6/15/2017 'Deerler' - mit Kvan

Open

Ana Sayfa Yazarlar

mit Kvan

'Deerler'
Perembe, 15 Haziran, 2017

Cumhurbakan Tayyip Erdoan, Katarn bu ekilde abluka altna alnmasnn slm deerlerle
badamadn syledi. Deerlendiremiyoruz. Sz konusu deerlerle neyin badap neyin
badamad hususu, biz sradan fnlerin zebilecei bir mesele olmaktan oktan kt.

Zira nereye bakp neyi l alacamz arm bulunuyoruz. Halifesiyle, yasalaryla, silahl
kuvvetleriyle dnyann drt tarafndan pek ok mminin, bu arada Trkiye Mslmanlarnn
yuvarlak hesap milyon kadarnn takdirine, tasvibine mazhar olan slm Devleti rgtnn
deerlerini esas alamyoruz, mlmunuz. Neden? Bilmiyoruz. Oysa adamlar bize vahet gibi
grnen bilumum uygulamalarna din kaynaklardan dayanak gsteriyorlard. ok yakn
zamanda ldrlen Bahreynli mftleri Trki el-Binali, her trl cinayeti, vaheti meru, caiz, vs.
gsteren hadisler bulup karyor, yorumlar yapyordu. Fakat tabi kt manzaralar: kafalar kollar
kesiliyor, kadnlara tecavz ediliyor; tatsz! Herhalde bundan, deerler konusunda onlara
bavuramaymz.

Yoksa Krfezin u ii halletmesi gereken byk aabeyi Suudlerin pek makbul sayd birok din
limi ile Din (DA-ID) temel grleri arasnda nemli farklar yok. Bizzat Suud Arabistann,
Din uluslararas meruiyet sahibi versiyonu olduunu sylemek ok da yanl kamaz.

Birtakm stratejik ve gncel-siyas nanslar dnda, iinden kt bu rgtle savaan El-Kaide

trevlerinin de deerler bahsinde yle pek uzaa dmediini gryoruz. Suriyede hegemonya
sava veren cihat silahl rgtler arasndaki militan geilerinden, ufak rgtlerin byklere
katlabilmesinden anlyoruz ki, deerler asndan ilkesel farklar yok ortada.

DAi l alamyoruz, ortalk kirleniyor. El-Kaideye bavuramyoruz, sulu konumuna dyoruz.

Suudlere kulak versek, mazallah yanllkla birileri azck itelerse kafa kesmeye balayacak hale
geliyoruz. Yzmz Mslman Kardeler ve benzerlerine dnmeye kalksak, Anayasalarnda dini

http://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/06/15/degerler/ 1/24
6/15/2017 'Deerler' - mit Kvan

slmdr yazl bir sr devletle kar karya kalyoruz. Katardan yana kyoruz, Birleik Arap
Emirlikleri kzyor. Zaten onlar 15 Temmuz darbe giriimine para destei salamakla suluyoruz.
Darbe giriiminin beynini ve asl uzuvlarn oluturanlar, dne kadar bal bana deerler
manzumesiydiler! Meerse deillermi. Yine dn Suud kral iin yas tutuluyordu, imdi onlara
Amerikan kuklas diyoruz, yine de onlar Krfezin aabeyi sayyoruz. Trkiyenin Suriye
Savanda destekledii cihat rgtler sk sk birbirlerine giriyor. Hangisi hangi deerlere bal?

Cumhurbakan geenlerde de, Tekkeye mrit aramyoruz, demiti. Demek ki, tekke mritleriyle
iktidar sahiplerinin deerleri arasnda da farklar var. Diyorum, bu deerler problemi biz sradan
fnlerin kolayca zebilecei basitlikte deil.

Belki de en iyisi, devs lks otellerin arasnda minik bir kutu gibi braktklar Kbeyi sorun etmek
gerekip gerekmediinden balayarak, deerler hakkndaki sorularmz Hayrettin Karamana
yneltmek. Bu kendinden menkl otokrasi fetvacs, her zamanki gibi, syledii lafn nereye
gittiini lan hesap etmeden aydnlatverirdi bizi. Onun her soruya cevab, hakikaten her soruyu
cevaplamaya elverebilecek bir sihirli formle dayanyor: ben ne dersem o olur. Geri Karaman
ben deil Mslmanlar diyor, yani biz saylr. Ama o bizin nasl ynetileceine dair
ngrlen pratik ortada, uygulanyor; orada da biz yok ben var, dolaysyla biz fantezilerine
gerek yok.

Benim de laf dolandrmama gerek yok. Demeye altm, u anda Ortadouda izlediimiz kanl
oyunlarn hibir yerinde, slm veya deil, hibir deer bulamazsnz, kimsenin hibir davrann
deerlerle veya buna benzer ilkesel sebeplere dayandrarak aklayamazsnz.

