Sie sind auf Seite 1von 32

Cena 2,00 z

Nr 3 (214) Marzec 2014 r.

ISSN 1231-9023

Reklama

Strona 2

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Wielka improwizacja w maym kinie


Pitek, 14 marca, kino Grunwald. Kameralna sala doskonale nadaje si do wystpu jazzmana saksofonisty - Grzecha Piotrowskiego. Artysta da si ju pozna olsztyneckiej publicznoci wystpujc w Skansenie (niezapomniane koncerty w kociku). Tym razem wystpuje
w towarzystwie dwch muzykw: specjalisty od gry na instrumentach perkusyjnych Michaa Baraskiego oraz kontrabasisty Roberta Siwaka.
Publiczno oczekuje czego, co
wymyka si spod prby prostego
zaszufladkowania i unifikacji: to jest
jazz, a to pop, rock, czy funk. I susznie. Grzech Piotrowski nie poddaje
si takiemu zaszeregowaniu. Wprawdzie w Wikipedii figuruj dwa gatunki muzyczne, ktre artysta uprawia
(jazz, pop), ale jego inspiracje
muzyczne sigaj o wiele dalej.
Z jednej strony twrca jazzowej
grupy Alchemik, w ktrej gra z brami Golec, wsppracowa z takimi
wykonawcami jak: Budka Suflera,
Perfect, Kasia Kowalska, Kasia Stankiewicz, Harlem. Z drugiej strony
zaoyciel Word Orchestra, o ktrej
sam muzyk tak powiedzia: niezwykle miay projekt okrelany mianem
europejskiej muzyki improwizowanej, w ktrej korzenie muzyki
sowiaskiej, skandynawskiej i bakaskiej poczyy si w jedn fascynujc cao. *
W 2013 Grzech Piotrowski otrzyma nominacj do nagrody polskiego
przemysu fonograficznego Frydery-

rdo: facebook/GrzechPiotrowski

ka w kategoriach Album roku - jazz


za wydawnictwo World Music i Artysta roku jazz.
Ale przejdmy do wystpu w kinie
Grunwald. Trio rozpoczo wystp od
nastrojowych, niemal psychodelicznych klimatw przywoujcych skojarzenia Pink Floyd z Dark side
of the moon lub Charlie Hadena

i Pata Methenygo. To pokaz wirtuozerskiej gry na saksofonie i kontrabasie, przeplatanej nowinkami elektronicznej fascynacji i tworzenia oryginalnego brzmienia przez artystw
poszukujcych nowych rodkw
wyrazu. Ten kola dwikw ywego instrumentu oraz miksu elektronicznego brzmienia wypad cakiem
niele, a przynajmniej zosta pozytywnie odebrany przez publiczno,
np. Take me there. Przy okazji
artysta opowiedzia okolicznoci
powstania utworu okolice koa podbiegunowego, gdzie panuje bezkresne
krlestwo niegu i mrozu.
Inny nostalgiczny utwr, przywoujcy nastrj panujcego na Majdanie oczekiwania i nadziei na zmiany
na Ukrainie, 9 Dan. Rytmicznie
zabrzmia, ciekawie zaaranowany
kawaek o swojsko brzmicym tytule
Warmiak. Nie ma co si dziwi Grzech Piotrowski nie wstydzi si
swoich korzeni, pochodzi z Olsztyna
i jest z tego dumny. Najbardziej jednak trafiy (przynajmniej do niej

podpisanego) takie utwory jak:


Bird, czy Clouds z pyty Archipelago z 2011 roku. To utwory,
ktrych najlepiej sucha w jakich
romantycznych okolicznociach....
Zapewniam Pastwa, e kino Grunwald spenia te kryteria.
Muzyk nie waha si przyzna do
wykonania nowych utworw, jeszcze
nie ogranych. Brzmiay naprawd
dobrze, przypominajc publicznoci,
e istot jazzu jest improwizacja, co
sprawia, e ten gatunek muzyczny
jest zarezerwowany tylko dla najlepszych instrumentalistw. Grzech Piotrowski ze swoim zespoem udowodni, e naley do elitarnego klubu
znakomitych muzykw. Optymistyczny akcent na koniec wystpu
artysta zdradzi, e jego ulubionym
miejscem koncertowym jest kociek w olsztyneckim skansenie. Na
pewno wrci do nas niebawem
Czekamy z niecierpliwoci!
Zygmunt Puszczewicz
*Grzech Piotrowski, wikipedia.pl

Grunwaldzka Akademia Miecza w Olsztynku


W dniach 7-9 III 2014 r. gocilimy w Olsztynku uczestnikw projektu Grunwaldzkiej Akademii Miecza, ktrej to adepci
uczyli si podstaw szermierki historycznej, tacw redniowiecznych oraz uczestniczyli w prelekcjach dotyczcych historii
zakonu krzyackiego i historii Olsztynka.
Grunwaldzka Akademia
Miecza to projekt, w ramach
ktrego bractwa z Warmii i
Mazur oraz z Kowna na
Litwie maj moliwo
wymiany dowiadcze i
podszlifowania swoich
umiejtnoci wadania broni, taca oraz uzupenienia
informacji z zakresu historii
redniowiecza. Konwent
witego Piotra w Olsztynku
spotka wielki zaszczyt bycia
gospodarzem jednego z obozw treningowych Akademii. Treningi fechtunku
przebiegay pod okiem pana
Krzysztofa Olczaka, kapita-

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

na reprezentacji Polski w
walkach rycerskich. Trening
taca przeprowadzia pani
Rasa Kasperien z kowieskiego bractwa Saltus Gladii, specjalizujcego si w
odtwarzaniu redniowiecznych tacw dworskich i
plebejskich. Wykad o historii wojen Zakonu Krzyackiego z Polsk i Litw
wygosi dr Micha Wrbel,
rwnie dobrze znany w rodowisku rekonstruktorskim.
W Akademii trenuj take
czonkowie reprezentacji
Warmii i Mazur, druyny
biorcej udzia w eliminacjach majcych
wyoni rycersk
kadr Polski do
dwch w tym
roku mistrzostw
wiata: w Hiszpanii i Chorwacji.
Treningi odbyway si w sali gimnastycznej Szkoy Podstawowej
w Olsztynku, za
pokaz tacw,

wykad oraz sesja zdjciowa


miay miejsce w piwnicach
zamku, czyli w Zespole
Szk w Olsztynku. Chcielibymy w imieniu swoim i
naszych goci podzikowa
dyrekcjom szkoy podstawowej i zespou szk za wspieranie naszej pasji, za wspaniae warunki i okazan nam
yczliwo. Gocie mieli
okazj do zwiedzenia Olsztynka, a przyjazna atmosfe-

ra, w czasie treningw i poza


nimi z pewnoci sprawi, e
adepci Akademii odwiedz
ponownie Olsztynek, tym
razem w dniach 1-3 VIII,
kiedy to odbdzie si I Turniej Rycerski o topr Gnthera von Hohenstein w
Olsztynku, na ktry ju teraz
serdecznie zapraszamy.
Mamy nadziej, e to wydarzenie zachci tych, ktrzy
interesuj si histori re-

dniowiecza, sztukami walk,


szermierk, kultur rycersk
lub szeroko rozumianymi
klimatami redniowiecznymi
do wstpienia w szeregi
naszego bractwa i do regularnego zagldania na nasz
profil na Facebooku.
Skryba Konwentu
witego Piotra
w Olsztynku
Grzegorz Kluczek

Strona 3

WIECI Z MAGISTRATU

Zdzisaw Pietkiewicz - Zasuony dla Olsztynka


Zdzisaw Pietkiewicz, mieszkaniec Olsztynka oraz dugoletni lekarz, doczy do grona osb zasuonych dla Olsztynka.
27 lutego br. XXXI sesja
rady miejskiej rozpocza si
niecodziennym wydarzeniem. Radni oraz gocie
wzili udzia w uroczystoci
uhonorowania
tytuem
Zasuony dla Olsztynka
Zdzisawa Pietkiewicza mieszkaca Olsztynka od blisko 60 lat, za wybitne osignicia w dziaalnoci spoecznej oraz w dziedzinie
zdrowia.
Wyrnienie to nadane
zostao przez kapitu na
wniosek Burmistrza Olsztynka Artura Wrochny.
Zdzisaw Pietkiewicz, ur.
09.04.1927 r. w Krasnymstawie. Lekarz, ktry od 1955 r.
wsptworzy i rozwija sub zdrowia w gminie Olsztynek. Dugoletni kierownik
orodkw zdrowia w Olsztynku. Doprowadzi do przeniesienia orodka zdrowia do
siedziby przy ul. Chopina,
w ktrej znajduje si do dnia
dzisiejszego. Zadba o dostosowanie i modernizacj
budynku oraz waciwe
wyposaenie i personel
medyczny. Przychodni kie-

rowa do 70. roku ycia. Zorganizowa rwnie stacj


pogotowia ratunkowego.
Przez cae zawodowe ycie
pracowa jako lekarz nioscy
pomoc wszystkim mieszkacom gminy. Jest przykadem
czowieka cieszcego si
duym spoecznym i zawodowym uznaniem, umiejtnie
godzcego prac zawodow
i ycie rodzinne.
Nalea do tych lekarzy,
ktrzy w yciu zawodowym

z oddaniem suyli drugiemu


czowiekowi. Uznajc ycie
i zdrowie pacjentw za najwysz warto, nis im
ulg w chorobie oraz ukojenie w cierpieniu i blu.
Wybitny lekarz i organizator,
a przede wszystkim dobry
czowiek. Czowiek o wielkim
sercu, ofiarny i bezinteresowny. Wymagajcy od innych,
ale najbardziej od siebie.
Odnis due sukcesy zawodowe, ktre owocuj dzi

i bd procentoway w przyszoci. Odznaczony Zotym


Krzyem Zasugi i Zasuonym dla Warmii i Mazur.
Najwikszym sukcesem
Zdzisawa Pietkiewicza jest
kilka pokole mieszkacw
miasta i gminy Olsztynek,
ktrym pomg przyj na
wiat, dba o ich zdrowie
i ratowa ycie. Tym samym
zaskarbi sobie ich wdziczno i zasuy na pami

Niezapomniany koncert na Dzie Kobiet


Muzyka szampan i mio to tytu niezwykego koncertu w wykonaniu muzykw Camerata Vladislavia, jaki odby si 7 marca z okazji Dnia Kobiet w Sali Koncertowej Gimnazjum
im. Noblistw Polskich w Olsztynku.
W tym wyjtkowym dniu
licznie przybye Panie powitano symbolicznym kwiatkiem wrczanym przez
uczniw gimnazjum.
Burmistrz, dzikujc
wszystkim Paniom, wrczy
symboliczne wizanki kwiatw na rce Ireny Jdruszewskiej Dyrektorki Gimnazjum
im. Noblistw Polskich
w Olsztynku oraz Katarzyny
Waluk Dyrektorki Miejskiego Domu Kultury w Olsztynku.
Uroczysto uwietni
wystp artystw Camerata
Vladislavia uwaanego za
jeden z najlepszych zespow
kameralnych wykonujcych
muzyk na ywo. W ptoragodzinnym koncercie znala-

Strona 4

zy si znane szlagiery operetkowe, przeboje musicalowe oraz standardy muzyki

filmowej. Bya to prawdziwa


muzyczna uczta okraszona
zabawnymi anegdotami.

Usyszelimy midzy innymi:


Tango Milonga, Que sera
sera, Skrzypka na dachu,

wrd spoecznoci. Zasuy, aby jego posta znalaza


godne miejsce na kartach
historii naszego miasta.
To najwysze gminne
wyrnienie przyznawane
jest - zgodnie z uchwa Nr
X/90/99 Rady Miejskiej w
Olsztynku z dnia 10 czerwca
1999 r. w sprawie ustanowienia tytuu Honorowy Obywatel Olsztynka i wyrnienia Zasuony dla Olsztynka oraz zasad wyrniania
tymi tytuami - od roku 1999.
Nadaje je kapitua, ktr
tworz przedstawiciele wadz
samorzdowych, jednostek
pomocniczych gminy i organizacji spoecznych.
Utara si niepisana tradycja, e ten zaszczytny tytu
nadawany jest co 5 lat, z okazji kolejnej rocznicy nadania
Olsztynkowi praw miejskich.
Dotychczas ten zaszczytny
tytu otrzymay 23 osoby.
W tym roku to honorowe
wyrnienie przyznawane
jest z okazji jubileuszu 655.
rocznicy nadania Olsztynkowi praw miejskich.
SGP
/fot. Promocja Gminy

My Fair Lady, Co si
dziej oszalej i Nad piknym modrym Dunajem.
Muzykw poegnano
gromkimi brawami i owacj
na stojco. Kunsztowne
wykonanie popularnych arii
operetkowych, kompozycji
wiedeskich klasykw i innych wielkich twrcw
muzyki byo przysowiowym
strzaem w dziesitk i na
dugo pozostanie w pamici
uczestnikw koncertu.
Uroczysty wieczr przygotowali: Referat Owiaty,
Kultury i Promocji Urzdu
Miejskiego w Olsztynku,
Gimnazjum im. Noblistw
Polskich w Olsztynku i Miejski Dom Kultury w Olsztynku.
Podzikowania za pomoc
nale si rwnie gimnazjalistom i ZASiP-owi za sprawn organizacj dowoenia
Pa z terenw wiejskich.
Karol Kijkowski
fot. Promocja Gminy

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

WIECI Z MAGISTRATU

Nowy komendant
olsztyneckiej policji
Inspektor Andrzej Gd Komendant Miejski Policji
w Olsztynie wprowadzi nowego komendanta komisariatu
w Olsztynku. Nowym szefem oraz nadzorujcym pion prewencyjny zosta podkom. Arkadiusz Wrbel (na zdjciu
w rodku).

Podkomisarz Arkadiusz
Wrbel prac w policji rozpocz w 1996 roku. Swoj sub peni w Oddziale Prewencji Policji w Olsztynie, by
chwil pniej trafi do Batalionu Patrolowo-Interwencyjnego Komendy Miejskiej
Policji w Olsztynie. Kolejne
lata pracy zawodowej to stanowisko pomocnika dyurne-

go w olsztyskiej komendzie.
Nastpnie trafi do Dobrego
Miasta, obejmujc stanowisko
oficera dyurnego komisariatu. W 2009 roku awansowa
na stanowisko oficera dyurnego olsztyskiej komendy.
Nowy komendant jest
absolwentem Wyszej Szkoy
Policji w Szczytnie.
SGP

Burmistrz Olsztynka
ul. Ratusz 1, 11-015 Olsztynek
tel. +48 89 519 5450
/ fax +48 89 519 5457

e-mail: ratusz@olsztynek.pl
www.olsztynek.pl

Olsztynek, dnia 20 marca 2014 r.

Szanowni Pastwo
Odnoszc si do listu otwartego do mieszkacw Gminy
Olsztynek, ktrego nadawc jest Pani Wiesawa Filipkowska,
siostra Pana Jzefa Nowakowskiego, byego prezesa Gospodarki Komunalnej, ktremu powicia tyle miejsca w owym
licie informuj, e zoyem do Sdu Okrgowego w Olsztynie I Wydzia Cywilny pozew o naruszenie dbr osobistych
przeciwko Pani Wiesawie Filipkowskiej. Podobnie uczyni
radny Kazimierz Gsiorowski.
W pozwie wystpiem z roszczeniem o zoenie owiadczenia okrelonej treci oraz zapat kwoty w wysokoci
20.000 z na cel spoeczny (na rzecz Warsztatw Terapii
Zajciowej przy Stowarzyszeniu Na Rzecz Osb Niepenosprawnych i Ich Rodzin w Olsztynku).
Pomijajc aspekt wyborczy tego listu, poniewa nie jest to
czas kampanii wyborczej do samorzdu, uwaam, e formuowanie oskare, wasnych wizji uderzajcych w godno
innych osb w formie publicznego powielania nieprawdy jest
niedopuszczalne. Jeeli kto chce dochodzi swoich racji
i kreuje si na obroc mieszkacw, to w demokratycznym
pastwie moe to czyni poprzez rne powoane instytucje.
Intencja tej ulotki jest jednoznaczna: zdyskredytowanie osb
publicznych w oczach mieszkacw.
Burmistrz Olsztyna
/-/ Artur Wrochna

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

INfOrMACjA
DOtyCZCA INWeStyCjI:
Ochrona zlewni
jeziora Mielno poprzez
rozwizanie gospodarki
wodno- ciekowej wsi
Nowa Wie Ostrdzka
- II etap budowa sieci
wodno-kanalizacyjnej
Realizacja tego zadania odbywaa si
w latach 2005-2011.
W latach 2005-2007 zosta wykonany projekt techniczny budowy przez biuro projektowe Inwestycje Ochrony rodowiska z Olsztyna.
Podstawowym tematem byo opracowanie
dokumentacji technicznej budowy sieci
wodno-kanalizacyjnej, uwzgldniajcej
podczenie wszystkich nieruchomoci zabudowanych, bez wzgldu na charakter (sposb) uytkowania.
W celu przypieszenia realizacji zadania
zawiza si spoeczny komitet, ktry zebra
od wacicieli nieruchomoci dobrowolne
wpaty w wysokoci 1.200z na cele statutowe gminy. rodki te przeznaczono na wykonanie dokumentacji technicznej. cznie
zebrano ok. 90.000z (nie wszyscy dotrzymali zobowizania), natomiast koszt projektu
wynis 97.600z
Opracowany projekt zosta zatwierdzony
przez Starostwo Powiatowe w Olsztynie
w dniu 30.08.2007 r. Decyzj o pozwoleniu
na budow otrzyma kady waciciel gruntu,
na ktrym przebiegaa zaprojektowana inwestycja. Na tym etapie zadania zainteresowane
strony nie wniosy odwoania. Wybrany
w przetargu nieograniczonym wykonawca
WODROL-OLSZTYN 05.05.2010 r. rozpocz budow z umownym terminem zakoczenia do 10.10.2011 r.
Z powodw niezalenych od Wykonawcy
(brak zgody wejcia na grunt od kilku wacicieli), aneksem zosta przeduony termin
zakoczenia. Zadanie zostao zakoczone
i komisyjnie odebrane w dniu 19.12.2011 r.
Warto caego zadania wyniosa
3.487,988 z, w tym dofinansowanie
z PROW 1.858.202 z, pozostae rodki,
tj. 1.629.786 z to rodki wasne gminy.
Za ww. kwot wykonano sie kanalizacji
sanitarnej o dugoci 11470mbz 7 zbiorczymi
i 10 przydomowymi przepompowniami ciekw oraz sie wodocigow o dugoci
6649mb.
Do wybudowanych sieci stworzono
moliwo podczenia wszystkim, ktrzy
wyra na to zgod.
Na uytkowanie kanalizacji sanitarnej
i sieci wodocigowej otrzymalimy pozwolenie od Powiatowego Inspektora Nadzoru
Budowlanego w dniu 02.02.2012 r.
Od ww. daty waciciele nieruchomoci
z Nowej Wsi Ostrdzkiej i Dbowej Gry
mogli zgasza si do Zakadu Gospodarki
Komunalnej w Olsztynku w celu zawarcia
umowy na dostaw wody i odbir ciekw.

Ochrona wd
zbiornika Olsztynek 212
poprzez budow systemu
kanalizacji zbiorczej
w gminie Olsztynek
Inwestycja projektowana, realizowana i rozliczona bya w latach 20072013. czny koszt zadania
to 10 015 952,09 z., w tym dofinansowanie unijne 6 976 471,97 z.
Za powysz kwot zostaa wybudowana sie kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej o dugoci 14094 mb, sie
kanalizacji sanitarnej tocznej o dugoci 44780 mb, zbiorcze przepompowne
ciekw - 22 szt., przepompowni przydomowych - 116 szt. i przykanaliki
o dugoci 2909 mb. Do sieci kanalizacyjnej zostay podczone miejscowoci: Kunki, Lutek, Pawowo, utynowo, Nadrowo, Waplewo, Marzek,
Lipowo Kurkowskie, Kurki i Swaderki.
Wykonawc zadania byo konsorcjum skadajce si z Przedsibiorstwa
Budowy Drg i Mostw DROMO
Sp. z o.o. w Ostrdzie, Przedsibiorstwa Robt Sanitarnych i WodnoMelioracyjnych EKOMEL Sp. z o.o.
w Ostrdzie i Iawskiego Przedsibiorstwa Instalacyjno-Budowlanego
IPIB Sp. z o.o. w Iawie.
Powiatowy Inspektor Nadzoru
Budowlanego w Olsztynie 8 stycznia
2013 roku wyda pozwolenie na uytkowanie wybudowanej kanalizacji
sanitarnej.
Od wiosny 2013 r. waciciele nieruchomoci w miejscowociach
objtych tym zadaniem przystpili do
zawierania umw z Gospodark
Komunaln Sp. z o.o. w Olsztynku na
odbir ciekw i podczania do wybudowanej sieci kanalizacyjnej.
Nieruchomoci, ktre nie byy
objte projektem mog by rwnie
podczone do wybudowanej w ramach tej inwestycji sieci. Z wnioskiem
o uzyskanie warunkw do przyczenia
si do kanalizacji sanitarnej naley
zgosi si do Gospodarki Komunalnej
Sp. z o.o. z siedzib w Olsztynku przy
ul. Grnej 1.
Wymagany efekt ekologiczny, czyli
minimalna ilo osb podczonych na
podstawie umw na koniec 2013 roku,
by w stosunku do projektu nawet
przekroczony i liczymy, i w dalszym
cigu wskanik ten bdzie poprawiany.
Jestemy przekonani, i inwestycja przez dugie lata bdzie suya
mieszkacom naszej gminy, a jej finansowanie nie jest niczym zagroone.
Referat Inwestycji
i Planowania Przestrzennego
w Urzdzie Miejskim w Olsztynku

Strona 5

WIECI Z MAGISTRATU

Kult pamici! tannenberg-Denkmal

Wystawa Doroty Nieznalskiej


27 lutego w Galerii Sztuki BWA w Olsztynie odby si wernisa wystawy Doroty Nieznalskiej - Kult pamici! tannenberg-Denkmal". to artystyczne wydarzenie przycigno liczn grup osb. W swoim najnowszym projekcie Dorota Nieznalska, absolwentka Wydziau rzeby ASP w
Gdasku, odnosi si do zagadnienia pamici na przykadzie nieistniejcego, lecz wci wzbudzajcego wiele emocji pomnika z okolic Olsztynka.
Nie bez powodu praca realizowana
jest w biecym roku, 100 lat od
wybuchu I wojny wiatowej. W sierpniu 1914 r. w okolicach Olsztynka
rozegraa si bitwa midzy armi
imperium rosyjskiego pod dowdztwem gen. Aleksandra Samsonowa
a Cesarstwem Niemieckim pod wodz
gen. Paula von Hindenburga zakoczona zwycistwem Niemiec.
W historiografii niemieckiej nazwana
zostaa drug bitw pod Tannenbergiem.
Ten multimedialny projekt stanowi

prb zmierzenia si z problemem


pamici o pomniku TannenbergDenkmal, jego histori, upadkiem,
a w szerszej perspektywie pamici
o wsplnym dziedzictwie kulturowym
Prus Wschodnich. Powstaa rwnie
strona internetowa powicona nieistniejcemu ju pomnikowi - www.tannenberg-denkmal.com, opisana za
pomoc hase: historia, pami, zapomnienie.
Multimedialna projekcja obejmowaa osiem prostoktnych tablic symbolizujcych osiem wie dawnego

pomnika. Zainteresowaniem cieszyy


si archiwalne fotografie oraz oryginalne przewodniki i dokumenty dotyczce mauzoleum. Publiczno miaa
okazj obejrze film przedstawiajcy
histori powstania i upadek pomnika.
Wystaw odwiedzili rwnie
mieszkacy Olsztynka oraz delegacja
wadz samorzdowych i przedstawicieli Urzdu Miejskiego w Olsztynku
na czele z Wiceprzewodniczcymi
Rady Miejskiej w Olsztynku Iren

Waplewski Park Kultury i Sportu


Niebawem mieszkacy Waplewa doczekaj si parku wyposaonego w urzdzenia i obiekty sportoworekreacyjne. Inicjatywa pojawia si wiele lat temu, ale dotychczas brakowao rodkw finansowych. Czy
realizacja takich inwestycji to dowd na to, e chcie znaczy mc, nawet gdy osignicie celu moe potrwa?
Waplewo jest najwiksz wsi
w gminie Olsztynek, cignc si na
odcinku 3 kilometrw. Ley nad
rzek Marzk. Z tego te wzgldu
jest to atrakcyjna miejscowo turystyczna. Park bez wtpienia jeszcze
zwikszy t atrakcyjno, wpynie te
korzystnie na organizowane w miejscowoci imprezy integrujce spoeczno lokaln.
Idea parku powstaa ju kilka lat
temu, ale dopiero we wrzeniu ubiegego roku pojawia si szansa na

pozyskanie rodkw unijnych na ten


cel. Wsplnie z mieszkacami postanowilimy stworzy takie miejsce
w Waplewie, ktre swoj atrakcyjnoci wycignie mieszkacw
z domw. Drug propozycj bya
budowa nowej wietlicy. We wrzeniu
zeszego roku zorganizowalimy gosowanie, w ktrym wikszo mieszkacw opowiedziaa si za budow
parku mwi Jerzy Gowacz.
W realizacj tej inwestycji zaangaowali si rwnie mieszkacy.

