Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
Hojeemdia,oscomputadoresestopresentesemnossavidadeumaformanuncavista
anteriormente.Sejamemcasa,naescola,nafaculdade,naempresaouemqualqueroutrolugar,
elesestosempreentrens.Aocontrriodoqueparece,acomputaonosurgiunosltimos
anosoudcadas,massimhmaisde7milanos.
Porestemotivo,desenvolvemosesteartigoquecontaahistriaeaevoluodacomputaoe
doscomputadoresemgeral,desdeaantiguidadeatosdiasdehoje.Destamaneira,vocpoder
ficarpordentrodasprincipaisformasdecomputaoutilizadaspelahumanidade.Otextoest
divididoemquatropartesevaiabordartemasdiversos,comobaco,MquinadePascal,Lgica
deBoole,computadoresmainframes,SteveJobseBillGates,entrevriosoutros.
Paracomear,vamosfalarsobreumaformadecalcularmuitosimples,masquetambmfoimuito
tilnasculturasantigas:obaco.
Recomendadoparavoc
baco,aprimeiracalculadoradaHistria
Muitospovosdaantiguidadeutilizavamobacoparaarealizaodeclculosdodiaadia,
principalmentenasreasdecomrciodemercadoriasedesenvolvimentodeconstruescivis.
Elepodeserconsideradocomoaprimeiramquinadesenvolvidaparaclculo,poisutilizavaum
sistemabastantesimples,mastambmmuitoeficientenaresoluodeproblemasmatemticos.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 1/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
basicamenteumconjuntodevaretasdeformaparalelaquecontmpequenasbolasquerealizam
acontagem.
Seuprimeiroregistrodatadodoanode5.500a.C.,pelospovosqueconstituamaMesopotmia.
Contudo,obacotambmfoiusadoposteriormentepormuitasoutrasculturas:Babilnia,Egito,
Grcia,Roma,ndia,China,Japoetc.Cadaumdessespovospossuiumaversodeespecfica
dessamquina,entretanto,preservandoasuaessnciaoriginal.SeunomenaRomaAntigaera
"Calculus",termodeondeapalavraclculofoiderivada.
Ofatodesteinstrumentotersidodifundidoentretodasessasculturassedeveprincipalmentea
doisfatores.Ocontatoentrepovosdistintosoprimeirodeles,oquefezcomqueobacofosse
copiadodeumlugarparavriosoutrosnomundo.Poroutrolado,anecessidadeda
representaomatemticafezcomqueossistemasdecontagemutilizadosnocotidianofossem
implementadosdeformamaisprtica.
Sobreasoperaesmatemticas,elebastantetilparaasomaesubtrao.Jparaa
multiplicaoediviso,obacocomumnomuitorecomendado,somentealgumasverses
maiscomplexasqueapadro.
RguadeClculo
Durantevriossculos,obacofoisendodesenvolvidoeaperfeioado,setornandoaprincipal
ferramentadeclculopormuitotempo.Entretanto,osprincipaisintelectuaisdapocado
Renascimentoprecisavamdescobrirmaneirasmaiseficientesdeefetuarclculos.Logo,em1638
depoisdeCristo,umpadreinglschamadoWilliamOughtred,criouumatabelamuitointeressante
paraarealizaodemultiplicaesmuitograndes.Abasedesuainvenoforamaspesquisas
sobrelogaritmos,realizadaspeloescocsJohnNapier.
Atomomento,amultiplicaodenmerosmuitograndeseraalgomuitotrabalhosoedemorado
deserrealizado.Porm,Napierdescobriuvriaspropriedadesmatemticasinteressantesedeua
elasonomedelogaritmos.Apsofato,multiplicarvaloressetornouumatarefamaissimples.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 2/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Omecanismoconsistiaemumarguaquejpossuaumaboaquantidadedevalorespr
calculados,organizadosdeformaqueosresultadosfossemacessadosautomaticamente.Uma
espciedeponteiroindicavaoresultadodovalordesejado.
MquinadePascal
ApesardarguadeclculodeWilliamOughtredsertil,osvalorespresentesnelaaindaeram
prdefinidos,oquenofuncionariaparacalcularnmerosquenoestivessempresentesna
tbua.Poucotempodepois,em1642,omatemticofrancsBleisePascaldesenvolveuoque
podeserchamadodeprimeiracalculadoramecnicadaHistria,aMquinadePascal.
