Sie sind auf Seite 1von 4

JaronLanier:lInternetruinelaclasse

moyenne

Ilfaitpartiedecesgensinclassables,quigravitentdansluniversdelahightech,auxconfluencesde
linformatique,laphysiqueetlesneurosciences.UnpionnierdelaSiliconValleymaissesdreadlocksle
rangentpluttparmilestechnoutopistesdeBerkeley,etdailleurscestlquilrside,dansunemaison
atelierassezgrandepourentreposersacollectiondinstrumentsdemusiquetraditionnelle(instruments
vent,citharesasiatiques),lunedesplusvastesdumonde.Ilestaussicompositeur,maiscestuneautre
histoirequilnapaslintentionderaconteraujourdhui.

En2010,lemagazineTimelarangdansles100personnalitsles
plusinfluentesdumonde.LeNewYorkerluiaconsacrunlongportrait:JaronLanierlevisionnaire.
IlestrgulirementinvitDavos(JemesuistrouvdanslascenseurentreNewtGingrichetHamid
Karzai).Miseptembre,iltaitNewYork(onousl'avonsrencontr)pourdonneruneconfrenceaux
NationsUniessurlavenirdesconomies.Suivieduneautresurceluidesbibliothques.Toutlemonde

veutavoirsonavissurlavenir.Ilestvraiquecestletitredesondernierlivre:Whoownsthefuture?
(Simon&Schuster).Quipossdeaujourdhuilemondededemain?
Ilyaunetrentainedannes,JaronLanieratlundespionniersdelaralitvirtuellelacration
duniversnumriquesdanslesquelsdevraishumainspeuventsemouvoiretchanger.Cestmmeluiqui
ainventleterme:virtualreality.IlainventlejeuvideoMoondust,dveloppdesprototypes,dont
lepremiersimulateurchirurgical.IlavendudesstartupGoogle,Oracle,Adobe,Pfizer.Faitfortune
grceauKinect,unecamraen3Dquiavenduplusde18millionsdexemplaires.Depuis2006,ilest
chercheurMicrosoftResearch.

JaronLanieraparticipauxdbatsSanFranciscoquiontabouti
lacrationdel'ElectronicFrontierFoudation(EFF),l'organisationquimnelaluttecontreles
programmesd'espionnagedelaNSA.Maisiln'apasdonnsuite:cen'estpaslecombatquiluiparaitle
plusimportant.Pourlui,l'importantn'estpas"quiaaccsl'information"mais"cequel'onfaitavecces
donnes".Commeill'expliquedanssonlivre(etdansl'interviewcidessous),lesmicrodtailscollectes
surchacungrcel'Internetsontentraindedevenirunpuissantmoyendemanipulation.

JaronLanier,53ans,agrandiauNouveauMexique,oses
parents,desartistesnewyorkaisavaientdcidquilsseraientplusenscuritquesurlacteest(sa
mre,rescapedecampdeconcentration,avaitmigrdeViennelgede15ans.Elleestmortedans
unaccidentdevoiturealorsquilnavaitquedixans).Ilacritdeuxlivres.Lun(Yourenotagadget)
estunecritiquedesrseauxsociauxquilqualifiedagencesdespionnageprivatisesnayantplus
aucunintrtprotgerlavieprivedesutilisateurs.DansWhoownsthefuture(nontraduit),ildcrit
unphnomnequilnavaitpasanticip:laconcentrationdesrichessesdansununiversquitaitcens
aplanirlesingalits.Lconomie,ditil,reposedeplusenplussurlinformationetcellecintantpas
suffisammentmontise,larichessecollectivesedilue.Bref,letoutgratuitestentraindedtruirela
classemoyenneetlconomiedemarch.
Interview(enpartiepubliedansLeMondedu22octobre)
Q:Enquoilinternetdtruitillaclassemoyenne?
JL:Lautomatisationcommencedtruirelemploi,commesilavieillepeurdu19mesicledevenait
ralit.Alpoque,ilyavaitcetteinquitudenormequelemploidesgensordinairestaitmenacparle

