Sie sind auf Seite 1von 28
Dov Haws ESPAGOS DE ESPERANGA Tanugio Ala Copitulo A globalizagao contemporanea pulan-chave pra ceganizago de nowsos pensarentos fo que reap a fneionamento do mundo, Como e por {que cla veio a deserpenatl papel ems mesmo una histé> Fi ineressute, Dono aris contado, concentrate nas impli tages tetries epoca da eroenato de tl conc. Camepo ‘om discounts gre de quests fim de destacar © que Se aigua como inpenantes dang pleas nos diveurscs (oe bem que nip nas realdades) cident 1. Porque alain “globelzagdo™ enon recentemente em owt discuss da mania ae oft? Quem au eles, porque «através de que pojetoplitcn? E que tacia tem fata de, mas entre tos "pengesie- tae e"equeriatas” do mando capitalist aang, pal ‘ashen mate carmela plitcasente como “impealis- tno", “elanialismo” « "weacolnialisno”, trem passedo Crescentemente ater un papel scundio dant de obs Tiago” como forma de eraniarpensamenis ede explo rar possibldades pois? 2, Como. eoneito de lablizagdo tem sido usedo polition- mene? Tek a adagn do tome indcado una eonfissio de inpotéocia da parte de movimento nacionsis, regions ¢ Teed clase rballiador ou de out movimento ani capitlsis? A ctega no termo ter faneanado como ur F ‘cance de vinte anos que “slabalizago" etomau um {ort contngio da age plea oslizada «mesmo nacional? Ta forma de slidaredade até enti representa pla nago-Fstado se “esvaiado” camo alegam hoje lune? Serf todos os movimenae deoposigio so eaptaliann no bit das naghet-Exade ora ide ‘les capaciae melas contidasengrenagens ti insigificates dvs ‘w méguia global infernal do epereadointaracional que jf no hd espago para manobaspelias em pare alga? Visios dessa perspetivaso tro "plobalangi" toda a hagagem «qua cle se asccia se acham profurdamenteembebido de implicagSor pleas que consitiem um mau pressgio para maloria dis formas Uadieionais de politics eaquerdista ou socialist, Contudo, antes de 0 rejitarmos ou o abandonaros porintio, 6 eubmetr aun ated ‘exame aquiloqueo tno incorpom aqui quepodemossprende, tnt ‘em eros tefrens como plitens, com a breve sia dese ut, 1. A globalizaggo como proces A plobelizago pode ser vst como um presto como un condi- ou como umtip expen de projet pica, Ess difeetes bord fens da gobalizagio no so, como espero mets, mutuamente exis. ‘as, Mas propono comesar considerando-a um proces. Véla assim le presume que o process ej cnstante em impede de der que ele, por exenpl, entrou num estgioraicalmente novo o8 chegp 8 um ‘ondigfo particular ou wesmo final Do mesmo modo essa mancia de ‘vera globliagso mio » “naturals”, como ae ela tvese surge sein agentes dlacemiveiswabalhanco para ponion-l. Pox assume gue fandao no process for que nes eonentremos em pcr natin, no ‘modo como a gloalizasdo ccoeu «ets ocorendo ‘que vemos enti & quo alo ateemelhado a “glbalzago" tem uma longa pesenga na hisia do eaptalime, Nio hé divide de que desde 11402, e meso anes dso, nteracionaizagto das roces edo condo ‘stave em penn lorescimenta, O capitals no pode acbreviver sem seas “ajusesespacas”captulo2). Ocapliamo tem secre rept das vets nerganizaso geogeia (ano em ermon de expan com de iotensiengt) como slugéo parcial par sae cies eeu mpc ‘Assim, ele canst e recon una gga 8 sun pips image «| semelhang. Contr pasage yogic diva, un espe pro sido de transporte © cominioaios, de infestraturse de ogenizages tenitorais que facia acumlcdo do capital mama dada fave de 8 histra, apenas par er de ner desconstraidoe rconiguade fim de shircamino pra uma meio soumlagS mam eso lee Se porno, ‘paavea “lbelizagSo” significa alguna cis elativa noses geogralla Iistrcaecente, em provavel que design uma nova fie de extern teste mesto proceso inrinseco da proto capitalist de expaso, ‘Nao pretendo rvertdoo vast volume de escrito que tram dos _aspocton espace © gegrifions do desenvolvimento capitalise dalla de clases (meamo que ese foe uma trea vive). Mas julg defo imponantereconheotr uma afi de tenes concliagSo resentments Inetmedasrefereates campreanio tie e plea de dindmica geo fica da acumulagio do capital eda lata de clases. Como monte, por ‘exomplo, a cotrovéi entre Lenin [Rosa Laembyrgo com rape & ‘questo nacional ata corrovésa sabe a possblidade de have 0 also mum Gnico pas (oy meso ama x cidade}, comprometimento ‘da Segunda Intercional etn o nacional oa Prteis Guerra Mus dial es subseqient ucla do Comintern ntrnacional Comuriss, por um bem period, quanto a oteprelagi de sex pri intemaio. ‘alino, movimento ecalisalconinista nunca conseguelabors nem pollica nm tarcamene, una compeeansio sdequda ou satfatiia do fat des prodagio de espao ter sido um aspect fndamentleinrnseco dadindmica de weumulao do capital eda geoplfica d uta de clases. ‘Um eet do Manito (apt 2) indica uma foot etencal do Aiea em pata. Porque, embors zea cleo a basen ds domingo por parte da burguesia for (e 6) uma questi sobremodo geogrifics,caust tspécie a revert que mediate que orore no texto do Moniftoaumn relate paramente temporal e discénien. Aa que parece, 6 dif seria léico quando se abo oespao,o que na prin leva muitos marsisas seguir Feuerbach tila de que tempo "a categoria pivilegada do Praticante da dialéica, dado que eacluie eubordinn af endo 0 epee Inlera e coonens” (Ross, 198, p. 8). Mesm a expresso “materialism nro", baero, pags importancia da gogrla, e2evenho me ene hand nos ios anos par implantar aia do "materialsno histi- ‘o-peopries” & que emudangs dea terinalogi nos prepare paca olhat ‘nm nie lexibilidad o, exer, mais enorénci egaifcagto om ter ‘mos de castes de processes coma a glabalizagio © o desenvolvimento esvgrfcodesigual (Hans, 1996). Tos necesidade de mania bern ‘melhores de comprecnder ainda que no de resolver poltameate, @ {esto subjacente que opte aque que mites vnesdegener quer numa teleoliatmporl de trunfalamo de clase (om neseos diss represeta- do pelo runfalismo da burguesia condo na declares do fin vitorono hist), quer aun fagmeningso geogriion qe parece incoeente © Fncoatolvel, de um lado, otras formas de Tita scil tavadas nos nals motos vecentoa perdi da ter, de oxo ur exomplo, desde que Marc exorvena ete respi tem so fee cia una vriedade de relatos sobre como o capitalismo tem erat Sua geografia (como a teri do peraliso desenvelvida por Lenin, 4 ‘caracteiaso que Rosa Laseburg fz do imperilem camo 0 sal or da acumulagso capital, a devrigin que fer Mao das conta ‘rimdvias © secundéias da lia de classes) aes errito foram depot ‘onplementalos por elas maa snttion dn acurnlago deat em ‘scala mundial (Asn, 1974), da prod de sistema cuit ial (Watery, 1974; Ansa, 1004), dacinergicia do subdesenvolv- ‘mento (Pan, 1969; Noone, 1981), dive desigal(EADARUIT 1972) da tora da depondénci (Caroso, Faiz, 1979) Coma decemina- ‘a desis eprtieaspltcas marsstas por todo o globe (num proces fe-patalelo de glabslizaio da ua de clases), orm produce inne tos relatos loetivnscionais de resistencia be ivasden ae diorapgies © to projets imperialists do caption “moo or eonsguine de reconherer a dimensfoc ofandamento spores delta de laces. Come rugee Reymond Wiliams (2989, 22), apallca et sempre itrinsceamente presente em “nodose vida” “etrtuas do sentinenta” poculats agate e ercunidades, Oni ‘ersallsmo quo socalismo sir tom portant de ser onsru por melo de negosiagio entre diferentes exgtnies, preaeupogties asp ‘hee vnculada a lgares omectices, Tem de set abordao por me do ‘que Wiliams denoninoa “partinlarimo militant”, Ele pretendia desig ‘ar com ens expresso carter paar etioinia que em utopia don rab ‘ettmamente especial. Ele se pop, como movie trer real & ‘legato 8 pene vst fond coratn de gu a deena xa rome de ‘tos interests artnlare, adaquadament uid, on veal interne ger (one). — Meamo relatos tempos d late de clases revelam sor tener ment dlinitadoe, Mas ten bavid poca peneupagio em eslfcar a= tives gngrifeasemaquesebaseiam esses elas. Assim, emosingime- ros elo da forma ds clases rabathadores ingles, glee, alors, Jian, cata su-fseone el ovens econ sor reapectives paises onsen entdaee goog fice aur. Dice seg sos desevalimenins declan no Ambit de alg expagoczcansrito qu, quando submetido ‘um escrito mas detide, se mst camo wn espa inseido no e=pa- fe interateonal ds foxes de epital, do tabaho, da nfrmag e ssim to dante, send cada um dele cormpost de grande nme de expos Inenores, todos dtacdee de sus pias careless regions, mes tno loai, isntves. Quando exatinanon com stg ago desrta ‘> enagstral lato feito por Edward Thompon em foragao da classe Upendra ingles, por exepl, vemoe que eva ag te compte de uma aie de eventos altementeleaizads tuitae ves unis expacislnes- te de ancira estate four, Pode ser que Jo Foster tea ord as Aiferengae us pouca mciniees dennis emus pera descegto, A luz de clsses na Real Industrial soe vet €nepvel se senirtra ‘de ease, comscincia de clase e a plea de classe de Oldham, [Northampton South Shield (iso Colma Lille, St iene ou Minne pis Mobile u Lowell forum construe epstes em prion de mane ‘em dstinas ene io que tora as diferengs geogzficas no ite tine da nagio-Estade algo bem mais ponderivel do que xuiora das estos deaparareconhocee Ese mol de poner acrienmente acerca de entidads geogrtias supostamente naturals” 6 agora perpetuado em relatos neonaaists do ‘apt (patcularmente os iepitadon pela "ori da repsagio") que ‘do a impresto de quo hi verses nitidamente ditintas de capitalism a Alemanka, a Inglaterra, no lap, ns Estos Unidos na Sada, em Cingapur, to Brasil ee. (eres por vena sbivididas cm orden rss reginalzads como ont vera ral na tls, o Bra, na Tg tera.) Exes coptaisnsdtiatvos ao eta conebides camo enti des ex compatg entre si numa coonomnd expo lal. ssa concep ‘de modo algum se resringe&enquerda, Conti am procedimento~ prudrio num aml espectto de porgSes paliias compara diferentes pitlomes nacinsis (spon, nies, alemo ec), eno ae fosem