Seufuncionamentoerabaseadonousoderodasinterligadasquegiravamnarealizaodos
clculos.AideiainicialdePascaleradesenvolverumamquinaquerealizasseasquatro
operaesmatemticasbsicas,oquenoaconteceunaprtica,poiselaeracapazapenasde
somaresubtrair.Poressemotivo,atecnologianofoimuitobemacolhidanapoca.
AlgunsanosapsaMquinadePascal,em1672,oalemoGottfriedLeibnitzconseguiuoque
Pascalnotinhaconseguido:criarumacalculadoraqueefetuavaasomaeadiviso,almdaraiz
quadrada.
Aprogramaofuncional
Emtodasasmquinasemecanismosmostrados,asoperaesjestavampreviamente
programadas,nosendopossvelinserirnovasfunes.Contudo,noanode1801,ocostureiro
JosephMarieJacquarddesenvolveuumsistemamuitointeressantenestarea.
AindstriadeJacquardatuavanoramodedesenhosemtecidos,tarefaqueocupavamuitotempo
detrabalhomanual.Vendoesseproblema,Josephconstruiuaprimeiramquinarealmente
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 3/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
programvel,comoobjetivoderecortarostecidosdeformaautomtica.
TalmecanismofoichamadodeTearProgramvel,poisaceitavacartesperfurveiscomentrada
dosistema.Dessamaneira,Jacquardperfuravaocartocomodesenhodesejadoeamquinao
reproduzianotecido.Apartirdessemomento,muitosesquemasforaminfluenciadospelotear,
incluindooquevamosexplicarlogoabaixo.
AMquinadeDiferenaseoEngenhoAnaltico
Noanode1822,foipublicadoumartigocientficoqueprometiarevolucionartudooqueexistiaat
entonoramodoclculoeletrnico.Oseuautor,CharlesBabbage,afirmouquesuamquinaera
capazdecalcularfunesdediversasnaturezas(trigonometria,logaritmos)deformamuito
simples.EsseprojetopossuaonomedeMquinadeDiferenas.
Houveumgrandeboomnapocaporcausadisso,poisasideiasaplicadasnoprojetoestavam
muitofrentedoseutempo.Devidoalimitaestcnicasefinanceiras,aMquinadeDiferenas
spdeserimplementadamuitosanosdepois.
Apsumperodo,noanode1837,Babbagelanouumanovamquina,chamadadeEngenho
Analtico(MquinaAnaltica).ElaaproveitavatodososconceitosdoTearProgramvel,comoo
usodoscartes.Almdisso,instruesecomandostambmpoderiamserinformadospelos
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 4/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
cartes,fazendousoderegistradoresprimitivos.Aprecisochegavaa50casasdecimais.
Novamente,elanopdeserimplementadanaquelapoca,pelomesmomotivodelimitaes
tcnicasefinanceiras.Atecnologiaexistentenoeraavanadaosuficienteparaaexecuodo
projeto.Contudo,acontribuiotericadeBabbagefoitograndequemuitasdesuasideiasso
usadasathoje.
ATeoriadeBoole
SeBabbageoavdacomputadordopontodevistadearquiteturadehardware,omatemtico
GeorgeBoolepodeserconsideradoopaidalgicamoderna.Booledesenvolveu,em1847,um
sistemalgicoquereduziaarepresentaodevaloresatravsdedoisalgarismos:0ou1.
Emsuateoria,onmero1temsignificadoscomo:ativo,ligado,existente,verdadeiro.Poroutro
lado,o0representaoinverso:noativo,desligado,noexistente,falso.Pararepresentar
valoresintermedirios,comomaisoumenosativo,possvelusardoisoumaisalgarismos(bits)
paraarepresentao.Porexemplo:
00desligado
01cargabaixa
10cargamoderada
11cargaalta
Todoosistemalgicodoscomputadoresatuais,inclusiveodoqualvocestusando,usaateoria
deBooledeformaprtica.Paramaisinformaessobreoassunto,visiteesteartigo.
MquinadeHollerith
OconceitodecartesdesenvolvidosnamquinadeTearProgramveltambmfoimuitotilpara
arealizaodocensode1890,nosEstadosUnidos.Nessaocasio,HermannHollerith
desenvolveuumamquinaqueaceleravatodooprocessodecomputaodosdados.
