Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
ABSTRACT
Thng tin chung:
Ngy nhn: 16/04/2015 PET is one of the common types of materials which are widely used in many
Ngy chp nhn: 17/08/2015 fields with a significant growth rate. With a wide range of uses, PET almost
replaces the traditional materials such as wood, ceramic, and glass.
Title: However, due to the increasing assumption of PET and its short life cycle,
Recyclying polyethylene the amount of PET waste thrown into the environment is very large every
terephthalate (PET) and its year. Therefore, recycling or re-use of PET waste is essential to prevent
applications environmental pollution and reduce the natural resources exploration. Study
on PET recycling methods and applications of recycled PET is a matter of
T kha: concern today.
Polyethylene terephthalate
TM TT
(PET), ti ch, ng dng
Polyethylene terephthalate (PET) l mt trong nhng loi vt liu ph bin
Keywords: c ng dng rng ri trong nhiu lnh vc vi tc tng rt nhanh. Vi
Polyethylene terephthalate phm vi s dng rng, PET hu nh dn thay th cc loi vt dng truyn
(PET), recycle, applications thng khc nh g, s, thy tinh... V mc tiu th nha PET ngy cng
nhiu, vng i s dng tng i ngn nn hng nm lng rc thi t
nha PET thi ra mi trng l rt ln. Do vy, vic ng dng cng ngh
ti ch hoc ti s dng nha PET ph thi l ht sc cn thit, gp phn
ngn nga nhim mi trng, ng thi hn ch kh nng khai thc
ngun ti nguyn. Vic tm hiu cc phng php ti ch PET cng nh kh
nng, phm vi ng dng PET ti ch l vn cn quan tm nht hin nay.
57
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
58
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
59
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
n
O O
n HO C C OH + (n + 1) HOCH2CH2OH
TPA
Hnh 4: Phng trnh phn ng thy phn
Dutta & Soni (2014)
Ru phn (methanolysis): Tc nhn kh si v chai. Tuy nhin, qu trnh phn tch sn
trng hp l ru methylic nhit khong 200 phm ca phn ng cn chi ph cao, phng php
n
O O
n CH3O C C OCH3 + (n + 1) HOCH2CH2OH
DMT
Hnh 5: Phng trnh phn ng ru phn
Dutta & Soni (2014)
60
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
Glycol phn (glycolysis): Phn ng glycol (BHET) cng vi oligome. Tinh ch BHET bng
phn PET c tin hnh di p sut cao, nhit phng php lc nng di p sut loi cc tp
180-220 C trong mi trng kh tr (N2) cht. Sau lm sch bng than hot tnh kh
trnh oxy ho cc polyol to thnh. Sn phm ca mu v tp cht. Hin nay, y l phng php
phn ng l monome bis(2-hydroxyetyl) terephtalat ang c s dng ph bin nht.
O O
O C C OCH2CH2O + n HOCH2CH2OH
n
O O
n HOCH2CH2O C C OCH2CH2OH
BHET
Hnh 6: Phng trnh phn ng glycol phn
Dutta & Soni (2014)
2.1.2 Ti ch bng phng php c- l PET thi sau qu trnh nghin ra v sy c
np liu lin tc cho my n hai trc vt, ht R-
Chai PET sau khi s dng xong c thu gom,
PET t my n c x l trong thit b kt tinh
ra sch, bm nh, sy kh v ti gia cng. Hin
ha tng kt tinh nhm trnh s to thnh cc
nay, c 2 cng ngh chnh: cng ngh SSP v cng
kt t khi x l bng thit b SSP nhit 200
ngh bin tnh PET.
250 C iu kin khng c oxy v hi m trong
a. Cng ngh SSP khong thi gian xc nh (10 12 gi) nhm t
Vic x l ph liu bng thit b SSP chia ra 2 c I.V mong mun ng thi loi b sn phm
phng php: phng php chn khng v dng ca phn ng (nc, ethylene glycol, acetaldehyde)
kh tr (N2). cng nh cc tp cht d bay hi (dung mi, cht
ty ra, mc in, ...). Kh nit sch v kh c
Cng ngh SSP dng kh N2 lm cht ti nhit dng lm mi trng ti nhit. Qu trnh x l l
mt qu trnh khng lin tc v li im ca n l
to ra sn phm khc nhau ty theo nhu cu s
dng.
Cng ngh SSP dng phng php chn khng
Cng ngh SSP dng phng php chn khng
c vn hnh tng t phng php SSP dng
kh N2. Tuy nhin, phng php ny s xy ra
nhanh hn do hiu qu loi b nc v ethylene
glycol tt hn, chi ph vn hnh thp hn phng
php dng kh N2.
b. Cng ngh bin tnh ph liu
Qu trnh bt u t PET-F sau khi ra c
trn vi cht bin tnh silicone lng trong thit b
trn 140 150 C, thi gian khong 90 pht.
