0 Nemanja Sredic BSC

BEZ CIJENA
GLAVNI PROJEKAT
ZA IZGRADNJU INDIVIDUALNOG STAMBENOG OBJEKTA
U BANJA LUCI NA PARCELI
k.č.1253/4, k.o. Petrićevac 2, Banja Luka
KNJIGA br.5
PROJEKAT MAŠINSKIH INSTALACIJA
KNJIGA 1 – ARHITEKTONSKA FAZA
a) OPŠTI DIO
b) PROJEKTNI ZADATAK
c) ARHITEKTONSKI PROJEKAT
KNJIGA 2 – KONSTRUKTIVNA FAZA
TEKSTUALNA DOKUMENTACIJA
GRAFIČKA DOKUMENTACIJA
KNJIGA 3 - HIDRO FAZA
KNJIGA 4 - ELEKTRO FAZA
KNJIGA 5 – MAŠINSKA FAZA
2
SADRŽAJ: KNJIGA 5 – MAŠINSKA FAZA
1 TEKSTUALNA DOKUMENTACIJA............................................................................2
1.1 Tehnički opis objekta...........................................................................................3
1.2 Tehnički opis sistema ventilacije.........................................................................8
1.3 Tehnički opis sistema grijanja..............................................................................8
1.3.1 Kotlovnica....................................................................................................9
1.4 Opšti i tehnički uslovi za izgradnju....................................................................11
1.4.1 Opšti uslovi................................................................................................12
1.4.2 Tehnički uslovi za izgradnju.......................................................................16
1.5 Prilog mjerama zaštite na radu i zaštite od požara...........................................27
1.5.1 Spisak opasnosti koje se mogu javiti u toku izgradnje i eksploatacije......28
1.5.2 Spisak štetnosti koje se mogu javiti u toku izgradnje i eksploatacije........28
1.5.3 Opšte napomene i obaveze.......................................................................28
2 NUMERIČKA DOKUMENTACIJA............................................................................29
2.1 Ulazni podaci.....................................................................................................30
2.2 Meteorološki podaci:.........................................................................................33
2.3 Analiza građevinskih konstrukcija.....................................................................36
2.4 Dimenzionisanje sistema ventilacije.................................................................59
2.5 Toplotni gubici i dobici.......................................................................................60
2.6 Dimenzionisanje grejnih/ rashladnih tijela.........................................................69
2.7 Dimenzionisanje cjevovoda..............................................................................72
2.8 Dimenzionisanje pumpi.....................................................................................74
2.8.1 Dimenzionisanje elemenata toplotne podstanice......................................75
2.8.2 Proračun zatvorene ekspanzione posude prema DIN 4807 dio 2 :..........75
3 PREDMJER OPREME, MATERIJALA I RADOVA...................................................77
4 SPISAK KORIŠTENE LITERATURE.......................................................................84
5 GRAFIČKA DOKUMENTACIJA................................................................................86
Broj CRTEŽ BR_CRTEŽA RAZMJERA FORMAT

1/5 Situacioni plan KGH 00. 00. 00 1:500 A3
2/5 Tehnološka šema KGH 01. 00. 00 -;- A2
3/5 KGH sistem Podrum KGH 02. 00. 00 1:50 A3
4/5 KGH sistem Prizemlje KGH 02. 00. 01 1:50 A3
5/5 KGH sistem Sprat KGH 02. 01. 00 1:50 A3
1
1 TEKSTUALNA DOKUMENTACIJA
2
1.1 Tehnički opis objekta
LOKACIJA
Lokacija
Izraditi glavni projekat jednoporodičnog stambenog objekta u Banjaluci, u Ulici
Majevička, na k.č.1253/4 , k.o. Petrićevac 2, Banja Luka. Objekat projektovati sa spratnošću
Su+P+1, u svemu prema Urbanističko-tehničkim uslovima br. 03-364-2246/17, izrađenih
01.11.2017 od strane Odjeljenja za prostorno uređenje Grada Banja Luka.
GABARIT
Objekat je projektovan sa spratošću Su+P+1, gabarita 9,00 m x 12,00 m u svim nadzemnim

etažama, odnosno 9,00 m x 12,00 m + 3,00m x 7,00m u suterenskoj etaži. Nadprizemne
etaže prema svim stranama mogu da se izvode sa istacima i terasama te balkonima koji su
širi do 2,0m od osnovnog gabarita objekta.
NAMJENA I FUNKCIJA
Osnovna namjena objekta je stanovanje.

Sve nadzemne etaže su namjenjene za stanovanje.
Cijeli objekat zadovoljava osnovne zahtjeve u tehničkom i funkcionalnom smislu i
projektovani su u skladu sa važećim normama i standardima koji definišu ovu oblast.
Vertikalna komunikacija u objektu kroz etaže obezbjeđena je preko unutrašnjeg stepeništa
koje ima direktnu vezu sa okolinom.
Izlazak na krov objekta je omogućen preko krovnog kapka koji se nalazi u tavanskom
prostoru, a kojem se pristupa iz stepenišnog prostora.
MATERIJALIZACIJA I OBLIKOVANJE
U oblikovnom smislu objekat je projektovan kao cjelina. Forma je jednostavna sa jasno

izraženim kubusom, erkerima i balkonima.
Fasadne ravni objekta su projektovane od savremenih i kvalitetnih materijala u kombinaciji
silikatne fasade, sa fasadnim žaluzinama u raznom dekoru, i bravarijom sa staklom
projektovnim ogradama.
Fasadni zidovi su projektovani od opekarskih proizvoda niske toplotne provodljivosti u cilju

smanjenja utroška energije u periodu eksploatacije. Fasadna stolarija je projektovana od
visokokvalitetnih šestokomornih PVC profila, i niskoemisionim staklima, a u prizemlju od ALU
bravarija sa prekinutim termičkim mostom i niskoemisionim staklima.
Krovni pokrivač je projektovan od ravnog aluminijumskog plasticifiranog lima postavljenog u

blagom nagibu prema mjestima odvodnje, sakriven iza krovnih atika, kako bi se postigao
savremen likovni izraz čitavog objekta.
podovi
Svi podovi u objektu su projektovani kao plivajući, da bi se obezbijedila neophodna
zvučna izolacija prostora. U zavisnosti od funkcije prostorije u kojoj se nalaze, različita je i
završna podna obloga.
3
Pod u prostorijama na nivou Su – sadrži sljedeće slojeve:
• Keramičke pločice d= 1,0 cm

• Cementna košuljica d= 7,0 cm
• Hidroizolacija – PVC folija d= 1,0 cm
• TERMOIZOLACIJA 10cm d= 10,0 cm
• Hidroizolacija – PVC folija d= 1,0 cm
• AB temeljna ploča d= 90,0 cm
• Cementna košuljica – zaštita hidroizolacije d= 3,0cm
• Hidroizolacija d= 1,0 cm
• Mršavi beton d= 10,0 cm
• Nabijeni šljunak d= 15,0 cm
Podovi u stambenom prostoru u prostorijama dnevnog boravka, trprzarije, spavaćih soba i

garderobe sadrže sljedeće slojeve:
• Parket d= 2,0 cm
• PVC folija d= 0,02 cm
• TP stiropor d= 2,0 cm
• AB ploča d= 20,0 cm
• Malter d= 2,0 cm
Podovi u sanitarnim čvorovima i kuhinji moraju biti hidroizolovani. Slojevi poda u tim
prostorima su:

• Cementna košuljica u padu d= 3,0 – 5,0 cm
Podovi u hodnicima sadrže sljedeće slojeve:

• PVC folija d= 0,02 cm
• TP stiropor d= 2,0 cm
Podovi na balkonima, sadrže sljedeće slojeve – gledano do AB ploče:
• Protivklizne keramičke pločice d= 1,0 cm

• Cementna košuljica u padu d= 3-5,0 cm
• Završna obrada tipa „Demit“ d= 5,0 cm
4
Pod - obloga stepenica i stepenišnih međupodesta je:
• Granitna keramika d= 1,0 cm
Sve cementne košuljice neophodno je lako armirati rabic pletivom ili armirati poliesterskim
vlaknima, kako bi se spriječilo ugibanje i pojava prslina. Cementnu košuljicu od zidova
potrebno je odvojiti sa min. 1,0 cm stiropora kako bi se spriječilo prenošenje zvuka, preko
zidova i konstrukcije, u susjedne prostorije.
Svi podovi u suterenskoj etaži su urađeni po principu fero betona sa granitnom keramikom.
zidovi
Fasadni zidovi projektovani su od porotherm bloka d=20 cm, sa spoljašnje strane obloženi
termoizolacijom od kamene mineralne vune FKD-S (d=12,0 cm) preko koje se izvodi silikatna
fasada. Sa unutrašnje strane zidovi su malterisani, fino perdašeni, gletovani i finalno bojeni
poludisperzivnom bojom. Unutrašnji pregradni zidovi takođe su od opekarskih blokova d=10
cm i d=20 cm, obostrano malterisani, fino perdašeni, gletovani i finalno bojeni
poludisperzivnom bojom. Zidovi u kupatilima i WC-ima su obloženi keramičkim pločicama do
visine plafona, postavljenih u slogu fuga na fugu.
Zidovi u kuhinji su obloženi keramičkim pločicama, od poda do visine 150 cm od gotovog
poda.
plafoni
Svi plafoni u stambenom dijelu objekta i stepenišnom prostoru su malterisani, fino perdašeni,
gletovani i finalno bojeni poludisperzivnom bojom po izboru projektanta. Plafon na dijelu
etaže iznad koga su stambene prostorije obložen je kamenom vunom d=10,0 cm, sa
završnim slojevima „Kontaktne” fasade.
fasada
Sve fasadne obloge na objektu moraju biti urađene od kvalitetnih materijala, otpornih na
vatru atmosferske uticaje, hladnoću i sl., urađenih na način kako je to definisano projektom.
Kontaktna fasada, (d=12,0 cm) su finalno bojene fasadnim akrilnim premazom, dva puta, u
tonu i teksturi po izboru projektanta. (NA KAMENU VUNU SILIKONSKI ILI SILIKATNI
MALTER)
Djelovi fasde arhitektonskog oblikovanja su izvedeni od ALU-bond konstrukcije sa bojama i
rasporedom po izboru projektanta uz dogovor sa investitorom.
stolarija
Fasadna stolarija na svim nestambenim prostorijama predviđena je od aluminijumskih profila

sa termoprekidom. Završna obrada AL profila je plastifikacijom u tonu po izboru projektanta.
Zastakljenje fiksnih i pokretnih dijelova je termopan staklom d=4+16+4mm. Boja i dimenzije
profila biće definitivno određene po odabiru izvođača stolarije, u dogovoru sa projektantom.
Ugradnja je preko metalnih slijepih štokova od kutijastih čeličnih profila, koji se pričvršćuju za
zid. U prilogu sheme stolarije i bravarije, koji je sastavni dio ovog projekta, date su zidarske
5
mjere svake pozicije. Proizvodne mjere stolarije moraju se utvrditi na licu mjesta, nakon
postavljanja i fiksiranja slijepih štokova.
Na stambenom dijelu objekta fasadna stolarija je od visokokvalitetnih šestokomornih PVC ili
ALU profila. Zastakljenje je višeslojnim flot staklom odgovarajuće debljine, punjeno
odgovarjućim plemenitim gasom u svemu prema preporuci proizvođača uz uslov da
kompletna pozicija mora da zadovolji koeficijent toplotne provodljivosti od, staklo Ug≤1,10
W/m2K, cijela pozicija (staklo+ram), Uw≤1,60 W/m2K. Boja i dimenzije profila biće
definitivno određene po odabiru izvođača stolarije, u dogovoru sa projektantom. Ugradnja je
preko metalnih slijepih štokova od kutijastih čeličnih profila, koji se pričvršćuju za zid.
Proizvodne mjere stolarije moraju se utvrditi na licu mjesta, nakon postavljanja i fiksiranja
slijepih štokova. U komplet svih pozicija PVC stolarije dolazi kutija sa roletnom od
aluminijumskih lamelica i vođica i mehanizmom za spuštanje roletne.
Unutrašnja stolarija (vrata) su drvena, štok vrata je fleksibilni od medijapana. Krilo i okvir
vrata završno bojiti bezbojnim lakom u min. 2 premaza. Ugradnja vrata je metalnim tiplama
utiplanim direktno u zid. Zastakljenje nadsvjetla, kod vrata kod kojih je to predviđeno, je
običnim staklom d=4 mm. Spoj zida i stolarije ispuniti ekspandirajućom pjenom i pokriti
drvenom lajsnom sa oblogom od hrastovog furnira.
Spoljašnje žaluzine za zaštitu od sunca predviđene su od lamelica tipa „Beela” ploča ili sl.,
postavljenih u ramu od čeličnih profila. U svemu prema shemama koje su sastavni dio ovog
projekta. Lamele u drvenom dekoru. prema izboru projektanta. Obrada čelične
podkonstrukcije podrazumijeva fino brušenje i zaštitni premaz minijumom i završnom bojom
za metal minimum dva puta u boji po izboru projektanta.
crna bravarija
Na mjestima gdje je to predviđeno, postoje pozicije od crne bravarije (kapak za izlaz na krov,
ograda na stepeništu sa staklom, terasama, i sl). Sva crna bravarija se pravi od čeličnih
kutijastih i valjkastih profila ili čeličnog lima, u svemu prema šemama bravarije. Čelični profili
se završno boje bojom za metal, minimum dva puta, u tonu po izboru projektanta, sa
prethodnom pripremom koja podrazumjeva fino brušenje i zaštitni premaz minijumom.
Ograde na balkonima su predviđeno od alu- bravarije i kaljenog stakla.
krov
Krovna konstrukcija je klasična drvena konstrukcija sa svim potrebnim elementima za

oslanjanje i uklještenje. Dimenzije drvenih elemenata krovne konstrukcije date su u statičkom
računu i crtežima. Preko rogova postavlja se daščana oplata d=2,5 cm, od dasaka širine do
12 cm postavljenih sa međusobnim zazorom od 1-2 mm. Preko daščane oplate predviđena
je NT folija, preko koje se postavlja krovni pokrivač od ravnog aluminijumskog lima u boji po
izboru projektanta. Sve falcove, opšivke, prodore i ostale tipske elemente izraditi kvalitetno,
prema važećim standardima ove struke. Po donjoj ivici krova predviđeni su limeni linijski
snjegobrani radi sprečavanja nakupljanja snijega u horizontalnim olucima.
Sistem ventilisanja krova obezbijeđen je preko tipskih ventilacionih otvora u samoj ravni
krova, na dijelu slemena i vijenca krovne ravni. Ventilacije u ravni krova kvalitetno opšiti
limom i zatvoriti čeličnom mrežicom sa unutrašnje strane.
6
izolacije
Objekat je u potpunosti termički i hidro izolovan.

Hidroizolacija objekta predviđena je u svim prizemnim i suterenskim zidovima i podovima.
Vertikalna hidroizolacija u zidovima temelja je predviđena od donje kote temeljne ploče do
iznad nivoa terena, čime se obezbjeđuje vodonepropusnost svih zidova i poda temelja. Krov
je hidroizolovan NT folijom preko daščane oplate, dok je ispod ležećeg oluka predviđena
hidroizolaciona kadica sa izolovanjem svih horizontalnih prodora prema olučnim vertikalama.
Kontaktna fasada od kamene mineralne vune , d=12 cm je predviđena na svim fasadnim
zidovima. Ploče termoizolacije se postavljaju sa "zidarskim" preklopom na pola ploče.
Vezivna sredstva i prateći elementi (tiple, mrežice, ljepkovi i sl.) moraju biti originalni.
Kompletnu fasadu postaviti u svemu prema originalnom uputstvu proizvođača.
Termoizolacija d=12,0 cm samogasivim stiropor plocama sa zavrsnim malterom predviđena
je na bočnim fasadama na dilataciji sa planiranim susjednim lamelama.
Svi plafoni erkernih prepusta su termoizolovani sa donje strane pločama od kamene vune.
Ploča iznad prizemlja iznad kog se nalaze stambeni prostori je na mestima prepusta sa
donje strane termoizolovana pločama od kamene vune debljine d=12,0 cm, preko kojih je
predviđena završna obrada silikonski ili silikatni malter. Na krovnoj ploči predviđena
termoizolacija je mineralna vuna debljine 15,0 cm.
Izolacije
Objekat je u potpunosti termički i hidro izolovan.