fenidadesdotadas de alg seni Mow argumento aqui nfo 6 carcteszar como eras exsas ditin- ss nasionais os ultrsis, mas afirmar que se supe facmente que ‘exstom em reunirnenhume prova ou argumano em favor deste pesti- oso. So, por ausm die ids por ceras, quando um pauco de pesgi= samatraserem elas bem mais conplenas do que se supe a difases porns que tim um carder limente problemstice, O consi de “I= {8° qoe Wiliams invoreevela-se betn mis complcade do que ele me ‘no imaginou. reaitado€ uma clare linha de tens no boo da sir dos relat de mudangaspollen-cconémices, Deu ldo, tens eats Aosprovides da comsidersto do eepago © marcados pela indiferencisgo sore aeaora don quai de eu tedrice em norton dia, embora sna sejm abundantes a verses polémicas polices, prneipalmente ‘emencaragive ditstseenzeradrs,rlaoe ue entendom o dese ‘olvimento capitate como um procesropuramentstenpral que numa de mod inexrsve pars alum dstna deteminado, Na vers adiio- tal da equerds, Lats de casres imple o movimento histrico para 0 ‘ecinlismofeomeniamo,tdo como resltado (neil), Poe outa lado, ‘emos relatos googrficos em queso frmasmaliangat de clases (0 que castuna envolver una eat tabalhadorn eaacterzae por aqua qo enin condenou como une consigoca sindical Lmitadors) para explo- rar outa aliangas de cases eitentes em otras pag (tend talver came agente una burpsesin compro dora) Ness cas, omperaisme (0, inversamente a luis pele ibertagdo nacional on pela atonaena loa! teare chave do ature Supse-e qu de alma mancira esses dois ios de rate sujan compatieis ete si Na verdad, mines fi to fre a jtifeatien ein dl alte dover explora de urna late por ton como andlga de wa aang de classes por outa Bo pressposto le que uta par Eberarexpago (pr exemple lta plaiberiagamaclo- al) si progressstasno semi da lta de clases (ano para a burgue- Sa eamo para clase tabalhadranatcenes) no eit wma anise igirons Hs inmeron cxemplsde lute de ihertagio nacional ede asics {qe ee confondem umas com as ours. Que procedinents wr pore descontundi esse problems? ‘Una des onus que escent dotrmo “balnagi”&premingn cia ascnala& uma profunda reorganiagso oogties do capitalism, 0 ‘que fr ox pressupostos dat unidadesgeogrdficas “aauren” no dite cd quis 6 tragada a tsetsia Ntéien do capitalism trem cada ver menos sek ee & se i tiveram). Estamos em consegiénca diane ‘teams opatnidade histrion de apeeenderoemaranbado que marca a roan epitalisin, de vera produgo do expage como mama cons fate da dindmicn da acumulag do epitale da lta de classes (m pongo w alge dervativamente conti a pat el) Iso nos oer tea chance de nos emantipar dos rlhes que nos pendam a uma espa- ‘lade cet que tn id oper paca de doin (e por vee oni ts) ligca tanto de nore peneaento cot de noses ple. Prete tina que compreesamos melhor que its entre classe inteugares om mit regina ae nterpenctram, qe eapitalismo pode muitas ‘reve cootera lute de clsses por meio de urea estate de divide pars {overnar apliada ess lta sos ent com main condites doco- [reonder as contadigieseapage-emporisincenes go capitals e, por meio dose compreenafn, de melhor espocular sabre com ats © lo mas reco afi de langar pelos ate spires horores da tendEncia ‘aptlse de dss vile, ainda que “erative” ‘Como agi nos eros dese programs, tnt ramos eticas coma pions? 14 sem dvida claro sna da propensow considera as inplice es eis ds tentoralidads es mudangae das rtrirializagées Ui virtue ssencal do An Edipo de Deleuze Cuttar por exempl, {oj sila qu a tnitraivgioe etervtralizago do eapitalismo & ‘um procesnp incessant, Mas aqui, come om tras otras prposas, ‘inde da tespacializgée do pensamenta sci] acore a expensas de ruptures paca © por veesriiene oom formulagSes maraistas (tanto tedicas como plies) En minha obr, tbo buseado mosepr que hi Formas de intgrar epocaidedes 3 erin petioa marvstas em recorer prepurge centri necensrante dees, embore cur de tal ineprogio ea fetvament todo po de madiiagies tanto da teora com da prion. Pemitam-me pis runt os prinspas elemen- tos desso minha argumemgio. Comeso plas proposes nis simples que onsigo enootza, Ce tas tenses cecum presantes om tod lato materialist do process de ‘rouge do capital e de organinagio do pzocesso de teahulho para os fins daextagdodemai-ralia Fssestonse alram peri neitavel- ‘mente como intenson raientos de contradic histrico-geogcs. Em primero lugar oeaptaliem ets sernpre movdo pelo pet de scelerar tempo de gro do capita, spresar ovo de cixculago do capital ¢, em conediénca, de revlucionar os horaates tempore do desenvolvimento. Mas tho & posse fata por ei de nvestinentos delango prao (por exempla, no ambiente cnstuid, bem come em ine ‘suum elaboradas e estveis de produ, consumo, rca, eomica- ete coisas dese tp). Além dite, ut portant esteatagema para vt cries reside em absarvero copia aobrescumulad em poets de Ingo pra (por exemplo, ax famosee “obras pablo” langadas pelo tudo em momentoe de depress ecndmica,o que edu o tempo de rod pital. Haem consegiéncin ma exracndi grade eoradi- ‘ea crcundar a questo do hvionte de tempo no qual funciona d= ferentes capitis. Em temo histriae, eo momento em ue estamos fo exces, esa testo lem se esto por iio das coinage entre capt monet e incre (aos quae giv & hoje quae instant nea), de um Indo, © os eapitas emersiss, de mana, agri da Infarmagio, da construgs, do servigos eco Estado Mae €poesvelident- fica conzadigies entre fags desses capil entre omereado de mne das ode aes, por exemple, ow entre proprielisos fundies, incor poradoreseespecaladores). Hi ndo tipo de mecanismos do coordengso ie dinkmicas de capital que funcionam ra stm tempore diferentes Contd, 0 desenvolvimento dsigul de tempose temptalidades de gio, 4b tipo produrdo pola recente implost de hazntestemporais hum fare setorfinencito, pede erie ua socprenso tomporel indeseod profundamente desgastnte para outs fegbes do cept, nena, 6 lar, oencarnado plo Estado capitalist. O biz tempor imposto or Wl Stet simplemente no ton cue compatiiliza-s aaa em. Dorlas dos sistemas soiase ecard epg de modo es onsvo. Eno preciso dizer que oaceerado tempo de giro imposto aos ‘eres fnanceiroséinda mais desgastante para os baller (ene ‘volvendo sus segurangs no emprego, sue fornago prafional et.) © para uid da vida da eprodugdeeacacengies, Nos dimes vate nos ess ponto de tenso tem ocupade ga ental a economia pli edo capital avangedo. Em segundo liga capitaliamo sento-ce imped a elininar todos ss barers espacais, a “anigilaroespage por meio do tempo", come is Marx, mas sé pede feo porns a prougo de um espa fxm, Lego caplismo produ uma pisage gage (elas cop {Scenic Jesistemas dogs igador por mo Seen ito “bal etal de fing) propria bu ‘fa ndnicn de scumclagia mim women patil dos hist, ‘aplenmene pra wr do ert a ncn soma es sa vero af de como scum num etl: Hi tea preete lgusepecos nce Totes dour sd ony de elsunents mo xp sido trefoe conto denvagot ecole, Estas, cnn vis ‘sf lei anomie, nap sreon soma 0 {So aurs que ttm ibered popesvamenso desoeamento de meray i a bo iti Ives patel oo sites potl no tegen Gina ecorancees ep net evar csta draft Si deinomegies (oc bum qu nse aiacenstaras eins) vs pato dooms. [conse de aaeatrtue fens nas donee fir {schicleamero ein conser sop aida de prdh (forte toca drip econo, ner rg em Sioa bes pingem pis, Haas ermal ei Sidon apap mocap ene capil aad nt ano te scpuna nated cumsestrra dorsi eograliconete Mant gue nib nda er mis tea do eerie tpn: Aide lq desma de gua mae st ‘Mestaes urbana Ge Tika 0d sade de Nove at dete pre dns compan ut ver ingen Teta O cts dso rear apse prin capitis {lose mis erica com ope ote; ands asin tm ener contin com acute herded ovimenos Ens tcnnin oe cond mote meds ue te asd Toa psa po un nt asap em que ss sags laps fe com ens ements des te) paca rum ingrat tr d og oli ‘wt clement costa nag tere rime iin de os) porn oder eal seule dae lp, he como de mopar 0 wcrc ed elec degen com uma vor et ™ (calgumas vetesexnatertral) soberana Hi natralment tine ‘5 feorns marist do Estado, mula ds quai se diva leva 4 um grat inslubre de abstagio com respi ahistrae&georaia ‘que fa parecer que Estados como o Gabi a Libéria se ah em 'éde iguldade com os Estados Unidos ot Aemanha, tara que ne eansepuem reconhecee que a mara ds froneiras ene Fae os do mand fo eabelcida ene 1870 1925. Na Europa, havi «em 1500 mais de 500 uidades pens, redusidas 23 por volta de 1920. Em anos recente, ete nme passe a SD e pouea, haven lo virus amessas de secessd. A msoria dos Estados do undo 6 setomouindependrtedepis de 1945, ernie dele eta buscando deade entio se tar nage (mas en se splicna hitricamente& ‘eanga.cao México da mesma maneiva comm 8 Nig ou a Randa em époea cent). Assim, bors asa certo que o Tata da Vesta ‘stabeleceu pela primeira yer em 1648 o principio de condo com «qual Estades soberanoe ndpendenes, aa um dos qusie recone cena autonome inte tetra das cto, dever coeis- ‘irno mundo capitalist, o proceso de trtralinagi do unde de coro com ese principio levou see eduloe pare ehegra terme (ecompankando-se de grande gran de ions). Eos processos que iginaram este wstems podem com a mesma fclidade executor ‘1a distolugo, como alguns comentadres sega que € dello 0 que vem ocorrendo em decarénei das age de nganizagées sup. ‘sacinsis (como a Uniio Europa) e de movimentos de eutonomia regional no imbito das nagSer Estes, En sua, tomos de eum: reender 0 process de formagioedissolugin de Eladon em etn ‘ios instévels processos de gloalizage/antorisiagio, Veos en Wo um process de tetralizgo cesterorializagtoe eter "alxagio agin de modo conn ao longo da todas sti ooe. ica do capitalism (esse fa un dos pnts ubdamentasrelorgadan por Dleszee Gusta no Ania, Armads cm ese conecites,podemar, evo, compreender melhor ‘presto de glabalizagio como um proceso de predugao de desenol mento empoal goog despal. core expo teas oa da sd