Beruflich Dokumente
Kultur Dokumente
!= k[i7e"ld M
g]kfndf ax'bnLo k|hftGqsf] k'g:yf{kgf ePkl5 cjnDag ul/Psf gLltx¿ ;xL lbzflt/ cu|;/
ePsf] b]lvP tfklg cfly{s tyf ;fdflhs If]qdf xfl;n ePsf] pknlAwn] ax';+Vos hgtfsf]
cfsf+IffnfO{ k"/f ug{ ;s]sf] kfOFb}g .vf;u/L lat]sf] bzsdf lzIff, :jf:Yo tyf ;fdflhsh:tf s]xL
If]qdf pknlAw b]lvP tfklg dfgj ljsf;sf] b[li6af6 g]kfn ljZjsf] lgDg:t/df /x]sf b]zx¿sf] ;d"xdf
kb{5 . o;} l:yltnfO{ dgg u/L g]kfn ;/sf/n] /fli6«o ljsf;df u/LjL lgjf/0fnfO{ cfkm\gf] k|d'v
nIo agfPsf] 5 . ;f] nIo k|flKtsf nflu g]kfn ;/sf/n] km/flsnf] Pj+ lbuf] cfly{s a[l4, ;fdflhs
If]qsf] ljsf;, nlIft sfo{qmdx¿ / ;'zf;gnfO{ ljsf; /0fgLltsf] k|d'v cfwf/sf] ¿kdf c+ufn]sf] 5 .
o;} k[i7e"lddf b"/;~rf/ If]qn] /fi6«sf] ;dli6ut ljsf;df dxTjk"0f{ e"ldsf lgjf{x ug{'kb{5 eGg]
g]kfn ;/sf/sf] wf/0ff /x]sf] 5 .
@= b"/;~rf/ gLltsf] cfjZostf M
b"/;~rf/ gLltsf] cfjZostf b"/;~rf/ gLltsf] cfjZostf g]kfn ;/sf/n] b"/;~rf/ ;]jfnfO{ ljsf;sf]
cfwf/e"t k"jf{wf/sf] ¿kdf u|x0f u/]sf] 5 . b"/;~rf/ If]qdf lghL If]qsf] ;xeflutfnfO{ k|j4{g ug{
b"/;~rf/ gLlt @)%^ n] s]xL dfqfdf cg's"n jftfj/0f l;h{gf u/]sf] 5 . ;f] gLltdfkm{t ;g\ @))$
b]lv b"/;~rf/ If]qnfO{ v'nf u/L k"0f{ k|lt:kwf{ sfod ug]{ ;/sf/L k|lta4tf JoQm e};s]sf] 5 .
g]kfnsf] sl7g e"agf}6sf] kl/k|]Iodf cGo k"jf{wf/x¿sf] t'ngfdf b"/;~rf/ a9L dxTjk"0f{
b]lvG5 . b"/;~rf/ If]qdf b|'tultn] e}/x]sf] k|ljlwsf] ljsf; tyf o;sf] ;+/rgfdf e}/x]sf] ultzLn
kl/jt{gn] o; If]qdf gofF cj;/x¿ b]vfkb}{ uPsf 5g\ . ljZjJofkL ¿kdf b"/;~rf/ ;]jfsf] dx;'ndf
x'g uPsf] qmlds x|f;af6 klg g]kfnL hgtf nfeflGjt x'g] ;+efjgf b]vfk/]sf] 5 . o;} kl/k|]Iodf
b"/;~rf/ If]qdf xfl;n ePsf pknlAwx¿sf] clwstd ;b'kof]u u/L eljiodf b"/;~rf/ If]qdf xfl;n
ePsf pknlAwx¿sf] clwstd ;b'kof]u u/L eljiodf b"/;~rf/ If]qdf b]vfkg]{ yk ;+efjgf /
cj;/x¿nfO{ g]kfnL hgtfsf] ;d'Gglt / lxtdf pkof]u ug{ ;fdlos Pj+ ultzLn gLltsf] cfjZostf
dx;'; eO{ b"/;~rf/ gLlt @)%^ nfO{ k|lt:yfkg ug{ b"/;~rf/ gLlt @)^) th'{df ul/Psf] 5 .
#= p2]ZoM
b]zsf] ;fdflhs tyf cfly{s ljsf;df ;3fp k'¥ofpg lghL If]q;d]tsf] ;xeflutfdf g]kfnel/ plrt d"Nodf
e/kbf]{ b"/;~rf/ ;]jf ;j{;'ne u/fpg cg's"n jftfj/0fsf] l;h{gf ug{' k|:t't b"/;~rf/ gLltsf] d'Vo
p2]Zo /x]sf] 5 . o; ;jf]{kl/ p2]Zo k|flKtdf ;xof]u k'¥ofpg b]xfosf p2]Zox¿ lgwf{/0f ul/Psf
5g\ .
#=! g]kfnsf u|fdL0f tyf ;x/L If]qdf ;j{;fwf/0fsf] kx'Fr b"/;~rf/ ;]jfdf k'¥ofpg a;f]af; ePsf
If]qdf af]nfpFbf ;'lgg] b"/Ldf b"/;~rf/ ;]jf pknAw x'g] Joj:yf ldnfOg]5 .
#=@= g]kfnsf ;x/L If]qdf dfucg';f/ b"/;~rf/ ;]jf pknAw u/fOg]5 . Jofkfl/s If]qdf
Jofj;flos (corporate) b"/;~rf/ ;]jf pknAw u/fOg] Joj:yf ldnfOg]5 .
#=#= ;x/L If]qdf pkef]QmfnfO{ ljleGg ;]jfk|bfosaf6 ;]jf rog ug{ kfpg] cj;/ k|bfg ul/g]5 .
u|fdL0f If]qdf klg ;f]xLcg'¿k ;]jf rog ug{ kfpg] Joj:yf qmdzM lj:tf/ ub}{ nlug]5 .
#=$= u|fdL0f If]qsf] ljsf; tyf ul/aL lgjf/0fsf] nflu pko'Qm ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlwsf] k|of]u
ug{ kfpg] Joj:yf ldnfOg]5 .
$= /0fgLlt /0fgLlt /0fgLlt M
$=!= b"/;~rf/ ;]jfdf ;a}sf] kx'Fr b"/;~rf/ ;]jfdf ;a}sf] kx'Fr b"/;~rf/ ;]jfdf ;a}sf]
kx'Fr (UniversalAccess) : b"/;~rf/ ;]jfdf ;a}sf] kx'Fr ;'ud x'g] u/L ;]jf lj:tf/ ul/g]5 .
pkef]QmfnfO{ ;femf (Shared) 6]lnkmf]gsf] dfWodaf6 b"/;~rf/ ;]jf pknAw
u/fOg]5 . o;sf nflu l:y/ df]afOn cflb 6]lnkmf]g lj:tf/df hf]8 lbOg]5 . ;]jf lj:tf/df e"–
pku|x k|0ffnLsf] ;d]t k|of]u ug{ ;lsg]5 . ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw;DaGwL cGo ;]jf
;fd'bflos s]Gb|dfkm{t pknAw u/fOg]5 .