Arkadiusz Wyrzykowski, mody


architekt pochodzcy z Waplewa, za
darmo wykona ca dokumentacj
projektow. Na budow parku zaplanowano kwot 180 tys. z. Zakres
prac obejmie m. in.: ciank do wspinaczki, boisko do plawki, plac
zabaw, siowni zewntrzn, skateparku oraz sceny. Pojawi si rwnie st do szachw i ping-ponga
oraz inna drobna infrastruktura.
Realizacja zostaa rozoona na dwa
lata. Dofinansowanie moe obj

Pisarewicz i Robertem Waraks oraz


Sekretarz Miasta Beat Pieniak. Przekazali na rce autorki Doroty Nieznalskiej oraz Dyrektor Galerii Sztuki
BWA Magorzaty Jackiewicz-Garniec
publikacje dotyczce historii Olsztynka i okolic.
Wystawa zostaa zrealizowana
w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
SGP
/fot. Promocja Gminy

85% kosztw. Obecnie w bezporednim ssiedztwie miejsca gdzie ma


powsta przyszy park powstao
kpielisko z niewielk pla. Wszystko komponuje si w jedn cao.
W prac zaangaowa si sotys
Andrzej Kuniewski, druhowie
z OSP Waplewo oraz lokalni przedsibiorcy.
Obecnie projekt przeszed wstpn
akceptacj i czeka teraz na decyzj
Zarzdu Samorzdu Wojewdztwa
Warmisko-Mazurskiego w Olsztynie. Wszystko wskazuje na to, e
w najbliszym czasie, po dopenieniu
formalnoci, odbd si kolejne konsultacje z mieszkacami Waplewa
dotyczce parku.
Robert Waraksa
www. waraksa.blog.onet.pl/

Olsztynek na warsztatach Cittaslow w Lubawie


6 i 7 marca w Lubawie odbyy si warsztaty dla miast czonkowskich i pretendentw do Sieci Cittaslow.
Przybyli przedstawiciele miast
czonkowskich Polskiej Krajowej
Sieci Miast Cittaslow: Barczewa,
Biskupca, Bisztynka, Dobrego Miasta, Godapi, Lidzbarka Warmiskiego, Nowego Miasta Lubawskiego,
Lubawy, Olsztynka, Rynu i Murowanej Goliny, przedstawiciele
miast zainteresowanych ide Cittaslow z wojewdztwa warmiskomazurskiego: Braniewa, Dziadowa,
Fromborka, Growa Iaweckiego,
Nidzicy, Ornety, Pasymia, Tolkmicka; przedstawiciele miast zainteresowanych ide Cittaslow spoza wojewdztwa warmisko-mazurskiego:
Kalet (wojewdztwo lskie) i Rejowca Fabrycznego (wojewdztwo
lubelskie), ktre w roku 2013 podjy uchwa w sprawie wyraenia
woli przystpienia do Midzynaro-

Strona 6

dowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow i uzyskay zgod Ministerstwa


Spraw Zagranicznych. Prudnik
(wojewdztwo opolskie) i Nowy
Dwr Gdaski (wojewdztwo
pomorskie) dopiero planuj rozpo-

cz procedur certyfikacyjn.
Gmin Olsztynek reprezentowali:
Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna,
Przewodniczcy Komisji Spraw
Spoecznych Rady Miejskiej w Olsztynku Andrzej Wojda oraz autor

artykuu penomocnik burmistrza


ds. Cittaslow.
Zaprezentowano korzyci wynikajce z czonkostwa, ale rwnie
oczekiwania w stosunku do pretendentw. Wan kwesti jest udzia
Samorzdu Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego, jako czonka
wspierajcego Cittaslow. Miasteczka
z wojewdztwa warmisko-mazurskiego bd miay moliwo korzystania ze rodkw Regionalnego
Programu Operacyjnego Warmia
i Mazury na lata 2014-2020.
Warsztaty byy organizowane
dziki rodkom unijnym w ramach
projektu "Promocja idei Cittaslow na
Warmii Mazurach i Powilu".
Karol Kijkowski
/fot. Promocja Gminy

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

WIECI Z MAGISTRATU

StANOWISKO

StANOWISKO

rady Miejskiej w Olsztynku


z dnia 27 lutego 2014 r.
w sprawie zakazu stosowania nazw
polskojzycznych w republice Litewskiej.

rady Miejskiej w Olsztynku


z dnia 27 lutego 2014 r.
w sprawie ustanowienia roku 2014 rokiem
Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.

Na podstawie 25 ust. 2 pkt 1 Statutu Gminy Olsztynek, przyjtego uchwa


Nr VII-53/03 Rady Miejskiej w Olsztynku z dnia 24 kwietnia 2003 r. w sprawie
Statutu Gminy Olsztynek (Dz. Urz. Woj. War.-Maz. Nr 100, poz. 1366, z pn.
zm.) Rada Miejska w Olsztynku przyjmuje nastpujce stanowisko:

Na podstawie 25 ust. 2 pkt 1 Statutu Gminy Olsztynek, przyjtego uchwa


Nr VII-53/03 Rady Miejskiej w Olsztynku z dnia 24 kwietnia 2003 r. w sprawie
Statutu Gminy Olsztynek (Dz. Urz. Woj. War.-Maz. Nr 100, poz. 1366, z pn.
zm.) Rada Miejska w Olsztynku przyjmuje nastpujce stanowisko:

1. Rada Miejska w Olsztynku w gecie solidarnoci z mniejszoci polsk


zamieszkujc w Rejonie Wileskim oraz ze wzgldu na:
1) dumnie powiewajce na Polach Grunwaldzkich (algiris) flagi Polski i Litwy,
na ktre spogldamy z dum, ale ostatnio, coraz czciej, ze smutkiem i gorycz;
2) mieszkacw naszej gminy, ktrych korzenie i serca czsto nadal tkwi
w miejscu ich urodzenia i dawnego zamieszkania oraz modzie, ktra co roku licznie odwiedza Mejszago (Maiiagala), Wilno (Vilnius) czy Troki (Trakai);
3) dugoletni i owocn wspprac z partnersk Gmin Mejszagoa (Maiiagala);
4) bogat spucizn patriarchy Wileszczyzny p. ks. praata Jzefa Obrbskiego i jego zaangaowanie na rzecz pojednania i rozwoju przyjaznych relacji
Polakw i Litwinw uhonorowane przez prezydentw Polski i Litwy;
5) 20. rocznic podpisania traktatu midzy Rzeczpospolit Polsk a Republik
Litewsk o przyjaznych stosunkach i dobrossiedzkiej wsppracy gwarantujcym
prawo do swobodnego wyraania, zachowania, rozwijania i ochrony swej tosamoci narodowej, kulturowej, jzykowej i religijnej, bez jakiejkolwiek dyskryminacji
i przy zachowaniu penej rwnoci wobec prawa oraz prawo do swobodnego posugiwania si jzykiem mniejszoci narodowej w yciu prywatnym i publicznym
wyraa gbokie zaniepokojenie i kategoryczny sprzeciw wobec dyskryminacyjnych dziaa administracji litewskiej, nakadajcej wysokie kary pienine za stosowanie dwujzycznych tablic na obszarze zamieszkaym w wikszoci przez ludno
polsk.

1. Rada Miejska w Olsztynku ustanawia w gminie Olsztynek rok 2014


Rokiem Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza.

2. Rada Miejska w Olsztynku uzasadnia swoje stanowisko nastpujco:


1) prawo do uywania jzyka mniejszociowego w yciu prywatnym i publicznym stanowi niezbywalne prawo, zgodnie z zasadami zawartymi w Midzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych Organizacji Narodw Zjednoczonych w duchu Konwencji o Ochronie Praw Czowieka i Podstawowych Wolnoci
Rady Europy;
2) Republika Litewska, ratyfikujc Konwencj Ramow o Ochronie Mniejszoci
Narodowych Rady Europy, zobowizaa si do ochrony mniejszoci narodowych,
w tym take do ochrony jzykw i kultur mniejszociowych;
3) ochrona jzyka mniejszoci to ochrona wsplnego dziedzictwa i prawdy
historycznej, przyczyniajca si do utrzymania i rozwoju wielokulturowego bogactwa i tradycji historycznej obu narodw - polskiego i litewskiego oraz Europy;
4) ochrona wielojzycznoci nie kci si ze stosowaniem pastwowego jzyka
litewskiego, a wrcz przeciwnie stanowi niezwykle wany wkad w budow
nowoczesnego pastwa, jakim jest niewtpliwie Republika Litewska, opartego na
zasadach demokracji i rnorodnoci kulturowej.
3. Rada Miejska w Olsztynku stoi na stanowisku, e wadze Litwy powinny
przyspieszy uchwalenie i wprowadzenie w ycie nowej ustawy, gwarantujcej
pen ochron jzykw i kultury mniejszoci narodowych, w tym jzyka i kultury
polskiej, a do tego czasu zaprzesta restrykcyjnych dziaa administracyjnych, ktre
niepotrzebnie niszcz pozytywny wizerunek Republiki Litewskiej w Polsce i Europie.
4. Rada Miejska w Olsztynku wesprze i zwraca si o wsparcie dziaa
Wileskiego Rejonowego Oddziau Zwizku Polakw na Litwie.
5. Upowania si Przewodniczcego Rady Miejskiej w Olsztynku do przesania
niniejszego stanowiska:
1) Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.
2) Marszakowi Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.
3) Marszakowi Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.
4) Prezesowi Rady Ministrw Rzeczypospolitej Polskiej.
5) Wysokiemu Komisarzowi OBWE ds. Mniejszoci Narodowych.
6) Przewodniczcemu Parlamentu Europejskiego.
7) Przewodniczcemu Komisji Europejskiej.
8) Ministrowi Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.
9) Ambasadorowi Republiki Litewskiej.
10) Wojewodzie Warmisko-Mazurskiemu.
11) Wileskiemu Rejonowemu Oddziaowi Zwizku Polakw na Litwie.
12) Redakcjom: Gazety Olsztyskiej, Gazety Wyborczej, Serwisu Samorzdowego Polskiej Agencji Prasowej, Radia Olsztyn, TVP Olsztyn i biuletynu
lokalnego ALBO.
Przewodniczcy Rady Miejskiej
/-/ Jerzy Gowacz

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

2. Obchody bd przebiegay pod hasem: Mowa polska jest pikniejsza


i cudowniejsza ni jzyk francuski i niemiecki, wic si jej poczciwy czowiek
wstydzi nie powinien i owszem pilnie jej uczy, o ni dba i o utrzymanie jej
jak o wielki skarb stara powinien (K.C. Mrongowiusz Niedzielne i wite
Ewangelie i lekcje, 1806).
3. Rada Miejska w Olsztynku uzasadnia swoje stanowisko nastpujco:
W roku 2014 przypada 250. rocznica urodzin Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza wybitnego pastora, jzykoznawcy, tumacza, edytora, filologa, filozofa
i ordownika polskoci, europejskiego budowniczego mostw midzy narodami.
Krzysztof Celestyn Mrongowiusz przyszed na wiat 19 lipca 1764 roku
w Olsztynku. Erudyta znajcy wiele jzykw klasycznych i nowoytnych, cae
ycie powici intensywnej pracy pedagogicznej, naukowej i duszpasterskiej.
Na jego pogldy wywary wpyw dziea literatury antycznej, religijnej i filozofii
Immanuela Kanta. Opracowa liczne podrczniki i gramatyki jzyka polskiego
oraz sowniki polsko-niemieckie. Pomimo, e wikszo ycia spdzi w Gdasku zajmowa si rwnie gwar i zbieraniem pieni mazurskich. Zasuy si
jako krzewiciel polskoci w zaborze pruskim i pionier bada kaszubszczyzny.
By czonkiem wielu towarzystw naukowych. Adam Mickiewicz, w imieniu
Towarzystwa Historyczno-Literackiego w Paryu i wasnym, napisa uzacnie
ycie Twoje niezmordowan, nieprzerwan, owocn prac okoo jzyka polskiego;
Ogromny dorobek naukowy i umiowanie jzyka polskiego przyniosy mu
saw i wieczn pami: w 1946 r. mazurskiemu miastu Sensburg nadano nazw
Mrgowo; w Olsztynku jednej z ulic nadano jego imi, a w domu, gdzie si urodzi utworzono muzeum Dom Mrongowiusza, w roku 1955 umieszczono na
nim tablic pamitkow; w 1963 r. zosta patronem Szkoy Podstawowej Nr 2
w Olsztynku, a po jej likwidacji imi to nadano Zespoowi Szk. Z inicjatywy
komitetu spoecznego w 2000 r. ustawiono jego popiersie przed dawnym kocioem parafialnym; w roku 2009 przed Uniwersytetem Gdaskim odsonito jego
pomnik, a nauczycielom akademickim uniwersytetu wrczane s nagrody jego
imienia, ktre stanowi najwysze wyrnienie za dziaalno naukow i przekazywanie wiedzy kolejnym pokoleniom studentw.
4. Samodzielnie lub wsplnie organizowane obchody rocznicowe maj
uczci pami o najwybitniejszym synu tej ziemi oraz wzbogaci wiedz o jego
yciu i dziaalnoci wrd spoeczestwa. Dla modego pokolenia, stojcego na
pocztku drogi, winny sta si inspiracj i drogowskazem twrczego rozwoju.
5. Stanowisko wchodzi w ycie z dniem podjcia.
Przewodniczcy Rady Miejskiej
/-/ Jerzy Gowacz

Proba Wileskiego Rejonowego


Oddziau Zwizku Polakw na Litwie
W zwizku z naoonymi karami finansowymi na dyrektor Administracji
Samorzdu Rejonu Wileskiego Lucyn Kotowsk oraz dyrektora Administracji Samorzdu Rejonu Solecznickiego Bolesawa Daszkiewicza za nieusunite tablice z polskojzycznymi nazwami ulic, mog Pastwo przekazywa wsparcie w litach, zotych, euro i dolarach amerykaskich.
Konto jest sygnowane wymownym dopiskiem Solidarno.
Liczc na Pastwa solidarno i zrozumienie determinacji Polakw na
Litwie w obronie praw do swobodnego uywania jzyka polskiego podajemy numer konta: Wileski rejonowy Oddzia Zwizku Polakw na
Litwie, Kod organizacji: 186485331
Konto: Bank DNB" Lietuva, NIP 40100, rachunek Lt09 4010 0510
0181 1612 z dopiskiem "SOLIDArNO".
Polskoci z naszych serc nikt nie wyrwie, jednak dzi za uywanie
jzyka polskiego musimy paci...

Strona 7

Laur Najlepszym z Najlepszych dla Olsztynka


Urzd Miejski w Olsztynku i Modzieowa rada Miejska w Olsztynku zostali laureatami tegorocznej Nagrody Marszaka
Wojewdztwa Warmisko Mazurskiego Laur Najlepszym z Najlepszych w kategorii rozwoju spoeczno-gospodarczego regionu.
Od 2004 roku Marszaek
Wojewdztwa WarmiskoMazurskiego odznacza laurem Najlepszym z Najlepszych mieszkacw i instytucje Warmii, Mazur oraz
Powila przyczyniajce si
do promocji regionu w kraju
i na wiecie. Jest to nominacja w plebiscycie wyaniajcym swoistych ambasadorw naszego regionu, w tym
instytucje za ich dokonania,
zdobyte wyrnienia oraz
spektakularne
sukcesy
w 2013 roku. Prestiowe
wyrnienie mona otrzyma
za osignicia sportowe, artystyczne, biznesowe i sukcesy
w danym roku.
Wpyw na przyznanie
wyrnienia miao zdobycie
przez Olsztynek tytuu Super
Samorzd oraz dziaalno

w sieci Cittaslow. Tytuu


Super Samorzd trafi do
Olsztynka za szereg dziaa,
w tym przede wszystkim za
stworzenie nowych moliwoci do kontaktu z radnymi.
Dodatkowo modzieowi
radni, wsplnie z urzdem
miejskim, zorganizowali
dzie otwarty urzdu, ktry
tego dnia odwiedzio kilkaset
osb.
Cieszymy si, e nasza
wsplna praca na rzecz
lokalnej spoecznoci zostaa
dostrzeona i wyrniona
w tak wyjtkowy sposb.
Nagroda motywuje nas do
dalszej pracy i podejmowania kolejnych dziaa - podkrela Maciej Czepe, przewodniczcy Modzieowej
Rady Miejskiej w Olsztynku.
Do Cittaslow Olsztynek

Modzieowa rada Miejska w Olsztynku /Fot. Archiwum MRM


przystpi w 2012 roku. Sie
promuje popraw jakoci rodowiska i tkanki miejskiej
oraz produkcji lokalnej ywnoci wpywajcej na charakter regionu. W zeszym roku

Olsztynek by gospodarzem
Festiwalu Cittaslow. Obecnie
wprowadzamy do organizacji
kolejne samorzdy z naszego wojewdztwa Pasym
i Growo Iawieckie oraz

kraju Kalety, woj. lskie.


Nagroda zostanie wrczona podczas corocznej uroczystej gali w Olsztynie.
Robert Waraksa

Drzewa w miecie to ycie a nie problem


W krajobrazie Olsztynka coraz mniej jest zadbanych trawnikw, coraz mniej jest te drzew. Zakad Energetyczny, ktry
jest wacicielem sieci na terenie miasta, w ramach jej konserwacji wynajmuje ekip z piami i wszystkie drzewa na ulicach
miasta, zgodnie z trendem modzieowej mody, gol na Ramzesa zostawiajc jedynie pie kalectwo dendrologiczne.
Miasto i jego mieszkacy pozbawieni s w ten sposb zbawiennego
dobrodziejstwa i poytku z rosncego drzewa. O tym jak wane s
w yciu czowieka drzewa wiadcz
wyniki bada bliskiej nam Warmisko - Mazurskiej Akademii Rolniczej w Olsztynie. Ot jedno redniej wielkoci drzewo w cigu zaledwie godziny produkuje tlen wystarczajcy do oddychania a 400 osobom, natomiast jeden samochd
w cigu tego samego czasu zuywa
tlen konieczny do oddychania 200
osobom. Dodatkowe korzyci
z rosncych w miecie drzew to
poprawa mikroklimatu, podnoszenie
wilgotnoci powietrza zmniejszajcej tym samym dobowe wahania
temperatury, jonizacja powietrza

i wydzielanie bakteriobjczych
fitoncydw. Rosnce w miecie
drzewa rozpraszaj fale dwikowe,
zmniejszajc przez to uciliwo
haasu, zatrzymuj pyy, zmniejszaj
si wiatru. Mona by w nieskoczono wymienia dobrodziejstwa pynce z rosncego obok nas drzewa,
lecz takie informacje to i tak gos
woajcego na puszczy, to jak
szczekanie psa na ksiyc, nic
bowiem nie jest w stanie zmieni
ograniczonego pogldu zwolennikw ksiycowego krajobrazu.
Zakad Energetyczny dawno
powinien przystpi do modernizacji
swojej zawizanej na ptelk energetycznej sieci, szczeglnie w miecie sie ta powinna by uoona
w ziemi pod chodnikiem. Miasto jest

Dzikujemy za udzia w uroczystoci pogrzebowej

P. jana Gd
Zwizkowi Osb Represjonowanych Okresu Stalinizmu,
Szczeglnemu Nadzorowi Podatkowemu,
Zwizkowi Wdkarskiemu, Diabetykom,
Rodzinie, Ssiadom i Znajomym

ona i crka
Strona 8

zasonite pajczyn prowizorycznie


podwieszonych przewodw do
zabytkowych, sprzed II wojny wiatowej, metalowych supw, ktre
nie s nawet pomalowane, wida e
Energetyka woli kooperowa z pilarzami ni z malarzami. Burmistrz
Miasta Artur Wrochna od dawna
prowadzi rozmowy z Zakadem
Energetycznym, ktry przed susznymi roszczeniami i zarzutami ze
strony miasta zasania si jedynie
starymi przepisami z minionej epoki,
wic niestety argumenty wynikajce
ze zdrowego rozsdku, jak do tej
pory, nie trafiaj do wiadomoci
rzecznikw Energetyki. Wszystkie
rozmowy, jak to okrela burmistrz,
s pod napiciem. Trudno wic
dosadza nowe drzewa pod istniejc sieci, wiedzc e ich los jest
z gry przesdzony. Mieszkacy
Olsztynka s zaniepokojeni losem
nowo zasadzonych drzew na rynku,
nad ktrymi wisz przewody elektryczne, kiedy do tych drzew dobior
si pilarze, co jest kwesti czasu, to
zapewne pozbawi ich korony. eby
skandaliczny stan drzewostanu
w naszym miecie si poprawi musi
nastpi przeom jak si jednak
okazuje, pojawio si wiateko
w tym mrocznym tunelu. Kilku
obecnych radnych chce zainicjowa
pomys zasadzenia, na wasny koszt,

drzew, upamitniajc w ten sposb


swoj kadencj w radzie miasta.
Kade takie zasadzone drzewko
wzorcowo i solidnie zostaoby opalikowane, tak by mogo oprze si
agresji wandali. Koszt zasadzenia
jednego szlachetnego drzewa wraz
z opalikowaniem, jak oceni radny
Andrzej Wojda, to maksymalnie 150
zotych. Inicjatywa radnych to budujcy przykad, zachcajcy do kontynuowania mody na sadzenie drzew
z okazji rnych okolicznoci, takich
jak: zalubiny, urodziny dziecka,
upamitnienie wanych wydarze
w yciu miasta. Dla chccych
uczestniczy w tej inicjatywie kady
powd bdzie dobry i mile widziany.
Nadmieni naley, e przewodniczcy rady miejskiej Jerzy Gowacz
z zawodu jest lenikiem i wie najlepiej jakie drzewa z najwiksz
korzyci dla miasta naley zasadzi,
oraz jak ca akcj sadzenia drzew
zorganizowa.
Inicjatywa sadzenia drzew to
rewitalizacja zasobw przyrody, to
take kontynuacja programu Cittaslow, to wizja, e Olsztynek
i wszystkie prowadzce do niego
drogi bd obsadzone drzewami,
jako rekompensata za te wszystkie,
ktre z bezmyln starannoci
zostay wycite.
Kazimierz Czester

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Modzi ludzie
maj wpyw
Problem z brakiem miejsc, w ktrych olsztynecka modzie moga spdza czas wolny powoli przechodzi do historii. W ostatnich latach
powstao lodowisko, rozpocza si budowa
Parku Kultury, Sportu i rozrywki. Obecnie,
jako modzieowi radni, wspieramy rwnie
zagospodarowanie olsztyneckiej play miejskiej.
Powstaj miejsca m.in. dla modziey, ale take z udziaem samej modziey, a przynajmniej ich przedstawicieli.
Bierzemy udzia w konsultacjach spoecznych, spotkaniach
roboczych, przedstawiamy wasne propozycje i wnioski.
Modzie ma wpyw! To haso przewodnie konferencji,
ktra odbya si 7 marca br. w Pastwowym Muzeum
Etnograficznym w Warszawie. Konferencj zorganizowaa
Fundacja Civis Polonus, ktra w tym roku obchodzi swoje
10-lecie. W spotkaniu uczestniczyo ponad 200 osb zainteresowanych uczestnictwem modych ludzi w sferze
publicznej: ekspertw, decydentw z wadz gmin; badaczy
i praktykw; modziey i dorosych. W konferencji udzia
wzia rwnie delegacja z Olsztynka.
Na spotkaniu rozmawiano o tym, czym jest aktywno
obywatelska modziey i zastanawiano si co zrobi, eby
modzi ludzie mieli systematyczny, istotny wpyw na szkoy i spoecznoci lokalne, w ktrych yj. Mwiono rwnie o demokratycznym wymiarze
szkoy, o modzieowych
radach
i innych przestrzeniach, gdzie aktywno obywatelska
moe mie miejsce.
Pokazano przykady projektw,
ktre umoliwiy
modym ludziom
wpyw na sprawy
publiczne i day im
rado z praktykowania obywatelstwa. ukasz Han
oraz Pawe Pietrzak, modzieowi
radni z Olsztynka,
przedstawili przyKonferencja Modzi ludzie
kad z naszego podmaj wpyw /fot. K. Pacholak
wrka. Omwili
dziaania, jakie
podejmowaa nasza rada w zwizku z zagospodarowaniem
play miejskiej w Olsztynku. Zwrcili uwag na to, co si
udao zrobi oraz odnieli si do problemw jakie napotykalimy podejmujc te dziaania.
Udzia w samej konferencji pozwoli nawiza nowe
kontakty oraz wymieni dowiadczenia. Cieszy fakt, e
w caej Polsce rozkwita aktywno obywatelska modziey. Potwierdziy to organizacje, ktre rwnie przedstawiy
swoje dobre przykady.
Aleksandra Dymarska

facebook / Modzieowa Rada Miejska w Olsztynku


ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Z notesu olsztyneckiego

straaka
Podejrzenie zatrudnia czadem
2 marca druhowie z OSP Olsztynek
wyjechali do zdarzenia przy ul. wierczewskiego, gdzie podejrzewano zatrucie tlenkiem wgla. Skoczyo si na przebadaniu
domownika przez lekarzy i przewietrzeniu
mieszkania.

Dachowanie samochodu
w Swaderkach
Tego samego dnia dachowa samochd
osobowy na drodze nr 59 w okolicach Swaderek. Do zdarzenia wyjechay dwa zastpy

tynku zadymia
si klatka schodowa. Przyczyn by
garnek pozostawiony na
wczonym gazie.

Poar tannenbergu
6 marca zapali si gara przy Zajedzie
Tannenberg. Z OSP Olsztynek wyjechay
dwa zastpy. Najprawdopodobniej poar
powsta w wyniku pozostawienia popiou
w plastikowym pojemniku na mieci.

Nielegalne wypalanie
A 19 razy od pocztku roku olsztyneccy
straacy wyjedali do palcych si traw.
Pony midzy innymi w miejscowociach
Jemioowo, Elgnwko, Olsztynek, Pawowo, Jucza. Na szczcie nikomu nic si nie
stao.
Straacy apeluj o rozwag i rozsdek.
Co roku w poarach wywoanych wypalaniem traw gin ludzie, w tym podpalacze,
przypadkowe osoby oraz straacy. Przypomnijmy tu, e kto sprowadza zdarzenie,
zagraajce yciu lub zdrowiu wielu osb,
albo mieniu w wielkich rozmiarach, majce
posta poaru, podlega karze pozbawienia
wolnoci od roku do lat 10.

Wichury day zna o sobie


rwnie w naszej gminie
z Olsztynka oraz jeden z Olsztyna. Obecni
na miejscu ratownicy medyczni przebadali
kierujc pojazdem kobiet, miaa szczcie
nie odniosa wikszych obrae.

Stuczka
4 marca w Sudwie zderzyy si dwa
samochody osobowe. Nikt nie odnis obrae.

