Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Sociedade
Feminismo
Cincotextosfeministascentenriosquecontinuamatuais
porToryOliveirapublicado28/03/201719h06
Noinciodosculo20,mulheresjescreviamsobrearelaodofeminismocomospartidospolticos,oabortoe
adivisodotrabalhodomstico
NadijdaKrupskaia,SojournerTrutheMadeleinePelletier:pioneirasnalutapelosdireitosdamulher
Apesardeteremconquistadonovosespaosdediscussonosltimosanos,hmuitotempo
mulheresdebatemeescrevemsobreofeminismo.
Aoobservartextosantigos,de100anosatrs,inescapvelasensaodedejavunostemas
[gestoDe
abordadosenosargumentosdasfeministasdeento.Delparac,muitacoisamudou,masos Conflitos]
DaleCarnegieTraining:
principaisdesafiospermanecem. DicasdeHabilidadesde
NolivroARevoluodasMulheresEmancipaoFemininanaRssiaSovitica(Boitempo), Apresentao.Grtis
antologiadeartigos,atas,panfletoseensaiosdemulheresefeministasrussasescritosnasduas
dalecarnegie.com.br
primeirasdcadasdosculo20,encontramsetemasdebatidosathoje,comoaquestodo
aborto,adivisodotrabalhodomsticoeotratamentodispensadosmulheresnospartidos
polticos.
Infelizmente,asquestesqueessasmulheresdiscutiamhcemanosaindasomuitoatuais.Quisramosnsquefossemtextos
meramentehistricos,dizGrazielaSchneider,organizadoradaedionoBrasil.
Confiratrechosdecincotextosdefeministasquecontinuamatuais:
Ousodofeminismopelospartidospolticos
https://www.cartacapital.com.br/sociedade/cincotextosfeministascentenariosquecontinuamatuais.3 1/5
29/03/2017 CincotextosfeministascentenriosquecontinuamatuaisCartaCapital
NotextoOmovimentofeministaearelaodospartidoscomele,de1908,aativistarussadomovimentodasmulheres,AnnaA.
Kalmnovitch,escrevesobreadificuldadedeinserodasmulheresnospartidospolticosdapoca.EmcartaKalmnovitch,apsiquiatrae
ativistaMadeleinePelletierdescreveashostilidadesenfrentadasporaquelasqueseengajavampoliticamente.
Atualmente,asmulheresaindaenfrentambarreirasparaumaparticipaoplenaeigualitrianapoltica.SegundodadosdaONU,elas
ocupam,emmdia,23%dosassentosnosparlamentosnacionais.NoBrasil,ataxaderepresentaopolticafemininaaindamaisbaixa:
menosde10%doCongressoNacional.
Esperoprovaraquitambmqueaexpresso"igualdadedamulher"serve
apenasparaadornaroprogramapoltico[dospartidossocialdemocratas].
Anseioconvencerasmulheresquenodevemesperaraliberdadedos
homens,noimportacomoelessenomeiem:liberais,conservadoresousocial
democratas.Enquantoohomemtiveraoportunidadedeoprimirehumilhara
mulher,eleofar[...]Nopenseiqueeupregoumacruzadacontraoshomens.
Eudiriaomesmoparatodososdesprovidoseoprimidos"
AnnaA.Kalmnovicht,Omovimentofeministaearelaodospartidoscom
ele,1908
"Aoingressarnopartido,amulhersenoestiveracompanhadadomarido
encontrahostilidade.Casoela,apesardetudo,consigaentrar,fazseo
Sem2016oSenadoganhouumbanheirofemininono possvelparaqueelapercaavontadedeirssesses:nosesentamperto
plenrio.Atualmente,dos81senadores,s12so
dela,noconversamcomelaetudooquelheinteressanteresolvidosema
mulheres
suaparticipao.Finalmente,seelasedestacadealgumaforma,issoprovoca
dioeinveja"
MadeleinePelletier(18741939),psiquiatraeativistafrancesa,emcartaaAnnaK.Kamnovicht,1908
Divisodotrabalhodomstico
NoensaioDeveseensinar"coisasdemulher"aosmeninos?,de1909,NadijdaKrpskaia(18691939)criticaadesigualdadedegnerona
execuodetarefasdomsticas,querecaaquasetotalmentesobreamulher.
Polticosatuais,comoopresidenteMichelTemereoministrodaSade,RicardoBarros,fizeramdeclaraesrecentesassociando
exclusivamenteafigurafemininaaostrabalhosdomsticoseaoscuidadoscomacasa.
DadosrevelamqueadesigualdadedegneronotrabalhodomsticonoBrasilcontinua
alta:90%delasrealizamatividadesdomsticasante46%doshomens.Oquadrodesigual
contribuiparaaperpetuaodeesteretiposeparaasobrecargadetrabalhofeminino.
Deumaformaoudeoutra.todootrabalhodomsticorecaiexclusivamentesobreamulher
[...]Masseentreostrabalhadoressvezesocorredomaridoajudaraesposacomo
trabalhodomstico,nasassimchamadasfamliasdaintelligentsia,pormaisdesprovidas
quesejam,ohomemnuncaparticipadesseservio.deixandoqueaesposafaasuas
"coisasdemulher"damaneiracomoelasabe.
Todasessasconversassobreamulherser"naturalmentepredestinada"execuodos
afazeresdomsticossobobagenssemelhantesaodiscursoque,napoca,osdonosde
escravosfaziamsobreestesserem"naturalmentepredestinados"condiodeescravos.
