Sie sind auf Seite 1von 9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

DMTENEUROCINCIAS
por:MarceloBolshawGomes[1]
JUSTIFICATIVA
ON,NDMTouN,Ndimethyltryptamine(C12H16N2),oalcalide
psicoativoexistentenabebidasmgicasbrasileiras(Ayahuascae
Jurema),devesetornarnoprincipalantidepressivodestesculo,indicado
paraprocessosteraputicosdemudanadehbitos,principalmenteem
tratamentosdedependnciaqumica,podendoaindaserutilizadoparao
estudodamenteeparaodesenvolvimentohumano.E,apesardesta
substncia,sexistiremplantasnoBrasiledesuapatentecientficaser
discutidonombitointernacional,aindasopoucasaspesquisas
interdisciplinaresrealizadassobreoassunto.
SobreaAyahuasca,humafartaliteraturabotnicaeantropolgica,algunsestudosespecficos
sobresuafarmacologiaeumacompilaointerdisciplinarrecente(LABATE&ARAJO2002)
quedetalhamosadiante.Importanteagoraressaltaradescobertadoefeitoayahuasca
(HOLMSTEDTLINDGREN,1967),isto,dequeapsicoatividadeoraldoDMTdependeda
inibiodamonoanimaoxidase(aenzinacatablicaMAO),causadapelaingestosimultneade
betacarbonilas.NaAyahuasca,oprincpiosimblicofemininoconstitudopelafolhada
PsichotriaViridis(ChacronaouRainha),portadoradeDMTeoprincpiomasculino,pelocip
BanisteriopsisCaapi(JagubeouMariri),quecontmharminaeharmalina,inibidoresquegerama
psicoatividade.Porm,nemafolhanemocipsopsicoativostomadosseparadamente.
SobreaJurema,oestudocontemporneomaisimportanteharmahuasca,anahuascaejurema
preta:farmacologiahumanadeDMToralmaisharminedeJonathanOtt(2002),emquese
investigaahiptesedesinergiapsicoativaentreoDMTeasbcarbonilasemdiferentespreparos:a
pharmahuasca(cpsulasdeDMTeHarminesintticos)aanahuasca(bebidaspreparadascom
plantasdiferentesdaAyahuasca,mascomosmesmosprincpiosativos)e,finalmente,aJurema
preta,queapresentaumnveldeconcentraodeDMTmuitosuperioraodeoutrasplantase
principalfontecontemporneadetriptaminasparaaspharmahuascaseanahuascas.Outra
descobertanotvel,que,consumidoviaoralacimade25mg,oDMTpsicoativoporsis,no
precisandodeinibidores.Nohaveria,portanto,otopropaladoingredienteperdidodopreparo
daJuremaentreosndiosnordestinos.
SobreoDMTpropriamentedito,aspesquisasseiniciamcomostextosdeTerenceMcKenna
(1992,1993,1994e1996).Hoje,nainternet,encontramsealgunssitescominformaodetalhada
sobreasubstncia([2]).
Todainformaodisponvelreferenteaestestrspontos(aAyahuasca,aJuremaeoDMT)ser
detalhadaemdiferentesrevisesbibliogrficas.
OBJETIVOSEMETODOLOGIA
AlmdeinvestigaroefeitodoDMTnocrebro,oobjetivoprincipaldestapesquisa,observando
oaspectoreverso,estudaramenteatravsdoDMT.Ouseja:noapenasestudaroefeitoqumico
dasubstncianoorganismo,mas,sobretudo,compreenderquaisdimensesdeconscinciaqueeste
efeitopropicia(telepatia,regressesmentaisatraumasinfantis,visualizaodeimagensdo
inconscienteprofundo,mudanasnapercepodotempoedarealidade).
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