Zapominalski kucharz
5 marca przy ulicy Mickiewicza w Olsz-

Od 15 do 17 marca olsztyneccy straacy


wyjedali 13 razy do powalonych drzew.
Przy ulicy Parkowej w Olsztynku mao brakowao, a drzewo przewrcioby si na
budynek mieszkalny. Na szczcie uszkodzio tylko lini energetyczn dochodzc
do budynku. Straacy wyjedali take do
miejscowoci Lichtajny, Lutek, Selwa, Db,
Maki.
Z notatek OSP Olsztynek
przygotowa -Bartosz Wolszczak
/fot. archiwum OSP Olsztynek

Straacy usuwaj przewrcone drzewo na drodze do Lichtajn


Strona 9

NUtrIPOL Spka z ograniczon odpowiedzialnoci ?


Mieszkacy ulicy Mierkowskiej znaleli si w sytuacji nie do pozazdroszczenia, niekomfortowej, wrcz dramatycznej.
Chcc doj do swoich domw od strony miasta, s naraeni na grznicie w bocie, po obu stronach jezdni. to boto to
breja powstajca w efekcie parkowania po obu stronach jezdni 30 tonowych tIr-w. te ciarowe kolosy to klienci
NUtrIPOLU zmuszeni czeka na rotacyjny wjazd na teren zakadu.
W oczekiwaniu na wjazd
na dziko parkuj na nieutwardzonym pasie przy
jezdni od strony myna,
dokadnie rozjedajc
mikkie pobocze, w wyniku
czego jest ono staym
bagnem. Ostatnio auta przeniosy si te na druga stron jezdni (od strony mieszalni pasz zob. zdj.), ktr te
zniszczyy. Obecnie piesi s
zmuszeni przechodzi w
tym miejscu asfaltow jezdni, naraajc si na realne
niebezpieczestwo potrcenia przez jadce samochody.
Najwikszy dramat przeywaj idce tamtdy matki z
dziemi w wzkach, osoby
starsze, czy niepenosprawne. Kopot ten dotyczy

gwnie mieszkacw Mierek, ale take wielu mieszkacw Olsztynka deptak do


Mierek traktuje jako tras
rekreacyjno spacerow i
dla wszystkich problemem
jest pokonanie pobocza vis a
vis NUTRIPOLU, ktrego
stan w opinii alcych si
uytkownikw tej drogi
publicznej jest win tej wanie firmy. Ponadto samochody zjedajce z pobocza
do
NUTRIPOLU
na
powierzchni jezdni zostawiaj mas bota, ktre przejedajce tamtdy samochody naraa na polizg.
Faktem zanieczyszczania
jezdni zainteresowaa si
stra miejska, problem jednak w tym, e ukara mona

tylko kierowc auta i to w


momencie kiedy swoim
autem zjeda z pobocza na
asfalt zostawiajc na nim
boto, a tym samym stra
miejska musiaaby by nieomale stale w tym wanie
miejscu.
Sugesti spoecznego
przekazu jest dwustronne
ustawienie znaku zakazu
zatrzymywania si i postoju
pojazdw na tym odcinku.
Zdaniem te uytkownikw
drogi NUTRIPOL powinien
naprawi zdewastowane
pobocze i tak planowa
dostawy surowcw, eby si
one nie spitrzay w oczekiwaniu na rozadunek.
Kazimierz Czester

film Obietnica, re. Anna Kazejak

Nastoletnia femme fatale?


- Chciaam podzieli si wasn wizj wiata, bez zbdnego moralizatorstwa. Jedyne, co mog zaproponowa widzom, to emocjonalna podr z bohaterk, ktrej mog nie lubi, ale powinni zrozumie mwi Anna Kazejak.
Obietnica to ju kolejny film,
w ktrym reyserka skupia si na
modych ludziach i ich problemach.
To niezbyt czsty kierunek w polskim
kinie. Mamy ju pewien cykl. Oda
do radoci bya o studentach,
Skrzydlate winie o kibicach. Filmw o modych jest wci zbyt mao,
a przecie modzie daje wyobraenie
o tym, co si dzieje w kulturze i w naszej mentalnoci; oni s papierkiem
lakmusowym naszego spoeczestwa.
Daleko nam jeszcze to wietnych produkcji skandynawskich (ilociowo
i jakociowo), tym bardziej obraz
Kazejak warto zarekomendowa. Ten
film to przykad udanej koprodukcji
europejskiej, powstaej przy udziale
Szwecji, Polski i Danii. T europejsko wida ju na poziomie scenografii i strojw bohaterw, rodem ze
skandynawskich sieciwek. Mam
wraenie, e to ju gdzie widziaam,
no choby szwedzki film Fucking
Amal, te same problemy w klasie,
w patchworkowej rodzinie. Mimo e
zdjcia krcono w Szczecinie, to
trudno znale tu oczywiste odniesienia do polskiej rzeczywistoci.
Film dzieli si na dwie czci.

Strona 10

Spotykamy dwoje gwnych bohaterw Lilk i Janka, ktrzy niegdy


byli par. Od pocztku wiadomo, e
Janek zrobi co, co doprowadzio do
ich rozstania. Wiadomo te, e
dziewczyna daa mu szans naprawy
tego bdu. Dopiero w drugiej czci
stopniowo odkrywamy zamys twrcw. Obietnica to poczenie
teenage crime z dramatem psychologicznym, a wic utrzymanie tajemnicy
jest tu konwencj gatunkow. Element zagadki daje moliwo obserwacji bohaterw poprzez ich emocjonalno, to z kolei pozwala zrozumie modych ludzi, bez z gry formuowanej negatywnej oceny. Lilka
ze swoja nadwraliwoci i labilnoci emocjonaln ma trudnoci
z zaakceptowaniem rzeczywistoci.
Szuka bliskoci, chce mie poczucie,
e panuje nad wszystkim i wszystkimi. Gdy po raz kolejny doznaje rozczarowania, cierpi i da wyrwnania
rachunkw. Problem modych bohaterw polega na tym, e nie potrafi
przewidzie moliwych konsekwencji swoich czynw, s wewntrznie
rozdygotani, gwatowni w swych
reakcjach, a to nie pomaga spojrze

na problem z dystansem. Wszystko


albo koniec ! O ile Lilka (Eliza
Rycembel) wydaje si wyrachowana,
dziaa w sposb przemylany i zaplanowany, to Janek (Mateusz Wicawek) jawi si jako naiwny, saby,
podatny na manipulacj czowiek.
Aktorstwo modych ludzi osigno
tu wyyny. Trudno zdoby si jednak
na jednoznaczny stosunek do bohaterki, bo te i ona nie jest definiowana w kategoryczny sposb. Twrcy
buduj dramaturgiczne napicie filmu
z tych niedopowiedze.
Ciekawym uzasadnieniem motywacji bohaterki jest postawa ojca
wobec winy crki usprawiedliwia
j, ale ma wiadomo, e jest
wspwinnym opuci crk, obiecywa stay kontakt, jak okazao si
internet nie wystarcza.
Stae miejsce w yciu bohaterki
zajmuj skype, facebook i smartfon.
Jak sama reyserka mwi - Jednak co
istotne to fakt, e w Obietnicy owe
gadety maj konkretn rol do
spenienia. Komputer i telefon su
Lilce do manipulacji Jankiem, do
wywierania na nim cigej presji. To
nie s jedynie elementy scenografii.

Bohaterka sama podczas przesuchania uniewania sowo wypowiedziane


wirtualnie, twierdzc, e nic nie znaczyo. Nie ma nikogo, kto jej powie,
e sowo, nawet rzucone bezrefleksyjnie w smsie czy na skypie, ma
konkretn warto. Co jest ze,
grone zawsze wiemy po fakcie, gdy
ju jest dla kogo za pno.
Bo te tematem filmu jest poszukiwanie rde za rodzcego si
w czowieku moe to rodzina, psychologiczny profil bohaterki, rodowisko szkolne? Wydaje si, e dla
za, ktre wlizguje si w uporzdkowany wiat nowoczesnej rodziny,
trudno znale inne ni psychologiczne uzasadnienie.
Film na pewno znajdzie widzw
wrd modych ludzi. Opowiada
o nich w zrozumiaej dla modziey
formule. Mamy co prawda klisze sposb narracji, stylistyka filmu przywouje filmy Gusa van Santa, Sofii
Coppoli czy nawet Jacka Borcucha
to na szczcie nie wida tu szastania
tanim efekciarstwem czy teledyskow
form, eby przypodoba si modej
widowni (np. Bejbi blues).
A tak zupenie na marginesie
Anna Kazejak bya mentork grupy
filmowcw z Zespou Szk w 2012
roku podczas Festiwali Filmoteki
Szkolnej. Obejrzaa ich dokonania,
udzielaa wskazwek, motywowaa
do dalszych projektw. Uczniowie
zapamitali ja jako profesjonalistk,
ale te serdeczn osob.
Magdalena Rudnicka

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Przedszkole Miejskie w Olsztynku

Bal karnawaowy
tradycj naszego przedszkola jest organizowanie w okresie
karnawau balu, ktry jest wspania okazj do zintegrowania
dzieci z caego przedszkola.

Stowarzyszenie Na rzecz Osb


Niepenosprawnych I Ich rodzin w Olsztynku

Integracyjna Zabawa
Karnawaowa Stowarzyszenia

fot. Sebastian Lachowicz/Studio R Olsztynek

1.03.2014 r. w wietlicy w Mierkach odbya si cykliczna ju impreza dla czonkw Stowarzyszenia, w


ktrej wzio udzia okoo 100 osb.
Organizatorom przywieca cel kultywowania tradycji zabawy karnawaowej, rozwijania aktywnoci ruchowej, muzycznej, artystycznej, ksztacenia umiejtnoci wsplnej zabawy,
tworzenia atmosfery yczliwoci
i wsppracy.
Muzyk zapewnili pracownicy

Bal karnawaowy w naszym


przedszkolu odby si 21 lutego
i poprowadzony zosta przez
autorki artykuu. Dooyymy
wszelkich stara, by wystrj sali
balowej wprowadzi dzieciw radosny nastrj oraz zachca do wesoej zabawy. Wszystkie dzieci przybyy w niezwykle barwnych, piknych, bajkowych i pomysowych
strojach. Mona byo spotka
ksiniczki, rycerzy, wrki, piratw oraz innych bohaterw bajek.
Ju od wejcia wyczuwao si niecodzienn atmosfer. Wszyscy

Miejskiego Domu Kultury, a prowadzenie naleao do Pa Grayny


i Karoliny Nowackich. W przerwach
midzy plsami odbyway si konkursy, na koniec imprezy pojawi si
Mikoaj z prezentami. By take sodki
poczstunek.
Szczeglne podzikowania kierujemy do darczycw i ludzi, ktrzy
przyczynili si do realizacji imprezy.
Anna Rogulska-Ruchaa

chtnie si bawili przy znanych


piosenkach. Na buziach maych
tancerek i tancerzy malowa si
umiech, ktry nie znika, mimo
chwilowego zmczenia. Byo bardzo wesoo. W trakcie karnawaowych szalestw mona byo te
zrobi sobie pamitkowe zdjcie.
Dzieci z alem opuszczay
piknie udekorowan balow sal
i mile wspominay czas spdzony
na wsplnej zabawie.
Iwona Grzeszczak,
Beata Jastrzbowska

PODZIKOWANIE
dla Pana Pawa Kaczmarczyka
- waciciela Tartaku
oraz Pana Dariusza Kaczmarczyka
Dziki ludziom dobrej woli moliwa jest realizacja naszych
celw i zamierze. W imieniu spoecznoci Przedszkola Miejskiego
w Olsztynku wyraamy gbok wdziczno za ofiarowan nam
pomoc, yczliwo i osobiste zaangaowanie na rzecz naszej placwki. Dziki Panw pomocy wychowanie i ksztacenie dzieci jest
atwiejsze, atrakcyjniejsze oraz przyjemniejsze. Zmodernizowany
zosta kcik regionalny. ,,Mali sportowcy mog stawa na wykonanym przez Was podium i odbiera medale. Na przedszkolnym
placu zabaw dzieci mog bawi si bezpieczniej po odnowieniu
dziki Waszej pomocy awek.
Dyrekcja, nauczyciele i wychowankowie
Przedszkola Miejskiego w Olsztynku

StOWArZySZeNIe NA rZeCZ
OSB NIePeNOSPrAWNyCH
I ICH rODZIN W OLSZtyNKU
Przeka wiadomie
1% podatku
- to NIC nie kosztuje.

KrS 0000052660
Dzikujemy serdecznie za Pastwa wsparcie, ktre jest
najwaniejszym rdem finansowania naszej organizacji.

May procent, a zdziaa duo.

Zarzd Stowarzyszenia

Zbirka eLeKtrOMIeCI - WIeLKIe WIOSeNNe POrZDKI


Masz zuyty sprzt elektryczny i elektroniczny? Zepsuty telewizor, odkurzacz czy czajnik?
Uszkodzony toster, pralk czy suszark? Nie wyrzucaj ich do mietnika!!!
Przynie z mieszkania do Punktu Zbierania!

Miejsce zbirki: Szkoa Podstawowa w Olsztynku, ul. Ostrdzka 2

12 kwietna 2014 r. SOBOtA godz. 900 - 1400


ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Strona 11

CO Z HIStOrII
Czowieczy los, wojenne losy

Dugie ycie Ireny Tyman


14 lutego 1942 roku Zwizek Walki Zbrojnej zosta przeksztacony w Armi Krajow. AK staa si
fundamentem polskiego pastwa podziemnego powoanego do walki z hitlerowskim najedc.
Spord ponad 300 tysicznej armii konspiracyjnego wojska do obecnej chwili przy yciu pozostao niewiele osb. Mona o nich powiedzie - ostatni Mohikanie. jedn z takich osb jest Irena tyman
93 letnia bya czniczka Okrgu Wileskiego Armii Krajowej, a potem czniczka dowdcy 3 Wileskiej Brygady Armii Krajowej, jak mwiono brygady toki.
Pani Irena jest jedn z wielu osb
pochodzcych z Ziemi Wileskiej,
ktre przygarna Warmia po latach
wojennej i powojennej zawieruchy.
Nie stao si to jednak od razu. Gdy
4 marca 1945 roku opuszczaa
rodzinn Wileszczyzn, jej droga
wioda przez Biaystok, Pozna,
Nowy Tomyl, wizienie w grodzie
Lecha, Wrocaw, Kodzko, uczany
(obecnie Giycko) i wtedy dopiero,
w poowie lat pidziesitych, przez
Gryliny koo Olsztynka, Pluski do
Stawigudy. Mieszka tutaj do dzi,
a wic grubo ponad pidziesit lat.
Pomimo swych 93 lat ycia
i wielu kart w swoim yciorysie zapisanych utrat bliskich osb i wasnych mocnych dowiadcze jest
osob pogodn, a w jej wspomnieniach nie wida egzaltacji i pasowania si na bohatera. Widoczna jest
w jej osobowoci skromno, cecha
dosy typowa dla ludzi pochodzcych
z terenw wschodnich przedwojennej
Rzeczypospolitej.
Pani Irena, z domu Baranowska,
urodzia si 31 marca 1921 w Wilnie.
Miejsce narodzin zostao przesdzone
profesj ojca Tomasza. On, urodzony
w 1892 roku jako poddany rosyjski,
po zoeniu w 1913 roku matury
w Niewieu zdecydowa si, jak
wielu innych Polakw, na karier
zawodowego wojskowego w armii
carskiej. Lata pierwszej wojny wiatowej spdzi w okopach, stojc
zapewne naprzeciwko wielu takich
jak on czujcych po polsku, ale
wcielonych do armii niemieckiej.
Musia by odwanym onierzem,
bo otrzyma najwysze odznaczenie
bojowe w armii carskiej Krzy w.
Jerzego. lub zawar w 1917 roku
z Antonin z domu wikla.
Ojciec po przewrocie bolszewickim znalaz si w ogarnitym rewolt
Petersburgu. Podj prac jako zecer,
ale zosta rozpoznany jako byy oficer carski. By przesuchany przez
samego Feliksa Dzieryskiego. Pani
Irena zapytana o to co usyszaa od
ojca przed laty o tym zdarzeniu, opowiada, e pomidzy nim, a twrc
pniejszej Czeki odby si wwczas
krtki dialog. Ten zapyta ojca:
- Jeste Polakiem? - Tak. - Masz

Strona 12

rodzin, masz dzieci? Mam on


i crk. - To wchod w te drzwi
i wicej nie wracaj! W ten sposb
ocala. Dzi, po latach, moemy to
skwitowa jedynie w ten sposb:
mia szczcie. Potem ju ukrywa
si. W tym czasie w Petersburgu by
te wuj brat matki pani Ireny. Studiowa transport kolejowy na politechnice. Znajc si na kolejnictwie,
przyjecha do Polski, zorganizowa
wagon specjalny do pocigu, ktry
kursowa na linii Warszawa Pskw
Petersburg, przywiz ojca pani
Ireny i inne osoby. W ten sposb
unieli gowy z rewolucyjnego rozgardiaszu.
Ojciec pod koniec 1919 roku, po
perypetiach w Rosji, znalaz si
w Dywizji Biaorusko-Litewskiej
dowodzonej przez generaa Lucjana
eligowskiego. Wraz z dywizj eligowskiego uda si na front, a jego
ona zostaa ewakuowana w rejon
Kalisza. W czasie drogi zmara crka
Wiktoria. W dramatycznych dniach
wojny 1920 roku bieg wojennych
wypadkw rzuci go pod Warszaw.
Bra udzia w walkach pod Radzyminem. Po wojnie wspomina te dni
By to taki czas, e przez trzy doby
niewiele jadem, niewiele piem
i chyba prawie w ogle nie spaem,
bo cigle trwaa walka.
Po wojnie polsko-bolszewickiej
osiad z rodzin w Wilnie jako oficer
w 6 puku Piechoty Legionw. Pani
Irena wspomina historie zasyszane

od rodzicw, e w czasie wit Wielkanocnych odbyway si w Wilnie


spotkania rodzinne. Przychodzia siostra matki Halina , take ona oficera zawodowego z Wilna, byli te inni
krewni. Podczas takich spotka opowiadano o Petersburgu z czasw carskich, o wydarzeniach z lat 1917
i 1918 w Rosji, o wojnie 1919-1920
roku.
Ojciec w przyszoci zamierza
zaj si gospodarowaniem na roli.
W latach 1925-1926 kupi w Rekanciszkach pod Wilnem dziak roln
o powierzchni 5 hektarw. Niebawem rozpocz budow nowego
domu.
W 1924 roku urodzi si syn Jerzy,
w 1930 roku crka Bogna. Pani Irena
wychowywaa si w ssiedztwie wojska, w atmosferze patriotycznej. To
tutaj w domu, w szkole i wrd
swoich rwienikw ksztatowaa si
jej postawa obywatelska sprawdzona
w czasach prby. Zostaa uczennic
szkoy powszechnej w Kolonii
Wileskiej, a potem Gimnazjum
Ksicia Adama Jerzego Czartoryskiego. O dwa lata wyej w tej samej
szkole uczya si urodzona w 1919
roku Barbara Skarga. Pani Irena nie
przypuszczaa zapewne, e Skaranka
bdzie w czasie wojny jej przeoon
w konspiracji.
Lata szkolne to nie tylko nauka,
a take spotkania towarzyskie, duo
sportu latem kajaki, zim narty,
a poza tym codzienne obcowanie

Irena Baranowska w okresie


suby w AK
wrd przyjaci rwienikw. To
wtedy zostay zadzierzgnite przyjanie, formowao si koleestwo.
Sprawdzio si w latach wojny.
Nadszed wrzesie 1939 roku.
Ojciec ze swoim pukiem znalaz si
na froncie. Jako kwatermistrz w stopniu kapitana odpowiada za zaopatrzenie. Rycho walki ustay. Nastaa
nowa sytuacja znaleli si pod
administracj sowieck i wszechwadz enkawudzistw. Na efekty nie
trzeba byo dugo czeka, ojciec jako
byy zawodowy wojskowy zosta
aresztowany w sierpniu 1940 roku
NKWD szczeglnie gorliwie poszukiwao uczestnikw wojny 1920
roku. Ojciec ostatni raz widzia si
z rodzin w marcu 1941 roku w wizieniu na ukiszkach, a w czerwcu
1941 roku zosta wywieziony do
Workuty. Pani Irena przywouje
z pewnym oporem obraz z tamtych
lat, gdy aresztowani a wrd nich
jej ojciec przygotowani do deportacji klczeli na ziemi przed wagonami.
- Jak wielu innych czonkw rodzin
przyszlimy na stacj, ale ojciec
chyba nas nie widzia wspomina.
Co zrobia matka z reszt rodziny
po wywiezieniu ojca? Pani Irena opowiada: Gospodarowalimy w Rekanciszkach z babk, z matk,
z bratem, dopki nie znalaz si
w partyzantce. Wspomagalimy
w produkty ywnociowe rodzin
w Wilnie, take innych bdcych
w potrzebie, wszake wywieziono
wiele osb z Wilna i okolic, ci co
pozostali, czsto zdekompletowane
rodziny, nie dawali sobie rady, takim
si pomagao.
Szybko mija czas. Pani Irena wiedziaa o tym, e wuj, ciotka, siostra
cioteczna s w konspiracji, a ona
wedug jej sw nie robia nic.
W grudniu 1940 roku siostra matki
Teresa wikla przybya jako emisariuszka z Warszawy do Wilna. Bya
czniczk Zwizku Walki Zbrojnej

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

o pseudonimach: Terenia, Weronika, Wera. W Wilnie spotkaa si


z Zofi, crk generaa Db-Biernackiego, byego dowdcy dywizji
z przedwojennego garnizonu wileskiego. Wera naleaa do sztabu
Komendy Okrgu Wileskiego. Tu,
na miejscu, pomoga Irenie wej do
krgw konspiracyjnych. Na pocztku 1941 roku zostaa czonkiem
ZWZ, czniczk sztabu Komendy
Okrgu Wileskiego Armii Krajowej,
ktrego dowdc by pukownik
Nikodem Sulik, a potem podpukownik Aleksander Krzyanowski,
ps.Wilk. Otrzymaa pseudonim
Basia. Zacza obsugiwa lokale
konspiracyjne uczc si jednoczenie
rzemiosa konspiracyjnego na tajnych
kursach. Jej pierwszym nauczycielem
by wuj m siostry matki, wtedy
oficer ZWZ, ktry organizowa
i szkoli druyny dywersyjne. Na kursach konspiracji poznawaa topografi wojskow, zasady dywersji i sabotau, zbierania informacji o nieprzyjacielu. Jako czniczka przynosia
meldunki, dokumenty, ustne informacje, czsto pod przykrywk handlarki
produktami spoywczymi. Osb
o takim wygldzie byo wiele, chocia bya wojna kwit handel, ludzie
musieli je. Wikszo swojej pracy
konspiracyjnej wykonywaa w miecie. Dzisiaj wspomina, e ta suba
bya nudna, monotonna. Znowu
zwrcia si do Zosi Db-Biernackiej.
Chciaa by czniczk w oddziale.
Uwaaa, e bardziej zna wie, las,
drogi i polne cieki, e to zadanie
bdzie dla niej odpowiedniejsze.
W ten sposb zalaza si w 6 Brygadzie. 6 Brygada powstaa pniej od
innych brygad. Utworzono ja formal-

Adam Boryczka ps. toko


nie w sierpniu 1943 roku z przeksztacenia Oddziau Partyzanckiego
Brona liczya wwczas okoo 30
ludzi. W marcu 1944 roku nastpio
poczenie z Odziaem Partyzanckim
Byskawica. Powstaa wwczas
6 Wileska Samodzielna Brygada
Komendy Okrgu Wileskiego Armii
Krajowej. Pod koniec czerwca 1944
roku w jej skad wchodzio okoo 800
partyzantw. Dowdc by major
Franciszek Koprowski, ps.Konar,
zastpc porucznik Adam Boryczka,
ps.Toko. Adam Boryczka by
cichociemnym do kraju zosta zrzucony w nocy z 8 na 9 kwietnia 1942.
By pocztkowo onierzem dywersji
V odcinka Wachlarza, od 1943
roku w Okrgu AK w Wilnie zosta
dowdc wileskiego Kedywu, od
marca 1944 roku dowdc 6 Brygady. Mwio si, e jest to brygada
Toki.
Pani Irena Tok poznaa
w warunkach penej konspiracji, gdy

przyprowadzia do lasu chopakw


do oddziau i przyniosa dla niego
samego meldunek. Gdy znalaza si
w lesie, miaa symulowa zbieranie
grzybw i nuci piosenk Przybyli
uani pod okienko to byo haso,
a odzewem miaa by inna piosenka
wojskowa Raduje si serce, raduje
si dusza. Trwao to ju dugo, ale
Toko schowany w gszczu sprawdza jej zachowanie. Pochwali za
opanowanie. Od tej pory wielokrotnie
przyprowadzaa ochotnikw do
oddziau, przynosia meldunki. Zyskiwaa sympati, powstaway zrby
przyjani z Tokiem.
Jak byo w 6 Brygadzie? Odpowiada, e byo duo pracy. Dziennie
pokonywaa okoo 20 kilometrw
lasem, drogami, ciekami, wzdu
miedz, o rnej porze, przy rnej
pogodzie. Mwi: Kadego dnia
byam zmczona, w swoim yciu
wtedy chyba najbardziej. Take
powozia wozem konnym, saniami,
dostarczajc dla oddziau lenego
wszystko to, co niezbdne. Przeprowadzaa do lasu nowe grupy modych
ludzi z miasta, ale take wane osoby
z Wilna i Nowogrdka do lasu.
Na pytanie, kto to byli ci ludzie,
odpowiada, e nie wiedziaa, wszake
bya to konspiracja, a w warunkach
konspiracji im mniej si wiedziao
tym lepiej w razie aresztowania. Jak
twierdzi domylaa si, przypuszczaa kogo przeprowadzaa, ale nie
miaa pewnoci. Oddzia rozrasta si,
ludzi szkolono, partyzanci brali
udzia w akcjach zbrojnych, zdobywano bro, byli w szeregach Brygady
zabici i ranni. Powsta wiersz o jej
onierzach (autorem jego jest Zygmunt Komorowski, ps.Kor,

tryumf Niezomnych i Wykltych


1 marca obchodzilimy wito narodowe Dzie Pamici onierzy Wykltych. troch
niemiao i nie do koca wiadomi tego, czym jest owe wito. Sprbujmy dowiedzie si
czego wicej na ten temat.
Zajcie Polski przez Armi Czerwon i wczenie poowy jej terytorium do ZSRS sprawio, e dziesitki
tysicy polskich onierzy nie zoyo
broni. Gotowi byli walczy o odzyskanie niepodlegoci, wypeni zoon przysig. Nie zaakceptowali
podziau Europy dokonanego w Jacie
i Poczdamie, a zwaszcza oddania
Polski w stref wpyww sowieckich.
Uczestnicy ruchu partyzanckiego po
1945r. okrelani s jako onierze
wyklci, onierze drugiej konspiracji, czy jako onierze niezomni.
28 lutego Szkoa Podstawowa
w Olsztynku przygotowaa wieczornic Lasy nie powiedz nic. Ten
spektakl historyczno-dydaktyczny, bo
tak trzeba nazwa to wspaniae przedstawienie, ogldao si jak sztuk
w prawdziwym teatrze, w ktrym
graj dowiadczeni aktorzy. By to

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

spektakl wzruszajcy i poruszajcy.


