Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Befason komoditeti dhe liria me t ciln ministri turk i arsimit e bri publike
krkesn pr rishkrimin e historis, duke br prpjekje pr shfajsimin e
Perandoris Otomane nga e kaluara e saj pushtuese! Ishte edhe m befasues edhe
reagimi i MASHT q po prpiqet t minimizoj dhe relativizoj kt krkes, aq
sa absurde po aq edhe nnmuese! Disa kshilltar t ksaj ministrie pr t cilt jam i
sigurt se nuk e din as radhitjen e shkronjave t alfabetit shqip po rrahin gjoks n
mbrojtje t krkess s ministrit turk, vetm pr t ruajtur at post t mjer t cilin
e kan dhurat pr shkak t lakueshmris apo elasticitetit t skajshm t boshtit
kurrizor t tyre! Patriotizmi dhe profesionalizmi i tyre peshon dhe z vend pr aq sa
sht e madhe dhe e rnd prapanica e tyre e rehatuar n fotelet luksoze!
Mendoj se kjo ministri duhet t angazhohet q ta zbus n shkall t durueshme
analfabetizmin n Kosov, q nga niveli parashkollor, deri te ai universitar! Nuk e
besoj se ka m shum analfabet me diploma dhe tituj shkencor n ndonj vend t
rajonit se q ka n Kosov! Arsimi sht si shkas ndrsa pasojat jan shum t
dukshme n shndetsi, ekonomi, kultur, sport, politik etj. Analfabett me diploma
t kallashit dhe tituj shkencor t gullashit i kan uzurpuar vendet shum kompetente,
prandaj edhe nuk sht pr t mos besuar se krkesa e ministrit turk nuk do t
realizohet!
Po t kishim nj arsim normal, nuk do t kishim gjendjen kur historin kombtare do
t na shkruanim titistt, udbasht, spermatozoidt e Rankoviqit, bashkpuntort e
Sllobodan Millosheviqit si dhe revolucionart e Tadiqit! Po t kishim historian t
vrtet dhe histori, ndryshe do t trajtohej Drenica e Shaban Polluzhs, nuk do t
heshtej n mnyr kriminale Masakra e Tivarit, nuk do t prshkruhej me nj rresht t
vetm n librat e historis burgu 30 vjear i Adem Demait dhe kontributi kombtar i
tij thuaja 60 vjear! Nuk do t cilsoheshin si kundrrevolucionare demonstartat e vitit
1968, 1981, 1986 dhe se nuk do t harrohej aq shpejt lufta e lavdishme e UK-s!
Historia e vrtet, prmes pasqyrimit objektiv t proceseve nga e kaluara, hap shtigjet
pr t ardhmen ndrkaq historia q e kan shkruar deri m tani e n veanti kjo q po
bhen prpjekje t na e shkruajn (histori multietnike), jo q nuk siguron kurrfar
ardhmrie, por na kthen n t kaluarn!
pushteti osman edhe nga kisha ortodokse greke. Pra shihet se rishikimi
po bhet me ndrhyrje nga jasht dhe me mbikqyrjen turke. Kt gj se
thon vetm peticionistt, por dhe t huaj. Por n fund t fundit, Turqia
ishte nj perandori pushtuese dhe n nj komb i pushtuar, pas nj
qndrese 25 vjeare dhe ku i bm nj nder t madh jo vetm vetes ton,
por edhe Europs. Pushtimi ishte nj gjm e madhe n plot kuptimin e
fjals. Ai e kputi n mes, procesin historik t vetafirmimit shqiptar, n
gjirin e popujve t tjer europian. Na shkputi nga Europa duke ln nj
dram t pashlyer 500 vjeare, t ciln ne po e vuajm sot e ksaj dite.
sht pr t ardhur keq, q kndej edhe andej kufirit, t ashtuquajtur
historian dhe segmente politike e japin Perandorin turke si bashkjetes
paqsore dhe t suksesshme t popujve t perandoris... Aq e
suksesshme ishte pr ne, sa q si trashgim na la vetm mullirin e kafes.
Pashallart, ushtarakt, guvernatort, deputett, kryeministrat me origjin
shqiptare kan vler por vetm pr historin turke dhe jo tonn... T
krkosh ndryshimin e historis sipas oreksit t diplomacis turke sot, do t
thot, q nesr Serbia, pas 100 vjetsh t paktn, t krkoj t njjtn gj
pr Kosovn, duke u shfajsuar, se ne ishim n Kosov thjesht
administrator. Turqia osmane na prishi kombin, ndrgjegjen kombtare.
Aty ktu, nga segmente t caktuara dhe personalitete t huaja, nn z e
quajn Shqiprin si nj Turqi e vogl. Nuk jemi t till kurrsesi. Sot jemi
n periferi t kontinentit europian vetm e vetm nga pasoja 500 vjet
Turqi dhe 50 vjet komunizm.
Para disa muajsh festuam shpalljen e pavarsis. Nga kush u pavarsuam?
