Sie sind auf Seite 1von 2

17/4/2016

Pgina/12::Psicologa::Nuevosestilosdesufrimiento

Imprimir | Regresaralanota
Psicologa | Jueves,28deagostode2014

ELPSICOANALISISANTELOSCAMBIOSSOCIALESYCULTURALES

Nuevosestilosdesufrimiento
Laautorasostienequeeltrabajodepsicoanalistasypsiclogosenfrentauna
situacindeurgencia,yaquelosestilosdevida,losmodosdevincularse,la
moralsexual,lasorganizacionesfamiliares,losvaloresylasprioridadeshan
cambiadoaunavertiginosidadtalquemuchosrelatosdevidanosdejanperplejos.
PorAnaMaraFernndez*
Sitomamoscomopuntodereferencialosaosenqueseestablece
elpsicoanlisisenlaArgentinaconlafundacindelaAPA,esdecir
losaos4050,hanpasadocercadesetentaaos.Enestosaos
losestilosdevida,lascostumbres,losmodosdevincularse,la
moralsexual,lasmodalidadesdelasorganizacionesfamiliares,los
valoresylasprioridadesenlavida,todohacambiadoauna
vertiginosidadtalquenoseraexageradoplantearqueloscambios
delasprcticassocialesylasprcticasdeshanidomuchoms
rpidoquenuestrasteoras.Enmicriterio,estasituacinnoscoloca
frenteaunaurgencia.Urgenciaclnica,desdeya,perotambin
conceptual,epistemicofilosfica,social,poltica,tica,deproducir
herramientaslomsrpidoposible.Lodemandaunarealidadque,
comodeca,enlavertiginosidaddesustransformaciones,enmsde
unaocasinnosdejaperplejosenlaescuchadelosrelatosdevida
demuchosanalizantesdehoy.
Sillevamoslamiradaalaspocasdelosprimerosaosdela
prcticadelpsicoanlisisennuestropas,analistasyanalizantes
pertenecanaunmundosocialmuchomshomogneo.Unosyotros
provenandeunaburguesacultaodeunaclasemediaaltailustrada,
dondemsalldelasdiferenciasdelassingularidadesenjuego,generalmentepodanproveniryparticiparde
unmismomundosocialycultural.Hoy,lasprcticashospitalarias,porejemplo,nosponenenunejerciciodela
escuchaadisposicindesufrimientosespecficosdesectoressocialesdeextremavulnerabilizacinypobreza
muydistantesdelascondicionesdevidaenlasquenosotrosnoshemoscriado,educado,etctera.(Sibien
desdelaintervencindeEnriquePichnRiviereunodelosfundadoresdelaAPAenelHospiciodelas
Mercedeselpsicoanlisisargentinohaestadopresentedemuydiversasmanerasenlasprcticashospitalarias,
puedensealarseenlaactualidaddossignosdistintivos.Porunlado,lasformasextremasdevulnerabilizacin
delapobrezaenlosltimosaos.Porotro,lanaturalizacindeciertasmodalidadesdeabordajespblicos,
dondenosepiensandispositivosespecficosparalaatencinhospitalaria.)
Podemos,entalsentidotransitardiferenciasdevidaabismales.Importaesto?Incideennuestrotrabajo
clnico?Laneutralidadanalticaalcanzacomogarante?Tambinpodemoshoyencontrargrandesdiferencias
deprocedenciasocialculturalentrenosotros/asmismos.Elprincipiodelosaossesentamarcaelingreso
masivoalasuniversidadesproductodelamovilidadsocialascendentedelosaos50delasclasesmedias.Y
dentrodeesemovimiento,elingresotambinmasivodemujeres,particularmentealasrecininauguradas
carrerasdePsicologa.Enaquellostiempostambinquienesconsultabanpodandecirconciertoorgullopionero
Yomeanalizo,dndoleaestacuestinunvalorculturalyaquenoeraalgomuycomnentonces.Enla
actualidad,estasdiferenciasdeprocedenciasocioculturalseacentan.As,porejemplo,sienlosprimeros
aosdelacarreradePsicologasemezclabanbsicamentealumnosprocedentesdecentrosurbanoscomo
BuenosAires,LaPlatayRosario,conestudiantesdelinterior,hoyconstatamosqueporejemploenlaUBA
creceelnmerodeinscriptosprovenientesdelconurbanobonaerensepertenecientesasectoressocioculturales
biendismilesaaquelloseducadosenCapitalFederal.
http://www.pagina12.com.ar/imprimir/diario/psicologia/925399920140828.html