$=@= ;]jf k|bfg ug]{ bfloTj (Universal Service Obligation) : b"/;~rf/ ;]jf k|bfosn]
;x/L If]qsf h'g;'s} pkef]Qmfn] dfu ugf{;fy ;]jf k|bfg ug{'kg]{5 .
$=#= Jofj;flos (Corporate) ;]jfsf] ljsf; M ;x/L If]qdf ;/sf/L lgsfo tyf lghL Jofkf/Lju{nfO{
Pp6feGbf a9L ;]jf k|bfosaf6 nLH8 nfOg, 8ftf tyf ;f]xL lsl;dsf cGo Jofj;flos ;]jf
pknAw x'g] u/L Joj:yf ldnfOg]5 .
$=$= b"/;~rf/ If]qsf] pbf/Ls/0f b"/;~rf/ If]qsf] pbf/Ls/0f M ;]jf k|bfosn] nflu b"/;~rf/
If]q v'nf ul/Psf] 5 . t/ /]l8of] :k]s6«dsf] sf/0faf6 ;]jf k|bfossf] ;+Vof ;Lldt x'g ;Sg]5
. ;]jf k|bfosn] 8fO/]S6/L ;]jf k|bfg ubf{ ;]jf pkof]u ug]{ ;a} u|fxsnfO{ ;dfj]z u/L
To:tf] ;]jf k|bfg ug{'kg]{5 .
$=%= v'nf cg'dltkq k|0ffnL nfu" u v'nf cg'dltkq k|0ffnL nfu" u v'nf
cg'dltkq k|0ffnL nfu" ul/g] M b"/;~rf/ If]qdf ;a} ;]jfk|bfosn] k|j]z kfpg v'nf
cg'dltkq k|0ffnL nfu" ul/g]5 . o:tf] cg'dltkq k|bfg ubf{ kf/bzL{ k|lqmof ckgfOg]5 .
;fy} :j:y k|lt:kwf{sf] jftfj/0f l;h{gf ul/g]5 .
$=^= lghLIf]qsf] ;xeflutfnfO{ k|f]T;fxg ul/g] lghLIf]qsf] ;xeflutfnfO{ k|f]T;fxg
ul/g] M b"/;~rf/ If]qdf lghL If]qsf] ;xeflutfnfO{ k|f]T;fxg ul/g]5 . j}b]lzs nufgL
cfslif{t ul/g]5 . b"/;~rf/ If]qdf ePsf ;'wf/;DaGwL ljj/0f / o; If]qdf pknAw cj;/af/]
lghLIf]qnfO{ lgoldt ¿kdf hfgsf/L u/fpg] Joj:yf ldnfOg]5 .
$=&= ;"rgf ;dfhdf k|j]z ug]{ M;"rgf ;dfhdf k|j]z ug]{ M b"/;~rf/ ;]jfsf] lj:tf/ / ;"rgf
tyf ;~rf/;DaGwL sfg'g (Cybef Law) h:tf cGo cfjZos k"jf{wf/sf] Joj:yf u/L g]kfnnfO{
k|efjsf/L ¿kdf ;"rgf ;dfhdf k|j]z u/fOg]5 .
$=*= u|fdL0f If]q k|of]ustf{sf] nflu pko'Qm ;"rgf tyf ;~rf/ u|fdL0f If]q
k|of]ustf{sf] nflu pko'Qm ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw M u|fdL0f If]q k|of]ustf{sf] Ifdtf
/ cfjZostfcg¿k pko'Qm ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw pknAw u/fOg]5 . o; l;nl;nfdf lghL
If]q;d]tsf] ;xeflutfdf ljz]if tfnLd grflxg] tyf ;fIf/tfsf] cfjZostf gkg]{ vfnsf /]l8of],
6]lnlehg tyf 6]lnkmf]gdf cfwfl/t ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw pknAw u/fOg]5 . ;–;fgf ;]jf
k|bfossf] dfWodaf6 u|fdL0f k|of]ustf{x¿nfO{ ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlwsf] ;]jf pknAw
u/fOg]5 .
$=( ljsf; sfo{df nfu]sfnfO{ ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlwsf] e/k"/ k|of]u ug{ nufOg] M
u|fdL0f ljsf; tyf k"jf{wf/ lgdf{0fh:tf ljsf; sfo{df k|Effjsfl/tf Nofpg o; sfo{df ;+nUg
;/sf/L tyf u}/;/sf/L JolQm tyf lgsfonfO{ lhNnf / ufpF:t/;Dd cfjZos Ifdtfsf] ljsf; u/L
OG6/g]6h:tf ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlwsf] e/k"/ k|of]u ug{ nufOg]5 .
$=!)= g]kfn b"/;~rf/ sDkgLsf] Joj;foLs/0f g]kfn b"/;~rf/ sDkgLsf] Joj;foLs/0f
g]kfn b"/;~rf/ sDkgLsf] Joj;foLs/0f M g]kfn b"/;~rf/ ;+:yfgsf] Joj;foLs/0f ug]{
l;nl;nfdf ;+:yfgnfO{ sDkgLdf kl/0ft u/L g]kfn ;/sf/sf] :jfldTjnfO{ 36fpFb} nlug]5 .
a9\bf] k|lt:kwf{sf] ;fdgf ug{sf nflu sDkgLnfO{ ;Ifd agfpg ljleGg ;'wf/ sfo{qmd
;~rfng ul/g]5g\ .
$=!!= gLlt sfof{Gjogsf nflu ;+:yfut ljsf; gLlt sfof{Gjogsf nflu ;+:yfut ljsf; gLlt
sfof{Gjogsf nflu ;+:yfut ljsf; M b"/;~rf/ gLltsf] ;kmn sfof{Gjogsf] nflu ;"rgf tyf
;~rf/ dGqfno / g]kfn b"/;~rf/ k|flws/0fsf] hgzlQm / cfly{s Ifdtf j[l4 u/L ;+:yfut ljsf;
ub}{ nlug]5 . ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlw;DaGwL gLlt / sfg'gsf] th'{df tyf sfof{Gjogsf]
;Gbe{df ;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno / lj1fg tyf k|ljlw dGqfnosf] e"ldsf / lhDd]jf/LnfO{
bf]xf]/f] gkg]{ u/L :ki6 kfl/g]5 .
