Giao Trinh Dong Co Dien Van Nang

Gio trnh ng c in vn nng
MC LC............1
BI 1: CU TO, NGUYN L LM VIC NG C IN VN NNG .......3
1. Cu to ng c in vn nng: ............................................................................ 3
2. Nguyn l lm vic ng c in vn nng: ......................................................... 5
3. Tho, lp ng c in vn nng. ......................................................................... 7
BI 02: O CHIU QUAY NG C IN VN NNG .................................. 8
1. S nguyn l o chiu quay ng c in vn nng. ..................................... 9
2. u dy, o chiu quay ng c in vn nng bng cng tc o chiu. ........ 9
Bi 03: THAY TH, SA CHA CHI THAN ...................................................... 12
1. Chn chi than: ................................................................................................... 12
2. Tho lp, thay th chi than. ............................................................................... 14
3. Gia cng chi than. .............................................................................................. 15
BI 04: KIM TRA CUN DY PHN NG BNG R NHA-NGOI............ 18
1. Phng php kim tra cun dy bng r-nha ngoi. ........................................... 18
2. Thc hin kim tra cun dy phn ng bng r-nha ngoi. ................................ 19
Bi 05: SA CHA VNH CHNH LU ................................................................ 23
1. Nguyn nhn gy h hng vnh chnh lu: ......................................................... 23
2. Phng php sa cha vnh chnh lu: .............................................................. 23
3. Sa cha vnh chnh lu: .................................................................................... 23
Bi 06: QUN B DY STATO NG C IN VN NNG ........................... 26
1. Phng php v s tri stator ng c in vn nng : .................................. 26
2. Phng php qun dy stator ng c in vn nng: ........................................ 29
3. Qun dy stato ng c in vn nng. ............................................................... 29
3.1. Dy qun 1 cp tc . .............................................................................. 29
3.2. Dy qun 2, 3 cp tc . .......................................................................... 31
Bi 07: QUN B DY R TO NG C IN VN NNG ........................... 32
1. V s tri dy qun r to ng c in vn nng: .......................................... 34
2. Qun roto ng c in vn nng. ....................................................................... 42
2.1. Kiu qun xp: ........................................................................................... 42
2.2. Kiu qun sng: ......................................................................................... 44
2.3. Kiu qun song song ................................................................................. 45
2.4 Kiu qun ch V (tham kho thm) ........................................................... 50
Bi 08: TM SY B DY ROTO NG C IN ............................................ 55
1. Vt liu tm sy ng c. .................................................................................... 55
2. Quy trnh tm sy r to ng c in vn nng. ................................................. 55
3. Tm sy rto ng c in vn nng. .................................................................. 55
BI 09 : SA CHA MY KHOAN TAY ............................................................... 61
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my khoan tay.............................................. 61
2. Hin tng, nguyn nhn v cch khc phc cc h hng. ................................ 63
3. Tho lp, bo dng. ........................................................................................... 64
4. Sa cha cc h hng khi r to bi chm chp. .................................................... 64
BI 10 : SA CHA MY MI TAY ...................................................................... 68
1

1. Cu to v nguyn l lm vic ca my mi cm tay. ......................................... 68
2. Hin tng, nguyn nhn v cch khc phc cc h hng. ................................. 71
3. Tho lp, bo dng. ............................................................................................ 71
4. Sa cha cc h hng........................................................................................... 73
BI 11 : SA CHA MY BO TAY ...................................................................... 76
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my bo cm tay. ......................................... 76
3. Tho lp, bo dng. ............................................................................................ 78
4. Sa cha cc h hng........................................................................................... 79
BI 12: SA CHA MY XAY SINH T ............................................................... 81
1. Cu to v nguyn l lm vic my xay sinh t. ................................................. 81
3. Tho, lp bo dng. ............................................................................................ 83
4. Sa cha cc h hng........................................................................................... 84
4.1. Hin tng, nguyn nhn, cch sa cha h hng mt. ............................... 84
4. 2. Hin tng, nguyn nhn, cch sa cha h hng hai. ............................... 85
BI 13 : SA CHA MY HT BI ........................................................................ 89
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my bi gia dng. ........................................ 89
3. Tho lp, bo dng. ........................................................................................... 92
4. Sa cha cc h hng. ........................................................................................ 94
BI 14 : SA CHA MY NH BNG SN NH ............................................. 98
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my nh bng sn nh. .............................. 98
2. Hin tng, nguyn nhn v cch khc phc cc h hng. ............................... 100
3. Tho lp, bo dng. .........................................................................................100
4. Sa cha cc h hng. ......................................................................................102
Ti liu tham kho: ..................................................................................................... 102
BI 1: CU TO, NGUYN L LM VIC

CA NG C IN VN NNG
* MC TIU CA BI: Sau khi hc xong bi ny hc sinh c kh nng.
- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ca ng c in vn
nng.
- K nng : Tho lp c cc b phn ca ng c in vn nng theo ng
qui trnh, ng yu cu k thut.
- Thi : C thc tt trong hc tp, tc phong cng nghip, bo qun trang
thit b, vt t, m bo an ton cho ngi.
1. Cu to ng c in vn nng:
a. Khi qut chung v ng c in vn nng.
ng c in vn nng l loi ng c c th lm vic vi ngun cung cp l
ngun in mt chiu hay ngun in xoay chiu, nhng tc ng c khi lm vic
trong hai loi ngun ny hu nh khng thay i.
Cc t
Dy qun
Gng t
Bc thau
Bc thau
Np chp
Hnh1.1: Cu to ca ng c in vn nng
- ng c in van nng l loi ng c c c im t c m men m my
ln so vi cc loi ng c khc c cng cng sut, d dng iu chnh tc . Tuy
nhin ng c s t tc kh cao khi lm vic khng ti v c th gy h hng cho
dy qun r to di tc dng ca lc ly tm do ng c vn nng thng c lp
t vi h thng c kh truyn ng. Nh vy ng c vn nng lun lun khi ng
trong iu kin c ti, v mt thit k ch to, gim cc nh hng xu gy ra do
phn ng phn ng v qu trnh i chiu dng in ta cn thit k in p gia cc
phin gp lin tip trn c gp c gi tr nh.
3

b . Stator (phn cm):
- V: l mt ng thp c gia cng mt trong, bn trong c gn cc khi cc
t gi cc cun dy kch thch (thng c t 2- 4 khi cc t ) trn v c gn cc
cc ni dy cch in dn in t ngun vo stator
- Cc t: c ch to bng thp t cacbon c c tnh dn t tt v c bt
vo trong thn bng cc vt c bit.
- Cun dy kch thch: c nhim v to t trng chnh xc cho cc khi cc,
c qun bng dy ng dp hoc trn c tit din ln xung quanh cc khi cc t
khon 4 10 vng. Phn ny l cun dy kch thch ni tip cn cun dy kch thch
song song c tit din dy nh, qun nhiu vng m bo cng t cm trn cc
cc t l nh nhau. Dy kch thch phi ln v khi my khi ng lm vic th dng
in tiu th rt ln (200 800)A v c th ln hn na.Cc cun dy kch thch k
nhau c qun ngc chiu tun t to ra cc cc Bc, Nam khc nhau tc dng
ln thn my, c nhim v lm cu ni lin lc mch t gia cc khi cc.
- cc my khi ng c cng sut nh th cc cun dy c u ni tip,cn
my khi ngc cng sut ln v trung bnh cc cun dy u song song - ni tip.
Hnh 1.2: V, cc t, cun

dy kch thch
c. R to ( Phn ng ): R to ng c in vn nng : c ch to bng mt khi thp
t gm cc l thp k thut in dy t (0,35 0,5)mm, c hnh dng c bit c p
ln trc rotor. Pha bn ngoi c x nhiu rnh dc qun dy. Rotor c trn 2
bc thau v quay bn trong cc khi cc ca stator vi khe h t nht gim bt tn
hao nng lng t trng.
- Khung dy phn ng : Dy qun trong rotor ng c in vn nng l cc dy
ng c tit din hnh ch nht hoc trn. Mi rnh thng c 2 dy v qun sng, cc
dy qun c cch in vi li ca rotor, cc u dy ca cc khung dy c hn
vo cc l gp bng thau ca c gp.
- C gp in : gm nhiu l gp bng thau, ghp quanh trc, gia cc l gp
c cch in vi nhau v cch in vi trc bng mica.
Bc thau
4
Hnh 1.3: Cu to ca r to ng c in vn nng
Hnh 1.4 : Np v gi chi than.

- Np v gi chi than: Thng c c bng gang hoc nhm, bn trong
c ng cc bc thau lp vi trc rotor, ngoi ra cn c cc cht nh v rp ng
vo v tr ca thn ng c.
+ Np pha bnh rng: c gia cng l gn cn iu khin khp truyn
ng, v tr lp relay gi khp,cc l bulng lp vo v bc bnh ca ng c.
+ Np pha c gp in : cn l ni gn cc gi chi than v l xo. L xo
lun n chi than t vo c gp in dng vi lc p cn thit dn in vo cun
dy rotor.
- Chi than: chi than c ch to bng bt than, bt ng vi thic, ng vi
graphit c c p thnh khi vi p sut cao nhm lm gim in tr ring v mc
mi mn ca chi than. Cc chi than in c dnh lin vi dy dn in. i vi
ng c vn nng thng dng 4 hoc 2 chi than in, chi than in c cch in
vi thn my ca ng c.
Hnh 1.5 : Gi chi than.

2. Nguyn l lm vic ng c in vn nng:
ng c vn nng c cc ng thng (trc) c bit trong kt cu ca ng c
nh sau.
- ng thng i qua gia hai mt cc t ca Stato, gi l trc cc t ca Stato
- ng thng vung gc vi trc cc t ca Stato mt gc 900 in, c gi
l ng trung tnh hnh hc
5

- ng thng i qua hai trc ca chi than, gi l trc chi than.
Ngun cp
UAC UDC
Hnh 1.6: S mt ct ngang ca ng c vn nng

- Khi cho dng in xoay chiu vo ng c do tc dng ca t trng phn
cm ln cun dy phn ng sinh ra mt lc in t lm cho r to quay. Khi dng in
i chiu bn k m, ngay lc chiu ca t trng phn cm cng i chiu nn
lc tc dng ln roto vn khng i chiu v th ng c vn quay c lin tc theo
mt chiu nht nh.
- Khi ni vo ngun in mt chiu. Dng in trong dy qun phn ng v t
trng phn cm tc dng tng h nhau, to thnh lc in t, m men quay lm
quay r to. Nh c vnh i chiu nn dng in mt chiu c nghch lu thnh
dng in xoay chiu a vo dy qun phn ng. Do ti bt k thi im no, lc
tc dng ln dy qun phn ng cng u theo mt chiu nht nh lm cho quay theo
mt chiu c nh.
- Khi rotor (phn ng) ng c quay, trong dy qun phn ng c mt s..
cm ng, chiu ca s.. ny ngc chiu vi chiu dng in vo phn ng, nn sc
in ng ny c gi l sc phn in. Dng in trong dy qun phn ng khi
ng c lm vic n nh l: I =
U-E
ru
E = U - I. r
Do c im ca ng c in vn nng nh trn, nn c gi l ng c in
vn nng. V n s dng c c hai dng in mt chiu v xoay chiu.
Hnh 1.7: S nguyn l CVN c cun dy phn cm mc ni tip

vi cun dy phn ng.
3. Tho, lp ng c in vn nng.
a. Trnh t tho cc b phn ca ng c vn nng.
- nh du v tr lp ghp np trc, np sau vi thn ng c.
- Tho ai c, tho dy dn ni vi ngun in cung cp cho ng c.
- Tho hai bulng xuyn tm ly np trc.
- Dng tuc n vt vn cc c vt gi np v gi chi than ca ng c pha
bn c gp.
- Tho np v gi chi than ra khi stato ng c.

- Np cn li lm tng t
- Dng tuc n vt gi chi than v tch chi than ra khi gi chi than.
- Ly rotor ra khi stator.
b. Lm sch cc chi tit sau khi tho:
- Lm sch rotor v stator, c gp, gi chi than, np trc, np sau v thn.
- Yu cu lm sch ht bi bn, du m m bo kh ro, sch s cc chi tit.
Ch : Cn thn khng lm xc c gp, gy chi than.
7

- Dng gi nn thi sch mi than v du cc l bulng.
c. Lp cc chi tit ca ng c vn nng.
- Trc khi lp cn phi lm sch cc chi tit m bo dn in tt, my khi
ng hot ng bnh thng, cng sut ti a.
Bc thau
Bc thau
Np chp
Hnh 1.8: Cc b phn ca ng c in van nng sau khi tho ri.
- Qa trnh lp rp cc b phn ca ng c ngc li so vi qu trnh tho.
Hnh 1.9: Lp cc b phn ca ng c in van nng sau khi tho ri.
BI 02: O CHIU QUAY NG C IN VN NNG

* Mc tiu ca bi: Hc xong bi ny hc sinh c kh nng.
- Kin thc: Phn tch c s nguyn l o chiu quay, trnh by c trnh
t u dy, vn hnh ng c in vn nng.
- K nng : u dy o chiu quay v vn hnh c ng c in vn nng
quay hai chiu.
1. S nguyn l o chiu quay ng c in vn nng.
a. V s nguyn l o chiu quay ng c in vn nng.
Hnh 2.1: S nguyn l o chiu quay ng c vn nng

b. Nguyn tc o chiu quay ng c in vn nng.
- Mun o chiu quay ca roto ng c in vn nng ta i chiu dng in
chy trong cun dy phn ng gi nguyn hng t trng B c to bi Stato, hoc
gi nguyn hng dng in chy trong phn ng v i hng t trng B c to
bi Stato. Nu c hai i lng c I v B cng i hng mt lc th lc in t F vn
gi nguyn chiu quay ban u v chiu quay ca rotor ng c in vn nng khng
i chiu.
2. u dy, o chiu quay ng c in vn nng bng cng tc o chiu.
* Trnh t u dy o chiu quay ng c vn nng.
Bc 1: V s nguyn l o chiu quay ng c in vn nng bng cng
tc o chiu.
C
T
2
Roto
r
Cun dy phn
cm l o chiu quay ng c vn nng
Hnh 2.2: S nguyn
dng cng tc o chiu
Bc 2: nh du v kim cc k hiu u dy.
thc hin o chiu quay ng c in vn nng bng cng tc o chiu th
cc u ni dy ca dy qun Stator v chi than phi tho ri ra.
- nh du k hiu cc u dy ca ng c:
Hnh 2.3: S cc u dy ra ca ng c vn nng

Ch thch:
u dy s 1-3, 2- 4 l cc u cun cm ca Stator.
u dy s 5- 6 l hai u dy ni ti chi than.
u dy s 1-2 u vo ngun in.
u dy s 3- 4 u o chiu dng in vo cun dy phn ng thc
hin o chiu quay ng c.
- Kim tra thng mch cc cun dy.
10

