Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven

Bron: Didactisch model van Gelder

Student(e) Marissa Lambrechts Mentor -

Klas PEH16VB Datum 21-03-2017
Stageschool De Klimboom Groep 7
Plaats Eindhoven Aantal lln 28 leerlingen
Vak- vormingsgebied: Levensbeschouwing
Speelwerkthema / onderwerp: Vieren

Persoonlijk leerdoel:
- Ik ben in staat om mijn stem op een juiste manier te gebruiken door middel van variatie in tempo en meer pauzes te nemen. Dit wil ik bereiken door meer op mijn
snelheid en ademhaling te letten.
- Ik ben in staat om een duidelijk signaal aan de klas te geven wanneer een activiteit begint of eindigt.

Lesdoel(en): Evaluatie van lesdoelen:

Procesdoel:
Aan het einde van de activiteit hebben de kinderen:
- geleerd over hoofdzaken van de geestelijke stromingen die in de Nederlandse
multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, met name de godsdienstige
feesten (Kerndoel 38, TULE)
- samengewerkt binnen een samengestelde groep om een presentatie te maken.
- geleerd om een bepaalde rol aan te nemen binnen een groep door middel van
rolkaarten.
Aan het eind van de activiteit hebben de kinderen kennisgemaakt met
verschillende godsdienstige feesten.
Aan het einde van de les presenteren de groepjes voor de klas. De
leider van elk groepje geeft na de presentatie aan wat er goed ging
binnen het groepje en wat ze nog kunnen verbeteren.
De kinderen leveren de werkbladen en rolkaarten in.
Beginsituatie: De kinderen hebben geen les in levensbeschouwing als los domein. Ze hebben wel kennisgemaakt met verschillende godsdiensten. De klas is ook
multicultureel samengesteld.

De groep bestaat uit 28 leerlingen, waarvan 13 jongens en 15 meisjes. De leerlingen zijn allemaal rond de 10 of 11 jaar oud. In het lokaal zitten de leerlingen in
tafelgroepjes. Deze groepjes verschillen van grootte tussen de 4 en 6 leerlingen. Jongens en meisjes zitten gemengd bij elkaar in deze groepsopstelling.
Binnen de groep zijn cognitieve verschillen merkbaar. Per domein zijn er zwakke en sterke leerlingen. Er wordt in de klas veel gewerkt met instructiegroepen. De
leerlingen van deze groep hebben structuur nodig. Duidelijke afspraken en regels zijn nodig om de orde te behouden. Door gebruik te maken van de timer op het
bord weten de leerlingen hoe lang ze voor een bepaalde opdracht krijgen. Hier kan ik dus gebruik van maken tijdens mijn lessen.

De les levensbeschouwing is een les die ik zelf heb bedacht. De kinderen hebben geen les in levensbeschouwing en weten niet wat dit vak inhoudt. De klas is
multicultureel samengesteld, waardoor iedereen al wel kennis heeft gemaakt met verschillende godsdiensten.

Op sociaal-emotioneel gebied zijn er enkele leerlingen die opvallen. Zo zijn er een aantal leerlingen in de groep die last hebben van woedeproblemen. Deze
leerlingen kunnen al snel iets verkeerd opvatten en hierop doorgaan of een grote mond hebben tegen de leerkracht. Deze leerlingen zoeken dus de grenzen van
de leerkracht op. Er zijn drie leerlingen in de klas die last hebben van ADHD. Deze leerlingen mogen met een timer een paar minuten naar buiten om hun energie
kwijt te kunnen, ze mogen zelf aangeven wanneer ze naar buiten gaan. Het gebruik van de timer zal regelmatig voorkomen, ook tijdens mijn lessen. Hierdoor
zullen deze leerlingen dus tussendoor even weg zijn. Ondanks de negatieve momenten is er een goede sfeer in de groep. Het groepsgevoel is aanwezig en de
leerlingen hebben onderling veel plezier.
Lesverloop
Tijd Leerinhoud Didactische handelingen Leeractiviteit Materialen / Organisatie
Leraar leergedrag leerling(en)
Inleiding Afspraken (Ik maak enkele afspraken met de kinderen. Ik spreek De kinderen luisteren naar de afspraken en - PowerPoint Vieren
+/- 10 min maken, met de kinderen een startsignaal af. Als ik mijn hand op houden zich aan deze afspraken. - Kaartjes Rolverdeling
steek, verwacht ik dat zij dit ook doen en hun aandacht - Werkbladen Vieren
op mij vestigen. Dit is mijn teken om te laten zien dat ik De kinderen gaan in groepjes van 4 zitten. - Tablets
wil beginnen met de activiteit. - Timer Digibord
Ik spreek met de kinderen af dat ze niet voor de beurt De kinderen luisteren naar de uitleg van de
gaan roepen en hun vinger opsteken als ze een opdracht.
antwoord weten of iets willen zeggen.)
^ Korte herhaling van de afspraken.

