Sie sind auf Seite 1von 275
LAN aU oa TRUNG TAM KTTH HUGNG NGHIEP DAY NGHE LE TH} HONG GAM Hudng Dan Thuc Hanh Thiét ké lap dat i fey Cong Nea NHA XUAT BAN KHOA HOC VA KY THUAT TRAN DUY PHUNG oo. TRUNG TAM KTTH HUGNG NGHIEP DAY NGHE LE THI HONG GAM HUONG DAN THUC HANH Thiét Hé Lap Bat DIEN CONG NGHIEP TOAN TAP oS NHA XUAT BAN KHOA HQC VA K¥ THUA Loi noi din céng nhin lip dét, bio tri, sita chite dién cong nghiép, ching foi xin gidi thigu clog ban doc cuén THUC HANH BIEN CONG NGHIEP TOAN TAP di duige b6 cic foi n§i dung hop ly va cap nhat udi thitt bi mdi hién nay trong sén xutt. S: mot thai gian dit nghien cit nhdin dap ting céng viéc dao tao Cuéin sich duge trink biy gom hai phan: Phan 1. Trink bay cdc kién thie co ban lién quan dén dién cong nghiép, bao som cic n6i dung: Hé théng phan phdi dién, cdc loai khi cu dién, ro le, cic mach didu khién dfng co 3 phn, 1 pha, he thong truyén luc bing déu, khi nen... die sit dung phd bien treng cde co sé sin xudt dé tao ngudn déng bie. Phan 2. Géin 70 phigu huéng dan thuc hinh lip dgt dong co, lip dat cde mach diéu khién dug co, he thong trayén lic barg du, kht nén, vii cde mach didu khién may cong ughiép kate, Méi phiou huiug ddn sé trink bity thit tut cae bube thie hanh, cde so db nguyen hy thibing kem theo so dd mde diy dé’ giiip cho vige thyc hank dupe nhanh ching, thudn loi. Hoc vién vi gido vin cic iribag day nghe, cong nhin lap dit, bdo tri sit chita din cong nghiép cd thé tim thay nhiéu diéu b6 ich trong cudn sdch nay. Chic ring ndi dung cudin sich van con mit 96 6 thidu sét, cheng (61 rit mong dén ukdu su gdp y ctia ban doc. Xin chan thasth biet on Tac gid Phan 1 . LY THUYET CG SG Bie s MAY BIEN AP BAI CUONE Cée nha may thuy dién hoge uhiét dién thudng cach xa khu dan cu. ching duge x4y dung 6 noi cd trav lugng nude lén hoae 6 ving gidu tai nguyén than da, dau mé, khi dét... Dién nang sdn xuét ra duge truyén tai dén nai tiéu thu cé thé cach xa dén hang ngin kilémét. Dé han ché tén that trén duung day, dién 4p duge nang len hang trim KV trong qua trinh truyén tai. Dén noi tiéu thu, dién ap duge ha xudng theo yéu cdu sit dung. Trong hé théng truyén tai dién xoay chiéu, may bién 4p la thiét bi dién chi yéu duge sit dung dé taing va giam dién dp. MAY BIEN AP 1 PHA Cau tao Cau tao co ban eda méy bién dp gm mach tit va ddy quén. Mach tir Gém nhidu lé sét méng ghép véi nhau. Day la nhiing ld sit tir tinh, 6 ham lugng silie khoang 1-4%, chiéu day ti 0,25 dén 0,5 mm. Cau tao nay cho phép gidm tén hao dién nang trong mach tii do tac dung cia dong dién Fu-cd va hién tugng tir tré lam phat nhiét. Doi véi may bign dp cong sudt lgn, cdc 1A sft con duge cach ly véi nhau bang son cach dién hoae gidy. Hinh 1-1 minh hoa cae dang mach tir. 8 @ Hinh 1-1. Cac dang mach tir a} Mach tw dang EI (Shell type). b) Mach td dang cot (Core type} ©) Mach tir ohif X (Shell type). d) Mach tir hinh xuyén Bé day quan B6 day quéin ¢6 nhiém vu ting hode gidm dién ap, gém cu6n so cap va cudn the cap. Day quan la day déng hodc nhém, cé boe émay hod cotton dé cach dién. May bién Ap céng suat nhd thugng dimg day tron, duéng kinh khéng qué 3 mm. Déi véi tai dong dién cao, may bién dp cong suat én sit dung day dep, tiét dien vudng hoac chit nhat dé tang hé so lap day day. Nguyén ly fam viée Nguyén ly Lam viée ciia may bién Ap dua trén hién tugng cam img dién tir. Khao sat may bién Ap don gian gém hai cugn day quan trén Idi sét mach tit dang cot. Cugn day W, méc r Hinh 1-2. So dé may bién ap don gian vei ngudn la cudn so cap, con cudn W,, [ay dién ra. Ja cuon thi cap (Hinh 1-2). Khi cudn thi c&p W. ho, dong dian so cfip 1, = Is vao cudn so cap Wy sé tao ra sue tit dong Fy. Sic tir dong nay sinh ra tir thong ®,, luu théng trong mach tif qua 2 cugn day W, va W, lam phat sinh stic ing dién dong F, va E, trong hai cudn so. cap va thit cap. Néu néi cun tht edp W» véi phu tai, ddng dién thé cdp 1, sé xudt