Osobicie nie mogem wyj z podziwu - w sposb mistrzowski zaprezentowano genez, skd waciwie wzili
si onierze wyklci? Po tak pouczajcym spektaklu widz musia zrozumie, e nie byli to bandyci, czy
zaplute kary reakcji, jak prbowano ich przedstawi w oficjalnej propagandzie komunistycznej, ale byli
Wyklci ludmi miujcymi ponad
wszystko Ojczyzn i wolno, i za te
wartoci gotowi ponie najwysz
ofiar odda wasne ycie. Uznanie
i brawa nauczycielom za przygotowanie spektaklu, a uczniom za znakomicie odegrane role.
Pozostamy w krgu bohaterstwa
i wzorowych postaw umiowania
Ojczyzny, pojawia si bowiem wspaniaa idea nadania Szkole Podstawowej w Olsztynku imienia jednego

z Niezomnych i Wykltych rotmistrza Witolda Pileckiego. To godna


i szlachetna posta onierza wojny
polsko-bolszewickiej i Wrzenia
1939r. Czowieka, ktry dobrowolnie
trafi do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz w celu zebrania
od wewntrz informacji wywiadowczych na temat jego funkcjonowania
i zorganizowania ruchu oporu. Pilecki
w spektakularny sposb uciek
z obozu, przekazujc obszerny raport
o jego funkcjonowaniu i zbrodniach.
By uczestnikiem Powstania Warszawskiego. Po wojnie prowadzi
dziaalno konspiracyjn.
8 maja 1947 zosta aresztowany.
W areszcie by torturowany przez
funkcjonariuszy Urzdu Bezpieczestwa, m.in. przez jednego z najokrutniejszych ledczych Eugeniusza
Chimczaka. W trakcie ostatniego, jak

onierz 6 Brygady- ojciec obecnego


Prezydenta RP Bronisawa Komorowskiego).
Pamici nieyjcych Kolegw
z 6 Brygady AK

Skd
Skd si tam wzili a z ziemi
ciekami biegli krtymi
Toko ich zwoa i poszli
przez mgliste rojsty i wioski
ladem po ojcach, pradziadach
wileska Szsta Brygada
i jecha Konar na koniu
na znojn walk, na znojna
szed Jur ze Skoczkiem
i bikiem
szli Wiktor, Mewa
z Chiczykiem,
a Basia poczt wozia
gdzie cekaemw muzyka
skrzypiay buty na mrozie
gdy na Brygad w pochodzie
ludziska z chaup patrzeli
na bro zdobyczn, Orzeki
wiatr gwizda, deszcz sipi, a oni
w akcji, w odskoku, w pogoni
gdzie jest wic teraz kto spyta
wolno przez nich zdobyta
gdzie ci zawzici spoczli?
Odpowied prosta a w ziemi
Pod ziemi zesza Brygada
I tam zalega na czatach
I chocia cisza dokoa
niech kto j tylko zawoa
uderzy na alarm, do broni
chopcy znw bd gotowi
rozwin szyki, jak dawniej
wszystkie plutony, kompanie
Adam Suchowiecki
c.d. w nastpnym numerze

si pniej okazao, widzenia z on


wyzna jej w tym kontekcie: Owicim to bya igraszka.
Zamordowany 15 marca 1948 roku
w wizieniu mokotowskim, strzaem
w ty gowy. Dnia 30 lipca 2006 roku,
przy obchodach 62 rocznicy wybuchu
powstania warszawskiego, prezydent
Polski Lech Kaczyski przyzna
Witoldowi Pileckiemu pomiertnie
Order Ora Biaego.
onierze Wyklci wpisuj si
w najpikniejsze tradycje polskiego
ora, dla nich sowa Bg-HonorOjczyzna byy drogowskazem ich
penego powicenia ycia. To Oni s
depozytariuszami tradycji i najwikszych wartoci Polskiego onierza.
Parafrazujc sowa Niezomnej Inki:
zachowali si jak trzeba
Rotmistrz Witold Pilecki zapisa
godnie karty swojego ycia, pokazujc wszystkim czym jest wolno
i mio do Ojczyzny. Jako wzr do
naladowania powinien by przykadem dla modziey naszej gminy.
Szkoa Podstawowa w Olsztynku
bdzie dumna z takiego Patrona.
Zygmunt Puszczewicz

Strona 13

Wpleceni w histori Halina Tomporowska


Cz. I

Przez Petersburg do Lidy

Moi rodzice pochodzili


z Mazowsza, wtedy pod zaborem rosyjskim. Mama urodzia si w Borkach, a ojciec
w Dwisku. Nie wiem, jak si
poznali i jak to si stao, e
wyjechali do Petersburga.
Byli ju maestwem i zdaje
si, e tat do tego miasta
delegowano z pracy. By
kolejarzem, maszynist.
Trwaa I wojna wiatowa.
Okazao si, e Petersburg
to miasto mierci i niewyobraalnego godu. Ludzie
umierali na ulicach, wszdzie
leay trupy. Rodzice, jako
rodzina pracownikw kolei,
dostawali jakie znikome
racje ywnociowe, gwnie
razowy chleb. W czasie
pierwszych lat pobytu w tym
miecie urodzio im si czworo dzieci, ale wszystkie zmary w wieku kilku lat. Byy
tak niedoywione, pozbawione jakichkolwiek lekarstw,
(chociaby niezbdnej penicyliny), e nie potrafiy walczy, np. z biegunk, ktra
zbieraa swoje obfite niwo.
Trzeba pamita, e warunki
higieniczne w miecie urgay
wszelkim normom czystoci,
nic wic dziwnego, e cierpiay na tym zwaszcza dzieci.
Najpierw, w wieku piciu czy
szeciu lat, zmar najstarszy
Leonard, pniej dziewczynka Wiktoria. Nastpna tragedia wydarzya si w drodze
do Lidy, gdzie tata mia podj kolejn prac maszynisty.
Podczas tej podry zmara
kilkuletnia Helenka. Nie
mona byo sprawi dziecku

Halina Undrunas 6 lat


(1935r.)
godnego pogrzebu, dlatego
may kopczyk ziemi usypaa
mama obok torw kolejowych, w pobliu miejscowoci Czeremcha. Przeya
wtedy tak niewyobraalny
szok, e na jaki czas stracia
mow. Niewiele duej przy
yciu pozosta may Sta,
ktrego rodzice pochowali ju
w Lidzie, miecie mojego
dziecistwa. May grb jest
tam do dzisiaj.
Do Lidy (na dzisiejszej
Biaorusi) tata zosta przeniesiony subowo ju po I wojnie wiatowej. Byo to miasto
o wanym znaczeniu strategicznym, z szeroko rozwinitym wzem kolejowym,
koszarami, prochowni i lotniskiem, co pniej, w okresie
II wojny wiatowej, okazao
si dla nas katastrofalne
w skutkach.
Tymczasem wanie w Lidzie w pewien sposb sko-

czy si dla rodzicw tragiczny czas. Pensja ojca pozwalaa na godziwe ycie, mieli
adne mieszkanie subowe,
a po pewnym czasie urodzio
si kolejne dziecko moja
starsza siostra Jadwiga, ktra,
na szczcie, jeszcze yje. Po
szeciu latach urodziam si ja
i wicej dzieci rodzice ju nie
mieli. Tata by mczyzn
prawie pidziesicioletnim,
chocia mama miaa dopiero
lat trzydzieci sze. Z wielk
radoci powicia si
wychowaniu crek. Pamitam
bardzo szczliwe pierwsze
lata mojego dziecistwa,
kiedy yo nam si dostatnio,
spokojnie. W stosownym
wieku ojciec odszed z pracy
na zasuon emerytur
i nawet wtedy pienidzy nam
nie brakowao.
Niestety, przysza II wojna
wiatowa, a z ni chaos,
strach, niepewno jutra.
Z powodu strategicznego
pooenia miasta bylimy
wiadkami kilkukrotnego
przechodzenia frontw, bombardowa, nocnych nalotw.
Uciekalimy w pole, do lasu,
niekiedy tam nocowalimy.
Chocia w lesie te nie byo
bezpiecznie z powodu walczcych partyzantw. Mwiono o nich biali albo czerwoni. Czekalimy kiedy to
wszystko si skoczy, ale najgorsze miao dopiero nadej.
Rozpoczy si aresztowania, a pniej wywzki na
Sybir osadnikw ziemskich,
nauczycieli, lekarzy, ksiy,
wojskowych, urzdnikw

Dwisk 1903 r., od dou z prawej ojciec Haliny tomporowskiej,


obok dziadek Undrunas
Strona 14

pastwowych i ich rodzin.


Bylimy przeraeni, bo przecie takim urzdnikiem by
nasz ojciec. Dorabia jeszcze
troch na kolei i wiedzia
kiedy bdzie wywzka.
W takie dni, a zwaszcza
noce, czekalimy w oknie,
w kadej chwili gotowi do
ucieczki albo przynajmniej
jako tako przygotowani na
rozwj wydarze. Uniknlimy jednak tragicznego losu
zesacw. Pozostajc na
miejscu, staralimy si chocia troch im pomc. Wszyscy aresztowani to byy

Halina Undrunas (Kalisz,


1946 r.)
kobiety, dzieci i ludzie starsi.
Z reguy nie zdyli si przygotowa do podry, w rkach trzymali niewielkie
wzeki. Zwoono ich na stacj i umieszczano w podstawionych bydlcych wagonach. Tak czekali nawet przez
kilka dni, a transport bdzie
kompletny. Nie mogli opuszcza wagonu. Raz czy dwa
razy dziennie radzieccy konwojenci wyprowadzali ich do
ubikacji. Wtedy bya szansa,
aby w jaki sposb im pomc.
Z pobliskiego nasypu kolejowego wraz z innymi dziemi
rzucaam wic chleb, ktry
wczeniej mama wysuszya w
domu. Niekiedy udawao si
da jeszcze co innego.
Widziaam rozpacz tych
ludzi, przeraenie. Zachowywali si jak nieprzytomni,
jakby nie wiedzieli co si
dzieje, bo rzeczywisto bya
trudna do przyjcia. W ten
sposb stracilimy wielu znajomych, ssiadw. Pamitam,
e mama z tego powodu bardzo pakaa. Niektrzy z nich
po jakim czasie wrcili,
a z jedn znajom mam kontakt do dzi.
Wywzki skoczyy si
wraz z wejciem do Lidy
wojsk niemieckich. Pniej
od pewnego ksidza dowie-

Na podstawie wywiadu
z Halin Tomporowsk
opracowaa
Henryka ebrowska

dzielimy si, e jednak my


rwnie bylimy na wysykowej licie, ale po prostu
Sowieci nie zdyli nas
wywie.
Po przejciu frontu ycie
jako tako wracao do normy.
Byam w wieku szkolnym,
wic miaam obowizek
uczszcza do biaoruskiej
szkoy, w ktrej jzykiem
wykadowym by oczywicie
biaoruski. Dodatkowo, popoudniami chodziam na polskie tajne komplety. Pamitam moj pierwsz nauczycielk pani Manke, ktra
za swoj prac pobieraa
symboliczne wynagrodzenie,
albo po prostu pacono jej
ywnoci, jak kto mg. Nie
robia te problemu, gdy kto
w aden sposb nie mia
czym zapaci. Podczas zaj
ktry z uczniw zawsze czuwa przed mieszkaniem, eby
ostrzec przed rewizj, a przecie rnie bywao. W kadej
grupie uczyo si zazwyczaj
do dziesiciu uczniw. Trudno jednak mwi o systematycznej nauce, kiedy cigle
trzeba byo ukrywa si albo
ucieka. Tak jak i ycie, nasza
wiedza bya poszarpana, niekiedy z wielkimi dziurami.
Zupenie ju nie pamitam,
w ktrym roku, ale na pewno
z powodu dziaa wojennych,
z caym dobytkiem spalio si
nasze mieszkanie. Ocalilimy
ycie tylko dlatego, e w tym
czasie ukrywalimy si na
wsi. Zostalimy bez niczego.
Kto znajomy zaproponowa
pokj do zamieszkania, inni
zaopatrzyli w najpotrzebniejsze rzeczy, ale byo nam ju
wtedy bardzo ciko. Ojciec
mia swoje lata, nie wykazywa potrzebnej w takich sytuacjach zaradnoci.
c.d. w nastpnym numerze

Sprostowanie
W wywiadzie z
p. Pietkiewicz bdnie
podalimy imi Pana
Ogonowskiego, poprawnie powinno by
Kazimierz. Przepraszamy.

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Zbr Kocioa Chrzecijan Baptystw w Olsztynku


Mao kto w Olsztynku wie, e w lutym w naszym miecie odby si VII Regionalny Turniej Piki Nonej Kociow
Protestanckich. W turnieju wzio udzia 10 druyn, w tym reprezentacja Zboru Kocioa Chrzecijan Baptystw
z Olsztynka, ktra zaja 5 miejsce. Jednak oprcz grania w pik olsztynecki zbr dziaa take na innych paszczyznach, a jak si okazao jest ich wiele.
Chcemy suy lokalnej
spoecznoci - wyjani na
pocztku rozmowy pastor
olsztyneckiego zboru Marcin
Chrzszcz. Gdy pastor przyjecha do Olsztynka wraz
z on, do koca nie wiedzieli jeszcze, jak dziaa. Prbowali apa kontakt z lokaln
spoecznoci, jednak pocztki nie byy najatwiejsze.
Teraz, po 8 latach pracy,
regularnie odwiedza ich
grupa modziey, okoo 25
osb z rnych rodowisk,
z ktr organizuj wiele ciekawych zaj. - Przed Boym
Narodzeniem udao nam si
przygotowa przedstawienie

Olsztynecki zbr wsppracuje z amerykask organizacj International Mission


Board. Dziki organizacji do
Olsztynka
przyjedaj
wolontariusze z Ameryki,
ktrzy prowadz dla grupy
zajcia z jzyka angielskiego.
Zajcia przeprowadzane s
raz w tygodniu we wtorki
o 17:00. - Jeeli kto chce
nauczy si angielskiego, czy
tylko podszlifowa jzyk, to
zachcam do przyjcia do
naszej wietlicy - informuje
pastor.
Od dwch lat olsztynecki
zbr remontuje budynek
w Trelkowie, w gminie

Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna przyznaje tytu


Pera Olsztynka w dniu 90 urodziny Stefanowi Szmiglowi
pt. "Trzy drzewa". Prby
trway miesic, uszylimy
stroje, przygotowalimy charakteryzacj i mimo stresu
wyszo naprawd rewelacyjnie - opowiada z umiechem
Marcin Chrzszcz. Tego dnia
rozdano take 180 witecznych paczek dla dzieci.

Szczytno. Pastorowi marzy


si utworzenie tam hostelu
dla ludzi wychodzcych
z naogw, czy bezdomnoci.
Na razie udao si zabezpieczy zabytkowy budynek
przed zniszczeniem. Jednak
spenienie wymaga konserwatora zabytkw to nieatwe

Pkolonia z Amerykanami
ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

zadanie, przez co projekt jest


troch blokowany.
Od stycznia w Nidzicy istnieje nowy zbr, ktry zakada Artur Kacprzak - misjonarz wysany z Olsztynka.
Teraz trwaj prace nad zaoeniem zboru w Lubawie.
Nie wszystkich to cieszy.
- Par lat temu otrzymaem
list od ludzi dziaajcych
w jednej z organizacji
kocielnych. Zarzucili nam,
e dziaamy jak sekta. Podkrelili, e wyrywamy dzieci
z rodzinnego rodowiska.
Jednak, mimo krytycznych
gestw, dziaamy dalej, bo
widzimy, e nasza praca przynosi efekty. W naszych dziaaniach nie chodzi o pozyskanie
nowych czonkw zboru, tylko
o pomoc ludziom - zaznacza
Marcin Chrzszcz.
- Czsto olsztynecki zbr
jest traktowany jako ostatnia
deska ratunku. Przychodz
tam ludzie, ktrzy nie maj
domu, nie maj rodziny,
pracy, s godni. A nasze
moliwoci s ograniczone,
nie moemy zapewni im
mieszkania, pracy, jedynie
moemy ich nakarmi i si
z nimi pomodli - dodaje
pastor. Mimo tego, staraj si
pomc, jak to tylko moliwe.
Zostali "punktem przerzutowym" - jeeli kto ma co do
oddania - st, krzesa, szaf,
pralk - dzwoni, a pastor
z rodzin szukaj odbiorcw.
Cyklicznie od paru lat
w wakacje zbr przy wsppracy z Amerykanami organizuje rodzinne obozy. Zazwyczaj s to obozy 5-dniowe,

Pastorzy (od lewej) Stefan Szmigiel i Marcin


Chrzszcz podczas prac w pasiece
podczas ktrych s zajcia na
temat relacji maeskich, jak
prowadzi dobrze gospodarstwo domowe i jak si zmierzy z problemami. W tym
roku planowany jest rekordowy obz dla 100 osb.
Oprcz tego, w wakacje prowadzone s pkolonie z
Amerykanami. Zajcia sportowe, artystyczne, jzykowe.
W tym roku take udao
si napisa wniosek o dofinansowanie na wycieczk
rowerow i, dziki uprzejmoci olsztyneckich wadz,
pozyska 650 z. Grupa modziey pozna histori gminy,
przeprowadzony zostanie
rwnie kurs bezpiecznego
poruszania si w ruchu drogowym, a take gry i zabawy.
Marzeniem modego pastora jest, aby przy kociele
na ulicy Mickiewicza 10
powstaa "kreatywna wietlica" z regularnymi zajciami,
warsztatami, odwiedzana przez

ludzi z pasj, ktrzy potrafiliby swoj pasj zarazi


innych.
Nie mona zapomnie
o 93-letnim pastorze-seniorze
Stefanie Szmiglu, do ktrego
przychodz ludzie chccy
pozna Pismo wite. Mimo
swojego wieku brat Stefan
jest bardzo zaangaowany
w ycie kocioa. - By i jest
moim mentorem nie tylko
duchowym, ale take pszczelarskim, bo oprcz tego,
e suymy zborowi mamy
wasne pasieki. Odkd
zamieszkaem w Olsztynku
brat Stefan wprowadzi mnie
w bartnictwo, za co jestem
mu bardzo wdziczny. A ja,
uczc si od niego, zaraam
pszczelarstwem innych - podkrela Marcin Chrzszcz.
Koci w Olsztynku
powsta w 1901 roku, naleeli
do niego niemieccy baptyci.
Kaplic wybudowano w 1927
roku. Przed 1939 rokiem zbr
liczy ponad 100 czonkw.
Po II wojnie wiatowej wznowiono sub kaznodziejsk
w 1946 roku. Prac kaznodziejsk po 1946 roku rozpocz w Olsztynku Stefan Olichwier, pniej w Kociele
tym suy Mikoaj wirydziuk. Obecnie nad prac
Kocioa przewodnicz i czuwaj pastorzy Stefan Szmigiel (wraz z on Ann) oraz
Marcin Chrzszcz (wraz
z on Monik). Naboestwa obywaj si w kaplicy
przy ul. Mickiewicza 10
w kad niedziel o godz.
10.30. Obecnie w olsztyneckim zborze jest 36 czonkw.
Bartosz Wolszczak

Strona 15

OKrUCHy I OKrUSZKI Z MOjeGO DZIeCIStWA /cz.3


Drugie mieszkanie moich rodzicw w Olsztynku miecio si przy ul. Chopina, w kamienicy za
klubem Kolejarz, jakim staa si dawna kaplica
wyznaniowa (dzisiejszy MDK).
Dwupokojowe lokum, o wiele wiksze od
poprzedniego na Krzywej, nie miao jednak kuchni.
Ojciec wygospodarowa j z obszernej azienki
dzielc cae pomieszczenie na dwa. Zamontowa
take okno wychodzce na poudnie. Dawao ono
duo wiata, a przede wszystkim przynosio rado
patrzenia na rozleg k nad Jemiowk. Na
drog prowadzc a do wiaduktu kolejowego
i dalej do wsi Jemioowo. Z widokiem na k
cz wiele dziecicych dozna. Niby kolorowy
obraz na cianie przypomina mi rodzinne Mazowsze, rozlege ki z pochylonymi nad wod wierzbami w wielu miejscowociach blisko Pocka,
gdzie u bliskich spdzalimy z bratem wakacje
i wita.
Janina Dobrowolska, poetka mieszkajca
w modoci w Olsztynku napisaa:
Jake chciaabym wtopi swe szare istnienie,
W szumy k i ich barwne, wonne zakwitniecie.
Nasyci ni swe serce majowe, gorce,
Jasny warkocz jak strumie rozcieli na ce
fragm. wiersza ka ze zbiorku
O wicie zaczynam ycie
Takiej ki jak znam z olsztyneckiego dziecistwa i jak opisaam wczeniej (ALBO nr 8/2013)
ju nie ma nad Jemiowk. Nie znajd tam teraz
moich ulubionych kaczecw ani nie powiem za
poetk: mj oddech w kwiecistej powodzi ju
tonie i myli te szczliwe, barwna ka chonie.
Moje nadal szczliwe myli przenosz wic w
stron ludzi, wrd ktrych upyway kolejne lata
dziecistwa, naszych ssiadw z jednej ulicy.
Parter kamienicy wczeniej od naszej rodziny
zajli pastwo Domagalscy wsplnie z ojcem pani
Kazimiery Bolesawem Stronczyskim, trzema
dorosymi synami i modszymi ode mnie dwiema
crkami Irenk i Danuk, ktra urodzia si ju
w Olsztynku w 1949 roku.

Od lewej Bolesaw Stronczyski, w rodku ks. Kamiski, a z prawej zakrystian


p. Henryk Lampkowski w otoczeniu ministrantw (1946 lub 1947 r.)
wnuczkom, a przy okazji i mnie, usi przy dawnym instrumencie, jakim bya fisharmonia. Mae
wwczas dziewczynki ledwie dosigay z krzesa
pedaw. Jednoczesne naciskanie ich stopami,
a palcami klawiszy nie byo moliwe. Udawao si
wydobywa jak melodi tylko wtedy, gdy
wysza panna pedaowaa, a druga przebieraa palcami po klawiaturze instrumentu. Nie sdz, aby
dziadkowi podobay si nasze dziecice improwizacje, aczkolwiek przyjmowa je z wyrozumiaoci.
Mama Irenki i Danuki do pnego wieku
zachowaa urod, elegancj i obycie. Lubia robtki
rczne, specjaln technik wyrabiaa niciane serwety i bieniki. Dziki pani Kazimierze przylgna
do mnie zmieniona forma mojego imienia: Halina,
Halusia. Jej m Stanisaw Domagalski by legionist pisudczykiem, ale o tym z wiadomych powodw wiedzieli tylko nieliczni. W 1939 roku walczy jako onierz Korpusu Ochrony Pogranicza,
a po osiedleniu si po wojnie w Olsztynku pracoPan Stronczyski i ks. Wojciech Kamiski
wa w wodocigach. Nasi ssiedzi byli gocinni,
w otoczeniu samych prawie chrzystek. Czwarta wic szczeglnie przy kolacji duy st w jadalni
od prawej u gry Kazimiera Domagalska.
mieci wiele osb, w tym zaproszonych pniej do

moich przyjaciek z jednego podwrka.


Pani Kazimiera Burdejko opowiadaa mi niedawno, e jej rodzin (mieszkajc dawniej obok
plebanii) czya przyja zarwno z ksidzem proboszczem, jak i organist i jego rodzin, a take
z wacicielem apteki, Wadysawem Glogerem.
Dziadek Stronczyski czasem pozwala swoim

Od lewej siostry Domagalskie i autorka


wspomnie (1953 r.)
Senior rodu, dystyngowany starszy pan Bolesaw Stronczyski, ekspatriowa si (z ac. expartiare znaczy: opuszcza ojczyzn) w 1945 roku
ze Szpanowa, powiat Rwne, wojewdztwo woyskie. Stamtd przyby rwnie ks. Wojciech
Kamiski i obj probostwo parafii rzymsko-katolickiej w Olsztynku.
Pan Bolesaw do 1951 roku by organist
w naszym kociele, zorganizowa i prowadzi
z powodzeniem chr kocielny, dziaa take
w organizacji PCK. Do dzi pamitaj go nie tylko
najstarsi parafianie. Osobicie zachowaam w miej
pamici szacown posta pana Bolesawa, dziadka

Strona 16

Czonkowie PCK w Olsztynku, zaraz po wojnie, wrd nich harcerze.


ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

gry w karty przyjaci. Nasi ssiedzi jako pierwsi


w Olsztynku mieli telewizor Belweder. Dopiero
pniej jaki odbiornik telewizyjny pojawi si
w klubie Kolejarz. Najstarszy z braci Domagalskich to Edmund, ojciec nieodaowanego Marka,
redni Zygmunt, interesowa si radiofoni.
Posiada on radio czeskiej produkcji, a nazywao
si Maj. Takie troch szpanerskie jak na owe czasy,
bo w zalenoci od ustawienia na skali radia zapalay si kolorowe wiateka. Zygmunt mieszka
w Olsztynie, a znajomi powinni pamita, e
w modoci by zapalonym zawodnikiem w pingponga i bra udzia w samochodowych rajdach Polski (zainteresowanych odsyam na stron internetow Rajdy Warmii i Mazur). Najmodszy z braci,
Henryk, dzisiaj to emerytowany marynarz floty
rzecznej we Wrocawiu.
Moi rodzice a do 1955 roku nie mieli prawdziwego radia. Wtedy ojciec otrzyma z pracy nagrod
w postaci radioodbiornika Pionier; wspaniae
wyrnienie za solidno i powicenie, nie za
przynaleno.