750 500
250
0
1K
R x1
1 2 3 4 5 6
Hnh 2.4: S kim tra cc cun dy C-VN dng cng tc o chiu

Bc 3: u dy mch in theo s ni dy.
4 5
6
CT
UAC, UDC
c
b
a
Hnh 2.5: S ni dy o chiu quay C-VN dng cng tc o chiu

- u dy mch in theo s ni dy.
- u dy s 5- 6 l hai u dy ni ti chi than u vo hai cc gia ca cng
tc.
- u dy s 3- 4 u o chiu t trng B, u vo hai cc trn hoc di ca
cng tc o chiu.
- u dy s 1-2 u vo ngun in
Bc 4: Kim tra, vn hnh o chiu quay ng c in vn nng
a. Kim tra:
- Da vo s ni dy, kt hp vi s nguyn l kim tra qu trnh u ni
ng theo s .
- Quan st kim tra cc mi ni dy phi c tip xc tt chc chn.
b.Vn hnh o chiu quay ng c in vn nng.
11

- Ni ngun in cung cp cho ng c in vn nng, vo u ni dy s 1
v2.
- ng cng tc o chiu v v tr (c) ng c quay ngc, ng cng tc
xung v tr (a) ng c quay thun.
Bi 03: THAY TH, SA CHA CHI THAN

- Kin thc: Bit c nhng nguyn nhn gy ra h hng v khc phc c h
hng ca chi than.
- K nng : Gia cng, chn la v thay th c chi than ng yu cu m bo
b mt tip xc tt vi c gp.
1. Chn chi than:
a. Gii thiu mt s m chi than v cc nh cung cp.
Hnh 3.1: Chi than cng nghip CHINA (J164, J151, )
Hnh 3.2: Chi than cng nghip CHINA (CH33N, CM5H)
12
Hnh 3.4: Nh cung cp hng u Vit Nam v chi than cng nghip nhp
khu chi than, chi Than Donon J206, chi Than Donon J164
Hnh 3.5: AP114 - Chi than Cacbon APBA-VS 13.200 VN Chi than cng
nghip CG626
b. Yu cu trong qu trnh chn la v thay th chi than.
+ Chi than cng c s dng trong cc dng c in cm tay nh my khoan,
ca gc, my mi.. Nhng chi than ny i hi khng ch bn m cn i hi
khng lm h c gp, t l nhiu thp, chu rung, chu va chm, trong vi trng hp
cn dng thng in.
+ Sau khi chn la chi than ng khch thc, ng m hiu tin hnh lp chi
than vo ng c.
c. Nguyn nhn h hong tip xuc v bin php khc phuc.
* Nguyn nhn h hong chi than.
13

Nguyn nhn h hng tip xc c rt nhiu, ta xt mt s nguyn nhn chnh
sau:
- n mn kim loi
Trong thc t ch to d gia cng th no th b mt tip xc tip im vn cn
nhng l nh li ti. Trong vn hnh hi nc v cc cht c hot tnh ha hc cao thm
vo v ng li trong nhng l nh s gy ra cc phn ng ha hc to ra mt lp
mng mng rt gin. Khi va chm trong qu trnh ng lp mng ny d b bong ra.
Do b mt tip xc s b mn dn, hin tng ny gi l hin tng n mn kim
loi.
- xy ha
Mi trng xung quanh lm b mt tip xc b oxy ha to thnh lp oxit mng
trn b mt tip xc, in tr sut ca lp oxit rt ln nn lm tng Rtx dn n gy
pht nng tip im. Mc gia tng Rtx do b mt tip xc b oxy ha vn cn.
- H hng do in.
Thit bi in vn hnh lu ngy hoc khng c bo qun tt l xo tip im
b hoen r yu i s khng lc p vo tip xc gia c gp v chi than. Khi c
dng in chy qua ch tip xc gia c gp v chi than. d b pht nng gy nng
chy, thm ch hn dnh vo nhau. Nu lc p tip xc gia c gp v chi than qu
yu c th pht sinh tia la lm chy tip im. Ngoi ra, tip xc gia c gp v chi
than b bn, r s tng in tr tip xc, gy pht nng dn n hao mn nhanh tip xc
gia c gp v chi than.
2. Tho lp, thay th chi than.
* Tho, lp chi than ng c in vn nng.
Hnh 3.6: Tho, thay th chi than.

- Dng tuc n vt gi l xo p chi than v tin hnh tho, lp chi than vo
gi , ch chi than phi tip xc tt vi c gp v lc p l xo phi c n hi
cao.
+ Dng ng h o in tr o thng mch gia chi than v c gp. Sau
u dy chi than vo cc u dy ca Stator.
14

- Lp np bo v chi than dng tuc n vt xt cc ai c c nh np bo v
chi than.
Hnh 3.6: Lp thay th hon chnh chi than.

- Kim tra v vn hnh ng c sau khi sa cha v thay th chi than.
+ Quan st kim tra cc mi ni dy phi c tip xc tt chc chn. Dng tay
quay nh r to kim tra trn.
+ Ni ngun in cung cp cho ng c in vn nng, quan st qu trnh lm
vic ca ng c.
+ Dng ng h ampe km o dng in ca ng c khi khng ti v c ti.
3. Gia cng chi than.
* Cc bin php khc phuc h hong chi than.
- bo v tip xc gia c gp v chi than khi b r v lm gim nh
in tr tip xc c th thc hin cc bin php sau:
- i vi nhng tip xc c nh nn bi mt lp m chng r hoc qut sn
chng m.
- Khi thit k ta nn chn nhng vt liu c in th ha hc ging nhau hoc
gn bng nhau cho tng cp. Nn s dng cc vt liu khng b oxy ha lm tip im.
- M in cc tip im: vi tip im ng, ng thau thng c m thic,
m bc, m km cn tip im thp thng c m caini, niken, km,...
- Thay l xo tip im: nhng l xo r, yu lm gim lc p s lm tng
in tr tip xc, cn lau sch mt tip xc gia chi than v c gp in, c th dung
giy nhm mn ch hoc dng vi mm v thay th l xo nn khi lc nn cn qu
yu.
- Kim tra sa cha ci tin: ci tin thit b dp h quang rt ngn thi gian
dp h quang.
* Kim tra gi chi than v chi than
- Dng mt quan st s rn nt, bin dng ca chi than.
- Kim tra mn, kh nng tip xc ca chi than:
+ mn cho php phi nh hn chiu di nguyn thu.
15
Hnh 3.7: Kim tra mi mn ca chi than, bng thc kp.

+ Din tch tip xc >75%
- Kim tra tnh n hi ca l xo chi than
+ Dng lc k o tnh n hi ca l xo.
+ Yu cu lc cn t (0,792,41) kgf.
Hnh 3.8: Kim tra tnh n hi ca l xo chi than

- Kim tra s cch mass ca gi chi than dng.
16
Hnh 3.9: Kim tra s cch mass ca gi chi than.

+ Dng bng n v dng in xoay chiu kim tra: mt u que d t vo
gi chi than dng, mt u ra mass. n khng sng l tt, n sng l chi than
dng b chm mass.
+ Hoc c th dng ng h (VOM), cch kim tra cng nh trn.
- Kim tra s tip mass ca chi than m:
gi chi than m. n sng l tt, ngc li l chi than m khng tip mass.
+ C th dng ng h (VOM) kim tra, nu thng mch l tt, ngc li l
chi than m khng tip mass.
Mt tip xc chi than khng t yu cu th dng giy nhm nh li.
- Tnh n hi ca l xo khng t yu cu th thay l xo mi.
- Gi chi than dng b chm mass th dng xng ra sch hoc thay tm
mica cch in mi.
- Gi chi than m khng tip mass th dng xng ra sch hoc hn li.
- Phn ng: kim tra s c st hoc ko l phn ng ln cc m cc, mn
v nhm cc trc phn ng. Nu phn ng b xc do c st vi cc m cc
th dng giy nhm nh li; trc phn ng b mn hoc trc phn ng b cong,c
th tin li hoc thay mi.
- Dng thc cp o hai v tr trn cng mt ng sinh.
- Thng s k thut: cn cho php > 0,3mm.
Kim tra mo chi than:
- Dng thc cp o hai v tr, mi v tr o hai v tr vung gc nhau.
- Thng s k thut: mo cho php >0,3mm.
Kim tra chiu cao tm mica cch in:
- Dng thc cp o hoc quan st bng mt.
- Yu cu k thut: tm mica phi thp hn lam ng t (0,30,6)mm
17
BI 04: KIM TRA CUN DY PHN NG BNG R NHA NGOI

- Kin thc: Trnh by c phng php kim tra cun dy phn ng bng rnha ngoi.
- K nng : Kim tra nh gi ng tnh trng cun dy phn ng bng r-nha
ngoi, theo ng trnh t v yu cu k thut.
1. Phng php kim tra cun dy bng r-nha ngoi.
a. S dng bn r-nha ngoi v l thp mng:
- kim tra ngn mch ca cc bi dy phn ng ng c in vn nng, dng
phng php ny kim tra kh chnh xc:
L thp mng
Hnh 4.1: Hnh dng bn ngoi ca r nha

b. S dng bn R Nha ngoi v ng h ampe k
- Kim tra ngn mch, thng mch ca cun dy phn ng:
Hnh 4.2: Kim tra thng mch cun dy phn ng dng r nha ngoi
18

2. Thc hin kim tra cun dy phn ng bng r-nha ngoi.
a. S dng bn r-nha ngoi v l thp mng kim tra: (Trnh t thc hin kim tra v
thao ng tc nh sau )
Hnh 4.3: Kim tra ngn mch cun dy phn ng dng r nha ngoi.
+ t rotor ln bn RO-NHA, m cng tc bn, t l thp song song vi rnh
ca rotor cch rotor t (0,50,7)mm.
+ Dng tay xoay trn rotor tht u.
+ Yu cu k thut: Nu l thp b rung rnh no ca rotor th rnh b
chm chp cc vng dy.
b. S dng bn R Nha ngoi v ng h ampe k kim tra ngn mch, thng mch
ca cun dy phn ng: Trnh t thc hin kim tra v thao ng tc nh sau.
Hnh 4.4: Kim tra thng mch cun dy phn ng dng r nha ngoi
+ t rotor ln bn R-Nha, m cng tc bn v cng tc (mA) v thang o ph
hp (LOW), t mi o vo hai lam ng k tip nhau v nghin mt gc t 1545
ri xoay trn rotor, gi nguyn mi o kim tra lam ng k tip.
19

+ Yu cu k thut :
Nu ng h (mA) bo gi tr khc nhau v c gi tr ln mt vi bi dy th
bi dy b ngn mch mt s vng dy trong bi.
Nu ng h (mA) bo gi tr nh nhau v khc 0 l tt.
Nu ng h (mA) bo gi tr 0 l do gi tr gia hai lam ng b h mch.
- Kim tra cc cun dy phn ng b t, hoc lp cch in b chy v cc ni kt
khng c hn chc chn. nhiu phn ng, cc cun dy c hn vi cc thanh
ca b o mch, cc ni kt ny khng th sa cha bng cch hn li, ch c th thay
phn ng mi.
+ Kim tra s ngn mch v chm mass ca phn ng, nu phn ng b ngn mch
hay chm mass th ta thay phn ng mi tng ng hoc qun li.
c. Kim tra cun dy stator:
- Kim tra s chm mass cun dy stator:
+ Dng bng n v dng in xoay chiu kim tra: mt que u d chm
vo v my khi ng, que cn li chm vo cun dy stator (nu c cun u song
song th phi tch mass u cun dy).
+ Yu cu n khng sng l tt.
Hnh 4.5: Kim tra s chm mass cun dy stator dng bng n
- Kim tra s thng mch ca cun dy stator:
u chung ca cun dy stator, que cn li t vo u cn li ca cun dy stator.
+ n khng sng l tt.
- Kim tra s chm chp ca cun dy stator:
Hnh 4.6:
Kim tra s
thng mch ca cun dy stator dng bng n.
- Phn ng: Dng ng h o gi tr in tr ca hai u bi dy rotor.
20
Hnh 4.7: Kim tra gi tr in tr cc bi dy ri so snh.

+ Dng ng h VOM, t thang o in tr, o hai u bi dy, ly gi tr
in tr so snh vi yu cu k thut. Nu gi tr in tr nh hn gi tr quy nh th
cun dy b chm chp
- Phn cm : Dng ng h o in, tin hnh nhng php kim tra sau y.
+ Thng mch gia cc dy dn chi than (nhm A) v dy dn.
Hnh 4.8: 1. Dy chi than (nhmA); 2. Dy dn; 3. Rotor; 4. Cun cm; 5. Thng
mch; 6. Dy chi than(nhm B); 7. Phn cm (khung t).
+ Dy dn chi than bao gm 2 nhm; mt c ni vi dy dn (nhm A) v
nhm kia c ni vi stato (nhm B).
+ Kim tra thng mch trong dy dn v tt c cc dy chi than. 2 dy dn
chi than c thng mch thuc v nhm A v 2 dy dn khng c thng mch thuc v
nhm B.
21

+ Kim tra thng mch gia dy chi than v dy dn s gip xc nh xem c
h mch trong cun cm hay khng.
+ Kim tra cch in gia dy chi than v phn cm s gip xc nh xem c
ngn mch xy ra trong cun cm hay khng.
- Nu nhng h hng nh c th sa cha v h hng nng th thay th phn
cm mi.
- Kim tra khp truyn ng : xem xt vt mn trn cc rng ca b ly hp mt
chiu. Thay b ly hp mt chiu hoc vnh rng b st m, rn nt , hoc cc rng qu
mn hoc c du hiu ca s n khp khng hon ton. Cc rng trn bnh rng cu
b ly hp mt chiu phi n khp vi vnh rnghn mt na chiu cao rng trn vnh
rng.
- Kim tra s kho cht b ly hp mt chiu, bnh rng phi quay theo mt
chiu t do v khng quay theo chiu ngc li.
22
Bi 05: SA CHA VNH CHNH LU

