Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Input by Atul Agarwala, J. Wayne Bass, Julie Blanger, Peter Bisschop, Horst Brinkhaus,
John Brockington, Eva De Clercq, Andr Couture, James Fitzgerald, Arlo Griffiths,
N. Hanemann, Petteri Koskikallio, Kreshimir Krnic, Anne Mossner, Luther Obrock,
Franois Painchaud, Utz Podzeit, Peter Schreiner, Sandra Smets,
Renate Shnen-Thieme, Christophe Vielle, Andreas Viethsen
This GRETIL version has been adapted according to the following conventions:
______________
EDITORIAL LINES:
[h: ... :h] = header
[k: ... :k] = commentary
multibyte sequence:
long a
long A
long i
long I
long u
long U
vocalic r
vocalic R
long vocalic r
vocalic l
long vocalic l
velar n
velar N
palatal n
palatal N
retroflex t
retroflex T
retroflex d
retroflex D
retroflex n
retroflex N
palatal s
palatal S
retroflex s
retroflex S
anusvara
visarga
long e
long o
l underbar
r underbar
n underbar
k underbar
t underbar
[h: HV (CE) chapter 1, transliterated by Peter Schreiner (ca. 1991), revised October 1999.
Star-passages 1-22 added March 2002. :h]
nryaa namasktya nara caiva narottamam /
dev sarasvat caiva tato jayam udrayet // HV_0.0 //
[k: "This mantra is found only in N (except 1 D6). [...] After the introductory mantra, K2 ins.
*1, *2 and *3. K3 ins. *1, *5, and *3. K4 ins. *2, and *3. 2 ins. *2, *4, *1, *5, *6, *7, *8, *9,
and *3. 3 ins. *2, *4, *1, *5, *6, *7, *9, *8, and *3. V1 ins. *2, *4, *1, *5, *6, *7, *9, *8, and
*3. V2 ins. *2, *4, *1, *5, *6, *8, *7, *9, and *3. V3 Dn (Dn2 om. *4) ins. *8, *1, *5, *6, *7, *9,
*2, *4, and *3. B1 ins. *8, *1, *5, *6, *9, *2, *4, and *3. B2 ins. *1, *8, *5, *6, *9, *4, *2, and
*3. B3 ins. *1, *2, *4, *8, *5, *7, *9, *6, and *3. Ds ins. *1, *6, *7, *4, *5, *8, *2, and *3. D1
ins. *10, *1, *5, *2, first line of *3, *11, and lines 2-4, and 6-8 of *3. D2 ins. *2 and *3. D3 ins.
*2, *4, *1, *5, *6, *7, *9, *8, and *3. D4 ins. *8, *1, *5, *6, *12, *2, and *3. D5 ins. *1, *2, *4,
[k: K4 Dn D5.6 ins. after 9; N2 after 9ab; N3 V B1.2 cont. after *98; Ds ins. after 4; D3 after
6: :k]
sgar nadn ca meghn varaasya ca | *HV_4.9*99:1 |
dityn adhipati parjanyam abhiiktavn || *HV_4.9*99:2 |
sarve dari ea rjnam abhyaecayat | *HV_4.9*99:3 |
sarsp sarp rjna caiva takakam | *HV_4.9*99:4 |
[k: K4 N2.3 V B1.2 Dn Ds D3.5.6 Bom. and Poona eds. cont.; K1 D2 T1.2 G1-3.5 M4 ins.
after 9: :k]
sarvpsarogan ca kmadeva kta prabhu || *HV_4.9*100:1 |
tnm atha msn divasn tathaiva ca | *HV_4.9*100:2 |
pak ca kap ca muhrtatithiparvam || *HV_4.9*100:3 |
kalkhpramn gaterayanayos tath | *HV_4.9*100:4 |
gaitasytha yogasya cakre savatsara prabhum | *HV_4.9*100:5 |
eva vibhajya rjyni kramea sa pitmaha /
di pln atha tata sthpaymsa bhrata // HV_4.10 //
prvasy dii putra tu vairjasya prajpate /
dipla sudhanvna rjna so 'bhyaecayat // HV_4.11 //
dakiasy mahtmna kardamasya prajpate /
putra akhapada nma rjna so 'bhyaecayat // HV_4.12 //
pacimasy dii tath rajasa putramacyutam /
ketumanta mahtmna rjna so 'bhyaecayat // HV_4.13 //
tath hirayalomna parjanyasya prajpate /
udcy dii durdhara rjna so 'bhyaecayat // HV_4.14 //
tair iya pthiv sarv saptadvp sapattan /
[k: D6 T3.4 G1-3.5 ins. after 15a: T2 after the repetition of 15a: :k]
saailavanaknan | *HV_4.15a*101:1 |*
sasgar ca sasarit | *HV_4.15a*101:2 |*
yathpradeam adypi dharmea pariplyate // HV_4.15 //
rjasybhiikta ca pthur ebhir nardhipai /
vedadena vidhin rjarjyena rjabhi // HV_4.16 //
tato manvantare 'tte ckue 'mitatejasi /
vaivasvatya manave pthivrjyam diat // HV_4.17 //
tasya vistaram khysye manor vaivasvatasya ha /
tavnuklyd rjendra yadi urase 'nagha /
mahadd hy etad adhihna pure parinihitam // HV_4.18 //
[k: N (except S1 K3 N1) T G M4 ins.: :k]
puya yaasyam yuya svargavsakara ubham | *HV_4.18*102 |
{janamejaya uvca}
vistarea pthor janma vaiampyana krtaya /
yath mahtman tena dugdh ceya vasudhar // HV_4.19 //
yath ca pitbhir dugdh yath devair yatha ribhi /
yath daityai ca ngai ca yath yakair yath drumai // HV_4.20 //
[k: All Mss. (except S1 N1 G4 M1-3) ins.: :k]
yath ailai picai ca gandharvai ca dvijottamai | *HV_4.20*103:1 |
{vaiapyana uvca}
na akya vistara tta vaktu varaatair api /
manvantar kauravya sakepa tv eva me u // HV_7.3 //
svyabhuvo manus tta manu svrocias tath /
auttamas tmasa caiva raivata ckuas tath /
vaivasvata ca kauravya sprato manur ucyate // HV_7.4 //
[k: For 4cd, S1 subst.: :k]
uttamkhyas tmasa cbht raivatacakuau | *HV_7.4cd*126 |
[k: T3 ins.: :k]
aamo dakasvarir dharmasvarir eva ca | *HV_7.4*127:1 |
rudraputras tu svarir bhavitaikdao manu | *HV_7.4*127:2 |
svari ca manus tta bhautyo raucyas tathaiva ca /
[k: D4 ins.: :k]
raivato brahmasvari sryasvarir eva ca | *HV_7.5ab*128 |
tathaiva merusvar catvro manava smt // HV_7.5 //
att vartamn ca tathaivngat ca ye /
krtit manavas tta mayaivaite yathruti /
s te pravakymi putrn devagas tath // HV_7.6 //
marcir atrir bhagavn agir pulaha kratu /
pulastya ca vasiha ca saptaite brahmaa sut // HV_7.7 //
uttarasy dii tath rjan saptaraya sthit /
ym nma tath dev san svyabhuve 'ntare // HV_7.8 //
agndhra cgnibhu ca medh medhtithir vasu /
jyotimn dyutimn havya savana putra eva ca // HV_7.9 //
mano svyabhuvasyaite daa putr mahaujasa /
etat te prathama rjan manvantaram udhtam // HV_7.10 //
aurvo vasihaputra ca stamba kyapa eva ca /
pro bhaspati caiva datto 'tri cyavanas tath /
ete maharayas tta vyuprokt mahvrat // HV_7.11 //
dev ca tuit nma smt svrocie 'ntare /
havirdhra suktir jyotir po mrtir ayasmaya // HV_7.12 //
prathita ca nabhasya ca nabha sryas tathaiva ca /
svrociasya putrs te manos tta mahtmana /
krtit pthivpla mahvryaparkram // HV_7.13 //
dvityam etat kathita tava manvantara may /
ida ttya vakymi tan nibodha nardhipa // HV_7.14 //
vasihaputr saptsan vsih iti virut /
hirayagarbhasya sut rj jt sutejasa // HV_7.15 //
ayo 'tra may prokt krtyamnn nibodha me /
auttameyn mahrja daa putrn manoramn // HV_7.16 //
ia rjas tanpa ca madhur mdhava eva ca /
uci ukra saha caiva nabhasyo nabha eva ca /
bhnavas tatra dev ca manvantaram udhtam // HV_7.17 //
{vaiapyana uvca}
satyavratas tu bhakty ca kpay ca pratijay /
vivmitrakalatra tad babhra vinaye sthita // HV_10.1 //
hatv mgn varh ca mahi ca vanecarn /
vivmitrrambhye msa tad avabandhata // HV_10.2 //
upuvratam sthya dk dvdaavrikm /
pitur niyogd avasat tasmin vanagate npe // HV_10.3 //
ayodhy caiva rra ca tathaivntapura muni /
yjyopdhyyasayogd vasiha paryarakata // HV_10.4 //
satyavratas tu blyd v bhvino 'rthasya v balt /
vasihe 'bhyadhika manyu dhraym sa nityad // HV_10.5 //
pitr tu ta tad rrt paritykta priya sutam /
na vraym sa munir vasiha kraena hi // HV_10.6 //
pigrahaamantr nih syt saptame pade /
na ca satyavratas tasmd dhtavn saptame pade // HV_10.7 //
jnan dharma vasihas tu na m trtti bhrata /
satyavratas tad roa vasihe manaskarot // HV_10.8 //
guabuddhy tu bhagavn vasiha ktavs tad /
na ca satyavratas tasya tam upum abudhyata // HV_10.9 //
tasminn aparitoo ya pitur sn mahtmana /
tena dvdaa vari nvarat pkasana // HV_10.10 //
tena tv idn vahat dk t durvah bhuvi /
[k: D4 for 11a-b subst.: :k]
tenrtha caiva vihit diks ttahat bhuvi | *HV_10.11*197 |
kulasya niktis tta kt s vai bhaved iti // HV_10.11 //
na ta vasiho bhagavn pitr tyakta nyavrayat /
abhiekymy aha putram asyety eva matir mune // HV_10.12 //
sa tu dvdaa vari dkm tm udvahan bal /
[k: K4 3 V1 D3 ins.: :k]
upuvratam sthya mahat satyavratonpa | *HV_10.13*198 |
avidyamne mse tu vasihasya mahtmana /
sarvakmaduh dogdhr dadara sa nptmaja // HV_10.13 //
t vai krodhc ca mohc ca ramc caiva kudhnvita /
daadharmagato rj jaghna janamejaya // HV_10.14 //
[k: Dn D6 Cs (3 on marg. after 14b) ins.: :k]
matta pramattaunmatta rnta kruddho bubhukita | *HV_10.14*199:1 |
tvarama ca bhta ca lubdha km ca te daa | *HV_10.14*199:2 |
ta ca msa svaya caiva vivmitrasya ctmajn /
bhojaym sa tac chrutv vasiho 'py asya cukrudhe // HV_10.15 //