hién. Phy tai cang tang, dong dien Ty cang cao, dong dién 1, cung tang tong ting dé duy tri tir thong ,, khong déi. Do 1A nguyén ly lam viéc cua may bién dp. Trudng hap Uy > Ui: méy bién dp tang 4p. U, < U;: may bién ap giam 4p, ¢Khi may bién ap van hanh khong tai, do cugn thi cap We chua cé tai, nén 1, = 0, ta 6 phudng trinh co ban: U, =H +R +5, . E, +R,1, +X,I, =E, U, -E, Do déng khong tai 1, rat nhd, I, = 0,04 + 0,11, nén U) = E ¢ Khi may bién 4p van hanh c6 tai, L, > 0, ta c6 U, =-B, +R,1,+)%,, 7U> E, - (RL +iX,L) > U,< Ey Nhung téng gia tri sut ap qua dién tro R,, Ry va cam khang Xi, %. trong hai cugn day vao khodng (2 2.5)% Uzan coi nhu khong dang ké. Cong thie co ban vé may bién ap Stic Ung dign dng E, va E2 Cae site img dién déng Ey va Ey sinh ra trong cudn so cap va cuén thi! cdip duge x4c¢ dinh nhu sau: BE-ws® At Vay: Ey = 4,44f£.0.W, Ey = 4,44.£.0.W, Cac sue ting diém dong E\va Ey trong cudn so ea&p W, va cugn thi cap Wy cé cing pha, tic 1a site ing dién dong E, cig chiéu vdi ste ung dién dong E,. Con dong dién I, va L, trong cdc cuén W, va W, léch pha 180" dién, tite 14 chiéu cia ching nguge nhau. Ti sd bién 4p Ti s6 gitta dién ap U; voi dign ap Uz goi 1a ti sd bién ap. Ta 06: x, MY “E,W, U, Muén xde dinh ti sé bin ap K,, ban nén do khi may bién Ap van hanh khong tai. Ti sé bién dong Ti s6 giita cde dong dian 1, va 1, duoc goi la ti sé bién dong. Ta 6: pa MB Ud 1 Wo E UY RK, Higu suat Ti sé giifa céng sudt cia phan thit c&p va cong sudt cla phan so cap duge goi la hiéu sudt cia maéy bien ap. Gia tri nay nhé hen 1 va duge tinh theo phan trétm (%). Ta ¢6: Si, C08, 7 100% P, S,, 608q, + Py, + Py, Trong dé: Sim: Cong suat biéu kidn (V.A) cosp,: Hé sé cong sudt mach tiéu thu Phan tén hao trong mach tif co thé duge xae dinh bing cach do thir nghiém khéng tai, mac theo so dé minh hea trén Hinh 1-3. Hinh 1-3. Bo thi aghiém khéng tai Phan tén hao trong hai cu6n day W, va W, c6 thé tinh theo cong thie =RIj+R,1j. Hote xdce dinh phng cfich do tha nghiém ngén mach, mac theo mach trén Hinh 1-4. May big 4. we agky Ber MAY BIEN AP 3 PHA May bién 4p 3 pha thutng duge sit dung dé Wing 4p trong qua trinh truyén tdi dién nang. Dén noi phan phéi. dién Ap duge giam xu6ng 15KV/ 220V-380V/3PH. May bién 4p 3 pha 6 thé duge san xudt chung trong 1 binh, hode két hop 3 may bién dp 1 pha thanh may bién ap 3 pha Cau tao May bién 4p 3 pha cé cau tao gém mach tif dang 8 tru, bd day quin 3 pha, vé binh va cde phu kién bao vé, giai nhiét Mach tir Mach tif dugc cau tao bang cdc la st tir tinh 6 ham lugng silic 1-4%, day 0,35 dén 0,5 mam, va duge trang verni hodc lét gidy méng. Mach tii co dang 3 tru, méi try duge quan bé day cho méi pha (Hinh 1-5), Tén that dién trong mach tit khong 1,1 - 1.3 Wkg d6i vdi mat do tit 1 Whim? 6 tan sdf = 50Hz. ‘Tat ca cdc bu-long siét chat mach tit déu phai duge cach nhiét bing éng bakélit. Bé day quan 3 pha Day quan cia may bién dp ed thé 1a day tron, hofic det, duoc boc trong lép é-may, cotton, hofie gidy céch dign, va trong trutng hop dac biét, Hinh 1-4. Bo thy nghigm ngdin mach Hinh 1-5. Dang mach tu va nong try cla may bién ap 3 pha Hinh 1-6. Day quan cia may bién 4p 3 pha du Dyn 14 (Tam gide - Sao, o6 day rung tinh N, cu6n thet cp sém pha u =30°) cudn day cbn duge tam nhya époxy sau khi quan xong. Cée cum day sd cap va thit cdp phai dude quan ngugc chiéu nhau khi duge bé tri trén cing mot try mach tit. Tuy theo ep dign ap, cdc cudn day duge ghép chéng déng tam hodc ghép rai (Hinh 1-6). Cac phy kign kem theo Tuy theo cong sudt, may bién Ap 3 pha.cé thé duge thiét ké dé lam mat bang khéng khi déi uu ty nhién hoae gidi nhiét bing dau. Véi thiét ké gidi nhiét bing déu, may bién ap c6 v6 ehtfa dau cach dién va cac van an toan dé tranh 6 binh do dp suat YW Hinh 1-7. Cau tao may bién ap dién luc 3 pha véi cae phy kién an toan 1. Binh dau phy co éng kiém tra muc déiu. 2. Ong phong né do ap luc du. 3. SU cach