Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
B MN C S
GIO TRNH
1
DS. NGUYN CNH TON
V BO QUN THUC
V DNG C Y T
MC TIU HC TP
NI DUNG
I. I CNG V BO QUN
Thuc l loi hng ho c bit, c ngun gc rt a dng (t nhin: ng vt, thc vt,
khong vt, ... ; nhn to: tng hp ho hc, sinh hc..), do c bn cht khc nhau nn c
tnh cht l ho khc nhau, mc bn vng khc nhau vi cc yu t vt l, ho hc,
sinh hc (V d: Aspirin d b thu phn, d b hng bi m, nhit; Vitamin C d b oxy
ho, vng khi ngoi khng kh...). V vy, nu bo qun khng tt, khng ng rt
d b h hng trong qu trnh tn tr, lu thng v s dng, iu ny khng ch gy thit
hi v mt kinh t m quan trng hn l c th gy nguy hi cho tnh mng, sc kho ca
ngi dng.
2
DS. NGUYN CNH TON
Vit Nam ni chung v ngnh Dc ni ring c rt nhiu kh khn trong vic xy dng
c s vt cht, trang thit b tt phc v cho cng tc bo qun thuc men v DCYT. V
vy, cng tc bo qun li cng quan trng v cn c quan tm nhiu hn.
3
DS. NGUYN CNH TON
2. c im kh hu Vit Nam
MC TIU HC TP
NI DUNG
I. CC YU T VT L
1. m
Lng hi nc lun thay i theo thi tit, theo a phng v theo tng vng. Tri
nng th kh ro, tri ma th m t, ban m m hn ban ngy. Ma h min Bc c
m cao (80-90%) do c gi nm thi t bin vo mang theo khng kh m, tri li ma
ng khng kh li rt kh (20-30%), m thp, do gi ma ng Bc thi t lc a
kh khan (tr khi c ma). min nam c 2 ma, ma ma c m cao hn ma kh,
tuy nhin do c kh hu cn xch o, ma ro xong tnh ngay, nng chi chang c ngy,
khng kh b t nng to m cao v ko di; Cn ma kh c t ma, lun c nng,
khng kh hu nh kh.
4
DS. NGUYN CNH TON
1.2. Cch tnh m: mun tnh m, ngi ta thng dng 2 phng php sau:
Cch tnh m tuyt i khi bit m tng i v nhit , theo cng thc biu th
a
m tng i ta c: r = x 100 (%) (cng thc 1)
A
r.A
Suy ra: a = (%) (cng thc 2)
100
a: l m tuyt i cn tnh.
5
DS. NGUYN CNH TON
Nguyn tc hot ng: (da trn nguyn tc nc bay hi) tu theo mi trng kh quyn
kh hay m m tc bay hi nc trn bu nhit k nhanh hay chm, km theo nhit
bn nhit k t. Cn c vo s chnh lch nhit gia hai nhit k m ta bit c
m tng i ca mi trng.
1.3.2. m k tc
1.4. Tc hi ca m
Cc mui kim loi kim, kim th (KI, NaCl, CaCl2) s b chy lng, cc vin bc
ng, vin nang s b chy dnh.
- Lm long hay gim nng mt s thuc, ho cht nh siro, glycerin, cn cao , acid
sulfuric
- Lm han g dng c kim loi hoc to iu kin cho nm mc pht trin trn dng c
thy tinh, cao su, cht do.
6
DS. NGUYN CNH TON
Nguyn tc chung l mun chng m phi p dng mi cch nhm h thp lng hi
nc c trong khng kh. bo qun thuc v dng c y t, ngi ta thng p dng
cc bin php sau:
y l cch lm tit kim nht, d thc hin nht v c th p dng rng trong cng tc
bo qun. Tu vo tng hon cnh, iu kin c th p dng cho ph hp. thng
gi c hiu qu, phi c 4 iu kin sau (iu kin thng gi):
- Thi tit phi tt: phi chn ngy c thi tit tt: nng ro, tri quang my, gi nh
(di cp 4).
t 0N > t 0T
aN > aT
Khng nn thng gi
- Sau khi thng gi, nhit trong kho khng c chnh lch qu nhit yu cu cho
hng cn bo qun.
- Phi ngn nga hin tng ng sng sau khi thng gi bng cch l ch thng gi khi
nhit im sng ca mi trng c nhit cao bng hay nh hn nhit ca mi
trng c nhit thp.
V d: Nhit trong kho l 230C, r = 95%. Nhit ngoi kho l 240C, r = 75%.
Ngoi kho l mi trng c nhit cao, tnh nhit im sng ca mi trng ngoi
kho l 19,30C. Vy trng hp ny khng b ng sng khi thng gi v nhit im
sng ca mi trng c nhit cao nh hn nhit ca mi trng c nhit thp
(19,30C < 230C).
7
DS. NGUYN CNH TON
M ca i din.
Ln lt m cc ca bn.
Hin nay, do trnh pht trin ca khoa hc cng ngh, ngi ta ch to c nhiu
thit b chng m hin i. Vic s dng cc thit b ny c nhiu u im, nhng i hi
phi u t kinh ph mua sm thit b (h thng iu ha khng kh, my sy, my
lnh) v cc iu kin khc nn kh p dng rng ri.
- Khi s dng cht ht m, phi tm hiu v kh nng ht m v phi bit cch s dng
hp l. Tu theo i tng bo qun m la chn cht ht m thch hp. chng m
thng ngi ta t thuc, ho cht hay dng c vo trong hm, thng kn cng vi cht
ht m. Lng cht ht m cn dng tu thuc vo dung tch hm, hp v m cn t.
Thng dng 0,28g CaO hay 0,5g Silicagel cho mt lt th tch khng kh.
- Thuc vin, thuc bt, dng c quang hc c th dng cht ht m nh silicagel. Lng
cht ht m phi c tnh trc to mi trng bo qun thch hp.
+ Calci oxyd (CaO) hay vi sng: l mt trong nhng cht ht m hay c dng
chng m v CaO c mt s u im l r tin, d kim, kh nng ht m mnh. Kh
nng ht m ca CaO l 30% so vi khi lng ca n. Nhc im ca CaO l sau khi
ht m s tng th tch 3 ln, d bay bi, to nhit v c th phn ng vi mt s thuc,
gy n mn kim loi.
8
DS. NGUYN CNH TON
Khi nhit tng th kh nng cha m ca khng kh cng tng lm cho hi m t thuc
chuyn vo khng kh. Thc t vic phi sy chng m l da trn kh nng ny ca
khng kh. Thc nghim cho thy mun lm gim m tng i xung 65% th phi
tng nhit nh sau:
tng nhit cho kho c th dng cc thit b to nhit nh l si, bp in, bng
in
2. Nhit
V phng din sinh vt: Khi nhit trn 200C v m cao l iu kin vi khun,
nm mc pht trin lm h hng thuc v dng c y t. V d: Siro v cc thuc c
ng b chua do ln men, dc liu tho mc b mc meo v vn nt; cc bao gi
bng vi, giy d b mn nt, h hng; cc dng c bng kim loi d b hoen g v h
hng nhanh.
