Gunahon Ki Nahusat (In Hindi)

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãG êS¢¼ 114
A-1
çÜU¼¢Ï¢ ÐÉGÝï ÜUè Îé¥G¢

¥…G : à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜUG¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï „é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è, ãG…GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢
}¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢„ ¥Gœ¢G¢Ú ÜUG¢çÎÚè Ú-…G±è
ÎèÝè çÜU¼¢Ï¢ ²¢ §SH¢}¢è „Ï¢ÜGU ÐÉGÝï „ï ÐãHï …ñGH }¢ïæ Îè ãé§ü
Îé¥G¢ ÐÉG Hèç…²ï …¢ï ÜéUÀ ÐÉGïæx¢ï ²¢Î Úãïx¢¢ J Îé¥G¢ ²ïã ãñ :
¼…ü}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã ã}¢ ÐÚ §GË}¢¢ï çãGv}¢¼ ÜïU ÎÚ±¢…Gï ¶¢ïH Îï

!
¥¢ñÚ ã}¢ ÐÚ ¥ÐÝè ÚãG}¢¼ Ý¢ç…GH ÈUGÚ}¢¢ ! »ï ¥G…G}¢¼ ¥¢ñÚ Ï¢éÁG¢éx¢èü ±¢Hï J
Ý¢ïÅ : ¥Ã±H ¥¢ç¶GÚ »ÜU »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎ à¢ÚèÈUG ÐÉG Hèç…²ï J
¼G¢çHÏ¢ï x¢G}¢ï }¢ÎèÝ¢
Ï¢ÜUGè¥G
± }¢x¢GçÈGUÚ¼
13 à¢Ã±¢HéH }¢éÜUÚü}¢ 1428 çã.
çÜGU²¢}¢¼ ÜUï Ú¢ï…G ãG„Ú¼

ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ : „Ï¢ „ï ç…G²¢Î¢ ãG„Ú¼
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ©„ ÜU¢ï ã¢ïx¢è ç…„ï Îé‹²¢ }¢ïæ §GË}¢ ãG¢ç„H ÜUÚÝï ÜU¢
}¢¢ñÜGU¥G ç}¢H¢ }¢x¢Ú ©„ Ýï ãG¢ç„H Ý çÜU²¢ ¥¢ñÚ ©„ à¢wG„ ÜU¢ï ã¢ïx¢è ç…„
Ýï §GË}¢ ãG¢ç„H çÜU²¢ ¥¢ñÚ Îê„Ú¢ïæ Ýï ¼¢ï ©„ „ï „éÝ ÜUÚ ÝzG¥G ©Æ¢²¢
HïçÜUÝ ©„ Ýï Ý ©Æ¢²¢ (²¢’Ýè ©„ §GË}¢ ÐÚ ¥G}¢H Ý çÜU²¢)
çÜU¼¢Ï¢ ÜïU ¶GÚèÎ¢Ú }¢é¼±Á…ïã ã¢ïæ

çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ¼GÏ¢¢¥G¼ }¢ïæ Ýé}¢¢²¢æ ¶GÚ¢Ï¢è ã¢ï ²¢ „ÈGUãG¢¼ ÜU}¢ ã¢ïæ ²¢ Ï¢¢§ô‹Çx¢ }¢ïæ
¥¢x¢ï ÐèÀï ã¢ï x¢» ã¢ïæ ¼¢ï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ „ï L…ê¥G ÈGUÚ}¢¢§²ï J
Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
A-2
}¢Á¢çHS¢ï ¼Ú¢çÁ¢}¢ (çã‹Îè-x¢éÁ¢Ú¢¼è) Î¢’±¼ï §SH¢}¢è
¼ÏHèx¢ïG ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï „é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ ç„²¢„è ¼ãGÚèÜU
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè }¢Á¢çHS¢ “¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢” Ýï ²ïã çÜU¼¢Ï¢
“x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãGêS¢¼” ©Îêü …GÏ¢¢Ý }¢ïæ Ðïà¢ ÜUè ãñ J
}¢Á¢çHS¢ï ¼Ú¢çÁ¢}¢, Ï¢Ú¢ïÇ¢ (çã‹Îè-x¢éÁ¢Ú¢¼è) Ýï §„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï
çã‹Î (INDIA) ÜUè Ú¢çcÅî² |¢¢¯¢ “çã‹Îè” }¢ïæ ÚS}¢éH ¶G¼G (HèçÐ²¢æ¼Ú)
ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUè ãñ [|¢¢¯¢æ¼Ú Ýãèæ Ï¢çËÜU ç„ÈüGU HèçÐ²¢æ¼Ú
²¢’Ýè …GÏ¢¢Ý (Ï¢¢ïHè) ¼¢ï ©Îêü ãè ãñ …Ï¢ çÜU HèçÐ (çH¶¢§ü) çã‹Îè Ú¶è ãñ]
¥¢ñÚ }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ „ï à¢¢»¥G ÜUÚ±¢²¢ ãñ J
§„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ çã‹Îè ÚS}¢éH ¶G¼G ÜUÚ¼ï ãé±ï ÎÁ¢ïü Á¢ñGH }¢é¥G¢}¢H¢¼ ÜU¢ï Ðïà¢ï
ÝÁ¢GÚ Ú¶Ýï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè x¢§ü ãñ :-
{1} ÜU}¢¢ï Ï¢ïà¢ ÎS¢(10) }¢Ú¢çãGH „Ú ¥‹…¢}¢ çÎ²ï x¢» ãñæ, …¢ï ²ïã ãñæ :-
(1) ÜU}Ð¢ïô…Gx¢ (2) „ïôÅx¢ (3) ÜU}Ð²êÅÚ ¼ÜGU¢Ï¢éH (4) ¼ÜGU¢Ï¢éH çÏ¢H çÜU¼¢Ï¢
(5) ô„x¢H ÚèôÇx¢ (6) ÜU}Ð²êÅÚ ÜUÚïvà¢Ý (7) ÜUÚïvà¢Ý ™ïôÜUx¢ (8) ÈGU¢§ÝH
ÚèôÇx¢ (9) ÈGU¢§ÝH ÜUÚïvà¢Ý (10) ÈGU¢§ÝH ÜUÚïvà¢Ý ™ïôÜUx¢ J
{2} ÜGUÚèÏ¢éSS¢¢ñ¼G (²¢’Ýè ç}¢H¼è Û¢éH¼è ¥¢±¢Á¢G ±¢Hï) ãéGMÈGU ÜïU ¥¢ÐS¢è §}¢ç¼²¢Á¢G
(²¢’Ýè ÈGUÜüGU) ÜU¢ï ±¢Á¢ïGãG ÜUÚÝï ÜïU çH²ï çã‹Îè ÜïU ™‹Î }¢wGS¢êS¢ ãéGMÈGU ÜïU ÝèÓ¢ï
Ç¢õÅ ( æ) Hx¢¢Ýï ÜU¢ wG¢éS¢êS¢è »ãç¼}¢¢}¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜUè ¼zG„èHè }¢¢’Hê}¢¢¼
ÜïU çH²ï ¼Ú¢çÁ¢}¢ Ó¢¢Åü ÜU¢ Ï¢x¢G¢ñÚ }¢é¼G¢H¥G¢ ÈGUÚ}¢¢§²ïæ J
{3} çã‹Îè ÐÉGÝï ±¢H¢ïæ ÜU¢ï „ãGèãG ©Îêü ¼HzGÈéUG…G |¢è çã‹Îè ÐÉGÝï ãè }¢ïæ ãG¢ç„H ã¢ï
…¢»æ §„ çH²ï ¥¢„¢Ý }¢x¢Ú ¥SH ©Îêü Héx¢G¼ ÜïU ¼HzGÈéUG…G ÜïU »GïÝ }¢é¼¢çÏ¢ÜGU ãè
çã‹Îè-…¢ïÇ‡¢è (SPELLING ) Ú¶è x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¼G¢ñÚï …GMÚ¼ Ï¢íïÜïUÅ }¢ïæ ©Îêü
HzG…G çãÁ…ï ÜïU „¢ƒ »ï’Ú¢Ï¢ Hx¢¢ ÜUÚ Ú¶¢ x¢²¢ ãñ J Ýè…G ©Îêü ÜïU }¢ÈGU¼êãG (…GÏ¢Ú
±¢Hï) ãGÈüGU ÜU¢ï ±¢…ïGãG ÜUÚÝï Üï UçH²ï çã‹Îè ÜïU ¥ÿ¢Ú (ãGÈüGU) ÜïU ÐãHï Çïà¢ (-)
¥¢ñÚ „¢çÜUÝ (…ÁG}¢ ±¢Hï) ãGÈüGU ÜU¢ï ±¢…GïãG ÜUÚÝï ÜïU çH²ï çã‹Îè ÜïU ¥ÿ¢Ú (ãGÈüGU)
ÜïU Ýè™ï ¶¢ïÇG¢ ( ì ) §çS¼’}¢¢H çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J }¢¯HÝ (©G-H}¢¢) }¢ïæ
“-H” }¢ÈGU¼êãG ¥¢ñÚ (ÚãìG}¢) }¢ïæ “ãìG” „¢çÜUÝ ãñ J
A-3
{4} ©Îêü }¢ïæ HzG…G ÜïU Ï¢è™ }¢ïæ …ã¢æ ÜUãèæ »ïGÝ „¢çÜUÝ
( ) ¥¢¼¢ ãñ ©„ ÜUè
…x¢ã ÐÚ çã‹Îè }¢ïæ ô„x¢H §‹±ÅüïÇ ÜU¢õ}¢¢ (’) §çS¼’}¢¢H çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J
…ñ„ï : Î¢’±¼ ( )
{5} ¥GÚÏ¢è-ÈGU¢ÚS¢è }¢¼Ý ÜïU „¢ƒ „¢ƒ ¥GÚÏ¢è çÜU¼¢Ï¢¢ï´ ÜïU ãG±¢H¢…¢¼ |¢è
¥GÚÏ¢è ãè Ú¶ï x¢» ãñæ …Ï¢ çÜU “1”, “6” ¥¢ñÚ
“5” ±x¢ñGÚ¢ ÜU¢ï |¢è ¥GÚÏ¢è ãè }¢ï´ Ú¶¢ x¢²¢ ãñ J
§„ çÜU¼¢Ï¢ }¢ïæ ¥x¢Ú çÜU„è …x¢ã ÜU}¢è-Ï¢ïà¢è ²¢ x¢G-H¼Gè Ð¢»æ
¼¢ï }¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢ ÜU¢ï (Ï¢ …GÚè¥G» }¢v¼êÏ¢, e-mail ²¢ sms)
}¢éœ¢GH¥G ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ ¯±¢Ï¢ ÜU}¢¢§²ï J
©Îêü „ï çã‹Îè (ÚS}¢éH ¶G¼G) ÜU¢ ¼Ú¢ç…}¢ ™¢Åü
¼= ÈU = Ð= |¢ = Ï¢ = ¥ =
Û¢ = …= ¯= Æ= Å= ƒ=
É= {= Ç= Î= ¶G = ãG =
…G = …G = ÉG = ÇG = Ú= …G =
¥G = …G = ¼G = …G = „= à¢ = „=
x¢ = ¶= ÜU = ÜGU = ÈGUU = x¢G = ’=
²= ã= ±= Ý= }¢ = H= Í¢ =
ì = é= ç= -= è = ê = ¢ =
-: Ú¢çÏ¢¼G¢ :-
}¢…çH„ï ¼Ú¢ç…}¢, }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)
}¢ÎÝè }¢ÜüU…G, ÜGU¢ç„}¢ ã¢H¢ }¢çS…Î, „õÜU‹Ç zGH¢õÚ,
Ý¢x¢Ú ±¢ÇG¢ }¢õÝ Ú¢õÇ, Ï¢Ú¢ïÇ¢, x¢é…Ú¢¼, ¥H çã‹Î
Mo. + 91 932777 6311
E-mail : translation.baroda@dawateislami.net

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÐãÓ¢¢Ý ¥¢ñÚ §Ý ÜUè ÝéãêGS¢¼¢ï´ S¢ï ÝÁ¢¢¼

çÎH¢Ýï ±¢H¢ »ÜU }¢éÝÈGUçÚÎ ¼ãGÚèÚè Ï¢²¢Ý
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãêGS¢¼

-: Ðïà¢ÜUà¢ :-
}¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Îæ’±„ï §SHæ}æè)
-: Ý¢çà¢Ú :-
}¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢
421, ©Îêü }¢¢ÜïUüÅ, }¢Å²¢ }¢ãGH, …¢}¢ï¥G }¢çS…Î, ÎïãHè-110006
ÈGU¢ïÝ : 011-23284560
e-mail : maktabadelhi@gmail.com

:
Ý¢}¢ çÜU¼¢Ï¢ : x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãêGS¢¼
Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Îæ’±„ï §SHæ}æè)
çS¢Ýï ¼GÏ¢¢¥G¼ : ÚÁ¢Ï¢éH }¢éÚÁÁ¢Ï¢, ç„. 1435 çã.
Ý¢çà¢Ú : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ÎïãHè - 6
-: }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè }¢éwG¼çHÈGU à¢¢¶Gï´ :-
$...¥ãG}¢Î¢Ï¢¢Î : ÈGñUÁ¢G¢Ýï }¢ÎèÝ¢, ¼èÜU¢ïÝè Ï¢¢x¢GèÓ¢ï ÜïU S¢¢}¢Ýï, ç}¢ÚÁ¢G¢ÐêÚ,
¥ãG}¢Î¢Ï¢¢Î, x¢éÁ¢Ú¢¼ -1, ÈGU¢ïÝ : 9327168200
$$... }¢é}Ï¢§ü : 19-20, }¢éã}G }¢Î ¥GHè Ú¢õÇ, }¢¢æÇ±è Ð¢ïSÅ ¥¢õçÈGUS¢ ÜïU
S¢¢}¢Ýï, }¢é}Ï¢§ü , }¢ã¢Ú¢cÅî, ÈGU¢ïÝ : 022-23454429
$$... Ý¢x¢ÐêÚ : „ñÈGUè Ýx¢Ú Ú¢õÇG, x¢GÚèÏ¢ Ý±¢…G }¢çS…Î ÜïU „¢}¢Ýï,
}¢¢ïç}¢Ý ÐêÚ¢, Ý¢x¢ÐêÚ, }¢ã¢Ú¢cÅî, ÈGU¢ïÝ : 09373110621
$.$ ... ¥Á¢}¢ïÚ : 19 / 216 ÈGUH¢ãïG Î¢ÚñÝ }¢çS…Î ÜïU ÜGUÚèÏ¢, ÝËH¢
Ï¢¢Á¢G¢Ú, SÅïà¢Ý Ú¢õÇ, ÎÚx¢¢ã, ÈGU¢ïÝ : (0145) 2629385
$..... ãéÏ¢Hè : A.J }¢é{H ÜU¢ï}ÐHïv„, A.J }¢é{H Ú¢õÇ,
¥¢õËÇ ãéÏ¢Hè, ÜUÝ¢üÅÜU, ÈGU¢ïÝ : 08363244860
$.$ .. ãñÎG Ú¢Ï¢¢Î : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, }¢éx¢GH ÐêÚ¢, Ð¢Ýè ÜUè ÅæÜUè, ãñGÎÚ¢Ï¢¢Î,
¥¢‹{í ÐíÎïà¢, ÈGU¢ïÝ : (040) 2 45 72 786
$.$ .. ÜU¢ÝÐêÚ : }¢çSÁ¢Î }¢wGÎ ê } ¢ï çS¢}¢Ý¢Ýè, çÇÐÅè ÜU¢ ÐÇ¢±,
xG¢éÏ¢ü¼ Ð¢ÜüU, ÜU¢ÝÐêÚ, ²ê.Ðè. ÈGU¢ïÝ : 09335272252
$.$ .. Ï¢Ý¢ÚS¢ : }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢, ¥ËHê ÜUè }¢çSÁ¢Î ÜïU Ð¢S¢, ¥}Ï¢¢ à¢¢ã
ÜUè ¼ÜU²¢, }¢ÎÝ ÐêÚ¢, Ï¢Ý¢ÚS¢, ²ê.Ðè. ÈGU¢ïÝ : 09369023101
E.mail : ilmiapak@dawateislami.net
www.dawateislami.net
}¢ÎÝè §çË¼…¢ : çÜU„è ¥¢ñÚ ÜU¢ï ²ïã çÜU¼¢Ï¢ À¢ÐÝï ÜUè §…¢…G¼ Ýãèæ
²¢Î Î¢à¼
(Î¢ñÚ¢Ýï }¢é¼¢G H¥G¢ …GMÚ¼Ý ¥‹ÇÚ H¢§Ý ÜUèç…²ï, §à¢¢Ú¢¼ çH¶ ÜUÚ „ÈGUãG¢
Ý}Ï¢Ú Ý¢ïÅ ÈGUÚ}¢¢ Hèç…²ï J §GË}¢ }¢ïæ ¼ÚvGÜGUè ã¢ïx¢è J)
©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢ ©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢

ÈGïUãçÚS¢
©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú ©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢ Ý}Ï¢Ú
çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ÜUè çÝÄ²¼ï´ 7 ¥ËH¢ã 1 ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ÉèH 24
ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ 8 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ S¢}¢Û¢Ý¢ ÜéUÈGí ãñ 24
¥¢x¢G¢Á¢G ¼¢ï ¥ÓÀ¢ ‰¢¢ }¢x¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ Ï¢ãé¼ ãè Ï¢éÚ¢ 8 Ó¢¢Ú §GÏ¢í¼Ý¢ÜU ±¢çÜGU¥G¢¼ 25
Îé‹²¢ »ÜU wG±¢Ï¢ ãñ 11 ÐãH¢ ±¢çÜGU¥G¢ 26
¥¢’}¢¢H ÜUè …±¢Ï¢ Îïãè 13 ÎêS¢Ú¢ ±¢çÜGU¥G¢ 26
x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜïU ¥G…G¢Ï¢ „ï }¢é¼¥GçËHÜGU 5 ¼èS¢Ú¢ ±¢çÜGU¥G¢ 27
¥¢²¢¼ï }¢éÜGUg„¢ 14 Ó¢¢ñ‰¢¢ ±¢çÜGU¥G¢ 28
x¢éÝ¢ã¢ïæ „ï Ï¢™Ýï ÜïU }¢é¼¥GçËHÜG x¢éÝ¢ã ¶GË±¼ }¢ï´ ã¢ï ²¢ Á¢Ë±¼ }¢ï´ x¢éÝ¢ã ãñ 29
6 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢ 15 Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÐÚ }¢éw¼G çHÈGU ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ï´ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ 31

x¢éÝ¢ã çÜU„ï ÜUã¼ï ãñæ ? 18 Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Á¢æx¢ 32
çÜU„ ÜUè wG¢éà¢è ™¢çã²ï ÚãG}¢¢Ý 1 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢ÝÝï ±¢Hè Ó¢¢Ú çS¢ÈGU¢¼ 33
ÜUè ²¢ à¢ñ¼¢G Ý ÜUè ? 19 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¥vGS¢¢}¢ 33
x¢éÝ¢ã ¥¢ç¶GÚ x¢éÝ¢ã ãñ 20 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¼¢’Î¢Î 35
x¢éÝ¢ã çÝÈGU¢ÜGU ÜUè ¥GH¢}¢¼ ãñ´ 23 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ 37
x¢éÝ¢ã |¢éH¢²¢ Ýãè´ Á¢¢¼¢ 23 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý 38

Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ 39 ãGS¢Î ÜU¢ï ãGS¢Î v²êæ ÜUã¼ï ãñ´ ? 61
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU à¢vHï´ 40 ãGS¢Î S¢ï Í¢Ú¢ï´ ÜUè ¼Ï¢¢ãè 62
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Îé‹²¢±è ÝévGS¢¢Ý 41 ãGS¢Î ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ¼èÝ ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢ 63
ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ÜU¢ñÝ ? 42 ãG¢çS¢Î ÜU¢ §GÏ¢í¼Ý¢ÜU ¥‹Á¢¢}¢ 64
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ §GH¢Á¢ 43 ãGS¢Î ÜU¢ §GH¢Á¢ 67
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Àï §GH¢Á¢ 43 (2) Ó¢éx¢GHè ÜUè ÝéãêGS¢¼ 68
}¢éÏ¢çËHx¢GèÝ ÜïU çH²ï }¢ÎÝè ÈêUH 46 Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ ÜUè Ï¢¢¼¢ï´ }¢ï´ Ý ¥¢§²ï 70
¶G¢ñÈïGU x¢éÝ¢ã ã¢ï ¼¢ï »ïS¢¢ ! 47 Ó¢éx¢GHè S¢ï Í¢Ú ÜUè Ï¢ÚÏ¢¢Îè G 71
Ý}¢¢Á¢G x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ 48 Ó¢éx¢GHè çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ? 73
Î¢ÉGè |¢è x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ 49 v²¢ ã}¢ Ó¢éx¢GHè S¢ï Ï¢Ó¢¼ï ãñ´ ? 73
x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜïU Ó¢‹Î Ó¢éx¢GHè ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU 6 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢ 74
}¢éwG¼çHÈGU ¼GÚèÜïGU 51 Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ÜU¢ §GH¢Á¢ 75
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Î±¢ 53 Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ ÜU|¢è S¢ÓÓ¢¢ Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ 76
x¢éÝ¢ã ç}¢Å¢Ýï ÜU¢ ÝéS¶G¢ 54 S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G ÜU¢ ¼GÁ¢ïGü ¥G}¢H 77
x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ »ÜU ¥¢ñÚ ÝéS¶G¢ 55 }¢ãGÏÏ¢¼¢ï´ ÜïU Ó¢¢ïÚ¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢ï 78
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU x²¢Úã §GH¢Á¢ 56 (3) à¢Ú¢Ï¢ ÜUè ÝéãêGS¢¼ 79
Ó¢¢Ú x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè çÝà¢¢Ý Îïãè 58 à¢Ú¢Ï¢ Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè ¥SH ãñ 87
(1) ãGS¢Î ÜUè ÝéãêGS¢¼ 58 à¢Ú¢Ï¢ ÜïU ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý 90
ãGS¢Î v²¢ ãñ ? 60 }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ¥¢ñÚ à¢Ú¢çÏ¢²¢ï´ ÜUè ¼¢ñÏ¢¢ 93

}¢ñ´ à¢Ú¢Ï¢è ¥¢ñÚ Ó¢¢ïÚ ‰¢¢ 93 Ï¢¢ ãG²¢ Ï¢¢Ð ÜïU çÜUÚÎ¢Ú ÜU¢ ¥¯Ú 99
(4) Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè ÝéãêGS¢¼ 95 Ï¢ï ãG²¢§ü ÜïU ç¶GH¢ÈGU Î¢’±¼ï
ãG²¢ v²¢ ãñ ? 97 §SH¢}¢è ÜUè Á¢æx¢ 101
Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè ¼Ï¢¢ãè 97 Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼ 101
Ï¢ï ãG²¢§ü S¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ 99 }¢¢¶GÁ¢G¢ï }¢Ú¢Á¢ï¥G 107
à¢ñ¼G¢Ý ÜUè à¢¢Ï¢¢à¢

¼¢Á¢Î¢Úï çÚS¢¢H¼ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï §GÏ¢í¼
çÝà¢¢Ý ãñ çÜU §Ï¢HèS¢ Á¢G}¢èÝ }¢ï´ ¥ÐÝï HàÜUÚ ÈñUH¢ Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©Ý S¢ï
ÜUã¼¢ ãñ : ¼é}¢ }¢ï´ S¢ï çÁ¢S¢ Ýï çÜUS¢è }¢éS¢H}¢¢Ý ÜU¢ï x¢é}¢Ú¢ã çÜU²¢ }¢ñ´ ©S¢
ÜïU S¢Ú ÐÚ ¼¢Á¢ ÐãÝ¢ªæx¢¢ J ÐS¢ §Ý }¢ḯ S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ çÈGU¼Ýï Ï¢¢Á¢G ©S¢ ÜU¢
S¢Ï¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ÜGUÚèÏ¢è ã¢ï¼¢ ãñ J »ÜU ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ ¥¢ ÜUÚ ÜUã¼¢ ãñ : }¢ñ´
ÈéUGH¢æ à¢wGS¢ ÐÚ }¢éS¢ËH¼G Úã¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ©S¢ Ýï Ï¢è±è ÜU¢ï ¼GH¢ÜGU Îï
Îè J ¼¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÜUã¼¢ ãñ : ¼ê Ýï ÜéUÀ Ýãè´ çÜU²¢, ¥GÝ ÜGUÚèÏ¢ ±¢ïã çÜUS¢è
ÎêS¢Úè ¥G¢ñÚ¼ S¢ï à¢¢Îè ÜUÚ Hïx¢¢ J çÈUÚ ÎêS¢Ú¢ ¥¢ ÜUÚ ÜUã¼¢ ãñ : }¢ñ́ ÈéUH G ¢æ ÜïU
S¢¢‰¢ Hx¢¢ Úã¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU }¢ñ́ Ýï ©S¢ ÜïU ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU |¢¢§ü ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ÈêUÅ
Ç¢H Îè J à¢ñ¼¢G Ý ÜUã¼¢ ãñ : ¼ê Ýï |¢è ÜéUÀ Ýãè´ çÜU²¢, ¥GÝ ÜGUÚèÏ¢ ±¢ïã ¥¢ÐS¢ }¢ï´
S¢éËãG ÜUÚ Hïx´ ¢ï J çÈUÚ ¼èS¢Ú¢ ¥¢ ÜUÚ ÜUã¼¢ ãñ : }¢ñ́ ÈéUH
G ¢æ ÜïU S¢¢‰¢ çÓ¢}¢Å¢ Úã¢
²ã¢æ ¼ÜU çÜU ©S¢ Ýï Ï¢ÎÜU¢Úè ÜUÚ Hè J ¼¢ï §ÏHèS¢ }¢HªGÝ ÜUã¼¢ ãñ : ¼ê Ýï
Ï¢ãé¼ ¥ÓÀ¢ ÜU¢}¢ çÜU²¢ J ÐS¢ ±¢ïã ©S¢ï ¥ÐÝï ÜGUÚèÏ¢ ÜUÚ ÜïU ©S¢ ÜïU S¢Ú ÐÚ
¼¢Á¢ Ú¶ Îï¼¢ ãñ J
¥ËH¢ã 1 ã}¢ï´ à¢ñ¼G¢Ý ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU HàÜUÚ ÜïU à¢Ú S¢ï ÐÝ¢ã
¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» J (¥¢}¢èÝ)

“x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï ÎêÚ Úã¢ï” ÜïU 14 ãéMÈG

G U ÜUè çÝSÏ¢¼ „ï
§„ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ï ÐÉGÝï ÜUè “14 çÝÄ²¼ïæ”
ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 :
²¢’Ýè “}¢é„H}¢¢Ý ÜUè çÝÄ²¼ ©„ ÜïU ¥G}¢H „ï Ï¢ïã¼Ú ãñ J”
Î¢ï }¢ÎÝè ÈUêH :-

[1] çÏ¢x¢ñÚG ¥ÓÀè çÝÄ²¼ ÜïU çÜU„è |¢è ¥G}¢Hï ¶GñÚ ÜU¢
¯±¢Ï¢ Ýãèæ ç}¢H¼¢ J
[2] ç…¼Ýè ¥ÓÀè çÝÄ²¼ïæ ç…G²¢Î¢, ©¼Ý¢ ¯±¢Ï¢ |¢è ç…G²¢Î¢ J
{1} ãÚ Ï¢¢Ú ãG}Î ± {2} „H¢¼ ¥¢ñÚ {3} ¼¥GÃ±é…G ±
{4} ¼çS}¢Ä²¢ „ï ¥¢x¢G¢…G ÜUMæx¢¢ J (§„è „ÈGUãGï ÐÚ ªÐÚ Îè ãé§ü Î¢ï
¥GÚÏ¢è §GÏ¢¢Ú¢¼ ÐÉG HïÝï „ï §Ý çÝÄ²¼¢ïæ ÐÚ ¥G}¢H ã¢ï …¢»x¢¢)
{5} çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜïU çH²ï §S¢ çÚS¢¢Hï ÜU¢ ¥Ã±H ¼¢ ¥¢ç¶GÚ
}¢é¼G¢H¥G¢ ÜUMæx¢¢ {6} ãGœ¢H ±S¥G §„ ÜU¢ Ï¢¢ ±éÁG¢ê ¥¢ñÚ
{7} çÜGUÏH¢ M }¢é¼G¢H¥G¢ ÜUMæx¢¢ {8} ÜéUGÚ¥¢Ýè ¥¢²¢¼ ¥¢ñÚ
{9} ¥ãG¢Îè¯ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜUè ç…G²¢Ú¼ ÜUMæx¢¢ {10} …ã¢æ “¥ËH¢ã”
ÜU¢ Ý¢}¢ï Ð¢ÜU ¥¢»x¢¢ ±ã¢æ 1 {11} ¥¢ñÚ …ã¢æ “„ÚÜU¢Ú” ÜU¢
§S}¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU ¥¢»x¢¢ ±ã¢æ 6 ÐÉGêæx¢¢ {12} §S¢ ãGÎè¯ï
Ð¢ÜU »ÜU ÎêS¢Úï ÜU¢ï ¼¢ïãìÈG UG ¢ Î¢ï ¥¢ÐS¢ }¢ḯ }¢ãGÏÏ¢¼ Ï¢ÉïxG ¢è J
ÐÚ ¥G}¢H ÜUè çÝÄ²¼ S¢ï (»ÜU ²¢ ãGSÏ¢ï
¼¢ñÈGUèÜGU) ²ïã çÚS¢¢H¢ ¶GÚèÎ ÜUÚ Îê S¢Ú¢ïæ ÜU¢ï ¼¢ïãìGÈGU¼Ý Îêæx¢¢
{13} x¢éÝ¢ã¢ḯ S¢ï Ï¢Ó¢êæx¢¢ {14} çÜU¼¢Ï¢¼ ±x¢GñÚ¢ }¢ïæ à¢Ú§üG x¢GH¼Gè ç}¢Hè
¼¢ï Ý¢çà¢ÚèÝ ÜU¢ï ¼ãGÚèÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ }¢éœ¢GH¥G ÜUMæx¢¢ J V
(Ý¢çà¢ÚèÝ ÜU¢ï çÜU¼¢Ï¢¢æï ÜUè ¥x¢GH¢¼G çS¢ÈüGU …GÏ¢¢Ýè Ï¢¼¢Ý¢ ¶G¢„ }¢éÈGUèÎ Ýãèæ ã¢ï¼¢)
x¢éÝ¢ã¢ḯUÜUè ÝéãêS¢¼ (1)

ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼
S¢ÚÜU¢Úï }¢ÎèÝ¢, Ú¢ãG¼ï ÜGUËÏ¢¢ï S¢èÝ¢ 6 ÜU¢
ÈGUÚ}¢¢Ýï ¥G¢Hèà¢¢Ý ãñ : ¼é}¢ ¥ÐÝè }¢Á¢çHS¢¢ï´ ÜU¢ï }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ
ÐÉG ÜUÚ ¥¢Ú¢S¼¢ ÜUÚ¢ï çÜU ¼é}ã¢Ú¢ }¢éÛ¢ ÐÚ ÎéMÎ ÐÉGÝ¢ Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï
çÜGU²¢}¢¼ ¼é}ã¢Úï çH²ï ÝêÚ ã¢ïx¢¢ J(2)
<
¥¢x¢G¢Á¢G ¼¢ï ¥ÓÀ¢ ‰¢¢ }¢x¢Ú ¥‹Á¢¢}¢ Ï¢ãé¼ ãè Ï¢éÚ¢
»ÜU à¢wGS¢ çÏ¢S¼Ú ÐÚ HñÅ¢ x¢GzGH¼ ÜUè x¢ãÚè Ýè´Î S¢¢ï Úã¢
‰¢¢ çÜU wG±¢Ï¢¢ï´ ÜUè Îé‹²¢ }¢ï´ ÐãéæÓ¢ x¢²¢, v²¢ Îï¶¼¢ ãñ çÜU ±¢ïã »ÜU
±S¢è¥G¢ï ¥GÚèÁ¢G, S¢Ú S¢ÏÁ¢G¢ï à¢¢Î¢Ï¢ Á¢æx¢H }¢ï´ ãñ, Á¢æx¢H ÜU¢ ãéGSÝ
…¢ñÏ¢Ý ÐÚ ãñ, ãÚ ¼GÚÈG ¥G…Ï¢ wG¢éà¢ Úæx¢ ÈêUH ç¶Hï ãñæ ç…Ý „ï ÅÜUÚ¢
1....}¢éÏ¢çËHx¢Gï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ± çÝx¢Ú¢Ýï }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ ãGÁ¢GÚ¼ }¢¢ñH¢Ý¢
ãG¢Á¢è ¥Ï¢ê ãG¢ç}¢Î }¢éãG}}¢Î §G}¢Ú¢Ý ¥Gœ¢G¢Úè Ýï ²ïã Ï¢²¢Ý çS¢. 1426 çã.
Ï¢ }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU çS¢. 2005 §ü. ÜU¢ï çã‹Î (§ç‹Ç²¢) }¢ï´ ¼ÏHèx¢ïG ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè
¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G }¢ï´
ÈGUÚ}¢¢²¢ J 12 ÚÏ¢è©Gc¯¢Ýè çS¢. 1434 çã. Ï¢ }¢é¼¢G çÏ¢ÜGU 23 ÈGUÚ±Úè 2013 §üG. ÜU¢ï
Á¢GMÚè ¼Ú}¢è}¢ ± §Á¢G¢ÈïUG ÜïU Ï¢¢’Î ¼ãGÚèÚè S¢êÚ¼ }¢ḯ Ðïà¢ çÜU²¢ Á¢¢ Úã¢ ãñ J
(à¢¢ï’Ï¢»G ÚS¢¢§Hï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è }¢Á¢çHS¢ï ¥H }¢ÎèÝ¼éH §GçË}¢Ä²¢ )
2
ÜUÚ ¥¢¼è wG¢éæÜU (Æ‹Çè) ã±¢ ÜïU Û¢¢ïæÜïU }¢à¢¢}¢ï …¢æ ÜU¢ï }¢é¥Gœ¢GÚ ÜUÚ Úãï
ãñæ, Úæx¢ Ï¢ï Úæx¢ï ÐÚ‹Î¢ïæ ÜUè ™ã™ã¢ãÅ }¢‹…GÚ }¢ïæ }¢…GèÎ Úæx¢ |¢Ú Úãè ãñ,
±¢ïã …æx¢H ÜïU ©Ý ãG„èÝ ÝÁG…G¢Ú¢ïæ }¢ïæ ÜéUÀ §„ ¼ÚãG ¶¢ï x¢²¢ çÜU ©„ï
…æx¢H ÜUè ±¤Gà¢¼ ÜU¢ »ãG„¢„ Úã¢ Ý …æx¢Hè ÎçÚ‹Î¢ïæ ÜU¢ ÜU¢ï§ü ÇÚ J
±¢ïã à¢wG„ §Ý wG¢êÏ¢„êÚ¼ }¢Ý¢ç…GÚ ÜUè çÎH ÜUà¢è ± Ú¢’Ý¢§ü „ï HéyGÈGU
¥‹Î¢ï…G ã¢ï¼ï ãé±ï …æx¢H }¢ïæ ™H¼¢ …¢ Úã¢ ƒ¢ çÜU ÎÈGU¥G¼Ý ©„ï
¥ÐÝï ÐèÀï ÜéUÀ ¥¢ãÅ }¢ãG„ê„ ãé§ü, }¢éÇG ÜUÚ …¢ï Îï¶¢ ¼¢ï Í¢¢¼
Hx¢¢» »ÜU ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU à¢ïÚ Ý…GÚ ¥¢²¢, à¢ïÚ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ x¢¢ï²¢ ©„
ÜïU Ð¢©æ ¼Hï „ï …G}¢èÝ ÝèÜUH x¢§ü ¥¢ñÚ ±¢ïã Í¢Ï¢Ú¢ ÜUÚ |¢¢x¢ ¶Ç¢
ãé±¢ }¢x¢Ú à¢ïÚ |¢è ¥¢ç¶GÚ à¢ïÚ ƒ¢, ¥ÐÝï çà¢ÜU¢Ú ÜU¢ ÜUã¢æ ÐèÀ¢
À¢ïÇGÝï ±¢H¢ ƒ¢, ±¢ïã |¢è ©„ ÜïU ÐèÀï ã¢ï çH²¢ x¢¢ï²¢ çÜU ©„ï …¢Ý
Ï¢êÛ¢ ÜUÚ |¢¢x¢Ýï ÜU¢ }¢¢ñÜGU¥G Îï Úã¢ ã¢ï çÜU ¥¢ç¶GÚ }¢éÛ¢ „ï Ï¢™ ÜUÚ
ÜUã¢æ …¢¥¢ïx¢ï ? |¢¢x¢ H¢ï …ã¢æ ¼ÜU |¢¢x¢Ý¢ ãñ J ±¢ïã à¢wG„ à¢ïÚ „ï
ÐèÀ¢ ÀéÇG¢Ýï ÜUè çÈGURU }¢ïæ ¥‹Í¢¢ Í¢é‹Î |¢¢x¢ï ™H¢ …¢ Úã¢ ƒ¢ çÜU §¼Ýï
}¢ïæ »ÜU x¢ãÚ¢ x¢ÉG¢ ¥¢Çï ¥¢ x¢²¢, ©„ Ýï x¢ÉïG }¢ïæ Û¢¢æÜU ÜUÚ Îï¶¢ ¼¢ï
¥‹ÎÚ »ÜU Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ „¢æÐ }¢éæã ¶¢ïHï Ï¢ñÆ¢ Ý…GÚ ¥¢²¢ J ¥Ï¢ ¼¢ï
²ïã }¢…GèÎ ÇÚ¢ çÜU ÜUÚï ¼¢ï v²¢ ÜUÚï J ÐèÀï ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU à¢ïÚ ãñ ¼¢ï ¥¢x¢ï
x¢ÉïG }¢ïæ ¶G¼GÚÝ¢ÜU „¢æÐ....!
¥|¢è §„è ©Í¢ïÇG Ï¢éÝ }¢ïæ ƒ¢ çÜU ©„ï »ÜU Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ ÎÚwG¼
Ý…GÚ ¥¢²¢ ç…„ ÜUè Ï¢ãé¼ „è }¢…GÏ¢ê¼G à¢¢¶ïæ …G}¢èÝ ÐÚ HÅÜU Úãè
ƒè, …¢Ý Ï¢™¢Ýï ÜUè ¶G¢ç¼GÚ ©„ ÜïU …GïãìÝ }¢ïæ ÎÚwG¼ ÐÚ ™ÉGÝï ÜU¢
¶G²¢H ¥¢²¢ ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ »ÜU à¢¢¶G ÐÜUÇG ÜUÚ ©„ ÐÚ ™ÉG Ï¢ñÆ¢
x¢¢ï²¢ ²ïã à¢¢¶G ©„ ÜïU çH²ï ãG²¢¼ï Ý± (Ý§ü çÁ¢G‹Îx¢è) ÜU¢ Ðñx¢G¢}¢
¯¢çÏ¢¼ ãé§ü J ¥|¢è ©„ Ýï à¢ïÚ ¥¢ñÚ „¢æÐ „ï …¢Ý Ï¢™ …¢Ýï ÜUè wG¢éà¢è
}¢ïæ „¢æ„ |¢è Ý çH²¢ ƒ¢ çÜU ©„ï }¢ãG„ê„ ãé±¢ çÜU ç…„ à¢¢¶G ÐÚ
±¢ïã Ï¢ñÆ¢ ãñ ÜU¢ï§ü ©„ï ÜéU¼ÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ Úã¢ ãñ, x¢G¢ñÚ S¢ï Îï¶
Ýï ÐÚ ©S¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé¥¢ çÜU çÁ¢S¢ à¢¢¶G ÐÚ ±¢ïã Á¢¢Ý Ï¢Ó¢¢Ýï ÜUè
x¢GÚÁ¢G S¢ï Ï¢ñÆ¢ ‰¢¢, Ó¢êãï Ýé}¢¢ Î¢ï À¢ïÅï À¢ïÅï Á¢¢Ý±Ú ç}¢H ÜUÚ ©S¢ï
ÜéU¼ÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ Úãï ãñ´, §Ý …¢Ý±Ú¢ï´ }¢ïæ „ï »ÜU çÎÝ ÜUè
Ú¢ïà¢Ýè ÜUè }¢¢çÝ‹Î „ÈïGUÎ ¥¢ñÚ Îê„Ú¢ Ú¢¼ ÜUè ¼¢ÚèÜUè ÜUè ¼GÚãG
ç„²¢ã (ÜU¢H¢) ƒ¢, §Ý Î¢ïÝ¢æï …¢Ý±Ú¢ïæ ÜU¢ï ™êã¢ïæ ÜUè ¼ÚãG ãGÜGUèÚ
…¢Ý¼ï ãé±ï çÜU |¢H¢ §Ý ÜUè v²¢ ¥±ÜGU¢¼ çÜU §¼Ýè }¢…GÏ¢ê¼G à¢¢¶G
ÜU¢ï ÜU¢Å „ÜïUæ, ©„ Ýï ÜU¢ï§ü ÐÚ±¢ã Ý ÜUè Ï¢çËÜU …¢Ý Ï¢™ …¢Ýï ÐÚ
„é¶ ÜU¢ „¢æ„ çH²¢, }¢x¢Ú ²ïã Îï¶ ÜUÚ çÜU à¢ïÚ |¢è §„è à¢¢¶G ¼Hï
¥¢ Ï¢ñÆ¢ ãñ ±¢ïã ÜéUÀ …GMÚ ÐÚïà¢¢Ý ãé±¢ HïçÜUÝ ²ïã „¢ï™ ÜUÚ çÜU
±¢ïã à¢ïÚ ÜUè Ðãéæ™ „ï ÎêÚ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã ©„ ÜU¢ ÜéUÀ Ýãèæ çÏ¢x¢¢ÇG
„ÜU¼¢ }¢é¼G}¢§Ý ã¢ï x¢²¢ J §¼Ýï }¢ïæ ©„ ÜUè Ý…GÚ Ð¢„ ãè à¢ãÎ „ï
|¢Úï »ÜU Àœ¢ï ÐÚ ÐÇGè, à¢ãÎ Îï¶ ÜUÚ ©„ ÜïU }¢æéã }¢ïæ Ð¢Ýè |¢Ú
¥¢²¢ ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ ¶G¼GÚ¢¼ ÜU¢ï …GïãìÝ „ï Û¢ÅÜU¼ï ãé±ï ±¢ïã wG¢éÎ ÜU¢ï
à¢ãÎ ÜUè ç}¢Æ¢„ „ï ç…G²¢Î¢ ÎïÚ ¼ÜU ÎêÚ Ý Ú¶ Ð¢²¢ ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚ
çÜU„è ¼ÚÜUèÏ¢ „ï à¢ãÎ ãG¢ç„H ÜUÚÝï }¢ïæ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï ãè x¢²¢ J Ï¢¢ïã
à¢wGS¢ à¢ãÎ ÜUè HÁG…G¼ }¢ïæ ÜéUÀ »ï„¢ ¶¢ï²¢ çÜU ©„ï Ý ¼¢ï à¢¢¶G
ÜéU¼ÚÝï ±¢Hï ™êãï Ýé}¢¢ …¢Ý±Ú¢ïæ ÜU¢ ¶G²¢H Úã¢ ¥¢ñÚ Ý ãè Ýè™ï
}¢¢ñ…êÎ à¢ïÚ ÜU¢ J }¢x¢Ú ã¢ïÝè ÜU¢ï ÜU¢ñÝ Å¢H „ÜU¼¢ ãñ ! ç…Ý ™êãï Ýé}¢¢
…¢Ý±Ú¢ïæ ÜU¢ï ©„ Ýï ãGÜGUèÚ …¢Ý ÜUÚ Ý…GÚ ¥‹Î¢…G çÜU²¢ ƒ¢, ©‹ã¢ïæ
Ýï ¥ÐÝ¢ ÜU¢}¢ ÜUÚ çÎ¶¢²¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã à¢¢¶G ÜU¢ÅÝï }¢ïæ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï
ãè x¢», …êæãè à¢¢¶G ÜïU ™Å¶GÝï ÜUè ¥¢±¢…G ©„ ÜïU ÜU¢Ý¢ï }¢ïæ Ðãéæ™è
à¢ãÎ ÜUè ç}¢Æ¢„ ÜUÇG±¢ãÅ }¢æï Ï¢ÎH x¢§ü J à¢¢¶G v²¢ ÅêÅè ±¢ïã
à¢wG„ {ÇG¢}¢ „ï Ýè™ï çx¢Ú¢ ¥¢ñÚ à¢ïÚ Ýï »ÜU ãè ±¢Ú }¢æï ©„ï }¢¢ñ¼ ÜïU
{¢Å ©¼¢Ú çÎ²¢, ±¢ïã HéÉÜG U¼¢ ãé±¢ x¢ÉïG }¢ïæ çx¢Ú¢ ¼¢ï „¢Ð Ýï ÈGU¢ñÚÝ ©„ï
¥ÐÝï çà¢ÜU‹…ï }¢æï Hï ÜUÚ ¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢ çÝx¢HÝ¢ à¢éL¥G ÜUÚ
çÎ²¢ J §¼Ýï }¢ïæ ©„ ÜUè ¥¢æ¶ ¶éH x¢§ü ¥¢ñÚ ±¢ïã ãéÇÏG ¢ÇG¢ ÜUÚ ©Æ
Ï¢ñÆ¢ ¥¢ñÚ „¢ï™Ýï Hx¢¢ çÜU ²ïã wG±¢Ï¢ ÜñU„¢ ƒ¢ ç…„ ÜU¢ ¥¢x¢¢…G ¼¢ï
¥ÓÀ¢ ƒ¢ }¢x¢Ú ¥‹…¢}¢ Ï¢ãé¼ ãè Ï¢éÚ¢ ! ! !
Îé‹²¢ »ÜU wG±¢Ï¢ ãñ
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ç…Ý H¢ïx¢¢ïæ ÜUè ¥¢æ¶¢ïæ ÐÚ
x¢zGH¼ ÜUè Ð^è Ï¢‹{è ã¢ï¼è ãñ ©Ý ÜïU çH²ï ‘‘Îé‹²¢’’ }¢…GÜUêÚ¢
à¢wG„ ÜïU wG±¢Ï¢ }¢ïæ Ý…GÚ ¥¢Ýï ±¢Hï …æx¢H ÜUè ¼GÚãG ãñ, ±¢ïã Îé‹²¢
ÜUè Úæx¢èçÝ²¢ïæ }¢ïæ }¢x¢Ý ã¢ï ÜUÚ ¥ÐÝè ãS¼è „ï |¢è x¢G¢çÈGUH ã¢ï …¢¼ï
ãñæ, çÈUÚ ±¢ïã Îé‹²¢ ÜUè Ï¢ï ¯Ï¢¢¼è „ï ÇÚ¼ï ãñæ Ý …æx¢H ÜïU ÎçÚ‹Îï ÜUè
¼GÚãG §Îü çx¢Îü }¢‹ÇH¢¼è }¢¢ñ¼ ÜUè ÜU¢ï§ü ÐÚ±¢ã ÜUÚ¼ï ãñæ J ¥x¢Ú Îé‹²¢
ÜïU §„ …æx¢H }¢ïæ }¢æx¢H }¢Ý¢¼ï ãé±ï ÜU|¢è ²ïã »ãG„¢„ ÐñÎ¢ ã¢ï¼¢ |¢è
ãñ çÜU à¢ïÚ ÜUè ¼GÚãG “}¢¢ñ¼” Í¢¢¼ Hx¢¢» Ï¢ñÆè ãñ ¼¢ï ÈGU¢ñÚÝ Ú¢ãï
çÈGUÚ¢Ú §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼ï ãñæ }¢x¢Ú ²ïã Ýãèæ …¢Ý¼ï
çÜU “ÜGUÏ¢í” ÜU¢ ã¢ñHÝ¢ÜU x¢ÉG¢ Ú¢S¼ï }¢ïæ ãG¢§H ãñ ç…„ }¢ïæ ©Ý ÜUè
Ï¢Î ¥¢’}¢¢çH²¢æ “„¢æÐ¢ïæ” ÜUè à¢vH }¢ïæ }¢éæã ¶¢ïHï ©‹ãïæ çÝx¢HÝï ÜïU
çH²ï ¼Ä²¢Ú Ï¢ñÆè ãñæ J ¥x¢Ú wG¢éà¢ çÜGUS}¢¼è „ï çÜU„è ÎÚwG¼ ÜUè
à¢¢¶G ¥¢ …¢Ýï „ï “ç…G‹Îx¢è” ÜUè ÜéUÀ „¢æ„ïæ Ï¢ÉG …¢¼è ãñæ ¼¢ï ²ïã
x¢é}¢¢Ý ÜUÚ ÜïU çÜU à¢¢²Î ©‹ã¢ïæ Ýï }¢¢ñ¼ ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í „ï ÐèÀ¢ ÀéÇ¢ çH²¢
ãñ „é¶ ÜU¢ „¢æ„ Hï¼ï ãñæ ¥¢ñÚ §„ Ï¢¢¼ ÜUè |¢è ÐÚ±¢ã Ýãèæ ÜUÚ¼ï çÜU
©Ý ÜUè ç…G‹Îx¢è ÜUè à¢¢¶G Î¢ï Ý‹ãï …¢Ý±Ú “çÎÝ-Ú¢¼” ÜUè à¢vH
}¢ï´ ¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢ ÜéU¼Ú Úãï ãñæ ¥¢ñÚ Ï¢S¢ çÜUS¢è ¥¢Ý ©Ý ÜUè
çÁ¢G‹Îx¢è ÜUè ²ïã à¢¢¶G Ü ÅÝï ãè ±¢Hè ãñ, Ï¢çËÜU à¢ãÎ ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´
}¢èÆè çÎ¶¢§ü ÎïÝï ±¢Hè “Îé‹²¢±è HÁG…G¼¢ïæ” }¢ïæ ±¢ïã §„ ÜGUÎÚ
¶¢ï …¢¼ï ãñæ çÜU }¢¢ñ¼ ÜU¢ ÇÚ ¼ÜU Ï¢¢ÜGUè Ýãèæ Úã¼¢ J }¢x¢Ú …Ï¢ Ú¢¼
çÎÝ ¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢ ©Ý ÜUè ç…G‹Îx¢è ÜUè à¢¢¶G ÜU¢ï ÜU¢Å Îï¼ï ãñæ
¥¢ñÚ ©‹ãïæ ²ÜUÎ}¢ à¢¢¶G ÜïU ™Å¶GÝï ²¢’Ýè ¥G¢H}¢ï ÝÁG¥G }¢ïæ }¢¢ñ¼ ÜïU
çÈGUçÚà¼ï ÜUè ¥¢±¢…G „éÝ¢§ü Îï¼è ãñ ¼¢ï ©Ý ÜïU ¥±„¢Ý ¶G¼¢G ã¢ï …¢¼ï
ãñæ ¥¢ñÚ ±¢ïã ãvÜïU Ï¢vÜïU Úã …¢¼ï ãñæ, ¥¢ç¶GÚ çÁ¢G‹Îx¢è ÜUè à¢¢¶G ÜUÅ¼è
ãñ ¼¢ï }¢¢ñ¼ ÜU¢ çÈGUçÚà¼¢ ©Ý ÜUè MãG ÜGUÏ…G ÜUÚ Hï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©Ý ÜU¢
ç…S}¢ …Ï¢ ÜGUÏ¢í ÜïU ã¢ñHÝ¢ÜU x¢ÉïG }¢ïæ …¢¼¢ ãñ ¼¢ï ©Ý ÜUè Ï¢Î ¥¢’}¢¢çH²¢æ
„¢æÐ ÜUè à¢vH }¢ïæ ¥¢x¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ©Ý ÜU¢ §çS¼ÜGUÏ¢¢H ÜUÚ¼è ãñæ J
±¢ïã ãñ »Gïà¢¢ï §Gà¢Ú¼ ÜU¢ ÜU¢ï§ü }¢ãGH |¢è …ã¢æ ¼¢ÜU }¢ïæ ãÚ Í¢ÇGè ã¢ï ¥…H |¢è
Ï¢„ ¥Ï¢ ¥ÐÝï §„ …ãìH „ï ¼ê çÝÜUH |¢è ²ïã …èÝï ÜU¢ ¥‹Î¢…G ¥ÐÝ¢ Ï¢ÎH |¢è
…x¢ã …è Hx¢¢Ýï ÜUè Îé‹²¢ Ýãèæ ãñ
²ïã §GÏ¢Ú¼ ÜUè …¢ ãñ ¼}¢¢à¢¢ Ýãèæ ãñ
¥¢’}¢¢H ÜUè …±¢Ï¢ Îïãè