Hidroizolacija objekta predviđena je u svim prizemnim zidovima i podovima. Vertikalna
hidroizolacija u zidovima temelja je predviđena od donje kote temeljne ploče do iznad nivoa
terena, čime se obezbjeđuje vodonepropusnost svih zidova i poda temelja. Krov
jehidroizolovan NT folijom preko daščane oplate, dok je ispod ležećeg oluka predviđena
hidroizolaciona kadica sa izolovanjem svih horizontalnih prodora prema olučnim vertikalama.
Kontaktna fasada od kamene mineralne vune , d=12 cm je predviđena na svim fasadnim
zidovima. Ploče termoizolacije se postavljaju sa "zidarskim" preklopom na pola ploče.
Vezivna sredstva i prateći elementi (tiple, mrežice, ljepkovi i sl.) moraju biti originalni.
Kompletnu fasadu postaviti u svemu prema originalnom uputstvu proizvođača.
Termoizolacija d=12,0 cm samogasivim stiropor plocama sa zavrsnim malterom predviđena
je na bočnim fasadama na dilataciji sa planiranim susjednim lamelama.
Svi plafoni erkernih prepusta su termoizolovani sa donje strane pločama od kamene vune.
Ploča iznad prizemlja iznad kog se nalaze stambeni prostori je na mestima prepusta sa
donje strane termoizolovana pločama od kamene vune debljine d=12,0 cm, preko kojih je
predviđena završna obrada silikonski ili silikatni malter. Na krovnoj ploči predviđena
termoizolacija je mineralna vuna debljine 15,0 cm.
Limarija
Pokrivanje krova se vrši aluminijumskim limom d=0,6 mm, u boji po izboru projektanta. Sve
tipske detalje pokrivanja, opšivki, ventilacija, snjegobrana, prodora kroz krovnu ravan i sl.,
raditi u skladu sa postojećim standardima iz ove oblasti.
Sve opšivke kalkanskih zidova, erkera i sl., horizontalni i vertikalni oluci rade se od
aluminijumskog lima debljine d=0,6 mm. Opšivke krovnih vijenaca su spojene sa krovnim
pokrivačem. Boja lima je uskađena sa fasadnom bojom, po izboru projektanta. Horizontalni
oluci su skriveni, povučeni u dubinu u odnosu na fasadnu ravan. Olučne vertikale su
kvadratnog presjeka 12x12 cm ili kružnog r=110mm.
7
1.2 Tehnički opis sistema ventilacije
Sistem ventilacije objekta je u potpunosti projektovan u skladu sa PRAVILNIKOM o

Tehničkim svojstvima sistema ventilacije, djelimične klimatizacije i klimatizacije u
građevinama i standardima vezanim za ovaj pravilnik.
Ventilacija stanova izuzev sanitarnih čvorova je predviđena prirodnim putem bez prinudne
dobave vazduha.
Sistem ventilacije se sastoji od:

– Ventilacije kotlovnice
– Ventilacije sanitarnih prostorija
Ventilacija kotlovnice riješena je prirodnim putem prestrujavanjem vazduha kroz rešetku

ugrađenu u vrata podstanice i rešetku ispod stropa postanice odnosno u nadsvjetlu vrata
podstanice koja je riješena u sklopu građevinske bravarije. U vrata je urgađena tipska
rešetke za vrata OAS-R 625x425 Klimaoprema, efektivne površine 1030 cm 2, što pri
petostrukom broju izmjena vazduha kotlovnice daje brzinu prestrujavanja od 0.3 m/s
Sanitarne prostorije se ventiliraju prinudnim putem preko odsisnih tipskih kupatilskih

ventilatora koji se puštaju u rad preko prekidača osvjetljenja.
Dimenzije ventilacionih kanala i spojnih elemenata su u skladu sa EN 1505: 1997 Ventilacija

u građevinama- Metalni kanali i spojni dijelovi pravokutog presjeka za razdiobu vazduha
(dimenzije) i EN 1506: 1997 Ventilacija u građevinama- Metalni kanali i spojni dijelovi
okruglog presjeka za razdiobu vazduha (dimenzije).
1.3 Tehnički opis sistema grijanja
Sistem grijanja je toplovodni, jednoocijevni, zatvoren sa vertikalnim i horizontalnim

razvodom. Režim rada sistema je 70/60 0C. Sistem se sastoji od kotlovnice, cijevne
instalacije, grejnih tijela i sistema za regulaciju i dopunu vode. Toplotna energija se distribuiše
vertikalnim razvodom do razvodnih ormara. Iz razvodnih ormara se dalje bakarnim cijevima
toplota odvodi do pojedinih grejnih tijela. Vertikalni razvod je izrađen od čeličnih bešavnih
cijevi a razvod od ormara do grejnih tijela je izrađen od bakarnih cijevi obloženih PVC
oblogom. Cijevna mreža cirkulacionih krugova izvodi se plastificiranim bakarnim cijevima,
dimenzije 18x1mm koje se po principu mokrog polaganja polažu u cementni estrih. Cijevna
mreža od toplotne podstanice do razvodnih ormara se izvodi u padu prema podstanici. Svi
razvodni ormari su opremljeni sa zapornom armaturom i regulacionom opremom na povratu
svakog kruga i na povratu iz razvodnog ormara. Na sve vertikale je predvidjena ugradnja
ručnih regulacionih ventila sa kosim vretenom i priključcima za diferencijalni manometar.
Razvodni ormari su opremljeni su tipskim mesinganim razdjelnikom i sabirnikom, sa
integrisanim ventilima za regulaciju ili zatvaranje pojedinih cirkulacionih krugova, te
odzračnim i ispusnim slavinama kao i zapornom armaturom na priključku razvodnog ormara
na cijevnu mrežu.
Sve vertikale se odzračuju preko ručnih odzračnih slavina 1/2”. Svako grejno tijelo se
odzračuje ručnom odžračnom slavinom 1/2” a takođe se u svakom razvodnom ormariću
nalaze automatski odžračni ventili.
8
Ispuštanje vode iz instalacije moguće je posredstvom ispusnih slavina ugradjenih na najižim
dijelovima cijevne instalacije. Pražnjenje cijevi položenih u pod moguće je produvavanjem
vazduhom pod visokim pritiskom. Ispuštanje vode iz vertikalnih vodova predviđeno je preko
ispusnih slavina za svaku vertikalu, koje se ugrađuju ispred zaporne odnosno regulacionme
armature pojedine vertikale.
Sistem grijanja se sastoji od:

Kotlovnice;
Sistema radijatorskog grijanja;
Sistema podnog grijanja.
Za grejna tijela su usvojeni čelični limeni pločasti radijatori tipa za zagrijavanje stambenih
prostorija i sušači peškira za zagrijavanje kupatila. Debljina lima od kojeg su izrađena grejna
tijela je minimalno 1,2 mm. Sva grejna tijela su opremljena ventilom za jednocijevni sistem
grijanja i ručnim ozračnim pipicama. Ventili su fabrički podešeni za podjelu protoka od 50%-
50% a imaju mogućnost regulacije istog od 0- 100 %. Sva grejna tijela su postavljena u zoni
parapeta ispod staklenih površina bravarije na visini od 14 cm iznad poda prostorije.
Cijevna instalacija unutar objekta se sastoji od vertikalnog i horizontalnog razvoda.

Vertikalni cijevni razvod je postavljen u servisni šaht za instalacije i izrađen je od čeličnih
bešavnih cijevi. Vertikalnim razvodom se vrši distribucija grejnog medija do pojedinih etaža
objekta.
Horizontalnim cijevnim razvodom ditribuišemo toplotu do pojedinih grejnih tijela. Horizontalni
cijevni razvod je postavljen u cementni estrih podne obloge grijanog prostora i izrađen je od
bakarnih plastificiranih cijevi.
Zagrijavanje prostorija dnevnog boravka će se vršiti putem sistema podnog grijanja sa PEX-
Al-PEX cijevima položenim u estrih poda i putem toplovodnog vazdušnog zagrijača. Radnu
temperaturu održavamo pomoću troputog regulacionog ventila postavljenog na povratni vod.
Regulacija temperature polaznog voda podnog grijanja se vrši na osnovu ambijentalne

temperature. Cijevi su izrađene od umreženog polietilena (PeX cijevi) i postavljene su na
prefabrikovane stiroporne ploče u cementni estrih. Ispod cijevi je postavljena termoizolacija.
1.3.1 Kotlovnica
Za proizvodnju toplotne energije u objektu koristit će se kotlovnica na čvrsti energent- pelet,

sječku ili drvni otpad..
U kotlovnici su smješteni:
– Kotlovi na drvni otpad ili pelet 1x36 kW;
– Zaporna, mjerna i regulaciona oprema na strani primarnog kruga;
– Cirkulacione pumpe;
– Zaporna i sigurnosna armatura na strani sekundarnog kruga;
– Zatvorena ekspanziona posuda.
Generator toplote je kotao koji za energent koriste čvrsto gorivo (pelet) i rad ovog kotla je u
potpunosti automatizovan. Kotao je nominalne snage 36 kW i opremljen je sigurnosnim
ventilom. U sklopu kotlovskog postrojenja se nalaze spremnik za pelet sa sistemom za
loženje koji je dovoljan za 3 dana rada kotla. Ispuštanje vode iz instalacije moguće je
9
posredstvom ispusnih slavina ugradjenih na svakom razdjelniku.
Dimovodni sistem kotla je sačinjen od spojnog komada (dimnjače) i dimnjaka.
Konstrukcija kotla je u skladu sa EN direktivom 98/37/EC i EN 292-1:1991, EN 292-2:1991,
EN 1295-2, EN 1295- 3, EN 1295- 4 i EN 1295- 5.
Veza između sistema i ekspanzione posude je obezbjeđena sa sigurnosnim ventilom.

U kotlovnici nije predviđeno spaljivanje drugih vrsta čvrstog energenta kao što su ugalj, gorivi
komunalni otpad, opasni i neopasni otpad iz drugih izvora i sve ostale vrste gorivih materija
koje ne spadaju u obnovljive energente.
Sve vertikale se odzračuju preko ručnih odzračnih slavina 1/2”. Svako grejno tijelo se
odzračuje ručnom odžračnom slavinom 1/2”. Odzračivanje instalacije podnog grijanja se vrši
putem ozračnih slavina postavljenih na razdjelnik i sabirnik u razvodnom ormaru.
Pražnjenje cijevi položenih u pod moguće je produvavanjem vazduhom pod visokim
pritiskom. Ispuštanje vode iz vertikalnih vodova predviđeno je preko ispusnih slavina za
svaku vertikalu, koje se ugrađuju ispred zaporne odnosno regulacionme armature pojedine
vertikale.
Za cirkulaciju tople vode u sekundarnom krugu predviđene su cirkulacione pumpe

konfiguraciji 1 radna+ 1 rezervna za radijatorsko grijanje i 1+0 za podno grijanje. Predviđene
su trobrzinske pumpe.
10
1.4 Opšti i tehnički uslovi za izgradnju
11
1.4.1 Opšti uslovi
1.4.1.1 Ugovor za izvođenje radova na izgradnji projektovanog objekta zaključit će se

između INVESTITORA i IZVOĐAČA radova a na osnovu ovog odobrenog projekta.
Projekat je sastavni dio ugovora;
1.4.1.2 IZVOĐAČ radova je obavezan da odredi RUKOVODIOCA RADILIŠTA odnosno
fizičko lice koje će rukovoditi radovima a ima zakonsko pravo na ovu funkciju;
1.4.1.3 INVESTITOR je obavezan da odredi NADZORNOG ORGANA odnosno fizičko lice
koje će sprovoditi nadzor nad izvedenim radovima a koje ima zakonsko pravo na
ovu funkciju;
1.4.1.4 Instalacija i oprema odnosno mašinska faza predmetnog objekta mora biti izvedena
tako da u svemu odgovara ovom projektu i važećim propisima i standardima. Sva
odstupanje od projekta dozvoljeno je samo uz prethodnu saglasnost projektanta a
sve izmjene se moraju unijeti u građevinski dnevnik;
1.4.1.5 Radovima izgradnje objekta se ne smije pristupiti bez građevinske dozvole izdate od
nadležnih organa;
1.4.1.6 INVESTITOR je dužan da prije početka radova na izgradnji objekta IZVOĐAČU
obezbjedi priključak električne energije i vode;
1.4.1.7 IZVOĐAČ ovog projekta dužan je da prije početka radova prekontroliše
usaglašenost projekta sa stvarnim stanjem na gradilištu. U slučaju ne usaglašenosti
projekta sa stvarnim stanjem na gradilištu IZVOĐAČ je dužan da sa dovoljno
obrazloženja traži da se projekat prilagodi;
1.4.1.8 IZVOĐAČ je dužan da :
– radove izvede prema projektu;
– radove izvede prema propisima, standardima, tehničkim normativima i normama
kvaliteta koji važe za ovu vrstu objekta;
– blagovremeno preduzme mjere za sigurnost zaposlenih radnika, prolaznika,
saobraćaja, susjednih bjekata, objekta i radova, opreme, uređaja i postrojenja;
– Izvođač radova je dužan da o svom trošku organizuje gradilište, izradi privremene
objekte za smeštaj opreme, materijala, alata, priručne radionice i radne snage, zatim
obezbedi potrebnu mehanizaciju, obezbedi prevoz radnika i slično;
– Izvođač je dužan da o svom trošku unese u grafičku i tekstualnu dokumentaciju sve
izmene i dopune koje su usledile u toku izvođenja radova u jednom primerku a na
osnovu kojeg će se izraditi projekat izvedenih radova bilo od strane Izvođača radova
ili projektantskog preduzeća;
1.4.1.9 Garantni rok za kvalitet radova je rok predviđen zakonskim propisima ukoliko u
ugovoru nije drugačije određeno. Za ugrađenu opremu važi garancija proizvođača
teopreme. Garantni rok teče od dana tehničkog prijema izvedenih radova pod
uslovom da komisija da pozitivno mišljenje;
1.4.1.10 U toku izvođenja radova IZVOĐAČ je obavezan da koristi materijal koji u potpunosti
odgovara važećim propisima i standardima. Ugrađeni materijal i oprema moraju
imati svu potrebnu prateću dokumentaciju predviđenu zakonskim propisima (atesti,
sertifikati itd.);
1.4.1.11 Ako NADZORNI ORGAN zahtijeva da se izvrši ponovno ispitivanje materija
IZVOĐAČ radova će izvršiti zahtijevano ispitivanje u ovlaštenoj ustanovi. Ukoliko
ispitivanje pokaže da materijal odgovara važećim propisima i standardima troškove
ispitivanja snosi INVESTITOR. U slučaju da ispitivanje pokaže da ma terijal ne
odgovara važećim propisima i standardima roškove ispitivanja snosi IZVOĐAČ a
12
predmetni materijal mora biti uklonjen sa gradilišta i zamijenjen drugim
odgovarajućim materijalom;
1.4.1.12 Ukoliko INVESTITOR bude raspolagao određenim materijalom i ukoliko ga ustupi
IZVOĐAČU u cilju njegove ugradnje u postrojenje, IZVOĐAČ je dužan da sav
materijal detaljno pregleda i neispravan odbaci. Ako NADZORNI ORGAN izričito
zahtijeva da se ugradi neodgovarajući materijal, IZVOĐAČ će ga ugraditi i u tom
slučaju IZVOĐAČ ne odgovara zaposledice uzrokovane ugradnjom ne
odgovarajućeg materijala a garancija se izuzima za dio instalacije u koju je ugrađen
navedeni materijal. Sve prethodno navedeno se mora konstatovati u građevinskom
dnevniku i odgovarajućoj dokumentaciji u pisanoj formi(zapisnik, aneks ugovora
itd.);
1.4.1.13 Ako IZVOĐAČ izvede instalaciju u svemu po odobrenom projektu i sa materijalom
predviđenim ovim projektom, snosi odgovornost za ispravno funkcionisanje sistema
samo u pogledu izvršenih radova, kvaliteta materijala i kapaciteta pojedinih
elemenata. Samovoljno mijenjanje projekta od strane IZVOĐAČA zabranjeno je. Za
manje izmjene u odnosu na usvojeni projekat dovoljna je saglasnost NADZORNOG
ORGANA. Ukoliko se ukaže potreba za većim izmjenama projekta, tada je potrebno
da projektant preradi projekat. Tako prerađen projekat mora se ponovo uputiti
investitoru na odobrenje;
1.4.1.14 IZVOĐAČ je obavezan, ukoliko prilikom izvođenja radova primjeti da je predloženo
rješenje tehnički neispravno ili neusaglašeno sa građevinskim objektima i
drugiminstalacijama,da o tome obavijesti INVESTITORA i traži izmjenu projekta;
1.4.1.15 IZVOĐAČ radova mora za pojedine stručne radove imati na gradilištu rukovodeće
tehničko osoblje koje ima zakonsko pravo za rukovođenje takvim radovima. Svi
radnici moraju imati odgovarajuće kvalifikacije i stručno znanje potrebno za
izvođenje radova na datoj instalaciji. NADZORNI ORGAN ima pravo i dužnost da
putem građevinskog dnevnika naredi IZVOĐAČU da sa gradilišta odstrani nestručno
osoblje;
1.4.1.16 Pri izvođenju radova IZVOĐAČ mora voditi računa da ne dođe do oštećenja okolnih
objekata, samog objekta na kom se izvode radovi i već izvedene instalacije. Svaku
učinjenu štetu koja je uzrokovana namjerno, nemarnošću ili zbog nedovoljne
stručnosti od strane IZVOĐAČA, IZVOĐAČ je dužan da otkloni ili da snosi troškove
otklanjanja nastale štete;
1.4.1.17 Sve otpatke i smeće koje IZVOĐAČ sa svojim radnicima pri izvođenju radova načini,
dužan je da o svom trošku odnese sa gradilišta na za to određeno mjesto;
1.4.1.18 Mjere bezbjednosti zaposlenih radnika na ovom poslu dužan je da preuzme
IZVOĐAČ radova po važećim propisima;
1.4.1.19 Za vrijeme radova IZVOĐAČ je dužan da na gradilištu vodi građevinski dnevnik. U
građevinskom dnevniku moraju biti upisani: uslovi pod kojima se izvode radovi, broj
radnika, opis izvedenih radova sa naznačenim izvršenim poslovima i ugrađenim
pozicijama, promjene i odstupanja od glavnog projekta i evidencija ostalih događaja
u toku građenja (havarija, povreda na radu, posebni zahtjevi INVESTITORA i
nadzornog organa itd.). Građevinski dnevnik ovjeravaju nadzorni organ i predstavnik
IZVOĐAČA radova;
1.4.1.20 Nadzorni organ vodi građevinsku knjigu u kojoj evidentira sve izvedene radove.
Građevinska knjiga mora biti zapečaćena i ovjerena od strane investitora a mora biti
ovjerena od strane predstavnika IZVOĐAČA radova i nadzornog organa;
1.4.1.21 Završeni objekat se ne smije upotrebljavati prije izvršenja tehničkog pregleda
13
objekta. Zahtjev za izvršenje tehničkog pregleda objekta podnosi INVESTITOR kod
ovlaštene ustanove;
1.4.1.22 IZVOĐAČ je dužan da po završetku radova izradi i preda investitoru upustvo za
rukovanje instalacijom. Upustvo za rukovanje mora biti urađeno u tri primjerka od
kojih jedan mora biti zastakljen, uramljen i postavljen na mjesto dostupno rukovaocu
objekta;
1.4.1.23 Tokom izvođenja radova INVESTITOR mora obezbijediti lice koje će vršiti stručni
nadzor nad izgradnjom. Ime nadzornog organa INVESTITOR saopštava IZVOĐAČU
u pisanoj formi prije početka izvođenja radova. Nadzorni organ mora ispunjavati
uslove propisane Zakonom o izgradnji objekata i posjedovati odgovarajuće stručne
kvalifikacije. Nadzorni organ vrši nadzor nad izvođenjem radova, usklađuje dinamiku
izvođenja radova i daje potrebna upustva IZVOĐAČU radova. Nadzorni organ
ovjerava građevinski dnevnik, građevinsku knjigu, situaciju i ostala službena
dokumenta;
1.4.1.24 IZVOĐAČ je na gradilištu odgovoran nadzornom organu i sa njim komunicira putem
građevinskog dnevnika;
1.4.1.25 Nakon završetka montažnih radova cjelokupno postrojenje se mora ispitati.
Ispitivanje vrši IZVOĐAČ radova uz obavezno prisustvo nadzornog organa;
1.4.1.26 O izvršenom ispitivanju moraju se sačiniti zapisnici koji treba da sadrže:
– predmet ispitivanja;
– popis lica koja su vršila i prisustvovala ispitivanju;
– datum i vrijeme ispitivanja;
– okolnosti pod kojima je ispitivanje vršeno;
– rezultate ispitivanja sa tačno dobijenim vrijednostima ispitivanih parametara;
– zaključak u kojem se konstatuje da rezultati ispitivanja zadovoljavaju ili ne
zadovoljavaju;
– svojeručan potpis lica koja su vršila ispitivanje i koja su prisustvovala ispitivanju.
1.4.1.27 Završetkom radova se smatra dan kada IZVOĐAČ podnese nadzornom organu
pismeni izvještaj o završetku ugovorenih radova i nadzorni organ pismeno potvrdi
navedeni izvještaj u građevinskom dnevniku. Nakon završetka radova nadzorni
organ podnosi zahtjev za izvršenje tehničkog pregleda u pisanoj formi
INVESTITORU;
1.4.1.28 Nakon završetka radova u slučaju da su na objektu izvršene znatne izmjene u
odnosu na glavni projekat potrebno je izraditi projekat izvedenog stanja. Projekat
izvedenog stanja se izrađuje u svrhu sprovođenja tehničkog prijema i izdavanja
upotrebne dozvole objekta. Ukoliko nije došlo do izmjena na objektu u odnosu na
glavni projekat tada INVESTITOR i IZVOĐAČ potvrđuju i ovjeravaju na glavnom
projektu da je izvedeno stanje u skladu sa projektovanim;
1.4.1.29 Ukoliko se prilikom izvođenja pojavi više radova nego što je količina u pojedinim
pozicijama predmera radova u tehničkoj dokumentaciji predviđeno i ugovoreno,
onda će to nadzorni organ i odgovorni izvođađač radova u građevinskom dnevniku
konstatovati kao višak radova;
1.4.1.30 Ukoliko se prilikom izvođenja pojave radovi koji predmerom radova nisu predviđeni i
ugovoreni onda će to takođe biti konstatovano u građevinskom dnevniku;
1.4.1.31 Za tehnički prijem objekta IZVOĐAČ odnosno INVESTITOR dužni su komisiji za
tehnički prijem dostaviti sledeću dokumentaciju na uvid:
– odobrenje za gradnju sa svim potrebnim saglasnostima;
– kompletnu investiciono-tehničku dokumentaciju;
14
– ocjenu izvedenih radova od strane ovlaštene ustanove a sa aspekta zaštite na radu i
protivpožarne zaštite;
– atestnu dokumentaciju ugrađenog materijala;
– zapisnik o izvršenoj kontroli i prijemu konstrukcije prije montaže;
– zapisnik i izvještaj ispitivanja;
– ateste zavarivača;
– dnevnik rada i građevinsku knjigu;
– upustvo za puštanje u rad i održavanje sa šemom postrojenja.
1.4.1.32 IZVOĐAČ je dužan da obezbjedi mjerne i kontrolne uređaje i instrumente i
neophodnu radnu snagu za obavljanje tehničkog pregleda i prijema;
1.4.1.33 IZVOĐAČ radova je dužan da o svom trošku otkloni sve nedostatke koje komisija za
tehnički pregled pronađe i navede ih u pisanoj formi a koji su po ugovoru obaveza
IZVOĐAČA radova;
1.4.1.34 Nakon dobijanja dozvole za upotrebu objekta, objekat se može pustiti u probni rad.
Odobrenje za upotrebu izdaje organ koji je izdao odbrenje za gradnju i odredio
komisiju za tehnički pregled objekta;
1.4.1.35 INVESTITOR i IZVOĐAČ radova, nakon dobijanja dozvole za upotrebu objekta
dužni su u zakonskom roku izvršiti primopredaju objekta;
– * ovi opšti uslovi su sastavni dio glavnog projekta i u svemu su obavezni za IZVOĐAČA i
INVESTITORA;
– **ostali uslovi se regulišu između IZVOĐAČA i INVESTITORA Ugovorom o izvođenju
radova.
15
1.4.2 Tehnički uslovi za izgradnju
1.4.2.1 Investicija se mora izvesti tako da u potpunosti odgovara projektu, tehničkom opisu,
predmjeru i predračunu, tehničkim i posebnim uslovima i uputstvima;
1.4.2.2 Izvođač je dužan blagovremeno i prije početka radova obavijestiti investitora o
terminima izvođenja radova kako bi se mogao napraviti usglašen termin plan sa
ostalim izvođačima;
1.4.2.3 Izvođač montažnih radova ne smije ometati druge izvođače koji rade na
predmetnom objektu;
1.4.2.4 Prije početka izvođenja montažnih radova građevinske podloge i podovi moraju biti
gotovi do te mjere da se po njima može kretati i transportovati materijal i oprema
bez opasnosti od oštećenja tih podloga i podova;
1.4.2.5 Prije početka montažnih radova na instalaciji u objektima krov i zidovi objekta
moraju biti u potpunosti gotovi tako da naknadni građevinski radovi ne bi doveli do
oštećenja postrojenja i instalacije;
1.4.2.6 Materijal za izradu postrojenja mora biti nov, konstrukcije i obrade u skladu sa
važećim tehničkim propisima iz ove oblasti. Ugrađeni materijal mora imati sve
neophodne ateste i sertifikate predviđene važećim propisima i standardima kojima
je regulisana ova oblast;
1.4.2.7 Projektant objekta kao i izvođač građevinskih radova moraju usaglasiti sa
projektantom i izvođačem instalacija dovoljno velike otvore u zidovima da bi se
mogla izvršiti neometana montaža instalacija;
1.4.2.8 Izvođač montaže instalacija grijanja mora koordinirati izvođenje instalacija grijanja
sa izvođačima ostalih instalacija tako da bi se izbjeglo eventualno ukrštanje
instalacija;
GREJNA TIJELA
1.4.2.9 Kao grejna tijela mogu se koristiti radijatori, konvektori, kaloliferi, cijevni registri od
glatkih cijevi kao i ostala grejna tijela savremene konstrukcije;
1.4.2.10 Za sva grejna tijela koja se ugrađuju mora postojati prospekt sa podacima o
odavanju toplote za toplovodno grijanje, dimenzijama grejnog tela, težini, sadržaju
vode i dozvoljenom radnom pritisku;
1.4.2.11 Sva grejna tela moraju imati atest neke od nadležnih institucija za ispitivanje
termičkih i tehnioloških kvaliteta;
1.4.2.12 Ukoliko se pri izvođenju pojedinačna grejna tijela zamjenjuju grejnim tijelima drugog
tipa, obavezna je saglasnost investitora;
1.4.2.13 Grejno tijelo- radijatora treba po pravilu smjestiti slobodno na konzolu u parapetnom
zidu prozora;
1.4.2.14 Ukoliko se ispred grejnih tijela stavlja maska, ona mora omogućiti što bolje strujanje
vazduha i mora se lako demontirati;
1.4.2.15 Sanitarno- higijenski zahtjevi pri ugradnji tijela su preglednost i dostupnost svih
površina i elemenata grejnih tijela radi uklanjanja nečistoća;
1.4.2.16 Gabariti grejnih tijela ne smiju prelaziti gabarite prozora i prozorske niše;
1.4.2.17 Priključci grejnih tijela se trebaju izvesti bez suvišnih savijanja;
1.4.2.18 Grejna tijela moraju biti ugrađena u horizontalnoj ili vertikalnoj ravni u skladu sa
preporukom proizvođača;
1.4.2.19 Odstojanje zadnje strane radijatora od zida treba da iznosi 20- 70 mm zavisno od
16
vrste radijatora;
1.4.2.20 Visina radijatora od poda treba da bude 100- 150 mm zavisno od visine parapeta;
1.4.2.21 Oslanjanje radijatora na konzole treba izvesti tako da radijator ne visi na njima;
1.4.2.22 Broj konzola treba odrediti tako da na radijator sa 10 (deset) članaka dolaze 2
(dvije) konzola i na svakih dodatnih 6 (šest) članaka još po 1 (jedna) konzola
odnosno izvesti oslanjanje limenih grejnih tijela u skladu sa prporukama
proizvođača;
1.4.2.23 Nakon formiranja radijatorskih baterija od potrebnog broja članaka, baterije se
moraju dobro oprati mlazom vode od unutrašnjih nečistoća;
1.4.2.24 Ukoliko se koriste već blokovani radijatori sa nanešenom finalnom fabričkom bojom
mora se voditi računa da ne dođe do oštećenja ovog sloja boje;
1.4.2.25 Nakon završetka montaže i nakon uspjele probe, grejna tijela treba demontirati,
dobro očistiti od hrđe i nečistoća i zaštiti temeljnom bojom. Lakiranje radijatora
izvršiti nakon ponovne montaže pri temperaturi radijatora od najmanje 50 0C. Za
farbanje radijatora treba koristiti specijalne boje i lakove otporne na visoke
temperature. Upotreba različitih bronzanih boja ne preporučuje se zbog smanjenja
koeficijenta zračenja površine radijatora;
CIJEVNA MREŽA
1.4.2.26 Regulacija temperature, pritiska i protoka u toplovodnoj mreži vrši se centralizovano