9
DS. NGUYN CNH TON
- Nguyn tc: Cn c vo nhit trong kho v ngoi kho, nu nhit trong kho ln
hn nhit ngoi kho th c th tin hnh thng gi lm gim nhit trong kho,
nhng cn ch n yu t m.
2.3.2. Ngi ta c th p dng bin php chng nng bng cch ngn khng nng
chiu trc tip vo thuc v dng c y t bng cc vt liu cch nhit nh chiu ci, rm r, c
kh, phn, rm che chn trn, ca kho chng nng, bo v thuc v dng c.
2.3.4. Cc bin php khc: C th nc trong kho khi qu nng, bin php ny c
nhc im l lm tng m trong kho nn khng p dng vi cc kho cha cc thuc
d b hng bi m.
3. nh sng
3.1. Tc hi ca nh sng
- Lm phn hu nhanh chng nhiu thuc, ho cht nh: gii phng halogen trong cc
mui halogenid khng bn (KI, KBr, NaI, NaBr); gii phng thu ngn nguyn cht
trong hp cht HgCl2; Oxy ho mt s cht nh ether, cloroform .., to cc sn phm c;
Lm cho du m nhanh b i kht
10
DS. NGUYN CNH TON
- i vi kho tng: kho phi kn, ca s, ca ra vo phi che nh sng, xp thuc phi
quy vi en hoc bc giy en.
- Trong sn xut: chn nguyn liu t tiu chun, cho thm cc cht n nh bo
qun, dng nh sng mu pha ch.
II. YU T HA HC
1. Kh hi trong khng kh
11
DS. NGUYN CNH TON
- Trong pha ch, ng gi cc thuc d b oxy ho phi hn ch ti a thi gian thuc tip
xc vi khng kh v kh hi c hi bng cch ph hp nh pha ng gi trong bu kh
tr, thm cht bo qun, ng y, nt kn
2. Yu t sinh hc
2.1.1. Tc hi
- Trong bo qun phi c k hoch kim tra, gim st thng xuyn nhm pht hin
thuc nhim nm mc, vi khun x l kp thi.
2.2. Su mt, b
- Su mt l loi lng tnh, n tp, ph hoi nhanh chng, r rt. Thc n chnh ca
chng l cht bt, ng, sng cn nc v khng kh. Thi k u trng l thi k ph
hoi gh gm v chng cn n nhiu v lt xc nhiu ln trng thnh.
- Cc cht chng thi ra t h hp, bi tit lm sinh nhit v nhim bn. Thi tit m,
nng v m thp lm cho chng cng pht trin nhanh v vng i rt ngn hn. Su mt
t thch nh sng, sng ch ti tm, kn o v rt cn khng kh h hp.
2.2.1. Tc hi
12
DS. NGUYN CNH TON
- Su b thng gp trong kho bo qun dc liu tho mc, nht l dc liu c tinh
bt, thm ch c loi su b pht trin c trn c dc liu c nh ht m tin, l c
c dc
- Nguyn nhn pht sinh, pht trin: su b c th sinh ra v pht trin trong kho dc liu do
cc nguyn nhn sau y:
- Phng chm ch yu l phng nhim su b cho thuc, dc liu. V vy, khi thu hi
v ch bin phi m bo ng qui trnh k thut.
- Thc hin lch kim tra thng xuyn v nu cn th phi sy, xng dim sinh kp thi.
2.3. Mi
2.3.1. Tc hi
- Cc cng trnh xy dng, kho tng, hng ho nu khng c cc bin php phng tr mi u
dn n tc hi nghim trng.
13
DS. NGUYN CNH TON
trnh h hng thuc men hng ho do mi, phi p dng cc bin php phng v tr
mi.
2.3.2. Phng mi
- Xung quanh nh kho phi lm rnh thot nc, pht quang bi rm, lp h ng nc,
chng m t.
- Hng ngy phi kim tra pht hin mi hai ln vo bui sng v chiu.
2.3.3. Dit mi
- Hin nay, cc kho thng p dng cng ngh dit mi rt hiu qu bng phng php
sinh hc.
2.4. Chut
- Chut cn l vt trung gian truyn bnh rt nguy him nh bnh dch hch, giun sn, st
vng da v nhiu bnh khc.
2.4.1. Tc hi
+ kho dc liu th chng n cc dc liu cha tinh bt, ng, mt ong nh long
nhn, hoi sn, thc a, d, o to, sm, lin nhc, sn th, ct cn
Mun phng chut c hiu qu phi thc hin tt nguyn tc l kp thi- lin tc- trit -
ton din. C th l:
14
DS. NGUYN CNH TON
2.4.3. Dit chut: Cn t chc dit chut ng lot c khu vc trong v ngoi kho, khu
vc xung quanh lng xm, x phngthnh tng t, thng 6 thng 1 ln.
+ Nui mo.
2.5.1.1. c im
Thuc, ho cht dng lm thuc rt a dng v c nhng tnh cht l ho khc nhau. Do
, chng cng c nhng yu cu v iu kin bo qun khc nhau chng lun gi
c cht lng v tui th.
- T trng ca thuc: i vi thuc dng lng hay thuc bt c t trng khc nhau, cn
chn chai l, bao gi thch hp vi tng loi thuc, dng thuc. V d: i vi thuc
th lng c t trng ln, cn ng trong chai l chc chn, nu nu chai l thu tinh th
phi c y dy. Vi thuc hn dch, nh dch th khng c ng y.
15
DS. NGUYN CNH TON
Nhit bt la l nhit thp nht m mt cht bng chy khi gp la. V d: nhit
bt la ca Ether ethylic l - 200C, ca benzen l - 150C.
+ Mt s cht d chy n:
Cc cht oxy ho mnh nh: KCl, KMnO4, acid picric phi hp vi cht hu c s
gy n.
Kho phi c xy theo qui cch ring, tng v mi nh phi lm bng nguyn
liu khng chy, phi xa nh dn, xa c s sn xut.
- K thut bo qun:
Khong thi gian m thuc c tc dng phng v cha bnh cho ngi gi l hn
dng hay tui th ca thuc.
16
DS. NGUYN CNH TON
- Bn cht ca thuc: Do bn vng ca hot cht cha trong thuc quyt nh.
Thng thng, thuc c hot cht cng tinh khit th tui th cng cao v ngc li.
- K thut sn xut thuc: Thc t vi cng mt dng thuc, cng cng thc pha
ch nhng vi k thut sn xut khc nhau th tui th ca thuc cng khc nhau. V vy,
tui th ca thuc b nh hng rt ln ca k thut sn xut, trnh cng ngh.
- i vi thuc c hn dng:
+ Phi phn loi thuc bo qun da vo tnh cht phn loi v thc hin bo
qun ng ch vi tng loi. V d: thuc d hng nhit cao phi bo qun ni
mt.
