSTRW LUBELSKI
Szlak pieszy zaczyna si w Rblowie, jednej z miejscowoci pooonych w Kazimierskim Parku Krajobrazowym
i prowadzi przez tereny Wyyny Lubelskiej, Niziny Poudniowopodlaskiej oraz Polesia Podlaskiego.
Urozmaicony, zmieniajcy si krajobraz tworz pocztkowo wyniosoci i obnienia, w czci rodkowej
rwniny z ostacowymi wzniesieniami i dolinami rzecznymi, w czci kocowej rwniny z torfowiskami,
urozmaicone garbami i pagrami.
Wdrwka prowadzi przez parki krajobrazowe: Kazimierski, Kozowiecki
i Pojezierze czyskie. Szlak pieszy umoliwia dotarcie do historycznych
orodkw miejskich: Markuszowa, Lubartowa, Ostrowa Lubelskiego oraz
zwiedzenie cennych zabytkw architektury: barokowego kocioa i zespou
paacowo-parkowego w Lubartowie oraz barokowego kocioa w Ostrowie
Lubelskim. Na trasie wdrwki znajduj si: Muzeum Zamoyskich
w Kozwce i Muzeum Regionalne w Lubartowie. Kocowy odcinek szlaku
prowadzi przez Lasy Parczewskie stanowice miejsce schronienia oddziaw
partyzanckich podczas II wojny wiatowej.
Z Ostrowa Lubelskiego wdrwk moemy kontynuowa w kierunku
Parczewa i Urszulina.
Lasy Kozowieckie
Forty w Dblinie
URSZULIN PARCZEW
Szlak rozpoczyna si w Urszulinie, przed siedzib Dyrekcji Poleskiego Parku Narodowego
i prowadzi przez tereny Rwniny czyskoWodawskiej. Monotonny krajobraz tej krainy
urozmaicaj liczne torfowiska i zagbienia oraz garby i pagry morenowe.
Charakterystyczn cech pejzau stanowi jeziora, spord ktrych 68 posiada powierzchni
powyej 1 ha. Trasa wdrwki prowadzi przez Poleski Park Narodowy oraz Poleski Park
Krajobrazowy i Park Krajobrazowy Pojezierze czyskie. Panoram okolicy moemy
obejrze z wiey widokowej na Durnym Bagnie. Na szlaku znajduj si rezerwaty przyrody:
torfowiskowy Brzeziczno, lene Lasy Parczewskie i Krlowa Droga. Historyczne
orodki miejskie, przez ktre prowadzi trasa wdrwki to Ostrw Lubelski oraz Parczew.
Spord cennych zabytkw architektury na szlaku znajduje si barokowy koci
w Ostrowie Lubelskim. Warto zatrzyma si duej w Zauczu Starym w Orodku
DydaktycznoMuzealnym Poleskiego Parku Narodowego, gdzie mona zapozna si z ekspozycjami:
historyczn, przyrodnicz i etnograficzn terenw
Polesia Podlaskiego.
Szlak pieszy umoliwia kontynuowanie wdrwki
ciekami dydaktycznymi Poleskiego Parku Narodowego: Db Dominik, Jez. Dugie, Spawy.
Trasa prowadzi przez Lasy Parczewskie miejsce
koncentracji i walk oddziaw partyzanckich podczas
niemieckiej okupacji.
Z Parczewa wdrwk moemy kontynuowa
w kierunku Sosnowicy.
Urszulin
Jezioro Rogno
Chaupy poleskie
Gnidosz krlewski
w botny
URSZULIN HNISZW
Szlak prowadzi z Urszulina siedziby gminy i Poleskiego Parku
Narodowego przez tereny zrnicowane krajobrazowo Polesie
Podlaskie, a nastpnie Polesie Woyskie. Pocztkowo
monotonny, rwninny krajobraz przechodzi stopniowo
w krajobraz wyynny urozmaicony pagrami i garbami,
a nastpnie obnia si ku dolinie Bugu. Wdrujemy drogami
i bezdroami przez Poleski Park Narodowy oraz Chemski Park
Krajobrazowy. Panoram okolicy moemy podziwia z wiey
widokowej zlokalizowanej na Bagnie Bubnw enklawie
10
Db Bolko
URSZULIN WOJSAWICE
Szlak pieszy prowadzi z Urszulina lokalnego orodka turystycznego przez tereny kilku
krain geograficznych. Pocztkowo przez Polesie Podlaskie, nastpnie przez Polesie
Woyskie, a w kocowej czci przez Wyyn Lubelsk. Zrnicowany krajobraz zmienia
si z rwninnego, urozmaiconego torfowiskami i garbami w krajobraz wyynny,
pocztkowo z pagrami i obnieniami, a nastpnie z wyniosociami i dolinami rzecznymi.