progrsdesmachines.Quandlesvoituresontremplacleschevaux,lesgenspensaientqueceladevenait
tellementfaciledeconduirequilnyauraitplusderaisondepayerpourletransport.Tousceuxqui
travaillaientavecleschevauxallaientperdreleuremploi.Maislessyndicatstaientpuissants.Ilsont
imposquilestnormaldepayerquelquunmmesiletravailestmoinspnibleetquilestplusfacilede
conduireuntaxiquedesoccuperdechevaux.
AveclInternet,leschosesdeviennenttellementfacilesquelesgensrejettentcetarrangementpayant.
Cestuneerreur.CelaacommencavecGoogle,quiadit:onvousdonneunmoteurderecherchegratuit.
Encontrepartie,votremusique,vosphotos,vosarticlesvontaussitregratuits.Lideestquea
squilibre:vousavezmoinsderevenusmaisvousavezaccsdesservicesgratuits.Leproblmeest
quecenestpasquilibr.Bientt,lesconsommateursvontaccderauxproduitsgrceauximprimantes
3D.Graduellementtoutesleschosesphysiquesdeviennentcontrlesparleslogicielsettoutdevient
gratuit.
Q:Maiscertainssenrichissent.
JL:LideaudbutdelInternettaitquelondonneraitdupouvoirtoutlemondeparcequetoutle
mondeauraitaccslinformation.Enfait,Googleettousceuxquicollectentlesinformationsausujet
desautresparcequilsoffrentcesservicesgratuits,deviennentdeplusenpluspuissants.Plusleurs
ordinateurssontgros,plusilssontpuissants.MmesivousregardezlammeinformationqueGoogle,
Googleenretirebeaucoupplusdepouvoirquevous.
Lautreremarquefaire,cestquedsquequelquunprtendavoirunetechnologiequipeutremplacer
lesgens,cestfaux.Exemple:latraductionautomatique.Vouspouvezprendreundocumentenanglais,
lentrerdansunordinateuretleressortirenfranais.Celanevapastredutrsbonfranaismaisquelque
chosevaressortir.
Q:Etcestgratuit.Quelestleproblme?
JL:Lescompagniesquifontdelatraductionautomatiquecollectentdesmillionsetdesmillions
dexemplesdedocumentsquiontttraduitspardesvraiespersonnes.Ilsreprentdesmorceauxde
phrasesquisontsemblablesceuxdevotredocumentetilstraduisentunpeulafoisetassemblentle
patchwork.Celaressembleuncerveaulectroniquegigantesquemaisenfait,ilsagitdutravailde
tonnesdegensquinesontpaspaysetnesaventmmepasquilssontutiliss.
Pourchaquenouvelletechnologiequiprtendremplacerlhumain,ilyaenfaitdesgensderrirele
rideau.Cequejedis,cestquilyaunesolution:ilfautgardertracedesgensquifournissentunvrai
travailetavoiruneoptionquileurpermettedtreindemniss.Lautomatisationdpend
systmatiquementdecequenousappelonsbigdataouinformationsproduitesparunnombrelevde
gens.Cesdonnesneviennentpasdesangesoudephnomnessurnaturels.Ellesviennentdesgens.Si
onlespayaitpourcesdonnes,onpourraitsoutenirlemploi.
Q:Quellessontcesdonnesquionttantdevaleur?
JL:Lescompagniesquipossdentlesgrosordinateurscrentdesmodlespourchacundentrenous.
Googleaunmodledevous.PareilpourlaNSA(agencedelascuritnationale),Facebook,etmme
certainesorganisationscriminelles.Ellescollectentdesdonnessurvousetlesutilisentpourfairedes
projections.Lide,cestdemodifierlecomportement.
Q:Commenta,manipuler?
JL:Lesmanipulationssonttrspetites.Celapeuttretrouverlemoyendevousfaireaccepterunprtqui
nestpeuttrepasaussiintressantquunautre.Commentvousinciterfaireteloutelachat.Cestun
systmefroid,basseulementsurlesstatistiques.Iltravailletrslentement,commelesintrtscomposs.
Surladure,celafaitbeaucoupdargent.CestcommecelaqueGoogleestdevenusiriche:lesgensqui
paientGooglepeuventobteniruntoutpetitpeudemodificationdumodledecomportement.Cestun
systmegantdemodificationcomportementale.
Ilfautcomprendrequecestdiffrentdumodletraditionneldepublicit.Lapublicitatoujourstune
formederhtorique,depersuasion,destyle.Ici,ilnestpasquestiondestyle.Cestplacaubon
moment.Cestpurementpavlovien.Ilnyaaucunecrativit.Cestuneformedemanipulationsans
esthtiquemaiscesttrsgraduelettrsfiable,parcequecestjustedesstatistiques.
Ilsagitaussidutypedinformationsvousrecevez.Sivousallezenligne,vousnevoyezpluslesmmes
informationsquequelquundautre.Lesinformationssontorganisesspcifiquementpourvousparces
algorithmes.Cestunmondeotoutestouvertetenmmetempslaplupartdecequelesgensvoientest