[k: N (except 1 K1 1) T2-4 G M4 ins.: :k]
kruddhas tu bhagavnvkyam idam ha nptmajan | *HV_10.15*200 |
{vasiha uvca}
ptayeyam aha krra tava akum ayasmayam /
yadi te dvv imau ak na syt vai ktau puna // HV_10.16 //
{janamejaya uvca}
katha vai rddhadevatvam dityasya vivasvata /
rotum icchmi viprgrya rddhasya ca para vidha /
pitm disarga ca ka ete pitara smt // HV_11.1 //
eva ca rutam asmbhi kathyamna dvijtibhi /
svargasth pitaro nye sma devnm api devat /
iti devavida prhur etad icchmi veditu // HV_11.2 //
yvanta ca ga prokt yac ca te para balam /
yath ca ktam asmbhi rddha prti vai pitn // HV_11.3 //
prt ca pitaro yena reyas yojayanti hi /
etad vai rotum icchmi pit sargam uttamam // HV_11.4 //
{vaiapyana uvca}
hanta te kathayiymi pit sargam uttamam /
mrkaeyena kathita bhmya paripcchate // HV_11.5 //
apcchad dharmarjo hi aratalpagata pur /
evam eva pur prana yan m tva paripcchasi // HV_11.6 //
tat te nuprvy vakymi bhmeodhta yath /
gta sanatkumrea mrkaeyya pcchate // HV_11.7 //
[k: T3 ins.: :k]
bhmas tu dharmarjya proktavn etad acyuta | *HV_11.7*232 |
{yudhihira uvca}
puikmena dharmaja katha puir avpyate /
etad khytam icchmi ki kurvo na ocati // HV_11.8 //
{bhma uvca}
rddhai prti hi pitn sarvakmaphalais tu ya /
tatpara prayata rddh pretya ceha ca modate // HV_11.9 //
pitaro dharmakmasya prajkmasya cbhibho /
puikmasya pui ca prayacchanti yudhihira // HV_11.10 //
{yudhihira uvca}
vartante pitara svarge kecin narake puna /
prin niyata hy uktam karmaja phalam ucyate // HV_11.11 //
rddhni caiva kurvanti phalakm na saaya /
abhisadhya pitara pitu ca pitara tath /
pitu pitmaha caiva triu pieu nityad // HV_11.12 //
tni rddhni dattni katha gacchanty atho pitn /
katha ca akts te dtu nirayasth phala puna /
ke v te pitaro nye sma kn yajmo vaya puna // HV_11.13 //
[k: D3 subst. for 13ef: :k]
ke ca lok na jnmo vaya punar upasthit | *HV_11.13*233 |
dev api pitn svarge yajantti ca na ruta /
{mrkaeya uvca}
ity ukto 'ha bhagavat devadevena bhsvat /
sanatkumrea puna pavn devam avyayam // HV_13.1 //
sadeham amarareha bhagavantam aridama /
nibodha tan me ggeya nikhila sarvam dita // HV_13.2 //
kiyanto vai pitga kasmil loke ca te ga /
vartanti devapravar devn somavardhan // HV_13.3 //
{sanatkumra uvca}
saptaite japat reha svarge pitga smt /
catvro mrtimanto vai traya e amrtaya // HV_13.4 //
te loka visarga ca krtayiymi tac chu /
prabhva ca mahattva ca vistarea tapodhana // HV_13.5 //
dharmamrtidhars te trayo ye param ga /
te nmni lok ca krtayiymi tac chu // HV_13.6 //
lok santan nma yatra tihanti bhsvar /
amrtaya pitgas te vai putr prajpate // HV_13.7 //
virjasya dvijareha vairj iti virut /
yajanti tn devaga vidhidena karman // HV_13.8 //
[k: 1 K1.3 Ds1 D4.5 ins.: :k]
manojav svadhbhak sarvakmasamanvit | *HV_13.8*242:1 |
ete yoga parityajya mahtmano bhavanty uta | *HV_13.8*242:2 |
ete vai yogavibhra lokn prpya santann /
punar yugasahasrnte jyante brahmavdina // HV_13.9 //
te prpya t smti bhya skhyayogam anuttamam /
ynti yogagati siddh punar vttidurlabhm // HV_13.10 //
ete sma pitaras tta yogin yogavardhan /
pyyayanti ye prva soma yogabalena vai // HV_13.11 //
tasmc chrddhni deyni yogin dvijasattama /
ea vai prathama kalpa somapn anuttama // HV_13.12 //
ete mnas kany men nma mahgire /
patn himavata reh yasy mainka ucyate // HV_13.13 //
mainkasya suta rmn krauco nma mahgiri /
parvatapravara ubhro nnratnasamcita // HV_13.14 //
tisra kanys tu meny janaym sa ailar /
aparm ekapar ca ttym ekapalm // HV_13.15 //
tapa carantya sumahad ducara devadnavai /
lokn satpaym sus ts tisra sthujagamn // HV_13.16 //
[k: D1.2.6 (T2 after 16ab) T3.4 G M ins.: :k]
nyagrodham ekapar tu pala caikapal | *HV_13.16*243:1 |
rite dve apar tu aniket tapo 'carat | *HV_13.16*243:2 |
daavarasahasri ducara devadnavai | *HV_13.16*243:3 |
hram ekaparena saikapar samcarat /
palpupam eka ca vidadhe caikapal // HV_13.17 //
[h: HV (CE) chapter 14, transliterated by Horst Brinkhaus, proof-read by Horst Brinkhaus,
version of March 20, 2001 :h]
{mrkaeya uvca}
san prvayuge tta bharadvjtmaj dvij /
yogadharmam anuprpya bhra ducaritena vai // HV_14.1 //
apabhraam anuprpt yogadharmpacria /
mahatas tamasa pre mnasasya visajit // HV_14.2 //
tam evrtham anudhynto naam apsv iva mohit /
aprpya yoga te sarve sayukt kladharma // HV_14.3 //
tatas te yogavibhra deveu suciroit /
jt kauikadyd kuruketre nararabha // HV_14.4 //
hisay vicariyanto dharma pitktena vai /
tatas te punar jti bhra prpsyanti kutsit // HV_14.5 //
te pitprasdena prvajtiktena ca /
smtir utpatsyate prpya t t jti jugupsitm // HV_14.6 //
te dharmacrio nitya bhaviyanti samhit /
brhmaya pratilapsyanti tato bhya svakarma // HV_14.7 //
tata ca yoga prpsyanti prvajtikta puna /
bhya siddhim anuprpt sthna prpsyanti vatam // HV_14.8 //
eva dharme ca te buddhir bhaviyati puna puna /
yogadharme ca nirata prpsyase siddhim uttamm // HV_14.9 //
[k: K1-4 2.3 V B Ds Dn D1-6 T G1.3.4 ins.: :k]
yogo hi durlabho nityam alpaprajai kadcana | *HV_14.9*281:1 |
labdhvpi nayanty ena vyasanai kautmit || *HV_14.9*281:2 |
adharmev eva vartante ardayante guru sad | *HV_14.9*281:3 |
ycante na tv aycyni rakanti aragatn | *HV_14.9*281:4 |
nvamanyanti kpan mdyante na dhanoma | *HV_14.9*281:5 |
yukthravihr ca yuktace svakarmasu | *HV_14.9*281:6 |
dhyndhyayanayukt ca na nanugaveia || *HV_14.9*281:7 |
nopabhogarat nitya na msamadhubhaka | *HV_14.9*281:8 |
na kmaparam nitya na viprasevinas tath || *HV_14.9*281:9 |
nnryasakathsakt nlasyopahats tath | *HV_14.9*281:10 |
ntyantamnasasakt gohu nirats tath | *HV_14.9*281:11 |
prpnuvanti nar yoga yogo vai durlabho bhuvi || *HV_14.9*281:12 |
prant ca jitakrodh mnhakravarjit | *HV_14.9*281:13 |
kalyabhjana ye tu te bhavanti yatavrat || *HV_14.9*281:14 |
evavidhs tu te tta brhma hy abhavas tad | *HV_14.9*281:15 |
smaranti hy tmano doa pramdaktam eva tu | *HV_14.9*281:16 |
dhyndhyayanayukt ca nte vartmani sasthit | *HV_14.9*281:17 |
[k: Dn D5 cont.: :k]
nti te paramm u labhante ntra saaya | *HV_14.9*282:1 |
tasmt tvam api dharmaja yogadharmaparo bhava | *HV_14.9*282:2 |
yogadharmd dhi dharmaja na dharmo 'sti vieavn /
variha sarvadharm ta samcara bhrgava // HV_14.10 //
{hirayakaipur uvca}
na devsuragandharv na yakoragarks /
na mnu pic v hanyur m devasattama // HV_31.41 //
ayo v na m pai kruddh lokapitmaha /
apeyus tapas yukt varam eta vomy aham // HV_31.42 //
na astrea na cstrea giri pdapena v /
na ukea na crdrea syn na cnyena me vadha // HV_31.43 //
[k: N (except 1) T1.3.4 G1.3-5 ins.: :k]
piprahreaikena sabhtyabalavhanam | *HV_31.43*466:1 |
yo m nayitu akta sa me mtyur bhaviyati | *HV_31.43*466:2 |
[k: M2 ins.: :k]
nke v na bhmau v rtrau v divase 'pi v | *HV_31.43*467:1 |
nntar v na bahir vpi syd vadho me pitmaha | *HV_31.43*467:2 |
paubhir v mgendrair v pakibhir v sarspai | *HV_31.43*467:3 |
bhaveyam aham evrka somo vyur hutana /
salila cntarika ca nakatri dio daa // HV_31.44 //
aha krodha ca kma ca varuo vsavo yama /
dhanada ca dhandhyako yaka kipurudhipa // HV_31.45 //
[k: K4 V2.3 Dn D1.2.5 ins.: :k]
{vaiapyana uvca}
evam uktas tu daityena svayabhur bhagavs tad | *HV_31.45*468:1 |
uvca daityarja ta prahasan npasattama | *HV_31.45*468:2 |
[k: Ds1 ins.: :k]
na div na ca rtrau v na me mtyur bhaviyati | *HV_31.45*469 |
{brahmovca}
ete divy vars tta may datts tavdbhut /
sarvn kmn ims tta prpsyasi tva na saaya // HV_31.46 //
evam uktv tu bhagav jagmkam eva ha /
vairja brahmasadana brahmarigaasevitam // HV_31.47 //
[k: K2-4 2.3 V B Dn D1.2.4-6 T3.4 Ds(after 48) ins.: :k]
rutv dev vara ta ca datta salilayonin | *HV_31.47*470:1 |
vibhu vijpaym sur dev akrapurogam | *HV_31.47*470:2 |
tato dev ca ng ca gandharv munayas tath /
varapradna rutvaiva pitmaham upasthit // HV_31.48 //
{dev cu}
varadnena bhagavan vadhiyati sa no 'sura /
tat prasdasva bhagavan vadho 'sya pravicintyatm // HV_31.49 //