$=!@= b"/;~rf/ If]qsf] cfly{s ;Ifdtf M b"/;~rf/ If]qsf] cfly{s ;Ifdtf M b"/;~rf/
;]jfk|bfosaLr :j:y k|lt:kwf{ x'g] jftfj/0f l;h{gf u/L b"/;~rf/ If]qsf] cfly{s ;dIftf clej[l4
ug{ hf]8 lbOg]5 .
%= sfo{gLlt sfo{gLlt sfo{gLlt M
%=!= b"/;~rf/ ;]jfdf ;a}sf] kx'Fr (Universal Access)
%=!=!= cfly{s jif{ @)^#÷^$ ;Dd g]kfne/ b"/;~rf/ ;]jf k'¥ofpg b]xfoadf]lhdsf
/0fgLltsf] cjnDag ul/g]5 M
%=!=!=! ;fljssf ;]jf k|bfosnfO{ lagfcg'bfg cfkm\gf] ;]jfsf] lj:tf/ ug{ nufOg]5 .
%=!=!=@= g]kfnsf u|fdL0f If]qdf ;]jf k'¥ofpg] ;t{sf] cfwf/df lagfcg'bfg df]afOn ;]jf
k|bfossf] rog ul/g]5 .
%=!=!=#=k"jf{~rn ljsf; If]qdf @)^) ;fndf Go"gtd cg'bfgsf] cfwf/df cg'dltkq k|fKt ;]jf
k|bfosaf6 u|fdL0f If]qdf ;]jf lj:tf/ x'g]5 .
%=!=!=$=pko'{Qm pkfoaf6 ;]jf gk'u]sf afFsL If]qdf u|fdL0f b"/;~rf/ ljsf;sf] nflu u|fdL0f
b"/;~rf/ /sd Joxf]g]{ u/L Go"gtd cg'bfgsf] cfwf/df af]nkqåf/f 5gf}6 ePsf ;]jf
k|bfosaf6 ;]jf k'¥ofOg]5 .
%=!=@= u|fdL0f If]qdf ;]jf k'¥ofpg b"/;~rf/ ;]jf k|bfosn] cfoft ug]{ pks/0fdf Ps k|ltzt
dfq eG;f/ dx;'n nfUg] Joj:yf ul/g]5 . g]kfn b"/;~rf/ k|flws/0fn] u|fdL0f If]qdf ;]jf
k'¥ofpg cfofltt pks/0fsf] k|dfl0ft ug]{5 .
%=!=#= gu/kflnsfafx]ssf b'u{d tyf u|fdL0f If]qdf 5l/Psf a:tLdf b"/;~rf/ ;]jf lj:tf/ u/L
u|fdL0f b"/;~rf/sf] k|of]udf tLj|tf NofOg]5 . o; sfo{df k|f]T;fxg ug{ jflif{s ?= @)
nfveGbf sd cfo ePsf u|fdL0f b"/;~rf/ ;]jf k|bfosnfO{ cg'dltkq b:t'/ tyf jflif{s b:t'/
5'6 ul/g]5 .
%=!=$= b"/;~rf/ ;]jfdf ;a}sf] kx'FrnfO{ ;femf 6]lnkmf]g jf cGo b"/;~rf/ dfWodaf6
sfof{Gjog ul/g]5 . ePsf ;'ljwfsf] clwstd k|of]u u/L ;a}sf] kxF'rnfO{ ;'ud agfpg
6]lnkmf]gsf] ;femf k|of]u tyf 6]lnkmf]gjfnfn] c¿nfO{ k'gM ;]jf ljqmL (Resale) ug{
kfpg] Joj:yfnfO{ v'nf /flvg]5 .
%=!=%= u|fdL0f b"/;~rf/ ljsf;sf] nflu u|fdL0f b"/;~rf/ sf]ifsf] :yfkgf ul/g]5 . u|fdL0f
b"/;~rf/ sf]ifdf ;d:t ;]jfk|bfosn] clgjfo{ ¿kn] ltg'{kg]{ u|fdL0f b"/;~rf/ b:t'/, g]kfn
;/sf/sf] cg'bfg tyf bftfaf6 k|fKt x'g] /sd ;dfj]z x'g]5 . o; sf]ifsf] ;~rfng g]kfn b"/;~rf/
k|flws/0faf6 x'g]5 .
%=!=^= g]kfn b"/;~rf/ k|flws/0fn] cf=j= @)^!÷^@ ;Dd u|fdL0f b"/;~rf/ sf]if ;~rfngsf]
l;4fGt / sfo{ljlwx¿ tof/ kfg]{5 . k|flws/0fn] jflif{s u|fdL0f b"/;~rf/ b:t'/ tf]Sg]5 .
sf]ifsf] d'Vo p2]Zo xfl;n ePkl5 u|fdL0f b"/;~rf/ sf]if aGb ug{ ;lsg]5 .
%=@= ;]jf k|bfg ug]{ bfloTj (Universal Service Obligation) :
%=@=! d'Vo ;]jf k|bfos (Incumbent) n] g]kfnsf ;x/L If]qsf ;j} pkef]QmfnfO{ dfu
ugf{;fy ;]jf k|bfg ug'{ kg]{ afWotf nfu" ul/g]5 . d'Vo ;]jf k|bfosn] ;]jf k|bfg ug{
c:jLsf/ ug{ kfpg] 5}g .
%=@=@ d'Vo ;]jf k|bfosnfO{ cGo ;]jf k|bfosåf/f dfu ePsf] ;]jf k|bfg ug'{kg]{ afWotf
nfu" ul/g]5 . d'Vo ;]jf k|bfosn] dfu ePsf] ;]jf Ps dlxgfleq k|bfg ug{'kg]{5 . Ps
dlxgfleq ;f] ;]jf k|bfg ug{ g;Sg] ePdf ljnDasf] sf/0f;lxt ;]jf k|bfg ug{ nfUg] yk
;doaf/] ;"lrt ug{'kg]{5 . d'Vo ;]jf k|bfosn] ;]jf k|bfosnfO{ cgfjZos ljnDa jf ;]jfdf
cj/f]w jf kof{Kt ;"rgf glbO{ ;]jfdf kl/jt{g u/]df Ifltk"lt{ lbg'kg]{5 . cGo ;]jf k|bfosn]
d'Vo ;]jf k|bfosåf/f k|bQ clgoldt tj/n] k|of]u u/L d'Vo ;]jf k|bfosnfO{ xflg gf]S;fgL
k'¥ofPdf Ifltk"lt{ lbg'kg]{5 .