Nguyn liu c np liu cho my n hai trc
Hnh 7: Quy trnh cng ngh SSP dng kh N2 vt. nhit cao, cht bin tnh s to mch PET
lm cht ti nhit ngn v PET phn nhnh c khi lng phn t
Fugen DAVER et al. (2007)
ln. Vi li lc mn c th loi b nhng tp cht
rn khng nng chy. T , cho ra M-PET c th
61
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
khng cao sau qu trnh bin tnh. Tuy nhin, da trn polyeste khng no v nha epoxy, nhng
bn c tnh th tng ng vi nha PET gn y cc vt liu nha nhit do c ng
nguyn sinh. dng chng hn nh poly (ethylene terephthalate)
(PET). Si thy tinh l nhng vt liu gia c s
dng nhiu nht trong nha nhit do vi nhiu c
tnh mong mun nh chi ph thp, cch nhit v
bn ko cao, khng ha cht. Do , vt liu tng
hp da trn nha nhit do v si thy tinh l s
kt hp d dng. Tuy nhin, cc c tnh k nc,
a nc khc nhau gia cc si thy tinh v nha
dn n bm dnh km nh hng n tnh cht
c hc ca vt liu tng hp. V vy, vic s dng
cht ph gia hot tnh nhm ci thin bm dnh
gia cc si v polyme.
3.3 Lnh vc xy dng
PET ti ch c ng dng trong xy dng l
vn ph bin nht hin nay. Vic ng dng PET
ti ch vo xy dng nhm nng cao hiu sut cch
nhit, ci thin tnh cht c hc ca b tng v li
ch kinh t v mi trng. Cc vt liu cch nhit
v in cho ngnh cng nghip xy dng l mt
trong nhng ng dng kh thi ca PET ti ch.
Mt s ng dng ang c quan tm hin nay
Hnh 8: Cng ngh bin tnh PET
nh: Ct vt liu cho b tng polyme, gch, nha
Fugen DAVER et al. (2007) ng, sn, nhm to s thn thin vi mi trng
v trnh lng ph ti nguyn.
3 NG DNG CA PET TI CH
3.1 Trong lnh vc i sng B tng polyme (PC) vi nhiu tnh nng
tt nh: Kh nng chng n mn, chu nhit, chu
Trong cuc sng hin i, vic s dng cc vt nn v c bn ko tt hn so vi b tng
dng nh chai nha, mng nylon bc thc phm, thng thng (spemat.com). V l do ny, b tng
ng nha dn nc tr nn quen thuc vi polyme c s dng trong nhiu cng trnh nh
i sng con ngi. Sn phm nha tr thnh mt cng hp, thng cha cht thi nguy hi, cc
phn khng th thiu trong cuc sng cng nh ng rnh, cng sn v trong vic sa cha lm
trong cng nghip. Nha c ng dng rt ph lp ph ca b mt b tng xi mng nh ng v
bin t bao b cha thc phm n ha cht cng cu b h hng. S kt hp gia nha PET ti ch
nghip v gia dng. vo b tng polyme gip gim chi ph vt liu gii
Trn thc t, nha ti ch c tnh ng dng cao, quyt mt s vn cht thi rn gy ra v tit
mt s ni c tng ch bin nha ph thi thnh kim nng lng. Trong thc t, mt cuc kho st
du th, ti ch thnh thm, ch bin du xanh t gn y xp ng dng nha t tn km l yu t
nha ph thi. Cc nguyn liu si cng nghip quan trng nht cn thit cho vic s dng
lm t nha PET ti ch c dng to ra nhiu trong tng lai ca b tng polyme (Byung-Wan
loi sn phm khc nhau nh qun o, giy, khn Jo, 2008). V iu ny lm cho th trng tiu
tm, chn Nhng hot ng ny gp phn th PET ti ch ng dng vo b tng polyme c
lm gim gi thnh v gip gii quyt vn khan s rng buc. Cht kt dnh c s dng cho b
him nguyn liu sn xut. tng polyme bao gm epoxy, MMA (Methyl
Methacrylate), v polyester khng no,. nhm ci
3.2 Trong lnh vc vt liu
thin ng k hiu sut.
Mt ng dng quan trng ca PET ti ch trong
Hin nay, hn hp nha ng polyme ci tin
lnh vc vt liu l vic s dng cc vt liu
l mt hn hp tng i tn km cho lt
polyme gia c bng si thy tinh pht trin
ng. Mt cch gim chi ph ca cng trnh
nhanh chng trong nhng nm qua. Cc hp cht
xy dng v lm cho chng thun tin hn l s
cao phn t u tin s dng si thy tinh ct nh
62
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
dng polyme r tin, tc l polyme cht thi. V khc nhau, hoc s dng tng hp nhiu phng
vy, vic kt hp gia nha ph thi PET trn php. ng dng PET ti ch vo nhiu lnh vc vi
nhng c tnh k thut ca hn hp nha mc ch a PET ti ch vo qui trnh c th
ng mastic (SMA) gip tng cng ca hn to ra sn phm mong mun p ng c nhu cu
hp, nng cao khng c, chng li s bin dng, ca x hi, m bo PET c u vo v u ra.