lingugem tra algumassaudves consent poten, ibertan do-nos da linguagem mais presi resleitiva dum process nipatente ‘ehomogenizadr de labliago, 2, Mudangas rocentes na dinimnia da globalieasio om eso em ment, pata vlise no pave sentido do er sn0"tlhalzag2 evo motive de eee aqui um novo stato, trman- dons por ico te importante ultinamente, Destacat-se quanto io ‘tat allerapes: 1. A desreglamentatofinancszacomegon nos Estados Unidos mca ‘meve dos ence 1970 come recto ford 3 ental que eto ‘oon no nivel dondstic © ao clapeo do sistema de comércio © tuoca ntemactanal de Brett Woods em larga medida coma decor ‘ci do crescent dencontoad do mercado do ered) Cons dar importante rears ques oda de desopslamentags finan ir fol ments uma estates dliberada conerbia pelo expital do ‘qu uma eonoeaeSo realidad (embua algun segments do capital ‘enham indo wee benicar mas do que ton). Breton Woe ‘amber tinha sido um sistema gba, de ado que o ocrido no caso da dsregulamentago finances oa postage de un itera lobalhierarquicamenteorganiado lgxmente onto pelo Fuados Unidos aout sistema global ae descentalizc,code- nul pelo nereado, sistema qu trou em mais votes as cond er fnanociras do capitalise. Areiven que aconpanhon eats ‘mudang aja oconéncia se deu por mo de vriasetapass pare ‘de 1968, mas de modo psticular entre 1979 1985 estava volada area fromogia do temo “glbalzagio” como ume virtde. Em mous memeaos denarii, pegp-mieapenearque fia impren inancsra que no nda eos (em inlaw pensar em labalzags” como algo now, gaan adeno pasou de tn at clo publiotro dstinadn a rar o maior provetopoesfvel de wm ont neoess ri do sister fnaneciointernacionl, Coincident ment, a imprenea fiancee vem bi alum tenpo scentuando « Impordnca da regionalitao dos mercado finances cama esfera Japonese da co-posperidade, NAFTA ea Unio Europa come ot locos bios de peder — par vere denominals “tTisde™. AI sus em ques inclaem a promotre da lbalsagiotémalertado pats fat de “reac louliags, oa form principal so 08 ‘acionalames poplistas ter dest levada sia ede que a glob Tapio core rieee de se trnar um trem can rio que dest tudo sum passage” (Peay, 1996. (lll 2, Asondas de profunda mudange teeoligct. de inovago emsrin dk prodtos que vém varend o nti desde a metade dos ance 1960 oferecean um imprtante objeto a toda pesquisa qu enfoque ue traneformagSe recente da ozonamia mundial. Clary que hoe m= ‘es fsa semalhane de inoagiotecnalégica na longa hist pre dente do eaptaliem. As iovagestendem a ccorer de manera agegada (por una yariedade de rade eqientemente sinrtioa) “hme em Aida vivid nos tines moe am al ered concen teado de milangas Maso que pode haer dea especil agra 60 iano e ogau de tansferénciae imitagho de ternologin entre a, © bo inerior das, diferentes aonas da economia mundial, Pete disso temavercom eomérci glob de ermatnentng mas a xitncia de elites edacadas com farnagiacenies expanes de aeorerndap- tar coukecimentos ¢prcedimentastecnolgico em qualquer em tod ig temalgumarelago coma rapide oma qual novos prod toa eteenologia ue fandom mundo loa (o problema da preusio nuclear 6 wm inci dis. Po esse motivo, muitos neste momento julgam que a inragSo ea uansferéaca tecnica plopates consi ‘wen fogs mais singult cao que pare inerdvel de romano da globe, 0 sistoma da mia e das comunicagbes o,sabretudo,« cama, “evolu da infrago" preduivamalgunss madangas inporan tes cmganizagdo de consumo eda prod, bem come na defn {40 de deacon necrasdades interment novos. A "ear Trapodoespago” no campo das comunieagee, que é hoje etigio avangadoa que se cep, tee como orgem oaparelho mili en dono entanto sido aproprids imodiatamente plas inaitiges fi ances pel capital ultincinal come mode ceendener eat avidadesinstataneamente no expaga O efit fe a formato do ‘hamado “ibereepaca”deamateilizado et que penser proces savios alguns ios de wansagies importantes (primordalmente de ‘unho financeiro expeclative). Mas ooo também de aes ‘mos na televisioarevolugdes e guezas em tempo rel. Oexpaga eo tempo da mide das comuniegies impldiram num mand en que ameanopalaapio do per doe meios de comnicage vem se tooan dou problema ca ver mais pave (adexpeit de reclamagies da democrazago isertsiepropiciada pea lotr). — Aideia de uma “rol ds informa” ent intensamentepee- sents na vida de hoje, eendo om requéncia viata como = alvorade ‘de uma nova era da lobalizato em que a stcledade da infornsgse reinardsaprema (es, por exemple, CASTES, 1996) Efi exagerar ‘importncia die, Aviad de todos ees clementos coven espe io;maso mesmo econ con a novidade da ferovi, do tlre, {o atomévl, do dio edo telefon em nua épors. Eases exer anteriores insiratives porque cada um dle, 2ua manciraalte- ro odo de encionsmento do mindo, x poses formas de org ‘ago dt produgho «do consumo, de condo da paltes, asim ‘como 4 mneran plas quale ae relia socal etre ax pessoas ‘dem sr trnsformadas, em exala cadaver mae ample, em rela ‘hes wcll entre ecna, Ec claro gue as elags en tabalhar (vives no ambiente do raalho, no fmt de formes ultra es ‘Modesto mando celerement com rage ternoagiada intra ‘o. Edigne de wos ofto de ene er um componente eaencial do ‘rogana politic dts dos Etadoe Unidos. A nova tecnologia, ‘ine New Gingrich (que tem por eanelbeito Allin Te, ejo opine dziista tem por aieae exclusive base a dein de uma revolugi de informagéo,« “trois onde”), inerentemene eran ‘inti Mas para hiberareeaa forge emancipairia de seus gx Tie politico &esencialbusea instaurar uma reolags pies para desmantelar toes at intituigbes da vociedade induseal, "sapunde onda” — roglagdo governamental, Estado do ben-siar cia, natitigdos coletiae de negoiagso de salroee assim por iame. Nao podemos passr a lrg do fato de se trtar de una ‘ero vulger do agumento marxsta segundo o qual mudangas nas {orga produtivas determina a relies soni a hse. Nom ignore fore tom teleaigicn quo marca esa tren de dicta (alvermelhoreaparedons fas sfrmagio de Margre Thatcher: “tn alternative) (custo co tempo do transporte de mereadorias ¢porsus también fieranallrar is ume dessor mangas de ooorrnciaperiica ‘nt isin do capitis, Liberou-se edo gnero de alividades de rests expen precedents, pemitindoripidosajstes de lo ‘alizgo da produge do consuna de popalageae asim por da te. Quando se viereecrevra hist da globalizago, essa simples smdanga no cuss da subjugago do espago pe ser considera Tem mais impstante do ques chamada “revlugio da informasao er se (anda qu na ptien ha entre eds rude una rela ‘a insnsecs Tver era dscinioairio consderarenses elementos yeparaduen 12, porque, no final, & pordvel que msiorrelevacia ini sobre es relages sinergtstcasente cles. A desogulamentagsofineneere, por ‘example, no poeris ter oorida sem a tevolugi da informagoy¢ teansferénia de tecnologia que tanlsémse licence farenente na reo oda informago) no ei Seite seni sem una aided ber ior do ctoolapso de mercedorin ele petsoae po odo o mundo, 8. Consegaéneias 6 comtradigies ‘As quatro mudangss d press de oiling fer acon das por alguns outros stores importante que talverssjam mais be p= sas como desivads ds Forgas primis em ato, 1. Alteraran-seas formas de pred de ganna (em pateular Ao eaptalmulinscionel, ainda que tito pequenos emprecndee- res também tenham aproveitado nova oportunidade, zen abun dante aso dos sts oduzides do warspete de mercadoriss «de infarmagies. A produo em outos leas que ni sede da empre- 8, qu iver info ns ans 1960, trna-se de abito bet mals uel (ela alangou acta liar, com ue vingange, mesmo Joo, ‘a medida em que a produpdo ex ae trnsferindo pars a Chine ov ‘outa res do Sudeste Asc). Seguirm-seaineo a dspaado ea fragentagdo gordon dos sistemas cde prod, das divas do Imaalhoe ds especialzags de trl, embora oma de veces ‘emmeios uma crescenecenalzagéo do peder eorporaiv por io eases, assungSesagresivas de ental ou aardcs de produgéo ‘onjunia que tanscenderam ones nacionsie. Ax orporagiee tm mais poder do conta espago, oan hares infividais bem mais vulneives aos seus eaprichos,O ape de lelevisio lobale caro global tomaran-ae um aspect eoidiano da vide plico-eoonaie.Tarou-se coriquere ence a predgo num do loal inca em algun cut —algumasoperigtes pd vos de Inga excl mudaram quatro ou cinco vers de lugar nos Uiimes vnt anos. | fg de taba asalariad global mais que duplicou nos hi- ros inte ane (ee capitule ),lso our et part como deserts tie do ripido cescimento popuasional, mas também pla inlixdo dle una parcela sempre eresnt ds populago mundial (paricula- tment das mulheres) na fog da taba eaarada em Bangladesh, ‘a Conta do Sule Thivan ea Ae, bem come, ltimamente no tebloc sovieio «na China, por exemple. O poletsiado global tleangs hoje nmeroe nit (o que sem dvds aendeu uma forte tentela de eaperang etd ola soils). Ma paseo por une radical ferinisagio, lém deter se nado gogrlicamente disper ‘oy culturalents hetero e, poteta, emroae dial de orzan- ‘arnum movimento usbuhiste unico (eo eaptle 3) Ni cbs- tant,» proletarinda global asm et vvendo em eondigses de ploragfo bem mio noagegodo, do que cota bi int anos ‘A populagio global mbit ern patsad por alteragfes. Os Estados ‘Unidos ttm agora ror propor de memiresnascidas oo ete Fr deides anos 1920, eembora se enide todo gnero de eforgce par vita acttada deere (a estigoe wo agora bem mae ‘igooas do que efor, por exemplo, no culo XIN), parece impos Sivlinteronper ot Tx ngratrioe. Londres, Paris e Roma so lajecidads com um admerober maior deimigantes do que os mavameo qu tora imigregso im asrento bam mais olevante fom tro» munde (clude 0 pa movimento eperio) do que fem qualquer outa Specs (mesmo Téquio se v8 ds yolas com esse frocesss) Do inet modo, «organinago dos tabalbadoree ou a Institue de una plticacerente de oposig ao caitalizmo, dada ‘ conaderiveldiveridadeénie, racial e religion cultural, tam [bm gr problemas plicsespeiicos que ws nagbes-Estades