Na szlaku znajduj si rezerwaty przyrody: florystyczny Jez. wierszczw i stepowy
Stawska Gra. W centralnej czci szlaku pooony jest Chem historyczny orodek
miejski, jedno z najstarszych miast regionu, z cennym zabytkiem barokowym kocioem
z poowy XVIII w. W Chemie znajduj si take podziemia kredowe, unikatowa na skal
europejsk dawna kopalnia kredy piszcej.
Wdrujc szlakiem dotrzemy do grodzisk archeologicznych
w Buswnie, Bieawinie i Chemie oraz miejsca bitwy stoczonej
podczas wojny polsko-bolszewickiej, w 1920 roku, w okolicy Cycowa.
W Chemie warto zwiedzi Muzeum Chemskie, obiekty rnych kultur
oraz sanktuarium maryjne z jednym z najstarszych koronowanych
obrazw Matki Boskiej w regionie.
Z Wojsawic wdrwk moemy kontynuowa w kierunku
Krasnegostawu lub Uchaki.
Dziewisi bezodygowy
Synagoga w Wojsawicach
11
SZLAK NADBUASKI
KZKI HRUBIESZW
Szlak zaczyna si w miejscowoci Kzki, pooonej w wojewdztwie
mazowieckim, nad Bugiem. Najduszy szlak pieszy regionu prowadzi przez
krainy geograficzne stopniowo obniajce si w kierunku doliny Bugu.
Na trasie wdrwki Parki Krajobrazowe: Podlaski Przeom Bugu, Sobiborski,
Chemski i Strzelecki oraz rezerwaty przyrody: leny Szwajcaria
Podlaska, faunistyczne Czapli Stg, wiowe Bota, leny
Maoziemce. W rodkowej czci trasa wdrwki prowadzi przez teren
Midzynarodowego Rezerwatu Biosfery Polesie Zachodnie. Panoram
okolicy moemy obejrze z wie widokowych w Neplach i Woli
Uhruskiej. Wdrujc szlakiem pieszym
dotrzemy do wczesnoredniowiecznych
grodzisk archeologicznych w Uhrusku,
Horodle i Grdku, oraz historycznych
12
Sanktuarium MB w Kodniu
Ortel Krlewski
Kopiec w Horodle
13
Koci w Dubience
14
16 km
Szlak pieszy prowadzi z Krasnegostawu historycznego orodka miejskiego przez Dziay Grabowieckie,
region ktrego krajobraz tworz wyniosoci i wierzchowiny oddzielone obnieniami i dolinami rzecznymi,
a nastpnie przez Obnienie Dubienki, urozmaicone pagrami i dolinami. Trasa wdrwki prowadzi przez
parki krajobrazowe: Skierbieszowski i Strzelecki. W pobliu szlaku znajduj si rezerwaty: krajobrazowy
Gboka Dolina, leny Liski i faunistyczny Siedliszcze. Wdrujc drogami i bezdroami dotrzemy do
historycznych orodkw miejskich: Wojsawic, Ucha, Dubienki. Na trasie znajduj si cenne zabytki
regionu: barokowy koci i Muzeum Regionalne w Krasnymstawie, klasycystyczny paac w Surhowie,
a take koci w stylu renesansu lubelskiego w Uchaniach. Mionicy folkloru
na duej zatrzymaj si w Krasnymstawie, podczas Chmielakw
tradycyjnych spotka plantatorw chmielu i producentw piwa. Znawcy historii
przedu swj pobyt w Uchace miejscowoci pooonej nad Bugiem,
z charakterystycznym kopcem usypanym na pamitk bitwy stoczonej
w obronie niepodlegoci przez wojska polskie,
pod dowdztwem T. Kociuszki, z wojskami
rosyjskimi. Z Uchaki wdrwk moemy
kontynuowa w kierunku Hrubieszowa lub Kzek.