1/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

Todavia,htambmobjetivossecundriosbastantesrelevantes.Emprimeirolugar,trataseda
importnciadeseestabelecerumprojetodepesquisatransdisciplinardepontaenvolvendo
pesquisadoreslocais(psiclogos,antroplogos,mdicos,etc)comumassuntoregional(umavez
queajuremanativadosemiridonordestino)dentrodoCentroInternacionaldeNeurocincias.
PensamosqueaUFRNnodeveapenassediaresteinstitutodepesquisa,mastambmparticipar
destainiciativacomseuspesquisadores,comtemasdeinteressepblicodasociedadepotiguar.
Masnos:oprojetoquertambmobjetivaaelaboraoeproduoartesanaldeum
medicamentoabasedeDMTextradodaJurema,bemcomoapossibilidadedesuautilizaono
tratamentodedependentesqumicos.Paratanto,vriasoutraspesquisasespecficasprecisamser
desenvolvidas,ampliandoassimocampodainvestigao.Trataseassimdeumprojetogerala
partirdoqualoutrosprojetospodemserdesenvolvidos.
AidiaentrecruzardiferentesmetodologiasparainvestigaroDMT:estatsticasdeentrevistas
qualitativas,hipnose,encefalogramas,tomografiascerebrais,simulaeshologrficas,experincias
comsmioseoutrosanimaiseatdissecaodocrebrodedoadores.Tambmprecisocolocar
quecadasubpesquisadomacroprojetocomportaumametodologiaespecficaaosseusobjetivos
particulares.Porexemplo:extrairDMTdaJuremaesintetizalocombcarnboninasemum
medicamento?OuaindaseapotencializaohomeopticadoDMT+harmineaumentaaeficciado
medicamentoempequenasdosagensdelongoprazo?Essassoinvestigaesquecomportariam
metodologiasetcnicasdepesquisasespecficas.
Oessencial,noentanto,serdemonstradoatravsdomtodolgicodedutivo,comficarclarocom
aenunciaodahiptesedapesquisa,apsasrevisesbibliogrficasnecessriasparacolocaodo
assuntonopatamaratual.
REVISOBIBLIOGRFICAIAAYAHUASCA
AbebidaconhecidacomoAyahuascaouYajpreparadaatravsdainfusodocipdoJagubeou
Mariri(Banisteriopsiscaapi)edafolhadaRainhaouChacrona(Psycotriaviridis)naturaisda
regio.AbebidateriaorigemdoImprioIncaeseuusoteriasedifundidoentrevriastribos
indgenas,dasquaissetemrazovelconhecimentoantropolgico.Ingerindooch,osndios
absorvemoespritodaplantae,emtranse,tmexperinciaspsquicasevivenciamfenmenos
paranormais,taiscomoatelepatia,aregressoavidaspassadas,contatoscomosespritosdosseus
antepassadosmortos,prescinciaevisodistncia.Hrelatosdexamsusavamabebidapara
descobrirqualeraadoenadeseuspacientesesabercomotratla.Diversosantroplogos,
inclusive,tomaramochedescreveramseusefeitosparapsquicos.Aindahoje,vriastribos
praticamrituaiscomousodaAyahuascanoBrasil,comoasdosKampasedosKaxinaws,
localizadaspertodafronteiracomoPeru.Desdeoinciodosculo,noscontatosculturaisentre
seringueirosendios,aAyahuascapassouaserusadapelosmigrantesnordestinos,que
colonizaramaAmazniaocidental.Destescontatossurgiramdiversosgruposqueassociaramouso
dabebidaaumcontextoreligiosocristoesprita,dosquaisaUniodoVegetal,noestadode
Rondnia,oSantoDaimeeaBarquinha,noAcre,soosmaioresexpoentes.
ParalelamenteaocrescimentodessesgruposeexpansodousoreligiosodoAyahuasca,uma
forteresistnciadossetoresconservadoresdasociedadebrasileiraseformou,pressionandoo
governoparaembargarofuncionamentodestasinstituiesnosgrandescentrosmetropolitanos.
Porm,nodiadoisdejunhodel992,oconselhodecidiuliberardefinitivamenteautilizaodoch
parafinsreligiososemtodooterritrionacional.SegundoaentopresidentedoConselhoFederal
deEntorpecentes(Confen),EsterKosovsky,ainvestigao,desenvolvidadesdel985,baseouse
numaabordageminterdisciplinar,levandoemcontaoladoantropolgico,sociolgico,culturale
psicolgico,almdeanlisesfitoqumicas.Orelatordoprocessodeinvestigao,Domingos
CarneirodeS,explicouqueofatofundamentalparaaliberaodabebidafoiocomportamento
dosayahuasqueiroseaseriedadedoscentrosqueutilizamochemseusrituais:Noforam
observadasatitudesantisociaisdosparticipantesdoscultos,aocontrrio,podemosconstataros
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