em eral eo movie socialists em parcular no tn tio failidede pore resolves: ‘A aberizagéo sami a raid un hiprurbanizagio, epecal- ‘mente a patra dua de 1950, tend ota deuranizagto sf do urs aelerag que oginu uma grande reolugo coolgice, p= Mica, ccondoa essa n rgnizagia eepacial da populago min al A propor da populags lab em crescent que vive ms5 cides dupico em trnta anos, ¢ observa atusinente macias ‘oncontags espaciais de peser noma eaala a gor lena Inconoebttel. Vém se formnde cides © sisters bance nun ini (como os que surge, por explo, om toda n Europa) que tm ido pds efato de tenelormagio no fnianament da exnetia polities lobl.Oscentosuibenos eeu rege metropoliana or ‘arr-t ctiades competitive ben mais impetnies na eomomia ‘und, com todo tipo de eosenencia politics e ecuntnias As alesis tettrialiagéo do mando np tem simplesmente ‘como causa 0 final da Guerra O elemento qu ave ena Jmporinsia a mudancado papel do Estado, que perdeu alguns (mas lo todes) ds paeres adios de contol da moblidade do pil partculamentedofinanosiree montis). Por eaten 0 loperagies do Estdo pasura: ase disipinads plo capital mo ‘neta e Gaanceiro nim gra ina, O jet extrait teridade fica! toraranse «dominate, «¢ Estado de certo modo ‘ines reside ao papel de descorir manciras de cia um clina favorvel aoe negicion “tne da globaliragio” assur egies de um potent instrument ideolgio de stage no socials, oe d= {ensore do Estado do ben-etar coil, te naconalisis et. Quan doo Paro Tsai bitin oi ebign wsueumbie i xigen- las do Fund MonetoIteracional de implant de aster ¢e, evidencow-se que hava limites & auton nacional reltiva 8 pice cel (condi qu também oe rancrsespasearm aa ova ptr de 1681). Lago, o bem estar em favor dos pes fi et larga medica subatitdporsubvengies publics ao capital e Mer cedes-Benzeecheu recentersente un quit de bilo de dlaresem subvengies —o equivalente a um subeidio de 160 mil dares por prego prometido — nim pote ofreide pelo estado neteame "ean do Alabama para persu-la anata as nada diss igen que w nago- Esta tenha sido “esraiae <4" alegato de astores como Obmae (1995). i de aero. nara aun vga do neler, o Estado tem de penta sna tnasintensamente em eros segments ca vida plftca-comdatcn ‘ torar-e ais mais intrvencionsta do que antes (o hatches foiem cores aspects alamententervencionisa). De gual fern, a nagio-Eaado também continua x sr uma da principals defocs conta o poe predatra do mercado (como tm eafimado 0 fran ‘rs dso 1995) Ela igualento um dos euros esseniis de ofan de ientdadesenltmis © tens, bem com d qualidade tmbintal, dante dacomceato do expago-tanpa eda mereuifon (io global. Logo, a nagSo-Etado 0 acu peimacal do “eon Stage” &glabalizago que spela ao necionlismo populist “Aretertorilizago no aroun vel da nugto-Esado. Tem evi- ova pleas de nsiigesglabsis de gerenciamento da eso oma, do ambiente ed pollen asim com oe blocee regions {como NAFTA ea Unio Props) em xcalaaupranaciona, avery do sinda fortes proceaoe de descentalzago (por vezesconcetiza- ‘ke por moriments plticos em fever da autanomia regional 0, come noe Estados Unidos, pola ereronte énfare not dios dos fetodoe no dnbito do sistema federalist), Novas madalidades lo ‘altgloais de relagi também tm sido defini, com a econ ‘ia deur pondervel madenga nas escalas de aprensio, ovanizi- ‘ioe adminstgto ds economia munca Mas enquiato cs Extadoe indian perderam parte de seus pose ‘es, 0 que denomino demeratzago geoplitica tem eriadonovas ‘oportunidad. Aumetaru a difcldades do eeretcio de um po ‘er discipinador de uma potécia conta sabre outras poténas, ‘ttn conn aumentaram a aiidades para qu pténcias pec ns ae insu san concaréneincapitalisa. A forga do dinheto € ‘um nielado eum cic. orm, como Matx beer, urge nto mat ntnosia: bors ualtatvaents“ dine no conhe fe limites sun eid", o limiter quanttativos ao diabeiro nes Ingos dos indvdaos (e don Estado) restrngem ov sumeatam de ‘natetts ponderives sev poder social Por exsmpo, dad a dese Tamentag das finances, nto se pide impediew Jp do exereer infsnci como mpetantepotncia iancera, Os Estados vera dese preocupar bem mais com sa compattividae (um subtema do trgumento da globalizago que sdquins portnca). Os Estados {om vantagnscomptitivas pe sir-se bom na conoorrénci lo- ‘nul facade odo gral tm sig que Estados que pags ais sliioseimpdern una iid deeplinstrabalkiata 0 sara melhor da que outros. Logo, 0 conte do wabalho torose ut ‘questi ideoligics vital no mbit do argumento da glabliacio, pondo mais uma ver na defensiva oe arguments socialists tradici- ‘as Trios autores erelatvamentehomogtnees, onan dos de acordo com principe crporativsias — como Cingapu Hong-Kong e Turan —saran-e nie e relativamante bem ni 1a dpa em queoneaiberaiso 8 iberdade de meresdo pees ‘am ruposamene a ser ainda mals nora, Mus hava ecotinus a ‘ave limitagie consequent disperse do pader soni capil Tits entre nagies-Fatados, dado que una autordade ental tad de pondervel poder police e ilar (neoe ato os Eades Ui de) nda oferceo guarda-chavasobo qual pce aorer ume diaper So seltva do poder econtmicn. ‘A “dbalizagio" grou eparentemente um noe canjunt de poble- ‘nas politics ¢ ambienais globe. Digo “apsrentemente” porque ‘ot interment clar te exes peobemias 130 novos ob 0 #6 tena em ver das do fto de ns eros dd cada ex tis coma dels devidod pepsi gabaliagso. Pore, conviernehé ito tempo com temores deseminadoe«episedicsmente intnsoe de um dlesequilrin ene populagioe recursos —o fantasia de Malthus, por assim dizer. Tom no entanto eumontado a porcepeto, par Teulmente a pari da publieeggo pelo Clube de Rema do relatico (slits do ereciments cn 1972, do esgotmento da feild ‘nts confer pela manstengo de ris fia cers 0 dese Yolvimentocontmio, amigraps, testa de recurso nal ‘ede recunoeantipolaigin, Oripido aumento populacina lal, 4 cealada de plait eda gorogo de rsidvon, a degrada tm ‘ental e ua modsldade de eressimenta eeanduen lta pig, sen inequvecamentedestritiv, com ielgdo 0 uso de ecuaee o-tenovdveiserenasvei rar a um ie de preocupagaee ‘aba. Adiione-ae a fs oroonhecimento de que conseqoenas feoldgeasamplas (por vere louis) podiam decorer de ave des em pequanaetcala por explo lea de ros psticidas tomo ¢ DBT [Diclro DifeilTcloreetana), bem cm de que 2 scale aceadente do ro decombustivesfeci tem exer se ‘mpdanges linia, om eno de que apes de hibits «da bi dliezsidade tem solridosecleragho, «fen claro que «questa ant ental vai asi proeminénci na preccupase lols de mane. sat agora ndovvencodas, Hi por asim der una rang das preocupases ambient racine (pr exempl, acerca doar © Aaovuniiocomnouen a 6g impos, da sonseragSo ds florestas © de ambiente vias ‘studies da evel loa (com roquéninsrbans on rgioal) para tna cal ai ghbal 8, Hiépor fimo cxpinhoo problema da elagio entre os processes bs ore quvesbocel eu prseragio «2 produgso de dveridade clu ‘ais de modos de vide distnivos, de cicunstancis Lingitices, religina e eenoligcas paticulars de modes de produgin, de wo ‘ede consumo ndo-captalistse capitalise, Tsim no toante ‘ins jshavin ume longa peografa hai de intervengies, intern fvéncase tansfetncae eslarsis, mas a excala o rau desee fos jugar plo values do fa deinfomagSe os doe dslocs: mento de miles de turra, para no mencionar a ciculagt de trefstosexpeins,mereadorias ¢tcnolgis plo globo) sugerem tna nove fare de terpencirag cltral earrterizada pa ap exe pola vlaidade), com importantes coneoquéncae sabre at Formas de ponsamete = compreensto, O problem coatudecxpinho so porque € simpenmente demasiado smplista velo come um mero ‘ovimento rn & homogenidade na cuter global mediante ao ‘de mercado, Hi abundantes sna ds eittnia de odo ger ‘deconramovimentos que varian da propaganda de diversidade cul talcome mercadora a ntentas eager cltras allude hemo etna dee nereado global ostrientsfirmagées da vortade ‘leer ferent u expecta. Clare que flo hci alguna dani Imentenove iso, ecco tales o fat brute de que omecodo global ‘plea querazs teem osloesi orinfenoe a inuncis do mere do, Areformlagto do mapa das culties hemanas dara xegue un ritmo semathante. busa do azaigamantogevgdice eas num ts invengGes da tredigbo que acorem indica ear oe ur cup ‘inten daatividade hsmans xj dni we procssa de mant!- ‘um eno peas, Cio no entanto que amber nesvel ‘eto iso fem sid otemente movide ainda que em diferentes ‘iogbe) pels impaleoe da slabaizagdo capitalist 4. Sinnie dos tempos Poderseformslar dose grandes iterogages aaron desses ten dtncias, Embors todos reconhepam, esi, a mudangas quanttaivas ‘oon, que de fata preci ser debate esas muda qust- tatvee so, quando consideradas em seu conan ‘ngricas o bastante para nos lvar «ua ev quai desenvolvimento capitalists que requir ma revisio radial de nottos emcetstfrieos ede nosso aparelbo pelts (para nfo menconar nese ss appa). Aida de que esse 60 caso assole primordial tle por todos os “pe que vemon no nosso redor (por exemple, pe- indoswiaismo, pitodeensno). Assim senda, howve ume trnsformapio qualitatvn a ptr dessoe smadangesquanittivas? Minha prpra esos un “tn?” qualifead 1 essa perguns, seid imediatamente da assergo de que a houve ‘uma revlupfo fundamental do modo de prodagine das elas ociis tle vinculaas e de que, e hs alguma real tendéncia qualitative, se rune € no sentido da reatmagia doe valores expats do inicio do stoulo XIX associa a uma inlinatotpies do séela XXI no sentido e jogar todos (eto que poss ee toad) na Gxbita do capital, mesmo tempo que Ee tamam grandes segrentos da poplagéo mundial [ermancniementeredundante no toeante a dinmica sien de acum Iago do capital. E neste ponto que entra em cena a forte agen eco- reid eso mesa emp temida pla capa nteracionsl, de globe liao contempordnca como “um tom desgovernad expalhando a dee tnugS0". Ou, com observa um eonterradar descontente como Joh Gray (0996), emboea "s Utopia do live mercado