Sie sind auf Seite 1von 5

04/07/2016

Comofuncionamossensorescapacitivos(ART761)

Comofuncionamossensorescapacitivos(ART761)
Umatecnologiaemaltanosdiasatuaisaqueaproveitaoaumentodacapacitnciadeumcircuitoquando
aproximamosnossosdedos,quefuncionacomoumadasarmadurasdeumcapacitor.Nocasoespecficodos
projetoscommicrocontroladores,essatecnologiapossibilitaautilizaodeabordagemmuitointeressante
parase"ler"quandoalgumtocanosensor.justamentedelaquetratamosnesseartigo.
Osimplestoquedosdedosnumpainelpodeseraproveitadoparacomutarcircuitosdediversasformas.A
maneiramaistradicional,enomuitoconveniente,aqueaproveitaaresistnciadepele.Tocando
simultaneamenteemdoiseletrodos,umapequenacorrentepassaatravsdodedoedetectadapelocircuito,
conformemostraafigura1.

Figura1

Noentanto,umatecnologiamuitomaisapropriadaequenonecessitadocontactoeltricodosdedoscom
umcircuito,oque,emtermosdeseguranamuitomelhor.
Atecnologiadosensoriamentocapacitivousadaemumainfinidadedeequipamentoseletrnicos.No
entanto,comodetectarotoqueouavariaodacapacitnciaalgoqueexigequesevenamdiversos
desafios.
Nocasoespecficodosmicrocontroladores,podesetrabalharcomumatecnologiadiretabastante
interessantequeabordamosnesseartigo.

SensoresCapacitivos
Secolocarmosduasplacascondutoras,umaprximadaoutratendosobreelasummaterialisolante
(dieltrico)como,porexemplo,ovidroouplstico,oconjuntosecomportacomoumcapacitor,conforme
mostraafigura2.

http://www.newtoncbraga.com.br/index.php/comofunciona/5849comofuncionamossensorescapacitivosart761?tmpl=component&print=1&page=

1/5

04/07/2016

Comofuncionamossensorescapacitivos(ART761)

Figura2

Acapacitnciaapresentadaporesseconjuntodependedodieltricoedotamanhoeseparaodasplacas
condutoras.Quandotocamoscomodedonaplacaisolante,semfazercontactoeltricoportantocomos
eletrodos(armaduras),odedopassaaapresentarumacapacitnciaadicional,comomostraafigura3.

Figuras3

Acapacitnciatotalapresentadapeloconjuntopassaaserentoasomadascapacitnciasdosensorems,
maisacapacitnciaapresentadapelodedo.
Emsuma,ocircuitovoconjuntodeduasformas:comumacapacitnciamenorquandonohnada
tocandoeumacapacitnciamaiorquandoosdedosotocam.
Partindodessefato,otoquepodeserdetectadopelavariaodacapacitnciaqueocorrequandoalgumtoca
nosensor.Paraessafinalidadeexistemdiversastecnologiaspossveiscomo,porexemplo,detectara
mudanadefreqnciadeumosciladorcujafreqnciacontroladaporessecapacitorouainda,como
veremosaseguir,pelavariaodotempo(contagem)queosensordemoraparacarregarquandoestsemo
toqueequandohotoque.
Outrapossibilidadeconsisteemseutilizarumosciladoremmanutenocrtica,oqualparalisaseu
funcionamentoquandoacapacitnciaaumenta.

http://www.newtoncbraga.com.br/index.php/comofunciona/5849comofuncionamossensorescapacitivosart761?tmpl=component&print=1&page=

2/5

04/07/2016

Comofuncionamossensorescapacitivos(ART761)

AsTecnologias
Umatecnologiasimples,pormnomuitoconveniente,aquefazusodeumfiltropassabaixasouaindade
umfiltrosintonizado.Nessecaso,osensorcapacitivocontrolaafreqnciadeumosciladorcujosinal
aplicadoaessefiltro.
Nacondiodenenhumtoque,afreqnciaficaacimadafaixapassantedofiltrooudafreqncia
sintonizadapelofiltroenenhumsinaldecontrolepassa.
Quandoalgumtocanosensor,afreqnciacaiabaixodafreqnciadecortedofiltrooupassapela
freqnciasintonizadagerandoassimumsinaldecontrole.
Paraatecnologiadosmicrocontroladores,umprocessomuitomelhoroquefazusodacontagemda
comparaodafreqnciadeumosciladorcontroladopelosensorcomumvalorprdeterminado,conforme
ilustraodiagramadafigura4.

