Cena 2,00 z

Nr 4 (203) Kwiecie 2013 r.

WYDANIESPECJALNE

ISSN 1231-9023

W dniach 16-18 maja odbdzie si Festiwal Cittaslow. Jest to impreza organizowana ju po raz
czwarty na Warmii i Mazurach. Tegorocznym gospodarzem tego wydarzenia bdzie Olsztynek!

fot. M. Miluk /projekt Zoom na Olsztynek/

Warmia i Mazury regionem zjednoczonej Europy

Projekt dofinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach
Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007 2013 oraz z budetu
samorzdu wojewdztwa warmisko-mazurskiego

Midzynarodowe Stowarzyszenie Cittaslow Midzynarodowa

Sie Miast Dobrego ycia jest organizacj non profit. Obecnie tworzy
je 176 miast z 27 pastw z caego
wiata.
Misj Sieci jest popieranie
rnorodnoci kulturowej, ochrona
rodowiska naturalnego, promocja
tradycyjnych, lokalnych produktw

oraz denie do poprawy jakoci

ycia. Zakada si przy tym dbao
o funkcjonalno i dostpno infrastruktury miejskiej ze szczeglnym
naciskiem na tereny zielone oraz
strefy ruchu pieszego i rowerowego
w przestrzeni publicznej, a take
dbao o oryginaln historyczn
zabudow.
Rwnoczenie promowane s

lokalne produkty spoywcze, rzemioso bazujce na tradycji, firmy

rodzinne i drobna przedsibiorczo. Przyjmuje si, e przyjcie takiej
postawy przyczynia si do zwikszania dochodw z turystyki, poniewa coraz wicej osb ucieka od
zgieku cywilizacyjnego i globalizacji szukajc spokoju oraz przyjaznej
atmosfery.
Nasze urokliwe miasteczko jesieni 2012 roku powikszyo sie
Cittaslow. Obecnie Polska Krajowa
Sie Miast Cittaslow zrzesza dziewi miasteczek z terenu Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego:
Biskupiec, Bisztynek, Godap, Lidz-

bark Warmiski, Lubaw, Nowe

Miasto Lubawskie, Olsztynek,
Reszel i Ryn oraz jedno miasto
z Wielkopolski: Murowan Golin.
Zainteresowane ide Cittaslow
z wojewdztwa warmisko-mazurskiego s rwnie Barczewo, Bartoszyce, Dobre Miasto, Frombork,
Nidzica, Orneta, Pasym, Pisz, Tolkmicko oraz Zalewo.
Bogaty program Festiwalu przewiduje m.in. kiermasz wyrobw
rzemielniczych i wystpy zespow muzycznych z miasteczek
czonkowskich, kiermasz ywnoci
naturalnej i tradycyjnej, konkursy
z nagrodami.
wicej na str. 2-4

Strona 2

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

cittaslow

c.d. z 1 str.

FEStIWAL CIttASLoW
W oLSztYNku!
Mieszkacy Olsztynka oraz
zaproszeni gocie bd mieli okazj
skorzysta z bezpatnej degustacji
potraw, przygotowanych specjalnie
na t okazj przez restauratorw
czonkw sieci Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powile,
ktra odbdzie si na dziedzicu
Zamku (Zesp Szk im. K. C.
Mrongowiusza).
W sobot w Salonie Wystawowym Muzeum Budownictwa Ludowego przewidziano konferencj
Cittaslow nowe trendy rozwoju
maych miasteczek w Europie oraz
na wiecie.
W konferencji udzia zapowiedziay wadze Midzynarodowego
Stowarzyszenia Cittaslow. Pier
Giorgio Oliveti, Sekretarz Generalny Cittaslow przedstawi gwne

zaoenia Sieci w wystpieniu

Cittaslow - wiatowa sie miast
dobrego ycia. Andrea Mearns,
Wiceprzewodniczca Cittaslow,
wypowie si na temat Cittaslow
w Europie dowiadczenia, dobre
praktyki, a prof. dr hab. Krzysztof
Skalski z Uniwersytetu Jagielloskiego oraz czonek Midzynarodowego Komitetu Naukowego Cittaslow przybliy ide miast dobrego
ycia w perspektywie strategii europejskich na lata 2014-2020.
Festiwal to doskonaa okazja do
promocji miast czonkowskich,
zaprezentowania przez nie swojego
odrobku artystycznego oraz lokalnego rzemiosa i dziedzictwa kulturowego oraz do zaprezentowania
rosncego z roku na rok potencjau
Polskiej Krajowej Sieci Miast Citta-

slow. Olsztynek, jako gospodarz

Festiwalu, bdzie mia okazj do
zaprezentowania wasnych dokona i walorw.
Festiwal Cittaslow organizowany jest w ramach projektu

"Cittaslow sie miast Warmii

Mazur i Powila stawiajcych na
dobr jako ycia" ze rodkw
Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata
2007-2013.

CIttA oLSztYNEk SLoW

Cittaslow dosownie oznacza "wolne miasto". ten ruch powsta w 1999 roku we Woszech i jest organizacj non
profit, ktra poprzez popieranie rnorodnoci kulturalnej, ochron rodowiska naturalnego, promocj tradycyjnych
lokalnych produktw oraz denie do poprawy jakoci ycia, stanowi alternatyw dla powszechnej globalizacji.
Pene czonkostwo w Cittaslow
dostpne jest tylko dla miast o populacji poniej 50 tys. mieszkacw,
ktre popieraj i wdraaj cele Cittaslow. Z ruchem Cittaslow wi si
rwnie takie postawy, jak slow travel (niespieszne podrowanie), slow
money (dotyczce inwestowania),
slow parenting (dotyczce wychowania dzieci), czy wreszcie slow work
(zwizane z prac). Wszystkie te
postawy czy przekonanie, e ycie
w popiechu powoduje znaczcy spadek efektywnoci i kreatywnoci,
zwikszajc zarazem frustracj oraz
liczb bdw i pomyek. Kultowi
wszechobecnej szybkoci przeciwstawia si ycie w zgodzie z natur.
Promuje si turystyk jako harmoni
midzy potrzebami turystw, rodowiska naturalnego i lokalnych spoecznoci, a formami jej realizacji,
np. turystyka rowerowa czy nordic
walking. Od padziernika 2012 roku
Olsztynek doczy do grona czonkw Midzynarodowego Stowarzyszenia Cittaslow.
Logo miast zrzeszonych w Cittaslow przedstawia limaka. To skojarzenie moe wydawa si niezbyt
korzystne, ale spokojna analiza prowadzi do innych wnioskw. limaki
z wrodzon sobie dystynkcj krocz
dumnie przed siebie. Fakt, troch
wolno i ospale, za to z wdzikiem

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

i przede wszystkim - wci do przodu. To prawda, e nie pdz na zamanie karku jak zajce, czy tchrze,
ktrym czasami brakuje si tak, i
meta jawi im si jako cel nieosigalny. limaki s podobne do wi,
ktre dwigajc swj domek na
grzbiecie bdcy zarazem ostoj
i obron przed drapienikami, zdaj
si mwi nie martwcie si, pomimo trudnoci zdymy.
Ten wolny marsz ku przeznaczeniu moe si wydawa nieco archaiczny, wrcz zacofany. Ale spokojna
refleksja zmusza do zastanowienia
i egzystencjalnej konstatacji, opartej
na mdroci ludowej, ktra przypomina wszystkim spiesz si powoli!

W tym kontekcie musimy zrozumie, e powoli nie zawsze oznacza

z tyu lub na kocu. Wolniej moe
znaczy mdrzej, lepiej. Odmierzaj
swj czas rozsdnie, zatrzymaj si na
chwil, odpocznij, yj rozwanie!
Wspczesny pd za postpem
i zyskiem za wszelk cen, odbiera
rozum niejednemu uczestnikowi tego
swoistego biegu donikd
Ale wrmy do idei miast Cittaslow. To jest alternatywa i recepta na
nudne ycie wielkomiejskie, bardzo
szybkie, przewanie anonimowe bez
refleksji i zastanowienia dokd
zmierzamy? Cittaslow to pewna
filozofia ycia, oparta na tradycyjnych wzorcach i sprawdzonych

receptach, budowana na dowiadczeniu wielu pokole. To take odpowiedzialno za miejsce w ktrym

si yje. To szacunek oddawany
spucinie historycznej i caemu otoczeniu w ktrym yjemy. To wreszcie ycie w harmonii z przyrod,
ktra niespiesznie, za to nieuchronnie
i cyklicznie zmienia swoje pory
roku. W tym wszystkim musimy si
jako odnale i spokojnie odmierza
wasny rytm ycia. Inaczej bdziemy
jak bohater z piosenki U2, ktry
osign w yciu niejeden szczyt,
ale nie odnalaz tego czego nieustannie szuka
Mam nadziej, e ta idea wolnego
i spokojnego ycia udzieli si nam
wszystkim, bowiem Cittaslow to
rado, ale rwnie uczestnictwo
w wielu imprezach, np. w Festiwalu
Cittaslow w Olsztynku. Pozostaje
zaprosi Szanownych Czytelnikw
do licznego udziau w tym wicie
maych miast, ktre odbdzie si
w dniu 18 maja (sobota). Jest to
przede wszystkim wito ludzi,
ktrzy w harmonii z przyrod i wiadomoci budowania pozytywnych
relacji w ramach lokalnej spoecznoci, potrafi cieszy si ze wszystkich maych rzeczy, ktre przynosi
im codzienne ycie.
Zygmunt Puszczewicz
(rda: wikipedia.org)

Strona 3

cittaslow

olsztynek i Sie Cittaslow

wyrnione na targach LAto 2013
od 19 do 21 kwietnia w Warszawie odbyway si XVIII targi turystyki i Wypoczynku LAto 2013 oraz targi
Regionalia i Agroturystyka. to wydarzenie, ktre co roku zapowiada warszawiakom i mieszkacom okolic stolicy
nadchodzcy dugi majowy weekend i wakacje. cznie swoj ofert zaprezentowao niemal 500 wystawcw.
W ramach przynalenoci Olsztynka do Cittaslow
rwnie nasza gmina
moga zaprezentowa
swoje walory. Stoisko Polskiej Krajowej Sieci Miast
Cittaslow przycigno
wielu turystw i przedstawicieli brany turystycznej. Oprcz Olsztynka
swoj ofert przedstawiy:
Biskupiec, Godap, Lidzbark Warmiski, Lubawa,
Nowe Miasto Lubawskie,
Reszel i Ryn.
Dziki dobremu przygotowaniu koordynowanemu przez Departament
Polityki Jakoci Urzdu
Marszakowskiego oraz
rozpiewanej atmosferze,
stoisko Cittaslow znalazo
si wrd grona laureatw.
Zastpca dyrektora Stanisaw Harajda z wielk fraj-

d odebra wyrnienie.
Dumy nie kry rwnie
Jarosaw Soma wicemarszaek wojewdztwa,
ktry zaszczyci stoisko
swoj obecnoci.

Przebrani w stroje ludowe pracownicy urzdu

miejskiego Agnieszka
Tomaszewska i Karol Kijkowski wraz z przygrywajcym na akordeonie Miro-

sawem Bogdanowiczem
z Reszla pojawili si rwnie w Teleexspress-ie,
Wydarzeniach Polsatu,
TVN i innych mediach.
Nasza reprezentantka poja-

wia si rwnie w towarzystwie Pawa Pochway

w programie Kamperowe
pole przygotowanym
przez zesp Kawy czy
herbaty? TVP1.
Uczestnictwo w targach
byo moliwe dziki realizacji projektu Cittaslow
sie miast na Warmii
Mazurach i Powilu stawiajcych na dobr jako
ycia ze rodkw Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury
2007-2013.
Liczymy, e wielu turystw wybierze miasteczka
sieci Cittaslow i odwiedzi
je ju w majowy duuugi
weekend. A potem Festiwal Cittaslow w Olsztynku, dni miasta, itd. Zapraszamy!
SGP

Warsztaty dla pretendentw do sieci Cittaslow

W dniach 25-26 kwietnia na zamku w Rynie odbyy si Warsztaty dla pretendentw do sieci Cittaslow. Warsztaty zorganizowane zostay w ramach projektu Promocja idei Cittaslow na Warmii Mazurach i Powila ze rodkw Regionalnego Programu operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013. Warsztaty skierowane byy zarwno do miast z terenu Warmii
i Mazur jak i dla przedstawicieli spoza wojewdztwa warmisko-mazurskiego.
Podczas spotkania gos zabrali znamienici gocie: Prof. Dr hab. Krzysztof Skalski Uniwersytet Jagielloski, czonek
Midzynarodowego Komitetu Naukowe-

Strona 4

go Cittaslow nt. Nowe podejcie do

Cittaslow trendy rozwoju, dr in.
Agnieszka Jaszczak Katedra Architektury Krajobrazu i Agroturystyki Uniwersytet

Wa r m i s k o - M a z u r s k i
w Olsztynie nt. Tosamo maych miast w nowych czasach, dr Urszula
Kaczmarek, Instytut Geografii Spoeczno-Ekonomicznej i Gospodarki
Przestrzennej Wydzia
Nauk Geograficznych
i Geologicznych UAM
w Poznaniu nt. Endogeniczne czynniki rozwoju
maych miast w Polsce.
W gronie ekspertw
wystpili rwnie burmistrzowie i sekretarze miast
nalecych do sieci oraz
penomocnik burmistrza
ds. Cittaslow w Olsztynku, Karol Kijkowski oraz
przewodniczcy komisji

spraw spoecznych rady

miejskiej, pan Andrzej
Wojda.
Spotkanie byo znakomit okazj do szerszej
prezentacji idei Cittaslow,
wymiany dowiadcze
pomidzy przedstawicielami miast pretendujcych
i miast czonkowskich
oraz poznania zasad funkcjonowania Midzynarodowego Stowarzyszenia
i Polskiej Krajowej Sieci
Cittaslow. W czasie warsztatw omwiono korzyci,
jakie miasto moe zyska
z tytuu czonkostwa w tej
organizacji.
Karol Kijkowski

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

WIECI Z MAGISTRATU

Przebudowa i wyposaenie
targowiska miejskiego
5 kwietnia zosta ogoszony przetarg nieograniczony na przebudow
i wyposaenie targowiska miejskiego. Zoono 12 ofert, ktre s w trakcie
rozpatrywania. Zamwienie obejmuje: rozbirk starej i budow nowej wiaty
handlowej, pooenie nowej nawierzchni placu targowego, chodnikw i drogi
dojazdowej oraz wykonanie owietlenia zewntrznego i rabat kwiatowych.

Prace budowlane rozpoczn si niebawem, ale ich intensyfikacja nastpi

po wakacjach, kiedy minie ju wzmoona dziaalno handlowa. Zakoczenie robt przewidywane jest na padziernik 2014 r. Realizacja inwestycji
umoliwi aktywizacj i dalszy rozwj lokalnej przedsibiorczoci.
Projekt dofinansowano ze rodkw Unii Europejskiej w ramach dziaania
Podstawowe usugi dla gospodarki i ludnoci w ramach Programu Rozwoju
Obszarw Wiejskich na lata 2007-2013.
SGP

konserwacja orlikw
wasnym sprztem

Wizyta delegacji
zwizku Gmin Walkenried
23 marca odwiedzia nasze
miasto delegacja zwizku Gmin
Walkenried na czele z nowo
wybranym Burmistrzem zwizku Dieterem Haberlandem.
Burmistrzowi tego niewielkiego,
ale piknego miasta partnerskiego towarzyszyli przedstawiciele stray poarnej i klubu
sportowego.
Przybyych goci podj Burmistrz Artur Wrochna wraz z Prezesem MKS "Olimpia" Kazimierzem Borkowskim oraz Prezesem
UKS "Pery Olsztynka - Warmia
i Mazury" Zbigniewem Serowiskim oraz pracownicy urzdu
miejskiego. Delegacja odwiedzia
obiekty sportowe i owiatowe na
terenie miasta.

Na zaproszenie Komendanta
Ochotniczej Stray Poarnej
w Olsztynku Stanisawa Pisarskiego gocie zapoznali si z funkcjonowaniem i wyposaeniem jednostki.
Porozumienie o partnerstwie
pomidzy Walkenried i Olsztynkiem zostao zawarte w 1996 r.
Od 17 lat gminy wsppracuj na
wielu paszczyznach.
Burmistrz Dieter Haberland
wyrazi sowa uznania dla dokona olsztyneckiego samorzdu
gminnego oraz zaoferowa gotowo dalszej wsppracy. Szczeglnie zachca do wzicia udziau w midzynarodowym turnieju
pikarskim, ktry corocznie odbywa si w Walkenried.
SGP

Stulecie mieszkanki Olsztynka

11 kwietnia miaa miejsce niezwyka uroczysto. Mieszkanka
naszego miasta Pani Marianna kruk obchodzia setne urodziny.
z tej okazji, wrd licznie zgromadzonej rodziny, dostojnej jubilatce yczenia zoyli: Burmistrz olsztynka Artur Wrochna, Przewodniczcy Rady Miejskiej w olsztynku Jerzy Gowacz oraz kierownik
urzdu Stanu Cywilnego Emilia Dumka.

W tym roku wyduy si nieco sezon zimowy. Zwolennicy piki nonej,

koszykwki, tenisa ziemnego czy biegw z niecierpliwoci czekali, a
wreszcie bd mogli korzysta z zielonych Orlikw. Jednak boiska, po tak
dugim okresie leakowania, wymagay gruntownego czyszczenia
nawierzchni i konserwacji. Teraz jest to przeprowadzane wasnym sprztem.
Aby boiska mogy suy jak najduej bez kosztownego wynajmowania
firm zewntrznych, kupiono specjalistyczny zestaw Honda, ktry najtaniej
zaoferowaa firma z Eku. 18 kwietnia przedstawiciele firmy przeszkolili
bezpatnie czterech pracownikw, po dwch ze szkoy podstawowej oraz
gimnazjum. Okazao si, e obsuga specjalistycznego sprztu nie jest taka
prosta... Po przeprowadzeniu konserwacji oraz demontau Biaego Orlika
boiska ruszyy ju pen par!
SGP
Licznie reprezentowany by
Miejski Orodek Pomocy Spoecznej w Olsztynku z Kierownikiem
ds. Pomocy rodowiskowej Izabel Olczyk na czele. Pani Marianna
nie krya wzruszenia odbierajc
z rk przybyej delegacji pamitkow tablic i kwiaty.
Urodzia si 11 kwietnia 1913
roku w miejscowoci Kosinki Bartosowe w powiecie mawskim. Od
30 lat mieszka w naszym miecie,
do ktrego sprowadzia si wraz
z mem Nikiforem. Wychowaa
syna Wadysawa, doczekaa si
rwnie wnuczek Jagody i Grayny oraz czworga prawnuczt: Ani,

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Pawa, Kasi i Andrzeja. Pracowaa

ciko w RSP Platyny. Pochodzi
z rodziny wielodzietnej. Trzej bracia i siostra, niestety, ju nie yj.
Burmistrz zaartowa, e by
moe tajemnica dugowiecznoci
Jubilatki tkwi w nazwisku Kruk.
Kruki znane s z dugowiecznoci
i doywaj stu lat. Pani Marianna,
jak na swj wiek, cieszy si
dobrym zdrowiem i znakomit
pamici.
Dostojnej jubilatce skadamy
najserdeczniejsze yczenia - pogody ducha i duo zdrowia na kolejne lata.
Karol Kijkowski

Strona 5

WIECI Z MAGISTRATU

Wybrana modzieowa rada miejska V kadencji !