dién d so cap cao thé. 4, Coc ra mang dién ha ap. qué Ién khi may bi néng vi qué tai (Hinh 1-7). Nguyén ly lam viée Khi cho dong dién 3 pha vao phan so cap, atic tit déng cia chung sé tao ra cae tif théng @,, d; va b. (Hinh 1-8). Ty théng ©, do cudn so cap AX sinh ra di xuyén qua cée tru B, C. TY thong ©, duce tao ra bdi cudn BY di xuyén qua cdc tru A, C. Va tit thong ¢ duge tao ra bi cubn CZ Iai di xuyén qua cae try A, B. Vi thé trén titng tru mach tif, cae cugn thi cép Hinh 1-9, So dé vects Hinh 1-8, Duéng di cia ta thong @,, va %g trong mach tu cua may bién ap 3 pha. tuong ting sé cam tng sinh ra cae stic ting dign déng cimg pha véi cudn so céip trén cing tru mach ti, voi dién Ap tly theo 56 vong day alia cudn thit cap 1a ax. by, va cz. Trong may gidm Ap 15KV/220- 380V-3PH, 3 cudn thit cp ax, by, va ez duye dau Y¥ dé lay ra day trong tinh N. Cach dau day may bién ap 3 pha May bién Ap 3 pha duge dau day theo nhiéu cach: sao (Y), tam giac (A), dich dae (2). Cade ky higu dé chi cach dau: * Mach cao dp: Dau sao (Y), tam gide (A) «Mach ha dp: Dau sao (Y), tam Bite (A), dich dc (Z) ‘Trong mang dién phan phéi, may bién 4p 3 pha thudng duge dau day theo hai cach: tam gide — sao (Dy), va sao — dich dae (Yz). dign dp va so dé dau day Dy at va Y¥Zq4 ac 2, WE THONG PHAN PHOT DIEN HA AP HE THONG TRUYEN TAI BIEN HA AP Dién nang thuting dude truyén tai tit uha may phat dién 6 rét xa noi tiéu thy. Do dé, may bién Ap 3 pha duge sur dung dé tang dign dp lén hang chye, hang tram kV nhaém gidm tén that trén duéng day. Béu noi tidu a A 4 LS 3 = - Le} thu, dién ap duoe gidm dan timg ep & mdi chang. va cuéi cimg gidm dén cap dién Ap qui dinh ciia méi nude. Hinh 2-1 trinh bay mét s6 cach dau day phan thit edip ciia may bién ap 3 pha véi c&p dién 4p qui dinh cua timg nude. Hinh 2-1. Chis thich Hinh 2-1 1. Hinh A, B.S. truyén t&) phan pndi d mang dién ha ap. trinh bay cach dau day phan thi odp cla may bién ap 3 pha va s6 duong day 2. Mi h@ thuéng due cung cap 1 day pha ve tday tung tinh theo hé théng (A) hoc (a) 3. Mots khu vuc co diéu kién dae biét due cung cép dign theo hé théng SWER (chi 1 day pha va 1 day ngudi ndi dat) Hinh A: Mang dién 4 day. 3 pha dau sao va 1 day trung tinh, vai day trung tinh khong néi dat. Hinh B: Mang dién 3 day pha dau sao, khong co day trung tinh Hinb C: Mang dién 3 day pha dau sao, day trung tinh néi dat. Hinh O: Mang dién 4 day, 3 pha déu sao va 1 day trung tinh, day trung inh khong adi dat Hinh E: Mang dién 3 day, 2 day pha du sao, 06 day trung tinh ndi dét. Hinh F: Mang dién 3 day, 3 pha dau tam giae. Hinh G: Mang dign 4 day, 3 pha dau tam gide, day trung tinh néi dat ti trung diém cla 1 pha inh Ki: Mang dién 4 day, 2 pha dau tam gidc hd, day trung tinh adi dw trung diém eda 1 pha Hinh J: Mang dién 3 day, 2 pha dau tam gic hd, co diém chung pha nai dat. Hinh K: Mang dign 3 day. 1 pha cé trung dm nBi at Hinh L: mang din 2 day, 1 pha. cd 1 dau pha ndi dat. Hinh M: Mang dién 2 day, 1 pha khdng néi dat. Hinh Ni Mang di¢n 1 day (SWER- Single Wire Earthed Return), co day néi dat héivé. Bang 2-1 trinh bay mot sd hé thing phan phéi din ha ap véi thong sd quy dinh ctia timg nude. Theo bang nay, Tiéu chufin Viet Nam (TCVNi vé mang dién phan phoi ha 4p nbu sau: 1) Mang dién phan phéi gém 4 day, 3 day pha va 1 day trung tinh, phan tht cép cda méy bién Ap 3 pha dau sao, e6 day trung tinh noi dat. Méi ho dan duge c&p mot nguén 2 day, 1 day phia va 1 day trung tinh, véi cp dién ap U = 220V. Nha cao tang, chung cu, nha may, xf nghiép sén xuat sit dung ngudn dién 4 day (3 pha + 1 trung tinh). 