manipul.Cequinestpossiblequeparcequelesgensquimanipulentontdesordinateurspluspuissants
quelesgensordinaires.
Q:Quialesplusgrosordinateurs?
JL:Personnenelesait.Ilssontconservsdansdescitsgigantesquesdordinateurs.Ilssont
gnralementplacsdansdesendroitsisolsprsderiviresquipermettentderefroidirlessystmes.
PeuttrecestGoogle,peuttrelaNSA.Personnenesait.EnEurope,laplupartsontenScandinavie.
Leproblmenestpasquiaaccslinformationmaiscequilsfontdelinformation.Sivousavezdes
ordinateursbeaucouppluspuissants,celanepeutpascrerunesocitquitable.Aulieudessayerde
plaiderpourlatransparenceetlerespectdelavieprive,nousdevrionsnousproccuperdecequiestfait
aveclesdonnesaccumules.Nousvivonsunepoqueoilyadeuxtendancescontradictoires.Dun
ct,toutlemondedit:nestcepasformidablecettedcentralisationdupouvoir,grceTwitteretc.De
lautrect,larichesseestdeplusenpluscentralise.Commentestilpossiblequelepouvoirsoit
dcentralisetlarichessedeplusenpluscentralise?Enfaitlepouvoirquiestdcentralisestunfaux.
Quandvoustweetez,vousdonnezdevraiesinformationsauxgrosordinateursquitraquentvos
mouvements
Q:Commentmonnayernostweets?
JL:Jeprconiseunsystmeuniverseldemicropaiements.Toutlemondetoucheraitunermunration
ftellemiminepourlinformationquinexisteraitpassilsnexistaientpas.
Cetteidecirculaitdjdanslesannes1960,avantmmequelinternetsoitinvent.Cestjusteun
retourauxorigines.Sionarrivaitsavoircombienlescompagniessontprtespayerpouravoirdes
informations,celaseraitutile.
Lesgenspensentquelemontantseraitinfime.Maissionregardeendtail,cestfaux.Lesdonnes
concernantlhommedelarueontbeaucoupdevaleur.Lepotentielestlpoursoutenirunenouvelle
classemoyenne.Chaquedonneindividuelleauraitunevaleurdiffrente.Certainesseraientpluscotes
parcequellessortentdelordinaire.
Q:Voustesdevenuantitechnologies?
JL:Pasdutout!Jaiaidmettreenplacecetrucquejecritiquemaintenant!Maisilfautregarderles
rsultatsdanslemonderel.JavaispensquependantlgedelInternetonverraituneaugmentation
fantastiquederichesseetdoptions.Alaplace,onvoituneconcentrationintensedesrichesses.Etcest
unphnomnemondial.Sicestcelalatendance,silatechnologieconcentrelesrichesses,latechnologie
vadevenirlennemiedeladmocratie,peuimportelenombredetweets.Jerefusedefaire
lautosatisfactionquandjevoistouscesgensordinairesquiperdentpiedalorsqueleursituationne
devraitfairequesamliorergrceauxprogrstechnologiques.

Das könnte Ihnen auch gefallen