Figura4

Acapacitnciatpicadeumsensordessetipoestnafaixade5a15pFeafreqnciadoosciladorqueele
controlaestnafaixade100kHza400kHz.Afreqnciaexatadoosciladornoimportante,poisoque
vaiseprogramarapenasumacomparaodepulsoscontadosapartirdecertovalor.
Assim,omicrocontroladorprogramadoparacontarospulsosnumintervalodetempoquandonohtoque
algumeportantotemovalormximo(freqnciamaisalta).
Ospulsosdoosciladorsocontadosecomparadoscomumarefernciaquecorrespondeaovalorquevai
ocorrerquandoacapacitnciaaumentar,ultrapassandocertovaloroqueindicaotoque.
Assim,oquesefazdeterminarafaixadepulsosabaixodaqualocomparadorvaiatuar,fornecendoum
sinaldesadaqueindicaotoque.

SoluoMicrochip
EmseuApplicationNoteAN1101,aMicrochip(www.microchip.com)apresentaumcircuitoosciladorque
podeserelaboradoemtornodeumPICusandoumaconfiguraoRCparagerarosinalnafaixade
freqnciasdesejada.Esseosciladormostradonafigura5.

http://www.newtoncbraga.com.br/index.php/comofunciona/5849comofuncionamossensorescapacitivosart761?tmpl=component&print=1&page=

3/5

04/07/2016

Comofuncionamossensorescapacitivos(ART761)

Figura5

Ocircuitoaproveitadoiscomparadores,funcionandonomododerelaxao.Ocapacitorde1000pFtempor
finalidaderejeitarorudodealtafreqnciadafontedealimentao.
Nessecircuitoocapacitorcarregaedescarregasegundoumcicloquemostradonafigura6.

Figura6

Umavezqueoosciladortenhasidoprojetado,oproblemaseguinteconsisteemsedetectaraquedada
freqnciaqueocorrequandoacapacitnciadosensoraumenta(pelotoque).

http://www.newtoncbraga.com.br/index.php/comofunciona/5849comofuncionamossensorescapacitivosart761?tmpl=component&print=1&page=

4/5

04/07/2016

Comofuncionamossensorescapacitivos(ART761)

Figura7

Ocircuitodafigura7mostracomoissopodeserfeitocomumPIC.NessecircuitoopinoC2OUTusado
tantoparafornecerosinalderealimentaoquemantmoosciladoremfuncionamentocomotambmaplica
osinalentradadeclockdoTimer1,TICK1.
CadavezqueasadaC2OUTmudadenvellgico,oTimer1vaiincrementaracontagemdeumaunidade.
Noentanto,esseeventoaindanoserveparafazerosensoriamentocapacitivo.
Paraseconseguirisso,umabasedetempofixausadaparamedirafreqncianumdeterminadointervalo
detempo.OTimer0usadoparaessafinalidadeNoinciodamedida,oTimer0zeradoedepoiscontarat
255eentovaitransbordar.
Notransbordamento(overflow),oTimer0interrompeT0IFoquefazcomqueovetordeprograma
interrompaarotinadeservio.OvalordeTMR1entolidoecomparadocomasleiturasprvias.Isso
consistenumavarreduranicadobotosensor.
SeovaloratualdeTMR1maisbaixo,issosignificaqueacapacitnciaaumentoueafreqnciacaiuoque
foicausadopelapresenadodedonosensor.
Comlgicaapropriada,novosvalorespodemteramdiatiradaecomparadoscomumamdiadereferncia,
resultandoassimnummelhorprocessodecomparao.
Nofinaldainterrupodarotinadeservio,umavezquesejadetectadaaativaodosensor,tantooTimer1
comooTimer0soressetadosparaumnovociclodeleituradosensor.
MaisinformaessobreesseprocedimentooleitorencontranoAN1101inclusiveasrotinasquedevemser
utilizadasnaprogramaoparaessafinalidade.

Concluso
Apossibilidadedefcilimplementaodesensoresdetoquecapacitivosemcircuitoscomunsqueusam
microcontroladores,almdaseguranaquetrazem,pelanonecessidadedecontactoseltricostornamessa
opomuitointeressanteparaequipamentosdeconsumo.
Oquevimosnesseartigodumaidiaaoleitordecomoissopodeserimplementadonosnos
microcontroladoresdaMicrochipcomoemquaisqueroutros.

http://www.newtoncbraga.com.br/index.php/comofunciona/5849comofuncionamossensorescapacitivosart761?tmpl=component&print=1&page=

5/5

Das könnte Ihnen auch gefallen