3) Cap dién ap 220/380V-3PH, Uyn = 220V duge goi 1a dién ap pha, dién ap giita day pha va day trung tinh. Ua = 380V duge goi 1a dign dp day, dién dp giita 2 day pha at ky. 2 tiéu chudn: b Day trung tinh ¢6 chite nang én dinh dién 4p gitta day pha va day trung tinh cla mach tiéu thu 3 pha (Hinh 2-2). Néu e6 sy 6 Liép didn xdu, dit day trung tinh, sé gay ra chénh Iéch dién 4p qué mite gitta day pha va day trung tinh eiia mach tiéu thy 3 pha, Jam hu héng cdc thiét bi dién trong mach tiéu thy nay. Vi lic d6, dong dién coi nhu di luén tir pha nay qua diém trung tinh vé pha khac va do mach tiéu thy luén luén 4 trang thai mach tiéu thu 3 pha khong can bang, dan dén sy khéng cAn bang dién ap pha Uy, HE THONG PHAN PHOI BIEN TRONG Xi NGHIEP Hé théng dién trong xi nghiép san xudit cdn dép ung ede yéu céu sau: « An toan dién, bdo vé mach dién kip thii, trénh gay héa hoan. © Dé sit dung diéu khién va kiém soat, dé sita chila, « Khong anh huéng !4n nhau, gay bat tign, lAm gidn doan san xuat. Bang 2-1. Hé théng phan phéi dién ha ap Nude ving | Tén sé.&| | i i Went thee dung ‘ai | 49 dan dung { Thuong mai | Cong nghiép ai iy Austraia [5020.1 |eaoraaa (A) (=) | 2aorais (a) | 22 ev 6 240 (L) 250/440 {A} | tt KV 440 (N} 6.6 kV 245/415 (A) 250/440 (A) 8i 80413 |a2orseo ia) | 220/380(a) [15 Kv +5 (ban ngay) ya7220 (Ay | 12772201A} | ORV +10 (ban 220 (F) 220 {F) 220/380 (A) | dem) 127/220 {A} 220 (F)_ Cambodia | 50 120/208 (A) | 220/310 48) | 220/980 (A) 120 (1) 1eqe08 ia) | 120/208 1) Trung 50 220 (L) 22oiaeo (A) | 220/380 (A) | £7 Quée Phap S021 230/400 (Ajj 2a0i00 (a) — | 20 kv #10 220/280 (A) | 220/4801a) | to KV 220 (L) 220/380 (0} | 230/400 A} 127/220 (E) | 380 (8) 380 (B) 127 (4) 220/380 (A) (D) Buc so03 Je2oiseo(a) | 220/380 (a) | 20 kv £10 (Ex-DRG) 220 (L) 220 (L) 10 kV 220/380 (A) $040.3 |220ae01a) | 220/380¢a) | 10 kV +S 220 tL) 220 (L) BkV (Ex-FRG) 427/220 (A) 380/680 (A) 327) 220/380 (A) Indonesia [50+0.1 | 127/220 (a) /220/380(a) f2z0a80(a) [+5 427/220 (A) Nhat 500.2 | 100/200 (K) — | 100/200 (H) (K) [6,6 kV 410 (phia dong} 100 (L) 100/200 (Hj 200 (G} iW) (phia tay) [6020.1 | 105/210) — | 108/210 (H) (K) } 22 kV 10 100200 (kK) | 100/200(K) 6.6 kV 100 (L) 100 (L) 108/210 (H) 400/200 (H Tiguton | 6 220(L) 220380(A) | 220780(A) | +68 (Bac) “5 136 Nam} 60 4100 (L) 100/200 (K) | Malaysia |50+10 |240(t) eaorats(ay | 2aorats(a) +5 =10 Philippine [60+ 0.16 | 110/220(K) © | 13 kV 13kV 25 416 KV 4.16 KV Zak Bak 110/220 (H) 440 V (B) 410/220 (H) Singapore [5020.5 | 230/00(A) 6.6 kv 22k 13 230 (L} 2g0/00(A) | 6.6 kV 230/400 (A) DaiLoan |6024 |230/380(A) [220/880(A) [22.8 kv +5 va 10 220 (L) 1407220 (H) | 11.4 kv 110/220 (k) 220/380 (A) 110 (Uy 220 (H) 1S Bang 2-1. Hé théng phan phéi dién ha 4p Nua vang | tTansd&] A a Sai sé lamb thé. | dung sai H@ dan dung Thuong mai Céng nghiép dién ap (%) New York 60 120/240 (K) 120/240 (K) 12.47 kv 120/208 (A) 120/208 (A) ab kV j 240 (F) 227/480 (A) 480 (F) San 60 + 0.08 | 120/240 (K) 277/480 (A) 20.8kV 15 Francisco 120/240 {K} 12 kv (Caliterma) S16 kV 277/480 (A} 80 (F) uss 80 220/380 (A) 220/380 (A) 220/380 (A) 220 (L) 220 (L) 127/220 (A) 127 (L} Vigt Nam 60+01 220/380 (A) 220/380 (A) 15 kV 440 220 (L) 220 (L) 220/380 (A) Dao eéch ly P Va cu chi é —»P, fg May bién &p 3 pha 15 KV/0.4 KV - 50 He ~—— O TP, Lon BO chdng sét Hinh 2-2. So dé mach dién tram bidn ap 3 pha ha ap cung cap dién cho khu vue * Dat yéu cdu ky thuat va my thuat. Dé dat yéu cdu trén, ban co thé dp dung cae phuong thie thiét ké hé dién sau. * Phuong thite di day phan tai bang céch ré nhénh ty dugng day chinh. * Phuong thie di day phan tai tap trung tai td phan phéi dién 16 Phan tai tif dudng day chink Theo phuong thie nay, dung day truc chinh 3 pha (3Ph +1N) di tit nguén dién sau dién ké qua cdc khu vue cfn sit dung dién. Bén khu vuc nado ré nhanh cap dién cho khu vuc dé va lan lugt di dén cuéi nguén. Hoc phan nhénh tai cdu dao chinh di dén cac khu vuc; mdi khu vue 6 bang dién, cdu dao 3 pha hoac CB 3 BDign ké 3 pha Nguén dién vaio 2201 380V 3 pha Zp May dién dong 220V (P+N) 380V/3pha ail 380V/3 pha Hinh 2-3. Mach phan tai tl dudng day chinh pha dé bao vé va cdt nguén dién cua khu vye dé khi can. Timg thiét bi, may méc phai cé trang bi bao vé