17
DS. NGUYN CNH TON
18
DS. NGUYN CNH TON
19
DS. NGUYN CNH TON
MC TIU HC TP
NI DUNG
- Gp phn vo cng tc kim tra, kim sot v kim nghim thuc khi xut, nhp
v trong lu thng.
20
DS. NGUYN CNH TON
- Kho Dc c nhim v xut, nhp hng ho chnh xc, kp thi v qun l tt s lng
hng ho lun chuyn trong kho.
Vic giao nhn hng ho chnh xc, kp thi khng nhng gp phn thc y qu trnh
sn xut, phn phi lu thng c bnh thng v lin tc; m cn gy c cm tnh,
tn nhim ca khch hng, gim c chi ph giao nhn, lu kho; gii phng nhanh cc
phng tin vn ti bc d v nng cao c tinh thn trch nhim v trnh k thut
nghip v ca cn b cng nhn vin trong kho.
Vic giao nhn hng ho chnh xc cn gip cho cc nh qun l kho nm c s lng
hng ho trong kho, hng lun chuyn, hng d tr c k hoch ph hp, nng cao
hiu qu cng tc kinh doanh trong kho.
- Kho Dc c nhim v pht trin cc hot ng dch v vn minh phc v khch hng.
+ D l kho phc v cho sn xut hay cho qu trnh phn phi lu thng,
kho u phi pht trin cc hnh thc dch v phc v khch hng mt cch nhanh
chng, y v thun tin.
21
DS. NGUYN CNH TON
hng, bo qun thu hng ho, lp rp, tu chnh, hiu chnh my mc, hng dn, bo
hnh cho ngi s dng.
+ Nhng dch v v kinh doanh kho nh cho thu kho, cho thu cc
phng tin vn chuyn, bc r, bo qun.. k c qung co thu cho khch hng.
- Tit kim chi ph kho, gp phn h chi ph lu thng v chi ph kinh doanh ca n v
m kho ph thuc cng l mt nhim v quan trng.
Qu trnh thc hin nghip v kho cn c cc khon: Chi ph xut - nhp hng ho, ch
ph bc vc, chuyn ch, ho n giy t... Chi ph bo qun hng ho nh chi ph xy
dng kho, mua trang thit b bo qun... Tin lng, ph cp, tin thng cho cc cn b
cng nhn vin... Ngoi ra, cn cc khon chi ph do s h hao hng ho trong qu trnh
bo qun (Hao ht t nhin, hao ht do nm mc, cn trng cn ph dc liu, hao ht
do nhm ln, do thuc gim cht lng, thuc ht hn, hao ht do mt cp hng ho... H
thp c chi ph kho s gp phn gim chi ph lu thng hng ho, gim chi ph kinh
doanh.
Nh vy, kho l mt b phn cu thnh ca doanh nghip sn xut hoc kinh doanh.
2. a im v thit k ca mt kho dc
2.1. a im
+ Kho thu mua th nht thit phi c t ni c nhiu ngun nguyn liu
mua.
+ Kho tiu th sn phm hoc cung cp nguyn liu cho cc x nghip th phi
c t gn cc x nghip .
+ Kho cung ng, phn phi th phi c t cc trung tm tiu th hng ho...
- Kho phi c din tch rng c th phn chia thnh cc phng, khu vc ring bit.
Kho khng phi ch c ni trc tip bo qun, cht xp hng ho m cn phi c cc khu
vc khc na (nh: khu xut nhp, kim tra hng ho; khu vc ng i vn chuyn, bc
xp hng ho; ... Ngoi ra, khi chn a im xy dng kho cn phi ngh ti vic m
rng qui m kho trong tng lai, v vy din tch khu t xy dng kho l mt trong
nhng yu t hng u cn c xem xt.
- La chn a im xy dng kho cng cn phi xem xt qui hoch tng th ca vng
hoc a phng ni xy dng kho (nh: xem a im kho c nm trong vng lm
ng hoc vng xy dng cc cng trnh khc trong tng lai...). C nh vy, c s
kinh doanh mi c th pht trin n nh lu di v p ng c nhu cu pht trin khi
m rng kinh doanh.
22
DS. NGUYN CNH TON
- Ni xy dng kho phi c a cht cng trnh tt, chu c trng ti ln, t khng b
ln, st l... gim cc khon chi ph u t xy dng kho. Thun tin ng giao
thng cng l yu t quan trng i vi vic vn hnh kho sau ny.
- Loi hng ho bo qun trong kho l yu t quan trng quyt nh ti vic thit
k kho. Mi loi hng ho yu cu phi c mt kiu thit k kho bo qun cho thch
hp (nh vi cc dc liu, ho dc, thuc thnh phm, bn thnh phm, thuc c,
thuc thng, thuc tim, vin ... ).
- Qui trnh nghip v kho: l trnh t cc bc cn phi thc hin t khi nhp hng n
khi xut hng c tnh n qui m, v tr, c cu, thi gian v phng tin thc hin tng
khu, tng giai on. Cc kho c nhim v khc nhau s c cc qui trnh nghip v khc
nhau, v d nh qui trnh nghip v ca kho thu mua dc liu s khc vi kho kho phn
phi dc phm, khc vi kho trung chuyn...
Chng nng, m.
Chng mt trm.
- Vic thit k kho phi m bo nhng iu kin thun tin nht cho vic hp l ho dy
chuyn ca qui trnh nghip v kho. Phi thun li, lin tc cho vic vn chuyn, x dch
23
DS. NGUYN CNH TON
hng ho vi on ng v thi gian ngn nht, m bo s dng din tch v dung tch
kho mt cch ti a.
- pht huy hiu qu ca kho mt cch cao nht, vic thit k ca mi loi kho phi
ph hp vi tng i tng bo qun. V d: Kho cha dc liu phi rng v dc liu
rt cng knh, trn kho c th thit k thnh sn phi; Kho bo qun ho cht d n phi
c thit k c hai bc tng, cch ct, c tng chc chn bao quanh...
- Vic thit k kho cng phi tnh n qui m hot ng, pht trin ca kho sau ny. m
bo tng bc c gii ho cc cng vic trong kho, trc ht l cc cng vic nng nhc.
C gii ho trong kho s lm tng nng sut lao ng lm gim cc chi ph vn chuyn,
bc vc hng ho...
- Thit k kho cng phi ch ti bo v mi trng sinh thi v cnh quan ca khu vc
ni c kho, nht l cc kho c ho cht c, ho cht bay hi, d chy n.
Kho dc phi c din tch rng c th phn chia thnh cc khu vc hoc phng
ring bit. Vi nhng kho ln, din tch ton b ca khu vc kho phi bao gm din tch
ca cc b phn sau:
- Din tch nghip v: gm 1 phn din tch xp hng v bo qun hng ho, din tch
ny c gi l din tch hu ch chim khong t 1/3 - 2/3 din tch ca ton khu vc
kho v 1 phn din tch c s dng cho cng tc xut nhp hng ho.
- Din tch ph: l din tch dng lm ng i li, din tch dng thc hin cc cng
vic ph cho cc nghip v kho nh: phng th nghim kim nghim hng ho, kho
cha bao b, din tch ng gi l hoc sa cha hng.