u toplotnom izvoru. Ona može biti kvalitativna i kvalitativno - kvantitativna.
Temperatura vode u razvodnom vodu podešava se prema spoljnoj temperaturi
vazduha i brzini vetra. Dijagrami ili tabele temperature vode u toplovodnoj mreži
zavisno od temperature spoljnog vazduha, statički pritisak u toplotnom izvoru, radni
pritisci u razvodnom i povratnom vodu i toplotni kapacitet daju se kroz uslove za
projektovanje toplovodne mreže;
1.4.2.27 Za izbor nazivnog pritiska opreme i armature merodavni su maksimalna radna
temperatura i maksimalni dozvoljeni radni ili statički pritisak vode u toplovodnoj
mreži;
1.4.2.28 Na mestima gdje se vrši ispust vazduha ili odmuljivanje toplovodne mreže i gde se
vrši ugradnja armature ili aksijalnih kompenzatora predvideti komore;
1.4.2.29 Na mjestima pražnjenja toplovodne mreže obezbijediti odvođenje vode u kišnu
kanalizaciju;
1.4.2.30 Na najnižim tačkama između dva pregradna organa moraju postojati mesta za
pražnjenje- odmuljivanje, a na najvišim tačkama mesta za ispust vazduha iz
cjevovoda. Organi za pražnjenje- odmuljivanje moraju biti dvostruki. Dimenzije
odmuljnih i organa za ispust vazduha su:
Za odmuljne organe
Prečnik do 65 od 80 do od 150 do od 250 do od 350 do od 450 do preko 500
cijevi DN 125 200 300 400 500
Odmuljni 25 40 50 80 100 125 150
organ DN
Tabela 1
17
Za organe za ispust vazduha
Prečnik cijevi DN od 25 do 80 od 100 do od 200 do od 350 do preko 450
150 300 450
Ozračni organ DN 15 20 25 32 40
Tabela 2
1.4.2.31 Uspone, odnosno padove cjevovoda toplovodne mreže prilagoditi terenu i grafički
definisati. Nagibom cjevovoda mora se obezbjediti ispuštanje vazduha i pražnjenje
toplovodne mreže;
1.4.2.32 Toplovodna mreža može da se postavi podzemno i nadzemno. Podzemna
toplovodna mreža polaže se kanalno i beskanalno (predizolovane cevi ili cevi
zalivene izolacionom masom i dvožičnim sistemom za dojavu curenja). Zaštitni sloj
zemlje iznad podzemne toplovodne mreže je najmanje 0.6 m a predviđena je 1,2 m
iznad gornje površine zaštitnog sloja peska beskanalno postavljenog toplovoda;
1.4.2.33 Na izlazu toplovoda iz toplotnog izvora i na odvajanjima za naselja odnosno blokove
daljinskih sistema grejanja predvideti merna mesta za merenje:
– temperature vode u razvodnom vodu,
– temperature vode u povratnom vodu,
– pritiska vode u razvodnom vodu,
– pritiska vode u povratnom vodu,
– protoka vode u razvodnom vodu,
Na daljinskim sistemima grejanja na kojima se predviđa izrada centralnog sistema nadzora i
upravljanja sistemom (CENUS) predvideti ugradnju mernih instrumenata koji omogućuju
povezivanje navedenih merenja na CENUS;
1.4.2.34 Sve cijevi korištene pri izradi cijevne mreže moraju imati ateste u skladu sa
standardima DIN 2440, DIN 2441 odnosno DIN 2448;
1.4.2.35 Dimenzije cijevi koje se koriste su :
DN 10- Ø 3/8’’ - Ø 17,2x2,3 mm
DN 15- Ø1/2’’ - Ø 21,3x2,3 mm
DN 20- Ø 3/4’’ - Ø 26,9x2,3 mm
DN 25- Ø 1’’ - Ø 33,7x2,6 mm
DN 32- 5/4’’ - Ø 42,4x2,6 mm
DN 40- Ø 6/4’’ - Ø 48,3x2,6 mm
DN 50- Ø 2’’ - Ø 57,0x2,9 mm
- Ø 60,3x2,9 mm
DN 65- Ø 21/2’’ - Ø 70,0x2,9 mm
- Ø 76,1x2,9 mm
DN 80 - Ø 88,9x3,2 mm
DN 100 - Ø108,0x3,6 mm
- Ø114,0x3,6 mm
DN125 - Ø139,7x4 mm
DN150 - Ø165,1x4,5 mm
DN200 - Ø219,1x5,9 mm
DN250 - Ø273x6,3 mm
DN300 - Ø318x7,5 mm
DN350 - Ø406,4x8,8 mm
DN400 - Ø419x10 mm
DN500 - Ø521x11 mm
18
1.4.2.36 Horizontalnu cijevnu mrežu treba vješati o plafon ili oslanjati na zidne konzole. U
izuzetnim slučajevima horizontalni cijevni razvod se može voditi kanalima u podu.
Kanali moraju biti dovoljnih dimenzija da omoguće nesmetan smještaj cijevi, njihove
termičke izolacije, omoguće njihovo vođenje pod potrebnim nagibom i da budu
pokriveni montažno- demontažnim pločama kojim će biti omogućena kontrola i
intervencije tokom eksploatacije;
1.4.2.37 Trasa vođenja cijevnih vodova i raspored oslonaca ne smiju se mijenjati bez
saglasnosti projektanta;
1.4.2.38 Na prolazu kroz građevinske konstrukcije cijevi ne smiju biti čvrsto uzidane da bi se
omogućila neometana dilatacija usljed temperaturnih promjena;
1.4.2.39 Vertikalne cijevne vodove i priključke na grejna tijela treba voditi vidno, slobodno uz
zid;
1.4.2.40 Priključci za grejna tijela ne mogu biti kraći od 300 mm;
1.4.2.41 Usponski napojni vod postaviti sa lijeve strane i fiksirati sa dovoljnim brojem
oslonaca;
1.4.2.42 Prilikom savijanja cijevi svijetli otvor se ne smije mijenjati;
1.4.2.43 Horizontalna mreža se cijelom dužinom i u svim dijelovima vodi sa usponom, uz
nagib od minimum 0,5% u smijeru kretanja grejnog fluida ka najudaljenijim grejnim
tijelima;
1.4.2.44 Horizontalna cijevna mreža mora biti tako položena da omogućava podužno i
poprečno pomjeranje i samokompezaciju toplotnih delatacija;
1.4.2.45 Kod pravih cijevnih vodova dužine preko 30 m po pravilu se moraju predvidjeti ’’U’’
kompezatori ili aksijalni kompenzatori;
1.4.2.46 Konzole i vješaljke na koje se oslanja cjevovod, moraju omogućiti njegovo slobodno
kretanje usled toplotnih dilatacija a bez mogućnosti stvaranja ugiba. Maksimalno
dozvoljeni razmak između pokretnih i nepokretnih oslonaca, odnosno jednodjelnih i
dvodjelnih cijevnih obujmica, vješaljki i konzola, da bi se spriječila pojava ugiba cijevi
iznosi za cijevi :
– Ø17,2x2,3 mm 2,0 m
– Ø21,3x2,3 mm 2,0 m
– Ø26,9x2,3 mm 2,0 m
– Ø33,7x2,6 mm 2,5 m
– Ø42,4x2,6 mm 2,5 m
– Ø48,3x2,6 mm 2,5 m
– Ø57,0x2,9 mm 2,5 m
– Ø60,3x2,9 mm 3,0 m
– Ø70,0x2,9 mm 3,0 m
– Ø76,1x2,9 mm 3,0 m
– Ø88,9x3,2 mm 3,5 m
– Ø108x3,6 mm 4,0 m
– Ø114,0x3,6 mm 4,0 m
1.4.2.47 Spajanje cijevi se vrši zavarivanjem. Zavarena mjesta moraju biti dobro obrađena,
sa dovoljnom debljinom vara, ali tako izvedenim da se presjek cijevi ne smanji;
1.4.2.48 Zavarivanje mogu vršiti samo kvalifikovani varioci sa atestom. Kvalitet vara mora biti
u skladu sa propisanim zahtjevima;
1.4.2.49 Kod zavarivanja cijevi sa zidovima debljine do 3 mm cijevi se zavaruju sučeno bez
19
zakošavanja ivica;
1.4.2.50 Za cijevi sa debljinom zida preko 3 mm cijevi se zavaruju sa zakošenim ivicama.
Ugao zakošenja treba da bude 60 stepeni i izvodi se turpijanjem.
1.4.2.51 Poslije zavarivanja sa izvedenih varova treba skinuti šljaku i zavarene šavove očistiti
i zaštiti antikorozionom bojom;
1.4.2.52 Zavarena mjesta cjevovoda ne smeju biti u međuspratnim konstrukcijama ili
pregradnim zidovima;
1.4.2.53 Ako je potrebno ostvariti rastavljivu vezu, spajanje se vrši pomoću prirubnica
iholendera;
1.4.2.54 Za spajanje cjevovoda treba koristiti gotove standardne fazonske komade: cijevna
koljena i lukove, s tim što se do prečnika 1/2“ oni mogu i izrađivati savijanjem na
toplo ali isključivo od bešavnih čeličnih cijevi dimenzija do Ø21,3x2,3 mm
CIJEVNA ARMATURA I FITINZI
1.4.2.55 Kao armatura na priključcima grejnih tela obavezna je ugradnja radijatorskih ventila
sa mogućnosti prethodne regulacije na gornjim vezama, a koji se moraju podesiti na
pozicije prethodne regulacije date u grafičkoj i računskoj dokumentaciji projekta;
1.4.2.56 Na horizontalnim vodovima razvodne cijevne mreže na potisnim cijevnim vodovima
ugrađuju se ravni prolazni ventili a na povratnim cevnim vodovima ventili za
regulaciju protoka sa priključcima za difercijalni manometar;
1.4.2.57 Na mestima grananja horizontalne cijevne mreže ugrađuju se ravni prolazni ventili
sa mogućnošću prethodne regulacije protoka na povratu. Kod izmene tipa
regulacionih ventila moraju se za novi tip odrediti pozicije regulacije prema
dijagramima proizvođača;
1.4.2.58 Sva armatura mora biti postavljena tako da je obezbijeđen prilaz prilikom
intervencija i servisa;
1.4.2.59 Montažu ventila i slavina izvesti tako da vreteno ventila sa točkom bude postavljeno
vertikalno na horizontalnim cijevima;
1.4.2.60 Za svu armaturu moraju postojati prospekti proizvođača sa svim potrebnim
podacima a kod regulacione i sa dijagramima za određivanje pozicija regulacije.
Takođe za svu armaturu moraju biti obezbjeđeni atesti i sertifikati;
1.4.2.61 Fitinzi i nastavci koji se koriste prilikom izrade cijevne mreže od bakarnih cijevi
moraju biti izrađeni od bakra;
1.4.2.62 Ugradnju armature izvesti tako da se vreteno sa točkom postavi vertikalno na
horizontalne vodove;
1.4.2.63 Na svoj ugrađenoj armaturi mora biti strelica koja pokazuje smjer strujanja grejnog
fluida;
1.4.2.64 Automatsku regulaciju je potrebno montirati u potpunosti prema priloženoj šemi a
pojedine elemente automatske regulacije postaviti na mjestima predviđenim
projektom;
1.4.2.65 Izvođač je dužan da od isporučioca automatike pribavi detaljne šeme povezivanja,
upustvo za montažu, održavanje i rukovanje;
1.4.2.66 Nakon izvršene montaže svih elemenata automatike potrebno je izvršiti probni rad u
svim režimima i o tome zajedno sa nadzornim organom sačiniti zapisnik;
KOTLOVNICA
20
1.4.2.67 Koltlovnica treba svojom veličinom da omogućava propisan smještaj kotlova i ostale
opreme. Rastojanje od čeone strane kotla do zida treba da iznosi 2 do 3,5 m.
Rastojanje od zadnje strane kotla treba da iznosi najmanje 1,0 m. Bočno rastojanje
između kotlova treba da iznosi 80 cm, a između zida i kotla 1,1 m. Visina kotlovnice
ne smije biti manja od 3,0 m;
1.4.2.68 Za kotlovnice snage veće od 250 kW trebalo bi ugraditi najmanje dva kotla od kojih
bi svaki obezbjeđivao 75% maksimalnog kapaciteta kotlovnice;
1.4.2.69 Kod kotlovnica sa više kotlova mora se ugradnjom armature omogućiti isključivanje
bilo kojeg kotla iz rada bez prekida rada ostalih kotlova;
1.4.2.70 Kotlovsko postrojenje se mora napajati isključivo tehnološki obrađenom vodom.
Nedozvoljava se napajanje ’’tvrdom’’ vodom. U tu svrhu mora se ugraditi hemijska
priprema- jonski omekšivač vode preko koga će se tokom eksploatacije vršiti
punjenje i dopunjavanje postrojenja hemijski omekšanom vodom;
1.4.2.71 Svi predviđeni elementi u kotlovnici moraju biti pristupačni za montažu, rukovanje,
održavanje i očitavanje sa poda ili odgovarajuće galerije koja obezbeđuje stabilan
rad na njoj i ne smeta za rad u ostalim delovima kotlovnice;
1.4.2.72 Za sve cjevovode, kolektore, razmenjivače i rezervoare u kotlovnici predvidjeti
izolaciju odgovarajuće debljine u zaštitnom omotaču;
1.4.2.73 Za sve cjevovovde i ostale metalne delove predvideti čišćenje do metalnog sjaja,
odnosno do kvaliteta SA 2.5 po švedskim standardima SIS 055900. Antikorozionu
zaštitu predvideti premazivanjem očišćenih površina antirostom, a zatim osnovnom
zaštitnom bojom dva puta. Osim zaštite osnovnom bojom predvideti i zaštitu
neizolovanih metalnih površina bojom otpornom na povišene temperature (za
kotlovnicu 130°C a za kućno razvodno postrojenje radijatorskog grejanja 90°C) i
vlagu ;
1.4.2.74 Na najnižim tačkama kotlovnice i kućnog razvodnog postrojenja predvideti priključke
za odmuljivanje sa ventilima nazivnog otvora većeg ili jednakog 20 mm. Na najvišim
tačkama kotlovnice i kućnog razvodnog postrojenja predvideti priključke za ispust
vazduha sa ventilom nazivnog otvora većeg ili jednakog 15 mm. Kod kućnog
razvodnog postrojenja na priključcima za odmuljivanje i priključcima za ispust
vazduha iz instalacije mogu se primeniti kao armatura i loptaste slavine;
1.4.2.75 Izrada kotlaovnice mora da bude u svemu prema priloženim crtežima, opisu,
predmjeru radova, ovim uslovima i postojećim propisima i normama;
1.4.2.76 Koltlovnica treba svojom veličinom da omogućava propisan smještaj kotla, odnosno
kotlova i ostale opreme.
1.4.2.77 Pod kotlovnice mora biti suh, odnosno mora biti iznad nivoa podzemnih voda;
1.4.2.78 Pod kotlovnice obraditi keramičkim pločicama radi lakšeg održavanja potrebne
čisoće u kotlovnici;
1.4.2.79 Sva vrata na kotlovnici moraju se otvarati napolje, odnosno u smjeru izlaza.
Izuzetak su vrata prema skladištu goriva koja se otvaraju ka kotlovnici;
1.4.2.80 Veličinu vrata kotlovnice određuje gabarit najkrupnije opreme. Ukoliko se ne rade
vrata odgovarajuće veličine onda treba izraditi odgovarajući montažno- demontažni
otvor;
1.4.2.81 U kotlovnici treba obezbijediti prirodno osvjetljenje uz obavezno vještačko;
1.4.2.82 Kotlovnice kapaciteta preko 200 kW moraju imati dva izlaza od kojih jedan mora biti
direktno spoljni;
1.4.2.83 U kotlovnici treba predvidjeti prirodnu ili prinudnu ventilaciju za dovod svježeg i
odvod otpadnog vazduha i gasova;
21
1.4.2.84 Kod prirodne ventilacije dovod svežeg vazduha za potrebe sagorjevanja i
provjetravanja treba vršiti dovodnim kanalom minimalnog presjeka 50% od svijetlog
presjeka dimnjaka. Dovodni kanal, odnosno njegov izlazni otvor treba dovesti na 50
cm od poda pored ili iza kotlova radi zagrijavanja vazduha. Kanal za odvođenje
zagađenog vazduha treba da ima površinu presjeka minimum 25% od presjeka
dimnjaka, ali ne manjeg preseka od 200 cm². Odvodni kanal treba postaviti
neposredno uz dimnjak i voditi ga uz njega do iznad krova objekta. Ulazni otvor u
odvodni kanal treba postaviti ispod same tavanice kotlovnice,a nanjemu ugraditi
rešetku presvučenu žičanom mrežom;
1.4.2.85 Dimnjak kotlovnice bez obzira na proračune iz projektne dokumentacije mora
nadvisiti najvišu tačku krova objekta za minimum 1,0 m;
1.4.2.86 Dimnjak čiji je svijetli presjek veći od 500 cm² ne može imati zajednički zid sa
zgradom već mora biti odvojen i udaljen najmanje 5 cm od zidova zgrade;
1.4.2.87 Zidovi, vrata i tavanica kotlovnice moraju biti vatrootporni minimum 6 h;
1.4.2.88 U kotlovnici izvesti vodovodski priključak sa česmenom slavinom i česmenim
lavaboom;
ISPITIVANJE
1.4.2.89 Sve uređaje, cjevovode i armaturu potrebno je podvrgnuti punom tehničkom