Osob blisk rodzinie naszych ssiadw i mieszkajc z nimi bya Irena, z domu Romanowska,
pniejsza gospodyni u ksidza Sikory. Wedug
niepotwierdzonego przekazu pani Irena pochodzia
z Romanowych (!). Prawd natomiast jest to, e
w latach 80-tych poszukiwa jej potomek rodziny,
do ktrej trafia jako osierocone dziecko. w
mczyzna osobicie rozmawia z pani Burdejko.
Skierowany przez mieszkacw Olsztynka wanie
do niej, pyta o los Ireny i przyzna, e chcia przeprosi za krzywdy, jakich doznaa od swoich
pierwszych opiekunw. Irena niestety ju wtedy
nie ya.
Dzieci z naszej ulicy, jak wszystkie na wiecie,
najszybciej zawieray znajomoci, potrzeboway
towarzystwa rwienikw. Bawiy si na podwrkach, na kach, na wolnych, udeptanych ich butami placach. Nawet brukowane wwczas ulice
naszego miasteczka, bez jedcych samochodw,
staway si terenem gry w zbijaka, w non,
a zakamarki podwrek w chowanego.
Gdy si miao szczcie, ktre si nie trafia:
czyje ciao, ziemi ca,
t zostanie tylko fotografia,
To to jest bardzo mao..
Zbigniew Herbert Przedmioty
Zapewne to prawda co przekazuje poeta,
ale gdyby fotografii nie byoalbo by ich zabrako? Przecie to one przenosz w wiat miniony,
odlegy, ale jednoczenie bliski i niezapomniany.
O innych bliskich naszej rodzinie ssiadach i ich
dzieciach w kolejnej czci wspomnie.

P. Irena (druga od lewej) w towarzystwie


Irusi, mojej mamy, romka i moim (1955 r.)

Otarz przy plebanii w Boe Ciao. Pierwszy od prawej: p. Kazimierz Kruszewski


z synkiem. Przez lata by budowniczym
otarza na ul. Chopina (1951 r.)
Przedstawione tu fotografie opatrzone s
piecztk o nastpujcej treci: Foto-Salon H.
Dugocki Olsztynek ul. May Rynek Nr 4

Alicja Chrzanowska

DeZ INfOrMACje OLSZtyNeCKIe


Zakaz
otwierania okien
w szkole muzycznej

ak decyzj wyday wadze


miasta na prob okolicznych mieszkacw, ktrzy skaryli
si na haasy dobiegajce z klas
muzycznych przy ul. Szkolnej.
- Pewnego razu ponad dwie godziny
byam zmuszona sucha jak jaki
ucze gra na skrzypcach. Nie do,
e wydobywa faszywe tony, to na
dodatek powtarza cigle ten sam
fragment - opowiada zbulwersowana Pelagia Grzechota, mieszkanka
pobliskiego budynku. - Po tym koncercie mj kot straci zupenie apetyt, a mnie sam dopada migrena.
Jeszcze gorzej przygod z muzyk wspomina Antoni Lebiega Mylaem, e to jaki uliczny grajek
chodzi pod oknami i ju chciaem
mu rzuci par zotych, byle tylko
sobie poszed gdzie indziej. Dopiero
potem okazao si, e to wiczya
grupa akordeonistw z pobliskiej
szkoy muzycznej. Nie pomoga mi
nawet wata wsadzana do uszu.

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

W zwizku z licznymi skargami


wadze miasta zdecydoway
o wymianie okien w szkole na bardziej szczelne i wprowadziy obowizek ich zamykania. - Jeli skargi
bd si powtarzay, rozwaymy
otoczenie szkoy ekranami dwikochonnymi - dodaje Aldona Paluch,
rzeczniczka burmistrza miasta.

Wysoka cena chway

o wtpliwym sukcesem
zakoczyy si poszukiwania materiaw, ktre miay by
zaprezentowane na wystawie
zwizanej z honorowymi obywatelami naszego miasta. Oddajmy gos
odkrywcy sensacyjnych materiaw
- Poszukiwaem zdj, dokumentw
i innych pamitek zwizanych ze
znamienitymi mieszkacami. Udao
mi si m.in. dotrze do prac maturalnych naszych zasuonych. Ze
zgroz jednak zauwayem, e cz
z nich zawiera drastyczne bdy
i przeinaczenia. Ju na pierwszy
rzut oka wida byo, e pomylone
zostay daty, fakty i postacie literackie. Jeszcze gorzej byo z przedmio-

tami cisymi - relacjonuje roztrzsiony Marian Witewski - Byem


zdumiony, e tak uznane autorytety
popeniay a tak proste bdy, ale
najgorsze byo to, e nie zostay one
wychwycone przez sprawdzajcych.
W tej sytuacji Witewski nie
zabra prac na wystaw, ale wysa
do kuratorium owiaty.
Odpowied, ktra nadesza zdruzgotaa mionika miasta - Okazao
si, e prace zostay jeszcze raz
sprawdzone i kilkunastu osobom, po
powtrnej weryfikacji, nie zaliczono
egzaminu maturalnego - mwi
Witewski.
Kuratorium ju wysao dokumenty z daniem anulowania
matur, a co za tym idzie take
dyplomw uczelnianych, a w kilku
przypadkach nawet doktoratw.
Sprawa dotyczy m.in. urzdnikw,
nauczycieli, lekarzy, urzdnikw
i policjantw. Poza tym zostanie im
odebrany take tytu honorowego
obywatela miasta.
Odkrywca mwi, e jego cel by
zupenie inny. - Miaem nadziej, e
zrobi im przyjemno, a tymczasem zniszczyem kariery - ubolewa

Marian Witewski i dodaje:


- Szczliwym trafem moja praca
maturalna nie zawieraa bdw,
wic nie byo potrzeby wysyania jej
do kuratorium.

Czyn spoeczny na
ul. wierczewskiego

oo Przyjani PolskoRadzieckiej zaprasza 28


marca na czyn spoeczny w rocznic
bohaterskiej mierci gen. Karola
wierczewskiego Waltera.
W tym dniu mionicy polskoradzieckiego braterstwa broni
zamierzaj posprzta ulic, ktrej
patronuje genera. - Prosimy przynie wasne mioty i szufle, worki
na nieczystoci zapewni natomiast
sami organizatorzy - mwi Lukrecjusz Wydra, organizator imprezy.
- Zbirka nastpi o godz. 10 przy
skrzyowaniu z ul. Szkoln. Natomiast po czynie spoecznym przewidujemy skromny generalski
poczstunek. Dla uczestnikw
bdzie tradycyjna sonina i kanka
spirytusu.

Strona 17

O kobietach nie tylko 8 marca


Nieznalska, kult pamici i zmierzch bogw
W dniach od 27 lutego do 20 marca 2014 r. odbya si wystawa Doroty Nieznalskiej Kult pamici! tannenberg- Denkmal. Wystaw mona byo oglda w Galerii BWA w Olsztynie. Na 8 wysokich ekranach pojawiay si i znikay zdjcia zrujnowanego monumentu, a w sali obok mona byo zobaczy film z muzyk opery
Zmierzch bogw richarda Wagnera.
Dorota Nieznalska, urodzona w Gdasku, to polska
artystka wizualna identyfikowana z nurtem sztuki krytycznej. Tworzy przede
wszystkim obiekty rzebiarskie, instalacje, zajmuje si
take sztuk wideo i fotografi. Jest laureatk Nagrody
Prezydenta Miasta Gdaska
dla Modych Twrcw
i Naukowcw (2000). Zdobya III miejsce w konkursie na
plakat Federacji na Rzecz
Kobiet i Planowania Rodziny, Warszawa 2005r. W swojej sztuce koncentruje si na
problemie spoecznego uwarunkowania i funkcjonowania
czowieka, jego ciekawoci
w polskiej, katolickiej rzeczywistoci, dekonstruuje
rol kobiety i mczyzny
w patriarchalnym spoeczestwie.
Miaa swoje indywidualne
wystawy, m.in. takie, jak:
Dominacja, Pasja, Potencja,
Oto moje ciao, Absolucja,
Implantacja perwersji, Posuszestwo,
Demografia,
Poczenia bezporednie,
Selekcja czy te Galeria Ego.
W grudniu 2001 r. w Galerii Wyspa w Gdasku
otwarto wystaw Doroty Nieznalskiej pt. Nowe prace,
ktrej czci bya Pasja,
czyli obraz wiczcego na
siowni mczyzny oraz
obiekt - zdjcie genitaliw
mskich na greckim krzyu.
Ta instalacja wywoaa oskarenie o obraz uczu religijnych. Proces spowodowa
spopularyzowanie nazwiska
artystki. W dniu 11.03.2010r.
Sd Okrgowy w Gdasku
uzna prawomocnym wyrokiem, e nie ma dowodw
przemawiajcych za tym, e
artystka miaa na celu obraanie innych osb. Dorot
Nieznalsk uznano za niewinn.
Powysze informacje
mona wyczyta w Wikipedii.
Dotychczasowe tytuy
wystaw pani Doroty Nieznalskiej nie wiadcz raczej
o historycznym zaciciu
artystki. Okazaa si jednak

Strona 18

osob otwart na rne tematy, w tym wanie na temat


historyczno-polityczny.
Ostatnia wystawa pani Nieznalskiej w Olsztynie o pomniku tannenberskim zaja
si tematem pamici i zapomnienia. Z tego powodu staa
si wystaw jak najbardziej
historyczno-polityczn i dlatego w tzw. spojrzeniu historycznym naszego kraju
pozwol sobie mie odmienne zdanie od tytuowego
przesania tej wystawy.
Przesanie wystawy: Kult
pamici! Tannenberg-Denkmal przypomnia mi, e na
naszej pamici historycznej
wywaro pitno kilka kultw,
takich jak kult wodza czy
kult jednostki, no a teraz dojdzie nam jeszcze kult pamici Tannenberg-Denkmal.
Chc przypomnie Czytelnikom, e piszc do ALBO
o Tannenbergu-Denkmalu i o
wrzeniu 1939 roku podawaam godne uwagi rocznice,
takie jak: 100 rocznica wybuchu I wojny wiatowej i 75.
rocznica wybuchu II wojny
wiatowej.
Tak si zoyo, e midzy
tymi dwiema wojnami wiatowymi powstay dwa kulty,
ktrymi zostaa otoczona
Polska odbudowujca si po
123 latach niewoli z zaborw
Prus, Rosji i Austrii.
W tym samym czasie
powsta pomnik TannenbergDenkmal, o ktrym to Melchior Wakowicz pisa tak:
pomnik Tannenberga, pomnik z tych mas cegy, marmuru, brzu, stali, pomnik
niemieckiego programu na
wschodzie nie jest zwornikiem na zawsze i ostatecznie
zamykajcym epopej. Epopeja ta trwa.
Ten pomnik nie tylko mia
czci pami polegych
onierzy I wojny wiatowej,
ale mia gosi chwa ora
niemieckiego, take ducha
germaskiego oraz mia by
te, jako jedyny, Pomnikiem
Chway III Rzeszy, bo taki
status nada mu sam Adolf
Hitler w 1935 roku. Przypominam, e mogiy onierzy

polegych w I wojnie wiatowej istniej niedaleko Olsztynka do dnia dzisiejszego,


maj krzye oraz tablice
pamici, ktre s opisane
w jzyku polskim, niemieckim. angielskim i rosyjskim.
Autorka wystawy, piszc
na swojej stronie autorskiej
o zjawisku zapomnienia
i wybaczania, a take o problemie pamici i wiernoci
wzgldem przeszoci, zmusza do zadania retorycznych
pyta takich, jak: O czym
my Polacy powinnimy
pamita ? Czemu powinnimy by wierni? Co zapomnie, a co wybacza? O jak pami z naszej strony
autorce wystawy chodzi?
II wojn wiatow wywoa wanie wspomniany
wyej Adolf Hitler (zwizany
ideowo z pomnikiem tannenberskim), Wdz III Rzeszy,
ktry zniszczy nasz kraj,
a nasz stolic Warszaw a
w 70%. A majc w zanadrzu
tajny Pakt Ribbentrop- Mootow czu si bezkarny. No
niestety, inny, ten od kultu
jednostki, Generalissimus
Jzef Stalin, po zaskakujcej
napaci Hitlera na ZSRR, nie
podda si po przyjacielsku,
lecz popdzi koleg, od
kultu wodza a do Berlina.
I tak to koledzy od kultw
spacerowali sobie po Polsce
zostawiajc nam zgliszcza,
gd i cierpienie.
Wyobramy sobie (prosz

rwnie o wyobrani artystyczn pani Dorot Nieznalsk), e Adolf Hitler


wygra t wojn. To wanie
Pomnik Chway III Rzeszy
Tannenberg Denkmal staby do dnia dzisiejszego ku
chwale teje Rzeszy, a zniszczona Warszawa porosaby
traw i by moe pozostayby
tylko krzye i cmentarze.
Hitler niszczc Warszaw
mia zamiar zrobi z niej
drug Kartagin, czyli zniszczy i zaora.
Oczywicie, czcicielom
Tannenbergu-Denkmalu chodzi o to zapewne by rozebra
schody przed Gied Warszawsk (d. Dom Partii),
pozbiera granity i cegy,
ktre gdzie komu posuyy
do budowy, czy odbudowy
zniszczonego kraju i czci
dziedzictwo kulturowe. Czci

autorka Stanisawa Zitek

rwnie pami generaw


Hindenburga i Ludendorffa,
ktrzy to zwyciajc Rosjan
pod Tannenbergiem nie przybliali nawet o 0,003 sekundy moliwoci odzyskania
przez Polsk niepodlegoci.
Dlatego my Polacy tym
panom nie mamy za co dzikowa.
A Adolf Hitler i jego najblisi wsppracownicy,
bdc gorliwymi zwolennikami okultyzmu, widzieli w tej
monumentalnej budowli Tannenbergu-Denkmalu nadprzyrodzony symbol potgi,
wielkoci i kultu Soca. Std
moe u niektrych przewija
si tsknota za magiczn
odbudow jakiej wielkoci?
Na wystawie pojawia si
jeszcze wtek muzyczny, ale
bardzo znaczcy.
Jest to Marsz aobny na
mier Zygfryda z trzeciego
aktu Zmierzchu bogw,
opery Richarda Wagnera.
W wielkim skrcie o istocie
tej opery mona powiedzie,
cytujc za Przewodnikiem
operowym K. Stromengera,
tak: Osi poematu staje si
piercie Nibelunga - zoto,
symbol wadzy, posiadania
i dzy posiadania. Jest to
sceniczna opowie o pochodzeniu i tajemnicach wadzy,
zapowied przyszych dramatw i namitnoci.
Czy zmierzchem bogw to
by zmierzch Hitlera i Stalina? Przecie to Hitler i Stalin
decydowali o yciu i mierci
milionw ludzi tak jak bogo-

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

wie. Czy faktycznie nastpi


ich zmierzch? Nie wiadomo!
W tym miejscu naley
dopowiedzie, e sami Niemcy nie chc kultu pamici
Tannenbergu-Denkmalu.
wiadczy o tym choby fakt
rozebrania w l. 90-tych XX w.
wczeniej wybudowanego
w Bawarii przez dzieci
wypdzonych tzw. maego
Tannenbergu, ktry by pi
razy mniejszy ni orygina.
Innym przykadem jest to, e
rodzice pewnej szkoy zaprotestowali, gdy wadze chciay
nada tej szkole imi Bitwy
pod Tannenbergiem. Batalia
trwaa 5 lat. Ostatecznie szkoa otrzymaa imi rodzestwa
Sophie i Hansa Scholl, czonkw antynazistowskiej grupy
Biaa Ra, citych na
gilotynie przez gestapo
w 1943 roku. W Niemczech
rodzestwo S. i H. Scholl bije
rekordy popularnoci przy
nadawaniu imion patronw
szk.
Przypomn rwnie, e
w czasie kampanii wrzesniowej1939 r. gestapowska akcja
majca na celu likwidacj polskiej inteligencji nosia kryptonim wanie Tannenberg.
Czy to tylko przypadek nic nie
znaczcy?
Wracajc do artystki Doroty Nieznalskiej, chc j poprosi o wyrozumiao dla mojej
niedoskonaej wraliwoci
artystycznej. Nie bdc historykiem sztuki, ani krytykiem,
nie odnosz si do samego
dziea, ale do przesania, ktre
zrozumiaam tak jak przedstawiam wyej.
Pani Dorocie Nieznalskiej
ycz wielu sukcesw artystycznych i tego, aby nadal
z wielk pasj kultywowaa
dziedzictwo europejskie,
w tym oczywicie polskie.
Stanisawa Zitek

MODZI MAJ GOS


Matematyka jest alfabetem,
za pomoc ktrego Bg opisa wszechwiat
Galileusz
Spotkania w ramach projektu
pozwalaj nam coraz lepiej rozumie
zawd dziennikarza i tworzy profil
takiej osoby. Dziennikarstwo to trudna
i bardzo wymagajca dziedzina,
poniewa obliguje do przyswojenia
ogromnej wiedzy na tematy zwizane
z otaczajcym nas wiatem.
W poprzednim numerze przekonywa-

Ludolfina
Ludzko od pocztku prbowaa
uporzdkowa wiat. Ludzie odkryli
ogie, koo, zakadali domostwa,
ksztacili si w sztuce owieckiej,
ale
jedna
myl nie
dawaa im
spokoju:
Jak obliczy pole
koa?. Ju
staroytni
zadawali sobie
to pytanie, jednake z pomoc przyszed im, nie kto
inny jak Archimedes we wasnej osobie. Uy on do tego metody bazujcej
na zalenociach geometrycznych,
ktra przez wiele lat bya najlepsza.
Wynikiem jego pracy byo podanie
przedziau, w jakim mieci si liczba
: (). Uzyska on ten wynik
wyznaczajc dugoci bokw dwch
96-ktw foremnych opisanego na
okrgu i wpisanego w ten sam okrg.
Nastpnie obliczy redni arytmetyczn obwodw tych wieloktw
otrzymujc przyblienie dugoci
okrgu. Obliczenia byy bardzo mudne i czasochonne. Mimo wielkich

limy czytelnikw, e dziennikarz


powinien by czowiekiem logicznym
i uporzdkowanym, poniewa to
pozwoli mu precyzyjnie operowa sowem, odkrywa zwizki i zalenoci
midzy rnymi, z pozoru bardzo
odlegymi, wydarzeniami. Inspiracj
do napisania tego artykuu staa si
data czternasty marca (3.14 czyli

wito Liczby Pi). Liczba Pi i dziennikarstwo dwa przeciwlege bieguny? Niekoniecznie Moi uczniowie
postaraj si udowodni, e w codziennym yciu dotykamy rnych
dziedzin wiedzy, czasem zupenie niewiadomie
Opiekun projektu
Magorzata Zapadka

wysikw, Archimedesowi nie udao


si dokona analogicznych oblicze
dla kolejnych, jeszcze wikszych wieloktw foremnych, co pozwolioby
mu wyznaczy warto ludolfiny
z jeszcze wiksz dokadnoci. Ale
czym tak w ogle jest liczba Pi?
Jest ona liczb niewymiern, okrelajc stosunek dugoci okrgu do
dugoci jego rednicy. Wynosi ona w
przyblieniu 3,14159 26535 89793
23846 26433 83279 50288 41971
69399 37510 58209 74944 59230
78164 06286 20899 86280 34825
34211 70679 82148 08651 32823
06647 09384 46095 50582 23172
53594 08128 48111 74502 84102
70193 85211 05559 64462 29489
54930 38196... no c moemy tak
jeszcze dugo Do 35 miejsca po
przecinku doszed ju w 1610 r. niejaki Ludolph van Ceulena z Holandii.
Na jego cze nazwano t liczb
ludolfin.
Jednak w porwnaniu z Haraguchim Akirn wynik ten okaza si
wrcz mieszny. w szedziesicioletni jegomo z Japonii zapamita
w 2006 r. 100,000 liczb po przecinku
liczby , bijc tym samym swj rekord Guinessa ustanowiony w 1995 r.
Wypowiada owe liczby przez ponad
16 godzin z przerwami. Natomiast
w 2002 r. naukowcy z uniwersytetu

w Tokio za pomoc superkomputera


zapisali liczb Pi z dokadnoci do
1,24 tryliona miejsc po przecinku.
Czy jest to tylko niezwykle intrygujca kwestia matematyczna? Ale
skd! Wykorzystanie owej liczby jest
rwnie fascynujce. W yciu codziennym czowieka znajduje ona miejsce
w: obliczaniu pola i obwodu koa,
analizowaniu zespolonej wicej
funkcji trygonometrycznej z zespolon funkcj wykadnicz, liczeniu
prawdopodobiestwa. Jest ona te
czstym elementem zawartym
w potocznych wyraeniach typu:
razy drzwi, razy oko, + ,
+wo, pip, czyli po angielsku
people = ludzie.
Liczba Pi ma nawet swoje wito,
ma ono dat czternastego marca
(3.14). Owego dnia wszyscy ludzie
naszego pokroju pragn zje tylko
jedno - okrge ciasto, oczywicie z
liczb Pi napisan lukrem. Podobnym
dniem jest 22 lipca, w ktrym witujemy aproksymacj liczby Pi. Mamy
nadziej, e na pytanie zadawane
z pokolenia na pokolenie Czym jest
liczba Pi? odpowiedzielimy zwile
i nietuzinkowo i dziki temu wreszcie
odnajdziecie sens ycia rozmylajc
o nim pod ktem 45.
Wiktoria Zych
ukasz Bondaruk

Reklama

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Strona 19

Kronika MDK-u
28 II Lasy nie powiedz nic... - wieczornica Szkoy Podstawowej w Olsztynku na Dzie Pamici onierzy Wykltych
(str. 13).
7 III Sala widowiskowa Gimnazjum. Impreza z okazji Dnia
Kobiet szczegy na stronie 4.
14 III jazz w Kinie Grunwald - wicej na str. 3.
15 III Zesp perkusyjny dziewczt Wariatki wystpi podczas otwarcia Wiosennego Turnieju Piki Nonej Dziewczt
o Puchar Burmistrza Olsztynka.
15 III D'Dorsh gr !!! Olsztynecki zesp D'Dorsh, wystpujcy od kilku miesicy z nowym basist Piotrkiem Binkulem, zaj
I miejsce w Festiwalu Modzi Gr w Starogardzie Gdaskim.
22 III Oglnopolski turniej taca towarzyskiego focus
2014 o Puchar Burmistrza Olsztynka. Bylimy wsporganizatorami tej duej imprezy tanecznej. Od wielu lat ju zajmujemy si
stron techniczn (nagonienie, owietlenie), tradycyjnie te tzw.
dodatkow atrakcj s nasze zespoy perkusyjne. Tak byo i w tym
roku, a wystpia moda formacja perkusyjna Ganga Bbna.

Zesp DDorsh zaj I miejsce w festiwalu Modzi Gr w Starogardzie


Gdaskim /rdo-facebook.com/FestiwalMlodziGora

21 III Nasze zespoy muzyczne - Last Whisper, ADHD


i trzeci jeszcze bez nazwy wystpiy z powodzeniem dla dzieci
z podstawwki i modziey z gimnazjum w koncercie z okazji Dnia
Wiosny w Gimnazjum im. Noblistw Polskich.
21 III Paulina Gilarska, wokalistka zespou Tabu, wzia
udzia w VIII Festiwalu Jacka Kaczmarskiego w LO w Olsztynku
i... wygraa konkurs w kategorii poezji piewanej.

Wkrtce:
12 IV jarmark Wielkanocny. Rynek Miasta, Salon Wystawowy,
godz. 10.00
IV

regionalne eliminacje Konkursu recytatorskiego


Spotkania z Poezj. Kino Grunwald, godz. 9:00.

Zapraszamy!

Paulina Gilarska - I miejsce w VIII


festiwalu jacka Kaczmarskiego
/fot. archiwum prywatne

Baej Mielcarek i Aleksandra rokicka


najwysza klasa taneczna S w stylu
standardowym /rdo: www.focus-olsztyn.pl

ArLeKIN 2014
WOjeWDZKI PrZeGLD
GrUP teAtrALNyCH
Olsztynek 8-9 maja 2014 Przegld odbdzie si w sali Gimnazjum im. Noblistw
Polskich w Olsztynku wedug kategorii wiekowych:
- 8 maja 2014 r. o godz. 9.30
uczniowie szk podstawowych
- 9 maja 2014 r. o godz. 9.30
uczniowie gimnazjw
Zgoszenia przyjmujemy
do 29 kwietnia 2014 r.

regulamin oraz karta


zgoszenia dostpne na stronie
www.mdkolsztynek.pl

Olsztyneckie Konfrontacje Zespow rockowych

3 maja 2014, rynek Miasta w Olsztynku


W konfrontacjach mog uczestniczy zespoy wykonujce kad odmian
muzyki rockowej. Zgoszenia przyjmujemy do dnia 21 kwietnia 2014 r.

Pula nagrd 2500,00 PLN, oraz inne nagrody rzeczowe


(m.in. koncert live w Radio Olsztyn, nagrody dla najlepszych
instrumentalistw, sesja zdjciowa).