24
DS. NGUYN CNH TON
5
2 1 1
1
1 3
3
1 1 1 1
5 2 4
5
1 1
2 3
1 1
25
DS. NGUYN CNH TON
Cc trang thit b trong kho Dc l nhng phng tin k thut cn thit thc hin
cc nghip v kho, l iu kin vt cht nng cao hiu qu kinh doanh trong kho hng
ho theo pht trin ca cc tin b Khoa hc - Cng ngh, lun ch ti vic s dng
cc trang thit b k thut mi nhm c gii ho v hin i ho cc cng vic qun l
kho.
- Trang thit b vn phng nhm phc v cho cng tc qun l kho nh: xut nhp hng
ho, tnh ton lng hng lun chuyn trong kho... Cc trang thit b vn phng cn phi
c trong kho nh: my tnh c nhn, Computer, my in, my photocopy, h thng in
thoi, my fax, h thng giy t, s sch, t lu tr cng vn giy t, bn lm vic...
- Trang thit b dng vn chuyn hng ho (nh: n by, con ln, xe y hng, cu
trt, bng ti, xe ti, xe nng d hng..) v trang thit b dng cht xp hng ho
(gm cc loi t st hoc g, gi, k, bc)
- Cc phng tin phng chng chy (thang, x mc nc, b cha nc hoc ct, bnh
cha chy, bm nc, ngun nc v h thng dn nc, h thng tn hiu bo chy
5.1. Hn dng ca thuc (Expiry date): y l mt trong nhng tiu ch quan trng m
vic t chc sp xp kho thuc phi quan tm n.
26
DS. NGUYN CNH TON
Hn dng ca thuc l ch tiu cht lng quan trng ca thuc m li rt d nhn thy.
+ Kim tra hn dng ca thuc trc khi nhp vo kho. Vi nhng kho ln, vng
quay ca thuc di, tc l thuc nm trong kho lu (hoc kho d tr) th ch c nhp
thuc c hn di.
+ Tt c cc thuc trc khi nhp vo kho phi c hn dng trn nhn ti tng n
v bao gi nh nht.
+ Phi dn nhn c ghi hn dng ca l thuc trn tng kin hng, conteiner ln.
+ Nguyn tc First in, First out (FIFO): Vi cng mt loi thuc, nhng thuc
nhp kho trc th phi cp pht trc v ngc li.
nc ta, nhiu khi vic sn xut v phn phi lu thng khng ng b nn nhng
thuc nhp kho trc li c hn dng di hn nhng thuc nhp kho sau. m bo tt
v cht lng thuc, khng c thuc ht hn nguyn tc FIFO c p dng l: Vi cng
mt loi thuc, nhng thuc sn xut trc phi c cp pht trc, v ngc li nhng
thuc sn xut sau c cp pht sau.
- Hng ho khi nhp vo kho phi c phn loi thnh tng nhm khc nhau
thun li cho vic sp xp, bo qun, cp pht.
+ Phn loi theo tc dng dc l: Thuc khng sinh, thuc h nhit gim
au, thuc tim mch,...
+ Phn loi theo dng thuc: Thuc tim, thuc vin, thuc ng dc...
27
DS. NGUYN CNH TON
5.2.1. Sp xp
+ Tit kim din tch, dung tch nh kho v trang thit b bo qun.
+ Thun tin cho cng tc kim tra, kim k v nm vng lng hng trong kho.
28
DS. NGUYN CNH TON
Hng nng, d v
* Ch :
- Tuyt i khng c trc tip trn nn kho (chng m, mi, chut quy nh
ti thiu khong cch 0,2-0,4m.
29
DS. NGUYN CNH TON
1.1. Thuc bt
1.1.1. c im
30
DS. NGUYN CNH TON
Thuc vin chim t l rt cao trong cc loi thnh phm. Thuc vin c nhiu
loi: vin nn, vin nang, vin trn..
- C thnh phn phc tp: gm cc hot cht v t dc mang nhiu tnh cht khc
nhau: d ht m, d b oxy ho
- Khi xut nhp phi kim tra bao b, np nt, bng xi m bo xem ng yu
cu cha.
Thuc tim thng c ng trong ng tim thu tinh hoc trong chai l thch
hp. Thuc tim thng l dng dung dch, hn dch, bt v khun pha tim, nh dch.
1.3.2. gi gn phm cht ca thuc tim, cn phi thc hin mt s bin php sau
31
DS. NGUYN CNH TON
- Thng xuyn kim tra pht hin thuc km phm cht kp thi nh: c hin
tng i mu, vn c, kt ta
Thuc dng lng bao gm dung dch thuc, siro, potio.. Trong thc t cc loi
thuc ny hay b h hng do nm mc v v do va chm.
1.5. Cc loi du m
1.5.1. c im
32
DS. NGUYN CNH TON
Ch : Khi dng thng g phi la chn g chc, t thm du hoc lt thng bng
ti lm bng cht do c b dy 0,08 - 0,1 mm.
- Trong sn xut, thng cho thm cht bo qun nh acid benzoic, tocoferol
ngn nga s bin cht ca du m.
1.6. Tinh du
+ Loi tinh du tinh khit, thng c ng trong chai, bnh thu tinh.
1.6.2. c im ca tinh du
33
DS. NGUYN CNH TON
- Thnh phn ca tinh du rt phc tp, c loi l dn cht ca phenol, ceton, aldehyd,
ester, alcol, nn tinh du rt d b oxy ho, s oxy ho thng xy ra cng vi s trng
hip ho, to thnh nha kt dnh, lm tinh du mt mi thm, bin mu. V d nh tinh
du chanh b oxy ho di tc ng ca nh sng b mt mu v c qunh li, terpen
trong tinh du thng khi gp nc b bin thnh terpin. Qu trnh oxy ho tinh du cng
nhanh khi nhit cao v di tc dng ca nh sng, lm cho tinh du cng chng
hng.
- Khi ra l phi chn bao b thch hp, khng c dng ti PE ra l tinh du.
Cn ch l tinh du c th ho tan hay lm mm cao su, xi sp nn phi lu khi chn
np, nt. Mi ln sang rt, ra l xong phi lau sch tinh du dnh ngoi ming bao b
gim ti a nguy c b oxy ho.
34
DS. NGUYN CNH TON
2. Bo qun ho cht
Ho cht c s dng trong ngnh c rt nhiu loi v thng c chia thnh ba loi:
- Ho cht thng.
- Ho cht th nghim.
35
DS. NGUYN CNH TON
2.2. c im ca ho cht
- Kho cha ho cht phi m bo cch nhit, thng thong tt; phi c trn nh, mi
hin rng trnh nh sng chiu trc tip vo. Cn lm nhiu ca ra vo v ca s
thng thong v thun tin cho vic thng gi.
- Phi chun b y cc phng tin phng chng c. Trong kho phi c t thuc
cp cu gm c: thuc chng c v phng tin cp cu x tr khi xy ra tai nn lao
ng.
+ Nc vi.