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ïæ ²ïã ç…G‹Îx¢è ¶ïH ÜêUÎ
¥¢ñÚ ¼ÈGUÚèãG ÜïU çH²ï Ýãèæ Ï¢çËÜU »ï„ï ÜU¢}¢ ÜUÚÝï ÜïU çH²ï Îè x¢§ü
ãñ ç…Ý ÜUè Ï¢…¢ ¥¢±Úè „ï çÚ…G¢» ÚÏÏ¢éH ¥Ý¢}¢ ãG¢ç„H ã¢ï J ™éÝ¢‹™ï,
ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢éS¼GÈGU¢ 6 ãñ :
Ï¢ïà¢ÜU Îé‹²¢ „Ú „Ï…G¢ï à¢¢Î¢Ï¢ ¥¢ñÚ à¢èÚèæ ãñ ¥¢ñÚ ²ÜGUèÝÝ ¥ËH¢ã

1 ¼é}¢ ÜU¢ï §„ }¢ïæ ¥ÐÝ¢ ¶GHèÈGU¢ Ï¢Ý¢Ýï ±¢H¢ ãñ ¼¢çÜU ±¢ïã ²ïã
Îï¶ „ÜïU çÜU ¼é}¢ §„ }¢ïæ ÜUñ„ï ¥¢’}¢¢H Ï¢…¢ H¢¼ï ã¢ï J(1)
Ð„ ²¢Î Úç¶²ï ! }¢¢ñ¼ ÜïU Ï¢¢Î ãÚ à¢wGS¢ ¥ÐÝè ÜUÚÝè ÜU¢
ÈUH Ð¢»x¢¢, ¥x¢Ú Îé‹²¢ }¢ïæ ¥ÓÀï ¥¢’}¢¢H çÜU²ï ã¢ïæx¢ï ¼¢ï ©„ ÜUè
……G¢ Ð¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú wG¢éÎ¢ Ý wG±¢S¼¢ ÝzG„¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÜïU Ï¢ãÜU¢±ï
}¢ïæ ¥¢ ÜUÚ çÁ¢G‹Îx¢è x¢éÝ¢ã¢ïæ }¢ïæ Ï¢„Ú ÜUè ¼¢ï …ã‹Ý}¢ ÜUè „…G¢ ÜU¢
}¢éS¼çãGÜGU ÆãÚïx¢¢ J …ñ„¢ çÜU ÈGUÚ}¢¢Ýï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¼¢ï …¢ï
»ÜU …GÚ¢ü |¢Ú |¢H¢§ü ÜUÚï ©„ï Îï¶ïx¢¢
¥¢ñÚ …¢ï »ÜU …GÚ¢ü |¢Ú Ï¢éÚ¢§ü ÜUÚï ©„ï
Îï¶ïx¢¢ J

x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜïU ¥G…G¢Ï¢ „ï }¢é¼¥GçËHÜGU 5 ¥¢²¢¼ï }¢éÜGUg„¢

Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥ËH¢ã 1 Ýï Ï¢‹Î¢ïæ ÜU¢ï ¥ÐÝè
ÚÏ¢êçÏ¢Ä²¼ ÜïU ¥SÚ¢Ú ç„¶¢ ÜUÚ ¥ÐÝè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè „ï ÇÚ¢²¢ ãñ J ™éÝ¢‹™ï
§„ ç„Hç„Hï }¢ïæ Ð¢æ™ ÈGUÚ¢}¢èÝï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ Ðïà¢ï ç¶GÎ}¢¼ ãñæ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : çÈUÚ …Ï¢
©‹ã¢ïæ Ýï ±¢ïã çÜU²¢ ç…„ ÐÚ ã}¢¢Ú¢
x¢G…GÏ¢ ©Ý ÐÚ ¥¢²¢ J
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : çÈUÚ …Ï¢
©‹ã¢ïæ Ýï }¢é}¢¢Ý¥G¼ ÜïU ãGvé }¢ „ï „ÚÜUà¢è
ÜUè ã}¢ Ýï ©Ý „ï ÈGUÚ}¢¢²¢ ã¢ï …¢¥¢ï
Ï¢‹ÎÚ ÎéyÜU¢Úï ({éyÜU¢Úï) ãé±ï J
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
¥ËH¢ã H¢ïx¢¢ïæ ÜU¢ï ©Ý ÜïU çÜU²ï ÐÚ
ÐÜUÇG¼¢ ¼¢ï …G}¢èÝ ÜUè ÐèÆ ÐÚ ÜU¢ï§ü
™HÝï ±¢H¢ Ý À¢ïÇG¼¢ J
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ …¢ï
Ú„êH ÜU¢ ç¶GH¢ÈGU ÜUÚï Ï¢¢’Î ©„ ÜïU
çÜU ãGÜGU Ú¢S¼¢ ©„ ÐÚ ¶éH ™éÜU¢
¥¢ñÚ }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜUè Ú¢ã „ï …éÎ¢ Ú¢ã
™Hï ã}¢ ©„ï ©„ ÜïU ãG¢H ÐÚ À¢ïÇG
Îïæx¢ï ¥¢ñÚ ©„ï Î¢ï…G¶G }¢ïæ Î¢ç¶GH ÜUÚïæx¢ï
¥¢ñÚ v²¢ ãè Ï¢éÚè …x¢ã ÐHÅÝï ÜUè J
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý :…¢ï Ï¢éÚ¢§ü

ÜUÚïx¢¢ ©„ ÜU¢ Ï¢ÎH¢ Ð¢»x¢¢ ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã ÜïU ç„±¢ Ý ÜU¢ï§ü ¥ÐÝ¢
çãG}¢¢²¼è Ð¢»x¢¢ Ý }¢ÎÎx¢¢Ú J
x¢éÝ¢ã¢ïæ „ï Ï¢™Ýï ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU
6 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢
( 1) ¥ËH¢ã 1 Ýï ÜéUÀ ÈGUÚ¢§…G
}¢éÜUG ÚüÚ çÜU²ï ãñæ ©‹ãïæ …G¢»¥G Ý ÜUÚ¢ï,
ÜéUÀ ™èÁ¢ï´G ãGÚ¢}¢ ÜUè ãñæ ©‹ãïæ ãHÜU¢ Ý …¢Ý¢ï,
¥¢ñÚ ÜéUÀ ãGÎï ÜGU¢§}¢ ÜUè ãñæ ©Ý „ï ¥¢x¢ï Ý Ï¢ÉG¢ï,
¥¢ñÚ ©„ Ýï (¼é}¢
ÐÚ ÚãG}¢¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãé±ï) Î¢çÝS¼¢ ÜéUÀ ™è…G¢ïæ „ï „éÜêU¼
ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ ©Ý ÜUè …éS¼…ê Ý ÜUÚ¢ï J (1)
(2) ¥ËH¢ã 1 x¢G²êÚ ãñ ¥¢ñÚ }¢¢ïç}¢Ý |¢è x¢ñGÚ¼ }¢‹Î ãñ …Ï¢
çÜU ¥ËH¢ã 1 ÜUè x¢ñGÚ¼ §„ Ï¢¢¼ ÐÚ ãñ çÜU Ï¢‹Î»
}¢¢ïç}¢Ý ©„ ÜïU ãGÚ¢}¢ ÜUÎ¢ü ¥G}¢H }¢ïæ ÐÇïG J (2)

(3 ) ¥ËH¢ã 1 „ï ç…G²¢Î¢ x¢ñGÚ¼ ±¢H¢

ÜU¢ï§ü Ýãèæ, §„è çH²ï ©„
Ýï …G¢çãÚè ± Ï¢¢ç¼GÝè ÈGU±¢çãGà¢ ÜU¢ï ãGÚ¢}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ãñ J(1)
(4) ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ý„ çÏ¢Ý }¢¢çHÜU 5 ÜUè
±¢çHÎ¢ ãG…GÚ¼ï „çÄ²Î¼éÝ¢ ©}}¢ï „éHñ}¢ C Ýï
¥G…üG ÜUè : ²¢ Ú„êHËH¢ã 6 }¢éÛ¢ï ÜéUÀ
±ç„Ä²¼ ÈGUÚ}¢¢§²ï J ¼¢ï ¥¢Ð 6 Ýï §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢²¢ : x¢éÝ¢ã¢ïæ „ï çã…Ú¼
ÜUÚ H¢ï (²¢’Ýè §‹ãïæ À¢ïÇG Î¢ï) v²êæçÜU ²ïã „Ï¢ „ï ¥zG…GH
çã…Ú¼ ãñ, ÈGUÚ¢§…G ÜUè
Ð¢Ï¢‹Îè ÜUÚ¼è Úã¢ï v²êæçÜU ²ïã „Ï¢ „ï ¥zG…GH ç…ã¢Î ãñ,
¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ ÜU¯Ú¼ S¢ï ç…GRU ÜUÚ¼è Úã¢ï

v²êæçÜU ¼é}¢ ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ïæ ÜU¯Ú¼ï
ç…GRU „ï ç…G²¢Î¢ Ð„‹ÎèÎ¢ ÜU¢ï§ü à¢ñ Hï ÜUÚ ãG¢ç…GÚ Ýãè´
ã¢ïx¢è J (2)

(5) ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê …GÚ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜU }¢ñæ
Ýï ¥G…üG ÜUè : ²¢ Ú„êHËH¢ã 6 !
ÜU¢ñÝ „è çã…Ú¼ ¥zG…GH ãñ ? ¼¢ï ¥¢Ð
6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :
ç…„ Ýï x¢éÝ¢ã¢ïæ „ï çã…Ú¼ ÜUè J (1)
(6) }¢¢ïç}¢Ý …Ï¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï ©„ ÜïU çÎH ÐÚ »ÜU ç„²¢ã
ÝéÜU¼¢ Ï¢Ý …¢¼¢ ãñ çÈUÚ ¥x¢Ú ±¢ïã ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚï ¥¢ñÚ (x¢éÝ¢ã „ï)
¥Hx¢ ã¢ï …¢» ¥¢ñÚ Ï¢çwGà¢à¢ ™¢ãï ¼¢ï ©„ ÜU¢ çÎH „¢ÈG ÜUÚ
çÎ²¢ …¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú (¼¢ñÏ¢¢ Ý ÜUÚï Ï¢çËÜU) x¢éÝ¢ã¢ïæ }¢ïæ
ç…G²¢Î¼è ÜU¢ }¢éÚ¼çÜUÏ¢ ã¢ï ¼¢ï ±¢ïã ÝéÜU¼¢ ÈñUH …¢¼¢ ãñ J(2)
ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ §ÏÝï ãG…Ú ãñ¼}¢è à¢¢ÈïGU§üG
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : ±¢ïã ç„²¢ã ÝéÜU¼¢ (x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜUè
ÜU¯Ú¼ ÜUè ±…ã „ï ¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢) ÐêÚï çÎH ÜU¢ï É¢æÐ
Hï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ²ïã ±¢ïãè …Gæx¢ ãñ ç…„ï ¥ËH¢ã 1 Ýï
¥ÐÝè çÜU¼¢Ï¢ }¢ïæ §„ ¼GÚãG ç…GRU ÈGUÚ}¢¢²¢ ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ÜU¢ï§ü Ýãè´
Ï¢çËÜU ©Ý ÜïU çÎH¢ï´ ÐÚ …Gæx¢ ™ÉG¢
çÎ²¢ ãñ ©Ý çÜU ÜU}¢¢§²¢ïæ Ýï J (3)

x¢éÝ¢ã çÜU„ï ÜUã¼ï ãñæ ?

Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²ÜGUèÝÝ ¥GvGH }¢‹Î ±¢ïãè ãñ
ç…„ ÜïU çÎH¢ï çÎ}¢¢x¢G }¢ïæ x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜUè ¼Ï¢¢ãÜU¢çÚ²¢æ Ú¢ç„¶G ã¢ïæ ¥¢ñÚ
±¢ïã wG¢éÎ ÜU¢ï Ý ç„ÈGUü §Ý „ï Ï¢™¢» Ï¢çËÜU ÝïçÜU²¢æ ÜUÚ ÜïU ¥ËH¢ã
1 ÜUè çÚ…G¢ ãG¢ç„H ÜUÚï }¢x¢Ú ¥ÈGU„¢ï„ ! „Î ¥ÈGU„¢ï„ ! ÎèÝ „ï
ÎêÚè ÜUè çÏ¢Ý¢ ÐÚ ¥¢… »ÜU }¢é„H}¢¢Ý ÜU¢ x¢éÝ¢ã¢ïæ „ï Ï¢™Ý¢ ¼¢ï ÎêÚ ÜUè
Ï¢¢¼ ãñ ©„ ÜU¢ï ¼¢ï ²ïã |¢è }¢¢’Hê}¢ Ýãèæ çÜU ÜU¢ñÝ ÜU¢ñÝ „ï ÜU¢}¢ x¢éÝ¢ã
ãñæ ? §„ H¢ §GË}¢è ÜU¢ Ý¼è…¢ ã}¢¢Úï „¢}¢Ýï ãñ çÜU ™ã¢Ú …¢çÝÏ¢ x¢éÝ¢ã¢ïæ
ÜU¢ Ï¢¢…G¢Ú x¢}¢ü ãñ, ç…„ ¼GÚÈGU Ý…GÚ ©Æ¢§²ï Ï¢ï ¥G}¢Hè ± Ï¢ï Ú¢ã Ú±è
ÜU¢ Î¢ñÚ Î¢ñÚ¢ ãñ ãG¢H¢æçÜU ¥ãGÜU¢}¢ï wG¢éÎ¢±‹Îè „ï }¢éæã }¢¢ïÇGÝï ÜU¢
Ý¼è…¢ ç„±¢» ¼Ï¢¢ãè ± Ï¢ÚÏ¢¢Îè ÜïU ÜéUÀ Ýãèæ ãñ J ™éÝ¢‹™ï,
ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ÝÃ±¢„ çÏ¢Ý „}¥G¢Ý 5 §Úà¢¢Î
ÈUÚ}¢¢¼ï ãñ æ çÜU }¢ñ æ Ýï ¥ËH¢ã 1 Üï U Œ²¢Úï ãG Ï ¢èÏ¢
6 „ï ÝïÜUè ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ÐêÀ¢ (çÜU
²ïã v²¢ ãñæ ?) ¼¢ï ¥¢Ð 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :
(1)
1......²ïã ÈGUÚ}¢¢Ý ÜU¢ç}¢H }¢é„H}¢¢Ý¢ïæ ÜïU çH²ï ãñ J …ñ„ï ã}¢ ÜU¢ï }¢w¶è ãÁG}¢ Ýãèæ
ã¢ï¼è ÈGU¢ñÚÝ ÜGñ ã¢ï …¢¼è ãñ ²êãæ è „¢çHãGèÝ ÜU¢ï x¢éÝ¢ã ãÁG}¢ Ýãèæ ã¢ï¼¢ ÈGU¢ñÚÝ ©‹ãïæ çÎHè
ÈGñU…G, MãG¢Ýè ¼vHèÈGU }¢ãG„ê„ ã¢ï¼è ãñ J ¥G¢}¢ H¢ïx¢¢æï ÜU¢ ²ïã ãG¢H Ýãèæ Ï¢¢’…G ¼¢ï
x¢éÝ¢ã ÐÚ wG¢éà¢ ã¢ï ÜUÚ »G’H¢Ý ÜUÚ¼ï ãñæ J ãéGÁ¢G êÚ 6 ãGÜUè}¢ï }¢é¼H G ÜGU ãñæ,
ãÚ à¢wG„ ÜU¢ï ©„ ÜïU }¢é¼¢G çÏ¢ÜGU Î±¢ ¥G¼¢G ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ J ²êæãè ¥‹Ý¢„ „ï }¢éÚ¢Î }¢vGÏ¢êH
Ï¢‹Îï ãñæ J §}¢¢}¢ Ý±±è Ýï ãG…ÚG ¼ï ±¢çÏ¢„¢ §ÏÝï }¢é§üÎG ¥„Îè „ï çÚ±¢²¼ ÜUè, çÜU }¢ñæ
Ýï ãGéÁ¢G êÚ 6 „ï ÎÚ²¢zG¼UçÜU²¢ çÜU ÝïÜUè ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã v²¢ ã¢ï¼ï ãñæ ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥ÐÝï çÎH „ï ÈGU¼±¢ çH²¢ ÜUÚ¢ï, ç…„ï ¼é}ã¢Ú¢ çÎH ÝïÜUè ÜUãï ±¢ïã
ÝïÜUè ãñ ç…„ï ¼é}ã¢Ú¢ çÎH x¢éÝ¢ã ÜUãï ±¢ïã x¢éÝ¢ã ãñ J (ç}¢Ú¥¢¼éH }¢Ý¢ç…ãG, 6-639)
ÝïÜUè ¥ÓÀï ¥wGH¢ÜGU ÜU¢ Ý¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã „ï }¢éÚ¢Î ãÚ ±¢ïã Ï¢¢¼
ãñ …¢ï ¼ïÚï çÎH }¢ïæ ¶ÅÜïU ¥¢ñÚ ¼ê Ï¢éÚ¢ „}¢Û¢ï çÜU H¢ïx¢ ©„ ÐÚ
}¢éœ¢GH¥G ã¢ïæ J(1) ¥¢ñÚ „HÈïGU „¢çHãGèÝ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜU
x¢éÝ¢ã ÜéUÈGí ÜïU ÜGU¢ç„Î ãñæ §„ »’ç¼Ï¢¢Ú „ï çÜU ²ïã çÎH }¢ïæ ç„²¢ãè
ÐñÎ¢ ÜUÚ ÜïU (¥¢çãS¼¢ ¥¢çãS¼¢) ©„ï §„ ¼GÚãG É¢æÐ Hï¼ï ãñæ çÜU
çÈUÚ ©„ }¢ïæ |¢H¢§ü ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝï ÜUè „H¢çãGÄ²¼ Ï¢¢ÜGUè Ýãè´ Úã¼è,
©„ ±vG¼ ±¢ïã „wG¼ ã¢ï …¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©„ „ï ÚãG}¢¼ ± }¢ïãÚÏ¢¢Ýè
¥¢ñÚ ¶G¢ñÈGU çÝÜUH …¢¼¢ ãñ çÈUÚ ±¢ïã à¢wG„ …¢ï ™¢ã¼¢ ãñ ÜUÚ
x¢é…GÚ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ç…„ï Ð„‹Î ÜUÚ¼¢ ãñ ©„ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚ¼¢ ãñ, Ýè…G
¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢éÜGU¢Ï¢Hï }¢ïæ à¢ñ¼G¢Ý ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ Î¢ïS¼ Ï¢Ý¢ Hï¼¢
ãñ ¼¢ï ±¢ïã à¢ñ¼G¢Ý ©„ï x¢é}¢Ú¢ã ÜUÚ¼¢, ±Úx¢GH¢¼¢, Û¢êÅè ©}}¢èÎïæ
çÎH¢¼¢ ¥¢ñÚ ç…„ ÜGUÎÚ }¢é}¢çÜUÝ ã¢ï ÜéUÈGí „ï ÜU}¢ çÜU„è Ï¢¢¼ ÐÚ
©„ „ï Ú¢…Gè Ýãèæ ã¢ï¼¢ J(2)
çÜU„ ÜUè ¶Géà¢è ™¢çã²ï ÚãG}¢¢Ý 1 ÜUè ²¢ à¢ñ¼G¢Ý ÜUè ?
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÝïÜUè ²¢ x¢éÝ¢ã ÜïU Î¢ïÝ¢ïæ Ú¢S¼ï
¥¢Ð ÜïU „¢}¢Ýï ãñæ, ¥Ï¢ ÈGñU„H¢ ¥¢Ð Ýï wG¢éÎ ãè ÜUÚÝ¢ ãñ çÜU ¥¢Ð
v²¢ ™¢ã¼ï ãñæ ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè ÜïU Ú¢S¼ï ÐÚ ™H¼ï ãé±ï ÚãG}¢¢Ý 1
ÜUè wG¢éà¢è ¥¢Ð ÜU¢ï }¢¼GHêÏ¢ ãñ ²¢ à¢ñ¼G¢Ý ÜUè wG¢éà¢ÝêÎè ãG¢ç„H ÜUÚÝï
ÜïU çH²ï x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜUè ÎHÎH }¢ï´ {æ„Ý¢ ™¢ã¼ï ãñæ ? ²¢Î Úç¶²ï ! ÝïÜUè

ÜïU Ú¢S¼ï ÐÚ ™Hïæx¢ï ¼¢ï çÚ…G¢» ÚÏÏ¢éH ¥Ý¢}¢ ÜïU „¢ƒ „¢ƒ Ï¢ï à¢é}¢¢Ú
Ï¢ÚÜU¼¢ïæ „ï |¢è Ý±¢…Gï …¢»æx¢ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú x¢éÝ¢ã ± Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜïU
Ú¢S¼ï ÜU¢ï ¥ÐÝ¢»æx¢ï ¼¢ï à¢ñ¼G¢Ý ÜUè ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè ¥¢ñÚ ÚãG}¢¢Ý 1
ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè Üï U„Ï¢Ï¢ H¢’Ý¼ ÜU¢ ¼G¢Üñ UG ¥¢Ð ÜU¢ }¢éÜUG gÚ Ï¢Ý …¢»x¢¢ J
™éÝ¢‹™ï ãG…ÚG ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ±¤Ï¢ 5 „ï }¢Ú±è ãñ çÜU ¥ËH¢ã
1 Ýï Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÜUè ¼GÚÈGU ±ãGè ÈGUÚ}¢¢§ü : Ï¢‹Î¢ …Ï¢ }¢ïÚè
§¼G¢¥G¼ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï }¢ñæ ©„ „ï Ú¢…Gè ã¢ï …¢¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ …Ï¢ }¢ñæ ©„ „ï
Ú¢…Gè ã¢ï …¢¼¢ ãêæ ¼¢ï ©„ï Ï¢ÚÜU¼ïæ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãêæ J (Ï¢¢’…G çÚ±¢²¼¢ïæ
}¢ïæ ãñ çÜU }¢ïÚè Ï¢ÚÜU¼ ÜUè ÜU¢ï§ü §ç‹¼ã¢ Ýãèæ) ¥¢ñÚ …Ï¢ Ï¢‹Î¢ }¢ïÚè
Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï }¢ñæ ©„ „ï Ý¢Ú¢…G ã¢ï …¢¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ …Ï¢ }¢ñæ ©„
„ï Ý¢Ú¢…G ã¢ï¼¢ ãêæ ¼¢ï ©„ ÐÚ H¢’Ý¼ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ }¢ïÚè H¢’Ý¼
©„ ÜUè „¢¼ Ðéà¼¢ïæ ¼ÜU Ðãéæ™¼è ãñ J(1) ã}¢ §„ Ï¢¢¼
„ï ÐÝ¢ã }¢¢æx¢¼ï ãñæ çÜU ã}¢¢Ú¢ à¢é}¢¢Ú ©Ý H¢ïx¢¢æï }¢ïæ ã¢ï ç…Ý ÐÚ
¥ËH¢ã 1Ýï H¢’Ý¼ ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ J
x¢éÝ¢ã ¥¢ç¶GÚ x¢éÝ¢ã ãñ
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! x¢éÝ¢ã À¢ïÅ¢ ã¢ï ²¢ Ï¢ÇG¢
¥¢ç¶GÚ x¢éÝ¢ã ãè ã¢ï¼¢ ãñ J v²êæçÜU x¢éÝ¢ã ™¢ãï çÜU¼Ý¢ ãè À¢ïÅ¢ ã¢ï
¥x¢Ú ©„ ÐÚ ÐÜUÇG ãé§ü ¼¢ï wG¢éÎ¢ ÜUè ÜGU„}¢ ! ©„ ÜU¢ ¥G…G¢Ï¢ Ý „ã¢

…¢ „ÜïUx¢¢ J ™éÝ¢‹™ï x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜUè „…G¢ „ï ÇÚ¢¼ï ãé±ï ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢
¥GÏÎéH ±ãìã¢Ï¢ à¢¢’Ú¢Ýè à¢¢ÈGïU§üG (}¢é¼±zGÈUG ¢ 973 çã.)
ÝvGH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ çÜU ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ²êÝé„ çÏ¢Ý ©GÏ¢ñÎ I
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : Ð¢æ™ çÎÚã}¢ (¥ãGÝ¢ÈGU ÜïU Ý…GÎèÜU Î„ çÎÚã}¢) ÜUè
™¢ïÚè ÐÚ ã¢ƒ ÜU¢Å¢ …¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §„ }¢ïæ à¢ÜU Ýãèæ çÜU ¼é}ã¢Ú¢ „Ï¢
„ï À¢ïÅ¢ x¢éÝ¢ã |¢è Ð¢æ™ çÎÚã}¢ ÜUè ™¢ïÚè „ï ¼¢ï ç…G²¢Î¢ ãè ÜGUÏ¢èãG
(²¢’Ýè Ï¢éÚ¢) ãñ, çHã¢…G¢ ¼é}ã¢Úï ãÚ x¢éÝ¢ã Üï Ï¢ÎHï ¥¢ç¶GÚ¼ }¢ïæ
¼é}ã¢Ú¢ »ÜU ©GÁG±U ÜU¢Å¢ …¢»x¢¢ J(1) ¥¢ñÚ ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ çÏ¢H¢H
çÏ¢Ý „¢’Î 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : x¢éÝ¢ã Üï À¢ïÅ¢ ã¢ïÝï ÜU¢ï Ý Îï¶¢ï
Ï¢çËÜU ²ïã Îï¶¢ï çÜU ¼é}¢ çÜU„ ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚ Úãï ã¢ï ?(2)
ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ §ÏÝï …¢ñ…Gè P ¥ËH¢ã
1 ÜU¢ »ÜU ÈGUÚ}¢¢Ýï ¥G¢Hèà¢¢Ý ÜéUÀ ²êæ ÝvGH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : ‘‘»ï
§ÏÝï ¥¢Î}¢ ! ¼ê çÜU¼Ý¢ }¢…Ï¢êÚ ãñ ! }¢éÛ¢ „ï }¢¢æx¢¼¢ ãñ ¼¢ï }¢ñæ ¥G¼G¢
Ýãèæ ÜUÚ¼¢ v²êæçÜU }¢ñæ …¢Ý¼¢ ãêæ çÜU ¼ïÚï ãGÜGU }¢ïæ v²¢ Ï¢ïã¼Ú ãñ, çÈGUÚ
…Ï¢ ¼ê }¢éÛ¢ „ï }¢¢æx¢Ýï }¢ïæ §„Ú¢Ú ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï }¢ñæ ¼éÛ¢ ÐÚ ÚãìG}¢¢ï ÜUÚ}¢
ÜUè Ý…GÚ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ ¼ïÚè }¢¢æx¢è ãé§ü à¢ñ ¼éÛ¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢ Îï¼¢ ãêæ,
çÈUÚ Á¢Ï¢ ¼ê }¢ïÚè ¥G¼G¢ÜUÎ¢ü à¢ñ Ð¢ ÜUÚ }¢ïÚè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚÝï Hx¢¼¢

ãñ ¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï Á¢GHèH¢ï LS±¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãêæ J }¢ñæ çÜUS¢ ÜGUÎÚ ¼ïÚè Ï¢ïã¼Úè
Ó¢¢ã¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ ¼ê }¢ïÚè çÜU¼Ýè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢çÝ²¢æ ÜUÚ¼¢ ãñ ! ÜGUÚèÏ¢ ãñ
çÜU }¢ñ´ ¼éÛ¢ S¢ï »ïS¢¢ Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ï Á¢¢ªæ çÜU §S¢ ÜïU Ï¢¢Î ÜU|¢è Ú¢Á¢Gè Ý
ã¢ïªæ J” §S¢ ÜïU Ï¢¢Î }¢Á¢GèÎ »ÜU ÈGUÚ}¢¢Ýï ¥G¢Hèà¢¢Ý ÜéUÀ ²êæ ÝvGH
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : “»ï }¢ïÚï Ï¢‹Îï ! ¼ê ÜUÏ¢ ¼ÜU }¢ïÚè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚ¼¢ Úãïx¢¢
ãG¢H¢æçÜU }¢ñæ Ýï ¼éÛ¢ï ¥ÐÝ¢ çÚÁGÜGU ç¶H¢²¢ ¥¢ñÚ ¼éÛ¢ ÐÚ »ãGS¢¢Ý
çÜU²¢, v²¢ }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ï ¥ÐÝï ÎS¼ï ÜéUGÎÚ¼ S¢ï ÐñÎ¢ Ýãè´ ÈGUÚ}¢¢²¢ ?
v²¢ }¢ñ´ Ýï ¼éÛ¢ }¢ïæ LãG Ýãè´ ÈêæUÜUè ? v²¢ ¼ê Ýãè´ Á¢¢Ý¼¢ çÜU }¢ñæ ¥ÐÝè
§¼G¢¥G¼ ÜUÚÝï ±¢H¢æï ÜïU S¢¢‰¢ ÜñUS¢¢ }¢é¥G¢}¢H¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ
¥ÐÝè Ý¢ ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜUè ÜñUS¢è çx¢çÚzG¼ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãêæ ? v²¢
¼éÛ¢ï ãG²¢ Ýãè´ ¥¢¼è çÜU }¢S¢¢§Ï¢ }¢ï´ }¢éÛ¢ï ²¢Î ÜUÚ¼¢ ãñ }¢x¢Ú
wG¢éà¢ãG¢Hè }¢ï´ |¢êH Á¢¢¼¢ ãñ ? ÝÈGUS¢¢Ýè wG±¢çãà¢¢¼ Ýï ¼ïÚè Ó¢à}¢ï
Ï¢S¢èÚ¼ ÜU¢ï ¥‹{¢ ÜUÚ çÎ²¢ ãñ, ¼ê ÜUÏ¢ ¼ÜU S¢éS¼è ÜUÚïx¢¢ ? ¥x¢Ú
¼ê ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚïx¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ï ¥ÐÝè ¥}¢¢Ý Îêæx¢¢, »ïS¢ï
Í¢Ú ÜU¢ï À¢ïÇG Îï çÁ¢S¢ ÜUè S¢ÈGU¢§ü (ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´) }¢ñH¢ÐÝ ¥¢ñÚ ©}}¢èÎï
Û¢êÅè ãñæ J ¼ê Ýï }¢ïÚï ÜéUGÏ¢ü ÜU¢ï {Å²¢ à¢ñ ÜïU §G±Á¢G Ï¢ïÓ¢ çÎ²¢ ãG¢H¢æçÜU }¢ïÚ¢
ÜU¢ï§ü à¢ÚèÜU Ýãèæ, ¼ïÚï Ð¢S¢ ©S¢ ±vG¼ v²¢ Á¢±¢Ï¢ ã¢ïx¢¢ Á¢Ï¢ ¼ïÚï
¥¢’Á¢G¢ ¼ïÚï ç¶GH¢ÈGU x¢±¢ãè Îï´x¢ï çÁ¢S¢ï ¼ê S¢éÝïx¢¢ ¥¢ñÚ Îï¶ïx¢¢ J”(1)

x¢éÝ¢ã çÝÈGU¢ÜGU ÜUè ¥GH¢}¢¼ ãñ´

}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼ }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý
ÝêLH §GÚÈGU¢Ý S¢ÈGUãG¢ 318 ÐÚ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : çÁ¢S¢ ÜU¢ï
x¢éÝ¢ã ¥¢S¢¢Ý }¢¢’Hê}¢ ã¢ïæ ¥¢ñÚ ÝïÜU ÜU¢}¢ |¢¢Úè, S¢}¢Û¢¢ï ©S¢ ÜïU çÎH
}¢ï´ çÝÈGU¢ÜGU ãñ, ÚÏ¢ ¼¥G¢H¢ }¢ãGÈGUêÁ¢G Ú¶ï J(1)
x¢éÝ¢ã |¢éH¢²¢ Ýãè´ Á¢¢¼¢
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! v²¢ ¥Ï¢ |¢è x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï Ï¢¢Á¢G Ý
¥¢»æx¢ï ? v²¢ ¥Ï¢ |¢è ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ÐÚ ÜUã¼ï ãé±ï Ï¢¢Úx¢¢ãï
wG¢éÎ¢±‹Îè }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚ Ý ã¢ïæx¢ï ? ²¢Î Úç¶²ï ! ¥¢Ð ÜUè ãÚ ÝïÜUè ¥¢ñÚ
x¢éÝ¢ã çH¶¢ Á¢¢ Úã¢ ãñ, Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ ¥¢Ð ¥ÐÝï Ý¢}¢» ¥¢’}¢¢H
}¢ï´ ÜU¢ï§ü ÝïÜUè çÁ¢G²¢Î¢ Ð¢»æx¢ï Ý ÜU¢ï§ü x¢éÝ¢ã ÜU}¢, çHã¢Á¢G¢ §S¢ ÈGU¢Ýè
çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ã}¢ïà¢x¢è ÜUè çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU çH²ï çÁ¢G²¢Î¢ S¢ï çÁ¢G²¢Î¢ Á¢G¢Îï
Ú¢ã §ÜUn¢ ÈGUÚ}¢¢ HèçÁ¢²ï J ±ÚÝ¢ ²¢Î Úç¶²ï ©S¢ çÎÝ ÐÀ¼¢±ï ÜïU
çS¢±¢ ÜéUÀ ã¢‰¢ Ý ¥¢»x¢¢ J v²êçæ ÜU Î¢ï ¥G¢H}¢ ÜïU }¢¢çHÜU¢ï }¢éwG¼¢Ú, çÏ¢
§Á¢GÝï ÐÚ±ÚÎx¢¢Ú, }¢vÜUè }¢ÎÝè S¢ÚÜU¢Ú 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï
¥G¢Hèà¢¢Ý ãñ : ÝïÜUè ÐéÚ¢Ýè Ýãèæ ã¢ï¼è ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã |¢éH¢²¢ Ýãè´
Á¢¢¼¢, Á¢Á¢G¢ ÎïÝï ±¢H¢ (²¢’Ýè ¥ËH¢ã 1) ÜU|¢è ÈGUÝ¢ Ý
ã¢ïx¢¢, çHã¢Á¢G¢ Á¢¢ï Ó¢¢ãï ÜUÚ¢ï,
}¢x¢Ú ²¢Î Ú¶¢ï !..... “Á¢ñS¢¢ ÜUÚ¢ïx¢ï, ±ñS¢¢ |¢Ú¢ïx¢ï J”(2)

¥ËH¢ã 1 ÜUè ¼ÚÈGU S¢ï ÉèH

ãG…GÚ¼ï „çÄ²ÎéÝ¢ ©GÜGUÏ¢¢ çÏ¢Ý ¥G¢ç}¢Ú 5 S¢ï }¢Ú±è
ãñ çÜU ÚS¢êHï }¢¢ïãìG¼à¢}¢, à¢¢ãï Ï¢Ýè ¥¢Î}¢ 6 ÜU¢
ÈGUÚ}¢¢Ýï §GÏ¢Ú¼ çÝà¢¢Ý ãñ : “Á¢Ï¢ ¼é}¢ çÜUS¢è Ï¢‹Îï ÜU¢ï Îï¶¢ï çÜU
¥ËH¢ã 1 ©S¢ ÜU¢ï ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã ÐÚ
ÜGU¢§}¢ ãñ ¼¢ï ²ïã ¥ËH¢ã 1 ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï ÉGèH ãñ J” çÈUÚ ¥¢Ð
6 Ýï ²ïã ¥¢²¼ï }¢éÜGUgS¢¢ ç¼H¢±¼ ÈGUÚ}¢¢§ü :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : çÈUÚ Á¢Ï¢
©‹ã¢ḯ Ýï |¢éH¢ çÎ²¢ Á¢¢ï ÝS¢èãG¼ḯ ©Ý ÜU¢ï
ÜUè x¢§ü ‰¢è´ ã}¢ Ýï ©Ý ÐÚ ãÚ Ó¢èÁ¢G ÜïU
ÎÚ±¢Á¢Gï ¶¢ïH çÎ²ï ²ã¢æ ¼ÜU çÜU Á¢Ï¢
wG¢éà¢ ãé±ï ©S¢ ÐÚ Á¢¢ï ©‹ãïæ ç}¢H¢ ¼¢ï
ã}¢ Ýï ¥Ó¢¢ÝÜU ©‹ãï´ ÐÜUÇG çH²¢
¥Ï¢ ±¢ïã ¥¢S¢ ÅêÅï Úã x¢» J (1)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ S¢}¢Û¢Ý¢ ÜéUÈGí ãñ
}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼ }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý
ÝêLH §GÚÈGU¢Ý }¢ï´ §S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜïU ¼¤G¼ ÈGUÚ}¢¢¼ï
ãñæ : }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU ¼}¢¢}¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ïæ }¢ï´ S¢wG¼¼Ú ¥GÁ¢G¢Ï¢ çÎH ÜUè

S¢wG¼è ãñ çÁ¢S¢ S¢ï ¼¢’Hè}¢ï ÝÏ¢è ¥¯Ú Ý ÜUÚï J §S¢ (¥¢²¼ï
}¢éÏ¢¢ÚÜU¢) S¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU x¢éÝ¢ã ± }¢¥G¢S¢è ÜïU Ï¢¢±éÁ¢êÎ Îé‹²¢±è
Ú¢ãG¼ï ç}¢HÝ¢ ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ x¢GÁ¢GÏ¢ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ãñ çÜU §S¢ S¢ï
§‹S¢¢Ý ¥¢ñÚ çÁ¢G²¢Î¢ x¢G¢çÈGUH ã¢ï ÜUÚ x¢éÝ¢ã ÐÚ çÎHïÚ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J
Ï¢çËÜU ÜU|¢è ¶G²¢H ÜUÚ¼¢ ãñ çÜU x¢éÝ¢ã ¥ÓÀè Ó¢èÁ¢G ãñ ±ÚÝ¢ }¢éÛ¢ï
²ïã Ýï’}¢¼ï´ Ý ç}¢H¼èæ ²ïã ÜéUÈGí ãñ J (²¢’Ýè x¢éÝ¢ã ÜU¢ï x¢éÝ¢ã
¼SHè}¢ ÜUÚÝ¢ ÈGUÁ¢üG ãñ §S¢ ÜU¢ï Á¢¢Ý Ï¢êÛ¢ ÜUÚ ¥ÓÀ¢ ÜUãÝ¢ ²¢ ¥ÓÀ¢
S¢}¢Û¢Ý¢ ÜéUÈGí ãñ) ²ïã |¢è }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ çÜU ÝïÜU ÜU¢Ú (²¢’Ýè ÝïÜU
Ï¢‹Î¢ï´) ÐÚ ¼ÜU¢HèÈGU ¥¢Ý¢ ÚãG}¢¼ï §H¢ãè ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ çÜU §S¢ S¢ï
©S¢ S¢¢HïãG (²¢’Ýè ÝïÜU Ï¢‹Îï) ÜïU ÎÚÁ¢¢¼ Ï¢éH‹Î ã¢ï¼ï ãñ´ J(1)
Ó¢¢Ú §GÏ¢í¼Ý¢ÜU ±¢çÜGU¥G¢¼
à¢ñwG¢éH §SH¢}¢, à¢ã¢Ï¢égèÝ §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î çÏ¢Ý ãGÁ¢Ú ãñ¼}¢è
}¢vÜUè à¢¢ÈïGU§üG (}¢é¼±zGÈGU¢ 974 çã.) Ýï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè
ãGÜGUèÜGU¼ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ¥ÁGÁ¢G±¢çÁ¢Ú ¥GçÝçvG¼Ú¢çÈGUH ÜUÏ¢¢§Ú
Ý¢}¢è »ÜU çÜU¼¢Ï¢ çH¶è ãñ, çÁ¢S¢ ÜU¢ ¼Á¢ü}¢¢ Ï¢Ý¢}¢ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï
Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H n Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è
§Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ Ýï à¢¢»¥G ÜUÚÝï ÜUè S¢¥G¢Î¼ ãG¢çS¢H ÜUè ãñ J
x¢éÝ¢ã¢ḯ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU }¢Á¢GèÎ Á¢¢ÝÝï ÜïU çH²ï Î¢ï çÁ¢ËÎ¢ḯ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H
§S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢ Á¢GMÚ ÜUèçÁ¢²ï, §GÏ¢í¼ ÜïU çH²ï §S¢ çÜU¼¢Ï¢
ÜUè çÁ¢ËÎ ¥Ã±H (ÜïU S¢ÈGUãG¢ 69 ¼¢ 70) S¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ±Á¢ã S¢ï
ã¢ïÝï ±¢Hï ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H Ó¢¢Ú §GÏ¢í¼Ý¢ÜU ±¢çÜGU¥G¢¼ Ðïà¢ï
ç¶GÎ}¢¼ ãñ´ :

ÐãH¢ ±¢çÜGU¥G¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý Á¢GñÎ 5 ÈGUÚ}¢¢¼ï
ãñ´ : }¢ñ´ Ó¢¢æÎ ÜUè §çÏ¼Î¢§ü Ú¢¼¢ï´ }¢ï´ ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý ÜïU Ð¢S¢ S¢ï x¢éÁ¢GÚ¢ ¼¢ï }¢ñ´
Ýï »ÜU à¢wGS¢ ÜU¢ï ÜGUÏ¢í S¢ï çÝÜUH¼ï ãé±ï Îï¶¢, ±¢ïã Á¢G‹Á¢èÚ ¶è´Ó¢ Úã¢
‰¢¢, çÈUÚ }¢ñ´ Ýï Îï¶¢ çÜU »ÜU ¥¢ñÚ à¢wGS¢ ©S¢ Á¢G‹Á¢èÚ ÜU¢ï ÐÜUÇGïU ãé±ï
ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÎêS¢Úï Ýï Ï¢¢ãÚ çÝÜUHÝï ±¢Hï à¢wGS¢ ÜU¢ï ¥ÐÝè ¼GÚÈGU
¶è´Ó¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ H¢ñÅ¢ çÎ²¢, çÈUÚ }¢ñ´ Ýï ©S¢ï ©S¢ }¢éÎïü ÜU¢ï
}¢¢Ú¼ï ãé±ï Îï¶¢ ¥¢ñÚ }¢éÎ¢ü ÜUã Úã¢ ‰¢¢ : v²¢ }¢ñ´ Ý}¢¢Á¢G Ýãè´ ÐÉG¼¢
‰¢¢ ? v²¢ }¢ñ´ Á¢Ý¢Ï¢¼ S¢ï xG¢éSH Ýãè´ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ? v²¢ }¢ñ´ Ú¢ïÁ¢Gï Ýãè´
Ú¶¼¢ ‰¢¢ ? ¼¢ï ©S¢ }¢¢ÚÝï ±¢Hï Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : ã¢æ ! v²êæ Ýãè´ (¼ê
±¢ÜïGU§üG ²ïã ÜU¢}¢ ¼¢ï ÜUÚ¼¢ ‰¢¢) }¢x¢Ú Á¢Ï¢ ¼ê ¼‹ã¢§ü }¢ï´ x¢éÝ¢ã çÜU²¢
ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ¼¢ï ©S¢ ±vG¼ ¥ËH¢ã 1 S¢ï Ýãè´ ÇÚ¼¢ ‰¢¢ J
ÎêS¢Ú¢ ±¢çÜGU¥G¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ ¼ñ}¢è P ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
}¢ñ´ }¢¢ñ¼ ¥¢ñÚ }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ãça²¢ï´ ÜUè) Ï¢¢ïS¢èÎx¢è ÜU¢ï ²¢Î ÜUÚÝï ÜïU
çH²ï ÜU¯Ú¼ S¢ï ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý }¢ï´ ¥¢¼¢ Á¢¢¼¢ ‰¢¢, »ÜU Ú¢¼ }¢ñæ ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý
}¢ï´ ‰¢¢ çÜU }¢éÛ¢ ÐÚ Ýè´Î x¢G¢çHÏ¢ ¥¢ x¢§ü ¥¢ñÚ }¢ñ´ S¢¢ï x¢²¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï
wG±¢Ï¢ }¢ï´ »ÜU ¶éHè ãé§ü ÜGUÏ¢í Îï¶è ¥¢ñÚ »ÜU ÜUãÝï ±¢Hï ÜU¢ï ²ïã
ÜUã¼ï ãé±ï S¢éÝ¢ : ²ïã Á¢G‹Á¢èÚ ÐÜUÇG¢ï ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU }¢éæã }¢ï´ Î¢ç¶GH ÜUÚ
ÜïU §S¢ ÜUè à¢}¢üx¢¢ã S¢ï çÝÜU¢H¢ï J ¼¢ï ±¢ïã }¢éÎ¢ü ÜUãÝï Hx¢¢ : ²¢ ÚÏ¢
1 v²¢ }¢ñ´ ÜéUGÚ¥¢Ý Ýãè´ ÐÉG¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ? v²¢ }¢ñ´ ¼ïÚï ãéG}¢ü¼ ±¢Hï
Í¢Ú ÜU¢ ãGÁ¢ Ýãèæ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ? çÈUÚ ±¢ïã §S¢è ¼GÚãG »ÜU ÜïU Ï¢¢’Î ÎêS¢Úè
ÝïÜUè çx¢Ý±¢Ýï Hx¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï »ÜU ÜUãÝï ±¢Hï ÜU¢ï ²ïã ÜUã¼ï ãé±ï S¢éÝ¢ :
¼ê H¢ïx¢¢ï´ ÜïU S¢¢}¢Ýï ²ïã ¥¢’}¢¢H çÜU²¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ HïçÜUÝ Á¢Ï¢ ¼ê
¼‹ã¢§ü }¢ï´ ã¢ï¼¢ ¼¢ï Ý¢ÈGUÚ}¢¢çÝ²¢ï´ ÜïU Á¢GÚè»G }¢éÛ¢ S¢ï »’H¢Ýï Á¢æx¢
ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ S¢ï Ýãè´ ÇÚ¼¢ ‰¢¢ J
¼èS¢Ú¢ ±¢çÜGU¥G¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý }¢ÎèÝè P
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ã}¢¢Ú¢ »ÜU Î¢ïS¼ ‰¢¢ J ©S¢ Ýï ã}¢ï´ Ï¢¼¢²¢ çÜU }¢ñ´ ¥ÐÝè
Á¢G}¢èÝ ÜUè ¼GÚÈGU Á¢¢ Úã¢ ‰¢¢ çÜU Ú¢S¼ï }¢ï´ Ý}¢¢Á¢Gï }¢x¢GçÚÏ¢ ÜU¢ ±vG¼
ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï }¢ñ´ ÜGUÚèÏ¢ ÜïU »ÜU ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý ÜïU Ð¢S¢ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢Gï
}¢x¢GçÚÏ¢ ¥Î¢ ÜUÚ ÜïU ¥|¢è ±ãè´ Ï¢ñÆ¢ ãé±¢ ‰¢¢ çÜU }¢ñ´ Ýï ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý
ÜUè ¼GÚÈGU S¢ï Ú¢ïÝï ÜUè »ÜU ¥¢±¢Á¢G S¢éÝè J çÁ¢S¢ ÜGUÏ¢í S¢ï Ú¢ïÝï ÜUè
¥¢±¢Á¢G ¥¢ Úãè ‰¢è }¢ñ´ ©S¢ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ x¢²¢ ¼¢ï S¢éÝ¢ çÜU ±¢ïã }¢éÎ¢ü ÜUã
Úã¢ ‰¢¢ : ¥¢ã ! Ï¢ïà¢ÜU }¢ñ´ Ú¢ïÁ¢Gï Ú¶¢ ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¢
ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J ²ïã S¢éÝ ÜUÚ }¢éÛ¢ ÐÚ ÜUÐ-ÜUÐè ¼G¢Úè ã¢ï x¢§ü ¼¢ï }¢ñ´ Ýï
ÜGUÚèÏ¢ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Ï¢éH¢²¢ ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï |¢è ±¢ïã Ï¢¢¼ï´ S¢éÝè´, §S¢ ÜïU
Ï¢¢’Î }¢ñ´ ¥ÐÝè Á¢G}¢èÝ ÜUè ¼GÚÈGU Ó¢H¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ÎêS¢Úï çÎÝ
±¢ÐS¢ ¥¢ ÜUÚ ©S¢è Á¢x¢ã Ý}¢¢Á¢G ÐÉGè J çÈUÚ xG¢éMÏ¢ï ¥¢zG¼¢Ï¢ ÜïU
§ç‹¼Á¢G¢Ú }¢ï´ ±ãèæ ÆãÚ¢ Úã¢, çÈUÚ Ý}¢¢Á¢Gï }¢x¢GçÚÏ¢ ¥Î¢ ÜUÚ ÜïU ÜGUÏ¢í
ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ ÜU¢Ý Hx¢¢ ÜUÚ S¢éÝ¢ çÜU ±¢ïã }¢éÎ¢ü Ú¢ï¼ï ãé±ï ÜUã Úã¢
ãñ : ¥¢ã ! }¢ñ´ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢, }¢ñ´ Ú¢ïÁ¢Gï Ú¶¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J §S¢
ÜïU Ï¢¢’Î }¢ñ´ ¥ÐÝï Í¢Ú H¢ñÅ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ Î¢ï }¢ãèÝï }¢éS¢HS¢H Ï¢é¶G¢Ú
}¢ï´ ¼Ð¼¢ Úã¢ J
Ó¢¢ñ‰¢¢ ±¢çÜGU¥G¢
(ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ãGÁ¢Ú ãñ¼}¢è }¢vÜUè P
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :) §S¢è ¼GÚãG ÜU¢ »ÜU ±¢çÜGU¥G¢ }¢ïÚï S¢¢‰¢ |¢è Ðïà¢ ¥¢²¢
‰¢¢, ãé±¢ ²êæ çÜU Á¢Ï¢ }¢ñ´ À¢ïÅ¢ ‰¢¢ ¼¢ï Ð¢Ï¢‹Îè S¢ï ¥ÐÝï ±¢çHÎ S¢¢çãGÏ¢
I ÜUè ÜGUÏ¢í ÐÚ ãG¢çÁ¢GÚè çÎ²¢ ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU ÜUè
ç¼H¢±¼ çÜU²¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ Ú}¢Á¢G¢ÝéH }¢éÏ¢¢ÚÜU }¢ï´
Ý}¢¢Á¢Gï ÈGUÁ¢í ÜïU ÈGU¢ñÚÝ Ï¢¢’Î ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý x¢²¢, x¢G¢çHÏ¢Ý ±¢ïã Ú}¢Á¢G¢Ý
ÜU¢ ¥¢ç¶GÚè ¥Gà¢Ú¢ Ï¢çËÜU à¢Ï¢ï ÜGUÎí ‰¢è, ©S¢ ±vG¼ ÜGUçÏ¢íS¼¢Ý }¢ï´ }¢ïÚï
§GH¢±¢ ÜU¢ï§ü Ý ‰¢¢ J Ï¢ãÚ ãG¢H ¥|¢è }¢ñæ Ýï ¥ÐÝï ±¢çHÎ S¢¢çãGÏ¢
I ÜUè ÜGUÏ¢í ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Ï¢ñÆ ÜUÚ ÜéUGÚ¥¢Ýï Ð¢ÜU ÜU¢ ÜéUÀ
çãGSS¢¢ ãè ÐÉG¢ ‰¢¢ çÜU ¥Ó¢¢ÝÜU à¢ÎèÎ ¥¢ã¢ï Ï¢éÜU¢ ¥¢ñÚ Ú¢ïÝï {¢ïÝï
ÜUè ¥¢±¢Á¢G S¢éÝè, Ú¢ïÝï ±¢H¢ Ï¢¢Ú Ï¢¢Ú “¥¢ã ! ¥¢ã ! ¥¢ã !” ÜUã
Úã¢ ‰¢¢, Ó¢êÝï S¢ï ¼Ä²¢Ú à¢éÎ¢ Ó¢}¢ÜUÎ¢Ú S¢ÈïGUÎ ÜGUÏ¢í S¢ï çÝÜUHÝï ±¢Hè
§S¢ ¥¢±¢Á¢G Ýï }¢éÛ¢ï Í¢Ï¢Ú¢ãÅ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ÜUÚ çÎ²¢ ¼¢ï }¢ñ´ çÜGUÚ¢¥¼
À¢ïÇG ÜUÚ ±¢ïã ¥¢±¢Á¢G S¢éÝÝï Hx¢¢ J }¢ñ´ Ýï ÜGUÏ¢í ÜïU ¥‹ÎÚ S¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢
ÜUè ¥¢±¢Á¢G S¢éÝè, ¥GÁ¢G¢Ï¢ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ à¢wGS¢ §S¢ ¼GÚãG ¥¢ã¢ï Á¢G¢Úè
ÜUÚ Úã¢ ‰¢¢ çÁ¢S¢ï S¢éÝÝï S¢ï çÎH }¢ï´ ÜGUHÜGU (Ï¢ï ÜGUÚ¢Úè) ¥¢ñÚ Í¢Ï¢Ú¢ãÅ
ÐñÎ¢ ã¢ï Úãè ‰¢è, }¢ñ´ ÜéUÀ ÎïÚ ¼ÜU ±¢ïã ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¼¢ Úã¢ çÈUÚ Á¢Ï¢
çÎÝ wG¢êÏ¢ Ú¢ïà¢Ý ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï ±¢ïã ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¢§ü ÎïÝ¢ Ï¢‹Î ã¢ï x¢§ü J
çÈUÚ Á¢Ï¢ »ÜU à¢wGS¢ }¢ïÚï ÜGUÚèÏ¢ S¢ï x¢éÁ¢GÚ¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ©S¢ S¢ï ÐêÀ¢ : ²ïã
çÜUS¢ ÜUè ÜGUÏ¢í ãñ ? ¼¢ï ©S¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ : ²ïã ÈéUGH¢æ ÜUè ÜGUÏ¢í ãñ J }¢ñ´ Ýï
©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï Ï¢Ó¢ÐÝ }¢ï´ Îï¶¢ ‰¢¢, ±¢ïã ÜU¯Ú¼ S¢ï }¢çSÁ¢Î ¥¢¼¢
Á¢¢¼¢, Ý}¢¢Á¢G¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝï ¥±ÜGU¢¼ }¢ï´ ¥Î¢ ÜUÚ¼¢ ¥¢ñÚ Ï¢ïÁ¢¢ x¢ézG¼ìx¢ê
S¢ï ÐÚãïÁ¢G çÜU²¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢, }¢ñ´ Ýï Ó¢êæçÜU ©S¢ï Îï¶¢ ãé±¢ ‰¢¢, çHã¢Á¢G¢
©S¢ï ÐãÓ¢¢Ý x¢²¢, HïçÜUÝ ©S¢ à¢wGS¢ ÜUè §S¢ }¢¢ñÁ¢êÎ¢ ãG¢H¼ Ýï }¢éÛ¢
ÐÚ Ï¢ãé¼ x¢ãÚ¢ ¥¯Ú Ç¢H¢ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï x¢²¢ çÜU ©S¢ Ýï
çÁ¢G‹Îx¢è }¢ï´ ¥¢’}¢¢Hï S¢¢HïãG¢ ÜU¢ï }¢ãGìÁ¢G ¥ÐÝ¢ Á¢G¢çãÚè HéÏ¢¢Î¢ Ï¢Ý¢
Ú¶¢ ‰¢¢, ©S¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢ñ´ Ýï ©S¢ ÜïU ¥ãG±¢H ÜUè ãGÜGUèÜGU¼ Á¢¢ÝÝï
±¢H¢ï´ S¢ï §S¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÐêÀ x¢À ÜUè ¼¢ï H¢ïx¢¢ï´ Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢¼¢²¢ :
±¢ïã S¢êÎ ¶¢²¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ »ÜU ¼¢çÁ¢Ú ‰¢¢, Á¢Ï¢ Ï¢éIG¢ ãé±¢
¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU Ð¢S¢ }¢¢H ÜU}¢ Úã x¢²¢ ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ Á¢G¢çH}¢ ¥¢ñÚ
¶GÏ¢è¯ ÝzGS¢ ¥ÐÝè Ï¢¢ÜGUè çÁ¢G‹Îx¢è }¢ïæ ©S¢ Á¢}¥G à¢éÎ¢ ÐêæÁ¢è S¢ï
x¢éÁ¢G¢Ú¢ ÜUÚÝï ÐÚ Ú¢Á¢Gè Ý ãé±¢ ¥¢ñÚ à¢ñ¼G¢Ý Ýï ©S¢ ÜïU çÎH }¢ï´ S¢êÎ
ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ÜU¢ï ¥¢Ú¢S¼¢ çÜU²¢ ¼¢çÜU ©S¢ ÜïU }¢¢H }¢ï´ ÜU}¢è Ý ã¢ï
¥¢ñÚ ²ïãè ±Á¢ã ãñ çÜU ±¢ïã Ú}¢Á¢G¢Ý Ï¢çËÜU à¢Ï¢ï ÜGUÎí }¢ï´ |¢è §S¢
ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ S¢ï Î¢ï Ó¢¢Ú ãñ J(1)
x¢éÝ¢ã ¶GË±¼ }¢ḯ ã¢ï ²¢ Á¢Ë±¼ }¢ḯ x¢éÝ¢ã ãñ
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ x¢éÝ¢ã ¶GË±¼
}¢ï´ ã¢ï ²¢ Á¢Ë±¼ }¢ï´ (²¢’Ýè ¼‹ã¢§ü }¢ï´ ²¢ S¢Ï¢ ÜïU S¢¢}¢Ýï), x¢éÝ¢ã ãè
1.....Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H-1/69 ¼¢ 70)
ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 ¥ÐÝè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚÝï ±¢Hï Ï¢‹Î¢ï´
ÐÚ S¢wG¼ x¢GÁ¢GÏ¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ J x¢G¢ñÚ ÈGUÚ}¢¢§²ï ! ²ïã ±¢ïã H¢ïx¢ ‰¢ï Á¢¢ï
Á¢G¢çãÚè ¼G¢ñÚ ÐÚ ¼¢ï ÝïÜU ‰¢ï }¢x¢Ú ÀéÐ ÜUÚ x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï ‰¢ï ¥¢ñÚ »ÜU
ã}¢ ãñ´ çÜU ¥GHH »’H¢Ý x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï çÈUÚ¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢GÚ¢ Ýãè´
à¢}¢¢ü¼ï, ¥¢ã ! ã}¢¢Ú¢ v²¢ Ï¢Ýïx¢¢ ?
¥¢ã ! Á¢GÚ¢ S¢¢ïçÓ¢²ï ¼¢ï S¢ãè ! ¥x¢Ú ²êæãè x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï ÜUÚ¼ï
ÜGUÏ¢í }¢ï´ ©¼Ú x¢» ¥¢ñÚ ã}¢ ÐÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ }¢éS¢ËH¼G ÜUÚ çÎ²¢ x¢²¢ ¼¢ï
ã}¢ v²¢ ÜUÚï´x¢ï ? ¥x¢Ú S¢¢æÐ çÏ¢ÓÀê¥¢ïæ Ýï ÜUÈGUÝ ÈU¢ÇG ÜUÚ ã}¢¢Úï
çÁ¢S}¢ ÐÚ ÜGUÏÁ¢G¢ Á¢}¢¢ çH²¢ ¼¢ï ÜUã¢æ Á¢¢»æx¢ï ? ÜGUÏ¢í ÜUè Îè±¢Úï´
ç}¢HÝï S¢ï ã}¢¢Úè ÐçSH²¢æ ÅêÅ ÈêUÅ ÜUÚ »ÜU ÎêS¢Úï }¢ï´ Ðñ±S¼ ã¢ï x¢§æü
¼¢ï ÜñUS¢è à¢ÎèÎ ¼vHèÈGU ã¢ïx¢è ? »ÜU Ð‰‰¢Ú ÜUè Ó¢¢ïÅ ¼¢ï Ï¢ÚÎ¢à¼
ã¢ï¼è Ýãè´ ¥x¢Ú çÈGUçÚà¼¢ï´ Ýï ã‰¢¢ïÇGï Ï¢ÚS¢¢Ýï à¢M¥G ÜUÚ çÎ²ï ¼¢ï §Ý
Ý¢ÁG¢éÜU ãça²¢ï´ ÜU¢ v²¢ Ï¢Ýïx¢¢ ? x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ÚÏ¢ 1 ÜUè
Ý¢Ú¢Á¢Gè ÜUè S¢êÚ¼ }¢ï´ ã¢ïÝï ±¢Hï §Ý ¥GÁ¢G¢Ï¢¢¼ ÜU¢ï Á¢GÚ¢ ¼S¢Ã±éÚ }¢ï´ ¼¢ï
H¢§²ï...¥¢ñÚ çÈUÚ ÈñGUS¢H¢ ÜUèçÁ¢²ï çÜU ã}¢¢Ú¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ý¢
¥¢S¢¢Ý ãñ ²¢ §Ý ¥GÁ¢G¢Ï¢¢¼ ÜU¢ï S¢ãÝ¢..! ²ÜGUèÝÝ ã}¢ }¢ï´ S¢ï ÜU¢ï§ü |¢è
§Ý ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ïæ ÜUè ¼¢Ï¢ Ýãè´ Ú¶¼¢ ¼¢ï ¥¢§²ï ¥|¢è ±vG¼ ãñ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ
HèçÁ¢²ï wG¢éÎ ÜU¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢¼ï ãé±ï ÚÏ¢ 1 ÜUè §¼G¢¥G¼ ¥¢ñÚ
ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè }¢ḯ ¥Ä²¢}¢ï Á¢GèS¼ (çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU ¥Ä²¢}¢) Ï¢S¢Ú ÜUèçÁ¢²ï
çÜU §S¢è }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢è ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ãGÁ¢Ú ãñ¼}¢è }¢vÜUè P
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ¥GÏÏ¢¢S¢ E ÜU¢ »ÜU ÈGUÚ}¢¢Ý ÜéUÀ
²êæ ÝvGH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñæ : »ï x¢éÝ¢ãx¢¢Ú ! ¼ê x¢éÝ¢ã ÜïU ¥‹Á¢¢}¢ï Ï¢Î S¢ï v²êæ
Ï¢ï ¶G¢ñÈGU ãñ ? ãG¢H¢æçÜU x¢éÝ¢ã ÜUè ¼GHÏ¢ }¢ï´ ÚãÝ¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï S¢ï |¢è
Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ, ¼ïÚ¢ Î¢»æ, Ï¢¢»æ Á¢¢çÝÏ¢ ÜïU çÈGUçÚà¼¢ïæ S¢ï ãG²¢ Ý ÜUÚÝ¢
¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã ÐÚ ÜGU¢§}¢ ÚãÝ¢ |¢è Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ ²¢’Ýè ¼¢ñÏ¢¢
çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ ¼ïÚ¢ x¢éÝ¢ã ÐÚ ÜGU¢§}¢ ÚãÝ¢ §S¢ S¢ï |¢è Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ,
¼ïÚ¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚ HïÝï ÐÚ wG¢éà¢ ã¢ïÝ¢ ¥¢ñÚ ÜGUãÜGUã¢ Hx¢¢Ý¢ §S¢ S¢ï |¢è
Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ ãG¢H¢æçÜU ¼ê Ýãè´ Á¢¢Ý¼¢ çÜU ¥ËH¢ã 1 ¼ïÚï S¢¢‰¢
v²¢ S¢éHêÜU ÈGUÚ}¢¢Ýï ±¢H¢ ãñ ? ¥¢ñÚ ¼ïÚ¢ x¢éÝ¢ã }¢ï´ Ý¢ÜU¢}¢è ÐÚ
x¢G}¢x¢èÝ ã¢ïÝ¢ §S¢ S¢ï |¢è Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ J x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï ãé±ï ¼ïÁ¢G
ã±¢ S¢ï ÎÚ±¢Á¢ïG ÜU¢ ÐÎ¢ü ©Æ Á¢¢» ¼¢ï ¼ê ÇÚ Á¢¢¼¢ ãñ }¢x¢Ú
¥ËH¢ã 1 ÜUè ©S¢ ÝÁ¢GÚ S¢ï Ýãè´ ÇÚ¼¢ Á¢¢ï ±¢ïã ¼éÛ¢ ÐÚ
Ú¶¼¢ ãñ ¼ïÚ¢ ²ïã ¥G}¢H §S¢ S¢ï |¢è Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãñ J(1)
Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÐÚ }¢éwG¼çHÈGU ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ï´ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢
}¢Ú±è ãñ çÜU Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ãéGÁ¢ñGÈGU¢ 5 S¢ï
¥GÁ¢üG ÜUè x¢§ü : v²¢ Ï¢Ýè §SÚ¢§üH Ýï ¥ÐÝ¢ ÎèÝ À¢ïÇG çÎ²¢ ‰¢¢ çÁ¢S¢
ÜUè ±Á¢ã S¢ï ©‹ãï´ }¢éwG¼çHÈGU çÜGUS}¢ ÜïU ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ï´ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢
çÜU²¢ x¢²¢ }¢¯HÝ ©Ý ÜUè S¢êÚ¼ï´ çÏ¢x¢¢ÇG ÜUÚ ©‹ãï´ Ï¢‹ÎÚ ± ç¶G‹Á¢GèÚ
Ï¢Ý¢ çÎ²¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚÝï ÜU¢ ãéGv}¢ çÎ²¢
x¢²¢ ? ¼¢ï ¥¢Ð 5 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Ýãè´ ! Ï¢çËÜU Á¢Ï¢