global no tena card um reg em vidas da manera come ofr o comunisina”, “oom o pss do ‘empo ela pe view rivaliza cm ele no sofrimento gue ilige”. ‘Seo argumento em favor da coonénca de uma midange quitatva limited tver deer evade a srio,0problans resiiréem como elarmular lunto a teri como a palitca. E6 aqui que mine propeta de madara de lingusgem, de “lebolizagso" para “desenvolvimento geveificodesi- ‘nal, tem mais 2 oferecer Condes desigusisoferecem abundantos ‘eportnidades de organizagho e ago polteas, Nio abstant, trem ‘gulenedificuldades particulares (por exept, sobre com lidar com tents da diversiiagio cltral ou ds abistaisdesiaaldace rend entre replies pores eat) A eomprecnae tate das poten ads como das difculdades &erocial para uma reormalagso de una poli sdoquads ‘Econtedo neste pont que qustio da glbalzaco come prjen roaltic explo tem deer enfentads, Haqusnto see dase caracte- Fito principals que oper em coojunto afm dar ao recente impala ro a0 aprofundament da lobalizagso su forms ese tom pculsres | princi 0 fate sombrio de qu a hbuliagio é sem dvds o result ds de una cruz geopolitics empreendide pelos Estados Unidos (om tlguns notnesabiedee co a Gri-Bretans no perodolacherisa) “inta-ae, camoalegarel adit (vero captul 3), de una crarada p= que tem sid objeto de constants ext tanto de radiais como de fonervaares (la rocnte alianga exquerde-ieita no ataque 20 papel {Fund MonetiraIntemacional como ognismo de eglagso das econo- ‘ais mundi) Pn, a globalizago como procean esié desde 1945 ‘eentreda nos Estados Unidos. Ela simplesmente fo tea acontecio da ‘manera como oeateu sem que ce Estados Unidos tvenem sevid tanto ‘le forga moti emo de agente supervisor do process como um tod. FE. {sso a rain também nam consi ente necessdadese formas de opera ddon ene culture compocativas, adie do dit, (lei de democreia)nore-americanas erequsitos gba. E df ‘over ue, ag longo dos anos, o Estos Unidos com reqUncta poass- fam lcalmenteeaginum globalmente, muitsimas vaes sem sequer se ‘he conta do ft, A reapota 3 pergunta"yuem inodaia a glbalzagio ‘0 prorarna?” 6 portant: sintereses da clase eapitalistem ago par tmetode ples externa, militar comercial dos Estados Unido. Mas ostadoe Unidos eins do condigbsdeimpars formas de globalizaglo que chogaram a ns som 0 abundante apie de uma am- pla vaiedade de grapes elgares. Mutas fotos da classe eapialista ‘nundia vera am gra mater ou menor de contentment em sac tar politics dos Estados Unidos bahar no eit das proteses ilar e legis nare-smericans. Er alguns eas, onde assumiram 0 ‘onze do governo, elas pderam dar te apoi,erbora multas vezes ‘com bastante engenosiae local (venv-e aqui 8 ments a Franga de De (Gaull), a esfango defer parecer quo estar ressindo 2 eens teil das elagies soci epitaliats al como promvidas pelos Estados ao ats cso «ag se dens 0 eps aoe respodta 8 glabalizago coo un adinitaggo dela de una mancira ists, vltada para criar um campetdor ao modele nore-anercano (de progreao econénico, Mas mesmo af havia uma ample aceitagie do sgumento da globalizagSo com algo necesio&sobrevivéacla nacio nal. Mas 0 cas japondsnio foi pela E, de certo mda impetante pereeber que a globalizagio fo! tendo enstu en parte por meio de lume ampla vaciedade de agentes (paricularmentegoveris de nagar: tds) que pensavam localmonte¢agiem lobalimente de wna maneia ste em nada diferia da apo dos Estados Unis como potncia hep ‘fica que mova es engrenagens do proceso como un oda. Areevinea primordial de oda eae madara para a esquerda € ‘que a psig relatvamente priviegada das clases trbelhodors nos ates capitalists avangados tam sald fot degrada com epeita ke ‘ndigis do bal no resto do mundo (essa tansigd 6 perebida de manera mals fgrantenoreaurginesto das press com ao de-obr ‘sei-esrava como forma fundamental de ongnizaio indastial cm Nove Iorquce Las Angeles nos ttines vat on) O segundo element velevante ‘que as condigées de vida no captlnno wand em sent com tea Aintensedeoglpe dado pela capusdedecapitaistade “dentigg cs doc, que levou a una extrema volailidade wu perpestivas cantons loci, regions enacionas(a cidade que parse mm dado ano por una fenoeme expensio & a mesma que ao ao seat sle una depesszo conics. A jusiieativa dos nolibeais pare tudo isco & que 8 mio cults do mercado va agirem benecia de tos, desde ue haem. ‘mopotsvel de interferécia do govero(edevriam acrescentar porn ‘costa fztlo — do poder monopolist. Oeste dos & later qe 8 violéniae a destrugsoerindora do desenvolvimento geagrdicn des. nul (por cxemplo, sins da rerpmnizaio geogeies da produ) se sm sontidasamplament tanto nan ero tis tradiionais do capitalis- ‘0 como en outs gare, em mio ua etaodndi ecolaga da shestangae do consume conepfoun que écomnicada intataneamente 8 "odo mando cor um coajueto ptenial de spas. Nao wis gus = prprospromotre de lobalizago tenham devas condigso sd Yeotrastaqus”- Como den os promteres de lng data de global ago Klaus Schwab e Claude Smadja— rpanizacree do inflcnte Pesan Econémico Mundial de Davos (lao em Faerun, 1996) A duliza econ ennou uaa ee Un eontaaqu ada re mais oa sus eto, eapeialnente nas denotes dain ‘st ancepndo oar am inpacta dete na ava comes © "aiid wc de mats ples O esa de ino denn dem racine marca pela ipcaca pla mend o uc exp terra asenso de um nw ode lice popula. Faso do or volta de 1999, Schwabe Smad (199) snd ertavam buseen do com ugéocia maneiras de dard glabliagdo un osto human. Reon tendo a uma retdica que em certo aspects fx eco 3 doe spats (rer tite), ele exorovem Terns de dente qu lobaliagt ao &apenumcodinome pan um ae exclave vlor ds pa exper de dapat consider bs que fia deen do opal noe deserve tinea dat, Segments als vlneriel de popula «de algae pues hur tocli aclonPreroncocaber tna fron de enftr epaet social de baling que no se nn expan sina de pga Imus do hosts om slg tit de gue viz ampli ino earns bnelicrin da lala eaqels que nl neers reunion tecin nesta se sendento dw regu da neg sist lea (a como conclu John Gray (1998, p, 207) etumospreates ontario na ra. abun poeta ples do ‘dos d ive comer, noc pen em qu fra n= fs do mercado ea agg da panda de eure tri at {am Ean cera en cvlnads ina prigna.A compe {0 eral lobe ea inorag wenliin entrar numa ergo fac mv efecov ua oionia mn enruin, Tl ecto et fa Se aerum campo de parti coftos gine. Thomas Hobbes ¢ Tas Ml olor guns do mundo ue aie re slab ‘onde que Adam Smith ou Pach on Haye; wn mndoem qe ino reno tts gua tn seater quanta as beevletes one ncompetiie (ato de um comentador conservadr como ess termina por as nit exsamente a mesma posigio anelitcn da dervada de Mars (cL mou Tivo Limits ro Capita, aps. 12 © 13,04 Geb, 1997) chara ce dv- de a alengi. Fate earrentes de reapio A glbelzago do live meroado vm se esabelecend (par exemplo os tests de un eminent espe- culadolinancsta eptalista como George Sones, 1996) ‘0 movimento coisa tom de configu uta manera de wea ss poallidadesrevlucondra, Ele tem des contrapor acs maiplow —— ‘acionaismos populistas de diet com 0 defend por Pal Buchanan os Estados Unidos) mutes vee asorades com apelandeclaradon a ‘um fescismo localiza (Le Pon na Fang oo Liss Lombards de is) O rata que o movimento socialist ttn a fazer & concentra na oust uma scieduealterativa scialments just eeceloicamer 'esensvel. Mas para alcancar ewe fim &necesdro que ele seit camo das satus condigies da globaliagio eo coro etacente de exigh- as de sua reform e seu control. Tem sored de aprender a covelaat 1 fortes cnas do desenvolvimento gugrticg desigial que tram tio ‘resi dif rganizago popular e ds bases, Se & precio que os luahaldores de tees os paste se unam para combate glabelizaso dd barges ef. captulo 3), ale devem encontrar enanciras de sr to Aexieis no expago —em eae ant da tora come dapticaplftcas quanto late ‘stuns mane il de comes perro, Paps em pine lags onde podemesencontr uta anteaptliotar? A respost és em ‘oda pte. No hi uma regio do mando es que no se posse encanta manfeteges deriva e de descontentemento co repeto ao sistem tats. Em alguns lois ou ents alguns eeptenie de uma popula. 0,08 novimeniosaniapitalists se aca fimemente implanted “Patieslrimos militants” localized (oto expresto de Raye Williams) esto em todos oe lugares, dos ovimentos de milcias ds foe rests de Michigan (ba parte dels vilentamente anieptaliae ant ‘omporativea par de racist exchiene) «movimento de ploes com 0 México, a fia eo Brasil, que miltsm ents om pojelon de desenvo ‘viento Banco Mundial passa plas incontévels “ates do FMT «que ttm ocro em todo o mundo, Eh uit cans delta do clases ‘em andamento mesmo nas pis da acumlagso capitalists (emo at ‘xtmordinriasimopgdes de miltinca na Fangs no oan de 1995 ¢« rove vitariss dos rabalhadores da UPS, nos Eetados Unidos, em 197) Os interstcion do desenvolvimento geogefcedesigoal oes un ‘verdadiro fermento de poxigto, a quel cotado, sind que militant, pomaneee com feglinein particulars (pr etes num rau esteme), ‘ostumando ameacar convergir a0 redat de movimentosnacionais ccldentes¢nacionalista-pepiss. Diver qu a opaigSo antic taliste no 6 portant dizer que ej necessalanente pré-socalit, Fl "uma sentimenosantigpitalistae de ampla base uma organizoc ane un ™ ens ean dn no vit sion depots pon conver ve seoporde eat outa tlrorct sr imeees de decease Sire rama a opi vrei das Forgas bstricas do marxismo tom sid seu comprominny om steed dvr tas xen cn 80 liar egies fhm vin nepal Adio mri oe uns mens contin sds pos pons est ssn * Semele sli tesa prto de qu sii pnes come 3 Cfo acne fcstn qo lg coe en sor om deasada aides enim ngels O tbl de site “dm nips lesb etet om do er poranen lo a= peso tt tr aunt (Dacctoen popes mange sempaanda tanga die ce ils den outs ican ec A fre de Red Wiis meee sar euade wien” nani eres bane oe ‘eral pte ainda cial ser enprecii, Apa da inpingt dra igo ttre etre gree que pe com