Po raz kolejny olsztynecka modzie uczestniczya w praktycznej lekcji demokracji, podczas ktrej wybieraa swoich przedstawicieli
do modzieowej rady miejskiej V kadencji.
Wybory odbyy si 26 marca br. szkoach
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W ich
wyniku mandaty otrzyma 15 uczniw. Z Gimna-

zjum im. Noblistw Polskich: Aleksandra

Dymarska, Paulina Gilarska, Aleksandra Grzebiska, Aleksandra Przybuowska, Alicja Skurska, Patrycja Szulc, z Gimnazjum SPSK: Weronika Szmyt, z Liceum Oglnoksztaccego im.
J. Kaczmarskiego: ukasz Han, Micha Hapanowicz, Bartosz Zieliski, z Zespou Szk im.
K. C. Mrongowiusza: Maciej Czepe, Magdalena

Gutwerska, Dariusz Murzynowski, Pawe Pietrzak i Piotr Szczepkowski. Wszystkim modzieowym radnym gratulujemy i yczymy samych
sukcesw.
Wyniki wyborw musz si jeszcze uprawomocni. Najblisza sesja odbdzie si w pierwszej poowie maja.
Robert Waraksa

Pidziesiciolecie poycia maeskiego

17 kwietnia delegacja Urzdu Miejskiego w Olsztynku w skadzie: Burmistrz Olsztynka Artur
Wrochna, Przewodniczcy Rady Miejskiej w Olsztynku Jerzy Gowacz oraz Kierownik Urzdu Stanu
Cywilnego Emilia Dumka odwiedzia dwie pary maeskie, ktre w ubiegym roku obchodziy jubileusz pidziesiciolecia poycia.
Ze wzgldu na zy stan zdrowia nie mogy uczestniczy
w uroczystociach zorganizowanych przez Urzd w czerwcu
ubiegego roku.
Dostojnym jubilatom - Janinie i Janowi Mwiskim z Olsztynka oraz Teresie i Antoniemu
Barszczewskim z Selwy zostay
wrczone medale przyznane

przez Prezydenta RP za dugoletnie poycie maeskie, list

gratulacyjny od wojewody warmisko-mazurskiego oraz
bukiety kwiatw. Szanownym
jubilatom yczymy dugich lat
w dobrym zdrowiu oraz samych
szczliwych chwil w gronie
najbliszych.
Karol Kijkowski

I turniej o Puchar Prezesa ALPS Wadowice w olsztynku

kiedy idea siatkarskiego powiatu pojawia si
w olsztynku przeszo p roku temu, przychodzc
z Wadowic, nikt nie przypuszcza, e zakiekuje
liczb ok. osiemdziesiciorga dzieci uczestniczcych w zajcia i uczcych si trudnej, ale
i piknej dyscypliny jak jest siatkwka.
13 kwietnia w hali sportowej Gimnazjum im.
Noblistw Polskich w Olsztynku odby si I Turniej Piki Siatkowej o Puchar Prezesa ALPS
Wadowice. Turniej mia zasig wojewdzki i odby
si w dwch kategoriach wiekowych. W kat. gimnazjum wziy udzia 4 druyny dziewczt: z Barczewa, Morga, Gietrzwadu oraz dziewczta z gimnazjw w Olsztynku, trenowane na co dzie w siatkarskiej sekcji ALPS Olsztynek przez Andrzeja Dud.
W kategorii szk podstawowych wystartowao
6 druyn: Ostrda, Waplewo, Tuawki (2 druyny)
oraz uczniowie Szkoy Podstawowej w Olsztynku
trenujcy na co dzie w siatkarskiej sekcji ALPS
Olsztynek prowadzonej przez Michaa Grzeszczaka.
Na uroczysto otwarcia przybyli: Prezes ALPS
Wadowice Bartomiej Tkacz - inicjator powstania
projektu Siatkarski Powiat w Olsztynku, Burmistrz
Olsztynka Artur Wrochna, Sekretarz Miasta Beata

Strona 6

Pieniak, Wiceprzewodniczcy Rady Miejskiej

Robert Waraksa, Przewodniczca Komisji Gospodarki i Budetu RM Alicja Wonicka, Przewodniczcy Komisji Spraw Spoecznych RM Andrzej
Wojda, Janina Rykowska radna, ktra zarazem czuwaa nad zabezpieczeniem medycznym zawodw,
Mirosaw Obrbski Kierownik Referatu Owiaty,
Kultury i Promocji Urzdu Miejskiego w Olsztynku,
Krzysztof Pieczara Prezes Zarzdu TYMBARK
MWS Sp. z o. o. Sp. SKA, Dyrektor Szkoy Podstawowej w Olsztynku Beata Bukowska, Dyrektor
Zespou Szkolno-Przedszkolnego w Waplewie
Krzysztof Szot oraz gospodarz obiektu a zarazem
Dyrektor Gimnazjum imienia Noblistw Polskich
Olsztynku Irena Jdruszewska.
W kategorii dziewczt zwyciyo gimnazjum
z Barczewa, II miejsce zaj Gietrzwad a III m.
Morg. Natomiast w kategorii szk podstawowych
triumfowali uczniowie Szkoy Podstawowej
w Ostrdzie, II miejsce przypado Zespoowi Szk
w Tuawkach a III miejsce Zespoowi SzkolnoPrzedszkolnemu w Waplewie. W turnieju wzio
udzia 100 zawodnikw. W przerwach pomidzy
meczami swoje umiejtnoci zaprezentowaa naj-

modsza sekcja ALPS Olsztynek prowadzona przez

Janin Berek.
Wrczenia pucharw, medali i nagrd dokonali
przybyli na uroczysto gocie. Kada z druyn
otrzymaa dyplomy i puchary a zawodnicy pamitkowe medale. Przyznano take wyrnienia indywidualne dla najlepszych zawodniczek i zawodnikw.
Organizatorami turnieju byli: ALPS Olsztynekgospodarz turnieju i gwny organizator oraz Gimnazjum im. Noblistw Polskich w Olsztynku.
Szczeglne podzikowania kierujemy do, jak
zwykle niezawodnych i hojnych sponsorw: Gminy
Olsztynek, MOPS w Olsztynku, Firmy TYMBARK
MWS Sp. z o. o. Sp. SKA, Agaty Wilczek Studio
Kosmetyczne Uroda, Andrzeja Argalskiego FHU
Inter Bus, Piotra Michalskiego FHU MAuto oraz
Restauracji Zielarnia w Olsztynku.
Zawody sdziowali Maciej Obrbski i Kamil
Wojda. W przygotowanie i realizacj imprezy zaangaowani byli: trenerzy Micha Grzeszczak, Piotr
Podhajny, Andrzej Duda, Janina Berek. Prowadzcym turniej by Karol Kijkowski Koordynator
ALPS Olsztynek.
Sekretarz zawodw Piotr Podhajny

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Szanowni mionicy filmu

Serdecznie zapraszamy do udziau w I Modzieowym Festiwalu Filmowym Moja
przestrze w olsztynku, ktry organizowany jest przez Miejski Dom kultury, Dyskusyjny klub Filmowy w zespole Szk oraz Modzieow Rad Miejsk w olsztynku, pod
patronatem Filmoteki Szkolnej programu Filmoteki Szkolnej oraz Burmistrza Miasta
i Gminy olsztynek.
Konkurs adresowany jest do modziey
szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w caym wojewdztwie. Idea zorganizowania festiwalu w naszym regionie
zrodzia si podczas III Festiwalu Filmoteki Szkolnej w Warszawie w 2012 r.
Uwiadomilimy sobie, e w naszym
wojewdztwie brakuje imprezy, podczas
ktrej modzi ludzie mogliby zaprezentowa w formie etiudy filmowej wiat bliski
swoim dowiadczeniom i obserwacjom.
Tak moliwo stwarza nasz Festiwal.
Celem naszego konkursu jest inspirowanie
modziey do twrczej aktywnoci, uwraliwienie na problemy codziennego wiata
i sytuacj modego czowieka w wiecie.Przedmiotem konkursu s krtkie
filmy (czas projekcji do 5 minut),
w ktrych autorzy opisz : rzeczywisto
szkoy, domu, rodziny, grupy koleeskiej, otoczenia.W Olsztynku jest lokalne
kino z dusz, z dug histori i szczeglnym klimatem. W tym wyjtkowym miejscu odbdzie si 27.09. 2013 r. Gala Filmowa, podczas ktrej pragniemy zaprezentowa jak najszerszej publicznoci,
ocenione przez jury i widzw, nadesane
projekty filmowe. Planujemy projekcje
filmw, spotkania z twrcami filmu,
warsztaty, debat. Zapewniamy atrakcyjne
nagrody.

kreatywna
promocja
Wspczesny wiat, ktry pdzi jak
samonapdzajcy si mechanizm wymaga
niekonwencjonalnych rodkw oraz czsto
zaskakujcych drg dotarcia do klienta
lub turysty.
Z takich rnorodnych pomysw prbuje
korzysta zesp Informacji Turystycznej Urzdu
Miasta i Gminy Olsztynek. W osobie Karola Kijkowskiego Informacja stara si trafi do jak najszerszego krgu potencjalnych turystw z caego
kraju, ktrzy powinni si dowiedzie o Olsztynku
czego pozytywnego, w sposb krtki i przekonujcy. Tak dziaaj wspczesne media. A w tym
nurcie musi odnale si szeroko rozumiana promocja.
Musimy zda sobie spraw, e reklama w telewizji i to w dobrym pamie ogldalnoci jest bardzo droga. Gminy zwyczajnie nie sta na tak rozrzutno, ale od czego ma si prnie dziaajc
promocj. Karol Kijowski wpad na wietny pomys, aby poprzez swj udzia w programie Jaka
to melodia wypromowa przy okazji nasze miasto. I jak postanowi, tak uczyni. Informacja na
temat naszego miasta w programie oglnopolskim
to wietny sposb promocji i sprzeday produktu
jakim jest Olsztynek powiedzia kierownik Referatu Owiaty, Kultury i Promocji Urzdu Miejskie-

Informacje i formularze zgoszenia na stronie

www.olsztynek.pl w zakadce Modzieowy
Festiwal Filmowy Moja przestrze.
Dyskusyjny Klub Filmowy, Miejski Dom Kultury i Modzieowa Rada Miejska w Olsztynku

Dzie otwarty w Szkole

Podstawowej w olsztynku!
W marcu w caej Polsce ruszya rekrutacja do szk podstawowych. Do pierwszych
klas pjd dzieci urodzone w 2006 roku
i cz rocznika 2007. Po raz ostatni rodzice
mog zdecydowa, czy ich dziecko rozpocznie edukacj w pierwszej klasie jako szeciolatek, czy te pozostanie w oddziale
przedszkolnym. od wrzenia 2014 do
pierwszej klasy obowizkowo maj pj
wszystkie szeciolatki.
W zwizku z tym 10 kwietnia w Szkole
Podstawowej w Olsztynku zosta zorganizowany dzie otwarty dla rodzicw i dzieci szecioletnich, ktre ju we wrzeniu 2013 r
mog zosta naszymi uczniami. Spotkanie prowadzia p. dyrektor Beata Bukowska, ktra
przedstawia rodzicom informacje na temat
wyposaenia szkoy i jej przygotowania do
przyjcia dzieci szecioletnich (w kadej klasie
szafki na ksiki, dywan do zabawy). Pani
dyrektor zaprezentowaa ofert zaj dodatkowych, rozwijajcych zdolnoci uczniw oraz
wspomagajcych dzieci majce trudnoci
w nauce. Mwia take o utworzeniu oddzielnej wietlicy dla kl. I oraz dziaaniu stowki

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

szkolnej. Zwrcia rodzicom uwag na wizj

kumulacji dwch rocznikw w 2014, kiedy
wszystkie szeciolatki zostan objte obowizkiem szkolnym. Tak jak w wielu szkoach,
i w naszej trzeba bdzie wprowadzi zmianowo.
W czasie wizyty w szkole zainteresowani
rodzice mogli obejrze prezentacj multimedialn, przedstawiajc to, co dziao si w
szkole w czasie ostatnich miesicy: konkursy,
wycieczki, imprezy szkolne, ciekawe zajcia
i pokazy. Mogli rwnie podziwia wystawki
prac dzieci z kl. I III, kolorowe klasy, sal
gimnastyczn i pracowni komputerow. Mieli
take okazj porozmawia z nauczycielkami,
ktre w swych klasach maj ju dzieci szecioletnie. Obecnym w czasie spotkania dzieciom
szkoa bardzo si podobaa, chtnie siaday do
awek, by sprawdzi jak to jest by uczniem.
Co prawda dzie otwarty w naszej szkole
ju si odby, ale zainteresowani odwiedzeniem naszej placwki rodzice mog przyj
w kadym dla nich odpowiednim terminie
i uzyska niezbdne informacje.
Boena Merchel

go Mirosaw Obrbski. Przede wszystkim, Karol

opowiedzia o Olsztynku, a po drugie zaprosi
prowadzcego program Roberta Janowskiego do
odwiedzenia naszego grodu. Zainteresowanych jak
wyglda nagranie programu od kuchni odsyam do
Gazety Olsztyskiej z dn. 6,7 kwietnia 2013r.,
w ktrej Karol Kijkowski udzieli wywiadu na ten
temat reporterce GO. Swoj drog, wywiad dwustronicowy w wydaniu sobotnio-niedzielnym to
take dobra promocja naszego miasta.
Przypomnijmy, e podobn form promocji
przygotowa zesp parogi oraz pracownicy
Muzeum Budownictwa Ludowego podczas
wystpu innej uczestniczki z Olsztynka pani
Joanny Jakubek, w tym samym programie Jaka to
melodia.
To dobre i ciekawe formy promocji, ktre przynios wymierne korzyci w postaci wikszej liczby
odwiedzajcych nasz region turystw z caej Polski.
Zygmunt Puszczewicz

Strona 7

Co z HIStoRII

Rewitalizacja starego miasta

Najstarsza cz olsztynka powstaa w poowie XIV wieku i obejmuje obszar 4,16 hektara. Na tym terenie,
otoczonym sto lat pniej murami miejskimi, zbudowano koci parafialny, ratusz, kamienice bogatszych
mieszczan i skromniejsze domki dla biedoty. Centraln cz zajmowa rynek, na ktrym stan ratusz.
W pocztkowym okresie
miasto chronia drewniana
palisada, a warowni obronn speniay - murowany
zamek i koci zbudowany
obok z kamienia i cegie.
Mury miejskie powstay
dopiero w poowie XV
wieku i razem z bramami
i fosami stanowiy potn
fortyfikacj trudn do zdobycia przez wojska pozbawiane
odpowiedniej artylerii.
Na przestrzeni ponad
szeciuset lat miasto
dowiadczao dobrych okresw rozwoju i caego szeregu nieszcz i kataklizmw.
Niszczyy je wojny i potne
poary. Cztery z nich dokonay szczeglnie wielkich
zniszcze. Poar z 1685r.
obrci w zgliszcza niemal
wszystkie domy mieszkalne,
koci, dom parafialny
i ratusz. W ten sposb znikn redniowieczny Olsztynek, utrwalony na rycinie
w dziele Hartknocha z 1684r.
Straty byy tak wielkie, e
ksi pruski uwolni obywateli miasta na okres 10 lat od
wszelkich zobowiza podatkowych oraz wyda
zezwolenie na przeprowadzenie na terenie caego
kraju zbirki darw pieninych na odbudow
kocioa i domw mieszkalnych. Kolejna katastrofa
w postaci wielkiej epidemii
dumy w latach 1708 1711
zahamowaa dzieo odbudowy i rozwj gospodarczy na
wiele lat. wiadectwem
upadku Olsztynka by m.in.
brak ratusza przez ponad
trzydzieci lat.
Wielki poar miasta
w dniu 16 kwietnia 1804 r.
przerwa nieoczekiwanie
rozwj miasta i w jednym
momencie zatrzyma sabo
jeszcze ttnice w nim ycie.
Wedug Maxa Toeppena, w
cigu zaledwie kilku godzin
ogie strawi 108 domw
mieszkalnych, ratusz, plebani, Bram Niemieck oraz
150 budynkw gospodarczych. Ocala zamek, koci, kilka domw w miecie
oraz zabudowania lece

Strona 8

poza murami miejskimi. Proces odbudowy, przerwany

dziaaniami wojennymi okresu napoleoskiego (1807
1811), trwa dosy dugo, ale
przebiega zgodnie z planem
opracowanym przez specjaln komisj budowlan. Plan
ten zakada stworzenie lepszych warunkw bezpieczestwa przeciwpoarowego.
W tym celu poszerzono ulice
i place publiczne, przeniesiono cz bud i stod z miasta na przedmiecia. Odbudowywane domy mieszkalne
byy najczciej murowane,
pitrowe, kryte dachwk.
Kolejny raz spalony stary
ratusz nie zosta ju odbudowany. Jego ruiny rozebrano,
a fundamenty zasypano gruzem. Na tym miejscu
powsta rozlegy rynek, ktry
w poowie XIX wieku
pokryto kamiennym brukiem. Nowy ratusz ulokowano w poudniowej pierzei,
w ssiedztwie kamienic
mieszczaskich. Przetrwa
on do 1914 roku.
W okresie I wojny wiatowej w okolicach Olsztynka
rozegraa si wielka bitwa
pomidzy wojskami niemieckimi i rosyjskimi, ktr
Niemcy nazwali drug bitw
pod Tannenbergiem. W trakcie wielogodzinnych walk

28 sierpnia 1914r. siy rosyjskie wyparto z miasta.