%=#= Jofj;flos(Corporate) ;]jfdf ljsf; ;]jfdf ljsf; M
%=#=!= Jofj;flos b"/;~rf/ ;]jfdf lnH8 nfOg, Jofj;flos 8f6f g]6js{nfO{ hf]8\g ljleGg 8f6f,
a|8Aof08, kLPaLP]S; g]6js{ OToflb ;dfj]z x'g]5g\ . ;]jf k|bfosnfO{ Jofj;flos
b"/;~rf/ ;]jf k|bfg ug{ v'nf cg'dltkq k|bfg ul/g]5 . t/ o:tf] v]nf cg'dltkqsf] ;+Vof ;Lldt
;|f]t h:t} /]l8of] :k]S6«d cflbsf] sf/0faf6 ;Lldt x'g;Sg]5 .
%=#=@= d'Vo ;]jf k|bfosn] Jofj;flos b"/;~rf/ ;]jfnufot cTofw'lgs k|ljlw;d]tsf a|8AofG8
;]jf pknAw u/fpg'kg]{5 .
%=#=#= s]a'n 6]lnlehg / tf/ljxLg (Wireless) k|ljlwaf6 OG6/g]6 tyf cGo 8f6f ;]jf k|bfg
ug{ kfpg] u/L cg'dltkq k|bfg ul/g]5 .
#= jt{dfg l:ylt M
bzf+} of]hgf -@)%(-@)^$_ df pNn]v eP cg';f/ ;"rgf k|ljlwsf] kx'+r ;j{;fwf/0fdf k'¥ofO{
o;sf dfWodaf6 ;'zf;g Pj+ ;fdflhs cfly{s ;]jfx¿ ;'ne u/fpg], /f]huf/L clej[l4 ug{, 1fgdf
cfwfl/t ;dfh lgdf{0fdf 6]jf k'¥ofpg] / 1fgdf cfwfl/t pBf]u Joj;fosf] k|jw{g u/fpg] p2]Zo
cg'¿k of]hgf cjlwdf ljleGg gLlt / sfo{qmd dfkm{t\ s]xL pknAwL xfl;n ePsf] 5 . ljB'tLo
;/sf/ sfof{Gjogsf nflu -E-Government Master Plan) sfof{Gjogsf] s|ddf /x]sf] 5 eg] ;"rgf k|ljlw
gLlt, @)%& df pNn]v ul/P cg'¿k /fli6«o ;"rgf k|ljlw s]Gb|sf] :yfkgf Pj+ Government
Integrated Date Center -GIDC) sf] lgdf{0f ;DkGg e} ;+rfngdf /x]sf] 5 . ;"rgf k|ljlw pRr:t/Lo
cfof]u / /fli6«o ;"rgf k|ljlw s]Gb| dfkm{t\ clw/fHosf ljleGg ;fj{hlgs ljBfno Pj+ ;fd'bflos
;+:yfx¿df ;fd'bflos u|fld0f ;"rgf s]Gb| :yfkgf e} ;+rfngdf cfPsf] 5 tyfkL o;sf] Joj:yfkg
k|efjsf/L x'g ;s]sf] 5}g . o; of]hgf cjlwdf ag]kfdf ;"rgf k|ljlw kfs{sf] ef}lts lgdf{0f
sfo{;DkGg e} xfn ;+rfngsf] cj:yfdf 5 . tLg jif{] cGtl/d of]hgfn] klg ;"rgf k|ljlw If]qsf
ljBdfg ;d:of / r'gf}ltx¿sf] klxrfg ub}{ o; If]qsf cj;/x¿nfO{ b[li6ut u/L ;"rgf tyf ;~rf/ k|ljlwdf
hgtfsf] kx'+r j[l4, ljB'tLo ;/sf/ sfof{Gjog / ;+:yfut Ifdtf clej[l4 nufotsf /0fgLlts p2]Zo
k|flKtsf nflu cfjZos gLlt / sfo{gLltx¿sf] th'{df u/]sf] 5 . o;sf nflu of]hgf cjlwdf ljleGg
kl/df0ffTds nIo xfl;n ug{ u/L sfo{qmdx¿sf] lgdf{0f u/L cuf8L a9fOPsf] 5 .
$= ;d:of tyf r'gf}tL M
jt{dfg cj:yfdf ;"rgf k|ljlwsf] If]qdf lgDg ;d:of tyf r'gf}tLnfO{ ;+jf]wg ul/g'kg{]
cfjZostf dx;'; ul/Psf] 5 .
$=! g]kfn ljZj Jofkf/ ;+u7gsf] ;b:o eP kZrft pTkGg x'g ;Sg] jf}l4s ;DklQ;DaGwL
clwsf/ ;+/If0f / cTolws e08f/0f -Antidumping_ ;DaGwL hf]lvdsf] cj:yf .
$=@ ;du| cfly{s ljsf;sf] dxTjk"0f{ ;fwgsf] ¿kdf /x]sf ;fj{hlgs lghL ;fem]bf/L Pj+
cGt/fli6«o ;xeflutfnfO{ ls|oflzn / k|efjsf/L agfpg] ljifo .
$=# ljZj kl/l:ylt cg'¿k /fli6«o kl/j]znfO{ cg's'ng ug{ cfjZos ;+oGq tyf ;+:yfut
Joj:yfnfO{ r':ttf lbg] .
$=$ ;"rgf tyf k|ljlw If]qsf] sfo{qmd sfof{Gjogsf ;Gbe{df b]vfk/]sf] ;dGjofTds c;xhtf
lg¿k0f u/L Jojxf/d'lv agfpg' kg{] cfjZostf .
$=% ljleGg ;/sf/L gLlh If]qaf6 ;+rfnLt ;"rgf k|ljlwsf sfo{sf] bf]xf]/f]kg x6fO{
sfo{qmdnfO{ ldtJooL Pj+ k|fyldstf If]q -u|fld0f If]q_ ;Dd k'¥ofpg] .
$=^ ;"rgf / k|ljlw If]qdf gljgtd k|ljlwsf] ljsf; / lj:tf/sf ;fy} To:sf] kmfObf u|x0f ug{ cfjZos
kg{ k'jf{wf/x¿sf] cfjZostf k"lt{ ug{ .
$=& ;"rgf / k|ljlw If]qdf g]kfnsf] k|lt:kwf{Tds Ifdtf clej[l4 ug]{ . log} s'/fx¿nfO{ b[li6ut
ub}{ jt{dfgdf b]lvPsf ;d:of / ;fdgf ug{ kg{ r'gf}ltx¿sf] ;dfwfg ug{ ;dfofg's"n /
;d;fdlos ljifoj:t'nfO{ gLltn] ;d]6\g' clt cfjZos b]lvPsf] 5 .