NadijaK.Krpskaia,Deveseensinar"coisasdemulher"aosmeninos?,1909
Aborto
Apolmicaquestodainterrupodagravidezjeracentralparaalgumasfeministasdo
inciodosculo20.AprticadoabortoeradifundidanaRssia,apesardarigorosa
'DiadeEleio'(1909),deE.W.Gustin.
proibiolegalcontraomesmo.
Cartazantisufragistafantasiasobreoque
aconteceriaquandoasmulherespudessem Umacartaenviadanaprimaverade1920aocomissriodaSaderelatavaarealidadeem
votar umafbricadetrabalhadorasjovens:"Nosltimosseismeses,das100a150jovenscom
menosde25anosdeidade,vide15%a20%delaspraticaremabortosemajudamdica.
Elassimplesmenteusamprodutoscaseiros:bebemalvejanteeoutrasmisturasvenenosas",diziaacarta,transcritanolivroMulher,Estadoe
Revoluo(Boitempo),deWendyGoldman.
https://www.cartacapital.com.br/sociedade/cincotextosfeministascentenariosquecontinuamatuais.3 2/5
29/03/2017 CincotextosfeministascentenriosquecontinuamatuaisCartaCapital
ARssiaSoviticafoioprimeiropasalegalizaroaborto,em1920.Alegislaofoi,noentanto,revertidaem1936eainterrupoda
gravidezfoinovamenteproibida.
Manifestaoafavordalegalizaodoabortoem2017
NoBrasil,atualmenteestemdiscussonoSTFumapropostadelegalizaodoabortoata12semanadegravidez.Estimaseque,aos
40anos,umaemcadacincobrasileirasjtenhapraticadopelomenosumaborto.ParaaOMS,leismaisrestritivas,almdenoreduzirema
prtica,levammulheresabuscarprocedimentosilegaiseinseguros.
Alutacontraoabortonodeveconsistirnaperseguiodasmulheres,quemuitasvezesarriscamaprpriavidaaoabortar.Talesforodeve
serdirecionadoparaaeliminaodascausassociaisquecolocamameemumasituaoemque,paraela,srestaabortarouafogarse.
Enquantoessascircunstnciasgeraisnoforemextintas,asmulherescontinuaroabortando,noimportaquocruissejamoscastigos
sofridosporela.
NadijaK.Krpskaia,GuerraeMaternidade,1920
Mulheresso"frgeis"
DuranteasdiscussesdomovimentosufragistanosEstadosUnidosnosculo19,afeministanegraeabolicionistaSojournerTruth(1797
1883)enfrentouaargumentaomasculinadequeafragilidadedasmulheresseriaumempecilhoparaaconcessodovotofeminino.
Emseupoderosodiscurso"Eunosouumamulher?",proferidoem1851,Soujourner,quenasceu
sobaescravido,questionoualgicado"sexofrgil"edemandoudireitosiguaisparatodasas
mulheres,incluindoasnegras.
PesquisadorascomoAngelaDavisapontam,nolivroMulheres,RaaeClasse(Boitempo)parao
racismoeadificuldadedasprimeirassufragistanosEstadosUnidosemcontemplarasdemandas
dasmulheresnegrasemseumovimento.
Aqueleshomensalidizemqueasmulheresprecisamdeajudaparasubiremcarruagens,edevem
sercarregadasparaatravessarvalas,equemerecemomelhorlugarondequerqueestejam.
Ningumjamaismeajudouasubiremcarruagens,ouasaltarsobrepoasdelama,enuncame
oferecerammelhorlugaralgum!Enosouumamulher?Olhemparamim?Olhemparameus
SojournerTruth:'Eunosouuma braos!
mulher?'
Areiaterra,plantei,enchiosceleiros,enenhumhomempodiaseigualaramim!Nosoueuuma
mulher?Eupodiatrabalhartantoecomertantoquantoumhomemquandoeuconseguiacomida
eaguentavaochicotedamesmaforma!Nosoueuumamulher?
https://www.cartacapital.com.br/sociedade/cincotextosfeministascentenariosquecontinuamatuais.3 3/5
29/03/2017 CincotextosfeministascentenriosquecontinuamatuaisCartaCapital
DiscursodeSojounerTruth,emumaconvenodemulheresem1851
Feminismoummovimentocontraoshomens?
Umdosmaioresmitosarespeitodofeminismoquesetratadeummovimentoquebuscaasuperioridadedasmulheresemrelaoaos
homens.Naverdade,tratasedeummovimentocommuitasvertentes,masque,deformageral,buscaaigualdadeentrehomense
mulheres.
Em1907,AnnaA.Kalmnovichtjbuscavadesconstruiressanarrativa:
"Conscientementeouporfaltadefamiliaridadecomoassunto,osopositoreseasopositorasdomovimentodelibertaodasmulhereso
imaginamcomoumalutadirecionadacontraoshomens,emgeralcompreendendoofeminismocomoalgumtipodemotimarmado,uma
guerradeamazonas"
AnnaA.Kalmnovicht,AlgumasPalavrassobreofeminismo,1907
https://www.cartacapital.com.br/sociedade/cincotextosfeministascentenariosquecontinuamatuais.3 4/5
29/03/2017 CincotextosfeministascentenriosquecontinuamatuaisCartaCapital
https://www.cartacapital.com.br/sociedade/cincotextosfeministascentenariosquecontinuamatuais.3 5/5