2/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

efeitosintegradosereestruturantesdoAyahuascacomindivduosqueantesdeparticiparemdos
rituaisapresentavamdesajustessociaisoupsicolgicos.
Contraindicaeseefeitoscolaterais
Geralmenteseobservaumadietaestritaantesassessesdeayahuasca:comidasemsal,acar,
leo,gordurasecondimentospicanteseprincipalmentenenhumlcoolousexoantes,duranteou
nosdiasimediatamenteapsaingesto,emummarcoderepouso,silncioeisolamentodomundo
cotidiano.Estcomprovadoqueadietainfluenciadiretamentenaqualidadedaexperinciae,sem
dvida,omaiorperigofsicoaoingerirayahuascaestrelacionadocomosefeitosdaharmala,
harmalinaetetrahidroharminaquecontm,osquecumpremumaimportantefunoinibidorada
enzimamonoaminaoxidasa(MAO).
AtiraminaumaminocidoquenormalmentemetabolizadopelaMAOnointestino.Logode
levarcompostosinibidoresdaMAO,atiraminaqueseencontraemcertosalimentosjnopode
sermetabolizadapeloorganismoenquantoaMAOseencontreinibida.Istopodecausarum
acrscimodosnveisdetiraminanasangre.Feitoqueosaltosnveisdetiraminapodemafectara
produonaturaldenoradrenalina,estacondiopodeconduziraumacrisehipertensiva.Numa
crisehipertensivaapressosanguneapodesobressair180eobatidocardacopodechegaramais
de100pulsosporminuto.Quemsofredeumacrisehipertensivageralmentereportaumaterrvel
enxaqueca,epodesecomplicarchegandoaproduzirhemorragias,infartos,problemasneurolgicos
entreoutros.
Atiraminaseencontraemqueijos,vinhosegeralmenteemtudofermentado.Tambmasdrogas
simpatomimticas(MDMA,benzedrina,etc.)podemcausarumacrisehipertensiva,almdissode
certaservasnaturaisadarreaesalrgicas.Osalimentoscomaltoteordetiraminaquedevemser
evitadosnosdiasprvioseposterioresdecadasesso:queijosfermentados,molhospicantes,
feijes,soja,caviaresucedneos,chocolate,enlatados,levedura,fgados,figossecos,pescadoseco
eencharque,banana,caf,cerveja,vinhorosadoetinto,carnesemgeral.Htambmalimentos
commoderadoteordetiraminaaseremlimitados:frutas(amaioria),produtoslcteos(leite,
manteiga,yogurte,queijofresco,etc.),ch,gasosos,vinhosbrancos,misseamendoim.
Umproblemamaissrioapossibilidadedeinteraocomoutrasdrogascomoolcool.Umadas
interaesmaisperigosascominibidoresdaMAOamodificaodeinibidoresseletivosde
serotonina(SSRIs).Istopodedesencadearumasndromeserotoninrgica,parecidacomacrise
hipertensivaemquantoaossintomasdeelevaodapresso,mascomcertasdiferenas.Sintomas
comoagoniaagudanapontacabea,sangramentopelonariz,rigidezmuscularefebrepodem
indicaroaparecimentodeumacrisehipertensiva,deumasndromeserotoninrgicooudeambas.
Incidentalmente,nosantidepresivoscomoostricclicos,heterocclicos,SSRIseoutros
antidepresivosatpicospodemcausarinteraccionesperigosascomoscomeosativosdaayahuasca,
senotambmmuitasoutrasdrogas,comoosdescongestionantesnasais,plulasdeemagrecimento,
efedrinas,remdioscontraaalergiaeopiceos.Tambmosmedicamentoscontraaenxaqueca,
comoosumatriptan(Imitrex),somaliciososinibiodaMAO.Anteaaparioinconfundvel
dossintomashipertensivosrecomendvelumacpsulasublingualdenifedipina10mg.cada8
horas,ousenotabletesde25mg.declorpromazina(narcticoadrenoltica).Ambaspodem
abaixarapresso,emcasodeurgncia.
EmrelaoaosaspectosantropolgicosdoAyahuasca(tradioindgena,gruposreligiososatuais,
farmacologiaecomportamentopsicolgico,naInternet,possvellevantarbastanteinformao
sobreoassunto[3].Mas,otrabalhocientficomaisimportantepublicadosobreotemacertamente
OUsoRitualdaAyahuasca,(LABATE,B.C.&ARAJOW.S.(Orgs)2002).Nestetrabalho,
almdetrabalhossobreastradiesindgenaseosprincipaisgruposayahuasqueirosbrasileiros
(SantoDaime,UniodoVegetaleaBarquinha),encontramsetrsestudosmdicoscoordenados
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