%= gofF gLltsf] cfjZostf M
;"rgf k|ljlw gLlt, @)%& nfu" ePsf] cf7 jif{ x'g nflu;s]sf] 5 . pSt gLlt nfu" eO{;s]kl5 o;
If]qdf b|'tt/ ultn] ljsf; eO{/fv]sf] 5 h'g xfn ljBdfg gLltut Pjd\ /0fg}lts ;+/rgfn] kof{Kt
dfqfdf ;+af]wg ug{ ;s]sf] 5}g . pbfx/0ffy{Free and Open Source Software, Broadband Data
Network If]qdf ljBdfg cj;/ Pjd\ r'gf}tLx¿, tf/ljxLg (Wireless) k|ljlwsf] a9\bf] Jofkstf tyf
ljz]iftM e"d08nLs/0fåf/f l;lh{t a9\bf] afXo s/f/ ;]jf (Services Outsourcing) k|lqmofn] phfu/
u/]sf ;+efjgf ;d]t ;Daf]lwt x'g] u/L gLltut k|ltj4tf Pjd\ :ki6tf h?/L b]lvPsf] 5 . csf]{tkm{
;"rgf k|ljlwsf] pkof]uaf6 k|efjsf/L ;"rgf Pjd\ ;]jf k|jfx dfkm{t\ hgtfsf] hLjg:t/df ;'wf/ ug{
;lsg] ;+efjgf k|r'/ dfqfdf b]lvPsf]n] cem} gLltut :ki6tfsf ;fy cl3 a9\b} pSt k|ljlwsf] clwstd
pkof]u ug{ jftfj/0f ;[hgf ug{ h?/L b]vLPsf] 5 . ;fy}, ;x;|fAbL lasf;sf] nIo k|flKtsf]
k|of;nfO{ cem k|efjsf/L agfpg ;"rgf k|ljlwsf] pkof]u a9fpb} nlug' kg]{ cfjZostf klg
al9/x]sf] 5 . o;} ;Gbe{df ;"rgf k|ljlw gLlt, @)%& nfO{ ;dofg's"n kl/dfh{g u/L o; gLltnfO{
;d;fdlos agfpg cfjZos /x]sf] 5 .
%=! b"/b[li6 b"/b[li6 b"/b[li6 -Vision_ M g]kfnnfO{ ;"rgf k|ljlwsf] ljZj dfglrqdf :yflkt
ub}{ 1fgdf cfwfl/t ;dfhdf ¿kfGt/0f ug'{ .
%=@ kl/b[io kl/b[io -Mission_ m g]kfndf ;"rgf k|ljlwsf] ;d'lrt k|of]u u/L ;'zf;g, ul/jL
Go"gLs/0f nufot ;fdflhs tyf cfly{s ljsf;sf nIox¿ k|fKt ug]{ .
^= nIo -Goal_M g]kfndf ;"rgf k|ljlwsf] pkof]uåf/f ;fdflhs Pj+ cfly{s ljsf;sf nIox¿ xfl;n ub}{
ul/jL Go"gLs/0f ug]{ .
&= p2]Zox¿ p2]Zox¿ -Objectives_ M
s_ ;"rgf k|ljlw If]qnfO{ ;/sf/L k|fylds If]q 3f]if0ff u/L Jojxf/d'vL agfpg],
v_ ;"rgf k|ljlwsf] dfWodaf6 1fgdf cfwfl/t pBf]ux¿sf] :yfkgf u/L /f]huf/Ldf j[l4 ug{,
u_ ljB'tLo ;/sf/sf] cjwf/0ff cg'¿k ;fj{hlgs ;"rgf Pjd\ ;]jf k|jfxnfO{ ;dfj]zL tyf k|efjsf/L
agfpg],
3_ ;fdflhs cfly{s Pj+ Jofkfl/s k|lti7fgx¿df ;"rgf k|ljlwsf] pTkfbglzn pkof]u Pj+ k|of]u
a9fpg],
ª_ ;"rgf k|ljlw ;DaGwL cGt/fli6«o k|of; tyf ljsf;df kx'Fr a9fpg],
r_ ;/sf/L Plss[t 8f6f s]Gb|nfO{ k|efjsf/L agfO{ ;"rgf k|ljlw ljsf;sf] nflu k"jf{wf/sf] ¿kdf
ljsf; ug{] .
*= ;"rgf k|ljlw gLlt M
dfly pNnlvt p2]Zox¿ xfl;n ug{ lgDg gLltsf] cjnDag ul/g]5 M
*=! ;"rgf k|ljlw gLltnfO{ cGo If]qsf ljsf; gLltx¿ ;d]t;+u ;fdGh:o u/fO /f]huf/L clej[l4
ug{ sfo{qmdx¿nfO{ pRr k|fyldstfsf ;fy nfu" ul/g]5 .
*=@ ;"rgf k|ljlwdf cfwfl/t j:t' Pjd\ ;]jfx¿sf] lgof{t k|j4{g ug{ o;;Fu ;DalGwt lgod,
ljlgodx¿df ;dofg's"n ;'wf/ ub}{ nlug'sf ;fy} lgof{t ahf/ lj:tf/ ug{ lghL If]q tyf cGo
;/f]sf/jfnfx¿;Fusf] ;dGjodf ljz]if sfo{qmdx¿ NofOg]5 .
*=# :jb]zd} pTkfbLt ;"rgf k|ljlw;DaGwL pks/0f, kf6k'hf{ nufot ;ˆ6j]o/ tyf tT;DalGw ;]jf
;d]tnfO{ ljz]if ufx{\Yo k|fyldstf -DomesticPreferentialTreatment_ k|bfg ul/g]5 .
*=$ ;"rgf k|ljlw If]qdf cfGtl/s tyf afXo nufgLnfO{ k|f]T;flxt ul/g]5 . ;fy} nufgLsf]
k|efjsfl/tf ;'lglZrt ug{ Psåf/ k|0ffnL cjnDjg ul/g]5 .
*=% ;"rgf k|ljlw If]qsf] ljsf;sf nflu ;"rgf k|ljlwsf] If]qdf ;+nUg JolSt, ;fj{hlgs If]qsf
;+:yfx¿, lzIf0f ;+:yfx¿nfO{ k|f]T;flxt ub}{ nlug]5 ;fy} u}/cfjf;Lo g]kfnL tyf
cGt/fli6«o ;+3 ;+:yf;+usf] ;fem]bf/L clej[l4 ul/g]5 .
*=^ ;"rgf k|ljlwdf ljz]iftM dlxnf, blnt, hghftL, ljkGg ju{, ckfË Pjd\ u|fdL0f tyf ljs6
If]qsf cGo ;d'bfo ;d]tsf] kx'Fr a9fpg ljz]if cj;/x¿ pknJw u/fOg]5 .
*=& d'n'sdf ;"rgf k|ljlwsf] lbuf] ljsf; ug{ u/fpgsf nflu cfjZos g]t[Tj Pjd\ ;xof]u k|bfg ug{
cfjZostf cg'¿ksf] ;+:yfut ;+/rgfx¿ ljsf; u/L To:tf ;+:yfx¿sf] ;f+u7lgs Pjd\ Joj:yfkg
IfdtfnfO{ lg/Gt/ ¿kdf ;'b[9 ub}{ nlug]5 .