Ik vraag de kinderen in groepjes van 4 te gaan zitten.

Ik stuur zelf deze indeling aan.

Ik vertel de kinderen dat we een les levensbeschouwing

gaan doen met het onderwerp vieren.
Ik vertel dat we het gaan hebben over feestdagen van
verschillende godsdiensten.
Ik vertel dat ik 5 godsdiensten heb gekozen waarvan
we de feestdagen gaan bekijken (zie PowerPoint).
Ik leg de opdracht uit: De kinderen gaan in hun groepje
informatie opzoeken over een bepaalde feestdag.

Ik vertel dat ik zelf feestdagen heb uitgekozen en dat ik

elk groepje n feestdag geef.

Ik vertel dat ik een werkblad heb gemaakt, met daarop

de naam van de feestdag en de vragen die je gaat
beantwoorden over deze feestdag. Deze vragen zijn:
1. Bij welke godsdienst hoort deze feestdag?
2. Wanneer is deze feestdag? Is het maar n dag of
zijn het meerdere dagen?
3. Waarom wordt dit gevierd? Heeft het een reden of
betekenis?
4. Wat wordt er op de feestdag gedaan? Denk hierbij
aan eten, dansen, zingen etc.
5. Wordt het in Nederland gevierd?

Ik vertel dat de kinderen voor de klas een korte

presentatie geven waarin ze de vragen van het
werkblad beantwoorden.
Ik geef zelf een voorbeeld van een feestdag die ik heb - PowerPoint Vieren
uitgewerkt volgens het werkblad: Kerstmis - Kaartjes Rolverdeling
1. Bij welke godsdienst hoort deze feestdag? - Werkbladen Vieren
- Het Christendom - Tablets
2. Wanneer is deze feestdag? Is het maar n dag of - Timer Digibord
zijn het meerdere dagen?
- 25 en 26 december van elk jaar, 1e en 2e kerstdag
3. Waarom wordt dit gevierd? Heeft het een reden of
betekenis?
- Christenen vieren de geboorte van Jezus, de zoon
van God
4. Wat wordt er op de feestdag gedaan? Denk hierbij
aan eten, dansen, zingen etc.
- Met Kerstmis gaan veel christenen naar de kerk om
God te eren en te bedanken voor de geboorte van
Jezus. Tijdens de kerkdienst worden er veel liederen
gezongen. Tegenwoordig geven mensen elkaar
cadeaus, die onder de kerstboom liggen.
5. Wordt het in Nederland gevierd?
- Ja, Nederlanders vieren het ook.

Ik vertel dat elk groepje n tablet krijgt om informatie

op te zoeken.

Ik vertel dat ik kaartjes heb gemaakt met daarop rollen

en de taken van deze rollen. Elk kind in het groepje
krijgt een bepaalde rol (zie plattegrond voor verdeling).
Ik bespreek kort de kaartjes van de rollen: de leider, de
tijdsbewaker & stiltekapitein, de schrijver en de
speurder.

Ik bespreek kort de eisen van de presentatie:

- Verwerk de vragen in een korte spreekbeurt, dus niet
vraag-antwoord!
- Niet voorlezen, maak gebruik van steekwoorden
- Praat duidelijk en rustig
- Spreek duidelijk af wie er wat presenteert!

Ik deel de werkbladen en de kaartjes van de rollen uit.

Ik vertel dat de kinderen 20 minuten de tijd krijgen.
Ik zet de timer op het bord op 20 minuten.
Kern Informatie Ik laat de kinderen 20 minuten werken aan de opdracht. De kinderen gaan de slag met de opdracht. - PowerPoint Vieren
+/- 20 min opzoeken en Ik loop rond om mee te kijken en eventueel vragen te - Kaartjes Rolverdeling
presentatie beantwoorden. - Werkbladen Vieren
voorbereiden Ik vraag tussendoor aan kinderen hoe het verloopt met - Tablets
de rollen binnen de groepjes. Ik spreek de leiders soms - Timer Digibord
aan om te vragen hoe de voorbereiding voor de
presentatie verloopt.