an toan dién riéng (Hinh 2-3). Sau day Ja uu, khuyét diém ciia phuong phap phan tai ti dutmg day chinh. Uu 4iém ¢ Mach dién don gian, dé thi céng, it ton day va thiét bi bao vé, pha hgp véi ede xf nghiép nhd. « Dé diéu khién, kiém soat thiét bi va c6 tinh an toén dién cao, néu dude thiét ké dung. Nhuge diém * Doan day ti cdc ché ré nhaénh dén bang dién khu vue khéng duge bao vé. Néu c6 su cé chap mach dé lam dut cdu chi cia cdu dao 3 pha (hod nhay CB 3 pha) cua nguén dién chinh, anh huéng dén cde khu vuc san xuat khac. * Viée stia chita dung day chinh khéng thuan tién. » Khé phan tai déu cho ede pha. Phan tai tap trung tir til dian chink Khi thigt ké theo phuong thiie nay, nguén din chinh sau dién ké duge dua dén ti dién chinh. Ti day phan ra nhiéu nhdnh 3 pha, e6 CB 3 pha vai tram dn vai ngan ohm (0). se Ré-le xoay chiéu sir dung nguén dién xoay chiéu, cing c6 nhidu cap dign 4p khae nhau. RULE BAO VE Cée rd-le 6 tac dung, bdo vé mach dién, thiét bj. dign, déng co... tranh sy qué tai, qué dong, su tang hode gidm dién’4p qud mic, va thuting duge thiét ké kém theo rd-le dién tit hinh, duge goi 14 rd-le bdo vé. Tuy theo nguyén ly hoat dong, ré le bao vé duge phan loai nhu sau: « Ro-le cugng dé. « Ro-le dign ap « Ro-le nhiét. Ro-fe euing d6 Loai ré le nay van hanh dua trén su bién thién dong dién. Cun day duge thiét ké it vong, nhung cé day dn. ‘Tit lye do cudn day nay tao ra, thay déi rat Ign theo cudng dé dong dién di qua cugn day, 6 tac dung mé hoac dong tiép diém, hodc mé chét gai am bat cdn ham CB (Hinh 3-12). Rite dien ap Van hanh dya trén dién 4p cAp cho mach tiéu thy, loai ré-le nay ¢6 cuén day gém nhiéu vong véi cd day nhé, tuy theo cap dién dp st dung. Néu duge thiét ké dé tranh sv sut ap, ré-le chi hoat dong khi dién 4p nguén & trong gidi han cho phép, khi dién Ap gidm, ra-le sé ngat mach (Hinh 3-12), Néu duge thiét ké dé tranh dién. Ap cao qué mite, khi dién 4p ngudn tang, cudn day cla ré-le méi tao tY lve di manh dé ma chét gai, hé thong tiép diém bi l xo kéo vé vi tri hé mach, edt det dong dién nguén dén mach chinh. Rite nhigt Van hanh dua trén co sé gidan né nhiét cda 14 luéng kim. Tiy theo cuttng dé dong dién va yau cau cong viée, rdé-le nhiét duge thiét ké din dong dién qua la luéng kim true tigp hode gidn tiép: 14 lugng kim ty ng&t mach hode gién tigp ngdt mach Loai rd-le nhiét véi 14 lugng kim truc tiép dan dién va truc tiép ngdt mach due trinh bay trén Hinh 3-13. 4 Hinh 3-12, Ré-te cudng 49 a 16-le dign 4p thdp trong CB 1. DE gitt 2. Nap boc bdo vé 3. Tiép diém oO dinh 4. Ti8p diém déng 5. Buéng dap hd quang 6. Day ndi mém déo. 7. CAn gat.diéu khién (nat n) 8. Rd-le cudng d6 9. Cudn day ra-la bao vé thép ap 10. LO xo ?ée dng aha mach 11 Mée gai® 12. LO xo oda ré-le eudng do 13, 14. Can ddy'ch6t gai 15. Not nhdn stop 16. Dién tr mde ndi tép 17. Tiép diém phy 27. Hinh 3-13, Cau tao ré-le nhiet Ré-le nhigt cdn dugc ung dung dé én dinh nhiét 46, chang han, ré-le nhiét trong ban di, 10 nuéng dién, may séy. RO-LE T6¢ BO La logi ré-le gi dung ue ly tam dé déng hodc mé tiép diém, én dinh téc 46 quay cia déng co, hofe ting dung Jam cong tac tu dong ng&t mach pha dé sau khi déng cg 1 pha khdi dong. Co clu cia loai rd-le te a6 (con dude goi la céng tae ly tam) gém: ho théng co khi gan chat trén truc quay cla dong co va bd céng tadc lap cd dinh ¢ nap vd may. Nguyén fy 1am viéc Khi dong co duge khéi dang, tée do quay tang dan, ly li tam xudt hién sé tac dong lén hai miéng st, nhung chua di manh éé théng lue cdn cia 1d xo. Dén khi téc dé quay cia dong co gdn dat djnh mite, lic do, luc ly tam lén hon lye cdn céa 1d xo va kéo miéng phip cach dién lui ra xa, gidi phéng lye ép tigp diém dong, Tidp Phip cfch fens inh Neft ign. diga diddag Hinh 3-14. Ré-te t6c 46 28 La lwong kim Biga trd 13 xo diém nay dugc ty do vA lam hé mach, ct dirt dong dién dén mach pha dé. Khi dong co ngung hoat dong, téc dd quay gidm