©‹ãï´ çÜUS¢è Ó¢èÁ¢G ÜU¢ ãéGv}¢ çÎ²¢ Á¢¢¼¢ ¼¢ï ±¢ïã ©S¢ï À¢ïÇG Îï¼ï ¥¢ñÚ
Á¢Ï¢ çÜUS¢è ÜU¢}¢ S¢ï Ú¢ïÜU¢ Á¢¢¼¢ ¼¢ï (¥‹Á¢¢}¢ ÜUè ÐÚ±¢ã çÜU²ï
çÏ¢x¢GñÚ) ©S¢ï ÜUÚ x¢éÁ¢GÚ¼ï ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã ¥ÐÝï ÎèÝ S¢ï §S¢ ¼GÚãG
çÝÜUH x¢» Á¢ñS¢ï ¥¢Î}¢è ¥ÐÝè ÜGU}¢èS¢ S¢ï çÝÜUH Á¢¢¼¢ ãñ J(1)
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Á¢æx¢
}¢¢’Hê}¢ ãé±¢ ! x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ §ü}¢¢Ý Ï¢ÚÏ¢¢Î ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ
¥¢ñÚ ²ÜGUèÝÝ »ÜU }¢éS¢H}¢¢Ý ÜïU çH²ï §ü}¢¢Ý ÜïU çÀÝ Á¢¢Ýï S¢ï Ï¢ÇGè
ÜU¢ï§ü Ï¢ÚÏ¢¢Îè ã¢ï ãè Ýãè´ S¢ÜU¼è, çHã¢Á¢G¢ ÈGU¢ñÚÝ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ
ÜïU ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜïU ¥ãGÜU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ }¢¢’}¢êH
Ï¢Ý¢ HèçÁ¢²ï J ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï Î¢ïS¼ ¥ãGÏ¢¢Ï¢ ± Îèx¢Ú
çÚà¼ïÎ¢Ú¢ï´ ÜU¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢Ýï ÜïU çH²ï ¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè
¥G¢H}¢x¢èÚ x¢GñÚ çS¢²¢S¢è ¼GãÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ãÜïU }¢ãÜïU
}¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ÜU¢ï ¥ÐÝ¢ HèçÁ¢²ï, v²êæçÜU Ð‹ÎÚã±è´ S¢Îè ÜUè ¥GÁ¢Gè}¢
§GË}¢è ± MãG¢Ýè à¢çwGS¢Ä²¼, à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼,
Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H
}¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢ ¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è çÁ¢G²¢§ü L ÜUè
Á¢GïÚï S¢ÚÐÚS¼è Î¢’±¼ï §SH¢}¢è Ýï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ç¶GH¢ÈGU Á¢æx¢ à¢éM¥G
ÜUÚ Ú¶è ãñ J Î¢’±¼ï §SH¢}¢è çÁ¢G‹Îx¢è ÜïU ãÚ }¢¢ïÇG ÐÚ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï
ÚS¢êH ÜU¢ï ¥ËH¢ã 1 ± ÚS¢êH 6 ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè
S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ ÎS¢ü Îï Úãè ãñ ¥¢ñÚ ²ïã Ï¢¢¼ ãÚ }¢éS¢H}¢¢Ý ¼ÜU ÐãéæÓ¢¢Ýï
ÜïU çH²ï ¥ÐÝè |¢ÚÐêÚ ÜU¢ïçà¢à¢ï´ ÜUÚ Úãè ãñ çÜU »ÜU H}ãGï ÜU¢

ÜUÚ¢ïÇG±¢æ çãGSS¢¢ |¢è Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜU¢ï§ü Ï¢ÚÎ¢à¼ Ýãè´ ÜUÚ
S¢ÜU¼¢, çHã¢Á¢G¢ ãÚ Î}¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ¥¢ñÚ Á¢‹Ý¼éH
çÈGUÚÎ¢ñS¢ }¢ï´ Ï¢ï çãGS¢¢Ï¢ Î¢ç¶GHï ÜUè çÈGURU ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï J
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢ÝÝï ±¢Hè Ó¢¢Ú çS¢ÈGU¢¼
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! §‹S¢¢Ý ÜUè ¥ÓÀè ¥¢ñÚ Ï¢éÚè
¶GSH¼ï´ ¥x¢Ó¢ïü Ï¢ãé¼ ãñ´ }¢x¢Ú ã}¢ ²ã¢æ çS¢ÈüGU x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ ¼Á¢GçÜUÚ¢
ÜUÚḯx¢ï, çHã¢Á¢G¢ x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜïU »’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï §‹S¢¢Ýè ¥±S¢¢ÈGU ÜU¢ }¢é¼¢G H¥G¢
ÜUÚÝï S¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï¼¢ ãñ çÜU Ó¢¢Ú (4) çS¢ÈGU¢¼ (çS¢ÈGU¢¼ï Ï¢ãèç}¢Ä²¢,
çS¢ÈGU¢¼ï S¢Ï¢§GÄ²¢, çS¢ÈGU¢¼ï à¢ñ¼G¢çÝÄ²¢ ¥¢ñÚ çS¢ÈGU¢¼ï ÚÏ¢êçÏ¢Ä²¼)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¥SH ¥¢ñÚ §Ý ÜU¢ S¢Ú Ó¢à}¢¢ ãñæ J §‹ãè S¢ï x¢éÝ¢ã ÐñÎ¢ ã¢ï
ÜUÚ ¥¢’Á¢G¢ ÜU¢ L¶G ÜUÚ¼ï ãñ´ J Ï¢¢’Á¢G x¢éÝ¢ã çÎH ÜU¢ L¶G ÜUÚ¼ï ãñ´
Á¢ñS¢ï ÜéUÈGíU ¥¢ñÚ çÏ¢Î¥G¼ ± çÝÈGU¢ÜGU ±x¢GñÚ¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G ¥¢æ¶, ÜU¢Ý,
Á¢GÏ¢¢Ý, ÐïÅ, à¢}¢üx¢¢ã, ã¢‰¢, Ð¢©æ }¢ï´ S¢Ú¢²¼ ÜUÚ Á¢¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G
¼¢ï ÐêÚï çÁ¢S}¢ ÐÚ x¢G¢çHÏ¢ ¥¢ Á¢¢¼ï ãñ´ J(1)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¥vGS¢¢}¢
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥ËH¢ã 1 ÜïU ¥¢ñÚ
Ï¢‹Î¢ï´ ÜïU ãéGÜGUêÜGU ÜU¢ï S¢¢}¢Ýï Ú¶¼ï ãé±ï Á¢Ï¢ }¢Á¢GÜêUÚ¢ Ï¢éÚè çS¢ÈGU¢¼ ÜïU
»’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ Á¢¢§Á¢G¢ Hï´ ¼¢ï ²ïã Ï¢¢¼ S¢¢}¢Ýï ¥¢¼è ãñ çÜU

§Ý çS¢ÈGU¢¼ ÜUè ±Á¢ã S¢ï ÐñÎ¢ ã¢ïÝï ±¢Hï x¢éÝ¢ã Ï¢é‹²¢Îè ¼G¢ñÚ ÐÚ Î¢ï
¼GÚãG ÜïU ã¢ï¼ï ãñ´ çÁ¢‹ãæï ã}¢ x¢éÝ¢ãï S¢x¢GèÚ¢ ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ÜïU Ý¢}¢¢ï´
S¢ï Á¢¢Ý¼ï ãñ´ J S¢x¢GèÚ¢ x¢éÝ¢ã }¢éwG¼çHÈGU ÝïÜUè ÜïU ÜU¢}¢ ÜUÚÝï }¢¯HÝ
Ý}¢¢Á¢G, Ú¢ïÁ¢G¢ ¥¢ñÚ ãGÁ¢ ±x¢ñGÚ¢ ÜUè ¥Î¢»x¢è S¢ï }¢é¥G¢ÈGU ã¢ï Á¢¢¼ï ãñ́ ¥¢ñÚ
²ïã §GÏ¢¢Î¢¼ §Ý x¢éÝ¢ã¢ḯ ÜïU çH²ï ÜUzGÈUG ¢Ú¢ Ï¢Ý Á¢¢¼è ãñ́ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ 5 S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU ãéGÁG¢êÚï
ÐéÚÝêÚ, à¢¢ÈïGU»G ²¢ñ}¢é‹Ýéà¢êÚ 6 ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï ÐéÚ S¢éMÚ
ãñ : Ð¢æÓ¢¢ï´ Ý}¢¢Á¢Gï´ ¥¢ñÚ Á¢é}¢é¥G¢ ¥x¢Hï Á¢é}¢é¥G¢ ¼ÜU ¥¢ñÚ }¢¢ãï Ú}¢Á¢G¢Ý
¥x¢Hï }¢¢ãï Ú}¢Á¢G¢Ý ¼ÜU (ã¢ïÝï ±¢Hï) x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ ÜUzGÈGU¢Ú¢ ãñ´ Á¢Ï¢ çÜU
ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢ Á¢¢» J(1)
ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Î¢ï S¢êÚ¼ï´ ãñ´ : ¥x¢Ú §Ý ÜU¢ ¼¥GËHéÜGU
¥ËH¢ã 1 ÜïU ãéGÜGUêÜGU S¢ï ã¢ï ¼¢ï S¢ÓÓ¢è ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚÝï S¢ï }¢é¥G¢ÈGU ã¢ï
Á¢¢¼ï ãñ́ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú §Ý ÜU¢ ¼¥GËHéÜUG Ï¢‹Î¢ḯ ÜïU ãéÜG UG êÜUG S¢ï ã¢ï ¼¢ï ãGÜUG ÜUè
¥Î¢»x¢è ²¢ S¢¢çãGÏ¢ï ãGÜGU ÜïU }¢é¥G¢ÈGU çÜU²ï çÏ¢x¢GñÚ }¢é¥G¢ÈGU Ýãè´ ã¢ï¼ï J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢, Î¢Ý¢» xG¢é²êÏ¢ 6
ÜU¢ ÈGUÚ}¢¢Ýï }¢x¢GçÈGUÚ¼ çÝà¢¢Ý ãñ : Ý¢}¢» ¥¢’}¢¢H ¼èÝ ãñ´ J
*
»ÜU Ý¢}¢» ¥G}¢H ÜU¢ï ¥ËH¢ã 1 Ýãè´ Ï¢wGà¢ïx¢¢ ²¢’Ýè ±¢ïã

Ý¢}¢» ¥G}¢H çÁ¢S¢ }¢ï´ ¥ËH¢ã 1 ÜïU S¢¢‰¢ çÜUS¢è ÜU¢ï à¢ÚèÜU
ÆãÚ¢Ý¢ ÎÁ¢ü ã¢ïx¢¢ J Á¢ñS¢¢ çÜU ÈGUÚ}¢¢Ýï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU ¥ËH¢ã ©S¢ï Ýãè´ Ï¢wGà¢¼¢

çÜU ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÜéUÈGíU çÜU²¢ Á¢¢» J
*
¥¢ñÚ »ÜU Ý¢}¢» ¥G}¢H ÜU¢ï ¥ËH¢ã 1 Ýãè´ À¢ïÇGïx¢¢
²¢’Ýè ±¢ïã Ý¢}¢» ¥G}¢H çÁ¢S¢ }¢ï´ Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢ »ÜU ÎêS¢Úï ÐÚ
ÁG¢éË}¢ ÜUÚÝ¢ ÎÁ¢ü ã¢ïx¢¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã »ÜU ÎêS¢Úï S¢ï
Ï¢ÎH¢ Hï Hï´ J
*
¥¢ñÚ ¼èS¢Úï Ý¢}¢» ¥G}¢H ÜUè ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ï§ü ÐÚ±¢ã

Ýãè´ ÜUÚïx¢¢ ²¢’Ýè ±¢ïã Ý¢}¢» ¥G}¢H çÁ¢S¢ }¢ï´ Ï¢‹Î¢ï´ ÜU¢
ãéGÜGUêÜéUGËH¢ã }¢ï´ çÁ¢G²¢Î¼è ÜUÚÝ¢ ÎÁ¢ü ã¢ïx¢¢ J §S¢ ÜïU
}¢é¼¥GçËHÜGU ¥ËH¢ã 1 ÜUè }¢ÚÁ¢Gè ãñ Ó¢¢ãï ¼¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢
Îï ²¢ }¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï J(1)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¼¢’Î¢Î
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU S¢x¢GèÚ¢ ± ÜUÏ¢èÚ¢ ã¢ïÝï
ÜïU »’ç¼Ï¢¢Ú S¢ï §Ý ÜUè S¢ãGèãG ¼¢’Î¢Î Ï¢²¢Ý ÜUÚÝ¢ Ï¢ãé¼ }¢éçàÜUH
ãñ, ¥HÏ¢œ¢¢ ! ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÐãÓ¢¢Ý ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜïU çH²ï

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢éã}G }¢Î çÏ¢Ý ©G¯}¢¢Ý Á¢GãÏ¢è P ÜUè çÜU¼¢Ï¢
“¥H ÜUÏ¢¢§Ú” ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ §ÏÝï ãGÁ¢GÚ ãñ¼}¢è
P (}¢é¼±zGÈUG ¢. 974 çã.) ÜUè çÜU¼¢Ï¢ “¥ÁGÁ¢G±¢çÁ¢Ú
¥GçÝçvG¼Ú¢çÈGUH ÜUÏ¢¢§Ú” ÜU¢ }¢é¼¢G H¥G¢ }¢éÈUG èÎ ãñ v²êçæ ÜU §Ý Î¢ïÝ¢ḯ
çÜU¼¢Ï¢¢ḯ }¢ḯ Ï¢ãé¼ S¢ï ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ḯ ÜU¢ ¼Á¢GçÜUÚ¢ çÜU²¢ x¢²¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §ÏÝï ãGÁ¢GÚ ãñ¼}¢è à¢¢ÈïUG §üG ¥ÐÝè çÜU¼¢Ï¢
ÜïU }¢éÜUG g}¢ï }¢ḯ ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ḯ ÜUè }¢éw¼G çHÈGU ¼¢’ÚèÈGU¢¼ çÁ¢GRU ÜUÚÝï ÜïU
Ï¢¢’Î ¥¢ç¶GÚ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ¥Ï¢ê ¼G¢çHÏ¢ }¢vÜUè P
ÜïU ãG±¢Hï S¢ï ‹¢vGH ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã S¢¼Úã (17) ãñ´ :
* Ó¢¢Ú ÜU¢ ¼¥GËHéÜGU çÎH S¢ï ãñ : (1) çà¢ÜüU (2) x¢éÝ¢ã ÐÚ
§SÚ¢Ú (3) ¥ËH¢ã 1 ÜUè ÚãG}¢¼ S¢ï }¢¢²êS¢è ¥¢ñÚ
(4) ¥ËH¢ã 1 ÜUè wG¢éz²G ¢ ¼ÎÏ¢èÚ S¢ï Ï¢ï ¶G¢ñÈUG ÚãÝ¢ J
* Ó¢¢Ú ÜU¢ Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï : (1) çÁ¢GÝ¢ ÜUè ¼¢ïã}¢¼ Hx¢¢Ý¢
(2) Û¢êÅè x¢±¢ãè ÎïÝ¢ ¥¢ñÚ (3) Á¢¢Îê ÜUÚÝ¢ J Á¢¢Îê ãÚ ©S¢
ÜUH¢}¢ ÜU¢ï ÜUã¼ï ãñ´ Á¢¢ï §‹S¢¢Ý ²¢ ©S¢ ÜïU Ï¢ÎÝ ÜïU çÜUS¢è
çãGSS¢ï (ÜUè ãG¢H¼) ÜU¢ï Ï¢ÎH Îï (4) Û¢êÅè ÜGUS¢}¢ ©Æ¢Ý¢ J
§S¢ S¢ï }¢éÚ¢Î ±¢ïã ÜGUS¢}¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜïU Á¢GÚè»G çÜUS¢è ÜU¢ ãGÜGU
Ï¢¢ç¼GH çÜU²¢ Á¢¢» ²¢ çÜUS¢è Ï¢¢ç¼GH ÜU¢ï ¯¢çÏ¢¼ çÜU²¢ Á¢¢» J
* ¼èÝ ÜU¢ ÐïÅ S¢ï : (1) ²¼è}¢ ÜU¢ }¢¢H ÁG¢éË¢}¢Ý ¶¢Ý¢
(2) S¢êÎ ¶¢Ý¢ (3) ãÚ Ýà¢¢ ¥¢±Ú Ó¢èÁ¢G ÐèÝ¢ J
* Î¢ï ÜU¢ à¢}¢üx¢¢ã S¢ï : (1) çÁ¢GÝ¢ ¥¢ñÚ (2) çH±¢¼G¼ J
* Î¢ï ÜU¢ ã¢‰¢¢ïæ S¢ï : (1) ÜGUyH ÜUÚÝ¢ ¥¢ñÚ (2) Ó¢¢ïÚè ÜUÚÝ¢
* »ÜU ÜU¢ Ð¢©æ S¢ï : ±¢ïã çÁ¢ã¢Î S¢ï çÈGUÚ¢Ú ã¢ïÝ¢ ãñ J
* ¥¢ñÚ »ÜU x¢éÝ¢ãï ÜUÏ¢èÚ¢ ÜU¢ ¼¥GËHéÜGU ÐêÚï çÁ¢S}¢ S¢ï ãñ :
±¢ïã ±¢çHÎñÝ ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚÝ¢ ãñ J(1)
ÝzGS¢ ²ïã v²¢ ÁG¢éË}¢ ãñ Á¢Ï¢ Îï¶¢ï ¼¢Á¢G¢ Á¢é}¢ü ãñ
Ý¢¼é±¢æ ÜïU S¢Ú ÐÚ §¼Ý¢ Ï¢¢ïÛ¢ |¢¢Úè ±¢ã ±¢ã (2)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ¥Ï¢ê ¼G¢çHÏ¢
}¢vÜUè P ÜGUê¼éH ÜéUGHêÏ¢ }¢ï´ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : çÁ¢G²¢Î¢ ¼Ú
(¥ÐÝï Ýãè´ Ï¢çËÜU) ÎêS¢Ú¢ï´ ÜïU x¢éÝ¢ã ãè Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Î¢ç¶GHï ÜU¢
Ï¢¢§G¯ ã¢ï´x¢ï Á¢¢ï (ãéGÜGUêÜéUGH §GÏ¢¢Î ¼HÈGU ÜUÚÝï ÜïU S¢Ï¢Ï¢) §‹S¢¢Ý ÐÚ
Ç¢H çÎ²ï Á¢¢»æx¢ï J ÝèÁ¢G Ï¢ï à¢é}¢¢Ú ¥ÈGUÚ¢Î (¥ÐÝè ÝïçÜU²¢ï´ ÜïU S¢Ï¢Ï¢
Ýãè´ Ï¢çËÜU) ÎêS¢Ú¢ï´ ÜUè ÝïçÜU²¢æ ãG¢çS¢H ÜUÚ ÜïU Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH
ã¢ï´x¢ï J(3) Á¢G¢çãÚ ãñ ÎêS¢Ú¢ï´ ÜUè ÝïçÜU²¢æ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ±¢Hï ±¢ïãè ã¢ï´x¢ï
çÁ¢Ý ÜUè Îé‹²¢ }¢ï´ çÎH ¥¢Á¢G¢çÚ²¢æ ¥¢ñÚ ãGÜGU ¼çËÈGU²¢æ ãé§ü ã¢ï´x¢è J ²êæ
Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ }¢Á¢GHê}¢ ¥¢ñÚ Îé¶²¢Úï ÈGU¢§Îï }¢ï´ Úãï´x¢ï J
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè
}¢¼GÏ¢ê¥G¢ 300 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ ¥¢æS¢ê¥¢ïæ ÜU¢ ÎÚ²¢
S¢ÈGUãG¢ 48 ÐÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ §ÏÝï Á¢¢ñÁ¢Gè P
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ÜUÏ¢ ¼ÜU (ÝïÜU) ¥¢’}¢¢H }¢ï´ S¢éS¼è ÜUÚ¢ïx¢ï ? ¥¢ñÚ ÜUÏ¢
2 ãGÎ¢§ÜïGU Ï¢çwGà¢à¢, S¢.13

3
¼ÜU Û¢êÅè wG±¢çãà¢¢¼ ÜUè ¼v}¢èH ÜUè çãGS¢ü Ú¶¢ïx¢ï ? ¼é}¢ }¢¢ïãH¼
S¢ï {¢ïÜU¢ ¶¢¼ï ã¢ï ¥¢ñÚ }¢¢ñ¼ ÜïU ãG}Hï ÜU¢ï ²¢Î Ýãè´ ÜUÚ¼ï ã¢ï, çÁ¢S¢ï
¼é}¢ Ýï Á¢Ý¢ ãñ (²¢’Ýè ¥±H¢Î) ±¢ïã ç}¢^è ÜïU çH²ï ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜéUÀ
¼¢’}¢èÚ çÜU²¢ ãñ (²¢’Ýè }¢ÜU¢Ý ±x¢ñGÚ¢) ±¢ïã ±èÚ¢Ý ã¢ïÝï ÜïU çH²ï
ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï ÜéUÀ ¼é}¢ Ýï Á¢}¥G çÜU²¢ ãñ (²¢’Ýè }¢¢H¢ï Î¢ñH¼) ±¢ïã
¶Gy}¢ ã¢ïÝï ÜïU çH²ï ãñ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï ¥G}¢H çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ÜïU çH²ï
»ÜU ¥¢’}¢¢H Ý¢}¢ï }¢ï´ }¢ãGÈGUêÁ¢G ãñæ J
¼Á¢ü}¢¢ : (1) ¥x¢Ú ã}¢ }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î (²êæãè) À¢ïÇG çÎ²ï Á¢¢»æ ¼¢ï
çÈUÚ }¢¢ñ¼ ãÚ çÁ¢G‹Î¢ ÜïU çH²ï Ú¢ãG¼ Ï¢Ý Á¢¢» J (2) }¢x¢Ú Á¢Ï¢ ã}¢
}¢Úï´x¢ï ¼¢ï Î¢ïÏ¢¢Ú¢ ©Æ¢» Á¢¢»æx¢ï ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ãÚ à¢ñ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ã}¢
S¢ï ÐêÀ¢ Á¢¢»x¢¢ J(1)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý
¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¶Gœ¢G¢Ï¢
5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU ¼é}¢ ¥ËH¢ã 1 ÜïU §S¢ ÈGUÚ}¢¢Ý S¢ï
ãÚçx¢Á¢G {¢ïÜïU }¢ï´ Ý ÐÇGÝ¢ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Á¢¢ï »ÜU
ÝïÜUè H¢» ¼¢ï ©S¢ ÜïU çH²ï ©S¢ Á¢ñS¢è
ÎS¢ ãñ´ ¥¢ñÚ Á¢¢ï Ï¢éÚ¢§ü H¢» ¼¢ï ©S¢ï
Ï¢ÎH¢ Ý ç}¢Hïx¢¢ }¢x¢Ú ©S¢ ÜïU Ï¢Ú¢Ï¢Ú J

v²êæçÜU x¢éÝ¢ã ¥x¢Ó¢ïü »ÜU ãè ã¢ï ¥ÐÝï S¢¢‰¢ ÎS¢ Ï¢éÚè ¶GSH¼ï´
Hï ÜUÚ ¥¢¼¢ ãñ : (1) Á¢Ï¢ Ï¢‹Î¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï ¥ËH¢ã 1
ÜU¢ï x¢GÁ¢GÏ¢ çÎH¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã §S¢ï ÐêÚ¢ ÜUÚÝï ÐÚ ÜéUÎG Ú¼ Ú¶¼¢ ãñ J
(2) ±¢ïã (²¢’Ýè x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï ±¢H¢) §ÏHèS¢ï }¢HªGÝ ÜU¢ï wG¢éà¢
ÜUÚ¼¢ ãñ J (3) Á¢‹Ý¼ S¢ï ÎêÚ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J (4) Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU ÜGUÚèÏ¢
¥¢ Á¢¢¼¢ ãñ J (5) ±¢ïã ¥ÐÝè S¢Ï¢ S¢ï Œ²¢Úè Ó¢èÁ¢G ²¢’Ýè ¥ÐÝè
Á¢¢Ý ÜU¢ï ¼vHèÈGU Îï¼¢ ãñ J (6) ±¢ïã ¥ÐÝï Ï¢¢ç¼GÝ ÜU¢ï Ý¢Ð¢ÜU ÜUÚ
Ï¢ñÆ¼¢ ãñ ãG¢H¢æçÜU ±¢ïã Ð¢ÜU ã¢ï¼¢ ãñ J (7) ¥¢’}¢¢H çH¶Ýï ±¢Hï
çÈGUçÚà¼¢ï´ ²¢’Ýè çÜUÚ¢}¢Ý ÜU¢ç¼Ï¢èÝ ÜU¢ï §üÁ¢G¢ Îï¼¢ ãñ J (8) ±¢ïã
ÝçÏ¢Ä²ï ÜUÚè}¢ 6 ÜU¢ï Ú¢ñÁ¢G» }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ Ú‹Á¢èÎ¢ ÜUÚ
Îï¼¢ ãñ J (9) Á¢G}¢èÝ¢ï ¥¢S}¢¢Ý ¥¢ñÚ ¼}¢¢}¢ }¢wGHêÜGU ÜU¢ï ¥ÐÝè
Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÐÚ x¢±¢ã Ï¢Ý¢ Hï¼¢ ãñ J (10) ±¢ïã ¼}¢¢}¢ §‹S¢¢Ý¢ï´ S¢ï
¶G²¢Ý¼ ¥¢ñÚ ÚÏÏ¢éH ¥G¢H}¢èÝ 1 ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ÜUÚ¼¢ ãñ J(1)
Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ S¢ézG²¢Ý ¯¢ñÚè P ¥¢ñÚ ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñÏ¢¢Ý Ú¢§üG P Î¢ïÝ¢ï´ »ÜU Á¢x¢ã §ÜUnï ãé±ï J
S¢çÄ²ÎéÝ¢ S¢ézG²¢Ý ¯¢ñÚè P S¢¢Úè Ú¢¼ Ú¢ï¼ï Úãï J S¢çÄ²ÎéÝ¢
à¢ñÏ¢¢Ý Ú¢§üG P Ýï S¢Ï¢Ï¢ï çx¢²¢ü ÎÚ²¢zG¼ çÜU²¢ ¼¢ï ÈGUÚ}¢¢²¢ :
}¢éÛ¢ï Ï¢éÚï ¶G¢ç¼}¢ï ÜU¢ ¶G¢ñÈGU LH¢ Úã¢ ãñ J ¥¢ã ! }¢ñ´ Ýï »ÜU à¢ñ¶G S¢ï
40 S¢¢H §GË}¢ ãG¢çS¢H çÜU²¢ J ©S¢ Ýï 60 S¢¢H ¼ÜU }¢çSÁ¢ÎéH ãGÚ¢}¢

}¢ï´ §GÏ¢¢Î¼ ÜUè }¢x¢Ú ©S¢ ÜU¢ ¶G¢ç¼}¢¢ ÜéUÈGíU ÐÚ ãé±¢ J S¢çÄ²ÎéÝ¢
à¢ñÏ¢¢Ý Ú¢§üG P Ýï ÜUã¢ : »ï S¢ézG²¢Ý ! ±¢ïã ©S¢ ÜïU
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè à¢¢}¢¼ ‰¢è ¥¢Ð ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè ãÚçx¢Á¢G
}¢¼ ÜUÚÝ¢ J(1)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU à¢vHï´
ãéGÁÁ¢¼éH §SH¢}¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î x¢GÁ¢G¢Hè
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥x¢Ú ¼é}¢ ÝêÚï Ï¢S¢èÚ¼ S¢ï ¥ÐÝï Ï¢¢ç¼GÝ
ÜU¢ï Îï¶¢ï ¼¢ï ±¢ïã ¼GÚãG ¼GÚãG ÜïU ÎçÚ‹Î¢ï´ ÜïU Í¢ïÚï }¢ï´ ãñ, }¢¯HÝ, xG¢éSS¢¢,
à¢ã±¼, ÜUèÝ¢, ãGS¢Î, ¼ÜUÏÏ¢éÚ, wG¢Îé ÐS¢‹Îè ¥¢ñÚ çÚ²¢ÜU¢Úè ±x¢ñÚG ¢ J
¥x¢Ú ¼é}¢ (x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ÝÁ¢GÚ Ý ¥¢Ýï ±¢Hï) §Ý ÎçÚ‹Î¢ï´ S¢ï H}ãïG |¢Ú
ÜïU çH²ï |¢è x¢G¢çÈGUH ã¢ï (ÜUÚ x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï ã¢ï) ¼¢ï ²ïã ÎçÚ‹Îï ¼é}ãï´
ÜU¢Å¼ï ¥¢ñÚ Ý¢ïÓ¢¼ï ãñ´ ¥x¢Ó¢ïü çÈGUH ãG¢H (¼é}ãï´ §S¢ ÜUè ¼vGHèÈGU
}¢ãGS¢êS¢ Ýãè´ ã¢ï¼è ¥¢ñÚ) ²ïã ¼é}ãï´ ÝÁ¢GÚ (|¢è) Ýãè´ ¥¢ Úãï }¢x¢Ú
}¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î ÜGUÏ¢í }¢ï´ ÐÎ¢ü ©Æ Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ¼é}¢ §Ý ÎçÚ‹Î¢ï´ ÜU¢ï Îï¶
H¢ïx¢ï J ã¢æ ã¢æ ! ¼é}¢ ¥ÐÝè ¥¢æ¶¢ï´ S¢ï Îï¶¢ïx¢ï çÜU x¢éÝ¢ã¢ï´ Ýï çÏ¢ÓÀê¥¢ïæ
¥¢ñÚ S¢¢æÐ¢ï´ ±x¢ñGÚ¢ ÜUè à¢vH¢ï´ }¢ï´ ÜGUÏ¢í }¢ï´ ¼é}ãï´ Í¢ïÚ Ú¶¢ ãñ J ²ÜGUèÝ
}¢¢Ý¢ï ! ²ïã Ï¢éÚè ¶GSH¼ï´ ÎÚ ãGÜGUèÜGU¼ ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU ÎçÚ‹Îï ãè ãñ´ Á¢¢ï §S¢
±vG¼ |¢è ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢ }¢¢ñÁ¢êÎ ãñ´ HïçÜUÝ §Ý ÜUè |¢²¢ÝÜU à¢vHï´ ¼é}ãï´
ÜGUÏ¢í }¢ï´ ÝÁ¢GÚ ¥¢»æx¢è J §Ý ÎçÚ‹Î¢ïæ ÜU¢ï ¥ÐÝè }¢¢ñ¼ S¢ï ÐãHï ãè }¢¢Ú
Ç¢H¢ï ²¢’Ýè x¢éÝ¢ã À¢ïÇG Î¢ï, ¥x¢Ú Ýãè´ À¢ïÇ¼G ï ¼¢ï ¥ÓÀè ¼GÚãG Á¢¢Ý H¢ï

çÜU ²ïã x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ÎçÚ‹Îï §S¢ ±vG¼ |¢è ¼é}ã¢Úï çÎH ÜU¢ï ÜU¢Å ¥¢ñÚ
Ý¢ïÓ¢ Úãï ãñ´ ¥x¢Ó¢ïü ¼é}ãï´ çÈGUHãG¢H ¼vGHèÈGU }¢ãGS¢êS¢ Ýãè´ ã¢ï¼è J(1)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Îé‹²¢±è ÝévGS¢¢Ý
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ¥¢ç¶GÚ¼ ÜU¢
ÝévGS¢¢Ý ¥¢ñÚ ¥GÁ¢G¢Ï¢ï Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè S¢Á¢G¢¥¢ïæ ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ çÜGUS}¢
çÜGUS}¢ ÜïU ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ï´ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ïÝ¢ ¼¢ï ãÚ à¢wGS¢ Á¢¢Ý¼¢ ãñ }¢x¢Ú ²¢Î
Úç¶²ï ! x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãêGS¢¼ S¢ï ¥¢Î}¢è ÜU¢ï Îé‹²¢ }¢ï´ |¢è ¼GÚãG ¼GÚãG
ÜïU ÝévGS¢¢Ý ÐãéæÓ¢¼ï Úã¼ï ãñ´ çÁ¢Ý }¢ï´ S¢ï Ó¢‹Î ²ïã ãñ´ : (1) Ú¢ïÁ¢Gè ÜU}¢
ã¢ï Á¢¢Ý¢ (2) Ï¢H¢¥¢ïæ ÜU¢ ãéÁ¢ê}¢ (3) ©G}¢í Í¢Å Á¢¢Ý¢ (4) çÎH }¢ï´
¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G }¢Ú¼Ï¢¢ ¼}¢¢}¢ Ï¢ÎÝ }¢ï´ ¥Ó¢¢ÝÜU ÜU}¢Á¢G¢ïÚè ÐñÎ¢ ã¢ï ÜUÚ
çS¢¤Gã¼G ¶GÚ¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ (5) §GÏ¢¢Î¼¢ḯ S¢ï }¢ãGM}¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ (6) ¥GvGH
}¢ï´ ÈéUG¼êÚ ÐñÎ¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ (7) H¢ïx¢¢ï´ ÜUè ÝÁ¢GÚ¢ï´ }¢ï´ Á¢GHèH¢ï wG±¢Ú ã¢ï
Á¢¢Ý¢ (8) ¶ï¼¢ḯ ¥¢ñÚ Ï¢¢x¢G¢ḯ ÜUè ÐñÎ¢±¢Ú }¢ḯ ÜU}¢è ã¢ï Á¢¢Ý¢ (9) Ýï’}¢¼¢ï´
ÜU¢ çÀÝ Á¢¢Ý¢ (10) ãÚ ±vG¼ çÎH ÜU¢ ÐÚïà¢¢Ý ÚãÝ¢ (11) ¥Ó¢¢ÝÜU
H¢ §GH¢Á¢ Ï¢è}¢¢çÚ²¢ï´ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢ (12) ¥ËH¢ã ¼¥G¢H¢,
©S¢ ÜïU çÈGUçÚà¼¢ï´ ÝçÏ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ ÝïÜU Ï¢‹Î¢ï´ ÜUè H¢’Ý¼¢ï´ }¢ï´ çx¢çÚzG¼¢Ú
ã¢ï Á¢¢Ý¢ (13) Ó¢ïãÚï S¢ï §ü}¢¢Ý ÜU¢ ÝêÚ çÝÜUH Á¢¢Ýï S¢ï Ó¢ïãÚï ÜU¢ Ï¢ï
Ú¢ïÝÜGU ã¢ï Á¢¢Ý¢ (14) à¢}¢ü ± x¢GñÚ¼ ÜU¢ Á¢¢¼¢ ÚãÝ¢ J (15) ãÚ
¼GÚÈGU S¢ï çÁ¢GËH¼¢ï´, LS±¢§²¢ï´ ¥¢ñÚ Ý¢ÜU¢ç}¢²¢ï´ ÜU¢ ãéÁ¢ê}¢ ã¢ï Á¢¢Ý¢
(16) }¢Ú¼ï ±vG¼ }¢éæã S¢ï ÜUçH}¢¢ Ý çÝÜUHÝ¢ ±x¢ñGÚ¢ ±x¢ñGÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´
ÜUè ÝéãêGS¢¼ S¢ï Ï¢ÇGï Ï¢ÇGï Îé‹²¢±è ÝévGS¢¢Ý ãé±¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ J(2)
2 Á¢‹Ý¼è Á¢ïG±Ú, S¢.143

ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ÜU¢ñÝ ?