3/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

peloDr.GlacusBrito,emqueserelataosresultadosdainvestigaorealizadasem1993porum
grupodepesquisadoresbiomdicosbrasileiros,norteamericanosefinlandesesparaavaliaros
efeitosbioqumicosepsicolgicosdoayahuasca.
Porm,otextomaisinteressantedestacompilaootrabalhodopsiclogocognitivoisraelense
BennyShanon,emqueseinvestiganoapenasosaspectosantropolgicosebotnicosdo
ayahuasca,mastambmesobretudo,nosentidoreverso,sepesquisadamenteatravsda
experinciadoDMT.Pesquisaessaquequeremosretomarnombitodaneurocincia.
REVISOBIBLIOGRFICAIIAJUREMA
NodifcilentenderporqueaJuremaseriasagradaparaosndiosnordestinosantesdachegada
dosbrancos.Almdeseucarteralucingenoedoseucomprovadousonasguerraseritosde
passagem,aJurema,enquantoplanta,desempenhaumpapelcentralnoecossistemasemiridodas
caatingasnordestinas:duranteoslongosperodosdeestiagem,quandoapaisagemdosertofica
cinzaevermelho,apenaselaeocactodomandacaruresistemverdesecomreservasdegua.Na
verdade,noaugedaestiagem,acascadaJuremasecaenquantoseuinteriorpermanecevioso.
Quandoachuvavolta,acascasecacaiearvorereaparecejovem.Essefenmenodmargema
umalongamitologiadelendasecantosenvolvendoosciclosdesazonalidadee
morte/renascimento.Mas,aocontrriodomandacaru,doqualosertanejopodeextrairguadurante
aestiagem,aguadaJuremacompletamenteinacessvelaousohumano.NocasodaJurema,a
existnciadeguaatraiapresenadepequenosinsetosedevriosnveisdepequenospredadores
dacadeiaalimentardoecossistemadoserto.Ascobrassohabituaisnojuremal,tantopela
existnciafartadeseualimentocomopelaproteodosgalhosespinhosos,impossibilitandoo
trnsitodeanimaismaiores.Estefatodeumargemaumaextensamitologiapopular,cantadaem
pontosechamadastradicionais,emqueascobrasprotegemespiritualmentervore,assimcomo
esta,comseusespinhos,protegeosseusrpteisguardies.Assim,centrodaresistnciadavida
orgnicaseca,emtornodoqualtodoecossistemanohumano(naverdade,nomamfero)da
caatingagravita,aJuremareinanosertonordestino,desdetemposimemoriais,smargensde
qualquersocializao:trataseapenasumlocalperigosoecheiodetabus,sobmltiplosaspectos.
Oprpriotermocomportadenotaesmltiplas,quesoassociadasemumsimbolismocomplexo
(MOTA&BARROS,1990:171).Almdosentidobotnico[4],apalavraJuremadesignaainda
pelosmenostrsoutrossignificados:preparadolquidobasedeelementosdovegetal,deuso
medicinaloumstico,externoeinterno,comoabebidasagrada,"vinhodaJuremacerimnia
mgicoreligiosa,lideradaporpajs,xams,curandeiros,rezadeiras,paisdesanto,mestrasou
mestresjuremeirosquepreparamebebemeste"vinho"e/oudoabeberainiciadosouaclientese
aJuremacomosendoumaentidadeespiritual,uma"cabocla",oudivindadeevocadatantopor
indgenas,comopelosherdeirosdecultosafrobrasileiros,oCatimbeaUmbanda.
AntesdoscolonizadoresapenasosndiosdosertodoRioGrandedoNorte,osKaririseosJ(ou
Tapuios),tomavamJurema.(SANGIRARDIJR1983)Essastribos,detentorasdosritosdaJurema,
noentanto,sealiaramaosholandeseseforamcompletamentedestrudaspelasforasportuguesas.
AJuremacomoidentidadetnicafoientoconstrudahistoricamenteemsegredoduranteoperodo
decolonizao,chegandoattriboslitorneasdistantesquenotinhamtradiocomabebida.O
usodaJuremafoitoleradoeaceitopelosportuguesescatlicosquandoeracanalizadoparalgica
deguerracontrainvasoresfranceseseholandeses,enquantoseuusoreligiosoeracondenadocomo
feitiaria.Hvriosregistroshistricos(sculoXVIeXVII)sobreaeficciamilitardos
guerreirosjuremeiros.Estaduplapermisso/condenaofavoreceuumaexpansosecretae
silenciosadaJurema,levandoousodabebidaaserconhecidaatoMaranho.(ANDRADE,
1992:9)
Numaprimeirafasedacolonizao,aresistnciadospovosindgenasnoNordeste,nopermitiu
queaJurema,enquantorvoresagrada,fosseconhecida,emseususosesignificados,nosendo
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

