Bijlage 2 Format Toelichting lesontwerp

Student: Nina van den Wildenberg Docent: Vincent Hoeks

Vakgebied: Geschiedenis Stagegroep: 5/6
Klas: PEH16VD
Welke keuzes heb ik hier Toelichting/ onderbouwing van keuzes
gemaakt? (denk hierbij met name kernbegrippen uit
(vak-) specifieke theorie)
Kennis over (kinderen in) Beginsituatie: De leerlingen Om tot deze beginsituatie te komen heb ik
de groep is nadrukkelijk krijgen geen geschiedenis uit gekeken naar het sociogram, de klimaatschaal
verwerkt in de een bepaalde methode op en ben ik gesprekken aangegaan met mijn
omschrijving van de school. Ze krijgen soms mentor. Uit deze informatie heb ik hetgeen wat
beginsituatie van de geschiedenis bij het wekelijkse van toepassing is op de les in mijn
groep, zowel in thema en ze krijgen via beginsituatie genoteerd.
pedagogische zin schooltv geschiedenis mee.
(gedrag,
groepsverhoudingen, Er zitten drie leerlingen in de
groepsdynamiek) als in groep die buiten de groep
didactische zin vallen. Dit zijn ook de leerlingen
(vakspecifieke die snel afgeleid zijn. Een ervan
beginsituatie). heeft ADHD. Op het moment
gaat het goed met hem, maar
soms kan het zijn dat die niet
meer stil kan zitten en dat die
gefrustreerd raakt, omdat iets
bijvoorbeeld niet lukt.
De lesdoelen zijn Productdoelen: Ik heb gekozen voor deze lesdoelen, omdat
afgestemd op de - Aan het eind van de les veel leerlingen niet wat we vieren met Pasen
beginsituatie. In de weten de leerlingen en hoe het is ontstaan. Ook over andere
formulering ervan wordt hoe Pasen is ontstaan. vieringen weten ze dit niet. Daarom ga ik daar
zichtbaar dat kennis van - Aan het eind van de les in mijn les dieper op in.
vakdidactiek en weten de leerlingen Kerndoel 51 sluit hier goed bij aan omdat de
leerlijnen op een meer over de vieringen leerlingen onder andere op moeten zoeken
die aanbod zijn
logische manier is waar de vieringen vandaan komen. We zetten
gekomen.
verwerkt. - De leerlingen de vieringen op de tijdbalk, zodat de leerlingen
verzamelen gegeven een beeld hebben van hoe lang het geleden is
over het heden en dat de vieringen zijn ontstaan.
verleden met behulp Kerndoel 56 sluit hier goed bij aan omdat
van eenvoudige leerlingen gegeven moeten gaan verzamelen
historische bronnen over heden en verleden. Bij de opdracht
zoals
krijgen ze per groepje een viering en moeten
gebruiksvoorwerpen,
fotos, oude kaarten, ze informatie gaan verzamelen over: hoe het
ouder schilderijen, ontstaan is, wat er gevierd wordt, waarom het
kinderliteratuur. Ze gevierd wordt enzovoorts.
stellen vragen aan de
bronnen. (kerndoel 56)