¥zGS¢¢ïS¢ S¢Î ÜUÚ¢ïÇG ¥zGS¢¢ïS¢ ! ¥¢Á¢ ÜU¯èÚ }¢éS¢H}¢¢Ý
Û¢êÅ, x¢GèÏ¢¼, ¼¢ïã}¢¼, ç¶G²¢Ý¼, çÁ¢GÝ¢, à¢Ú¢Ï¢, Á¢ê¥¢, çÈGUË}¢ïæ çÇÚ¢}¢ï
Îï¶Ýï ¥¢ñÚ x¢¢Ýï Ï¢¢Á¢ï ±x¢ñGÚ¢ S¢éÝÝï ÜïU x¢éÝ¢ã Ï¢ï Ï¢¢ÜU¢Ý¢ çÜU²ï Á¢¢ Úãï
ãñ´, ¥ÜU¯Ú }¢éS¢H}¢¢Ý ¥G¢ñÚ¼¢ï´ Ýï }¢Î¢ïZ ÜïU à¢¢Ý¢ Ï¢ à¢¢Ý¢ Ó¢HÝï ÜUè
Ý¢Ð¢ÜU {éÝ }¢ï´ ãG²¢ ÜUè Ó¢¢ÎÚ ©¼¢Ú ÈïU´ÜUè ãñ ¥¢ñÚ ¥Ï¢ ÎèÎ¢ Á¢ñGÏ¢
S¢¢çÇG²¢ï´, Ýè}¢ ©GÚ²¢æ x¢GÚ¢Ú¢ï´ ¥¢ñÚ }¢Î¢üÝ¢ ±ÁG¥G ÜïU çHÏ¢¢S¢¢ï´ ±x¢ñGÚ¢ ÜïU
S¢¢‰¢ à¢¢Îè ã¢õH¢ï´, ã¢ïÅH¢ï´, ¼ÈGUÚèãG x¢¢ã¢ï´ ¥¢ñÚ S¢èÝï}¢¢ Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ ¥ÐÝè
¥¢ç¶GÚ¼ Ï¢ÚÏ¢¢Î ÜUÚÝï }¢ï´ }¢àxG¢êH ãñ´ J wG¢éÎ¢ ÜUè ÜGUS¢}¢ ! }¢¢ñÁ¢êÎ¢
Úç±à¢ }¢ï´ Ý ¼ÚvGÜGUè ãñ Ý ÜU¢}¢²¢Ï¢è J ¼ÚvGÜGUè ¥¢ñÚ ÜU¢}¢²¢Ï¢è çS¢ÈGU¢ïü
çS¢ÈGüU ¥ËH¢ã 1 ± ÚS¢êH 6 ÜUè ÈGUÚ}¢¢æ
Ï¢ÚÎ¢Úè ÜUÚ¼ï ãé±ï §S¢ }¢éw¼G S¢Ú ¼ÚèÝ çÁ¢G‹Îx¢è ÜU¢ï S¢é‹Ý¼¢ḯ ÜïU }¢é¼¢G çÏ¢ÜGU
x¢éÁ¢G¢Ú ÜUÚ §ü}¢¢Ý S¢H¢}¢¼ çH²ï ÜGUÏ¢í }¢ï´ Á¢¢Ýï ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU
ã¢ñHÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ S¢ï Ï¢Ó¢ ÜUÚ Á¢‹Ý¼éH çÈGUÚÎ¢ñS¢ Ð¢Ýï }¢ḯ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
Ð¢Úã 4 S¢êÚ» ¥¢Hï §G}¢Ú¢Ý ÜUè ¥¢²¼ Ý}Ï¢Ú 185 }¢ï´ §Úà¢¢Îï wG¢éÎ¢»
ÚãG}¢¢Ý 1 ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Á¢¢ï ¥¢x¢
S¢ï Ï¢Ó¢¢ ÜUÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH çÜU²¢
x¢²¢ ±¢ïã }¢éÚ¢Î ÜU¢ï ÐãéæÓ¢¢ J
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ §GH¢Á¢

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Àï §GH¢Á¢
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ï S¢Ú¢Ð¢ ¥GÁ¢G}¢¼ }¢ï´ »ÜU à¢wGS¢ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¥¢ñÚ ¥GÁ¢üG
ÜUè : ²¢ S¢çÄ²Îè ! }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢ãé¼ x¢éÝ¢ã S¢ÚÁ¢GÎ ã¢ï¼ï ãñ´, Ï¢Ú¢»
ÜUÚ}¢ ! x¢éÝ¢ã¢ḯ ÜU¢ §GH¢Á¢ ¼Á¢±èÁ¢G ÈGUÚ}¢¢ ÎèçÁ¢²ï J ¥¢Ð I
Ýï ©S¢ï ²ïã Àï ÝS¢èãG¼ï´ ÈGUÚ}¢¢§æü :
ÐãHè ÝS¢èãG¼ ²ïã ÈGUÚ}¢¢§ü : Á¢Ï¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï ÜU¢ ÐvÜU¢
§Ú¢Î¢ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ çÚÁGÜGU ¶¢Ý¢ À¢ïÇG Î¢ï J ©S¢
à¢wGS¢ Ýï ãGñÚ¼ S¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè : ãGÁ¢GÚ¼ ! ¥¢Ð ÜñUS¢è ÝS¢èãG¼ ÈGUÚ}¢¢ Úãï
ãñ´ ! ²ïã ÜñUS¢ï ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ ? Á¢Ï¢ çÜU ÚÁGÁ¢G¢ÜGU 1 ±¢ïãè ãñ, }¢ñ´
©S¢ ÜUè Ú¢ïÁ¢Gè À¢ïÇG ÜUÚ |¢H¢ çÜUS¢ ÜUè Ú¢ïÁ¢Gè ¶¢ªæx¢¢ ! ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Îï¶¢ï ! çÜU¼Ýè Ï¢éÚè Ï¢¢¼ ãñ çÜU çÁ¢S¢ ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú 1 ÜUè Ú¢ïÁ¢Gè
¶¢¥¢ï ©S¢è ÜUè Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè |¢è ÜUÚ¢ï !
çÈUÚ ÎêS¢Úè ÝS¢èãG¼ ÈGUÚ}¢¢§ü : Á¢Ï¢ |¢è x¢éÝ¢ã ÜU¢ §Ú¢Î¢
ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢éËÜU S¢ï Ï¢¢ãÚ çÝÜUH Á¢¢¥¢ï J
¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ²ïã |¢è ÜñUS¢ï ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ ! }¢à¢çÚÜGU, }¢x¢GçÚÏ¢,
çà¢}¢¢H, Á¢éÝéÏ¢, Î¢»æ, Ï¢¢»æ, ªÐÚ, ÝèÓ¢ï ¥H x¢GÚÁ¢G çÁ¢{Ú Á¢¢ªæ
©{Ú ¥ËH¢ã 1 ãè ÜU¢ }¢éËÜU Ð¢ªæ, ¥ËH¢ã 1 ÜïU
}¢éËÜU S¢ï Ï¢¢ãÚ çÜUS¢ ¼GÚãG Á¢¢ªæ ! ÈGUÚ}¢¢²¢ : Îï¶¢ï ! çÜU¼Ýè Ï¢éÚè
Ï¢¢¼ ãñ çÜU ¥ËH¢ã 1 ÜïU }¢éËÜU }¢ï´ |¢è Úã¢ï ¥¢ñÚ çÈUÚ ©S¢ ÜUè
Ý¢ÈGUÚ}¢¢Ýè |¢è ÜUÚ¢ï J
¼èS¢Úè ÝS¢èãG¼ ²ïã §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢§ü : Á¢Ï¢ ÐéwG¼¢ §Ú¢Î¢ ã¢ï

Á¢¢» çÜU Ï¢S¢ ¥Ï¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚ ãè Ç¢HÝ¢ ãñ ¼¢ï ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï §¼Ý¢
ÀéÐ¢ H¢ï çÜU ¥ËH¢ã 1 Îï¶ Ý S¢ÜïU J ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ²ïã
v²êæÜUÚ }¢é}¢çÜUÝ ãñ çÜU ¥ËH¢ã 1 }¢éÛ¢ï Îï¶ Ý S¢ÜïU, ±¢ïã ¼¢ï
çÎH¢ï´ ÜïU ¥ãG±¢H S¢ï |¢è Ï¢¢ ¶GÏ¢Ú ãñ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : Îï¶¢ï ! çÜU¼Ýè
Ï¢éÚè Ï¢¢¼ ãñ çÜU ¼é}¢ ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ï S¢}¢è¥G¢ï Ï¢S¢èÚ (²¢’Ýè
S¢éÝÝï ±¢H¢ ¥¢ñÚ Îï¶Ýï ±¢H¢) |¢è y¢SHè}¢ ÜUÚ¼ï ã¢ï ¥¢ñÚ ²ïã |¢è
²ÜGUèÝ ÜïU S¢¢‰¢ ÜUã Úãï ã¢ï çÜU ãÚ H}ãïG }¢éÛ¢ï ¥ËH¢ã 1 Îï¶
Úã¢ ãñ }¢x¢Ú çÈUÚ |¢è x¢éÝ¢ã çÜU²ï Á¢¢ Úãï ã¢ï ?
Ó¢¢ñ‰¢è ÝS¢èãG¼ ²ïã §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢§ü : Á¢Ï¢ }¢Ë¢ÜéUH }¢¢ñ¼
S¢çÄ²ÎéÝ¢ §GÁ¢GÚ¢§üH j ¼é}ã¢Úè MãG ÜGUÏÁ¢G ÜUÚÝï ÜïU çH²ï
¼à¢ÚèÈGU H¢»æ ¼¢ï ©Ý S¢ï ÜUã ÎïÝ¢ : ‰¢¢ïÇGè S¢è }¢¢ïãH¼ Îï ÎèçÁ¢²ï
¼¢çÜU }¢ñ´ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ Hêæ J ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! }¢ïÚè v²¢ ¥±ÜGU¢¼ ¥¢ñÚ
}¢ïÚè S¢éÝï ÜU¢ñÝ ? }¢¢ñ¼ ÜU¢ ±vG¼ }¢éÜGUÚüÚ ãñ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ï »ÜU H}ãïG |¢è
}¢¢ïãH¼ Ýãè´ ç}¢H S¢ÜïUx¢è ÈGU¢ñÚÝ }¢ïÚè MãG ÜGUÏÁ¢G ÜUÚ Hè Á¢¢»x¢è J
ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ ¼é}¢ ²ïã Á¢¢Ý¼ï ã¢ï çÜU }¢ñ´ Ï¢ï §çwG¼²¢Ú ãêæ ¥¢ñÚ ¼¢ñÏ¢¢
ÜUè }¢¢ïãH¼ ãG¢çS¢H Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ¼¢ï çÈGUHãG¢H ç}¢Hï ãé±ï H}ãG¢¼
ÜU¢ï x¢GÝè}¢¼ Á¢¢Ý¼ï ãé±ï }¢Ë¢ÜéUH }¢¢ñ¼ j ÜUè ¼à¢ÚèÈGU ¥¢±Úè
S¢ï ÐãHï ÐãHï ¼¢ñÏ¢¢ v²êæ Ýãè´ ÜUÚ Hï¼ï ?
çÈUÚ ¥¢Ð I Ýï Ð¢æÓ¢±èæ ÝS¢èãG¼ ²ïã ÈGUÚ}¢¢§ü :
Á¢Ï¢ ¼é}ã¢Úè }¢¢ñ¼ ±¢ÜïGU¥G ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í }¢ï´ }¢é‹ÜUÚ ÝÜUèÚ ¼à¢ÚèÈGU
Hï ¥¢» ¼¢ï ©‹¢ ÜU¢ï ÜGUÏ¢í S¢ï ãÅ¢ ÎïÝ¢ J ¥GÁ¢Gü ÜUè : S¢ÚÜU¢Ú ! ²ïã v²¢
ÈGUÚ}¢¢ Úãï ãñ́ ! }¢ñ́ ©‹ãḯ Üñ S¢ï ãÅ¢ S¢ÜêæUx¢¢ ! }¢éÛ¢ }¢ḯ §¼Ýè ¼G¢ÜGU¼ ÜUã¢æ !
¥¢Ð I Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ ¼é}¢ ÝÜUèÚñÝ
ÜU¢ï ãÅ¢ Ýãè´ S¢ÜU¼ï ¼¢ï ©Ý ÜïU S¢é±¢H¢¼ ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼ ÜUè ¼Ä²¢Úè
¥|¢è S¢ï v²æê Ýãè´ ÜUÚ Hï¼ï ?
ÀÅè ¥¢ñÚ ¥¢ç¶GÚè ÝS¢èãG¼ ÜUÚ¼ï ãé±ï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú
çÜGU²¢}¢¼ ÜïU çÎÝ ¼é}ãæï Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ ãévG }¢ S¢éÝ¢²¢ Á¢¢» ¼¢ï ÜUã ÎïÝ¢ :
‘‘Ýãè´ Á¢¢¼¢ J” ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéGÁG¢êÚ ! ±ã¢æ ¼¢ï x¢éÝ¢ãx¢¢Ú¢ï´ ÜU¢ï Í¢S¢èÅ ÜUÚ
Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ Ç¢H çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢ J ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ ¼é}¢ ¥ËH¢ã 1
ÜUè Ú¢ïÁ¢Gè ¶¢Ýï S¢ï |¢è Ï¢¢Á¢G Ýãè´ ¥¢ S¢ÜU¼ï, ©S¢ ÜïU }¢éËÜU S¢ï Ï¢¢ãÚ
|¢è Ýãè´ çÝÜUH S¢ÜU¼ï, ©S¢ S¢ï ÝÁ¢GÚ |¢è Ýãè´ Ï¢Ó¢¢ S¢ÜU¼ï, }¢é‹ÜUÚ
ÝÜUèÚ ÜU¢ï |¢è Ýãè´ ãÅ¢ S¢ÜU¼ï ¥¢ñÚ ¥x¢Ú Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ ãéGv}¢ S¢éÝ¢
çÎ²¢ Á¢¢» ¼¢ï ©S¢ï |¢è Ýãè´ Å¢H S¢ÜU¼ï ¼¢ï çÈUÚ x¢éÝ¢ã ÜUÚÝ¢ ãè v²êæ
Ýãè´ À¢ïÇG Îï¼ï ! ©S¢ à¢wGS¢ ÐÚ S¢çÄ²ÎéÝ¢ §Ï¢í¢ãè}¢ çÏ¢Ý ¥Îã}¢
ÜïU ¼Á¢±èÁ¢G ÜUÎ¢ü x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU §GH¢Á¢ ÜïU §Ý Àï ÝS¢èãG¼
¥¢}¢¢ïÁ¢G }¢ÎÝè ÈêUH¢ï´ ÜUè wG¢éàÏ¢ê¥¢ïæ Ýï Ï¢ãé¼ ¥¯Ú çÜU²¢, Á¢G¢Ú¢ï çÜGU¼G¢Ú
Ú¢ï¼ï ãé±ï ©S¢ Ýï ¥ÐÝï ¼}¢¢}¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï S¢ÓÓ¢è ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚ Hè ¥¢ñÚ
}¢Ú¼ï Î}¢ ¼ÜU ¼¢ñÏ¢¢ ÐÚ ÜGU¢§}¢ |¢è Úã¢ J(1)
1 ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼, S¢.307 Ï¢ ãG±¢H¢ ¼Á¢GçÜUÚ¼éH ¥¢ñçH²¢, S¢.100 }¢éHwG¶GS¢Ý
}¢éÏ¢çËHx¢GèÝ ÜïU çH²ï }¢ÎÝè ÈêUH

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢¢Úï Ï¢éÁ¢G xé ¢¢üÝï ÎèÝ
}¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ã¢ïÝï ±¢Hï ã¢ñHÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜïU
}¢é¼¥GçËHÜGU x¢G¢ñÚ ÜUÚ ÜïU ©Ý ÐÚ Ú¤G}¢ ÜUÚ¼ï, ©Ý ÜïU çH²ï x¢G}¢x¢èÝ
ã¢ï¼ï ¥¢ñÚ ©Ý ÜUè §SH¢ãG ÜïU çH²ï ÜéUÉG¼ï ‰¢ï J ã}¢ï´ |¢è }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´
ÜUè ã}¢ÎÎèü ¥¢ñÚ x¢G}¢x¢éS¢¢Úè ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï, ©Ý ÜUè §SH¢ãG ÜïU çH²ï
ãÚ Î}¢ ÜU¢ïà¢¢æ ÚãÝ¢ Ó¢¢çã²ï ¥¢ñÚ §S¢ }¢ï´ ãG¢ñS¢H¢ Ï¢ÇG¢ Ú¶Ý¢ ¥¢ñÚ
çãGv}¢¼ï ¥G}¢Hè S¢ï ÜU¢}¢ HïÝ¢ Ó¢¢çã²ï J §S¢ çÁ¢G}Ý }¢ï´ ã}¢ï´ Ç¢õvÅÚ
ÜïU ¼GÚèÜïGU ÜU¢Ú S¢ï S¢}¢Û¢Ýï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï Á¢ñS¢¢ çÜU
ÜUÇG±è Î±¢ ¥¢ñÚ §ç‹Á¢ÜUà¢Ý ±x¢ñGÚ¢ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ }¢ÚèÁ¢G ¥x¢Ú Ç¢õvÅÚ
S¢ï ÜU¼Ú¢¼¢ |¢è ãñ ¼Ï¢ |¢è Ç¢õvÅÚ ©S¢ S¢ï ÝÈGUÚ¼ Ýãè´ Ï¢çËÜU Œ²¢Ú
ãè S¢ï Ðïà¢ ¥¢¼¢ ãñ J §S¢è ¼GÚãG x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ }¢ÚèÁ¢G Ó¢¢ãï ã}¢¢Ú¢ }¢Á¢G¢ÜGU
©ÇG¢», wG±¢ã ã}¢ ÐÚ ÈUçÏ¼²¢æ ÜUS¢ï ã}¢ï´ |¢è çã}}¢¼ Ýãè´ ã¢ÚÝè
Ó¢¢çã²ï, ¥x¢Ú ã}¢ Ðñã}¢ S¢¥Gì² ÜUÚ¼ï Úãï´x¢ï ¥¢ñÚ }¢ñÎ¢Ýï ¥G}¢H S¢ï
|¢¢x¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜïU
¥G¢Îè Ï¢Ý¢Ýï }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ã¢ï Á¢¢»æx¢ï ¼¢ï V x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU
}¢ÚèÁ¢G Á¢GMÚ çà¢ÈGU¢²¢Ï¢ ã¢ï¼ï Ó¢Hï Á¢¢»æx¢ï J }¢x¢Ú §S¢ }¢ÎÝè }¢vGS¢Î
ÜïU Ðïà¢ï ÝÁ¢GÚ çÜU “}¢éÛ¢ï ¥ÐÝè ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU H¢ïx¢¢ï´ ÜUè
§SH¢ãG ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝè ãñ J V” ã}¢ï´à¢¢ ²¢Î Úç¶²ï
çÜU ÎêS¢Ú¢ï´ ÜUè §SH¢ãG }¢ï´ }¢x¢Ý ã¢ï ÜUÚ ¥ÐÝè §SH¢ãG S¢ï ÜU|¢è
x¢G¢çÈGUH Ý ã¢ï´ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Á¢Ï¢ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ÚÏ¢è¥G çÏ¢Ý ¶Gñ¯}¢
I S¢ï ¥GÁ¢üG ÜUè Á¢¢¼è çÜU ¥¢Ð I H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï
±¢’Á¢G¢ï ÝS¢èãG¼ v²êæ Ýãè´ ÜUÚ¼ï ? ¼¢ï ¥¢Ð I Á¢±¢Ï¢Ý
§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï : ¥|¢è ¼¢ï }¢éÛ¢ï wG¢éÎ ¥ÐÝè §SH¢ãG ÜUè Á¢GMÚ¼
ãñ çÈUÚ }¢ñ´ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ÜñUS¢ï ÝS¢èãG¼ ÜUMæ ? ©‹ãï´ ÜñUS¢ï ©Ý ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´
ÐÚ }¢H¢}¢¼ ÜUMæ ? Ï¢ïà¢ÜU H¢ïx¢ ¥ËH¢ã 1 S¢ï ÎêS¢Ú¢ï´ ÜïU
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ¼¢ï ÇÚ¼ï ãñ´ HïçÜUÝ wG¢éÎ ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´
©S¢ S¢ï Ï¢ï ¶G¢ñÈGU ãñ´ J(1)
¶G¢ñÈïGU x¢éÝ¢ã ã¢ï ¼¢ï »ïS¢¢ !
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢ã ! Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU
¥GÁ¢G¢Ï¢ !! x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÜUÝ¢Ú¢ ÜUà¢è çÝã¢²¼ ãè Á¢GMÚè ãñ ±ÚÝ¢ S¢wG¼
S¢wG¼ S¢wG¼ ¥¢Á¢G}¢¢§à¢ ÜU¢ S¢¢}¢Ý¢ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ J ã}¢ï´ ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï´
ÐÚ ÝÎ¢}¢¼ ã¢ïÝè ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ±Á¢ã S¢ï Îãà¢¼ ¶¢Ýè Ó¢¢çã²ï J
ÜU¢à¢ ! ÝS¢èÏ¢ ã¢ï Á¢¢» ! §S¢ çÁ¢G}Ý }¢ï´ »ÜU çãGÜU¢²¼ ÐçÉG²ï ¥¢ñÚ
¼ÇGçÐ²ï : »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ¥G¢çÏ¢ÎèÝ (§GÏ¢¢Î¼ x¢éÁ¢G¢Ú¢ïæ) ÜU¢ »ÜU ÜGU¢çÈGUH¢
çÁ¢S¢ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥G¼G¢ I |¢è }¢¢ñÁ¢êÎ ‰¢ï S¢ÈGUÚ ÐÚ
Ó¢H¢, ÜU¯Ú¼ï §GÏ¢¢Î¼ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ©Ý ¥G¢çÏ¢ÎèÝ ÜUè ¥¢æ¶ï´ ¥‹ÎÚ ÜUè
¼GÚÈGU ã¢ï x¢§ü ‰¢è´, Ð¢©æ S¢êÁ¢ x¢» ‰¢ï ¥¢ñÚ ¶GÚÏ¢êÁ¢ïG ÜïU çÀË¢ÜU¢ï´ ÜUè ¼GÚãG
ÜU}¢Á¢G¢ïÚ ã¢ï x¢» ‰¢ï, }¢ãGS¢êS¢ ã¢ï¼¢ ‰¢¢ x¢¢ï²¢ ¥|¢è ¥|¢è ÜGUÏ¢í¢ï´ S¢ï
çÝÜUH ÜUÚ ¥¢» ãñ´, Ú¢ã }¢ï´ »ÜU ¥G¢çÏ¢Î Ï¢ïã¢ïà¢ ã¢ï x¢» ¥¢ñÚ S¢wG¼

S¢Îèü ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ©Ý ÜïU S¢Ú S¢ï Ï¢ S¢Ï¢Ï¢ï Îãà¢¼ ÐS¢èÝ¢ ÅÐÜUÝï
Hx¢¢, ã¢ïà¢ ¥¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î H¢ïx¢¢ï´ ÜïU §çS¼ÈGUS¢¢Ú ÐÚ Ï¢¼¢²¢ : Á¢Ï¢ }¢ñæ
§S¢ Á¢x¢ã S¢ï x¢éÁ¢GÚ¢ ¼¢ï }¢éÛ¢ï ²¢Î ¥¢²¢ çÜU ÈéUGH¢æ Ú¢ïÁ¢G §S¢ }¢ÜGU¢}¢ ÐÚ
}¢ñ´ Ýï x¢éÝ¢ã çÜU²¢ ‰¢¢, §S¢ ¶G²¢H S¢ï }¢ïÚï çÎH }¢ï´ çãGS¢¢Ï¢ï ¥¢ç¶GÚ¼
ÜUè Îãà¢¼ ¼G¢Úè ã¢ï x¢§ü ¥¢ñÚ }¢ñ´ Ï¢ïã¢ïà¢ ã¢ï x¢²¢ J(1)
ÝzGS¢ ²ïã v²¢ ÁG¢éË}¢ ãñ Á¢Ï¢ Îï¶¢ï ¼¢Á¢G¢ Á¢é}¢ü ãñ
Ý¢¼é±¢æ ÜïU S¢Ú ÐÚ §¼Ý¢ Ï¢¢ïÛ¢ |¢¢Úè ±¢ã ±¢ã (2)
Ý}¢¢Á¢G x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ
ÈGUÚ}¢¢Ýï Ï¢¢Úè ¼¥G¢H¢ ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ïà¢ÜU
Ý}¢¢Á¢G }¢‹¥G ÜUÚ¼è ãñ Ï¢ï ãG²¢§ü ¥¢ñÚ
Ï¢éÚè Ï¢¢¼ S¢ï J
S¢ÎLH ¥ÈGU¢çÁ¢GH ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢ S¢çÄ²Î }¢éã}G }¢Î
Ý§üG}¢égèÝ }¢éÚ¢Î¢Ï¢¢Îè §S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜUè ¼zGS¢èÚ
}¢ï´ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : Á¢¢ï à¢wGS¢ Ý}¢¢Á¢G ÜU¢ Ð¢Ï¢‹Î ã¢ï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ï
¥ÓÀè ¼GÚãG ¥Î¢ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï Ý¼èÁ¢¢ ²ïã ã¢ï¼¢ ãñ çÜU »ÜU Ý »ÜU
çÎÝ ±¢ïã ©Ý Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜU¢ï ¼ÜüU ÜUÚ Îï¼¢ ãñ çÁ¢Ý }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ‰¢¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï ¥ÝS¢ 5 S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU »ÜU ¥‹S¢¢Úè Á¢±¢Ý
S¢çÄ²Îï ¥G¢H}¢ 6 ÜïU S¢¢‰¢ Ý}¢¢Á¢G ÐÉG¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢
2 ãGÎ¢§ÜïGU Ï¢çwGà¢à¢, S¢.134

¥¢ñÚ Ï¢ãé¼ S¢ï ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ §<¼ÜU¢Ï¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ J ãéGÁG¢êÚ
6 S¢ï ©S¢ ÜUè çà¢ÜU¢²¼ ÜUè x¢§ü, ÈGUÚ}¢¢²¢ : ©S¢ ÜUè
Ý}¢¢Á¢G çÜUS¢è Ú¢ïÁ¢G ©S¢ ÜU¢ï §Ý Ï¢¢¼¢ḯ S¢ï Ú¢ïÜU Îïx¢è J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Ï¢ãé¼ ãè
ÜGUÚèÏ¢ Á¢G}¢¢Ýï }¢ḯ ©S¢ Ýï ¼¢ñÏ¢¢ ÜUè ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ ãG¢H Ï¢ïã¼Ú ã¢ï x¢²¢ J
ãGÁ¢GÚ¼ï ãGS¢Ý 5 Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU çÁ¢S¢ ÜUè “Ý}¢¢Á¢G” ©S¢
ÜU¢ï Ï¢ï ãG²¢§ü ¥¢ñÚ }¢}¢Ýê¥¢G ¼ S¢ï Ý Ú¢ïÜïU ±¢ïã Ý}¢¢Á¢G ãè Ýãè´ J(1)
Î¢ÉGè |¢è x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Î¢ÉGè ¥ç}Ï¢²¢» çÜUÚ¢}¢
¥¢ñÚ ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢ 6 ÜUè §¼Ýè Œ²¢Úè S¢é‹Ý¼
ãñ çÜU §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢ ãñ J Á¢ñS¢¢ çÜU
}¢éÈGUçSS¢Úï à¢ãèÚ, ãGÜUè}¢éH ©}}¢¼, }¢ézG¼è ¥ãG}¢Î ²¢Ú ¶G¢Ý
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : Î¢ÉGè }¢Îü ÜU¢ï Ï¢ãé¼ S¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ
v²êæçÜU Î¢ÉGè S¢ï }¢Îü ÐÚ Ï¢éÁG¢éx¢èü ¥¢ Á¢¢¼è ãñ ©S¢ ÜU¢ï Ï¢éÚï ÜU¢}¢ ÜUÚ¼ï
ãé±ï ²ïã x¢ñGÚ¼ ã¢ï¼è ãñ çÜU ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü Îï¶ Hïx¢¢ ¼¢ï ÜUãïx¢¢ çÜU »ïS¢è
Î¢ÉGè ¥¢ñÚ ¼ïÚï »ïS¢ï ÜU¢}¢ ? Î¢ÉGè ÜUè |¢è ¼éÛ¢ ÜU¢ï H¢Á¢ Ý ¥¢§ü ? §S¢
¶G²¢H S¢ï ±¢ïã Ï¢ãé¼ S¢è çÀÀ¢ïÚè Ï¢¢¼ï´ ¥¢ñÚ w¢éËH}¢ ¶éËH¢ Ï¢éÚï
ÜU¢}¢ S¢ï Ï¢Ó¢ Á¢¢¼¢ ãñ ²ïã ¥¢Á¢G}¢¢§à¢ ãñ çÜU Ý}¢¢Á¢G ¥¢ñÚ Î¢ÉGè Ï¢
Ï¢éÚ¢§²¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ J(2)
2 §SH¢}¢è çÁ¢G‹Îx¢è, S¢.92

§G}¢¢}¢¢ |¢è x¢éÝ¢ã¢ḯ S¢ï }¢ãGÈUG êÁ¢G ÚãÝï ÜU¢ Á¢GÚè¥G¢ ãñ
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Î¢ÉGè ÜUè ¼GÚãG §G}¢¢}¢¢ à¢ÚèÈGU
|¢è x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ¥¢ñÚ à¢ñ¼G¢Ý ÜU¢ï wG¢éÎ S¢ï ÎêÚ |¢x¢¢Ýï ÜU¢ »ÜU
²ÜGUèÝè Á¢GÚè¥G¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼, §}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, }¢éÁ¢çgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼,
ÐÚ±¢Ý» à¢}»G çÚS¢¢H¼ }¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý
R Ýï ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ¼¢Úè¶Gï }¢ÎèÝ¢ çÎ}¢àÜGU
ÜïU ãG±¢Hï S¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢ñ}¢êÝ çÏ¢Ý }¢ïãÚ¢Ý S¢ï
}¢Ú±è »ÜU çÚ±¢²¼ ÝvGH ÈGUÚ}¢¢§ü ãñ çÁ¢S¢ }¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
}¢ñ}¢êÝ çÏ¢Ý }¢ïãÚ¢Ý ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ (ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢)
S¢¢çH}¢ çÏ¢Ý ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ©G}¢Ú (F) ÜUè ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¼¢ï §‹ã¢ï´ Ýï ãGÎè¯ §}¢H¢ ÜUÚ¢§ü çÈUÚ }¢ïÚè ¼GÚÈGU }¢é¼±ÁÁ¢ïã
ã¢ï ÜUÚ ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï ¥Ï¢ê ¥Ä²êÏ¢ ! v²¢ ¼éÛ¢ï »ïS¢è ãGÎè¯ ÜUè ¶GÏ¢Ú
Ý Îêæ Á¢¢ï ¼éÛ¢ï ÐS¢‹Î ã¢ï çÜU }¢ïÚè ¼GÚÈGU S¢ï çÚ±¢²¼ ÜUÚï ¥¢ñÚ §S¢ï Ï¢²¢Ý
ÜUÚï ? }¢ñ´ Ýï ¥GÁ¢üG çÜU²¢ : v²êæ Ýãè´ J ¼¢ï (ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢) S¢¢çH}¢ çÏ¢Ý
¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ©G}¢Ú F ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ ¥ÐÝï ±¢çHÎï
}¢¢çÁ¢Î (ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢) ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ©G}¢Ú C ÜïU ãéÁG ¢G Úê
ãG¢çÁ¢GÚ ãé±¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã §G}¢¢}¢¢ Ï¢¢æ{ Úãï ‰¢ï, Á¢Ï¢ Ï¢¢æ{ Ó¢éÜïU ¼¢ï }¢ïÚè ¼GÚÈGU
§çË¼ÈGU¢¼ ÜUÚ ÜïU ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¼é}¢ §G}¢¢}¢ï ÜU¢ï Î¢ïS¼ Ú¶¼ï ã¢ï ? }¢ñ́ Ýï ¥GÁ¢üG
ÜUè : v²êæ Ýãè´ ! ÈGUÚ}¢¢²¢ : §S¢ï Î¢ïS¼ Ú¶¢ï, §GÁÁG ¢G¼ Ð¢¥¢ïx¢ï ¥¢ñÚ
Á¢Ï¢ à¢ñ¼¢G Ý ¼é}ãḯ Îï¶ïx¢¢ ¼é}¢ S¢ï ÐèÆ ÈïUÚ Hïx¢¢ J(1)
1 ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, 6 / 214 , U¼¢Úè¶ïG }¢ÎèÝ¢ çÎ}¢àÜGU, 37 / 354
x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜïU Ó¢‹Î }¢éwG¼çHÈGU ¼GÚèÜïGU

(1) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ÜGUèÜGU Ï¢Ë¶Gè I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´,
ã}¢ Ýï Ð¢æÓ¢ Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÜU¢ï Ð¢æÓ¢ }¢ï´ Ð¢²¢ : (1) x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU
§GH¢Á¢ ÜU¢ï Ý}¢¢Á¢Gï Ó¢¢à¼ }¢ï´ (2) ÜGUÏ¢í¢ï´ ÜUè Ú¢ïà¢Ýè ÜU¢ï
¼ãÁÁ¢éÎ }¢ï´ (3) }¢é‹ÜUÚ ÝÜUèÚ ÜïU Á¢±¢Ï¢¢¼ ÜU¢ï ç¼H¢±¼ï
ÜéUGÚ¥¢Ý }¢ï´ (4) ÐéH çS¢Ú¢¼G ÐÚ S¢ï S¢H¢}¢¼ x¢éÁ¢GÚÝï ÜU¢ï
Ú¢ïÁ¢G¢ ¥¢ñÚ S¢ÎÜGU¢ ± ¶GñÚ¢¼ }¢ï´ (5) ãGàÚ }¢ï´ S¢¢²» ¥Gà¢ü Ð¢Ýï
ÜU¢ï x¢¢ïà¢¢ Ýà¢èÝè }¢ï´ J(1)
(2) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ©G}¢Ú S¢ï
}¢Ú±è ãñ çÜU S¢éË¼G¢Ýï Ï¢ãGÚ¢ï Ï¢Ú 6 Ýï §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢²¢ : çÁ¢S¢ Ýï Ú}¢Á¢G¢Ý ÜïU Ú¢ïÁ¢Gï Ú¶ï çÈUÚ Àï çÎÝ
à¢Ã±¢H }¢ï´ Ú¶ï ¼¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï »ïS¢ï çÝÜUH x¢²¢ Á¢ñS¢ï ¥¢Á¢
ãè }¢¢æ ÜïU ÐïÅ S¢ï ÐñÎ¢ ãé±¢ ãñ J(2)
(3) ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ¥GÏÏ¢¢S¢
S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU S¢éË¼G¢Ýï Á¢Gèà¢¢Ý, ÚãG}¢¼ï ¥G¢Hç}¢Ä²¢Ý
6 Ýï }¢¢ï’¼çÜUÈGU ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢²¢ :
²¢’Ýè »’ç¼ÜU¢ÈGU ÜUÚÝï ±¢H¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢ Úã¼¢ ãñ ¥¢ñÚ
©S¢ ÜïU çH²ï ¼}¢¢}¢ ÝïçÜU²¢æ çH¶è Á¢¢¼è ãñ´ Á¢ñS¢ï ©Ý ÜïU
ÜUÚÝï ±¢Hï ÜïU çH²ï ã¢ï¼è ãñ´ J(3)

(4) ãG²¢ |¢è x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ »ÜU Ï¢ïã¼ÚèÝ Á¢GÚè¥G¢ ãñ J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, çÜUS¢è Ï¢éÁG¢éx¢ü Ýï ¥ÐÝï Ï¢ïÅï ÜU¢ï ÝS¢èãG¼ ÈGUÚ}¢¢§ü
(çÁ¢S¢ ÜU¢ wG¢éH¢S¢¢ ²ïã ãñ çÜU) Á¢Ï¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï ãé±ï ¼éÛ¢ï
¥¢S}¢¢Ý¢ï Á¢G}¢èÝ }¢ï´ S¢ï çÜUS¢è S¢ï (à¢}¢¢ïü ãG²¢) Ý ¥¢» ¼¢ï
¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï Ó¢¢ïÐ¢²¢ï´ }¢ï´ à¢é}¢¢Ú ÜUÚ J(1)
(5) x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜUè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý¢Ýï ÜïU çH²ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï
ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H, §Ý ÜïU ÝévGS¢¢Ý¢¼ ¥¢ñÚ ©¶GÚ±è S¢Á¢G¢¥¢ïæ ÜU¢
}¢é¼G¢H¥G¢ ÜUÚ¼ï ÚãÝ¢ Ó¢¢çã²ï J(2) ÝèÁ¢G }¢éwG¼çHÈGU ¼ÜU¢HèÈGU
¥¢ñÚ ¥çÁ¢GÄ²¼ Îïã ¥à²¢ ÜU¢ï Îï¶ ÜUÚ §GÏ¢í¼ |¢è ãG¢çS¢H
ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï çÜU }¢ñ́ Ýï Á¢¢ï ÈéUHG ¢æ x¢éÝ¢ã çÜU²¢ ãñ ¥x¢Ú ©S¢ ÜUè
Ð¢Î¢à¢ }¢ḯ }¢éÛ¢ï Îé‹²¢ ãè }¢ḯ §S¢ ¼GÚãG ÜUè ¼vHèÈGU (Á¢ñS¢ï ¥¢x¢
}¢ï´ Á¢HÝï, S¢¢æÐ çÏ¢ÓÀê ±x¢ñGÚ¢ ÜïU ÇS¢Ýï) }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ÜUÚ çÎ²ï
x¢²¢ Á¢¢ï ÜGUÏ¢í ± Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU ¥GÁ¢G¢Ï¢ ÜUè ¼vHèÈGU S¢ï ÜUãè´
çÁ¢G²¢Î¢ ãËÜUè ãñ çÁ¢S¢ï }¢ñ´ Ï¢ÚÎ¢à¼ Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢ ¼¢ï
Î¢ïÁ¢G¶G ÜU¢ ÎÎüÝ¢ÜU ¥GÁ¢G¢Ï¢ v²êæ ÜUÚ S¢ã S¢ÜêæUx¢¢ ?
¥¢ã ! ¥¢ã ! ¥¢ã !
1.....Ï¢¢ ãG²¢ Ý¢ñÁ¢±¢Ý, S¢. 58
2.....§S¢ ÜïU çH²ï n }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ Ýï »ÜU çÜU¼¢Ï¢ “Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´
Hï Á¢¢Ýï ±¢Hï ¥¢’}¢¢H” Î¢ï çÁ¢ËÎ¢ïæ }¢ï´ à¢¢»¥G ÜUè ãñ Á¢¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
§}¢¢}¢ §ÏÝï ãGÁ¢Ú ãñ¼}¢è P ÜUè çÜU¼¢Ï¢ “¥ÁGÁ¢G±¢çÁ¢Ú ¥GçÝçvG¼Ú¢çÈGUH
ÜUÏ¢¢§Ú” ÜU¢ ©Îêü ¼Á¢ü}¢¢ ãñ, V §S¢ çÜU¼¢Ï¢ ÜU¢ }¢é¼G¢H¥G¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè
ÐãÓ¢¢Ý ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ¥¢ñÚ §Ý S¢ï Ï¢Ó¢Ýï }¢ï´ S¢êÎ}¢‹Î ¯¢çÏ¢¼ ã¢ïx¢¢ J
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Î±¢

Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! }¢¢ñ¼ ÜU¢ï x¢Hï Hx¢¢Ýï S¢ï ÐãHï
ÐãHï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Ï¢è}¢¢Úè ÜU¢ §GH¢Á¢ ÜUÚ HèçÁ¢²ï, ¥x¢Ú x¢éÝ¢ã ÜUÚ¼ï
ÜUÚ¼ï çÏ¢x¢GñÚ ¼¢ñÏ¢¢ }¢Ú x¢» ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 Ý¢Ú¢Á¢G ãé±¢ ¼¢ï
²ÜGUèÝ Á¢¢çÝ²ï ÜUãè´ ÜïU Ý Úãï´x¢ï J ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÝïÜU Ï¢‹Î¢ï´ ÜUè
¥Î¢»æ |¢è wG¢êÏ¢ ãé±¢ ÜUÚ¼è ãñ´, ±¢ïã ÝïçÜU²¢æ ÜUÚÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ
¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ¼ï ¥¢ñÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Î±¢ ¼H¢à¢ ÜUÚÝï }¢ï´ Hx¢ï
Úã¼ï ãñ´ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ãGS¢Ý Ï¢S¢Úè P
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ çÜUS¢è §GÏ¢¢Î¼ x¢éÁ¢G¢Ú Ý¢ñÁ¢±¢Ý ÜïU S¢¢‰¢
Ï¢S¢Ú¢ ÜUè x¢çH²¢ï´ Ï¢¢Á¢G¢Ú¢ï´ }¢ï´ Í¢ê}¢ Úã¢ ‰¢¢ çÜU ã}¢ »ÜU ¼GÏ¢èÏ¢ ÜïU Ð¢S¢
S¢ï x¢éÁ¢GÚï Á¢¢ï ÜéUÚS¢è ÐÚ Ï¢ñÆ¢ ‰¢¢, ©S¢ ÜïU S¢¢}¢Ýï Ï¢ãé¼ S¢ï }¢Îü ± ¥G¢ñÚ¼
¥¢ñÚ Ï¢ÓÓ¢ï ã¢‰¢¢ïæ }¢ï´ Ð¢Ýè S¢ï |¢Úè à¢èçà¢²¢æ çH²ï ¥ÐÝè Ï¢è}¢¢Úè ÜïU
§GH¢Á¢ ÜïU ¼GHÏ¢x¢¢Ú ‰¢ï J }¢ïÚï S¢¢‰¢ Á¢¢ï §GÏ¢¢Î¼ x¢éÁ¢G¢Ú Ý¢ñÁ¢±¢Ý ‰¢¢ ©S¢
Ýï ÜUã¢ : »ï ¼GÏ¢èÏ¢ ! v²¢ ¥¢Ð ÜïU Ð¢S¢ ÜU¢ï§ü »ïS¢è Î±¢ |¢è ãñ Á¢¢ï
x¢éÝ¢ã¢ḯ ÜU¢ï {¢ï Ç¢Hï ¥¢ñÚ ¥}¢Ú¢Á¢ïG ÜGUËÏ¢ S¢ï çà¢ÈGU¢ Îï ? ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ :
“ãñ J” Ý¢ñÁ¢±¢Ý Ýï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï §GÝ¢²¼ ÈGUÚ}¢¢ ÎèçÁ¢²ï J ©S¢ Ýï
Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Î±¢ ÜU¢ ÝéS¶G¢ ÎS¢ Ó¢èÁ¢G¢ï´ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H
ãñ : (1) ÈGURGU ¥¢ñÚ §ç‹ÜUS¢¢Úè ÜïU ÎÚwG¼ ÜUè Á¢ÇGï´ H¢ï J çÈUÚ (2) ©S¢
}¢ï´ ¼¢ñÏ¢¢ ÜU¢ ãHèH¢ (²¢’Ýè ãÇG Ý¢}¢è ÎïS¢è Î±¢) ç}¢H¢ H¢ï J çÈUÚ
(3) ©S¢ï çÚÁ¢G¢» §H¢ãè ÜUè ¶ÚH (²¢’Ýè Î±¢ ÜêUÅÝï ÜUè Ð‰‰¢Ú ÜUè
ÜêæUÇè) }¢ï´ Ç¢H¢ï ¥¢ñÚ (4) ÜGUÝ¢¥G¼ ÜïU ÎS¼ï S¢ï wG¢êÏ¢ ¥ÓÀè ¼GÚãG
ÐèS¢ H¢ï J çÈUÚ (5) ©S¢ï ¼vG±¢ ± ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Úè ÜUè ã¢æÇè }¢ï´ Ç¢H Î¢ï
¥¢ñÚ (6) S¢¢‰¢ ãè ©S¢ }¢ï´ ãG²¢ ÜU¢ Ð¢Ýè |¢è ç}¢H¢ H¢ï J çÈUÚ
(7) ©S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ï §H¢ãè ÜUè ¥¢x¢ S¢ï Á¢¢ïà¢ Î¢ï (8) §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î
©S¢ï à¢éRU ÜïU Œ²¢Hï }¢ï´ Ç¢H H¢ï ¥¢ñÚ (9) ©}}¢èÎ ± ÚÁ¢¢ ÜïU Ðæ¶ïU
S¢ï ã±¢ Î¢ï ¥¢ñÚ çÈUÚ (10) ãG}Î¢ï ¯Ý¢ ÜïU Ó¢}¢Ó¢ï S¢ï Ðè Á¢¢¥¢ï J ¥x¢Ú
¼é}¢ Ýï ²ïã S¢Ï¢ ÜéUÀ ÜUÚ çH²¢ ¼¢ï ²ïã ÝéS¶G¢ ¼é}ãï´ Îé‹²¢ ±
¥¢ç¶GÚ¼ ÜUè ãÚ Ï¢è}¢¢Úè ± }¢éS¢èÏ¢¼ }¢ï´ ÝzG¥G ÐãéæÓ¢¢»x¢¢ J(1)
x¢éÝ¢ã ç}¢Å¢Ýï ÜU¢ ÝéS¶G¢
Á¢Ï¢ |¢è x¢éÝ¢ã S¢ÚÁ¢GÎ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï ÜU¢ï§ü ÝïÜUè ÜUÚ HïÝè
Ó¢¢çã²ï }¢¯HÝ ÜUçH}¢» ¼GçÄ²Ï¢¢ ²¢ ÎéMÎ à¢ÚèÈGU ±x¢ñGÚ¢ ÐÉG
HèçÁ¢²ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê Á¢GÚ çx¢GÈGU¢Úè 5
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ Ýï Ï¢¢Úx¢¢ãï ÝÏ¢±è }¢ï´ ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã
6 }¢éÛ¢ï ±çS¢Ä²¼ ÈGUÚ}¢¢§²ï J S¢éË¼G¢Ýï Î¢ï Á¢ã¢Ý,
}¢ÎèÝï ÜïU S¢éË¼G¢Ý 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ ¼éÛ¢
S¢ï ÜU¢ï§ü Ï¢éÚ¢ ¥G}¢H S¢ÚÁ¢GÎ ã¢ï Á¢¢» ¼¢ï §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ÜU¢ï§ü ÝïÜU ÜU¢}¢
ÜUÚ HïÝ¢, ²ïã ÝïÜUè ©S¢ Ï¢éÚ¢§ü ÜU¢ï ç}¢Å¢ Îïx¢è J ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢ñ´ Ýï

¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚS¢êHËH¢ã 6 v²¢
ÜUãÝ¢ ÝïçÜU²¢ḯ }¢ḯ S¢ï ãñ ? ÈGUÚ}¢¢²¢ : ²ïã ¼¢ï ¥zGÁ¢GH ¼ÚèÝ ÝïÜUè ãñ J(1)
x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ »ÜU ¥¢ñÚ ÝéS¶G¢
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥x¢Ú ¥¢Ð ¥ÐÝè §SH¢ãG
Ó¢¢ã¼ï ãñ´ ¼¢ï Á¢Ï¢ x¢éÝ¢ã ÜUÚÝï ÜU¢ï Á¢è Ó¢¢ãï }¢¢ñ¼ ÜïU ¼S¢Ã±éÚ }¢ï´ x¢é}¢
ã¢ï Á¢¢Ýï ÜUè ¥G¢Î¼ Ç¢H HèçÁ¢²ï ²¢’Ýè §S¢ ¼S¢Ã±éÚ }¢ï´ ¶¢ï Á¢¢§²ï
çÜU ²ÜGUèÝè }¢¢ñ¼ ¥¢Á¢ |¢è ¥¢ S¢ÜU¼è ãñ ¥¢ñÚ }¢ÚÝï ÜïU Ï¢¢’Î }¢éÛ¢ï Í¢éÐ
¥‹{ïÚè ¥¢ñÚ }¢éwG¼S¢Ú S¢è ÜGUÏ¢í }¢ï´ ©¼¢Ú ÜUÚ Ï¢‹Î ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢»x¢¢,
}¢ñ´ ¥x¢Ó¢ïü Ï¢Á¢G¢çãÚ çãH |¢è Ýãè´ S¢ÜêæUx¢¢ }¢x¢Ú S¢Ï¢ ÜéUÀ S¢}¢Û¢ }¢ï´ ¥¢
Úã¢ ã¢ïx¢¢ ! ã¢» ©S¢ ±vG¼ }¢éÛ¢ ÐÚ v²¢ x¢éÁ¢GÚ Úãè ã¢ïx¢è ! }¢ïÚï Ï¢ÓÓ¢¢ï´
¥¢ñÚ çÁ¢x¢Úè Î¢ïS¼¢ïæ ÜU¢ï ²ïã }¢¢’Hê}¢ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ çÜU }¢éÛ¢ï S¢Ï¢
ÜéUÀ ÝÁ¢GÚ ¥¢ Úã¢ ãñ çÈUÚ |¢è ¥ÜïUH¢ À¢ïÇG ÜUÚ S¢¢Úï ãè }¢éÛ¢ï ÐèÆ
Îï ÜUÚ Ó¢H ÐÇGxḯ ¢ï, ã¢» ! ã¢» ! }¢ïÚè Ý¢ÈGUÚ}¢¢çÝ²¢æ ! ¥x¢Ú ¥ËH¢ã
1 Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ï x¢²¢ ¼¢ï }¢ïÚ¢ v²¢ Ï¢Ýïx¢¢ ! ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ Á¢H¢HégèÝ
S¢é²ê¼Gè à¢¢ÈïGU§üG à¢ÚãéGSS¢éÎêÚ }¢ï´ ÝvGH ÜUÚ¼ï ãñ´ : ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý ©GÏ¢ñÎ I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢éÛ¢ï
²ïã Ï¢¢¼ ÐãéæÓ¢è ãñ çÜU S¢Ú±Úï Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 Ýï
§Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : Á¢Ï¢ }¢éÎïü ÜïU S¢¢‰¢ ¥¢Ýï ±¢Hï H¢ñÅ ÜUÚ Ó¢H¼ï ãñ´
¼¢ï }¢éÎ¢ü Ï¢ñÆ ÜUÚ ©Ý ÜïU ÜGUÎ}¢¢ï´ ÜUè ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ÜGUÏ¢í S¢ï
ÐãHï ÜU¢ï§ü ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ã}¢ ÜUH¢}¢ Ýãè´ ã¢ï¼¢, ÜGUÏ¢í ÜUã¼è ãñ :

»ï §ÏÝï ¥¢Î}¢ ! v²¢ ¼ê Ýï }¢ïÚï ãG¢H¢¼ Ý S¢éÝï ‰¢ï ? v²¢ }¢ïÚè
¼æx¢è, Ï¢ÎÏ¢ê, ã¢ñHÝ¢ÜUè ¥¢ñÚ ÜUèÇG¢æï S¢ï ¼éÛ¢ï Ýãè´ ÇÚ¢²¢ x¢²¢ ‰¢¢ ? ¥x¢Ú
»ïS¢¢ ‰¢¢ ¼¢ï çÈUÚ ¼ê Ýï v²¢ ¼Ä²¢Úè ÜUè ?(1)
ÜUÏ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÜUÝ¢Ú¢ }¢ñæ ÜUMæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ !
ÝïÜU ÜUÏ¢ »ï }¢ïÚï ¥ËH¢ã ! Ï¢Ýêæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ !
ÜUÏ¢ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU }¢ÚÁ¢G S¢ï }¢ñ´ çà¢ÈGU¢ Ð¢ªæx¢¢
ÜUÏ¢ }¢ñæ Ï¢è}¢¢Ú }¢ÎèÝï ÜU¢ Ï¢Ýêæx¢¢ ²¢ ÚÏ¢ ! (2)
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU x²¢Úã §GH¢Á¢
( 1) : ÜU¯Ú¼ ÜïU S¢¢‰¢ ÐÉG¼ï ÚãÝï S¢ï çÎH }¢ï´ x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï
ÝÈGUÚ¼ ÐñÎ¢ ã¢ï Á¢¢¼è ãñ J
( 2) : à¢ã±¼ Ï¢ãé¼ ¼æx¢ ÜUÚ¼è ã¢ï ¼¢ï Ú¢¼ ÜU¢ï ÐÉG¼ï
ÐÉG¼ï S¢¢ï²¢ ÜUÚï´ J
( 3) : ±S±S¢¢ï´ ¥¢ñÚ Ï¢éÚè ¥G¢Î¼¢ï´ S¢ï ÝÁ¢¢¼ Ð¢Ýï ÜïU çH²ï
Ú¢¼ ÜïU ±vG¼ ¥‹{ïÚï }¢ï´ çÏ¢ËÜéUH ¼‹ã¢ Ï¢ñÆ ÜUÚ 93 Ï¢¢Ú ÐÉGï´
(ÜU}¢ ¥Á¢G ÜU}¢ 45 çÎÝ ¼ÜU) J
( 4) : S¢¢ï¼ï ±vG¼ S¢èÝï ÐÚ ã¢‰¢ Ú¶ ÜUÚ S¢¢¼ Ï¢¢Ú
ÐÉG çH²¢ ÜUÚï´ V §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ çÎH Hx¢ïx¢¢ J
( 5) : §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ çÎH Hx¢Ýï ÜïU çH²ï S¢èÝï ÐÚ ã¢‰¢ Ú¶
ÜUÚ S¢¢ï¼ï ±vG¼ S¢¢ï Ï¢¢Ú ÐçÉG²ï V x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï
ÝÈGUÚ¼ ã¢ï Á¢¢»x¢è)
2 ±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢.90