W wyniku ostrzau artyleryjskiego i walk ulicznych niemal cae centrum Olsztynka
zamienio si w gruzowisko.
Zniszczeniu ulego 189
domw mieszkalnych i gospodarczych, w tym ratusz
i czciowo koci. Z poogi wojennej ocalay kamienice zbudowane po 1804 roku
w zachodniej czci miasta,
wzdu obecnej ulicy
Wskiej.
Odbudow rozpoczto
w 1915r. pod kierownictwem
wybitnych architektw,
z ktrych szczeglne zasugi
mia Karl Kriiutle ze Szwabii. By on gwnym twrc
projektu odbudowy centrum.
Na bazie tej koncepcji opracowywano projekty architektoniczne poszczeglnych
budynkw. Prace prowadzio
kilku wybitnych architektw.
Odbudowane stare miasto
nabrao piknego wygldu,
szczeglnie w czci przyrynkowej przy obecnej ulicy
Warszawskiej. Wskie,
wysokie kamienice, stojce
ciasno jedne przy drugiej,
tworzyy ciekaw zabudow,
nawizujc do redniowiecznego ukadu parcel budowlanych. Zabudow urozmaicay strome dachy z lukarnami,

wieloboczne wykusze na
naronikach cian, podcienia
arkadowe, a take oprawy
okien wystawowych, nadwietla i stolarka drzwiowa.
Wszystkie detale architektoniczne byy starannie dopracowane. Centrum Olsztynka
stao si bardzo eleganckie.
Zabudow miejsk dopeniay zachowane obiekty zabytkowe, gwnie koci ewangelicki i zamek. Czyste,
schludne miasteczko robio
due wraenie na turystach
licznie odwiedzajcych
w pniejszych latach Tannenberg Denkmal. Powstanie tego pomnika miao
ogromny wpyw na rozwj
miasta i okolic.
Wojska radzieckie zajy
bez walki wyludniony Olsztynek rankiem 22 stycznia
1945r. Zniszczenia byy niewielkie i nikt nie stawia
oporu. W cigu pierwszych
dwch tygodni okupacji miasto zostao w sposb planowy ograbione i spalone.
W zgliszcza obrcono ponad
70% budynkw mieszkalnych starego miasta, koci
ewangelicki, hotele, kawiarnie, dziesitki sklepw,
magazynw, zakadw rzemielniczych. Cae centrum
zamienio si w jedno wielkie pogorzelisko. Zniszcze-

tak w latach 20-tych wygldaa obecna ulica Warszawska, z prawej strony

fragment ratusza.

autor Bogumi Kuniewski

niu ulegy najpikniejsze

kamienice odbudowane po
1914 roku. Ograbione i spalone miasto przejli Polacy.
Przez dziesitki lat trwao
odgruzowywanie i odbudowa zniszcze w centrum.
Niestety czyniono to bez
sensownego planu. Dziaania
podejmowane w czasach
komunistycznych
byy
wycinkowe i najczciej
pozbawione logiki. Rozebrano i wyburzono wszystkie
domy w centrum, nawet te
nadajce si do odbudowy.
Pozyskan ceg wywoono
na odtworzenie Warszawy.
Taki los spotka wikszo
zrujnowanych przez Sowietw miast na terenach poniemieckich.
Powanym bdem bya
budowa wielorodzinnych
blokw mieszkalnych w samym centrum, na miejscu
dawnych stylowych kamienic mieszczaskich. Kolejne
dziaania spowodoway
pokrycie asfaltem wielu
nawierzchni ulic wykonanych z kostki granitowej.
Podobnie brukowany rynek
zamieniono na socrealistyczny, maomiasteczkowy beton plac, oywiony jednak
zielon traw, krzewami
i klombami kwiatowymi.
W latach siedemdziesitych
udao si dokona wanej
inwestycji w postaci odbudowy dawnego kocioa ewangelickiego. Po upadku systemu
komunistycznego
powstay sprzyjajce moliwoci prawne do przeprowadzenia prawdziwej rewitalizacji zabytkowych czci
miast. Dziaania te skutecznie wspary ogromne fundusze unijne. Niestety, Olsztynek nie wykorzysta tej szansy. W odpowiednim czasie
nie stworzono koncepcji
rewitalizacji i nie podjto
skutecznych dziaa w tym
kierunku. Przyjto metod
drobnych kroczkw i w
efekcie zamiast kilkudziesiciu milionw na cae stare
miasto, pozyskano jedynie
ptora miliona na przebudow rynku dobre i to.

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

W ostatnim czasie obserwujemy zdecydowane dziaania wadz

majce na celu rozbirk ruder,
chlewikw i garay w centrum
miasta. Akcja ta napotyka ogromny opr wacicieli tych prymitywnych budowli reliktw
minionej epoki. Rozbirka wszystkich tych obiektw komunistycznej maej architektury uwolni due
tereny, ktre bdzie mona przeznaczy na dziaki budowlane.
W obrbie murw miejskich
takich dziaek mona wydzieli
okoo czterdziestu. Zainwestowanie przez miasto nawet kilku
milionw zotych w odpowiednie
przygotowanie parceli budowlanych moe przynie ogromne
korzyci, nie tylko finansowe.
Napyw kapitau prywatnego oraz
pozyskanie rodkw unijnych na
rewitalizacj pozwol odbudowa
stare miasto i stworzy nowe oblicze caego Olsztynka.
Aby osign zamierzony cel,
naley w pierwszej kolejnoci
opracowa spjn koncepcj rewitalizacji caego starego miasta.
Moe tego dokona zesp specjalistw z zakresu historii architektury, ochrony zabytkowych orodkw miejskich, dowiadczonych
architektw oraz przedstawicieli
wojewdzkiego konserwatora
zabytkw i wadz lokalnych.
Wypracowanie modelu odbudowy
starego miasta pozwoli na uniknicie bdw w projektach architektonicznych poszczeglnych
budynkw. Do tej pory bylimy
wiadkami samowoli budowlanej
i przy wznoszeniu nowych budynkw i przy remontach starych
kamieniczek. wiadectwem tego
jest dom mieszkalny w stylu zakopiaskim, a take sklep Konto
przy ulicy Skadowej. Zadaniem
wadz lokalnych musi by przygotowanie dziaek budowlanych
w taki sposb, aby ich nabywcy
mogli niezwocznie przystpi do
budowy domw. Przeprowadzenie
kompleksowych bada archeologicznych, podczenie niezbdnych mediw (woda, energia elektryczna, gaz, kanalizacja), zaatwienie uzgodnie formalno
prawnych, czy wreszcie przygotowanie projektw budowlanych wszystko to skrci czas budowy
kamieniczek i uatwi proces inwestycyjny. Na wykonanie tych
czynnoci potrzebne s pienidze,
ale przede wszystkim determinacja
urzdnikw z olsztyneckiego ratusza. Przynaleno Olsztynka do
Midzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow wymusza
wrcz takie dziaania, poniewa
jednym z priorytetw tej organizacji jest przywrcenie oryginalnych
warunkw historycznej zabudowy
miejskiej. Musimy wykorzysta
szanse jak daa nam historia
i pomoc Unii Europejskiej

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Pamitki z olsztynka, stare i nowe

Z nastaniem wiosny, na
najbardziej ruchliwej ulicy
w Olsztynku wierczewskiego, w ssiedztwie zabytkowego kocioa, powsta przyjemny, atrakcyjny zauek,
w ktrym mieszkacy i turyci poprzez relikty przeszoci mog pozna histori
naszego miasta i regionu
znanego z atrakcji i cudw
natury, natomiast mniej znanego z osigni ludu, ktry
tu nie tylko egzystowa, ale
rwnie tworzy histori.
Zachcamy do zajrzenia do
rodka, gdzie poprzez subtelne szczegy mona pobudzi wyobrani, pozna rzeczy charakterystyczne dla
naszego regionu. Wyj
i wyjecha z przedmiotem,
ktry bdzie przypomina
o pobycie w Olsztynku.

Asortyment jest w stanie zaspokoi

gusta wszystkich wraliwych na pikno
i uyteczno przedmiotw.
Promocja regionu nie ogranicza si
do przeszoci, tutaj twrcy lokalni

bd korzysta z prawa pierwszestwa

do ekspozycji i sprzeday swoich prac.
Inicjatorem dziaalnoci i wacicielem jest Robert Daszkiewicz
Zapraszamy pn.-sb. w godz. 1000-1700

Miejska Biblioteka Publiczna w olsztynku

Nie tylko lektura

W ramach oglnopolskiego projektu POLSKA CYFROWA RWNYCH SZANS, realizowanego
przez Stowarzyszenie "Miasta
w Internecie" i Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, w Miejskiej
Bibliotece Publicznej w Olsztynku
organizowane s szkolenia komputerowe dla seniorw. To program,
ktrego gwnym celem jest przyblienie korzyci pyncych z umiejtnoci poruszania si w internecie
ludziom po pidziesitym roku
ycia. To najwikszy projekt tego
typu w Polsce. Na rzecz wczenia
dorosych w cyfrowy wiat dziaaj
lokalni animatorzy tzw. Latarnicy

Polski Cyfrowej, ktrzy zachcaj

dorosych Polakw do zrobienia
pierwszego kroku w internecie. S
to odpowiednio przeszkolone osoby,
ktre odbyy intensywne szkolenie
i otrzymay certyfikaty. Na dzie
dzisiejszy w Polsce jest ponad 2600
Latarnikw. Olsztyneck bibliotek
reprezentuje jej pracowniczka Jolanta Ponczkowska.
Zdaniem prezesa Stowarzyszenia
"Miasta w Internecie" Krzysztofa
Gomba, w przypadku tego programu nie chodzi o przekazywanie wiedzy informatycznej, ale zachcenie
do korzystania z sieci, pokazanie,
jakie z tego pyn korzyci oraz

uwiadomienie ludziom, e nie maj

si czego obawia.Program spotka
si z szerokim zainteresowaniem
wrd olsztyneckich seniorw.
24 osoby ju poczynaj swoje
pierwsze kroki w wiecie komputerw i internetu, a wci napywaj
kolejne zgoszenia chci wzicia
udziau w takich spotkaniach. Niestety, biblioteka posiada mae zaplecze komputerowe i nie najlepsze
warunki lokalowe, by przeszkoli od
razu wiksz grup. Ale powoli
realizujemy kolejne spotkania i odkrywane s kolejne, nie takie straszne jak si okazuje, karty komputerowo-internetowe.
Wszystkie chtne osoby prosimy
o kontakt, jednak uprzedzamy, e
najblisze szkolenie z kolejn grup
seniorw odbdzie si dopiero we
wrzeniu.
J. Ponczkowska

4 maja - Dzie Straaka

Szanowne Druhny!Szanowni Druhowie!
Z okazji wita Straakw obchodzonego 4 maja, w dniu w. Floriana, yczymy wszystkim satysfakcji
z piknej umiejtnoci dawania i suenia innym. We wspczesnym wiecie yjemy w nieustannym popiechu,
gonimy za czym, by moe nie zawsze wiemy dokd zmierzamy i dlaczego nie zawsze dostrzegamy drugiego
czowieka oraz jego potrzeby. Ten popiech niesie te wiele zagroe. To pikne, e u podstaw straackiej
suby od jej pocztkw ley troska o drugiego czowieka, jego ycie, zdrowie, dorobek. Pomoc w sytuacji
zagroenia, pewno, e w razie potrzeby, kto udzieli pomocy to podstawy bezpieczestwa, tak bardzo
niezbdnego dla dobrego ycia i samopoczucia kadego z nas, dla realizacji naszych planw i marze.
Dzikujemy za t wraliwo pielgnowan przez kolejne pokolenia. Cieszycie si duym zaufaniem lokalnej
spoecznoci, ktra szanuje Wasze zaangaowanie i dorobek, docenia osignicia oraz dostrzega potrzeby,
ktre wsplnie staramy si na miar naszych moliwoci realizowa. yczymy pomylnoci w realizacji
przyjtych celw i zada, by czyni nasze ycie pikniejszym i bezpieczniejszym. yczymy duo satysfakcji z tej
humanitarnej suby, poczucia, e jestecie potrzebni, pewnoci, e w razie potrzeby bdziecie w stanie
zapewni pomoc oraz bezpiecznych powrotw z akcji ratowniczych. Niech wity Florian otacza Was swoj
o p i e k Przewodniczcy Rady Miejskiej
Burmistrz Olsztynka
/-/ Jerzy Gowacz

/-/ Artur Wrochna

Strona 9

Pod skrzydem Pegaza

Nauczanie w dzisiejszej szkole to przede wszystkim przygotowywanie do testw na zakoczenie,
praca pod klucz zapomina si o kreatywnoci, rozwijaniu wyobrani, nie uczula si na co tak
ulotnego jak poezja, nie mwic ju o ksztatowaniu charakteru - wraliwoci, empatii, itp. Ciekawa
Henryka ebrowska
jestem, jaki osobnik wyronie z tego wycigu liczenia punktw.
A przecie w czowieku wyksztaconym nie powinno zabrakn
adnego wanego ogniwa. W przeciwnym wypadku moe przyj taki
moment, e posypie si jak domek
z kart i, pomimo zdobytej wiedzy,
nie odnajdzie w sobie adnego
zaplecza, gdzie mgby si chwilowo
skry. Dlatego tak ciesz mnie
wszelkie konkursy recytatorskie.
Tegoroczny, XXXI z kolei, pod
hasem Spotkania z Poezj
zaprasza do udziau dzieci i modzie
szk podstawowych oraz gimnazjalnych z caego wojewdztwa warmisko- mazurskiego. Eliminacje
miejsko gminne i rejonowe odbyy
si 12 kwietnia 2013 roku w kinie
Grunwald, a zorganizowa je
Miejski Dom Kultury.
Na poziomie szk podstawowych
w eliminacjach miejsko-gminnych

udzia wzio dwadziecioro dzieci

z Olsztynka, Mierek, Waplewa i Krlikowa. Uczestnicy zdecydowali si
przede wszystkim na utwory Juliana
Tuwima. Dla niektrych stres by tak
wielki, e uniemoliwi wystp, ale
wikszo wypada doskonale.
W kategorii klas I- III do dalszego
etapu zakwalifikowali si: Daria
Majewska ze Szkoy Filialnej w Krlikowie i Igor Radomski ze Szkoy
Podstawowej w Olsztynku. Natomiast z klas IV-VI do etapu
rejonowego przeszy: Aleksandra
Obrbska i Julia Kasprowicz obydwie ze Szkoy Podstawowej w Olsztynku.
W eliminacjach rejonowych na
poziomie szk podstawowych udzia
wzio omioro dzieci z gmin: Stawiguda i Olsztynek. W kategorii klas
I- III zwyciy Filip Tyburski z Pub-

licznej Szkoy Podstawowej SPSK

w Grylinach, a z klas IV-VI laureatk zostaa Aleksandra Obrbska ze
Szkoy Podstawowej w Olsztynku.
Te dzieci wezm udzia w eliminacjach wojewdzkich w Olsztynie.
Wielka szkoda, e w grupie gimnazjalnej wystpio tak mao uczestnikw, a nikt z gimnazjum w Stawigudzie. Z Gimnazjum Noblistw Polskich w Olsztynku honor szkoy uratowali: Aleksandra Dreksler i Jakub
urawek. Z braku innych uczestnikw obydwoje zakwalifikowali si
do eliminacji rejonowych, co nie
znaczy, e ich wystp nie zachwyci
komisji konkursowej. Wrcz przeciwnie obydwoje wypadli wietnie!
Bezkonkurencyjny okaza si Jakub
urawek, ktry wemie udzia
w eliminacjach wojewdzkich.
Balsamem dla duszy by ostatni

etap konkursu poezja piewana.

Uczestniczyy w nim tylko dwie
uczennice Gimnazjum Noblistw
Polskich w Olsztynku Aleksandra
Binkul i Paulina Gilarska, i obydwie
przeszy do kolejnego etapu - eliminacji rejonowych. pieway
przepiknie, z ogromnym adunkiem
emocji. Nie jestem muzykiem i nie
potrafi oceni fachowo warstwy
muzycznej, ale dreszcz przechodzi
po plecach, a wzruszenie ciskao
gardo. Komisja konkursowa jednomylnie zdecydowaa, e podczas
eliminacji wojewdzkich Olsztynek
bdzie reprezentowaa Aleksandra
Binkul.
Wszystkim uczestnikom nale
si wielkie brawa za udzia w konkursie, a zwycizcom serdecznie
gratulujemy!

SKANSEN PEEN YCIA

wiat dziecka
Dawniej na wsi dziecice zabawy
uwaano za strat czasu i energii. Od
najmodszych lat na dzieci nakadano
obowizek pracy na rzecz gospodarstwa rodzinnego. Kilkulatki wymylay wic zabawy niekolidujce
z powierzanymi im zajciami. Poniewa do ich obowizkw naleao
gwnie wypasanie byda czy drobiu,
podstawowym placem zabaw byo
pastwisko oraz podwrze wiejskiej
chaty. Chopcy lubili zabawy oparte
na rywalizacji; popularne byy wic
wszelkiego rodzaju gonitwy, gry
zrcznociowe, wspinanie si na
drzewa, poty czy nawet dachy
domw. Dziewczta ceniy zabawy
wymagajce sprawnoci manualnej:
wyplatanie kwietnych wiankw,
robienie naszyjnikw z nasion i kolorowych jagd, wykonywanie piercionkw i bransoletek ze somy.
Bawiy si w dom, sprztanie, gotowanie, opiek nad dziemi, ktrymi
na czas rozrywki staway si wasnorcznie zrobione lalki. Zajciom tym
czsto towarzyszyy dziecice piosenki i tace.
Trudno wyobrazi sobie wiat
dziecka pozbawiony zabawek, czyli
przedmiotw sporzdzonych specjalnie do celw ludycznych. Zabawkami s rwnie przedmioty codziennego uytku, adaptowane przez najmodszych zgodnie z aktualn

Strona 10

potrzeb zabawy, ktre dziki ich

wyobrani czsto zmieniaj swoje
przeznaczenie. I tak, zwyky pasek
od spodni, czy sznurek mog suy
kreatywnemu malcowi za lejce dla
konia, a stary pojemnik imitowa
skrzyni ze skarbami. Zabawki kupowane na jarmarkach uchodziy
w oczach maluchw za najbardziej
wartociowe, jednak - ze wzgldu na
wysok cen - byy rzadko kupowane
przez rodzicw. Niewiele gorsze
byy te wykonywane przez dorosych. Dziadkowie powicali czas
swoim wnukom opowiadajc im rozmaite gawdy lub strugajc, czy lepic dla nich z gliny proste i skromnie zdobione figurki zwierzt
(zwaszcza konikw), wiatraczki,
fujarki, gwizdki, ptaszki, itp. Du
popularnoci cieszyy si zabawki
ruchome, ktrych dzieci nie potrafiy
zrobi same: machajce skrzydami
ptaki, kurki dziobice ziarno, karuzele z figurkami. Wnuczta, obserwujc rozmaite sposoby wykonywania
zabawek, odkryway waciwoci
rnych materiaw, poznaway
moliwoci ich zastosowa oraz sposoby obrbki. Dzieci rozwijay w ten
sposb wyobrani i nabyway przydatnych na wsi umiejtnoci strugania drewna, lepienia gliny, szycia czy
wyplatania pojemnikw z wikliny
i somy. Zabawki czsto nawizywa-

y tematycznie do dnia codziennego drewniane koniki cignce wozy drabiniaste, traktorki, wiatraczki lub
ruchome zabawki przedstawiajce
prac kowali, drwali czy traczy.
Chopcy przyuczali si do pracy
w gospodarstwie cignc mae taczki, pracujc pi, siekier czy
cepem. Dziewczynki, jako przysze
opiekunki rodzinnego ogniska, troszczyy si o swoje lalki bujajc je
w koyskach, woc w wzkach
i karmic z miniaturowych naczynek. Pene energii maluchy uwielbiay zabawy ruchowe z udziaem zabawek rozwijajcych sprawno fizyczn. Popularne byo bieganie z drewnian gow konia osadzon na kiju,
ktrego mona byo dosi i galopowa po ce. Rwnie popularne
byy koniki na biegunach, hutawki,
szczuda, jeli si komu poszczcio - jazda na hulajnodze lub rowerku.
Zim dzieci chtnie jedziy na
ywach lub sankach. Bywao, e za
zgod mam zjeday z grki
w drewnianej niecce.
Dzisiejsze zabawki czsto,
zamiast jednoczy grup, s powodem wystpowania pierwszych
podziaw spoecznych na lepszych i gorszych, czyli na dzieci
mogce pochwali si drogimi, markowymi rzeczami oraz te posiadajce
duo skromniejsze odpowiedniki. Ze
smutkiem naley stwierdzi, e mao
ktre dziecko ucieszyaby dzisiaj

popularna niegdy zabawa polegajca na toczeniu kijkiem po drodze

fajerki podkradzionej z matczynej
kuchni, a szkoda
Wystawa w chaupie z Chojnika
wiat dziecka. Stare i nowe zabawki
ludowe zostaa przygotowana
z myl o najmodszych zwiedzajcych, jednak bez wtpienia rwnie
ich doroli opiekunowie z przyjemnoci powrc wspomnieniami do
okresu wasnego dziecistwa. Ekspozycja, obejmujca pi aspektw
wiata najmodszych, prezentuje
zwiedzajcym nie tylko tytuowe
zabawki, ale rwnie cenne muzealia
przedstawiajce ycie dziecka na wsi
od koca XIX do poowy XX wieku.
Najbardziej lubiany przez najmodszych jest Pokj zabaw, wyposaony
we wspczesne zabawki nawizujce do ludowego kanonu. Tutaj
dzieci, podobnie jak ich rwienicy
sprzed lat, chtnie dosiadaj konia na
biegunach, buduj domy z drewnianych klockw, bawi si lalkami,
koloruj obrazki, suchaj ludowych
bajek i wprawiaj w ruch drewniane
mechanizmy zabawek. Rodzice
obserwujc swoje pociechy, mog
jednoczenie wspomina wasne
dziecistwo oraz podziwia prostot
i pomysowo starych, ludowych
zabawek. Ekspozycj dopenia katalog wystawy.
Maria Wroniszewska