Procesdoelen:
- De leerlingen
ontwikkelen en maken
gebruik van een
tijdbalk.
- De leerlingen plaatsen
gebeurtenissen,
verschijnselen en
personen uit de
geschiedenis op hun
tijdbalk. (kerndoel 51)
- De leerlingen die snel
 afgeleid zijn, wil ik
zoveel mogelijk bij de
les betrekken, zodat ze
deel uitmaken van de
groep.
Werk- en Ik geef klassikale instructie en
groeperingsvormen zijn bespreek het ook klassikaal,
afgestemd op specifieke hierna gaan de leerlingen
kenmerken van de groep werken in groepjes. In deze
n op specifieke groepjes gebruiken ze de
kenmerken van werkvorm placemat en de
vakdidactiek. woordspin. Hierna gaan ze
presenteren en evalueren we
klassikaal.
De groepjes heb ik zelf
gemaakt. Ik ben bij het maken
van de groepjes gaan kijken
naar de talenten van de
leerlingen. Ook heb ik gekeken
waar ik de leerlingen die buiten
de groep vallen moet plaatsen,
zodat ze meer bij de groep
worden betrokken.
Beeldvormer: tijdbalk
Werk- en Ik heb gekozen voor
groeperingsvormen zijn verschillende werk- en
functioneel groeperingsvormen: klassikale
ondersteunend bij het instructie, klassikale bespreking,
behalen van de werken in groepjes, de
lesdoelen. placemat, de woordspin en
presenteren.
Een aanzet tot De leerlingen werken in
samenwerkend leren groepjes van 5 personen. Ieder
krijgt op een logische groepslid speelt een rol. Bij het
wijze plek in het invullen van de placemat moet
lesontwerp.* iedereen iets invullen. Ook bij
het maken van de woordspin
worden de rollen verdeeld.
Een aanzet tot
ontdekkend leren krijgt
Ik heb gekozen voor zoveel variatie
werkvormen, zodat de leerlingen bij de les
blijven. Ze hebben geen tijd gehad om met
hun gedachten af te dwalen. De werkvormen
placemat en woordspin heb ik gebruikt, zodat
de leerlingen bezig konden zijn. Elke leerling
had een rol in het groepje. Zo krijgt iedereen
het gevoel dat hij/zij er toe doet.
De klassikale instructie, klassikale bespreking
en klassikale evaluatie zorgt ervoor dat we ook
iets in de les als gehele groep doen. Iedereen
doorloopt het zelfde proces, ze herkennen
hetgeen wat de ander zegt bij en kunnen
hierop reageren.
Als beeldvormer heb ik een tijdbalk gebruikt,
zodat de leerlingen zich bewust zijn van
wanneer de vieringen zijn ontstaan.
Over de viering Pasen, heb ik de leerlingen
per groepje een placemat laten invullen. Op
deze manier vullen ze allemaal in wat zij weten
over dit onderwerp, bespreken dit met elkaar
en komen tot n antwoord. Door het in je
groepje en daarna nog klassikaal te bespreken
wordt de informatie die de leerlingen over dit
onderwerp hadden uitgebreid. Ook zorgt deze
werkvorm ervoor dat iedereen inspraak heeft
over het eindantwoord. Zo hoort iedereen erbij.
Hierna gaan ze per groepje informatie
opzoeken over een viering. Door dit zelf op te
zoeken en om hier met elkaar over in gesprek
te gaan, onthouden de leerlingen de informatie
beter dan wanneer ik het vertel. De leerlingen
moeten ook opzoeken wanneer deze viering
ontstaan is, dit moeten ze op de tijdbalk
plaatsen.
De leerlingen die snel afgeleid zijn(dit zijn ook
de leerlingen die buiten de groep vallen),
probeer ik zoveel mogelijk bij mijn les de
betrekken. Ook in de groepjes zorg ik dat zij
een taak hebben. Zo worden zij gewaardeerd
door hun groepsgenoten en krijgen zij ook het
gevoel dat ze erbij horen.
Ik heb gekozen om in groepjes te werken,
zodat de leerlingen leren samenwerken. Ook
de leerlingen die buiten de groep vallen,
hebben een taak en maken deel uit van de
groep.
op een logische wijze
plek in het lesontwerp**

De proces- en Ik vraag de leerlingen wat ze Ik vraag/bespreek dit met de leerlingen, zodat

productdoelen worden vonden van de les. Wat ging er
expliciet gevalueerd goed met het werken in groepjes
met de kinderen. en wat kon er beter? Wat
hebben ze geleerd van de les?
Weten ze nou meer over
vieringen dan ze al wisten? Als
de leerlingen nog vragen
hebben, krijgen ze de kans die
te stellen.
De werkvormen die Het nabespreken doe ik
worden gehanteerd bij klassikaal. Ook de kinderen die
evaluatie zijn passend buiten de groep vallen laat ik
bij vakdidactiek en aan het woord. Misschien dat de
sluiten aan op specifieke andere kinderen zich kunnen
kenmerken van de vinden in het antwoord wat hun
groep. geven.
ze terug gaan denken over hoe het
samenwerkingsproces verliep, ze denken
terug na over wat ze geleerd hebben en als ze
nog met vragen zitten kunnen ze die stellen.
Dit doe ik zodat de groep hier samen over na
kan denken. De groep is niet helemaal n
groep volgens het sociogram, maar zo kunnen
ze er wel samen mee bezig zijn. Ik laat de
kinderen aan het woord die er buiten vallen,
zodat de andere kinderen zich hier misschien
wel in kunnen vinden. Zo ontstaat er
wederzijds respect.

Bibliografie
51, K. (sd). www.tule.slo.nl. Opgehaald van TULE:
http://tule.slo.nl/OrientatieOpJezelfEnWereld/F-L51.html

56, K. (sd). tule.slo. Opgehaald van tule.slo:

http://tule.slo.nl/KunstzinnigeOrientatie/F-L56a-Gr56-Kinderen.html