( 6) : Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢’Î S¢¢ï Ï¢¢Ú ÐÉGÝï S¢ï ±S±S¢¢ï´ ¥¢ñÚ
x¢‹Î¢ Á¢ïGãìÝè S¢ï ÝÁ¢¢¼ ç}¢HÝï ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ÚæÁ¢¢ï x¢G}¢ ¶Gy}¢
ã¢ï ÜUÚ }¢S¢Úü¼ ± à¢¢Î}¢¢Ýè ÝS¢èÏ¢ ã¢ïx¢è J V
( 7) : Ó¢H¼ï çÈUÚ¼ï ç±Îü ÜUÚ¼ï ÚãÝï S¢ï Îé‹²¢ ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼
ÎêÚ ã¢ï¼è ãñ ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 ± ÚS¢êH 6
ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ÐñÎ¢ ã¢ï¼è ãñ J
( 8) : à¢ñ¼G¢Ý S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G ÚãÝï ÜïU çH²ï
Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÎS¢ Ï¢¢Ú ÐçÉG²ï J
( 9) : ¥±H¢Î ¥x¢Ú çÈGUSÜGU¢ï ÈéUGÁ¢êÚ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ã¢ï x¢§ü
ã¢ï ¼¢ï ÎS¢ Ï¢¢Ú Ú¢ïÁ¢G¢Ý¢ ÐÉG ÜUÚ ©Ý ÐÚ Î}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ÜUÚḯ J
(10) : çÏ¢H¢ çãGS¢¢Ï¢ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GHï ÜïU çH²ï ãÚ
Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢’Î S¢èÝï ÐÚ ã¢‰¢ Ú¶ ÜUÚ S¢¢¼ Ï¢¢Ú ÐÉG ÜUÚ
S¢èÝï ÐÚ Î}¢ ÜUÚï´ J V Ï¢éÚè ¥G¢Î¼ïæ |¢è ÀêÅï´x¢è ¥¢ñÚ
§GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ çÎH Hx¢ïx¢¢ J
(11) : ãÚ Ý}¢¢Á¢G ÜïU Ï¢¢’Î S¢¢ï Ï¢¢Ú ÐçÉG²ï V
±S±S¢¢ï´ ¥¢ñÚ x¢‹Îï ¶G²¢H¢¼ S¢ï ÀéÅÜU¢Ú¢ ãG¢çS¢H ã¢ïx¢¢ J(1)
1.....ãÚ ¥G}¢H ÜïU ¥Ã±H¢ï ¥¢ç¶GÚ »ÜU Ï¢¢Ú ÎéMÎ à¢ÚèÈGU Á¢GMÚ ÐçÉG²ï J ç±Îü
à¢éM¥G ÜUÚÝï S¢ï ÜGUÏH çÜUS¢è S¢é‹Ýè ¥G¢çH}¢ ²¢ ÜGU¢Úè S¢¢çãGÏ¢ ÜU¢ï S¢éÝ¢ ÜUÚ ÎéLS¼
}¢¶GÚÁ¢ ÜïU S¢¢‰¢ ÐçÉG²ï, Ý}¢¢Á¢Gï ÐæÁ¢x¢¢Ý¢ ÜUè Ï¢¢ Á¢}¢¢¥G¼ Ð¢Ï¢‹Îè H¢çÁ¢G}¢ ãñ J
}¢ÎÝè }¢à±Ú¢ : ÐÚïà¢¢Ý ãG¢H §SH¢}¢è |¢¢§ü ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU
S¢é‹Ý¼¢ḯ ÜUè ¼<Ï¢Ä²¼ ÜïU }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ḯ S¢ÈGUÚ ÜUÚ ÜïU ±ã¢æ Îé¥G¢ }¢¢æx¢ï J ¥x¢Ú wG¢éÎ
}¢Á¢Ï¢êÚ ãñ }¢¯HÝ §SH¢}¢è Ï¢ãÝ ãñ ¼¢ï çÜUS¢è ¥¢ñÚ ÜU¢ï S¢ÈGUÚ ÐÚ ç|¢Á¢±¢» J
Ó¢¢Ú x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè çÝà¢¢Ý Îïãè
n ¼ÏHèx¢ïG ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ
çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ¼ÜGUÚèÏ¢Ý ãÚ }¢ãG¢Á¢G ÐÚ ãÚ
çÜGUS}¢ ÜïU x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Ú¢ïÜU‰¢¢}¢ ÜïU çH²ï ÝÏ¢Îü ¥¢Á¢G}¢¢ ãñ }¢x¢Ú
²ã¢æ çS¢ÈüGU Ó¢¢Ú »ïS¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè çÝà¢¢Ý Îïãè ¥¢ñÚ ãH¢ÜU¼ ¶GñÁ¢Gè
Ï¢²¢Ý ÜUè Á¢¢¼è ãñ Á¢¢ï }¢é¥G¢à¢Úï }¢ï´ ¼ïÁ¢Gè S¢ï S¢Ú¢²¼ ÜUÚ ÜïU ã}¢¢Úè
©G¶GÚ±è ± Îé‹²¢±è çÁ¢G‹Îx¢è ÜUè Ï¢ÚÏ¢¢Îè ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢Ý Úãï ãñ´ :
(1) ãGS¢Î (2) Ó¢éx¢GHè (3) à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è (4) Ï¢ï ãG²¢§ü
(1) ãGS¢Î ÜUè ÝéãêGS¢¼
ãGS¢Î »ÜU »ïS¢¢ ¶G¼GÚÝ¢ÜU Ï¢¢ç¼GÝè }¢ÚÁ¢G ãñ çÜU Îé‹²¢ ÜU¢
S¢Ï¢ S¢ï ÐãH¢ ÜGUyH §S¢è “ãGS¢Î” ÜUè çÏ¢Ý¢ ÐÚ ãé±¢, M» Á¢G}¢èÝ
ÐÚ S¢Ï¢ S¢ï ÐãH¢ ÜGU¢ç¼H ÜGU¢Ï¢èH ¥¢ñÚ S¢Ï¢ S¢ï ÐãH¢ }¢vG¼êH
ã¢Ï¢èH ãñ J “ÜGU¢Ï¢èH ± ã¢Ï¢èH” ²ïã Î¢ïÝ¢ï´ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
¥¢Î}¢ j ÜïU ÈGUÚÁ¢G‹Î ãñ´ J §Ý Î¢ïÝ¢ï´ ÜU¢ ±¢çÜGU¥G¢ ²ïã ãñ çÜU
ãGÁ¢GÚ¼ï ãGÃ±¢ C ÜïU ãÚ ãG}H }¢ñ´ »ÜU HÇGÜU¢ ¥¢ñÚ »ÜU
HÇGÜUè ÐñÎ¢ ã¢ï¼ï ‰¢ï ¥¢ñÚ »ÜU ãG}H ÜïU HÇGÜïU ÜU¢ ÎêS¢Úï ãG}H ÜUè
HÇGÜUè S¢ï çÝÜU¢ãG çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ‰¢¢ J §S¢ ÎS¼êÚ ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ j Ýï ÜGU¢Ï¢èH ÜU¢ çÝÜU¢ãG “Hè²êÁ¢G¢” S¢ï
(Á¢¢ï ã¢Ï¢èH ÜïU S¢¢‰¢ ÐñÎ¢ ãé§ü ‰¢è) ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¢ }¢x¢Ú ÜGU¢Ï¢èH §S¢ ÐÚ
Ú¢Á¢Gè Ý ãé±¢ v²êæçÜU “§ÜGUHè}¢¢” çÁ¢G²¢Î¢ wG¢êÏ¢ S¢êÚ¼ ‰¢è J §S¢
çH²ï ±¢ïã §S¢ ÜU¢ ¼GHÏ¢x¢¢Ú ãé±¢ J ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥¢Î}¢ j
Ýï ©S¢ ÜU¢ï S¢}¢Û¢¢²¢ çÜU §ÜGUHè}¢¢ ¼ïÚï S¢¢‰¢ ÐñÎ¢ ãé§ü ãñ, §S¢ çH²ï
±¢ïã ¼ïÚè Ï¢ãÝ ãñ, ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ ¼ïÚ¢ çÝÜU¢ãG Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J }¢x¢Ú
ÜGU¢Ï¢èH ¥ÐÝè çÁ¢GÎ ÐÚ ¥ÇG¢ Úã¢ J çÏ¢H ¥¢ç¶GÚ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢
¥¢Î}¢ j Ýï ²ïã ãéGv}¢ çÎ²¢ çÜU ¼é}¢ Î¢ïÝ¢ï´ ¥ÐÝè ¥ÐÝè
ÜéUGÚÏ¢¢çÝ²¢æ ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÎÚÏ¢¢Ú }¢ï´ Ðïà¢ ÜUÚ¢ï J çÁ¢S¢ ÜUè
ÜéUGÚÏ¢¢Ýè }¢vGÏ¢êH ã¢ïx¢è ±¢ïãè §ÜGUHè}¢¢ ÜU¢ ãGÜGUÎ¢Ú ã¢ïx¢¢ J
©S¢ Á¢G}¢¢Ýï }¢ï´ ÜéUGÚÏ¢¢Ýè ÜUè }¢vGÏ¢êçHÄ²¼ ÜUè ²ïã çÝà¢¢Ýè
‰¢è çÜU ¥¢S}¢¢Ý S¢ï »ÜU ¥¢x¢ ©¼Ú ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ï ¶¢ çH²¢ ÜUÚ¼è ‰¢è J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ÜGU¢Ï¢èH Ýï x¢ïãêæ ÜUè ÜéUÀ Ï¢¢Hï´ ¥¢ñÚ ã¢Ï¢èH Ýï »ÜU Ï¢ÜUÚè
ÜéUGÚÏ¢¢Ýè ÜïU çH²ï Ðïà¢ ÜUè J ¥¢S}¢¢Ýè ¥¢x¢ Ýï ã¢Ï¢èH ÜUè ÜéUGÚÏ¢¢Ýè
ÜU¢ï ¶¢ çH²¢ ¥¢ñÚ ÜGU¢Ï¢èH ÜïU x¢ïãêæ ÜU¢ï À¢ïÇG çÎ²¢ J §S¢ Ï¢¢¼ ÐÚ
ÜGU¢Ï¢èH ÜïU çÎH }¢ï´ Ï¢éxGÁ¢G¢ï ãGS¢Î ÐñÎ¢ ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï ã¢Ï¢èH ÜU¢ï
ÜGUyH ÜUÚ ÎïÝï ÜUè Æ¢Ý Hè ¥¢ñÚ ã¢Ï¢èH S¢ï ÜUã çÎ²¢ çÜU }¢ñ´ ¼éÛ¢ ÜU¢ï
ÜGUyH ÜUÚ Îêæx¢¢ J ã¢Ï¢èH Ýï ÜUã¢ çÜU ÜéUGÚÏ¢¢Ýè ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝ¢ ¥ËH¢ã
1 ÜU¢ ÜU¢}¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã }¢éœ¢ÜGUè Ï¢‹Î¢ï´ ãè ÜUè ÜéUGÚÏ¢¢Ýè ÜGUÏ¢êH
ÜUÚ¼¢ ãñ J ¥x¢Ú ¼ê }¢éœ¢ÜGUè ã¢ï¼¢ ¼¢ï Á¢GMÚ ¼ïÚè ÜéUÚG Ï¢¢Ýè ÜGUÏ¢êH ã¢ï¼è J
S¢¢‰¢ ãè ã¢Ï¢èH Ýï ²ïã |¢è ÜUã çÎ²¢ çÜU ¥x¢Ú ¼ê }¢ïÚï ÜGUyH ÜïU çH²ï
ã¢‰¢ Ï¢ÉG¢»x¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ ¼éÛ¢ ÐÚ ¥ÐÝ¢ ã¢‰¢ Ýãè´ ©Æ¢ªæx¢¢ v²êæçÜU }¢ñ´
¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ¼¢ ãêæ J }¢ñ´ ²ïã Ó¢¢ã¼¢ ãêæ çÜU }¢ïÚ¢ ¥¢ñÚ ¼ïÚ¢
x¢éÝ¢ã Î¢ïÝ¢ï´ ¼ïÚï ãè ÐËHï ÐÇGï ¥¢ñÚ ¼ê Î¢ïÁ¢G¶Gè ã¢ï Á¢¢» v²êæçÜU Ï¢ï
§‹S¢¢ÈGU¢ï´ ÜUè ²ïãè S¢Á¢G¢ ãñ J ¥¢ç¶GÚ ÜGU¢Ï¢èH Ýï ¥ÐÝï |¢¢§ü ã¢Ï¢èH
ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚ çÎ²¢ J Ï¢ ±vG¼ï ÜGUyH ã¢Ï¢èH ÜUè ©G}¢í Ï¢èS¢ Ï¢ÚS¢ ÜUè
‰¢è ¥¢ñÚ ÜGUyH ÜU¢ ²ïã ãG¢çÎ¯¢ }¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ }¢ï´ Á¢Ï¢Hï ¯¢ñÚ ÜïU
Ð¢S¢ ²¢ Á¢Ï¢Hï çãGÚ¢ ÜUè Í¢¢Åè }¢ï´ ãé±¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G ÜU¢ ÜGU¢ñH ãñ çÜU
Ï¢S¢Ú¢ }¢ï´ çÁ¢S¢ Á¢x¢ã }¢çSÁ¢Îï ¥¢’Á¢G}¢ Ï¢Ýè ãé§ü ãñ }¢æx¢H ÜïU çÎÝ ²ïã
S¢¢ÝïãG¢ ãé±¢ J(1) ( )
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ÜGU¢Ï¢èH ÜïU ãGS¢Î }¢ï´ çx¢çÚzG¼¢Ú ã¢ï
ÜUÚ ¥ÐÝï |¢¢§ü ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚÝï S¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ ãGS¢Î çÜU¼Ýè Ï¢éÚè
¥¢ñÚ ¶G¼GÚÝ¢ÜU ÜGUËÏ¢è çÏ¢}¢¢Úè ãñ J §S¢è çH²ï Ð¢Úã 30 S¢êÚ¼éH
ÈGUHÜGU ÜUè ¥¢ç¶GÚè ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ }¢ï´ ãG¢çS¢Î ÜïU ãGS¢Î S¢ï ÐÝ¢ã
}¢¢æx¢Ýï ÜUè ¼ËÜGUèÝ ÜUè x¢§ü ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, §Úà¢¢Î ã¢ï¼¢ ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥¢ñÚ ãGS¢Î
±¢Hï ÜïU à¢Ú S¢ï Á¢Ï¢ ±¢ïã Á¢Hï J
ãGS¢Î v²¢ ãñ ?
çÜUS¢è ÜUè ÎèÝè ²¢ Îé‹²¢±è Ýï’}¢¼ ÜïU Á¢G±¢H (²¢’Ýè ©S¢
S¢ï çÀÝ Á¢¢Ýï) ÜUè ¼}¢‹Ý¢ ÜUÚÝ¢ ²¢ ²ïã wG±¢çãà¢ ÜUÚÝ¢ çÜU ÈéUGH¢æ
à¢wGS¢ ÜU¢ï ²ïã ²ïã Ýï’}¢¼ Ý ç}¢Hï, §S¢ ÜU¢ Ý¢}¢ ãGS¢Î ãñ J(2)
ãGS¢Î ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï “ãG¢çS¢Î” ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ S¢ï ãGS¢Î çÜU²¢
Á¢¢» ©S¢ï “}¢ãGS¢êÎ” ÜUã¼ï ãñ´ J }¢¯HÝ
1..... ¥GÁ¢¢§Ï¢éH ÜéUÚ¥¢Ý }¢¥G x¢GÚ¢§Ï¢éH ÜéUÚ¥¢Ý, S¢. 85
( )

çÜUS¢è ÜU¢ï }¢¢Hè ¼G¢ñÚ ÐÚ wG¢éà¢ãG¢H Îï¶ ÜUÚ Á¢HÝ¢ ÜéUÉGÝ¢
¥¢ñÚ ²ïã ¼}¢‹Ý¢ ÜUÚÝ¢ çÜU ©S¢ ÜïU ã¢æ Ó¢¢ïÚè ²¢ ÇÜïU¼è ã¢ï
Á¢¢» ²¢ ©S¢ ÜUè ÎéÜU¢Ý ± }¢ÜU¢Ý }¢ï´ ¥¢x¢ Hx¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ
±¢ïã ÜU¢ïÇGè ÜU¢ïÇGè ÜU¢ }¢¢ïãG¼¢Á¢ ã¢ï Á¢¢» J
çÜUS¢è ÜU¢ï ¥¢’H¢ ÎèÝè ²¢ Îé‹²¢±è }¢‹S¢Ï¢ ± }¢¼üÏ¢ï ÐÚ
ÈGU¢§Á¢G Îï¶ ÜUÚ çÎH Á¢H¢Ý¢ ¥¢ñÚ ²ïã ¼}¢‹Ý¢ ÜUÚÝ¢ çÜU
§S¢ S¢ï ÜU¢ï§ü »ïS¢è x¢GH¼Gè S¢Ú Á¢GÎ ã¢ï çÜU ²ïã }¢ÜGU¢}¢¢ï }¢¼üÏ¢¢
§S¢ S¢ï çÀÝ Á¢¢» ¥¢ñÚ ²ïã Á¢GHèH¢ï LS±¢ ã¢ï Á¢¢» J
²ïã wG±¢çãà¢ Ú¶Ý¢ çÜU ÈéUGH¢æ ã}¢ïà¢¢ ¼æx¢ÎS¼ ãè Úãï ÜU|¢è
wG¢éà¢ãG¢H Ý ã¢ï J
ÈéUGH¢æ ÜU¢ï ÜU|¢è ÜU¢ï§ü §GÁGÁ¢G¼ ± }¢¼üÏ¢¢ Ý ç}¢Hï ±¢ïã ã}¢ïà¢¢
çÁ¢GËH¼ ÜUè Ó¢vÜUè }¢ï´ ãè çÐS¢¼¢ Úãï, §S¢ }¢Á¢G}¢ê}¢ wG±¢çãà¢
ÜU¢ Ý¢}¢ ãGS¢Î ãñ J
ãGS¢Î ÜU¢ï ãGS¢Î v²êæ ÜUã¼ï ãñ´ ?
“ãGS¢Î” ÜU¢ HzGÁ¢G “ãGSÎHé” S¢ï Ï¢Ý¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜU¢ }¢¢’Ý¢
Ó¢ïÓ¢ÇGè (Á¢êæ ÜïU }¢éà¢¢Ï¢ï ÜGUÎÚï H}Ï¢¢ ÜUèÇG¢) ãñ, çÁ¢S¢ ¼GÚãG Ó¢ïÓ¢ÇGè
§‹S¢¢Ý ÜïU çÁ¢S}¢ S¢ï çHÐÅ ÜUÚ ©S¢ ÜU¢ wG¢êÝ Ðè¼è Úã¼è ãñ §S¢è ¼GÚãG
ãGS¢Î |¢è §‹S¢¢Ý ÜïU çÎH S¢ï çHÐÅ ÜUÚ x¢¢ï²¢ ©S¢ ÜU¢ wG¢êÝ Ó¢êS¼¢
Úã¼¢ ãñ §S¢ çH²ï §S¢ï ãGS¢Î ÜUã¼ï ãñ´ J(1)

Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ãGS¢Î »ÜU ±Ï¢¢ ÜUè ¼GÚãG }¢é¥G¢à¢Úï

}¢ï´ Ï¢ÇGè ¼ïÁ¢Gè S¢ï ÈñUH Úã¢ ãñ, ¥¢Á¢ ÜUH ÎêS¢Úï ÜU¢ ÜU¢Ú¢ïÏ¢¢Ú ÆÐ
ÜUÚÝï ÜïU çH²ï Ï¢ÇGè çÁ¢g¢ï Á¢ãÎ ÜUè Á¢¢¼è ãñ, ©S¢ ÜïU }¢¢H ÜUè
wG±¢ã }¢wG±¢ã ¶GÚ¢çÏ¢²¢æ Ï¢²¢Ý ÜUÚ ÜïU ©S¢ ÎéÜU¢ÝÎ¢Ú ÐÚ ¼GÚãG
¼GÚãG ÜïU §ËÁ¢G¢}¢¢¼ Ç¢Hï Á¢¢¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ ²êæ ãGS¢Î ÜïU S¢Ï¢Ï¢ Û¢êÅ,
x¢GèÏ¢¼, Ó¢éx¢GHè, ¥¢Ï¢M ÚïÁ¢Gè ¥¢ñÚ Ý Á¢¢Ýï v²¢ v²¢ }¢Á¢GèÎ ¥¢ñÚ
|¢è x¢éÝ¢ã çÜU²ï Á¢¢¼ï ãñ´ J
ãGS¢Î S¢ï Í¢Ú¢ï´ ÜUè ¼Ï¢¢ãè
ã}¢¢Úï }¢é¥G¢à¢Úï ÜïU ¼ÜGUÚèÏ¢Ý ãÚ ÎêS¢Úï Í¢Ú }¢ï´ S¢¢S¢ Ï¢ãê ÜïU
ÎÚç}¢²¢Ý ã¢ïÝï ±¢Hè HÇG¢§ü ÜUè »ÜU ±Á¢ã ãGS¢Î |¢è ãñ J v²êæçÜU
à¢¢Îè S¢ï ÜGUÏH Ï¢ïÅï ÜUè }¢éÜU}}¢H ¼±ÁÁ¢¢ïã ¥ÐÝè }¢¢æ ÜUè ¼GÚÈGU ã¢ï¼è
ãñ ¥¢ñÚ ¥G¢}¢ ¼G¢ñÚ ÐÚ ±¢ïã Á¢¢ï ÜéUÀ ÜU}¢¢¼¢ ãñ }¢¢æ ãè ÜU¢ï Îï¼¢ ãñ J Ï¢ïÅï
ÜUè §S¢ ÈGUÚ}¢¢æ Ï¢ÚÎ¢Úè S¢ï }¢¢æ |¢è wG¢éà¢ Úã¼è ãñ }¢x¢Ú à¢¢Îè ÜïU Ï¢¢’Î
Á¢Ï¢ Ï¢ïÅï ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ¥¢ñÚ ¼±ÁÁ¢¢ïã Î¢ï çãGSS¢¢ï´ }¢ï´ ¼vGS¢è}¢ ã¢ï Á¢¢¼è
ãñ ²¢’Ýè ©S¢ ÜïU ±¢ïã ¼}¢¢}¢ ÜU¢}¢ Á¢¢ï à¢¢Îè S¢ï ÐãHï ©S¢ ÜUè }¢¢æ
ÜUÚ¼è ‰¢è ¥Ï¢ Ï¢è±è ÜUÚÝï Hx¢¼è ãñ ¼¢ï }¢¢æ ÜïU çÎH }¢ï´ ²ïã ±S±S¢¢
ÐñÎ¢ ã¢ï¼¢ ãñ çÜU Ï¢ïÅï ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ à¢¢²Î }¢éÛ¢ S¢ï ÜU}¢ ã¢ï x¢§ü ãñ ¥¢ñÚ
²êæ ±¢ïã wG¢éÎ ÜU¢ï ÝÁ¢GÚ ¥‹Î¢Á¢G ÜUÚÝ¢ Ï¢ÚÎ¢à¼ Ýãè´ ÜUÚ Ð¢¼è ¥¢ñÚ
©S¢ ÐÚ »ÜU Û¢H¢ãÅ S¢é±¢Ú ã¢ï Á¢¢¼è ãñ, çÈUÚ ±¢ïã Ï¢ãê ÜU¢ï Á¢ÁGÏ¢»
ãGS¢Î }¢ï´ ¥ÐÝè ãGÚèÈGU ¥¢ñÚ }¢gï }¢éÜGU¢çÏ¢H S¢}¢Û¢Ýï Hx¢¼è ãñ J
§{Ú Ï¢è±è ²ïã S¢}¢Û¢¼è ãñ çÜU §S¢ ÜU¢ à¢¢ïãÚ §S¢ ÜïU Ï¢Á¢¢»
¥ÐÝè }¢¢æ ÜU¢ï çÁ¢G²¢Î¢ ±vG¼ Îï¼¢ ãñ, çHã¢Á¢G¢ §S¢ ÜïU çÎH }¢ï´ |¢è
ãGS¢Î ÜUè ¥¢x¢ |¢ÇGÜU ©Æ¼è ãñ, çÈUÚ Á¢Ï¢ ÜU|¢è S¢¢S¢ ÜïU }¢éæã S¢ï
±¢ïã ÜU¢ï§ü ¼Ë¶G Ï¢¢¼ S¢éÝ¼è ãñ ¼¢ï ±¢ïã |¢è ¼ÚvÜUè Ï¢ ¼ÚvÜUè
Á¢±¢Ï¢ Îï¼è ãñ, ²êæ S¢¢S¢ ¥¢ñÚ Ï¢ãê ÜïU ÎÚç}¢²¢Ý ãGS¢Î ÜUè ±Á¢ã S¢ï
à¢éM¥G ã¢ïÝï ±¢Hè §S¢ Á¢æx¢ ÜïU à¢¢ï’Hï wG¢éà¢ ± wG¢éÚü}¢ Í¢Ú¢Ýï ÜU¢ï
¥ÐÝè HÐïÅ }¢ï´ Hï ÜUÚ ¶G¢ÜUS¼Ú ÜUÚ Îï¼ï ãñ´ J
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ãGS¢Î ÜUè ²ïã ¥¢x¢ ã}¢¢Úï
}¢é¥G¢à¢Úï ÜïU ¥}Ý¢ï S¢éÜêUÝ ÜU¢ï Á¢H¢ ÜUÚ Ú¢¶ çÜU²ï Á¢¢ Úãè ãñ ! }¢x¢Ú
ã}¢ ãñ´ çÜU x¢GzGH¼ ÜUè Ó¢¢ÎÚ ¥¢ïÉGï S¢¢ï Úãï ãñ´ J ²¢Î Úç¶²ï ! ã}¢¢Úè
²ïã x¢GzGH¼ ã}¢ï´ Hï ÇêÏ¢ïx¢è ¥¢ñÚ Îé‹²¢ ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ¥¢ç¶GÚ¼ |¢è
Ï¢ÚÏ¢¢Î ÜUÚ Îïx¢è J
ãGS¢Î ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ¼èÝ ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢
(1) ãGS¢Î ÝïçÜU²¢ï´ ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG ¶¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ¼GÚãG ¥¢x¢
HÜUÇGè ÜU¢ï ¶¢ Á¢¢¼è ãñ J(1)
(2) ãGS¢Î §ü}¢¢Ý ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG ¶GÚ¢Ï¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ¼GÚãG
»ïH±¢ (²¢’Ýè »ÜU ÜUÇG±ï ÎÚwG¼ ÜU¢ Á¢}¢¢ ãé±¢ ÚS¢) à¢ãÎ
ÜU¢ï ¶GÚ¢Ï¢ ÜUÚ Îï¼¢ ãñ J(2)

(3) ãGS¢Î ÜUÚÝï ±¢Hï, Ó¢éx¢GHè ¶¢Ýï ±¢Hï ¥¢ñÚ ÜU¢çãÝ ÜïU Ð¢S¢
Á¢¢Ýï ±¢Hï ÜU¢ }¢éÛ¢ S¢ï ÜU¢ï§ü ¼¥GËHéÜGU Ýãè´ ¥¢ñÚ Ý ãè }¢ïÚ¢
©S¢ S¢ï ÜU¢ï§ü ¼¥GËHéÜGU ãñ J(1)
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²ïã çÚ±¢²¢¼ ã}¢¢Úï S¢¢}¢Ýï
“}¢ÚÁ¢ïG ãGS¢Î” ÜUè ÜGUÏ¢¢ãG¼ (Ï¢éÚ¢§ü) ÜU¢ï ±¢Á¢ïGãG ÜUÚ Úãè ãñ´, çHã¢Á¢G¢
ã}¢ ÐÚ H¢çÁ¢G}¢ ãñ çÜU ¥x¢Ú wG¢éÎ ÜU¢ï §S¢ }¢ÚÁ¢G }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ Ð¢¼ï ãñ´
¼¢ï §S¢ ÜïU §GH¢Á¢ ÜUè Á¢¢çÝÏ¢ }¢¢§H ã¢ï´, ÜUãè´ §S¢ }¢ÚÁ¢G ÜïU S¢Ï¢Ï¢
ã}¢¢Ú¢ ¥‹Á¢¢}¢ “§GÏ¢í¼Ý¢ÜU” Ý ã¢ï Á¢¢» J
ãG¢çS¢Î ÜU¢ §GÏ¢í¼Ý¢ÜU ¥‹Á¢¢}¢
»ÜU ÝïÜU à¢wGS¢ çÜUS¢è Ï¢¢Îà¢¢ã ÜïU Ð¢S¢ Ï¢ñÆ ÜUÚ ²ïã ÝS¢èãG¼
çÜU²¢ ÜUÚ¼¢ : ¥ÓÀï H¢ïx¢¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ ©Ý ÜUè ¥ÓÀ¢§ü ÜUè ±Á¢ã S¢ï
¥ÓÀ¢ S¢éHêÜU ÜUÚ¢ï v²êæçÜU Ï¢éÚï H¢ïx¢¢ïæ ÜïU çH²ï ©Ý ÜUè Ï¢éÚ¢§ü ãè ÜU¢ÈGUè
ãñ J »ÜU Á¢¢çãH ÜU¢ï §S¢ ÝïÜU à¢wGS¢ ÜUè (Ï¢¢Îà¢¢ã S¢ï) §S¢ ÜéUGÏ¢ü¼ ÐÚ
ãGS¢Î ãé±¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï §S¢ ÜïU ÜGUyH ÜUè S¢¢çÁ¢Gà¢ ¼Ä²¢Ú ÜUè ¥¢ñÚ
Ï¢¢Îà¢¢ã S¢ï ÜUã¢ : ²ïã à¢wGS¢ ¥¢Ð ÜU¢ï Ï¢ÎÏ¢êÎ¢Ú S¢}¢Û¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ §S¢
ÜUè ÎHèH ²ïã ãñ çÜU Á¢Ï¢ ¥¢Ð ©S¢ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Á¢¢»æx¢ï ¼¢ï ²ïã ¥ÐÝè
Ý¢ÜU ÐÚ ã¢‰¢ Ú¶ Hïx¢¢ ¼¢çÜU ¥¢Ð ÜUè Ï¢ÎÏ¢ê S¢ï Ï¢Ó¢ S¢ÜïU J Ï¢¢Îà¢¢ã
Ýï ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : ¼é}¢ Á¢¢¥¢ï }¢ñ´ wG¢éÎ ©S¢ï Îï¶ Hêæx¢¢ J ²ïã S¢¢çÁ¢Gà¢è
±ã¢æ S¢ï çÝÜUH¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÝïÜU à¢wGS¢ ÜU¢ï ¥ÐÝï Í¢Ú Î¢’±¼ ÐÚ Ï¢éH¢

ÜUÚ HãS¢éÝ ç¶H¢ çÎ²¢, ±¢ïã ÝïÜU ¥¢Î}¢è ±ã¢æ S¢ï çÝÜUH ÜUÚ
Ï¢¢Îà¢¢ã ÜïU Ð¢S¢ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ ãGSÏ¢ï ¥G¢Î¼ Ï¢¢Îà¢¢ã S¢ï ÜUã¢ : ¥ÓÀ¢ïæ
ÜïU S¢¢‰¢ ¥ÓÀ¢ S¢éHêÜU ÜUÚ¢ï v²êæçÜU Ï¢éÚï ÜU¢ï ¥GÝ ÜGUÚèÏ¢ ©S¢
ÜUè Ï¢éÚ¢§ü ãè ÜU¢ÈGUè ã¢ïx¢è J ¼¢ï Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : }¢ïÚï ÜGUÚèÏ¢
¥¢¥¢ï J ±¢ïã ÜGUÚèÏ¢ ¥¢²¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï §S¢ ¶G¢ñÈGU S¢ï ¥ÐÝè Ý¢ÜU ÐÚ
ã¢‰¢ Ú¶ çH²¢ çÜU ÜUãè´ Ï¢¢Îà¢¢ã HãS¢éÝ ÜUè Ï¢ê Ý S¢êæÍ¢ Hï ¼¢ï
Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ¥ÐÝï çÎH }¢ḯ S¢¢ïÓ¢¢ çÜU ÈéUH G ¢æ ¥¢Î}¢è S¢Ó¢ ÜUã¼¢ ‰¢¢ J ©S¢
Ï¢¢Îà¢¢ã ÜUè ¥G¢Î¼ ‰¢è çÜU ±¢ïã çÜUS¢è ÜïU çH²ï ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï çS¢ÈüGU
§‹¥G¢}¢ ÎïÝï ÜU¢ ãè ÈGUÚ}¢¢Ý çH¶¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢ HïçÜUÝ ¥Ï¢ ÜUè Ï¢¢Ú
©S¢ Ýï ¥ÐÝï »ÜU x¢±ÝüÚ ÜU¢ï ¥ÐÝï ã¢‰¢ S¢ï çH¶¢ çÜU Á¢Ï¢ }¢ïÚ¢ ¶G¼G
H¢Ýï ±¢H¢ ²ïã à¢wGS¢ ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢ ¥¢» ¼¢ï ©S¢ï Á¢GÏãG ÜUÚ ÎïÝ¢ ¥¢ñÚ
©S¢ ÜUè ¶G¢H }¢ï´ |¢êS¢¢ |¢Ú ÜUÚ }¢ïÚï Ð¢S¢ |¢ïÁ¢ ÎïÝ¢ J ©S¢ ÝïÜU à¢wGS¢
Ýï ±¢ïã ¶G¼G çH²¢ ¥¢ñÚ ÎÚÏ¢¢Ú S¢ï çÝÜUH¢ ¼¢ï ±¢ïãè S¢¢çÁ¢Gà¢è à¢wGS¢
©S¢ï ç}¢H¢, ©S¢ Ýï ÐêÀ¢ : ²ïã ¶G¼G ÜñUS¢¢ ãñ ? ÝïÜU à¢wGS¢ Ýï Á¢±¢Ï¢
çÎ²¢ : Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï }¢éÛ¢ï §‹¥G¢}¢ çH¶ ÜUÚ çÎ²¢ ãñ J S¢¢çÁ¢Gà¢è à¢wGS¢ Ýï
ÜUã¢ : ²ïã }¢éÛ¢ï ¼¢ïãÈGì UG ¼Ý Îï Î¢ï J ¼¢ï ©S¢ ÝïÜU à¢wGS¢ Ýï ÜUã¢ : ¼é}¢ Hï
H¢ï J çÈUÚ Á¢Ï¢ ±¢ïã à¢wGS¢ ¶G¼G Hï ÜUÚ ¥G¢ç}¢H ÜïU Ð¢S¢ ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï
©S¢ ¥G¢ç}¢H Ýï ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : ¼é}ã¢Úï ¶G¼G }¢ï´ çH¶¢ ãñ çÜU }¢ñ´ ¼é}ãï´
Á¢GÏãG ÜUÚ Îêæ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úè ¶¢H }¢ï´ |¢êS¢¢ |¢Ú ÜUÚ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ï |¢ïÁ¢
Îêæ J ©S¢ Ýï ÜUã¢ : ²ïã ¶G¼G }¢ïÚï çH²ï Ýãè´ ãñ }¢ïÚï }¢é¥G¢}¢Hï }¢ï´
¥ËH¢ã 1 S¢ï ÇÚ¢ï ¼¢çÜU }¢ñ´ Ï¢¢Îà¢¢ã S¢ï Ú¢çÏ¢¼G¢ ÜUÚ S¢ÜêæU J ¼¢ï
¥G¢ç}¢H Ýï ÜUã¢ : Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ ¶G¼G ¥¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î §S¢ S¢ï LÁ¢ê¥G
Ýãè´ çÜU²¢ Á¢¢ S¢ÜU¼¢, çHã¢Á¢G¢ ¥G¢ç}¢H Ýï ©S¢ï Á¢GÏãG ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ
©S¢ ÜUè ¶¢H |¢êS¢ï S¢ï |¢Ú ÜUÚ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ï |¢ïÁ¢ Îè, çÈUÚ ±¢ïãè ÝïÜU
à¢wGS¢ ãGSÏ¢ï ¥G¢Î¼ Ï¢¢Îà¢¢ã ÜïU Ð¢S¢ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ ¥ÐÝè Ï¢¢¼
Î¢ïãÚ¢§ü : ¥ÓÀ¢ïæ ÜïU S¢¢‰¢ ¥ÓÀ¢ S¢éHêÜU ÜUÚ¢ï J ¼¢ï Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï
ãñGÚ¼Á¢GÎ¢ ã¢ï ÜUÚ ©S¢ S¢ï ÐêÀ¢ : ¼é}¢ Ýï ¶G¼G ÜU¢ v²¢ çÜU²¢ ? ©S¢ Ýï
Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ : }¢éÛ¢ï ÈéUGH¢æ à¢wGS¢ ç}¢H¢ ‰¢¢, ©S¢ Ýï }¢éÛ¢ S¢ï ±¢ïã ¶G¼G
}¢¢æx¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ©S¢ï Îï çÎ²¢ J ¼¢ï Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ÜUã¢ : ©S¢ Ýï ¼¢ï }¢éÛ¢ï
Ï¢¼¢²¢ ‰¢¢ çÜU ¼é}¢ ÜUã¼ï ã¢ï çÜU }¢ïÚï çÁ¢S}¢ S¢ï Ï¢ê ¥¢¼è ãñ J ¼¢ï ©S¢
ÝïÜU à¢wGS¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : }¢ñ´ Ýï ¼¢ï »ïS¢¢ Ýãè´ ÜUã¢ J çÈUÚ Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï
ÐêÀ¢ : ¼é}¢ Ýï ¥ÐÝè Ý¢ÜU ÐÚ ã¢‰¢ v²êæ Ú¶¢ ‰¢¢ ? ©S¢ Ýï Ï¢¼¢²¢ :
©S¢è à¢wGS¢ Ýï }¢éÛ¢ï HãS¢éÝ ç¶H¢ çÎ²¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ }¢ñæ Ýï ÐS¢‹Î Ý
çÜU²¢ çÜU ¥¢Ð ©S¢ ÜUè Ï¢ê S¢êæÍ¢ïæ J Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ÜUã¢ : ¼é}¢ S¢ÓÓ¢ï ã¢ï
¥ÐÝè Á¢x¢ã ÐÚ Á¢¢ ÜUÚ Ï¢ñÆ Á¢¢¥¢ï, ²ÜGUèÝÝ Ï¢éÚï ¥¢Î}¢è ÜUè Ï¢éÚ¢§ü
©S¢ï çÜUÈGU¢²¼ ÜUÚ x¢§ü J(1)
}¢¢’Hê}¢ ãé±¢ * Á¢¢ï çÜUS¢è ÐÚ »ãGS¢¢Ý ÜUÚ¼¢ ãñ ©S¢ ÐÚ
|¢è »ãGS¢¢Ý çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Á¢¢ï çÜUS¢è ÜïU çH²ï Ï¢éÚ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ
©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ |¢è Ï¢éÚ¢ }¢é¥G¢}¢H¢ ã¢ï¼¢ ãñ J * ¥ÓÀï ÜU¢}¢ ÜU¢ ¥ÓÀ¢
Ý¼èÁ¢¢ ¥¢ñÚ Ï¢éÚï ÜU¢}¢ ÜU¢ Ï¢éÚ¢ Ý¼èÁ¢¢ J * Á¢ñS¢è ÜUÚÝè ±ñS¢è |¢ÚÝè J
¥ËH¢ã 1 ã}¢ï´ ãGS¢Î S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G ÈGUÚ}¢¢» J

Îï¶ï ãñ´ ²ïã çÎÝ ¥ÐÝè ãè x¢GzGH¼ ÜUè Ï¢Î¢ñH¼
S¢Ó¢ ãñ çÜU Ï¢éÚï ÜU¢}¢ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ Ï¢éÚ¢ ãñ
²ÜGUèÝÝ ãGS¢Î ÜUè ²ïã ¼Ï¢¢ãÜU¢çÚ²¢æ Îï¶ ÜUÚ ãÚ ¥GvGH}¢‹Î
à¢wGS¢ wG¢éÎ ÜU¢ï §S¢ S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G Ú¶Ýï ²¢ }¢éÏ¼H¢ ã¢ïÝï ÜUè S¢êÚ¼ }¢ḯ
§S¢ S¢ï ÀéÅÜU¢Ú¢ Ð¢Ýï ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚïx¢¢, çHã¢Á¢G¢ §S¢ }¢ÚÁ¢G ÜU¢ï Á¢ÇG S¢ï
©¶¢ÇG ÈïU´ÜUÝï ÜïU çH²ï §S¢ ÜU¢ §GH¢Á¢ Ï¢²¢Ý çÜU²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J
ãGS¢Î ÜU¢ §GH¢Á¢
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ãGS¢Î ÜGUËÏ¢ ÜUè Ï¢è}¢¢çÚ²¢ï´ }¢ï´ S¢ï »ÜU
Ï¢ãé¼ Ï¢ÇGè Ï¢è}¢¢Úè ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜU¢ §GH¢Á¢ ²ïã ãñ :
ãGS¢Î ÜUÚÝï ±¢H¢ Æ‹Çï çÎH S¢ï ²ïã S¢¢ïÓ¢ Hï çÜU }¢ïÚï ãGS¢Î
ÜUÚÝï S¢ï ãÚçx¢Á¢G ãÚçx¢Á¢G çÜUS¢è ÜUè Î¢ñH¼ ± Ýï’}¢¼ Ï¢ÚÏ¢¢Î
Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼è ¥¢ñÚ }¢ñ´ çÁ¢S¢ ÐÚ ãGS¢Î ÜUÚ Úã¢ ãêæ }¢ïÚï ãGS¢Î
S¢ï ©S¢ ÜU¢ ÜéUÀ |¢è Ýãè´ çÏ¢x¢ÇG S¢ÜU¼¢ J Ï¢çËÜU }¢ïÚï ãGS¢Î
ÜU¢ ÝévGS¢¢Ý ÎèÝ¢ï Îé‹²¢ }¢ï´ }¢éÛ¢ ÜU¢ï ãè ÐãéæÓ¢ Úã¢ ãñ çÜU }¢ñ´
wG±¢ã }¢wG±¢ã çÎH ÜUè Á¢HÝ }¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ãêæ ¥¢ñÚ ãÚ ±vG¼
ãGS¢Î ÜUè ¥¢x¢ }¢ï´ Á¢H¼¢ Úã¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ }¢ïÚè ÝïçÜU²¢æ Ï¢ÚÏ¢¢Î
ã¢ï Úãè ãñ´ ¥¢ñÚ }¢ñ´ çÁ¢S¢ ÐÚ ãGS¢Î ÜUÚ Úã¢ ãêæ }¢ïÚè ÝïçÜU²¢æ
çÜGU²¢}¢¼ }¢ï´ ©S¢ ÜU¢ï ç}¢H Á¢¢»æx¢è J
çÈUÚ ²ïã |¢è S¢¢ïÓ¢ï çÜU }¢ñ́ çÁ¢S¢ ÐÚ ãGS¢Î ÜUÚ Úã¢ ãêæ J ©S¢ ÜU¢ï
¥ËH¢ã 1 Ýï ²ïã Ýï’}¢¼ḯ Îè ãñ́ ¥¢ñÚ ©S¢ ÐÚ Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ï
ÜUÚ ãGS¢Î }¢ḯ Á¢H Úã¢ ãêæ ¼¢ï }¢ñ́ x¢¢ï²¢ ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÈïGU’H
ÐÚ »’ç¼Ú¢Á¢G ÜUÚ ÜïU ¥ÐÝ¢ ÎèÝ¢ï §ü}¢¢Ý ¶GÚ¢Ï¢ ÜUÚ Úã¢ ãêæ J
çÈUÚ ¥ÐÝï çÎH }¢ï´ §S¢ ¶G²¢H ÜU¢ï Á¢}¢¢» çÜU ¥ËH¢ã
1 ¥GHè}¢ ± ãGÜUè}¢ ãñ, ±¢ïã ãÚ à¢wGS¢ ÜU¢ï ±¢ïãè Ó¢èÁ¢G
¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ÜU¢ ±¢ïã ¥ãH ã¢ï¼¢ ãñ J }¢ñ´ çÁ¢S¢
à¢wGS¢ ÐÚ ãGS¢Î ÜUÚ Úã¢ ãêæ, ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÝÁ¢GÎèÜU
Ó¢æêçÜU ±¢ïã §Ý Ýï’}¢¼¢ï´ ÜU¢ ¥ãH ‰¢¢ §S¢ çH²ï ©S¢ Ýï ©S¢ï
²ïã Ýï’}¢¼ï´ ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢§üæ ¥¢ñÚ }¢ñ´ Ó¢êæçÜU §Ý ÜU¢ ¥ãH Ýãè´
‰¢¢ §S¢ çH²ï }¢éÛ¢ï Ýãè´ Îè´ J §S¢ ¼GÚãG ãGS¢Î ÜU¢ }¢ÚÁ¢G çÎH
S¢ï çÝÜUH Á¢¢»x¢¢ ¥¢ñÚ ãG¢çS¢Î ÜU¢ï ãGS¢Î ÜUè Á¢HÝ S¢ï
ÝÁ¢¢¼ ç}¢H Á¢¢»x¢è J(1)
©S¢ ÜïU ¥Ë¼G¢ÈGU ¼¢ï ãñ´ ¥G¢}¢ à¢ãèÎè S¢Ï¢ ÐÚ
¼éÛ¢ S¢ï v²¢ çÁ¢GÎ ‰¢è ¥x¢Ú ¼ê çÜUS¢è ÜGU¢çÏ¢H ã¢ï¼¢
(2) Ó¢éx¢GHè ÜUè ÝéãêGS¢¼
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢ ÜUè
}¢¼GÏ¢ê¥G¢ 1548 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ ÈñGUÁ¢G¢Ýï S¢é‹Ý¼
çÁ¢ËÎ ¥Ã±H S¢ÈGUãG¢ 447 ÐÚ ãñ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ²êS¢éÈGU
çÏ¢Ý §S}¢¢§üGH ÝÏã¢Ýè Ýï »ÜU çãGÜU¢²¼ ÝvGH ÜUè ãñ :
»ÜU wG¢Úé ¢S¢¢Ýè ãG¢Á¢è S¢¢çãGÏ¢ ãÚ S¢¢H ãGÁ¢ ÜUè S¢¥G¢Î¼ Ð¢¼ï ¥¢ñÚ
Á¢Ï¢ }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ ãG¢çÁ¢GÚ ã¢ï¼ï ¼¢ï ±ã¢æ »ÜU
¥GH±è Ï¢éÁG¢éx¢ü ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¼G¢çãÚ çÏ¢Ý ²¤G²¢ I ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ Ðïà¢ ÜUÚ¼ï J »ÜU Ï¢¢Ú }¢ÎèÝ¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ çÜUS¢è

ãG¢çS¢Î Ýï ÜUã çÎ²¢ çÜU ¼é}¢ çÏ¢H¢ ±Á¢ã ¥ÐÝ¢ }¢¢H Á¢G¢»¥G ÜUÚ¼ï
ã¢ï ! ¼G¢çãÚ S¢¢çãGÏ¢ x¢GH¼G Á¢x¢ã ÐÚ ¼é}ã¢Ú¢ ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ ¶GÓ¢ü ÜUÚ¼ï ãñ́ J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, }¢éS¢HS¢H Î¢ï S¢¢H ©‹ã¢ï´ Ýï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ¼G¢çãÚ
ÜUè ç¶GÎ}¢¼ Ý ÜUè J ¼èS¢Úï S¢¢H S¢ÈGUÚï ãGÁ¢ ÜUè
¼Ä²¢Úè ÜïU }¢¢ñÜUG ¥G ÐÚ ãéÁG ¢G Úê ï ¥‹±Ú, à¢¢ÈïUG »G }¢ãGà¢Ú 6
Ýï wG¢Úé ¢S¢¢Ýè ãG¢Á¢è ÜïU wG±¢Ï¢ }¢ï´ Á¢Ë±¢x¢Ú ã¢ï ÜUÚ ÜéUÀ §S¢ ¼GÚãG
¼}Ï¢èã ÈGUÚ}¢¢§ü : ¼é}¢ ÐÚ ¥zGS¢¢ïS¢ ! Ï¢ÎwG±¢ã¢ḯ ÜUè Ï¢¢¼ S¢éÝ ÜUÚ ¼é}¢
Ýï ¼G¢çãÚ S¢ï ãéSG Ýï S¢éHêÜU ÜU¢ çÚà¼¢ ¶Gy}¢ ÜUÚ çÎ²¢ ! §S¢ ÜUè ¼H¢ÈGUè
ÜUÚ¢ï ¥¢ñÚ ¥¢§‹Î¢ ÜGU¼G»G ¼¥GËHéÜGU S¢ï Ï¢Ó¢¢ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ±¢ïã »ÜU
ÈGUÚèÜGU ÜUè S¢éÝ ÜUÚ Ï¢Î x¢é}¢¢Ýè ÜUÚ Ï¢ñÆÝï ÐÚ S¢wG¼ à¢<}¢‹Î¢ ãé±ï
¥¢ñÚ Á¢Ï¢ }¢ÎèÝ» }¢éÝÃ±Ú¢ ãG¢çÁ¢GÚ ãé±ï ¼¢ï S¢Ï¢ S¢ï
ÐãHï ©S¢ ¥GH±è Ï¢éÁG¢éx¢ü ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ à¢ñ¶G ¼G¢çãÚ çÏ¢Ý ²¤G²¢
I ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ḯ ãG¢çÁ¢GÚè Îè J ©‹ã¢ḯ Ýï Îï¶¼ï ãè ÈGUÚ}¢¢²¢ :
¥x¢Ú ¼é}ãï´ Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢, }¢ÎèÝï ±¢Hï }¢éS¼GÈGU¢ 6 Ý
|¢ïÁ¢¼ï ¼¢ï ¼é}¢ ¥¢Ýï ÜïU çH²ï ¼Ä²¢Ú ãè Ý ‰¢ï ! v²êæçÜU ¼é}¢ Ýï
}¢é¶G¢çHÈGU ÜUè ²ÜU ¼GÚÈGU¢ Ï¢¢¼ S¢éÝ ÜUÚ }¢ïÚï Ï¢¢Úï }¢ï´ x¢GH¼G Ú¢» ÜGU¢§}¢
ÜUÚ ÜïU ¥ÐÝè ¥G¢Î¼ï ÜUÚè}¢¢Ý¢ ¼ÜüU ÜUÚ Îè ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ¥ËH¢ã
1 ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢, Î¢Ý¢» xG¢é²êÏ¢ 6 Ýï wG±¢Ï¢ }¢ḯ ¼é}ãḯ
¼}Ï¢èã ÈGUÚ}¢¢§ü ! ²ïã S¢éÝ ÜUÚ wG¢Úé ¢S¢¢Ýè ãG¢Á¢è S¢¢çãGÏ¢ ÐÚ çÚvGÜUG ¼ ¼G¢Úè
ã¢ï x¢§ü J ¥GÁ¢üG ÜUè : ãéÁG ¢G êÚ ! ¥¢Ð ÜU¢ï ²ïã S¢Ï¢ ÜñUS¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢ ?
ÈGUÚ}¢¢²¢ : }¢éÛ¢ï ÐãHï ãè S¢¢H Ð¼¢ Ó¢H x¢²¢ ‰¢¢, ÎêS¢Úï S¢¢H |¢è
¼é}¢ Ýï Ï¢ï ¼±ÁÁ¢¢ïãè S¢ï ÜU¢}¢ çH²¢ ¼¢ï }¢ïÚ¢ çÎH S¢Î}¢ï S¢ï Ó¢êÚ Ó¢êÚ
ã¢ï x¢²¢ J §S¢ ÐÚ Á¢Ý¢Ï¢ï çÚS¢¢H¼ }¢¥¢Ï¢ 6 Ýï
wG±¢Ï¢ }¢ï´ ÜUÚ}¢ ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ }¢éÛ¢ï çÎH¢S¢¢ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ¼é}ã¢Úï wG±¢Ï¢
}¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU H¢ ÜUÚ Á¢¢ï ÜéUÀ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ ‰¢¢ ±¢ïã |¢è }¢éÛ¢ï
Ï¢¼¢²¢ J wG¢éÚ¢S¢¢Ýè ãG¢Á¢è Ýï wG¢êÏ¢ ÝÁ¢GÚ¢Ý¢ Ðïà¢ çÜU²¢, ÎS¼ Ï¢¢ïS¢è
ÜUè ¥¢ñÚ Ðïà¢¢Ýè Ó¢ê}¢Ýï ÜïU Ï¢¢’Î ²ÜU ¼GÚÈGU¢ Ï¢¢¼ S¢éÝ ÜUÚ Ú¢»
ÜGU¢§}¢ ÜUÚ ÜïU çÎH ¥¢Á¢G¢Úè ÜU¢ Ï¢¢§G¯ Ï¢ÝÝï ÐÚ ¥GH±è Ï¢éÁG¢éx¢ü
I S¢ï }¢é¥G¢ÈGUè }¢¢æx¢è J(1)
¥ËH¢ã 1 ÜUè §Ý ÐÚ ÚãG}¢¼ ã¢ï ¥¢ñÚ §Ý ÜïU S¢ÎÜïGU ã}¢¢Úè Ï¢ï çãGS¢¢Ï¢ }¢x¢GçÈGUÚ¼ ã¢ï J
Ý v²êæ ÜUÚ ÜUãêæ ²¢ ãGÏ¢èÏ¢è ¥çx¢G¯Ýè (2)
§S¢è Ý¢}¢ S¢ï ãÚ }¢éS¢èÏ¢¼ ÅHè ãñ
wG¢éÎ¢ Ýï çÜU²¢ ¼éÛ¢ ÜU¢ï ¥¢x¢¢ã S¢Ï¢ S¢ï
Î¢ï ¥G¢H}¢ }¢ï´ Á¢¢ï ÜéUÀ ¶GÈGUè ± Á¢Hè (3) ãñ (4)
Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ ÜUè Ï¢¢¼¢ï´ }¢ï´ Ý ¥¢§²ï
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! §S¢ çãGÜU¢²¼ S¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢
çÜU ã}¢¢Úï }¢èÆï }¢èÆï ¥¢ÜGU¢ }¢vÜUè }¢ÎÝè }¢éS¼GÈUG ¢ 6
2 »ï }¢ïÚï Œ²¢Úï }¢ïÚè ÈGUÚ²¢Î ÜU¢ï ÐãéæçÓ¢²ï J