+ Du cha bng.
+ Bng ht.
+ Mt n phng c.
- Cc cht d tng k, cc cht oxy ho mnh, kim mnh, acid mnh phi c
trong tng khu vc ring. Kho phi c li i rng thun tin v d dng cho vic
sp xp, xut nhp.
- Trong khu vc ho cht phi lun lun gn gng, khng cht d chy xung
quanh ch xp ho cht. Khu vc ng gi phi tin hnh ni ring bit.
36
DS. NGUYN CNH TON
- Vt liu bao b dng ng gi ho cht phi la chn thn trng trnh tng k,
trnh bc rch trong qu trnh vn chuyn, bo qun.
- Bao b ng gi phi sch, khng dng ln bao b ca ho cht ny cho ho cht khc
nu cha c x l sch.
- Ho cht nhp nc ngoi phi dn thm nhn ph bng ting Vit v c cc k hiu
ring nh: c, d chy n, d n mn, ho cht, ho nghim theo qui nh ca Qui ch
nhn.
- Cc bnh cha ho cht nht thit phi t trong dng c c vt chn, lt cn thn
trnh va p rung lc.
- Cc cht n mn mnh (I2, AgNO3) khng c ng gi trong bao b bng giy hoc
bng kim loi.
3.1. c im ca dc liu
Dc liu b gim phm cht trong qu trnh bo qun thng do cc nguyn nhn sau:
37
DS. NGUYN CNH TON
- Bo qun dc liu nhm gi hnh thc v phm cht ca dc liu khng b gim st,
gi dc liu trnh c cc yu t thi tit, su b, mi mt, nm mc gy tc ng
hoc cn ph lm gim cht lng, hao ht hoc h hng.
- Mun bo qun tt, dc liu phi c ng gi theo ng tiu chun v loi bao b,
kch thc, khi lng, hnh dng. Chn bao b thch hp vi c im v tnh cht ca
tng dc liu. Mc ch ca vic ng gi l bo v dc liu v mi mt trong thi
gian vn chuyn hay bo qun. Trn bao b phi c nhn ghi r: tn dc liu, khi lng
nguyn, khi lng c b, ni sn xut, s kim sot; Nu ng gi nh dng ngay th
phi ghi r cng dng, cch dng, liu dng, hn dng.
- Phi xy dng kho ng qui cch, kho thng c xy dng bng nguyn liu chng
chy. Kho phi thong mt, kh ro. Gia cc gi phi c li i li. Kho phi sch s,
sng sa m bo m v nhit thch hp cho tng loi dc liu trong qu trnh bo
qun. Cn p dng cc bin php chng m, chng nng cho kho.
- Phi c cc bin php phng chng s pht trin ca nm mc, su b, mi mt, chut
xm nhp v phi kim tra theo nh k. Khi dc liu b nm mc th phi x l nh
ra, lau nc hoc lau cn, ri phi sy li, nu nhim nng th loi b. Nu dc liu b
su mt, phng php n gin nht l sy 650C hoc c th s dng bc x tia gama
Co80 chiu t 0,25 - 1 KGy. Dc liu vi s lng t v rt d su mt thng c
ng trong hp thng st kn v nh xung y thng vi git cloroform.
- Khi nhp dc liu phi kim tra v c s phn loi i vi tng dc liu.
38
DS. NGUYN CNH TON
MC TIU HC TP
NI DUNG
Cc dng c lm bng thu tinh c rt nhiu u im: d ra sch, khng thm m Tuy
nhin, chng c nhiu nhc im bt li nh gin nn rt d v khi va chm; khng
chu c nng lnh t ngt; b m, do nm mc lm mt hoc gim gi tr s dng.
- SiO2 l thnh phn ch yu. Thy tinh thng t l SiO2 60-80%, thy tinh thch anh
90%. Trong thin nhin SiO2 tn ti di dng v nh hnh l ct, dng kt tinh l thch
anh.
- B2O3 , Al2O3 gim h s gin n, tng tnh chu nhit v tng bn ha hc.
- Vai tr ca oxyd kim gim nng chy, lm trong thy tinh v lm tng h s du
m do thy tinh s km chu nhit v chu ha cht v thy tinh nh kim.
1.3. Cc oxyd khc: CaO, MgO, BaO, PbO, ZnO. Tng tnh chu nhit, chu ha cht
gim h s gin n.
39
DS. NGUYN CNH TON
Cr2O3 Xanh l
1.1. c tnh c hc
- Thu tinh cng nhng rt gin, tnh n hi km, va chm mnh d v. gin ca
thu tinh ph thuc vo thnh phn ho hc, hnh dng, b dy ca dng c thu tinh.
Thu tinh c cng cao v kh nng chu nn tt. cng ca thu tinh ngang vi
thp.
- Kh nng chu ko gin ca thu tinh rt km. ko gin ph thuc vo thnh phn
cu to ca thy tinh, dy, ng u v tnh trng b mt thy tinh.
- Kh nng chu c s thay i nhit ty thuc vo loi thu tinh: thy tinh lm chai
l 80 - 900C, thu tinh thch anh 10000C. Dng c thu tinh c ti k c th lm tng
sc chu nhit ln 1,5 n 2 ln. Sc chu nhit ph thuc vo nhiu yu t: thnh phn
cu to thu tinh, h s gin n, dy, kch thc v hnh dng dng c, ng u
cng nh tnh trng b mt ca thu tinh.
- Tc dng ca acid: Lp natri silicat trn b mt thu tinh tc dng vi dung dch acid
to ra mui ho tan v lp oxyd silic khng tan c tc dng bo v.
40
DS. NGUYN CNH TON
- Tng tc ca chng xy ra nh vi acid, hoc kim tng ng. Phn ng trao i &
thy phn xy ra gia dung dch mui v cc thnh phn trong thy tinh thy tinh b
n mn to ra ta vn c, lc thy tinh trong dung dch.
1.4. T trng
T trng ca thu tinh thay i t 2,2 n 7 tu theo thnh phn ca mi loi thu tinh.
2. Phn loi
2.1. Phn loi theo t l acid, kim c trong thnh phn: C 4 loi chnh
- Thy tinh c thnh phn Kali, ch lm knh quang hc, o chng tia X, knh mt.
- Thy tinh trung tnh dng ng thuc chch, dch truyn, thuc nh mt.
- Thy tinh Brosilicat chu c nhit cao v ha cht nhng h s gin n thp, c
th ng cc loi thuc tit trng nhit cao (150-2000C), dng c phng th nghim.
- Thy tinh kim: dng ng thuc vin thuc bt, cm, siro, thuc nc (ch cc siro
c cha Alcaloid v d gy ta nh Morphin, Strychnin, cafein)
Hai yu t ny lm cho b mt thu tinh b thu phn v carbonat ho. Qu trnh trn
c biu din bng phng trnh:
Thu tinh cng kim th hin tng ny xy ra cng mnh. Lp mng keo SiO2 c to
ra nu mng c tnh cht bo v nhng nu dy ln s b rn nt v bong ra to thnh lc
thu tinh. Natri carbonat gy m, kt cc dng c thu tinh.