Mc tiu ca bi: Hc xong bi ny hc sinh c kh nng.
- Kin thc: Trnh by c cc nguyn nhn h hng v phng php sa cha
vnh chnh lu ca ng c in vn nng.
- K nng: Sa cha c vnh chnh lu theo ng trnh t, t c cc yu
cu k thut trong qu trnh vn hnh.
1. Nguyn nhn gy h hong vnh chnh lu:
- Khi c dng in chy qua ch tip xc gia c gp v chi than. d b pht
nng gy nng chy, thm ch hn dnh vo nhau.
- Nu lc p tip xc gia c gp v chi than qu yu c th pht sinh tia la
lm chy tip xc. Ngoi ra, tip xc gia c gp v chi than b bn, r s tng in
tr tip xc, gy pht nng dn n hao mn nhanh tip xc gia c gp v chi than.
- C gp v chi than ch yu l m bo cho chng tip xc vi nhau c kn
kht, trn nh v sch s v vy cn kim tra b mt ca chng xem c b chy xm
khng, vnh trt c b mo hoc b mi vt khng bng phng ngoi ra cn phi kim
tra cch in gia vng trt v thn roto. Vnh trong ca chi than khng b r khng
b chy, chi than di ng ln xung phi d dng p lc ca l xo phi va . Dy
ng mm trn chi tran phi cng nguyn vn lin kt tt.
2. Phng php sa cha vnh chnh lu:
a . Kim tra bng quan st: Kim tra c gp xem c b bn hay chy khng.
- C gp tip xc vi chi than trong khi my pht hot ng roto quay v pht
ra dng in, tia la in.
- Tia la in gy ra bi dng in s lm bn v chy.
- Bn v chy s nh hng n dng in v lm gim chc nng ca my
pht.
b .Lm sch: Dng gi v chi, lm sch c gp v rto. Nu mc bn v chy
tng i nhiu, hy thay th cm rto.
c. Kim tra cch in giu c gp v rotor, kim tra cn, vnh o trc
- Dng ng h o in tr, kim tra thng mch gia cc c gp.
- Rto l mt nam chm in quay v c mt cun dy bn trong. C hai u
ca cun dy c ni vi c gp.
- Kim tra thng mch gia c gp c th s dng pht hin m mch bn
trong cun dy.
- Nu nhn thy c vn trong khi kim tra cch in v hay thng mch, hy
thay rto.
- Dng thc kp kim tra cn, mo ca c gp.
3. Sa cha vnh chnh lu:
* Cc thao tc thc hin kim tra sa cha vnh chnh lu:
a. Kim tra cch in gia c gp v rto:
- Dng ng h o in tr, kim tra cch in gia c gp v rto.
- Gia c gp v rto tn ti mt trng thi ngn cch m c tc dng ct dng
in. Nu cun dy trong rto b ngn mch, in s chy gia cun dy v rto. Kim
tra cch in gia c gp v rto c th pht hin ngn mch trong cun dy. Nu
nhn thy c vn trong khi kim tra cch in hay thng mch, hy thay rto.
23
Hnh 5.1: Kim tra cch in gia c gp v rto:

- Dng mt quan st s chy r ca c gp.
- Kim tra cn, mo ca c gp.
Kim tra cn :
Hnh 5.2: Kim tra cn ca c gp dng thc kp (panme)

- o c gp dng thc kp, o ng knh ngoi ca c gp.Nu kt qu o
vt qu gii hn mn tiu chun, hay thay rto. C gp tip xc vi chi than trong
khi quay v to ra dng in. V vy, khi ng kng ngoi ca c gp thp hn so vi
gi tr tiu chun, tip xc gia c gp v chi than s khng , n c th lm nh
hng n vic tun hon dng in. Kt qu l, n c th lm gim kh nng tip
in gia c gp v chi than, lm pht sinh tia la in ln dn n h hng ng c.
- Kim tra o ca c gp:
24
Hnh 5.3: Kim tra o ca c gp dng ng h so lch o ngoi.

+ G rotor ln my tin hoc khi V ri dng ng h so lch o ngoi kim
tra. Yu cu k thut: o cho php phi < 0,05mm th r hot ng bnh thng.
Cn nu ln hn > 0.05mm th phi thay mi hoc cn chnh nn li trc r to.
- C gp b chy r t c th dng giy nhm nh li, nu nhiu qu th tin li.
- cn, mo vt qu gi tri quy nh th phi dng my tin li.
- Chiu cao tm mica nh hn quy nh gia cc phin gp th dng li ca
theo rnh tm mica.
- Chiu cao chi than mn qu quy nh th thay chi than mi.
- Mt tip xc chi than khng t yu cu th dng giy nhm nh li.
- Tnh n hi ca l xo khng t yu cu th thay l xo mi.
- Gi chi than dng b chm mass th dng xng ra sch hoc thay tm
mica cch in mi.
- Gi chi than m khng tip mass th dng xng ra sch hoc hn li.
- Phn ng: kim tra s c st hoc ko l phn ng ln cc m cc, mn v
nhm cc trc phn ng. Nu phn ng b xc do c st vi cc m cc th
dng giy nhm nh li; trc phn ng b mn hoc trc phn ng b cong, c
th tin li hoc thay mi.
+ Kim tra cc cun dy phn ng b t, hoc lp cch in b chy v cc ni
kt khng c hn chc chn. nhiu phn ng, cc cun dy c hn vi cc
thanh ca b o mch, cc ni kt ny khng th sa cha bng cch hn li, ch c
th thay phn ng mi.
+ Kim tra s ngn mch v chm mass ca phn ng bng ng h VOM, nu
phn ng b ngn mch hay chm mass th ta thay phn ng mi tng ng.
25
Bi 06: QUN B DY STATO NG C IN VN NNG

- Kin thc: Bit c phng php v s s tri dy qun stato (phn cm)
ng c in vn nng, 1, 2, 3 cp tc .
- K nng: Qun c b dy stato ng c in vn nng 1, 2 3 cp tc
theo ng trnh t, ng cc yu cu k thut.
1. Phng php v s tri stator ng c in vn nng :
a. i vi ng c in vn nng stato:
- Thng c ch to loi hai cc 2p =2, hoc bn cc 2p =4. Trong c th
iu chnh tc hoc khng iu chnh tc . Vic iu chnh tc ca ng c
in vn nng da trn nguyn tc gim in p a vo ng c bng cun khng,
thng c qun chung vi cun dy cc t trn rnh cc t.
S
Dy qun stato
Stator 2p = 2
Cc t
rnh cc t
N
Hnh 6.1: Cu to stato ng c in vn nng 2p = 2
Stator 2p = 4
S
Hnh 6.2: Cu to stato ng c in vn nng 2p = 4
b. V s tri stator ng c in vn nng khi khng iu chnh tc .
26

* S nguyn l v s tri stator ng c vn in nng (2p = 2), khng iu
chnh tc .
Dy qun phn cm
stato
Phn ng
UAC,DC
Hnh 6.3: S nguyn l ng c in vn nng
/2
/2
Hnh 6.4: S tri stator 2p=2 khng iu chnh tc
27
/2
/2
Hnh 6.5: S tri dy qun stato 2p=4 khng iu chnh tc

c. V s tri stator ng c in vn nng c iu chnh tc .
* S nguyn l.
Phn cm
Cun tc
Cun tc
p.ng
Ung
Hnh 6.6: S nguyn l ng c in vn nng c iu chnh tc
* S tri stator ng c in vn nng .

28

Cun dy s
Cun dy phn cm
p.ng
1
Hnh 6.7: S tri stator ng c in vn nng 2p = 2 c iu chnh tc .

2. Phng php qun dy stator ng c in vn nng:
- Mi loi ng c u c kch thc bi dy khc nhau nn khng th dng
chung mt loi khun qun cho tt c cc ng c c m phi lm khun ring
cho tng loi. V ng c in vn nng cc bi dy stator c rng cc t bng
nhau nn ta thc hin qun ng khun, vy ch lm mt loi khun qun.
- Cch lm khun dng mt on dy ng mm un li v t vo hai rnh ca
cc t nh hnh v. Sau ly tay b hai u dy on vng trn xung hai u dy
cn li qun li ta c mt vng dy mu.
Hnh 6.8a: Cc t
Hnh 6.8b: Chu vi khun qun vng dy mu
- Qun cun dy mu t vng dy mu vo khun qun v iu chnh khun

qun cho va vi vng dy mu sau c nh khun qun v tin hnh qun bi dy
mu theo s vng tnh ton ch trong qu trnh qun cc vng dy phi song song
vi nhau thun tin cho vic vo dy.
3. Qun dy stato ng c in vn nng.
3.1. Dy qun 1 cp tc .
*Trnh t lng dy vo rnh stator ng c in vn nng.
Bc 1: Xem li s khai trin dy qun ca ng c sp lp dy. m li s
vng dy v nhm bi dy theo s .
/2
29
/2
Hnh 6.8: S tri stator 2p=2 khng iu chnh tc

Bc 2: Ly ra bi dy ca nhm bi dy sp lp vo rnh cc t ri tho b
dy ct ph ct bi dy.
Bc 3: Vut thng hai cnh tc dng ca bi dy ri tri song song cc cnh
tc dng ca bi dy sp lp.
Bc 4: Bp cong phn hai u bi dy ri lng dy vo rnh cc t, u ni
cha sn v mt pha sau cng ni dy d dng. Nh hnh v.
Bc 6: Gi cc cnh tc dng thng v sng bng cc ngn tay, bn tay tri st

mt u khe rnh cc t, u khe rnh cc t cong li lm tng t (ch khng
n lm cong, gp khc cnh bi dy). Quan st tnh trng bi dy c t gn
trong lp cch in khe rnh cc t.
30

Bc 7: Vut li hai u dy ca bi dy v cnh tc dng cn li ri a cnh
tc dng cn li vo ng v tr khe rnh cc t theo s .
Bc 8: Sa li cc nhm bi dy cho gn v thm m, ch khng phn
u cc nhm bi dy cn ng lp vo ca rotor v khng chm np hay thn ng
c. Ni dy ra cho cc nhm theo s , ri ai gn cc u dy bng dy cotton.
Bc 9: u dy stator ng c in vn nng:
- Quan st s ph hp cc s nh du u dy ra so vi s tri, s u
dy. t thang o VOM v v tr Rx1 ri chnh kim ch th v 0. t 2 que o VOM
vo tng cp u cun dy qun kim tra s lin mch. Nu gi tr R vo khong
vi n vi chc l cun dy lin mch. m th cc u dy ni theo s u
dy nh cc v tr ni dy vi dy dn ra cho ph hp.
- Ct cc u dy ra ca mi bi dy qun ch cha cc on ni ph hp
bng km ct dy. X cc ng gen vo cc dy cn ni. Co lp may cch in bng
dao con v giy nhm cc v tr u ni, ri ni dy theo s ni dy.Hn ch cc
u ni.
- Bc cc mi ni bng ng gen v bng keo cch in. Xp gn cc u dy
ni cho thm m ri ai gn, chc chn bng si cotton.
Bc 10: Kim tra cch in (kim tra ngui)
- Kp 1 u dy o ca Megohm vo thn stator, u dy cn li kp ln lt
vo 1 u dy mi cun dy kim tra s chm v. Quay tay quay Megohm u tay
ng thi c gi tr in tr cch in trn mt ch th khi ang quay. Kp hai u
dy o ca Megohm vo mi u dy ca tng cun ring bit kim tra cch
in gia cc cun. Ch : l c hai trng hp R cch in 1M
3.2. Dy qun 2, 3 cp tc .
* Trnh t lng dy vo rnh stator ng c in vn nng.
Bc 1: Xem li s khai trin dy qun ca ng c sp lp dy. m li s vng
dy v nhm bi dy theo s .
Cun tc
Phn cm
Cun tc
p.ng
a. S nguyn l
Ung
31
Cun dy s
Cun dy phn cm
b. S tri stator 2p=2
p.ng

dy ct ph ct bi dy.
Bc 3: Vut thng hai cnh tc dng ca bi dy ri tri song song cc cnh
tc dng ca bi dy sp lp.
cha sn v mt pha sau cng ni dy d dng. Nh hnh v.

32

u ni.
33
Bi 07: QUN B DY R TO NG C IN VN NNG

MC TIU BI HC :Hc xong bi ny hc sinh c kh nng.
- Kin thc: Bit c mt s khi nim c bn, phn loi tnh ton v s tri
dy qun rto ng c in vn nng theo phng php qun xp tin, xp li, qun
sng, qun tng cp bi song song, qun theo hnh ch V.
- K nng: Thc hin qun hon chnh dy qun roto ca ng c vn nng t
yu cu k thut ng c vn hnh tt.
- Thi : Rn luyn tnh kin tr, sng to say m hc tp, thc hin tt tc
phong cng nghip.
1. V s tri dy qun r to ng c in vn nng:
a. Mt s khi nim c bn.
- Trc cc t stato: l ng thng i qua hai mt cc stato.
- Trc trung tnh hnh hc c th nh ngha l ng thng i qua tm rto v
thng gc trc cc t stato.
- Ty theo v tr t chi than, ta s a u dy ln phin gp bng nhiu
( rnh nguyn t ) ch cp n nu dy qun b tr theo dng 2 lp.
- Trong mt rnh thc c th c rnh thc cha nhiu rnh phn t ty theo
quan h gia s rnh Z ca rto vi s phin gp K ca c gp. Nu K = m.Z ( m = 1,
2, 3 .) th trong mt rnh thc cha m rnh phn t.
Rnh thc cha mt rnh phn t
Rnh thc cha 2 hay 3 rnh phn t
- Bc phin gp: l khong cch gia hai phin gp mang u u v u cui

ca bi dy qun.
b. Phn loi dy qun r to ng c vn nng:
Ta c nhiu tiu chun phn loi cho dy qun rto ng c vn nng:
- Nu da vo v tr ca 2 bi dy b tr lin tip nhau, v u dy ra, ta c dy
qun theo dng xp hay sng.
- Nu theo cch xp cc u ra dy cho cc bi dy k tip nhau trong mi loi,
ta c dy qun xp tin hay li hoc dy qun sng tin hay li. Trong dy qun sng
hay xp nu rnh thc ch cha mt rnh phn t, dy qun l dng n gin ( K = Z ).
Ngc li, nu rnh thc cha nhiu hn rnh phn t, dy qun thuc dng phc tp (
K = m.Z, m = 2, 3, 4 ).
- Nu cn c theo cch a u dy ln phin gp, dy qun c th thuc mt
trong cc dng sau:
+ u dy u thng ln phin gp.
+ u dy lch tri.
+ u dy lch phi.
34