bhagavn sarvabhtn svayabhr dikd vibhu /
sra ca havyakavynm avyakta praktir dhruva // HV_31.50 //
tato lokahita vkya rutv deva prajpati /
provca bhagavn vkya sarvn devagas tad // HV_31.51 //
avaya tridas tena prptavya tapasa phalam /
tapaso 'nte 'sya bhagavn vadha viu kariyati // HV_31.52 //
{vaiapyana uvca}
tato bhaya viumaya rutv daiteyadnav /
udyoga vipula cakrur yuddhya yudhi durjay // HV_33.1 //
mayas tu kcanamaya trinalvntaram avyayam /
catucakra suvapua sukalpitamahyudham // HV_33.2 //
kikijlanirghoa dvpicarmapariktam /
racita ratnajlai ca hemajlai ca obhitam // HV_33.3 //
hmgagakra pakibhi ca virjitam /
divystratradhara payodharaninditam // HV_33.4 //
svaka rathavarodra spastham agamopamam /
gadparighasapra mrtimantam ivravam // HV_33.5 //
hemakeyravalaya svarakualakbaram /
sapatkadhvajodagra sdityam iva mandaram // HV_33.6 //
gajendrmbhodavapua kvacit kesaravarcasam /
yuktam kasahasrea sahasrmbudanditam // HV_33.7 //
dptam kaga divya ratha pararathrujam /
atihat samarkk meru dpta ivumn // HV_33.8 //
tras tu kroavistram yasa vhayan ratham /
ailotkarimasaka nljanacayopamam // HV_33.9 //
klalohacaraa loheyugakbaram /
timirodgrikiraa garjantam iva toyadam // HV_33.10 //
lohajlena mahat sagavkea daitam /
yasai parighai pra kepayai ca mudgarai // HV_33.11 //
prsai pai ca vitatair avasaktai ca mudgarai /
obhita trsanyai ca tomarai saparavadhai // HV_33.12 //
udyata dviat hetor dvityam iva mandaram /
yukta kharasahasrea so 'dhyrohad rathottamam // HV_33.13 //
virocanas tu sakruddho gadpir avasthita /
pramukhe tasya sainyasya dptaga ivcala // HV_33.14 //
yukta hayasahasrea hayagrvas tu dnava /
syandana vhaym sa sapatnnkamardanam // HV_33.15 //
vyyata bahusahasra dhanur visphrayan mahat /
varha pramukhe tasthau svaroha ivcala // HV_33.16 //
karas tu vikaran darpn netrbhy roaja jalam /
sphuraddantauhavadana sagrma so 'bhyakkata // HV_33.17 //
tva tv adaahaya ynam sthya dnava /
vyhito dnavair vyhai paricakrma vryavn // HV_33.18 //
vipracittisuta veta vetakualabhaa /
vetaailapratko yuddhybhimukha sthita // HV_33.19 //
ario baliputras tu variho 'driilyudha /
yuddhytihad yasto dhardhara ivpara // HV_33.20 //
kioras tv atisahart kiora iva codita /
abhavad daityasainyasya madhye ravir ivodita // HV_33.21 //
lambas tu lambameghbha pralambmbarabhaa /
caylakakeyr prsdavarakual /
susavtadvramukh catvarodgrahsin // HV_44.56 //
arogavrapuru hastyavarathasakul /
ardhacandrapratk yamuntraobhit // HV_44.57 //
puypaavat durg ratnasacayagarvit /
ketri rasavanty asy kle deva ca varati // HV_44.58 //
[k: T2 ins.: :k]
avatarae vtte sur bhvittmanm | *HV_44.58*558:1 |
nryaa samabhyetya nrado vkyam abravt || *HV_44.58*558:2 |
{nrada}
yamunys tae ramye mathur nma virut | *HV_44.58*558:3 |
naranrsamudit s pur sma prakate /
nivio viaya caiva rasenas tato 'bhavat // HV_44.59 //
tasy pury mahvryo rj bhojakulodvaha /
ugrasena iti khyto mahsenaparkrama // HV_44.60 //
tasya putratvam panno yo 'sauvio tvay hata /
klanemir mahdaitya sagrme trakmaye // HV_44.61 //
kaso nma vilko bhojavaavivardhana /
rj pthivy vikhyta sihavispaavikrama // HV_44.62 //
rj bhayakaro ghora akanyo mahkitm /
bhayada sarvabhtn satpathd bhyat gata // HV_44.63 //
drubhiniveena druenntartman /
yuktas tenaiva darpea prajn lomaharaa // HV_44.64 //
na rjadharmbhirato ntmapakasukhvaha /
ntmarjyapriyakara caa kararuci sad // HV_44.65 //
sa kasas tatra sabhtas tvay yuddhe parjita /
[k: T1 G M2-4 ins.: :k]
sa badhv pitara rj mathurm abhyarakata | *HV_44.66*559 |
kravydo bdhate lokn surentartman // HV_44.66 //
yo 'py asau hayavikrnto hayagrva iti smta /
ke nma hayo jta sa tasyaiva jaghanyaja // HV_44.67 //
sa duo heitapau kesar niravagraha /
vndvane vasaty eko n msni bhakayan // HV_44.68 //
ario baliputras tu kakudm varpadhk /
gavm aritvam panna kmarp mahsura // HV_44.69 //
rio nma dite putro variho dnaveu ya /
sa kujaratvam panno daitya kasasya vhana // HV_44.70 //
[k: For 70cd, K2-4 V B D (D6 om.) T3.4 subst.: :k]
kujaratvam agd daitya kasasyaiva sa vhana | *HV_44.70*560 |
lambo nmeti vikhyto yo 'saudaityeu darpita /
pralambo nma bhtvsau vaa bhram rita // HV_44.71 //
[k: T1.2 G M4 ins.: :k]
ikharo nma balavn ya sd dnavarabha | *HV_44.71*561 |
khara ity ucyate daityo dhenuka so 'surottama /
ekanirmaniryuktv ekaayysananau /
ekaveadharv eka puyamau iuvratam // HV_51.3 //
ekakryntaragatv ekadehau dvidh ktau /
ekacaryau mahvryv ekasya iut gatau // HV_51.4 //
ekapramau lokn devavttntamnuau /
ktsnasya jagato gopau savttau gopadrakau // HV_51.5 //
anyonyavyatiaktbhi krbhir abhiobhitau /
anyonyakiraagrastau candrasryv ivmbare // HV_51.6 //
visarpantau tu sarvatra sarpabhogabhujv ubhau /
rejatu pudigdhgau dptau kalabhakv iva // HV_51.7 //
kvacid bhasmapradigdhgau karaprokitau kvacit /
tau tatra paridhvet kumrv iva pvak // HV_51.8 //
kvacij jnubhir uddhai sarpamau virejatu /
krantau vatsalsu akddigdhgamrdhajau // HV_51.9 //
uubhte riy juv nandajananau pitu /
jana ca vipra kurvau hasantau ca kvacit kvacit // HV_51.10 //
tau blakau lalitakau mrdhajavykulekaau /
rejatu candravadanau drakau sukumrakau // HV_51.11 //
[k: After 11, D6,T1,G2-5,M4 ins.: :k]
atiprasaktau ghoeu ghoam prya drakau | *HV_51.11*641 |
atiprasaktau tau dv sarvavrajavicriau /
naknuvad vrayitum nandagopa sudurmadau // HV_51.12 //
tato yaod sakruddh ka kamalalocanam /
[k: After 13ab, D6,S,G(ed.) ins.: :k]
uvca iurpea caranta jagata prabhum | *HV_51.13ab*642:1 |
ehi vatsa piba stanya durvohu mama saprati || *HV_51.13ab*642:2 |
etvantam ita kla kv gato 'si ghd bahi | *HV_51.13ab*642:3 |
ity dya kare putra ghn nirvsya s ru | *HV_51.13ab*642:4 |
nyya akamla bhartsayant puna puna // HV_51.13 //
dmn caivodare baddhv pratyabandhad udkhale /
yadi aknoi gaccheti tam uktv karma skarot /
vyagrym tu yaodym nirjagma tato 'gat // HV_51.14 //
iull tata kurvan ko vismpayan vrajam /
so 'gan nista ka karama udkhalam // HV_51.15 //
sa yambhym pravddhbhym arjunbhy caran vane /
nicakrma iur madhyt karama udkhalam // HV_51.16 //
tat tasya karato baddham tiryag gatam udkhalam /
lagna tbhy samlbhym arjunbhy cakara ha // HV_51.17 //
tv arjunau kyamau tena blena rahas /
samlaviapau bhagnau sa tu madhye jahsa vai // HV_51.18 //
nidaranrtha gopn divya svabalam sthita /
tad dma tasya blasya prabhvd abhavad dham // HV_51.19 //
yamuntramrgasth gopyas ta dadu ium /
krandantyo vismayantya ca yaodnikaa yayu // HV_51.20 //
ts tu sabhrntavadan yaodm cur agan /
[k: T1.2,G1.4.5,M4 cont.; D6,G2.3 ins. after 95; M1-3 ins. after 93 ab: :k]
ity uktv virarmaiva kasa sa madhurevara | *HV_65.96*756 |
evam kruyamnas tu vasudevo vaspama /
sgarkram tmna niprakampam adhrayat // HV_65.97 //
vkalyais tyamnas tu kasendrghadarin /
kam manasi sadhyya nottara pratyabhata // HV_65.98 //
ye tu ta dadus tatra kipyamam anekaa /
dhig dhig ity asakt te vai anair cur avmukh // HV_65.99 //
akrras tu mahtej jnan divyena caku /
jalam dveva tita preita prtimn abht // HV_65.100 //
[k: After 100, D6,T1.2,G,M,G(ed.) ins.: :k]
paymi devadevea akhacakragaddharam | *HV_65.100*757|:1 |
yogin yogagamya tam vara sakalevaram || *HV_65.100*757|:2 |
paymi bla govinda gopaveavibhitam | *HV_65.100*757|:3 |
sakaraasahya ta padmapatranibhekaam || *HV_65.100*757|:4 |
adya me saphala janma do yena may hari || *HV_65.100*757|:5 |
mayrgadacitrga tumbavvimiritam | *HV_65.100*757|:6 |
drakymi lokantha ta gopstanavillasam || *HV_65.100*757|:7 |
yadi m caku samyak prtiyuktena payati | *HV_65.100*757|:8 |
tadn saphala janma mama ta payato harim || *HV_65.100*757|:9 |
ya dv munaya sarve viramante tapobalt | *HV_65.100*757|:10 |
sa m vakyati kicit tu vacana vgvid vara || *HV_65.100*757|:11 |
eva vicintya manas gantu ghrataro 'bhavat | *HV_65.100*757|:12
tasminn eva muhrte tu mathury sa niryayau /
prtimn puarkka drau dnapati svayam // HV_65.101 //