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

NuDY W SzkoLE - ALE SkD!

od dawna wida ju tendencj zmiany sposobu nauczania w polskich szkoach. W przypadku niektrych proces ten
jest wdraany powoli, natomiast w Gimnazjum im. Noblistw Polskich zosta wprowadzony niezwykle szybko i sprawnie.
Wspczesna szkoa powinna opiera si na podmiotowoci ucznia, a nie hodowa nadal herbartowskim zaoeniom.
Ju w XIX wieku jeden
z najwaniejszych pedagogw w dziejach szkolnictwa
John Dewey zauway, i
wiat wartoci musi powstawa w wiecie dowiadczenia i ycia codziennego. Dlatego naley pamita, e program nauczania to nie tylko
fakty, daty, pojcia, czy
wzory. Szkoa ma uczy
funkcjonowania w wiecie
dynamicznych zmian i globalnego przepywu informacji, a nie tylko teoretycznych
podstaw, encyklopedyzmu,
formu i reguek, ktre
uczniowie rozumiej wycznie w kategorii 3 Z (zaku,
zda i zapomnie). Czy tak
ma wyglda nowoczesna
szkoa w XXI wieku? Zdecydowanie NIE, dlatego te
chciaabym przedstawi
zajcia, ktre s odzwierciedleniem innowacyjnej idei
nauka poprzez praktyk.
Od 3 lat w Gimnazjum
im. Noblistw Polskich organizowane s zajcia artystyczne i techniczne dla
uczniw klas drugich i trzecich. S to zajcia praktyczne w wymiarze dwch
godzin tygodniowo, ktre
maj na celu nauk nowych,
ciekawych, ale przede
wszystkim poytecznych
i przydatnych w codziennym
yciu umiejtnoci. Co
wicej, szeroka oferta zostaa
przygotowana po konsultacjach z modymi ludmi,

poniewa ma ona odzwierciedla ich obszary zainteresowa.

Gimnazjalici w drugim
roku nauki mog wybra
zajcia plastyczne, muzyczne, taneczne lub teatralne.
Sami podejmuj decyzj
i poszerzaj swoj wiedz,
nabywaj okrelone umiejtnoci zwizane z ich zainteresowaniami. W przypadku
zaj plastycznych, prowadzonych przez p. M. Pingot,
uczniowie poszerzaj swoj
wiedz na temat malarstwa,
rzeby i rysunku. Tworz
wasne dziea, jak te przygotowuj wystawy, czy bior
w udzia w konkursach
i odnosz w nich sukcesy.
Jednym z najwaniejszych
przedsiwzi bya wystawa
wycinanek ludowych, stanowica pikn opraw obchodw Dnia Reymonta.
Na zajciach muzycznych
modzi ludzie poznaj tajniki
gry na gitarze, ucz si piewu. Poznaj dziea wirtuozw i klasykw muzyki
powanej, jak te sigaj po
teksty i melodie zwizane z
naszym regionem. Zapoznaj
si rwnie z hitami muzyki
rozrywkowej. Zajcia te prowadzone s przez p. Marka
Bartkowskiego.
Sidme poty wylewaj
mionicy tanecznych rytmw na zajciach prowadzonych przez p. J. Berek, ktra
w programie zaj czy kla-

zajcia kulinarne
syk z nowoczesnoci.
W gimnazjum dziaa zesp
taneczny, dziewczyny prowadzone przez pani Jank
uwietniaj swoim wystpami uroczystoci i zabawy
szkolne. Po takich zajciach
nikt nie obawia si ju poloneza rozpoczynajcego bal
gimnazjalny.
Zajcia teatralne prowadzone s przez pani Ew
Suchodolsk. Modzi artyci
wicz ruch sceniczny, koordynacj, mimik. Poznaj
tajniki emisji gosu i ucz si
jak wyraa emocje poprzez
sowo i ruch. Efektem ich

Samochd z zastosowaniem diod powsta na zajciach elektrotechnicznych

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

dziaa byo przygotowanie

jaseek, ktre uwietniy
kiermasz boonarodzeniowy.
W trzeciej klasie rwnie
nie mona si nudzi, poniewa najstarsze roczniki maj
do wyboru zajcia kulinarne,
papieroplastyk, fotografi,
czy elektrotechnik. Zajcia kulinarne prowadzone
s a w dwch grupach
- przez pani M. Pingot i
p. J. Kamienieckiego. Odbyway si nawet w ferie zimowe! Udao si wyposay
pracowni, ktra ma stanowiska do gotowania i pieczenia, i wszystkie podstawowe
sprzty kuchenne (gofrownic, frytkownic, opiekacz do
kanapek, itp.). Uczniowie
poznaj najpierw zasady bezpieczestwa, ucz si korzysta z narzdzi we waciwy
sposb. Poznaj reguy zbilansowanej diety i zdrowego
ywienia, jak te przygotowuj potrawy, od najprostszych koktajli, poprzez saatki, dania mczne, a po dania
obiadowe. Modzie zgodnie
twierdzi, i s to bardzo
owocne godziny.
Papieroplastyka przeznaczona jest dla osb, ktre
maj talenty artystyczne
i lubi innowacyjne formy
pracy. Uczniowie tworz tu
formy przestrzenne, poznaj
techniki origami, czy decoupageu, rozwijajc te

swoje zdolnoci manualne.

Zajcia prowadzi pani
Magorzata Pingot.
Osoby zainteresowane
fotografi te mog znale
co dla siebie. Zajcia prowadzone przez p. Jacka
Kamienieckiego s zwizane
z nauk waciwego kadrowania, operowania wiatem
i cieniem. Gimnazjalici
wychodz w plener, fotografuj przyrod, uwieczniaj
ciekawe zjawiska. Odbyli
rwnie wycieczki, do profesjonalnego studia fotograficznego eMka. Uczennice
obejrzay wyposaenie takiego studia, mogy podziwia
aranacje ta, ciemni, popracowa na profesjonalnym
sprzcie fotograficznym,
a take sprbowa si w roli
fotomodelek.
Zajcia dla majsterkowiczw prowadzi pan Jerzy
Zalewski. Modzi technicy
tworz makiety z zastosowaniem diod LED. Ucz si
czenia materiaw, lutowania poprzez tworzenie okrelonych form (np. miedzianych okularw czy miniaturowego roweru). Po takich
zajciach aden mechanizm
nie jest straszny czy skomplikowany. Zajcia elektrotechniczne ciesz si duym
zainteresowaniem, zwaszcza
mskiej czci spoecznoci
szkolnej.
Jak pokazuj powysze
przykady nauka wcale nie
musi by nudna i schematyczna. Wystarczy tylko ciekawy pomys i ch zrozumienia potrzeb modych
ludzi, ktrzy chc poznawa
rzeczy interesujce. Nabyte
umiejtnoci na pewno przydadz im si w dalszych etapach edukacji, jak te
w codziennym yciu. Oferta
zaj nie jest zamknita,
poniewa nauczyciele staraj
si sprosta oczekiwaniom
i wymaganiom stawianym
przez kolejne roczniki gimnazjalistw. Nauka to te
ciekawe wyjazdy edukacyjne w ramach Spotka
z nauk, koa zainteresowa
i wiele innych innowacyjnych pomysw, ktre przedstawi w kolejnym artykule.
Magorzata Zapadka

Strona 11

Artystyczna wiosna w olsztynku!

Niekiedy muzyczni dziennikarze opisujc jakie wydarzenie zupenie przecitne, nierzadko o niskim poziomie artystycznym,
uywaj wielkich sw, czy okrele, ktre niewiele maj wsplnego z rzeczywistoci. Powstaj wwczas jakie dziwne konstrukcje mylowe, ktrych gwny rdze stanowi nastpujce przymiotniki: charyzmatyczny, legendarny, wybitny, itp. S one
w duej mierze naduywane lub zwyczajnie nietrafne. Ale inaczej jest jeli chodzi o zespoy, ktre wybijaj si znacznie ponad
przecitno w swojej kategorii, a zb czasu nie odesa ich na pk z napisem Historia polskiej piosenki. Przykadem tego
jest Stare Dobre Maestwo.
przeplatanych dekadencko-filozo- tego dnia nastpia - jak za
ficznym monologiem frontmana dotkniciem czarodziejskiej
zespou Krzysztofa Myszkowskiego. rdki jaka przedziwna
Zdaje si, e publiczno bya nieco kumulacja poetyckiej fali
zdezorientowana takim repertuarem, tsunami, ktra ogarna
a piszcy te sowa zdezorientowany wszystkich zgromadzonych
w stopniu znacznym. Dopiero powrt do rde (lider
Stare Dobre Maestwo
i wokalista nazwa
to archetypem)
oywi nieco senn
aur.
Piosenki:
Jak i Bieszczadzkie anioy,
Komunia, a take
Czarny blues o 4
nad ranem oraz
Nie rozdziobi nas
kruki wprowadziy nastrj prawdziwego klimatu Krainy agodnoci.
Zabrako jednak
najwikszych hitw:
Z
nim
bdziesz szczliwsza, Opady mgy, wstaje nowy dzie, w gimnazjum
czy Nie brooklyski most. A szkoda, przy ulicy Grwidocznie lider i zaoyciel SDM nie nej. Taki nastrj
chce odcina kuponw od dawnych pozosta do 11
czasw wietnoci i prawdziwej kwietnia, kiedy
legendy, ktr wraz z zespoem two- to w kinie Grunrzy w latach 80-tych ubiegego wald odby si
wieku. Nie ma si co dziwi bardzo koncert lauretrudno jest zmierzy si ze swoj atw Festiwalu
Poezji i Piosenwasn legend
Publiczno zgromadzona w auli ki Jacka Kaczgimnazjum bya zachwycona, o czym marskiego organizowanego
wiadczyy liczne bisy i owacje.
Wydaje si, e wystp SDM przez I Liceum
moemy nazwa pocztkiem arty- Oglnoksztacce im. Jacka Kaczstycznej wiosny w caej gminie Olsz- marskiego w Olsztynku. 19 kwietnia
tynek. I to pomimo zimowej aury, bo bylimy rwnie wiadkami wydarzenia artystycznego na wysokim
poziomie koncertu Sawka WierzSawek Wierzcholski i Nocna zmiana Bluesa
cholskiego i Nocnej Zmiany Bluesa.
4 maja kolejna impreza, tym
razem plenerowa Olsztyneckie
Konfrontacje Zespow Rockowych
Pro Rock 2013. To ciekawe
wydarzenie konkurs (nagroda
gwna 2,5 tys. z), na ktrej gwiazd bya polska Metalica- zesp
HUNTER ze Szczytna.
Na pocztku sezonu letniego
zapowiadaj si kolejne atrakcje
muzyczne wystp zespou BIG
DAY oraz utrzymujcej si na fali
popularnoci po wystpie w Must Be
the Music - grupy ENEJ. Oba zespoy wystpi na Dniach Olsztynka, nie
po raz pierwszy zreszt przed olszty-

W tym wypadku nie mona uy

innego terminu jak legenda polskiej
poezji piewanej. I nie bdzie w tym
adnej przesady. Ten zesp uwaany
jest za elit w krlestwie Krainy
agodnoci. Kady kto cho w stopniu minimalnym interesuje si poezj
piewan lub chocia raz uczestniczy w muzykowaniu przy ognisku
musia usysze jedn z nastpujcych piosenek: Z nim bdziesz
szczliwsza, Jak, Opady mgy, Jest
za pno, Bieszczadzkie anioy.
Twrczo zespou bazuje midzy
innymi na tekstach bardzo popularnego niegdy poety Edwarda Stachury, ale pojawiaj si inni, rwnie
wybitni autorzy: Jan Rybowicz,
Adam Ziemianin, Bolesaw Lemian,
Bogdan Loebl. Muzyk do niemal
wszystkich piosenek skomponowa
Krzysztof Myszkowski, lider i zaoyciel zespou, ktry jest z nim od
pocztku istnienia. Zesp jest zwizany z legendarn postaci -Wojtkiem Belonem, ktry odkry i zaprosi Stare Dobre Maestwo na festiwal Fama (winoujcie), w 1984r.
I ten rok uwaa si za pocztek
istnienia SDM.
Prawie 30 lat to bardzo dugi czas
artystycznego ycia na polskiej scenie muzycznej. W tym okresie
powstao ponad 20 albumw, z czego
jeden to platynowy krek (Cudne
manowce), a kilka osigny miano
zotych pyt (np. Dolina w dugich
cieniach).
Jeli chodzi o warsztat muzyczny
zesp wci utrzymuje wysoki
poziom. Potwierdzi to wystp w sali
gimnazjum w Olsztynku, w dniu 22
marca. Koncert rozpocz si seri
do melancholijnych piosenek,

Strona 12

neck publicznoci. Jednak imprezy

proponowane przez Miejski Dom
Kultury to nie wszystko.
Miejmy nadziej, e bdzie kontynuowany doskonay pomys koncertw organowych w kociele pw. w.
Jana Chrzciciela w Orzechowie.
Trzymamy kciuki za ksidza Andrzeja, aby wystarczyo mu determinacji
i siy do wspaniaego dziea propagowania muzyki na wysokim poziomie
artystycznym, pozostajcego w cisym zwizku z piknem ttnicej
niegdy yciem warmiskiej osady.
Jeli do tego dodamy wiele imprez
i atrakcji, jak choby te zwizane
z obchodami 100-lecia zaoenia
Muzeum Budownictwa Ludowego
lub koncerty w Szkole Muzycznej, to
okae si, e Olsztynek moe pretendowa do roli artystycznej atrakcji
Warmii i Mazur w 2013 roku.
Zygmunt Puszczewicz

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

4-7 III Ameryka. Okoliczni

zodzieje tak si przyzwyczaili do
kradziey na obwodnicy w budowie,
e prbuj rozkrada ju zbudowan. Po zimie okazao si, e na trasie
Olsztynek-Ameryka brakuje 11
metalowych pokryw studzienek
ciekowych o cznej wartoci 3 300
z (wasno GDDKiA o/Olsztyn).
8 III teren dworca PkS. Pasaer jadcy z Warszawy stwierdzi
brak bagau z zawartoci komputera i przenonego dysku, odziey
i kosmetykw o cznej wartoci
1500 z.
18/19 III Nadrowo. Podejrzanymi o kradzie piy spalinowej
Husquarna na terenie gospodarstwa
rolnego okazali si bracia Stanisaw
i Wojciech W. - byli pracownicy
gospodarstwa.
1-20 III ul. Mrongowiusza.
Prawdopodobnie miejscowi zomiarze okradli Wiesawa K. z 4
arkuszy blachy, silnika elektrycznego i drobnego zomu. Na razie wiadomo, e skradzione przedmioty nie
trafiy do okolicznych skupw.
20 III wierkocin. Kazimierz
W. wpuci 2 nieznajomych (wiadomo tylko, e byy to osoby narodowoci romskiej) do mieszkania
w celu sfinalizowania okazyjnego
zakupu. Skoczyo si, niestety, na
stracie gotwki w kwocie 2 400 z
oraz ksieczki mieszkaniowej.
Policja zdecydowanie doradza tu
stosowanie zasady ograniczonego
zaufania z niewpuszczaniem do
domu kogokolwiek, bez wyranej
potrzeby, wcznie.
23/24 III teren leny w okolicy Wilkowa. Przejedajcy drog
len obywatel zauway zastrzelonego, jak si okazao, jelenia
i powiadomi stra len. Niestety,
kusownicy zdyli zabra upolowane nielegalnie zwierz przed przyjazdem stray Nadlenictwa Jagieek.
27 III i 25 III 5 IV ul. Warszawska top Market. Miay tu
miejsce dwie kradziee. Pierwsza
kosmetykw i innych towarw
o wartoci 440 z (sprawc jest
Sebastian M. z Olsztynka), druga
artykuw spoywczych i chemicznych o wartoci 280 z (sprawca to
mieszkaniec Olsztynka, wobec
ktrego trwa jeszcze procedura
przedstawiania zarzutw). W obydwu przypadkach zodzieje zostali
zarejestrowani przez monitoring.
15 III 28 III Jadamowo. Kradzie odzi wiosowej znad jeziora
(2 tys. z, wasno mieszkaca
Konstancina).

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

31 III ul. Mrongowiusza.

Trwa procedura przedstawiania
zarzutw w stosunku do sprawcy,
ktry dopuci si pobicia Roberta
U. Przyczyn zajcia byy najprawdopodobniej nieporozumienia
rodzinne.
2 IV Sitno. Mieszkaniec Sitna
Krzysztof K. jest podejrzany o wamanie do pomieszczenia gospodarczego Doroty N. i kradzie 3 szt.
grzejnikw eliwnych oraz zbiornika wyrwnawczego (przedmioty te
policja odnalaza w punkcie skupu
zomu w Nidzicy) o cznej wartoci
1 200 z. Sprawca mia si dopuci
kradziey z zemsty za to, e poszkodowana poinformowaa wczeniej
policj o naruszeniu przez niego
miru domowego - wtargniciu do
mieszkania, grobach i uderzeniu
niepenosprawnego ma. Trwa procedura przedstawiania zarzutw:
kradziey, groby karalnej i uszkodzenia ciaa.
21 III 12 IV Platyny. Zbigniewowi O. z Platyn przedstawiono zarzut kradziey z wamaniem.
Sprawca wama si do piwnicy
w budynku Anny B. i wynis komputer o wartoci 200 z. Przestraszy
si pniej, gdy dowiedzia si
o zgoszeniu wamania policji,
i podrzuci up pod drzwi piwnicy,
zosta jednak rozpoznany i stanie
przed sdem.
11/12 IV ul. Park. Wamanie
do warsztatu stolarskiego DPS-u.
Zodziej zosta prawdopodobnie
sposzony przez alarm, zginy tylko
kable o wartoci 467 z.
12-13 IV ul. ostrdzka. Zniszczenie banera reklamowego na terenie szkoy podstawowej.
8-15 IV olsztynek-Witramowo (7-ka). Kolejne, pozimowe straty to 2 szt. metalowych pokryw
i 1 kratka od studzienek odpywowych straty GDDKiA to 900 z.
13-15 IV teren lasu k/Mycyn.
Wamano si tu do koparki uywanej do prac melioracyjnych. Straty
waciciela (Firmy Wodrol
z Dywid) to 2 akumulatory i dwa
komplety kluczy 1300 z.
18/19 IV ul. Wodocigowa.
Komu najwyraniej przeszkadza
zaparkowany przy ulicy Mercedes.
Wybite zostay 2 szyby, stuczone:
tylna lampa i lusterko boczne,
wgniecione blachy. Straty ponis
Kamil B.
20 IV Drwck. Trwaj czynnoci przedstawiania zarzutw sprawcy pobicia Edwarda K. Napastnik,
skdind daleki krewny, w wyniku
ktni zada pokrzywdzonemu
dotkliwe ciosy w gow kijem bejsbolowym.
W omawianym okresie policja
zatrzymaa te 7 osb poszukiwanych,
3 prawa jazdy, 12 dowodw rejestracyjnych, 5 nietrzewych kierowcw
i 1 rowerzyst oraz 6 osb do wytrzewienia.
Opracowano na podstawie materiaw KP w Olsztynku.