Borowik szlachetny
15
16
Wyroby z ka Garncarskiego
17
SZLAK KRAWDZIOWY
ZWIERZYNIEC SUSIEC
Pomnik Romanowskiego
na cmentarzu w Jzefowie
Synagoga w Jzefowie
18
Grecko Kocielne
Siedziba RPN
Przy mrowisku
Jesie na Roztoczu
Browar w Zwierzycu
19
Suse perekowany
20
Paac w Turkowicach
Grodzisko w Czermnie
Cmentarz w Osuchach
BIDACZW STARY
TOMASZW LUBELSKI
Dolina Tanwi
21
1863
22
Katedra w Zamociu
Krasnobrd sanktuarium MB
Niedwiedziwka
Zalew w Krasnobrodzie
Szur k/Krasnobrodu
23
INFORMACJA TURYSTYCZNA
W REGIONIE
www.turystyka.lubelskie.pl
Centrum Informacji Turystycznej
21-500 Biaa Podlaska, ul. Warszawska 12c
tel./fax (083) 342-24-81, 342-62-89
e-mail:citbialapodlaska@go2.pl
www.bialapodlaska.pl
Chemski Orodek Informacji Turystycznej
22-100 Chem, ul. Lubelska 63
tel. (082) 565-36-67, tel./fax (082) 565-41-85
e-mail: itchelm@wp.pl, www.itchelm.pl
Lubelski Orodek Informacji Turystycznej
20-016 Lublin, ul. Jezuicka 1/3, tel. (081) 53-244-12,
fax (081) 44-23-556 e-mail: infotur@loit.lublin.pl
www. loit.lublin.pl
Zamojski Orodek Informacji Turystycznej OSiR
22-400 Zamo, Rynek Wielki 13, tel. 0-84/639-22-92,
fax 0-84/627-08-13, e-mail: zoit@zamosc.um.gov.pl
www.zamosc.pl
POLSKA ORGANIZACJA
TURYSTYCZNA
www.poland-tourism.pl
Holandia Amsterdam
tel. (0-031-20) 625-35-70, fax: 623-09-29
e-mail: amsterdam@pot.gov.pl
Stany Zjednoczone Nowy Jork
tel. 0-01-201 420-99-10, fax: 584-91-53
e-mail: newyork@pot.gov.pl
Hiszpania Madryt
tel. (0-034-91) 541-48-08, fax: 541-34-23
e-mail: madrid@pot.gov.pl
Belgia Bruksela
tel. (0-032-2) 740-06-20, fax: 742-37-35
e-mail: Bruxelles@pot.gov.pl
Wielka Brytania Londyn
tel. (0-044) 8700675012, fax: 8700675011
e-mail: london@pot.gov.pl
Wochy Rzym
tel. (0-039-06) 482-70-60, fax: 481-75-69
e-mail:roma@pot.gov.pl
Francja Pary
tel. (0-033-1) 42-44-19-00 fax: 42-97-52-25
e-mail: paris@pot.gov.pl
Austria Wiede
tel. (0-043-1) 524-71-91-12, fax: 524-71-91-20
e-mail: wien@pot.gov.pl
Wgry Budapeszt
tel. (0-036-1) 269-78-09, fax: 269-78-10
e-mail:budapest@pot.gov.pl
Rosja Moskwa
tel. (0-070-95) 510-62-10, fax 510-62-11
e-mail: moskva@pot.gov.pl
Japonia Tokio
Tel.(0-081) 3-5908-3808, fax 3-5908-3809
e-mail: tokio@pot.gov.pl
24
JZEFW
Pokoje gocinne (d. synagoga), ul. Krtka 10,
tel. (084) 687-81-22
Stanica Wdkarska, ul. Soneczna 1 (nad zalewem),
tel. (084) 687-80-50 i 0503164346
JZEFW N/WIS
Szkolne Schronisko Modzieowe (sezonowe),
ul. Opolska 10a, tel. (081) 828-50-23
