SUBA

CELNA
Bala Natalia, nr albumu 83153
Kaamarz Emilia, nr albumu 84003

Suba Celna - urzd, suba umundurowana podlega Ministrowi Finansw. Suba

Celna zostaa powoana na mocy Ustawy o Subie Celnej z dnia 24 lipca 1999 r. Do
dnia 30 kwietnia 2002 r. na jej czele sta Prezes Gwnego Urzdu Ce. W wyniku
likwidacji Gwnego Urzdu Ce stosownie do Ustawy o przeksztaceniach w
administracji celnej oraz o zmianie niektrych ustaw z dnia 20 marca 2002 r.
obowizki kierowania Sub Celn przej Szef Suby Celnej. Suba Celna jest
organem cigania. Suba Celna posiada take wydzia celnikw do zada specjalnych
Wydzia Zwalczania Przestpczoci Suby Celnej w skad ktrego wchodz grupy
mobilne prowadzce kontrole m.in. na szlakach komunikacyjnych. Grupy mobilne
dysponuj specjalistycznym sprztem do wykrywania przemytu, a take psami
wyszkolonymi w wykrywaniu narkotykw i wyrobw tytoniowych. Funkcjonariusze
grup mobilnych mog uywa rodkw przymusu bezporedniego oraz broni palnej.
W dniu 21 wrzenia jest obchodzony Dzie Suby Celnej. W Polsce funkcjonuje 45
urzdw celnych. Od 1 marca 2017 roku poczono Sub Celn z kontrol skarbow
i administracj podatkow w ramach struktury Krajowej Administracji Subowej.

(Zgodnie z art. 2 ust. 1 Ustawy o Subie Celnej z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz.U.
2016 poz. 1799),

do zada Suby Celnej naleay m.in.:)

Podstawowym zadanie Suby Celnej jest ochrona i zapewnienie bezpieczestwa

terytorium Polski oraz pozostaych krajw czonkowskich Unii Europejskiej
traktowanego, jako jednolity obszar celny Wsplnoty Europejskiej, poprzez nadzr i
kontrol nad midzynarodowym obrotem towarowym. Suba Celna jest rwnie
odpowiedzialna kompleksowo za bardzo istotny z punktu widzenia budetu pastwa
podatek akcyzowany oraz inne podatki i opaty. Szczegowy katalog zada okrela
art. 2 i art. 30 ustawy o Subie Celnej na podstawie, ktrych suba ta zobowizana
jest:

1. kontrola przestrzegania przepisw prawa celnego oraz innych przepisw

zwizanych z wywozem i przywozem towarw,
2. wykonywanie czynnoci zwizanych z nadawaniem towarom przeznaczenia
celnego,
3. wymiar i pobr nalenoci celnych i innych opat zwizanych z przywozem i
wywozem towarw,
4. wymiar i pobr podatku od towarw i usug (VAT) z tytuu importu towarw,
5. kontrola, szczeglny nadzr podatkowy, wymiar i pobr podatku akcyzowego,
6. pobr opaty paliwowej,
7. kontrola gier i zakadw wzajemnych,
8. wykonywanie zada wynikajcych z ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach
hazardowych, zwizanych w szczeglnoci z udzielaniem koncesji oraz
zezwole, zatwierdzaniem regulaminw oraz rejestracj urzdze,
9. wspdziaanie przy realizacji Wsplnej Polityki Rolnej
10. wykonywanie zada wynikajcych z przepisw wsplnotowych regulujcych
statystyk dotyczc obrotu towarowego pomidzy pastwami czonkowskimi
Wsplnoty Europejskiej,
11. rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestpstw skarbowych i
wykrocze skarbowych, przestpstw i wykrocze zwizanych z przywozem i
wywozem towarw oraz ciganie ich sprawcw, w zakresie okrelonym innymi
ustawami,
12. rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestpstw i wykrocze
zwizanych z naruszeniem przepisw dotyczcych ochrony dbr kultury oraz
 ochrony wasnoci intelektualnej, a take przestpstw i wykrocze zwizanych
z wprowadzaniem na polski obszar celny oraz wyprowadzaniem z polskiego
obszaru celnego towarw objtych ograniczeniami lub zakazami, w
szczeglnoci takich jak: odpady szkodliwe, substancje chemiczne, materiay
jdrowe i promieniotwrcze, rodki odurzajce i substancje psychotropowe
oraz bro, amunicja, materiay wybuchowe i technologie objte kontrol
midzynarodow,
13. kontrola ruchu drogowego,
14. kontrola transportu drogowego,
15. wsppraca z organami celnymi innych pastw oraz organizacjami
midzynarodowymi,
16. wsppraca z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w
zakresie niezbdnym do realizacji jego zada ustawowych.