xudng, ld xo kéo hé théng tré vé vi tri ban dau, miéng phip lai day tiép diém déng tip xc véi tip diém cd djnh, mach cuén dé kin dé sAn sang cho ln khdi dong sau. RO-LE AP SUAT Ré-te kidm soat La khi cu dign cé nhiém vu kiém soat dong nude gidi nhiét chay trong dng, hode kiém tra dudng ong déu béi tron cho may méc... Ro le hoat déng do tac dong cia luu chat gay ap suat déng mach cong tic dién khi cé su luu théng cila hu chat trong éng. Loai ré-le nay cé dp sudt tdc dong thap. (Hinh 8-16). Khi dong co bom dang heat dong, nhung do sif nghet éng, van déng.... luu ch&t khéng thé di chuyén duge, diéu nay gay nguy hiém cho dong co, méy méc. Laic dé, tiép diém eita ri-le Ap sudt bi hé mach, dong cg lap tric bj ng&t dién dé trénh hu héng. Rite ap sudt Loai ré-le ap sudt nay c6 chute nang kiém soat sy tang, gidm ap suat cla luu chat ho&de khi nén trong éng. Ching 06 tée dong thay déi trang théi cia tiép diém dién. B6i véi dong ca cong suft nhé, ré-le 4p sudt duge thiét k& véi cde tifp diém lén, Hinh 3-15. Cau tao ré-te dp suat thap. dan dién tryc tiép cung cap cho dong co 1 pha hoac 3 pha. Khi dp sudt chat. léng trong hé théng gia tang tao 4p lye lén mang tiép xdc 6, ép 16 xo chinh 2 cho dén khi di stic thang 1d xo chinh va déy céin 4 bat lén, tiép diém dién bi hé mach (Hinh 3-16). Khi dp suat chat long gidm, 1d xo chinh 2 day mang tiép xtc 6 Iii lai, edn 4 di xuéng va bi khéa chit boi chét chan 5, tiép diém déng lai. Lue git’ chét chan nay duge tang cuong nh ld xo 3 va duge diéu chinh bing dai dc 8. Viée diéu chinh dp sudt lam ho mach duge thc hién bang nim 7, ndém diéu chinh ld xo chinh 2. Ra-le ap suat duge ding trong hé théng truyén tai luu chat (nude, dau...) va hé théng bom khi nén, VAN BIEN TU Van dién tir (solenoid) duge st dung trong cong nghiép dé nang cao hieu qua ty dong héa. Nguyén ly lam viéc cia van dién tir 1A (mg dung tit luc cia dong dién. Theo Hinh 3-17, khi cugn day c6 dién, tir lye duge tao ra sé hut phan ing (nong sdt) lén, van md cho luu chat ho&c khi nén liu théng. Khi cugn day bj ng&t dién, tir lye khong cn nila, fo xo day phan ung tré vé vi Hinh 3-16, Ré te ap sual. 29 Hinh 3-17, Co cdu van dién tu. tri ban déu, déng kin van lai va ngan chan su Iu théng trong éng. Van dién tis duge thiét ké theo nhiéu dang dé lam van luu chat, khi nén,... sit dung ngudn dién mét chiéu hoac xoay chiéu' vei nhiéu cap dién 4p khac nhau RO-LE THO! GIAN Ré-le thdi gian 14 loai khi cy dién duge diéu khién béi mach dién c6 tac dung lam cham su déng mé cdc tiép diém cda ro-le. ‘Thong thudng, rd-le thai gian chi ditgc Lap dat trong mach diéu khién nén khong chiu tai dong dién lén. Tay theo céu tao, o6 thé phan loai ré-le thai gian nhu sau: * Ro-le thai gian ca khi, * Ré-le thi gian diéu khién bang dong ca. | peu” + Ré-le thai gian loai pit-tong. + Ré-le thai gian diéu khién bang mach dién tt. Roe thdi gian co khi Bo phan chi yéu 1a b6 nén la xo la van hanh hé théng banh rang giam t6c khi ban lén day cét 1d xo Id (day thiéu) dé tich trit nang lugng. Khi ri-le hoat dong, true cam xony tu tit dé dong hay me tiép diém dign cham, Nhé cam diéu khién, suv chuyén mach tudn hoan theo chu ky dong, mé cé thé duge thuc hién trong thdi gian ré-le van hanh (Hinh 3-18). Loai ré-le nay cho phép lam tré théi diém xdy ra sy kién khodng vai gi, va thutmg duge sth dung trong mach diéu khiénm quat, may git... Ro-e thai gian diéu khién bang dong co Loai ra-le nay gém dgng co dign nhé van hanh hé théng banh rang gidm t6c két hgp véi cuén day hut cdc tiép diém (Hinh 3-19), Khi duge cfp dign, cugn day cla rd-le tao ra lye hut ede tiép diém. Nhung cdc tiép diém chua hoat ding duge vi bj chét chan ngan ean. Citing lve d6, dong dién di qua tiép diém thudng déng sé cung cfip nang lugng cho dong co dién hoat déng, hé théng Tiép didm \ : Een | ’ 1 Qa ! - Cam diéu khién Hinh 3-18. Co-cau clia rd-le thal'gian oo khi. 30 Hinh 3-19. So dé mach cua rd-te thdi