V.S.A.

03

Rehabilitacija vangradskih puteva

okrugli sto
Beograd, 19. i 20. novembar 2003.

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI

ZA
PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

Prof. dr Vojo AN\US, dipl.gra|.in`.

Univerzitet u Beogradu
Gra|evinski fakultet
< vsandjus@ grf.bg.ac.yu >

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***02***
V.S.A. 03

P/AP

Sistematizacija pojmova
odr`avawa i gra|ewa
vangradskih puteva

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***03***
V.S.A. 03

Resurfacing*

Resurfacing is the application of an additional surface to an existing base pavement or wearing

surface to improve the ride, strength, or safety of the pavement.

Restoration (2R) project*

Work proposed to restore the pavement structure, riding quality, or other necessary components to their
existing cross section configuration. Upgrading roadway components as needed to maintain the
roadway in an acceptable condition may be included in the restoration work. The addition of through
travel lanes is not permitted under a restoration project.

Rehabilitation (3R) project*

Rehabilitation is work proposed to improve serviceability and extend the service life of existing highways
and streets and to enhance safety. Work is usually accomplished within the existing right of way and does
not include the addition of through travel lanes. Work may include the upgrading of geometric features
such as roadway widening, minor horizontal realignment, and improving bridges to meet current
standards for structural loading and to accommodate the approach roadway width.

Reconstruction (4R) project*

Work proposed on the approximate alignment of an existing route that meets the geometric criteria for
a new facility. Reconstruction includes new location projects or projects that provide substantial
changes in the general geometric character of a highway, such as widening to provide additional
through travel lanes, horizontal or vertical re-alignment, etc. Reconstruction work includes bridge
replacement work.
*) Tx DOT Glossary, Revised September 2003.

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

N
P,G
I I S * PUTEVI *

A,F

***04***
V.S.A. 03

STUDIJA IZVODQIVOSTI
ciqevi, potrebe, inicijalna procena
tro{kova projekta, prioriteti (mre`a/region)
nivo projekta (2R, 3R, 4R) = f (K/T)

1.

2. GLAVNI PROJEKAT REHABILITACIJE

kona~na odluka o (2R, 3R, 4R) = f (K/T)

projektna dokumentacija
tenderska dokumentacija

3.

REALIZACIJA REHABILITACIJE
ARHIVSKI PROJEKAT REHABILITACIJE
EKSPLOATACIJA PUTA
FUNKCIONALNO ODR@AVAWE

4.

ANALIZA PRE I POSLE

ekonomski, dru{tveni, tehni~ki, ...
efekti preduzetih mera rehabilitacije
t pre 3 god.

t posle 3 god.

Algoritam procesa rehabilitacije vangradskih puteva u R. Srbiji

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***05***
V.S.A. 03

Osnovni ciq rehabilitacije ((2R), 3R Project):

1. Produ`ewe upotrebnog veka puta ( 10 god.)
2. Unapre|ewe bezbednosti na putu
3. O~uvawe i unapre|ewe `ivotne sredine

KQU^NI (KONTROLNI) ELEMENTI PUTA

1. Projektna brzina (Vp, V85%, Voz, Vogr.)
2. Saobra}ajno optere}ewe (Q0, Q10)
3. Trasa puta (situacioni plan, podu`ni profil, preglednost)
4. Popre~ni profil ({irine voznih traka i bankina,
{irine na mostu, popre~ni nagib i vitoperewe kolovoza,
pro{irewe kolovoza, rubni pojas puta, odvodwavawe)
5. Kolovoz (nosivost, ravnost, trewe, o{te}enost)
6. Putni objekti (mostovi, tuneli, propusti, potporni zidovi, ...)
7. Raskrsnice, kontrola pristupa i namena povr{ina (prat. sadr`aji)
8. Upravqawe i regulisawe saobra}aja, ukr{taji sa `eleznicom
9. Bezbednost puta (Nsz, Bs, Dh), biciklisti, pe{aci
10. @ivotna sredina (procena, mere, monitoring)

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

Lista aktivnosti na nivou projekata rehabilitacije (2R,

***06***
V.S.A. 03

3R):

produ`ewe upotrebnog veka kolovozne konstrukcije (opravka,

obnova, dogradwa, ...)
poboq{awe otpornosti na klizawe kolovoza (udobnost vo`we,
bezbednost, potro{wa goriva)
pro{irewe uskog kolovoza na putu i na mostu, uskih bankina
izgradwa stabilizovanih bankina (prelaz kolovoz-bankina!)
rekonstrukcija kra}ih deonica putne i kolovozne konstrukcije sa
nekvalitetnim dowim strojem ( < 30% deonice rehabilitacija)
poboq{awe elemenata trase puta (o{tre krivine (V), ipk = f (V85%),
vitoperewe, pro{irewe kolovoza, Rv=f(Pzp), ubla`avawe kosina, ...)
poboq{awe (modifikacija) sistema odvodwavawa na putu i na
mostu (povr{inske, pribre`ne, podzemne vode, propusti, ...)

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***07***
V.S.A. 03

poboq{awe preglednosti i obezbe|ewe slobodnog profila

(vert., horiz.) Pzp = f (V85%), Pr = f (R, A, iN, Rv, xi, yi, zi)
unapre|ewe kontrole pristupa i sadr`aja u rubnom pojasu puta
unapre|ewe tehni~ke infrastrukture u putnom pojasu
poboq{awe funkcionisawa raskrsnica (trake tm - Povr{. Ras.,
razdvajawe kolovoza rampi - Den. Ras., osvetqewe, ...)
radovi rehabilitacije na mostovima i drugim putnim objektima
(kolovoz, pe{. / bicikl. staze, ograde, dilatacije, prelazne plo~e, ...)
poboq{awe i unapre|ewe prate}ih sadr`aja puta (funkcionalni
sadr`aji, sadr`aji za potrebe korisnika)
o~uvawe i unapre|ewe `ivotne sredine (objekti za{tite, ...)