1/2

17/4/2016

Pgina/12::Psicologa::Nuevosestilosdesufrimiento

Ensntesis,nientrecolegasnienrelacinconlaspersonasqueconsultancompartimosunmundo
medianamentehomogneo,sinotodolocontrario,sonprocedenciasdemundosbiendiversosqueconstituyen
unasignificativaheterogeneidadsocialnoslodeclaseybasecultural,tambingeneracional,deorientacin
sexual.Culeslaimportanciadesealarestasdiferenciasqueparamuchospuedenresultarobviasysobre
todonosignificativasalahoradeimplementarnuestrosdispositivosdetrabajo?Desdeyapuededecirseque
insignificarstasyotrasdiferenciassueleinvisibilizarsusefectoseneltrabajoclnicomientrasque
distinguirlas,enprincipio,noshabilitaaabririnterrogacinavariasdesusdimensiones.Enespecial,enla
indagacindenuestraimplicacin.Simiramosalgunospadecimientosdejvenesquehoyconsultan
(Fernndez,A.M.,Jvenesdevidasgrises.Psicoanlisisybiopoltica,BuenosAires,NuevaVisin,2013),en
muchoscasosnosencontramosconpersonasquesuelennotenerelhbitodelainterrogacindesquea
cualquierpreguntacontestantodobien,todotranquilo,nos,nada.Setratarademodosdesubjetivacin
enplusconformidadquetensionanconotrosmodosdesubjetivacindondepredominanlaspulsionessalidas
decauce,conexperienciasdeexcesos,desbordes,violencias,autoagresiones,etc.Enamboscasos,setrata
depersonasquepuedenalterarsefrenteacualquiersituacincotidianaqueimpliqueelegiralgooconfrontarcon
otro,quenoseentusiasmandemasiado,quenoparecierannecesitadosdepensarseensuproyectodevida.
Noesnadacasualquelamayoradeestos/asjvenesrehsenelusodeldivnyprefieransesionescaraa
cara,onoseinstalenentratamientosdelargaduracin,prefieranconsultasmspuntuales,optenporpagar
sesinporsesinynomensualmente,etc.Todasestasvariacionesaldispositivoclsicosuelennaturalizarse,
conloqueseclausuralainterrogacinconceptualyeldilogoentrecolegasalrespecto.Nosonmeras
cuestionestcnicas,sinoquedicen,enprincipioymsalldelasingularidaddelcasoporcaso,deunsocio
histricoenmutacin.Elrehusareldivnesundetallequenohabraquesubestimar.Hayalgoalldela
necesidaddelcontactocaraacaraqueposiblementeestdiciendo,hable,demodalidadesactualesdelos
vnculos,dellazosocial,delosaislamientos,enqueseconfiguranhoylassubjetividades.Amicriterio,el
espaciodelaclnicaesunodeloslugaresmssensiblesaloscambiossociohistricos.
Simiramoseltrabajoeninstitucionesestataleshospitales,escuelas,aparatosjudiciales,direccionesdela
mujer,desarrollosocialetctera,vemosconbeneplcitocmoalolargodelosaossehaampliadoyse
sigueampliandolainsercindepsiclogosenorganismospblicos.Sinembargo,cuandoestoscolegasse
identificancomopsicoanalistassuelentenerimportantesdificultadesparareconocersecomoagentesdel
Estado.As,nosuelenutilizanresortespblicosquetienenadisposicinporqueesosignificarasalirsedesu
lugardeanalistas.Seestableceasunatensinimaginariaperodegrandesefectosnocivosenlasprcticas
profesionalesentredosmodalidadesidentitarias:psicoanalistaagentedelEstado.Noseraestrictamente
psicoanalticollevarhistoriasclnicas,aplicarprotocolosderiesgo,consultarconelestablecimientoescolaren
elcasodeniosproblemticos,etc.etc.Aquelloquenoseinstrumentaenlaprcticaprivadadelos
consultorios,quedaradescalificadoenlasprcticashospitalariasconloquesedesmientelainscripcinenlo
pblico,esdecirsedesmientelainscripcinmaterialdeempleadosdelEstadoyporconsiguiente,nohabra
queatenerseamuchosdesusreglamentos.Ladimensincrticadelaclnicasuponeunestaratentosalas
subjetivacionesyformasdevincularsepropiosdeunapoca.Poresodeca,nadamssensiblealoscambios
sociohistricosquelaclnica.Nosetratadeestablecerotroscuadrosclnicos,sinodeproblematizar,abrir
interrogacin,aestilosomodalidadesdesufrimientoquetomanalgunaespecificidadenestostiempos.
Reconocerestahistoricidadimplicadosmovimientos:porunladoladisposicinapensarlaactualidadde
algunospadecimientosy,ligadoaello,reconocerlaadecuacindelasmodalidadesclnicasfundacionalesasu
momentohistricoyporendelalegitimidaddesusmodificacionesactuales,enloscasosqueseanecesario.
*FragmentodeClnicaycrtica.Desafospsicoanalticosfrenteavnculosysubjetividadesactuales,incluido
enlarevistaPsicoanlisisdelasConfiguracionesVinculares,delaAsociacindePsicologayPsicoterapiade
Grupo,vol.XXXVI.
20002016www.pagina12.com.ar | RepblicaArgentina | TodoslosDerechosReservados
SitiodesarrolladoconsoftwarelibreGNU/Linux.

http://www.pagina12.com.ar/imprimir/diario/psicologia/925399920140828.html

2/2

Das könnte Ihnen auch gefallen