1. Umocowanie prawne funkcjonowania Polskiej Suby Celnej

Od najdawniejszych lat instytucje celne s elementem niemal kadego pastwa .

Historia ca wie si z wymian towarow. Co pocztkowo w postaci danin, a

nastpnie nalenoci celnych pobierali i pobieraj celnicy.

Polska Suba Celna funkcjonuje obecnie na zasadach okrelonych ustaw o Subie

Celnej . Suba ta zostaa utworzona w celu zapewnienia ochrony i bezpieczestwa
obszaru celnego Wsplnoty Europejskiej, w tym zgodnoci z prawem przywozu
towarw na ten obszar oraz wywozu towarw z tego obszaru, a take wykonywania
obowizkw okrelonych w przepisach odrbnych, w szczeglnoci w zakresie
podatku akcyzowego oraz podatku od gier. Na mocy ustawy o Wojewdzkich
Kolegiach Skarbowych z dniem 1 wrzenia 2003 roku nadano organom celnym
uprawnienia organw podatkowych, zdefiniowanych w ustawie z dnia 29 sierpnia
1997 roku Ordynacja podatkowa . Organy celne przejy rwnie od sub skarbowych
zadania i obowizki zwizane z prowadzeniem spraw dotyczcych oznaczania
wyrobw znakami skarbowymi akcyzy oraz wykonywaniem szczeglnego nadzoru
podatkowego. Oznacza to, e organy celne sprawuj nadzr nad produkcj, importem,
eksportem oraz obrotem niektrymi wyrobami akcyzowymi, a take czynnociami
bezporednio z nimi zwizanymi, takimi jak: wytwarzanie, uszlachetnianie,
przerabianie, zuywanie, skaenie, rozlew, przyjmowanie, magazynowanie,
wydawanie, przewz i niszczenie oraz oznaczanie tych wyrobw znakami skarbowymi
akcyzy. W poczet obowizkw Suby Celnej przeszed rwnie szczeglny nadzr
podatkowy nad urzdzaniem gier w kasynach gry, na automatach i na automatach o
niskich wygranych. Naley podkreli, e nadanie organom celnym nowych
uprawnie byo wanym elementem harmonizacji prawa i systemu podatkowego ze
standardami Unii Europejskiej.
ORGANIZACJA SUBY CELNEJ

1. Organami Suby Celnej s:

1) minister waciwy do spraw finansw publicznych;
2) Szef Suby Celnej;
3) dyrektorzy izb celnych;
4) naczelnicy urzdw celnych.
2. Organy, o ktrych mowa w ust. 1, realizuj zadania, w szczeglnoci
organw celnych i organw podatkowych, na zasadach okrelonych w
odrbnych przepisach.
2a. Minister waciwy do spraw finansw publicznych moe, w drodze
rozporzdzenia, wyznaczy organ Suby Celnej do wykonywania niektrych
zada Suby Celnej oraz okreli terytorialny zasig jego dziaania,
uwzgldniajc potrzeb sprawnego wykonywania zada organw Suby
Celnej oraz gospodarcze potrzeby przedsibiorcw.
3. Minister waciwy do spraw finansw publicznych okreli, w drodze
rozporzdzenia, waciwo miejscow organw Suby Celnej, o ktrych
mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, w zakresie, w jakim waciwo ta nie wynika z
przepisw regulujcych zadania organw celnych i organw podatkowych,
uwzgldniajc rodzaj zada realizowanych przez organy Suby Celnej oraz
gospodarcze potrzeby przedsibiorcw.
4. Minister waciwy do spraw finansw publicznych okreli, w drodze
rozporzdzenia:
1) waciwo miejscow naczelnikw urzdw celnych oraz dyrektorw izb
celnych do wykonywania zada okrelonych w Kodeksie karnym skarbowym,
2) waciwo miejscow wyznaczonych naczelnikw urzdw celnych do
prowadzenia postpowa przygotowawczych w sprawach o niektre
przestpstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe, okrelone w art. 133 podmioty
prowadzce postpowanie przygotowawcze 1 pkt 1 Kodeksu karnego
skarbowego
majc na uwadze zapewnienie sprawnego wykonywania zada Suby Celnej.