EmvezdaclssicacanetaparamarcarXemsimenoparaperguntascomosexoeidade,os
agentesdocensoperfuravamessasopesnoscartes.Umavezqueosdadosfossem
coletados,oprocessodecomputaodainformaodemorouaproximadamente1/3docomum.
Foipraticamenteumarevoluonamaneiradecoletadeinformaes.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 5/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Aproveitandotodoosucessoocasionadoporsuamquina,Hollerithfundousuaprpriaempresa,
aTabulationMachineCompany,noanode1896.Apsalgumasfusescomoutrasempresase
anosnocomandodoempreendimento,Hoolerithveioafalecer.Quandoumsubstitutoassumiuo
seulugar,em1916,onomedaempresafoialteradoparaInternacionalBusinessMachine,a
mundialmentefamosaIBM.
Computadoresprmodernos
NaprimeirametadedosculoXX,vrioscomputadoresmecnicosforamdesenvolvidos,sendo
que,comopassardotempo,componenteseletrnicosforamsendoadicionadosaosprojetos.Em
1931,VannevarBushimplementouumcomputadorcomumaarquiteturabinriapropriamente
dita,usandoosbits0e1.Abasedecimalexigiaqueaeletricidadeassumisse10voltagens
diferentes,oqueeramuitodifcildesercontrolado.Porisso,BushfezusodalgicadeBoole,
ondesomentedoisnveisdevoltagemjeramsuficientes.
ASegundaGuerraMundialfoiumgrandeincentivonodesenvolvimentodecomputadores,visto
queasmquinasestavamsetornandomaisteisemtarefasdedesencriptaodemensagens
inimigasecriaodenovasarmasmaisinteligentes.Entreosprojetosdesenvolvidosnesse
perodo,oquemaissedestacoufoioMarkI,noanode1944,criadopelaUniversidadede
Harvard(EUA),eoColossus,em1946,criadoporAllanTuring.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 6/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Sendoumadasfigurasmaisimportantesdacomputao,AllanTuringfocousuapesquisana
descobertadeproblemasformaiseprticosquepoderiamserresolvidosatravsde
computadores.Paraaquelesqueapresentavamsoluo,foicriadaafamosateoriadaMquina
deTuring,que,atravsdeumnmerofinitodeoperaes,resolviaproblemascomputacionaisde
diversasordens.AmquinadeTuringfoicolocadaemprticaatravsdocomputadorColosssus,
citadoacima.
Computaomoderna
Acomputaomodernapodeserdefinidapelousodecomputadoresdigitais,quenoutilizam
componentesanalgicoscombasedeseufuncionamento.Elapodeserdivididaemvrias
geraes.
Primeiragerao(19461959)
Aprimeirageraodecomputadoresmodernostinhacomprincipalcaractersticaousode
vlvulaseletrnicas,possuindodimensesenormes.Elesutilizavamquilmetrosdefios,
chegandoaatingirtemperaturasmuitoelevadas,oquefrequentementecausavaproblemasde
funcionamento.Normalmente,todososprogramaseramescritosdiretamentenalinguagemde
mquina.Existiramvriasmquinasdessapoca,contudo,vamosfocarnoENIAC,quefoiamais
famosadetodas.
ENIAC
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 7/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Noanode1946,ocorreuumarevoluonomundodacomputaocomolanamentodo
computadorENIAC(ElectricalNumericalIntegratorandCalculator),desenvolvidopeloscientistas
norteamericanosJohnEckerteJohnMauchly.Estamquinaeraemtornodemilvezesmais
rpidaquequalqueroutraqueexistianapoca.
Aprincipalinovaonestamquinaacomputaodigital,muitosuperioraosprojetos
mecnicosanalgicosdesenvolvidosatento.ComoENIAC,amaioriadasoperaesera
realizadasemanecessidadedemovimentarpeasdeformamanual,massimpelaentradade
dadosnopaineldecontrole.Cadaoperaopodiaseracessadaatravsdeconfiguraespadro
dechaveseswitches.
Asdimensesdestamquinasomuitograndes,comaproximadamente25metrosde
comprimentopor5,50metrosdealtura.Oseupesototalerade30toneladas.Essevalor
representaalgocomoumandarinteirodeumprdio.