[h: HV (CE) ch. 66, transliterated and collated with ViP and BrP by Utz Podzeit, extracted
from the collation and edited by Peter Schreiner; March 4, 2002. Not yet proof-read. :h]
{vaiapyana uvca}
kipta yaduva dv sarve te yadupugav /
nipya ravan hastair menire ta gatyuam // HV_66.1 //
andhas tv anvignaman dhairyd avikta vaca /
provca vadat reha samst kasam ojas // HV_66.2 //
alghyo me mata putra tavya vkparirama /
ayukto garhita sadbhir bndhaveu vieata // HV_66.3 //
aydavo yadi bhav u tvad yad ucyate /
na hi tv ydav vra balt kurvanti ydavam // HV_66.4 //
alghy vaya putra ye tvam anusit /
ikvkuvaajo rj vinivtta svavaakt // HV_66.5 //
bhojo v ydavo vsi kaso vsi yath tath /
sahaja te iras tta ja muo 'pi v bhava // HV_66.6 //
ugrasenas tv aya ocyo yo 'smka kulapsana /
durjtyena yena tvam do janita suta // HV_66.7 //
{vaiapyana uvca}
mahmtra tata kaso babhe hastijvinam /
hast kuvalaypa samjadvri tihatu // HV_73.1 //
balavn madalolka capala krodhano nu /
dnotkaakaa caa prativraaroaa // HV_73.2 //
sa sacodayitavyas te tv uddiya vanaukasau /
vasudevasutau ncau yath syt gatyuau // HV_73.3 //
tvay caiva gajendrea yadi tau gou jvinau /
bhavet ghtitau rage payeyam aham utkaau // HV_73.4 //
tatas tau patitau dv vasudeva sabndhava /
chinnamlo nirlamba sabhryo vinaiyati // HV_73.5 //
ye ceme ydav mrkh sarve kaparya /
vinaiyanti chinn dv ka niptitam // HV_73.6 //
etau hatv gajendrea mallair v svayam eva v /
pur nirydav ktv vicariymy aha sukh // HV_73.7 //
pitpi me parityakto yo ydavakulodvaha /
e ca me parityakt ydav kapakia // HV_73.8 //
na cham ugrasenena jta kila sutrthin /
mnuelpavryea yath mm ha nrada // HV_73.9 //
[k: After 9, N(except 1 1) S (except M1-3) ins. a passage given in App. I (No. 14). :k]
suymuna nma giri mama mt rajasval /
prekitu saha s strbhir gat vanakuthalt // HV_73.10 //
s tatra ramayeu ruciradrumasnuu /
cacra nagageu kandareu nadu ca // HV_73.11 //
kinarodgtamadhur pratirutynundit /
vant kmajananr vca rotrasukhvah // HV_73.12 //
barhin ca viruta khagn ca vikjitam /
abhkam abhivant strdharmam abhirocayat // HV_73.13 //
etasminn antare vyur vanarjivinista /
hdya kusumagandhhyo vavau manmathabodhana // HV_73.14 //
dvirephbhara caiva kadamb vyughait /
mumucur gandham adhika satatsramrchit // HV_73.15 //
kesar pupavarai ca vavu madabodhan /
np dp ivbhnti pupakaakadhria // HV_73.16 //
mah navatacchann akragopavibhit /
yauvanastheva vanit kha dadhrrtava vapu // HV_73.17 //
atha saubhapati rmn drumilo nma dnava /
[k: After 18ab, N(except 1,1),S(except M1-3) ins. App. I (No. 15). :k]
ugrasenasya rpea mtara me pradharayat // HV_73.18 //
s patisnigdhahday bhvenopasasarpa tam /
akit cbhavat pact tasya gauravadarant // HV_73.19 //
s tam hotthit bht na tva mama patir dhruvam /
ka ca tva viktkro yensmi malinkt // HV_73.20 //
ekapatnvratam ida mama sadita tvay /
patyur me rpam sthya nca ncena karma // HV_73.21 //
kajarjaritgasya kujarasyrtacetasa /
kabhym atisusrva vegavad bhri oitam // HV_74.35 //
lgla csya vegena nicakara halyudha /
ailaphrdhasalna vainateya ivoragam // HV_74.36 //
tenaiva gajadantena ko hatv tu kujaram /
jaghnaikaprahrea gajroham atholbaam // HV_74.37 //
so 'rtanda mahat ktv vidanto dantin vara /
papta samahmtro vajrabhinna ivcala // HV_74.38 //
[k: K,2.3,V,B,D,S(except M1-3) ins. after 38, 1 after 39ab: :k]
tatas tau tu gajgni praghya raakarkaau | *HV_74.38*833:1 |
gajasya pdarak ca jaghnatu puruarabhau || *HV_74.38*833:2 |
ta ca hatv viviatur madhya ragasya tv ubhau | *HV_74.38*833:3 |
nsatyv avinau svargd avatrv ivecchay || *HV_74.38*833:4 |
vyandhak ca bhoj ca dadsur vanamlinau | *HV_74.38*833:5 |
kveitotkruandena bhvor sphoitena ca || *HV_74.38*833:6 |
sihandai ca tlai ca haraym satur janam || *HV_74.38*833:7 |
tau dv bhojarjas tu viasda vthmati | *HV_74.38*833:8 |
paurm anurga ca hara clakya bhrata | *HV_74.38*833:9 |
ta hatv puarkko nadanta dantin varam /
avatro 'ravkra samja sahaprvaja // HV_74.39 //
[k: After 39, D2 ins. (= BhP 10,43.17): :k]
mallnm aanir n naravara str smaro mrtimn | *HV_74.39*834:1 |*
gopn svajano 'sat kitibhuj st svapitro iu | *HV_74.39*834:2 |*
mtyur bhojapater vir avidu tattva para yogin | *HV_74.39*834:3 |*
vn paradevateti vidito raga pravio hari | *HV_74.39*834:4 |*
[k: On the other hand, D6,S(except T3.4) ins. after 39: :k]
dev ca munaya sarve namasktv gaddharam | *HV_74.39*835:1 |
vimnasths tato yuddha di drau samdadhu || *HV_74.39*835:2 |
tata ko mahbhur baladevena sayuta | *HV_74.39*835:3 |
jan ca manas pjya kasa hantu samudyata | *HV_74.39*835:4 |
[h: HV (CE) ch. 75, transliterated and collated with ViP and BrP by Utz Podzeit, extracted
from the collation and edited by Peter Schreiner; March 4, 2002. Not yet proof-read. :h]
{vaiapyana uvca}
pravianta tu vegena mrutvalgitmbaram /
prvaja purata ktv ka kamalalocanam // HV_75.1 //
gajadantaktollekha subhuja devaksutam /
llktgada vra madena rudhirea ca // HV_75.2 //
valgamna yath siha garjamna yath ghanam /
bhuabdaprahrea clayanta vasudharm // HV_75.3 //
augraseni samlokya dantidantodyatyudham /
ka bhyastamukha saroa samudaikata // HV_75.4 //
[k: After 4, D6,S(except T3.4) ins.: :k]
[h: HV (CE) chapter 84, transliterated by Kreshimir Krnic, proof-read by Kreshimir Krnic,
version of June 15, 2004 :h]
{vaiapyana uvca}
kasyacit tv atha klasya sabhy yadusasadi /
babhe puarkko hetumad vkyam uttamam // HV_84.1 //
[k: D6 T1-3 G1.3.5 M ins.: :k]
ryat ydav vkya sarve cvahit mama | *HV_84.1*961 |
ydavnm iya bhmir mathur rravardhan /
vaya caiveha sabht vraje ca parivardhit // HV_84.2 //
tad idn gata dukha atrava ca parjit /
npeu janita vaira jarsadhe ca vigraha // HV_84.3 //
vhanni ca na santi pdta cpy anantakam /
ratnni ca vicitri mitri bahulni ca // HV_84.4 //
iya ca mthur bhmir alp gamy parasya na /
vddhi cpi parsmka balato mitratas tath // HV_84.5 //
kumrakoyo y cem ga caiva padtinm /
em apha vasat samardam upalakaye // HV_84.6 //
tan me na rocate hy atra nivso yadupugav /
pur niveayiymi mama tat kantum arhatha // HV_84.7 //
etad yady anukla vo mambhipryaja vaca /
bhavya bhavat kle rocat yadusasadi // HV_84.8 //
tam cur ydav sarve hena manas tad /
sdhyat yad abhipreta janasysya bhavya ca // HV_84.9 //
tata samantraym sur vayo mantram uttamam /
avadhyo 'saukto 'smka sumahacca ripor balam // HV_84.10 //
kta sainyakaya cpi mahn iha nardhipai /
balni ca sasainyni hantu varaatair api /
na akymo hy atas tem apayne 'bhavan mati // HV_84.11 //
etasminn antare rj sa klayavano mahn /
sainyena tadvidhenaiva mathurm abhyupgamat // HV_84.12 //
tato jarsadhabala durnivrya mahat tad /
te klayavana caiva rutvaiva pratipedire // HV_84.13 //
[k: G2 ins.: :k]
etasminn antare caiva yadn nandivardhana | *HV_84.13*962 |
keava punarevha ydavn satyasagarn /
adyaiva divasa puyo niryma sapadnug // HV_84.14 //
nicakramus te yadava sarve keavasant /
ogh iva samudrasya balaughaprativra // HV_84.15 //
saghya te kalatri vasudevapurogam /
susanaddhair gajair mattai rathair avai ca daitai // HV_84.16 //
hatya dudubhn sarve sadhanajtibndhav /
niryayur ydav sarve mathurm apahya vai // HV_84.17 //
syandanai kcanpair mattai ca varavraai /
{janamejaya uvca}
bhagava rotum icchmi vistarea mahtmana /
carita vsudevasya yadurehasya dhmata // HV_85.1 //
kimartha ca parityajya mathur madhusdana /
madhyadeasya kakuda dhma lakmy ca kevalam // HV_85.2 //
ga pthivy svlakya prabhtadhanadhnyavat /
ryhyajanabhyiham adhihnavarottamam /
ayuddhenaiva drhas tyaktavn dvijasattama // HV_85.3 //
sa klayavana cpi ke ki pratyapadyata // HV_85.4 //
dvrak ca samritya vridurg janrdana /
ki cakra mahbhur mahyog mahman // HV_85.5 //
kivrya klayavana kena jta ca vryavn /
yam asahya samlakya vyapayto janrdana // HV_85.6 //
{vaiapyana uvca}
vnm andhakn ca gurur grgyo mahtap /
brahmacr pur bhtv na sma drn sa vindati // HV_85.7 //
tath hi vartamna ta rdhvaretasam avyayam /
[k: D4 ins.: :k]