ispitivanju na pritisak;
1.4.2.90 Prije ispitivanja na cijevnoj instalaciji nesmije biti nanešena antikorozivna zaštita,
postavljena termoizolacija niti nanešen premaz druge vrste i namjene;
1.4.2.91 Puno tehničko ispitivanje se vrši: spoljnim pregledom, ispitivanjem na čvrstoću,
unutrašnjim pregledom i ispitivanjem na zaptivenost;
1.4.2.92 Spoljni pregled se vrši bez prekida u radu sistema grijanja. Spoljnim pregledom se
kontroliše cijevna instalacija, oprema, armatura i spojevi između cijevne instalacije i
pojedinih komponenata sistema;
1.4.2.93 Ispitivanje na čvrstoću vrši se prije puštanja postrojenja u probni pogon;
1.4.2.94 Prije ispitivanja na čvrstoću sistem mora biti očišćen a svi elementi postavljeni;
1.4.2.95 Vrijednost probnog pritiska pri ispitivanju na čvrstoću treba da iznosi ppr=2,0+ pp+ pst,
bar gdje je pp- napor pumpe, pst- statički pritisak vodenog stuba u instalaciji;
1.4.2.96 Mjerenje vrijednosti pritiska vrši se pomoću kontrolnog manometra;
1.4.2.97 Probni pritisak se održava 180 minuta a potom se vrši posmatranje sistema u
narednih 60 minuta;
1.4.2.98 Sistem zadovoljava ispitivanje na čvrstoću ako se u toku ispitivanja ne pokažu
znakovi oštećenja na cijevnoj mreži i elementima instalacije, ako za prvih 120
minuta ispitivanja po postizanju ispitnog pritiska vrijednost ispitnog pritiska ne smanji
za više od 2%;
1.4.2.99 Ispitivanje na čvrstoću se na zahtjev komisije za tehnički prijem objekta može vršiti i
za vrijeme tehničkog pregleda;
1.4.2.100Unutrašnji pregled se vrši nakon izvršenog ispitivanja na zaptivenost na mjestima
gdje je to moguće izvesti;
1.4.2.101Unutrašnjim pregledom se kontroliše stanje zidova, šavova, veza i spojeva;
1.4.2.102Ispitivanje na zaptivenost vrši se neposredno poslije ispitivanja na čvrstoću;
1.4.2.103Ispitni pritisak pri ispitivanju zaptivenosti sistema jednak je radnom pritisku;
1.4.2.104Sistem zadovoljava ispitivanje na zaptivenost ako se u toku 24 časa po postizanju
ispitnog pritiska vrijednost ispitnog pritiska ne smanji za više od 2%;
22
1.4.2.105Nakon obavljene hidrauličke probe i ispiranja instalacije potrebno je da se izvrši
uključivanje cirkulacionih pumpi u kotlarnici i da se izvrši merenje protoka grejnog
fluida po granama cijevne mreže i usponskim vodovima. Ispitivanje se može vršiti i
hladnom vodom u letnjem periodu. Mjerenje se vrši diferencialnim manometrom ili
primenom ultrazvučnog mjerača protoka.Nakon dobijanja optimalnih rezultata
protoka grejnog fluida mora se sačiniti elaborat o izvršenim mjerenjima i regulaciji
protoka i isporučiti u tri primjerka;
1.4.2.106Po uspješno završenom ispitivanju na hladan hidraulički pritisak vrši se u prisustvu
nadzornog organa probno grijanje. Sva grejna tijela moraju se zagrijavati
jednovremeno i ravnomjerno. Svako grejno tijelo mora grijati po celoj svojoj površini.
Grejni sistem mora dejstvovati tiho, bez udara i šumova;
SISTEM VENTILACIJE I KLIMATIZACIJE
1.4.2.107Sistem mora biti izveden tako da u slučaju pojave požara spriječi širenje vatre i dima
unutar građevine ili na susjedne objekte;
1.4.2.108Sistem mora da obezbjedi propisan kvalitet vazduha u objektu i da spriječi pojavu
vlage;
1.4.2.109Nivo buke sistema u radu mora biti na takvom nivou da ne ugrožava zdravlje
korisnika objekta i da ne remeti javni mir u noćnim časovima;
1.4.2.110Oprema i uređaji sistema za ventilaciju i klimatizaciju moraju da ispunjavaju odredbe
propisa kojima je regulisana oblast proizvodnje prometa i kontrole ovih proizvoda;
1.4.2.111 Kanali za distribuciju vazduha u procesu zagrijavanja i klimatizacije i spojni elementi
i fitinzi moraju biti izrađeni od čeličnog lima minimalne debljine 1,1 mm oblika i
dimenzija propisanih prema BAS EN 1505 “Ventilacija u građevinama- Metalni
kanali i spojni dijelovi pravougaonog presjeka za razdiobu vazduha- Dimenzije” i EN
1506 “Ventilacija u građevinama- Metalni kanali i spojni dijelovi okruglog presjeka za
razdiobu vazduha- Dimenzije”a u svemu prema grafičkom prilogu ovog projekta;
1.4.2.112Razvod cijevi izvesti tako da cijevi budu postavljene sa potrebnim nagibom
ipričvršćene vešaljkama, obujmicama i konzolama. Razmak između konzola,
odnosno vešaljki, ukoliko u dokumentaciji nije drugačije određeno, usvojiti prema
sledećoj tabeli:
Oznaka cijevi Rastojanje između oslonaca
DN 10 1,5
DN 15 - DN 20 2,0
DN 25 - DN 32 2,5
DN 40 - DN 50 3,0
DN 65 - DN 80 3,0
DN 100 4,5
DN 125 i više 5,0
Tabela 3
1.4.2.113Za izradu ravnih i fazonskih dijelova kanala mora se upotrebiti pocinkovani lim
sledećih debljina, i to:
23
Veća ivice kanala mm Debljina lima mm
do 250 0,5
251 - 499 0,75
500 - 999 1,0
preko 1000 1,25
Tabela 4
Za reducire i druge fazonske dijelove za određivanje debljine lima važi dimenzija veće ivice
na kraju manjeg presjeka;
1.4.2.114Za izradu prirubnica mora se upotrebiti valjani profilisani čelik, i to:

a) za dijelove od lima debljine 0,5 do 0,75 mm , L 25 x 25 x 4 mm,
b) za dijelove od lima debljine 1,0 do 1,25 mm, L 30 x 30 x 4 mm.
1.4.2.115Spajanje limova ravnih i fazonskih dijelova limenih vazdušnih kanala treba izvesti
pomoću dvostruko povijenog šava. Na krajevima ravnih i fazonskih delova treba
postaviti prirubnice od ugaonog gvožđa. Krajevi lima pojedinih delova moraju biti
povijeni preko prirubnica (pertlovani). Između prirubnica treba staviti zaptivač od
grafitne pletenice 5 - 8 mm, ili od azbestnih lepenki debljine 3 - 4 mm. Za spajanje
prirubnica upotrijebiti zavrtnje 1/4“ sa šestougaonom glavom;
1.4.2.116Vješalice i konzole za kanale moraju biti izrađeni od valjanog čelika d= 10 mm i L.
Profila dimenzije od 25 x 25 x 3 mm do 35 x 35 x 3 mm, sa upotrebom navrtke M10 i
podmetača;
1.4.2.117Kanali treba da su izvedeni sa što je moguće manje oštrih skretanja. Svako koljeno
treba da bude izvedeno sa lopaticama za usmjeravanje, a isto važi i za račvanje.
Kanali sa dužnom dimenzijom presjeka većeg od 500 mm treba da budu
„našpanovani”, kako bi se izbjegla pojava intezivnije buke usled rezonantnog
vibriranja oplate kanal;
1.4.2.118Klapne za regulaciju količine vazduha moraju biti čvrste konstrukcije sa ukrućenjima
na donjoj i gornjoj ivici, da bi se izbjeglo njihovo vibriranje u bilo kom pravcu. Klapne
imaju osovine izvan kanala, odnosno komore i mogu biti ručno pokretane ili sa
motornim pogonom;
1.4.2.119Svi ventilatori u instalaciji moraju biti kapaciteta statičkog pritiska i broja obrtaja kao
što je naznačeno u specifikaciji, i takvih dimenzija da se mogu ugraditi u za njih
predviđen prostor. Ventilatori moraju da spadaju u klasu „bešumnih”, tj. da imaju
najmanji mogući šum pri datom broju obrtaja. Ventilatori treba da budu spojeni sa
elektromotorima preko klinastih kaiševa i preko spojnica. Klinasti kaiševi i remenice
moraju biti opremljeni štitnicima;
1.4.2.120Elektromotori za pogon ventilatora moraju biti izrađeni za priključak na trofazni
sistem naizmjenične struje 380 V, 50 Hz. Elektromotori treba da budu potpuno
zatvorene konstrukcije, sa kliznim kolutovima i moraju biti snabdeveni sa
odgovarajućim rotorskim upuštačima. Elektromotori se postavljaju na klizne šine od
livenog gvožđa ili presovanog čelika;
1.4.2.121Rashladna postrojenja treba da su kapaciteta i karakteristika definisanih projektom,
opremljeni svim potrebnim uređajima za puštanje u rad, regulaciju i održavanje
radnih parametara i sigurnosno-zaštitnim elementima. Rashladno postrojenje
montirati u svemu prema uslovima i zahtjevima proizvođača;
1.4.2.122Oprema koja zahtjeva fundiranje postaviti na odgovarajuće temelje čije se
definitivne mjere određuju prema dimenzijama isporučene opreme;
24
1.4.2.123Opremu u mašinskim salama montirati u svemu prema projektu, vodeći računa o
mogućnosti pristupa pojedinim elementima i uređajima radi rukovanja i o
mogućnosti njihove demontaže. Posebnu pažnju posvetiti montaži sigurnosno-
tehničke i zaštitne opreme, kao što je povezivanje ekspanzionih posuda, ventila
sigurnosti, postavljanje protivpožarnih klapni i ostalih protivpožarnih uređaja,
prigušivača zvuka i sl., pridržavajući se pri tome projektne dokumentacije i
navedenih zakona i propisa korišćenih pri izradi projekta;
1.4.2.124Ispitivanje hermetičnosti vrši se kako na vodenom, tako i na vazdušnom dijelu
instalacije. Vodeni dio ispituje se hladnom vodom na probni pritisak koji se određuje
kao zbir hidrostatičkog pritiska i napora pumpe, uvećan za 2 bar. Instalacija se drži
na probnom pritisku dva časa. Za to vreme ne smije doći do curenja i propuštanja,
odnosno do pada pritiska na kontrolnim mjestima;
1.4.2.125Hermetičnost vazdušnog dijela instalacija koje rade sa visokim pritiskom ispituju se
mjerenjem protoka na izlaznom priključku klima-komore i kod strujnih elemenata. Pri
tome bilans količina vazduha ne smije da se razlikuje više od 10%. Na instalacijama
niskog pritiska vrši se samo pregled zaptivenosti vazdušnog dijela instalacije;
1.4.2.126Pri tehničkom ispitivanju instalacije provjerava se da li ugrađena oprema, uređaji i
automatika odgovara projektu. Isto tako, utvrđuje se kvalitet montažnih radova i
provjeravaju se projektovani parametri na instalaciji i klimatizovanim prostorijama;
IZOLACIJA
1.4.2.127Dijelovi cijevi koji nisu predviđeni za odavanje toplote a prolaze kroz negrijan
prostor, moraju se izolovati dobrom termičkom zaštitom. Termičku zaštitu postaviti
tako da ne dođe do oštećenja prilikom dilatacije cijevi;
1.4.2.128Za toplotnu izolaciju upotrijebiti savremene izolacione materijale u slojevima debljine
u zavisnosti od temperature fluida, prečnika cijevi i temperature okoline;
1.4.2.129 Izolacija mora pored izolacionog imati i sledeća svojstva:
– da ne upija vodu i da onemogućava prolaz vlage do cjevovoda,
– da ima visok električni otpor,
– da je hemijski i fizički stabilna u toku eksploatacionog perioda cjevovoda,
– da je termički stabilna u području radnih temperatura cjevovoda,
– da je fleksibilna i elastična,
– da se proizvodi u obliku koji omogućava lako i sigurno nanošenje na cjevovod,
– da sa površinom metala cijevi stvara čvrst spoj koji je trajan i otporan na vodu i vlagu,
– da se lako i brzo postavlja,
– da je otporna na mehaničke udare,
– da estetski zadovoljava,
– da poslije postavljanja ne zahtijeva dodatne radove,
Gotov izolacioni sloj na površini cijevi treba da bude dovoljno čvrst da je bez oštećenja i da
može izdržati naprezanja u transportu i manipulaciji pri polaganju cjevovoda. Pod uticajem
katodne zaštite izolacija ne smije da gubi svoja svojstva;
BOJENJE
1.4.2.130Sve cjevovode koji se ne izoluju, obujmice, konzole, vješaljke, grejna tijela, držače, i
armaturu treba očistiti od korozije, nečistoće, preći sa dva premaza antikorozione
boje i obojiti masnom bojom, lakom postojanim na radnoj temperaturi, a u tonu po
izboru Investitora;
25
1.4.2.131Lak boja mora biti postojana, da je ravnomerno nanešena i da dobro pokriva bojene
površine;
1.4.2.132Priprema cijevi za nanošenje antikorozivne zaštite obuhvata sledeće operacije:
– odmašćivanje;
– čišćenje;
– otprašivanje;
– prethodna zaštita.
1.4.2.133Radovi na premazivanju ne smiju se izvoditi ako je:
– čelična površina vlažna;
– relativna vlažnost vazduha iznad 80%;
– pijesak ili prašina nanijeti na svježe premazanu površinu;
– temperatura vazduha ispod +5 0C ili iznad +40 0C.
PROBNI POGON I TEHNIČKI PRIJEM
1.4.2.134Poslije uspješno izvršene probe postrojenja, o čemu se mora sačiniti zapisnik