4/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

assimdocumentadapeloscolonizadoreseestrangeiros.NumasegundafasehistricaaJurema
representaumelementoritualligadoprpriaresistnciaarmadadospovosindgenasouguerra
empreendidacontrainimigosinclusiveemsuasalianas.AindanestafasenaqualaJuremacomea
aserdocumentada,seusignificadoaindanoentendidomasseuusojmotivoderepresso,
prisoemortedendios,(...).Namedidaemqueavanaorolocompressordacolonizao,
processodegenocdiooutentativadedominao,nospolticaeeconmicacomotambm
cultural,apareceumanovaformaderesistncia:aJuremaassumeumlugarcentralnareligiosidade
popular,nosindgenaregionalCatimb.DiantedocomponentenegroaJuremagaranteseu
reconhecimento,comoentidade(esprito,divindade,cabocla)autctone,"donadaterra".AJurema
absorvidapeloscultosafrobrasileiros,tendosurgidoinclusiveos"CandomblsdeCaboclos".
NasltimasdcadasnocontextodaUmbanda,religionascenteeemplenoprocessode
sistematizaoedeexpansonacional,queaJuremaintegradanacosmologiasagrada,no
panteodareligionacional.Constatamosemvriosestadosnordestinosas"LinhasdaJurema",
dentreaslinhagensefiliaesreligiosasdaUmbanda.Nessesltimosanos,eparaleloao
movimentoreligiosopropriamentebrasileiro,aJuremacontinuacomo"ncleoduro",segredo,
bandeiraousmbolo,paraosremanescentesindgenas,empleno"movimentotnico",num
contextodedefesadeseusdireitoshumanos,desuasreasdereservasedesuaautonomiae
reconhecimentonopluralismodasociedadeedasculturasbrasileiras.(ANDRADE,1992:2)
Efoiassim,nestecontextocontraditrio,queaJuremasefirmoucomoprticatnicaindgenaese
misturoucomoscultosafricanos.Enosetrata,nessescultos,dereduziraplantaaumesprito
deumacaboclacomoconhecemosnaumbanda:ocandomblafricanoreconheceaJuremacomo
orix,onicogenuinamentebrasileiro.[5]AJuremachegouaoimpriocomoumaformareligiosa
deresistnciaculturalbastantecomplexa,mantendovivaseucarterguerreiroemarginale
conheceuaindaumnovociclodereligiosidadepopularodosmestresdajuremanocatimb
nordestino,que,ataprimeirametadedosculoXXutilizavamabebidaparadesfazerfeitiose
encantamentosnoCE,PBeRN(CASCUDO,1978).
Porm,apesardeseconstituircomoumcomplexoricoemvariaes,amaioriadosestudos
antropolgicossobreaJuremadescreveapenasoTor,festadosndiosnordestinosemquea
bebidaritualmenteconsumida.Orelatomaisantigodatade1946,quandoOswaldoGonalvesde
LimadescreveocontnuousoxamnicodovinhodajuremaentreosndiosPankararudoBrejodos
Padres,nosuldePernambuco.
Porvoltade1980,algunspesquisadoresadvogamnaextinodoscultosdaJurema(SCHULTES
&HOFMANN,citadosporOTT,2002:673).Noentanto,sabesequealgumasformascerimoniais
associadasaoTortmsobrevividoentreosXucurudaSerradeArarob/PEosKaririxocde
Colgio,nadivisaentreALeSE(MOTA,1987)osAtickumUm/PE(GRNEWALD,1995)os
Truk(BATISTA,1995)enumerososoutrosgruposespalhadospelosertonordestino(PINTO,
1995).Almdisso,duranteasegundametadedosculoXX,acerimniaindgenadoTortemsido
adotadasimbolicamenteporgruposumbandistasaolongodolitoralnordestino.
EmAJuremaemRegimedendio:ocasoAtikum(GRNEWALD,1995)observaseo
contrastedealgunsaspectossimblicosdestareconstituiodousocerimonialdaJuremaemum
contextoreligiosocontemporneoeentreseucontextotradicional.Otextotratadecomo,entre
1943e1945,oscaboclosdaSerradoUma,descendentesdetribosindgenasdesconhecidas,
sabendodequeogovernobrasileirotinhacomocritrioparaconcessodeterrasparareservas
indgenasarealizaodoTor,procuraramatribodosTuxparaaprenderoritualeconseguiro
benefcio.Oquerealmenteaconteceem1949,quandooscaboclosdeUmsoelevadosa
categoriadendiosAtikums(nomedeumsupostoancestralmticodatribo).Assim,oToreouso
ritualdaJuremasotradiesaseremexibidascomocertificadostnicos,devidamente
reconhecidaspeloSPI(ServiodeProteoaondio)edepoisdele,aFUNAI.Grnewaldobserva,
noentanto,quenosetratadeummeroardilparagarantirapossecoletivadaterra,masqueos
caboclosdeUmrealmentepassaramaacreditaremsuanovaidentidadeAtikum.AJuremadeua
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