Sukces klasy sportowej

SP w olsztynku
Podczas finaw wojewdzkich programu Energa Basket Cup
2013, ktre odbyy si 20 marca br. w hali sportowej w olsztynku
i 21 marca br. w Elblgu, wyoniono najlepsze druyny minikoszykwki dziewczt i chopcw.
Pierwszego dnia na parkiet hali
w Olsztynku wybiegy zwyciczynie kwalifikacji turniejw
gminnych, rejonowych i pfinaw wojewdzkich: SP nr 5
w Eku, SP nr 11 w Elblgu, SP
nr 3 w Nidzicy, SP w Olsztynku,
SP nr 3 w Lidzbarku Warmiskim
oraz SP nr 4 w Dziadowie.
Koszykarki z Olsztynka byy
faworytkami od pocztku zawodw. Bez wikszych problemw
pokonay wszystkie swoje przeciwniczki. W piknym stylu dziewcztom udao si wywalczy zoto
i awans do finau Energa Basket
Cup, ktry odbdzie si 16 czerwca
w Trjmiecie w Ergo Arenie.
Drugiego dnia, w Elblgu, na

boisku pojawio si sze najlepszych druyn chopcw z caego

wojewdztwa: SP nr 5 w Eku, SP
nr 11 w Elblgu, SP w Kruszewcu,
SP w Olsztynku, SP nr 3 w Nidzicy oraz SP nr 4 w Dziadowie.
Chopcy z Olsztynka, po zacitej
i imponujcej walce, zdobyli trzecie miejsce.
Aby osign tak wysoki wynik
trener dziewczt Mariusz Obarek
oraz trener chopcw Ireneusz
Waloszek przebyli z druynami
dug drog kwalifikacji turniejw
gminnych, rejonowych i pfinaw wojewdzkich.
Gratulujemy i yczymy dalszych
sukcesw!

Trener chopcw Ireneusz Waloszek, zawodnicy: Adrian Kwiatkowski, Filip

Skodowski, Jordan Kocioowicz, Dominik Kos, Daniel Oliferuk, Aleksander
Kurek, Micha Kaczmarski, Jan Haratym, Jarosaw Kuciski, Gracjan Biskupski,
Szymon Kuciski, Piotr Mockiewicz, Adam Mockiewicz, Patryk Winiewski

Trener dziewczt Mariusz Obarek, zawodniczki: Joanna Brodziska, Dominika

Draszek, Oliwia Jankowska, Magdalena Kowalewska, Julia Kowalkowska,
Patrycja Mirkowicz, Julia Ruciska, Patrycja Smoliska, Aleksandra Wgierska,
Woodko Magdalena.

Strona 13

SERWIS

TURYSTY
Baza noclegowa

Olsztynek
Olsztynek powsta na dawnym terytorium pruskiego plemienia Sasinw. Zaoenie miasta wie si z dziaalnoci
komtura ostrdzkiego Gnthera von Hohenstein. Z jego inicjatywy w 1350 r. rozpoczto budow zamku, obok ktrego
powstaa osada zamieszkaa przez rzemielnikw i kupcw.
W 1359 r. otrzymaa prawa miejskie i nazw Hohenstein
na cze komtura. W XIX w zamek krzyacki zosta przebudowany na szko. Aktualnie mieci si tam Zesp Szk.
Jedn z najstarszych budowli murowanych w Olsztynku jest
dawny gotycki koci ewangelicki z XIV w. (zbudowany
prawdopodobnie okoo 1350 r.), odbudowany ze zniszcze
wojennych z przeznaczeniem na cele muzealne (obecnie
Salon Wystawowy Muzeum Budownictwa Ludowego). Za
kocioem znajduje si kamieniczka (dawna szkoa parafialna), w ktrej urodzi si Krzysztof C. Mrongowiusz. Miasto
do dzi zachowao redniowieczny ukad ulic i placw starego miasta z fragmentami murw obronnych. Na rynku przed
ratuszem stoi potny kamienny lew. By to pomnik symbolizujcy XII Mazursk Dywizj Piechoty wsawion w bitwie
pod Tannenbergiem (w sierpniu 1914r. w okolicach Olsztynka wojska niemieckie pod dowdztwem Paula Hindenburga

Caoroczna:

rozbiy armi rosyjska gen. Samsonowa Niemcy nazwali j

drug bitw pod Tannenbergiem. Pierwsz bya synna bitwa
pod Grunwaldem w 1410 roku). Gmina Olsztynek ley na
obszarze Pojezierza Olsztyskiego wchodzcego w skad
krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim, w
pnocno-zachodniej czci obszaru Zielone Puca Polski.
Teren jest bogato rzebiony, pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami. Szczeglnie due rnice wzniesie
wystpuj w jarach obionych przez rzeki. W Czarcim Jarze
(grny bieg Drwcy) rnice poziomu wzniesie i dna jaru
dochodz do 70m. O naturalnym i nieskaonym charakterze
rodowiska przyrodniczego gminy Olsztynek wiadczy fakt
gniazdowania gatunkw zagroonych w skali wiatowej: ora
bielika i derkacza.

Muzeum Budownictwa Ludowego

Wrd europejskich muzew na wolnym powietrzu Park
Etnograficzny w Olsztynku naley do jednych z najstarszych. Jego rodowd siga pocztku XX wieku. Pierwsze
obiekty budownictwa ludowego z terenu dawnych Prus
Wschodnich zaczto gromadzi od 1908 roku na skraju
ogrodu zoologicznego w Krlewcu, po czym (w latach
1938-1942) nastpio czciowe przemieszczenie ich do
Olsztynka. Do rozbudowy skansenu przystpiono pod
koniec lat pidziesitych, a od 1962 roku zacz funkcjonowa jako oddzia Muzeum Mazurskiego w Olsztynie.
W 1969 roku przeksztacony zosta w placwk autonomiczn Muzeum Budownictwa Ludowego, Park Etnograficzny
w Olsztynku. W 1985 r. w jego struktury organizacyjne
wczono 2 obiekty w centrum Olsztynka: Salon Wystawowy w dawnym kociele ewangelickim oraz baszt na linii
miejskich murw obronnych, w ktrej mieci si obecnie
muzeum powicone yciu i dziaalnoci Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza - obrocy jzyka polskiego i polskiej
tradycji kulturowej na Mazurach. Od 1998 r. muzeum jest
instytucj kultury
Samorzdu Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego, a w roku 2008
zostao wpisane
do Pastwowego
Rejestru Muzew
prowadzonego
przez Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Muzeum dysponuje obecnie terenem o powierzchni
111 ha. Posiada bogate zbiory muzealiw ruchomych i nieruchomych. Zgromadzono 68 obiektw duej i maej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powila i Maej Litwy,
o zrnicowanych funkcjach i budowie. S to budynki
mieszkalne, sakralne, zabudowania gospodarcze i przemysowe. Wyposaenie budynkw stanowi eksponaty pokazujce tradycyjne metody pracy i obrzdy na wsi w XIX i XX
wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej oraz sztuki
ludowej przekraczaj 10 tys. egzemplarzy.
Muzeum przypomina rwnie o pierwszych mieszkacach regionu. W czci archeologicznej zrekonstruowany
zosta kurhan z wczesnej epoki elaza, budowana jest te
wczesnoredniowieczna osada rzemielnicza pod nazw
Amalang.
W sezonie letnim na terenie Parku organizowanych jest
wiele imprez plenerowych, m.in. Targi Chopskie, wito zi.

PARk EtNoGRAFICzNY
11-015 olsztynek, ul. Lena 23,
tel/fax. (089) 519 38 45, 519 21 64
http://muzeumolsztynek.com.pl/

Strona 14

Muzeum czynne jest od 15 kwietnia do 31 padziernika

Godziny otwarcia:
Kwiecie
(wtorek niedziela)
Maj Czerwiec (codziennie)
Lipiec Sierpie (codziennie)
Wrzesie
(wtorek niedziela)
Padziernik
(wtorek niedziela)

9:00-17:00
9:00-17:00
10:00-18:00
9:00-17:00
8:00-16:00

Dni bezpatnego wstpu do muzeum:

- 18 i 19 maja
- 5 i 30 czerwca
- 10 i 25 lipca

- 5 i 21 sierpnia
- 17 i 27 wrzenia
- 11 i 30 padziernika

od listopada do 14 kwietnia obiekty pozamykane, moliwy

spacer po Parku Etnograficznym w godz. 9:00 - 15:00.
Ceny biletw wstpu do Parku Etnograficznego
bilet normalny
12,00 z
bilet ulgowy (modzie szkolna, studenci, emeryci 6,00 z
i rencici, osoby niepenosprawne, nauczyciele,
karta Euro 26, dzieci z domw dziecka)
bilet rodzinny
(dwie osoby dorose + 2 dzieci do 16 lat)
bilet dla mieszkacw Olsztynka
bilet spacerowy (sprzedawany na p godziny
przed zamkniciem muzeum)
przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
Dzieci do lat 7 wstp bezpatny

28,00 z
3,00 z
3,00 z
50,00 z

Salon Wystawowy
1 listopada - 14 kwietnia (od poniedziaku do pitku)
- w godz. 9.00 - 16.00
15 kwietnia - 31 padziernika (od wtorku do niedzieli)
- w godz. 10.00 - 17.00
Ceny biletw wstpu do Salonu Wystawowego
bilet normalny

4,00 z

bilet ulgowy: (modzie szkolna, studenci,

2,00 z

emeryci i rencici, osoby niepenosprawne,

nauczyciele, karta Euro 26, dzieci z domw
dziecka, mieszkacy Olsztynka)
bilet rodzinny

10,00 z

(dwie osoby dorose + 2 dzieci do lat 16)

przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
dzieci do lat 7 wstp bezpatny

12,00 z

1. zajazd Mazurski tel. 519 28 85, ul. Gdaska 1,

liczba miejsc: 70, www.zajazdmazurski.pl
2. zesp Hotelowy kormoran, Mierki, tel. 519 51 00,
liczba miejsc: 300, www.kormoran-mierki.pl
3. Szkolny orodek Wypoczynkowy Syrenka,
tel. 513 92 15, Marz, liczba miejsc: 160
www.syrenka.olsztynek.com.pl
4. Wojskowy Dom Wypoczynkowy Warmia
tel. 513 92 22, Marz, liczba miejsc: 300
www.wdwwarmia.com.pl
5. orodek Szkolno-Wypoczynkowy Perkoz
tel. 519 22 21, Uroczysko Waszeta, liczba miejsc: 148,
www.perkoz.zhp.pl

Sezonowa:
1. orodek Wypoczynkowy Waszeta, tel. 519 22 14,
Waszeta, liczba miejsc: 250, www.mierki.kolatek.pl
2. orodek Wypoczynkowy koatek, tel. 519 21 21,
Mierki, liczba miejsc: 240, www.mierki.kolatek.pl
3. orodek Relaksu wierkocin, tel. 519 28 56,
wierkocin, liczba miejsc: 50, www.swierkocin.com
4. orodek Wypoczynkowy Aramis, Kurki
tel. 606 485 129, liczba miejsc: 30, www.kurki.go.pl
5. orodek Wypoczynkowy Wioska Filmowa
Marzek, tel. 519 90 38, Marzek, liczba miejsc 320,
www.marozek.pl
6. orodek Wypoczynkowy Wiatraki tel. 519 90 92,
Marzek, liczba miejsc: 150 w tym 55 caoroczne,
www.wiatraki.com
7. orodek Wypoczynkowy Fundacja Mierki
tel. 519 21 67, Waszeta, liczba miejsc: 100,
www.mierki.com
8. orodek Wypoczynkowy Nowa Wie ostrdzka,
tel. 519 00 99, liczba miejsc: 117
9. Domki letniskowe ARtEkS, tel. 519 01 19,
Nowa Wie Ostrdzka, liczba miejsc 30

Turystyka wiejska
1. Pensjonat Natura, tel. 519 91 03, Swaderki,
liczba miejsc: 17, www.natura-group.com.pl
2. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 5190082,
Lene jezioro, , Nowa Wie Ostrdzka 13,
liczba miejsc: 16, www.lesnejezioro.ol.pl
3. Gospodarstwo agroturystyczne Dbrowszczyzna,
tel. 530 50 85, Mierki 60,
www.dabrowska.olsztynek.com.pl
4. Domki do wynajcia tel. 0605 271 611, Marz,
liczba miejsc: 12
5. Gospodarstwo agroturystyczne W krainie jezior i
lasw, tel. 519 90 27, Marzek 8, liczba miejsc 20
www.olsztynek.com.pl/zakrzewscy
6. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 519 00 72,
Gsiorowo 13
7. Dom letniskowy tel. 5191 430, Marz, liczba miejsc 12
8. karczma witojaska tel. 519 20 05, liczba miejsc 10,
www.karczmaswietojanska.pl
9. Leniczwka orzechowo tel. 519 90 20, Orzechowo 2,
liczba miejsc: 8
10. Leniczwka Jednoroec Lipowo Kurkowskie 13,
tel. 519 91 15, liczba miejsc: 16, www.kurki.prv.pl
11. Gospodarstwo agroturystyczne Lena chata,
tel. 519 34 05, Tolejny 7, liczba miejsc: 38
www.serowski.olsztynek.com.pl
12. turystyka wiejska pokoje do wynajcia,
tel. 519 14 30, Lutek 5, liczba miejsc: 19,
www.lutek.er.pl
13. Stadnina koni Mycyny, tel. 519 41 70, Mycyny 5,
liczba miejsc: 20, www.mycyny.com
14. Gospodarstwo agroturystyczne tokAJ
tel. 609 401 401, Pawowo 32, liczba miejsc 17,
www.wegry.pl
15. Dom do wynajcia, tel. 696 585 651, Selwa,
www.selwa.pl
16. kwatera agroturystyczna, Marzek 9, tel. 601 595 016,
17. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 519 14 28,
Makruty 7, l. m.: 9, www.agrobielik.republika.pl
18. kwatera agroturystyczna Pod bocianem, Drwck 6
tel 609 401 401, liczba miejsc: 5
www.pensjonatpodbocianem.w.pl
19. Dom caoroczny 601 536 546, Marzek,
liczba miejsc 5, www.marozek.eu

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

OLSZTYNEK I OKOLICE ...

Co warto zwiedzi ?
Gmina olsztynek ley na obszarze Pojezierza
Olsztyskiego wchodzcego w skad krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim,
w pnocno-zachodniej czci obszaru Zielone
Puca Polski. Teren jest bogato rzebiony, pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami.
Szczeglnie due rnice wzniesie wystpuj
w jarach obionych przez rzeki. W Czarcim
Jarze (grny bieg Drwcy) rnice poziomu
wzniesie i dna jaru dochodz do 70 m.
O naturalnym i nieskaonym charakterze rodowiska przyrodniczego gminy, wiadczy fakt
gniazdowania gatunkw zagroonych w skali
wiatowej: ora bielika i derkacza. Spord
gatunkw zagroonych wpisanych do Polskiej
Czerwonej Ksigi znalazy tu dogodne warunki
bytowania bk, botniak kowy, rybow, orlik
krzykliwy oraz puchacz. Ornitolodzy stwierdzili
wystpowanie 223 gatunkw ptakw okresowo
przylatujcych i gniazdujcych.
Ze wzgldu na walory przyrodnicze i krajo-

brazowe ponad 70% powierzchni

terenu gminy objtych jest ekologicznym systemem obszarw
chronionych. W miejscowoci
Nadrowo (8 km od Olsztynka)
znajduje si rezerwat przyrody
Bagno Nadrowskie (z wiem
botnym), a na granicy gminy:
rezerwat faunistyczny Rzeka Drwca oraz
Ostoja bobrw na rzece Pasce. Ochron
pomnikow objto nastpujce drzewa i gazy:
jaowce koo wsi Mierki, na pnocnym brzegu
jeziora Borwko i Klimont; buk (odmiana czerwona) w podworskim parku w Sitnie; db
szypukowy Jarosaw koo wsi Nadrowo oraz
w dolinie rzeki Marzki; lipa drobnolistna koo
wsi utynowo; trzy gazy narzutowe w lenictwie Mierki. Na obszarze gminy zachowao si
30 starych cmentarzy wiejskich. Miejsca grzebalne zaoono w XIX i na pocztku XX wieku,
tylko cmentarz w Makach pochodzi prawdopo-

dobnie z XVII wieku; 23 cmentarze naleay do

wsplnot ewangelickich, 7 do katolickich.
Ponadto na terenie gminy znajduje si kilkadziesit miejsc pochwku onierzy z I wojny wiatowej, kryjcych prochy ponad 2300 zabitych
onierzy niemieckich i rosyjskich. Najwiksze
cmentarze wojenne powstay w: Waplewie,
Jagieku, Mierkach i Drwcku. Na koloni Sudwa
znajduje si rwnie duy cmentarz jecw
wojennych zmarych i pomordowanych w obozie
jenieckim w pobliskim Krlikowie (Stalag I B
Hohenstein). Zgino tam 55 tys. jecw Polakw, Rosjan, Belgw, Francuzw i Wochw.