DEALSTLK, NAFLK

Siyasette, toplumsal mcadelelerde, hele devletler aras ilikilerde deer arayanlar genellikle
kmsenir, saf veya kof bulunur, en iyi ihtimalle balar okanr, normal olarak enselerine
vurulur, cidd adamlarn kimler kimleri ne ekilde ldrecek gibi cidd mevzular ele ald
ortamlardan dar atlrlar.

Buna karlk, siyasette moral stnlk diye bir g unsuru da var ve buna ancak kuvvetini,
iradesini, politikasn, stratejisini, eylemlerini birtakm deerlerle birletirebilenler sahip
olabiliyor. Ayrca, siyas hareketlerin kalcl dorudan doruya bununla balantl. Hileyle oyunun
kurallarn ortadan kaldrarak, baka herkesi ezerek, kaba kuvvetle bata kalmay kalclk
saymyorum maalesef. Benim de kendime gre deerlerim var.

Bir vakte kadar, hem zenilen, takdir edilen hem -yeterince gereki bulunmad iin- ha fsenen
idealistlik tutumu sosyalistlerde cisimleirdi. Stalinin lmcl darbelerle komaya srkledii
insanlk deerleri, kck Kamboyada Kzl Khmerler tarafndan kurban edildi. Sonrasnda da
sosyalistler, kendilerine moral stnlk veren, kk yzyllar ncesine dayanan o nai ii
http://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/06/15/degerler/ 2/24
6/15/2017 'Deerler' - mit Kvan

beenmediler, istemediler. Sosyalizm, takntl bir bilim adamnn ekonomi problemleri zerken
kefediverdii bir forml deildi. Her eyden nce, kimse a-ak kalmasn, komu aken kimse
tok yatmasn arzusundan domutu. Adalet-eitlik zlemlerini yzyllar boyu srdrmek, insanlk
yeryzne yerletike, hayat eitlendirdike yapabildii yegne hayrl iti.

Dindarlarn ouna gre din de adaleti sorun eder. Veya ederdi mi dememiz lazm, bilemiyorum.
nk komu aken tok yatmay dert edenlerin ounu sanrm ahsen tanyoruz; o kadar azlar.
Komu Mslman deilse zaten gemi olsun. Geerli gncel deerler arasnda merhamet gibi
adalet de ne yazk ki bulunmuyor. Yine de en azndan baz mminler, Allahn kelmnn,
peygamberin ilettiinin adaletle yakndan ilikili olduunu varsayar. Oysa bugnn hele kudret
sahibi dindarl, her eyden nce insanlar adalet kavramndan uzaklatrmakla, adalet
mecburiyetini din sahadan dlamakla megl. Adaleti olmayacaksa din neden varolsun? Adalet
yalnz sizin hkmetmeniz midir, Hayrettin Bey?

ABES AMA

Kbe tavaf srasnda dnemin babakanna rastlayp orada slogan atmaya girien insanlarn
lkesinde bunlar konumak elbette abes. Kendi insanlarna zulmn ahikasn rev grenlerin,
adalet diyene, ahlk diyene kt kt bakanlarn lkesinde

Katara abluka uygulanmas deerlere tersmi. Olabilir hakikaten. Akla gelmedik neler olabiliyor.
Mesel snr kapal, Suud zenginleri iki servisi de yaplan lks otellere, deniz kenar tesislerine
kaamyor hafta sonu.

i oralara vardrmayacak gibi grnyorlar da, diyelim gerilim artt, artt, Suudler basbaya
ynetimi devirmeye kalkt Katarda. u anda tela ierisinde oraya gnderilmeye allan Trk
askerleri ne yapacak, slm deerlerin gerei olarak? Mekkeye yryp Kbe evresinde kentsel
dnm yapmak, bu kutsal mekn Suudlerin rezilliinden kurtarmak nasl kir? ahin eklinde
otobs terminali de yaptrrlar mehur mimarlarna? le betonlar dklr, zerlerine sakslar
ierisinde aalar konur? Gz alabildiine bo arazi, istediin gibi betonla. Bir nev cennet
tasavvuru bazlar iin.

Suud ordusu Katara girmeye kalkarsa veya Katar basklar sonucunda diz kp tamam, pes
ettim derse..? Nasl bir slm deerler uygulamas greceiz? bin asker, mekanize birlik,
gemiler, uaklar konulandracaz derken oradaki yz askeri de lkeye geri getirme gibi bir
deer icraat olabilir mi? Yoksa Hac tccar Suudlere Trkiyenin Katarda asker bulundurmasn
slm deerlere uygun bulup bulmadklar el altndan soruldu, onlar da mnasiptir mi dediler?

Tahakkm tutkusu, zulm hevesi yerine sahiden deerleri olsayd insanlarn

http://www.gazeteduvar.com.tr/yazarlar/2017/06/15/degerler/ 3/24