2. Nm mc mi trng
41
DS. NGUYN CNH TON
Cc dng c thu tinh acid nh thu tinh thch anh, thu tinh quang hc cng d b nm
mc hn thu tinh kim.
3. Nhit
4. Va chm
Vi tnh cht c hc ca thu tinh l rt gin v tnh n hi, tnh do dai km cho nn
khi b va chm mnh, cc dng c thu tinh rt d nt v.
1. Trong kho
Trc khi tin hnh bo qun, cn phn loi dng c thu tinh theo s lng, cht lng,
chng loi, gi tr s dng. c bin php qun l thch hp.
C th l:
- Dng c c b phn mi nhm phi c tho ri hay lt bng lp giy mng khi bo
qun. Nu tho ri cc b phn tng ng nhau phi c nh s cn thn v xp vo
ngn ring hoc t ring trnh nhm ln.
- Cc bng n hunh quang phi ni c nhit n nh, phi th trc khi giao
nhn v nh k kim tra cht lng.
42
DS. NGUYN CNH TON
2. ng gi vn chuyn
Khi vn chuyn bao b thu tinh cn chn lt cn thn. Vt chn lt phi kh, sch,
thng dng: v bo, ba cactong.
Khi ng gi phi ch :
3. Khi s dng
- Thuc bt, thuc vin, thuc nc c th dng chai l thu tinh thng.
- Thuc tim, thuc nh mt phi dng bao b thu tinh trung tnh v chu nhit.
- Khi dng dng c thu tinh un nu, khng ngn la cao qu mc dung dch
trong dng c v thng un cch li amian iu ho nhit. Cc hoc bnh un nng
phi chn loi mng, y trn. Sau khi un xong khng c t ngay trn bn lnh.
- Chai l nt mi khng ng kim v d kt dnh. ng nh git, pipet, buret sau khi dng
phi ra ngay.
+ Khi un nng cn tng nhit t t. Khng un nng cc dung dch bng dng c
thu tinh dy, cng khng c nc nng vo cc dng c .
43
DS. NGUYN CNH TON
- Ngm dng c thu tinh vo dung dch acid, kim hoc mui long, sau mt thi gian
em c ra sch.
- Dng c thu tinh dnh du m cn lau bng giy bn, mn ca, sau dng x phng
v nc m ra sch.
- C th ngm dng c thu tinh trong dung dch sulfo cromic theo cng thc sau:
2. Dng c b kt dnh
44
DS. NGUYN CNH TON
MC TIU HC TP
NI DUNG
I. I CNG
1. Thnh phn
Cc kim loi thng dng di dng hp kim hay dng nguyn cht, cc dng c y t
thng c lm t:
45
DS. NGUYN CNH TON
L thp carbon c thm cc kim loi khc nh: niken, crom, volfram Loi ny thng
c dng lm kim tim, c, km ct xng
2.2. n mn ho hc
2.3. n mn in ho
46
DS. NGUYN CNH TON
3. Cc yu t gy ra s n mn kim loi
3.1. Oxy v m
Trong khng kh, oxy ng vai tr quan trng trong qu trnh n mn ho hc.
Oxy hp th trn b mt kim loi sau xy ra tng tc ho hc v chuyn kim loi t
dng nguyn t v dng hp cht l oxyd kim loi, m khng kh cng cao th kim
loi han g cng nhanh.
3.3. Bi
3.4. Ho cht
Trong qu trnh bo qun v s dng kim loi, nu cc dng c y t bng kim loi tip
xc vi ho cht s gy ra hin tng n mn.
- Chng m: p dng bin php thng gi cho kho tng hoc dng cc cht ht m.
47
DS. NGUYN CNH TON
- To mng kim loi khng g (m): ng, niken, crom, km, thic
- Sn chng g
1. Trong kho
- Kho phi sch s thong kh, trong kho phi sp xp sao cho d kim tra, d cp pht v
d v sinh. Ca kho phi kn c b tr thng gi t nhin hoc bng my. Duy tr m,
nhit thch hp.
- Dng c phi trn gi, k, t, c th phn thnh nhm nh sau: Dng c l, dng c
xp thnh b trong ti hoc hp kim loi, dng c thu hi cn tt, dng c thu hi sa
cha, dng c hng thu hi x l. Mi n v ng gi dng c phi ghi nhn, mi
khoang bo qun phi c danh mc dng c chung.
- Ngn cch dng c vi mi trng bng cch bi trn du m, vaselin sau bao gi
bng giy parafin hoc cho vo ti poliethylen hn kn.
- nh k kim tra pht hin v ngn chn dng d b h hng kp thi. Khi kim tra,
khng cm dng c bng tay m phi dng gng bt, trnh dng gng cao su v c lu
hunh s to ra SO2 gy n mn dng c.
48
DS. NGUYN CNH TON
Nguyn nhn gy g dng c nhiu nht l khu dit khun. Sau khi m, dng c c
ngm vo dung dch phenol 5%, ra sch, lau kh. Dng xng hay du ho tinh khit lau
li ty vt du m ri dit khun. C nhiu phng php dit khun:
2.3. Hp hi nc
3. Trnh by c cc bin php k thut chung bo qun dng c bng cao su v cht
do.
NI DUNG
49
DS. NGUYN CNH TON
+ M cao su c n hi ln.
1.1.2. Cu to phn t cao su thin nhin: cht trng hp mt loi hydrocarbon cha no,
l Isopren (C5H8)n vi n> 300. trng lng phn t t 150.000 800.000 n v oxy.
Cc i phn t poly isopren cun xon vi nhau thnh Latex
1.1.3. S lu ha cao su: cao su thin nhin khng bn vng (chy dnh nhit >
400C) mm nt v bc mi kh chu do gia cc phn t polyisopren lin kt vi nhau
qu lng lo. Qu trnh nghin cu ngi ta tm ra cht lm tng bn v tnh chu
nhit ca cao su l lu hunh (S). Qu trnh lu ha cao su l kt hp gia Latex v S.
- K thut tin hnh: trn bt cao su vi S theo t l nht nh, hp nhit 120-
1600C/3atm ta c cao su lu ha c cu to phn t khc hn cu to phn t cao su
ban u. Qu trnh lu ha xy ra 2 giai on:
+ S kt hp vi phn t Isopren dy ni i
50
DS. NGUYN CNH TON
Do nhu cu x hi ngy cng ln, vi ngun cao su thin nhin khng p ng, v
c mt s nhc im v c tnh l ha. Mt s nc tng hp cao su da vo cu
to ca cao su thin nhin.
- Thnh phn ph
51
DS. NGUYN CNH TON
+ cht lm do v mm: gip cao su d nho trn khi thm cc cht ph gia
& tng tnh chu lnh. Thng s dng Parafin, Vaselin, Dibutylphtalat, nha thng.
Mu xanh: Ultramin
Mu nu: FeO
Mu : Ch oxyd, antimon.