Najpiekniejsze miejsca w gminie:

DRWCk:
Wie zaoono w 1351 r. Pooona 2 km od rde
rzeki Drwcy w pobliu jeziora Okominek Wielki
i Okominek May oraz doliny rzeki Drwcy, zwanej
Czarcim Jarem. Znajduje si tam orodek zarybieniowy PZW. 350 m za wsi w lesie zlokalizowany jest
cmentarz onierzy niemieckich polegych w 1914r.
Odnowiony w 1993 r. stanowi atrakcj turystyczn.
kuRkI:
Pierwsza wzmianka o Kurkach pochodzi z 1341r.
W 1753 r. wybudowano tu Koci w. Maksymiliana Marii Kolbego. By to budynek jednonawowy.
Obok wzniesiono wie, ktr pokryto metalowym
dachem w ksztacie hemu, tu wisz rwnie dwa
dzwony. Warto zobaczy tablic z wypisanymi
nazwiskami parafian polegych w pierwszej wojnie
wiatowej. Przy kociele znajduje si cmentarz ewangelicki zaoony w XVIII wieku.
MAkI:
Znajduje si tu pochodzcy z drugiej po. XVIII
w. Koci w. Mikoaja, konsekracji dokonano
w 1770 r. Do dzi zachoway si jedynie fragmenty
dawnego wygldu wntrza kocioa. Ciekawsze elementy wyposaenia to: organy z XVIII w., fragmenty
malowide na suficie oraz chr z umieszczonymi na
bokach nazwiskami parafian polegych podczas
I wojny wiatowej. Na cmentarzu przykocielnym
znajduj si groby starych rodw mazurskich.
MARz:
Wie pooona jest na poudniowym brzegu Jez.
Marz. Powstaa na pocztku XV w. jako wie bart-

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

nicza. Atrakcj jest tu gwnie urozmaicona linia

brzegowa jeziora dwie wiksze zatoki, brzegi faliste, zalesione, miejscami do wysokie. Z powodu
malowniczego pooenia jest wsi letniskow z
dwoma caorocznymi orodkami wypoczynkowymi.
NADRoWo:
Dawniej by tu duy majtek ziemski z 24.
pokojowym paacem otoczonym parkiem. W 1949r.
paac spon . Zachoway si jedynie schody i piwnice oraz resztki drzewostanu. Najwiksz atrakcj tych
okolic s Bagna Nadrowskie, gdzie na obszarze
65 ha utworzono rezerwat przyrody.
oRzECHoWo:
Wie ley na polanie otoczonej bagnami i lasem.
W 1910 r. zbudowano tutaj koci katolicki pod
wezwaniem Jana Chrzciciela, obecnie najpikniejszy
kociek na terenie caej gminy. Wntrze jest wyposaone skromnie. Na uwag zasuguje jednak wiecznik z wypisanymi na obrczach nazwiskami parafian
polegych na frontach I wojny wiatowej. Obok
kocioa mieci si XIX wieczny cmentarz wiejski.
SWADERkI:
Malowniczo pooona wie otoczona borami
sosnowymi i jeziorami: Marz, Pawlik, Poplusz
i Pluszne., przez ktr przepywa rzeka Marzka.
Zlokalizowane jest tutaj jedno z wikszych w Polsce
Gospodarstw Rybackich. Niedaleko wioski nad jez.
Marz znajduje si najwiksze w gminie pole biwakowe.
SuDWA:
Wie zaoona w 1380 r. W sierpniu 1914 roku
w okolicach Sudwy toczya si wielka bitwa, w ktrej
wojska niemieckie dowodzone przez feldmarszaka
Paula von Hindenburga rozbiy armi rosyjsk Samsonowa. Zwycistwo to uczczono wzniesieniem
monumentalnej budowli, gdzie w 1935 r. zoono
ciao Hindenburga i miejsce nazwano Mauzoleum
Hindenburga. W styczniu 1945 r. Niemcy w ostatniej
chwili zdyli wywie trumn ze zwokami marszaka. Rosjanie pomnika nie zniszczyli. Sta on do
1949r., kiedy zacza si dewastacja budowli. Cz
pyt granitowych posuya jako materia budowlany
przy wznoszeniu Paacu Kultury i Nauki w Warsza-

wie oraz Domu Partii, cze pyt wykorzystano do

budowy pomnika wdzicznoci dla Armii Czerwonej
w Olsztynie (tzw. szubienica). W tym samym roku
nastpio prawdopodobnie wysadzenie czci murw
mauzoleum przez polskich saperw. Obecnie s tu
tylko pozostaoci fundamentw. W pobliu wioski
znajduje si cmentarz jecw wojennych zmarych
w obozie jenieckim Stalag I B Hohenstein zlokalizowanym w czasie II wojny wiatowej pomidzy
Sudw a Krlikowem.
WAPLEWo:
Wie pooona nad rzek Marzk, nieopodal Jez.
Mielno, najwiksza w gminie Olsztynek Pierwsza
wzmianka pochodzi z 1384 r. Przed 1525 rokiem istnia w Waplewie koci katolicki, od 1612 r. miecia si tutaj parafia ewangelicka. W 1870 r. zbudowano na miejscu drewnianego kocioa murowany
Koci w. Stanisawa, ktry stoi do dzi. Pod wityni mieciy si krypty, gdzie chowano zmarych
dziedzicw okolicznych majtkw i czonkw ich
rodzin. Tutaj zaczyna si szlak kajakowy rzek
Marzk.
WIGWAD:
Miejscowo istnieje od 1351 r. W 1708 r. mieci
si tu tartak, a w latach 1743 83 huta szka. W
1802r. zbudowano tutaj pierwsz w Prusach wschodnich gorzelni, opart na przetwrstwie ziemniakw.
Pierwszy koci wzniesiono w XIV wieku. W 1873r.
wybudowano nowy koci w stylu neogotyckim p.w.
Chrystusa Krla z wysok wie.

www.olsztynek.pl
Informacja turystyczna, ul. Ratusz 1,
tel. 089 519 54 77, e-mail: it@olsztynek.pl
Strona 15

konkurs recytatorski
w przedszkolu

Midzyszkolny konkurs Wiedzy

o turystyce i Hotelarstwie
12 kwietnia w zespole Szk turystyczno Hotelarskich w Elblgu
odby si V Midzyszkolny konkurs Wiedzy o turystyce i Hotelarstwie
EuRoPA. W tym roku do konkursu przystpili uczniowie 16 szk
hotelarsko -turystycznych z trzech wojewdztw (woj. kujawskopomorskie, pomorskie oraz warmisko-mazurskie), by zdoby m.in.
indeks do Wyszej Szkoy turystyki i Hotelarstwa w Gdasku. kad
ze szk reprezentowao dwch uczniw.

19 kwietnia w Przedszkolu
Miejskim w olsztynku odby sie
konkurs recytatorski "Wesoe
wierszyki".
Wystpom dzieci towarzyszyy
wielkie emocje i gromkie brawa.
Rodzice nie tylko obecnoci
wspierali swoje pociechy. Przygotowali te stroje i rekwizyty, dopeniajce pikn recytacj.
W kategorii dzieci modszych
I miejsce zaja Maja Dumka,
II miejsce zajy Marysia Traczewska i Ania Patryucha, a III miejsce
Zosia Sawicka. W kategorii dzieci
starszych I miejsce zaja Zuzia
mijewska, II miejsce Klaudia
Winiewska, a III miejsce Ola Mierzejwska i Tomasz Malik. Pozostali
uczestnicy z grupy modszej to: Ala
Zembrzuska, Filip Kowalewski,
Jeremiasz Ossowski, Mikoaj Krakowski oraz dzieci starsze: Kornelia Zych, Weronika Kowalewska,
Monika Mroczkowska, Dawid Jac-

kowski, Pawe Kejner, Agnieszka

apiska, Kinga Sawczuk i Szymon wirblis. Wszyscy otrzymali
dyplomy i nagrody ksikowe.
Dzikujemy dzieciom za ciekawe interpretacje wierszy polskich
autorw, za wytrwao i odwag,
jak wykazay wystpujc przed
liczn publicznoci.
Dyrekcja oraz organizatorki konkursu: Jadwiga Nawracka i Lidia
Pietrus skadaj gorce podzikowania sponsorom, a byli to:
Pastwo Sosnowscy - Hurtownia
Elektryczna w Olsztynku, Firma
Radem - Piotr Pietrus w Kunkach,
Baza Zaplecza Technicznego
w Olsztynku, Stacja Paliw - Kazimierz Gsiorowski, Porednictwo
Ubezpieczeniowe - Anna Rozbicka
w Olsztynku i Nadlenictwo
w Olsztynku.
Jadwiga Nawracka
i Lidia Pietrus

Nasz reprezentoway uczennice z klasy III TH - Laura Archacka oraz

Joanna Kuciska. Konkurs skada si z dwch etapw. W pierwszym etap
uczestnicy musieli napisa test z wiedzy o turystyce i hotelarstwie. Drugi
etap, praktyczny, do ktrego zakwalifikowao si 10 osb, polega na
wykonaniu zada z procedur zameldowania i wymeldowania grupy turystycznej w jzyku obcym oraz wypenieniu odpowiedniej dokumentacji
hotelowej. W kocowej rywalizacji Asia uzyskaa wysokie, czwarte miejsce .
Przygotowanie do konkursu wymagao ogromnego wysiku i duo, duo
pracy.
Nad przygotowaniem uczestniczek konkursu czuwali nauczyciele:
Magorzata Glanc (przedmioty zawodowe), Dorota Bramowicz (jzyk
angielski) i Krzysztof Bondaruk (przedmioty zawodowe).
Warto byo zmierzy si z takim wyzwaniem, gdy nagrod by indeks,
a take pobyt weekendowy w hotelu czterogwiazdkowym.
Magorzata Glanc

Co sycha w Olimpii?
Zimowa aura w pocztkach kalendarzowej
wiosny nie sprzyjaa ostatnim sparingom, ktrych
rezultaty nie byy te pomylne dla naszej druyny, a przegrana z czoow druyn III ligi - MKS
Korsze a 8:1 sprowadzia nas na ziemi. Wiadomo, e spotkania kontrolne kieruj si innymi
reguami ni mecze o punkty, a eksperymenty
z ustawieniami poszczeglnych formacji druyny,
dopenione przez kopoty zdrowotne niektrych
zawodnikw, mog czasem spowodowa tak niespodziewanwpadk.
Z powodu uciliwej i przeduajcej si zimy
kalendarz rozgrywek zosta zakcony, a spotkania "Olimpii" Olsztynek z KS Spomlek"Syrena"
Mynary oraz GLKS "Kormoran" Zwierzewo
zostay przeoone na pniejsze terminy.
W sobot 13.04. pikarze "Olimpii" Olsztynek
zainaugurowali rozgrywki rundy wiosennej
o mistrzostwo klasy okrgowej wygrywajc
z "Grunwaldem" Gierzwad 2:0 (0:0). Mecz zosta
rozegrany na sztucznej murawie penowymiarowego "orlika" w Olsztynie (Dajtki). Nie byo to

Strona 16

fascynujce widowisko, ale twarda, otwarta walka

z wieloma sytuacjami podbramkowymi. Niewykorzystane dwie bardzo dobre okazje do zdobycia
bramki w pocztkowej fazie gry wprowadziy
zbytni nerwowo w szeregach olsztyneckiej
druyny, chocia "Olimpia" i tak prowadzia bardziej poukadan gr w rodku pola. Dopiero
bramki zdobyte po przerwie przez Jacka uczaka
(58 min.) i Marcina ukaszewskiego (76 min.)
uspokoiy gr i w efekcie day zasuone zwycistwo naszej druynie.
Wiosna wreszcie odpara ostatnie ataki zimy,
co pozwolio na rozegranie penej kolejki
o mistrzostwo klasy okrgowej. W II grupie,
w wyjazdowym spotkaniu, Olimpia pokonaa
MMKS Concordi II Elblg 1:0 (0:0). Elblscy
gospodarze po zimie nie postarali si o przyzwoite
przygotowanie boiska, a murawa przypominaa
grzskie kartoflisko, co nie sprzyjao technicznej grze, a pika po kontakcie z podoem czsto
nieoczekiwanie zmieniaa kierunek. Olimpia
odniosa zasuone zwycistwo, bdc druyn

lepsz i przewaajc w polu, chocia kontrataki

gospodarzy byway grone. Linia defensywna
Concordii, wzmocniona zawodnikami z zespou
grajcego w II lidze i dowiadczonym bramkarzem grajcym wczeniej w Lechii Gdask, stanowia zapor, ktr trudno byo sforsowa
naszym zawodnikom, a gdy kilka razy si to udao
zawodzia precyzja w oddawaniu strzau. Decydujcym momentem okaza si rzut karny, ktry
pewnie egzekwowa Marcin ukaszewski. Byo
to ju 39 trafienie naszego wyborowego snajpera.
Po 18 kolejkach rozgrywek Olimpia Olsztynek utrzymuje si na czele tabeli z dorobkiem
48 pkt. (stosunek bramek 68:17) i ma przewag
nad wiceliderem Jeziorakiem Iawa a 14 pkt.
Statystyka osigni zespou prowadzonego przez
trenera Mirosawa Romanowskiego te wyglda
imponujco: 15 zwycistw, 3 remisy i 1620 minut
bez poraki. Oby ta dobra pasa trwaa jak najduej.
Za Zarzd Klubu
Tytz Jerzy

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Mniej zomu w szkole i domu

Uczniowie Szkoy Podstawowej w Olsztynku realizujcy Oglnopolski Konkurs wiadomy wie, co
robi ze ZSEE wzili udzia
w drugim etapie konkursu
pod hasem Wsppraca ze
spoecznoci lokaln.

Celem byo przygotowanie,

promocja i przeprowadzenie
zbirki zuytego sprztu
elektrycznego elektronicznego na terenie szkoy pod
hasem Mniej zomu
w szkole i domu.
Jedn z pierwszych form
promujcych
zbirk elekteroodpadw
stanowi konkurs, ktry
mia zwrci
uwag na problem wyrzucanych sprztw
elektrycznych
i elektronicznych. Uczestnikami kon-

kursu byli uczniowie klas

IV-VI. Mieli oni za zadanie
wykona plakat informujcy
o zbirce elektromieci na
terenie szkoy. Pierwsze
miejsce zaja Julia Rakiel,
jej plakat zosta powielony
i rozwieszony na tablicach
ogoszeniowych i witrynach
sklepowych. Dzie przed
ca akcj zorganizowano
happening zachcajcy do
zbirki zuytego sprztu.
Uczestnicy mieli na sobie
stroje nawizujce do tematyki odpadw, wyposaeni
byli w instrumenty robice
duo haasu i zamieszania
oraz transparenty informacyjne. Wykrzykiwane byy
przez megafon hasa promu-

jce zbirk. Dodatkowo

rozdawano ulotki z informacj o akcji, ktra odbya si
13 kwietnia na terenie Szkoy Podstawowej w Olsztynku. Udao si zebra 3,5 tony
zuytych sprztw. Mieszkacy licznie przynosili stare

Dzie Wiosny wagary w kinie

No, to mamy w kocu wiosn !
Jak tu nie uda si na wagary? Wikszo uczniw Zespou Szk postanowia wagarowa w kinie, czyli
w sali gimnastycznej (tymczasowo
zaadaptowanej na sal kinow).
Zapeniy j klasy technikum hotelarskiego, liceum oglnoksztaccego i szkoy zawodowej. Wszyscy
zrelaksowani i zmobilizowani do
wzicia udziau w konkursie zabawie Wagary w kinie. Komiks. Reprezentanci klas wylosowali z wczeniej

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

przygotowanej listy film komiks.

Klasom przedstawiono regulamin
oraz zadania do wykonania przed
imprez narysowanie komiksu,
przygotowanie kostiumw, parodii
wybranej sceny oraz piosenki filmowej. Organizatorzy z DKF opracowali quiz ze znajomoci poszczeglnych filmw - kada klasa odpowiadaa na pytania do wylosowanego
przez siebie obrazu: wykorzystano
fragmenty filmw, listy dialogowe,
fragmenty muzyki.

Jury oceniao pomysy uczniw.

W wiat komiksu wprowadzia
uczestnikw imprezy projekcja polskiego filmu - komiksu Hydrozagadka. Nastpnie poszczeglne
klasy zaprezentoway kostiumy
wykonane wedug wasnych projektw, im wiksza kreatywno a tej
rzeczywicie nie brakowao - tym
wysza ocena. Tak wic przed
widowni przemaszerowali: batmani,
spidermeni, ironmeni, kilku jockerw, Wspaniaa Czwrka i inni.

telewizory, sprzt AGD,

telefony komrkowe i inne
elektroodpady, a w zamian
dostawali balony z helem.
Najbardziej cieszy fakt, i do
wszystkich dziaa tak chtnie wczyli si doroli.
AJ

Szczeglnie zdeterminowani byli

przedstawiciele klas odpowiadajcy
na pytania, tu w zasadzie nie byo
bdnych odpowiedzi, znajomo
dialogw oraz scen zaskoczya
nawet jury. Uczniowie mogli wykaza si swoimi aktorskimi umiejtnociami prezentujc parodie scen
filmowych. Klasy III b i II TH
wyrniy si oryginalnoci i
wywoay aplauz widowni. Punktem
kulminacyjnym by festiwal piosenki
filmowej. Kada klasa zapiewaa
troch lepiej, troch gorzej - wybrany przez siebie utwr, w wersji oryginalnej - angielskiej ! Organizatorzy
dzielnie wspierali wszystkich wykonawcw, bo przecie bya to przede
wszystkim zabawa. Jury ocenio
take plastyczne dokonania uczniw
komiksy. Tu naprawd wykazano
si pomysowoci autorzy, co
prawda, inspirowali si filmem, ale
ich wariacje na temat przygd bohaterw byy niezwykle oryginalne.
Pierwsze miejsce zaja bezapelacyjnie klasa III b jeden z kolegw
powici nawet swoje wosy, ogoli
gow, eby upodobni si do bohatera filmu, inny nauczy si gra na
gitarze elektrycznej fragment utworu
Paranoid zespou Black Sabbath wyjtkowa determinacja i zaangaowanie! Uczniowie tej klasy wygrali
bilety na wybrany seans w kinie.
Drugie miejsce zajli uczniowie klas
II TH i I TH a, trzecie miejsce
klasy II a i III TH. Nagrodzeni zostali te uczniowie klas, ktre wykonay
wszystkie zadania. Gratulujemy !
Ju mylimy o nastpnej edycji,
w planie komedia polska z lat 70tych, tym razem proponujemy zabaw innym szkoom w naszym miecie. Zapraszamy do galerii zdj na
stronie www.zamek.edu.pl i obejrzenia relacji filmowej.
M. Rudnicka

Strona 17

kronika MDk-u

o lsztyneckie
k alendarium
I mprez 2013

9 IV zespoy 2+2 i ADHD reprezentoway MDK na Festiwalu Piosenki

Europejskiej w Olsztynie. W lepszej dyspozycji by tym razem 2+2 zdobywajc
wyrnienie w mocnej obsadzie z caego regionu.
11 IV Miejski Dom Kultury w Olsztynku wsplnie z I LO zorganizowa
w dziewit rocznic mierci polskiego barda "Solidarnoci" Jacka kaczmarskiego
koncert w Kinie Grunwald. Przy penej widowni wystpili laureaci szeciu edycji
Konkursu Poezji i Piosenki Jacka Kaczmarskiego (organizowanego od lat przez I LO
w Olsztynku).