KAZIMIERZ DOLNY
Zajazd Piastowski, ul. Soneczna 3, tel. (081) 881-03-51
Dom Turysty PTTK Spichlerz i Murka,
ul. Krakowska 59/61, tel. (081) 881-00-36, (37),
fax 881-04-01, www.kazimierz.pttk.pl, e-mail:
hotel@kazimierz.pttk.pl
Szkolne Schronisko Modzieowe Stranica
(caoroczne), ul. Senatorska 23 a, tel. (081) 881-04-27
Szkolne Schronisko Modzieowe Pod Wianuszkami,
ul. Puawska 80, tel./fax (081) 881-03-27,
www.wianuszki.kazimierzdolny.pl,
e-mail: wianuszki@poczta.onet.pl
Camping nr 36, ul. Krakowska 59/61,
tel. (081) 881-00-36
Biuro Kwater Prywatnych Rynek 27,
tel. (081) 881-00-46 (BORT PTTK)
KODE
Dom Pielgrzyma (Misjonarze Oblaci), ul. Rynek 1,
tel. 083 375-41-20, fax 083 375-41-92,
www.koden.omi.org.pl, e-mail: koden@omi.org.pl
KOZWKA
Pokoje gocinne przy Muzeum Zamoyskich,
tel. (081) 852-83-00, fax (081) 852-89-50,
www.muzeumzamoyskich.lublin.pl, e-mail:
muzeum@muzeumzamoyskich.lublin.pl
KRASNE
Zajazd RUBIN, tel./fax (081) 723-21-71
KRASNOBRD
Centrum Szkolenia i Rekreacji ENERGETYK,
ul. Kociuszki 73, tel./fax (084) 660-70-50,
www.energetyk.roztocze.pl, e-mail:
recepcja.energetyk@roztocze.pl
MARTA, ul. Lelewela 14, tel. (084) 660-75-48
PSZCZELINIEC, ul. Wczasowa 23,
tel. (084) 660-70-58, kom. 0606 896 136
NATURA (caoroczne), ul. Zamojska 23,
tel. (084) 639-17-72, www.natura.go3.pl
Camping Jeyk, ul. Myska (nad zalewem),
tel. (084) 660-71-01
KRASNYSTAW
Hotel RAPA**, ul. Mostowa 39, tel. (082) 576-30-68
i (082) 576-68-87
BARBARA, Zakrcie 3, tel. (082) 576-76-61,
fax (082) 576-76-62, e-mail: zajazd-barbara@go2.pl
LUBARTW
AMBER, ul. Kleeberga 14, tel. (081) 855-47-54
LUBLIN
Grand Hotel LUBLINIANKA****, Krakowskie
Przedm. 56,tel. (081) 44-66-100, fax (081) 44-66-200,
www.lublinianka.com, e-mail:
grandhotel@lublinianka.com
Hotel EUROPA***, ul. Krakowskie Przedmiecie 29,
20-002, tel. (081) 535-03-03, fax (081) 535-03-04,
email: info@hoteleuropa.pl, www.hoteleuropa.pl
Hotel MERCURE UNIA***, Al. Racawickie 12,
tel. (081) 53-320-61, fax (081) 53-320-68,
www.orbis.pl, e-mail: mer.unia@orbis.pl
Hotel VICTORIA***, ul. Narutowicza 58/60,
tel. (081) 53-270-11, fax (081) 53-290-26,
www.hotel.victoria.lublin.pl,
e-mail: info@victoria.lublin.pl
Hotel FOCUS***, al. Kranicka 80,
tel. (081) 527-00-44, fax. (081) 527-00-46,
www.hotelfocus.pl, e-mail: biuro@hotelfocus.pl
HUZAR ***, ul. Spadochroniarzy 7, tel. (081)
53-305-36 i 533-51-20 (21), fax (081) 5330536 wew.