Nga Turqia pra, jo nga ufot. Pavarsia e nj vendi fitohet kur largohet
pushtuesi... Mjafton t prmendim nj fakt, gjuhn shqipe. Vetm ajo u
ndalua me ligj, me forc. Asnj gjuh tjetr prreth nesh, as ajo greke,
serbe, rumune nuk u ndalua. Gjuha sht elementi thelbsor i kulturs
dhe identitetit t nj populli dhe q dallohet nga t tjert. Prandaj sht
fyerje tepr e rnd, e papranueshme kur kt histori ta krkojn
ekspertt turq. Sado e pasur, sado e fort, sado e madhe t jet Turqia,
ajo nuk mund ta blej t kaluarn e vet. Ne jemi viktima e saj 500 vjeare.
Dakord, fjaln duhet ta thon historiant. Por, nj historian shqiptar nuk ka
vetm mendjen e vet, por edhe mendjen e miqve t vet. Dhe kur themi
mendje, jo ti shesim njri tjetrit mendje, t bindur deri n ekstrem...
Bindjet jan armike m t rrezikshme t s vrtets se gnjeshtrat... E
kemi mike Turqin, por m shum mike duhet t kemi t vrtetn.
Prndryshe kjo nuk sht histori, por politik. E para sht fakt, dokument.
E dyta sht t ndryshosh ato, pra faktet, se e dashka interesi i shtetit
turk. Thnia monumentale e Vaso Pashs se feja e shqiptarit sht
shqiptaria, ndoshta do t duhet ta shtrijm m tej. Historia e shqiptarit
sht shqiptaria. M tej akoma. Ekonomia dhe politika e shqiptarit sht
dhe duhet t jet shqiptaria.
Ne nuk jemi mbeturina t Perandoris osmane. Turqia sht lindje. Ne jemi
perndim... A do vazhdojm ne akoma me lindjen... Sot Turqia ka nj
projekt t sajin, t quajtur Neo-otomanizmi. Ky projekt krkon nj sens
historik. Ktu e ka burimin edhe rishikimi i historis ala Turqi. Turqit e
njohin mir forcn dhe dobsit e doktrins s tyre. Pr kt, asaj i duhen
dishepuj q nuk kan sy pr t par dobsit e doktrins s tyre. Kta
mundsisht t jen t verbuar nga pamja, madhshtia, rishikimet e
historis, nderimet pr t. Turqit kan gjetur n Shqipri, Kosov,
Maqedoni, Bosnje dishepuj. Pa dishepuj t verbr, ndikimi i Turqis dhe i
projektit t saj Neo-otomanizmi nuk bhet kurr i madh. T ndihmosh n
fitoren e nj ideje, t nj projekti do t thot, ta shoqrosh at
vllazrisht, me budallallkun e disa turkofilve grafoman ktej dhe
andej kufirit. Turqia aktualisht qeveriset nga Partia Drejtsi dhe Zhvillim.
sht kjo nj parti me vazhdimsi nga partit islamiste, mbuluar me
petkun e globalizmit dhe me nj projekt t caktuar. Arkitekti i ktij projekti
sht ministri i Jashtm, Dautoglu. Sipas tij, Turqia duhet t luaj nj rol
global. Turqia sht nj fuqi qendrore me ndikim n Ballkan... Turqis i
duhet nj raport pa probleme me fqinjt. Nj politik e but me t gjitha
vendet q kan qen pjes e Perandoris Osman. Neo-otomanizmi i saj i
shrben vetm asaj. Po ta shohsh holl- holl, Neo-otomanizmi po del si
kundrpesh ndaj BE n Ballkan... Dhe ne e dim qndrimin e BE ndaj
Turqis, dhe nuk sht vendi dhe koha pr ta sqaruar. Gjithsesi, mimi i
miqsis turko-shqiptare ska se si t jete ndryshimi i fakteve historike.
Sot kemi shembull Irlandn e Veriut si pjes e Perandoris Britanike.
Britania e Madhe nuk i ka krkuar asnjher Irlands pr t ndryshuar
librat shkollore. Ato diskutojn me gjakftohtsi, por asnjher t rishikoj
librat e historis n shkmbim t miqsis. N histori ka ngjarje q nuk na
plqejn edhe neve, por ato pr hir t s vrtets kan ndodhur...
Ekspeditat e Turgut Pashs, Marrveshjet Turqi -Jugosllavi, Turqi- Greqi pr
transferimin e shqiptarve nga trevat e Kosovs dhe t amris pr n
Turqi kan ndodhur. Kjo mund t mos i plqej Turqis sot, por ato kan
ndodhur. Ministrave turq, kur vijn e vizitojn Tirann, mund t mos i
plqej busti i Sknderbeut n sallonet qeveritare, duke e quajtur si dika
t kot. Edhe lirimi i Vjens m 1683 me kt logjik moderne turke do t
ket ndodhur kot.