posi spins atl oj Capitals Desenvolvimentos geograficos desiguais ¢ direitos universais lugto Nacional de Chispas, Meso lang cone!amagso tho "Primeie Encontro lntexeutinental pla Hamanidade ‘Conte Neoberlieme™ Foi propos poreles toda un re ‘Iscangieseo intercontinental de pessoas apesas uo caplis= ‘no neoliberal configu na lla. Sou charado (que {oi pacialente ate de virias wanes) ssinalos que der do dni em tds o ares, "hunt dinidades, Shoals howestidades assassin exeran tno aclberalism, oct hitcce da concen {Gosrriquentseinpnvedesdemocrazaanséiseadesespe- Tanga’ Os supaistan servi que a designagéo“plbaiza- {o” representa “gers mer” do capital, qu “asasinn nq”. Ein er de humanidade, esse neoliberalise nos “free tniees do vl daw ages; on vex de goldad,ofere- ce-neglbalzagn mira om ver deesperanga oereee= ‘ns vaio; en ved vida encores teracional do ter foe” Conta ease nternucanal do tos, conelua ees, ‘os de op a internacional da experaga”. Se cada pessn ‘Suisse cada pela velncia daplobaizacio vealiberal sen [neeiel moe uninos palitcamentes ees dis daqullo qu mes toot delensres da glblzagin vera aroconhecer como "um trem desgovernadn espalhandoa desig” estaram cota. Neneiemieigitectseecs ers Daewoo ccna ‘A tao supa fascnou ¢ exquerda por uma vviedade de boas © ‘nfs ries Pra comepar on apatisias sain com mite proitence modems meios de comntagso Deram prema te poneiiades ‘detso ds Intemet pelos movinestos oo nsrumento de mnilzag de ‘ampanhas internacionasem favor ds direitos tal humans, dos drtos das mulheres, da justiga ambiental «ssi por st. Alguns esses movimentosivram um sucess considera. A ‘amponka conta Nike por cause die eondigdes de trabalho om sun {beicas ao redor do mundo fexpevalmene na Indonésiae no Vii) spends um exemplo, masa cumparha de 1997-98 (lidereda pax grupos ssabientas), de psig e cmbate ao Asordo Multilateral de Test mento (MAT Multilateral Agreement on Invest (que teria conte o legalente a primazia do eaptal mulkinacional sobre os organs ‘cionais no tecante as condigSes do investment ester) sta qe Posivl eontraporse efiaemente ace planosglbais das mallnaconals pormeio de oporgées globule. A ost itude da campanhe pati fot ‘reisamente sua insisdncia a convergénci ele a causes qu eae ‘vam a bese ds problemas que se cambaia. Ofato de olevente tet comida no dis em que se iastasou o NAFTA simboliaas que ram oo eies do lire comércio — o nana mégico deta neoliberal, ou como o dso Manifeto, a “Gniaa bere ineecruuloce” —~ queen ‘vam om base dos problemas. Além disso, apelavafurndamenialmente nope ds dicts eda dignidade do abatho dos rade de vide indiges ‘ase regions, dante das frgas homvgeneaaderas da mereaiongo ‘poids pelo poder do Estado, Mat do ado negative movimento rapa foi inguestianavelmente ‘ersten por uma cera “ezuntiagi” da margnalidade, dle una ‘supose “atria ulntiea” que se chasse for de tad forms to. sio-abeangentes da globalizagéo que se conti etarem eeada memes cxeando comompendo as frges de posto nae pra do eaptaline, (© movimento saptsta eau asst na dita de una ample vaidade de ‘movimentassemethanes, como o Chipko no Nepal, Chico Mendes ot ‘exingveios na Amaia ou os amerieanos nav nos Esadon Union, ‘que arm a tengo gral reclamar sas pias identdedes elt ‘is. Elesse mostrar como os “ants” portares de una "verdad nt” alemativ o capitalism horogenszaneeglablizador:Deccover 8 ogo geal da cquerda nas demvocrcias burguesas dessa mai ni Bang | cmer quate pel mamteglo ou prg deena cate Slates jen true ou plan nuns lng dt om tear que a expeitocndamarginalizgSo eum don pnp troop dee qu contr cies poe frre una rls mais univena, Com efoto a dextuidade do wasn ner TE en reap a fara olen eltnie danas 6 co teu un srs dion Gry ales um de et i {nts fc, Per cons me epics siveral ears {Ems ci ercanente meme separ "el da "coo: tin police” emer carter bal eonveral dea dine aver ‘ie cencalinno da epee ds paelrdade dul (uefa gm cmpren da ge que conte eg dean gegtion as cris mod vida sion — {ergo onpenenien along sia da ul cepa da erealia {desu dntnin que tempol em la ofnare, Os apatitan, po crempo, fr ponds ltd or pcre cpiiss¢ As clrzaiedaane wn longo pera, Sou movisent ss exit ‘io de vrei on “gids” conc poninenie ts Dalat dr Dit Hunnon Orato ax Nags Un Ausf ch 1B — ao at prod da tia quano reflex dab cdranttnis ; Reine esque abla pars are ostream ve ds cltni sob a bron de cr eel do deenvhimeion {powtcesdevigei. com alr drove tl era? 1. Pnva uma teorin dos desenvolvimentos geogritieos desiguais A discusto a squi apresenta dois components fandanentis. 0 primer se vncula com "a produ de exealae eeparisis”: 0 segundo, toma prog da difereng gegriia”. Fermitam-ne esbogi-los em termos gels. A produ de eclas spocais (0s sereshamanoe costumam priir ana earqun acomedads le esas epaciais com que onpaizar uss atvidades e compresnder seu mundo, Lares, comunidades ng bo exemple Sbvio e formas ganizacineascotemparess existent em frente excl. Inno de imedinto no mundo de hoje que o canter ds ics se figura ds tos quando analisado nas exelas global, continental nacional, regional, local ou dolarpesoal. O que parse relevant ofa sentido numa dee. s escalue nfo mnifsia automaticuente er extra, Sebemes, no stant, que noe pode entender que aontece numa dada eal ora das relagdes de acomodamenta que atrivezam hiraruia de eeals —comportanentos pessoas (par exemple digi automoves) pda (quando agrogndos) efeitos loeise regione que eulinam em probe ‘mas continents de por eremplo dep de gazes txios ow aque to global Mas esa decompose intitiva 6impréprie, pois ia ipres so de que as esralas so imutsveis ot mete totalmente naturism ‘ve de prodatossistémicos de mudanga ecnlgicn, fons de cngaizae {0 dos sores humanoso das las politica, sso nfo sgufea que as exals ej defini fore dor chamadoe omponenieso inluécias “natu”. Os préprio processns ealigicon ‘or ilo processosflioe que repulam a cndigdes dere da ga ed atmosferagperam numa vriedade de acl (asim costaman set representatsasciécisfisiaseecoligies).A defini de ende pode omega ¢terminar um “scoeitema e de que tipo de eatade” cle Pde er numa dada excala (um lngo um continent?) € fundamental rata a questa de come formula uma politica eolgicamente vel: Logo, é por uma intra dindmien eam aqua que podertamos ch mar de lance escalares de “process nurs” que o seres humans produzeme conretizam suns pripriasercalas para busca a vealizagio de sans meas erganisar seus comportmantos cletives Consider-ve um exemple aque jf ima breve meng, O case das lterages da tertailzagio mostra claraente que ao hé rat “ati ral" nantes polities, mente que arectrsias natura com fe tnciatenkam io algum tip de papel em sus definig. Aerts 0 em ta ands ela de ts plitens de dcisospltoas Tomas no contest de condigds ecole polico-coodaics de= terminadas.Aformapio da Uso Eumpéa (um longo proceso qu cme ‘51 camo plaze Monet de 1948) é um lang histrien de caso de un pro ‘eso de tansformapio da testo entre cats, Mas mangas ness scala tn implicagee om otros Igares, Hi por exemplo um de — | te contepordneo ma Fang sobre coro canecber os gover acs om tennos tanto do organiza leit com de poder). HE uma cin poles ente uma eoneepeo que adta"localdades (municipio), de- patamentos [equivalents a esas, nago-Estad” (com todos ce seus Fontes etravostrediconais) «une conoepedo que adata“coletvidaes, ‘egies, Europa” (que eflete a nova relidades que esto send feds ‘one da Uni Europ), O est dessa na pla rd importa “impliagios para or mos de as pessoas oxanizarem wa vida co ‘muni, Na verdad, a udanga das arbuigies dos goreros leas © ‘matoplitans om repeito x naa Estados oa forssabus(penso fom tino: da competigto entre centme urbane par investimentos multi ‘acionis pel “empreendedersno urbano” a elemento Agenda 21 dos fears do Ri, qe deteminou ta ume série de apes dos governos Toes fim da contro aqueriment global tem sdo wma importante ma ira de amplaro papel de na scala poser de organizag bumana limos vite ano (es po explo, Banu, Casts, 1997), ‘A esala en quo atvdade humana pede ser orquestada & lg aque depende pesndamente, 6 lar, das inotagde tecnolgicas (eno ‘ial osstema de tanepare eamunicages), bem como de via condi- {es politic-ccondmnioas materi (0 comecio, a ivalidadesealiangat ceplitca ee). El resulta igualmente deltas de clases ede oe tees formes de lta paliieneeta, an mesmo tempo que definem as e=- cals em qu se tan de travae au de lanes (er Henn, 1998). Como tlega Swpngedoe (1997, p- 141), Aa ecilasepcine nn ofa, send perpetuenone redefines, Ceotesad esndurnaa em ee de so loanon desu coed {soe iportci laie ede rae ner elas Poe exmpo ssl nn abe ea ena drug soil da replago do taba, Diente monet ne dat da ait Bopa deve ser los, carl ‘europa nds «contig ea asfrnoso perp de scale ropsfcs de oul. Fath ear que ever vais considera {hn posgbs relative de ode si dependr de quer etl oe cemquo cual Pars tomar auto exemplo, quando os governs municpas scan ram um excessive poder de oposign com respite acumulagéo do cxpi- tal na era propesita dos Estados Unidos, burguesiapasou a ose cecelae enigu contlizagso de poderesno govern federal, que ela Asponka de melhores condigbs pats controlar (Mangacet Thatcher des- mmanelos © Conselho da Grane Londres, ewja dive era mart, _organizoso govero local exalamente pela mesma arto). A reslocagin de poseres leas para oxgenizags intmacionals como « Orang Mundial do Canérco, com aus contrat bem mais iniinn do propo AcordoMutilateral de Investment, asim enm &farmapio de enti es de eeala mais umpla, come a Uniso Burptia eo NAFTA, também teve como motivagéo poten imereses de cate capitalists. Ae forges de oposigdoimpelem com regina na dito conti, Surgem movi ‘ments de secessio xigéeias de astonomi oe (como as weculedas els zapatistes) pars poteger po exemple inoras nea, padres devia conquisals eo ben-atarscil ou valve ambient os