+ u dy lch vo gia bi dy( trng hp c bit ca lch phi).
c. V s tri dy qun r to theo phng php qun xp n gin.
- y1 : l khong cch gia hai cnh tc dng bi dy.
- y2: l khong cch gia cnh cha u ra ca bi trc n cnh cha u
vo ca bi k tip.
- y: l khong cch gia hai cnh tc dng (cng cha u vo, hoc cng cha
u ra ) ca 2 bi dy k tip.
- yc : bc phin gp.
- Ze: tng s rnh phn t trn rto.
- b: h s iu chnh y1 c gi tr nguyn.
Khi tnh y1, n v ca y1 tnh theo rnh phn t. Ch khi mZ = K v m = 1, ta c n
v y1 bng rnh thc.
Ta c:
Z
y1 e b l s nguyn
2p
y yc
y 2 y y1
y c n
K
Z
Trong , ta dng du ( + ) th t c dy qun xp tin, dng du ( - ) th t
c dy qun xp li.
- S mch nhnh song song trong rto: a = 2p. | yc |
* Trnh t v s tri dy qun r to ng c vn nng.
Bc 1: Xc nh cc s liu cn thit:
S rnh Z ca rto v s cc 2p, kiu qun dy.
S phin gp K.
Bc 2: V tr lp t chi than so vi trc cc t hay trung tnh hnh hc.
K
Tnh m =
v suy ra Ze.
Z
Bc 3: Xc nh cc bc y, y1, y2, yc cho dy qun. Suy ra s nhnh song
song a.
Bc 4:: Lp bng xc nh cch b tr cc bi dy trn rto.
- Phng php xc nh nh sau:
- nh s th t cho cc rnh k c rnh phn t.
- Cn c theo cc gi tr y1 v y2 (n v tnh theo rnh phn t ) lp bng b
tr theo hnh thc sau y.
Vi n = 1, 2, 3 v y c max m
S th t rnh cha cnh tc dng trn :
[ ]
y1+
S th t rnh cha cch tc dng di : [ y1 + 1]
[ ]
y2
[
Trong qu trnh lp bng, s th t rnh tm c l 0, s m hay s dng c

gi tr ln hn Ze, ta phi tm v quy i tng ng bng qui tc sau:
35

* Nu s th t l 0 hay s m:
S th t tng ng = s hin c + Ze .
* Nu s th t l dng v ln hn Ze:
S th t tng ng = s hin c - Ze .
Thc hin v s khai trin.
V D1:
Xc nh cch b tr cc bi dy rto, khi rto c 2p = 2, Z = K = 12.
GII
Bc 1: Xc nh s liu cn thit ban u
Z=12 rnh, K=12 phin gp, 2p= 2
K 12
m
1 v Ze = Z = K, mt rnh thc ch cha mt rnh phn t.
Z 12
Z
12
Bc 2: Xc nh bc dy qun: y1 e b b = 6 b.
2p
2
Nu chn du ( + ), tnh y1 l bc di, t gp trong thc t v hao tn vt liu
v kh thi cng trong qun dy.
Nu chn b = 0, y1 l bc .
Nu chn du ( - ), tnh y1 l bc ngn ( thng s dng ). Thng thng chn
chn sao cho y1 c bc ngn v ngn hn bc cc t mt rnh thc.
C th, trng hp ny ta chn y1 = 6 b v b = 1, y1 = 5 rnh thc.
Ta c m = 1, nn yc = 1 l ti a, b tr dy qun xp tin th yc = 1.
Ta c bc tng hp y = yc = 1, bc th hai ca dy qun c gi tr nh sau:
y2 = y - y1 = 1 5 = 4 rnh thc.
S nhnh song song trong rto l a = 2p. | yc | = 2.1 = 2 nhnh.
Bc 3 : Lp bng s xc nh bng b tr cc bi dy trong rto:
1
10
11
12
12
V D 2:
10
11
Lp bng b tr cc bi dy cho rto thc hin ti v d 1 vi kiu xp tin. Dng

dy qun xp li, ta c y1 = 5 rnh thc, y = yc 1, nn y2 = y y1 = -6 rnh thc.
36

Bng b tr cho cc bi dy lp c nh sau:
12
11
10
12
11
10
V D 3:
V D 2: Xc nh cch b tr cc bi dy rto, khi rto c 2p = 2, Z = 12, K = 24.

Dng qun l xp tin.
K 12
2 v Ze = K = 24 rnh phn t.
GII : Ta c: m
Z 12
Z
24
b = 12 b.
Xc nh bc dy qun: y1 e b
2p
2
Trong trng hp dy qun xp phc tp, gi tr y1 tnh theo rnh phn t, khi
rt ngn bc cho y1 , xy ra hai trng hp sau:
+ Vi y1 rt ngn, gi tr y1 ny khi quy thnh rnh thc nu y1 nguyn dy
qun dng xp thng thng.
+ Vi y1 rt ngn, khi tnh y1 theo n v rnh thc m y1 khng nguyn dy
q1n dng xp bc chia.
Trong v d ny, khi chn y1 = 12 b vi:
+ y1 = 12 b ( b = 2 ), y1 =10 rnh phn t hay tng ng khi quy i y1 =5
rnh thc. Dy qun l dng thng thng.
+ y1 = 12 b ( b = 1 ), y1 =11 rnh phn t hay tng ng khi quy i y1 =5,5
rnh thc. Trng hp ny dy qun dng bc chia.
Tm thi ta chn y1 = 10 hoc y1 = 11 xt tip.
Khi m = 2, c th chn yc ti a bng m, do trong trng hp ny i vi yc
ta c 4 kh nng :
Nu | yc | = 1 s mch nhnh a = 2 nhnh.
Khi yc = +1 (xp tin ) v y1 = -1 ( xp li ).
Nu |yc | = 2, rto c a = 4 nhnh.
Khi yc = +2 (xp tin ) v y1 = -2 ( xp li ).
Bng tm tt cc kh nng c th xy ra sau:
Trng hp
y1
y
a
Ghi ch
1
11
+1
2 nhnh Dng xp tin, bc chia.
rnh
2
-1
Dng xp li, bc chia.
phn
3
+2
4 nhnh Dng xp tin, bc chia.
t
4
-2
Dng xp li, bc chia.
5
11
+1
2 nhnh Dng xp tin thng thng.
rnh
6
-1
Dng xp li thng thng.
phn
7
+2
4 nhnh Dng xp tin thng thng.
t
8
-2
Dng xp li thng thng.
37

Ty theo trng hp chn la b tr dy qun trong 8 trng hp trn, tnh y2 v
lp bng s.
Chn trng hp 3, ng vi gi tr: y1 = 11 rnh phn t, y = yc = +2, a = 4 nhnh, lc
y2 = y - y1 = 2 11 = -9 rnh phn t.
Bng b tr dy qun c dng sau:
12 14
16
18
11
20
13
22
15
24
17
19
21
23
12
Trong bng ny, khi khp kn cnh trn ch c gi tr l, cch di ch c gi tr

chn, do lp thm bng b tr khc vi cnh trn cha cnh tc dng chn v cnh
di
bng s
nh tng
nhnh
2 cha
4 cnh6 tc dng
8 l. Vy
10 mi12
14xem 16
18 ng
20 hai mch
22
24
trong rto: ( a = 4 nhnh tng ng 2 bng ).
13
15
17
19
21
23
11
+ V cc rnh phn t v rnh thc bng cc on song song bng v cch u

nhau, nh s th t cho cc rnh phn t v rnh thc.
+ V cnh tc dng trn v di trong rnh bng cc nt v lin tc hay gin
on.
+ V cc phin gp trn c gp, ch v tr tng i gia ng ko di rnh
v v tr phin gp.
+ Da vo bng b tr dng s khai trin dy qun.
+ t chi than vo c gp, cho dng in vo mt chi than v i ra chi
than cn li kim tra cc tnh dy rto.
* V s tri dy qun r to.

38

V s khai trin dy qun rto c bng b tr thnh lp trong v d 1
5
5
10
11
12
10
11 12
Hnh 7.1: Dy qun xp tin, hai lp n gin, hai mch nhnh (K = Z = 12, 2p=2)
p=2)
11 12 1
5
5
10
11 12
Hnh 7.2: Dy qun xp vi u ra lch tri hai phin gp (K = Z = 12, 2p = 2 )
39
Hnh 7.3:Dy qun xp vi u ra lch phi hai phin gp ( K = Z = 12, 2p = 2 )
11 12
5
5
10
11 12
Hnh 7.5: Dy qun xp li (K = Z = 12, 2p = 2 )

d. V s tri dy qun r to theo kiu qun sng:
40

Trnh t b tr, xy dng s khai trin cho dy qun sng tng t nh
thc hin trong dy qun xp lp. tuy nhin cc cng thc dng xc nh bc dy
qun sng nh sau:
K m
y yc
Z
p
y1 e b l s nguyn y 2 y y1
2p
K
m
Z
- S mch nhnh song song to nn a = 2m. i vi ng c c 2p = 2 dy qun
sng v xp khng khc nhau. Khi 2p > 2 s thy r s khc bit gia dy qun sng
v dy qun xp.
V D 3: V s dy qun sng cho rto ng c vn nng c Z = K = 12, 2p = 2.
Chn cch a u dy ln phin gp lch tri l 2.
GII.
Bc 1: Xc nh Z = K = 12, m = 1, Ze = K = 12.
Bc 2: Xc nh cc bc dy qun:
Z
K m
y1 e b = 6 b:
y yc
12 1
2p
p
Chn y1 = 6 b v b = 1, nn y1 = 5 rnh thc.Nu chn yc = y = 13, ta c dy
qun sng dng tin. Nu chn yc = y = 12, ta c dy qun sng dng li.
Chn yc = y = 13, suy ra y2 = y y1 = 13 5 = 8.
Bc 3: S nhnh song song a = 2m = 2.1 = 2.
Bc 4: Bng xc nh bi dy c thnh lp nh sau:
41
Hnh 7.6: Dy qun sng ( K = Z = 12, 2p = 2 )

Trong cng ngh qun dy cho rto ng c vn nng, ta th hin dy qun xp
hay sng theo mt trong cc phng php sau:
Qun xp nh trong s khai trin xy dng.
Qun tng cp bi dy an hnh V.
Qun tng cp bi dy song song.
Ngoi tr trng hp qun xp, cc phng php cn li c s dng vi cc yu
cu.To iu kin v tnh i xng cho cc mch nhnh song song trong rto khi ng
c ang quay.To iu kin cn bng ng tt cho rto sau qu trnh qun li dy qun
trn rto.
2. Qun roto ng c in vn nng.
2.1. Kiu qun xp:
Bc 1: nh du s rnh ca r to t 1- Z v nh du u dy, u tin vo
phin gp. Theo s tri dy qun xp vi u ra lch tri hai phin gp
(K = Z = 12, 2p = 2 )
42
Hnh 7.7: Dy qun xp vi u ra lch tri hai phin gp (K = Z = 12, 2p = 2 )

- Dy qun phn ng gm nhiu phn t ni vi nhau theo 1 quy lut nht nh.
- Phn t dy qun l 1 bi dy gm 1 hay nhiu vng dy m 2 u ca n ni
vo 2 phin gp.
- Cc phn t ni vi nhau thng qua 2 phin gp v lm thnh cc mch vng
kn.
u ni
Cnh tc dng
Hnh 7.8: Dy qun trn cnh tc dng v cc u bi ni va phin gp rotor

- Nu trong 1 rnh phn ng (rnh thc) ch t 2 cnh tc dng (dy qun 2
lp) th rnh gi l rnh nguyn t. Nu trong 1 rnh thc c 2u cnh tc dng vi u
= 1,2,3... th rnh thc chia thnh u rnh nguyn t.
Bc 2: Lt cch in rnh r to bng ba cch in
Bc 3: Tin hnh qun tng vng dy mt vo rnh r to theo bc qun y1,
y2.
Bc 4: Hn ch cc mi ni trn phin gp, nm cht ming rnh li .
43

* Lu : Dy c F > 0.15mm th u dy ni ln phin gp phi lun trong ng
cch in.
Bc 5: Kim tra tng th trn Rotor :
- Kim tra cch in gia b dy qun vi phn kim loi ca Rotor : Dng
m ga m mc nh hnh v bn .
- Kim tra s chc chn ca cc nm ming rnh .
- Kim tra cc mi hn trn phin gp.
Bc 6: Lp rp ng c vn nng
- Kim tra trc khi ng in :
- Kim tra phn c : Dng tay xoay trc rotor nu thy nh l c.
- Kim tra cch in b dy vi v ng c ( dng M) .
- Kim tra thng mch ( dng VOM ) .
- Kim tra in p ngun .
* ng in cho ng c chy v nh gi cc ch tiu k thut . Chiu quay
rotor ng quy nh.
2.2. Kiu qun sng:
Bc 1: nh du s rnh ca r to t 1- Z v nh du u dy, u tin vo
phin gp.
1 2 3 4
5 6 7
5
5
8 9 0 1
10 11 12
Hnh 7.9: Dy qun sng ( K = Z = 12, 2p = 2 )

vo 2 phin gp.
kn.

Bc 2: Lt cch in rnh r to bng ba cch in
44

Bc 3: Tin hnh qun tng vng dy mt vo rnh r to theo bc qun y1,
y2.
cch in.
- Kim tra cc mi hn trn phin gp
Bc 6: Lp rp ng c
rotor ng quy nh.
2.3. Kiu qun song song
Yu cu: Tng s rnh rto l s chn. Bc bi dy l bc ngn b hn bc
mt rnh. Khi bc bi dy l s chn, cc cp bi song song c qun lin tc
theo nhau v cch nhau 2 rnh. Khi tng s rnh chia ng cho 2 v gi tr nhn c
l s l, cc nhm bi song song c qun lin tc cch nhau 3 rnh ( tnh t u ra
ca bi th 2 nhm song song u n u vo bi th nht ca nhm song song k
tip ).
- Khi bc bi dy l s l, b dy qun c hai nhm bi dy c lp v tng
cp bi song song c qun lin tc v cch nhau 2 rnh.
- Khi tng s rnh chia ng cho 2 v gi tr nhn c l s chn, cc cp bi
dy song song c qun lin tc theo 2 nhm c lp nhau. Khong cch gia u ra
ca bi cui trong nhm c lp th nht n bi u ca nhm c lp th hai cch
nhau 2 rnh. Trong khi qun cc bi dy ca rto, mi cp bi dy song song s c bi
khi u ca mi cp bi nm trong cc rnh mang s th t l 1,3,5 Khi s cp bi
song song c tr s l, cun dy c qun lin tc v na phn bi dy u s chm
dt vi s bi dy chn.
- Khi s cp bi song song c tr s chn, b dy chia lm hai na phn, na
phn bi dy u s chm dt vi s bi dy chn.
- Khi b dy c s cp bi mang gi tr l, ta c mt s cp bi qun u nm
di y rnh. Khi b dy c s cp bi mang gi tr chn, ta c nhng cp bi thuc
na phn sau ca b dy nm trong phn trn rnh
* Trnh t thc hin qun r to theo tng cp bi song song.
Bc 1: V s trn dy qun thc t trn r to.
12
11
2
45
10
Hnh 7.10 a: Cp bi // s 1: Bi 1; rnh 1- 6, bi 2; rnh 7- 12

S1
F2
12
11
F4
10
3
S3
9
S4
4
8
5
F3
7
6
F1
S2
Hnh 7.10 b: Cp bi // s 3: Bi 3; rnh 3- 8, bi 4; rnh 2- 9

F2
S1
12
S6
11
F4
F5
2
46
10
S3
Hnh 7.10 c: Cp bi // s 5: Bi 5; rnh 5- 10, bi 6; rnh 4- 11

S1
SO
S6
12
F7
11
F4
2
F5
10
S3
S4
8
F6
5
F3
7
S2
FO
F1
S5
S7
Hnh 7.10 d: Cp bi // s 2: Bi 7; rnh 6- 11, bi 8; rnh 5- 12
47

F9
S1
SO
S6
12
F7
F4
11
2
S10
F5
10
S3
S4
8
F6
5
S9
7
F3
FO
S2
F1
F10
S5
S7
Hnh 7.10 e: Cp bi // s 4: Bi 9; rnh 8- 1, bi 10; rnh 7- 2

F9
SO
S6
S1
12
F7
F4
11
2
S11
S10
F11
10
F5
3
4
S3
F6
S4
8
F12
S12
5
S9
7
F3
S2
6
F10
FO
F1
S5
S7
Hnh 7.10 f: Cp bi // s 6: Bi 11; rnh 4- 9, bi 12; rnh 3- 10

Bc 2: V li s tri theo kiu dy qun xp.
48
1 2 3
4 5 6
5
5
7 8 9
0 1
10
11 12
Hnh 7.11; Dy qun xp tin, hai lp n gin, hai mch nhnh ( K = Z = 12, 2p = 2 )
1
12
F
F
9S
11
F
7
2
S
F10
10
1
11 2
10 1
S F
5
11
4
8
12
F
6
F
S3
S
2
F
10
11
9
S
F
1
S
12
F
8
S
7
Hnh 7.12; S mt ct ca rotor ng c 6in vn nng v ni dy ln phin gp.

