Sie sind auf Seite 1von 4

06/07/2015

Imprima

Asleisbrasileiraseoensinoreligiosona
escolapblica
Acompanhealinhadotempoquemostracomoaquesto
tratadanaConstituioenaLeideDiretrizeseBases
Contedorelacionado
"Escolapblicanolugardereligio"
Frum
Evoluo:aideiaquerevolucionouosentidodavida
Equvocosemsrie
FlorestanFernandes:ummilitantedoensinodemocrtico
Diadefestatambmdiadeaprender
Primeirafase15001889
RegimejurdicodeUnioEstadoReligio,nessecaso,aUniocomaigrejaCatlica
1549
TrazidospelogovernadorgeralTomdeSouza,chegamaoBrasilseismissionriosjesutas
lideradosporManueldaNbrega.EmSalvador,fundamocolgiodaCompanhiadeJesus,
aprimeiradecentenasdeescolaspblicasegratuitasespalhadaspeloBrasil.Originalmente
essasinstituiesseriamparaosindgenas,maselesfreqentavamapenasasunidadesde
fazenda,ondeserviamdemodeobraparaosjesutas.Oscolonosreivindicaramasescolas
paraeducartambmseusfilhosesetornaramseususuriosexclusivos.
1759
OsjesutassoexpulsosdePortugaledosterritriospeloMarqusdePombal.Oensino
pblicopassasmosdeoutrossetoresdaIgrejaCatlica.
1824
ComeaavigoraraprimeiraConstituiodopas"ConstituioPolticadoImpriodo
Brazil"outorgadaporD.PedroInodia25demarode1824.Acartaestabelecequea
religioCatlicaApostlicaRomanacontinuaraseraReligiodoImprio.
Segundafase18901930
RegimejurdicodePlenaSeparaoEstadoReligies
1890
ODecreto119AassinadopelopresidenteManoelDeodorodaFonseca,probea
intervenodaautoridadefederaledosEstadosfederadosemmatriareligiosaeconsagra
aplenaliberdadedecultos.
http://gestaoescolar.abril.com.br/imprimaessapagina.shtml?http://gestaoescolar.abril.com.br/politicaspublicas/leisbrasileirasensinoreligiosoescola

1/4

06/07/2015

Imprima

1891
ComeaavigoraraprimeiraConstituiorepublicanaquedefineaseparaoentreo
Estadoequaisquerreligiesoucultoseestabeleceque"serleigooensinoministradonos
estabelecimentospblicos".Tambmseproclamaquetodasasreligiessoaceitasno
Brasilepodempraticarsuacrenaeseucultolivreeabertamente.
Terceirafase19312008
RegimejurdicodeSeparaoAtenuadaEstadoReligies
1931
DecretodeGetlioVargasreintroduzoensinoreligiosonasescolaspblicasdecarter
facultativo.Emresposta,foilanadaaColigaoNacionalPrEstadoLeigo,compostapor
representantesdetodasasreligies,almdeintelectuais,comoapoetisaCecliaMeireles.
1934
promulgadaumanovaConstituio,cujoartigo153define:"Oensinoreligiososerde
freqnciafacultativaeministradodeacordocomosprincpiosdaconfissoreligiosado
alunomanifestadapelospaisouresponsveiseconstituirmatriadoshorriosnasescolas
pblicasprimrias,secundrias,profissionaisenormais".
1946
AConstituioquepassaavalerem18desetembrodiz:
"Oensinoreligiosoconstituidisciplinadoshorriosdasescolasoficiais,dematrcula
facultativaeserministradodeacordocomaconfissoreligiosadoaluno,manifestadapor
ele,seforcapaz,oupeloseurepresentantelegalouresponsvel."
1961
AprimeiraLeideDiretrizeseBases(LDB4024/61)propeemseuartigo97:"Oensino
religiosoconstituidisciplinadoshorriosdasescolasoficiais,dematrculafacultativa,e
serministradosemnusparaospoderespblicos,deacordocomaconfissoreligiosado
aluno,manifestadaporele,seforcapaz,oupeloseurepresentantelegalouresponsvel.
1Aformaodeclasseparaoensinoreligiosoindependedenmeromnimodealunos.
2Oregistrodosprofessoresdeensinoreligiososerrealizadoperanteaautoridade
religiosarespectiva."
1967
AnovaConstituioFederaldiz:"Oensinoreligioso,dematrculafacultativa,constituir
disciplinadoshorriosnormaisdasescolasoficiaisdegrauprimrioemdio."
1969
Aemendaconstitucionalnmero1/1969mantmamesmaredaodaConstituiode
1967.
1971
http://gestaoescolar.abril.com.br/imprimaessapagina.shtml?http://gestaoescolar.abril.com.br/politicaspublicas/leisbrasileirasensinoreligiosoescola