gian diéu khién bang dong co banh rang chuyén d6ng lam truc tac dong quay tif ti, Dén khi cdn cam gat mé chét chin, cdc tiép diém théi gian lap tite hoat déng va tiép diém thutng déng md ra déng théi, c&t dit nguén dién lam déng co ngung hoat dong. Tiép diém 1-3 6 vi tri déng mach ngay khi cudn day ré-le co dign. Thdi gian tac dong cham cia loai ré-le nay tif 0,1 giay dén vai gid. Ré-le thai gian loai pit-tong Loai ré-le thai gian nay (Hinh 3-20) 6 cfu tgo gém cudn day, 102 st lién két véi pit-tong, va tiép diém thiy ngan. Khi rb-le duge ep dién, cudn day tao ra luc hut Jai sAt lam déng tiép diém trong bau chia thuy ngan, déng thai c&t dong dién di qua cugn day. Du luc hit cia cuén day khong con, nhung 1éi st chua thé tré vé vi tri Con day hae ‘LG thodt khong kht ‘Bink thuding. wi ‘mach P N Den bdo. _— 95 ban ddu do sy can trd cla khong khi trong xi-lanh, Pit-téng day dén khéng khi ra khdi xi-lanh cho dén khi béu chtfa thiy ngan bi nghiéng vé vi tri ngdt mach ban dau. Loai céng t&e nay 6 thii gian tri hoan khodng vai chye phut, hién nay duge san xudt rat gon va chinh xéc. Rite thai pian digu khién bang mach didn ti Co cdu loai rd-le nay gém hé théng tigp diém diéu khién bing mach dign ti va mach thai gian. Mach dign trén Hinh 3-21 trinh bay nguyén ly lam vige cua mach tré thdi gian don gidn nhu sau: Khi eaip dién vao chu 2-7, dong dign xoay chiéu dugc chinh Iuu bing diode D4 va gidm ap qua R dén gid tri rat thap. TR1 hoat dong, dan dong dién nap vao ty C = 100 pF. Cac transistor TR2,TR3, TR4 khong din UA-TR4AN 6B 56 Hinh 3-20. $0 dé mach cia rd-le thdi gian loi pit-tong. 31 Hinh 3-21, So dé mach cia rd-le thai gian dién tt dién. Khi tu duge nap day dén 7,4 V, D2 dan dién lam c&c transistor TR2, ‘PR3 va TR4 chuyén sang trang thai dan, dong dién truyén qua cuon day ré-le RLY tao ra lye hot lam déng tiép diém 1-3 va nha tiép diém 1-4. Thoi gian tré déng/ngat cia rd-le thy thude vao bién trd 25 K, vi: t=RC Su digu chinh bién trd nay sé lam thay d6i thai gian tré déng/mé cde tiép diém. Num xoay bén ngoai bién tré 6 chia vach thi gian. Ra-le thai gian ding mach dién ti rat chinh xdc va co thé duge thiét ké tts 1/10 gidy dén hang trim gid. Hinh 3-22 trinh bay s¢ dé mac néi mach ra cdc chan cia ré-le thdi gian dién tu. Hinh. 3-22. Hinh dang va so dé chan clia rd-le didn tir 32 3) pep igen (1) 8608 ngay Logi ra-le nay thutng cé cac tiép diém: © 1 tiép diém thai gian loai 3 chau (INO, INC) va 1 tiép diém tite thai loai 3 chéu (1NO, LINC). © 2 tiép diém thai gian loai 3 chau (2N0, 2NC). © Ltiép diém thai gian loai 3 chau (INO, LINC). Loai ré-le nay dutge sit dung phé bién trong edc mach diéu khién, 6 tac déng cham hoat dong tir 0,1 gidy dén 30 gid. Hinh 3-23 trinh bay loai ré-le théi gian mach dién td SRS-H, cé dac diém nhé gon, chinh xac cao, va dé lap dat trong mach diéu khién dgng khéi dong Y-A cho dong ca 3 pha. Ré-le nay cé thé lam cham hoat ddng tir 0,1 gidy d&n 30 phut. SRS-HNPBR Shoo Ng8 va — + 1p diém thei gian (INO, INC) +1 6p diém tic thai {1NO, INC) Hinh 3-23. Ra-le dign ty SRS-HNPB Rote théi gian co didu Khién Day ciing la ré-le thai gian dién tu, nhung phai o6 tac déng START, mach dién tit méi cho phép cic tiép diém van hanh theo thai gian. Dui tac déng RESET, mach dién tir sé tré vé trang thai ban dau. Loai rd-le nay thudng duge lp trong céc mach van hanh tu dong, do mach chinh diéu khién bing xung difong hodc 4m dua dén ngé GATE. Thang diéu chinh thoi gian cé thé tit 0,1 giay dén hang tram gid. Trong mach cé cdc cip tiép diém thai gian va tiép diém thudng, tuy theo nha sin xuat. So dé mac néi mach ra c4e chan ciia ri-le nay duge trinh bay trén Hinh 3-24, Hinh 3-24. So dé day chan ra cla 16-le thdi gian cé diéu khién bén ngoai, 33 Bat 4 BONG CO KHONG DONG BO 3 PHA BAI CUONG Trong tat ca cdc loai may dién quay, déng co khong déng bé duge sit dung réng rai nhat, dac biet la dong ea khong déng bd 3 pha. Do