Bc 3: nh du s rnh ca r to t 1- Z v nh du u dy, u tin vo phin
gp da theo s trn.
Bc 4: Lt cch in rnh r to bng ba cch in.
49

Bc 5: Tin hnh qun tng vng dy mt vo rnh r to theo bc qun y1, y2 theo
tng cp bi song song.
Qun lp di: Cp bi // s 1: Bi 1; rnh 1- 6
Bi 2; rnh 7- 12
Cp bi // s 3: Bi 3; rnh 3- 8
Bi 4; rnh 2- 9
Cp bi // s 5: Bi 5; rnh 5- 10
Bi 6; rnh 4- 11
Qun lp trn:
Cp bi // s 2: Bi 7; rnh 6- 11
Bi 8; rnh 5- 12
Cp bi // s 4: Bi 9; rnh 8- 1
Bi 10; rnh 7- 2
Cp bi // s 6: Bi 11; rnh 4- 9
Bi 12; rnh 3- 10
cch in.
Bc 8: Lp rp ng c
rotor ng quy nh.
2.4 Kiu qun ch V (tham kho thm)
* Quy tc tng qut p dng cho b dy qun thnh hai nhm c lp (bi dy
bc chn).
- Nhng bi dy bt u cho cc nhm bi c lp, song song v i xng nhau
qua trc rotor.
- Nhng bi dy cui cng ca cc nhm bi c lp, song song v i xng
nhau qua trc rotor.
- Bi dy bt u v bi dy cui cng ca mi nhm c lp to thnh hnh
ch V . Ch V ny c hai nhnh i xng nhau qua ng knh ca rotor (ng knh
ny qua nh ch V)
- Nhm bi dy th hai m u bng bi dy song song v i xng qua tm
rotor vi bi dy m u cho nhm bi dy th nht.
- Mt s dy mang s th t chn (trong qu trnh qun thc t) thuc nhm bi
dy u tin s song song vi bi dy mang s th t l thuc nhm th hai. Tng t
cho trng hp ngc li.
50

- Cc bi dy trong b dy qun bng phng php ny lun lun l loi bi
dy c bc ngn hn bc mt rnh.
TH D 1 :V s qun dy thc hnh cho rotor khi K = Z = 14, 2p = 2. Bit
php qun dy thc hin theo li qun hnh V.
GII : Ta c K = Z = 14, 2p = 2, bc bi dy y`1
Z
b 7b
2p
Chn y1 = 6 rnh thc.

Vi cch qun thc hnh theo li hnh V, cc bc qun dy m t theo hnh v
5.4
Nu gi s s khai trin ca rotor dng li qun xp trn bng b tr cc bi
dy trong rotor c m t nh sau :
10 11 12 13 14 1
10 11 12 13 14
Hinh 7.13: S Khai Trin dy qun rotor K = Z = 14, 2p = 2

* Trnh t lp s trn qun rotor theo phng php qun hnh V, v thc
hin qun ng c trn,.
Bc 1: V S qun dy thc t. S trn.
13
14
12
13
14
12
11
3 11
10
4 10
5
8
5
8
51
14
13
12
11
10
5
8
7
13
14
12
11
10
5
8
Bc 2 : Thnh lp dy qun lp trn , lp di.
Lp di 1 7 13 5 11 3 9
Lp trn 8 14 6 12 4 10 2
7 13 5 11 3 9 1
14 6 12 4 10 2 8
52
S1 S2 S3 S4 S5 S6 S7
S8 S9 S10 S11 S12 S13 S14
F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7
F8 F9 F10 F11 F12 F13 F14
Bc 3 : Xc nh cc u dy ra ni vo phin gp.
1
10 11 12 13 14
S1
S14 S6
F1
u ra
F1
u vo
S1
F14
S14
S12 S4
F14 F6
Phin gp
S10 S2
F12 F4
S8
F10 F2
10 11 12 13 14
2 3
S7
F8
S13 S5
F7
F13 F5
5 6
S11 S3
F11 F3
S9
S1
F9
10
11
12
13
14
F6 F12
S6 S12
F4
S4
F10
S10
F2
S2
F8
S8
F7
S7
F13
S13
F5
S5
F11
S11
F3 F9
S3 S9
Bc 4 : V s tri b dy qun rotor ng c trn.
10
11
12 13 14
10 11 1 2 13
14
Hnh 7.14 : S tri dy qun rotor kiu qun hnh V ; K = Z = 14, 2p = 2

Bc 5. Thc hin qun hon chnh rotor ng c vn nng trn.
Xem li s khai trin dy qun
- nh du s rnh ca r to t 1- Z v nh du u dy, u tin vo phin gp.
53

vo 2 phin gp.
kn.
u ni
Cnh tc dng
- Lt cch in rnh r to bng ba cch in
- Tin hnh qun tng vng dy mt vo rnh r to theo bc qun y1, y2
cch in.
Bc 8: Lp rp ng c
rotor ng quy nh.
54
Bi 08: TM SY B DY ROTO NG C IN
VN NNG SAU KHI QUN
- Kin thc: Hiu c cng dng ca vt liu v yu cu trnh t tm sy r to, lp
rp vn hnh ng c in vn nng sau khi qun.
- K nng: Thc hin tm sy rto v lp rp vn hnh ng c in vn nng theo
ng qui trnh v cc yu cu k thut, m bo an ton cho ngi v thit b
- Thi : C thc tt trong hc tp, tc phong cng nghip, bo qun trang thit b,
vt t, m bo an ton cho ngi.
1. Vt liu tm sy ng c.
* Cng dng ca vc ni : L mt loi sn cch in c bit khi b kh i th
cch in c tng ln ng k, lm cho qu trnh ph hy ca in p din ra chm
hn, mt khc b cch in c nng ln nh s cch in, ngn chn c cc
tc nhn lm hng cch in nh ha cht v m. Tm sy vc ni cho b dy qun
ng c gip cho cc vng dy to thnh mt khi vng chc khi m my hoc mang
ti, dy qun khng b s dch khi b tc ng ca lc in ng.
* Mt s yu cu khi tm sy rto ng c in vn nng.
Vic tm sy ng c ni chung v vic tm sy rto ng c in vn nng ni ring
- Trnh b dy qun b m
- Nng cao chu nhit
- Tng bn cch in
- Tng cng bn v c hc
- Chng c vic xm thc ca ha cht
2. Quy trnh tm sy r to ng c in vn nng.
Cng vic tm sy my in gm 3 giai on
+ Sy kh trc khi tm
+ Tm vecni cch in ln b dy
+ Sy kh cht cch in
Sau khi chy th an ton ri mi tin hnh thao ng c ra tm sy dy
qun. Ta c quy trnh tm sy r to ng c in vn nng nh sau:
3. Tm sy rto ng c in vn nng.
Bc 1: Sy kh ln u:
Mc ch sy kh cun dy trnh hi nc m bm trong cun dy. i vi
cun dy c sau khi v sinh ra sch bng xng hay du c bit dnh cho ra cun
dy cng phi sy kh trc khi tm sy mi .Nhit sy t 7090oC. Thi gian sy
ph thuc kch thc li st, cun dy, lng nc trong cun dy. Sau mt thi gian
ngn ban u nhit li st cun dy tng ti gii hn chu nhit ca cp cch in th
ch duy tr thp hn nhit ny mt t cho n khi cun dy kh hon ton. Phng
php tm sy bng tia hng ngoi. Cch sy ny khc vi cch sy nhit bng in
tr.ch yu nh vo kh nng hp th nng lng bc x do tia hng ngoi bin
thnh nhit nng v b mt ca vt c sy.Nh th cht cch in c lm kh dn
t lp bn trong ra pha ngoi.
Tia hng ngoi c sn xut bi bng n c tim.khi c cho thp sng
.V vy ngun in cung cp cho n sy nn gim thp 20-30% in p nh mc
ca n. tng cng s phn x nhit v phn phi u nhit lng nn lt kim loi
sng bng bn trong t sy, thng thng cn t mt mt khi cn t 2-3kw
55
Bng n
B mt tn sng bng
Hnh 8.1; Cu to ca t sy n gin dng sy rotor v stato

ng c
Bc 2: Tm sn cch in:
* Qut tm: t r to theo chiu thng ng qut tm t t trn sn tm
chy xuyn qua cc khe rng trong cun dy thm dn xung di.
- Ngm: cun dy sau khi sy kh duy tr 60 80oC sau em ngm vo
thng sn tm cho n khi cun dy ngng si bt (5 n 10 pht) nhng khng qu
40 pht, s ln ngm tm tytheo yu cu cht lng cn t c sau khi ngm tm
sy. Dung dch ngm nhng ln u long hn nhng ln sau cng cht sn tm
thm su vo khe rnh bi dy. Lp sn tm sau cng l sn ph tng cng lin kt
v chng m. Cht liu sn tm phi pha ch ng dung dch quy nh dng ng nht
mt loi vt liu trnh tnh trng vt liu ngm sau ph h lp cch in trc.
- Ngm p lc: dng thng ngm ring duy tr p lc (5 7) at khong 5 phut
ri sau gim p lc 5 pht ri li tng p lc lm lin tip chu k trong khong 2
n 3 gi sn thm su vo k cc vng dy .
- Ngm p lc v chn khng: kt hp sy kh bng chn khng v ngm p
lc nh trn.
Bc 3: Sy ln hai ( mc ch lm kh cht liu va tm xong)
- sn t chy ht sau khi vt ra khi thng ngm.
- Sy nhit thp (60 80)oC ty theo im si ca cht ha tan m quyt
nh. Mc ch cht ha tan bc hi chm trnh to lp mng cn tr phn dung
dch khng that ra c d sinh nhng l kh trong lp cch in trnh r b mt.
- Sy nhit cao : lm cho kh cng ton b lp sn tm, nhit sy bng
(110 140)oC thi gian t 4 n 16 gi, ty theo cht liu sn tm v kch thc li
st cun dy.
Ch nhit sy phi thp hn nhit cho php ca cht cch in
Tm sy cc ln sau c th bt u lp li t sau bc sy nhit thp hay 1/3
thi gian sy nhit cao.
Ch :
- Ln u sy 60 80 0C cn ty thuc vo cch in.
- Nhit ca verni l 900C hi m that ra ngai.
- Sau , ri verni hay nhng c Rtor ca ng c vo verni.
- Tm vecni tng cng cch in v bn chc v c kh.
56

- Verni tm ln u v ln sau phi cng mt loi, nu khng s lm h lp ban
u.
- Verni lng tm vi ln trc sau mi n verni c, do nu tm verni dy s
to nhng bt kh, d gy h dy qun ng c
Bng n
B mt tn sng bng
Hnh 8.2; Sy rotor v stato ng c sau khi tm verni

Bc 4: Kim tra cch in sau khi tm sy.
- Tui th ca my ph thuc rt nhiu vo cch in. a s h hng u do
cch in dy qun b hng.
- Cc bc kim tra cc tnh, cc t, kim tra ngn mch gia cc vng dy phi
thc hin trc khi kim tra cch in. in tr cch in phi thc hin c cc
tiu chun sau:
Dng Megohm c thang in p > 2 ln in p nh mc .
V d : Megohm 500V vi my c in p < 250V. Nu Um > 380V th phi dng
Megohm 1000 V
R cch in o trng thi ngui phi t tr s:
Rc = (1000 + Um) /1000 (M)
R cch in o nhit lm vic ca my in: (kt hp o khi ang sy)
Rc = (1000 + Um) /[1000 +( P/100)] (M) vi P:(KW) ; U:(V)
Th nghim cao p: mc ch th bn v in ca vt liu cch in vi cc in p
cao t ngt m cch in khng b nh thng. Khi th nghim dng in p xoay
chiu 50Hz duy tr trong mt pht vi cp in p quy nh.
Bc 5: Lp rp vn hnh ng c in vn nng.
* Trc khi lp cn phi lm sch cc chi tit m bo dn in tt, my
khi ng hot ng bnh thng, cng sut ti a.
57

- Lp bnh rng v np trc:
- Lp khp mt chiu vo v ng c.
+ Lp trc, l xo p, khp mt chiu (bi m vo then hoa ca ly hp my ):
+ Lp bc chn, bnh rng ch ng , l xo nn (ng chiu lp v ng tm) .

+ Lp vng hm (lp phi vo rnh chc chn)
+ Lp r to vo stato.
58
- Lp gi chi than (lp chc chn,dy chi than dng khng chm mass)
+ Lp cch in gi chi than:
59
+ Lp l xo ln cch in gi chi than v p l xo chi than xung :
- Lp np sau (lp ng v tr lm du, khng lm chm gi chi than):
60
BI 09 : SA CHA MY KHOAN TAY

- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ca my khoan cm tay.
- K nng : Tho lp, bo dng, sa cha c nhng h hng ca my khoan
cm tay, theo ng qui trnh, t yu cu k thut.
- Thi : C thc tt trong hc tp, tc phong cng nghip, bo qun trang thit
b, vt t, m bo an ton cho ngi.
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my khoan tay.
a. Cu to:
* Stato ( phn cm ):
- L mt li thp hnh tr c gia cng mt trong, bn trong c gn cc khi
cc t gi cc cun dy kch thch (thng c 2- 4 khi cc t ). Cc t: c ch
to bng l thp mng t cacbon c c tnh dn t tt v c bt vo trong thn
bng cc vt c bit.
c qun bng dy ng dp c tit din ln xung quanh cc khi cc t khon 4
10 vng. Phn ny l cun dy kch thch ni tip cn cun dy kch thch song song
c tit din dy nh, qun nhiu vng m bo cng t cm trn cc cc t l
nh nhau. Dy kch thch phi ln v khi my khi ng lm vic th dng in tiu
th rt ln (200 800)A v c th ln hn na.Cc cun dy kch thch k nhau c
qun ngc chiu tun t to ra cc cc Bc,Nam khc nhau tc dng ln thn
my,c nhim v lm cu ni lin lc mch t gia cc khi cc.
my khi ng c cng sut ln v trung bnh cc cun dy u song song - ni tip.
Hnh 9.1: Hnh dng ca khoan tay
61
* R to ( phn ng )
- Trc my khi ng : c ch to bng thp.
- Khi thp t: thng c ch to bng cc l thp k thut in dy t
(0,35 0,5)mm, c hnh dng c bit c p ln trc rotor. Pha bn ngoi c s
nhiu rnh dc qun dy. Rotor c trn 2 bc thau v quay bn trong cc khi
cc ca stator vi khe h t nht gim bt tn hao nng lng t trng.
Hnh 9.3: Cu to ca rotor khoan cm tay

- Khung dy phn ng : Dy qun trong rotor my khi ng l cc thanh ng
c tit din hnh ch nht. Mi rnh thng c 2 dy v qun sng, cc dy qun c
cch in vi li ca rotor, cc u dy ca cc khung dy c hn vo cc l gp
bng thau ca c gp.
* C gp in : Gm nhiu l gp bng thau, ghp quanh trc, gia cc l gp c
cch in vi nhau v cch in vi trc bng mica.
62

C gp in
b. Nguyn l lm vic ca my khoan c iu chnh tc .