grgya gohe dvija syla aham ity uktavn dvija | *HV_85.8ab*965:1 |
yadn sanidhau sarve jahasur ydavs tata || *HV_85.8ab*965:2 |
eva varasahasra me aata bhpasamitam | *HV_85.8ab*965:3 |
vatsar dvda caiva cra loharajodbhavam | *HV_85.8ab*965:4 |
sylo 'bhiaptavn grgyam apumn iti bhpate // HV_85.8 //
so 'bhiaptas tad rjan nagare tv amitajaye /
lipsu putra tato gatv tapas tepe sudruam // HV_85.9 //
tato dvdaa vari so 'ya cram abhakayat /
rdhayan mahdevam acintya lapinam // HV_85.10 //
rudras tasmai vara prdt samartha yudhi nigrahe /
vnm andhakn ca sarvatejomaya sutam // HV_85.11 //
tata urva ta rj yavandhipatir varam /
putraprasavaja devd aputra putrakmuka // HV_85.12 //
tam upnyya sa npa sntvayitv dvijottamam /
gopamadhye yavanar gopastriu samutsjat // HV_85.13 //
gopl tv apsars tatra gopastrveadhri /
dhraym sa grgyasya garbha durdharam acyutam // HV_85.14 //
mnuy grgyabhryy niyogc chlapina /
sa klayavano nma jaje ro mahbala /
aputrasytha rjas tu vavdhe 'ntapure iu // HV_85.15 //
tasminn uparate rjan sa klayavano npa /
yuddhbhikmo rj tu paryapcchad dvijottamam /
vyandhakakula tasya nrado vai nyavedayat // HV_85.16 //
jtv tu varadna tan nradn madhusdana /
upapraikata tejasv vardhanta yavaneu tam // HV_85.17 //
sa vivddho yad rj yavann mahbala /
[k: 2.3 V1.2 B Ds D5 cont., 1 K1.3 D1.2 ins. after 55: :k]
tad yuddham abhavad ghora ghorarpea rakas | *HV_91.55*1060:1 |
astraptamahghta narakea mahtman | *HV_91.55*1060:2 |
muhrta yodhaym sa naraka madhusdana /
athogracakra cakrea pradptenkarod dvidh // HV_91.56 //
cakradvidhkta tasya arram apatad bhuvi /
vibhakta krakaceneva gire ga dvidh ktam // HV_91.57 //
[k: K2 2 V B Dn Ds D1.2.4.5 G2 ins.: :k]
kam sdya devea jagmstam ivumn || *HV_91.57*1061:1 |
cakrotkiptanikttgam uttama patita rae | *HV_91.57*1061:2 |
vajreeva vinirbhinna yath gairikaparvatam | *HV_91.57*1061:3 |
[k: D1.2 cont.: :k]
ta hatv naraka bhauma viur ydavanandana | *HV_91.57*1062:1 |
mumude tripura hatv pureva tripurntaka | *HV_91.57*1062:2 |
bhmis tu patita putra nirkydya kuale /
uptihata govinda vacana cedam abravt // HV_91.58 //
dattas tvayaiva govinda tvayaiva viniptita /
[k: After 59ab, K 2.3 V B Dn Ds D1-5 G2 ins.: :k]
yathecchasi tath kra bla kranakair iva | *HV_91.59ab*1063 |
ime te kuale deva prajs tasynuplaya // HV_91.59 //
[k: After 59, D6 T1-3 G1.3-5 M ins.: :k]
nirvighnam ayo dev carantu vigatajvar | *HV_91.59*1064:1 |
praj carantu sukhinas tava deva praplant | *HV_91.59*1064:2 |
nirvighna brhma deva bhysus tava sant | *HV_91.59*1064:3 |
ityuktv s dadau tasmai kuale lokavirute | *HV_91.59*1064:4 |
antardhna gat dev tad bhartsampata | *HV_91.59*1064:5 |
[h: HV (CE) chapter 92, transliterated by Peter Bisschop, version of march 19, 2002 :h]
{vaiapyana uvca}
nihatya naraka bhauma vsavopamavikrama /
vsavvarajo viur dadara naraklayam // HV_92.1 //
athrthagham sdya narakasya janrdana /
dadara dhanam akayya ratnni vividhni ca // HV_92.2 //
maimuktpravlni vaidryasya ca sacayn /
mahrajatakni tath vajrasya sacayn // HV_92.3 //
jmbnadamayny atra takumbhamayni ca /
pradptajvalanbhni ca taramiprabhi ca /
ayanni mahrhi tath sihsanni ca // HV_92.4 //
hirayavara rucira taramisamaprabham /
dadara ca mahac chatra varamam ivmbudam // HV_92.5 //
jtarpasya ubhrasya dhr atasahasraa /
varud hta prva narakeeti na rutam // HV_92.6 //
yda tu ghe da narakasya dhana bahu /
na vai rj kuberea na akrea yamena ca /
[h: HV (CE) chapter 96, transliterated by Julie Blanger, proof-read by Andr Couture,
version of June 17, 2002 :h]
{vsudeva uvca}
bhavat puyakrtn tapobalasamdhibhi /
apadhync ca pptm bhauma sa narako hata // HV_96.1 //
mokita bandhand gupta kanypuravara mahat /
maiparvatam utpya ikhara caitad htam // HV_96.2 //
aya dhanaugha sumahn kikarair hto may /
bhavantas tasyeti tn uktv virarma ha // HV_96.3 //
tac chrutv vsudevasya bhojavyandhak vaca /
jahur halomna pjayanto janrdanam // HV_96.4 //
cu caina nvrs te ktjalipus tata /
naitac citra mahbho tvayi devakinandana // HV_96.5 //
yat ktv dukara karma devair api sudukaram /
llaye svajana bhogai ratnai ca svayam arjitai // HV_96.6 //
tata sarvadarhm hukasya ca y striya /
pryam sabh jagmur vsudevadidkay // HV_96.7 //
devaksaptam devyo rohi ca ubhnan /
dadu kam sna rma caiva mahbhujam // HV_96.8 //
tau tu prvam atikramya rohim abhivdya ca /
abhyavdayat devau devak rmakeavau // HV_96.9 //
s tbhym abhkbhy putrbhy uubhe 'dhikam /
aditir devamteva mitrea varuena ca // HV_96.10 //
tata prptau nargryau tu tasy duhitara tad /
eknaeti ym hur nar vai kmarpim // HV_96.11 //
tath kaamuhrtbhy yay jaje sahevara /
yatkte sagaa kasa jaghna puruottama // HV_96.12 //
s kany vavdhe tatra visadmani pjit /
putravat plyamn vai vsudevjay tad // HV_96.13 //
tm ekm hur utpannm eknaeti mnav /
[k: For 14ab, N (except 1) G2 subst.: :k]
eknaeti ym hur utpann mnav bhuvi | *HV_96.14ab*1086 |
yogakany durdhar rakrtha keavasya ca // HV_96.14 //
t vai sarve sumanasa pjayanti sma ydav /
devavad divyavapu kra sarakito yay // HV_96.15 //
t ca tatropasagamya priym iva sakh sakh /
dakiena kargrea parijagrha mdhava // HV_96.16 //
tathaiva smo 'tibalas t parivajya bhvinm /
mrdhny upghrya savyena parijagrha pin // HV_96.17 //
dadus t priy madhye bhagin rmakayo /
rukmapadmakaravyagr riya padmlaym iva // HV_96.18 //
athkatamahvy pupai ca vividhai ubhai /
avakrya ca ljais t striyo jagmur yathgatam // HV_96.19 //
tatas te ydav sarve pjayanto janrdanam /
[k: K V B Dn Ds D1.4-6 G2 subst. for 34cd (T1-3 G1.3.5 M4 ins. after 34ab): :k]
babhajrjunavkau dvau khyto dmodaras tata | *HV_96.34*1092 |
kliya ca mahngo durdharo mahbala /
krat vsudevena nirjito yamunhrade // HV_96.35 //
akrrasya ca pratyaka yan ngabhavane prabhu /
pjyamnas tad ngair divya vapur adhrayat // HV_96.36 //
tavtrdit g ca dv kena dhmat /
dhto govardhana aila saptartra mahtman /
iun vsudevena gav trrtham icchat // HV_96.37 //
tath suduo 'tibalo mahkyo narntakt /
gopatir vsudevena nihato 'riaka kitau // HV_96.38 //
dhenuka sa mahkyo dnava sumahbala /
nihato vsudevena gav trya durmati // HV_96.39 //
sunmnam amitraghna sarvasainyapurasktam /
vkair vidrvaym sa grahtu samupgatam // HV_96.40 //
rauhieyena sagamya vane vicarat puna /
gopaveadhareaiva kasasya bhayam htam // HV_96.41 //
tath vanagata aurir daryudhabala hayam /
pragraha bhojarjasya jaghna puruottama // HV_96.42 //
pralamba ca mahkyo rauhieyena dhmat /
dnavo muinaikena kasmtyo niptita // HV_96.43 //
etau hi vasudevasya putrau surasutopamau /
vavdhte mahtmnau brahmagrgyea sasktau // HV_96.44 //
janmaprabhti cpy etau grgyea paramari /
ythtathyena vijya saskra pratipditau // HV_96.45 //
yad tv imau nararehau sthitau yauvanagau mukhe /
sihavv ivodrau mattau haimavatau yath // HV_96.46 //
tato mansi gopn haramau mahbalau /
st gohacarau vrau devaputrasamadyut // HV_96.47 //
naitau jave v yuddhe v krsu vividhsu v /
nandagopasya gopl eku pratisamkitum // HV_96.48 //
vyhoraskau mahbh slaskandhv ivodgatau /
rutvemau vyathita kaso mantribhi sahito 'bhavat // HV_96.49 //
nakac ca yad kaso grahtu balakeavau /
nijagrha tata krodhd vasudeva sabndhavam // HV_96.50 //
sahograsenena tad coravad ghabandhanam /
kla mahntam avasat kcchram nakadudubhi // HV_96.51 //
kasas tu pitara badhv rasen? asa ha /
jarsadha samritya tathaivhvtibhmakau // HV_96.52 //
kasyacit tv atha klasya mathury mahotsavam /
pinkina samuddiya kasa cakre nardhipa // HV_96.53 //
tatra mall sampetur nndey vi pate /
nartak gyak caiva kual nttasmasu // HV_96.54 //
tata kaso mahtej ragava mahdhanam /
kualai kraym sa ilpibhi sdhunihitai // HV_96.55 //
{arjuna uvca}
tata parvatajlni sarita ca sarsi ca /
apaya samatikramya sgara makarlayam // HV_103.1 //
tato 'rghyam udadhi skd upaninye janrdane /
prjali samupasthya ki karomti cbravt // HV_103.2 //
pratighya tu t pj tam uvca janrdana /
rathapanthnam icchmi datta nadanadpate // HV_103.3 //
athbravt samudras ta prjalir garuadhvajam /