5/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

esseshomensmaisdoqueumpedaodeterra:umaidentidadetnicauneumgruposeparandoode
outros,dandoaeleumlugarnotempoenoespaosocial.
Outroepisdio,narradodepassagemnestetexto,citaotrabalhodesenvolvidoporumafundao
holandesa,FriendsoftheForestEthnopharmacologicalagents&ritualsanddrugdependency
treatmentresearch.Afundao,emconjuntocomuniversidadeseautoridadespblicasholandesas,
aplicavatratamentogratuitoparareabilitaodeviciadosemdrogas(herona,cocana,lcool,etc)
utilizandoseprincipalmentedaAyahuasca.Noentanto,devidoaocortedefornecimentopela
entidadequegerenciaoSantoDaime,queconsiderouousoteraputicodabebidaforadosseus
preceitosreligiosos,osamigosdaflorestapassaramentoapesquisareutilizarosmesmos
princpiospsicoativosextradosdeoutrasplantassimilares.Nestaayahuascaanalgica,aJurema
Preta(MimosaHostilis)passaaserutilizadaemcombinaocomsementesdePerganumHarmala,
umarbustodoorientemdiomuitoconhecidoporsuascaractersticassedativas[6].
Masnos:osprpriospesquisadoresdafundaoFriendsoftheForestdescrevemseucontato
comosndiosAtikumecomointroduziramousodestanovafrmulaemalgunsdeseusrituais
(BARBOSA,1998:2728).Segundoeles,osAtikumnoapenasreconheceramapotencializao
dosefeitosdaJuremapeloPerganumHarmala,comotambmficaramcomsementesdoarbusto
paraplantarnoserto.Otextoinsinuaquehouveumaassimilaoculturaldetcnicasdepreparo
cientficas,importadasdoexterior,pelaculturaAtikumequetalfatopoderressuscitara
tradiodaJurema.
NosabemosserealmenteosAtikumlevaroadianteosensinamentosdospesquisadores
holandeses.Tambmnopossvelsaber,pelomenosatravsdapesquisaantropolgica,se
realmenteexisteumatradiosecretadaJurema,quedetenhaoconhecimentodoingrediente
inibidor.OcertoquehojemaisfcilencontrartrabalhosespirituaiscomautilizaodaJurema
naEuropaquenascaatingasdonordestebrasileiro.Vivemosumprocessodereconstruomtica
globalizada,emqueumaplantagenuinamentebrasileira,smbolodepartedenossaconscincia
tnica,estsendoreinventadaemumcontextoglobalcontemporneoeatmesmoreimportadade
voltaparaasclassesmdiasculturalmentemaissofisticadasdasociedadebrasileira.
REVISOBIBLIOGRFICAIIIODMT
N,NDMTouN,Ndimethyltryptamine(C12H16N2)umpsicoactivodafamliatryptamine,causa
intensovisuaiseforteestadomentalpsicodlicoquandofumado,injetado,bufado,ou(quando
levadocomumMAOItaiscomoharmaline)quandoengolidooralmente.N,NDMTmuito
chamoufreqentementes"DMT",emboraestenomecauseconfusoalgumasvezescomseu
primoqumico5MeODMT.Eleestpresenteemmilharesdeespciedeplantasefoiusado
tradicionalmenteemAmricadosulambasemAyahuascaeraps.
DMTumneurotransmissorqumicopresentenaturalmentenocorpohumanobemcomoem
plantasmuitas.Elenocausadependnciafsicaoupsicolgica.Mashcontraindicaes:os
efeitosdefumadoN,NDMTsodramaticamenteaumentadoseusadosporindivduosusando
MAOIs.MAOIssoenzimascomumenteencontradasnosantidepressivosNardil(phenelzine),
Parnate(tranylcypromine),Marplan(isocarboxazid),Eldepryl(ldeprenyl),eAurorexouManerix
(moclobemide).Indivduoscomcasosdeesquizofreniaemsuahistriafamiliar,comtendncias
psicosedepressivaouaindaemestadoemocionalfragilizadodevemtercuidadocompsicoldicos
poiselespodemserumgatilhoparaamanifestaodessesdesequilbrios.
NOME:N,NDimethyltryptamine
NOMEQUMICO:N,NDimethyl1Hindole3ethanamine
OUTROSNOMES:3[2(dimethylamino)ethyl]indole,DMT
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