bite ‘dos quis tem considerdvlinfudaca ema“ negici ser poquee") Mean quando concebemos uma erslaexpeificn, «do cent ‘nano, guns, como ft, vse qu emma aera de modo dra ico ao longo do tempo. Aescala em qu na cidadtigar come Baltimore se define (ver Musrago 3.) far dla hoe uma etal bem dina da ave fi duzentos anos. Ax implicagies dso para polten ea econoe ‘ia, pasa sociale prao send que pede ser avbutd dei de cidade (lenbrando a concepo platnies de que cidade repebliane ‘deal nto deveria er meis de 5 mil posses) so lei. ‘Lega, pari de todos esses pont de vit, pss flr let mented produ de escalnas ansonios ution arbaihe pape de um doe aspects vitsis de oda eri ds deemlvinetinpegrcos designs (ver Sur, 1990; 1902) Fa claro que a enalsheergucas en «ue a atvdades hananas eat send stalment nga deren dar e, por exemplo,ink nes ats, "Cloblzaga” desig em pt im tant spect dees manga A produto da diferenca geogrifica Ocxame do mundo em qualquer exela particular reveled ined totoda uma side fetes eproesso que proiaem clerenges gong 25 nos modes de vida, ns paddies de vida, nosso de ecurecn nas relagbes como ambiente na form polices e cular, Alongs poor Si histries ds ccupagio hunana da supetiie da tea e da evalua istinva de formas soca lingua, ntiigiespltcusevelorse ere. ceric) ntsiasntelamente olgscam quaiaes SER posdoum stanton pote Joonen Coordi seoclgcs Bete meson’ clemenns up Veguct™— cnpos de eecnos hits logon prc Sten on ml una eve vty ce oe Sora teense erg de ale prec ‘Sttmwtucm or camados non embeecomtnie daen coi Fortes degen stg, Agu as cara em sr sci ‘Reon nore de aye ian eu seprnce Sie panes de None notin trang oct nena ya epi Ene ees grog ua og, Spenlada plop deme sida humane Snail eras en me bit penn Enc sco perpen ep ena pair «eomfgann pr dr pros plc sicaligo ac oem ere rene a ipo Cri ur mc ie rn en pt soon copeatunoten eres maton hincr gp grove iran deat cl d vad Osos or plo Eran meena} ue ean msi pron rid a tur repeal tenor eng esgic Inlet metopton de Kenge Mose GrantodeLaie Nora Tote Abel grads agate iceman itrenge oes progr entne Serine cpa cu fetes grin gu pn com Shanna nears Ssh ‘mene ples Mises pce de dice an lps Cv qun punments cbc Odense dein Jo is di ¢“miatr de le abate tor Salar go, comui pon oes ei ror de reset anes hie de sige prion ot pupa cnt) tn ome inal Ee modes go nr or cman ones epeticnnd o cam fees pare dere ne npg cone ess Sanaa dans sind de techn eagzine oa) tandem a opel Euss mudangas fomaram-se no ctano, em épaess recent, mals ‘elles, em pate pre oomerzh mudangee quaitatias we dba do prio process de glabalizagso.Asfaescrventes do deindaetiizgin. © doelocago de atividades prodativa que tm vanido mundo desde 196Slastram velocidad com que so agora confguidas a diferencia see geogrfins da prog edo empregn poder econ embers ‘rssow de ume parte do mundo capitalists pars outs (Inno failmente os Estados Unidos pare «Costa do Poin epara 0 Sudest Avision, © ‘agora no sentido contr). Lag, & inparante aaliar a vlaiidadee 9 sinaiem das formas geowrdfces contrporineas Cidades egies me- twopolizanasintias (nsec Seal ow nto a cidade tant em po estsbolocida como Buren) fram econfigarada egongrfcumente transforms no espago de uma geragio. Madang cltrae (part laemente ae eatimuladas pelos sistas tnsnacionas de comunicase) lumber: eatioexbindo uma eloresotncia «win volaldede extead nis. Ei mites proves (campanhodas pom preocupagi de que sistemas coolgin naturss wo acham em aoclenidosetados de mu ange [com um bom grea corespondente de tense). Asin, sind que a2 ‘ariagds geogrdfon efit encorporenlgados meri, htiioo, culturas epalficns do passada, é um ere eran spor que els seam ‘mesmo relaivamente enins, pra no falar de imitvels. Omission (rogico sempre eateve om movimento em oda e qualquer eal, Su ‘elaldadeconemparnea dei no entanto simpresite dineninda mae superficial de anarquia global — em ver ds operagio de frgas de pro Algo sstinoas de deseevalvimentogeogrdin desi A anata ea pola dos desemovimentsgeogrfine desizcis ‘A concep gerl de desenvolvimento grogrsfio desigul ue te no em mente envale uma fo deste dis elementos, a mudange das ceicalas ea produgio de difeengesgeogslias, Teo por coneeuintede penmarem dlerenciagos,interagies erage tanto intereealare como Jna-scalares, Um eo comum tanto decompreenso anata como de ‘3 plea decor do ft de, com demand eq, nos upiiona- ‘Sot numa dad enoala de ponsamento, tate nt as diferengae nessa ‘seala como linha fundamental de elivagem poticn Jul ser see unt os mais disteminads enon aadvirde toi plete de dscuron ste — _ebaleago a que nos vernos expose atuslmente. Ele sstentaeronea- neat qu do 6 deerminadofondamentlente a ecaa global “Tatae de una uation gave que merece us ove deulhamenta. Consieremos, por eempl, aie de Hontngon (1996) segundo qu future depende deelgum grande choque de ciiizagbes —-Orientoverus Ocidente, Ele rene uina fie de elementos hstricos eas que pare ce tomar propose plausvl. Mas no isl ndo conaegse entender bem eo snus ecala gba, recssmente px to revohecer aimbricagdo de ats eacalas de atividade que contaram su tte simpliiondra, Diferenteseoesv gents opera (pr vas abilidesamente en diferen- ter eens Una dspos de empreendedars comarca chineses(arna- ths de todo um conjuto de vloesedvindos da hstria de ua civilian ‘o)operaem tras capitalists (armada com conceit ovens “uni- ‘evsliantes” acer da rgutas, do poder da tecnologia globalmente num mec de comands chinesesetneamente itnss que se acham ‘apathadas ms eatetatentevncaladasenze st. Pormandocnlaves com froqinea iolados dos hibits eli do pis hospedeito, esas camini- les aferecem a empreendedoreschinnstereservasdetbalkcativoe tlie, 0 qe confreaquees era vantagem competitva. A global ‘ago dstinivaalcangada por ease difspors se apis, por conseguint, taexstdnca de comunidades itntivasdefinides mma eeala ber als Toca, Nesta etal, Chinatown, em Nova Yar, parece uma comunidade voltae pra manta dating ea identidade culture (ne quo somos ‘efora posdetosstpatizar politicamente com sso do mesmo modo cme lpreciamer os restauraiet). Mas ers aitde despreza por completo as ‘ura prices derelagestrabalhistas sltamente explocaoras com fe- ‘qncin lenis eatabeloridas em Chinatown sob 0 ceale da difspora ‘lal de empreendesores chews, 8 quastambm re ddica a pram ‘vers qualdadesecluivstor dome enclave nico localiza (om seus puis jorais eagrinagosclturss para fin de coal do tabs Tho. Pita tevener or eatogorias de Huntington, onde eto o Oriente © Oeidente nese exerol? FE fell enlendero que sucede etn comsnidaes como Chinatown sem considera de que maneia provesos que ccrrem primordialment fim outs escalas(cocentestigratirins tenanacionls tages as tanas de jure, sudangas ambionai et) es feta. Nto 6 diel mul plicar exomploe dese tips nds que com outa ramifieages (0 suri- ‘mento 0 celapeo do bancoiteracinslconhevd coro BCICC 0 um Protigiuo xemplo de como oentrlagamento de dein de diferentes ‘seals espaciais dea ovigem a um momentos evento que esa amps ‘umiiestes acai cconimicas e polities om oda as ecsls). averse mente, fo justarenteaeapacdade ds sapatiate de tanaormaro que & 1 verdade uma lu local que enolve quests particulars (aguas das gus diffecis de avaliarapntidefors) ume excala completamente Aisin, tanto anaica como poiteamente, que frmou &teblido tio vise to interessante et eros potions. 0 rerio disso 6 mar doe 08 modoe de pensar que eperan pena numa escal a menos questonsveis se ni totalmente enon ‘Mas €concitualmene df tabalharsimulaneamente com ference ‘ee geoprfoes lice em mulpieng que perth plans excl es eles mesmos em rida mudanga O problema se tormam alam complcads cian sas ccs a wns anise tall, Felie ‘ment, hi hoje um ample inetratvg conju de bas sobre como, por ‘exempo, relaciona 6 loa com o glebal, a, teruinolgia um tanto enactada de Swyngedouw (1997), ani ofeaieno da “localiza” ‘Sto inevitvelmente necesivassimplilieages. Mas & vital manter uns tern vgitnels. Os desonvolvinente googrfcesdosigunis poe todo ipo de resultados no pretends tani par 0 projeneapitalista como pars o socialist, Além dso, o hibited interpetar tudo sinvés ‘ss lentes do cont avalado murat dada exealn para depois aie com bse ness interretaes pode ter eonseqéncinsdesstinas (ese oi tum dos mais deletéoos aspeotoe da “menalidade de gue ia” que lero es Estados Unidos encetar una ora gepolitica sm favor da lobaleagio mediante interpreta de eda ita ern busca de oti foci em ernospe-comanister ov ations) (Os desenolvinentosgeogrfins deus d ipo que esboee le- ‘antam claramente berrirs&"adequad uilcagi” de mritipos int esses particalres em alga este que expr inteesse gral por eezplo malt conto em ligares no vais as preoeupaées lcs ‘em ono do acest a recursos, bela de melhores candies de vida © \deobtengode formas elomeniares de ogaranga coodmica se sltepen, 2 tas os exfrgs de catvaro reepit queries globe inperantes to 0 a8, por exomplo, os diteitn humancs, a emisséo de gases do feito esta, 2 proservagéo da biodinersidade oa regulanenago dos tos da ere destin evita deelorestamento ou a deserting asa — Mas ¢tarbém por meio da compressa dos desenvolvimento geo pAficosdesgusie que psemos avai de modo mais pleno as intersas tirade hoe existence o debited jt capitalists de gle balizagio. eo sua dfinireampre pare de aio pion. A glaba rag evolve, pr exespla, un slto nial de autedestuigo, de dsvalr. {gf ode aléncia ean diferentes caclay¢ditnin Ingaes. El ora populages incite scletvamente vlnerves a violencia da edagio de Dives fanconais, ao desemprego, ao eolapo ds servige,& degradego tos panes device © & peda de recuron e qualades ambiental Ela pe em ac natiuiges plea legis eitentes, em como intizae fanfiguragies cultura e madoe de vida, 0 fz ume varied de ca lav espcii, A globalize fa tudo so 90 mesmo tempo que concentra Fiqusta © poder e promove oporunidadespoltico-econtmnices