prasda bhagavan maivam anyo 'py eva gamiyati // HV_103.4 //
tvayaiva sthpita prvam agdho 'smi janrdana /
tvay pravartite gdhe ysymi gamanyatm // HV_103.5 //
anye 'py eva gamiyanti rjno darpamohit /
eva nicitya govinda yat kama tat samcara // HV_103.6 //
{vsudeva uvca}
brhmarthe madarthe ca kuru sgara madvaca /
mm te na pumn kacid anyas tv dharayiyati // HV_103.7 //
athbravt samudras tu punar eva janrdanam /
abhipabhayd bhto bham eva bhaviyati // HV_103.8 //
oaymy ea mrga te yena tva tta ysyasi /
rathena sahastena sadhvajena ca keava // HV_103.9 //
{vsudeva uvca}
may dattavara prva na oa tvam ihrhasi /
mnus te na jnyur vividhn ratnasacayn // HV_103.10 //
jala stambhaya sdho tva tato ysymy aha rath /
na hi kacit prama te ratnn vetsyate nara // HV_103.11 //
sgarea tathety ukte prasthit sma jalena vai /
stambhitena yath bhmau maivarena bhsvat // HV_103.12 //
tato 'rava samuttrya kurn apy uttarn vayam /
kaena samatikrnt gandhamdanam eva ca // HV_103.13 //
tatas tu parvat sapta keava samupasthit /
jayanto vaijayanta ca nlo rajataparvata // HV_103.14 //
mahmeru sakailsa indraka ca nmata /
vararpi bibhranto vividhny adbhutni ca // HV_103.15 //
upasthya ca govinda ki kurmetya bravas tad /
t cpi pratijagrha vidhivan madhusdana // HV_103.16 //
tn uvca hkea pramvanatn sthitn /
vivara gacchato me 'dya rathamrga pradyatm // HV_103.17 //
te kasya vaca rutv pratighya ca parvat /
pradadu kmato mrga gacchato bharatarabha // HV_103.18 //
tatraivntarhits te ca tad caryatara mama /
asakta ca ratho yti meghajlev ivumn // HV_103.19 //
[k: D1.2.5 ins.: :k]
{vsudeva uvca}
brahma ca brhma caiva tapa satya ca bhrata /
ukthya bhadratha caiva mattas tad viddhi pava // HV_104.17 //
priyas te 'ha mahbho priyo me 'si dhanajaya /
[k: K 2.3 V B Dn Ds D1.3-6 G2.4 subst. for 18cd ; D2 T2.4 M4 ins. after 18ab: :k]
tena te kathayiymi nnyath vaktum utsahe | *HV_104.18ab*1139 |
vetsyase m yathtattva tad vykhysymi te 'nagha // HV_104.18 //
aha yaji smni ca ctharvani ca /
[k: T1.2 G1.3-5 M4 ins.: :k]
brahm rudras tathendra ca varua ca tath yama | *HV_104.19ab*1140:1 |
kubera ca tath cnye dikpl sanakdaya | *HV_104.19ab*1140:2 |
ayo devat yaj mattejo bharatarabha // HV_104.19 //
pthiv vyur kam po jyoti ca pacamam /
candrdityv ahortre pak mss tath kap /
muhrt ca kal caiva ka savatsars tath // HV_104.20 //
mantr ca vividh prtha yni stri knicit /
vidy ca veditavya ca matta prdurbhavanti vai // HV_104.21 //
manmaya viddhi kaunteya kaya si ca bhrata /
sac csac ca mamaivtm sad asac caiva yat param // HV_104.22 //
[k: S (except G2; T3 missing) G(ed.) ins.: :k]
idam apy apara bhya u guhya santanam || *HV_104.22*1141:1 |
sarvev api ca vedeu puresu ca ktsnaa | *HV_104.22*1141:2 |
yad agrya kathita prtha sarvair munivarai sad || *HV_104.22*1141:3 |
varatrayasamyuktam gyajusmalakitam | *HV_104.22*1141:4 |
praavkhya mahbho viddhi m jagatpate || *HV_104.22*1141:5 |
ida japan mahbho m namaskuru yatnata | *HV_104.22*1141:6 |
tato m vetsyase samyak satyam etac chapni te || *HV_104.22*1141:7 |
anyat sarva mahbho vihyaitat paro bhava | *HV_104.22*1141:8 |
idam eva para reyo ntra kry vicra | *HV_104.22*1141:9 |
evam ukto 'smi kena pryat bharatarabha /
tathaiva ca mano nityam abhavan me janrdane // HV_104.23 //
etac chruta ca da ca mhtmya keavasya me /
yan m pcchasi rjendra bhya cto janrdane // HV_104.24 //
{vaiapyana uvca}
etac chrutv kurureho dharmarjo yudhihira /
pjaym sa manas govinda puruottamam // HV_104.25 //
vismita cbhavad rj saha sarvai sahodarai /
rjabhi ca tathsannair ye tatrsan samgat // HV_104.26 //
[h: HV (CE) chapter 105, transliterated by Julie Blanger, proof-read by Andr Couture,
version of July 26 :h]
{janamejaya uvca}
{uovca}
smarmi bhmini vaco devy krgate bhave /
yathokta sarvam akhila prpta harmyatale may // HV_107.45 //
bhart tu mama yady ea lokanthasya bhryay /
vydia sa katha jeyas tatra krya vidhyatm // HV_107.46 //
ity evam ukte vacane kumbhaduhit puna /
vyjahra yathnyyam arthatattvavirad // HV_107.47 //
na hi tasya kula devi na krtir npi pauruam /
kacij jnti tattvena kim ida tva vihanyase // HV_107.48 //
ada cruta caiva da svapne tvaynaghe /
katha jeyo bhaved bhru so 'smbh ratitaskara // HV_107.49 //
yena tvam asitpge mattakini vikramt /
rudat prasabha bhukt praviyntapura sakhi // HV_107.50 //
na hy aya prkta kacid ya pravia prasahya na /
nagara lokavikhytam eka atrunibarhaa // HV_107.51 //
dity vasavo rudr avinau ca mahaujasau /
na akt oitapura praveu bhmavikram // HV_107.52 //
[k: D6 T1 G1.3-5 M1-3 ins.: :k]
pur sati be tu jitv akra acpatim | *HV_107.52*1176 |
so 'yam etai ataguo viia atrusdana /
pravia oitapura bam kramya mrdhani // HV_107.53 //
[k: S(except T4; T3 missing) ins.: :k]
ko nu nma jagaty asmin mana kartu mahsure | *HV_107.53*1177:1 |
saty etat pura devi manuyo jvitaspha | *HV_107.53*1177:2 |
praviet tam avajya ba ki vpi dharaam | *HV_107.53*1177:3 |
yasy naivavidho bhart bhaved yuddhavirada /
kas tasy jvitenrtho bhogair v syc chubhekae // HV_107.54 //
dhanysy anughtsi yasys te patir da /
prpto devy prasdena prvaty mattakini // HV_107.55 //
ida tu te kryatama u tva vai mayeritam /
vijeyo yasya putras tu yan nm yat kula ca sa // HV_107.56 //
ity evam ukte vacane tatro kmamohit /
[k: T1.2 G M ins.: :k]
taccharai ca samviddh bhrntalocanaviklav | *HV_107.57ab*1178:1 |
dam anty samsthya nidrsukhavimohit | *HV_107.57ab*1178:2 |
uvca kumbhasut katha jsymahe sakhi // HV_107.57 //
[k: N (except 1) T1 G2.5 ins.: :k]
tvam eva cintaya sakhi nottara pratibhti me | *HV_107.57*1179:1 |
svakrye muhyate loko yath jva labhmy aham || *HV_107.57*1179:2 |
uy vacana rutv rm vkyam ida puna | *HV_107.57*1179:3 |
uvca rudat caiva kubhatanay sakhm || *HV_107.57*1179:4 |
kual te vilki sarvath sadhivigrahe | *HV_107.57*1179:5 |
apsar citralekh vai kipra vijpyat sakhi || *HV_107.57*1179:6 |
asy sarvam aeea trailokya vidita sad || *HV_107.57*1179:7 |
{vaiapyana uvca}
evam ukt niruddhena u virambham gat | *HV_108.98*1259:14 |
nasa cpi pitara ocate s sumadhyam | *HV_108.98*1259:15 |
[k: After line 3, 2 V2 B2 Ds1 D2.6 ins.: :k]
baddha nivedaym sa prdyumni garuadhvaje | *HV_108*1259.3*1259A |
[Colophon]
[h: HV (CE) chapter 109, transliterated by Julie Blanger, proof-read, by Horst Brinkhaus,
version of February 4, 2003 :h]
{vaiapyana uvca}
tato 'niruddhasya ghe rurudu sarvayoita /
priya ntham apayantya kinarya iva saghaa // HV_109.1 //
aho dhik kim ida loke nthe ke vyavasthite /
anth iva satrast rudimo bhayamohit // HV_109.2 //
yasyendrapramukh dev sdity samarudga /
bhucchy samritya vasanti divi devat // HV_109.3 //
tasyotpannam ida loke bhayadasya mahadbhayam /
yasyniruddha pautra sa vra kenpi no hta // HV_108.4 //
aho nsti bhaya nna tasya loke sudurmate /
vsudevasya ya krodha prajvlayati dusaham // HV_109.5 //
vyditsyasya yo mtyor dargre parivartate /
[k: D6 T1.2 G M ins.: :k]
atikruddhasya sihasya ghnata ca gajasattamn | *HV_109.6ab*1260:1 |
oita ptukmasya darn prodhtya daata | *HV_109.6ab*1260:2 |
sa vsudeva samare moht pratyudiyd ripu // HV_109.6 //
idam evavidha ktv vipriya yadupugave /
katha jvan vimucyeta skd api atakratu // HV_109.7 //
ktg na sa ocyas tu vaya tv adya vinkt /
viprayogena nthasya ktntavaag kt // HV_109.8 //
ity eva t rudantya ca vadantya ca puna puna /
netraja vri mumucur aiva paramgan // HV_109.9 //
ts bpbhiprni nayanni cakire /
salilenplutnva pakajni jalgame // HV_109.10 //
tsm arlapakmi rjimanti ubhni ca /
rudhireplutnva nayanni cakire // HV_109.11 //
ts harmyatalasthn tram sn mahsvana /
kurarm ivke rudatn sahasraa // HV_109.12 //
ta rutv ninada ghoram aprva bhayam gatam /
utpetu sahas khebhyo ghebhya puruarabh // HV_109.13 //
kasmd eo 'niruddhasya ryate sumahsvana /
ghe kbhiguptn kuto no bhayam gatam // HV_109.14 //
[k: 2.3 V B1.3 Dn Ds D1.5 G(ed.) cont.: K 1 B2 D2-4.6 T4 G4.5 ins. after 5: 1 cont.