3 ¶GÈGUè ± Á¢Hè ²¢’Ýè ÀéÐ¢ ¥¢ñÚ Á¢G¢çãÚ J
4 ãGÎ¢§ÜGïU Ï¢çwGà¢à¢, S¢. 187»
¥ÐÝï xG¢éH¢}¢¢ïæ ÜïU ãG¢H¢¼ S¢ï Ï¢¢ ¶GÏ¢Ú Úã¼ï, x¢G}¢Á¢GÎ¢ï´ ÜïU çS¢Úã¢Ýï
¼à¢ÚèÈGU Hï Á¢¢ ÜUÚ çÎH¢S¢ï Îï¼ï, ¶G¼G¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ḯ ÜïU wG±¢Ï¢ }¢ḯ Á¢¢
ÜUÚ §SH¢ãG ÈGUÚ}¢¢¼ï, ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ÐãéæÓ¢¢¼ï, x¢éÝ¢ã¢ï´ ÐÚ ¼¢ñÏ¢¢ ÜU¢
ãévG }¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï, ÈGU¢çS¢Hï ç}¢Å¢¼ï ¥¢ñÚ çÏ¢ÀÇG¢ï ÜU¢ï ç}¢H¢¼ï ãñ́ J wG¢éÚ¢S¢¢Ýè
ãG¢Á¢è S¢¢çãGÏ¢ Ýï Ó¢éx¢GH¶G¢ïÚ ÜUè Ï¢¢¼¢ï´ }¢ï´ ¥¢ ÜUÚ Ï¢Î x¢é}¢¢Ýè ÜU¢
çà¢ÜU¢Ú ã¢ï ÜUÚ ²ÜU ¼GÚÈGU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ý¢ çH²¢ §S¢ ÐÚ ¥¢Ð
6 Ýï wG±¢Ï¢ }¢ï´ ¼}Ï¢èã ÈGUÚ}¢¢§ü J §S¢ S¢ï ã}¢ï´ |¢è ÎS¢ü
ç}¢H¢ çÜU Ý wG¢Îé Ó¢éx¢GHè ¶¢»æ Ý ²ÜU ¼GÚÈGU¢ S¢éÝ ÜUÚ ÎêS¢Úï ÈGUÚèÜGU
ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÜU¢ï§ü Ú¢» ÜGU¢§}¢ ÜUÚï´ J Á¢Gãï ÝS¢èÏ¢ ! çÏ¢H¢ §Á¢¢Á¢G¼ï à¢Ú§üG
}¢éS¢H}¢¢Ý ÜïU ç¶GH¢ÈGU S¢éÝÝï ÜUè ¥G¢Î¼ ãè ¼ÜüU ÜUÚ Îï´ çÜU §S¢ ¼GÚãG
V x¢GèÏ¢¼¢ï´, Ó¢éx¢GçH²¢ï´, Ï¢Î x¢é}¢¢çÝ²¢ï´, »ïGÏ¢ ÎçÚ²¢ï´ ¥¢ñÚ
çÎH ¥¢Á¢G¢çÚ²¢ï´ Á¢ñS¢ï }¢é¼¥GçgÎ ÜUÏ¢èÚ¢ x¢éÝ¢ã¢ïæ ¥¢ñÚ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ Hï
Á¢¢Ýï ±¢Hï ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï ÝÁ¢¢¼ ç}¢H Á¢¢»x¢è J
Ó¢éx¢GHè S¢ï Í¢Ú ÜUè Ï¢ÚÏ¢¢Îè
»ÜU à¢wGS¢ Ýï çÜUS¢è ÜïU ã¢‰¢ ¥ÐÝ¢ »ÜU xG¢éH¢}¢ ÈGUÚ¢ïwG¼
çÜU²¢ ¥¢ñÚ ¶GÚèÎ¢Ú ÜU¢ï ÜUã çÎ²¢ çÜU §S¢ xG¢éH¢}¢ }¢ï´ ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü »ïGÏ¢
Ýãè´, ¥HÏ¢œ¢¢ ! Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ÜUè ¥G¢Î¼ ãñ J ¶GÚèÎ¢Ú Ýï §S¢ »ïGÏ¢
ÜU¢ï ãGÜGUèÚ Á¢¢Ý ÜUÚ ©S¢ï ¶GÚèÎ çH²¢, ±¢ïã xG¢éH¢}¢ ©S¢ à¢wGS¢ ÜUè
ç¶GÎ}¢¼ }¢ï´ ÚãÝï Hx¢¢ J »ÜU Ú¢ïÁ¢G ¥ÐÝï ¥¢ÜGU¢ ÜUè Ï¢è±è ÜïU Ð¢S¢
x¢²¢ ¥¢ñÚ ÜUã¢ : »ï Ï¢ïx¢}¢ S¢¢çãGÏ¢¢ ! }¢éÛ¢ï ¥zGS¢¢ïS¢ ãñ çÜU ¥¢Ð ÜïU
ç}¢²¢æ ÜU¢ï ¥¢Ð S¢ï ÜéUÀ }¢ãGÏÏ¢¼ Ýãè´ J ¥Ï¢ §Ý ÜU¢ §Ú¢Î¢ ãñ çÜU ÜU¢ï§ü
H¢ñ´Çè ¶GÚèÎ ÜUÚ ©S¢ ÜïU S¢¢‰¢ »ïGà¢ }¢Ý¢»æ ¥¢ñÚ ¥¢Ð ÜU¢ï çÏ¢ËÜéUH
À¢ïÇG Îï´, ¥x¢Ú ¥¢Ð ÜUè wG±¢çãà¢ ã¢ï ¼¢ï }¢ñæ ¥¢Ð ÜU¢ï »ïS¢è ¼ÚÜUèÏ¢
Ï¢¼¢ªæ çÁ¢S¢ S¢ï ©Ý ÜU¢ çÎH ¥¢Ð ÜUè ¼GÚÈGU }¢¢§H ã¢ï Á¢¢» ¥¢ñÚ
¥¢Ð S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜUÚÝï Hx¢ḯ J Ï¢è±è Ýï ÐêÀ¢ : ±¢ïã v²¢ ¼ÚÜUèÏ¢ ãñ ?
xG¢éH¢}¢ Ýï ÜUã¢ ¥¢Á¢ Ú¢¼ ÜU¢ï Á¢Ï¢ ¥¢Ð ÜïU ç}¢²¢æ S¢¢ï Á¢¢»æ ¼¢ï ©S¼Ú¢
Hï ÜUÚ x¢Hï ÜïU Ð¢S¢ S¢ï ©Ý ÜUè Î¢ÉGè ÜïU ÜéUÀ Ï¢¢H }¢êæÇ HïÝ¢ ¥¢ñÚ
©Ý Ï¢¢H¢ï´ ÜU¢ï ¥ÐÝï Ð¢S¢ Ú¶Ý¢ çÈUÚ }¢ñ´ ¼ÚÜUèÏ¢ Ï¢¼¢ Îêæx¢¢ J §S¢ ÜïU
Ï¢¢’Î xG¢éH¢}¢ ¥ÐÝï ¥¢ÜGU¢ ÜïU Ð¢S¢ ¥¢²¢ ¥¢ñÚ ÜUãÝï Hx¢¢ : ãéGÁG¢êÚ }¢ñ´
Ýï ¥¢Á¢ Ï¢èÏ¢è ÜU¢ï »ÜU x¢GñÚ à¢wGS¢ ÜïU S¢¢‰¢ §çwG¼H¢¼G ÜUÚ¼ï ãé±ï Îï¶¢
ãñæ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¥¢Ð ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚ Ç¢HÝï ÜUè çÈGURU }¢ï´ ãñ J ¥x¢Ú ¥¢Ð
}¢ïÚï ÜGU¢ñH ÜUè ¼SÎèÜGU Ó¢¢ã¼ï ãñæ ¼¢ï ¥¢Á¢ Ú¢¼ ÜU¢ï ¥¢æ¶ï´ Ï¢‹Î ÜUÚ ÜïU
HñÅï Úãï´ ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ÜU¢ï S¢¢ï¼¢ ãé±¢ Ï¢Ý¢ Hï´ J xG¢éH¢}¢ ÜUè Ï¢¢¼ S¢ï ©S¢
ÜïU çÎH }¢ï´ à¢ÜU ÐñÎ¢ ã¢ï x¢²¢ J Ú¢¼ ÜU¢ï ©S¢ Ýï ±ñS¢¢ ãè çÜU²¢ J ¥G¢ñÚ¼
S¢}¢Û¢è çÜU S¢¢ï Úã¢ ãñ ©S¼Ú¢ Hï ÜUÚ Î¢ÉGè ÜïU Ï¢¢H }¢êæÇÝï ÜïU çH²ï
Ï¢ÉGè à¢¢ïãÚ ÜU¢ ¶G²¢H ÐéwG¼¢ ã¢ï x¢²¢ çÜU ±¢ÜïGU§üG ±¢ïã ¥G¢ñÚ¼ ©S¢ï
ÜGUyH ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼è ãñ ÈGU¢ñÚÝ ©Æ ¶ÇG¢ ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¼Ú¢ ÀèÝ ÜUÚ
¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ï }¢¢Ú Ç¢H¢ J ¥G¢ñÚ¼ ÜïU ¥GÁ¢GèÁ¢G¢ï ¥ÜGU¢çÚÏ¢ ÜU¢ï }¢¢’Hê}¢ ãé±¢
¼¢ï Î¢ñÇGï ¥¢» ¥¢ñÚ ©S¢ à¢wGS¢ ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚ çÎ²¢ J çÈUÚ Î¢ïÝ¢ï´ ÜïU
¥GÁ¢GèÁ¢G¢ï ¥ÜGU¢çÚÏ¢ }¢ï´ Ï¢¢ã}¢ HÇG¢§ü ãé§ü ¥¢ñÚ S¢¢ï ÜïU ÜGUÚèÏ¢ ¥¢Î}¢è
}¢¢Úï x¢» J(1)

Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï ! çÜUS¢ ¼GÚãG Ó¢éx¢GHè
ÜUè ¥G¢Î¼ çÈGU¼Ý¢ ± ÈGUS¢¢Î ÜU¢ Ï¢¢§G¯ Ï¢Ýè ! }¢x¢Ú ¥zGS¢¢ïS¢ ¥¢Á¢
ÜUH Ó¢éx¢GHè §S¢ ÜGUÎÚ ¥G¢}¢ ãñ çÜU ¥ÜU¯Ú H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï à¢¢²Î Ð¼¢ ¼ÜU
Ýãè´ Ó¢H¼¢ çÜU }¢ñ´ Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ÜUÚ Úã¢ ãêæ J
Ó¢éx¢GHè çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ?
©G-H}¢¢ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ ÈGUS¢¢Î ÜUÚ±¢Ýï ÜïU çH²ï ©Ý
ÜUè Ï¢¢¼ï´ »ÜU ÎêS¢Úï ¼ÜU ÐãéæÓ¢¢Ý¢ Ó¢éx¢GHè ãñ J(1) à¢¢ÚïãGï Ï¢é¶G¢Úè ãGÁ¢GÚ¼ï
¥GËH¢}¢¢ Ï¢ÎLgèÝ »ïGÝè çH¶¼ï ãñ´ çÜU Á¢}¢ãêÚ §S¢è
¼¢’ÚèÈGU ÜïU ÜGU¢§H ãñ´ J(2)
v²¢ ã}¢ Ó¢éx¢GHè S¢ï Ï¢Ó¢¼ï ãñ´ ?
¥zGS¢¢ïS¢ ! ¥ÜU¯Ú H¢ïx¢¢ï´ ÜUè x¢ézG¼x¢ê }¢ï´ ¥¢Á¢ ÜUH x¢GèÏ¢¼
± Ó¢éx¢GHè ÜU¢ çS¢HçS¢H¢ Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢ Ð¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ J Î¢ïS¼¢ï´ ÜUè
Ï¢ñÆÜU ã¢ï ²¢ }¢Á¢GãÏ¢è §Á¢ç¼}¢¢¥G ÜïU Ï¢¢’Î Á¢}¢Í¢Å, à¢¢Îè ÜUè ¼ÜGUÚèÏ¢
ã¢ï ²¢ ¼¢’çÁ¢G²¼ ÜUè çÝà¢S¼, çÜUS¢è S¢ï }¢éH¢ÜGU¢¼ ã¢ï ²¢ ÈGU¢ïÝ ÐÚ
Ï¢¢¼, Ó¢‹Î ç}¢ÝÅ |¢è ¥x¢Ú çÜUS¢è S¢ï x¢ézG¼x¢ê ÜUè S¢êÚ¼ Ï¢Ýï ¥¢ñÚ
ÎèÝè }¢¢’Hê}¢¢¼ Ú¶Ýï ±¢H¢ ÜU¢ï§ü ãGSS¢¢S¢ ÈGUÎü ¥x¢Ú §S¢ x¢ézG¼ìx¢ê ÜUè
¼zG¼èà¢ ÜUÚï ¼¢ï à¢¢²Î ¥ÜU¯Ú }¢Á¢¢çHS¢ }¢ï´ Îèx¢Ú x¢éÝ¢ã¢ï´ |¢Úï
¥ËÈGU¢Á¢G ÜïU S¢¢‰¢ S¢¢‰¢ ±¢ïã ÎÚÁ¢Ý¢ï´ Ó¢éx¢GçH²¢æ |¢è ¯¢çÏ¢¼ ÜUÚ Îï J

ã¢» ! ã¢» ! ã}¢¢Ú¢ v²¢ Ï¢Ýïx¢¢ ! »ÜU ãGÎè¯ }¢ï´ ¥¢²¢ ãñ çÜU
Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Î¢ç¶GH Ýãè´ ã¢ïx¢¢ J(1)
Ó¢éx¢GHè ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU 6 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢
(1) x¢GèÏ¢¼, ¼G¢’Ý¢ Á¢GÝè, Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ¥¢ñÚ Ï¢ïx¢éÝ¢ã H¢ïx¢¢ï´ ÜïU »ïGÏ¢
¼H¢à¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜU¢ï ¥ËH¢ã 1 (çÜGU²¢}¢¼ ÜïU
çÎÝ) ÜéUœ¢¢ï´ ÜUè à¢vH }¢ï´ ©Æ¢»x¢¢ J(2)
(2) Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Ýãè´ Á¢¢»x¢¢ J(3)
(3) Ï¢ïà¢ÜU Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ¥¢ñÚ ÜUèÝ¢ ÐÚ±Úè Î¢ïÁ¢G¶G }¢ï´ ãñ J(4)
(4) ¥ËH¢ã 1 ÜïU ÝïÜU Ï¢‹Îï ±¢ïã ãñ´ çÁ¢‹ãï´ Îï¶ï´ ¼¢ï
¥ËH¢ã 1 ²¢Î ¥¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 ÜïU Ï¢éÚï
Ï¢‹Îï ±¢ïã ãñ´ Á¢¢ï Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ÜUÚ¼ï, Î¢ïS¼¢ï´ }¢ï´ Á¢éÎ¢§ü Ç¢H¼ï
¥¢ñÚ ÝïÜU H¢ïx¢¢ï´ ÜïU »GïÏ¢ ¼H¢à¢ ÜUÚ¼ï ãñ´ J(5)
(5) ¶GÏ¢ÚÎ¢Ú ! Û¢êÅ Ó¢ïãÚï ÜU¢ï çS¢²¢ã ÜUÚ Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Ó¢éx¢GH
¶G¢ïÚè ¥GÁ¢G¢Ï¢ï ÜGUÏ¢í (ÜU¢ Ï¢¢§G¯) ãñ J(6)

(6) x¢GèÏ¢¼ ¥¢ñÚ Ó¢éx¢GHè §ü}¢¢Ý ÜU¢ï §S¢ ¼GÚãG ÜU¢Å Îï¼è ãñ´ çÁ¢S¢
¼GÚãG Ó¢Ú±¢ã¢ ÎÚwG¼ ÜU¢ï ÜU¢Å Îï¼¢ ãñ J(1)
²¢ ÚÏÏ¢ï }¢éãG}}¢Î ¼ê }¢éÛ¢ï ÝïÜU Ï¢Ý¢ Îï ¥}¢Ú¢Á¢G x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU }¢ïÚï S¢¢Úï ç}¢Å¢ Îï
}¢ñ´ x¢GèÏ¢¼¢ï Ó¢éx¢GHè S¢ï Úãêæ ÎêÚ ã}¢ïà¢¢ ãÚ ¶GSH¼ï Ï¢Î S¢ï }¢ïÚ¢ ÐèÀ¢ ¼ê ÀéÇG¢ Îï
}¢ñ´ ÈGU¢H¼ê Ï¢¢¼¢ï´ S¢ï Úãêæ ÎêÚ ã}¢ïà¢¢
Ó¢éÐ ÚãÝï ÜU¢ ¥ËH¢ã ! S¢HèÜGU¢ ¼ê çS¢¶¢ Îï
<
Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ÜU¢ §GH¢Á¢
Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè S¢ï wG¢éÎ ÜU¢ï Ï¢Ó¢¢Ýï ÜU¢ Ï¢ïã¼ÚèÝ ¼GÚèÜGU¢ ÜU}¢
x¢¢ï§ü ÜUè ¥G¢Î¼ ¥ÐÝ¢Ý¢ ãñ, ÜU¢à¢ ! ã}¢ï´ ãGÜGUèÜGUè }¢¢’Ý¢ï´ }¢ï´ Á¢GÏ¢¢Ý ÜU¢
ÜéUGzGHï }¢ÎèÝ¢(2) ÝS¢èÏ¢ ã¢ï Á¢¢», ÜU¢à¢ ! Á¢GMÚ¼ ÜïU çS¢±¢ ÜU¢ï§ü
HzGÁ¢G Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï Ý çÝÜUHï, v²êæçÜU çÁ¢G²¢Î¢ Ï¢¢ïHÝï ±¢Hï ¥¢ñÚ
Îé‹²±è Î¢ïS¼¢ï´ ÜïU Û¢éÚ}¢Å }¢ï´ ÚãÝï ±¢Hï ÜU¢ x¢GèÏ¢¼ ¥¢ñÚ çÏ¢H wG¢éS¢êS¢
Ó¢éx¢GHè S¢ï Ï¢Ó¢Ý¢ Ï¢ïãGÎ Îéà±¢Ú ãñ J ¥¢ã ! ¥¢ã ! ¥¢ã ! ãGÎè¯ï Ð¢ÜU
}¢ï´ ãñ : çÁ¢S¢ à¢wGS¢ ÜUè x¢ézG¼ìx¢ê çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï ©S¢ ÜUè x¢GHç¼G²¢æ |¢è
çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï¼è ãñ´ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜUè x¢GHç¼G²¢´ çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï´ ©S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã
|¢è çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï¼ï ãñ´ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜïU x¢éÝ¢ã çÁ¢G²¢Î¢ ã¢ï´ ±¢ïã Á¢ã‹Ý}¢ ÜïU
çÁ¢G²¢Î¢ H¢§ÜGU ãñ J(3)
2 x¢ñGÚ Á¢GMÚè Ï¢¢¼¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢Ýï ÜU¢ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH }¢ï´ Á¢GÏ¢¢Ý ÜU¢
ÜGéUzGHï }¢ÎèÝ¢ Hx¢¢Ý¢ ÜUã¼ï ãñ´ J

Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ ÜU|¢è S¢ÓÓ¢¢ Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢

Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè S¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜU¢ »ÜU ¼GÚèÜGU¢ ²ïã |¢è ãñ çÜU Ó¢éx¢GHè
ÜUÚÝï ±¢Hï ÜUè Ï¢¢¼ ÐÚ ¼±ÁÁ¢¢ïã Îè Á¢¢» Ý ©S¢ ÜUè Ï¢¢¼ ÜU¢ï ÜU¢ï§ü
¥ãç}}¢Ä²¼ Îè Á¢¢» J ²êæ Á¢Ï¢ Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ¢ḯ ÜU¢ï ¥ÐÝï }¢vGS¢Î (²¢’Ýè
}¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜU¢ï ¥¢ÐS¢ }¢ï´ HÇG¢ ÜUÚ }¢Á¢Gï HïÝï) }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢è Ýãè´
ç}¢Hïx¢è ¼¢ï V ±¢ïã Ó¢éx¢GH ¶G¢Úï è S¢ï |¢è Ï¢¢Á¢G ¥¢ Á¢¢»æx¢ï J ã¢æ !
¥x¢Ú ã}¢ ©Ý ÜUè Ï¢¢¼ çÎHÓ¢SÐè S¢ï S¢éÝï´x¢ï, ã¢æ }¢ï´ ã¢æ ç}¢H¢»æx¢ï ¥¢ñÚ
©S¢ï ¥ãç}}¢Ä²¼ Îï¼ï ãé±ï ¥¢ÐS¢ }¢ï´ HÇG ÐÇGï´x¢ï ¼¢ï çÈUÚ Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè
ÜU¢ ¶G¢ç¼}¢¢ Ï¢ãé¼ }¢éçàÜUH ãñ v²êæçÜU Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ ²êæãè çÈGU¼Ý¢
¥æx¢ïçÁ¢G²¢æ ÜUÚ¼ï, }¢éS¢H}¢¢Ý¢ïæ ÜU¢ï ¥¢ÐS¢ }¢ï´ HÇG¢¼ï Úãï´x¢ï ¥¢ñÚ ã}¢
§Ý Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ¢ï´ ÜUè Ï¢¢¼¢ï´ ÜU¢ ²ÜGUèÝ ÜUÚ ÜïU ¥¢ÐS¢ }¢ï´ HÇG¼ï Úãï´x¢ï,
ãG¢H¢æçÜU ²ïã Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ §S¢ ÜGU¢çÏ¢H Ýãè´ ãñ çÜU §Ý ÜUè Ï¢¢¼ ÐÚ
²ÜGUèÝ çÜU²¢ Á¢¢» v²êæçÜU ²ïã Ó¢éx¢GHè ÜUÚÝï ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ÈGU¢çS¢ÜGU ã¢ï
Ó¢éÜïU ¥¢ñÚ ÈGU¢çS¢ÜGU ÜUè Ï¢¢¼ ÜGU¢çÏ¢Hï »’ç¼Ï¢¢Ú Ýãè´ ã¢ï¼è J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý
çà¢ã¢Ï¢ Á¢¢ïãGÚè P »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ Ï¢¢Îà¢¢ã S¢éHñ}¢¢Ý çÏ¢Ý
¥GÏÎéH }¢çHÜU ÜïU Ð¢S¢ ¼à¢ÚèÈGU ÈGUÚ}¢¢ ‰¢ï çÜU »ÜU à¢wGS¢ ¥¢²¢,
Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï ÜGUÎÚï Ý¢x¢±¢Úè ÜïU S¢¢‰¢ ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï Ð¼¢ Ó¢H¢ ãñ
¼é}¢ Ýï }¢ïÚï ç¶GH¢ÈGU ÈéUGH¢æ ÈéUGH¢æ Ï¢¢¼ ÜUè ãñ J ©S¢ Ýï Á¢±¢Ï¢ çÎ²¢ :
}¢ñ´ Ýï ¼¢ï »ïS¢¢ ÜéUÀ Ýãè´ ÜUã¢ J Ï¢¢Îà¢¢ã Ýï §S¢Ú¢Ú ÜUÚ¼ï ãé±ï ÜUã¢ :
çÁ¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢¼¢²¢ ãñ, ±¢ïã (ÜñUS¢ï Û¢êÅ Ï¢¢ïH S¢ÜU¼¢ ãñ ! ±¢ïã ¼¢ï
Ï¢ãé¼) S¢ÓÓ¢¢ ¥¢Î}¢è ãñ J ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ §}¢¢}¢ Á¢G¢ïãÚè
P Ýï Ï¢¢Îà¢¢ã ÜU¢ï }¢é¶G¢¼GÏ¢ ÜUÚ ÜïU ÈGUÚ}¢¢²¢ : (¥¢Ð ÜU¢ï
çÁ¢S¢ Ýï §S¢ ¼GÚãG ÜUè ¶GÏ¢Ú Îè ±¢ïã ¼¢ï Ó¢éx¢GHè ¶¢Ýï ±¢H¢ ãé±¢
¥¢ñÚ) Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ ÜU|¢è S¢ÓÓ¢¢ Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ J ²ïã S¢éÝ ÜUÚ
Ï¢¢Îà¢¢ã S¢æ|¢H x¢²¢ ¥¢ñÚ ÜUãÝï Hx¢¢ : ãéGÁG¢êÚ ! ¥¢Ð Ýï çÏ¢ËÜéUH
Ï¢Á¢¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ J çÈUÚ ©S¢ à¢wGS¢ S¢ï ÜUã¢ : ²¢’Ýè ¼é}¢
S¢H¢}¢¼è ÜïU S¢¢‰¢ H¢ñÅ Á¢¢¥¢ï J(1)
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH ¥GÁ¢GèÁ¢G ÜU¢ ¼GÁ¢ïüG ¥G}¢H
¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú çÏ¢Ý ¥GÏÎéH
¥GÁ¢GèÁ¢G ÜUè ç¶GÎ}¢¼ï Ï¢¢ Ï¢ÚÜU¼ }¢ï´ »ÜU à¢wGS¢ ãG¢çÁ¢GÚ
ãé±¢ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï çÜUS¢è ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ ÜU¢ï§ü }¢ÝÈGUè (Negative) Ï¢¢¼
ÜUè J ¥¢Ð Ýï ÈGUÚ}¢¢²¢ : ¥x¢Ú ¼é}¢ Ó¢¢ã¢ï ¼¢ï ã}¢ ¼é}ã¢Úï }¢é¥G¢}¢Hï
ÜUè ¼ãGÜGUèÜGU ÜUÚï´ ! ¥x¢Ú ¼é}¢ Û¢êÅï çÝÜUHï ¼¢ï §S¢ ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢
ÜïU ç}¢SÎ¢ÜGU ÜGUÚ¢Ú Ð¢¥¢ïx¢ï :
“¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : ¥x¢Ú ÜU¢ï§ü ÈGU¢çS¢ÜGU ¼é}ã¢Úï Ð¢S¢ ÜU¢ï§ü
¶GÏ¢Ú H¢» ¼¢ï ¼ãGÜGUèÜGU ÜUÚ H¢ï J” ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¼é}¢ S¢ÓÓ¢ï ãé±ï ¼¢ï ²ïã
¥¢²¼ ¼é}¢ ÐÚ S¢¢çÎÜGU ¥¢»x¢è :
“¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : Ï¢ãé¼ ¼G¢’Ýï ÎïÝï ±¢H¢ Ï¢ãé¼ §{Ú ÜUè
©{Ú Hx¢¢¼¢ çÈUÚÝï ±¢H¢ J” ¥¢ñÚ ¥x¢Ú ¼é}¢ Ó¢¢ã¢ï ¼¢ï ã}¢ ¼é}ãï´

}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ Îï´ ! ©S¢ Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ¥}¢èÚH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ !
}¢é¥G¢ÈGU ÜUÚ ÎèçÁ¢²ï ¥¢§‹Î¢ }¢ñ´ »ïS¢¢ (²¢’Ýè x¢GèÏ¢¼ï´ ¥¢ñÚ Ó¢éx¢GH
¶G¢ïçÚ²¢æ) Ýãè´ ÜUMæx¢¢ J(1)
}¢ãGÏÏ¢¼¢ï´ ÜïU Ó¢¢ïÚ¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢ï
Ï¢éÁG¢éx¢¢üÝï ÎèÝ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : ¥GvGH¢ï´ ÜïU Îéà}¢Ý¢ï´
¥¢ñÚ }¢ãGÏÏ¢¼¢ï´ ÜïU Ó¢¢ïÚ¢ï´ S¢ï Ï¢Ó¢¢ï, ²ïã Ó¢¢ïÚ Ó¢éx¢GHè ¶¢Ýï ±¢Hï ãñ´ ¥¢ñÚ
Ó¢¢ïÚ ¼¢ï }¢¢H Ó¢éÚ¢¼ï ãñ´ Á¢Ï¢ çÜU ²ïã (Ó¢éx¢GçH²¢æ ÜUÚÝï ±¢Hï) H¢ïx¢
}¢ãGÏÏ¢¼ï´ Ó¢éÚ¢¼ï ãñ´ J(2)
¥‹{ïÚè ÜGUÏ¢í ÜU¢ çÎH S¢ï Ýãè´ çÝÜUH¼¢ ÇÚ
ÜUMæx¢¢ v²¢ Á¢¢ï ¼ê Ý¢Ú¢Á¢G ã¢ï x¢²¢ ²¢ ÚÏ¢
S¢éÝêæ Ý ÈGU¢ïãìGà¢ ÜUH¢}¢è Ý x¢GèÏ¢¼ ± Ó¢éx¢GHè
¼ïÚè ÐS¢‹Î ÜUè Ï¢¢¼ï´ ÈGUÜGU¼G S¢éÝ¢ ²¢ ÚÏ¢ (3)
¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ Îé¥G¢ ãñ çÜU ±¢ïã ã}¢ï´ Ó¢éx¢GHè
ÜïU }¢ÚÁ¢G ¥¢ñÚ Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ¢ïæ ÜïU çÈGU¼Ý¢ï´ S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G ÈGUÚ}¢¢» J
¼ïÚï ãGÏ¢èÏ¢ ¥x¢Ú }¢éSÜéUÚ¢¼ï ¥¢ Á¢¢»æ
¼¢ï çÏ¢H ²ÜGUèÝ ©Æï ÜGUÏ¢í Á¢x¢}¢x¢¢ ²¢ ÚÏ¢
}¢ãGÏÏ¢¼¢ḯ ÜïU Ó¢¢ïÚ ..... Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ, Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚ
3 ±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢.93

(3) à¢Ú¢Ï¢ ÜUè ÝéãêGS¢¼

ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú §Úà¢¢Î
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ ãGÁ¢ ÜïU }¢¢ïçS¢}¢ }¢ï´, }¢ñ´ ¶G¢Ý» ÜU¢’Ï¢¢ ÜU¢
¼G±¢ÈGU ÜUÚ Úã¢ ‰¢¢ J ãG¢çÁ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ ©G}¢Úã ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ÜUè §¼Ýè
ÜU¯Ú¼ ‰¢è çÜU §‹ãï´ Îï¶ ÜUÚ ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ã¢ï¼¢ ‰¢¢ J }¢ïÚï çÎH }¢ï´ ²ïã
wG±¢çãà¢ ©|¢Úè çÜU ÜU¢à¢ ! çÜUS¢è ¼GÚãG }¢éÛ¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» çÜU §Ý
H¢ïx¢¢ï´ }¢ï´ S¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã }¢ï´ ÜU¢ñÝ }¢vGÏ¢êH ãñ ¼¢çÜU
}¢ñ´ ©S¢ ÜU¢ï }¢éÏ¢¢ÚÜU Ï¢¢Î Îêæ ¥¢ñÚ çÁ¢S¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ }¢¢’Hê}¢ ã¢ï Á¢¢» çÜU
±¢ïã }¢ÎêüÎ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢Úx¢¢ãï wG¢éÎ¢±‹Îè }¢ï´ ©S¢ ÜU¢ ãGÁ¢ ÜGUÏ¢êH Ýãè´ ¼¢ï
©S¢ ÜU¢ï ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ Îêæ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çH²ï Îé¥G¢ ÜUMæ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
Á¢Ï¢ Ú¢¼ ÜU¢ï S¢¢ï²¢ ¼¢ï wG±¢Ï¢ }¢ï´ çÜUS¢è ÜUãÝï ±¢Hï Ýï ÜUã¢ : »ï
}¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ! ¼ê ãG¢çÁ¢²¢ḯ ¥¢ñÚ ©G}¢Úã ÜUÚÝï ±¢H¢ḯ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ḯ
çÈGURU }¢‹Î ãñ ? ¼¢ï S¢éÝ ! §S¢ }¢Ú¼Ï¢¢ ¥ËH¢ã 1 Ýï ãÚ À¢ïÅï
Ï¢ÇGï, }¢Îü ± ¥G¢ñÚ¼, S¢ÈïGUÎ ± çS¢²¢ã Úæx¢¼ ±¢Hï, ¥GÚÏ¢è ± ¥GÁ¢}¢è
¥H x¢GÚÁ¢G ãÚ ãGÁ¢ ¥¢ñÚ ©G}¢Ú¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ÜU¢ï ¼¢ï Ï¢wGà¢ çÎ²¢ ãñ
HïçÜUÝ »ÜU à¢wGS¢ ÜUè }¢x¢GçÈGUÚ¼ Ýãè´ ÜUè x¢§ü, ¥ËH¢ã 1 ÜU¢
§S¢ à¢wGS¢ ÐÚ Ï¢ãé¼ çÁ¢G²¢Î¢ x¢GÁ¢GÏ¢ ãñ ¥¢ñÚ ±¢ïã §S¢ S¢ï Ý¢Ú¢Á¢G ãñ J
§S¢ ÜU¢ ãGÁ¢ ÜGUÏ¢êH Ýãè´ çÜU²¢ x¢²¢ Ï¢çËÜU §S¢ ÜïU }¢éæã ÐÚ }¢¢Ú çÎ²¢
x¢²¢ ãñ J ¥¢Ð I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : §S¢ wG±¢Ï¢ ÜïU Ï¢¢’Î }¢ïÚè
Á¢¢ï ãG¢H¼ ãé§ü ©S¢ï ¥ËH¢ã 1 ãè Ï¢ïã¼Ú Á¢¢Ý¼¢ ãñ J }¢ñ´ Ýï ²ïã
x¢é}¢¢Ý ÜUÚ çH²¢ çÜU ±¢ïã }¢x¢GÁG¢êÏ¢ à¢wGS¢ à¢¢²Î }¢ñ´ ãè ãêæ ¥¢ñÚ
¥ËH¢ã 1 }¢éÛ¢ S¢ï Ý¢Ú¢Á¢G ãñ J }¢ñ´ Ï¢ãé¼ ÐÚïà¢¢Ý Úã¢ J S¢¢Ú¢
çÎÝ §S¢è x¢G}¢ ¥¢ñÚ çÈGURU }¢ï´ x¢éÁ¢GÚ x¢²¢ çÈUÚ ÎêS¢Úè Ú¢¼ ‰¢¢ïÇGè ÎïÚ ÜïU
çH²ï }¢ïÚè ¥¢æ¶ Hx¢è ¼¢ï çÈUÚ }¢éÛ¢ï §S¢è ¼GÚãG ÜU¢ wG±¢Ï¢ ÝÁ¢GÚ ¥¢²¢
¥¢ñÚ »ïS¢è ãè x¢GñÏ¢è ¥¢±¢Á¢G S¢éÝ¢§ü Îè ¥¢ñÚ ÜUã¢ x¢²¢ : »ï }¢¢çHÜU
çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ! ¼ê ±¢ïã Ýãè´ çÁ¢S¢ ÜU¢ çÁ¢GRU çÜU²¢ Á¢¢ Úã¢ ãñ Ï¢çËÜU
±¢ïã ¼¢ï wG¢Úé ¢S¢¢Ý ÜU¢ »ÜU à¢wGS¢ ãñ Á¢¢ï Ï¢Ë¶G à¢ãÚ }¢ï´ Úã¼¢ ãñ, ©S¢
ÜU¢ Ý¢}¢ }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý ãÚ±Ý Ï¢Ë¶Gè ãñ, ¥ËH¢ã 1 ©S¢ S¢ï
à¢ÎèÎ Ý¢Ú¢Á¢G ãñ, ©S¢ ÜU¢ ãGÁ¢ }¢ÎêüÎ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU }¢éæã ÐÚ }¢¢Ú çÎ²¢
x¢²¢ ãñ J ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : S¢éÏãG }¢ñ´ wG¢éÚ¢S¢¢Ý S¢ï ¥¢» ãé±ï ãG¢çÁ¢²¢ï´ ÜïU
ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ x¢²¢ ¥¢ñÚ ©Ý S¢ï }¢éã}G }¢Î çÏ¢Ý ãÚ±Ý Ï¢Ë¶Gè ÜïU Ï¢¢Úï }¢ḯ
ÐêÀ¢ J ©‹ã¢ḯ Ýï ÜUã¢ : }¢ÚãGÏ¢¢ ! ©S¢ ÝïÜU à¢wGS¢ ÜU¢ï ÜU¢ñÝ Ýãè´ Á¢¢Ý¼¢,
©S¢ S¢ï Ï¢ÉG ÜUÚ ¥G¢çÏ¢Î¢ï Á¢G¢çãÎ ÐêÚï wG¢éÚ¢S¢¢Ý }¢ï´ ÜU¢ï§ü Ýãè´ J ¥¢Ð
I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU }¢éÛ¢ï ©Ý H¢ïx¢¢ï´ ÜUè Á¢GÏ¢¢Ýè ©S¢ ÜUè
¼¢’ÚèÈGU S¢éÝ ÜUÚ Ï¢ÇG¢ ¼¥GÁÁ¢éÏ¢ ãé±¢ v²êçæ ÜU wG±¢Ï¢ }¢ï´ }¢é¥¢G }¢H¢ §S¢ ÜïU
Ï¢Ú ¥GvS¢ ‰¢¢ J Ï¢ãÚ ãG¢H }¢ñæ Ýï ©Ý S¢ï ÐêÀ¢ : §S¢ ±vG¼ ±¢ïã ÜUã¢æ
ã¢ïx¢¢ ? H¢ïx¢¢ï´ Ýï ÜUã¢ : ±¢ïã Ó¢¢HèS¢ S¢¢H S¢ï }¢éS¢HS¢H Ú¢ïÁ¢ïG Ú¶
Úã¢ ãñ ¥¢ñÚ S¢¢Úè S¢¢Úè Ú¢¼ §GÏ¢¢Î¼ }¢ï´ x¢éÁ¢G¢Ú Îï¼¢ ãñ, ¥x¢Ú ¥¢Ð ©S¢ï
¼H¢à¢ ÜUÚÝ¢ Ó¢¢ã¼ï ãñ´ ¼¢ï }¢vÜU» }¢éÜUÚü}¢¢ ÜïU
çÜUS¢è ÅêÅï ÈêUÅï }¢ÜU¢Ý }¢ḯ ¼H¢à¢ ÜUèçÁ¢²ï ±¢ïã »ïS¢è ãè Á¢x¢ã¢ḯ }¢ḯ
çÜGU²¢}¢ ÜUÚ¼¢ ãñ J ©Ý H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ²ïã }¢¢’Hê}¢¢¼ ãG¢çS¢H ÜUÚÝï ÜïU
Ï¢¢’Î }¢ñ´ }¢vÜU¢ à¢ÚèÈGU ÜïU ±èÚ¢Ý ¥GH¢ÜïGU ÜUè ¼GÚÈGU x¢²¢ ¥¢ñÚ ©S¢ï
ÉêæÇÝï Hx¢¢ J çÏ¢H ¥¢ç¶GÚ »ÜU Îè±¢Ú ÜïU ÐèÀï }¢ñ´ Ýï »ÜU à¢wGS¢ ÜU¢ï
Îï¶ ÜUÚ ÐãÓ¢¢Ý çH²¢ çÜU ²ïãè §ÏÝï ãÚ±Ý ãñ J ©S¢ ÜU¢ S¢è{¢ ã¢‰¢
ÜUÅ¢ ãé±¢ ‰¢¢ çÁ¢S¢ï ©S¢ Ýï S¢êÚ¢¶G ÜUÚ ÜïU Á¢G‹Á¢èÚ ÜUè }¢ÎÎ S¢ï x¢ÎüÝ
S¢ï HÅÜU¢²¢ ãé±¢ ‰¢¢ J §S¢è ¼GÚãG ©S¢ Ýï ¥ÐÝï ÜGUÎ}¢¢ï´ }¢ï´ |¢è Ï¢ïçÇG²¢æ
Ç¢H Ú¶è ‰¢è´, ±¢ïã }¢àxG¢êHï §GÏ¢¢Î¼ ‰¢¢ HïçÜUÝ Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï }¢ïÚï
ÜGUÎ}¢¢ï´ ÜUè ¥¢ãÅ S¢éÝè ¼¢ï ±¢ïã }¢ïÚè ¼GÚÈGU }¢é¼±ÁÁ¢ïã ãé±¢ ¥¢ñÚ
ÜUãÝï Hx¢¢ : »ï ¥ËH¢ã 1 ÜïU Ï¢‹Îï ! ¼ê ÜU¢ñÝ ãñ ¥¢ñÚ ÜUã¢æ S¢ï
¥¢²¢ ãñ ? }¢ñ´ Ýï Ï¢¼¢²¢ çÜU }¢ïÚ¢ Ý¢}¢ }¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ãñ ¥¢ñÚ
}¢ñ´ Ï¢S¢Ú¢ ÜU¢ ÚãÝï ±¢H¢ ãêæ J ¼¢ï ±¢ïã Ï¢¢ïH¢ : »ï }¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ! }¢ïÚï
Ð¢S¢ çÜUS¢ çH²ï ¥¢» ãñ´ ? ¥x¢Ú }¢ïÚï }¢é¼¥GçËHÜGU ÜU¢ï§ü wG±¢Ï¢ Îï¶¢
ãñ ¼¢ï Ï¢²¢Ý ÜUèçÁ¢²ï J }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï ¼é}ã¢Úï S¢¢}¢Ýï ±¢ïã wG±¢Ï¢
Ï¢²¢Ý ÜUÚ¼ï ãé±ï à¢}¢ü }¢ãGS¢êS¢ ã¢ï Úãè ãñ J ¼¢ï ±¢ïã ÜUãÝï Hx¢¢ : »ï
}¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ! Á¢¢ï wG±¢Ï¢ Îï¶¢ ãñ Ï¢²¢Ý ÜUèçÁ¢²ï ¥¢ñÚ à¢}¢ü
}¢ãGS¢êS¢ Ý ÜUèçÁ¢²ï J ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : çÏ¢H ¥¢ç¶GÚ }¢ñ´ Ýï ©S¢ï wG±¢Ï¢
S¢éÝ¢²¢ ¼¢ï ±¢ïã ÜU¢ÈGUè ÎïÚ ¼ÜU Ú¢ï¼¢ Úã¢, çÈUÚ ÜUãÝï Hx¢¢ : »ï
}¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ! }¢éS¢HS¢H 40 S¢¢H S¢ï ãGÁ¢ ÜïU }¢¢ñÜGU¥G ÐÚ
}¢ïÚï Ï¢¢Úï }¢ï´ §S¢è ¼GÚãG ÜU¢ wG±¢Ï¢ çÜUS¢è ÝïÜU ± Á¢G¢çãÎ Ï¢‹Îï ÜU¢ï
çÎ¶¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ï Ï¢¼¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ çÜU }¢ñ´ Á¢ã‹Ý}¢è ãêæ J
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ÈGUÚ}¢¢¼ï
ãñ´ : }¢ñ´ Ýï ©S¢ S¢ï ÐêÀ¢ çÜU v²¢ ¼ïÚï ¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 ÜïU
ÎÚç}¢²¢Ý ÜU¢ï§ü Ï¢ãé¼ Ï¢ÇG¢ x¢éÝ¢ã ãG¢§H ãñ ? Ï¢¢ïH¢ : ã¢æ ! }¢ïÚ¢ x¢éÝ¢ã
Á¢G}¢èÝ¢ï ¥¢S}¢¢æ ¥¢ñÚ ¥Gà¢¢ïü ÜéUÚS¢è S¢ï |¢è Ï¢ÇG¢ ãñ J }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï
¥ÐÝ¢ ±¢ïã x¢éÝ¢ã Ï¢¼¢¥¢ï ¼¢çÜU }¢ñ´ H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ©S¢ ÜïU §<¼ÜU¢Ï¢ S¢ï
Ï¢Ó¢¢ªæ ¥¢ñÚ ©‹ãï´ ©S¢ x¢éÝ¢ã S¢ï ÇÚ¢ªæ çÁ¢S¢ ÜUè S¢Á¢G¢ ¼é}¢ |¢éx¢¼ Úãï
ã¢ï J ¼¢ï ±¢ïã ÜUãÝï Hx¢¢ : }¢ñ´ à¢Ú¢Ï¢ ÜU¢ ¥G¢Îè ‰¢¢ ¥¢ñÚ ãÚ ±vG¼
à¢Ú¢Ï¢ ÜïU Ýà¢ï }¢ï´ }¢Îã¢ïà¢ Úã¼¢ J »ÜU }¢Ú¼Ï¢¢ }¢ñ´ ¥ÐÝï »ÜU à¢Ú¢Ï¢è
Î¢ïS¼ ÜïU Ð¢S¢ x¢²¢ J ±ã¢æ wG¢êÏ¢ à¢Ú¢Ï¢ Ðè, Á¢Ï¢ Ýà¢¢ ¼G¢Úè ã¢ïÝï Hx¢¢
¥¢ñÚ }¢ïÚè ¥GvGH ÐÚ ÐÎ¢ü ÐÇG x¢²¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýà¢ï ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ çx¢Ú¼¢
ÐÇG¼¢ Í¢Ú ÐãéæÓ¢¢ ¥¢ñÚ ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶Å ¶Å¢²¢ ¼¢ï }¢ïÚè Á¢G¢ñÁ¢¢ Ýï
ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶¢ïH¢ J Í¢Ú }¢ï´ Î¢ç¶GH ãé±¢ ¼¢ï Îï¶¢ çÜU }¢ïÚè ±¢çHÎ¢
¼‹ÝêÚ }¢ï´ HÜUçÇG²¢ Ç¢H ÜUÚ ¥¢x¢ Á¢H¢ Úãè ‰¢è ¥¢ñÚ ¥¢x¢ wG¢êÏ¢
|¢ÇGÜU Úãè ‰¢è J }¢ïÚè ±¢çHÎ¢ Ýï Á¢Ï¢ }¢éÛ¢ï Ýà¢ï ÜUè ãG¢H¼ }¢ï´ Îï¶¢
¼¢ï }¢ïÚè ¼GÚÈGU ¥¢§æü, }¢ñ´ HÇG ¶GÇG¢ ÜUÚ çx¢ÚÝï Hx¢¢ ¼¢ï ©‹ã¢ï´ Ýï }¢éÛ¢ï
‰¢¢}¢ çH²¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ïHè´ : ¥¢Á¢ à¢¢’Ï¢¢ÝéH }¢é¥GÁGÁ¢G}¢ ÜU¢ ¥¢ç¶GÚè
çÎÝ ãñ ¥¢ñÚ Ú}¢Á¢G¢ÝéH }¢éÏ¢¢ÚÜU ÜUè ÐãHè Ú¢¼ à¢éM¥G ã¢ïÝï ±¢Hè ãñ,
H¢ïx¢ S¢éÏãG Ú¢ïÁ¢G¢ Ú¶ï´x¢ï ¥¢ñÚ ¼ïÚè S¢éÏãG §S¢ ãG¢H¼ }¢ï´ ã¢ïx¢è çÜU ¼ê
à¢Ú¢Ï¢ ÜïU Ýà¢ï }¢ï´ ã¢ïx¢¢ ! v²¢ ¼éÛ¢ï ¥ËH¢ã 1 S¢ï ãG²¢ Ýãè´
¥¢¼è ? ²ïã S¢éÝ¼ï ãè }¢éÛ¢ï xG¢éSS¢¢ ¥¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ }¢ñ´ Ýï »ÜU Í¢êæS¢¢
¥ÐÝè ±¢çHÎ¢ ÜïU S¢èÝï ÐÚ }¢¢Ú¢ ¥¢ñÚ ©S¢ï ©Æ¢ ÜUÚ Á¢H¼ï ãé±ï
¼‹ÝêÚ }¢ï´ Ç¢H çÎ²¢, }¢ñ´ ©S¢ ±vG¼ Ýà¢ï }¢ï´ ‰¢¢ ¥¢ñÚ }¢ïÚï ã¢ïà¢¢ï ãG±¢S¢
Ï¢ãG¢H Ý ‰¢ï, Á¢Ï¢ }¢ïÚè Á¢G¢ñÁ¢¢ Ýï ²ïã ÎÎüÝ¢ÜU }¢‹Á¢GÚ Îï¶¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï
}¢éÛ¢ï {ÜïUH ÜUÚ »ÜU ÜU¢ïÆÇGè }¢ï´ Ï¢‹Î ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ Ï¢¢ãÚ S¢ï ÜéæUÇè
Hx¢¢ Îè ¼¢çÜU ÐÇG¢ïS¢è }¢ïÚè ¥¢±¢Á¢G Ý S¢éÝ S¢ÜïU´ ¥¢ñÚ ©‹ãï´ }¢é¥G¢}¢Hï
ÜUè ¶GÏ¢Ú Ý ã¢ï J S¢éÏãG Á¢Ï¢ ã¢ïà¢ ¥¢²¢ ¼¢ï Îï¶¢ çÜU ÎÚ±¢Á¢G¢ Ï¢‹Î
‰¢¢ J Á¢G¢ñÁ¢¢ ÜU¢ï ÎÚ±¢Á¢G¢ ¶¢ïHÝï ÜïU çH²ï ¥¢±¢Á¢G Îè J ¼¢ï ©S¢ Ýï Ï¢ÇGï
S¢wG¼ HãÁ¢ï }¢ï´ §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢ J }¢ñ´ Ýï ÐêÀ¢ : ¼é}¢ §¼Ýè Ý¢Ú¢Á¢G
v²êæ ã¢ï ? ¥¢ç¶GÚ }¢ñ́ Ýï »ïS¢è ÜU¢ñÝ S¢è ¶G¼¢G ÜUè ãñ ? ±¢ïã Ï¢¢ïHè :
¼ê Ýï §¼Ýè Ï¢ÇGè ¶G¼G¢ ÜUè ãñ çÜU ¼ê §S¢ H¢§ÜGU ãè Ýãè´ çÜU ¼éÛ¢ ÐÚ
Ú¤G}¢ çÜU²¢ Á¢¢» J }¢ñ´ Ýï çÈUÚ ÐêÀ¢ : ¥¢ç¶GÚ Ï¢¢¼ v²¢ ãñ ? }¢éÛ¢ï |¢è
¼¢ï }¢¢’Hê}¢ ã¢ï çÜU }¢ñ´ Ýï v²¢ çÜU²¢ ãñ ? çÈUÚ Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï ²ïã Ï¢¼¢²¢
çÜU }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝè }¢¢æ ÜU¢ï Á¢H¼ï ãé±ï ¼‹ÝêÚ }¢ï´ Ç¢H ÜUÚ }¢¢Ú Ç¢H¢ ãñ
¥¢ñÚ ¥Ï¢ ±¢ïã Á¢H ÜUÚ ÜU¢ï§H¢ Ï¢Ý Ó¢éÜUè ãñ J ¼¢ï }¢éÛ¢ S¢ï Ý Úã¢ x¢²¢
¥¢ñÚ }¢ñ´ Ýï ÎÚ±¢Á¢G¢ ©¶¢ÇG ÈïU´ÜU¢ ¥¢ñÚ ¼‹ÝêÚ ÜUè ¼GÚÈGU HÐÜU¢, Îï¶¢
¼¢ï }¢ïÚè ±¢çHÎ¢ ±¢ÜïGU§üG Á¢H ÜUÚ ÜU¢ï§H¢ ã¢ï Ó¢éÜUè ‰¢è J çà¢g¼ï x¢G}¢
}¢ï´ ©HÅï ÜGUÎ}¢¢ï´ ÅêÅï ãé±ï ÎÚ±¢Á¢Gï ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢ÉG¢, ¥ÐÝ¢ ã¢‰¢ çÁ¢S¢
S¢ï }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝè }¢¢æ ÜU¢ï Í¢êæS¢¢ }¢¢Ú¢ ‰¢¢, Ó¢¢ï¶Å ÐÚ Ú¶¢ ¥¢ñÚ ÜU¢Å
Ç¢H¢, çÈUÚ H¢ïã¢ x¢}¢ü ÜUÚ ÜïU ©S¢ ã¢‰¢ ÜUè ãaè }¢ï´ S¢êÚ¢¶G çÜU²¢ ¥¢ñÚ
©S¢ }¢ï´ Á¢G‹Á¢èÚ Ç¢H ÜUÚ x¢Hï }¢ï´ HÅÜU¢ çH²¢, §S¢ ÜïU Ï¢¢’Î ¥ÐÝï
Î¢ïÝ¢ï´ Ð¢©æ }¢ï´ |¢è Ï¢ïÇGè Ç¢H Hè ¥¢ñÚ S¢Ï¢ }¢¢H¢ï }¢¼¢¥G Ú¢ãï wG¢éÎ¢
}¢ï´ HéÅ¢ çÎ²¢ J ¥Ï¢ }¢éS¢HS¢H 40 S¢¢H S¢ï }¢ïÚè ²ïã ãG¢H¼ ãñ
çÜU çÎÝ }¢ï´ Ú¢ïÁ¢G¢ Ú¶¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ S¢¢Úè S¢¢Úè Ú¢¼ ¥ÐÝï ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú
1 ÜUè §GÏ¢¢Î¼ ÜUÚ¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ 40 çÎÝ ÜïU Ï¢¢’Î ¶¢Ý¢ ¶¢¼¢ ãêæ J
çS¢ÈüGU §zG¼G¢Úè ÜïU ±vG¼ ‰¢¢ïÇG¢ S¢¢ Ð¢Ýè ¥¢ñÚ ÜU¢ï§ü }¢¢’}¢êHè S¢è
Ó¢èÁ¢G ¶¢ Hï¼¢ ãêæ J ãÚ S¢¢H ãGÁ¢ ÜUÚÝï ¥¢¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ ãÚ S¢¢H
çÜUS¢è ¥G¢çH}¢¢ï Á¢G¢çãÎ ÜU¢ï }¢ïÚï }¢é¼¥GçËHÜGU »ïS¢¢ ãè wG±¢Ï¢
çÎ¶¢²¢ Á¢¢¼¢ ãñ Á¢ñS¢¢ ¥¢Ð ÜU¢ï çÎ¶¢²¢ x¢²¢ ãñ, ²ïã ãñ }¢ïÚè S¢¢Úè
Î¢S¼¢Ýï §GÏ¢í¼ çÝà¢¢Ý J
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ }¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ÈGUÚ}¢¢¼ï
ãñ´ : ²ïã S¢éÝ ÜUÚ }¢ñ´ Ýï ©S¢ S¢ï ÜUã¢ : »ï }¢‹ãêGS¢ §‹S¢¢Ý ! ÜGUÚèÏ¢ ãñ
çÜU Á¢¢ï ¥¢x¢ ¼éÛ¢ ÐÚ Ý¢çÁ¢GH ã¢ïÝï ±¢Hè ãñ ±¢ïã S¢¢Úè Á¢G}¢èÝ ÜU¢ï
Á¢H¢ Ç¢Hï J çÈUÚ }¢ñ´ ±ã¢æ S¢ï »ÜU ¼GÚÈGU ã¢ï x¢²¢ ¥¢ñÚ »ÜU Á¢x¢ã ÀéÐ
x¢²¢ ¼¢çÜU ±¢ïã }¢éÛ¢ï Ý Îï¶ S¢ÜïU J Á¢Ï¢ ©S¢ Ýï }¢ãGS¢êS¢ çÜU²¢ çÜU
}¢ñ´ Á¢¢ Ó¢éÜU¢ ãêæ ¼¢ï ±¢ïã ã¢‰¢ ©Æ¢ ÜUÚ ÜéUÀ ²êæ }¢éÝ¢Á¢¢¼ ÜUÚÝï Hx¢¢ :
“»ï x¢G}¢¢ï´ ¥¢ñÚ }¢éS¢èÏ¢¼¢ï´ ÜU¢ï ÎêÚ ÜUÚÝï ±¢Hï ! »ï }¢Á¢Ï¢êÚ ¥¢ñÚ ÐÚïà¢¢Ý
ãG¢H H¢ïx¢¢ï´ ÜUè Îé¥G¢»æ ÜGUÏ¢êH ÜUÚÝï ±¢Hï ! »ï }¢ïÚè ©}}¢èÎ¢ï´ ÜUè H¢Á¢
Ú¶Ýï ±¢Hï ! »ï x¢ãÚï S¢}¢‹ÎÚ¢ï´ ÜU¢ï ÐñÎ¢ ÜUÚÝï ±¢Hï ! »ï }¢ïÚï Ð¢ÜU
ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú 1 »ï ±¢ïã Á¢G¢¼ çÁ¢S¢ ÜïU ÎS¼ï ÜéUGÎÚ¼ }¢ï´ ¼}¢¢}¢
|¢H¢§²¢æ ãñ´ ! }¢ñ´ ¼ïÚè çÚÁ¢G¢ Ó¢¢ã¼¢ ãêæ ¥¢ñÚ ¼ïÚè Ý¢Ú¢Á¢Gè S¢ï ÐÝ¢ã
}¢¢æx¢¼¢ ãêæ, ¼ê ¥ÐÝï ¥GzG±¢ï ÜUÚ}¢ ÜïU S¢ÎÜïGU }¢éÛ¢ï ¥GÁ¢G¢Ï¢ S¢ï }¢ãGÈGUêÁ¢G
Ú¶ ¥¢ñÚ }¢éÛ¢ï ¥ÐÝè Ý¢Ú¢Á¢Gè S¢ï Ï¢Ó¢¢ J »ï }¢ïÚï Ð¢ÜU ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú
1 }¢ñæ ÜU}¢¢ ãGvGÜGUêãê ¼ïÚè ¼¢’ÚèÈGU Ýãè´ ÜUÚ S¢ÜU¼¢, ¼ê »ïS¢¢ ãè ãñ
Á¢ñS¢¢ çÜU ¼ê Ýï ¥ÐÝè ¼¢’ÚèÈGU wG¢éÎ Ï¢²¢Ý ÈGUÚ}¢¢§ü, »ï }¢ïÚï ÚãGè}¢¢ï
ÜUÚè}¢ ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú 1 ¼ê }¢ïÚè ©}}¢èÎ¢ï´ ÜUè H¢Á¢ Ú¶ Hï, Ï¢ïà¢ÜU
}¢ñæ ¼éÛ¢ S¢ï ¼ïÚè ÚãG}¢¼ ÜU¢ ¼G¢çHÏ¢ ãêæ J (}¢éÛ¢ï ²ÜGUèÝ ãñ) çÜU ¼ê }¢ïÚè
Îé¥G¢ ÜU¢ï Úg Ýãè´ ÜUÚïx¢¢ J }¢ñ´ çS¢ÈüGU ¼éÛ¢ ãè S¢ï Îé¥G¢ ÜUÚ¼¢ ãêæ J »ï
¥ËH¢ã 1 }¢¢ñ¼ S¢ï ÐãHï }¢éÛ¢ï ¥ÐÝè çÚÁ¢G¢ ÜU¢ }¢éÁ¢GÎ¢ S¢éÝ¢ Îï
¥¢ñÚ }¢éÛ¢ï ¥ÐÝï ¥GzG±¢ï ÜUÚ}¢ ÜUè »ÜU Û¢HÜU çÎ¶¢ Îï J” ©S¢ ÜUè
²ïã çÚvGÜGU¼ ¥æx¢ïÁ¢G }¢éÝ¢Á¢¢¼ S¢éÝ ÜUÚ }¢ñ´ H¢ñÅ ¥¢²¢ J çÈUÚ Ú¢¼ ÜU¢ï
Ýè´Î ¥¢§ü ¼¢ï çÎH ÜUè ¥¢æ¶ï´ ¶éH x¢§æü ¥¢ñÚ wG±¢Ï¢ }¢ï´ }¢ÎèÝï ±¢Hï
}¢é S ¼G È G U ¢ 6 ÜUè çÁ¢G ² ¢Ú¼ ãé § ü J ¥¢Ð
6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï }¢¢çHÜU çÏ¢Ý ÎèÝ¢Ú ! ¼ê
H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï ¥ËH¢ã 1 ÜUè ÚãG}¢¼ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ¥GzG±¢ï ÜUÚ}¢ S¢ï
}¢¢²êS¢ }¢¼ ÜUÚ, ²ÜGUèÝÝ ¥ËH¢ã 1 }¢éãG}}¢Î çÏ¢Ý ãÚ±Ý ÜïU
¥zG¥G¢H S¢ï Ï¢¢ ¶GÏ¢Ú ãñ ¥¢ñÚ ©S¢ Ýï ©S¢ ÜUè Îé¥G¢ ÜGUÏ¢êH ÈGUÚ}¢¢ ÜUÚ
©S¢ ÜUè Hx¢GçÁ¢Gà¢¢ï´ ¥¢ñÚ ¶G¼G¢¥¢ïæ ÜU¢ï }¢é¥G¢ÈGU ÈGUÚ}¢¢ çÎ²¢ ãñ, S¢éÏãG
©S¢ ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢Ý¢ ¥¢ñÚ ©S¢ S¢ï ÜUãÝ¢ : Ï¢ïà¢ÜU ¥ËH¢ã 1
Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼ }¢ñÎ¢Ýï }¢ãGà¢Ú }¢ï´ ¼}¢¢}¢ ¥Ã±HèÝ¢ï ¥¢ç¶GÚèÝ ÜU¢ï
Á¢}¥G ÈGUÚ}¢¢»x¢¢ J ¥x¢Ú çÜUS¢è S¢è´x¢ ±¢Hï Á¢¢Ý±Ú Ýï çÏ¢x¢GñÚ S¢è´x¢
±¢Hï Á¢¢Ý±Ú ÜU¢ï }¢¢Ú¢ ã¢ïx¢¢ ¼¢ï ©S¢ ÜU¢ï Ï¢ÎH¢ çÎH±¢»x¢¢ ¥¢ñÚ Á¢GÚïü
Á¢GÚïü ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ Hïx¢¢ J ¥ËH¢ã 1 ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ : }¢éÛ¢ï ¥ÐÝè
§GÁGÁ¢G¼¢ï Á¢H¢H ÜUè ÜGUS¢}¢ ! }¢ñ´ Á¢GÚïü Á¢GÚïü ÜU¢ çãGS¢¢Ï¢ Hêæx¢¢ ¥¢ñÚ ¥x¢Ú
çÜUS¢è Ýï Á¢GÚ¢ü |¢Ú |¢è ÁG¢éË}¢ çÜU²¢ ã¢ïx¢¢ ¼¢ï }¢Á¢GHê}¢ ÜU¢ï Á¢G¢çH}¢ S¢ï
©S¢ ÜU¢ ãGÜGU çÎH±¢ªæx¢¢ J »ï §ÏÝï ãÚ±Ý ! ÜUH Ï¢Ú¢ïÁ¢Gï çÜGU²¢}¢¼
¥ËH¢ã 1 ¼éÛ¢ï ¥¢ñÚ ¼ïÚè }¢¢æ ÜU¢ï §ÜUn¢ ÜUÚïx¢¢, ¼ïÚï }¢é¼¥GçËHÜGU
Á¢ã‹Ý}¢ ÜU¢ ÈñGUS¢H¢ ã¢ïx¢¢ J çÈGUçÚà¼ï ¼éÛ¢ï }¢Á¢GÏ¢ê¼ Á¢G‹Á¢èÚ¢ï´ }¢ï´ Á¢ÜUÇG
ÜUÚ Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¼GÚÈGU {ÜïUH Îï´x¢ï, çÈUÚ ¼ê Îé‹²±è ¼èÝ çÎÝ Ú¢¼ ÜïU
Ï¢Ú¢Ï¢Ú Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¥¢x¢ ÜU¢ }¢Á¢G¢ Ó¢¶ïx¢¢ v²êæçÜU ¥ËH¢ã 1
ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ : }¢ïÚï çÁ¢G}}¢» ÜUÚ}¢ ÐÚ ãñ çÜU }¢ïÚ¢ Á¢¢ï Ï¢‹Î¢ |¢è Ý¢ãGÜGU
çÜUS¢è Á¢¢Ý ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚïx¢¢ ²¢ à¢Ú¢Ï¢ çÐ²ïx¢¢ ¼¢ï }¢ñ´ ©S¢ï Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè
¥¢x¢ ÜU¢ }¢Á¢G¢ Á¢GMÚ Ó¢¶¢ªæx¢¢ ¥x¢Ó¢ïü ±¢ïã Ï¢Úx¢éÁ¢GèÎ¢ ãè v²êæ Ý ã¢ï J
»ï §ÏÝï ãÚ±Ý ! çÈUÚ ¥ËH¢ã 1 ¼ïÚè }¢¢æ ÜïU çÎH }¢ï´ ¼ïÚï çH²ï
ÚãGì}¢ Ç¢Hïx¢¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU çÎH }¢ï´ ²ïã Ï¢¢¼ Ç¢H Îïx¢¢ çÜU ±¢ïã
¥ËH¢ã 1 S¢ï ²ïã S¢é±¢H ÜUÚï : »ï ¥ËH¢ã 1 }¢ïÚï Ï¢ïÅï ÜU¢ï
Ï¢wGà¢ Îï J çÈUÚ ¥ËH¢ã 1 ¼éÛ¢ï, ¼ïÚè ±¢çHÎ¢ ÜïU ãG±¢Hï ÜUÚ
Îïx¢¢ ¥¢ñÚ ±¢ïã ¼ïÚ¢ ã¢‰¢ ÐÜUÇG ÜUÚ ¼éÛ¢ï Á¢‹Ý¼ }¢ï´ Hï Á¢¢»x¢è J
ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : S¢éÏãG ãé§ü ¼¢ï }¢ñ´ ÈGU¢ñÚÝ §ÏÝï ãÚ±Ý ÜïU Ð¢S¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ
¥ÐÝ¢ ÐêÚ¢ wG±¢Ï¢ ÜUã S¢éÝ¢²¢ J Ï¢ wG¢éÎ¢ ! wG±¢Ï¢ S¢éÝ ÜUÚ ±¢ïã Û¢ê}¢
©Æ¢ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜUè MãG §S¢ ¼GÚãG ©S¢ ÜïU ¼Ý S¢ï Á¢éÎ¢ ã¢ï x¢§ü Á¢ñS¢¢ çÜU
Ð‰‰¢Ú ÜU¢ï Á¢Ï¢ Ð¢Ýè }¢ï´ Ç¢H¢ Á¢¢» ¼¢ï ±¢ïã ¥¢S¢¢Ýè S¢ï ÇêÏ¢ Á¢¢¼¢
ãñ J çÈUÚ ©S¢ ÜUè ¼Á¢ãèÁ¢G ± ¼ÜUÈGUèÝ ÜU¢ §ç‹¼Á¢G¢}¢ çÜU²¢ x¢²¢ ¥¢ñÚ
}¢ñ´ Ýï ©S¢ ÜïU Á¢Ý¢Á¢Gï }¢ï´ çà¢ÜüU¼ ÜUè J(1)
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï ! çÜUS¢ ¼GÚãG
à¢Ú¢Ï¢ ÜïU Ýà¢ï }¢ï´ }¢Îã¢ïà¢ §S¢ à¢wGS¢ Ýï ¥ÐÝè }¢¢æ ÜU¢ï ÎãÜU¼ï ¼‹ÝêÚ
}¢ï´ ÈïU´ÜU¢ ¥¢ñÚ ãH¢ÜU¼ §S¢ ÜU¢ }¢éÜGUgÚ ÆãÚè J
²¢Î Úç¶²ï ! à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝï ÜïU Ï¢¢’Î ¥¢Î}¢è }¢Îã¢ïà¢è ÜïU ¥G¢H}¢
}¢ḯ Ï¢S¢¢ ¥±ÜGU¢¼ ÜU¢ï§ü »ïS¢¢ ÜU¢}¢ ÜUÚ Ï¢ñÆ¼¢ ãñ çÁ¢S¢ ÐÚ ±¢ïã S¢¢Úè
çÁ¢G‹Îx¢è ÜUÈïGU ¥zGS¢¢ïS¢ }¢H¼¢ Úã¼¢ ãñ J v²êæçÜU à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è »ÜU
»ïS¢è Ï¢éÚ¢§ü ãñ çÁ¢S¢ ÜUè ÜU¢ï¶ S¢ï }¢Á¢GèÎ Ï¢éÚ¢§²¢æ Á¢Ý}¢ Hï¼è ãñ´ J(2)
2 à¢Ú¢Ï¢ ÜïU ¥ãGÜU¢}¢ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ÝéãGêS¢¼¢ïæ ¥¢ñÚ ÝévGS¢¢Ý¢¼ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU
}¢Á¢GèÎ Á¢¢ÝÝï ÜUï çH²ï Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU §à¢¢¥G¼è §Î¢Úï }¢v¼Ï¢¼éH }¢ÎèÝ¢
ÜUè }¢¼GÏ¢ê¥G¢ 112 S¢ÈGUãG¢¼ ÐÚ }¢éà¼ç}¢H çÜU¼¢Ï¢ “Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè }¢¢æ” ÜU¢
}¢é¼G¢H¥G¢ ÜUèçÁ¢²ï J
à¢Ú¢Ï¢ Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè ¥SH ãñ

¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©Gc}¢¢Ýï x¢GÝè
5 Ýï »ÜU çÎÝ wG¢é¼GÏ¢¢ Îï¼ï ãé±ï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU }¢ñ´ Ýï
ãéGSÝï ¥wGH¢ÜGU ÜïU ÐñÜUÚ, }¢ãGÏ¢êÏ¢ï ÚÏÏ¢ï ¥vÏ¢Ú 6 ÜU¢ï
²ïã §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï S¢éÝ¢ : “Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè ¥SH (²¢’Ýè à¢Ú¢Ï¢) S¢ï
Ï¢Ó¢¢ï v²êæçÜU ¼é}¢ S¢ï ÐãHï »ÜU à¢wGS¢ ‰¢¢ Á¢¢ï H¢ïx¢¢ï´ S¢ï ¥Hx¢ ‰¢Hx¢
Úã ÜUÚ ¥ËH¢ã 1 ÜUè §GÏ¢¢Î¼ çÜU²¢ ÜUÚ¼¢, »ÜU ¥G¢ñÚ¼ ©S¢
ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ }¢ï´ çx¢çÚzG¼¢Ú ã¢ï x¢§ü, çÁ¢S¢ Ýï Ï¢ã¢Ýï S¢ï ¥G¢çÏ¢Î ÜU¢ï
¥ÐÝï Í¢Ú Ï¢éH±¢²¢ ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ ±¢ïã ÐãéæÓ¢¢ ¼¢ï çÁ¢S¢ ÎÚ±¢Á¢ïG S¢ï ¥‹ÎÚ
Î¢ç¶GH ã¢ï¼¢ ±¢ïã Ï¢‹Î ÜUÚ çÎ²¢ Á¢¢¼¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU ±¢ïã ©S¢
¥G¢ñÚ¼ ÜïU Ð¢S¢ Á¢¢ ÐãéæÓ¢¢ J ÜU}¢Úï }¢ï´ ¥G¢ñÚ¼ ÜïU ÜGUÚèÏ¢ »ÜU HÇGÜU¢
¶ÇG¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ à¢èà¢ï ÜU¢ »ÜU Ï¢ÇG¢ Ï¢Ú¼Ý |¢è ‰¢¢ çÁ¢S¢ }¢ḯ à¢Ú¢Ï¢ ‰¢è J
¥G¢ñÚ¼ Ï¢¢ïHè : “}¢ñ Ýï ¼é}ãï´ §S¢ çH²ï Ï¢éH¢²¢ ãñ çÜU ¼é}¢ §S¢ HÇGÜïU
ÜU¢ï ÜGUyH ÜUÚ Î¢ï ²¢ }¢ïÚè ÝzGS¢¢Ýè wG±¢çãà¢ ÐêÚè ÜUÚ¢ï ²¢ à¢Ú¢Ï¢ ÜU¢
»ÜU Á¢¢}¢ Ðè H¢ï, ¥x¢Ú §‹ÜU¢Ú çÜU²¢ ¼¢ï }¢ñ´ à¢¢ïÚ }¢Ó¢¢ ÜUÚ ¼é}ãæï
Á¢GHèH¢ï LS±¢ ÜUÚ Îêæx¢è J” ¥¢ç¶GÚ ±¢ïã à¢wGS¢ ÀéÅÜU¢Úï ÜUè ÜU¢ï§ü
Ú¢ã Ý Ð¢ ÜUÚ à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝï ÐÚ Ú¢Á¢Gè ã¢ï x¢²¢, ¥G¢ñÚ¼ Ýï à¢Ú¢Ï¢ ÜU¢ »ÜU
Á¢¢}¢ çÐH¢²¢ ¼¢ï ©S¢ Ýï (Ýà¢ï }¢ï´ Û¢ê}¢¼ï ãé±ï) }¢Á¢GèÎ à¢Ú¢Ï¢ }¢¢æx¢è,
±¢ïã à¢Ú¢Ï¢ Ðè¼¢ Úã¢ ²ã¢æ ¼ÜU çÜU Ý çS¢ÈüGU ©S¢ ¥G¢ñÚ¼ ÜïU S¢¢‰¢ }¢éæã
ÜU¢H¢ çÜU²¢ Ï¢çËÜU HÇGÜïU ÜU¢ï |¢è ÜGUyH ÜUÚ çÎ²¢ J ¥¢Ð
6 Ýï }¢Á¢GèÎ ÈGUÚ}¢¢²¢ : “ÐS¢ ¼é}¢ à¢Ú¢Ï¢ S¢ï Ï¢Ó¢¼ï
Úã¢ï, ¥ËH¢ã 1 ÜUè ÜGUS¢}¢ ! Ï¢ïà¢ÜU §ü}¢¢Ý ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è
Î¢ïÝ¢ï´ çÜUS¢è à¢wGS¢ ÜïU S¢èÝï }¢ï´ ÜU|¢è Á¢}¥G Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼ï, (¥x¢Ú
ÜU¢ï§ü »ïS¢¢ ÜUÚïx¢¢ ¼¢ï) §ü}¢¢Ý ± à¢Ú¢Ï¢ }¢ï´ S¢ï »ÜU, ÎêS¢Úï ÜU¢ï çÝÜU¢H
Ï¢¢ãÚ ÜUÚïx¢¢ J”(1)
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ©S¢ ¥G¢çÏ¢Î Ýï Ï¢ÎÜU¢Úè ¥¢ñÚ
ÜGUyH S¢ï ¼¢ï §‹ÜU¢Ú ÜUÚ çÎ²¢ ¥¢ñÚ çS¢ÈüGU à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝï ÐÚ Á¢¢Ý ÀêÅ¼è
ÝÁ¢GÚ ¥¢§ü ¼¢ï Ý¢Î¢Ý ¥G¢çÏ¢Î S¢}¢Û¢¢ çÜU à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝï S¢ï Î¢ïÝ¢ï´
¶G¼GÚÝ¢ÜU ÜU¢}¢¢ï´ ²¢’Ýè Ï¢ÎÜU¢Úè ¥¢ñÚ ÜGUyH S¢ï Á¢¢Ý ÀêÅ Á¢¢»x¢è J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ©S¢ Ýï à¢Ú¢Ï¢ Ðè Hè }¢x¢Ú §S¢ ÜUè ÝéãêGS¢¼ S¢ï Ï¢ÎÜU¢Úè ¥¢ñÚ
ÜGUyH Á¢ñS¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ý Ï¢Ó¢ S¢ÜU¢ J ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´ ©S¢ ¥G¢çÏ¢Î Ýï
x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè Ó¢¢Ï¢è ÜU¢ï §çwG¼²¢Ú ÜUÚ çH²¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝï ÜïU »ÜU
x¢éÝ¢ã ÜU¢ï §çwG¼²¢Ú ÜUÚÝï S¢ï ÜU§ü x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ÎÚ±¢Á¢Gï ¶éH x¢» J
à¢Ú¢Ï¢ ÜUè §‹ãè ¶GÚ¢çÏ¢²¢ï´ ÜUè ±Á¢ã S¢ï §SH¢}¢ Ýï §S¢ï ã}¢ïà¢¢ ÜïU
çH²ï ãGÚ¢}¢ ÜGUÚ¢Ú çÎ²¢ ãñ }¢x¢Ú ã}¢¢Úï }¢é¥G¢à¢Úï }¢ï´ Á¢ã¢æ ÎêS¢Úè Ï¢ï
à¢é}¢¢Ú Ï¢éÚ¢§²¢æ ÐÝÐ Úãè ãñ´ §Ý }¢ï´ S¢ï à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è »ÜU ±Ï¢¢ ÜUè
à¢vH §çwG¼²¢Ú ÜUÚ¼è Á¢¢ Úãè ãñ çÁ¢S¢ Ýï }¢é¥G¢à¢Úï ÜU¢ Ó¢ïãÚ¢ ¼ÜU
}¢S¶G ÜUÚ çÎ²¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢Î çÜGUS}¢¼è S¢ï ¥¢Á¢ »ÜU ¼GÏ¢ÜGU¢ ÜU¯Ú¼
S¢ï à¢Ú¢Ï¢ ÐèÝï Hx¢¢ ãñ, à¢¢Îè çÏ¢²¢ã ¥¢ñÚ Îèx¢Ú }¢éwG¼çHÈGU ¼vGÚèÏ¢¢¼
}¢ï´ à¢Ú¢Ï¢ Ðïà¢ ÜUè Á¢¢Ýï Hx¢è ãñ, ¥¢ã ! §‹S¢¢Ý çÜU¼Ý¢ Ý¢Î¢Ý ãñ çÜU
¥ÐÝï ãè ã¢‰¢¢ï´ ¥ÐÝè Ï¢ÚÏ¢¢Îè ÜU¢ S¢¢}¢¢Ý ÜUÚ Úã¢ ãñ J »ÜU ¼GÚÈGU
ÜéUÈGí ÜUè ¼¢ÚèçÜU²¢ï´ S¢ï Ï¢ïÁ¢G¢Ú ¥¢ñÚ çãGÈGU¢Á¢G¼ï §ü}¢¢Ý ÜïU çH²ï Í¢Ú Ï¢¢Ú
±¢Ú ÎïÝï ±¢Hï S¢ãG¢Ï¢» ±¢H¢ ¼Ï¢¢Ú ãñ´ çÁ¢‹ã¢ï´ Ýï à¢Ú¢Ï¢ ÜUè ãéGÚ}¢¼ ÜU¢

ãéGv}¢ S¢éÝ¢ ¼¢ï ©S¢ ÜUè ¼GÚÈGU Îï¶Ý¢ ¼¢ï ÎÚÜUÝ¢Ú ÜU|¢è ©S¢ ÜïU
}¢é¼¥GçËHÜGU S¢¢ïÓ¢¢ ¼ÜU Ýãè´ ¥¢ñÚ »ÜU ¼GÚÈGU §GàÜGïU }¢éS¼GÈGU¢ S¢ï
S¢Úà¢¢Ú §Ý ãçS¼²¢ï´ ÜïU Ï¢Ú ¥GvS¢ ±¢ïã Ý¢ Ï¢ÜU¢Ú ± Ý¢ ã‹Á¢¢Ú H¢ïx¢
ãñ´ Á¢¢ï }¢ézG¼ }¢ïæ ç}¢Hè ãé§ü Î¢ñH¼ï §ü}¢¢Ý Ð¢ ÜUÚ ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ï¢ ÜïU Á¢¢}¢
Ðè ÜUÚ çãGÈGU¢Á¢G¼ï §ü}¢¢Ý S¢ï x¢GzGH¼ ÜU¢ çà¢ÜU¢Ú ãñ´ ! »ïS¢ï H¢ïx¢¢ïæ ÜU¢ï
S¢¢ïÓ¢Ý¢ Ó¢¢çã²ï çÜU v²¢ ±¢ïã wG¢éÎ à¢ñ¼G¢Ý ÜU¢ï ²ïã ¥¢S¢¢Ýè ÈGUÚ¢ã}¢
Ýãè´ ÜUÚ Úãï çÜU ±¢ïã ©Ý ÜïU §ü}¢¢Ý ÜUè Î¢ñH¼ Ó¢éÚ¢ Hï Á¢¢» ? ã¢»
¥zGS¢¢ïS¢ ! S¢Î ¥zGS¢¢ïS¢ ¥x¢Ú §S¢è ãG¢H¼ }¢ï´ }¢¢ñ¼ ÜU¢ ÜGU¢çS¢Î ©Ý
ÜïU Ð¢S¢ ²ïã Ðñx¢G¢}¢ Hï ÜUÚ ¥¢ x¢²¢ çÜU Ï¢¢Úx¢¢ãï wG¢éÎ¢±‹Îè }¢ï´ ãG¢çÁ¢GÚè
¥¢ñÚ ¥¢’}¢¢H ÜUè Á¢±¢Ï¢ Îïãè ÜU¢ ±vG¼ ¥¢ Ó¢éÜU¢ ãñ ¥¢ñÚ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUè
}¢¢ïãH¼ |¢è Ý ç}¢Hè ¼¢ï »ïS¢ï H¢ïx¢¢ḯ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ v²¢ ã¢ïx¢¢ ! »ïS¢ï
ÜU¢ï¼¢ã ÈGUã}¢¢ï´ ÜU¢ï ©S¢ ±vG¼ ÜïU ¥¢Ýï S¢ï ÐãHï ¶GÏ¢ÚÎ¢Ú ÜUÚ¼ï ãé±ï
Î¢ï ¥G¢H}¢ ÜïU }¢¢çHÜU¢ï }¢éwG¼¢Ú çÏ¢§ÁGÝï ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú, }¢vÜUè }¢ÎÝè
S¢ÚÜU¢Ú 6 Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : “à¢Ú¢Ï¢ ÜU¢ ¥G¢Îè
(çÏ¢x¢GñÚ ¼¢ñÏ¢¢ çÜU²ï) }¢Ú x¢²¢ ¼¢ï ±¢ïã ¥ËH¢ã 1 ÜUè Ï¢¢Úx¢¢ã
}¢ï´ Ï¢é¼ ÐÚS¼ ÜUè ¼GÚãG Ðïà¢ ã¢ïx¢¢ J”(1)
Ï¢ï ±ÈGU¢ Îé‹²¢ Ðï }¢¼ ÜUÚ »’ç¼Ï¢¢Ú
¼ê ¥Ó¢¢ÝÜU }¢¢ñ ¼ ÜU¢ ã¢ï x ¢¢ çà¢ÜU¢Ú
}¢¢ñ ¼ ¥¢ ÜUÚ ãè Úãï x ¢è ²¢Î Ú¶ !
Á¢¢Ý Á¢¢ ÜUÚ ãè Úãï x ¢è ²¢Î Ú¶ !

à¢Ú¢Ï¢ ÜïU ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý

¥zGS¢¢ïS¢ S¢Î ÜUÚ¢ïÇG ¥zGS¢¢ïS¢ ! ¥¢Á¢ ÜUH }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ÜUè
»ÜU ¼¢’Î¢Î N à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è ÜUè ÝéãêGS¢¼ }¢ïæ çx¢çÚzG¼¢Ú ãñ, »ïS¢ï
H¢ïx¢¢ï´ ÜU¢ï Ó¢¢çã²ï çÜU §}¢¢}¢ ¥Ï¢éH ÈGUÚÁ¢ ¥GÏÎéÚüãG}¢¢Ý çÏ¢Ý ¥GHè
}¢éãGçg¯ §ÏÝï Á¢¢ñÁ¢Gè P (}¢é¼±zGÈGU¢ 597 çã.) Ýï Ï¢ãGLgé}¢ê¥G
}¢ï´ à¢Ú¢Ï¢ ÜïU Á¢¢ï ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý¢¼ ÝvGH ÈGUÚ}¢¢» ãñ´, §‹ãï´ Á¢GMÚ Ðïà¢ï
ÝÁ¢GÚ Úç¶²ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥¢Ð ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ çÜU à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è }¢ï´ 10 Ï¢éÚè
¶GSH¼ï´ ãñ´ :
(1) ²ïã Ï¢‹Îï ÜUè ¥GvGH }¢ï´ ÈéUG¼êÚ Ç¢H Îï¼è ãñ §S¢ ¼GÚãG ±¢ïã
Ï¢ÓÓ¢¢ï´ ÜïU çH²ï ¼}¢¢à¢¢ ¥¢ñÚ }¢Á¢G¢ÜGU Ï¢Ý Á¢¢¼¢ ãñ J §}¢¢}¢
§ÏÝï ¥çÏ¢gé‹²¢ I ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ Ýï »ÜU à¢Ú¢Ï¢è
ÜU¢ï Ðïà¢¢Ï¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï Îï¶¢, ±¢ïã ¥ÐÝï }¢éæã ÐÚ Ðïà¢¢Ï¢ }¢H
Úã¢ ‰¢¢ ¥¢ñÚ ÜUã Úã¢ ‰¢¢ : ²¢ §H¢ãè ! }¢éÛ¢ï ÜU¯Ú¼ S¢ï ¼¢ñÏ¢¢
ÜUÚÝï ±¢H¢ï´ ¥¢ñÚ Ð¢ÜUèÁ¢G¢ ÚãÝï ±¢H¢ï´ }¢ï´ à¢¢ç}¢H ÈGUÚ}¢¢ J
}¢Á¢GèÎ ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ : }¢ñ´ Ýï Ýà¢ï }¢ï´ }¢Îã¢ïà¢ »ÜU à¢wGS¢ ÜU¢ï
Îï¶¢ çÁ¢S¢ Ýï ÜñGU ÜUè ‰¢è ¥¢ñÚ ÜéUœ¢¢ ©S¢ ÜU¢ }¢éæã Ó¢¢Å Úã¢ ‰¢¢
¼¢ï ±¢ïã Ýà¢¢ ÜUÚÝï ±¢H¢ ©S¢ S¢ï ÜUã Úã¢ ‰¢¢ : »ï }¢ïÚï ¥¢ÜGU¢ !
¥ËH¢ã 1 ¼éÛ¢ï ¥¢ñçH²¢ çÁ¢¼Ýè Ï¢éÁ¢G xé ¢èü ¥G¼¢G ÈGUÚ}¢¢» !
(2) ²ïã }¢¢H ÜU¢ï Á¢G¢»¥G ¥¢ñÚ Ï¢ÚÏ¢¢Î ÜUÚ¼è ãñ ¥¢ñÚ ¼æx¢ ÎS¼è
ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ Ï¢Ý¼è ãñ Á¢ñS¢¢ çÜU ¥}¢èLH }¢¢ï¥ç}¢ÝèÝ ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGUï ¥¢’Á¢G}¢ 5 Ýï Îé¥¢G }¢¢æx¢è :
²¢ §H¢ãè ! ã}¢ï´ à¢Ú¢Ï¢ ÜïU Ï¢¢Úï }¢ïæ ±¢Á¢ïGãG ãéGv}¢ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢
Îï v²êæçÜU ²ïã }¢¢H ÜU¢ï Ï¢ÚÏ¢¢Î ¥¢ñÚ ¥GvGH ÜU¢ï ¶Gy}¢ ÜUÚ
Îï¼è ãñ J
(3) ²ïã ¥GÎ¢±¼ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ýè ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ ãñ, ¥ËH¢ã 1 ÈGUÚ}¢¢¼¢ ãñ :
¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý : à¢ñ¼G¢Ý ²ïãè Ó¢¢ã¼¢ ãñ çÜU ¼é}¢ }¢ï´

Ï¢ñÚ ¥¢ñÚ Îéà}¢Ýè ÇH±¢ Îï à¢Ú¢Ï¢ ¥¢ñÚ Á¢ê» }¢ï´ ¥¢ñÚ ¼é}ãï´
¥ËH¢ã ÜUè ²¢Î ¥¢ñÚ Ý}¢¢Á¢G S¢ï Ú¢ïÜïU ¼¢ï v²¢ ¼é}¢ Ï¢¢Á¢G
¥¢» J Á¢Ï¢ ²ïã ¥¢²¼ï }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ Ý¢çÁ¢GH ãé§ü ¼¢ï ãGÁ¢GÚ¼ï
S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G}¢Ú ÈGU¢MÜGU 5 Ýï ¥GÁ¢üG ÜUè : ²¢ ÚÏ¢
1 ã}¢ Ï¢¢Á¢G ¥¢ x¢» J
(4) à¢Ú¢Ï¢ ¶¢Ýï ÜUè HÁGÁ¢G¼ ¥¢ñÚ ÎéLS¼ ÜUH¢}¢ S¢ï à¢Ú¢Ï¢è ÜU¢ï
}¢ãGM}¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ J
(5) Ï¢¢’Á¢G ¥±ÜGU¢¼ à¢Ú¢Ï¢, à¢Ú¢Ï¢è ÐÚ ©S¢ ÜUè Ï¢è±è ÜU¢ï ãGÚ¢}¢
ÜUÚ Îï¼è ãñ ¥¢ñÚ §S¢ ÜïU Ï¢¢ ±éÁ¢êÎ ¥G¢ñÚ¼ ÜU¢ }¢Îü ÜïU S¢¢‰¢
(Ï¢è±è ÜïU ¼G¢ñÚ ÐÚ) ÚãÝ¢ Ï¢ÎÜU¢Úè ãñ J §S¢ ÜUè S¢êÚ¼ ²ïã
ãñ çÜU à¢Ú¢Ï¢è ¥ÜU¯Ú Ýà¢ï }¢ï´ ¼GH¢ÜGU Îï Îï¼¢ ãñ ¥¢ñÚ Ï¢¢’Á¢G
¥±ÜGU¢¼ Îè ãé§ü ¼GH¢ÜGU ÜU¢ï »ïS¢ï |¢êH Á¢¢¼¢ ãñ çÜU ©S¢ï
»ãGS¢¢S¢ ¼ÜU Ýãè´ ã¢ï¼¢ ¥¢ñÚ ²êæ ¥ÐÝè ãGÚ¢}¢ ÜUè ãé§ü Ï¢è±è
S¢ï Ï¢ÎÜU¢Úè ÜU¢ }¢é¼üçÜUÏ¢ ã¢ï Á¢¢¼¢ ãñ J Ï¢¢’Á¢G S¢ãG¢Ï¢» çÜUÚ¢}¢
H S¢ï }¢‹ÜGUêH ãñ : çÁ¢S¢ Ýï ¥ÐÝè Ï¢ïÅè ÜU¢ï çÜUS¢è
à¢Ú¢Ï¢è ÜïU çÝÜU¢ãG }¢ï´ çÎ²¢ x¢¢ï²¢ ©S¢ Ýï ¥ÐÝè Ï¢ïÅè ÜU¢ï
Ï¢ÎÜU¢Úè ÜïU çH²ï Ðïà¢ ÜUÚ çÎ²¢ J
(6) ²ïã ãÚ Ï¢éÚ¢§ü ÜUè ÜéæUÁ¢è ãñ ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ï¢è ÜU¢ï Ï¢ãé¼ S¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´
}¢ï´ }¢éÏ¼H¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ Á¢ñS¢¢ çÜU ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ©G¯}¢¢Ýï
x¢GÝè 5 ÜïU Ï¢¢Úï }¢ï´ }¢Ú±è ãñ, ¥¢Ð 5 Ýï
¥ÐÝï wG¢éy¢GÏ¢ï }¢ï´ §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ : »ï H¢ïx¢¢ï ! à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è
S¢ï Ï¢Ó¢¼ï Úã¢ï v²êæçÜU ²ïã ¼}¢¢}¢ Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè Á¢ÇG ãñ J
(7) ²ïã à¢Ú¢Ï¢è ÜU¢ï Ï¢ÎÜU¢Ú¢ï´ ÜUè }¢Á¢çHS¢ }¢ï´ Hï Á¢¢¼è ãñ ¥ÐÝè
Ï¢Î Ï¢ê S¢ï §S¢ ÜïU ÜU¢ç¼Ï¢ çÈGUçÚà¼¢ï´ ÜU¢ï §üÁ¢G¢ Îï¼è ãñ J
(8) ²ïã à¢Ú¢Ï¢è ÐÚ ¥¢S}¢¢Ý¢ï´ ÜïU ÎÚ±¢Á¢ïG Ï¢‹Î ÜUÚ Îï¼è ãñ 40
çÎÝ ¼ÜU Ý ©S¢ ÜU¢ ÜU¢ï§ü ¥G}¢H ªÐÚ ÐãéÓæ ¢¼¢ ãñ Ý ãè Îé¥¢G J
(9) à¢Ú¢Ï¢ Ý¢ïà¢è, à¢Ú¢Ï¢è ÐÚ ¥SS¢è ÜU¢ïÇGï ±¢çÁ¢Ï¢ ÜUÚ Îï¼è ãñ,
çHã¢Á¢G¢ ¥x¢Ú ±¢ïã Îé‹²¢ }¢ï´ §S¢ S¢Á¢G¢ S¢ï Ï¢Ó¢ |¢è x¢²¢ ¼¢ï
¥¢ç¶GÚ¼ }¢ï´ }¢wGHêÜGU ÜïU S¢¢}¢Ýï ©S¢ï ÜU¢ïÇGï }¢¢Úï Á¢¢»æx¢ï J
(10) ²ïã à¢Ú¢Ï¢è ÜUè Á¢¢Ý ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ÜU¢ï ¶G¼GÚï }¢ḯ Ç¢H Îï¼è ãñ J
§S¢ çH²ï }¢Ú¼ï ±vG¼ §ü}¢¢Ý çÀÝ Á¢¢Ýï ÜU¢ ¶GÎà¢¢ Úã¼¢ ãñ J(1)

}¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ¥¢ñÚ à¢Ú¢çÏ¢²¢ï´ ÜUè ¼¢ñÏ¢¢

}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¼ÏHèx¢Gï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè
¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH
S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï ÜUÚ Ï¢ï à¢é}¢¢Ú à¢Ú¢Ï¢è à¢Ú¢Ï¢ ÜUè ÝéãGêS¢¼ S¢ï Ý çS¢ÈüGU
Á¢¢Ý ÀéÇG¢ Ó¢éÜïU ãñ´ Ï¢çËÜU ¥Ï¢ ©Ý ÜU¢ à¢é}¢¢Ú }¢é¥G¢à¢Úï ÜïU Ï¢¢ §GÁGÁ¢G¼
¥ÈGUÚ¢Î }¢ï´ ã¢ïÝï Hx¢¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ¥¢§²ï ! Á¢¢Ý¼ï ãñ´ çÜU ÜñUS¢ï
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU »ÜU }¢éÏ¢çËHx¢G ÜïU S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï Ï¢²¢Ý ¥¢ñÚ
§‹¢çÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜïU Ý¼èÁ¢ï }¢ï´ »ÜU Á¢ê¥¢Úè ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ï¢è ¼¢§Ï¢ ãé±¢
¥¢ñÚ }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï ÜU¢ }¢éS¢¢çÈGUÚ Ï¢Ý ÜUÚ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè
}¢¢ãG¢ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï x¢²¢ J
}¢ñ´ à¢Ú¢Ï¢è ¥¢ñÚ Ó¢¢ïÚ ‰¢¢
Ï¢}Ï¢§ü (çã‹Î) ÜïU §SH¢}¢è |¢¢§ü ÜU¢ Ï¢²¢Ý ÜéUÀ §S¢ ¼GÚãG ãñ
çÜU }¢éÛ¢ï x¢GH¼G S¢¢ïãGÏ¢¼ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ÜU}¢ ©G}¢íè ãè }¢ï´ à¢Ú¢Ï¢ ¥¢ñÚ Á¢ê» ÜUè
H¼ ÐÇG x¢§ü ‰¢è, ãèÚï ¥¢ñÚ S¢¢ïÝï ÜUè S}¢x¢çHæx¢ }¢ï´ }¢ã¢Ú¼ ÜïU Ï¢¢§G¯
}¢ñ´ §S¢ }¢ñÎ¢Ý }¢ï´ ôÜUx¢ }¢àãêÚ ‰¢¢ J ã}¢¢Úï Í¢Ú ÜïU ÜGUÚèÏ¢ Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è ±¢Hï ãÚ Á¢é}¢é¥¢G ÜU¢ï Á¢}¥G ã¢ï ÜUÚ ÎS¢¢ïü Ï¢²¢Ý ÜU¢ çS¢HçS¢H¢
çÜU²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï, }¢ïÚè }¢¢æ }¢éÛ¢ S¢ï çà¢ÜüU¼ ÜU¢ ÜUã¢ ÜUÚ¼è }¢x¢Ú }¢ñ´ Å¢H
çÎ²¢ ÜUÚ¼¢ J ¥¢ç¶GÚï ÜU¢Ú }¢¢æ ÜUè §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï
»ÜU Ï¢¢Ú à¢ÚèÜU ã¢ï ãè x¢²¢, }¢éÛ¢ï }¢éÏ¢çËHx¢G ÜU¢ ¥‹Î¢Á¢ïG Ï¢²¢Ý ¼¢ï
ÐS¢‹Î ¥¢²¢ }¢x¢Ú ÐËHï ÜéUÀ Ý ÐÇG¢, §çwG¼¼¢}¢ ÐÚ }¢éÛ¢ ÐÚ }¢éÏ¢çËHx¢G
Ýï §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï, Ï¢}Ï¢§ü ÜïU ¥GH¢ÜïUG x¢é±‹Çè
}¢ï´ ã¢ïÝï ±¢Hï ãzG¼¢±¢Ú S¢é‹Ý¼¢ï´ |¢Úï §Á¢ç¼}¢¢¥G ÜUè Î¢’±¼ Ðïà¢ ÜUè,
}¢ñ´ Ýï ãG¢}¢è |¢Ú Hè J §Á¢ç¼}¢¢¥G ±¢Hè à¢Ï¢ Î¢ïS¼¢ï´ ÜïU S¢¢‰¢ à¢Ú¢Ï¢
¶G¢Ýï ÐãéæÓ¢¢ }¢x¢Ú ¥¢Á¢ çÎH ÜéUÀ ©Ó¢¢Å S¢¢ ‰¢¢, S¢Ï¢ Ýï à¢Ú¢Ï¢
}¢æx¢±¢§ü }¢x¢Ú }¢ñ´ Ýï ÜU¢ïôËÇîÜU ÜU¢ ¥¢õÇüÚ çÎ²¢ J §S¢ ÐÚ Î¢ïS¼¢ï´ Ýï
}¢ïÚè ¼GÚÈGU }¢é¼¥GçÁÁ¢Ï¢¢Ý¢ ¥‹Î¢Á¢G }¢ï´ Îï¶¢ ¼¢ï }¢ñ´ Ýï ÜUã¢ : }¢éÛ¢ï
çÜUS¢è Ýï §Á¢ç¼}¢¢¥G ÜUè Î¢’±¼ Îè ãñ }¢éÛ¢ï ±ã¢æ ±¢’Á¢G S¢éÝÝï Á¢¢Ý¢
ãñ J ²ïã S¢éÝ¼ï ãè Î¢ïS¼¢ï´ }¢ï´ ãæS¢è ÜU¢ ÈGUÃ±¢Ú¢ ©Ï¢H ÐÇG¢ ¥¢ñÚ ÜUãÝï
Hx¢ï : ²¢Ú ! v²¢ ²ïã }¢éãGÚü}¢ ÜU¢ }¢ãèÝ¢ ãñ ? ±¢’Á¢G ¼¢ï }¢éãGÚü}¢ }¢ï´
ã¢ï¼ï ãñ´, ¼é}ã¢Úï S¢¢‰¢ çÜUS¢è Ýï }¢Á¢G¢ÜGU çÜU²¢ ã¢ïx¢¢ J }¢ñ´ |¢è S¢¢ïÓ¢ }¢ï´
ÐÇG x¢²¢ çÜU ±¢ÜïGU§üG ±¢’Á¢G ¼¢ï }¢éãGÚü}¢ à¢ÚèÈGU }¢ï´ ãè ã¢ï¼ï ãñ´ }¢x¢Ú çÈUÚ
}¢ñ´ Ýï çÎH Ï¢¢æ{¢ ¥¢ñÚ ²ïã ÜUã¼ï ãé±ï ©Æ¢ çÜU ¥x¢Ú ±¢’Á¢G Ýãè´ ã¢ïx¢¢
¼¢ï ±¢ÐS¢ ¥¢ Á¢¢ªæx¢¢ J Ï¢¢ãÚ çÝÜUH ÜUÚ çÚÿ¢¢ ÐÜUÇG ÜUÚ S¢è{¢
§Á¢ç¼}¢¢¥G x¢¢ã }¢ï´ Á¢¢ ÐãéæÓ¢¢ J ±ã¢æ }¢¢æx¢è Á¢¢Ýï ±¢Hè çÚvGÜGU¼
¥æx¢ïÁ¢G Îé¥G¢ Ýï }¢éÛ¢ï wG¢êÏ¢ LH¢²¢, Ú¢ï Ú¢ï ÜUÚ }¢ñ´ Ýï ¥ÐÝï x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï
¼¢ñÏ¢¢ ÜUè J §Á¢ç¼}¢¢¥G ¶Gy}¢ ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢’Î }¢éÏ¢çËHx¢G Ýï §ÝçÈGUÚ¢Îè
ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚ¼ï ãé±ï }¢éÛ¢ï }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ S¢ÈGUÚ ÜUè Î¢’±¼ Ðïà¢
ÜUè J n }¢ñ´ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU S¢¢‰¢ }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUHï ÜU¢
}¢éS¢¢çÈGUÚ Ï¢Ý¢, ±ãè´ }¢ñ´ Ýï Î¢ÉGè à¢ÚèÈGU ¥¢ñÚ §G}¢¢}¢» }¢éÏ¢¢ÚÜU¢ ÜUè
çÝÄ²¼ ÜUè J Á¢ê¥¢Úè ¥¢ñÚ à¢Ú¢Ï¢è Î¢ïS¼¢ïæ S¢ï ÐèÀ¢ ÀéÇG¢²¢ ¥¢ñÚ
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ¥ÐÝ¢²¢ J Ó¢êæçÜU }¢éÛ¢ï ±¢¼ Ý¢}¢è
»ÜU ¼à±èà¢Ý¢ÜU Ï¢è}¢¢Úè ‰¢è çÁ¢S¢ ÜïU S¢Ï¢Ï¢ »ïS¢¢ Hx¢¢ ÜUÚ¼¢ ‰¢¢
Á¢ñS¢ï ¥¢æ¶ }¢ï´ ÜæUÜUÚè S¢è ÐÇGè ãñ J Ç¢õvÅÚ |¢è §S¢ ÜïU §GH¢Á¢ S¢ï
¥G¢çÁ¢Á¢G ‰¢ï J n Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ÜUè
Ï¢ÚÜU¼ S¢ï }¢éÛ¢ï ©S¢ }¢êÁ¢Gè }¢ÚÁ¢G S¢ï |¢è ÀéÅÜU¢Ú¢ ÝS¢èÏ¢ ã¢ï x¢²¢ J
À¢ïÇGï´ }¢ñ Ý¢ñçà¢²¢æ, }¢¼ Ï¢ÜïU´ x¢¢çH²¢æ
¥¢§²ï´ ¼¢ñÏ¢¢ ÜUÚï´, ÜGU¢çÈGUHï }¢ï´ Ó¢H¢ï
»ï à¢Ú¢Ï¢è ¼ê ¥¢, ¥¢ Á¢ê¥¢Úè ¼ê ¥¢
ÀêÅï´ Ï¢Î ¥G¢Î¼ï´, ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ Ó¢H¢ï (1)
<
(4) Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè ÝéãêGS¢¼
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! §‹S¢¢Ý ÐÚ }¢¢ãG¢ïH ÜïU Á¢¢ï §ç‹¼ã¢§ü
x¢ãÚï ¥¯Ú¢¼ }¢éÚœ¢Ï¢ ã¢ï¼ï ãñ´ §S¢ S¢ï §‹ÜU¢Ú }¢é}¢çÜUÝ Ýãè´, ¥ÓÀ¢
}¢¢ãG¢ïH ¥ÓÀè S¢¢ïÓ¢ ÐñÎ¢ ÜUÚ¼¢ ãñ ¼¢ï Ï¢éÚ¢ }¢¢ãG¢ïH Á¢ïGãìÝ¢ï´ ÜU¢ï ÐÚ¢
x¢‹Î¢ ÜUÚ¼¢ ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, çÁ¢S¢ }¢é¥G¢à¢Úï }¢ï´ à¢Ú¢çÏ¢²¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢ê¥¢çÚ²¢ï´
ÜU¢ Ú¢Á¢ ã¢ï ±ã¢æ Ï¢S¢Ýï ±¢H¢ï´ ÜU¢ §Ý x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ¥¯Ú¢¼ï Ï¢Î S¢ï Ï¢Ó¢Ý¢
Ï¢ãé¼ }¢éçàÜUH ãñ, ÜéUÀ »ïS¢è ãè S¢êÚ¼ï ãG¢H ã}¢¢Úï }¢é¥G¢à¢Úï ÜUè ã¢ï
Ó¢éÜUè ãñ, }¢x¢GçÚÏ¢ S¢ï ÈïGUà¢Ý ÜïU Ý¢}¢ ÐÚ ©ÆÝï ±¢Hè ÈGUãìGãG¢à¢è ±
©GÚ²¢Ýè ÜUè }¢S}¢ê}¢ (Á¢GãìÚèHè) ã±¢»æ à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÜïU Ó¢Ú¢x¢G¢ï´ ÜU¢ï ¼ïÁ¢Gè
S¢ï Ï¢éÛ¢¢ Úãè ãñ´, ²ïãè ±Á¢ã ãñ çÜU ¥¢Á¢ çÁ¢{Ú Îï¶ï´ ÈGUãìGãG¢à¢è
1 ±S¢¢§Hï Ï¢çwGà¢à¢, S¢.615
± ©GÚ²¢Ýè ¥¢ñÚ Ï¢ï ãG²¢§ü ÐÚ }¢ÏÝè ÝÁGÁ¢G¢Úï ÝÁ¢GÚ ¥¢¼ï ãñ´, ²ïã Ï¢ï
ãG²¢§ü ÜU¢ }¢ÚÁ¢G »ÜU ±Ï¢¢ ÜUè ¼GÚãG ã}¢¢Úï }¢é¥G¢à¢Úï }¢ï´ S¢Ú¢²¼ ÜUÚ¼¢
Á¢¢ Úã¢ ãñ, Îé‹²¢±è ¥}¢Ú¢Á¢G ÜïU §GH¢Á¢ ÜUè ¼¢ï ã}¢ï´ çÈGURU Úã¼è ãñ
}¢x¢Ú ²ïã Ï¢ï ãG²¢§ü ÜU¢ }¢ÚÁ¢G ã}¢¢Úè ¼ãÁ¢GèÏ¢ ± §vGÎ¢Ú ÜU¢ï Îè}¢ÜU ÜUè
¼GÚãG Ó¢¢Å Úã¢ ãñ HïçÜUÝ çÜUS¢è ÜU¢ï ÜU¢ï§ü ÐÚ±¢ã Ýãè´ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
Á¢GMÚ¼ §S¢ Ï¢¢¼ ÜUè ãñ çÜU ã}¢ S¢ãGèãG §SH¢}¢è ¼S¢Ã±éÚï ãG²¢ ÜU¢ï
¥G¢}¢ ÜUÚ ÜïU §S¢ Ï¢ïãG²¢§ü ÜïU §GÈGUçÚÄ²¼ (|¢ê¼) ÜU¢ ÜGUË¥G ÜGU}¥G ÜUÚï´,
v²êæçÜU §SH¢}¢ }¢ï´ ãGG²¢ ÜUè Ï¢ÇGè ¥ãç}}¢Ä²¼ ãñ J
ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥Ï¢ê ãéÚñÚ¢ 5 S¢ï }¢Ú±è ãñ çÜU
ãG²¢ §ü}¢¢Ý (ÜUè ¶GSH¼¢ï´ }¢ï´) S¢ï ãñ ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý Á¢‹Ý¼ }¢ï´ ãñ ¥¢ñÚ
Ï¢ï ãG²¢§ü ÁG¢éË}¢ (ÜUè ¶GSH¼¢ḯ }¢ḯ) S¢ï ãñ ¥¢ñÚ ÁG¢éË}¢ Á¢ã‹Ý}¢ }¢ḯ ãñ J(1)
¥¢ñÚ »ÜU ãGÎè¯ï Ð¢ÜU }¢ï´ ãñ : Ï¢ïà¢ÜU ãÚ ÎèÝ ÜU¢ »ÜU wG¢éËÜGU ãñ ¥¢ñÚ
§SH¢}¢ ÜU¢ wG¢éËÜGU ãG²¢ ãñ J(2) ²¢’Ýè ãÚ ©}}¢¼ ÜUè ÜU¢ï§ü Ý ÜU¢ï§ü
¶G¢S¢ ¶GSH¼ ã¢ï¼è ãñ Á¢¢ï çÎx¢Ú ¶GSH¼¢ï´ ÐÚ x¢G¢çHÏ¢ ã¢ï¼è ãñ ¥¢ñÚ
§SH¢}¢ ÜUè ±¢ïã ¶GSH¼ ãG²¢ ãñ, v²êæçÜU ãG²¢ »ÜU »ïS¢¢ wG¢éËÜGU ãñ
Á¢¢ï ¥wGH¢ÜGUè ¥ÓÀ¢§²¢ï´ ÜUè ¼v}¢èH, §ü}¢¢Ý ÜUè }¢Á¢GÏ¢ê¼Gè ÜU¢
Ï¢¢§G¯ ¥¢ñÚ §S¢ ÜUè ¥GH¢}¢¢¼ }¢ï´ S¢ï ãñ J