PrO rOCK 2014 ramowy plan


godz. 13:00 17:00 przesuchania
godz. 18:00 19:00 sound check HARLEM
godz. 19:00 20:30 koncert gwiazdy HARLEM
godz. 20:30 21:00 ogoszenie wynikw konfrontacji PRO ROCK 2014

regulamin oraz karta zgoszenia na stronie www.mdkolsztynek.pl

Miejski Dom Kultury w Olsztynku, ul. Chopina 29, 11-015 Olsztynek, tel./fax. 89 519 22 01,
e-mail: mgok@olsztynek.com.pl, www.mdkolsztynek.pl, facebook/Miejski Dom Kultury w Olsztynku
Strona 20

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Dzieje si i bdzie si dziao !


wiat wartoci musi powstawa w wiecie dowiadczenia i ycia codziennego
John Dewey
Gimnazjum im. Noblistw Polskich to szkoa nastawiona na podmiotowo ucznia i rozwijanie jego
osobowoci i zainteresowa. W ramach programu nauczania wiedza
spotyka si z tutaj praktyk na
kadych zajciach. Uczniowie
dziki temu poznaj innowacyjne
metody pracy, ucz si funkcjonowania w nowoczesnym wiecie
opartym na postpie cyfrowym
i multimediach. Poprzez wietnie
wyposaone sale (komputery, rzutniki, e-learning, specjalistyczne
pracownie) modzie moe przyswaja wiedz na miar XXI wieku.
Dziki temu adna praca nie jest jej
straszna, adna przeszkoda niemoliwa do pokonania, a kady cel
w zasigu rki. tylko takie kompleksowe podejcie pozwala na
pene rozwinicie nawet najbardziej
skrywanych talentw.
Kady rok szkolny w Gimnazjum
im. Noblistw Polskich obfituje
w niezwyke inicjatywy. Dowodem
na to jest szereg projektw edukacyjnych realizowanych w naszej placwce. Najwikszy zasig ma cykliczny
projekt ladami Noblistw Polskich.
W ramach tych dziaa gimnazjalici
poznaj sylwetki naszych patronw.
Ponadto odbywaj wycieczki do
miejsc zwizanych z yciem
i dziaalnoci noblistw, bior udzia
w konkursach, widowiskach teatralnych. Tegoroczne pomysy zwizane
byy z Lechem Was i Solidarnoci. Rok szkolny 2014/2015 bdzie
powicony krlowi polskiej powieci
historycznej Henrykowi Sienkiewiczowi. W zwizku z t postaci
odbdzie si wiele ciekawych wydarze, ktre na pewno usatysfakcjonuj
modzie.
Osoby zainteresowane warsztatami
pisarskimi, dziennikarstwem i reportaami mog pody ladami Waldemara Milewicza - wielkiego polskiego reportera wojennego, ktry
straci ycie podczas krcenia relacji
z dziaa wojennych w Iraku.
W ramach projektu modzi adepci
tworz wasne teksty, wczaj si
w dziaania redakcji szkolnej gazety
GIMPRESS, a take prezentuj swoje
artykuy na amach ALBO. Ponadto,
pisz opowiadania, utwory poetyckie,
a nawet ksiki. Co wicej, przeprowadzaj wywiady z niezwykymi
postaciami, midzy innymi: z Ew
Nowak - wspczesn pisark,
Pawem Papke - wybitnym polskim
siatkarzem, Grzegorzem Krasowskim
czonkiem Bractwa Rycerskiego
Konwent w. Piotra. Uczestnicy projektu krc reportae, a nawet tworz
wasne filmiki. Sowem, szlifuj swj
warsztat pisarski, ucz si kreatywnoci, przebojowoci, radzenia sobie
w sytuacjach problemowych.

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Dla mionikw srebrnego ekranu


nie lada gratk jest projekt pod
hasem Horyzonty Filmowe. S to
comiesiczne spotkania z kinem klasycznym i wspczesnym. Ambitne
kino, spotkania z krytykami filmowymi, multimedialne prelekcje, dyskusje
i warsztaty pozwalaj modziey
pozna smak kina, jak rwnie zmuszaj do przemyle i refleksji. Tematyka filmowa dotyka trudnych problemw - kwestii dorastania, akceptacji
spoecznej, przemocy czy rozwizywania konfliktw. Filmy poruszaj
dylematy, decyzje i wybory, ktre s
bliskie gimnazjalistom. Dziea s specjalnie wyselekcjonowane przez sztab
specjalistw (pedagogw, nauczycieli, znawcw kina). Projekt cieszy si
duym zainteresowaniem modziey,
poniewa jest to atrakcyjna i niecodzienna forma zdobywania wiedzy,
nowych dowiadcze. Ponadto, jest to
doskonay sposb na zaszczepienie
w modym czowieku mioci do
wymagajcego kina, na obcowanie z
nieznan estetyk, konwencj, stylem,
a take na uwraliwienie i pokazanie
jak radzi sobie z trudnymi emocjami.
Od kilku ju lat szkoa czynnie
wsppracuje w ramach programu
e-Twinning. Dziaania te polegaj na
wsppracy bliniaczych szk
w Europie za porednictwem mediw
elektronicznych. Jest to edukacyjny
program Unii Europejskiej, ktry promuje wykorzystywanie technologii
informacyjnej i komunikacyjnej (ICT)
w szkoach. W tym kuchnia staa si
motywem przewodnim projektu. Pod
czujnym okiem opiekunw uczniowie
przygotowuj regionalne potrawy,
wybieraj przepisy i tumacz je na
jzyk niemiecki. Wszystkie dziaania
naszych modych adeptw sztuki kulinarnej s dokumentowane na blogu
dostpnym na stronie internetowej
naszej szkoy. W ten sposb modzie
wzbogaca sownictwo z jzyka niemieckiego oraz rozwija umiejtno
komunikowania si. Ponadto, poznaje
tradycje i regionalne potrawy swojego
kraju oraz krajw uczestniczcych
w projekcie; rozwija umiejtno
pracy w grupie, a take korzystania
z rnych rde informacji. Do
naszego projektu zaprosilimy szkoy
z Niemiec, Estonii i Grecji. Efektem
wsppracy bdzie ksika kucharska
ze zdjciami, ktr wylemy do partnerskich krajw.
Nastpnym intrygujcym pomysem jest projekt Popoudnia
z naukowcami. S to inicjatywy
majce na celu pokazanie, jak mona
poznawa tajniki biologii, chemii,
przedmiotw cisych w niecodziennym sposb. W zwizku z tym projektem odbywaj si spotkania
i wyjazdy gimnazjalistw poszerzajce ich wiedz w zakresie nauk ci-

sych. Do tej pory nasi uczniowie


midzy innymi badali zawarto
wody w jeziorze Jemioowskim (okrelali pH wody, analizowali zawarto
zwizkw chemicznych), wyznaczali
ciepo topnienia lodu, razem z pracownikiem Katedry Chemii Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego
odkrywali tajniki ludzkiego DNA,
badali struktur gazw, wzili udzia
w warsztatach w Katedrze Biologii
UWM, mieli moliwo przeprowadzenia dowiadcze chemicznych
w profesjonalnym laboratorium, jak
te badali moliwoci wykorzystania
ropy i gazu upkowego. Jak wida
nauka przedmiotw cisych moe
by przyjemna i fascynujca.
Kolejny projekt to synna i niezwykle popularna Szkoa od kuchni. S to
zajcia, ktre odbywaj si w dwch
dwunastoosobowych grupach. Kada
z grup bierze udzia raz w miesicu
w czterogodzinnych warsztatach
kulinarnych. Projekt skierowany jest
przede wszystkim do uczniw klas
pierwszych i drugich. W gwnej mierze przygotowywane potrawy s oparte na produktach sezonowych, wieych owocach, warzywach, tak aby
byo smacznie i zdrowo. Cieszy fakt,
e dzieci, ktre zapisuj si na zajcia
aktywnie w nich uczestnicz, poznaj
tajniki kuchni, komponowania potraw
i eksperymentowania ze smakami.
Jest to take element realizacji dziaa
w zakresie doradztwa zawodowego,
gdy poznaje si tu w sposb praktyczny prac kucharza. Nowym
pomysem jest edukacja ekologiczna
i wpajanie zasad segregacji mieci.
Jak wida projekt jest przez cay czas
udoskonalany.
Nie zapominamy te o kulturze
fizycznej, wszak W zdrowym ciele
zdrowy duch! to kolejny projekt
prnie dziaajcego klubu UKS

Olimpijczyk. Uczniowie maj do


wyboru kilka sekcji i mog intensywnie rozwija swoje umiejtnoci
w zakresie ulubionej dyscypliny sportowej. Dwie sale sportowe i nowoczesny kompleks Orlik pozwalaj na
efektywny rozwj kultury fizycznej.
Od wielu ju lat nasze gimnazjum jest
organizatorem wanych wydarze
sportowych rozgrywanych na szczeblu gminnym, powiatowym, wojewdzkim, jak rwnie oglnopolskim.
Zdrowy tryb ycia i zamiowanie
do sportu propaguje pani Magdalena
Kaska - Nawacka, ktra realizuje projekt Klub Mionikw Wdrwek.
Uczniowie wybieraj si na jesienne,
zimowe i wiosenne rajdy piesze
wok pobliskich jezior. Kolejne dziaania prowadzone s przez Stowarzyszenie PROGIMNAZJUM. Wypoczywam i poznaj to oferta skierowana
do uczniw, ktrzy chcieliby aktywnie spdza ferie zimowe i wakacje.
Idea ta obejmuje cykl wycieczek po
regionie, dziki temu modzi ludzie
mog pozna pikno Warmii i Mazur.
W ramach drugiego projektu Teatr
dobry na wszystko, ktry jest realizowany ju od 15 lat, modzie moe
skorzysta z rnorodnej oferty
wyjazdw na spektakle teatralne,
widowiska muzyczne, balet czy
oper. Stowarzyszenie stara si pozyskiwa fundusze na te wycieczki.
Dziki temu wiksza grupa uczniw
jest w stanie skorzysta z proponowanej oferty.
Jak wida, rnorodno przedsiwzi realizowanych w naszej szkole
jest imponujca, wszystko to odbywa
si z myl o zaspokojeniu potrzeb
edukacyjnych naszych uczniw. To
wanie szkoa jest miejscem, gdzie
modzi ludzie zdobywaj wiedz, rozwijaj i szlifuj swoje zdolnoci,
odkrywaj nowe zainteresowania
i odnosz sukcesy. Tutaj maj si
czu bezpiecznie i swobodnie, jak te
zdoby dowiadczenie niezbdne do
funkcjonowania w dorosym yciu.
Magorzata Zapadka

Reklama

Strona 21

Oblicza Kultur
Od 4 lat Szkoa Podstawowa w elgnwku
wsppracuje z zaprzyjanionymi szkoami
z Obwodu Kaliningradzkiego federacji rosyjskiej. Nasi uczniowie maj moliwo wzicia
udziau w rnego rodzaju spotkaniach, ktre
maj na celu integracj polskiej i rosyjskiej modziey. Pierwsze spotkania odbyway si na terenie naszej placwki.
Wsppraca zostaa zapocztkowana I Midzynarodowym Festiwalem Piosenki Modzieowej,
w padzierniku 2013r. w Olsztynie. W listopadzie
dzieci z naszej szkoy wziy udzia w konkursie
fotograficznym. Uczennica klasy IV, Alicja Owsianka, zaja w nim II miejsce. Kolejn okazj do spotkania by Midzynarodowy Turniej Piki Halowej

w Wielbarku. W dniach 14-16 marca na II Midzynarodowy Festiwal Piosenki w Gurjewsku nasz


szko reprezentowaa uczennica kl. V Oliwia Boruszewska.
24 marca w LO nr 6 w Olsztynie, w ramach polsko-rosyjskich warsztatw plastycznych, odby si

II Midzynarodowy Konkurs Plastyczny objty


programem Oblicza Kultur. Jego tematem bya
Wielkanoc w kulturze chrzecijaskiej. Tu rwnie
nie zabrako uczniw z naszej szkoy. Reprezentowali nas: Alicja Owsianka, Wiktoria Bryl, Klaudia
Erimus, Sabina Kubanek, Patrycja Furman i Patryk
Ogrodowczyk. Konkurs zakoczy si sukcesem
naszych uczniw. Praca Klaudii Erimus i Sabiny
Kubanek zaja III miejsce na ponad 130 uczestnikw. Dziewczyny przedstawiy zwyczaj polewania
kobiet w Poniedziaek Wielkanocny. Nagrody
i dyplomy wrczyy im m.in. Dyrektor Wydziau
Edukacji Urzdu Miasta Olsztyn Alicja Koakowska
i Svietana Kolczyska Dyrektor Generalny Stowarzyszenia Przyjani Polska - Rosja. Dodatkowo
prace finalistw zostay wyeksponowane w olsztyskim ratuszu, zapraszamy do obejrzenia.
Szkoa Podstawowa w Elgnwku

rAZ jeSZCZe SyLWetKI I SZKICe MAZUrSKIe


W styczniowym Albo przybliyam sylwetk publicysty, prozaika i poety erwina Kruka, ktry to w swoich Szkicach z mazurskiego brulionu wspomina Olsztynek i ludzi napotkanych w czasie, gdy jego drogi yciowe przebiegay przez nasze miasteczko. Autor tyche szkicw przypomnia Olsztynek piszc Drobne zdumienia /stycze 1997 rok/. A ja, bdc osob tzw. napywow, chciaam, czytajc powysze szkice, zrozumie dusz Mazura, o ile to jest w ogle moliwe.
Drobne zdumienia maj
swj pocztek w zapoznaniu
si z komputerem. Zaczyna
si tak: Pomylaem, e to
bdzie adnie, kiedy wspomn, jak to mj syn (informatyk, doktorant na Uniwersytecie Warszawskim) zachci
mnie do podjcia trudu, abym
nauczy si pisa na komputerze. Okazj bya sesja naukowa organizowana jesieni
1996 roku przez MBL-PE,
czyli Skansen, na ktr to
sesj mia napisa szkic pod
tytuem Codzienno w rodzinnych okolicach. Zastanawiajc si, jak ma powiza
sowa, aby miay sens wrci
mylami do 1956 r., jak to
postanowi by humanist,
a nie lusarzem wagonowym.
Rozpocz wic nauk
w Olsztynku, w liceum. No,
niestety, zapisane myli
w uyczonym mu komputerze
gdzie si zgubiy wrd
innych plikw. To byo
pierwsze drobne zdumienie.
Zastanawia si, jak pisa
na taki temat po 40 latach?
I tu pojawio si tzw. dziecice zdumienie wiatem,
ktry zmieni si nie do
poznania, a pamita go tak:
To prawda, mj wiat pierwszy jest w okolicach Nidzicy,
opodal rde yny. Jednak
dziesi powojennych lat
z gr - od czwartego roku
ycia po pitnasty, kiedy
poznawaem i rozpoznawaem
krajobrazy i ludzi - spdziem
ju w okolicach Olsztynka.
Przez dugi czas by dla mnie
Olsztynek pierwszym i jedynym miastem, ktre w swoim
yciu widziaem. Dziao si to
wwczas, gdy moi krewni,
u ktrych z brami mieszka-

Strona 22

em w Elgnwku, a waciwie
na wybudowaniu zwanym
Pleszakami, niekiedy zabierali
nas ze sob do miasta na targ
czy do kocioa. Ale nie tylko
dlatego, e okolice za Olsztynkiem, pooone w okrgu
piciu- dziesiciu kilometrw
od miasteczka, poznaem
w tamtych latach jak wasn
kiesze, mam teraz prawo
uzna, e przysuguje im
miano stron rodzinnych. Powd jest prostszy. To okolice
moich przodkw z linii matki.
Jako chopiec byem bardziej
zaprzyjaniony z przyrod ni
z ludmi. A z podwrka
wujostwa Tybusskw na Pleszakach wida byo skrawek
cmentarza w ssiednich Lenksztynach.
Erwin Kruk poznawa
Olsztynek i ludzi dziki Idzie
Tybussek. Najbardziej przydatna okazaa si znajomo
z pielgniark, pani Schewart i jej dziemi, kiedy to
w 1956 r. przez ptora miesica dojeda do liceum
w Olsztynku. Poniewa Schewartowie mieszkali niedaleko
domu gdzie urodzi si K. C.
Mrongowiusz , a tym samym
blisko siedziby nowopowsta-

ego liceum, to dziki tej znajomoci wanie mg pozostawia u nich swj rower,
czyli jak to okreli, star rozklekotan damk z dorobion msk ram.
Po 40- latach zosta zaproszony do Liceum Oglnoksztaccego w Olsztynku na
spotkanie autorskie. Szkoa
miecia si gdzie indziej ni
przed laty. Swj przyjazd jako
go wspomina tak: Do
nowego budynku przywieli
mnie: Halina Poszek- Berndt,
prezes Towarzystwa Przyjaci Olsztynka, oraz mody
nauczyciel historii Bogumi
Kuniewski. Wanie pan
Kuniewski, coraz mielej
sigajcy po piro, pokaza
mi swj artyku w lokalnym
pimie ALBO, w ktrym
przybliy powojenne dzieje
Elgnwka, ludzi i zdarzenia,
w tym i mnie i moich krewnych Tybusskw, ktrzy na
32 hektarach gospodarzyli do
koca 1962 roku w Pleszakach.
Po literackim spotkaniu
w bibliotece licealnej pojawiy si na stoach ciasto i mleko, i mid. I tu pojawio si
nastpne zdumienie, ktre
spinao teraniejszo z wczesn modoci autora, gdy
dowiedzia si, e mleko
i mid pochodz z tego wanie gospodarstwa w Elgnwku, w ktrym spdzi dziecice i chopice lata. A pisa
o tym zdumieniu tak: oto
mogem sobie pomarzy,
przenie si na moment
w rodzinne okolice, przywoa ludzi, z ktrymi poznawaem nie tylko sodki smak
ycia i pomyla te tak:
a moe i Edyta, jedna z nie-

wielu dziewczt w okolicy,


ktra te wybraa si na nauk
do pobliskiego miasta, przeniosa si na chwil do Lenksztyna zwanego dzi cinami.
Po tym spotkaniu, przygoda z Olsztynkiem si nie
skoczya. Po paru tygodniach Erwin Kruk odebra
telefon z Niemiec. Gos mski
znany- nieznany poprosi
o przesanie napisanej przez
niego Kroniki z Mazur.
Okazao si, e to by jeden
z synw pielgniarki Schewartowej, Martin. To byo
kolejne drobne zdziwienie, bo
wspomniany Martin o Erwinie Kruku dowiedzia si
z audycji radiowej, w ktrej
bya z nim rozmowa i prezentacja jego wierszy. Do bezporednich wspomnie z dziecistwa Erwina i Martina nie
doszo, mimo, e Martin przyjeda do Kurek.
Ostatnim zdumieniem opisanym przez Erwina Kruka
w szkicu pt. Drobne zdumienia, byo to, i tu cytuj:
Tymczasem w zeszym roku
mogem si przekona, e mj
rower i jazda nim po ulicach
miasteczka nie przeszy nie
zauwaone. Latem (1996 r.)
odszuka mnie w Olsztynie
inynier z odzi, Wodzimierz Sawczuk. Wczeniej
by na zjedzie olsztyneckich
absolwentw LO z okazji
czterdziestolecia szkoy. Kiedy umwiem si z nim, przywiz zdjcia z tej uroczystoci. Wodek palcem zastuka,
e i ja mgbym tam by, bo
przecie w 1956 roku zaczynalimy razem. Niestety
wsplnych wspomnie nie
mamy tyle, ile mona mie po

szeciu tygodniach znajomoci i to po czterdziestu laty.


Jednak dalej autor szkicw
wyjania pami Wodzimierza Sawczuka, piszc, jak to
przesiedlecy z Akcji Wisa
i Mazurzy czyli si w przeywaniu losu.
Na zakoczenie zacytuj
refleksje autora z sesji naukowej: Gdy w padzierniku
podczas sesji odczytaem mj
szkic Codzienno w rodzinnych okolicach, niektrzy
uczestnicy zaczli si dziwi
i pyta, jakie badania przeprowadziem, skd w tekcie znalazo si tyle szczegw.
Tymczasem, cho opuciem
okolice Olsztynka w 1956
roku, to przecie i w pniejszych latach, aczkolwiek
coraz rzadziej, odwiedzaem
tamte miejsca. Tam zosta
kawaek mojego ycia. I po
prostu, zastanawiajc si nad
tym, w jakim wiecie yem,
chciaem odczyta jego zagubion dzi i rzadko kiedy
ujawnian codzienno.
Przybliam ten szkic, aby
kady z nas pomyla o swoich drobnych zdumieniach
dotyczcych zarwno miejsc,
jak i osb napotykanych
w swoim yciu. Zdumienia
bywaj jednak rne, np. zwizane z mieszanin ras, kultur
czy narodowoci. Ja osobicie
akceptuj rnorodno i jestem absolutnie przeciwna
wszelkiej dyskryminacji, tak
jak i ludobjstwu na tle narodowociowym, czy nazistowskiemu pojciu wyszoci
rasowej.
Naley wic yczy, oby
czekay nas tylko drobne zdumienia.
Stanisawa Ziatek

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Szkoa filialna w Krlikowie

Program ,,PrOjeKtOr
- wolontariat studencki"
PrOjeKtOr wolontariat studencki jest programem
Polsko- Amerykaskiej fundacji Wolnoci realizowanym
przez fundacj rozwoju
Wolontariatu.
Ju kolejny raz, tym razem
14.02.2014r. w Walentynki
odwiedzili Szko w Krlikowie
studenci z Uniwersytetu Warmisko- Mazurskiego z Programu
,,PROJEKTOR - wolontariat studencki".
Celem programu jest wyrwnywanie szans edukacyjnych
dzieci i modziey z caej Polski
poprzez programy edukacyjne
realizowane przez studentw
wolontariuszy. Projekty realizo-

wane przez Fundacj koncentruj


si na umiejtnociach i kompetencjach wolontariuszy. Proponowane i realizowane zajcia maj
formy edukacyjne, dziki czemu
dzieci i modzie ucz si przez
dowiadczenie. Dotycz konkretnej dziedziny nauki, przedmiotu
lub wybranego obszaru aktywnoci. Studenci prowadz zajcia
lingwistyczne, artystyczne, zwizane z ochron rodowiska, psychologiczno-pedagogiczne, informatyczne, humanistyczne, matematyczno-przyrodnicze, sportowe
i inne.
Zajcia bardzo podobay si
uczniom, szczeglnie przypado
im do gustu wykonywanie pie-

czek do onglowania, a potem nauka tej


umiejtnoci. Malowanie twarzy i wykonywanie masek karnawaowych, a potem
zabawa przy muzyce sprawiy, e dzie
upyn w mgnieniu oka.
Due zaangaowanie, kreatywno,
wiedza i modo sprawiaj, e zajcia
prowadzone przez studentw s bardzo
podane w takich maych szkkach jak

Co ja o tym myl
Przetoczya si ostatnio w ALBO, jak i w koach zblionych,
a mam na myli olsztyskie wydanie Gazety Wyborczej, kampania na temat: co zrobi z byym mauzoleum tannenberg
Denkmal i jak przywrci funkcjonowanie wiedzy o nim w wiadomoci spoecznej? Daa temu wyraz rwnie artystka Dorota
Nieznalska poprzez wystaw w BWA w Olsztynie temu powicon, nie mwic ju o wczeniejszych dokonaniach poczynionych
przez towarzystwo Przyjaci Olsztynka, a zwaszcza publikacji
na ten temat jego prezesa Bogumia Kuniewskiego.
Temat nie jest mi obcy poniewa
osobowo moja, e si tak grnolotnie wyra, ksztatowaa si w cieniu
bliskoci tego mauzoleum, a pniej
ladw po nim, dlatego te omielam
si dorzuci do tego swoje trzy grosze i wyrazi swj pogld, subiektywny jak najbardziej, do udzielenia
odpowiedzi na pytanie; na ile i w jakiej formie wskrzesza pami o pomniku.
Urodziem si trzy lata po zakoczeniu wojny. Obraz gruzw by jednym z pierwszych, ktre utrwaliy si
w mojej pamici, najpierw tych
naprzeciwko mojego domu na
ul. Chopina, a w drugiej kolejnoci
ruin mauzoleum Hindenburga, bo tak
to wtedy nazywalimy. Nie pamitam, czy byem tam wtedy ze starszymi kolegami, czy z ojcem na wycieczce, ale pamitam, e prbowaem wspina si na przewrcony
pomnik oraz wydubywaem ze cian
kolorowe kamyczki, ktrymi wyoone byy mozaiki przedstawiajce
sceny z bitwy tannenberskiej.
Mieszkacy Olsztynka, wg. moich
wczesnych obserwacji popartych
dzisiejsz wiedz, skadali si gwnie z ludnoci pochodzcej z pnocnego Mazowsza, gwnie z okolic

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Mawy, Przasnysza, Sierpca, uromina, byo troch ludzi z Lubelszczyzny, a take wilniukw i woyniakw. Ostao si jeszcze troch ludnoci miejscowej, ktrej z roku na rok
ubywao. Pamitam otulone w jakie
zawoje na gowie kobiety- Mazurki
/czy tez jak mylaem wtedy Niemki/
szwargocce po niemiecku. Spoiwem
integrujcym napywajc mas ludzi
z rnych przecie kulturowo rejonw przedwojennej Polski bya
midzy innymi powszechna nienawi do Niemcw i wszystkiego co
poniemieckie. Ogrom krzywd i szkd
poniesionych w czasie II wojny wiatowej by tak powszechny, e nie
byo potrzeby dodatkowo go wzmacnia. Przekadao si to take na niszczenie wszystkiego co nosio lady
poniemieckie. Pocztkowo miao to
charakter spontaniczny i ywioowy,
na zasadzie, e co niemieckie to naley zniszczy. Nie zawsze to si udawao, bo na niektrych budynkach
prbowano zamalowa napisy i szyldy w j. niemieckim, ale robiono to
albo nieudolnie, albo zymi farbami,
tak, e po pierwszej wikszej ulewie
napisy te wychodziy odsaniajc klasyczn czarn czcionk zwan gotykiem.. Pamitam, e szczeglnie

nasza. Pierwszy raz spotkalimy si


z tymi modymi ludmi przed witami
Boego Narodzenia, kiedy wsplnie
z uczniami przygotowali kartki i ozdoby
witeczne oraz ozdabiali pierniki.
Mamy nadziej, e te przyjazne relacje zaowocuj dalszymi kontaktami.