MAJ
9-10 V
17-18 V

Wojewdzki Przegld teatrw Szkolnych

,,Arlekin 13"
Midzynarodowy Festiwal Cittaslow
w olsztynku
CzERWIEC

1 VI

Festiwal Street Art. "DoBRA StRoNA

uLICY"
3 VI
wiatowe Dni Bajki w olsztynku
22 VI
Wianki Mazurskie "Noc kupay"
23 VI
koncert organowy w orzechowie
27-30 VI DNI oLSztYNkA
LIPIEC
6 VII
14 VII
20 VII
21 VII

turniej Miast w Lasecznie oLSztYNEkIAWA

Festyn w orzechowie 100 - lecie konsekracji
kocioa
Festiwal Piosenki turystycznej i eglarskiej
w Swaderkach
turniej Siatkowej Piki Plaowej

koncert Pamici J. kaczmarskiego

12 IV Eliminacje rejonowe XXXI "Spotka z Poezj" w kinie "Grunwald"
(wicej na stronie 10).
15 IV Nasza ekipa artystyczna zdominowaa tegoroczny Festiwal Piosenki
kamerton w Stawigudzie. Efekty udziau w konkursie to I miejsce Amelii Bartosiak (kat I-III) i Oli Obrbskiej (kat. IV VI), III miejsce Wiktorii Jurak (kat. I-III),
III miejsce ex aequo Magdy Kowalewskiej i Natalii liewskiej (kat. IV VI) oraz
III m. Pauliny Gilarskiej (kat. gimnazjum).

SIERPIE
3 VIII
15 VIII
31 VIII

Festyn w Witramowie
koncert organowy w orzechowie
Poegnanie wakacji "egnaj lato na rok"
WRzESIE

1 IX
22 IX
27 IX

uroczystoci na Sudwie
Warmisko-Mazurskie Doynki
Wojewdzkie
Modzieowy Festiwal Filmowy
olsztynek 2013 Moja Przestrze
PADzIERNIk
kolaboracja HIP-HoP
koncert zaduszkowy

11 XI

LIStoPAD
wito Niepodlegoci
GRuDzIE

6 XII
15 XII
31 XII

"Mikoajkowe Niespodzianki" dla dzieci

Regionalny Jarmark Wigilijny
Powitanie Nowego Roku

olsztynecki PRo RoCk - koncert zespou HuNtER

19 IV Niezwykle sympatycznym, jubileuszowym i jednoczenie urodzinowym
wydarzeniem okaza si koncert Sawka Wierzcholskiego i Nocnej zmiany Bluesa. Trzydzieci lat na scenie to, jak si okazuje, niewiele dla muzykw pokroju
Sawka. Lider wci zachwyca swoim gosem, kunsztem gry na harmonijce, no
i oczywicie humorem. Tak wic Sawek Wierzcholski obchodzi swoje urodziny na
scenie naszego kina "Grunwald", a olsztynecka publiczno "czujc bluesa" spisaa
si na medal; byo wic sto lat, kwiaty, szampaskie nastroje...
21 IV Wystp Studia wokalnego P. Marii w kociele pw. w. Jana Chrzciciela
w Orzechowie.
26 IV Wraz z DKF- em (dziaajcym przy ZS w Olsztynku) zorganizowalimy
w kinie Grunwald przegld filmw dokumentalnych krzysztofa kielowskiego
"PRL w oku kamery".
1 V zespoy "taBu", "Crazy Daisy" i "Studio wokalne P.Marii" wystpiy
podczas "Jarmarku sztuki nie tylko ludowej" w Muzeum Budownictwa Ludowego.

Strona 18

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

1- 5 V olsztynecka Majwka obfitowaa w tym roku w liczne atrakcje dla

maych i duych. W myl zasady "dla
kadego co miego" imprez rozpoczlimy tradycyjnie Otwarciem Sezonu Turystyki Aktywnej "Na Szlaku" (w programie
m.in. spyw kajakowy, rajd rowerowy,
mecze piki plaowej, ognisko i turystyczne karaoke). Trzeciego maja, mimo dramatycznej prognozy pogody, wrcej rekordowe opady deszczu, rozgrywki sportowe,
rodzinny festyn "Akcja -Rekreacja" i gra
uliczna pn. "Gra o Piercie" (ktrej gwnym organizatorem bya Miejska Biblioteka Publiczna) przebiegay bez kropli deszczu, a dobrymi humorami nadrabialimy
brak soca.
4 V olsztyneckie konfrontacje
zespow Rockowych "PRo RoCk" to
prawdziwa uczta dla mionikw "mocnego grania", w tym roku bezkonkurencyjnym okaza si zesp Omni mOdO
z Poznania (gwna nagroda 2,5 tys. z).
Natomiast wisienk na torcie by z pewnoci koncert zespou "HUNTER", ktry
zgromadzi fanw z naszego regionu.
Przypomnijmy, ze zesp gra na scenie
i porywa tumy do dzikiego "pogo" ju od
28 lat. Dlatego na koncercie nie zabrako

Gra Miejska na motywach powieci J. R. R. tolkiena Gra o Piercie

dojrzaych ju fanw, ktrzy z pewnoci pamitaj
pierwsze koncerty Huntera w Olsztynku.
Majwk zakoczylimy turniejem siatkwki
(fotorelacja w kolejnym numerze).

Wkrtce:
9-10 V olsztynecki Przegld teatrw Szkolnych "Arlekin". Sala Gimnazjum, godz. 930, wstp
wolny.
16- 18 V Miejski Dom Kultury wygra przetarg
na organizacj Festiwalu Cittaslow w olsztynku,
przed nami wic kolejne wyzwanie i wiele, wiele

pracy (wicej informacji w numerze).

1 VI Miejski Dom Kultury wsplnie z modzieowa rad miejsk i olsztyneck "Kolaboracj hiphop" organizuje Dzie Dziecka pod hasem "Street
Art." - Dobra Strona ulicy. Podczas imprezy
zaprosimy dzieci i modzie na pokazy m.in. jazdy na
rowerach BMX, graffiti, parkour, breakdance,
c-walk, fireshow i oczywicie na koncert hip-hop.
3 VI Wsplnie z MBP organizujemy po raz kolejny wiatowy Dzie Bajki dla najmodszych.
zapraszamy!

DEz INFoRMACJE oLSztYNECkIE

Bdziemy w elitarnym
gronie kociow

lsztynecka parafia dostpia nie lada

zaszczytu. Zostaa wczona do elitarnej
sieci kociow w. Franciszka. Nowy papie,
wkrtce po rozpoczciu urzdowania, stworzy
tak inicjatyw, by zwrci uwag na witynie

awki s twarde i niewygodne, ciany odrapane.

Tak wanie wygldaj witynie ubogich w dobra
doczesne. wiadczy to jednak o bogactwie ducha i
wiary.
Woski zakonnik jest zachwycony tym co zobaczy w Olsztynku i zapowiedzia, e nasz koci
jako pierwszy w Polsce bdzie rekomendowany do
papieskiej sieci. - Latem czujemy tu przecig, a
zim chd, co zblia nas do natury. le wyprofilowane awki przyprawiaj o bl krgosupa, przypominajc o kruchoci ludzkiego ywota. Natomiast
sabe owietlenie i panujcy we wntrzu pmrok,
wzmagaj tsknot za wiatoci wiekuist wylicza zachwycony ojciec Angelo.
W sieci jest ju kilka kociow z Afryki oraz
Ameryki Poudniowej i Azji.

Niespodziewany
gest burmistrza

pozbawione przepychu i sprzyjajce kontemplacji.

- Najwaniejsze jest nie bogactwo, czy ociekajce
zotem otarze, ale surowo i skromno mwi
ojciec Angelo Georgio Capuccio, penomocnik ds.
Sieci w. Franciszka - Olsztynecki koci od
razu uderzy nas ascetyzmem, by nie rzec bied.

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

adze gminy dostrzegy problem Ameryki, ktra po budowie obwodnicy

zostaa niemal odcita od wiata. Nie do, e ekrany dwikochonne zasoniy widok za oknami, to
teraz zajeda tam znacznie mniej autobusw.
Mieszkacy nie maj te co liczy na jazd okazj.
- Teraz yjemy jak w getcie. Jestemy odgrodzeni
od cywilizacji, a widok autokaru to dla nas atrakcja
narzeka Antonina Brudziak, mieszkanka wsi.
Na szczcie wadze gminy Olsztynek chc
zaradzi tej udrce. - W tej sytuacji zdecydowalimy, e gmina kupi wszystkim penoletnim i posiadajcym prawo jazdy mieszkacom Ameryki
samochody zapowiada Aldona Paluch, rzeczniczka burmistrza miasta.
Projekt ma przeciwdziaa wykluczeniu miesz-

kacw Ameryki i zapewni im integracj z lokaln spoecznoci. Od razu dodajmy, e bd to auta

specjalnie przystosowane. Projekt , w ramach
ktrego bd kupione zakada, e samochody bd
mogy si porusza tylko w granicach naszej
gminy. Dlatego bd miay specjalne ograniczniki
informujce podrnych, e opucili gmin, a
potem odcinajce zasilanie w paliwo. - Taki by
wymg unijny tumaczy rzeczniczka burmistrza.
- Samochody zostan kupione w przetargu, a ich
koszt nie bdzie przekracza 40 tys. z za sztuk.

Psy ju nie nabrudz

adze gminy jako pierwsze w Polsce

zdecydoway si na wprowadzenie
testw psiego DNA, by walczy z plag kup.
Zestawy sprowadzone pilotaowo ze Stanw Zjednoczonych, gdzie ta technologia jest ju powszechnie stosowana, umoliwi dokadne stwierdzenie
czyj pies zanieczyci nielegalnie teren miasta.
W zwizku z t inicjatyw kady waciciel psa
jest zobowizany dostarczy do urzdu gminy
prbk w postaci sierci. Bdzie ona przeanalizowana i wprowadzona do banku danych. Potem bez
trudu bdzie mona porwna DNA zawarte w
odchodach i dopasowa do konkretnego psa oraz
waciciela. Na tej podstawie bd wystawiane
mandaty - To jedyna skuteczna metoda walki z t
plag. Zdajemy sobie spraw, e nie jest to technologia tania, ale komfort ycia i czysto miasta s
tego warte mwi zastpca naczelnika stray miejskiej w Olsztynku. - Jednak chcemy te wprowadzi drugi etap tego programu. Polegaby on na
pobraniu prbek od wszystkich mieszkacw. Bardzo przykro to powiedzie, ale ludzie rwnie
czsto zanieczyszczaj zauki naszego miasteczka.

Strona 19

Wpleceni w histori Irena i Ryszard Pluciscy

Cz. II Los, przypadek czy szczcie?

W witecznym numerze ALBo z 2010 roku Pan Bogumi kuniewski obszernie opisa histori trzech
sistr Nawojczyk Leokadii, Ireny i Anny. Jego artyku ma nieco inny charakter ni mj, gdy ja skupiam si na historii Pani Ireny Pluciskiej, od 1948 roku mieszkanki olsztynka. Posikuj si zatem materiaem pana Bogumia, dostosowujc go do wasnych potrzeb i czc z nagranym wywiadem. W zwizku
z tym, poniszy tekst ma nieco zmienion formu w porwnaniu z poprzednimi artykuami.
PANI IRENA: ycie
moje, moich sistr i dziesitek polskich wojennych sierot odmienia, wspomniana
ju, Anna Bodych. Nigdy
o niej nie zapomn. Jak ju
mwiam, zbieraa dzieci
polskie z terenu ZSRR
Kazachstanu. Nie wszystkie
dobrowolnie oddaway si
pod jej opiek, uciekay, bo
nie wiedziay, co si dzieje
i co je czeka. Rozumiay
tylko po rosyjsku. Pamitam
chopczyka, ktry w rosyjskim domu dziecka by od
1941 roku, a jego matka
zmara na tyfus. Zachowywa si troch jak dzikie
zwierztko, nic nie mwi
i tylko znak po ospie dowodzi, e jest Polakiem. Mimo
swojego buntu, zosta
doczony do transportu.
Pani Anna musiaa te pokonywa opory dotychczasowych opiekunw wychowawcw i kierownictwa
domw dziecka. Pitrzyy si
trudnoci, ale jej determinacja bya ogromna. Udao si!
Nasze dalsze losy potoczyy
si ju na ziemiach polskich.
Gdy po wielu latach staraa
si o emerytur, ZUS
odmwi jej zaliczenia
okresu tej pracy do stau.
Nas, byych wychowankw,
wezwano na wiadkw. Mielimy potwierdzi jej wychowawcz prac i tak te zrobilimy. Niestety, nie uwierzono nam, poniewa bylimy
wtedy dziemi i nie moglimy tego pamita (!!!).
M Anny Bodych,
podobnie jak jej crka, przemierzy szlak bojowy
z Armi Andersa. Po wojnie
na krtko osiad w Anglii.
Gdy tylko pojawia si taka
moliwo, wrci do Polski
i zamieszka z on w Dbrwnie, gdzie przez wiele lat
by naczelnikiem gminy czy
powiatu. Crka do kraju
nigdy nie wrcia.
Przez wiele lat z grup
byych wychowankw pani
Anny, m.in. z Jadzi Iwanowsk, ktra do dzi mieszka w Olsztynku, odwiedza-

Strona 20

am j w Dbrwnie,
zawsze na imieniny,
a szczeglnie w
Dzie Matki, bo bya
dla nas jak matka,
ktrej adne z nas
ju nie miao. Niestety, zmara wiele lat
temu i w jakim sensie znowu jestemy
sierotami.
Przypomn, e po
powrocie do Polski
razem z siostr przez
kilka tygodni przebywaymy w szpitalu
w Gostyninie, a pniej zawieziono nas
do Domu Dziecka
w Nowym Dworze
koo Morga, gdzie
ju w sierpniu 1946
Irena i Ryszard Pluciscy
roku przystpiymy
do I Komunii w.
Poniewa w Nowym Dworze ja prac. Po roku m
nie byo szkoy, znowu zmie- skierowa j do rocznego stuniymy miejsce zamieszka- dium nauczycielskiego.
nia, tym razem na Szyma- Pniej na stae zamieszkali
nw, gdzie byymy tylko w Malborku, gdzie mielimy
rok. Kolejny rok to Dom kuzynw. Anna miaa 60 lat,
Dziecka w Ostrdzie, gdzie gdy zmara.
Przy okazji powiem, e
skoczyam VII klas i nasze drogi si rozeszy. Sio- najgorzej z sistr miaa
stra ukoczya tam szko Lodzia. Kiedy wrcia do
podstawow, a nastpnie Polski, bya 17-letni dziewliceum pedagogiczne w 1955 czyn i ju nie moga by
roku. Polubia nauczyciela w adnym domu dziecka.
kierownika szkoy w Nie wiedziaa, gdzie i, co
Wgorzewie, tam te pod- ze sob zrobi. W jaki spo-

zjazd wychowankw Domu Dziecka w olsztynku (1955 rok)

sb na kilka miesicy trafia do leniczwki pod Poznaniem. Musiaa tam

bardzo ciko pracowa jako suca,
m.in. prowadzia
dom, praa rcznie
ubrania kilku robotnikw, doia sze
krw. Nie chciaa
takiego ycia. Napisaa do mnie list
i poprosia o ratunek. Poszam z tym
listem do kierowniczki, ktra pozwolia przyjecha
jej do nas, do Szymanowa. Kiedy
pniej zobaczya
nasz
ogromn
rado ze spotkania, postanowia
zatrudni Lodzi jako kelnerk. Znowu byymy razem,
ale nie na dugo. W tym czasie odnaleli si nasi kuzyni
na lsku i Lodzia pojechaa
do nich na pewien czas, podja tam prac w fabryce .
Chyba jednak los chcia inaczej. Po kilku miesicach
postanowia odwiedzi cioteczn siostr w Wgorzewie i zostaa tam na reszt
ycia. Zaoya rodzin, pracowaa. Teraz te ju nie
yje.

Na podstawie wywiadu
z Iren i Ryszardem
Pluciskimi opracowaa
Henryka ebrowska

Ja natomiast w kocu
sierpnia 1948 roku zamieszkaam w Modzieowym
Domu Dziecka w Olsztynku
przy ulicy wierczewskiego.
Mniejsze dzieci przebyway
wtedy w Domu nad Jeziorem.
Poszam do liceum krawieckiego zakoczonego
matur. Moment ukoczenia
szkoy by jednoznaczny
z formalnym usamodzielnieniem si, mogam wic ju
opuci dom dziecka. Miaam 19 lat i nie za bardzo
wiedziaam, co dalej. Pojechaam do Malborka na
wakacje do brata stryjecznego. Szybko znalaza si praca
na poczcie i miaam j rozpocz od wrzenia. Kiedy
pod koniec sierpnia wrciam po swoje rzeczy do
Olsztynka, kierowniczka
domu dziecka powiedziaa
mi, e mam si zgosi do
dyrektora liceum pana
Edwarda Mackiewicza,
ktry uczy mnie matematyki
i fizyki. To czowiek, ktremu bardzo duo zawdziczam. Na spotkaniu zaproponowa mi prac wychowawcy w internacie dla dziewczt w zamku i moliwo
zamieszkania w pokoiku na
zamkowym stryszku. Oczywicie, zgodziam si bez
zastanowienia. Nastpnego
dnia w Olsztynie szybko
zaatwiam formalnoci
zwizane z angaem i od
1 wrzenia podjam prac.
Znowu pomg mi pan Mackiewicz. Widzc moj sytuacj materialn, pozwoli
wzi z internatu ko, koc,
jakie yki. Nie miaam
przecie nic. Za pierwsz
pensj patn z gry
(szeset zotych) kupiam
bardzo adn kodr za piset zotych, ktra okazaa si
byle jaka jakociowo i po
roku musiaam j wyrzuci.
elazne ko stao na
cegach. W moim pokoiku
zim trudno byo wytrzyma,
ale radziam sobie, jak
mogam. Na szczcie
w internacie miaam wyy-

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

wienie, na ktre wydawaam

poow zarobkw, ale to
i tak by luksus.
W tamtych latach w Olsztynku byo bardzo duo modziey z rnych stron, ktra
tu mieszkaa i uczya si.
Cz dojedaa do szk
w Olsztynie, m.in. do technikum elektrycznego. Kiedy
zbudowano tam burs,
wychowankowie wyprowadzili si od nas, ale byo to
dopiero w 1954 roku. W moim internacie byy same
dziewczta. Chopcy miesz-

kali w bursie przy ulicy Chopina (dzisiejsza przychodnia), a pozostali zajmowali

budynek przy ulicy Ostrdzkiej (pniej siedziba Banku
Spdzielczego). Moje
dziewczta absolutnie nie
sprawiay kopotw wychowawczych, co byo o tyle
dziwne, e niektre byy
w moim wieku. Moe potrafiam utrzyma dyscyplin,
a moe znale do nich
drog. W kadym razie pracowao mi si bardzo dobrze.
Z kilkoma yam na stopie

przyjacielskiej, byy nawet

na moim lubie. W trzecim
roku pracy zaproponowano
mi etat kierownika bursy dla
chopcw przy ulicy Chopina. Pracowaam na tym stanowisku osiem miesicy, do
momentu rozwizania placwki. Do opieki nad chopcami przydzielono mi
nauczycieli zawodu, ktrzy
kadego dnia penili dyury
przy odrabianiu lekcji. Prac kierownika rwnie
wspominam bardzo dobrze,
a z chopcami te nie miaam

problemu. W soboty czsto

urzdzalimy wieczorki
taneczne. Przychodziy
dziewczta z miasta, m. in.
z domu dziecka. Obserwowaam pierwsze mioci, dramaty, jak to w yciu.
Bardzo dobrze wspominam moje wsppracownice
z internatu, panie z kuchni,
sprztaczki. Prawie wszystkie byy mieszkankami Olsztynka i okolic jeszcze przed
wojn. Nie miaymy do siebie adnych pretensji, bo nikt
nie zwraca uwagi na pocho-

dzenie. Liczy si czowiek,

a przecie ludzie te s rni.
Wszyscy odnosili si do siebie bardzo yczliwie. Gwna kucharka przyrzeka mi
przed lubem, e za darmo
przygotuje cae wesele
i sowa dotrzymaa. Wszyscy
bawilimy si w budynku
internatu (cho ju w likwidacji).
W pierwszy dzie wit
Boego Narodzenia 1953
roku poznaam mojego przyszego ma.
c.d. w nastpnym numerze