after 1335*: :k]
jvara kavisas tu ghtv ta jvara balt | *HV_111.5*1337:1 |
kya ha pryacchat ta jagrha tato hari || *HV_111.5*1337:2 |
tatas ta paramakruddho vsudevo mahbala | *HV_111.5*1337:3 |
svagtrt svajvareaiva nikrmayata vryavn || *HV_111.5*1337:4 |
vidhya bhtale caina atadh kartum udyata | *HV_111.5*1337:5 |
vyghoayaj jvaras tatra bho paritrtum arhasi | *HV_111.5*1337:6 |
[k: After line 4, D2 ins.: :k]
mhevaro vaiava ca yuyudhte jvarv ubhau | *HV_111.5*1337A:1 |
mhevara samkrandan vaiavena balrdita | *HV_111.5*1337A:2 |
[k: G4.5 cont.: T1.2 G1.3 M G(ed.) ins. after 5: :k]
kajvaro jvara prva ghtv svena tejas | *HV_111.5*1338:1 |
nanda sumahnda vaiava sa mahbala | *HV_111.5*1338:2 |
caturbhuja caturvaktra sarvapraharaodyata || *HV_111.5*1338:3 |
tayos tu tumula yuddha jvarayor bhulino || *HV_111.5*1338:4 |
tato dev sagandharv divisth yuddhallas | *HV_111.5*1338:5 |
dadu ca mahad yuddha bhtni ca samantata | *HV_111.5*1338:6 |
tato mhevaro yuddhe taym sa vaiavam | *HV_111.5*1338:7 |
bhun titas tena nanda bahuvistaram || *HV_111.5*1338:8 |
sa gato vaiava rjan raudra bhasmyudha rae | *HV_111.5*1338:9 |
dvbhym atha ca bhubhy ghtvtayad bal || *HV_111.5*1338:10 |
itarbhy samhatya bhubhy vaiavo jvara | *HV_111.5*1338:11 |
nanda sumahnda sarvalokasya payata || *HV_111.5*1338:12 |
tato raudro jvaro rjan muintha jaghna tam | *HV_111.5*1338:13 |
dadaa dantair bahudh jvara keavam have || *HV_111.5*1338:14 |
bhubhym eva tau rjan yuyudhte mahgadau | *HV_111.5*1338:15 |
anyonya tayantau ca muibhir jvarasattamau || *HV_111.5*1338:16 |
cakratu ca mahnda jvarau tau lokavirutau | *HV_111.5*1338:17 |
vaiavo 'tha jvaro rjan grahtu raudrasajitam || *HV_111.5*1338:18 |
yatate bahudh tatra muintha jaghna tam | *HV_111.5*1338:19 |
hatya bhun bhyo nipipea puna puna || *HV_111.5*1338:20 |
nipiahdayas tra lino jvarasattama | *HV_111.5*1338:21 |
nanda bahudh nda bhmau viparivartate || *HV_111.5*1338:22 |
ghtv tu bald raudram kya ca puna puna | *HV_111.5*1338:23 |
knya hta pryacchat ki kariymy ata param || *HV_111.5*1338:24 |
haniye devadevea bhakayiye 'tha v puna | *HV_111.5*1338:25 |
ity uktv sumahnda cakra raamrdhani || *HV_111.5*1338:26 |
utthya ca hkeo jvara mhevara rae | *HV_111.5*1338:27 |
hantum aicchat tad loko nirjvaro 'stv iti keava | *HV_111.5*1338:28 |
vyvidhyamne tu tad jvare tenmitaujas /
aarr tato v tam uvcntarikag // HV_111.6 //
ka ka mahbho yadn nandivardhana /
m vadhr jvaram eta vai rakayas tvaynagha /
ity evam ukte vacane ta mumoca hari svayam // HV_111.7 //
[k: Some Mss. om. the ref. T1 G3 rka (for bhagavn). After the ref., T1.2 G1.3.4 M G
(ed.) ins.: :k]
tatas tuo hkea stotrenena keava | *HV_111.9*1343:1 |
prtim cbhavat ko raudrajvaram uvca ha | *HV_111.9*1343:2 |
[k: After 9ab, T1.2 G1.3-5 M ins.: :k]
antakle manuy bhyd bhogya mmaka | *HV_111.9ab*1344 |
yo 'ya may jvaro so mayy evaia pralyatm // HV_111.9 //
[k: corr. for mayy aivaia :k]
[k: After 9, N (except 1 1) T4 G5 G(ed.) ins.: :k]
{vaiapyana uvca}
evam ukte tu vacane jvara prati mahya | *HV_111.9*1345:1 |
ka praharat reha punar vkyam uvca ha || *HV_111.9*1345:2 |
uva jvara sadea yath loke cariyasi | *HV_111.9*1345:3 |
sarvajtiu vinyastas tath sthvarajagame || *HV_111.9*1345:4 |
tridh vibhajya ctmna matpriya yadi kkase | *HV_111.9*1345:5 |
catupdn bhajaikena dvityena ca sthvarn || *HV_111.9*1345:6 |
ttyo ya ca te bhgo mnuepapatsyate | *HV_111.9*1345:7 |
tridhbhta vapu ktv pakiu tva bhava jvara || *HV_111.9*1345:8 |
caturdh yas ttyasya bhaviyati ca te dhruvam | *HV_111.9*1345:9 |
ekntara caturbhga khoraka ca caturthaka || *HV_111.9*1345:10 |
mnuev atha bhedane vasa tva pravibhajya vai | *HV_111.9*1345:11 |
jtiv athvaesu nivasa tva uva me || *HV_111.9*1345:12 |
vkeu karpea tath sakocapatraka | *HV_111.9*1345:13 |
pupatra ca vikhyta phalev turyam eva ca || *HV_111.9*1345:14 |
ap tu nlik vidyc chikhodbheda ca barhim | *HV_111.9*1345:15 |
padminu himo bhtv pthivym api coara || *HV_111.9*1345:16 |
gaurika parvatev eva matprasdd bhaviyasi | *HV_111.9*1345:17 |
gov apasmrako bhtv khoraka ca bhaviyasi || *HV_111.9*1345:18 |
eva vividharpea bhaviyasi mahtale || *HV_111.9*1345:19 |
darant sparanc cpi prin vadham eyasi | *HV_111.9*1345:20 |
te devamanuyebhyo nnyas tv visahiyati || *HV_111.9*1345:21 |
[k: corr. for manuvebhyo :k]
{vaiapyana uvca}
kasya vacana rutv jvaro haman hy abht | *HV_111.9*1345:22 |
provca vacana kicit praamitv ktjali || *HV_111.9*1345:23 |
sarvajtiprabhutvena kto dhanyo 'smi mdhava | *HV_111.9*1345:24 |
bhya ca te vaca kartum icchmi puruarabha | *HV_111.9*1345:25 |
tad jpaya govinda ki karomi mahbhuja | *HV_111.9*1345:26 |
[k: After line 2 of *1345, Ds ins.: :k]
{deva uvca}
eva bhavatu bhadra te yath tva jvara kkase | *HV_111.9*1345A |
[k: K 2.3 V B D G5 cont.: T1.2 G1 M ins. after 9: :k]
aham asurakulapramthin | *HV_111.9*1346:1 |*
tripuraharea harea nirmita | *HV_111.9*1346:2 |*
{vaiapyana uvca}
tatas te sahit sarve trayastraya ivgnaya /
vainateya samruhya yudhyamn rae sthit // HV_112.1 //
tata sarvy ankni bavarair mahbal /
ardayan vainateyasth nadanto 'tibal rae // HV_112.2 //
cakralgalaptai ca bavarai ca pitam /
sacukopa mahnka dnavn mahtmanm // HV_112.3 //
kake 'gnir iva savddha ukendhanasamrit /
kabgnir udbhto vivddhim upagacchati // HV_112.4 //
sa dnavasahasri tasmin samaramrdhani /
yugntgnir ivrcimn dahamno vyarjata // HV_112.5 //
[k: After 5, T1.2 G1.3-5 M ins.: :k]
tatrtisahasri ngn nihatni ca | *HV_112.5*1353:1 |
laka ca rathavnda tu hata keavasyakai || *HV_112.5*1353:2 |
avn atashasram ayuta pattin tath | *HV_112.5*1353:3 |
nieittha s sen palyanaparbhavat | *HV_112.5*1353:4 |
t dryam mahat nnpraharaodyatm /
sen ba samsdya vrayan vkyam abravt // HV_112.6 //
lghava samupgamya kim eva bhayaviklav /
daityavaasamutpann palyadhyva mahmdhe // HV_112.7 //
kavacsigadprsn khagacarmaparavadhn /
utsjyotsjya gacchanti ki bhavanto 'ntarikag // HV_112.8 //
svajti caiva vsa ca harasasargam eva ca /
mnayadbhir na gantavyam eo hy aham avasthita // HV_112.9 //
evam uccrit vca vantas tm acintya vai /
apakrmanta te sarve dnav bhayapit // HV_112.10 //
pramthagaaea tu tadankapurasaram /
bhagnvaea yuddhya mana cakre punas tad // HV_112.11 //
kumbho nma bastha sakhmtya ca vryavn /
bala bhagna samlokya vacana cedam abravt // HV_112.12 //
ea ba sthito yuddhe akaro 'ya guhas tath /
kimartha yuddham utsjya bhavanto bhayamohit // HV_112.13 //
[k: After 13, 2 B Dn Ds D5 ins.: :k]
prs tyaktv ca yudhyadhva sarve dnavapugav | *HV_112.13*1354 |
[k: B1.2 cont.: :k]
eva sastyamns te kumbhena mahtman | *HV_112.13*1355:1 |
naiva tastambhire daity palyanta samantata | *HV_112.13*1355:2 |
[k: B1.2 cont.: 2 B3 Dn Ds D5 cont. after 1354*: K V D2-6 T4 G(ed.) ins. after 13: :k]
eva kumbhavkya te vanto bhayavihlav | *HV_112.13*1356:1 |
cakrgnibhayavitrast sarve ynti dio daa || *HV_112.13*1356:2 |
bhagna bala tato dv kenmitatejas | *HV_112.13*1356:3 |
saraktanayana sthur yuddhya paryavartata || *HV_112.13*1356:4 |
basarakaa kartu ratham sthya suprabham | *HV_112.13*1356:5 |
deva kumra ca tath rathengninibhena vai | *HV_112.13*1356:6 |
[k: While after 13, T1.2 G1.3-5 M ins. an addl. colophon (...) and cont.: :k]
{vaiapyana}
tata kruddho hara skd nad khag paravadh | *HV_112.13*1357:1 |
l niag kavac b krmukav iva | *HV_112.13*1357:2 |
nandvarasamyukta ratham sthya vryavn /
sadaauhapuo rudra pradhvati yato hari // HV_112.14 //
[k: After 14, T1.2 G1.3-5 M ins.: :k]
tasynuyt vet pic candramlina | *HV_112.14*1358:1 |
pibanta oita bhya karl niratodar | *HV_112.14*1358:2 |
pibann iva tadka sihayukto mahsvana /
ratho bhti ghanonmukta pauramsy yath a // HV_112.15 //
[k: After 15, N (except 1 1) T4 G5 ins.: :k]
tato gaasahasrais tu nnrpair bhayvahai | *HV_112.15*1359:1 |
nadadbhir vividhn ndn ratho devasya so 'bhayt || *HV_112.15*1359:2 |
ke cit sihamukhs tatra tath vyghramukh ca ha | *HV_112.15*1359:3 |
ngvoramukhs tatra prvepann abhipit | *HV_112.15*1359:4 |
vylayajopavt ca ke cit tatra mahbal || *HV_112.15*1359:5 |
kharoragajavaktr ca avagrv ca sasthit || *HV_112.15*1359:6 |
chgamrjravaktr ca meavaktrs tath pare | *HV_112.15*1359:7 |
cria ikhina cnye jailordhvairoruh || *HV_112.15*1359:8 |
bhagn paripatanti sma akhadudubhinisvanai | *HV_112.15*1359:9 |
ke cit saumyamukhs tatra divyai astrair alakt || *HV_112.15*1359:10 |
nnpupaktp nnpraharayudh | *HV_112.15*1359:11 |
vman vika caiva sihavyghraparicchad | *HV_112.15*1359:12 |
rudhirrdramahdar mahmsabalipriy || *HV_112.15*1359:13 |
deva saparivrytha mahatrupramardanam | *HV_112.15*1359:14 |
llyamns tihanti sagrmbhimukhonmukh || *HV_112.15*1359:15 |
tato divya ratha dv rudrasykliakarmaa | *HV_112.15*1359:16 |
ko garuam sthya yayau rudrya sayuge | *HV_112.15*1359:17 |
vainateyastham asyantam yntam agrar hara /
[k: After 16ab, T1.3 G1.3-5 M G(ed.) ins.: :k]
tiha tiheti covca kruddho 'hakragarvita || *HV_112.16ab*1360:1 |
bhagavn api govinda smayann iva ca sasthita | *HV_112.16ab*1360:2 |
sthito 'smi tava sagrme yathea kriyatm iti | *HV_112.16ab*1360:3 |
hari vivydha kupito nrcn atena sa // HV_112.16 //
sa arair arditas tena haremitraghtin /
harir jagrha kupito hy stra prjanyam uttamam // HV_112.17 //
[k: N (except 1 1) T4 G(ed.) ins. after: T2 G1.4.5 after the first occurrence of 18: :k]
pracacla tato bhmir viurudraprapit || *HV_112.17*1361:1 |
ng cordhvamukhs tatra vicelur abhipit | *HV_112.17*1361:2 |
parvat prastuts tatra jaladhrbhir plut || *HV_112.17*1361:3 |
ke cin mumucire tatra ikhari samantata | *HV_112.17*1361:4 |
dia ca vidia caiva bhmir kam eva ca || *HV_112.17*1361:5 |
pradptnva dyante sthukasamgame | *HV_112.17*1361:6 |
samantata ca nirght patanti dharatale || *HV_112.17*1361:7 |
[k: K1.2 2.3 V B2 Ds D4.6 T1 G1 ins. after 66: K3.4 1 B3 Dn D1-3 T4 cont. after 1415*:
B1 after 1417*: :k]
lghava vkya kasya balisn runvita | *HV_112.66*1418 |
[k: T1 G5 cont.: T2 G3.4 ins. after 66: :k]
mumocstra tad yuddhe ko ba pratpavn | *HV_112.66*1419 |
yad astra parama divya tapas nirmita mahat /
tad apratihita yuddhe sarvaatrunibarhaam /
brahma vihita prva tan mumoca bale suta // HV_112.67 //
tasmin mukte dia sarvs tamopahatamaal /
prdur sas tato raudr na prjyata ki cana // HV_112.68 //
[k: After 68c, N (except 1) T4 ins.: :k]
... sughori ca sarvaa | *HV_112.68c*1420:1 |
tamas savte loke ... | *HV_112.68c*1420:2 |
sdhu sdhv iti ba tu pjayanti sma dnav /
aho dhig iti devn carate vg udrit // HV_112.69 //
tato 'strabalavegena srcimatya sudru /
ghorarp mahveg nipetur bavaya // HV_112.70 //
nkampata tad vyur na megh sacaranti ca /
astre vimukte bena dahyamne ca keave // HV_112.71 //
tato 'stra sumahvega jagrha madhusdana /
prjanya nma bhagavn yamntakanibha rae // HV_112.72 //
[k: After 72, N (except 1 1) T1.4 G5 ins.: :k]
tato vitimire loke sa cgni praama gata | *HV_112.72*1421:1 |
dnav moghasakalp sarve 'bhuvas tad bham | *HV_112.72*1421:2 |
dnavstra pranta tu parjanystre 'bhimantrite /
tato devaga sarve praedur jahus tad // HV_112.73 //
hate astre mahrja daiteya krodhamrchita /
bhya sachdaym sa keava garue sthitam /
musalai paisai caiva lam udgarakasmarai // HV_112.74 //
tasya t taras sarv bavi samudyatm /
puna savraym sa keava atrusdana // HV_112.75 //
[k: After 75, N (except 1 1) T1.4 G5 ins.: :k]
kevasya tu bena vartamne mahhave || *HV_112.75*1422:1 |
tasya rgavinirmuktai arair aanisanibhai | *HV_112.75*1422:2 |
tilaas tad ratha cakre svadhvajapatkinam || *HV_112.75*1422:3 |
ciccheda kavaca kyn mukua ca mahprabham | *HV_112.75*1422:4 |
krmuka ca mahtej hastc cpa ca keava || *HV_112.75*1422:5 |
vivydha cainam urasi nrcena smayann iva || *HV_112.75*1422:6 |
sa marmbhihata sakhye pramumohlpacetana || *HV_112.75*1422:7 |
ta dv mrchita ba prahraparipitam | *HV_112.75*1422:8 |
prsdavaragastho nrado munipugava || *HV_112.75*1422:9 |
utthypayata tad kaksphoanatatpara | *HV_112.75*1422:10 |
vdayno nakh caiva diy diyeti cbravt || *HV_112.75*1422:11 |
aho me saphala janma jvita ca sujvitam | *HV_112.75*1422:12 |
Arlo Griffiths (Leiden/Groningen); proof-read by Arlo Griffiths. This is the version of April 5,
2004 :h]
{vaiapyana uvca}
tato dvaiva garuam aniruddhaarrag /
[k: D2 om. the ref. N T4 ins. and T2 G1.4 repeat after the ref.: T1.2 G1.3-5 M (T2 G1.4 for
the first time) ins. after 112.129: :k]
eva varn bahl labdhv ba prtimn abhavat | *HV_113.1*1483 |
[k: K1.2 2.3 V2.3 B Dn Ds D1.4.5 cont.: :k]
jagma saha rudrea mahklatvam gata | *HV_113.1*1484 |
[k: K1.2 2.3 V2.3 B Dn Ds D1.4.5 cont.: K3.4 1 V1 D2.3.6 T2.4 G1.4 cont. after 1483*:
T1 G3.5 M1-3 G(ed.) ins. after the ref.: :k]
vsudevo 'pi bahudh nrada paryapcchata | *HV_113.1*1485:1 |
kvniruddhas tu bhagavn sayato ngabandhanai | *HV_113.1*1485:2 |
rotum icchmi tattvena snehaklinna hi me mana || *HV_113.1*1485:3 |
aniruddhe hte vre kubhit dvrak pur | *HV_113.1*1485:4 |
ghra ta mokayiymi yad artha vayam gat || *HV_113.1*1485:5 |
adya ta naaatru vai draum icchmahe vayam | *HV_113.1*1485:6 |
sa pradeas tu bhagavan viditas tava suvrata || *HV_113.1*1485:7 |
evam uktas tu kena nrda pratyabhata | *HV_113.1*1485:8 |
kanypure kumro 'sau baddho ngai ca mdhava || *HV_113.1*1485:9 |
etasminn antare ghra citralekh hy upasthit | *HV_113.1*1485:10 |
basyottamasattvasya daityendrasya mahtmana | *HV_113.1*1485:11 |
idam antapura deva praviasva yathsukham || *HV_113.1*1485:12 |
tata pravis te sarve aniruddhasya mokae | *HV_113.1*1485:13 |
bala supara ka ca pradyumno nradas tath | *HV_113.1*1485:14 |
[k: 2 M4 cont.: :k]
vsudevo 'pi sahas viventapure ripo | *HV_113.1*1486 |
ararp mahsarp veayitv tanu sthit // HV_113.1 //
te sarve sahas deht tasya nistya bhogina /
kiti sarve 'bhyadhvanta praktyvasthit ar // HV_113.2 //
da spa ca kena so 'niruddho mahtman /
sthiti prtiman bhtv prjalir vkyam abravt // HV_113.3 //
devadeva sad yudhe jet tvam asi kas tava /
akto vai pramukhe sthtu skd api atakratu // HV_113.4 //
{bhagavn uvca}
roha garua tra gacchma dvrak purm /
ityukta so 'dhirhas tu saha dnavakanyay // HV_113.5 //
[k: After 5, 1 ins.: :k]
gurubhi samanujts tatas te prayayus tad | *HV_113.4*1487 |
[k: While K 2 V2.3 B Dn Ds D3-6 G4.5 ins. a passage given in App. I (No. 38) after 5; 3
D1.2 T1.2 G1.3 ins. it after 3c; V1 after 3; T4 after 3ab; On the other hand, M ins. after 5: :k]
citralekhsamyukto y priy tasya nityaa | *HV_113.5*1488 |
tatas te drgham adhvna prayayu puruarabh /
[k: After 6, 1 ins.: :k]
cakryudho ghya tadniruddha | *HV_113.6*1489:1 |*
nighna cakre bam udracakram | *HV_113.6*1489:2 |*
chittv tu basya sa bhucakra | *HV_113.6*1489:3 |*
cakryudho ghya tadniruddham | *HV_113.6*1489:4 |*
puro mahbam udracakra+ | *HV_113.6*1489:5 |*
+niptite bhuviragtre | *HV_113.6*1489:6 |*
ruhya garua sarve jitv ba mahsuram // HV_113.6 //
tato 'mbaratalasths te vru diam rit /
[k: After 7ab, N (except 1 1) T1.2.4 G1.3-5 ins.: :k]
apayanta mahtmno gvo divyapayaprad | *HV_113.7ab*1490 |
velvanavicriyo nnvar sahasraa // HV_113.7 //
[k: After 7, N (except 1 1 D3) T1.2.4 G1.3-5 ins.: :k]
abhijya tad rpa kumbhavacanaravt | *HV_113.7*1491:1 |
ka praharat rehas tattvato 'rthavirada | *HV_113.7*1491:2 |
niamya bagvas tu tsu cakre manas tad /
sthito garua deva sarvalokdir avyaya // HV_113.8 //
[k: After 8, N (except 1 1) T1.2.4 G1.3-5 ins.: :k]
{r bhagavn uvca}
garua prayhi tatra tva yatra basya godhanam | *HV_113.8*1492:1 |
[k: Pda a unmetrical :k]
ys ptv kila kram amtatvam avpnuyt | *HV_113.8*1492:2 |
ha m satyabhm ca bagvo mamnaya /
ys ptv kila kra na jryanti mahsur // HV_113.9 //
[k: 2 V3 B2.3 Dn Ds D3.5.6 T2 ins. after 9: 2 (error for other siglum?) after 9ab: :k]
vijar ca jar tyaktv bhavanti kila jantava | *HV_113.9*1493 |
t mamnaya bhadra te yadi krya na lupyate /
atha kryanirodha syn naiva tsu mana kth // HV_113.10 //
[k: After 10, K 2 V B D T4 ins.: :k]
iti mm abravt saty t cait vidit mama | *HV_113.10*1494 |
dyante gva ets t m dv varulayam /
vianti sahit sarv kryam atra vidhyatm // HV_113.11 //
tathety uktv tu garua pakavtena sgaram /
so 'vagho hi sahas varulayam antikt // HV_113.12 //
[k: After 12, K 2.3 B D T4 ins.: :k]
dv javena garua prpta vai varulayam | *HV_113.12*1495:1 |
vru ca ga sarve vibhrnt prcalas tad | *HV_113.12*1495:2 |
tatas tu vrua sainyam abhiyta sudruam /
pramukhe vsudevasya nnpraharaodyatam // HV_113.13 //
[k: K 1.3 V B2.3 Dn Ds D1-5 T1.4 ins. after 13: B1 D6 cont. after 1497*: :k]
tad yuddham abhavad ghora vruai pannagri | *HV_113.13*1496 |
{sta uvca}
eva sa vivvasunnunta prasdam gamya vapuamym /
cakra mithyvyatiakittm nti par tatra sa dharmajum // HV_118.39 //
ramam abhivinivartya mnasa sa samabhilaajjanamejayo yaa svam /
viayam anuasa dharmabuddhir muditaman ramayan vapuam tm // HV_118.40 //
na ca viramati viprapjann na ca vinivartati yajalant /
na ca viayaparirakac cyuto 'sau na ca parigarhati vapuam ca // HV_118.41 //
vidhivihitam aakyam anyath hi kartum yad ir acintyatap purbravt sa /
[k: T1 ins.: :k]
na ca tad aakyam anyath hi kartum | *HV_118.42a*1588 |*
iti narapatir tmavs tadsau tad anuvicintya babhva vtamanyu // HV_118.42 //
[k: T2 G1.3-5 M2.4 ins.: :k]
iti npatir adnavikramas tad anuvicintya babhva nirvta | *HV_118.42*1589 |
ida mahkvyam er mahtmana pahan n pjyatamo bhaven nara /
prakam yu samavpya durlabha labheta sarvajaphala ca kevalam // HV_118.43 //
atakrato kalmaavipramokaa pahan idam mucyati kalman nara /
tathaiva kmn vividhn samanute samptakma ca cirya nandati // HV_118.44 //
yath hi pupaprabhava phala drumt tata prajyanti puna ca pdap /
tath mahariprabhav im gira pravardhayante tam i pravartit // HV_118.45 //
putrn aputro labhate suvarcasa cyuta punar vindati ctmana sthitim /
vydhi na cpnoti cira ca bandhana kriy ca puy labhate gunvita //
HV_118.46 //
patim upalabhate ca satsu kany ravaam upetya ubh munes tu vca /
janayati ca sutn guair upetn ripujanamardanavryalina ca // HV_118.47 //
vijayati vasudh ca katravttir dhanam atula labhate dviajjaya ca /
vipulam api dhana labhec ca vaiya sugatim iyc chravac ca drajti //
HV_118.48 //
puram etac carita mahtmanm adhtya buddhi labhate ca naihikm /
vihya dukhni vimuktasaga sa vtargo vicared vasudharm // HV_118.49 //
ity etad khynam udhta va pratismaranto dvijamaaleu /
sthairyea jtena puna smaranta sukha bhavanto vicarantu lokam // HV_118.50 //
iti caritam ida mahtmanm iktam adbhutavryakarmam /
kathitam ida hi samsavistarai kim aparam icchasi ki bravmi te // HV_118.51 //