oporne na te zabiegi byy szyldy na


magazynach GS przy ul. Grunwaldzkiej i takiej maej kuni, czy zakadzie mechanicznym, na ul. Mrongowiusza.
Uczuciem ambiwalentnym, o ile
mona tak to uj, bya rwnie
obawa przed tymi samymi Niemcami, e tu wrc i zechc swoje odebra. Ojciec mj jeszcze jako kawaler
w 1945 r. trafi do Gdaska, gdzie
zaj will we Wrzeszczu, poniewa
na wiosn mia si eni i chcia tam
sprowadzi narzeczon i uwi gniazdo; po powrocie w rodzinne strony
da si przekona, e do Gdaska
wrc Niemcy i mu to zabior. Dlatego ostatecznie trafi do Olsztynka,
a to dlatego e std w razie czego blisko byo ucieka do rodzinnego
uromina.
O ile pocztkowo wrogo do
Niemcw miaa charakter niewymuszony i spontaniczny, to z czasem
wadza pastwowa zacza t wrogo ukierunkowywa i dekretowa.
Film Krzyacy wedug Sienkiewicza nijak mia si do prawdy historycznej, ale sta si tub propagandow okrelajc i ukierunkowujc
stosunek do Niemcw, oczywicie
tych z NRF, bo ci z NRD byli cacy.
W tym miejscu bdzie dygresja:
ogldanie filmu byo obowizkowe
po jego wejciu na ekrany. Spdzono
wtedy wszystkie klasy sidme Szkoy
Podstawowej nr. 1 i zawieziono
korzystajc z PKP do Olsztyna na
seans w nieistniejcym ju od dawna
kinie Odrodzenie. Strachy przed
niemcami byy podsycane, propagandowo wizano to z grobami rewizjonistw spod znaku Czaji i Hupki, czy
przebieraniem si Adenauera
w paszcz krzyacki, nadano te
odpowiedni opraw propagandow
obchodom millenijnym 1966 r.
i ordziu biskupw wybaczamy

SP w Krlikowie /fot. archiwum szkoy

i prosimy o wybaczenie. Wszystko


to, a do niezapomnianej wizyty
Kanclerza Willy Brandta w 1969 r.
Nastpio wtedy jeszcze nie pojednanie, ale uregulowanie wzajemnych
stosunkw miedzy wrogimi dotychczas pastwami, bo to pierwsze miao
miejsce dopiero w 1989 r.
Tego co si dziao w stosunkach
polsko - niemieckich nie da si jednak tak atwo zresetowa.
Celem tego artykuu nie jest jednak dysertacja historiozoficzna, e si
tak uczenie wyra, bo si a tyle na
tym nie znam. Chodzi mi o to, e
w tej chwili mamy takie czasy, kiedy
Niemcy s naszym najwikszym partnerem gospodarczym, jestemy
w jednym sojuszu i politycznym
i militarnym, poruszamy si bez wiz
i paszportw, uwaani jestemy przez
Niemcw za rwnorzdnych partnerw itp. itd. Zmienia si wic optyka
patrzenia na zalenoci i naleciaoci
z zakresu wzajemnych stosunkw
politycznych i spoecznych. W Polsce
si mwi mleko si rozlao ,Czesi
ukuli fajne powiedzenie to se ne
vrati. Te bym chcia, aeby moje
rodzinne miasteczko miao tak
atrakcj turystyczn, ale wiemy
wszyscy e odbudowa nie wchodzi
w rachub, bo kto, za co i po co.
jeeli ju Denkmal znikn
z powierzchni Ziemi, to znaczy e
upomniaa si o niego historia.
Wolfschanze w Gieroy co prawda
suy jako zabytek i atrakcja turystyczna, ale tylko dlatego, e 6-8
metrowe ciany betonu nie tak atwo
dayby si rozkruszy, za koszty
jego cakowitego zniszczenia byy dla
Polski Ludowej w tym okresie nieopacalne. Z Denkmalem byo inaczej
i, niestety, musimy si z tym pogodzi. Pozdrawiam.
Krzysztof Kruszewski

Strona 23

Modzi olsztyneccy pikarze najlepsi


Duy sukces odnotowaa druyna chopcw Szkoy Podstawowej w Olsztynku pod kierunkiem nauczyciela w-f Pawa Puczka. W rozegranym 1 marca w hali sportowej Gimnazjum im. Noblistw Polskich
w Olsztynku VIII Wojewdzkim Halowym turnieju Piki Nonej Chopcw o Puchar Burmistrza Olsztynka uczniowie zajli I miejsce.
W rozgrywkach wzio
udzia 8 druyn z naszego
wojewdztwa. Ekipy podzielone zostay na 2 grupy rozgrywkowe. W grupie A znalazy si druyny: Stomil I
Olsztyn, SP Olsztynek, PSP
Dbrwno i MKS Jeziorany,
w grupie B za modzi pikarze: SKS Szczytno, BUKS
Barczewo, Stomil II Olsztyn
i ekipa Wkry Dziadowo.
Modzi olsztyneccy pikarze w pierwszym meczu grupowym pewnie pokonali
pikarzy z Dbrwna (3:0).
Drugie spotkanie w grupie
przynioso nieoczekiwan
porak (1:2) z modymi
pikarzami z Jezioran. Nasi
chopcy, by myle o awansie
do pfinau, musieli wygra
z silna druyn Stomilu I
Olsztyn. Po bardzo dobrym
meczu, wygrali 2:0. Jednak
o awansie do najlepszej
czwrki zdecydoway bramki, gdy druyny z Olsztynka,
Olsztyna i Jezioran miay

identyczn liczb punktw.


Tego dnia szczcie byo po
stronie naszej druyny.
Pfina z druyn Barczewo olsztyneccy pikarze rozegrali bardzo mdrze, pokonali
przeciwnikw 1:0 zapewnia-

jc sobie awans do finau.


Wielki fina to powtrka
z ubiegej edycji turnieju.
Pikarze SP Olsztynek
ponownie spotkali si z druyn Stomilu I Olsztyn. Liczna publiczno ywioowo

Co sycha w Olimpii?
Szybko zblia si pikarska wiosna i inauguracja rozgrywek o mistrzostwo IV ligi.
Druyna seniorw Olimpii
Olsztynek prowadzona przez trenera
Mirosawa Romanowskiego po rundzie jesiennej zajmuje w tabeli
wysokie 3 miejsce z dorobkiem
33 pkt. (stosunek bramek 43:22), za
liderem Vgori Wgorzewo
i Stomilem II Olsztyn, a z 5-punktow przewag nad gonic grup,
co stanowi pokan zaliczk przed
rund rewanow aby osign cel
minimalny, czyli utrzymanie si
w gronie IV-ligowcw. Celem maksymalnym jest jak najwysza lokata
w tabeli, a niewykluczone, e walka
o awans. W wiosennym oknie transferowym w skadzie I zespou
nastpiy niewielkie zmiany.

Do Pisy Tewes-Bis Barczewo


przeszed Marcin ukaszewski, najskuteczniejszy strzelec w IV lidze,
ktry jesieni zdoby dla Olimpii
18 bramek. Rozstanie odbyo si bez
zgrzytu, a dziaacze Pisy zapewnili
zawodnikowi prac w firmie sponsorujcej klub. yczymy uzdolnionemu snajperowi jak najlepszej - i nie
tylko pikarskiej przyszoci.
W zespole Olimpii testowany jest
zawodnik Sokoa Ostrda, pomocnik Marcin Wronka. W kolejnych
meczach kontrolnych, rozegranych
na sztucznej murawie boiska w Olsztynie na Dajtkach, Olimpia pokonaa druyn klasy okrgowej
Bkitni Orneta 3:0 (2:0). Bramki

terminarz rozgrywek - III liga kobiet


1. Vgoria Wgorzewo - Olimpia
2. MKS MOSIr Ktrzyn - Olimpia
3. Olimpia - MKS Korsze
4. KKP Stomil II Olsztyn - Olimpia
5. Olimpia - fK jantar Ostroka

Strona 24

12 IV (sobota)
26 IV (sobota)
25 V (niedziela)
31 V (sobota)
8 IV (niedziela)

godz. 14:00
godz. 14:00
godz. 15:00
godz. 14:00
godz. 15:00

dopingowaa naszych pikarzy. Po zacitym meczu


wygralimy 2:1 w rzutach
karnych.
Zwycistwo chopcw
z Olsztynka to bardzo duy
sukces zarwno dla nich, jaki

strzelili: Mateusz Rowicz i ukasz


Michaowski, a w drugiej poowie
z rzutu karnego Jacek uczak. Rwnie zdecydowanym zwycistwem
zakoczy si mecz z liderem klasy
okrgowej Warmi Olsztyn 7:1
(3:0). Pierwsze 4 bramki strzeli
Mateusz Rowicz, kolejne 2 zdoby
Marcin Wronka, a wynik ustali Jacek
uczak. Niespodziewanym rezultatem
zakoczy si sparing ze Stomilem
II Olsztyn, bo jake bolesn porak
0:10 (0:6). Tylko czciowym usprawiedliwieniem moe by wzmocnienie Stomilu kilkoma I-ligowymi

i ich opiekuna i bardzo dobry


prognostyk na przyszo.
Wszystkie druyny zostay nagrodzone pucharami
i dyplomami. Pierwsze trzy
druyny uhonorowano dodatkowo medalami. Nagrod
dla najlepszego strzelca turnieju (5 bramek) otrzyma
Micha Czerwiski z SP
Olsztynek.
Ostateczna kolejno turnieju wygldaa nastpujco:
1. SP Olsztynek, 2. Stomil
I Olsztyn, 3. BUKS Barczewo, 4. Stomil II Olsztyn,
5. SKS Szczytno, 6. MKS
Jeziorany, 7. WKRA Dziadowo, 8. PSP Dbrwno.
Serdecznie dzikujemy
wszystkim, ktrzy pomogli
w organizacji turnieju, w tym
wadzom miasta na czele
z burmistrzem Olsztynka
i przewodniczcym komisji
spraw spoecznych rady miejskiej, dyrektorom Szkoy
Podstawowej w Olsztynku
i Gimnazjum im. Noblistw
Polskich, radnemu Andrzejowi Wojdzie, a take firmie
Tymbark S.A., UKS TopSpin, rodzicom oraz wszystkim pozostaym.
Organizatorzy:
Pawe Puczek,
Adam Wyszyski

zawodnikami. Wida byo rnic


w szybkoci gry, w dugich podaniach
skrzydami i dyspozycji strzeleckiej.
Czasami taki zimny prysznic i zejcie
na ziemi moe mie pozytywny
wpyw na postaw druyny przed
mistrzowskimi meczami.
Inauguracja rundy wiosennej
nastpi 29 marca na stadionie w Barczewie, gdzie Olimpia zagra z pit
w tabeli Pis. Zapowiadaj si
zatem na boiskach IV ligi niesamowite emocje ju na pocztku pikarskiej
wiosny.
Jerzy Tytz

terminarz rozgrywek - IVliga (seniorzy)


1. Pisa Barczewo - Olimpia
2. Olimpia - Warmiak ukta
3. Victoria Bartoszyce - Olimpia
4. Olimpia - Vgoria Wegorzewo
5. Start Nidzica - Olimpia
6. Olimpia - rominta Godap
7. MKS Mazur ek - Olimpia
8. Olimpia - Omulew Wielbark
9. Zatoka Braniewo - Olimpia
10. Olimpia - Olimpia II elblg
11. Stomil II Olsztyn - Olimpia
12. Olimpia - GKS LZS Wikielec
13. Mamry Giycko - Olimpia
14. Olimpia - Nowe Miasto Lubawskie

29 III (sobota)
5 IV (sobota)
12 IV (sobota)
19 IV (sobota)
27 IV (niedziela)
3 V (sobota)
10 V (sobota)
17 V (sobota)
24 V (sobota)
31 V (sobota)
8 VI (niedziela)
14 VI (sobota)
21 VI (sobota)
28 VI (sobota)

godz. 16:00
godz. 16:00
godz. 16:00
godz. 17:00
godz. 16:00
godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 17:00
godz. 16:00
godz. 17:00
godz. 16:00
godz. 17:00
godz. 16:00
godz. 16:00

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

V Gminny turniej Piki Siatkowej


Druyn Wiejskich Waplewo 2014
2 marca w Zespole Szkolno Przedszkolnym w Waplewie odby si V Gminny turniej Piki Siatkowej Druyn Wiejskich. Organizatorem bya Gmina Olsztynek
i Uczniowski Klub Sportowy AS Waplewo. W turnieju wzio udzia sze druyn
z Olsztynka (2), Waplewa (2), Pawowa i Wilkowa.

NA
W E SO O
SUGeStIA Z teLe
Stranik miejski dozorcy mandat wymierzy,
nieg ley na chodniku on go nie odniey.
Dozorca si tumaczy - odniea nie musiaem,
ZAWIEJE i ZAMIECIE w telewizji syszaem!

PrZeSADA W CZASIe
Pose przemawia do zebranych na sali,
Przekona ich si stara, by znw go wybrali.
Dugo przemawia, wreszcie si zorientowa,
e czas wystpienia mocno przeholowa.
Przeprasza zebranych, tak stao si dlatego,
Bo z domu nie zabra zegarka swojego.
Odzywa si jeden, co przyszed na zebranieZa panem kalendarz wisi na cianie.

BeZrADNO
Druyny podzielono na dwie
grupy. W finale spotkay si:
Olsztynek i L Czapos (rwnie z Olsztynka). Po do
wyrwnanym pojedynku zwycizc turnieju okazaa si druyna Olsztynek. O trzecie
miejsce rywalizowao Pawowo
i Wilkowo. Lepsi okazali si
siatkarze z Pawowa.
Wszystkie zespoy biorce
udzia w rozgrywkach otrzymay puchary i pamitkowe meda-

22 II j. askie. ukasz
K. z Chorzel zosta zatrzymany
przez stranikw rybackich
pod zarzutem kusowania przy
uyciu tzw. pczkw hakowych. Teraz policja ma na
niego haka.
25-28 II Lutek. Waciciela domku letniskowego, mieszkaca Warszawy, okradziono
tu z garnkw, kompletu sztucw i kuchni gazowej. Policja
namierzya ju sprawc,
trwaj czynnoci przygotowawcze do przedstawienia
zarzutw.
Policja wykrya oszusta
oferujcego w internecie bilety

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

le. Dodatkowa nagroda dla najlepszego zawodnika przypada Konradowi Peczyskiemu


z druyny Olsztynek. Cay turniej sdziowa Pawe Degu,
ktremu pomagali uczniowie:
Sandra Kolec, Piotr Krl, Damian Sochocki i Dominik Toporowski. Za opiek medyczn
odpowiedzialny by Piotr Sok.
Meczom, jak co roku, towarzyszya gorca atmosfera.

Impreza wzbudzia due zainteresowanie w rodowisku lokalnym.


Wszystkim osobom zaangaowanym w przygotowanie
i przeprowadzenie turnieju,
organizatorzy serdecznie dzikuj.
Skad zwyciskiej druyny:
Konrad Peczyski, Rafa Kowalski, Maciej Obrbski, Kamil
Wojda, Adrian Podhajny, Szymon Cichocki.
Piotr Kolek

na koncerty (listopad 2013 r.).


Pobiera pienidze na konto,
a biletw nie dostarcza. Karol
W. z Olsztynka by ju karany
za podobne oszustwa na terenie kraju.

zatrzymany za jazd rowerem


pomimo orzeczonego zakazu.
Jeszcze troch, a zaczn nam
zakazywa chodzenia.

I II 2014 r. Mieszkaniec
Nowej Wsi Ostrdzkiej zgosi
policji oszustwo internetowe.
Kupi na Tablicy.pl ko
drewniane za 170 z, przela
pienidze na wskazane konto
i do dzisiaj czeka. Miejmy
nadziej, e ma na czym spa!
X 2013 -11 III 2014
Kolejne wamanie do domku
letniskowego w Lutku. Straty
to przewody elektryczne i baterie azienkowe o wartoci
700 z, wasno mieszkaca
Warszawy.
1 III 7-ka, Krlikowo
Sudwa. Skradziono 22 szt.
metalowych supkw ogrodzeniowych o cznej wartoci
1930 z, wasno firmy
SKANSKA.
1 III

Marcin W. zosta

1-3 III Lichtajny. Wamanie do pomieszczenia gospodarczego i kradzie wdki oraz


opryskiwacza do rolin (wasno Zdzisawa Z.). Sprawcy
na razie nieznani.
18/19 III Parking niestrzeony w Waplewie. Kradzie 250 l ON z ciarwki
obywatela Biaorusi.
19/20 III 7-ka okolice
Waplewa. Tutaj take upem
zodziei pady supki (40 szt.,
ok. 3500 z), rwnie wasno
SKANSKA.

W kuluarach pose posa informuje:


Trzech z naszej partii z tw on kombinuje.
Rce rozkada nagabywany w bezradnoci,
Nic nie zrobi, bo oni s w wikszoci.

PO-StULAt
Synek si pyta swojego taty:
Co znacz sowa postulat, postulaty?
Ojciec odpowiada bd przekonany,
Postulat PO-stu latach jest realizowany.

DeKALOG
Zodziej na wamaniu zosta zapany.
Kodeks konkordatu jest zastosowany.
Usyszy wic zarzut: kradzie i wamanie,
Paragraf dziesity sidme przykazanie.

NIGDy NIe ZA PNO


Kluzik- Rostkowska zostaa zapytana,
Nauczycielom podwyka czy jest przewidziana?
Od dawna marazm w nauce panuje,
Rzd resort ten najgorzej traktuje.
Pani minister cierpliwo doradzia,
Na nauk nigdy nie jest za pno stwierdzia.

PrOGNOZA
Waldemara Pawlaka dziennikarz si pyta:
Kto wygra wybory czy ma pan faworyta?
Nasz koalicjant - pan Pawlak wymienia,
Czyli dla PSL-u to nie ma znaczenia!

W omawianym okresie policja zatrzymaa te 9 osb


poszukiwanych, 20 dowodw
rejestracyjnych, 2 nietrzewych kierowcw oraz 7 osb
do wytrzewienia.
Opracowano na podstawie
materiaw KP w Olsztynku.

autor
Czesaw Kazimierz Bandzwoek
Strona 25

DObRE RADY PANi EWY


(ciekawostki, szczeglnie dla Panw)

Przez odek do serca


Nie bez przyczyny powstao powiedzenie przez odek do serca Od dawna bowiem wiadomo, e dobre jedzenie i wymienite trunki pobudzaj nasze zmysy i wprawiaj nas w dobry
humor. Od czasw wic staroytnych panuje przekonanie, e w zdobyciu ukochanej osoby mog nam
pomc afrodyzjaki. Kady z nas chce by kochany, wic od zawsze ludzie wymylali przerne, czsto co najmniej dziwaczne dla nas sposoby, eby t mio zdoby lub utrzyma. trzeba przyzna, e niektre z nich mog nie tylko dziwi, ale czasami wprost wieje od nich groz.
Krew, miso lub skra z wa - skd wiara w ich
moc? Prawdopodobnie chodzi o to, e kiedy ukochany zje lub wypije cz jadowitego wa stanie
si bardziej dziki, w tym celu naley kilka kropli
krwi doda do alkoholu.
Sproszkowany rg nosoroca podobno wykazuje waciwoci pobudzajce (jest nielegalny,
nosoroce bowiem s chronione)
ryba fugu znana ze swoich morderczych waciwoci, niewaciwie przygotowana moe spowodowa zgon, dlatego zawsze najpierw potrawy
prbuje przyrzdzajcy potraw kucharz, ale, nie
mona zaprzeczy, adrenalina jedzcemu skacze.
Zupa z jaskczych gniazd jaki wpyw na
jedzcych ma ta zupa trudno stwierdzi, ale cinienie na pewno podnosi si zbierajcym gniazda,
zazwyczaj znajdujce si bardzo wysoko ponad ziemi.
jdra i penis byka zjedzenie ich podobno sprawia, e jedzcego nachodzi ochota na paso doble
we dwoje w sypialni.
Lista afrodyzjakw jest bardzo duga. Znajdziemy
na niej takie rarytasy jak cenione na Wgrzech
grzebienie kogutw, czy poszukiwane na Bakanach oczy jagnit.
Czy wszystkie te produkty spowoduj oczekiwane
dziaanie? eby si tego dowiedzie, odwani i zdeterminowani mog dziaanie tych specyfikw
wyprbowa, lecz przede wszystkim musz mocno
uwierzy w ich cudowne dziaanie, bo wiara czyni
cuda. Od zawsze take towarzyszyy ludziom sporzdzane przez czarownice, chociaby w redniowieczu eliksiry mioci, a jako e niewiedza jest
czasami bogosawiestwem, lepiej eby mczyni
nie wiedzieli co za smakoyki podaj im zakochane
kobiety by zdoby ich serca. Panie te ponadto
oprcz afrodyzjakw potrafiy take sporzdza trucizny- na wypadek, gdyby przypadkiem jednak

mio przesza. Afrodyzjaki s bardzo popularne


take dzisiaj. Jeli kto z niedowierzaniem przeczyta ,co byo kiedy stosowane w takim charakterze,
to chyba zdziwi si i teraz obecnie afrodyzjaki s
dostpne na co dzie w naszej kuchni i wystarczy
po nie sign. Prawdopodobnie jednak atwiej jest
nam uwierzy, e w mioci bardziej pomoe nam
trudna do zdobycia krew wa, ni atwo oglnie
dostpne szparagi, banany, awokado, ostrygi, chilli, seler czy czekolada.
Szparagi o ich skutecznoci wiadczy nie tylko
dziaajcy na wyobrani ksztat, lecz take wiele
podanych skadnikw, ktre korzystnie wpywaj
na ukad odpornociowy i nerwowy.
Ich sekret: witaminy, elazo, potas, bonnik i sugestywny ksztat.
Banany dziaajcy na wyobrani ksztat, najlepiej smakuje w polewie z gorzkiej czekolady, idealne to poczenie, bo czekolada zawiera serotonin,
znany poprawiacz humoru.
Ich sekret: duo potasu i magnezu.
Ostrygi ich fanem by Casanova, zjada 50
sztuk na niadanie, zawieraj cynk wzbudzajcy
podanie, podobne, cho nieco sabsze, dziaanie
maj inne owoce morza. Najwicej substancji
wspomagajcych hormony maj wiosn, a najskuteczniejsze s pono podawane z sokiem z cytryny.
Ich sekret: zawarto cynku i charakterystyczna
konsystencja.
Awokado ma mnstwo witamin, zawiera nienasycone kwasy tuszczowe, kremowy misz wzmaga potencj i pobudza do poznawania nowych
wrae, wykorzystywane w leczeniu impotencji
i niepodnoci, pomaga w walce ze stresem, jest
dosy tuste wic dostarcza energii w sypialni.
Jego sekret: witaminy A, B1, B12, C, H, K, PP i E
Chilli po jego zjedzeniu zabawa moe by tak
ostra jak ono samo, znane od setek lat, ale dopiero

teraz wiemy, ze powoduje wytwarzanie endorfin,


ktre wywouj uczucie przyjemnoci, wyzwala
energi i potguje libido.
Jego sekret: pobudza wytwarzanie endorfin.
Seler - taka niepozorna bulwa, ale o jego dziaaniu na kobiety wspominay ju staroytne pieni,
zawiera androsteron, substancj pobudzajc szczeglnie panie, dostarcza wielu skadnikw wspomagajcych ukad nerwowy.
Jego sekret: rdo witaminy C, witamin z grupy
PP i kwasu foliowego.
Szampan i truskawki wytworny trunek zawiera
alkohol, ktry stymuluje mzg do wydzielania
endrofin hormonw szczcia, te a kolei przyspieszaj bicie serca i rozszerzaj renice. Uwaga Panowie, niektrzy znawcy tematu twierdz, e szczeglnie rowy sam uwodzi kobiety, natomiast truskawki to rdo cynku, ktry zbawiennie wpywa
na libido mczyzny, mwi si, ze wystarczy zaledwie miseczka truskawek, eby zawarte w nich substancje w poczeniu z kieliszkiem szampana zdecydowanie poprawiy nam nastrj i pozwoliy
spdzi niezapomniany wieczr.
Czy potrafimy kogo uwie jedzeniem? miem
twierdzi, e kobieta potrafica gotowa jest atrakcyjniejsza dla partnera od tej, ktra nie tylko nie
umie usmay jajecznicy, a i wod przypali potrafi. Czy afrodyzjaki dziaaj? Jeli bdziemy
w ich dziaanie wierzy to zapewne tak, a moc niektrych z nich rzeczywicie zostaa wykazana.
Musimy jednak mie wiadomo, e jeli midzy
ludmi nie ma w ogle przycigania, czy wrcz si
nie lubi, nie ma co liczy, e afrodyzjaki
w magiczny sposb to zmieni, ale za to mog
podgrza atmosfer midzy dwojgiem bliskich
sobie ludzi.
Ewa agowska- Okoowicz

Reklama

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY


NAPRAWA
- komputery, laptopy
- telewizory

Strona 26

tel/fax 519 29 50,


519 13 87, Olsztynek,
ul. Krtka 2

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Gimnazjalici w Zespole Szk


Plince z pomak - czyli menu codzienne Mazura
SZPArAGI
Z CZOSNKOWyM
MASeKIeM
1 pczek szparagw,
szczypta soli,
szczypta cukru,
yka soku z cytryny,
2 yki masa,
2 zbki czosnku.
Szparagi obra do 1/3
wysokoci, zagotowa wod
z sol, cukrem i sokiem
z cytryny. Do wrztku wrzuci szparagi, tak eby ebki
wystaway ponad wod,
przykry i gotowa 2 minuty,
odcedzi i wyoy na talerz.
Maso rozgrza na patelni
i zeszkli na nim posiekany
zbek czosnku. Pola masekiem szparagi.
MAe
750 g may,
100 g wdzonej szynki,
2 zbki czosnku,
2 cebule,
1 ostra papryczka,
200 ml biaego wina,
oliwa.
Mae umy. Cebul i czosnek posieka, zeszkli na
oliwie razem z drobno posiekan papryczk. Doda wino,
kiedy alkohol wyparuje
wrzuci mae i gotowa
pod przykryciem. Kiedy bd
gotowe, podawa posypane
pokrojon w kostk szynk.
KreM Z SeLerA
2 udka z kurczaka,
marchewka,
duego selera
i na z selera,
natka pietruszki,
1yeczka masa,
sl, pieprz.
Ugotowa ros, wyj
miso, a warzywa zmiksowa. Miso pokroi w kostk
i doda do zupy. Doda
maso, posypa natk, podawa z grzankami.
WOOWINA W SOSIe
CZeKOLADOWyM
400g poldwicy woowej,
2 yki masa,
1 yka oleju,
1 cebula,
2 zbki czosnku,
szklanki biaego wina,
szklanki wody,
1/3 tabliczki gorzkiej
czekolady,
1 yeczka chilli,
sl, pieprz.
Cebul i czosnek drobno
posieka, poldwic pokroi
na cienkie plastry, oprszy

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

sol i pieprzem, usmay na


oleju z masem. Doda cebul, czosnek, wino i wod,
przykry i dusi do mikkoci. Doda poaman czekolad, chilli i dusi 10 minut
bez przykrycia. Przed podaniem mona posypa startym
serem.