6/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

FRMULAQUMICA:C12H16N2
PESOMOLECULAR:188.27
PONTODEFUSO:44.646.8C(116F)(crystals)
PONTODEEBULIO:6080C(crystals)
FumarDMTmuitodiferentequeusarayahuasca.UsarJuremaouDMTsintticaeumIMAO
farmacuticotambmnosoomesmo.Hsignificativasdiferenastantoqumicascomona
experinciasubjetiva.Osinibidorestambmapresentamdiferenasrelevantes.Amaiordiferena
entreP.harmalaeB.caapiresidenosnveisdeharmalinaetetrahidroharmina.NaP.harmalaos
nveisdeharmalinasomaisaltos(oqueexplicasuamaiorefetividadeIMAO)eosnveisde
tetrahidroharminasomuitomenoresouestoausentes.
OusodeDMTemrapsdosndiosdaAmricadoNorteeCentraldocumentadodesdeoincio
doSculoVIIIDC,massuspeitasequeseuusosejamuitomaisantigo.OsrapsCohoba(da
rvoreYopo)foramdocumentadosemColumbianosSculosXVIatXIX.Em1931,oprimeiro
DMTqumicofoisintetizadoporRichardManskeechamadode"nigerine".ilegalpossuirou
venderDMTnosEstadosUnidosenamaioriadospasesdesde1971.
Porm,oDMTganhounotoriedadesignificantenosltimos15anoscomTerenceMckenna.
McKenna,foiopioneironoestudosistemticodastradiesdeconsumodesubstnciasqumicas.
Autordevrioslivrossobrediferentessubstnciaspsicoativasereligiosidadecontempornea
(1993,1995e1996)estabeleceumaassociaoestratgicaentreduashiptesesdeoutrosautores,
quesetornarooscnonesdomovimentoentheognico[7]:
1.Ahiptesedequefoiatravsdaingestodesubstnciasqumicaspsicoativas(principalmenteo
DMT)queosmacacossetornaramconscientesdesi,dandoincioevoluodaespciehumana.
Nestahiptese,sugeresequetodanossaexperinciacomosagradoderivouoriginalmentedo
consumodesubstnciasqumicas.
2.AhiptesedeGaia(JamesLovelockeLynnMargulis)segundoaqualabiosferadaTerrana
verdadeumorganismovivo.Deformaque,maisdoquedispositivosdepoderparaocontrole
social(asdrogas),assubstnciaspsicoativasteriamcomofunoprimordialreligaodos
homenscomaconscinciatelricadoplaneta.
Namesmalinhaderaciocnio,JeremyNarby,emseulivroASerpenteCsmica,comparaadupla
hlicedoDNAsduasserpentesdosmbolodoCaduceueadvogaatesedequeoDMTachave
paraoprocessodeevoluohumana(oprogramalgicodomundovegetalpararodarnocrebro
humano)dopontodevistadabiologiamolecular.
Taisabordagensvemsuscitandograndesdebatesnocampodaneurocinciaepsicologia
cognitiva.Debatesesses,quequeremos,nesteprojeto,revisareaprofundar.Comojadiantamos
noincio,detodasascontribuiesrecentessobreotema,consideramosomaisrelevanteode
BennyShanon,sobreaAyahuascacomoinstrumentodeinvestigaodamente(inLABATE,
2002pg.631),atravsdosparmetrostericosdapsicologiacognitiva.Paraele,hquestes
fenomenolgicasdeprimeiraordem(oqueestsendoexperimentado?)edesegundoordem(H
umaordemeumsentidonoqueestsendoexperimentado?).Htambmquestesdedinmica,de
contextoetericasgeraisaseremdiscutidassobreousodoAyahuasca.Porexemplo,emrelaos
questesfenomenolgicasdeprimeiraordem,Shanondistingueasquestesdecontedodasde
domnioedeestrutura.Assim,felinos,pssaroserpteissoasimagensmaisrecorrentesnos
transes,seguidosdepertopelospalcios,tronoseimagensarquitetnicascelestiais.
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

7/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

Apesquisadestacaqueasimagenssouniversaisdamente(semelhantesaoqueJungchamoude
arqutipos[8])poissurgememindivduossocialeculturalmentediferentes.Essescontedospodem
surgirdediferentesformasoudomnioseoencadeamentodessasformascomestescontedos
formaestruturasnarrativasparalelasaosrituais.EShanonentrev,atravsdestesistemacognitivo
decontedos/domnios,osparmetrosestruturaisdaconscinciaedestacapelomenosquatro
aspectosrelevantesemrelaoaoefeitodoAyahuasca:apercepodopensamentocomouma
cogniocoletiva,aindistinoentreointerioreoexterior,easexperinciasdesindentificao
pessoaledetemponolinear.
Ouseja:quandotomamAyahuascaaspessoaspercebemqueseuspensamentosnosoindividuais
massimrecebidosemrede(amentecomoumrdio)quenoexisteadistinoentreosensorial
eosensvelpodemsetransformaremanimais(jaguareseguiassofreqentes)ouemoutras
pessoasefinalmentepercebemotranscorrerdotempodeformadesigual,emquealgunssegundos
demoramsculosehorassesucedemrapidamenteeemquealgunsmomentosseexperimentama
simultaneidade(ouaeternidade)temporal.
Quandobaixamosarquivosnocomputador,podeseperceberquealgunssegundosdemorammais
queoutros,emfunodopesodoarquivoedaaceleraodaconexodainternet.OqueShanon
suspeitaqueomesmoacontececomocrebrosoboefeitodoAyahuasca.
HIPTESE
AcreditoquenoaprofundamentoneurocientficodastesesdeShanon.Nossaprincipalhiptesede
pesquisaqueoDMTpoder,dentrodeumsettingclniconoreligioso,funcionarcomuma
substanciavitalaodesenvolvimentopsicolgicohumanonosculoqueseinicia.
Acreditotambmqueospaseseregiesdetentoresdasplantasricasnestasubstancia(comoo
nordesteemrelaoJuremaeaAmazniaemrelaoAyahuasca)nopodemserprivadasdos
benefciossociaiseculturaisdecorrentesdestarealidade.
Assimsendosubmetoesteprimeiroesboodeprojetodepesquisaavaliaocrticados
interessados,naesperanadeque,comnovascontribuies,eleseconsolideevingueemseus
objetivosestratgicos.
Natal,29deoutubrode2003.
MarceloBolshawGomes
Bibliografia
ANDRADE,J.MJurema:dafestaguerra,deontemedehoje.JooPessoa,UFPB,1992.
BARBOSA,W.M.daS.AJuremaRitualinNorthernBrazil.FromtheNewsletterofthe
MultidisciplinaryAssociationforPsychedelicStudies(MAPS)Volume8Number3Autumn
1998pp.2729<http://www.maps.org/newsletters/v08n3/08327yat.html>
CASCUDO,L.daC.MeleagropesquisadocatimbenotasdamagiabrancanoBrasil.Natal:
Agir/FundaoJosAugusto,1978.
GRNEWALD,R.A.AJuremaeo"Regimedendio"Atikum.Trabalhoapresentadono1o
ERSUPP.Salvador,1995.<http://users.lycaeum.org/~room208/jurema/Rodrigo/index.htm>
LABATE,B.C.&ARAJO,W.S.(org.s)OUsoRitualdaAyahuasca.TraduodeClaudiaRosa
http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