tng ng k bn v kh nng chng ln ng thi, c th l mt ng gp ng k cho mi
(Esmaeil Ahmadinia, 2012). S kt hp b tng trng v nn kinh t t cc kha cnh khc nhau,
nha vi cc polyme dng nh c tim nng ln c th nh: Gim vic lm dng ti nguyn thin
nht cho ng dng thnh cng trong vic thit k nhin, gim mc nhim mi trng, gp phn
mt ng mm tng chiu di tui th ca mt tit kim nng lng v tin bc. V vy, gim
ng hoc gim dy lp va h. thiu tc ng tiu cc i vi mi trng v thin
nhin, th vic ng dng PET ti ch l iu cn
Gch mosaic 100% ti ch l s kt hp gia
thit. Bn cnh cc nc ang pht trin th Vit
PET ti ch (85%) v ph gia khong ti ch
Nam cn gp nhiu kh khn, t , vic ti ch v
(15%). Qu trnh sn xut tiu th t nng lng,
ng dng PET cn gp nhiu cn tr cn phi c
khng thi ra cc cht nhim v to ra khng cht
s u t pht trin nghin cu cc d n ti ch
thi. Mi mt vung ca gch mosaic ngn chn
trn quy m cng nghip, vi dy chuyn ti ch
vic pht thi 3 kg CO2 vo bu kh quyn v loi
ph hp vi tnh hnh kinh t t nc. Cc d n
b 66 chai PET t mi trng. Gch Mosaic
ny phi p ng c cc yu cu quan trng
bn cao, p v d vn chuyn. Mt li th l gch
nh: Ti ch nha PET vi sn lng ln v hiu
Mosaic c th c p dng cho nn hoc vch
qu ti ch cao, m bo cht lng mi trng,
c khu vc trong nh v ngoi tri, chng hn nh
cht lng sn phm ti ch, cnh tranh c vi
nh bp, phng tm, mt tin hoc thm ch b bi.
sn phm t nha nguyn liu mi. ng thi to
PET ti ch l mt polymer ngng t gm u ra sn phm t PET ti ch gip x hi c cuc
ethylene glycol (EG) v axit terepththalic (TPA) sng n nh v nn kinh t ngy mt pht trin.
c s dng trong tng hp nha sn. Nha
TI LIU THAM KHO
alkyd c tng hp t PET ti ch nh l mt
cht thay th cho EG v anhydrit phthalic 1. Friston, Karl J, et al., 1991, Plastic
(PA). Sau khi thay i thnh phn monome ca n, transformation of PET images. Journal of
cui cng cho thy nhng c im tng t Computer Assisted Tomography.
nh nha ban u. Vic s dng PET ti ch trong 2. N.S. Murthy, et al., 1991, Structure of the
tng hp nha alkyd cho thi gian kh, cng v amorphous phase in crystallizable polymer:
kh nng chng mi mn tt hn so vi sn ankyd Poly(ethylene terephthalate).
thng (A. Torlakoglu, 2009). Ngoi ra, vic s
3. Trung tm ti nguyn v mi trng, trng
dng PET ti ch trong alkyd gip tiu th khi
i hc Tng hp H Ni (dch v gii
lng ca PET ti ch mt cch ng k.
thiu) (1993), Cu ly Tri t chin lc
3.4 Mt s ng dng khc ca PET ti ch cho cuc sng bn vng, NXB Khoa hc
Ph tng t: tm ph gh, hp ng pin, cnh K thut.
qut v cc tm ca, thm lt khoang hnh l c 4. Scheirs J (1998) Recycling of PET. In:
sn xut bng cht liu PET bn, p, chng thm Polymer recycling: science, technology and
nc, d v sinh (Panda, et al., 2010). Ngoi ra, applications. Wiley Series in
cn c ng dng trong ngnh cng nghip in PolymerScience, Wiley, Chichester, UK.
t (hp cng tc in, v dy cp in, mn hnh 5. K.S Rebeiz., 1995, Time temperature
tivi), h thng lc thot nc properties of polymer concrete using
4 KT LUN recycled PET. Department of Civl and
environmental engineering, Lafavette
Ti ch PET l mt trong nhng vn cp college, Easton, PA 18042, USA.
bch i vi nc ta hin nay. C nhiu phng
6. K.S Rebeiz., 1996, Precast use of polymer
php ti ch PET, mi phng php u c mt
concrete using unsaturated polyesterresin
tch cc v hn ch ca n. Ty iu kin v hon
based on recycled PET waste. Science:
cnh c th ta c th p dng nhng phng php
215-220.
63
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
64
Tap ch Khoa hoc Trng ai hoc C n Th Phn A: Khoa hc T nhin, Cng ngh v Mi trng: 39 (2015): 57-65
65