W ramach obchodw roku Mrongowiusza uczniowie Zespou Szk w Olsztynku przygotowali prezentacj na temat: "Menu codzienne Mazura" Prowadzce spotkanie Izabela Bogacka i Paulina Borcun, ubrane w mazurskie stroje
ludowe, przybliyy zwyczaje kulinarne Mazurw z czasw Mrongowiusza.
Podstawowym czynnikiem determinujcym rodzaj poywienia by status
materialny okrelonej grupy ludnoci.

CZeKOLADOWy
MUS Z AWOKADO
200 ml naturalnego jogurtu,
1 tabliczka gorzkiej
czekolady,
1 awokado,
2 yki ciemnego kakao,
2 yeczki cukru.
Do miksera wla jogurt,
doda poaman czekolad,
obrane i bez pestek awokado,
kakao i cukier. Wszystko
dokadnie zmiksowa.
CIASteCZKA CZeKOLADOWO BANANOWe

1 szklanka mki,
1 szklanka cukru,
4 yeczki kakao,
1 yeczka proszku
do pieczenia,
50 g gorzkiej czekolady,
1 szklanka mleka,
szklanki oleju,
2 jajka,
1 duy banan.
Banana obra, rozgnie
widelcem i roztrzepa z jajkami, mlekiem i olejem. Do
drugiej miski przesia mk,
proszek, kakao, cukier. Czekolad drobno posieka
i doda do mki. Do suchych
skadnikw doda mokre
i wymiesza. Ciastem napeni foremki na muffinki
i piec 40 minut w temperaturze 180C.
rACUSZKI IMBIrOWe
Z CZeKOLAD
1 szklanka mleka,
4 yki cukru,
2 dag drody,
2 cm utartego
korzenia imbiru,
1,5 szklanki mki,
100g gorzkiej czekolady,
4 yki mleka.
W ciepym mleku rozpuci
drode i cukier, doda starty
imbir, mk i wyrobi yk
ciasto. Odstawi na 30 minut
do wyronicia. Na oliwie
smay racuszki na rumiano.
Czekolad posieka, doda
4 yki mleka i rozpuci
w kpieli wodnej. Racuszki
podawa oblane czekolad.

Smacznego!

W prezentacji zwrcono
uwag, e kuchnia mazurska bya mao urozmaicona
i monotonna, a jej podstawow cech byo zrnicowanie pomidzy codziennym, skromnym posikiem,
a bogatszym, bardziej obfitym jadem witecznym.
Podstaw poywienia stanowiy produkty zboowe.
Chleb wypiekano wasnorcznie z mki ytniej,
czsto dodawano ziemniaki,
bd ubin (ze wzgldw
oszczdnociowych). Chleb
biay pieczono z okazji
wit (Mazurzy nazywali
ten chleb ciastem bd plackiem).
Rzadko w domach
mazurskich, a w domu
naszego patrona bardzo
rzadko, gdy bya to uboga
rodzina pastora, pojawiao
si miso. Na popularnoci
zyskay ziemniaki, a poywienie uzupeniano grochem, kapust, fasol,
jedzenie popijano wod.
Najczciej spoywano
warzywa kapustne (kapusta
biaa), rzepowate (buraki
i brukiew), dyniowate
(ogrki), korzeniowate
i grzybowe (marchewka,
seler, pietruszka) i cebula.
Duze znaczenie miay roliny strczkowe, przede
wszystkim groch i fasola.
Do ulubionych da nalea placek z tartych ziemniakw, smaony na tuszczu. Z kaszy gryczanej,
namoczonej wczeniej

w sodkim mleku z dodatkiem mki i jajek, pieczono


sodki placek tzw. gryczan.
W redniozamonych
rodzinach wystpoway trzy
posiki: rano niadanie
(bury groch z okrasa, kiszona kapusta lub buraki czerwone, czsto rwnie ziemniaki z tuszczem zwierzcym, kasza jczmienna
lub gryczana, zupy mleczne: zacierki). Okoo godziny 12.00 by obiad, czsto
podawano zupy owocowe
i grzybowe. Zazwyczaj
pierwsze danie stanowia
kwana zupa mczna, przygotowywana z rozczynu
ciasta chlebowego. Wieczerza skadaa si z misa
i ryby.
W domach Mazurw do
przyrzdzania poywienia
uywano cikich, eliwnych garnkw z kryz
zwan "koprokiem" lub"
elaniakiem". Do mieszania suya yka z mikkiego drewna, drewniany by
rwnie czerpak do nabierania wody .
Naczynia stoowe byy
rzadko wykorzystywane,
zwaszcza w ubogich rodzinach mazurskich, jadano
z jednej miski - "osy", wasnorcznie wykonanymi
ykami. Posiki spoywano
przy stole przypominajcym
dug aw, ktry sta pod
oknem. Do stou przystawiano stoki - "szemle".
Podczas prezentacji modzie moga rwnie zoba-

czy naczynia i garnki


z czasw Mrongowiusza, na
udekorowanym stole zgodnie ze zwyczajami epoki.
Prezentacj wzbogacilimy o degustacj potraw.
Podalimy zaproszonym
gimnazjalistom regionalne
potrawy mazurskie, miedzy

innymi kakor, czyli babk


ziemniaczan, dzyndzaki,
czyli pierogi z kasz gryczan i twarogiem. Nie
zabrako kapusty i chleba
pieczonego ze smalcem.
Gimnazjalici mogli te
pozna ofert ksztacenia
w Zespole Szk w Olsztynku na rok szkolny 2014/15,
zobaczy w jakich warunkach ksztac si kucharze
i technicy ywienia i usug
gastronomicznych.
ZS w Olsztynku
/fot. archiwum szkoy

Strona 27

PrZetArG

BUrMIStrZ OLSZtyNKA
ogasza przetargi ustne nieograniczone w sprawie sprzeday dziaek niezabudowanych i zabudowanych:
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 91/61 o pow. 21 m2 pooonej przy ul.
Daszyskiego, obrb Nr 2 m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00045350/8.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 2.200,00 z
(sownie: dwa tysice dwiecie zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 200,00 z (sownie: dwiecie zotych) najpniej w dniu 9.04.2014 r. na konto
Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007
2001 0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym
w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si dzie
wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu
uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zespow garaowych, oznaczonym na
rysunku planu symbolem Ks-5. Na dziak t opracowany jest projekt budowlany na budow boksu
garaowego. Wydana jest decyzja Nr Ok/33/2012
z dnia 26.09.2012 r. zatwierdzajca projekt budowlany i udzielajca pozwolenia na budow boksu
garaowego jednostanowiskowego, wana do dnia
17.10.2015 r.
Przetarg odbdzie si dnia 14 kwietnia
2014 r. o godz. 1010 w siedzibie Urzdu
Miejskiego w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 91/62 o pow. 21 m2 pooonej przy
ul. Daszyskiego, obrb Nr 2 m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00045350/8.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 2.200,00 z
(sownie: dwa tysice dwiecie zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 210,00 z (sownie: dwiecie dziesi
zotych) najpniej w dniu 9.04.2014 r. na konto
Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007
2001 0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym
w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si dzie
wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu
uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zespow garaowych, oznaczonym na
rysunku planu symbolem Ks-5. Na dziak t opracowany jest projekt budowlany na budow boksu
garaowego. Wydana jest decyzja Nr Ok/34/2012
z dnia 26.09.2012 r. zatwierdzajca projekt budowlany i udzielajca pozwolenia na budow boksu
garaowego jednostanowiskowego, wana do dnia
17.10.2015 r.
Przetarg odbdzie si dnia 14 kwietnia 2014 r.
o godz. 1020 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 91/63 o pow. 21 m2 pooonej przy ul.
Daszyskiego, obrb Nr 2 m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00045350/8.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek. Cena wywoawcza nieruchomoci 2.200,00 z
(sownie: dwa tysice dwiecie zotych).

Strona 28

Warunkiem przystpienia do przetargu jest


wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 220,00 z (sownie: dwiecie dwadziecia zotych) najpniej w dniu 9.04.2014 r.
na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zespow garaowych, oznaczonym na
rysunku planu symbolem Ks-5. Na dziak t opracowany jest projekt budowlany na budow boksu
garaowego. Wydana jest decyzja Nr Ok/35/2012
z dnia 26.09.2012 r. zatwierdzajca projekt budowlany i udzielajca pozwolenia na budow boksu
garaowego jednostanowiskowego, wana do dnia
17.10.2015 r.
Przetarg odbdzie si dnia 14 kwietnia 2014 r.
o godz. 1030 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday nieruchomoci zabudowanej
pomieszczeniem gospodarczym oznaczonej
Nr 230 o pow. 243 m2 pooonej przy ul. Inwalidw, obrb nr 4 m. Olsztynek woj. warmiskomazurskie, KW OL1O/00051605/6. Nieruchomo
stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 12.500,00 z
(sownie: dwanacie tysicy piset zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 1.200,00 z (sownie: jeden tysic
dwiecie zotych) najpniej w dniu 9.04.2014 r.
na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Dziaka pooona jest na terenie zabudowy
usugowej oznaczonym na rysunku planu symbolem U-1.
Przetarg odbdzie si dnia 14 kwietnia 2014 r.
o godz. 1000 w siedzibie Urzdu Miejskiego w
Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Drugi przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday nieruchomoci zabudowanej budynkami i budowlami po byej oczyszczalni ciekw
oznaczonej Nr 154/146 o pow. 1,3301 ha pooonej w obrbie Waplewo, gm. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00072504/1.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek
Cena wywoawcza nieruchomoci 175.000,00
z (sownie: sto siedemdziesit pi tysicy zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 19.000,00 z (sownie: dziewitnacie tysicy zotych) najpniej w dniu 18.04.2014
r. na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Dla przedmiotowej nieruchomoci brak jest
obowizujcego planu zagospodarowania przestrzennego.
Przetarg odbdzie si 24 kwietnia 2014 r.
o godz. 900 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.

Szsty przetarg ustny nieograniczony w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej


Nr 199/12 o pow. 783 m 2 pooonej przy
ul. Grunwaldzkiej, obrb Nr 4m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00078455/4.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 49.500,00 z
(sownie: czterdzieci dziewi tysicy piset
zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 4.500,00 z (sownie: cztery tysice
piset zotych) najpniej w dniu 18.04.2014 r.
na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
oznaczonym na rysunku planu symbolem MN-1.
Przetarg odbdzie si 24 kwietnia 2014 r.
o godz. 910 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Czwarty przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 42/10 o pow. 1700 m 2 pooonej
w obrbie Samogowo-Kpity, gm. Olsztynek
woj. warmisko-mazurskie, KW OL1O/
00052982/9. Nieruchomo stanowi wasno
Gminy Olsztynek. Cena wywoawcza nieruchomoci wynosi 30.000,00 z (sownie: trzydzieci tysicy zotych). Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium gotwk lub przelewem w wysokoci 3.000,00 z (sownie: trzy tysice zotych) najpniej w dniu 18.04.2014 r. na
konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823
0007 2001 0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si
dzie wpywu rodkw finansowych na konto
Urzdu uznanie konta). Do wylicytowanej ceny
ww. dziaki zostanie doliczony 23% podatek VAT.
Na terenie tym brak jest miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Przetarg odbdzie si 24 kwietnia 2014 r.
o godz. 920 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pity przetarg ustny nieograniczony w sprawie
sprzeday nieruchomoci zabudowanej budynkiem
letniskowym oznaczonej Nr 8/45 i Nr 8/42 o cznej pow. 1865 m 2 pooonejw obrbie Zbie,
gm. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie KW
OL1O/00051944/4. Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek
Cena wywoawcza nieruchomoci 204.500,00
z (sownie: dwiecie cztery tysice piset zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 20.000,00 z (sownie: dwadziecia
tysicy zotych) najpniej w dniu 22.04.2014 r.
na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Dla przedmiotowej nieruchomoci brak jest
obowizujcego planu zagospodarowania przestrzennego.

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Nieruchomo pooona jest w pobliu jeziora


Zbie i jeziora askiego, na terenie byego
orodka wypoczynkowego rybaczwka.
Budynek mona obejrze w dniu 15.04.2014 r.
od godz. 1030 do godz. 1100.
Przetarg odbdzie si 25 kwietnia 2014 r.
o godz. 1000 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pity przetarg ustny nieograniczony w sprawie
sprzeday dziaki zabudowanej budynkiem letniskowym oznaczonej Nr 8/41 o pow. 1498 m 2
pooonej w obrbie Zbie,gm. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00051944/4.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 171.000,00
z (sownie: sto siedemdziesit jeden tysicy zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 17.000,00 z (sownie: siedemnacie
tysicy zotych) najpniej w dniu 22.04.2014 r.
na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Dla przedmiotowej nieruchomoci brak jest
obowizujcego planu zagospodarowania przestrzennego.
Nieruchomo pooona jest w pobliu jeziora
Zbie i jeziora askiego,na terenie byego
orodka wypoczynkowego rybaczwka.
Budynek mona obejrze w dniu 15.04.2014 r.
od godz. 1030 do godz. 1100.
Przetarg odbdzie si 25 kwietnia 2014 r.
o godz. 1010 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Czwarty przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 103/5 o pow. 9700 m 2 pooonej
w obrbie Mierki, gm. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, KW OL1O/00048421/8. Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 270.000,00
z (dwiecie siedemdziesit tysicy zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 27.000,00 z (sownie: dwadziecia
siedem tysicy zotych) najpniej w dniu
22.04.2014 r. na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003
w Banku Spdzielczym w Olsztynku (za dzie
wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na terenie projektowanej
zabudowy rekreacyjno-usugowej, oznaczonym na
rysunku planu symbolem 8UT.
Przetarg odbdzie si 25 kwietnia 2014 r.
o godz. 1020 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 238/3 o pow. 1603 m2 pooonej przy
ul. Grabowej 1, obrb Nr 2 m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00051800/3.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 80.000,00 z
(sownie: osiemdziesit tysicy zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 8.000,00 z (sownie: osiem tysicy

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

zotych) najpniej w dniu 23.04.2014 r. na konto


Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007
2001 0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym
w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si dzie
wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu
uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej,
oznaczonym na rysunku planu symbolem MN-1.
Przetarg odbdzie si dnia 28 kwietnia 2014 r.
o godz. 1000 w siedzibie Urzdu Miejskiego w
Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 238/4 o pow. 1671 m2 pooonej przy
ul. Grabowej 3, obrb Nr 2 m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00051800/3.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 83.000,00 z
(sownie: osiemdziesit trzy tysice zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 9.000,00 z (sownie: dziewi tysicy zotych) najpniej w dniu 23.04.2014 r. na
konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823
0007 2001 0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si
dzie wpywu rodkw finansowych na konto
Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej,
oznaczonym na rysunku planu symbolem MN-1.
Przetarg odbdzie si dnia 28 kwietnia 2014 r.
o godz. 1010 w siedzibie Urzdu Miejskiego w
Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 238/5 o pow. 1635 m2 pooonej przy
ul. Grabowej 3, obrb Nr 2 m. Olsztynek woj.
warmisko-mazurskie, KW OL1O/00051800/3.
Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci 82.000,00 z
(sownie: osiemdziesit dwa tysice zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 8.500,00 z (sownie: osiem tysicy
piset zotych) najpniej w dniu 23.04.2014 r.
na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku
Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003 w Banku
Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty
uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na
konto Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej,
oznaczonym na rysunku planu symbolem MN-1.
Przetarg odbdzie si dnia 28 kwietnia 2014 r.
o godz. 1020 w siedzibie Urzdu Miejskiego w
Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny ograniczony dla
mieszkacw Miasta i Gminy Olsztynek w sprawie sprzeday lokalu mieszkalnego nr 5 o pow.
20,5 m2 (pooony na poddaszu) przy ul. Kamiennej 10 w Olsztynku z przynalenym pom.
gospodarczym o pow. 4,7 m2 wraz z udziaem
wynoszcym 16/100 czci w dziace oznaczonej
numerem 274 o pow. 1094 m2 obrb nr 4 m. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, KW

OL1O/00048422/5. Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.


Cena wywoawcza nieruchomoci 44.500,00 z
(sownie: czterdzieci cztery tysice piset zotych).
Osoby zamierzajce uczestniczy w przetargu
powinny zoy dowody potwierdzajce, e s
zameldowane na terenie miasta i gminy Olsztynek,
najpniej w dniu 23.04.2014 r. do godz. 15-tej
w Urzdzie Miejskim w Olsztynku pok. Nr 16.
Lista osb zakwalifikowanych do przetargu bdzie
wywieszona na tablicy ogosze tut. Urzdu nie
pniej ni na trzy dni przed wyznaczonym terminem przetargu.
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 5.000,00 z (sownie: pi tysicy
zotych) najpniej w dniu 23.04.2014 r. na konto
Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007
2001 0000 0169 0003 w Banku Spdzielczym
w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si dzie
wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu
uznanie konta).
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zabudowy mieszkalnej jednorodzinnej,
oznaczonym na rysunku planu symbolem MN-1.
Lokal mona obejrze w dniu 16 kwietnia
2014 r. od godziny 1100 do godziny 1130.
Przetarg odbdzie si 28 kwietnia 2014 r.
o godz. 1030 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.
Pierwszy przetarg ustny nieograniczony
w sprawie sprzeday dziaki niezabudowanej oznaczonej Nr 17/79 o pow. 3,4283 ha pooona przy
ul. Wilczej, obrb Nr 1 m. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie, KW OL1O/00069086/0. Nieruchomo stanowi wasno Gminy Olsztynek.
Cena wywoawcza nieruchomoci stanowi kwot
1.300.000,00 z (sownie: jeden milion trzysta
tysicy zotych).
Warunkiem przystpienia do przetargu jest
wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 150.000,00 z (sownie: sto pidziesit tysicy zotych) najpniej w dniu
27.05.2014 r. na konto Urzdu Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003
w Banku Spdzielczym w Olsztynku (za dzie
wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).
Do wylicytowanej ceny ww. dziaki zostanie
doliczony 23% podatek VAT.
Dziaka pooona jest na obszarze stanowicym
tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej,
zieleni parkowej oraz drg wewntrznych, oznaczonych na rysunku planu symbolami MW, ZP
i KDW.
Przetarg odbdzie si dnia 30 maja 2014 r.
o godz. 1000 w siedzibie Urzdu Miejskiego
w Olsztynku ul. ratusz 1, pok. nr 1.

Ogoszenia o przetargu podaje si do


publicznej wiadomoci poprzez wywieszeniena tablicach ogosze w siedzibie Urzdu
Miejskiego w Olsztynkuoraz na stronach
internetowych Urzdu.
Blisze informacje mona uzyska
w Urzdzie Miejskim w Olsztynku w referacie Gospodarki Nieruchomociami pok.
Nr 16 lub pod nr tel. 89 519 54 85 i 89 519 54
86.
Burmistrz Olsztynka moe odwoa ogoszone przetargi z uzasadnionej przyczyny.
Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

Strona 29

Reklama

Ogoszenia drobne
Sprzedam:
l
Kanap naron. Skra
eko, czarna. Tel. 514 902 092
l
fotel bujany (wiklina),
nowy. Olsztynek, ul. wierczewskiego 33/11. Tel. 662
695 638
l
Garnki ceramiczne.
Komplet + patelnia. Tel. 514
902 092
l
Domek w Lutku. Drewniany, blisko jeziora. Tel. 666
976 461
l tanio dziaki na wzgrzu
(Lichtajny). Tel. 796 566 667
l
Dziaki przy Orodku
Koatek 30-arowe. Tel. 886
473 630

l Murowany gara (18 m2).


Olsztynek, ul. wierczewskiego 33/11. Tel. 662 695 638
l Wynajm lub sprzedam
mieszkanie (64 m2) w Olsztynku. Ul. Kolejowa. Tel. 690 042
650
l Lokal (36 m2) w centrum
Olsztynka. Tel. 606 417 672

Rne:
l Miae wypadek w cigu
ostatnich 16 lat? Zadzwo!!!
Pomoemy Ci uzyska odszkodowanie. Tel. 502 219 784
l Miae wypadek!
Sprawd co tak naprawd Ci
si naley! Tel. 796 566 667

bezpatne ogoszenia

Do wynajcia:
l
Kawalerka w centrum
Olsztynka (37 m 2). Tel. 517
055 554

przyjmowane s w biurze
redakcji (Miejski Dom
Kultury w Olsztynku,
ul. Chopina 29, tel. 89 519 22 01,
w godz. 8.00-18.00)

Krzywka nr 200
Poziomo:

8
10

1) szlag w toku, 5) bya tu pia, 9) nie ma i nie wiem, 10) zdolny


ptak, 11) na wgiel, 12) pod nogi, 13) bardzo stary, 14) czue
zakoczenie,15) na rzepy, 16) bd Ronaldo, 18) trendowata,
19) Rzymianie, 21) nie wolno w t i we wt, 23) poletko,
25) ziemie nieodzyskane, 26) 100 %, 27) na sdziego, 28) dziady.

11
12

13
14

Pionowo:
1) mucha w smole, 2) park z misiem, 3) niegrzeczny, 4) mniejsze
od jeziora, 6) z nieba, 7) opnienia, 8) smutna cz,
16) z ambony, 17) na prezent, 19) po saperze, 20) pachncy
lub sodki, 22) na niebie, 24) zawodowiec.

16

15

17

18
19

Krzywka sponsorowana przez

22

21

20
24

23
25

26

28

27

Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do


15 kwietnia pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza wylosujemy nagrod - obiad dla 2 osb w restauracji Zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, Olsztynek). Prawidowym rozwizaniem ostatniej
krzywki byo haso: W zdrowym ciele zdrowy duch. Nagrod wylosowaa Barbara Popis z Olsztynka.

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Henryka ebrowska, Marta ebrowska, Zygmunt Puszczewicz, Kazimierz Czesaw
Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Magdalena Rudnicka, Stanisawa Zitek. Adres redakcji: 11-015 Olsztynek, ul. Chopina 29,
MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji
tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest w Polskim Stowarzyszeniu
Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.
Strona 30

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Reklama

ALBO 3 (214) Marzec 2014 r.

Strona 31

Reklama

Das könnte Ihnen auch gefallen

  • Gazeta 7 13
    Gazeta 7 13
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 7 13
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 5 14
    Gazeta 5 14
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 5 14
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 5 15
    Gazeta 5 15
    Dokument28 Seiten
    Gazeta 5 15
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 8 10
    Gazeta 8 10
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 8 10
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 6 12
    Gazeta 6 12
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 6 12
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 7 09
    Gazeta 7 09
    Dokument36 Seiten
    Gazeta 7 09
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 7 14
    Gazeta 7 14
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 7 14
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 5 14
    Gazeta 5 14
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 5 14
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 2 13 PDF
    Gazeta 2 13 PDF
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 2 13 PDF
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 9 07
    Gazeta 9 07
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 9 07
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 7 14
    Gazeta 7 14
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 7 14
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 6 10
    Gazeta 6 10
    Dokument28 Seiten
    Gazeta 6 10
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 7 07
    Gazeta 7 07
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 7 07
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 8 06
    Gazeta 8 06
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 8 06
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 4 16
    Gazeta 4 16
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 4 16
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 7 08
    Gazeta 7 08
    Dokument36 Seiten
    Gazeta 7 08
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 7 06
    Gazeta 7 06
    Dokument20 Seiten
    Gazeta 7 06
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 1 16
    Gazeta 1 16
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 1 16
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 6 16
    Gazeta 6 16
    Dokument28 Seiten
    Gazeta 6 16
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 6 13
    Gazeta 6 13
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 6 13
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 6 16
    Gazeta 6 16
    Dokument28 Seiten
    Gazeta 6 16
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 4 14
    Gazeta 4 14
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 4 14
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 5 11
    Gazeta 5 11
    Dokument20 Seiten
    Gazeta 5 11
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 2 13 PDF
    Gazeta 2 13 PDF
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 2 13 PDF
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 4 08
    Gazeta 4 08
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 4 08
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 2 11
    Gazeta 2 11
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 2 11
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 2 14
    Gazeta 2 14
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 2 14
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 4 13
    Gazeta 4 13
    Dokument32 Seiten
    Gazeta 4 13
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Gazeta 3 16
    Gazeta 3 16
    Dokument24 Seiten
    Gazeta 3 16
    Anonymous aXDJdM
    Noch keine Bewertungen
  • Jezyk Niemiecki PDF
    Jezyk Niemiecki PDF
    Dokument136 Seiten
    Jezyk Niemiecki PDF
    Phillip Cimoch
    Noch keine Bewertungen
  • Fiz bud+PN-EN ISO 13788
    Fiz bud+PN-EN ISO 13788
    Dokument7 Seiten
    Fiz bud+PN-EN ISO 13788
    Paulina Bulanda
    Noch keine Bewertungen
  • Historyczne Archiwum X - Slawomir Koper
    Historyczne Archiwum X - Slawomir Koper
    Dokument354 Seiten
    Historyczne Archiwum X - Slawomir Koper
    andrzej sta
    Noch keine Bewertungen
  • Konspekt
    Konspekt
    Dokument2 Seiten
    Konspekt
    Anna Fisior Ciszewska
    Noch keine Bewertungen
  • Qual Kherk
    Qual Kherk
    Dokument2 Seiten
    Qual Kherk
    Jakub Zdebel
    Noch keine Bewertungen
  • PLAN Pelny Kurs Hirudoterapii Metodą Doktora Sukhova
    PLAN Pelny Kurs Hirudoterapii Metodą Doktora Sukhova
    Dokument3 Seiten
    PLAN Pelny Kurs Hirudoterapii Metodą Doktora Sukhova
    hq z
    Noch keine Bewertungen