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***08***
V.S.A. 03

pejza`no ure|ewe rubnog pojasa puta

unapre|ewe saobra}ajne signalizacije (horizontalna,
vertikalna, upravqawe i vo|ewe saobra}aja, ...)
unapre|ewe saobra}ajne i putne opreme (smerokazi, sigurnosne i
za{titne ograde, osvetqewe, absorberi udara, telekomunikacioni i
elektri~ni ure|aji, ure|aji za kontrolu i za{titu fizi~ke i
prostorne strukture puta, ...)
unapre|ewe bezbednosti na opasnim mestima (deonicama) ili
potencijalno opasnim mestima na putu
unapre|ewe biciklisti~kih i pe{a~kih staza
monitoring ugro`ene deonice (a) puta (stabilnost, za{tita
`ivotne sredine, bezbednost saobra}aja, ...)
...

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

Dijagram kvaliteta (stawe JESTE i stawe TREBA)

***09***
V.S.A. 03

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***10***
V.S.A. 03

GEOMETRIJA FIZI^KE STRUKTURE PUTA

Popre~ni profil

F ( Qmer, Vp (85%), Funkc. klasif.,)

[irina voznih traka (tv,
tv, tm)
tm)
[irina ivi~
ivi~nih traka (ti)
ti)
[irina bankina (bermi,
bermi, ...) , b, b`
b`,

Situacioni plan
F ( Vp (85%), Ns, Nsz)
Rektifikacija geometrije
Popre~
Popre~ni nagib kolovoza
Vitoperewe
Pro{irewe
Pro{irewe
Preglednost

Podu`ni profil

V 20km/h !?

F ( Vp (85%) Ns, Nsz)

Rektifikacija geometrije
Preglednost
Uskla|
Uskla|enost elementa SP/PP

Analiza geometrijskih, voznodinami~kih i

saobra}ajnih karakteristika postoje}eg stawa

(DTM TIN)

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

teorijski modeli
merewa

Vp
V85%
bitno!
Voz bitno!
Vog

Vpsr,
Vpsr, V, S, Dh

***11***
V.S.A. 03

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

Dijagram za odre|ivawe popre~nog nagiba u kru`nim krivinama

***12***
V.S.A. 03

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***13***
V.S.A. 03

Analiza koordinacije elemenata situacionog plana i podu`nog profila

puta pomo}u rezultuju}eg dijagrama povr{inskog odvodwavawa

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***14***
V.S.A. 03

Analize preglednosti
a)

postoje}e stawe

Raspolo`iva preglednost:
1. Merewa in situ
2.

Modelska analiza

Zahtevana preglednost:
1. Pzp = f (V85%)
Preticajna preglednost:
1. Merewa in situ
2. Pp = f(V85%, V, t)
b) projektovano stawe

Pzp = f (Vp); Pr = f (R, A, iN, Rv, xi, yi, zi); Pp = f (Vp, V, t); %p = f (Pp/Pr)
v) stawe tokom eksploatacije puta

Provera i obezbe|ewe raspolo`ive i preticajne preglednosti

in situ saglasno projektovanom stawu

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***15***
V.S.A. 03

Kontrola pristupa

Minimalno rastojawe prikqu~aka na putnoj vangradskoj mre`i

Daqinski
Vezni
Sabirni
Pristupni
1500 m
500 - 300 m.
300 - 150 m. 50 - 30 m.
Minimalno rastojawe povr{. raskrsnica na putnoj vangr. mre`i
50
60
70
80
90
100 (km/h)
Vrask.
L
140
170
205
235
270
300 (m)

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

***16***
V.S.A. 03

LITERATURA
[1] AN\US, V., MALETIN, M.: Metodologija projektovawa puteva, Beograd,
GF, 1993. str.VII+209.
[2] AN\US, V. i dr.: Metodologija projektovawa rekonstrukcije puteva,
Beograd, GF, 2001. str.IV+96.
[3] DIETRICH, K., SIMON, M.: Sicherheit von Verkehrsanlagen, Zuerich, ETHZ, 1984.
[4] STEINAUER, B.: Management der Strassenerhaltung - Umdruck Starssenplanung II, Aachen,
RWTH, 1998. S. 30.
[5] - Designing safer roads, TRB-NRC Special Report 214,Washington D.C. 1987. p. 320.
[6] - Flexibility in Highway Design, FHWA - www.fhwa.dot.gov
[7] - Developing geometric design criteria and processes for nonfreeway RRR projects: Technical
advisory, FHWA, 1988. p.15.
[8] - Highway Design Manual - Non-Freeway Resurfacing, Restoration and Rehabilitaion (3R),
Missouri DOT, 1993. p.22.
[9] - Towards Safer Roads in Developing Countries, TRL ODA, Crowthorne, 1994. p.220.
[10] - Resurfacing, Restoration and Rehabilitation of Highways and Streets (R-R-R Guide), North
Carolina DOT, 1995. p.22.

PLANERSKI I PROGRAMSKI PARAMETRI ZA PROJEKTOVAWE REHABILITACIJE

HVALA
HVALANA
NAPA@WI
PA@WI

<vsandjus@grf.bg.ac.yu>
<vsandjus@grf.bg.ac.yu>

***17***
V.S.A. 03