*=* ;"rgf k|ljlw;F+u ;lDawt af}l4s ;DklQ clwsf/ -Intellectual Property Rights_ ;+/If0fsf]
k|efjsf/L Joj:yf ul/g] 5 .
*=( cGt/fli6«o u}/ ;/sf/L ;+3 ;+:yf, bft[ lgsfo tyf ;fd'bflos ;+:yfaf6 g]kfnsf ljleGg z}lIfs
;+:yfnfO{ ;xof]u :j¿k k|fKt x'g] ;"rgf k|ljlw;DaGwL pks/0fx¿sf] Go"gtd u'0f:t/
;'lglZrt ug{ e-Certification sf] Joj:yf ul/g]5 .
*=!) ;"rgf k|ljlwsf] k|of]udf ;"rgf ;'/Iff Pjd\ tYofª\s uf]klgotf -Information Security and
Data Protection_ nfO{ ;'b[9 ul/g]5 . ;ˆ6j]o/ kfO{/];L Pjd\ O{G6/g]6 nufot cGo ;"rgf
k|ljlwhGo ck/fw sd ug{ ljBdfg sfg'gL Pjd\ ;fË7lgs Joj:yfnfO{ s[oflzn Pj+ ;'b[9
ul/g]5 .
*=!! ;"rgf k|ljlw ;DjGwL ;]jfsf ;fy} O{G6/g]6 ;]jf k|bfosx¿ -InternetServiceProvider_ aLr
:j:y k|lt:kwf{sf] jftfj/0f ;[hgf u/L ;dofg's"n ;"rgf tyf u'0f:t/Lo ;]jf k|jfx x'g] jftfj/0f
;[hgf ul/g]5 .
*=!@ ;"rgf k|ljlwdf lgz'Ns tyf v'nf ;|f]t (Free and OpenSource) Pj+ v'nf dfgs -OpenStandard_
nfO{ ;fj{hlgs Pjd\ lghL If]qdf k|of]u ug{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
*=!# ;"rgf k|ljlwsf] :yfgLos/0f u/L :yfgLo efiffdf k|of]u ug{ u/fpgsf nflu k|f]T;fxg ul/g]5
.
*=!$ ;"rgf k|ljlwsf] a9\bf] pkof]ujf6 l;lh{t e-waste nufotaf6 x'g ;Sg] gsf/fTds jftfj/0fLo
k|efjnfO{ Go"g ul/g]5 .
*=!% ;/sf/L, ;fj{hlgs Pjd\ lghL If]q nufotsf] kxndf k4tL ljsf; nufot ;"rgf k|ljlwhGo
sfox¿df Ps¿ktf -Standardization_ Nofpgsf nflu Government Enterprise Architecture(GEA)
lgdf{0f u/L k|fyldstf ;fy nfu" ul/g]5 .
*=!^ u|fld0f ;"rgf s]Gb|x¿nfO{ ax'p2]ZoLo 6]ln;]G6/sf] ¿kdf k|aGw ub}{ ef}uf]lns
j:t'l:ylt, ;fdflhs Pjd\ cfly{s s[ofsnfk, :yfgLo pTkfbg, ;+:s[lt tyf k|fs[lts ;|f]t nufotsf
;"rgfx¿ k|jfx ug]{ s]Gb|sf ¿kdf ljsf; ul/g]5 .
*=!& lghL If]qnfO{ /fli6«o tyf If]lqo:t/df ;+:yfut jf ;d'xut ¿kdf InternetExchange x¿ ;+rfng
ug{ k|f]T;fxg ul/g]5 . ;fy} ;"rgf k|ljlwsf] kx'Fr gk'u]sf u|fld0f e]ux¿df VOIP (Voice
Over InternetProtocol) k|ljlwsf] k|of]unfO{ v'Nnf Pjd\ ;xh agfpb} nlug]5 .
*=!* IT Park x¿sf] :yfkgf, ;+rfng, k|j{4g tyf lj:tf/ ub}{ nlug]5 . tL kfs{x¿df ;"rgf
k|ljlwhGo pTkfbgx¿ laz]ift ;ˆ6j]o/ Pjd\ pSt k|lalwdf cfwfl/t lgof{thGo j:t' Pj+
;]jfx¿sf] lj:tf/ ug{k|f]T;fxg ul/g]5 .
*=!( k|efjsf/L ;"rgf Pjd\ tYofª\s ;Dk|]if0f Pjd\ ;"rgf÷;~rf/ k|lalwdf cfwfl/t ;]jfx¿sf] lj:tf/sf]
nflu cfjZos Broadband Data Network ;+/rgfsf] lgdf{0f Pjd\ ;j{;'nles/0fnfO{ k|f]T;fxg
ul/g]5 .
*=@) ;/sf/L Plss[t 8f6f s]Gb|sf] k|efjsf/L ;+rfngsf] nflu ;j} ;/sf/L lgsfox¿;Fu cfjZos
;dGjo lj:tf/ ub}{ nlug]5 .tL lgsfox¿n] 8f6f s]Gb|af6 cToflws kmfO{bf p7fpg
k|f]T;fxg ul/g'sf ;fy} 8f6f ;]G6/df ;a} dGqfno, ljefu tyf ;/sf/L lgsfox¿sf ;e{x¿ -
Server_ clgjfo{¿kdf :yfgfGt/ ug'{ kg{] Joj:yf ldnfOg]5 .
*=@! ;"rgf k|ljlw ;]jf -ITS_ nfO{ k|f]T;fxg ub}{ nlug]5 . To:t} ;"rgf k|ljlwdf cfwfl/t ;]jfx¿ IT
Enabled Services (ITES), Business Process Outsources (BPO), sfg'gL tYofª\s cfwf/
k|zf]wg, Digital Content sf] ljsf;, Plgd];g, Remote Maintenance, Jofs ck ck/]zg, n]vf,
ljdf, j}+lsª Pjd\ ljlQo ;]jf, tYofª\s k|zf]wg Pjd\ sn ;]G6/ nufot ;dfg k|s[ltsf ;]jfx¿
;d]tsf] k|j{4gnfO{ ljz]if k|fyldstf lbO{g]5 .
*=@@ ef}uf]lns ;"rgf Jojl:yt ug{ ef}uf]lns ;"rgf k|0ffnL (GIS), Remote Sensing, :yfg¿k
;"rgf k|0ffnL-SpatialInformation System_ nufotsf k|ljlw Pj+ ;DalGwt cGo k|ljlwx¿sf]
k|of]unfO{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
*=@#ljBfnox¿df Internet sf] kx'Fr lj:tf/ ul/g]5 . z}lIfs ;+:yf Pjd\ lgsfox¿df ;"rgf k|ljlw
;+/rgfsf] :yfkgfsf] nflu ;xh jftfj/0f ;[hgf ul/g]5 .