632, www.hotelhuzar.pl, e-mail: info@hotelhuzar.pl
Hotel CAMPANILE**, ul. Lubomelska 14, tel. (081)
531-84-00, fax. (081) 531-84-01, www.campanile.com.pl,
e-mail: lublin@campanile.com.pl
Hotel POLONIA**, ul. Pogodna 36,
tel. (081) 710-54-70, fax. (081) 710-54-86,
www.hotel-polonia.pl, e-mail: info@hotel-polonia.pl
Motel PZMot**, ul. Prusa 8, tel. (081) 533-42-32,
fax. (081) 747-84-93
Dom Rekolekcyjny, ul. Podwale 15,
tel. (081) 53-241 -38
Schronisko Modzieowe PTSM kat. l (caoroczne),
ul. Dugosza 6, tel. (081) 53-306-28
Camping GRAF MARINA (nad Zalewem
Zemborzyckim), ul. Krnicka 6, tel./fax (081)
744-10-70, (081) 745-69-10, (081) 745-69-11,
www.graf-marina.pl, e-mail: info@graf-marina.pl
MAKOSZKA
STAJNIA MAKOSZKA, tel. (083) 355-74-30, (31),
fax (083) 354-33-96
MOTYCZ
Hotel JEDLINA***, Motycz 331, tel. (081) 503-19-19,
fax (081) 503-10-12, www.hoteljedlina.pl, e-mail:
info@hoteljedlina.pl
NACZW
Hotel PRZEPIRECZKA*, ul. 1-go Maja 6,
tel. (081) 501-41-29, fax 501-61-65,
www.przepioreczka.com.pl, e-mail:
biuro@przepioreczka.com.pl
Archidiecezjalny Dom Rekolekcyjny, ul. B. Prusa 28,
tel. (081) 501-47-79, www.oaza.lublin.pl/jabluszko,
e-mail: dom.rekolekcyjny.naleczow@kuria.lublin.pl
Pensjonaty i kwatery prywatne:
Biuro Turystyczne Zakwaterowa i Wczasw
Naczw Zdrj, ul. Bochotnica 22,
tel. (081) 501-46-34
NOWY GAJ
MYN HIPOLIT, Nowy Gaj 18A, tel./fax (081)
723-75-72, www.agroturystyka.pl/lublin/hipolit
e-mail: mlynhipolit@poczta.onet.pl
OKUNINKA
Orodek Wypoczynkowy ASTUR w Lublinie,
(caoroczny), tel. (082) 571-70-37
Orodek Lubelskich Hut Szka (caoroczny),
tel. (082) 571-70-26
Pensjonat** Banku Pekao SA w Lublinie (caoroczny),
tel. (082) 571-70-20, fax (082) 57-37-020 wew. 33,
www.pensjonatbankowy.okuninka.com, e-mail:
pensjonatbankowy@wp.pl
Camping POD KROKODYLEM***,
tel. (082) 571-70-94 i pole namiotowe
PARCZEW
PARSTER, ul. Straacka 11, tel. (083) 354-14-93
PHU HOWORUS, ul. Kolejowa 123,
tel. (083) 355-02-88
Dom Noclegowy Krystyna Wierzbicka,
ul. Wyszyskiego 2, tel. (083) 354-14-79
PUAWY
Usugi hotelarskie IZABELLA,ul. Lubelska 1,
tel. (081) 886-30-41
Dom Turysty PTTK, ul. Rybacka 7, tel./fax (081) 88740-48, www.pulawy.pttk.pl, e-mail: hotel@pulawy.pttk.pl
Szkolne Schronisko Modzieowe (caoroczne),
ul. Wostowicka 27, tel. (081) 886-33-67,
www.ssmpulawy.republika.pl
PIASECZNO
Pokoje noclegowe JAGODA, tel. (081) 757-51-25
PIOTRAWIN
Orodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy,
tel. (081) 828-01-76
RADZY PODLASKI
GOCINNY, ul. Armii Krajowej 8, tel. (083) 352-20-31
NIEDZWIADEK, ul. Traugutta 1 a, tel. (083) 352-05-47
usugi hotelarskie MANHATAN, ul. Warszawska 37,
tel./fax (083) 352-27-80, www.manhatan.pl, e-mail:
hotel@manhatan.pl
SAWATYCZE
Hotelik AGUSIA, ul. Kodeska 80 b, tel. (083) 3783575
SOBIESZYN
Internat Zespou Szk, tel./fax (081) 866-79-00
SOSNOWICA
DWOREK KOCIUSZKI, Pl. Kociuszki 4,
tel. /fax (082) 591-21-01, tel. kom. 0 601 201530
Rybaczwka Libiszw, tel. (082) 591-21-06
SUSIEC
Dom Wycieczkowy LECH, ul. Partyzantw 16,
tel./fax (084) 665-48-87, www.roztocze.net.pl/lech
ROZTOCZE, ul. Polna 3, tel. (084) 665-48-76,
kom.0601 402 171,
www.susiec.com.pl , e-mail: roztocze@naturatour.pl
Camping* Zbigniew Dugosz, ul. Tomaszowska 7, tel.