Segundagerao(19591964)
Nasegundagerao,houveasubstituiodasvlvulaseletrnicasportransstores,oque
diminiuemmuitotamanhodohardware.Atecnologiadecircuitosimpressostambmfoicriada,
evitandoqueosfiosecaboseltricosficassemespalhadosportodolugar.possveldividiros
computadoresdestageraoemduasgrandescategorias:supercomputadorese
minicomputadores.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 8/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
IBM7030
OIBM7030,tambmconhecidoporStrech,foioprimeirosupercomputadorlanadonasegunda
gerao,desenvolvidopelaIBM.Seutamanhoerabemreduzidocomparadocommquinascomo
oENIAC,podendoocuparsomenteumasalacomum.Eleerautilzadoporgrandescompanhias,
custandoemtornode13milhesdedlaresnapoca.
Estamquinaexecutavaclculosnacasadosmicrossegundos,oquepermitiaatummilhode
operaesporsegundo.Dessamaneira,umnovopatamardevelocidadefoiatingido.Comparado
comosdaprimeiragerao,ossupercomputadores,comooIBM7030,erammaisconfiveis.
Vriaslinguagensforamdesenvolvidasparaoscomputadoresdesegundagerao,comoFortran,
CoboleAlgol.Assim,softwaresjpoderiamsercriadoscommaisfacilidade.Muitosmainframes
(modocomoasmquinasdessapocasochamadas)aindaestoemfuncionamentoemvrias
empresasnodiasdehoje,comonaprpriaIBM.
PDP8
PDP8foiumdosminicomputadoresmaisconhecidosdasegundagerao.Basicamente,foiuma
versomaisbasicadosupercomputador,sendomaisatrativodopontodevistafinanceiro
(centenasdemilhesdedlaresamenos).Erammenoresdoqueossupercomputadores,mas
mesmoassimaindaocupavamumbomespaonocmodo.
Terceiragerao(19641970)
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 9/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Oscomputadoresdestageraoforamconhecidospelousodecircuitosintegrados,ouseja,
permitiramqueumamesmaplacaarmazenassevrioscircuitosquesecomunicavamcom
hardwaresdistintosaomesmotempo.Destamaneira,asmquinassetornarammaisvelozes,
comumnmeromaiordefuncionalidades.Opreotambmdiminuiuconsideravelmente.
UmdosprincipaisexemplosdaterceirageraooIBM360/91,lanadoem1967,sendoum
grandesucessoemvendasnapoca.Estamquinajtrabalhavacomdispositivosdeentradae
sadamodernos,comodiscosefitasdearmazenamento,almdapossibilidadedeimprimirtodos
osresultadosempapel.
OIBM360/91foiumdosprimeirosapermitirprogramaodaCPUpormicrocdigo,ouseja,as
operaesusadasporumprocessadorqualquerpoderiamsergravadasatravsdesoftwares,
semanecessidadedoprojetartodoocircuitodeformamanual.
Nofinaldesteperodo,houveumpreocupaocomafaltadequalidadenodesenvolvimentode
softwares,vistoquegrandepartedasempresasestavasfocadanohardware.
Quartagerao(1970athoje)
Aquartageraoconhecidapeloadventodosmicroprocessadoresecomputadorespessoais,
comareduodrsticadotamanhoepreodasmquinas.AsCPUsatingiramoincrvelpatamar
debilhesdeoperaesporsegundo,permitindoquemuitastarefasfossemimplementadas.
Oscircuitosacabaramsetornandoaindamaisintegradosemenores,oquepermitiuo
desenvolvimentodosmicroprocessadores.Quantomaisotempofoipassando,maisfcilfoi
comprarumcomputadorpessoal.Nestaera,ossoftwaresesistemassetornaramtoimportantes
quantoohardware.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 10/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Altair8800
OAltair8800,lanadoem1975,revolucionoutudooqueeraconhecidocomocomputadorat
aquelapoca.Comumtamanhoquecabiafacilmenteemumamesaeumformatoretangular,
tambmeramuitomaisrpidoqueoscomputadoresanteriores.Oprojetousavaoprocessador
8080daIntel,fatoquepropicioutodoessedesempenho.
ComtodooboomdoAltair,umjovemprogramadorchamadoBillGatesseinteressoupela
mquina,criandoasualinguagemdeprogramaoAltairBasic.OAltairfuncionavaatravsde
cartesdeentradasesada,semumainterfacegrficapropriamentedita.