ãG²¢ v²¢ ãñ ?
ãG²¢ »ÜU »ïS¢è çS¢ÈGU¼ ãñ Á¢¢ï §‹S¢¢Ý ÜU¢ï Ï¢éÚï ÜU¢}¢¢ï´ S¢ï
Ú¢ïÜU¼è ãñ J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ãGÁ¢GÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢ ¥GÏÎéËH¢ã çÏ¢Ý }¢S¢ªGÎ
5 S¢ï }¢Ú±è ãGÎè¯ï Ð¢ÜU }¢ï´ ãñ :
²¢’Ýè Á¢Ï¢ ¼éÛ¢ }¢ï´ ãG²¢ Ý Úãï ¼¢ï Á¢¢ï Ó¢¢ãï ÜUÚ J(1)
¥¢ñÚ S¢¢çãGÏ¢ï ç}¢ÚÜGU¢¼ ãG²¢ ÜïU }¢é¼¥GçËHÜGU ÈGUÚ}¢¢¼ï ãñ´ :
: ²¢’Ýè ãG²¢ ±¢ïã ¥G¢Î¼ ãñ
Á¢¢ï §ü}¢¢Ý ÜïU S¢Ï¢Ï¢ ¥¢Î}¢è ÜU¢ï Ï¢éÚï ÜU¢}¢¢ḯ S¢ï Ú¢ïÜU Îï J(2)
Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè ¼Ï¢¢ãè
¥zGS¢¢ïS¢ ! S¢Î ÜUÚ¢ïÇG ¥zGS¢¢ïS¢ ! ã}¢ }¢éS¢H}¢¢Ý ãG²¢ ÜU¢ï
À¢ïÇG ÜUÚ x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¥‹{ïÚè ±¢çÎ²¢ï´ }¢ï´ ¶¢ï x¢» ãñ´, ²ïã ãGG²¢ ãè ¼¢ï
‰¢è Á¢¢ï §S¢ ÐéÚ ¶G¢Ú ¥¢ñÚ ÈGU¢Ýè ± }¢éÎ¢üÚ Îé‹²¢ ÜUè ¥‹{ïçÚ²¢ï´ }¢ï´ »ÜU
Ó¢Ú¢x¢G ÜUè ¼GÚãG ã}¢¢Úè ÚãÝé}¢¢§ü ÜUÚ Úãè ‰¢è, ã}¢¢Úï ÜGUÎ}¢¢ï´ ÜU¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´
ÜUè ¼GÚÈGU Ï¢ÉGÝï S¢ï Ú¢ïÜU Úãè ‰¢è, Á¢Ï¢ ²ïã ãè Ý Úãè ¼¢ï ãÚ Ï¢éÚè
çS¢ÈGU¼ ã}¢ }¢ï´ ÐñÎ¢ ã¢ï x¢§ü J ¥¢Á¢ Ý¢ñÁ¢±¢Ý ÝSH v²¢ v²¢ x¢éH Ýãè´
ç¶H¢ Úãè ! ²ïã ÝSH Ó¢¢ÎÚ ¥¢ñÚ Ó¢¢Ú Îè±¢Úè ÜU¢ Ð¢ÜUèÁ¢G¢ çãGS¢¢Ú

(ãGËÜGU¢, Î¢§Ú¢) ¼¢ïÇG ÜUÚ }¢wGHê¼G ¼¢’Hè}¢ (Co-Education)
¥¢ñÚ Ï¢¢õ² ± x¢Hü ÈíGïU‹ÇG (Boy/Girl Friend) ÜïU Á¢¢H }¢ḯ çx¢çÚzG¼¢Ú
ã¢ï Ó¢éÜUè ãñ J
§SH¢}¢ Ýï çÁ¢S¢ ¥G¢ñÚ¼ ÜïU çH²ï à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÜU¢ï ©S¢ ÜU¢ Á¢Gï±Ú
Ï¢Ý¢²¢ ‰¢¢ ±¢ïã S¢Úï Ï¢¢Á¢G¢Ú ¥ÐÝè Ýé}¢¢§à¢ ÐÚ ¼éHè ãé§ü ãñ, à¢¢Îè
çÏ¢²¢ã ÜUè ¼ÜGUÚèÏ¢¢¼ }¢ï´ Ï¢ï Ï¢¢ÜU¢Ý¢ Ý¢Ó¢¼è ¥¢ñÚ ‰¢ÚÜU¼è ÝÁ¢GÚ
¥¢¼è ãñ ..! ÜUãè´ §S¢ Ý¢ñÁ¢±¢Ý ÝSH ÜU¢ï Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè x¢ãÚè ¶¢§ü
}¢ï´ çx¢Ú¢Ýï ÜïU çÁ¢G}}¢ïÎ¢Ú ã}¢ ãè ¼¢ï Ýãèæ ? Á¢è ã¢æ ! çÁ¢S¢ HÇGÜïU ²¢
HÇGÜUè ÜïU ã¢‰¢ }¢ï´ Ð¢ÜUèÁ¢G¢ çÜUÚÎ¢Ú ÜïU ãG¢ç}¢H S¢HÈïGU S¢¢çHãGèÝ ÜUè
à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÐÚ }¢ÏÝè çãGÜU¢²¢¼ ÜUè çÜU¼¢Ï¢ï´ ã¢ïÝè Ó¢¢çã²ï ‰¢è´ ã}¢ Ýï
©Ý ÜïU ã¢‰¢ }¢ï´ §GçàÜGU²¢ ± çÈGUçSÜGU²¢ Ý¢ç±H ¥¢ñÚ M}¢¢Ýè à¢¢§GÚè
ÜUè çÜU¼¢Ï¢ï´ ‰¢}¢¢ Îè´, çÁ¢S¢ ¥±H¢Î ÜUè ¼<Ï¢Ä²¼ ÜUè çÁ¢G}}¢ïÎ¢Úè
ã}¢¢Úè ‰¢è ã}¢ Ýï ©S¢ï Úè}¢¢ïÅ ÜU‹Åî¢ïH (Remote control) ÐÜUÇG¢
ÜUÚ Åè±è ÜïU S¢¢}¢Ýï çÏ¢Æ¢ çÎ²¢ x¢¢ï²¢ §S¢ ÜUè Hx¢¢}¢ x¢ñGÚ }¢éçSH}¢¢ï´
ÜïU ã¢‰¢ }¢ï´ ‰¢}¢¢ Îè çÜU H¢ï ã}¢¢Úè ¥¢H¢ï ¥±H¢Î ¼é}ã¢Úï ãG±¢Hï !
§Ý ÜïU Á¢GïãìÝ¢ï´ }¢ï´ çÁ¢¼Ý¢ Ó¢¢ã¢ï ÈGUãìGãG¢à¢è ± ©GÚ²¢Ýè ÜU¢ Á¢GãìÚ Í¢¢ïH
Î¢ï, ¥¢ã ! ã}¢ï´ v²¢ ã¢ï x¢²¢ ãñ ? S¢}¢Û¢ }¢ï´ Ýãè´ ¥¢¼¢ çÜU §S¢ çÏ¢x¢ÇGï
ãé±ï }¢é¥G¢à¢Úï ÜU¢ L¶G ¥ËH¢ã 1 ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU }¢ãGÏ¢êÏ¢
6 ÜUè §¼G¢¥G¼ ÜUè ¼GÚÈGU ÜñUS¢ï ÈïUÚ¢ Á¢¢» ¥¢ñÚ §S¢
ÜU¢ï Á¢ã‹Ý}¢ ÜUè ¼GÚÈGU Î¢ñÇGï Ó¢Hï Á¢¢Ýï S¢ï Ú¢ïÜU ÜUÚ çÜUS¢ ¼GÚãG Á¢‹Ý¼
ÜUè S¢}¼ Hï Á¢¢²¢ Á¢¢» ! ¥¢ã ! ¥¢ã ! ¥¢ã ! »ïS¢¢ Î¢ñÚ ¥¢ Ó¢éÜU¢
ãñ x¢¢ï²¢ ãÚ ÜU¢ï§ü 1N Á¢ã‹Ý}¢ }¢ï´ çx¢ÚÝ¢ Ó¢¢ã¼¢ ãñ, à¢}¢¢ïü
ãG²¢ ÜU¢ ¥G‹S¢Ú çÏ¢ËÜéUH ¶Gy}¢ ã¢ï Ó¢éÜU¢ ãñ, çÝÁ¢è }¢é¥G¢}¢H¢¼ ã¢ï´ ²¢
§Á¢ç¼}¢¢§üG ¼ÜGUÚèÏ¢¢¼, }¢ãGËH¢ ã¢ï ²¢ Ï¢¢Á¢G¢Ú ãÚ Á¢x¢ã à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÜU¢
ÜGUyHï ¥G¢}¢ ¥¢ñÚ Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè {ê}¢ {¢}¢ ãñ, çÁ¢S¢ ÜU¢ï Îï¶¢ï Ï¢ÉG Ó¢ÉG
ÜUÚ Ï¢ï ãG²¢§ü ÜU¢ à¢ñÎ¢§ü ÝÁ¢GÚ ¥¢ Úã¢ ãñ J
Ï¢ï ãG²¢§ü S¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢
Œ²¢Úï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢ S¢Ï¢ ¥ÐÝè ¥¢ñÚ ¥ÐÝï
¥ãHï ¶G¢Ý¢ ÜUè §SH¢ãG ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚï´, à¢}¢¢ïü ãG²¢ ÜïU ÈGUÁ¢G¢§H
¥¢ñÚ Ï¢ï ãG²¢§ü ÜïU ÝévGS¢¢Ý¢¼ ÐÚ x¢G¢ñÚ ÜUÚï´ ¼¢ï V Ï¢ãé¼ Á¢ËÎ
ã}¢¢Ú¢ }¢é¥G¢à¢Ú¢ Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè x¢‹Îx¢è S¢ï Ð¢ÜU¢ï S¢¢ÈGU ã¢ï Á¢¢»x¢¢ J çÏ¢Ë¢
wG¢éS¢êS¢ ã}¢ }¢ï´ S¢ï Á¢¢ï Í¢Ú ÜïU S¢ÚÏ¢Ú¢ã ãñ´ ©Ý ÐÚ ²ïã Ï¢ãé¼ Ï¢ÇGè
çÁ¢G}}¢ïÎ¢Úè ¥G¢§Î ã¢ï¼è ãñ çÜU ±¢ïã ¥ÐÝï ¥ãHï ¶G¢Ý¢ ÜU¢ï Ï¢ï ãG²¢§ü
ÜUè x¢‹Îx¢è S¢ï ÝÁ¢¢¼ çÎH¢»æ v²êæçÜU Í¢Ú ÜïU S¢ÚÏ¢Ú¢ã ÜïU ¥wGH¢ÜGU ±
çÜUÚÎ¢Ú ÜU¢ ¥¯Ú ©Ý ÜïU }¢¢ ¼¤G¼ ¥ÈGUÚ¢Î ÐÚ ÐÇG¼¢ ãñ, ¥x¢Ú ±¢ïã
Ï¢¢ ãG²¢ ã¢ï´x¢ï ¼¢ï H¢çÁ¢G}¢Ý §S¢ ÜïU ¥¯Ú¢¼ ¶G¢ÝÎ¢Ý ÜïU Îèx¢Ú
¥ÈGUÚ¢Î ÐÚ ÐÇï´Gx¢ï J
Ï¢¢ ãG²¢ Ï¢¢Ð ÜïU çÜUÚÎ¢Ú ÜU¢ ¥¯Ú
»ÜU à¢wGS¢ ÜU¯èLH §G²¢H ¥¢ñÚ Í¢Ú ÜU¢ ±¢çãGÎ ÜUÈGUèH ‰¢¢,
Ï¢è}¢¢Ú ã¢ïÝï ÜïU Ï¢¢§G¯ Í¢Ú }¢ï´ ÈGU¢ÜïGU ã¢ïÝï Hx¢ï, ©S¢ ÜUè »ÜU Á¢±¢Ý
HÇGÜUè ‰¢è çÁ¢S¢ Ýï À¢ïÅï Ï¢ãÝ |¢¢§²¢ï´ ÜU¢ï |¢êÜU S¢ï çÏ¢HÜU¼ï Îï¶¢ ¼¢ï
Ï¢Î¢üà¼ Ý ÜUÚ S¢ÜUè ¥¢ñÚ ¥ÐÝï ¥¢Ð ÜU¢ï S¢æ±¢Ú¢, }¢ñÜU-¥Ð çÜU²¢
¥¢ñÚ Ý Ó¢¢ã¼ï ãé±ï |¢è §S¢ §Ú¢Îï S¢ï çÝÜUHè çÜU Ï¢¢ãÚ }¢ïÚï ãéGSÝ S¢ï
}¢é¼¥çc¯Ú ã¢ï ÜUÚ ã¢ï S¢ÜU¼¢ ãñ ÜU¢ï§ü }¢éÛ¢ï x¢éÝ¢ã ÜUè Î¢’±¼ Ðïà¢ ÜUÚï
¥¢ñÚ }¢ñ´ ¥ÐÝ¢ çÁ¢S}¢ ÈGUÚ¢ïwG¼ ÜUÚ ÜïU ©S¢ S¢ï ÚÜGU}¢ ãG¢çS¢H ÜUÚ ÜïU
¥ÐÝï Ï¢ãÝ |¢¢§²¢ï´ ÜU¢ ÐïÅ Ð¢H S¢ÜêæU J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ±¢ïã HÇGÜUè ¼Ä²¢Ú
ã¢ï ÜUÚ Ï¢¢Á¢G¢Ú }¢ï´ çÝÜUHè, ÐêÚ¢ çÎÝ Ï¢¢Á¢G¢Ú }¢ï´ Í¢ê}¢¼è Úãè }¢x¢Ú ©S¢
ÜUè ¼GÚÈGU çÜUS¢è Ýï Îï¶¢ ¼ÜU Ýãè´, ‰¢ÜUè ã¢Úè Í¢Ú ¥¢§ü, Ï¢¢Ð Ýï
ÐêÀ¢ : Ï¢ïÅè ! ÐêÚ¢ çÎÝ ÜUã¢æ ‰¢è ? Ï¢ïÅè Ýï S¢Ú Û¢éÜU¢ ÜUÚ ÝÎ¢}¢¼ ¥¢ñÚ
à¢}¢ü ÜïU S¢¢‰¢ Ï¢¢Ð ÜU¢ï ÐêÚ¢ ãG¢H Ï¢²¢Ý ÜUÚ çÎ²¢ çÜU ¥ÏÏ¢¢ Á¢¢Ý ! À¢ïÅï
Ï¢ãÝ |¢¢§²¢ḯ ÜUè |¢êÜU Œ²¢S¢ }¢éÛ¢ S¢ï Ï¢Î¢üà¼ Ýãè´ ã¢ï¼è, §Ý ÜUè |¢êÜU
Œ²¢S¢ Ýï }¢éÛ¢ï Ï¢ï ÜGUÚ¢Ú ÜUÚ ÜïU x¢éÝ¢ã ÜUè ¼GÚÈGU }¢¢§H ÜUÚ çÎ²¢ HïçÜUÝ
¥GÁ¢èÏ¢ ±¢çÜGU¥G¢ ãé±¢ çÜU }¢ñ́ ÐêÚ¢ çÎÝ Ï¢¢Á¢G¢Ú }¢ḯ Í¢ê}¢¼è Úãè }¢x¢Ú çÜUS¢è
à¢wGS¢ Ýï }¢ïÚè ¼GÚÈGU ¥¢æ¶ ©Æ¢ ÜUÚ |¢è Ýãè´ Îï¶¢ J Ï¢¢Ð ÜïU HÏ¢¢ḯ ÐÚ
ãËÜUè S¢è }¢éSÜéUÚ¢ãÅ ¥¢ x¢§ü ¥¢ñÚ ©S¢ Ï¢éÁ¢G xé ¢ü Ï¢¢Ð Ýï §Úà¢¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ :
Ï¢ïÅè ! ¼éÛ¢ï ÜU¢ï§ü ÝÁ¢GÚ ©Æ¢ ÜUÚ ÜñUS¢ï Îï¶ïx¢¢ çÜU ¼ïÚï Ï¢¢Ð Ýï ÐêÚè
Á¢±¢Ýè }¢ḯ çÜUS¢è x¢GñÚ ¥G¢ñÚ¼ ÜUè ¼GÚÈGU ÝÁ¢GÚ ©Æ¢ ÜUÚ Ýãè´ Îï¶¢ ! ! !
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! Îï¶¢ ¥¢Ð Ýï çÜUS¢ ¼GÚãG »ÜU
Ï¢¢ ãG²¢ Ï¢¢Ð ÜïU Ð¢ÜUèÁ¢G¢ çÜUÚÎ¢Ú ÜïU ¥¯Ú¢¼ Ýï ©S¢ ÜUè Ï¢ïÅè ÜU¢ï
Ï¢ÎÜU¢Úè S¢ï Ï¢Ó¢¢ çH²¢ J ã}¢ï´ |¢è ¥ÐÝï ÜGUËÏ¢¢ï çÝx¢¢ã ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼
ÜUÚÝè Ó¢¢çã²ï çÜU §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï Ý çS¢ÈüGU ã}¢¢Úï ¥ãHï ¶G¢Ý¢ ÜUè
ÝÁ¢GÚï Ï¢Î S¢ï çãGÈGU¢Á¢G¼ ã¢ïx¢è Ï¢çËÜU ã}¢¢Úï }¢é¥G¢à¢Úï S¢ï |¢è Ï¢ï ãG²¢§ü
¥¢ñÚ Ï¢Î çÜUÚÎ¢Úè ÜUè ¥¢ÈGU¼ ÎêÚ ã¢ïx¢è J V
Ï¢ï ãG²¢§ü ÜïU ç¶GH¢ÈGU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè Á¢æx¢

n ¼ÏHèx¢ïG ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜUè ¥G¢H}¢x¢èÚ x¢ñGÚ
çS¢²¢S¢è ¼ãGÚèÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è Ýï Ï¢ï ãG²¢§ü ± Ï¢ï ÐÎüx¢è ÜïU
ç¶GH¢ÈGU |¢è »’H¢Ýï Á¢æx¢ ÜUÚ Ú¶¢ ãñ J ¥¢Ð |¢è Î¢’±¼ï §SH¢}¢è
±¢Hï Ï¢Ý Á¢¢§²ï ¼¢çÜU ¼}¢¢}¢ ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ç}¢H ÜUÚ Ï¢ï ãG²¢§ü
ÜïU }¢éæã Á¢G¢ïÚ à¢ñ¼G¢Ýè S¢ñH¢Ï¢ ÜïU S¢¢}¢Ýï S¢èS¢¢ çÐH¢§ü Îè±¢Ú Ï¢Ý Á¢¢»æ
¥¢ñÚ »ÜU S¢ãGèãG §SH¢}¢è }¢é¥G¢à¢Ú¢ }¢¢’çÚÁ¢Gï ±éÁ¢êÎ }¢ï´ ¥¢» J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï,
Ï¢ï ãG²¢§ü ÜïU ç¶GH¢ÈGU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè Á¢¢Úè Á¢æx¢ ÜU¢ çãGSS¢¢ Ï¢ÝÝï
¥¢ñÚ ¥ÐÝè §SH¢ãG ÜïU çH²ï à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼ ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼
L ÜïU ¥G¼G¢ ÜUÎ¢ü }¢ÎÝè §‹¥G¢}¢¢¼ ÐÚ wG¢éÎ |¢è ¥G}¢H
ÜUèçÁ¢²ï ¥¢ñÚ ¥ÐÝï Í¢Ú ±¢H¢ï´ ÜU¢ï |¢è §S¢ ÜUè ¼Úx¢GèÏ¢ çÎH¢§²ï J
ÝèÁ¢G S¢é‹Ý¼¢ï´ ÜUè ¼<Ï¢Ä²¼ ÜïU çH²ï ãÚ }¢¢ã ¥G¢çà¢ÜGU¢Ýï ÚS¢êH ÜïU
}¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ S¢ÈGUÚ |¢è ÜUÚ¼ï Úçã²ï J V §S¢ ÜUè
Ï¢ÚÜU¼ S¢ï Ð¢Ï¢‹Îï S¢é‹Ý¼ Ï¢ÝÝï, x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÝÈGUÚ¼ ÜUÚÝï ¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý
ÜUè çãGÈGU¢Á¢G¼ ÜïU çH²ï ÜéUÉGÝï ÜU¢ Á¢ïGãìÝ Ï¢Ýïx¢¢ J ãÚ §SH¢}¢è |¢¢§ü
¥ÐÝ¢ ²ïã Á¢ïGãìÝ Ï¢Ý¢» çÜU “}¢éÛ¢ï ¥ÐÝè ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU H¢ïx¢¢ï´
ÜUè §SH¢ãG ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝè ãñ J” V
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ¥¢Ð Ýï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãêGS¢¼¢ï´
ÜU¢ï }¢éH¢ãGÁ¢G¢ ÈGUÚ}¢¢²¢ çÜU çÜUS¢ ¼GÚãG x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÜU¯Ú¼ ãH¢ÜU¼ ÜïU
x¢ãÚï x¢G¢Ú }¢ï´ ÈïU´ÜU Îï¼è ãñ J wG¢éÎ¢ ÝwGG±¢S¼¢ ¥x¢Ú ¥¢Ð x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU
çx¢ÚÎ¢Ï¢ (|¢æ±Ú) }¢ï´ ÈæUS¢ï ãé±ï ãñ´ ¼¢ï ¥¢§²ï ¥¢ñÚ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU
}¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH S¢ï ±¢Ï¢S¼¢ ã¢ï Á¢¢§²ï, V ²ïã }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH
¥¢Ð ÜU¢ï x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÎHÎH S¢ï çÝÜU¢H ÜUÚ ÝïçÜU²¢ï´ ÜUè Ð¢ÜU S¢Ú
Á¢G}¢èÝ ÐÚ H¢ ¶ÇG¢ ÜUÚïx¢¢, x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï ÝÈGUÚ¼, ÝïçÜU²¢ï´ S¢ï }¢ãGÏÏ¢¼
¥¢ñÚ §ü}¢¢Ý ÜUè çãGÈUG ¢Á¢G¼ ÜïU çH²ï ÜéUÉGÝï ÜU¢ Á¢ïãG Ýì ç}¢Hïx¢¢ J n
Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU Ð¢ÜUèÁ¢G¢ ± }¢ãÜïU }¢ãÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ÜïU
}¢é¥G¢à¢Úï ÐÚ ÐÇGÝï ±¢Hï ¥¯Ú¢¼ »ÜU ¶éHè çÜU¼¢Ï¢ ÜUè ¼GÚãG ãñ´, ãÚ
¥¢æ¶ ²ïã Îï¶ S¢ÜU¼è ãñ çÜU çÜUS¢ ¼GÚãG Ï¢¢Ï¢éH }¢ÎèÝ¢ (ÜUÚ¢Ó¢è) ÜïU
»ÜU ¥GH¢ÜïGU S¢ï çÝÜUHÝï ±¢Hè ²ïã ¼ãGÚèÜU Îé‹²¢ ÐÚ À¢¼è Á¢¢ Úãè
ãñ ¥¢ñÚ ¼¢Î}¢ï ¼ãGÚèÚ §S¢ ÜU¢ }¢ÎÝè Ðñx¢G¢}¢ ÜU}¢¢ïÏ¢ïà¢ 187 }¢é}¢¢çHÜU
¼ÜU Á¢¢ ÐãéæÓ¢¢ ãñ, §S¢ ¼ãGÚèÜU Ýï ÜU§ü Í¢Ú¢ï´ }¢ï´ }¢ÎÝè §ç‹ÜGUH¢Ï¢ Ï¢ÚÐ¢
ÜUÚ çÎ²¢ ãñ, Ý¢ñÁ¢±¢Ý¢ïæ ÜïU S¢Ú §G}¢¢}¢¢ï´ ÜïU ¼¢Á¢ ¥¢ñÚ çÁ¢S}¢ S¢é‹Ý¼¢ï´
|¢Úï çHÏ¢¢S¢ S¢ï S¢Á¢¢ çÎ²ï ãñ´, §SH¢}¢è Ï¢ãÝ¢ï´ ÜU¢ï }¢ÎÝè Ï¢éÜüïGU¥G ÐãÝ¢
çÎ²ï ãñ´, §S¢ Î¢ñÚï ÐéÚ çÈGU¼Ý }¢ï´ Á¢Ï¢ çÜU ãÚ »ÜU çÎ}¢¢x¢G ÐÚ çÈGUÚæx¢è
ÈïGUà¢Ý ÜU¢ wG¢é}¢¢Ú (Ýà¢¢) À¢²¢ ãé±¢ ãñ, Î¢’±¼ï §SH¢}¢è Ýï ¥¢ÜGU¢»
Î¢ï ¥G¢H}¢ 6 ÜUè }¢ãGÏÏ¢¼ ÜïU ±¢ïã Á¢¢}¢ çÐH¢» çÜU
Á¢ÎèÎ ¼ãÁ¢GèÏ¢ ÜïU Ýà¢ï ÜU¢ S¢Ï¢ wG¢é}¢¢Ú ©¼¢Ú ÜUÚ Ú¶ çÎ²¢ ¥¢ñÚ ãÚ
»ÜU x¢¢ï²¢ Á¢GÏ¢¢Ýï ãG¢H S¢ï ÐéÜU¢Ú ©Æ¢ :
}¢ñ´ }¢éS¼GÈGU¢ ÜïU Á¢¢}¢ï }¢ãGÏÏ¢¼ ÜU¢ }¢S¼ ãêæ
²ïã ±¢ïã Ýà¢¢ Ýãè´ çÁ¢S¢ï ¼éà¢èü ©¼¢Ú Îï

Á¢¢ï ÜUH ¼ÜU x¢¢Ý¢ï´ Ï¢¢Á¢¢ï´ ÜïU à¢¢ñÜGUèÝ ‰¢ï ¥Ï¢ Ý¢’¼ïæ S¢éÝ¢ Úãï
ãñ´, Á¢¢ï ÜUH ¼ÜU çÈGUË}¢¢ï´ çÇÚ¢}¢¢ï´ ÜïU ÈGU¢ïãìGà¢ }¢Ý¢çÁ¢GÚ Îï¶Ýï ÜïU
çÎHÎ¢Îã ‰¢ï ¥¢Á¢ }¢ÎèÝï ÜUè ÐéÚ Ï¢ã¢Ú ÈGUÁ¢G¢»æ Îï¶Ýï ÜïU ¼GHÏ¢x¢¢Ú
ãñ´, Á¢¢ï ÜUH ¼ÜU }¢é¥G¢à¢Úï ÜïU çH²ï Ý¢S¢êÚ ‰¢ï ¥¢Á¢ H¢ïx¢¢ï´ ÜïU çÎH¢ï´
ÜU¢ S¢éMÚ ãñ´, ÜUH ¼ÜU Á¢¢ï HÇGÜUè Ï¢ï ÐÎüx¢è ÜïU Á¢‹Á¢¢H (}¢éS¢èÏ¢¼¢ï
¥¢ÈGU¼) }¢ï´ çx¢çÚzG¼¢Ú ‰¢è ¥¢Á¢ }¢ÎÝè Ï¢éÜüUG ¥G ÜïU Ð¢ÜUèÁ¢G¢ çãGS¢¢Ú
(Î¢§Úï) }¢ḯ ãñ J à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, Ï¢¢çÝ²ï Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢, }¢¢ñH¢Ý¢ ¥Ï¢ê çÏ¢H¢H }¢éãG}}¢Î §Ë²¢S¢
¥Gœ¢G¢Ú ÜGU¢çÎÚè ÚÁ¢G±è çÁ¢G²¢§ü L Ýï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼,
§}¢¢}¢ï ¥ãHï S¢é‹Ý¼, }¢éÁ¢çgÎï ÎèÝ¢ï ç}¢ËH¼, ÐÚ±¢Ý» à¢}»G çÚS¢¢H¼
}¢¢ñH¢Ý¢ à¢¢ã §}¢¢}¢ ¥ãG}¢Î ÚÁ¢G¢ ¶G¢Ý R ÜïU §S¢ Ðñx¢G¢}¢
ÜU¢ï Ý çS¢ÈüGU ¥G¢}¢ çÜU²¢ Ï¢çËÜU ©Gàà¢¢ÜGU ÜU¢ï Í¢¢ïH ÜUÚ çÐH¢ çÎ²¢ :
Á¢¢ï Ý |¢êH¢ ã}¢ x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÜU¢ï ÚÁ¢G¢
²¢Î ©S¢ ÜUè ¥ÐÝè ¥G¢Î¼ ÜUèçÁ¢²ï
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ²ïã ãGÜGUèÜGU¼ ãñ çÜU }¢¢ïãGçS¢Ý
± ÜUÚè}¢ ¥¢ñÚ à¢ÈGUèÜGU ± ÚãGè}¢ ¥¢ÜGU¢ 6 ã}¢ï´ ã}¢ïà¢¢
²¢Î ÈGUÚ}¢¢¼ï Úãï, Ï¢çËÜU Îé‹²¢ }¢ï´ ¼à¢ÚèÈGU H¢¼ï ãè ¥¢Ð
6 Ýï S¢Á¢Î¢ çÜU²¢ J ©S¢ ±vG¼ ã¢ï´Å¢ï´ ÐÚ ²ïã Îé¥G¢
Á¢¢Úè ‰¢è :
²¢’Ýè ÐÚ±Ú Îx¢¢Ú ! }¢ïÚè ©}}¢¼ }¢éÛ¢ï çãÏ¢¢ ÜUÚ Îï J(1)
1 ÈGU¼¢±¢ ÚÁ¢Gç±Ä²¢, 30/717
}¢éãGçg¯ï ¥¢’Á¢G}¢ Ð¢çÜUS¼¢Ý ãGÁ¢GÚ¼ï ¥GËH¢}¢¢ }¢¢ñH¢Ý¢
S¢ÚÎ¢Ú ¥ãG}¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢ ÜUÚ¼ï ‰¢ï çÜU ãéGÁG¢êÚï Ð¢ÜU
6 ¼¢ï S¢¢Úè ©G}¢í ã}¢ï´ ©}}¢¼è ©}}¢¼è ÜUã ÜUÚ ²¢Î
ÈGUÚ}¢¢¼ï Úãï, ÜGUÏ¢íï ¥‹±Ú }¢ḯ |¢è ©}}¢¼è ©}}¢¼è ÈGUÚ}¢¢ Úãï ãñ́ ¥¢ñÚ ãGàÚ
¼ÜU ÈGUÚ}¢¢¼ï Úãḯx¢ï ²ã¢æ ¼ÜU çÜU }¢ãGà¢Ú ÜïU Ú¢ïÁ¢G |¢è ©}}¢¼è ©}}¢¼è
ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï J ãGÜGU ²ïã ãñ çÜU ¥x¢Ú çS¢ÈüGU »ÜU Ï¢¢Ú |¢è ©}}¢¼è ÈGUÚ}¢¢
Îï¼ï ¥¢ñÚ ã}¢ S¢¢Úè çÁ¢G‹Îx¢è ²¢ ÝÏ¢è ! ²¢ ÝÏ¢è ! ²¢ ÚS¢êHËH¢ã !
²¢ ãGÏ¢èÏ¢ËH¢ã ! ÜUã¼ï Úãæï ¼Ï¢ |¢è ©S¢ »ÜU Ï¢¢Ú ©}}¢¼è ÜUãÝï ÜU¢
ãGÜGU ¥Î¢ Ýãè´ ã¢ï S¢ÜU¼¢ !(1)
çÁ¢Ý ÜïU HÏ¢ ÐÚ Úã¢ “©}}¢¼è ©}}¢¼è”
²¢Î ©Ý ÜUè Ý |¢êH » çÝ²¢Á¢Gè ÜU|¢è
±¢ïã ÜUãï´ ©}}¢¼è ¼ê |¢è ÜUã ²¢ ÝÏ¢è !
}¢ñ´ ãêæ ãG¢çÁ¢GÚ ¼ïÚè Ó¢¢ÜUÚè ÜïU çH²ï
}¢èÆï }¢èÆï §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï ! ã}¢¢Úï Œ²¢Úï ¥¢ÜGU¢, }¢ÎèÝï ±¢Hï
}¢éS¼GÈUG ¢ 6 ã}¢¢Ú¢ §¼Ý¢ ¶G²¢H ÈGUÚ}¢¢»æ çÜU Îé‹²¢ }¢ḯ
¼à¢ÚèÈGU H¢» ¼¢ï ã}¢ḯ ²¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢, ÜGUÏ¢í }¢ḯ ¼à¢ÚèÈGU Hï x¢» ¼¢ï ã}¢ḯ
²¢Î ÈGUÚ}¢¢²¢, ¥Ï¢ ÜGUÏ¢íï ¥‹±Ú }¢ḯ ãGàÚ ¼ÜU ²¢Î ÈGUÚ}¢¢Ýï ÜïU §GH¢±¢
Ú¢ïÁ¢Gï }¢ãGà¢Ú |¢è ÜUÚ}¢ ÈGUÚ}¢¢»æx¢ï ¼¢ï ©S¢ }¢¢ïãçG S¢Ý ¥¢ÜGU¢ 6
1 ¥G¢çà¢ÜïGU ¥vÏ¢Ú, S¢.53
ÜU¢ |¢è ã}¢ ÐÚ ãGÜGU ãñ çÜU ã}¢ ©Ý ÜUè ²¢Î ÜU¢ï ¥ÐÝè ¥G¢Î¼ Ï¢Ý¢
Hï´, çS¢ÈüGU Á¢GÏ¢¢Ý S¢ï Ýãè´ Ï¢çËÜU ¥G}¢Hè ¼G¢ñÚ ÐÚ |¢è J
Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, Î¢’±¼ï §SH¢}¢è Ýï ã}¢ï´ ²ïã Á¢ïGãìÝ çÎ²¢ çÜU ¥ÐÝï
¥¢ÜGU¢ }¢ÎèÝï ±¢Hï }¢éS¼GÈGU¢ 6 ÜUè ¥Î¢¥¢ïæ ÜU¢ï
¥ÐÝ¢ ÜïU ©‹ãï´ ²¢Î ÜUÚï´, §S¢è çH²ï ¼¢ï à¢ñ¶Gï ¼GÚèÜGU¼, ¥}¢èÚï ¥ãHï
S¢é‹Ý¼ L Ýï ã}¢ï´ S¢ÏÁ¢G S¢ÏÁ¢G §G}¢¢}¢ï ÜU¢ ¼¢Á¢ çÎ²¢ çÜU
Á¢Ï¢ ã}¢ S¢Ú ÐÚ §G}¢¢}¢¢ à¢ÚèÈGU S¢Á¢¢»æ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú 6
ÜUè ²¢Î ¥¢», Ó¢ïãÚï ÐÚ Î¢ÉGè S¢Á¢¢»æ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú 6
ÜUè ²¢Î ¥¢», S¢é ‹ Ý¼¢ï ´ |¢Ú¢ çHÏ¢¢S¢ ÐãÝï æ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú
6 ÜUè ²¢Î ¥¢» ¥¢ñÚ Á¢Ï¢ }¢ÎÝè ÜGU¢çÈGUH¢ï´ }¢ï´ S¢ÈGUÚ
ÜUÚï´ ¼¢ï S¢ÚÜU¢Ú 6 ÜUè ²¢Î ¥¢» çÜU ã}¢¢Úï ¥¢ÜGU¢
6 Ýï çÜUS¢ ¼GÚãG ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼ ¥G¢}¢ ÜUÚÝï ÜïU
çH²ï S¢ªGÏ¢¼ï´ ©Æ¢§æü J x¢GÚÁ¢G §S¢ }¢¢ãG¢ïH ÜïU çÎ²ï ãé±ï ¼GÚèÜGU» ÜU¢Ú
ÜïU }¢é¼G¢çÏ¢ÜGU S¢é‹Ý¼¢ï´ S¢ï }¢¢’}¢êÚ ¥ÐÝï à¢Ï¢¢ï Ú¢ïÁ¢G x¢éÁ¢GÚïæx¢ï ¼¢ï
V ã}¢¢Ú¢ ãÚ ãÚ H}ãG¢ ¥ÐÝï }¢ãGÏ¢êÏ¢ 6
ÜUè ²¢Î¢ï´ }¢ï´ Ï¢S¢Ú ã¢ïx¢¢, x¢¢ï²¢ çÜU ã}¢ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè
}¢¢ãG¢ïH ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ¥¢’H¢ ãGÁ¢GÚ¼ ÜïU §S¢ à¢ï’Ú
ÜïU ç}¢SÎ¢ÜGU Ï¢Ý Á¢¢»æx¢ï :
Á¢¢ï Ý |¢êH¢ ã}¢ x¢GÚèÏ¢¢ï´ ÜU¢ï ÚÁ¢G¢
²¢Î ©S¢ ÜUè ¥ÐÝè ¥G¢Î¼ ÜUèçÁ¢²ï
x¢éÝ¢ã¢ï´ ¥¢ñÚ Á¢ã¢H¼ ÜïU ¥‹{ïÚ¢ï´ }¢ï´ ÇêÏ¢ï ãé±ï }¢é¥G¢à¢Úï
}¢ï´ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜU¢ }¢ãÜU¢ }¢ãÜU¢ }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ©}}¢èÎ ÜUè
çÜUÚÝ ãñ, §S¢ ÜUè Ï¢ÚÜU¼ S¢ï ãÚ ¼GÚÈGU ©Á¢¢H¢ ÈïUH¼¢ Á¢¢ Úã¢ ãñ,
v²êæçÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è Ýï }¢é¥G¢à¢Úï ÜUè ÝÏÁ¢G ÐÚ ã¢‰¢ Ú¶ ÜUÚ Á¢ã¢æ
}¢éwG¼çHÈGU }¢é¥G¢à¢Ú¼è ¥}¢Ú¢Á¢G ÜUè ¼à¶GèS¢ ÜUè ±ãè´ Á¢¢}¢ï¥G }¢‹S¢êÏ¢¢
Ï¢‹Îè ¥¢ñÚ Æ¢ïS¢ çãGv}¢¼ï ¥G}¢Hè ÜïU Á¢GÚè»G §Ý ¥}¢Ú¢Á¢G S¢ï ÀéÅÜU¢Ú¢
Ð¢Ýï ÜïU çH²ï }¢éwG¼çHÈGU §vGÎ¢}¢¢¼ |¢è çÜU²ï J Ó¢éÝ¢‹Ó¢ï, ²ïãè ±Á¢ã
ãñ çÜU Î¢’±¼ï §SH¢}¢è 80 S¢ï Á¢G¢§Î à¢¢ï’Ï¢¢Á¢¢¼ }¢ï´ §SH¢}¢è |¢¢§²¢ï´
¥¢ñÚ §SH¢}¢è Ï¢ãÝ¢ï´ ÜUè çÁ¢G‹Îçx¢²¢ï´ ÜU¢ï S¢ãGèãG §SH¢}¢è ¼GÁ¢ïüG çÁ¢G‹Îx¢è
ÜïU S¢¢æÓ¢ï }¢ï´ É¢HÝï ÜïU çH²ï Ú¢¼ çÎÝ »ÜU çÜU²ï ãé±ï ãñ J »ï ÜU¢à¢ !
¼}¢¢}¢ }¢éS¢H}¢¢Ý ¥ËH¢ã 1 ¥¢ñÚ ©S¢ ÜïU ãGÏ¢èÏ¢, ãGÏ¢èÏ¢ï HÏ¢èÏ¢
6 ÜïU ¥ãGÜU¢}¢¢¼ ÐÚ ¥G}¢H ÜUÚÝï ±¢Hï ¥¢ñÚ Î¢’±¼ï
§SH¢}¢è ÜïU §S¢ }¢ÎÝè }¢vGS¢Î “}¢éÛ¢ï ¥ÐÝè ¥¢ñÚ S¢¢Úè Îé‹²¢ ÜïU
H¢ïx¢¢ḯ ÜUè §SH¢ãG ÜUè ÜU¢ïçà¢à¢ ÜUÚÝè ãñ J” V ÜUè
¥G}¢Hè ¼S±èÚ Ï¢Ý Á¢¢»æ J çHã¢Á¢G¢ wG¢éÎ ÜU¢ï ÜéUGÚ¥¢Ý¢ï S¢é‹Ý¼ ÜïU
S¢¢æÓ¢ï }¢ï´ É¢HÝï ¥¢ñÚ Îé‹²¢ |¢Ú ÜïU }¢éS¢H}¢¢Ý¢ï´ ¼ÜU ÝïÜUè ÜUè Î¢’±¼
ÐãéæÓ¢¢Ýï ÜïU çH²ï §S¢ ¥GÁ¢Gè}¢éàà¢¢Ý ¼ãGÚèÜU ÜU¢ çãGSS¢¢ Ï¢Ý Á¢¢§²ï J
¥ËH¢ã 1 ã}¢ï´ Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜïU }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH S¢ï
±¢Ï¢S¼¢ Úã ÜUÚ }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè {ê}¢ï´ }¢Ó¢¢Ýï ¥¢ñÚ ÐÚãïÁ¢Gx¢¢Ú ± Ï¢¢
çÜUÚÎ¢Ú }¢éS¢H}¢¢Ý Ï¢ÝÝï ÜUè ¼¢ñÈGUèÜGU ¥G¼G¢ ÈGUÚ}¢¢» J






Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ ÜïU çÝx¢Ú¢Ý ãGÁ¢GÚ¼ï

}¢¢ñH¢Ý¢ }¢éãG}}¢Î §G}¢Ú¢Ý ¥Gœ¢G¢Úè ÜïU ¼ãGÚèÚè Ï¢²¢Ý¢¼
¼GÏ¥G à¢éÎ¢ ± Á¢ïGÚï ¼GÏ¥G Ï¢²¢Ý¢¼
{1} ÈñGUÁ¢G¢Ýï }¢é<à¢Î (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 46) {14} Á¢‹Ý¼ ÜUè ¼Ä²¢Úè (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 134)
{2} »ãGS¢¢S¢ï çÁ¢G}}¢ïÎ¢Úè (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 50) {15} ±vGÈïGU }¢ÎèÝ¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 86)
{3} }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè ¼vGS¢è}¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 68) {16} }¢ÎÝè ÜU¢}¢¢ï´ ÜUè ¼vGS¢è}¢ ÜïU ¼ÜGU¢Á¢ïG (ÜéUH S¢ÈGUã¢G ¼ : 73)
{4} }¢ÎÝè }¢à±Úï ÜUè ¥ãç}}¢Ä²¼ (ÜéUH S¢ÈGUã¢G ¼ : 32) {17} S¢êÎ ¥¢ñÚ ©S¢ ÜU¢ §GH¢Á¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 92)
{5} S¢èÚ¼ï S¢çÄ²ÎéÝ¢¥Ï¢égÚÎ¢ 5 (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 75) {18} Œ²¢Úï }¢é<à¢Î (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 48)
{6} Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè }¢¢æ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 112) {19} ÈñGUS¢H¢ ÜUÚÝï ÜïU }¢ÎÝè ÈêUH (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 56)
{7} x¢GñÚ¼ }¢‹Î à¢¢ïãÚ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 48) {20} Á¢¢}¢ï»G à¢Ú¢§¼ ÐèÚ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 88)
{8} S¢ãG¢Ï¢è ÜUè §ÝçÈGUÚ¢Îè ÜU¢ïçà¢à¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 124) {21} ÜU¢ç}¢H }¢éÚèÎ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 48)
{9} ÐèÚ ÐÚ »’ç¼Ú¢Á¢G }¢‹¥G ãñ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 60) {22} ¥}¢èÚï ¥ãHï S¢é‹Ý¼ ÜUè ÎèÝè ç¶GÎ}¢¢¼ (ÜéUH S¢ÈGUã¢G ¼ : 480)
{10} Á¢‹Ý¼ ÜU¢ Ú¢S¼¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 56) {23} ã}¢ï´ v²¢ ã¢ï x¢²¢ ãñ ?(ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ :116)
{11} }¢vGS¢Îï ãG²¢¼ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 60) {24} }¢¢ñ¼ ÜU¢ ¼S¢Ã±éÚ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ :44)
{12} S¢ÎÜïGU ÜU¢ §‹¥G¢}¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 60) {25} Ï¢ïÅè ÜUè ÐÚ±çÚà¢ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ :72)
{13} »ÜU ¥¢æ¶ ±¢H¢ ¥¢Î}¢è (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 48) (26) x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜUè ÝéãêGS¢¼ (ÜéUH S¢ÈGUãG¢¼ : 112)
Á¢ïGÚï ¼Ú¼èÏ¢ ¼ãGÚèÚè Ï¢²¢Ý¢¼

(1) »ÜU Á¢G}¢¢Ý¢ »ïS¢¢ ¥¢»x¢¢ (2) }¢ÚÁ¢G S¢ï ÜGUÏ¢í ¼ÜU

²¢Î Î¢à¼
(Î¢ñÚ¢Ýï }¢é¼¢G H¥G¢ …GMÚ¼Ý ¥‹ÇÚ H¢§Ý ÜUèç…²ï, §à¢¢Ú¢¼ çH¶ ÜUÚ „ÈGUãG¢
Ý}Ï¢Ú Ý¢ïÅ ÈGUÚ}¢¢ Hèç…²ï J §GË}¢ }¢ïæ ¼ÚvGÜGUè ã¢ïx¢è J)
©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢ ©G‹¢±¢Ý „ÈGUãG¢

Gunahon Ki Nahusat (In Hindi)

Hochgeladen von

Dokumentinformationen

Originaltitel

Copyright

Verfügbare Formate

Dieses Dokument teilen

Dokument teilen oder einbetten

Freigabeoptionen

Stufen Sie dieses Dokument als nützlich ein?

Sind diese Inhalte unangemessen?

Copyright:

Verfügbare Formate

Gunahon Ki Nahusat (In Hindi)

Hochgeladen von

Copyright:

Verfügbare Formate

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãG êS¢¼ 114

çÜU¼¢Ï¢ ÐÉGÝï ÜUè Îé¥G¢

¼…ü}¢¢ : »ï ¥ËH¢ã ã}¢ ÐÚ §GË}¢¢ï çãGv}¢¼ ÜïU ÎÚ±¢…Gï ¶¢ïH Îï

çÜGU²¢}¢¼ ÜUï Ú¢ï…G ãG„Ú¼

çÜU¼¢Ï¢ ÜïU ¶GÚèÎ¢Ú }¢é¼±Á…ïã ã¢ïæ

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÐãÓ¢¢Ý ¥¢ñÚ §Ý ÜUè ÝéãêGS¢¼¢ï´ S¢ï ÝÁ¢¢¼

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ÝéãêGS¢¼

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

ÎéMÎï Ð¢ÜU ÜUè ÈGUÁ¢GèH¼ 8 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ï ¥ÓÀ¢ S¢}¢Û¢Ý¢ ÜéUÈGí ãñ 24

Îé‹²¢ »ÜU wG±¢Ï¢ ãñ 11 ÐãH¢ ±¢çÜGU¥G¢ 26

¥¢’}¢¢H ÜUè …±¢Ï¢ Îïãè 13 ÎêS¢Ú¢ ±¢çÜGU¥G¢ 26

x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜïU ¥G…G¢Ï¢ „ï }¢é¼¥GçËHÜGU 5 ¼èS¢Ú¢ ±¢çÜGU¥G¢ 27

¥¢²¢¼ï }¢éÜGUg„¢ 14 Ó¢¢ñ‰¢¢ ±¢çÜGU¥G¢ 28

6 ÈGUÚ¢}¢èÝï }¢éS¼GÈGU¢ 15 Ï¢Ýè §SÚ¢§üH ÐÚ }¢éw¼G çHÈGU ¥GÁ¢G¢Ï¢¢ï´ ÜU¢ S¢Ï¢Ï¢ 31

ÜUè ²¢ à¢ñ¼¢G Ý ÜUè ? 19 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¥vGS¢¢}¢ 33

x¢éÝ¢ã ¥¢ç¶GÚ x¢éÝ¢ã ãñ 20 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¼¢’Î¢Î 35

x¢éÝ¢ã çÝÈGU¢ÜGU ÜUè ¥GH¢}¢¼ ãñ´ 23 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ ¥‹Á¢¢}¢ 37

x¢éÝ¢ã |¢éH¢²¢ Ýãè´ Á¢¢¼¢ 23 x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý 38

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè ¶G¢ñÈGUÝ¢ÜU à¢vHï´ 40 ãGS¢Î S¢ï Í¢Ú¢ï´ ÜUè ¼Ï¢¢ãè 62

ãGÜGUèÜGU¼ }¢ï´ ÜU¢}¢²¢Ï¢ ÜU¢ñÝ ? 42 ãG¢çS¢Î ÜU¢ §GÏ¢í¼Ý¢ÜU ¥‹Á¢¢}¢ 64

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜU¢ §GH¢Á¢ 43 ãGS¢Î ÜU¢ §GH¢Á¢ 67

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU Àï §GH¢Á¢ 43 (2) Ó¢éx¢GHè ÜUè ÝéãêGS¢¼ 68

Ý}¢¢Á¢G x¢éÝ¢ã¢ï´ S¢ï Ú¢ïÜU¼è ãñ 48 Ó¢éx¢GHè çÜUS¢ï ÜUã¼ï ãñ´ ? 73

}¢éwG¼çHÈGU ¼GÚèÜïGU 51 Ó¢éx¢GH ¶G¢ïÚè ÜU¢ §GH¢Á¢ 75

x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜïU x²¢Úã §GH¢Á¢ 56 (3) à¢Ú¢Ï¢ ÜUè ÝéãêGS¢¼ 79

Ó¢¢Ú x¢éÝ¢ã¢ï´ ÜUè çÝà¢¢Ý Îïãè 58 à¢Ú¢Ï¢ Ï¢éÚ¢§²¢ï´ ÜUè ¥SH ãñ 87

(1) ãGS¢Î ÜUè ÝéãêGS¢¼ 58 à¢Ú¢Ï¢ ÜïU ÎS¢ ÝévGS¢¢Ý 90

ãGS¢Î v²¢ ãñ ? 60 }¢ÎÝè }¢¢ãG¢ïH ¥¢ñÚ à¢Ú¢çÏ¢²¢ï´ ÜUè ¼¢ñÏ¢¢ 93

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

ãG²¢ v²¢ ãñ ? 97 §SH¢}¢è ÜUè Á¢æx¢ 101

Ï¢ï ãG²¢§ü ÜUè ¼Ï¢¢ãè 97 Î¢’±¼ï §SH¢}¢è ÜUè Ï¢ÚÜU¢¼ 101

Ï¢ï ãG²¢§ü S¢ï ÝÁ¢¢¼ ÜU¢ ¼GÚèÜGU¢ 99 }¢¢¶GÁ¢G¢ï }¢Ú¢Á¢ï¥G 107

à¢ñ¼G¢Ý ÜUè à¢¢Ï¢¢à¢

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

“x¢éÝ¢ã¢ïæ S¢ï ÎêÚ Úã¢ï” ÜïU 14 ãéMÈG

Î¢ï }¢ÎÝè ÈUêH :-

x¢éÝ¢ã¢ḯUÜUè ÝéãêS¢¼ (1)

¥¢’}¢¢H ÜUè …±¢Ï¢ Îïãè

Ï¢ïà¢ÜU Îé‹²¢ „Ú „Ï…G¢ï à¢¢Î¢Ï¢ ¥¢ñÚ à¢èÚèæ ãñ ¥¢ñÚ ²ÜGUèÝÝ ¥ËH¢ã

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

x¢éÝ¢ã¢ïæ ÜïU ¥G…G¢Ï¢ „ï }¢é¼¥GçËHÜGU 5 ¥¢²¢¼ï }¢éÜGUg„¢

¼Á¢ü}¢» ÜU‹ÁG¢éH §ü}¢¢Ý :…¢ï Ï¢éÚ¢§ü

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

(3 ) ¥ËH¢ã 1 „ï ç…G²¢Î¢ x¢ñGÚ¼ ±¢H¢

¥¢ñÚ ¥ËH¢ã 1 ÜU¢ ÜU¯Ú¼ S¢ï ç…GRU ÜUÚ¼è Úã¢ï

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

x¢éÝ¢ã çÜU„ï ÜUã¼ï ãñæ ?

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

x¢éÝ¢ã çÝÈGU¢ÜGU ÜUè ¥GH¢}¢¼ ãñ´

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

¥ËH¢ã 1 ÜUè ¼ÚÈGU S¢ï ÉèH

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)

Ðïà¢ÜUà¢ : }¢ÜüUÁ¢Gè }¢Á¢çHS¢ï à¢êÚ¢ (Î¢’±¼ï §SH¢}¢è)