Historia Muzeum
w rnych odsonach
Z okazji 100-lecia Muzeum Budownictwa Ludowego-Parku Etnograficznego w Olsztynku w Salonie Wystawowym Muzeum przygotowano wystaw Historia Muzeum w rnych odsonach, czynn od 12 kwietnia do koca
grudnia 2013 roku.
Jubileuszowa wystawa prezentuje histori, rozwj i dziaalno Muzeum na przestrzeni wieku. Nie jest to typowa wystawa historyczna, ktra w sposb chronologiczny i systematyczny przedstawiaaby histori placwki. S
to w zasadzie wybrane odsony historii Muzeum.
Na wystawie zgromadzono ok. 450 eksponatw, ktre wyday si organizatorom ekspozycji wane i ciekawe
dla udokumentowania fascynujcej historii olsztyneckiego skansenu. Nacisk pooony zosta na pokazanie dokumentw archiwalnych, poniewa zachowao ich si niewiele i nieczsto zdarza si okazja, aby je pokaza.
Z histori i dziaalnoci placwki zwiedzajcy zapoznaje si poprzez zgromadzone materiay, gwnie ikonograficzne. Wrd tych materiaw
najcenniejsze s z pewnoci dokumenty zaoycielskie, m. in.: akt erekcyjny Muzeum w Krlewcu z 1912
roku, dokument stwierdzajcy translokacj do Olsztynka, akt powoujcy Muzeum Budownictwa Ludowego-Park Etnograficzny w Olsztynku w 1969 roku.
Inne odsony historii Muzeum to: Najstarsze
zachowane muzealne projekty, Jak zwiedza
Muzeum? przewodniki, plany i mapy, Z muzealnego archiwum, Wszystko co kojarzy si turystom z naszym Muzeum.
Zainteresowanie zwiedzajcych wzbudzi na pewno
grupa dokumentw i muzealiw, ktra zostaa nazwana: Zawsze kto musi by pierwszy, zawsze co musi
by najstarsze. Zaprezentowane tu zostay m. in.
pierwszy eksponat zapisany w ksidze inwentarzowej
muzealiw ruchomych i pierwszy samochd uytkowany przez olsztyneckich muzealnikw oraz najstarszy eksponat w zbiorach Muzeum i sylwetka najstarszego staem pracownika.
Szczeglnym dokumentem przedstawionym na
wystawie jest Ksiga pracownikw Muzeum. Wykaz
zawiera ponad 500 nazwisk. Specyficzny klimat ekspozycji nadaj wielkoformatowe fotografie obiektw architektury ludowej z olsztyneckiego skansenu. Wystaw uzupeniaj prace regionalnych
artystw, ktrym mona byoby nada wsplny tytu Skansen widziany oczami twrcw.
Serdecznie zapraszamy!
Jadwiga Wieczerzak
Ewa Wrochna

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Strona 21

D OBRE R ADY P ANI EWY

Dzisiejsza Warmia i Mazury to dawne Prusy Wschodnie, w zwizku z tym wymieszay si

tutaj dwie tradycje kulinarne niemiecka i polska. W warmisko - mazurskiej kuchni zawsze
krloway produkty naturalne ryby, grzyby, owoce lene, mid, a take produkty wiejskie warzywa, nabia i miso. obfito misa i wszelkiego rodzaju klusek to dziedzictwo, ktre
pozostao na tych terenach po Niemcach. Do polskich natomiast tradycji naley uywanie
duej iloci mietany, wielu zi i przypraw. tradycyjna kuchnia warmisko mazurska jest
cika, zawiesista i esencjonalna. Do podawanych potraw dodawano obficie wszelkiego rodzaju tuszczw,
mietany, wdzonej soniny czy te pachncego wieego masa. Poniewa Warmia i Mazury to kraina tysica jezior, jadano wic na tych
terenach przynajmniej kilka razy w tygodniu ryby.
Gwn natomiast jarzyn mieszkacw byy
zdecydowania ziemniaki - podawane na obiad
z misem lub zsiadym mlekiem i sadzonym jajkiem. Przyrzdzano z nich kluski (najlepsze przysmaone z drobno pokrojon wdzon sonink).
Moe to budzi niejakie zdziwienie, ale placki
z tartych ziemniakw jedzono o kadej porze dnia,
przed i po gwnych posikach, a take czsto
nawet na deser. Byy te ziemniaki podstaw solid-

zuPA zIEMNIACzANA
z GRzYBAMI
500 g grzybw
1 dua cebula
1 szkl mietany
szkl mleka
1 yka maki
li laurowy, ziele angielskie
sl, pieprz
1 marchewka
2-3 yki zieleniny
1 yka masa
8- 10 ziemniakw
Na male podsmay posiekan
cebulk, pokrojone w paski grzybki
i pokrojon w supki marchew. Do
garnka wla 2 litry wody, zagotowa. Doda przyprawy i pokrojone
w kostk ziemniaki, usmaone z
cebul i marchewk grzyby. Doprawi do smaku sol i pieprzem, ugotowa do mikkoci, zagci mk
rozprowadzon w mleku i zagotowa. Doda mietan i zielenin.

zuPA RYBNA
kg filetw (oko, sandacz,
sum, mitus, szczupak)
1 pczek woszczyzny
1 dua cebula
li laurowy, ziele angielskie
natka pietruszki
sl, pieprz
rozmaryn, majeranek, ostra papryka
Ryby wyfiletowa. Przygotowa
bulion z pozostaoci po filetowaniu
z dodatkiem lici laurowych i ziela
angielskiego i dokadnie przecedzi.
W czystym wywarze ugotowa
pokrojone warzywa i ryby. Doprawi
sol, pieprzem, majerankiem, chilli
i rozmarynem. Przed podaniem posypa natk pietruszki.

Strona 22

nego chopskiego niadania podawane w mundurkach z jajecznic z wielu jaj, obowizkowo na

mietanie z wdzon sonink. Gospodynie na
Warmii tradycyjnie gotoway grochwk, kapuniak, fasolwk, czy kartoflank, na Mazurach
natomiast panie domu przygotowyway zupy
rybne, urki i czerniny. Na Warmii Mazurach
i Powilu od stuleci nakadaj si na siebie wpywy
rnych kuchni, a czy ja jedno ziemniak, krl

CzERNINA
podroby z kaczki, szyjka
i skrzydeka
1 pczek woszczyzny
3 licie laurowe
4 ziela angielskie
5 ziaren pieprzu
2-3 yki octu lub soku z cytryny
1-2 yki cukru
1 szklanka krwi kaczej
150 g suszu owocowego
2 yki mki
sl
Krew z kaczki zmiesza z yk
octu, eby nie skrzepa. Ugotowa
wywar na skrzydekach, szyi i podrobach kaczych z woszczyzn i przyprawami. Owoce namoczone kilka
godzin wczeniej ugotowa w tej
samej wodzie. Wywar przecedzi,
doda krew zmieszan z mk i,
cigle mieszajc, ostronie zagotowa. Doprawi sol ,cukrem, octem
lub cytryn. Doda pokrojon
w paski woszczyzn, owoce i pokrojone podroby.

BABkA zIEMNIACzANA
z MISEM
0,5 kg ziemniakw
50 g masa
3 jajka
- farsz:
300 g mielonej woowiny
1 jajko
2 yki masa1 dua cebula
szklanki gstej kwanej mietany
sl, pieprz
Ziemniaki ugotowa w mundurkach, ugnie, doda maso, szczypt
soli i utrze na gadk mas z tkami, a nastpnie doda ubit pian
z biaek. Zrobi farsz: miso wymie-

tutejszych da i ich gwny skadnik. Nie mona

by na Powilu i nie skosztowa dania obowizkowego, czyli baby ziemniaczanej. Wszystkim
Pastwu, ktrzy kiedykolwiek mielicie moliwo
sprbowania tradycyjnych potraw Warmii Mazur
i Powila polecam wyprbowanie przypisw nie
tylko na dania bardzo znane, ale i te mniej popularne, a warte wyprbowania.
Ewa agowska-Okoowicz

sza z podsmaon na poowie masa

cebul, doda jajko, mietan, przyprawy. Naczynie aroodporne grubo
wysmarowa reszt masa, na dnie
uoy poow ziemniakw, na to
farsz i drug poow ziemniakw.
Piec godzin w temp. 170 stopni.

kARtACzE
- farsz:
300 g zmielonej woowiny
200 g zmielonej wieprzowiny
1 cebula
l yka masa
3 yki bulionu
sl, pieprz
- ciasto:
20 duych ziemniakw
1 jajko
50 g soniny
1 cebula
sl
mietana
Cebul posieka i zeszkli na yce
masa, wymiesza z misem, doda
bulion, sl i pieprz.
15 ziemniakw zetrze na tarce
i odcisn przez gaz. Pozostae ugotowa w upinach, obra i przecisn
przez prask. Wymiesza masy
ziemniaczane z jajkiem i sol. Wyrabia na niezbyt grube placki, na nie
nakada farsz i formowa owalne
pyzy. Kartacze gotowa w osolonej
wodzie okoo 30 minut. Podawa
z sosem z usmaonej cebuli i soniny, z dodatkiem mietany.

PLINCE z PoMok
- plince:
500 g ziemniakw
1 cebula
50 ml mleka

1 yka mki ziemniaczanej

2 jajka
sl, pieprz
- pomoka:
50 g twarogu
100 ml mietany 18%
1 cebula
2 zbki czosnku
sl, pieprz
- dodatkowo:
150 g wdzonki
4 yki szczypiorku
Ziemniaki zetrze na tarce o drobnych otworach razem z cebul. Odcisn z nich wod i zala wrzcym
mlekiem. Doda jaja i mk, doprawi sol i pieprzem. Wymiesza
i smay placuszki na zoty kolor.
Twarg rozgnie ze mietan,
doda zmiadony czosnek i drobno
posiekan cebul. Wymiesza,
doprawi sol i pieprzem.
Plastry wdzonki podsmay na
suchej patelni do zarumienienia.
Pomidzy usmaone placki woy
zarumienion wdzonk, pola
sosem, posypa szczypiorkiem.

kAPuStA kISzoNA
z PCzAkIEM
1 kg kiszonej kapusty
70 dkg misa wieprzowego
10 dkg pczaku
sl, pieprz
Kapust woy do garnka, zala
wod tak eby j przykrywaa. Postawi na maym ogniu. Na kapucie
uoy pokrojon wieprzowin, a na
ni wsypa pczak, lekko osoli
i posypa pieprzem. Dusi pod przykryciem okoo 1 godzin.

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

SzkICE MAzuRSkIE
Mam sporo wolnego czasu, w ktrym to lubi
sobie poczyta, pozastanawia si nad rnymi
sprawami. ostatnio zaja mnie ciekawa lektura pt. Szkice z mazurskiego brulionu Erwina
kruka. Moje myli kr wok problemw
przedstawionych przez autora, ktry w wywaony sposb odnosi si do rnych aspektw
historii mazurskiej przed i powojennej. znalazem wiele ciekawych odniesie do olsztynka,
ktre warte s przypomnienia.
Na pocztek warto pozna histori fortepianu
Chopina.
Czy ktokolwiek sysza, e syn rzemielnika
z Olsztynka, co we wczesnym dziecistwie wraz
z rodzicami przyby do Warszawy, skonstruowa
tu fortepian, na ktrym Fryderyk Chopin jako
dziecko rozpocz nauk gry. Sam nie sdziem, e
wgbiajc si w dzieje mazurskie, przystan przed
nie istniejcym fortepianem Fryderyka Chopina.
Tym najsynniejszym, uniemiertelnionym potem
przez poezj.
By to instrument marki Buchholz z fabryki fortepianw w Warszawie (ok. 1817 roku). Niewtpliwie z tej wytwrni trafi on do mieszkania Chopinw.
A co wiadomo o Fryderyku Buchholzu? Ot
kronikarz warszawski parafii ewangelicko- augs-

burskiej Eugeniusz Szulc podaje, e Buchholz urodzi si na pruskich Mazurach.

Ta informacja nie jest powszechnie znana. Ale
rwnie ksika Eugeniusz Szulca, wskazujca na
ten lad prowadzcy do naszego regionu, nie
wydobya wcale Buchholza z zapomnienia. Stao
si tak pewnie dlatego, e autor piszc o producencie fortepianw, dat i miejsce jego urodzenia
poda tak: 19 V 1792 Holsztynek w Prusach.
Miejscowoci Holsztynek na Mazurach nie ma, ale
jest Olsztynek, ktry, jak na to s bezsprzeczne
dowody, mwicy sw gwar Mazurzy powszechnie w I poowie XIX wieku nazywali Holstynkiem
(polszczc niemieck nazw miasteczka Hohenstein). Przykadem ywotnoci tej nazwy jest drukarz Karol Henryk Harich i jego wydawnictwa.
Ot w 1832 roku Harich otworzy drukarni
w Olsztynku, a wydawane przeze druki, zwaszcza dla Mazurw, mialy miejsce wydania: w Holstynku. W nekrologu Buchholza, zamieszczonym
w Kurierze Warszawskim, t wersj nazwy uznano za nazbyt mazurzc i napisano: Holsztynek.
I to jest ta ciekawostka, ktr w zwizku
z histori fortepianu Chopina chciaem poda.
Ot ten fortepian, ktry po zamachu na carskiego
namiestnika, podczas kozackiego pldrowania
paacu Zamoyskich, wyrzucony zosta przez okno

krzywka
nr 189

na bruk Nowego wiatu, by jednym z tych instrumentw, ktre wyprodukowaa wytwrnia zaoona przez syna olsztyneckiego rzemielnika. Mao
tego, on sam rwnie urodzi si w Olsztynku, ale
ju we wczesnym dziecistwie wraz z rodzicami,
Andrzejem i Ew z Pohlw, przyby do Warszawy.
Polubi Emili z Bratyskich. Wszed w krg kultury polskiej.
Innym szkicem z ksiki Erwina Kruka, ktry
wart jest wspomnienia, to szkic wito dobrej
pamici powicony Emilowi von Behringowi.
Autor pisze - Emil by pitym z kolei dzieckiem
nauczycielskiej rodziny. Do trzynastego roku ycia
zdobywa nauki w rodzinnej wsi, pod okiem ojca
rektora. Potem droga powioda go dalej. Najpierw
do gimnazjum humanistycznego w Olsztynku,
a potem, mimo pewnych waha, na wojskowe studia medyczne do Berlina. Jego odkrycia, ktre
potem pozna wiat, dokonyway si z dala od
rodzinnych okolic, w znanych orodkach badawczych. Emil Behring odkry surowice antytoksyczne: przeciwbonicze i przeciwtcowe w 1890
roku. One to umoliwiy zastosowanie surowic nie
tylko jako leku, ale jako szczepionek, ktre zapobiegaj zachorowaniu na dyfteryt (bonic).
Na przykadzie dziea Behringa, wida, e
dobro nie jest kategori narodow, ale ludzk kategori wartoci.
W tym miejscu naley podkreli i pamita, e
wadze Olsztynka w uznaniu zasug niemieckiego
uczonego i noblisty naday uroczycie jednej z ulic
imi ulicy Emila von Behringa.
Lucjan Hodyra

8
10

9
11

Poziomo:
1) doktryna popa, 5) zmieszany koks, 9) wyjtkowy ptak,
10) wosy na piersiach, 11) jezioro w Olsztynku, 12) bombowiec,
13) obz zimowy, 14) kopot handlowca, 15) czas na warzywa,
16) popis Ali, 18) bite w garnkach, 19) betonowy, 21) biedny muzyk,
23) nie uprawa, 24) udaje Greka, 25) odgos z siowni, 26) nie tak,
27) ma duo do powiedzenia.

12

13
14
16

15

Pionowo:

17

18

1) cignie w z stron, 2) z M do M, 3) przychodzi do niej dziad,

4) za duo wiadkw, 6) koo kwiatowe, 7) faza kwadratu, 8) pica
istota, 16) wesoy obuz, 17) Guliwer w krainie olbrzymw,
19) gboki odpoczynek, 20) na ilo, 22) cichy instrument.
krzywka sponsorowana przez

19

22

21

20

23
24

25

27

26

Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do 15 maja pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza wylosujemy nagrod obiad dla 2 osb w Restauracji zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, olsztynek). Prawidowym rozwizaniem ostatniej krzywki byo haso: Wiosna, ach
to ty. Nagrod wylosowaa Katarzyna Sira z Olsztynka.
1

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Cezary Dugowski (rysunki), Janusz Dga (zdjcia), Henryka ebrowska, Marta
ebrowska, Zygmunt Puszczewicz, Kazimierz Czesaw Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Magdalena Rudnicka. Adres redakcji:
11-015 Olsztynek, ul. Chopina 29, MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie
prawo skracania i adiustacji tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest
w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.
ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Strona 23

ogoszenia drobne
Sprzedam

zamieni

l Dziak budowlan o pow. 630 m2 (w Olsztynku przy ul. Agrestowej)

z projektem budowlanym i aktualnym pozwoleniem na budow.
Tel. 502 844 172

l
zamieni ma kawalerk (wasnociowa) na wiksze mieszkanie.
Olsztynek. Tel. 514 902 092

l Sprzedam lub wynajm mieszkanie.

Olsztynek ul. Kolejowa 7. Tel. 602 398 213

Do wynajcia
l
Mieszkanie w centrum olsztynka. 3 pokojowe, kuchnia, azienka.
Metra 70 m2. Tel. 721-639-137

usugi
l Remonty, wykoczenia, glazura, terakota, instalacje Co, wod.-kan.
i gaz. Tel. 601 682 563, 603 332 919

Szukam pracy
l opiekunka osb starszych. Caodobowo. Tel. 510 518 625

bezpatne ogoszenia przyjmowane s w biurze redakcji (MDk w olsztynku, ul. Chopina 29, w godz. 8.00-18.00)

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY

NAPRAWA
- komputery, laptopy
- telewizory

Strona 24

tel/fax 519 29 50,

519 13 87, Olsztynek,
ul. Krtka 2

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Strona 25

Strona 26

ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

TECHMARK
Ameryka 9A
11-015 Olsztynek

amechanika pojazdowa w penym zakresie

anaprawa aut
powypadkowych

adiagnostyka
komputerowa

ablacharstwolakiernictwo

akonkurencyjne
ceny

aszybki termin realizacji

wiadczymy take usugi w zakresie:

asprzeda i serwis wzkw

widowych,
aprzyciemnianie szyb,
azakuwanie wy hydraulicznych
( WARSZTAT 519-111-163, 519-111-162
ALBO 4 (203) Kwiecie 2013 r.

Strona 27