Afsluiting Presenteren en Ik vertel dat elk groepje om de beurt mag gaan De kinderen presenteren de antwoorden op - PowerPoint Vieren
+/- 15 min reflectie presenteren. de vragen voor de klas. - Kaartjes Rolverdeling
Ik vraag na de presentatie aan de leiders van elk De leiders van elk groepje geven aan wat - Werkbladen Vieren
groepje wat goed ging en wat ze nog kunnen goed ging en wat ze nog kunnen verbeteren. - Tablets
verbeteren.
De kinderen leveren de werkbladen en
Ik vraag de kinderen om alle werkbladen en rolkaarten rolkaarten weer in.
weer in te leveren.
Groepje 1 Chanoeka
Zoek binnen je groepje informatie op over een feestdag
binnen een bepaalde godsdienst.
Jullie feestdag is: Chanoeka

Zorg dat je alle 5 de vragen kunt beantwoorden:

1. Bij welke godsdienst hoort deze feestdag?
2. Wanneer is deze feestdag? Is het maar n dag of zijn
het meerdere dagen?
3. Waarom wordt dit gevierd? Heeft het een reden of
betekenis?
4. Wat wordt er op de feestdag gedaan? Denk hierbij aan
eten, dansen of zingen.
5. Wordt het in Nederland gevierd?

- Elk groepje krijgt n tablet.

- Iedereen krijgt een eigen rol. Zorg dat je deze rol goed
uitvoert!
De rollen zijn: Leider, Tijdbewaker & Stiltekapitein,
Schrijver en Speurder. Er wordt niet gewisseld van rol!

- Je presenteert kort de informatie voor de klas.

Enkele eisen voor de presentatie:
- Verwerk de vragen in een korte spreekbeurt, dus niet
vraag-antwoord!
- Niet voorlezen, maak gebruik van steekwoorden
- Praat duidelijk en rustig
- Spreek duidelijk af wie er wat presenteert!

Je hebt 20 minuten de tijd. Zijn jullie eerder klaar?

Kijk of je nog een feestdag van dezelfde godsdienst kan
vinden.
Zoek hiervoor dezelfde informatie op.
Persoonlijke reflectie
Voor de les kreeg ik vaak de vraag wat levensbeschouwing inhield. Hierdoor ben ik de les begonnen met een korte uitleg over de inhoud
van het vak en wat wij in de les zouden gaan doen. De opdracht heb ik door middel van de PowerPoint uitgelegd. Doordat ik voor ieder
groepje een werkblad had gemaakt, konden de kinderen het nog een keer nalezen. De rollenkaarten werkten goed in de verschillende
groepjes! De uitleg van de rollenkaarten had ik eventueel wat korter kunnen houden. Ik vond het zelf prettig om de kaartjes even klassikaal
te bespreken. Doordat ik vooraf de kinderen allemaal een eigen rol heb gegeven, ontstonden er in sommige groepjes discussies over de
rolverdeling. Ik heb bewust gekozen om sommige kinderen een rol te geven waardoor ze wat uitdaging zouden krijgen. Bijvoorbeeld een
kind dat vaak wat teruggetrokken is in de klas, had ik de rol van leider gegeven. Het was interessant om te zien dat deze kinderen deze
rollen goed oppakten. Na de presentaties vroeg ik aan de leiders wat er goed ging binnen het groepje en wat ze nog konden verbeteren.
Deze tips en tops waren erg gericht op de samenwerking en op de presentatie zelf, echter niet op inhoud van de presentatie. Tijdens deze
les waren de presentaties niet het belangrijkste, hierdoor heb ik me dus meer gefocust op de samenwerking binnen de groepjes en de
opdracht zelf. Voor een volgende les kan ik de presentaties als prioriteit stellen en me daar meer op focussen. Hier zijn namelijk nog
verbeterpunten te halen. Ik kan bijvoorbeeld eisen stellen aan de presentaties of andere kinderen laten herhalen wat er in de presentaties
gezegd is. Hierdoor worden de presentaties al een belangrijker onderdeel van de lessen. Een ander verbeterpunt is de tijdsplanning. Ik
merk dat ik hier nog erg veel moeite mee heb, met name het inschatten van tijd voor een bepaald onderdeel van de les. Hierdoor duurt het
onderdeel bijvoorbeeld langer of korter, waardoor ik tijd over of te weinig heb Daardoor raak ik zelf in lichte paniek, omdat ik dan niet
meer goed weet hoe ik de les kan invullen of juist kan inkorten. Tijdens mijn lesvoorbereidingen zal ik hier dus ook gerichter over na moeten
gaan denken.