Ha cht dung mi - +
Mi mn ma st + -
Tnh n hi + -
52
DS. NGUYN CNH TON
2.3. Do tc ng ca nhit
2.4. Do tc ng ca ho cht
2.5. Do nh hng ca kh hu
bo qun tt cc dng c lm bng cao su, chng ta cn c bin php thch hp nhm
ngn chn cc tc nhn gy h hng chng.
- Chng tc ng ca oxy
53
DS. NGUYN CNH TON
- Gi m v nhit thch hp
- phng tc ng ca ho cht
Khng ln dng c cao su trong kho hoc trong t c cha cc cht oxy ho v dung
mi hu c.
My mc, dng c kim loi c lp b phn cao su, nu khng dng thng xuyn, phi
tho b phn cao su bo qun ring.
- Tit trng
+ Tit trng bng ho cht: ngm dng c vo dung dch phenol 3 - 5% sau
ngm vo nc mui ng trng.
+Tit trng bng cch luc si: lt y ni bng vi gc, cho nc ngp
dng c v em luc si. Cn ch l khng c luc dng c cao su chung vi dng c
kim loi.
Sau khi s dng cc dng c cao su, cn phi ra sch v lau kh ri em bo qun theo
qui nh.
- Dng c cao su thng b hng theo thi gian, v vy khng nn d tr dng c cao su
qu nhiu v qu lu.
54
DS. NGUYN CNH TON
II. CHT DO
1. Mt s c im chung ca cht do
Hin nay, cht do l mt nguyn liu rt ph bin, c s dng trong nhiu lnh vc
trong c ngnh Y t. C khong 3000 loi sn phm lm bng cht do c dng
trong ngnh Y t.
1.1. u im
- Kh nng cch nhit, cch in tt, chu c nc, chu c nhiu ho cht.
- C th gia cng, ch to thnh nhiu loi vi nhiu hnh dng, mu sc khc nhau.
- Gi thnh r.
1.2. Nhc im
- a s cht do khng chu c nhit cao, nhit nng chy ca cht do trong
khong 60 - 2000C. Do dng c cht do d b phn hu, bin dng khi sy hoc tit khun
bng nhit.
- Rt d chy.
- C th b ho tan bi mt s dung mi hu c.
55
DS. NGUYN CNH TON
- Cht lin kt (cht kt dnh): l cht ch yu trong thnh phn cht do, l hp
cht cao phn t tng hp, bn tng hp hoc thin nhin. Cht lin kt c kh nng to
hnh di tc ng ca nhit v p sut.
- Cht n: Nng cao bn c hc, cch in, cch nhit. Thng dng Kaolin,
bt g, giy vi.
- Cht lm do: Lm sn phm n hi, tng tnh chu lnh, gim tnh chu nhit.
Thng dng du hu c c si cao, ether ca acid phtalic v acid phosphoric nh
dibutylphtalat, phosphat etyl.
Trong 5 cht trn loi 1,2,3 l thnh phn chnh v n kt cu thnh mt cht do, cn hai
cht cn li ty theo nhu cu m ngi ta thm vo.
@ Kh nng chu ha hc: PE > PP > PA > PS > PVC. Tuy nhin c mt s ha cht hu
nh cc cht do khng chu c nh: ether, cloroform, tetraclorurcabon, phenol.
56
DS. NGUYN CNH TON
a s cc cht do chu nhit rt km. Khi gp nhit cao, chng b bin dng, mm ra
hoc chy lng. Nhit cao lm tng tc lo ho cht do, cho nn sau mt s ln
tit trng bng nhit th dng c bng cht do b phai mu, rn nt, gy v.
Trong iu kin thng th tc ng ca oxy khng kh khng ln. Nhng khi nhit
cao th cht do b ph hu nhanh chng khi c mt oxy khng kh.
2.3. nh hng ca nm mc
- i vi dng c v trng (bm tim, ch khu) phi c bit ch n bao gi, tuyt
i khng c thng, rch. Nu bao b b thng, rch khng c dng hoc tit trng
li trc khi cp pht v s dng.
57
DS. NGUYN CNH TON
- Khng phi dng c ra nng sau khi ra, cn lau kh, hong ch mt hoc trng bng
cn.
- Nu dng c cn phi tit trng khi s dng th cho th p dng mt trong cc bin php
sau:
+ Tit trng bng cc ho cht khc: ngm dng c vo trong dung dch st
khun nh cn 700, dng dch formolThi gian ngm tu theo ho cht mnh hay yu.
Vt ra trng bng nc ct v khun t vo hp hp. Sau sy kh nhit di
600C trong iu kin v khun.
Phng php tit trng ny n gin nhng tc dng st khun khng trit .
58
DS. NGUYN CNH TON
NI DUNG
1. Bng
1.1. Bng m
59
DS. NGUYN CNH TON
1.2. Bng ht
- L loi bng t nhin c ly t cy bng vi, c loi tp, bt k, ty sch cht bo trong
si bng.
+ ng u, khng ln tp cht.
Ngoi hai loi bng nu, ngi ta cn dng mt s vt liu khc nhm thay th bng
t nhin ng thi cn c tc dng cha bnh. Bng ht cm mu khng cao lm v
khng tiu trong c th. phng chy mu sau khi khu vt thng, ngi ta dng
bng fibrin v bng gelatin.
- Bng fibrin:
- Bng gelatin:
2. Bng
Bng c tc dng bo v vt thng, chng nhim khun. Bng c nhiu loi khc nhau
v kch thc v vt liu dng lm bng.
60
DS. NGUYN CNH TON
2.1. Bng cun: cn c vo cht liu lm bng, ngi ta chia ra nhiu loi:
2.2. Bng c nhn: thng gi l bng cp cu dng pht cho tng c nhn s dng.
Bng c nhn gm:
Bng cp cu: l loi bng v khun, khi no s dng n mi m ra, v vy, phi lun
phi bo v bao gi cn thn, trnh lm rch bao gi.
Bng dnh dng che vt thng nh khng cn thit phi dng bng cun hoc dng
bo v vt thng ch kh dng bng cun.
3. Gc
61
DS. NGUYN CNH TON
- Kho bo qun bng, bng, gc phi kh ro, thong mt, trnh nng, trnh bi bn, phi
gi nhit trong kho n nh, khng nhit thay i t ngt s gy hin tng
ng sng lm m mc bng, bng, gc.
4.2. Sp xp v ng gi
- Cc hm, t ng bng, bng phi xp cch mt t, cch tng, cch trn nh 0,5m.
- Khng bng bng gn vi ho cht bay hi nh: iod, brom, cc mui gii phng
amoniac
1.4.3. Phi c ch kim tra nh k v s lng cng nh cht lng cc loi bng
bng, gc trong qu trnh bo qun, nu bng bng nhim khun phi dit khun.
Ch khu phu thut c dng rt nhiu trong phu thut khu vt thng hay
khu ni cc b phn ca c th. Ch khu c nhiu loi v c lm bng nhiu nguyn
liu khc nhau. Mi trng hp phu thut cn mt loi ch khu ring. Ch khu phu
thut phi t yu cu cao v cht lng.