dng os cd c&u tao don gidn, bén, dé sii dung, dac tinh van hanh tét, tdc do quay hau nhu khéng déi, va van hanh véi mang dién 3 pha (mang dién xoay ehiéu dé truyén tdi va thong dung trong céng nghiép). Déng co khong déng bé 3 pha dude ché tao theo nhiéu cong suat, tit vai chuc watt dén hang ngan kW, dign ap lam viéc tiéu chudn: 220 V, 380 V, 660 V... dén 6.000 V. Loai dng eg nay cha yéu duge dig Jam dong co kéo, truyén dong cac may céng eu trong san xuat. cAU TAO Cau tao cha déng cg khong ding bo 3 pha ty theo kiéu vé kin hoae hé, hé théng lam mat bing quat thong gid dat bén trong hode bén ngoai than may. Noi chung, dng co khong déng bé gém hai ph4n chinh. Stato (Hinh 4-1) 14 phan e@ dinh tao ra tii trugng quay, duge cdu tao bing cach ghép cdc ld sat tir tinh cé ham lugng silic 1-2 % thanh khéi binh tru rong. Nhimg dudng ranh phia trong Lé sit stato So 48 06 day quén cia dgng co khOng ddng bd 3 pha Hinh 4-1. Cu tao stator céa déng co khong déng b6 Roto léng sée La sét roto Hinh 4-2. Cau tao rotor ing séc long stato 1a noi dat ede canh day dan, Ba cudn day pha duge bé tri dau trén state va léch nhau theo géc dign 0° = 120". Phan mach tif stato thudng duge c6 dinh trong than m4y c6 vé boc bang sdt tam hoae gang duc, c6 dé vig chic. Roto Roto (Hinh 4-2) la phan quay, cing duige c&u tao bang cac 14 sAt tt tinh ghép lai thanh khéi try dic. Xung quanh khéi trz nay cé cdc duéng ranh dé dat thanh dan bing déng hoa nhém due. Cac déu thanh din 3 vong déng Stator sep ign BO bin Td khdi dong Hinh 4-3. Gach déu day dong co khéng déng bd 3 pha rotor quén day duge néi ngin mach vdi nhau tao thanh mach kin kiéu léng séc. Roto dang nay duye goi la roto léng séc, vA quat phu théng gid thusng duge due dinh Jién véi roto Dong co khéng déng b6 3 pha cong suat lén thutng sit dung loai rote quan day dé dat uu thé khi khéi d@ng. Loai roto nay gém 3 cudn day tuong tng véi 3 pha va duge dau day theo kiéu dau sao (Y). Ba dau day ciia 3 cudn pha nay néi véi 3 vanh ding va ching cing duge néi ngin mach bing bién tré khéi déng 3 pha (Hinh 4-3). SU HINH THANH TU TRUONG QUAY pé dé hinh dung sy hinh thanh tit trudéng quay do ding dién 3 pha tao ra, & day st dung so dé déng co 3 pha trén Hinh 4-4 dé giai thich. Trén stato cua dong co c6 3 cuén day AX, BY, va CZ dugc bé tri léch nhau theo géc @° = 120° va duge ddu day theo cach dau Y. Hinh 4-4b trinh bay cdc dutng biéu dién dong dién 3 pha ig, ig, va ic theo thei gian t. Khao sat tudn tu cdc thii diém a, b, c... ta thy: Tai thai diém a, dong dién iy trong cugn AX cé gid tri duong vA dat cue dai. Con dong dién in, a5 Hinh 4-4. Sc 46 khao sal sy hinh thanh ty trudng quay, ic trong cac cudn BY, CZ ¢6 gid hic nay 6 gid tri 4m, bang nhau tri Am, bing nhau, vA nhé hon ia. Hinh 4-5a cho théty chigu caa cde dong dién ia, in va ic trong cée canh day cia cdc cugn AX, BY va CZ, Veeta tit téng hgp cua Nhu thé vecto tu t6ng hyp cia Fa, Fava Fy lai léch tiép mot g6e o’ = 120" d6 dién so véi vi tri ban ddu (Hinh 4-5c). Cit thé, khi cdc dong dién ig, ip Fa, Fx va Fo hudéng theo phuong cia Fa. «Tai thai diém b, dong dién ic trong cudn CZ dat gid tri Am cue dai. Con ede dong dién is, ip lie nay cé gia tri dong bing nhau. Vi vay, tir thong tao bdi cae dong dién cing thay ddi theo, vecto tit téng hop cda Fy, Fy va Fy lech di mot goc.a = 60" dé dién, va nam theo phuong cba Fy: (Hinh 4-5b). Tai thoi diém’c, dong dién iy trong cudn BY dat gid tri dueng eye dai, Con ede dong dién in, ic va i, bién thién tudn hoan, tit trugng téng cla ching tao thanh tir trugng quay quanh roto, lam rote quay theo. Néu thiéu 1 trong 3 pha, tit truting quay khéng thé hinh thanh. Tée 46 quay cla tir trudng quay thudng duge goi la téc dé déng b6 va duge x4c dinh bing céng thc: n= £90 wongiphaty P Trong d6 p: 86 cp tif cue cha stato. tan sé dong dién (Hz). . 8 Las 9 “ Hinib’4-8. Sy hinh thanh tis trugng quay

Das könnte Ihnen auch gefallen