- Khi cho dng in xoay chiu vo dy qun stato my khoan tay do tc dng
ca t trng phn cm ln cun dy phn ng sinh ra mt lc in t lm cho r to
quay.
63

2. Hin tng, nguyn nhn v cch khc phuc cc h hong.
* H hng v phn c.
a. Hin tng: My khoan quay chm kh hot ng gy ting n, pht nhit.
b. Nguyn nhn: Thiu s bo dng, bc n, vng bi b hng, cnh qut b kt vo
v..
c. Cch khc phc: Tho lp kim tra thay th sa cha h hng v bo dng cch b
phn h hng..
* H hng v phn in.
a. Hin tng:
- Chm mt, my khoan khng hot ng, tc khng t...
b. Nguyn nhn:
- Dy dn in bi r chm vo v my, h mch, hoc tip xc khng tt, b t
dy, chp mt s vng dy r to hoc r to...
c. Cch khc phc: Dng ng h kim tra r in, kim tra ni,chm chp.
3. Tho lp, bo dng.
* Chun b dng c - thit b vt t.
* Trnh t tho lp bo dng my khoan.
a. Tho cc b phn ca my khoan.
- nh du v tr lp ghp np trc, np sau vi thn.
- Tho ai c, tho dy dn ni vi ngun in cung cp cho my khoan.
- Ly rotor cng stato ra khi thn.
- Tho hai vt np u, khi v v khp mt chiu.
- Tch khp mt chiu, l xo hi v, vng bi, v bnh rng trung gian ra khi
cc khp.
- Tho np y g chi than.
b. Bo dng sau khi tho:
- Tra du m vo cc b phn nh bc n, cc khp bnh rng ca b truyn
ng c kh.....
c. Lp cc chi tit ca my khoan.
- t rotor vo stator (bi m vo cc vng bi) :
4. Sa cha cc h hong khi r to bi chm chp.
(Qun li r to my khoan cm tay c iu chnh tc loi: RAM FURY
(JAPAN) Thng s my khoan: Z = 12 rnh, K=24 Phin gp, 2p=2; UAC = 220V; I=3A;
W=110 vng; 25
Bc 1: Tnh ton xy dng s tri dy qun
y`1
Z
b 10 b (bc ) ; yc=1(qun phi)
2p
64
Ta phi thc hin di trc phn chia 2 nhm dng in sang bn phi mt rnh mi
trng ng trung tnh hnh hc nn u vo phin gp lch tri 1 rnh.
Bc 2: nh du s rnh ca r to t 1- Z v nh du u dy, u tin vo phin

gp da theo s trn.
Bc 3: Lt cch in rnh r to bng ba cch in.

Bc 4: Tin hnh qun tng vng dy mt vo rnh r to theo bc qun y1, theo
tng cp bi song song.
65

cch in.
Bc 7: Lp rp ng c
66

Bc 8: Lp rp ng c

rotor ng quy nh.
67
BI 10 : SA CHA MY MI TAY
- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ca my mi cm tay.
- K nng : Tho lp, bo dng, sa cha c nhng h hng ca my mi cm
tay, theo ng qui trnh, t yu cu k thut.
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my mi cm tay.
a. Cu to:
* Stato ( phn cm ):
bng cc vt c bit.
c qun bng dy ng dp c tit din ln xung quanh cc khi cc t khon
4 10 vng. Phn ny l cun dy kch thch ni tip cn cun dy kch thch song
song c tit din dy nh, qun nhiu vng m bo cng t cm trn cc cc
t l nh nhau. Dy kch thch phi ln v khi my khi ng lm vic th dng in
tiu th rt ln (200 800)A v c th ln hn na.Cc cun dy kch thch k nhau
c qun ngc chiu tun t to ra cc cc Bc,Nam khc nhau tc dng ln thn
Hnh 10.1: Hnh dng ca khoan tay
68
Cc t
Dy
qun
Li
phn
thp
cm
hnh tr
Hnh 10.2: Cu to stato ca my mi cm tay

* R to ( phn ng )
(0,35 0,5)mm, c hnh dng c bit c p ln trc rotor. Pha bn ngoi c x
Hnh 10.3: Cu to ca rotor mi cm tay
69

c tit din hnh trn. Mi rnh thng c 2 dy v qun sng, cc dy qun c cch
in vi li ca rotor, cc u dy ca cc khung dy c hn vo cc l gp bng
thau ca c gp.
C gp
in
b. Nguyn l lm vic ca my mi cm tay.

- i vi my mi cm tay th thng thng khng c iu chnh tc do vy
n ch c mt cp tc , iu khin qua trnh lm vic ngi ta dung cng tc trt
Cng tc
iu khin
Dy qun phn cm stato

K
Phn ng
UAC,DC
Dy qun phn cm stato
Hnh 10.4: S nguyn l mch in my mi cm tay.

- Cp ngun in xoay chiu vo ng c my mi sau dng tay nhn cng
tc (K) lc ny mch in s kn mch c dng in chy trong dy qun Stato v r
to, do tc dng ca t trng phn cm ln cun dy phn ng sinh ra mt lc in t
lm cho r to quay. Khi dng in i chiu bn k m, ngay lc chiu ca t
70

trng phn cm cng i chiu nn lc tc dng ln roto vn khng i chiu v th
ng c vn quay c lin tc theo mt chiu nht nh.
* H hng v phn c.
a. Hin tng: My mi cm tay quay chm kh hot ng gy ting n, pht nhit.
b. Nguyn nhn: Thiu s bo dng, bc n, vng bi b hng, cnh qut b kt vo
v..
c. Cch khc phc: Tho lp kim tra thay th sa cha h hng v bo dng cch b
phn h hng..
* H hng v phn in.
a. Hin tng:
- Chm mt, my mi cm tay khng hot ng, tc khng t...
b. Nguyn nhn:
c. Cch khc phc: Dng ng h kim tra r in, kim tra u ni.., chm
chp
3. Tho lp, bo dng.
* Trnh t tho lp bo dng my mi cm tay.
a. Tho cc b phn ca my mi cm tay.
Hnh 10.5: Thc hin lm du trc khi tho ri
71

- Tho ai c, tho dy dn ni vi ngun in cung cp cho my mi cm tay.

- Ly rotor cng stato ra khi thn.
cc khp.

cc khp.
72

ng c kh.....
c. Lp cc chi tit ca my mi cm tay.
- t rotor vo stator (bi m vo cc vng bi) :
4. Sa cha cc h hong.
a. Hin tng, nguyn nhn, cch sa cha h hng.
- Hin tng, nguyn nhn, h hng.
- Hin tng: Cp ngun in xoay chiu vo ng c my mi sau dng tay
nhn cng tc (K) Nhng my khng hot ng.
- Nguyn nhn: Do tip xc gia tip im ca cng tc K khng tt hoc tip
xc gia chi than v c gp khng tt, cc mi ni dy tip xc khng tt hay cun
dy stato, r to b t
b. Trnh t thc hin sa cha h hng.
73

* Chun b dng c- vt t:
- Dng c: ng h van nng, tuc n vt cc loi,
- Vt t: Giy nhm mn, d lau mm, chi lau mm.
Bc 1: Kim tra ton b mch in my mi cm tay.
- Dng ng h vn nng t thang o in tr (Rx1), chp hai que o kim tra
thng mch ca ng h. Sau khi kim tra thng mch ng h xong ta tin hnh nh
sau.
Dy qun phn cm stato
CT
Phn ng
1-1
2-2
3-3
750 500 250

1k
0
UAC,D
4-4
Rx1
5-5
Hnh 10.6: Kim tra h hng phn in

+ Kim tra tip xc cng tc K (1 -1): t mt u que o ca ng h vo cc
ni dy tip im tnh, u que o cn li ca ng h t vo cc ni dy tip im
ng Sau dng tay tc ng, quan st kim ng h. Nu kim ng h khng ln th
ta khng nh tip xc gia tip im ng v tip im tnh ca cng tc K khng tt,
hoc cc mi ni dy ti cng tc K b t v ngc li nu kim n h ln.
+ Kim tra tip xc gia c gp v chi than (4 -4) Dng ng h vn nng, t
mt u que o ca ng h vo mt u dy ra ca chi than u que o cn li ca
ng h t vo mt u dy ra ca chi than nh v . Dng tay quay trn r to mt vi
vng ng thiquan st kim ng h.
+ Nu kim ng h ln ch th vi trc m th tip xc gia c gp v chi than
ang cn tt.
+ Nu khng thy kim ng h ln th tip xc gia c gp v chi than khng
c tt ta phi tin hnh sa cha.
+ Tng t ta kim tra thng mch cun dy phn cm (2 -2; 5 - 5) Nu kim ng
h khng ln cung dy phn cm b t v ngc lai khi kim ng h ln, gi s ta
kim tra m cun dy phn cm no ca my mi b t th ta phi tin hnh qun
li.
Bc 2: Qun li b dy Stato my mi cm tay.
- Tho my mi sau tho b dy Stato b hng, v sinh stato m s vng
dy v xem li s khai trin dy qun ca ng c sp lp dy. m li s vng dy
v nhm bi dy theo s .
- Lm khun v qun bi dy Stato ng vi s vng dy c.
74

dy ct ph ct bi dy.
cha sn v mt pha sau cng ni dy d dng.

u ni.
75
BI 11 : SA CHA MY BO TAY
- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ca my bo cm tay.
- K nng : Tho lp, bo dng, sa cha c nhng h hng ca my bo cm
tay, theo ng qui trnh, t yu cu k thut.
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my bo cm tay.
a. Cu to:
* Stato ( phn cm ):
bng cc vt c bit.
Hnh 11.1: Hnh dng bn ngoi ca my bo tay

Cc t
Dy qun
phn cm
Li thp
hnh tr
* R to ( phn ng ) Hnh 11.2: Cu to stato ca my bo tay

76

puly
Hnh 11.3: Cu to rotor my bo tay

thau ca c gp.
b. Nguyn l lm vic ca my bo cm tay.
- i vi my bo cm tay th thng thng khng c iu chnh tc do vy
n ch c mt cp tc , iu khin qua trnh lm vic ngi ta dung cng tc bp
c, my bo khng dng bc thau m dng vng bi, c puly gn dy culoa ko
chuyn ng b phn truyn ng c khi cho li bo lm vic.
K
iu chnh
Li bo
77

Dy qun phn cm stato
K
Phn ng
UAC,DC
Dy qun phn cm stato
Hnh 11.4: S nguyn l mch in my bo cm tay.

- Cp ngun in xoay chiu vo ng c my bo sau dng tay bp cng
* H hng v phn c.
a. Hin tng: My bo cm tay quay chm kh hot ng gy ting n, pht
nhit.
- My bo kh vn hnh, quay chm do dy culoa qu cng, b kt cch qut,
li bo b mn.
b. Nguyn nhn: Thiu s bo dng, vng bi b hng, cnh qut b kt vo v..
c. Cch khc phc: Tho lp kim tra thay th sa cha h hng v bo dng
cch b phn h hng..
* H hng v phn in.
a. Hin tng:
- Chm mt, my bo cm tay khng hot ng, tc khng t...
b. Nguyn nhn:
c. Cch khc phc: Dng ng h kim tra r in, kim tra u ni..,
chm chp
3. Tho lp, bo dng.
* Trnh t tho lp bo dng my bo cm tay.
a. Tho cc b phn ca my bo cm tay
78

K
iu chnh
Li bo
Np bo v
- Dng tuc n vt tho c vt, tho dy dn ni vi ngun in cung cp cho

my mi cm tay.
- Tho c vt b phn bo v gia puly v dy culoa.
- Tho hai vt np u v tho ri ng c my bo ra khi b phn truyn ng
c kh.
ng c kh.....
- Lp r to vo stato v np trc:
- Lp gi chi than (lp chc chn, dy chi than dng khng chm mass)
- Hin tng:
+ Cp ngun in xoay chiu vo ng c my bo tay sau dng tay nhn bp
cng tc (K) my hot ng nhng chy yu.
+ Km theo pht tia la in c gp, pht nhit qu mc cho php.
- Nguyn nhn:
+ C th b chp vng trong dy qun r to.
+ Chi than b mn v lc p ca l xo khng lc lm cho tip xc gia c gp
v chi than khng tt hoc c gp b mn qu mc cho php.
- R nha ngoi kim tra chm chp r to, chi than dng thay th.
Bc 1: Kim tra tip xc gia c gp v chi than.
79

Dng ng h vn nng, t mt u que o ca ng h vo mt u dy ra ca
chi than u que o cn li ca ng h t vo mt u dy ra ca chi than nh v.
Dng tay quay trn r to mt vi vng ng thiquan st kim ng h.
ang cn tt.
Bc 2: Tho, lp, sa cha chi than v c gp.
- Tho chi than: Dng lc gic 6 ln lt t vo hai khp ci chi than sau
rt chi than ra v tin hnh lm sch b mt tip xc.
- Sa cha chi than v c gp:
+ Dng giy nhm mn tr sch b mt tip xc ca chi than sau dng d
mm hoc chi lau mm lau sch bi bn bm trn chi than.
+ i vi lm sch c gp ta cng dng giy nhm mn t vo b mt tip xc
dng tay quay r to tr sch bi bn sau dng d mm hoc chi lau mm lau
sch bi bn bm trn b mt tip xc ca c gp c. Sau khi m sch ta tin hnh lp
chi than.
- Lp chi than: t chi than vo gi , dng lc gic 6 n gi l xo lp
gic ci gi chi than, sau khi hon tt cng vic lp chi than xong tin hnh kim
tra ( tng t nh lm bc1), cp ngun cho my hot ng quan st qu trnh
lm vic ca my v a ra kt lun.
Cc sai phm thng gp, nguyn nhn v cch khc phc.
TT
Cc dng sai phm
Nguyn nhn
Cch khc phc
1 - Ch phn on - Khng thc hin - Thc hin theo ng quy
nguyn nhn gy h theo ng quy trnh trnh sa cha cc h hng.
hng, b qua vic kim sa cha cc h hng Phn on kt hp kim tra
tra xc nh chnh xc dn n vic sa cha xc nh chnh xc h hng,
nguyn nhn gy h cc h hng gp nhiu t a ra cc bin php
hng, vi tho cc kho khn, mt thi sa cha.
b phn ca my ra sa gian.
cha.
2 - Sau khi sa cha - Khng thc hin - Thc hin theo ng quy
xong cc b phn h theo ng quy trnh trnh sa cha cc h hng.
hng ca my, khng sa cha cc h hng, Sau khi sa cha xong cc
tin hnh kim tra nh dn n vic my c b phn h hng ca my,
gi cht lng, m vi th khng hot ng phi tin hnh kim tra nh
lp cc b phn ca ng nh mong mun. gi cht lng ri mi a
my vo vn hnh.
vo vn hnh.
80
BI 12: SA CHA MY XAY SINH T

- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic v nguyn nhn gy
h hng, kim tra, sa cha cc h hng n gin v phn in.
- K nng : Sa cha c cc h hng n gin v phn in, theo ng trnh
t, t c yu k thut.
1. Cu to v nguyn l lm vic my xay sinh t.
a. Cu to my xay sinh t.
C gp
Hnh 12.1: Cu to ca my xay sinh t

* Stato ( phn cm ):
bng cc vt c bit.
81

* R to ( phn ng )
thau ca c gp.
b. Nguyn l lm vic.
Hnh 12.2: S nguyn l mch in my xay sinh t

- Cp ngun in xoay chiu vo ng c my xay sinh t sau dng tay nhn
nt nhn ( s 1 chy chm, s 2 chy nhanh, nt nhn * t gi ) lc ny mch in s
kn mch c dng in chy trong dy qun Stato v r to, do tc dng ca t trng
phn cm ln cun dy phn ng sinh ra mt lc in t lm cho r to quay. Khi dng
in i chiu bn k m, ngay lc chiu ca t trng phn cm cng i chiu
nn lc tc dng ln roto vn khng i chiu v th ng c vn quay c lin tc
theo mt chiu nht nh.
* H hng v phn c.
a. Hin tng: My xay sinh t quay chm kh hot ng gy ting n, pht
nhit.
82

b. Nguyn nhn: Thiu s bo dng, bc n, vng bi b hng, cnh qut b
kt vo v..
cch b phn h hng..
* H hng v phn in.
a. Hin tng:
- Chm mt, my xay sinh t khng hot ng, tc khng t...
b. Nguyn nhn:
c. Cch khc phc: Dng ng h kim tra r in, kim tra u ni,chm chp
3. Tho, lp bo dng.
a. Tho ng c my xay sinh t.
- Dng tuc n vt tho di ca may xay sinh t.
- Tho mm xay ca my, dung tuc n vt 2 cnh t vo trc c nh dng tay

vn mm xay ca my
- Tho v khi ng c my xay sinh t

- Tho chi than ng c my xay sinh t
- Tho np gi bc n bn phia c gp
- Tho np gi cn li v thao r to ra khi thn stato.
b. Lp ng c my xay sinh t
- Lp np gi pha trc li v lp r to ra khi thn stato.
- Lp np gi bc n bn phia c gp
- Lp chi than ng c my xay sinh t
83

- Lp v khi ng c my xay sinh t
- Lp mm xay ca my, dung tuc n vt 2 cnh t vo trc c nh dng
tay vn mm xay ca my
- Dng tuc n vt lp di ca may xay sinh t.
4.1. Hin tng, nguyn nhn, cch sa cha h hong mt.
a. Hin tng, nguyn nhn, h hng.
- Hin tng: Cp ngun in cho my xay sinh t, nhn nt nhn s (1) my
hot ng bnh thng tc thp. Nhng khi nhn nt nhn s (2) cho my hot
ng vi tc cao, th my khng hot ng, Nhn nt nhn khng t gi (*) cho
my hot ng ch xay th, th my cng khng hot ng.
- Nguyn nhn: Do tip xc gia tip im ng v tip im tnh ca nt nhn
s (2) v nt nhn khng t gi (*) ca my khng tt, hoc cc mi ni dy ti nt
nhn s (2) v nt nhn khng t gi (*) ca my b t,
Bc 1:Kim tra tip xc cc tip im, nt nhn s (2), nt nhn khng t gi (*)
- Dng ng h vn nng t thang o in tr (Rx1), chp hai que o kim tra
thng mch ca ng h. Sau khi kim tra thng mch ng h xong ta tin hnh nh
sau.
Hnh 12.3: S kim tra tip xc tip im nt nhn s 2 v nt nhn khng t gi(*)
+ Kim tra tip xc nt nhn s (2): t mt u que o ca ng h vo cc
ni dy tip im tnh, u que o cn li ca ng h t vo cc ni dy s (2) ca
b nt nhn nh hnh v ( hnh 1). Sau dng tay nhn vo nt nhn (2) ri bung
tay khi nt nhn, quan st kim ng h. Nu kim ng h khng ln th ta khng nh
tip xc gia tip im ng v tip im tnh ca nt nhn s (2) khng tt, hoc cc
mi ni dy ti nt nhn s (2) ca my b t.
84

+ Kim tra tip xc nt nhn khng t gi (*): Gi nguyn mch o ta chuyn
u que o ca ng h t cc ni dy s (2) sang cc ni dy ca nt nhn khng t
gi (*) ( hnh 1). Sau dng tay nhn v gi nt nhn (*) ng thi quan st kim
ng h. Nu kim ng h khng ln th ta khng nh tip xc gia tip im ng v
tip im tnh ca nt nhn (*) khng tt, hoc cc mi ni dy ti nt nhn (*) ca
my b t.
Bc 2: Tho, sa cha, lp b nt nhn:
- Tho: Dng tuc n vt tho hai vt gi ca b nt nhn sau tin hnh cng
vic sa cha.
- Sa cha: Dng giy nhm mn tr sch cc tip im ca b nt nhn, ri
dng d mm hoc chi lau mm lm sch cc bi bn bm vo cc tip im ca b
nt nhn. Sau khi lm sch cc tip im phi kim tra (tng t nh thc hin
bc 1)
* Nu kim ng h ln th ta khng nh tip xc gia tip im ng v tip
im tnh ca nt nhn s (2) v nt nhn khng t gi (*) t yu cu.
- Lp b nt nhn: t b nt nhn ln gi , dng tuc n vt bt cht hai vt
gi b nt nhn, Sau khi lp t b nt nhn xong tin hnh cp ngun cho my hot
ng quan st qu trnh lm vic ca my v a ra kt lun.
4. 2. Hin tng, nguyn nhn, cch sa cha h hong hai.
a. Hin tng, nguyn nhn, h hng.
- Hin tng: Cp ngun in cho my xay sinh t, nhn nt nhn s (1)
s (2) v nt nhn khng t gi (*) my khng hot ng.
- Nguyn nhn:
+ Dy dn ngun in cung cp cho ng c b t.
+ Tip xc ca cc tip im b nt nhn khng tt.
+ Dy qun iu tc b t, dy qun phn cm (stato) b t.
+ Chi than b mn hoc bi bn bm vo c gp in dn ti vic tip xc gia
chi thn v c gp khng tt.
- Dng c: ng h van nng, tuc n vt cc loi, lc gic 6.
Bc 1: Kim tra pht hin nhng h hng.
- Kim tra thng mch dy ngun:Ni tt hai cc ni dy cung cp ngun cho
mch in, dng ng h vn nng, t mt u que o ca ng h vo mt u phch
cm ngun, u que o cn li ca ng h t vo mt u cn li phch cm ngun
nh hnh v (hnh 2), quan st kim ng h. Nu kim ng h khng ln th ta khng
nh dy ngun ca my b t phi thay dy mi, nu kim ng h ln th ta khng
nh dy ngun ca my khng b t.
85
Hnh 12.4: S kim tra thng dy ngun, dy qun diu tc v dy qun phn cm.
- Kim tra tip xc b nt nhn: t mt u que o ca ng h vo cc ni dy
tip im tnh, u que o cn li ca ng h t vo cc ni dy s (1), s (2) v
nt nhn khng t gi (*) (tng t nh cch kim tra h hng mt) . Nu kim ng
h khng ln th ta khng nh tip xc gia cc tip im ng v tip im tnh ca
b nt nhn khng tt, hoc cc mi ni dy ti b nt nhn ca my b t
- Kim tra thng mch dy qun iu tc v dy qun phn cm (stato).
Dng ng h vn nng, t mt u que o ca ng h vo mt u dy qun iu
tc u que o cn li ca ng h t vo mt u dy qun phn cm nh v.
(hnh 2), quan st kim ng h. Nu kim ng h khng ln th ta khng nh dy qun
iu tc v dy qun phn cm b t phi tho ra qun li, nu kim ng h ln th ta
khng nh dy qun iu tc v dy qun phn cm khng b t. Tng t ta kim tra
cun cm cn li.
- Kim tra tip xc gia c gp v chi than.
Dng ng h vn nng, t mt u que o ca ng h vo mt u dy ra ca chi
than u que o cn li ca ng h t vo mt u dy ra ca chi than nh v (hnh
3). Dng tay quay trn r to mt vi vng ng thiquan st kim ng h.
ang cn tt.
86
12.5: S kim tra tip xc gia c gp v chi than.

Bc 2: Tho, lp, sa cha chi than v c gp.
- Tho chi than: Dng lc gic 6 ln lt t vo hai khp ci chi than sau
rt chi than ra v tin hnh lm sch b mt tip xc.
- Sa cha chi than v c gp:
+ Dng giy nhm mn tr sch b mt tip xc ca chi than sau dng d
mm hoc chi lau mm lau sch bi bn bm trn chi than.
+ i vi lm sch c gp ta cng dng giy nhm mn t vo b mt tip xc
dng tay quay r to tr sch bi bn sau dng d mm hoc chi lau mm lau
sch bi bn bm trn b mt tip xc ca c gp c. Sau khi m sch ta tin hnh lp
chi than.
- Lp chi than: t chi than vo gi , dng lc gic 6 n gi l xo lp
gic ci gi chi than, sau khi hon tt cng vic lp chi than xong tin hnh kim
tra ( tng t nh lm bc1), cp ngun cho my hot ng quan st qu trnh
lm vic ca my v a ra kt lun.
TT
Cc dng sai phm
Nguyn nhn
Cch khc phc
1
- Ch phn on - Khng thc hin - Thc hin theo ng quy
cha.
2
- Sau khi sa cha - Khng thc hin - Thc hin theo ng quy
xong cc b phn h theo ng quy trnh trnh sa cha cc h hng.
hng ca my, khng sa cha cc h hng, Sau khi sa cha xong cc
tin hnh kim tra nh dn n vic my c b phn h hng ca my,
gi cht lng, m vi th khng hot ng phi tin hnh kim tra nh
87

lp cc b phn ca ng nh mong mun. gi cht lng ri mi a
my vo vn hnh.
vo vn hnh.
88
BI 13 : SA CHA MY HT BI
- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ca my ht bi gia dng.
- K nng : Tho lp, bo dng, sa cha c nhng h hng ca my ht bi
gia dng, theo ng qui trnh, t yu cu k thut.
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my bui gia dung.
a. Cu to:
- Trong cc gia nh hin nay s dng cc loi my ht bi ph bin nht ca
cc hng nh Bestbuy, Electrolux, Hitachi, LG, Panasonic, Philips, Sanyo, Imarflex,
Candy, Zelmer, Samsung vi rt nhiu loi mang nhiu kiu dng v cc cng dng
khc nhau.
Elextrolux
Hitachi
Panasonic
Zelmer
Hnh 13.1: My ht bi gia nh

- My ht bi cm tay: Nu mun ht cc loi bi nh, bi sch v, tn
nhang, bi bn th, nhng ni cao th nn mua loi cm tay, dng in hay pin sc
cng c, loi ny th gn nh tuy cng sut hi yu, khong 30watt tr ln. Lm
sch tc th bt c khi no v bt k ni no bn cn, c bit nhng ni kh lau
chi nht nh nh bp, bn n vi nhng mnh vn thc n ri ri khp sn hay bn
n.
13.2: Hnh nh: my ht bi cm tay

- My ht bi dng ng: Loi ng c h thng iu chnh chiu cao cho php
chng lm sch c nhng tm thm vi b dy khc nhau. H thng bo v va p
tch hp gip bo v c ca bn khi b try xc v bt ng va chm vi my ht
bi. My ht bi dng ng cng rt tin li ko ra ko vo v tr ct gi lau dn
nhanh. My ht bi ng c u ht ln hn my ht bi nm nn chng c th lm
sch cc khu vc ln nhanh hn. Loi my ny c ng c t gn u ht v u
89

ht c chi quay trn. V vy bi c nh bt ra khi mt gch hay cc khe thm
dy v ht sch khi sn nh. Cc mu my thp thun li cho lm sch di ni
tht v cc mu c bn chi ph c th lm sch p chn tng. My ht bi ng kh
ph bin chu u v M ni ngi dng a chung sn thm hn. So vi my ht
bi nm, my ht bi upright nhn chung t hn khong gp i gi
* Stato ( phn cm ):
bng cc vt c bit.
Dy qun rto
Dy qun Stato
Stato
Hnh 13.3: Cu to stato my ht bi gia nh
* R to ( phn ng )
thau ca c gp.
* C gp chi than in : Gm nhiu l gp bng thau, ghp quanh trc, gia cc l
gp c cch in vi nhau v cch in vi trc bng mica.
b. Nguyn l lm vic ca my ht bi.
90

C ch lm vic ca my ht bi cng tng t nh c ch ht nc ngt.
l c ch s dng lc ht to ra chnh lch p sut gia 2 u ng ht bi.
Hnh 13.4: Cu trc ca my ht bi

My ht bi thng thng c cu thnh bi 6 thnh phn chnh:
- Mt cng ht, c th bao gm mt lot cc ph kin lm sch
- Mt cng x
- Mt ng c in
- Mt qut
- Mt ti xp
- Mt khoang cha
Quy trnh hot ng ca my ht bi
Khi bn cm my ht bi v bt n ln:
- Dng in hot ng ng c .ng c c gn lin vi fan ht..
- Khi cnh qut quay, n y khng kh v pha trc, pha cng x.
- Khi cc ht khng kh c y v pha trc, mt ca cc ht kh tng
pha trc v gim sau qut.
- iu ny gim p lc ng sau cng ging nh gim p lc trong ng ht khi
nhm nhi thc ung. Mc p sut trong khu vc pha sau qut gim xung di mc
p sut bn ngoi my ht bi (vi p sut khng kh mi trng xung quanh). iu
ny to ra mt lc ht chn khng bn trong my ht bi. Khng kh xung quanh y
chnh n km vi bi v rc i vo bn trong my ht bi thng qua cng ht v p
sut khng kh bn trong my ht bi l thp hn so vip lc bn ngoi.
91

Dy qun phn cm stato
K
Phn ng
UAC,DC
Dy qun phn cm stato
Hnh 13.5:
chiu
nguyn
l ng
mch c
in
my
htsau
bi. dng tay bp cng
- Cp ngun
in S
xoay
vo
my
bo
* H hng v phn c.
a. Hin tng: My ht bi quay chm kh hot ng gy ting n, pht nhit.
- My ht bi kh vn hnh, quay chm do b kt cch qut
cch b phn h hng..
* H hng v phn in.
a. Hin tng:
- Chm mt, my ht bi khng hot ng, tc khng t...
b. Nguyn nhn:
c. Cch khc phc: Dng ng h kim tra r in, kim tra u ni, chm
chp.
3. Tho lp, bo dng.
* Trnh t tho lp bo dng my ht bi.
a. Tho cc b phn ca my ht bi
- nh du v tr lp ghp np bo v dng tuc n vt tho np bo v.
92

my ht bi, tho chi than sau tho ri ng c my ht bi ra khi v my.
Hnh 13.5: Chi than c tho ri khi my hut bi.