*=@$;"rgf k|ljlw;DaGwL lzIffsf] lg/Gt/, ;do ;fk]If / u'0f:t/Lo clej[l4 ub}{ :jb]zd} kof{Kt
dfqfdf bIf hgzlStsf] ljsf; ul/g]5 o;sf nflu /fli6«o Pj+ cGt/fli6«o z}lIfs ;+:yfx¿aLr
;DaGw lj:tf/ Pj+ ;xsfo{nfO{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
*=@% ;"rgf k|ljlw pBf]u / ;"rgf k|ljlw lzIff k|bfg ug{ lzIf0f ;+:yfx¿aLrdf ;xsfo{ -
Industry Academia Collaboration_ nfO{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
*=@^ ;/sf/L of]hgf, sfo{qmd tyf cfof]hgfx¿df ;"rgf k|ljlwsf] Joaxf/d'vL k|of]uåf/f of]hgf /
sfo{qmdx¿sf] ;zSt ¿kdf sfof{Gjog ul/g]5 .
*=@& ;~rf/ ;+oGq -g]6js{_ sf] dfWodaf6 x'g] E-trade E-commerce nfO{ ;xh agfpg
Epayment, gateway nufot cGo cfjZos ljifodf lgofds, gLltut / ;+:yfut ;+/rgf lgdf{0f
ub}{ nlug]5 .
*=@* ;"rgf k|ljlw If]qsf] lgof{tnfO{ k|f]T;flxt ug{sf] nflu ;"rgf k|ljlw If]qdf pTs[i6
Joj;flostf xfl;n ug{] lghL Pj+ ;fj{hlgs If]qsf ;+:yfx¿nfO{ jflif{s ljlzi6tf -Annual Awards
of Excellence_ k|bfg ug{] Joj:yf ldnfOg]5 .
*=@( g]kfnnfO{ ;"rgf k|ljlw If]qdf Pp6f cfsif{s uGtJo (Destination of Choice) sf] ¿kdf ljsl;t
ug{Ps lj:t[t sfo{of]hgf tof/ u/L nfu" ul/g]5 .
(= /0fgLlt tyf sfo{gLltM ;"rgf k|ljlw gLlt nfu" ug{ / ;f]df lglxt p2]Zo k"lt{ ug{ b]xfosf
/0fgLlt÷sfo{gLlt cjnDag u/Lg] 5 M
(=! ;"rgf k|ljlwhGo pBf]ux¿df :jb]zL Pj+ j}b]lzs nufgLnfO{ cfslif{t u/L Jofks /f]huf/L
;[hgf ug{sf nflu ;'emfj lbg Ps ;+oGq lgdf{0f ul/g]5 .
(=@ ;"rgf k|ljlwhGo j:t'x¿sf] cfoft lgof{t Pj+ Jofkf/df b]lvPsf] ;d:of Pj+ r'gf}ltx¿sf
;DaGwdf ;/f]sf/jfnf, lghLIf]q ;d]tsf] ;xeflutfdf Ps ;+oq agfO{ pSt r'gf}tLx¿nfO{
;+af]wg ul/g]5 . ;"rgf k|ljlw If]qdf sfo{ut lghL If]qsf ;+3;+:yfsf] k|lt:kwf{Tds Ifdtf
clej[l4 ug{ ;/f]sf/jfnf ;a};Fusf] ;xsfo{df ljz]if sfo{qmd th'{df u/L nfu" ul/g]5 .
(=# ;"rgf k|ljlwdf cfwfl/t pBf]u Pjd\ ;]jfx¿sf] Joj;flos k|j{4gdf u}/cfjfl;o g]kfnLx¿ -NRN_
sf] ;xeflutf clej[l4 ug{ ljz]if sfo{of]hgf agfO{g]5 .
(=$ ;"rgf k|ljlwsf] ljsf;sf nflu cfjZos ;|f]t kl/rfng ug{ cGt/fli6«o tyf If]qLo:t/df kxn
ul/g]5 .
(=% ;"rgf k|ljlwsf] If]qdf lgoldt ¿kdf /fli6«o tYofª\sx¿ cTofalws ug{ IT Informatization
Index tof/ u/L ;"rgf k|ljlw ;DaGwL cjwf/0ff tyf sfo{qmd nfu" ug{ cfjZos e-Readiness
Assessment lgoldt ¿kdf ul/g]5 .
(=* ;"rgf k|ljlw;DaGwL /fli6«o dfgs cTofjlws ug]{ sfo{nfO{ lg/Gt/tf lbO{g]5 .
(=( g]kfn leqsf ;+3 ;+:yfx¿nfO{ g]kfnL CountryCodeTop Level Domain (CCTLD) k|of]u ug{
u/fpg k|f]T;fxg ul/g]5 .
(=!) IT Park sf] :yfkgf tyf ;+rfng, Joj:Yffkgdf ;fj{hlgs, lghL Pjd\ ;fj{hlgs lghL ;fem]bf/L
cGt/utsf k|f¿kx¿nfO{ ;d]l6 k|lt:kwL{ 9+un] ;+rfng ug{ ;+rfng sfo{ljlw th'{df
ul/g]5 .
(=!! ElectronicHardwareTechnologyPark(EHTP_ lgdf{0f Pjd\ ;+rfng ;d]tnfO{ k|f]T;fxg ul/g]5
.
(=!@ ;fd"bflos Pjd\ u|fdL0f :t/df ;"rgf k|ljlwsf] k|of]unfO{ cfjZos kg]{ k/Dk/fut Pjd\
a}slNks phf{df ;"ne ;fd"bflos kx'Fr ;'lglZrt ug{ cfjZos kxn ul/g]5 .
(=!# u|fdL0f If]qsf] ljsf;sf] nflu pko'St cTofw'lgs tf//lxt -Wireless_ k|ljlwsf] k|of]unfO{
k|f]T;fxg ug{ lg/Gt/ ¿kdf cfjZos gLltut Pjd\ lgofds ;'wf/x¿sf nflu tT;DaGwL
kl/of]hgfx¿ nfu" ug{ k|f]T;flxt ul/g]5 .
(=!$ b]zleq cGt/fli6«o Bandwidth sf] dfWodaf6 x'g] ;"rgf cfbfg k|bfg dflysf] lge{tf
lg/Gt/ 36fpb} nlug5 .
(=!% GIS, RemoteSensing / SpatialInformationSystem k|ljlwsf] k|efjsf/L k|of]udf b]lvPsf
r'gf}ltx¿sf ;DaGwdf Ps sfo{of]hgf agfO{ ;Daf]wg ul/g]5 .