Struktura organizacyjna Suby Celnej okrelona zostaa w zarzdzeniu Nr 30

Ministra Finansw z dnia 29 padziernika 2009 r. w sprawie nadania statutw izbom
celnym i urzdom celnym (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 13, poz. 72 ). Skada si ona z izb
celnych, urzdw celnych oraz oddziaw celnych, nad ktrymi nadzr peni
Departament Podatku Akcyzowego i Ekologicznego, Departament Kontroli Celno-
Akcyzowej i Kontroli Gier oraz Departament Polityki Celnej. Ponadto w skad
kontroli celnej wchodz te laboratoria celne.

Oddziay celne

Najmniejszymi jednostkami organizacyjnymi aparatu celnego s oddziay celne. ktra

znajduj si przy urzdach celnych oraz na terenach przygranicznych. cznie jest ich
159. Do ich gwnych zada naley obsuga przej granicznych i nadzr nad
prawidowoci ustale akcyzowych i celnych.

Urzdy celne

Jednostki o zasigu regionalnym s urzdy celne, ktre peni bezporedni kontrol

nad waciwym funkcjonowaniem oddziaw celnych. Obecnie jest ich w Polsce. 46
lecz ilo ta stale si zmienia wraz z nowelizacjami przepisw.

Izby celne

Terminem izby celne okrela si rne jednostki organizacyjne o charakterze

pastwowym, spoecznym, samorzdowym, gospodarczym i sdowniczym. Znajduj
s w kadym z 16-tu polskich wojewdztw. Peni szereg funkcji o charakterze
fiskalnym, kontrolnym i ochronnym, takich jak:

pobr nalenoci celnych i innych opat zwizanych z przywozem i wywozem

towarw,
pobr podatku od towarw i usug z tytuu importu towarw,
pobr podatku akcyzowego,
kontrola przestrzegania przepisw prawa celnego oraz innych przepisw
zwizanych z przywozem i wywozem towarw,
sprawowanie dozoru celnego i kontroli celnej,
kontrola legalnoci pobytu i zatrudnienia cudzoziemcw,
zwalczanie i ciganie przestpstw skarbowych i wykrocze skarbowych,
przestpstw i wykrocze zwizanych z przywozem i wywozem towarw oraz
ciganie ich sprawcw w zakresie okrelonym innymi ustawami,
rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestpstw i
wykrocze zwizanych z naruszeniem przepisw dotyczcych ochrony dbr
kultury, ochrony praw wasnoci intelektualnej, ochrony przyrody, a take
przestpstw i wykrocze zwizanych z wprowadzaniem na polski obszar celny,
a take wyprowadzaniem z polskiego obszaru celnego towarw objtych
ograniczeniami lub zakazami, w szczeglnoci takich jak: odpady szkodliwe,
substancje chemiczne, materiay jdrowe i promieniotwrcze, rodki odurzajce
i substancje psychotropowe oraz bro, amunicja, materiay wybuchowe i
technologie objte kontrol midzynarodow.

Poza realizacj zada okrelonych przepisami prawa celnego, izby celne peni
rwnie kontrol nad urzdami celnymi i oddziaami celnymi. Na ich czele stoi
dyrektor izby celnej, ktry powoywany jest przez ministra finansw.

Laboratoria celne

W zwizku z wymogami Unii Europejskiej, w Polsce dziaa 6 laboratoriw celnych.

Zajmuj si one przede wszystkim wykonywaniem bada laboratoryjnych w celu
wsparcia kontroli:
 wyrobw akcyzowych,
przestrzegania klasyfikacji taryfowej towarw,
przestrzegania Wsplnej Polityki Rolnej,
przestrzegania ogranicze pozataryfowych szczeglnie ze wzgldu na ochron
ycia i zdrowia ludzi, ochron rodowiska bezpieczestwo pastwa.

Departament Kontroli Celno-Akcyzowej i Kontroli Gier

Do zada tego departamentu naley:

1) prowadzenie i nadzorowanie spraw w zakresie:

dozoru i kontroli celnej,

kontroli akcyzy,

szczeglnego nadzoru podatkowego,

zwalczania przestpczoci w obrocie towarowym,

kontroli urzdzania i prowadzenia gier i zakadw wzajemnych,

kontroli transportu drogowego,

legalnoci pobytu i wykonywania pracy przez cudzoziemcw,

kontroli wewntrznej w Subie Celnej,

profilaktyki i eliminowania zjawisk niepodanych w Subie Celnej,

Wsplnej Polityki Rolnej;

2) prowadzenie i koordynowanie prac z zakresu analizy ryzyka w jednostkach

organizacyjnych Suby Celnej;

3) realizacja zada Suby Specjalnej odpowiedzialnej za stosowanie rozporzdzenia

Rady (EWG) Nr 4045/89;

4) prowadzenie spraw w zakresie udzielania i wystpowania o pomoc administracyjn,

w zakresie rozporzdze Rady Nr 515/97 i 2073/2004;

5) realizacja w ramach waciwoci Suby Celnej instrumentw prawnych z zakresu

III filaru UE;

6) koordynacja i udzia w operacjach midzynarodowych prowadzonych w zakresie

waciwoci departamentu;
7) nadzr nad realizacj zada merytorycznych Biura cznikowego ds. akcyzy (ELO)
w zakresie kontroli podatku akcyzowego.