M shum se sa me krkesn pr rishikimin e historis nga turqit, t udit
fakti i qndrimit t nj pjese t opinionit ndaj atyre intelektualve t
shquar, q kan br peticionin... E kan quajtur kt peticion t nxituar,
projekt antiturk, t parndsishm, jo profesional, me pasoja n
marrdhniet shqiptaro-turke, etj. T udit tjetr indiferenca institucionale
e shtetit shqiptar. Thua se a ka apo ska vendi yn Akademi Shkencash,
Institut Historie, Albanologji, Ministri Arsimi e ku di se far tjetr, q
duhet t prononcohen, por i sht ln krejt n mnyr rastsore,
individuale, historianve t veant, q t japin pikpamjet e tyre. N nj
vend si ky i yni, ku historianet jan br politikan dhe politikant jan
br historian, me qejfmbetje ndaj njri tjetrit, t dyzuar, q ta ken mir
me Turqin e arkivave osmane dhe njkohsisht t jen n rregull me
objektivitetin e historianit, do gj q t na krkojn turqit, ne do tua
japim. Kshtu kemi br historikisht. Kshtu kan br italiant me Zogun
pr rishikimin e historis. Kshtu kan br sovjetikt me Enver Hoxhn.
Grekt dhe turqit sot, me qeverit e ktyre viteve t fundit. A nuk e kemi
mbushur jugun e Shqipris me varreza t ushtarve grek? Nga grekt
Bledar KOMINI
Prej disa ditsh ka ri-nisur nj debat mbi rishikimin e teksteve t historis
shqiptare, sidomos asaj periudhe q ka lidhje me t kaluarn e popullit
shqiptar nn Perandorin Osmane. Reagimet kan qen t ndryshme, por m
i konkretizuar ka qen ai i nj grupi intelektualsh t cilt kan prgatitur nj
peticion ku jan shprehur kundr ndryshimeve n tekstet e historis, si n
Republikn e Shqipris ashtu dhe n Republikn e Kosov. N fakt peticioni i
sht drejtuar Presidentes s Kosovs Znj. A. Jahjaga dhe pr dijeni edhe
institucioneve t shtetit shqiptar si Presidencs e Kryeministris.
Prball krkess s qeveris turke pr t rishikuar nj pjes t teksteve t
historis n Kosov, Ministria e Arsimit e ksaj t fundit formoi nj komision t
Nisur nga kjo ndrhyrje dhe duke lexuar dhe peticionin q iu drgua
Presidentes dhe institucioneve t Kosovs, m duket e pavend fryma e
ngritjes s nj tymnaje, ku prmes nj peticioni (sado demokratik si form) t
krkohet mos ndryshimi i historis dhe teksteve msimore. Nse historia do
ndryshohej ose nuk do rishkruhej bazuar mbi kto peticione, jam i sigurt se
dhe pala tjetr q mendon ndryshe, do t mbledh edhe ajo po aq firma n
mos m shum dhe prmes nj peticioni do t krkoj rishikimin e historis. N
kt faz shtrohet pyetja: A duhet rishikuar ose jo historia nn frymn e
peticioneve? Kjo pyetje nuk meriton prgjigje sepse traseja akademike e
dallon qart faktin shkencor dhe historik nga mjetet demokratike si peticioni,
greva apo demonstratat. Historia nuk mund t shkruhet apo mos rishikohet
nn diktaturn e ktyre mjeteve demokratike.
Duke lexuar peticionin e firmosur prej intelektualve, q pr t thn t
vrtetn ishin trsisht laraman n profesionet e tyre, vura re gjithashtu se
protesta e shprehur prmes rreshtave, nuk konfiguronte me nocionet
shkencore. Ky lloj historicizmi anti-poperian i krkuar prej tyre, binte ndesh me
frymn akademike q ata vet n thelb krkonin. Nse pr nj t vrtet kaq t
madhe sa historia e nj kombi, pr rishikimin apo jo t saj, prdoren mjete t
tilla si peticionet, domosdoshmrish dhe ngjallja e historicizmit n mnyr t
mjerueshme kthehet n nj fakt t pashmangshm. Modeli i prdorur prej
ktyre intelektualve ishte ai i prdorimit t mjeteve demokratike kundr t
vrtets shkencore dhe n rastin konkret asaj historike. sht e
paimagjinueshme sentenca e prdorur dhe nnkuptuar n form liturgjike
prgjat gjith peticionit se, Perandoria Osmane ishte nj grop e zez pr
historin e popullit shqiptar. Mjafton ky fakt pr ti dhn t drejt absolute
kujtdo q mendon ndryshe se tekstet dhe nj pjes e intelektualve shqiptar
jan t indoktrinuar me nj historicizm mjeran, i cili ngre kokn edhe kur e
vrteta e krkuar mbytet prej shprfilljes shkencore.
Vijimi i leximit t peticionit tregon se ai sht shkruar shum shpejt dhe me
gabime trashanike, t cilat as historiografia zyrtare shqiptare e kohs s
komunizmit nuk do ti bnte, ashtu si dhe nuk i ka br. Mjafton t shikosh se