2/4

06/07/2015

Imprima

NasegundaLDB(5692/71)consta:"Art.7SerobrigatriaainclusodeEducaoMoral
eCvica,EducaoFsica,EducaoArtsticaeProgramasdeSadenoscurrculosplenos
dosestabelecimentosdele2graus,observadoquantoprimeiraodispostonoDecreto
Lein.369,de12desetembrode1969.Pargrafonico.Oensinoreligioso,dematrcula
facultativa,constituirdisciplinadoshorriosnormaisdosestabelecimentosoficiaisde1e
2graus".
1988
AnovaConstituiodiznoartigo210,pargrafoprimeiro:"Oensinoreligioso,de
matrculafacultativa,constituirdisciplinadoshorriosnormaisdasescolaspblicasde
ensinofundamental".Oartigo5define:"inviolvelaliberdadedeconscinciaede
crena,sendoasseguradoolivreexercciodoscultosreligiososegarantida,naformadalei,
aproteoaoslocaisdecultoeasuasliturgias".Noartigo19,consta:vedadoUnio,
aosEstados,aoDistritoFederaleaosMunicpios:Iestabelecercultosreligiososou
igrejas,subvencionlos,embaraarlhesofuncionamentooumantercomelesouseus
representantesrelaesdedependnciaoualiana,ressalvada,naformadalei,a
colaboraodeinteressepblicoIIrecusarfaosdocumentospblicosIIIcriar
distinesentrebrasileirosouprefernciasentresi.
1996
OtextodaLeideDiretrizeseBases(LDB9394/96),dedezembrode1996,definia:
"Oensinoreligioso,dematrculafacultativa,constituidisciplinadoshorriosnormaisdas
escolaspblicasdeensinofundamental,sendooferecido,semnusparaoscofrespblicos,
deacordocomasprefernciasmanifestadaspelosalunosouporseusresponsveis,em
carter:
Iconfessional,deacordocomaoporeligiosadoalunooudoseuresponsvel,
ministradoporprofessoresouorientadoresreligiosospreparadosecredenciadospelas
respectivasigrejasouentidadesreligiosasou
IIinterconfessional,resultantedeacordoentreasdiversasentidadesreligiosas,quese
responsabilizaropelaelaboraodorespectivoprograma."
1997
Emjulho,passaavigorarumanovaredaodoartigo33daLDB9394/96(alein.9.475):
"Oensinoreligioso,dematrculafacultativa,parteintegrantedaformaobsicado
cidadoeconstituidisciplinadoshorriosnormaisdasescolaspblicasdeensino
fundamental,asseguradoorespeitodiversidadeculturalreligiosadoBrasil,vedadas
quaisquerformasdeproselitismo.
1Ossistemasdeensinoregulamentaroosprocedimentosparaadefiniodos
contedosdoensinoreligiosoeestabeleceroasnormasparaahabilitaoeadmissodos
professores.
http://gestaoescolar.abril.com.br/imprimaessapagina.shtml?http://gestaoescolar.abril.com.br/politicaspublicas/leisbrasileirasensinoreligiosoescola

3/4

06/07/2015

Imprima

2Ossistemasdeensinoouviroentidadecivil,constitudapelasdiferentes
denominaesreligiosas,paraadefiniodoscontedosdoensinoreligioso."
Quartafase2009
Regimeconcordatrio?
2009
AprovaopeloCongressoNacionaldoAcordoBrasilSantaS,assinadopeloExecutivo
emnovembrode2008.Oacordocrianovodispositivo,discordantedaLDBemvigor:
"Art.11ARepblicaFederativadoBrasil,emobservnciaaodireitodeliberdade
religiosa,dadiversidadeculturaledapluralidadeconfessionaldoPas,respeitaa
importnciadoensinoreligiosoemvistadaformaointegraldapessoa.1.Oensino
religioso,catlicoedeoutrasconfissesreligiosas,dematrculafacultativa,constitui
disciplinadoshorriosnormaisdasescolaspblicasdeensinofundamental,asseguradoo
respeitodiversidadeculturalreligiosadoBrasil,emconformidadecomaConstituioe
asoutrasleisvigentes,semqualquerformadediscriminao".
Fontes
Projeto"OcartereducativodalaicidadedoEstadoparaaesferapblica"
(UMESP/USP/MPD/FAPESP)
http://www.presidencia.gov.br/legislacao/

PublicadoemGESTAOESCOLAR,Edio004,Outubro/Novembro2009.
Comentrios

http://gestaoescolar.abril.com.br/imprimaessapagina.shtml?http://gestaoescolar.abril.com.br/politicaspublicas/leisbrasileirasensinoreligiosoescola

4/4

Das könnte Ihnen auch gefallen