Departament Polityki Celnej

Do zada Departamentu Polityki Cenowej naley natomiast:

1) opracowywanie zaoe polityki celnej;

2) koordynowanie wsppracy w zakresie spraw celnych z KE, Rad UE, wiatow

Organizacj Celn oraz innymi organizacjami midzynarodowymi i z zarzdami ce
innych krajw;

3) prowadzenie spraw dotyczcych negocjacji i zawierania umw midzynarodowych

w sprawach celnych;

4) prowadzenie, nadzorowanie i zapewnienie jednolitoci postpowania w sprawach

dotyczcych przepisw w zakresie:

a. przeznacze celnych,
b. zgosze celnych,
c. zabezpiecze i dugu celnego,
d. elementw kalkulacyjnych,
e. przedstawicielstwa i postpowania celnego,
f. rodkw taryfowych, pozataryfowych, wymogw zawartych w odrbnych
przepisach,
g. tworzenia i znoszenia wolnych obszarw celnych,
h. operacji uprzywilejowanych,
i. opat zwizanych z przywozem towarw,
j. praw wasnoci intelektualnej,
k. obrotu z zagranic towarami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczestwa
pastwa lub utrzymania midzynarodowego pokoju i bezpieczestwa,
l. przepisw dotyczcych postpowania egzekucyjnego w administracji, w tym
zwizanych z likwidacj towarw,
m. przepisw dotyczcych przestpstw i wykrocze skarbowych w zakresie zada
Suby Celnej,
n. nadzoru nad prawidowoci i jednolitoci postpowania organw celnych
przy stosowaniu systemu INTRASTAT;

5) wdroenie ca elektronicznego w Subie Celnej;

6) koordynacja zada w zakresie utrzymywania eksploatacji i rozwoju systemw

elektronicznych w administracji celnej;

7) nadzr nad funkcjonowaniem informacji celnej w Subie Celnej;

8) koordynacja dziaa zwizanych z naliczaniem i przekazywaniem do budetu UE
wpat ze rodka wasnego z ce odpowiednio;

9) prowadzenie i koordynacja spraw zwizanych z udziaem administracji celnej w

midzynarodowych programach szkoleniowych;

10) prowadzenie Regionalnego Zespou Wymiany Informacji Celnej - Regional

Intelligence Liaison Office (RILO);

11) obsuga Rady Celno - Akcyzowej;

12) reprezentowanie Ministra przed sdami administracyjnymi i innymi organami

orzekajcymi w zakresie waciwoci departamentu oraz przygotowywanie
stosownych dokumentw.

Departament Podatku Akcyzowego i Ekologicznego

Departament ten realizuje zaoenia polityki podatkowej w zakresie podatku

akcyzowego, podatku ekologicznego i innych obcie o podobnym charakterze. W
tym celu monitoruje rynek wyrobw akcyzowych i samochodw osobowych,
wsppracuje z pastwami czonkowskimi Unii Europejskiej w zakresie wymiany
informacji o podatku akcyzowym i wyrobach akcyzowych. Prowadzi nadzr
merytoryczny nad wdroeniem i funkcjonowaniem informatycznych systemw
dotyczcych podatku akcyzowego. Realizuje polityk zwizan ze znakami akcyzy.

Szef Suby Celnej

Szef Suby Celnej jest jednoczenie podsekretarzem stanu w Ministerstwie Finansw

i kieruje Sub Celn oraz zapewnia sprawne i efektywne wykonywanie jej zada,
przede wszystkim przez:

sprawowanie nadzoru nad dziaalnoci dyrektorw izb celnych i naczelnikw

urzdw celnych;
realizacj budetu pastwa w zakresie ustalonym dla Suby Celnej;
ksztatowanie polityki kadrowej i szkoleniowej w Subie Celnej;
wspprac z waciwymi organami innych pastw oraz z organizacjami
midzynarodowymi.

Oglny nadzr nad Suba Celn, ktra wchodzi w skad systemu aparatury
skarbowej, peni minister finansw.