između izvođača radova i nadzornog organa, pristupit će se probnom pogonu;
1.4.2.135Probni pogon postrojenja i cjevovoda poslije završenih radova izvodi se u cilju
ispitivanja rada postrojenja, pravilnosti održavanja, pravilnosti izvršenih radova u
smislu funkcionalnosti;
1.4.2.136Funkcionalno ispitivanje postrojenja (probni pogon) vršiti pri spoljnim temperaturama
nižim od -5 0C;
1.4.2.137Prilikom probnog pogona postrojenja i instalacija mora se utvrditi sledeće:
– potpuna zaptivenost svih elemenata i vodova,
– funkcionalnost svih armatura i instrumenata,
– da svi sigurnosni uređaji i instrumenti reaguju blagovremeno i pouzdano,
– da su postignuti svi pritisci i temperature predviđeni proračunom,
– da li grejna tijela griju ravnomjerno po cijeloj površini,
– da li se mreža normalno ozračuje.
1.4.2.138U toku probnog pogona postrojenja vrši se mjerenje unutrašnje temperature u svim
zagrijanim prostorijama na visini od 1,2 metra od poda termometrom klase tačnosti
0,5 0C a nakon tri časa od početka rada sistema grijanja;
1.4.2.139Pri montaži, ispitivanju i puštanju u rad obavezno se pridržavati Uputstava za
montažu, ispitivanje i rukovanje koje je izdao proizvođač opreme;
1.4.2.140Nakon izvršenog probnog pogona sistema instalacija se zapisnički predaje
investitoru;
1.4.2.141Prilikom primopredaje sistema izvođač je dužan da investitoru dostavi detaljno
upustvo za rukovanje i održavanje u 2 (dva) primjerka;
26
1.5 Prilog mjerama zaštite na radu i zaštite od požara
27
1.5.1 Spisak opasnosti koje se mogu javiti u toku izgradnje i eksploatacije
- nepridržavanja važećih propisa iz oblasti zaštite na radu i zaštite od požara;
- nepravilno korištenje alata i opreme u toku izgradnje i eksploatacije;
- nepravilno izvršeno dimenzionisanje opreme i cjevovoda;
- nepravilno postavljanje cjevovoda;
- nekvalitetno izvedeni radovi montaže cjevovoda i armatura;
- mehanička oštećenja usljed nestručnog i nepravilnog rukovanja;
- mogućnost pojave korozije zbog nekvalitetno izvedene zaštite;
- opasnosti havarija nastalih usljed korištenja nekvalitetnog materijala u toku montaže;
- opasnost od požara;
- opasnost od el. energije;
- opasnosti u toku održavanja zbog ukrštanja sa drugim izvorima energije ili zbog njihove
blizine;
1.5.2 Spisak štetnosti koje se mogu javiti u toku izgradnje i eksploatacije

- hidro i termička izolacija su loše ili nikako izvedene;
- buka i vibracije;
- nedovoljan prostor za opsluživanje i održavanje opreme i instalacije;
- nemogućnost regulacije i upravljanja opremom i instalacijom;
- iscurenje na spojevima;
- nedostatak protivpožarne opreme;
- loši mikroklimatski radni uslovi;
- nedostatak el. energije;
1.5.3 Opšte napomene i obaveze

- Izvođač radova je obavezan da uradi elaborat o uređenju gradilišta sa mjerama zaštite
na radu i zaštite od požara u toku izgradnje;
- Proizvođač oruđa i alata za rad obavezan je da uz isto dostavi upustvo za upotrebu
iodržavanje, potvrdu da su na oruđima i alatima primjenjene mjere zaštite na radu;
- Investitor odnosno Izvođač su dužni da u roku od 8 ( osam ) dana prije početka radova
obavijeste inspekciju zaštite na radu i zaštite od požara o početku radova;
- Izvođač radova je dužan da se u potpunosti pridržava odredbi pravilnika i normativa o
zaštiti na radu i zaštite od požara;
- Izvođač je dužan da izvrši adekvatnu obuku radnika i da ih upozna sa njihovim pravima
i obavezama a u vezi sa pravilima i normativima zaštite na radu i zaštite od požara;
- Investitor je dužan da se u potpunosti pridržava odredbi pravilnika i normativa o zaštiti
na radu i zaštite od požara;
28
2 NUMERIČKA DOKUMENTACIJA
29
2.1 Ulazni podaci
OBJEKAT: Stambeni individualni objekat u Banja Luci, RS, Bosna i Hercegovina;

Geografski položaj lokacije predviđene za izgradnju objekta:
Latitude Longitude Elv.

° ` ˝ ° ` ˝ m
Lokacija
44 47 6,55 17 10 50,6 230,0
Grad Banja Luka, RS, BiH
Tabela 5
Preporučene vrijednosti ventilacije nestambenih zgrada i prostorija prema EN 15251 (ANEX B)

Ventilaci
Zahtjev Za veoma nisko Za nisko Za uobičajeno Dodatak za
ja po
ani zagađenje zagađenje zagađenje prostorije
Tip zgrade i Kate osobi
prostor za pušače
prostorije gorija qp qB qtot qB qtot qB qtot
l/s,
m2/osobi l/s, m2 l/s, m2 l/s, m2 l/s, m2 l/s, m2 l/s, m2 l/s, m2
osobi
I 10,00 1,00 0,50 1,50 1,00 2,00 2,00 3,00 0,70
Kancelarija II 10,00 0,70 0,30 1,00 0,70 1,40 1,40 2,10 0,50
III 10,00 0,40 0,20 0,60 0,40 0,80 0,80 1,20 0,30
I 15,00 0,70 0,50 1,20 1,00 1,70 2,00 2,70 0,70
Kancelarija
II 15,00 0,50 0,30 0,80 0,70 1,20 1,40 1,90 0,50
u prizemlju
III 15,00 0,30 0,20 0,50 0,40 0,70 0,80 1,10 0,30
I 2,00 5,00 0,50 5,50 1,00 6,00 2,00 7,00 5,00
Konferencij
II 2,00 3,50 0,30 3,80 0,70 4,20 1,40 4,90 3,60
ska sala
III 2,00 2,00 0,20 2,20 0,40 2,40 0,80 2,80 2,00
I 0,75 15,00 0,50 15,50 1,00 16,00 2,00 17,00
Sala II 0,75 10,50 0,30 10,80 0,70 11,20 1,40 11,90
III 0,75 6,00 0,20 0,80 0,40 6,40 0,80 6,80
I 1,50 7,00 0,50 7,50 1,00 8,00 2,00 9,00
Restoran II 1,50 4,90 0,30 5,20 0,70 5,60 1,40 6,30 5,00
III 1,50 2,80 0,20 3,00 0,40 3,20 0,80 3,60 2,80
I 2,00 5,00 0,50 5,50 1,00 6,00 2,00 7,00
Učionica II 2,00 3,50 0,30 3,80 0,70 4,20 1,40 4,90
III 2,00 2,00 0,20 2,20 0,40 2,40 0,80 2,80
I 2,00 6,00 0,50 6,50 1,00 7,00 2,00 8,00
Vrtić II 2,00 4,20 0,30 4,50 0,70 4,90 1,40 5,80
III 2,00 2,40 0,20 2,60 0,40 2,80 0,80 3,20
I 7,00 2,10 1,00 3,10 2,00 4,10 3,00 5,10
Robne
II 7,00 1,50 0,70 2,20 1,40 2,90 2,10 3,60
kuće
III 7,00 0,90 0,40 1,30 0,80 1,70 1,20 2,10
Tabela 6
q tot . =n⋅q p + A⋅q B Zahtjevana ventilacija;

n Broj osoba u prostoriji;
30
A[m2 ] Površina prostorije;
Preporučene temperatura 0C prema EN 15251 (ANEX A)

Minimalna za Maksimalna za
Tip zgrade i prostorije Kategorija
zagrijavanje hlađenje
I 21,00 25,50
Stambeni objekti: dnevni boravak,
II 20,00 26,00
spavaća soba itd.
III 18,00 27,00
I 18,00
Stambeni objekti: ostale prostorije II 16,00
III 14,00
I 21,00 25,50
Kancelarija II 20,00 26,00
III 19,00 27,00
I 21,00 25,50
Kancelarija u prizemlju II 20,00 26,00
III 19,00 27,00
I 21,00 25,50
Konferencijska sala II 20,00 26,00
III 19,00 27,00
I 21,00 25,50
Sala II 20,00 26,00
III 19,00 27,00
I 21,00 25,50
Restoran II 20,00 26,00
III 19,00 27,00
I 21,00 25,00
Učionica II 20,00 26,00
III 19,00 27,00
I 19,00 24,50
Vrtić II 17,50 25,50
III 16,50 26,00
I 17,50 24,00
Robne kuće II 16,00 25,00
III 15,00 26,00
Tabela 7
Na osnovu preporuka EN15251 navedenih u TABELAMA br. 6 i 7 i zahtjeva investitora

navedenih u projektnom zadatku usvajam ambijentalne uslove prostorija kako je navedeno u
narednoj tabeli;
31
ZAHTJEVANI UNUTRAŠNJI USLOVI BAS EN15251
k.č.1253/4, k.o.
Individualni stambeni objekat Su+P+1 Lokacija Petrićevac 2, Banja
Luka
Broj Naziv prostorije Površina Visina Temperatura Vlažnost Ventilacija Ras.
m3/h
- - m2 m GR 0C HL 0C % n h-1 W/m2
os.
0001 Garaže 40,89 2,6 18,0 30,0
0002 Kotlovnica 15,19 2,62 18,0 30,0 0,5
0003 Ostava 8,36 2,62 18,0 30,0 0,0
0004 Hodnik 5,28 2,62 18,0 30,0 0,5
0005 Stepenište 8,28 2,62 18,0 30,0 0,5
0006 Sanitarni čvor 6,46 2,62 18,0 30,0 2,0
0007 Vešeraj 17,94 2,62 20,0 30,0 2,0
0102 Ulaz 5,32 2,62 20,0 30,0 0,5
0103 Hodnik 5,28 2,62 20,0 30,0 0,5
0104 Stepenište 8,28 2,62 20,0 30,0 0,5
0105 Kupatilo 7,83 2,62 24,0 30,0 2,0
0106 Kuhinja 8,35 2,62 20,0 30,0 2,0
Dn. boravak i
0107 42,00 2,62 20,0 30,0 1,0
trpezarija
1101 Stepenište 8,28 2,62 20,0 30,0 0,5
1102 Hodnik 7,72 2,62 20,0 30,0 0,5
1103 Spavaća soba 1 13,50 2,62 20,0 26,0 1,0
1104 Spavaća soba 2 7,00 2,62 20,0 26,0 1,0
1105 Spavaća soba 3 10,80 2,62 20,0 26,0 1,0
1106 Kupatilo 2,89 2,62 24,0 30,0 2,0
Roditelj. Spavaća
1107 19,90 2,62 20,0 26,0 1,0
soba
1108 Garderoba 3,06 2,62 18,0 30,0 0,5
1109 Kupatilo 4,08 2,62 24,0 30,0 2,0
Tabela 8
32
2.2 Meteorološki podaci:
Za referentne vrijednosti u proračunu će se koristiti podaci navedeni u projektnom zadatku i

sledeći podaci Meteorološkog istraživačkog centra Evropske unije:
U narednoj tabeli su date referentne vrijednosti za period 2010- 2016 godine:
Mjesec TD [0C] T24h [0C] HDD 20,0 HDD 18,0 CDD 26,0 Ts= -20,0 [0C]
Jan 2,6 0,6 563 475 0 Tslj= 34,0 [ºC]
Feb 3,2 1,1 444 348 0 Dani grija. Ng=186
Mar 8,8 6,6 388 287 0 Dani hla. Nh=63
Apr 13,7 11,3 240 90 0
May 18,0 15,9 4
Jun 21,5 19,6 15
Jul 23,5 21,5 62
Aug 23,6 21,3 44
Sep 18,5 16,2 17
Oct 14,2 11,7 291 216 0
Nov 9,1 6,7 407 390 0
Dec 4,1 2,2 590 541 0
Ref. 13,4 11,2 2920 2347 142
Tabela 9
*Podaci preuzeti iz baze podataka Meteorološkog istraživačkog centra Evropske unije;
33
GRIJANJE:
Režim rada sistema podnog grijanja niskotemperaturni 40/30 0C ;

Režim rada radijatorskog grijanja niskotemperaturni 70/60 0C ;
Režim rada kotlovnice 70/60 0C;
Izvor toplotne energije Kotlovnica na drvni pelet;
Grejna zona III Banja Luka ;

Projektna vanjska temperatura -20 0C;
Temperatura negrijanih prostorija 5 0C;

Spoljna relativna vlažnost e =90 [%]
Unutrašnja relativna vlažnost i =60 [%]
Broj stepen- dana/ grijanje HDD 2920 za Tu= 20,0 [0C];
700
600
500
400
300
HDD 20,0
200
100
0
Jan
Feb
Jun
Aug
Sep
Mar
Apr
Jul
Oct
May
Nov
Dec
34
HLAĐENJE:
Rashladni uređaj: Split klima jedinica;
Klimatska zona Banja Luka;

Projektna vanjska temperatura 34 0C;
Spoljna relativna vlažnost φe =65[% ]

Unutrašnja relativna vlažnost φi=60 [% ]
Broj stepen- dana/ hlađenje CDD 142 za Tu= 26,0 [0C];
70
CDD 26,0
60
50
40
30
20
10
0
Jan
Feb
Jun
Aug
Sep
Mar
Apr
Jul
Oct
May
Nov
Dec
35
2.3 Analiza građevinskih konstrukcija
Proračun koeficijenta prolaza toplote:

1 2
U= [W /(m K )]
1 d 1 1
+ Σ j+ +
αi λ j λ αe
2
αi [W /(m K )] Koeficijent prolaza toplote koji se odnosi na granične površine prema
prostoru unutar zgrade;
e [ W /m2 K ] Koeficijent prolaza toplote koji se odnosi na granične površine prema
prostoru izvan zgrade;
Koeficijent prolaza toplote za granične površine [W/m²K]

Za zidove i unutrašnje prozore, podove i tavanice pri prolazu toplote ka
8
i gore
Za podove i tavanice pri prolazu toplote ka dole 6
Za spoljne prozore 12
e Za vanjski sloj pri srednjoj brzini vjetra 25
Za dodatne viseće fasade i za ravne krovove 11
Tabela 10
d j [ m] Debljina homogenog sloja "j" građevinske konstrukcije;

 j [W /mK ] Koeficijent toplotne provodljivosti materijala homogenog sloja "j"
posmatrane građevinske konstrukcije;
1 2
[W /m K ] Otpor prolaza toplote kroz vazdušni sloj;

Proračun difuzije vodene pare :

[ kg/ m3 ] Specifična težina materijala pojedinog sloja konstrukcije;
d j [ m] Debljina pojedinog sloja konstrukcije;
t i [ 0C ] Temperatura unutrašnjeg vazduha;
t e [ 0C ] Temperatura spoljašnjeg vazduha;
p [ Pa ] Pritisak zasićenja vodene pare;
pp=p⋅i [ Pa ] Parcijalni pritisak vodene pare za unutrašnji vazduh;
pp=p⋅ e [ Pa] Parcijalni pritisak vodene pare za spoljašnji vazduh;
i =60 [%] Relativna vlažnost unutrašnjeg vazduha;
e =90 [%] Relativna vlažnost spoljašnjeg vazduha;
i Faktor otpora difuziji vodene pare;
ri =i⋅d i Ekvivalentna debljina vazdušnog sloja;
c i [ J /kgK ] Specifična toplota pojedinog sloja konstrukcije;
36
POD NA TLU
MK1, U=0,414 W/m2K

1. KERAMIČKE PLOČICE, PODNE, NEGLAZIRANE 1,5000 cm
2. CEMENTNI ESTRIH 4,0000 cm
3. PVC FOLIJA 1200 0,0200 cm
4. KAMENA VUNA 6,0000 cm
5. BETON SA KAMENIM AGREGATIMA 2500 25,0000 cm
7. BITUMENSKA LEPENKA 0,5000 cm
9. ŠLJUNAK, SUVI 30,0000 cm
MEÐUSPRATNA KONSTRUKCIJA IZMEÐU GREJANIH PROSTORIJA RAZLIČITIH

JEDINICA, KORISNIKA, VLASNIKA
MK2, U=0,599 W/m2K

1. PRODUŽNI KREČNI MALTER 1900 2,0000 cm
4. PVC FOLIJA 1200 0,0200 cm
6. PARKET 1,8000 cm
MK3, U=0,628 W/m2K

1. PRODUŽNI KREČNI MALTER 1900 2,0000 cm
4. PVC FOLIJA 1200 0,0200 cm
6. KERAMIČKE PLOČICE, PODNE, NEGLAZIRANE 1,2500 cm
SPOLJNI ZID - NEVENTILISANI
VZ1, U=0,260 W/m2K

1. CEMENTNI MALTER 2,0000 cm
2. ŠUPLJI BLOKOVI I ŠUPLJA OPEKA 1400 20,0000 cm
4. FASADNA BOJA 0,5000 cm
ZID U TLU
VZ2, U=0,329 W/m2K