(=!^ ;"rgf k|ljlw ;DalGw bIf Pj+ u'0f:t/Lo hgzlStsf] ljsf;sf nflu ljBfyL{, lzIfs Pj+
ljBfnox¿df kl/nlIft ljz]if sfo{qmdx¿ th'{df u/L nfu" ul/g]5 .
(=!& ;"rgf k|ljlw lzIffnfO{ cGt/fli6«o:t/sf] agfpg] s|ddf kf7\oqmd Pj+ cGo ;+;fwgsf]
cg'udg Pjd\ kl/dfh{g ug{ cfjZos ;+oGq lgdf{0f ul/g]5 .
(=!* ljB'tLo sf/f]af/ P]gnfO{ k|efjsf/L ¿kdf nfu" ul/g]5 / ;dofg's'n kl/dfh{g ub}{ nlug]5
.
(=!( hgtfsf] ;"rgf;DaGwL clwsf/sf] ;+/If0f ug{ ;/sf/L /fhkq, P]g, lglt, lgod, ljlgod,
lgb]{lzsf, ah]6, sfo{qmdx¿ tyf ;/sf/L kmf/fdx¿ ;/nLs/0f u/L l8lh6fO{h];g u/]/
;fj{hlgs k|of]usf nflu ;/sf/L Portal df k|sfzg ul/g] / ;a} ;]jfu|fxLx¿nfO{ pSt kmf/fdx¿
k|of]u ug{ k|f]T;fxg ul/g]5 .
(=@) ;"rgf ;'/Iff Pj+ tYofª\s uf]klgotfsf] cjwf/0ffnfO{ k|i6 agfpFb} tT;DaGwL Ifdtf
clej[l4 Pj+ hgr]tgfsf] sfo{qmdx¿ nfu" ul/g]5 .
(=@! ljB'tLo ;/sf/ u'? of]hgf (e-GovernmentMasterPlan) k|efjsf/L ¿kdf sfof{Gjog ul/g]5 .
(=@@ ;/sf/L lgsfox¿nfO{ cf–cfˆgf] If]qdf ;"rgf Pjd\ ;]jf k|jfxdf k|efjsf/Ltf Nofpg
;"rgf k|ljlwdf cfwfl/t /0fg}lts cjwf/0ff Pjd\ sfo{qmd th'{df Pjd\ sfof{Gjog ug{
pTk|]l/t ul/g'sf ;fy} g]kfn ;/sf/sf] Web Site nfO{ ljZj;gLo / k|efjsf/L agfpg cfjZos
Joj:yf ul/g]5 .
(=@# ;fj{hlgs k|zf;g Pjd\ ;fj{hlgs ;]jf k|jfxdf ;"rgf k|ljlwsf] cTolws k|of]usf nflu Jojxfl/s
sfo{qmdx¿ th'{df u/L nfu' ul/g]5 .
(=@$ l;+xb/af/ kl/;/leq :yflkt ;/sf/L Plss[t 8f6f ;]G6/ (Government Integrated Data
Center)nfO{ k|efjsf/L ¿kdf ;+rfngdf Nofpg sfo{of]hgf agfO nfu" ul/g]5 .
!)= ;+:yfut ;+/rgfM of] gLltsf] sfof{Gjog lj1fg tyf k|ljlw dGqfnon] ug]{5 . o; gLltsf]
k|efjsf/L ¿kdf sfof{Gjogsf nflu cfjZos ;+:yfut ;+/rgfx¿sf] lgdf{0f ul/g]5 .
!!= cfly{s kIf Mk|:t't ;"rgf k|ljlw gLlt Ps la:t[t Pj+ Plss[t sfo{of]hgf agfO{ ah]6 Joj:yf ;lxt
nfu" ul/g]5 . o;sf cltl/St k|:tfljt ;"rgf k|ljlw gLlt k|efjsf/L ¿kdf nfu" ug{ / ;"rgf k|ljlwsf]
lg/Gt/ ljsf;sf] nflu pko'St jftfj/0f l;h{gf ug{ cfjZostf dx;"; ul/Psf] v08df ljBdfg P]g, sfg'g
Pj+ ;+/rgfdf ;d]t kl/dfh{g ul/g]5 .
!@= sfg'gL Joj:yf M ;"rgf k|ljlwsf dfWodaf6 x'g] ;fj{hlgs ;]jf k|jfx Pj+ cfly{s, Jofkfl/s sf/f]jf/
/ o; k|ljlw;Fu ;DjlGwt cGo cfjZos Joj:yfx¿nfO{ lgoldt ug{ tyf af}l4s ;DklQ ;DaGwL
clwsf/nfO{ ;+/If0f lbg cfjZos lgodx¿ Pj+ sfg'gL ;+/rgfx¿sf] lgdf{0f Pj+ kl/dfh{g ul/g]5 .
E-Commerce tyf cGo sf/f]af/sf] Jojxfl/s pkof]usf] nflu ljBdfg ljB'tLo sf/f]af/ P]gnfO{
cGt/fli6«o dfkb08 cg'¿k kl/dfh{g ug{ tyf cGo cfjZos sfg'gx¿sf] lgdf{0f ub}{ nlug]5 .
!#= cg'udg tyf d"NofÍg M o; gLltsf] jflif{s¿kdf ;ldIff u/L k|To]s ltg jif{ k'g/fjnf]sg ul/g]5 .
pSt sfo{ nufot ;"rgf k|ljlw gLltsf] cg'udg Pj+ d'NofÍg ug{ b]xfo adf]lhdsf] Ps cg'udg tyf
d'NofÍg ;ldlt u7g ul/g]5 . pSt ;ldltn] ;"rgf k|ljlw gLlt;DaGwL of]hgf th'{df Pj+
sfof{Gjogsf ;DaGwdf cg'udg tyf d"NofÍg ug{5 .
!$= hf]lvd M
!$=! lghL If]qsf] ;xeflutf tyf of]ubfgdf lg/Gt/tf k|fKt ug{ sl7gfO{ x'g',
!$=@ cfjZos cfly{s ;|f]tsf] pknAwtfdf sl7gfO{ x'g',
!$=# ;"rgf k|ljlwsf] Jofks Pjd\ k|efjsf/L k|of]uåf/f cfly{s tyf ;fdflhs ¿kfGt/0fsf] nIo k|fKt
ug{] p2]Zosf nflu cfjZos kg]{ k|zf;lgs Pjd\ /fhg}lts OR5f zlStdf x|f; cfpg' .
$=$ ;"rgf k|ljlw If]qsf] b|'tt/ ljsf;sf] nflu ckl/xfo{ phf{ nufot cGo ef}lts k"jf{wf/sf] If]qdf
cfjZos ;'wf/ gx'g' .
!%= vf/]hL ;"rgf k|ljlw gLlt @)%& nfO{ vf/]h ul/Psf] 5 .