(084) 66-548-74 i 66-548-94, www.camping.susiec.of.pl
TERESPOL
Hotelik GRN, ul. Wojska Polskiego 217,
tel. (083) 375-25-25
Usugi noclegowe MOK, ul. Sienkiewicza 27,
tel. (083) 375-22-65
TOMASZW LUBELSKI
LAUREAT, ul. Lwowska 32, tel./fax (084) 664-30-64,
www.laureat.one.pl, e-mail:hotel@lauerat.one.pl
Sportowy, ul. Sportowa 8, tel. (084) 665-93-50,
fax (084) 666-00-28,
e-mail: tomasovia.tomaszow@vp.pl
URSZULIN
Zajazd JAKOL, tel. (082) 571-31-03, (082) 567-73-44,
www.jakol.prv.pl
WWOLNICA
Dom Pielgrzyma, ul. Zamkowa 24, tel. (081) 882-50-04,
www.sanktuarium-wawolnica.pl, e-mail:
jj.wazny@kuria.lublin.pl
WODAWA
CZAR POLESIA, ul. Sokoowa 4,
tel./fax (082) 572-45-74, www.czarpolesia.com
HOTELIK SPORTOWY, ul. Szkolna 4,
tel./fax (082) 572-12-59
ZAMO
Hotel ORBIS-ZAMOJSKI***, ul. Kotaja 2/4/6,
tel. (084) 639-25-16, fax (084) 639-28-86,
www.orbis.pl, e-mail: zamosc@orbis.pl
Hotel SENATOR***, ul. Rynek Solny 4,
tel. (084) 638-99-90, tel./fax 638-76-13,
www.senatorhotel.pl, e-mail: rezerwacja@senatorhotel.pl
Wydawca:
Urzd Marszakowski
Wojewdztwa Lubelskiego
20-074 Lublin, ul. Spokojna 4
tel. 081 4416787, fax 081 4416790
www.turystyka.lubelskie.pl
Folder powsta we wsppracy
z Oddziaem Miejskim PTTK w Lublinie
Tekst:
Wstp: Andrzej Wasilewski
Opis szlakw: Bogdan Kotowski i ukasz Miazek
Redakcja: Anna Pietruszka
Opracowanie graficzne: Andrzej Kozowski
Opracowanie graficzne map: Grzegorz Jaworski
Zdjcia:
G. Ciso, S. Czerwiska, K. Dromlewski,
P. Gaca, T. Grabowski, T. Grodek,
G. Jaworski, A. Kowalik, A. Kozowski,
W. Lipiec, P. Maciuk, J. Magierski,
K i . Miazek, W. Michalak, A. Misztal,
D. Piasecki, A. Pietruszka, A. Rycki,
L. Sapko, R. Siek, S. Turski,
K. Wasilewski, H. Wiciski, A. Wokowicz
oraz archiwa:
Urzd Gminy Skierbieszw
Urzd Gminy Sawin
Urzd Miasta Ostrw Lubelski
Centrum Kultury Adamw
Nadlenictwo Lubartw, Nadlenictwo Parczew
Urzd Marszakowski Wojewdztwa Lubelskiego
Chemski Orodek
Informacji Turystycznej
ISBN 83-89602-38-5
2007 PL