3. BITUMENSKA LEPENKA 0,5000 cm
5. ZAŠTITA TERMOIZOLACIJE 0,5000 cm
37
ZID BEZ ZAHTEVA UMAX
UZ1, U=1,622 W/m2K

UZ2, U=2,210 W/m2K

KOSI KROV IZNAD GREJANOG PROSTORA - VENTILISANI
KK, U=0,146 W/m2K

3. PVC FOLIJA 1200 0,0200 cm
5. PVC FOLIJA 1200 0,0200 cm
6. POLIETILENSKA FOLIJA 0,0100 cm
7. SLOJ VAZDUHA 30,0000 cm
8. PVC FOLIJA 1200 0,0200 cm
9. ALUMINIJUMSKA FOLIJA 0,20 0,0200 cm
11. ALUMINIJUMSKA FOLIJA 0,20 0,0200 cm
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
Koeficijenti prolaza toplote građevinskih konstrukcija EN ISO 13789
Oznaka u
Pozicija Opis d Koef. pro.topl. „U“
proračunu
- ID - [cm] [W/m²K]
a MK1 POD NA TLU 82,00 0,414
MEÐUSPRATNA KONSTRUKCIJA IZMEÐU
b MK2 GREJANIH PROSTORIJA RAZLIČITIH 28,82 0,599
JEDINICA
MEÐUSPRATNA KONSTRUKCIJA IZMEÐU
c MK3 GREJANIH PROSTORIJA RAZLIČITIH 28,27 0,628
JEDINICA
d VZ1 SPOLJNI ZID – NEVENTILISANI 34,50 0,260
e VZ2 ZID U TLU 46,00 0,288
f UZ1 ZID BEZ ZAHTEVA UMAX 24,00 1,622
g UZ2 ZID BEZ ZAHTEVA UMAX 14,00 2,210
h KK KOSI KROV IZNAD GREJANOG PROSTORA 71,10 0,145
Koeficijent prolaza toplote pozicija bravarije i stolarije
Ozn
aka
Površina Koef.
u Širina Visina Površina Ukupna Koeficijent propusnosti
Oznaka ispuna pro.topl
pror „b“ „h“ staklo As površina sunčevog zračenja „b“
Asj . „U“
ačun
u
- ID m m m² m² m² % W/m²K
1 1 1,50 0,60 0,28 0,63 0,90 0,62 1,41
2 2 2,50 0,60 0,48 1,02 1,50 0,62 1,38
3 3 1,20 0,60 0,24 0,48 0,72 0,62 1,38
4 4 0,70 1,20 0,25 0,59 0,84 0,62 1,51
5 5 1,80 0,60 0,38 0,70 1,08 0,62 2,20
6 6 1,20 1,60 0,38 1,54 1,92 0,62 1,40
7 A 1,00 2,10 0,24 1,86 2,10 0,62 2,20
8 B 0,90 2,10 0,41 1,48 1,89 0,62 2,20
9 C 2,30 2,20 5,06 0,00 5,06 2,50
10 D 2,50 2,20 5,50 0,00 5,50 2,50
11 E 1,10 2,20 0,56 1,86 2,42 0,62 1,31
12 F 1,50 2,10 0,75 2,40 3,15 0,62 1,31
13 G 2,50 2,35 0,58 5,30 5,88 0,62 1,31
14 H 1,20 2,10 0,72 1,80 2,52 0,62 1,31
15 I 0,80 2,10 0,38 1,30 1,68 0,62 1,31
58
2.4 Dimenzionisanje sistema ventilacije
Za ventilaciju sanitarnog čvora usvajam ventilaciju sa odsisnim stropnim ventilatorom;
V v =n⋅V p [ m3 / h] Kapacitet odsisnog ventilatora;
n=10[1 /h ] Broj izmjena vazduha za sanitarne čvorove;
3
V p=14 [m ] Zapremina sanitarnog čvora;
3
V v =140 [ m / h]
Usvajam bešumni stropni kupatilski ventilator za odsisnu ventilaciju kapaciteta 160 [m3/h];
Odsisni otvor 100;
59
2.5 Toplotni gubici i dobici
Proračun toplotnih gubitaka BAS EN 12831:
Φ=ΦT +Φ V [W ] Ukupni toplotni gubici;

ΦT =( H T , ie+ H T , ieu+ H T ,ig + H T ,ij )⋅(θ i nt ,i−θe )[W ] Transmisioni toplotni gubici;
H T ,ie [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema vanjskom prostoru;
H T ,ie =Σ Ak⋅U k⋅ f k + Σ Ψ l⋅l l⋅f l =Σ Ak⋅(U k + Δ U WB )⋅f k [W / K ]
k l k
2
A k [m ] Površina konstrukcije kroz koju je ostvaren gubitak toplote;
fk Temperaturni korekcijski faktor;
Temperaturni korekcijski faktor

Prijelaz topline fk
Prema okolici 1,00
Prema negrijanoj prostoriji 0,80
Prema tlu 0,40
Preko krova 0,90
Preko montažne podne plohe 0,90
Prema susjednoj zgradi 0,50
Prema susjednom stanu 0,30
Tabela 11
2
U k [W /m K ] Koeficijent prolaza toplote za konstrukciju “k”;
Ψl [W / mK ] Linearni koeficijent prolaza toplote za toplotne mostove;
l l [m] Dužina linijskog toplotnog mosta;
2
Δ U WB =0,10 [W /m K ] Dodatak za toplotne mostove;
H T ,iue [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka kroz negrijane prostorije;
H T ,iue =Σ Ak⋅U k⋅b u+ Σ Ψ l⋅l l⋅b u [W /K ]
k l
θ −θ
b u= i nt ,i u Faktor smanjenja temperaturne razlike;
θi nt , i−θ e
0
θu [ C ] Unutrašnja temperatura negrijanog prostora
( usvojiti min. 5 0C ukoliko temperatura nije poznata);
H T ,ig [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema tlu;
( )
H T ,ig = f g1⋅ f g2 Σ Ak⋅U ekuiv ⋅G W [W / K ]
k
f g1=1,45 Korekcijski faktor uticaja oscilacija vanjske temperature na godišnjem nivou;
θ −θ
f g2= i nt ,i m ,e Faktor smanjenja temperaturne razlike;
θ i nt ,i−θ e
0
θ m , e=11,6[ C ] Srednja vanjska godišnja temperatura;
2
U ekuiv [W / m K ] Ekvivalentni koeficijent prolaza toplote;
60
B´, m Ueqiv, W/(m2K)- Pod na tlu
Bez U, W/(m2K)
0 0 0,25 0,5 1 2
2 0,86 0,16 0,28 0,44 0,58
4 0,64 0,16 0,26 0,38 0,48
6 0,52 0,15 0,25 0,33 0,40
8 0,44 0,15 0,23 0,29 0,35
10 0,38 0,14 0,21 0,26 0,31
12 0,34 0,14 0,19 0,24 0,28
14 0,30 0,13 0,18 0,22 0,25
16 0,28 0,13 0,17 0,20 0,23
18 0,25 0,12 0,16 0,19 0,22
20 0,24 0,11 0,15 0,18 0,20
Tabela 12
1
0,9 0,00
0,8 0,00
0,7 0,30
0,6 0,00
0,5 0,00
0,4
0,3
0,2
0,1
0
2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
Ak
B´= [m] Karakteristični parametar;
0,5⋅P
2
A k [m ] Površina poda;
P [m] Obim poda;
GW= 1 za hgw>3; 1,15 za hgw<3; Korekcijski faktor uticaja podzemnih voda;
hgw [m] Dubina podzemnih voda;
H T ,ij [W / K ] Koeficijent transmisionih gubitaka prema susjednim prostorijama
različite unutrašnje temperature;
H T ,ij =Σ Ak⋅U k⋅f ij [W / K ]
k
θ −θ
f ij = i nt ,i ads Faktor smanjenja temperaturne razlike vanjske temperature i
θ i nt , i−θ e
temperature susjedne prostorije;
0
θ ads [ C ] Unutrašnja projektna temperatura susjednog prostora;
ΦV [W ] Ventilacioni toplotni gubici;
ΦV =H V ,i⋅(θ i nt ,i−θ e )[W ]
H V ,i=V i⋅ρv⋅c pv [W / K ] Koeficijent ventilacijskih toplotnih gubitaka;
61
Bez ventilacionog sistema:
3
V i =max (V inf ,i , V min , i)[m / h]
V inf , i Maksimalan protok vazduha u prostoriju usljed infiltracije spoljašnjeg
vazduha kroz zazore;
V inf , i=2⋅V i nt⋅n50⋅ei⋅εi [m 3 /h]
Broj izmjena vazduha za ΔP= 50 Pa; n50 (h-1)

Stepen zaptivenosti
Građevina
Visok (dobro Srednji (normalno
Nizak (bez brtvi)
brtvljenje) brtv.)
Stamb. objekat <4 >10
Ostali tipovi zg. <2 2-5 >5
Tabela 13
ei Koeficijent zaštićenosti ;
Elevacija grijanog prostora Korekcijski faktor za visinu; εi

0- 10 m 1,0
>10- 30 m 1,2
>30 m 1,5
Tabela 14
V min ,i=nmin⋅V i nt [m3 /h] Minimalni higijenski protok vazduha;

n min Minimalni broj izmjena vazduha;
3
V i nt [m ] Zapremina prostorije;
Sa ventilacionim sistemom:
V i =V inf ,i + V v⋅ f Δ θ [m3 / h]
V v [ m3 /h ] Protok vazduha dovedenog mehaničkim sistemom ventilacije ;
θ −θ
f Δ θ= i nt , i v , i Faktor smanjenja temperaturne razlike vanjske temperature i
θ i nt ,i−θ e
temperature vazduha dovedenog mehaničkim sistemom ventilacije
(slučaju rekuperacije);
3
ρv =1,20[ kg /m ] Specifična težina vazduha;
c pv =1010 [ J / kgK ] Specifični toplotni kapacitet vazduha;
0
θi nt , i [ C ] Unutrašnja projektna temperatura grijanog prostora;
ΦR
θ v ,i = +Θe [ 0C ] Temperatura ulaznog vazduha poslije rekuperacije;
0,334⋅V v
0
θe [ C ] Vanjska projektna temperatura;
Φ R [W ] Povrat toplote rekuperacijom;
Φ R=V f⋅c pv⋅ρv⋅( θi nt ,i −θe )⋅ηV [W ]
62
ηV =0,45−0,70 Koeficijent povrata toplote u rekuperatoru;
ηV =0,50 Usvojen koeficijent povrata toplote u rekuperatoru;
Za prostorije sa prekidima u grijanju:
Φ HL =Φ+ Φ RH [W ] Normalno toplotno opterećenje;

Φ RHi = Ai⋅f H [W ] Dodatna toplota za ponovno zagrijavanje;
fH, W/m2
vrijeme pretpostavljeni pad temperature ΔθRH
pon. 2K 3K 4K
zagr. h masa građevine
m s v m s v m s v
1 18 23 25 27 30 27 3 27 31
2 9 16 22 18 20 23 22 24 25
3 6 13 18 11 16 18 18 18 18
4 4 11 16 6 13 16 11 16 16
Tabela 15
63
ID. NAZIV Proj. temp. Φ Podrum
0 3
- - C kW W/m W/m3
0001 Garaže 18 5,07 78,7 30,0
0002 Kotlovnica 18
0003 Ostava 18
0004 Hodnik 18 1,86 93,0 35,5
0005 Stepenište 18
0006 Sanitarni čvor 18
0007 Vešeraj 20 2,4 133,7 51,0
Podrum 9,3 91,1
Prizemlje
0102 Ulaz 20 1,2 65,4 24,9
0103 Hodnik 20
0104 Stepenište 20
0105 Kupatilo 24 5,7 98,5 37,6
0106 Kuhinja 20
0107 Dn. boravak i trpezarija 20
Prizemlje 7,0 90,4
Sprat
1101 Stepenište 20 1,2 73,3 28,0
1102 Hodnik 20
1103 Spavaća soba 1 20 1,3 98,7 37,7
1104 Spavaća soba 2 20 0,6 87,7 33,5
1105 Spavaća soba 3 20 1,0 96,4 36,8
1106 Kupatilo 24 0,4 131,3 50,1
1107 Roditelj. Spavaća soba 20 2,3 98,0 37,4
1108 Garderoba 18
1109 Kupatilo 24 0,6 135,4 51,7
Sprat 7,3 95,1
Tabela 16
Podrum 9,33 [kW]

Prizemlje 6,97 [kW]
Sprat 7,34 [kW]
Ukupno 23,64 [kW]
64
Proračun toplotnih dobitaka EN 12831:
Φ=ΦTH +Φ VH + Φ Imax + Φ LJ , U [W ] Ukupni toplotni dobici;

ΦTH = H T ,ie⋅(θe −θ i nt ,i )[W ] Transmisioni toplotni dobici;
H T ,ie [W / K ] Koeficijent transmisionih dobitaka od vanjskom prostoru;
H T ,ie =Σ Ak⋅(U k + Δ U WB )⋅ f k [W / K ]
k
2
A k [m ] Površina konstrukcije kroz koju je ostvaren dobitak toplote;
2
U k [W /m K ] Koeficijent prolaza toplote za konstrukciju “k”;
2
Δ U WB =0,10 [W /m K ] Dodatak za toplotne mostove;
ΦVH [W ] Ventilacioni toplotni dobici;
ΦVH =H V ,i⋅(θ e−θ i nt ,i )[W ]
H V ,i=V i⋅ρv⋅c pv [W / K ] Koeficijent ventilacijskih toplotnih dobitaka;
Bez ventilacionog sistema:
3
V i =max (V inf ,i , V min , i)[m / h]
V inf , i Maksimalan protok vazduha u prostoriju usljed infiltracije spoljašnjeg
vazduha kroz zazore;
V inf , i=2⋅V i nt⋅n50⋅ei⋅εi [m 3 /h]
V min ,i=nmin⋅V i nt [m3 /h] Minimalni higijenski protok vazduha;
n min Minimalni broj izmjena vazduha;
V i nt [m3 ] Zapremina prostorije;
Sa ventilacionim sistemom:
V i =V inf ,i + V v⋅ f Δ θ [m3 / h]
V v [ m3 /h ] Protok vazduha dovedenog mehaničkim sistemom ventilacije;
θ −θ
f Δ θ= i nt , i v ,i Faktor smanjenja temperaturne razlike vanjske temperature i
θi nt , i−θ e
temperature vazduha dovedenog mehaničkim sistemom ventilacije
(slučaju rekuperacije);
3
ρv =1,20[ kg /m ] Specifična težina vazduha;
c pv =1010 [ J / kgK ] Specifični toplotni kapacitet vazduha;
0
θi nt , i [ C ] Unutrašnja projektna temperatura hlađenog prostora;
0
θe =34[ C ] Vanjska projektna temperatura;
Φ Imax =I max⋅As⋅b+ I difmax⋅A sjena⋅b[W ] Toplotni dobici od sunčevog zračenja;
2
I max [W /m ] Maksimalna vrijednost ukupnog sunčevog zračenja;
2
I difmax [W / m ] Maksimalna vrijednost difuzionog sunčevog zračenja;
65
FASADA; (J 00; I -900; -180- 1800); 21 JUL
0 -90 180/-180 90
Orijen.
J I S Z
Idif Idma Idif Idma Idif Idma Idif Idma
h θe Imax Imax Imax Imax
max x max x max x max x
°C W/m W/m W/m W/m W/m2
2 2 2 2
W/m2 W/m2 W/m2 W/m2 W/m W/m2
2
W/m2
5 16,7 32 27 59 293 93 386 126 55 181 32 27 59
6 17,1 52 43 95 463 135 598 138 68 206 52 43 95
7 18,9 107 72 179 536 150 686 123 69 192 67 55 122
8 21,0 208 94 302 541 151 692 76 63 139 76 63 139
9 22,8 295 108 403 515 144 659 81 67 148 81 67 148
10 24,3 357 116 473 430 128 558 83 69 152 83 69 152
11 25,5 387 119 506 304 108 412 84 69 153 84 69 153
12 26,4 389 119 508 155 87 242 84 69 153 231 97 328
13 27,0 376 118 494 84 69 153 84 69 153 371 118 489
14 27,3 330 113 443 82 68 150 82 68 150 479 137 616
15 27,3 254 102 356 79 65 144 79 65 144 537 149 686
16 27,1 158 84 242 72 60 132 113 72 185 541 151 692
17 26,5 60 50 110 60 50 110 149 72 221 511 146 657
18 25,7 43 35 78 43 35 78 149 66 215 391 118 509
19 24,6 20 17 37 20 17 37 95 40 135 172 60 232
Tabela 17
*Podaci preuzeti iz baze podataka Meteorološkog istraživačkog centra Evropske unije;
A s [m2 ] Osunčana površina stakla;

A sjena [m2] Zasjenjena površina stakla;
A= As + A sjena [m2 ] Ukupna površina stakla;
b Koeficijent propusnosti sunčevog zračenja;;
Zasjenjeni dio prozora - - - Računati samo difuziono zračenje;
Osunčani dio prozora - - - Računati direktno i difuziono zračenje;
Φ LJ ,U =Φ uklj + Φ ukur+ Φ ukrs [W ] Toplotni dobici od ljudi, uređaja i rasvjete;

Φ uklj =Φ os + Φlat [W ] Toplotni dobici od ljudi;
Φ os =n lj⋅q osj [W ] Osjetna toplota od ljudi;
q osj [W ] Osjetna toplota po jednom čovjeku;
Φ lat =nlj⋅qlat [W ] Latentna toplota od ljudi;
q lat [W ] Latentna toplota po jednom čovjeku;
n lj Broj ljudi u prostoriji;
66
Odavanje toplote ljudi θi 18 20 22 23 24 25 26 °C
φuk 125 120 120 120 115 115 115 W
φos 100 95 90 85 75 75 70 W
Laka aktivnost
φlat 25 25 30 35 40 40 45 W
vl. 25 35 40 50 60 60 65 g/h
φuk 190 190 190 190 190 190 190 W
φos 125 115 105 100 95 90 85 W
Srednja aktivnost
φlat 65 75 85 90 95 100 105 W
vl. 95 110 125 135 140 145 150 g/h
φuk 270 270 270 270 270 270 270 W
φos 155 140 120 115 110 105 95 W
Teška aktivnost
φlat 115 130 150 135 160 165 175 W
vl. 165 185 215 225 230 240 250 g/h
Tabela 18
Φ ukur [W ] Toplotni dobici od uređaja;
Odavanje toplote raznih