numas ovens lcalidadesveletivamenteexolhidase no fmbito de uns poucos tetas rete de populagén, ‘Os efeitos pits nogativosvariam em ntenidade de Lugar para lugar Finpotntelembear, por ensegunte, que « lobliapio sempre {at um projeto implementade © endoseedo por poderes paiticlars em gas pte, pdtes que buscar eobiveram nevis bene los @auments de sua iqura e seu poder a pate das liberades no ‘comércia Mas €preciamente meses contexts loaizads gue as mile tna opsigis 2 elobalnag capitalist também se formam, elamand pr alguna ners de sr atculadascono um ineesse oposiionl ge Fal. Teo requer que ulbepestenes as pariclaidades e eflionte © padrée eas qulidadessstnicas do mal que vem sen fio nas vis ‘scala ferenoasgeorsfics.O pads poe eno ser descrto como ‘sconseqincie gern desist daormazaliberl de lbabiapto, "A andise pen ento ser ampliada ennifugsmente pars abarer ‘ma dtersfioada gu de quests socials e ambiente que na sped ‘in parooom nade ter de carnim ene si. Problems como a sid (que ‘untne dinates devatadorae na Ala, continent em qoe alguns pal ‘ses apesentam a propogio de uma psson HIV.poutiva cm da quate), ‘© aquecnento global, a degodacio ambiental plobl ea destruig das {tadiges callus globas podem ser compreendider come quests ne- Tenement de clase, A consirugio de alguna espeie de comunidad ‘cerscinal ne ta de clases pode tazer om maar avo pare ae cond- ses de opresio num amplo expects de ago secioecolégics,Enfitizo qu nf seat de fener am apelo 2 plasm, asd eeorge de bases ‘Eivelar cael de clans de una dvesificda ama de preocupagies cpt. Ese ida ei encontrar pongo cm culos daesqutda radial, por isintionamaformulagi de cles ond om equa to dene com relagso 8 propos como po sesareme da velha eco Inara no falar dasjeigSo camo passé na midin ena academis), Poth ‘im po odes ted por an” lta atspitalista continua er Hogan vital para ods oto plies cian, 0 que enol inevitareiente gum gener de poles de elses, ea ual for a defini dad, ‘Contudo, tal wabalho de sinteze tem cle rearngaree nas candies istvous da vida colina, leo nfo inplica abaudanar ae aban «que Mare os marta rs transit mas rgifon de fat revalidar ‘ice, eoial eau. Apasnger una alr poplar ais univer ‘al rod enor pees ver deplored xine Ga talaga wo imotenip quoter engi w stool de impos de dis eWberdaes deoocrties rps mb po mores ivopso de uma reeogt cal al de cre aie, intvidalnsubverser da dtr em cesta di era tment ial que ae erdecia em parca no descent {EC ornents de mates em nga con oa Sudo Slt ‘o) Assn, eta pena er read go mips a era ese edopingie, mete a noes nav, acl 0 gues {eer quetes de dlo de valores, a enon deri ‘ke revoecer que eae varia so parte dew ddan dig nifleados em verde innocence Ey sums, globalinag tea intgralnente de ola questo de nossa “congo de espcie™ no planeta tere (ver ocaptilo 10) Elasbre ‘espags tanto de debate conceptl eric como de batalhaplton de ‘qt pode dice format indefnidas).E sobre tora nese Ho @ pssvelredefini direitos humanos univers que vio bem alm dae seconhecido em 1948 (quetéo que vou rtomar no capitule 12) sans diteitoe nto wo ser eapontaneamente concedes ou econheci Jstamente porque poem Ivara mudangas revolacionsrss nas ordene sacinise nas economias polities, Es 4 vo see conqustado por meio ena eo vai envaverdaeanas intensase por vexes irconcilis- ‘es, pertculamente quando os dveiteentam en contradigto une com te otros 0 qu 6 as evant, etaelecern precedents engini- cas a funeionamena do expt de mercado eneomer, por esemplo, nt ida geal de que os trabalhadoes de toda parte dover er watados com dignidade, tor greta de om “l= Ho via” que Ihe assegreo minima de sarang econ ou ade ‘quadoneeso a chances de vida. Enbor inteiamenteeompative com a Decterogéo Univeral de 1948, ert concepsio universal se apte de mod ido as condiges do deseavolrimento guogricedexigual de que oe pital temse lento ue, em muitos ens form pele pron [Esa concept afta 0 neolberalsm de maneir fundamental, paryue imtrfere do forma crcl no funcionsneno dos mercados de tabelhe Sabet nto bstane que a exigncia de wm "salir vital” significa cvidentomente coisas dstntas« dependet das condi bitrio-gro- faélcas. Um sli vil em Dacar ou Dombim ndo €0 mesmo que po- dia ar necessiio rm Jonnesburg, Dalit, Liles ou na cade de Nova York lem por acaco implies que uta pelo drei global de um slo vial &inmpoutvel ou iica? [Nope de 17 «19 de julho de 1998, cere de quareta deg os docuanizagtos de dizits dog abslhadoos dre Estados Unidos, do Caribe, da Amévin Central, do Mésico, do Canad da Europa rent ‘aac justamente para exatnar ewe aunt ver BEGAN, 1998), Fles ‘hegaram 3 canelua de que um canipania et avr do estabeecine to de am sléro viel como pedo global (de iniio nas indsrias de calgadose de vest) er tito vse como provers, snd que oda fécmula de edlelo desc salto, por maior» euidado de eaboragio que sotivesce para levar em conta dferengs cultari,sciis comment tie pees erodes, fost em divide sr objeto de ntensas controvét- fiat Al dss, & improvével que view a able acitaggo univers Contada,coneluiram eles, “quanto rai contovétsias houret em toa desea forma e quanto maior © nimero de fmulasalteratives, tno rele” (Sexi, 199, p )-O simples fate de levarosetor industrial @-aopinido pice a dseuir que fmulaadotr obtiga « questo do “salir vite”, deine como um “alo gna”, «vr par prince plan da pasta oltion,exttamente do mesmo mode como «adogdo da Declarogo Universal de Dieta Hanae er 1948 inrodaiaimevogs- ‘elmentena pant lobal eras questes em tne dos direitos humane Universe (por mals coavovesos ou dias). (Odilems para qual an aponta tomar ainda mie acimadamente claro quando se totareincorpora a supostauniverselidade ds dieion humans a uma teria dow desenvelvimentos geogrficos desigasis (ou reconalila com eta) As onsidragSesapresentads pelos antropalo- ‘98 americanosem 1947 lovanta esse problems, muito embora xe tena de smite qu aun tndéncia a fetichiear ells como entidades de falgom modo independents tena sie to ddbi eno quanto & evi tment imprépia agora. A frga da Declarago ds Organizgio das No- (het Unidas reside no modo como reine, dem lado, etcla universe dobale, de ouuo, a mlcoescala do carp e da pessoa politica. Mas & Decarag dt bem pouca stengSo bs vis ota escales eth que se ode construir assoclgies humana detedse de sentido (spesar dea na (plo-Estalo ver corsideada a enidade mediador rexponatvel pele ga- ‘antiaepea vgéncia dos diets). E também no enfoea muito das as Infinite varagde de costumes «habit, de modos de vida extaaras Ale sontiente, varagdes que antopéogne «gore mito co lereram aspects races da exstncia mana O dela ao deseavoli rentogeopric dexigusl, consti formas diferentes de asscingo humana cracerizdes oe lee, rogrs costumes diferentes ura vaie- dade do escalas we agua no toant ain um diet amano fanda- ‘mental quanto qualquer cit As contradiies e tenses impliias emt tal discuss se evidenciam inedistaseate. 0 zeit a difrenga cow Sionta «universaldade dos ditetoe, Ese elemenn pode de ero modo serconsderado uma crountdoca antes elie do que desesperrs, pos 6 precisameme dese questi incalves que ve pode consiui noves| ‘eradoe do sex human [Nie abstante, nunes va seabar oespinhoto problema do camo con ciliar dirito go dasenvelimento geogeficn (pli, econo, el tural) desigual com alga ieais univers relatives tx dries, Mas ier que eave problema sempre vi oe teorpanbar no euivale cone tuber dle como izsolvel por tadee qualquer ipo de eo. Entre © relativismo ebsluista, que dis que cota alguma que acre, por exemplo,Jocats es 20 Viet meso em Boalder ono ceato velo de Baksnore, 6 objeto dgno de juin anral ou pltico eo absoluiaro, ‘que conoob rigdamente a univeralidade como questi deel unifor iad jgualdade de julgamento e de tstament, hé wm abundsnte cespagodenegoiagi. O recente resugiment de questes de longa da cara do dieito da minrie, que lev es 1992 kDeclarao da Org saga das Nag Unido cbre oaaunt, Sexemplo deo O cones, cama observa Thornberry (1995), tem come pane defo o choque de tendénciascontradiis Ha do um Indo 0 movimento de internacional o lable de (quence embienti retina een question humains ede i ‘ios, qu tensse ashen da Go i, Deut ado eo hance» ugimete ou recaexineni nettle inteettl, do Virulsas orn de etrcanans, dei dived exams Ac antgpiomen sepa da uci lip ne 13). Reconhecondo que as aociededesprovaylmente serio ats ens do que menos moltialturis paris ns prince anos e que dieren- ago cultural éum process continuo (e que po eansegsinte o dios lem de transcender em muito ¢ “museumumifioagso” de cultura preeistene), a Doclaraggo de 1992 da Organisago dae Naics Unidas seu desevavimentosubseqient astra ma det mire plas quis se pole alia aii dos diets para abordas problemas do desenvol viento geogificodesigual (Puna, Ross, 1995). Longe de erat & proiferagto de rvalidadese ios ntersnios, um sistema de direitos tdequademente lormulade poe ofeecer aqui um recurs para “slvae ard igaldade ene todos os sres humans em sociedade; prom ‘era diverdade grapal quando neceaséria garantie da dinidedoe da ientdade de todas s pessoas; econslidar a estabiidade ea py tanto oméatica come intemscionalmente” (p65) A contro de forge altos para envoherso nesses didlogss wo Abide alguma estutirainsttcionl sdequads trace asim ata ‘pa melindora crucial pure lvar a dation das prticlaidads ¢ das ‘rivrsldades a ntrair mim cenio mndial areado por deseol vimentosgoorifios desist, Ea aso xe resume prsunivelmente “s ‘eequada unfeagia” de “certo intercoespartcalares” ‘Marc ao sedeiava net por disusedes de direitos, Ela via com Froghénea como tenativas de impor um dado conunto de dete —os dlinidos pela buguesin— como um pad universal aque das deve ‘ium apis as ce devem uni-se, oo tno operiie do mands nt rode fazé-l em toro de alguma concepgia de ais distos, bem come

Das könnte Ihnen auch gefallen