1.1. Catgut
62
DS. NGUYN CNH TON
- Catgut phi c bo qun ni kh, trnh bi bn, chng gin, mi, chut. Khng c
nt, v bao gi ng catgut v lm m nhn.
1.2. Ch gn ui chut
2.1. Ch t
- Bo qun gi kn, trnh bi, ch kh, chng nh sng, chng gin, mi chut.
63
DS. NGUYN CNH TON
- Thng xuyn kim tra bng cm quan v mu sc, hnh dng bn ngoi ca ch
.
MC TIU HC TP
NI DUNG
1. Nhit cao
1.1. Nng lm bin i tnh nng vt liu, my lm vic khng tin cy hoc mau hng
64
DS. NGUYN CNH TON
- Du m v nha tm b chy
2. m
2.1. Tc hi ca m
3. Bi v kh hi trong kh quyn
65
DS. NGUYN CNH TON
2.1. chng m
66
DS. NGUYN CNH TON
2.3. Chng bi
2.4. Chng g
2.6. Chng mc: tao mi trng kh, m di 70% hoc mi trng kh tr.
- Dng bin php d phng: lau chi thng xuyn, dng cht dit nm nhng
khng c nh hng n tnh nng k thut ca my.
2.7. ng gi vn chuyn
My xp trn xe phi c chng buc chc chn. khng t nghing ng, chng
cht qu cao. Khng t chung vi ha cht chy n v n mn.
67
DS. NGUYN CNH TON
2.8. Kho t my
Cch nn nh 30cm
Cch mi nh 50cm
- Khi nhp kho phi m bao b kim tra tnh trang my. Kim tra xong phi bao
gi li nh c, khng c ly hoc rt bt bao gi, nu thy cc iu kin bo qun
trong hm khng m bo phi tin hnh x l, bo qun li.
68
DS. NGUYN CNH TON
Bi 9. CHT HT M
(Bi c thm)
I. MC CH
69
DS. NGUYN CNH TON
1.1. Nguyn tc
- Kh nng ht m
70
DS. NGUYN CNH TON
- Phc hi Silicagel:
1.3. Ch
2.1. Nguyn tc
- u im:
71
DS. NGUYN CNH TON
- Nhc im
72
DS. NGUYN CNH TON
Khng nht thit mt cht chy phi c la, m la ch thy nhng cht khi chy
ta ra kh, hi (cn ch iu ny trong vic phng chy trong kho).
Nhit t bc la ca mt s cht:
Aceton - 1,80C
Benzen - 150C
73
DS. NGUYN CNH TON
Toluen + 6 0C
Alcol etylic + 9 0C
Aceton 7240C
Benzen 6590C
Toluen 6330C
Glycerin 5230C
Clorofoc 15000C
Hin tng n (ha hc) l phn ng ha hc mnh lit xy ra trong thi gian rt
ngn (mt phn nghn hay mt phn vn ca mt giy) vi tc chy ln (hng trm
hay hng nghn mt trn mt giy) ta ra rt nhiu kh hi b t nng ti nhit cao v
gy ra mt sc p ln ni n.
74
DS. NGUYN CNH TON
Amoniac 15,5 27
Ngoi kh hi d chy, ngay c cc loi bi dim sinh , nhm, tinh bt, ng, than, ...
cng c th to ra nhng hn hp n vi khng kh.
Mi loi bi khc nhau cng c gii hn n thp v gii hn n cao khc nhau.
Chy phi c y ba yu t di y:
1. Vt chy c
2. Nhit chy
3. Oxy
75
DS. NGUYN CNH TON
1. Dng la
2. V in
- in tri: thiu ct thu li ng qui cch. Kho xng, kho oxy, kho cn, ete nht
thit phi c ct thu li ng qui nh.
3. Phn ng ha hc
4. C hc
IV. NGUYN L C BN DP TT LA
76
DS. NGUYN CNH TON
1. Phng chm
Phng chy l chnh, ng thi chun b snh sng cha chy kp thi v c hiu
qu. Cng tc phng chy gm:
2. Phng chy in
- Tnh in: l mi lo ngi nht vi nh kho cha cht d chy n, khu vc ete,
cn, aceton phi thc hin phng tnh in rt cht ch. Trnh va chm vi cc vt rn,
trnh c st mnh, rt cc dung dch trn phi nh nhng, cc thng cha phi c dy
ni t.
77
DS. NGUYN CNH TON
1.1. Nc
1.2. Ct
78
DS. NGUYN CNH TON
1.3. Kh carbonic
Ngi ta nn kh carbonic trong nhng bnh bng thp. T th lng chuyn sang
th kh, kh carbonic tng th tch ln 450 ln qua hai giai on:
- Tuyt carbonic c nhit (-780C - -800C) nn thu nhit mi trng xung quanh.
Ngi dng kh carbonic cha chy nhng ti liu quan trng nh th vin, nh
bo tng, h s lu tr, hoc cha chy in, chy du c din tch m chy nh.
1.4. Thuc bt ha hc
cho bt kh CO2 c bn vng ngi ta thng cho thm cam tho, keo
xng v natri hydrocarbonat. Cc ha cht trn pha thnh dung dch ring ri vo
tng ngn ring ca bnh cha chy. Khi c chy ngi ta dc ngc bnh, to iu kin
cho hai dung dch trn tip xc vi nhau ri phn ng gy ra p sut y bt CO2 trong
bnh ra ch cn dp tt la.
79
DS. NGUYN CNH TON
1. Thuc rt d ht m
Mercurocrom Streptomycin
Vitamin Aspirin
ACTH 1-10
80
DS. NGUYN CNH TON
ATP 45
Chimotripsin 5 10
Ceporan 10
Vitamin A/Du 10
Fibrinogen 2 10
Gama globulin 4 10
Insulin 5 10
Pepsin 2 15
Tuberculin 4 10
Vaccin cc loi 28
Adrenalin Niketamid
Chiniofon Papaverin
Aminazin Cloramphenicol
81
DS. NGUYN CNH TON
Codein Clorothiazid
Dicumarin Cc Tetracyclin
Ephedrin Cortison
Emetix Piperazin
Ete Procain
Gardenal Progesteron
Iodoform Promethazin
Iod Quinin
Isoniazid Resecpin
Lidocain Spactein
Lobelin Sulfamid
Mercurocrom Testosteron
Morphin Tinh du
Neriolin
82
DS. NGUYN CNH TON
Amoni perclorat N
Anilin c
Acid acetic c, n mn
Acid hydroclorid c, n mn
Acid nitric c, n mn
Acid sulfurid c, n mn
Brom c, n mn
Bromoform c
Calci Clorat N
Ch Nitrat c, n
Clorobenzen c, chy
Crom nitrat N
Dioxan c, chy
ng Nitrat c, n
Etylamin c, chy
Furfuron c, chy
83
DS. NGUYN CNH TON
MC LC
stt Tn bi trang
8 K thut bo qun mt s my mc y c 56
9 Cht ht m 60
84
DS. NGUYN CNH TON
85