Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp
Student: Ingrid Daamen
Vakgebied: Taal (stellen)
Klas: PEH16VB
Kennis over (kinderen in) de groep is
nadrukkelijk verwerkt in de
omschrijving van de beginsituatie van
de groep, zowel in pedagogische zin
(gedrag, groepsverhoudingen,
groepsdynamiek) als in didactische zin
(vakspecifieke beginsituatie).
De lesdoelen zijn afgestemd op de
beginsituatie. In de formulering ervan
wordt zichtbaar dat kennis van
vakdidactiek en leerlijnen op een
logische manier is verwerkt.
Werk- en groeperingsvormen zijn
afgestemd op specifieke kenmerken
van de groep n op specifieke
kenmerken van vakdidactiek.
Werk- en groeperingsvormen zijn
functioneel ondersteunend bij het
behalen van de lesdoelen.
Docent: Germaine Snijders
Stagegroep: 6/7/8
Welke keuzes heb ik hier gemaakt?
Toelichting/ onderbouwing van keuzes
(denk hierbij met name kernbegrippen uit (vak-) specifieke theorie)
In de beginsituatie heb ik zowel de pedagogische als de
vakdidactische kant naar voren laten komen door te benoemen
hoeveel kinderen er in de klas zitten, wat de indeling van het
lokaal is, dat er enkele kinderen zijn die extra aandacht vereisen,
wat de voorkennis van de leerlingen is en hoe ver ze met een
bepaald thema/onderwerp zijn. Dit heb ik op deze manier gedaan
omdat ik dan van tevoren precies weet waar ik rekening mee
moet houden.
Het kerndoel dat bij mijn lesdoelen hoort is: Kerndoel 5
De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met
verschillende functies, zoals: informeren, instrueren, overtuigen of
plezier verschaffen. (TULE)
Leerlingen doorlopen verschillende fasen bij het schrijven:
plannen, schrijven/formuleren en reviseren. Schrijven is geen
lineair, maar een recursief proces: plannen, formuleren en herzien
wisselen elkaar voortdurend af. De leerlingen werken met
verschillende tekstversies en leren hun teksten verbeteren. In de
planningsfase stellen ze het onderwerp, het schrijfdoel en het
lezerspubliek vast en ontwikkelen ze een bepaald idee over de te
schrijven tekst. Tijdens de fase van het schrijven formuleren ze
hun gedachten en breiden ze die uit. Bij het reviseren lezen ze
hun tekst kritisch, bespreken ze de tekst met anderen en
herschrijven ze de tekst. Door te reflecteren op eigen teksten en
het schrijfproces, worden leerlingen zich bewust van hun
schrijfstrategien en leren ze die steeds beter beheersen.
(Marieke Tomesen, 2009)
Ik heb ervoor gekozen de leerlingen individueel te laten schrijven
omdat het toch een proces per individu is. De leerlingen leren veel
meer door zelf na te denken over hun verhaal, zelf te oefenen met
schrijven en zelf een verhaal te bedenken. Dit is geen opdracht
die je samendoet. Het is voor ieder kind anders en zo kunnen ze
op hun eigen tempo werken. Ik heb er bewust voor gekozen om
de leerlingen niet te laten overleggen omdat het dan rumoerig kan
worden. Dit zou de andere leerlingen kunnen afleiden. Daarom
vind ik dus dat deze werkvorm het beste past bij mijn activiteit.
Het afronden van de opdracht doen we samen. We gaan in de
kring zitten en evalueren de opdracht met elkaar. Ik vind het
belangrijk dat we dit samen doen zodat we onze ervaringen met
elkaar kunnen delen. Op deze manier krijg ik ook te horen wat
iedereen ervan vond en hoe ze te werk zijn gegaan. Het is
natuurlijk ook leuk voor de kinderen als ze dan hun eindresultaat
mogen presenteren aan de rest. In dit geval door het verhaal voor
te lezen. Daarom vind ik dat een gezamenlijke evaluatie de beste
werkvorm is als afsluiting voor deze activiteit.

Een aanzet tot samenwerkend leren
krijgt op een logische wijze plek in het
lesontwerp.*
Deze werkvormen zijn nodig bij het behalen van de lesdoelen
omdat de leerlingen op deze manier optimaal bezig zijn met de
opdracht en dus aan het oefenen zijn met de lesdoelen waardoor
ze die eerder kunnen behalen dan als ze in een andere werkvorm
zouden werken.
Niet van toepassing op dit lesontwerp.

Een aanzet tot ontdekkend leren krijgt Niet van toepassing op dit lesontwerp.
op een logische wijze plek in het
lesontwerp**

De proces- en productdoelen worden
expliciet gevalueerd met de
kinderen.
De werkvormen die worden
gehanteerd bij evaluatie zijn passend
bij vakdidactiek en sluiten aan op
specifieke kenmerken van de groep.
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen aan de hand van
enkele vragen, die voor informatie zorgen, een verhaal schrijven.
Dit kan ik controleren door de werkbladen en de verhalen te
vergelijken met elkaar en na te kijken of de vragen van het
werkblad daadwerkelijk beantwoord zijn in het verhaal. De
leerlingen kunnen ook benoemen wat het doel van deze tekst is.
Dit pak ik terug in de evaluatie. Ik bespreek van tevoren
tekstdoelen in de inleiding en tijdens het evalueren vraag ik welk
tekstdoel bij zon soort verhaal past.

*bij tenminste 3 lesontwerpen

** bij tenminste 1 lesontwerp

Literatuurlijst:

Marieke Tomesen (2009). Nederlands; schriftelijk onderwijs, kerndoel 5.

Opgeroepen op 20 maart, 2017, van TULE: http://tule.slo.nl/Nederlands/C-L05-
Toelichting.html