Apple,LisaeMacintosh
VendoosucessodoAltair,SteveJobs(fundadordaApple)sentiuqueaindafaltavaalgono
projeto:apesardesuasfuncionalidades,estecomputadornoerafcildeserutilizadopor
pessoascomuns.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 11/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Stevesemprefoiconhecidoporterumladoartsticoapurado,portanto,emsuaopinio,um
computadordeveriarepresentardemaneiragrficaoseufuncionamento,aocontrriodeluzes
queacendiameapagavam.Porisso,oAppleI,lanadoem1976,podeserconsideradocomoo
primeirocomputadorpessoal,poisacompanhavaumpequenomonitorgrficoqueexibiaoque
estavaacontecendonoPC.Comoosucessodamquinafoimuitogrande,em1979foilanadoo
AppleII,queseguiaamesmaideia.
Seguindonamesmalinha,oscomputadoresLisa(1983)eMacintosh(1984)foramosprimeirosa
usaromouseepossuirainterfacegrficacomonsconhecemoshojeemdia,compastas,
menusereadetrabalho.NoumprecisodizerqueessesPCstiveramumsucesso
estrondoso,vendendoumnmeroenormedemquinas.
MicrosofteosprocessadoresIntel
ParalelamenteApple,BillGatesfundouaMicrosoft,quetambmdesenvolviacomputadores
principiais.Nocomeodesuaexistncia,nofinaldosanos70eatmeadosdosanos80,Gates
usouasideiascontidasnasoutrasmquinasparaconstruirasuasprprias.Utilizando
processadores8086daIntel,oprimeirosistemaoperacionaldaMicrosof,MSDOS,estavamuito
aqumdosdesenvolvidosporSteveJobs.
Poressemotivo,BillGatesacaboucriandoumaparceriacomJobse,apsalgumtempo,copiou
todaatecnologiagrficadoMacintoshparaoseunovosistemaoperacional,oWindows.
Destaforma,emmeadosdosanos80,OMachintosheoWindowssetornaramfortes
concorrentes.ComademisodeSteveJobsdaApple,aempresaacaboumuitoenfraquecida.
Assim,aMicrosoftacabousetornandoalderdomercadodecomputadorespessoais.
Desdeaquelapoca,vriosprocessadoresdaIntelforamlanados,acompanhadosdevrias
versesdeWindows.EntreosmodelosdaIntel,podemoscitar:8086,286,386,486,Pentium,
Pentium2,Pentium3,Pentium4,Core2Duoei7.AAMDentrounoramodeprocessadoresem
1993,comoK5,lanandoposteriormenteoK6,K7,Athlon,Duron,Sempron,entreoutros.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 12/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
Todososcomputadorespessoaisquesolanadosatualmentesobastantederivadosdasideias
criadaspelaAppleepelaMicrosoft.
Multicore
Umadasprincipaistendnciasdosltimosanosdomercadodedesktopsachamadamulti
core,queconsisteemvriosprocessadorestrabalhandoparalelamente.Assim,astarefaspodem
serdivididaseexecutadasdemaneiramaiseficiente.Noinciodadcadade2000,os
transstoresusadosnoprocessadorjestavammuitopequenos,causandoumaquecimentomaior
queonormal.Destamaneira,foinecessriodividiraCPUemvriosncleos.Paramais
informaes,cliqueaqui.
Computaodebolsoetablets
Finalizandoesteartigo,vamosfalarsobreacomputaodebolso,queestcadavezmais
presentenasnossasvidas.Dealgunsanosparac,cadavezmaiscomputadoresmveisso
lanadosnomercado,osquaispodemsercarregadosdentrodobolsoporissooseunome.
Entreessesdispositivos,podemoscitarprimeiramenteoscelulares,quecadavezmaisexecutam
funesexistentesnoscomputadores,possuindosistemasoperacionaiscompletos,almde
palmtops,pendrives,cmerasfotogrficas,TVsportteisetc.
Naverdade,aprincipaltendnciadofuturo,quejestocorrendoagora,auniodemuitas
funcionalidadesemummesmoaparelho.Porisso,apsalgunsanos,vaisermuitocomumqueas
pessoastenhamsomenteumnicodispositivoporttil,quevaiexecutartodasastarefas
desejadas.Achegadadostabletsaomercadofoioutrograndepassoparaqueissosetornasse
realidade.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 13/14
31/01/2017 AhistriadoscomputadoresedacomputaoTecMundo
EntrevistacomAnonymous:oqueelesquerem,fazemeoquesoOPs?.
https://www.tecmundo.com.br/tecnologiadainformacao/1697ahistoriadoscomputadoresedacomputacao.htm 14/14