- Tho hai vt np trc v np sau khi Stato, tho cnh quat ht bi ng c my.
Hnh 13.6: Np pha sau v pha trc ca ng c my ht bui c tho ri Stato, cnh qut.
93

- Tho ly rotor ra khi stator ca my

- Lm sch rotor v stator, c gp, gi chi than, np trc, np sau v thn
cch qut ht bi.
- Dng gi nn thi sch bi than v du cc l bulng.
- Tra du m vo cc b phn nh bc n, cc khp truyn ng.
- Lp r to vo stato v np trc, np sau
- Lp dy dn in cho my
- Lp ng c vo v my ht bi
- Lp np bo v an ton.
- Hin tng:
+ Cp ngun in xoay chiu vo ng c my ht bi sau dng tay nhn bp
cng tc (K) my hot ng nhng chy yu khng ht c bi.
+ Km theo pht tia la in c gp, pht nhit qu mc cho php.
- Nguyn nhn:
+ C th b chp vng trong dy qun r to.
+ Chi than b mn v lc p ca l xo khng lc lm cho tip xc gia c gp
v chi than khng tt hoc c gp b mn qu mc cho php.
- R nha ngoi kim tra chm chp r to, chi than dng thay th.
Bc 1: Lu trc khi vn hnh my ht bi.
- Lun m bo rng my ht bi phi c ngt in trc khi lp vo hay
tho d cc ph kin.
- Khng bao gi vn hnh my m b lc t khng ng v tr, b d hay b tc
nghn.
94

- Khng c ly ng ht v tay cm my nhng vo nc hay bt k cht lng
no.
- Khng c vn hnh my vi tay t.
Bc 2: Vn hnh my ht bi
- Chn u ht vo l ht kh ng v tr cho n khi nghe ting tch. tho
ng ra, hy nhn nt m ng v ko ng ra khi l ht.
- Lp ng ht ni vi tay nm v bn ht thm vi ng ht ni cn li. Bn c
th tho ri ng ni hay ng xon ra tng phn.
- Ko dy in ra t my ht v cm vo in.
- n nt on/off m my.
- Cng sut ht c th iu chnh bng cch m hoc ng nt ko trn tay
cm.
Bc 3: Lu trc v sau vn hnh my:
- Mt vi loi my ht bi chiu di ca ng ni c th iu chnh bng cch
va n nt m trn ng bn ngoi v va ko nh ng bn trong.
- K hiu mu vng trn dy in cho bit l chiu di ti a ca dy c th
s dng c. ng bao gi cun trn dy di k hiu mu .
- Khi lm sch my, hy tt my trc khi cun dy in.
- Rt dy ra cm v n nt thu dy trn my. Mt tay gi u dy in v mt
tay theo di dy cun vo my trnh dy vng vo bn hoc vo my.
Bc 4: Hng dn la chn cc ph kin i km vi my
- Bn ht sn kt hp: Bn ht sn kt hp ny c th s dng cho sn cng hay
thm. Dng bn chn n cht trn bn ht chn lc cho sn thch hp. Khi bn ht
s dng cho sn cng, cc si cng s c ko di mt sau ca bn ht. Khi bn ht
s dng cho thm, th cc si cng s thu ngn
- u ht kt hp ht thm nh v bn chi: u ht ny c th s dng cho

thm nh hay kiu bn chi. lm sch thm nh, hy m hai cnh trn u ht v
gn u ht vo ng ht vi cc si cng i in vi ng. s dng u bn chi,
hy gp hai cnh trn u ht v lp u ht vo ng.
- u ht kt hp ht khe v chi qut bi: u ht ny c th dng ht
khe hay ht kiu chi qut. chn kiu bn mun, hy xoay u ht chuyn t
dng ht khe sang dng chi qut. u ht khe c s dng ht cc khe rnh, gc,
gia cc tm lt hoc nhng ch kh chm n c. Cn u chi qut c th lm
sch bn, gh, ging, t, sch, chp n v k sch.
95
Hnh 13.7: u ht va chi ca my ht bi

Bc 5: My ht bi khng hot ng
- My ht bi khng c ni vi in ngun
- in ngun b tt, khng c in.
- ng ht khng gn kht vi my ht bi.
Bc 6: n ch bo b lc sng hoi
- Khoang cha bi y. Hy bi v kim tra cc b lc.
- Cc b lc b bt kn. Hy lm sch hoc thay b lc.
- ng ht, cc ng dn hoc cc ph kin km theo b tc nghn. Tt my ht
bi v rt in, ly vt gy tc nghn ra.
- Cc b lc c th b bt kn. Hy lm sch hoc thay b lc.
- Khoang cha bi b y. Hy bi v lm sch hoc thay cc b lc.
Bc 7: My ht bi b tt khi ang hot ng:
- Motor c b ngc t ng khi qu nng. My ht bi s t ngc khi ng c
(motor) b qu nng.
- Tt my ht bi bng cch n nt on/off v rt in ra.
- my ht bi ngui li trong 40 pht.
- Trong lc , kim tra li cc ng dn, ng ht v cc thit b km theo c b
tc nghn khng. Kim tra khoang cha bi c y khng v cc b lc c b bt kn
khng.
- Khi my ht bi ngui, b phn ngT t ng s ngng v my ht bi s
c th s dng tr li.
- Vi bi vit hng dn s dng my ht bi gia nh, cng ty v sinh TKT
mong mun em n cho ngi gip vic, nhn vin dch v v sinh nhng kin thc
c bn nht v my ht bi gia nh c th hon thnh tt cng vic v t hiu qu
cao nht.
TT Cc dng sai phm
Nguyn nhn
Cch khc phuc
1
- Ch phn on - Khng thc hin - Thc hin theo ng quy
cha.
96

2
- Sau khi sa cha

xong cc b phn h
hng ca my, khng
tin hnh kim tra nh
gi cht lng,
vi lp cc b phn ca
my vo vn hnh.
- Khng thc hin

theo ng quy trnh
sa cha cc h hng,
dn n vic my c
th khng hot ng
ng nh mong mun.
97
- Thc hin theo ng quy

trnh sa cha cc h hng.
Sau khi sa cha xong cc
b phn h hng ca my,
phi tin hnh kim tra nh
gi cht lng ri mi a
vo vn hnh.
BI 14 : SA CHA MY NH BNG SN NH
- Kin thc: Trnh by c cu to, nguyn l lm vic ca my nh bng
sn nh gia dng.
- K nng : Tho lp, bo dng, sa cha c nhng h hng ca my nh
bng sn nh gia dng, theo ng qui trnh, t yu cu k thut.
1. Cu to v nguyn l lm vic ca my nh bng sn nh.
a. Cu to:
Hinh14.1: My nh bng sn nh
My ch sn n mt tc l mt dng c v sinh h tr cng vic v sinh,
cng dng ch ra v bo dng cc b mt sn hay s dng git thm vn phng.
Thch hp s dng cho nhng khu vc nh vn phng, nh xng, bnh vin, siu th,
cc cng ty dch v v sinh...
My ch sn v bn chi thch hp: bn chi mm dng git thm vn phng,
bn chi cng, pad en, pad , pad trng dng ch sn hay nh bng sn
My ch sn n vi bnh ng dung dch ln, c cn iu chnh mc x nc
gip d dng thao tc trong qu trnh v sinh.
Cch s dung my ch sn
Kim tra khu vc v sinh v chn loi bn chi thch hp
Bn chi mm dng gip thm vn phng bn chi cng, pad en, pad , pad
trng dng ch sn hay nh bng sn
Gn bn chi thch hp vo my ch sn. Trng hp s dng Pad v sinh
sn, cn s dng mm gai gn Pad (Pad holder)
Pha ho cht nc pha ha cht tay vo bnh ng dung dch.trnh
nc vng ln motor. Kim tra dy in, phch cm, cng tc ca my trc khi s
dng.
Kim tra dy in, phch cm, cng tc ca my trc khi s dng. Ghim in
v tin hnh ch.
Ch sn trong qu trnh ch sn, s dng cn x nc iu chnh mc nc.
Trnh x qu nhiu s phi ht lu hn, x qu t s khng m bo cng vic lm
sch.
* Stato ( phn cm ):
98

bng cc vt c bit.
Stato
Hnh 14.2: Cu to stato my dnh bng sn nh

* R to ( phn ng )
- Khung dy
phn
ng
: Dy
rotorbng
my sn
khinh
ng l cc thanh ng
Hnh
14.3:
Cu
to qun
rotor trong
my dnh
99

thau ca c gp.
* C gp chi than in : Gm nhiu l gp bng thau, ghp quanh trc, gia cc l
gp c cch in vi nhau v cch in vi trc bng mica.
b. Nguyn l lm vic.
Dy qun phn cm stato
K
Phn ng
UAC,DC
Dy qun phn cm stato

Hnh 14.4: S nguyn l mch in my nh bng sn nh
- Cp ngun in xoay chiu vo ng c my bo sau dng tay bp cng
* H hng v phn c.
a. Hin tng: My nh bng sn nh quay chm kh hot ng gy ting n,
pht nhit.
- My nh bng sn nh kh vn hnh, quay chm do b kt hoc bc n b
hng.
cch b phn h hng..
* H hng v phn in.
a. Hin tng:
- Chm mt, nh bng sn nh khng hot ng, tc khng t...
b. Nguyn nhn:
c. Cch khc phc: Dng ng h kim tra r in, kim tra u ni, chm
chp.
3. Tho lp, bo dng.
* Trnh t tho lp bo dng my nh bng sn nh.
a. Tho cc b phn ca my nh bng sn nh.
- Tho bn ch ca my sau tho ng c.
- nh du v tr lp ghp np bo v dng tuc n vt tho np bo v.
100

my ht bi, tho chi than sau tho ri ng c my ht bi ra khi v my.
- Tho hai vt np trc v np sau khi Stato, tho cnh quat ht bi ng c

my.
Hnh 14.5: Np pha sau v pha trc ca ng c nh bng sn nh c tho ri Stato

- Tho ly rotor ra khi stator ca my

- Lm sch rotor v stator, c gp, gi chi than, np trc, np sau v thn
my nh bng sn nh.
- Tra du m vo cc b phn nh bc n, cc khp truyn ng.
- Lp r to vo stato v np trc, np sau.
- Lp dy dn in cho my.
101

- Lp ng c vo v my nh bng sn nh.
- Lp np bo v an ton.
- Lp bn ch my nh bng sn nh.
Ti liu tham kho:

- Vn Anh (dch) Sa cha nhng h hng thng thng cc loi my in
gia dng NXB Tng hp ng Thp - 1996
102

- P.G Gemke: dch Bch Quang Vn Nhng h hng my in NXB
Cng nhn k thut 1987
- Phan oi Bc, Nguyn c S Phng php xc nh v khc phc nhng
h hng trong my in NXB Cng nhn k thut 1986
- A.V. Ivanov Smolenski: Dch V Gia Hnh, Phan T Thu My in (Tp 3)
NXB Khoa hc v k thut - 1992
- Nguyn Trng Thng L thuyt v bi tp tnh ton, sa cha my in.
NXB HQG Tp HCM 2008.
103

Giao Trinh Dong Co Dien Van Nang

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

Giao Trinh Dong Co Dien Van Nang

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

Gio trnh ng c in vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

BI 1: CU TO, NGUYN L LM VIC

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 1.2: V, cc t, cun

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 1.3: Cu to ca r to ng c in vn nng

Hnh 1.4 : Np v gi chi than.

Hnh 1.5 : Gi chi than.

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 1.6: S mt ct ngang ca ng c vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 1.7: S nguyn l CVN c cun dy phn cm mc ni tip

- Tho np v gi chi than ra khi stato ng c.

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 1.9: Lp cc b phn ca ng c in van nng sau khi tho ri.

Gio trnh ng c in vn nng

BI 02: O CHIU QUAY NG C IN VN NNG

Hnh 2.1: S nguyn l o chiu quay ng c vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 2.3: S cc u dy ra ca ng c vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 2.4: S kim tra cc cun dy C-VN dng cng tc o chiu

Hnh 2.5: S ni dy o chiu quay C-VN dng cng tc o chiu

Gio trnh ng c in vn nng

Bi 03: THAY TH, SA CHA CHI THAN

Hnh 3.1: Chi than cng nghip CHINA (J164, J151, )

Hnh 3.2: Chi than cng nghip CHINA (CH33N, CM5H)

Gio trnh ng c in vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 3.6: Tho, thay th chi than.

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 3.6: Lp thay th hon chnh chi than.

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 3.7: Kim tra mi mn ca chi than, bng thc kp.

Hnh 3.8: Kim tra tnh n hi ca l xo chi than

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 3.9: Kim tra s cch mass ca gi chi than.

Gio trnh ng c in vn nng

BI 04: KIM TRA CUN DY PHN NG BNG R NHA NGOI

Hnh 4.1: Hnh dng bn ngoi ca r nha

Gio trnh ng c in vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 4.7: Kim tra gi tr in tr cc bi dy ri so snh.

Gio trnh ng c in vn nng

Gio trnh ng c in vn nng

Bi 05: SA CHA VNH CHNH LU

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 5.1: Kim tra cch in gia c gp v rto:

Hnh 5.2: Kim tra cn ca c gp dng thc kp (panme)

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 5.3: Kim tra o ca c gp dng ng h so lch o ngoi.

Gio trnh ng c in vn nng

Bi 06: QUN B DY STATO NG C IN VN NNG

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 6.3: S nguyn l ng c in vn nng

Hnh 6.4: S tri stator 2p=2 khng iu chnh tc

Gio trnh ng c in vn nng

Hnh 6.5: S tri dy qun stato 2p=4 khng iu chnh tc

Hnh 6.6: S nguyn l ng c in vn nng c iu chnh tc

* S tri stator ng c in vn nng .

Gio trnh ng c in vn nng