8/9

04/08/2015

DMTENEUROCINCIAS

RiolfieValdirHeitorBarzotto.SoPaulo:Fapesp/MercadodeLetras,2002.
MCKENNA,T.AlucinaesReais'RiodeJaneiro:Record/NovaEra,1993.
AlimentodosDeusesRiodeJaneiro:Record/NovaEra,1995.
RetornoculturaarcaicaRiodeJaneiro:Record/NovaEra,1996.
(comRalphAbrahameRupertSheldrake)'Caos,CriatividadeeoretornodoSagradotrilogos
nasfronteirasdoOcidente'SoPaulo:Cultrix/Pensamento,1994.
MOTA,C.N.JuremaandAyauasca:DreamstoLiveby.In:Ethnobiology:Implicationsand
Aplications.Vol.2.Belm,MuseuGoeldi,1990.
MOTA,C.N.&BARROS,J.F.P.de.Jurema:BlackIndigenousDramaandRepresentations.In:
Ethnobiology:ImplicationsandAplications.Vol.2.Belm,MuseuGoeldi,1990.
OTT,J.Pharmahuasca,anahuascaejuremapreta:farmacologiahumanadeDMToralmais
harmine,inMAPS:<http://www.maps.org/newsletters/v06n3/06332ott.html>
SANGIRARDIJr.Jurema.In:OsndioseasPlantasAlucingenas.RiodeJaneiro,Editorial
Alhambra.1983.

[1]Jornalista,professordecomunicaodaUFRN,doutorandoemcinciassociais,currculo
Lattes:http://genos.cnpq.br:12010/dwlattes/owa/prc_imp_cv_int?f_cod=K4792219T9
[2]V.http://dmt.lycaeum.org/ehttp://www.erowid.org/chemicals/dmt/dmt.shtml
[3]V.principalmentewww.santodaime.orgwww.ayahuasca.comehttp://yage.net/
[4]Mimosatenuiflora(Will.)Poiret(=M.hostilisBenth.)eoutrasespciesdeMimosceasno
Nordestebrasileiro,principalmenteaHostilis,chamadaJuremaPreta.
[5]AJuremacomonao:http://www.geocities.com/Athens/Atlantis/5418/
[6]TambmconhecidocomoSyriusRue,essaplantaconhecidadesdetemposprhistricosdo
Mediterrneoatsiacentral.Estassociadatradiodostapetesvoadoresrabesedasbebidas
sagradasdaAntiguidade(oSomadoRgVedaedoHaomadoAvestadaPrsia).
[7]Entheognesissignifica'origemdivina'(Theo=Deus,Gnesis=Origem).Apalavra
'enthegenos',noentanto,surgiuemcontraposioadenominaode'alucingenos'paradesignar
autilizaodesubstnciasqumicascomfinalidadesmsticas,religiosasoucognitivas.Segundo
seusdefensoresadenominaode'alucingeno'paraassubstnciasqumicasdeefeitopsquico
preconceituosa,poisembuteosentidodeentorpecimento.Aenteognesisseria,ento,ousono
alienantedasdrogas.
[8]ParaJungosarqutiposeramelementosestruturaisdoinconscientecoletivoeparapsicologia
cognitiva,osuniversaisdamentesodeterminantesdavidapsoquica.

http://www.universomistico.org/s/dmteneurociencias.html?tmpl=component&print=1&page=

9/9

Das könnte Ihnen auch gefallen