Snaga Koriš. Voda Odavanje toplote
električnih uređaja
W min g/h osjetna W ukupna W
El. pisaća mašina 50 60 / 50 50
Personalni računar ( PC) 100…150 60 / 100....150 100….150
Ekran/terminal 60…90 60 / 60…90 60….90
Štampač 20…30 15 / 7 7
Ploter 20…60 15 / 15 15
3000 60 2100 1450 3000
El. štednjak
5000 60 3600 2500 5000
Usisivač 200 15 / 50 50
3000 60 2100 1450 3000
Mašina za veš
6000 60 4200 2900 6000
Centrifuga 100 10 / 15 15
Frižider kompresorski
100 l 100 60 / 300 300
200 l 175 60 / 500 500
Pegla 500 60 400 230 230
Radio 40 60 / 40 40
Kvarcna lampa 1000 60 / 1000 1000
Televizor 175 60 / 175 175
500 30 100 180 250
Mašina za kuhanje kafe
3000 30 500 1200 1500
500 30 70 200 250
Toster
2000 30 300 800 1000
500 30 120 175 250
Hauba za sušenje kose
1000 30 240 350 500
500 30 200 120 250
Ploča za kuvanje
1000 30 400 250 500
Roštilj za meso 3000 30 500 1200 1500
Aparat za mini val 1500 15 120 300 375
Aparat za sterilizaciju 1000 30 500 175 500
Tabela 19
Φ ukrs =A⋅P / A[W ] Toplotni dobici od rasvjete;
67
Rasvjeta
Namjena prostora i vrsta djelatnosti Jačina Topla Hladna
lx W W
Skladišta, stepeništa i ulazni prostori, stambeni prostori,
pozorište, proizvodni pogoni sa povremenim manuelnim 100 20 do25 4 do 8
prihvatanjem
Skladišta za izdavanje sa očitavanjem, otprema,
kantine, primanja, ostave u hotelima i gostionicama,
stalno zauzeta radna mjesta u proizvodnim pogonima, 200 40 do 50 8 do 16
grubi radovi,radovi jednostavne montaže, prostori za
kontakt sa javnošću.
Kancelarije sa radnim mjestima isključivo u blizini
prozora ( pojedinačne kancelarije), višenamjenski
prostori, biblioteke,učionice u školama, pretškolski 300 60 do 75 6 do 18
prostori, sale za sastanke, prodajni prostori, srednje fini
montažni radovi, šalteri i kase
Kancelarije sa većim brojem radnih mjesta ( grupne
kancelarije), nastavni prostori sa nedovoljnim dnevnim
svjetlom ( za odrasle osobe, koji su za noćno
10 do 24
korištenje), specijalni obrazovni prostori u školama, fini 500 100 do 120
(28)
montažni i mašinski radovi, kuhinje u hotelima i
gostionicama, istraživački laboratoriji, robne kuće,
sajamske i izložbene hale, prerada kože i drveta
Velike kancelarije ( velika refleksija), crtaone, kontrolna
mjesta, bojenje, graviranje, šivenje, supermarketi, 750 / 15 do 30
učionice bez prozora,
Ispitivanje boja, montaža finih aparat u elektroindustriji,
fini mašinski radovi, izrada nakita, velike kancelarije 1000 / 20 do 40
( posebni slučajevi)
Montaža najfinijih dijelova, obrada dragog kamenja,
optičarske i radnje za popravku satova, kontrola pri vrlo 1500 / 30 do 60
visokim zahtjevima
Tabela 20
Φ RH [W ] Odvedena toplota rekuperacijom;

Φ RH =V f⋅c pv⋅ρv⋅( θe −θ i nt , i)⋅ηV [W ]
ηV =0,45−0,70 Koeficijent prenosa toplote u rekuperatoru;
ηV =0,50 Usvojen koeficijent prenosa toplote u rekuperatoru;
68
2.6 Dimenzionisanje grejnih/ rashladnih tijela
Usvojam režim rada radijatorskog sistema 70/60 ( 0C), ∆T= 50 (0C) i brzinu strujanja grejnog
fluida w= 0,5- 1,1 (m/s);
Toplotna snaga radijatora u zavisnosti od dužine; za ΔT=30 0C

Tip 400 500 600 700 800 900 1000 1100 1200 1300 1400
12KV600 564 705 846 987 1128 1269 1410 1551 1692 1833 1974
12KV900 815 1019 1223 1427 1630 1834 2038 2242 2446 2649 2853
22KV600 790 987 1184 1382 1579 1777 1974 2171 2369 2566 2764
22KV900 1100 1375 1650 1925 2200 2475 2750 3025 3300 3575 3850
Tabela 21
Za proračun radijatora je usvojeno da se na jednom cirkulacionom kruga nalaze 2 (dva) ili 3

(tri) radijatora pa se dimenzionisanje vrši korištenjem korekcije za drugo i treće grejno tijelo;
Q kor = k⋅Qr i [ W ] Korigovana toplotna moć radijatora;
[ ]
1/ 3
60
k= Korekcioni faktor za jednocjevni sistem grijanja;
ΔTr i
d ck =
4⋅A
du[mm ]
π √ [ mm] Proračunski prečnik cijevi cirkulacionog kruga;
Unutrašnji prečnik usvojene cijevi cirkulacionog kruga;

6
V⋅10 2
A= [ mm ] Površina svijetlog otvora cijevi;
w
m 3
V= [ m /s] Zapreminski protok grejnog fluda;
⋅3600
3,6⋅Qr i
m= [ kg/ h] Masa grejnog fluida potrebnog za dovođenje potrebne toplote;
c⋅ΔT r
3
ρ[kg/m ] Specifična težina grejnog fluida;
c=4,2[kJ /kgK ] Specifična toplota za vodu;
ΔTr i=T m−T u [ C ]
0
Tw +Tw i +1 0
T m= i [ C] Srednja temperatura na površini radijatora;
2
Dimenzionisanje sistema podnog grijanja:

Q π⋅Δ θ log T −T
= [W /m] Δ θ log = ulaz srednja izlaz srednja [ 0C ]
L 1 1 d 1 gdje je T −T
+Σ ln si + ln ulaz srednja ambijent
αu d u 2 λi d ui α s d s T izlaz srednja−T ambijent
4⋅A
d ck =
du[mm ]
π √[ mm] Proračunski prečnik cijevi cirkulacionog kruga;
Unutrašnji prečnik usvojene cijevi cirkulacionog kruga;

V⋅106 2
A= [ mm ] Površina svijetlog otvora cijevi;
w
69
m 3
V= [ m /s] Zapreminski protok grejnog fluda;
⋅3600
3,6⋅Qr i
m= [ kg/ h] Masa grejnog fluida potrebnog za dovođenje potrebne toplote;
c⋅ΔT r
 [ kg /m3 ] Specifična težina grejnog fluida;
c= 4,2 [ kJ /kgK ] Specifična toplota za vodu;
ΔTr i=T m−T u [ C ]
0
Twi−Tw i+1 0
T m= [ C] Srednja temperatura na površini radijatora;
2
Tip grijanja podno

Grejno tijelo PEX Alu PEX DN18
Dimenzije
Prećnik D [mm] 18,00
Debljina stijenke s [mm] 2,00
Površine A [m2/m] 5,654E-05
Emisioni faktor ε 0,9
Toplotna provodljiv. cijevi λc [W/mK] 0,2
Koef. konvektivnog prelaza toplote unutar cijevi αu [W/m2K] 3000
Pozicija z [mm] 45
Toplotna provodljiv. poda λp [W/mK] 2,680
Koef. konvektivnog prelaza toploteiznad poda αs [W/m2K] 8
Uslovi grijanja
Temp. Ambijenta T2 [0C] 20ºC
Radni režim
Polaz Tv1 [0C] 40ºC
Povrat Tv2 [0C] 30ºC
Temperaturna
Δθlog [0C] 14,4ºC
razlika
Brzina strujanja v [m/s] 0,3
Protok m [kg/s] 0,046 [kg/s] 165,0 [kg/h]
70
Tul = 70,0 ºC
Tiz = 60,0 ºC
Tm= 65,0 ºC
Tu= 20,0 ºC
ΔT= 45,0 ºC
Grejni krug m TW1 TW2 Tm ΔT k Qkor. TIP Dužina

CK01 kg/h 0C 0C 0C 0C - W - mm
0001 275,7 70,0 60,0 65,0 45,0 1,101 1608 21KV900 900
0003 275,7 65,0 55,0 60,0 40,0 1,145 1608 21KV900 900
0000
Potrebno 3216,61 W Instalisano 3216,61 W

0004 365,1 70,0 67,7 68,8 48,8 1,071 491 21KV600 400
0005 365,1 68,8 65,2 67,0 47,0 1,084 770 21KV600 600
0006 365,1 67,0 64,2 65,6 45,6 1,096 601 21KV600 500
0007 365,1 65,6 54,4 60,0 40,0 1,145 2398 21KV600 1800

0102 171,9 70,0 66,5 68,3 48,3 1,075 348 22KV600 200
0103 171,9 68,3 64,8 66,5 46,5 1,088 345 22KV600 200
0104 171,9 66,5 61,1 63,8 43,8 1,110 541 22KV600 300
0105 171,9 63,8 56,2 60,0 40,0 1,145 771 22KV600 500

1104 274,9 70,0 66,2 68,1 48,1 1,077 614 22KV600 400
1105 274,9 68,1 61,6 64,8 44,8 1,102 1041 22KV600 600
1106 274,9 64,8 62,5 63,7 43,7 1,112 379 22KV600 300
1101 274,9 63,7 56,3 60,0 40,0 1,145 1173 22KV600 700

1103 354,4 70,0 63,6 66,8 46,8 1,087 1332 22KV600 700
1107 354,4 66,8 61,3 64,1 44,1 1,108 1125 22KV600 600
1108 354,4 64,1 58,6 61,3 41,3 1,132 1125 22KV600 700
1109 354,4 61,3 58,7 60,0 40,0 1,145 552 22KV600 400
Toplotna Toplona snaga Ukupna

Podno grijanje Tranzit Broj petlji
snaga petlje dužina
ZONA [W] [m] [W/petlja] n m
0102 5.732 1 1871 3,06 178
Tabela 22
71
2.7 Dimenzionisanje cjevovoda
Usvajam brzinu strujanja grejnog fluida w= 0,5- 1,1 (m/s);

Usvajam brzinu strujanja rashladnog fluida w= 1- 1,5 (m/s);
d=
√4⋅A
du[ mm]
π
[ mm] Proračunski prečnik cijevi;
Unutrašnji prečnik usvojene cijevi;

6
V⋅10
A= [mm 2] Površina svijetlog otvora cijevi;
w
m
V= [ m3 / s] Zapreminski protok grejnog fluda;
ρ⋅3600
3,6⋅Q g
m= [kg/h] Masa grejnog fluida potrebnog za dovođenje potrebne toplote;
c⋅Δ T
3
ρ[kg/m ] Specifična težina grejnog fluida;
c=4,2[kJ /kgK ] Specifična toplota za vodu;
0,3164
R= f ( Re )= 0,25 Darcy faktor trenja u funkciji od Rejnoldsovog broja;
Re
w ´⋅d Rejnoldsov broj za turbulentni režim strujanja;
Re = ν u
V⋅4
w=1000 2 [m/ sec] Stvarna brzina strujanja;
d u⋅π⋅3,6
Radni medij:
Materija VODA „H2O“

Plankova konstanta „h“ 6,626E-034 Js
Avogadrov broj „N“ 6,02E+023 Mol-1
Tačka ključanja „Tb“ 373,15 0C
Molarna masa vode 0,01801528 kg/mol
η
ν= ρ ( m2 / sec )
72
Voda bez primjesa Viskozitet
Temperatura Gustina Mol. gustina Mol. Zaprem. Dinamička Kinematska
-t- -ρ- -ρm- -Vm- -µ- -ν-
0
[ C] [kg/m3] [mol/m3] [m3mol-1] 2
[N s/m ] [m2/s]
0,01 999,80 5,55E+004 1,80E-005 1,7819 1,7822
4,00 1000,00 5,55E+004 1,80E-005 1,5602 1,5602
5,00 1000,00 5,55E+004 1,80E-005 1,5117 1,5117
7,00 999,90 5,55E+004 1,80E-005 1,4217 1,4218
10,00 999,80 5,55E+004 1,80E-005 1,3021 1,3024
12,00 999,50 5,55E+004 1,80E-005 1,2311 1,2318
15,00 999,20 5,55E+004 1,80E-005 1,1358 1,1367
20,00 998,30 5,54E+004 1,80E-005 1,0012 1,0029
25,00 997,10 5,53E+004 1,81E-005 0,8905 0,8931
30,00 995,70 5,53E+004 1,81E-005 0,7982 0,8016
35,00 994,10 5,52E+004 1,81E-005 0,7204 0,7246
40,00 992,30 5,51E+004 1,82E-005 0,6541 0,6592
45,00 990,20 5,50E+004 1,82E-005 0,5972 0,6031
50,00 988,00 5,48E+004 1,82E-005 0,5480 0,5547
55,00 986,00 5,47E+004 1,83E-005 0,5052 0,5123
60,00 983,00 5,46E+004 1,83E-005 0,4676 0,4757
65,00 980,00 5,44E+004 1,84E-005 0,4345 0,4434
70,00 978,00 5,43E+004 1,84E-005 0,4052 0,4143
75,00 975,00 5,41E+004 1,85E-005 0,3791 0,3888
80,00 972,00 5,40E+004 1,85E-005 0,3558 0,3660
85,00 968,00 5,37E+004 1,86E-005 0,3348 0,3459
90,00 965,00 5,36E+004 1,87E-005 0,3160 0,3274
95,00 962,00 5,34E+004 1,87E-005 0,2989 0,3107
100,00 958,00 5,32E+004 1,88E-005 0,2834 0,2958
Tabela 23
73
2.8 Dimenzionisanje pumpi
Proračun vršimo za grejno tijelo sa najvećim otporom strujanja u cijevnoj instalaciji;
Δp
P=m∙ η [W ] Snaga pumpe;
Δ p =Σ R⋅l+Σ Z [ Pa ] Pad pritiska u cijevnoj instalaciji;
R[ Pa/m] Jedinični pad pritiska;
ζ⋅ρ⋅w2
Σ Z= [ Pa] Pad pritiska usljed lokalnih otpora;
2
ζ Koeficijent lokalnog otpora;
η=0,6 Stepen iskorištenja pumpe.
KOTLOVNICA- REŽIM 70/60

Individualni
Objekat stambeni Dio Prostorija 1105 Spavaća soba 3
objekat Su+P+1
Di
Brzina Ukupni
on Toplotni Maseni
l d du strujan ξ R Z RxL pad
ic protok protok
ja pritiska
a
Pa/
W kg/h m mm mm m/s - Pа Pа Pa
m
1 3207,1 274,9 12,0 10,0 16,0 0,4 3,8 8,2 280,2 98,8 379,0
2 7342,0 629,3 3,5 15,1 28,5 0,3 0,8 1,3 30,7 4,4 35,2
3 15079,0 1.292,5 3,5 21,6 37,2 0,3 0,8 1,0 44,6 3,4 48,0
4 22555,1 1.933,3 8,0 26,4 37,2 0,5 0,8 2,0 99,9 15,6 115,5
5 36000,0 3.085,7 2,0 33,4 37,2 0,8 0,8 4,4 254,4 8,9 263,2
10
11 Pumpa 1.400,0
12
17 3.085,7 2,0 33,3 37,2 0,8 0,8 4,6 253,1 9,1 262,2
18 1.933,3 8,0 26,4 37,2 0,5 0,8 2,0 99,4 16,1 115,5
19 1.292,5 3,5 21,6 37,2 0,3 0,8 1,0 44,4 3,5 47,9
20 629,3 3,5 15,0 28,5 0,3 0,8 1,3 30,6 4,6 35,1
21 274,9 12,0 9,9 16,0 0,4 3,8 8,5 278,8 101,8 380,6
Snaga pumpe: 289,4 W

Voda ρ70 ºC 978,0 ρ60 ºC 983,0 h= 7,0 m
12,0 343,4
Brzina strujanja:1,0 m/s
UKUPAN PAD PRITISKA 2.025,6(Pa)
74
2.8.1 Dimenzionisanje elemenata toplotne podstanice
Potrebno
Podrum 9,33 [kW]
Prizemlje 6,97 [kW]
Sprat 7,34 [kW]
Ukupno 23,64 [kW]

Snaga
29,55 [kW]
kotla
Usvajam toplovodni kotao 1x36 kW na drvo, pelet ili drvni otpad;

Priključci : Polazni vod DN32;
Povratni vod DN32;
Dionica Toplotni protok Maseni protok l ρ60 ºC ρ70 ºC d D s

W kg/h m kg/m3 kg/m3 mm mm mm
Polaz 29545 2532 6,00 - 978,0 30,27 42,40 2,60
Povrat 2532 6,00 983,0 - 30,19 42,40 2,60
D s d dm A W q ν K
mm mm mm mm mm2 cm3 kg/m - N/mm2
42,40 2,60 37,20 39,80 324,93 3,05 2,52 1,00 240,00
Usvajam kotao 36,0kW Energent Pelet
2.8.2 Proračun zatvorene ekspanzione posude prema DIN 4807 dio 2 :
Proračun zatvorene ekspanzione posude prema DIN 4807 dio 2 :
V eV v ⋅ p e1

V n= [l] Nazivna zapremina širenja;
p e −p 0
V A⋅n
V e= [l] Zapremina širenja;
100
n=3,55 Procentualno širenje vode u odnosu na 10 0C;
V ⋅0,5
V v= A [l ] Dodatna količina vode;
100
V A =V s V k V kot [l ] Ukupna zapremina vode u postrojenju;
V s=Q⋅12=36⋅12=432[l] Zapremina vode u toplovodnoj mreži;
V s=Q⋅1=12⋅1=12[l ] Zapremina vode u cjevnoj instalaciji kotlovnice;
V kot =30[l ] Zapremina vode u kotlu;
V A =498[l]
V e =17,7[l]
V v =2,5 [l]
p e =p SV −d PA [ bar ] Krajnji pritisak u postrojenju;
p SV =3 [ba r] Pritisak reagovanja sigurnosnog ventila;
75
d PA=0,5[ bar ] Razlika radnih pritisaka;
p e =2,5[ba r]
p 0 = p sTG p D [ba r] Podpritisak u postrojenju;
psTG =1,0[ba r ] Statički pritisak na priključku ekspanzionog suda za h= 10 m;
p D =0[ ba r ] Pritisak pare pri 90 0C;
p0=1,0 [ba r ]
(17,7+ 2,5)⋅(2,5+1)
V n= =47,1[l]
2,5−1,0
Usvajam zatvorenu ekspanzionu posudu zapremine 50 lit.; radnog pritiska 6 bar.
Povratni vod- veza sa ekspanzionom posudom:

d p =150,93⋅Quk /1000[ mm] Prečnik povratnog voda;
Quk =36000[W ] Ukupna instalisana snaga kotlova;
d p=20,1[ mm]
Usvajam povratni vod izrađen od čelične bešavne cijevi DN25 prema DIN 2448;
Proračun dovodnih i ododnih otvora za ventilaciju:
Minimalna efektivna površina dovodnog otvora za ventilaciju i vazduh za sagorijevanje:
0,5 2
A 0=200⋅Q [cm ]
Quk [ kW ] Ukupna instalisana snaga kotlova;
Minimalna efektivna površina odvodnog otvora:
2
A 1=1/ 3⋅A 0 [cm ]
0,5 2
A 0=200⋅36 =1200[cm ]
Usvajam žaluzine za dovod vazduha površine 1,25x 1.200,0= 1.500,0[cm2]

Dimenzije žaluzina 30x50 cm;
A 1=1/3⋅1200=400 [cm2 ]
Usvajam žaluzine za odvod vazduha površine 1,25x 400= 500,0 [cm2]

Dimenzije odvodnih žaluzina 20x25 cm;
Odvodne žaluzine postaviti u gornjoj zoni vanjskuh ulaznih vrata;
76
3 PREDMJER OPREME, MATERIJALA I RADOVA
77
PREDMJER I PREDRAČUN RADOVA
Objekat:Stambeni /KUĆA SREDIĆ, BANJA LUKA/
A) OPREMA GRIJANJA I KLIMATIZACIJE
Napomena: Sve stavke, osim ako to nije posebno naglašeno, obuhvataju dobavu i montažu
novog materijala i opreme
Poz. OPIS RADOVA Jed. mj. Količ. KM./j. mj. SUMA KM
Pločasti kompaktni čelični radijatori
proizvodnja "VOGEL&NOOT" u
1.
kompletu sa ovjesnim priborom,
sledećih dimenzija i tipova:
Radijator 21KV600x1000 kompl. 1
Cievni radijator za kupatilo - sušač
peškira proizvod firme VOGEL &
2. NOOT. Komplet sa ventilom za
odzračivanje i čepom R 1/2" te
ovjesnim prborom. Sledećih tipova:
400x1500 kompl. 3
Radijatorski ventil sa usponskom
cijevi za jednocjevni sistem grijanja,
fabrički podešen za 50%/50% prolaz
3 vode kroz ventil, i sa mogućnošću
regulacije protoka od 0-100%,
komplet sa usponskom cijevi i
pripadajućim adapterima, dim.:
1/2" kom 16
Radijatorski ventil sa uronskom cijev
(za priključak sušača) za jednocjevni
sistem grijanja, fabrički podešen za
4 50%/50% prolaz vode kroz ventil, i sa
mogućnošću regulacije protoka od 0-
100%, komplet sa uronskom cijevi i
pripadajućim adapterima, dim.:
1/2" kom 16
Radijatorska ručna odzračna pipica,
5
dimenzije:
1/2" kom 16
Ispusna kuglasta slavina za ugradnju
6
na radijator, dimenzije:
1/2" kom 16
7 Bakarna cijev u PVC zaštiti, dim.:
18x1 mm m 150
Adapteri za vezu bakarnih cijevi i
8
radijatorskih ventila, dim.:
78
1/2" x 18 kom 40
Tipski limeni obojeni ormar za
smještaj dva kruga, ugradnja u zid,
9 kom 1
zajedno sa bravom za zaključavanje,
dimenzija ormara600x500x150 mm.
U ormar se ugrađuju sledeći
elementi:
razdjelnik izrađen od crne čelične
cijevi DN40 L=400, sa priključcima 1x kom 1
5/4'', 2x3/4'',
sabirnik izrađen od crne čelične cijevi
DN40 L=700, sa priključcima 1x 5/4'', kom 1
2x3/4'',
držač razdjeljivača i sabirnika kom 2
kuglasta slavina sa holenderom, dim.
kom 4
3/4"
kom 1
5/4''
hvatač nečistoće sa holenderom,
kom 1
dim. 5/4''
mesingani regulacioni ventil, tip kao
kom 1
STROMAX-GR, "HERZ"dim. 5/4"
kom 2
završni čep 6/4" sa odzrakom i
ispusnom slavinom na centralnom
razdjelniku i sabirniku sa priključcima kom 2
za odzračni lončić 3/8" i ispusnu
slavinu 1/2"
automatski odzračni lončić 3/8" kom 2
ispusna slavina 1/2" kom 2
kompresiona spojnica bakar-željezo
kom 4
za cijev 18x1 mm
kompl. 2
Tipski limeni obojeni ormar za
smještaj tri kruga, ugradnja u zid,
10 kom 1
zajedno sa bravom za zaključavanje,
dimenzija ormara600x700x150 mm.
U ormar se ugrađuju sledeći
elementi:
razdjelnik izrađen od crne čelične
cijevi DN40 L=400, sa priključcima 1x kom 1
5/4'', 3x3/4'',
sabirnik izrađen od crne čelične cijevi
DN40 L=700, sa priključcima 1x 5/4'', kom 1
3x3/4'',
držač razdjeljivača i sabirnika kom 2
kom 4
3/4"
kom 1
5/4''
hvatač nečistoće sa holenderom, kom 1
79
dim. 5/4''
kom 1
kom 2
završni čep 6/4" sa odzrakom i
ispusnom slavinom na centralnom
razdjelniku i sabirniku sa priključcima kom 2
za odzračni lončić 3/8" i ispusnu
slavinu 1/2"
automatski odzračni lončić 3/8" kom 2
ispusna slavina 1/2" kom 2
kompresiona spojnica PEX-Al-PEX-
kom 6
željezo za cijev 18x2 mm
kompl. 1
Odzračni lončić na vrhu vertikala i na
cjevovodu suterena komplet sa
11 odzračnom cijevi NO15 dužine 200
mm i ručnom odzračnom slavinom,
dimenzije:
1/2" kom 10
Crna čelična cijev za centralno
grijanje za horizontalni i vertikalni
12 cijevni razvod u objektu, komplet sa
koljenima, svim pomoćnim, spojnim i
ovjesnim materijalom, dimenzija:
26,9x2,3 (3/4") m 12
33,7x2.6 (1") m 12
42,4x2.6 (5/4") m 24
PEX-Al-PEX cijevi za podno grijanje m 200
13 postavljene u cementni estrih poda
Φ18x2
Klima split jedinica sa inverterom
rashladne snage 5000 W . U cijenu je
13 uključen sav potreban materijal za kom 1
ugradnju (konzole i oslonci, cijevi,
fitinzi ird…).
Čišćenje i dvostruko premazivanje
14 m2 8
temeljnom bojom čeličnih cijevi
Označavanje krugova jednocjevnog
grijanja polaza i povrata na
aluminijskim pločicama. Oznaku
kruga utisnuti na pločicu. Broj kruga
15 pauš 1
mora odgovarati broju na šemi
jednocjevnog grijanja. U svaki ormar
ubaciti šemu jednocjevnog razvoda
sa oznakom krugova
16 Ispitivanje instalacije na pauš 1
nepropusnost hladnom vodom
pritiska 4 bara. Pritisak ne smije da
opadne u vremenu od 6 sati. Zapisnik
o ispitivanju potpisuje izvođač i
80
nadzorni organ.
Probni pogon, topla proba, sve do
potpune funkcionalnosti instalacije uz
17 pauš 1
prethodno dvostruko ispiranje
kompletne instalacije.
18 Pripremno-završni radovi pauš 1
A) OPREMA GRIJANJA I
UKUPNO :
KLIMATIZACIJE
B)OPŠTA VENTILACIJA
Napomena: Sve stavke, osim ako to nije posebno naglašeno, obuhvataju dobavu i montažu
novog materijala i opreme
Poz. OPIS RADOVA Jed. mj. Količ. KM./jed. SUMA KM

mj.
1 Kupatilski ventilator sa nepovratnom kom 3
klapnom,Kao TIP RVK 120E2-A1
Systemair
2 Aksijalni odsisni ventilator zavešeraj kom 2
kao TIP RVK 100E2-A1 Systemair
V=220 m3/h
3 Kanal_Ø 100 lim #0,8 mm m 6
4 Sistem za oslanjanje opreme i kg. 2
vješanje kanala
5 Puštanje u pogon i regulacija sve do pauš. 1
potpune funkcionalnosti
6 Pripremno-završni radovi pauš. 1
UKUPNO: B)OPŠTA VENTILACIJA
C)KOTLOVNICA
Poz. OPIS RADOVA Jed. mj. Koli. KM./jed. mj. SUMA KM

1. Dobava i montaža kotla na pelet 36 kW,
primar: vrela voda 70 oC
sekundar: topla voda 60 oC
max. radni pritisak -primar 6bar
komplet sa pratećom opremom i svim kompl. 1
potrebnim elementima do puštanja u rad
2. Izrada i montaža sabirnika i razdjelnika,
izrađenog od cijevi DN65, l=1,2m sa
priključcima:
2xNO32, 1x NO20
U stavku uključiti profila UNP12 za izradu kg. 25
oslonaca.......................... kg 10
3. Isporuka i montaža cirkulacione pumpe,
karakteristika:
- protok: V=4.0 m3/h
- napor: Hp=5 mVs
- snaga el.motora: Pmax=1,2kW
- napon: 3x400 V kom 2
81
4. Isporuka i montaža cirkulacione pumpe,
karakteristika:
- protok: V=3.0 m3/h
- napor: Hp=2,0 mVs
- snaga el.motora: Pmax=0.5kW
- napon: 3x400 V kom 1
5 Dobava i montaža loptastih slavina u
priribničkom spoju komplet sa
kontraprirubnicam vijcimai brtvama .
DN32 PN6 kom 4
DN25PN6 kom 8
DN20PN6 kom 4
6 Dobava i montaža hvatača nečistoće sa
pribnicama, kontraprirubnicama, vijcima i
brtvama
DN32 PN6 kom 1
7 Isporuka i montaža nepovratnog ventila u
prirubničkom spoju , dim.:
DN25 PN6 kom. 2
8 Dobava i montaža termometara u zaštitnom
mesinganom plaštu sa priključnom čahurom
0 - 120 oC kom 2
9 Dobava i montaža manometara F100 sa
priključnom trokrakom manometarskom
slavinom
0 - 6 bar kom 2
10 Dobava i montaža ekspanzione posude 50 kompl. 1
litara PN6 sa sigurnosnim ventilom i
poveznim cjevovodom. Sigurnosni ventil je
dimenzija 1“ sa pritiskom otvaranja 3,0 bar
11 Isporuka i postavljanje na zid protivpožarnog kom 1
aparata S-9
12 Dobava i montaža ventilacione rešetke za
ugradnju u vrata a za ventilaciju kotlovnice, i
to tip kao:
OAS-R, 625x425 mm kom 1
proizvod "Klimaoprem"
13 Pripremno-završni radovi koji obuhvataju:
- otvaranje gradilišta i pripremni radovi
-obilježavanje i izrada prodora kroz
građevinske površine
-izrada natpisa u podstanici te označavanje
cjevovoda po vrsti fluida i smjeru a sve u
skladu sa tehničkom regulativom
-koordinacija posla sa Investitorom i ostalim
učesnicima u izvođenju, a naročito sa
građevinskim izvođačima i inspekcijama
- izrada projekta izvedenog stanja u dva
primjerka, prihvaćeno i ovjereno od strane
nadzornog organa
- primopredaja objekta Investitoru i učešće pauš 1
kod pregleda komisije za tehnički prijem
14 Troškovi ispitivanja i puštanja u rad koji
82
obuhvataju:
- ispiranje cijevne instalacije najmanje dva
puta
- ispitivanje kvaliteta radova i spojeva
vodenim pritiskom
- priprema instalacije za probni rad
punjenje instalacije
odzračivanje
odmuljivanje
- funkcionalno i sigurnosno ispitivanje pauš 1
instalacije i regulisanje parametara instalacije
U K U P N O: C)KOTLOVNICA
A) OPREMA GRIJANJA I KLIMATIZACIJE

B)OPŠTA VENTILACIJA
C)KOTLOVNICA
UKUPNO bez PDV
PDV
UKUPNO sa PDV
83
4 SPISAK KORIŠTENE LITERATURE
84
Institut za BAS EN ISO 6946 Građevinski dijelovi i građevinski elementi-
standardizaciju Bosne i Toplotna izolacija i provodljivost- Metode proračuna
Hercegovine
BAS EN ISO 10077-1:2005 Toplotne karakteristike prozora, vrata
i otvora - Proračun prenosa toplote - Dio 1: Pojednostavljena
metoda
BAS EN 12524 Građevinski materijali i proizvodi - Higrotermalne
karakteristike - Tabelarni prikaz računskih vrijednosti
BAS EN ISO 13788 Higrotermalne karakteristike građevinskih
dijelova i elemenata građevine - Unutarnja temperatura prostorne
površine za sprečavanje kritične vlažnosti površine i stvaranja
kondenzacije u međuprostoru - Metoda proračuna
BAS EN 12831Sistemi grijanja u objektima – Metod proračuna
projektovanog toplotnog opterećenja
BAS EN ISO 13789 Toplotne karakteristike građevina - Koeficijent
gubitka toplotne provodljivosti - Metoda proračuna
BAS EN ISO 13790 Energetska svojstva građevina– Proračun
energije potrebne za grijanje i hlađenje prostora
BAS EN 15251 Ulazni parametri za dizajniranje i ocjenu
unutrašnjih toplotnih karakteristika građevina koji se odnosi na
kvalitet vazduha prostora, temperature prostora, svjetlosti i
akustike
BAS EN 15255 Toplotno-tehničke karakteristike građevina –
Proračun opterećenja hlađenja za osjetljive sobe – Opći kriteriji i
ispitivanje validnosti
BAS EN 13053 Ventilacija zgrada – Centralni aparati za
ventilaciju prostora – Poznati podaci za opterećenje aparata
komponenti i građevinskih jedinica i sekcija
BAS EN 12828 Sistemi grijanja u objektima – Projektovanje
vodenog sistema grijanja
BAS EN 13779 Ventilacija nestambenih građevinskih objekata –
Zahtjevi za karakteristike sistema ventilacije i ugradnje klima-
uređaja
BAS EN 10143 Čelični lim i traka kontinuirano toplo prevučeni-
Tolerancije na dimenzije i oblik
BAS EN 1264-5 Površinski sistemi za grijanje i hlađenje vodom –
Dio 5: Površinsko grijanje i hlađenje ugrađeno u podove, stropove
i zidove - Određivanje toplotnog učinka
Norme Evropske unije- EN 1505: 1997 Ventilacija u građevinama- Metalni kanali i spojni
razni izdavači dijelovi pravokutog presjeka za razdiobu vazduha (dimenzije)
EN 1506: 1997 Ventilacija u građevinama- Metalni kanali i spojni
dijelovi okruglog presjeka za razdiobu vazduha (dimenzije)
85
5 GRAFIČKA DOKUMENTACIJA
86

0 Nemanja Sredic BSC

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

0 Nemanja Sredic BSC

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

BEZ CIJENA

KNJIGA 2 – KONSTRUKTIVNA FAZA

KNJIGA 3 - HIDRO FAZA

KNJIGA 4 - ELEKTRO FAZA

KNJIGA 5 – MAŠINSKA FAZA

Broj CRTEŽ BR_CRTEŽA RAZMJERA FORMAT

Objekat je projektovan sa spratošću Su+P+1, gabarita 9,00 m x 12,00 m u svim nadzemnim

Osnovna namjena objekta je stanovanje.

U oblikovnom smislu objekat je projektovan kao cjelina. Forma je jednostavna sa jasno

Fasadni zidovi su projektovani od opekarskih proizvoda niske toplotne provodljivosti u cilju

Krovni pokrivač je projektovan od ravnog aluminijumskog plasticifiranog lima postavljenog u

• Keramičke pločice d= 1,0 cm

Podovi u stambenom prostoru u prostorijama dnevnog boravka, trprzarije, spavaćih soba i

• Keramičke pločice d= 2,0 cm

Podovi u hodnicima sadrže sljedeće slojeve:

• Keramičke pločice d= 2,0 cm

Podovi na balkonima, sadrže sljedeće slojeve – gledano do AB ploče:

• Protivklizne keramičke pločice d= 1,0 cm

Fasadna stolarija na svim nestambenim prostorijama predviđena je od aluminijumskih profila

Krovna konstrukcija je klasična drvena konstrukcija sa svim potrebnim elementima za

Objekat je u potpunosti termički i hidro izolovan.

Objekat je u potpunosti termički i hidro izolovan.

Sistem ventilacije objekta je u potpunosti projektovan u skladu sa PRAVILNIKOM o

Sistem ventilacije se sastoji od:

Ventilacija kotlovnice riješena je prirodnim putem prestrujavanjem vazduha kroz rešetku

Sanitarne prostorije se ventiliraju prinudnim putem preko odsisnih tipskih kupatilskih

Dimenzije ventilacionih kanala i spojnih elemenata su u skladu sa EN 1505: 1997 Ventilacija

1.3 Tehnički opis sistema grijanja

Sistem grijanja je toplovodni, jednoocijevni, zatvoren sa vertikalnim i horizontalnim

Sistem grijanja se sastoji od:

Cijevna instalacija unutar objekta se sastoji od vertikalnog i horizontalnog razvoda.

Regulacija temperature polaznog voda podnog grijanja se vrši na osnovu ambijentalne

Za proizvodnju toplotne energije u objektu koristit će se kotlovnica na čvrsti energent- pelet,

Veza između sistema i ekspanzione posude je obezbjeđena sa sigurnosnim ventilom.

Za cirkulaciju tople vode u sekundarnom krugu predviđene su cirkulacione pumpe

1.4.1.1 Ugovor za izvođenje radova na izgradnji projektovanog objekta zaključit će se

1.4.2.26 Regulacija temperature, pritiska i protoka u toplovodnoj mreži vrši se centralizovano

CIJEVNA ARMATURA I FITINZI

1.4.2.89 Sve uređaje, cjevovode i armaturu potrebno je podvrgnuti punom tehničkom

SISTEM VENTILACIJE I KLIMATIZACIJE

1.4.2.114Za izradu prirubnica mora se upotrebiti valjani profilisani čelik, i to:

PROBNI POGON I TEHNIČKI PRIJEM

1.4.2.134Poslije uspješno izvršene probe postrojenja, o čemu se mora sačiniti zapisnik

1.5.2 Spisak štetnosti koje se mogu javiti u toku izgradnje i eksploatacije

1.5.3 Opšte napomene i obaveze

OBJEKAT: Stambeni individualni objekat u Banja Luci, RS, Bosna i Hercegovina;

Latitude Longitude Elv.

Preporučene vrijednosti ventilacije nestambenih zgrada i prostorija prema EN 15251 (ANEX B)

q tot . =n⋅q p + A⋅q B Zahtjevana ventilacija;

Preporučene temperatura 0C prema EN 15251 (ANEX A)

Na osnovu preporuka EN15251 navedenih u TABELAMA br. 6 i 7 i zahtjeva investitora

Za referentne vrijednosti u proračunu će se koristiti podaci navedeni u projektnom zadatku i

U narednoj tabeli su date referentne vrijednosti za period 2010- 2016 godine:

*Podaci preuzeti iz baze podataka Meteorološkog istraživačkog centra Evropske unije;

Režim rada sistema podnog grijanja niskotemperaturni 40/30 0C ;

Izvor toplotne energije Kotlovnica na drvni pelet;

Grejna zona III Banja Luka ;

Temperatura negrijanih prostorija 5 0C;

Broj stepen- dana/ grijanje HDD 2920 za Tu= 20,0 [0C];

Rashladni uređaj: Split klima jedinica;

Klimatska zona Banja Luka;

Spoljna relativna vlažnost φe =65[% ]

Broj stepen- dana/ hlađenje CDD 142 za Tu= 26,0 [0C];

Proračun koeficijenta prolaza toplote: