Tertia post Idus nudos aurora Lupercos

aspicit, et Fauni sacra bicornis eunt.

dicite, Pierides, sacrorum quae sit origo,

attigerint Latias unde petita domos.

Pana deum pecoris veteres coluisse feruntur

Arcades; Arcadiis plurimus ille iugis.

Ovidi, Fasti II 267

Ab diis inferis Februarius appellatus, quod

tum his paren<te>tur; ego magis arbitror

Februarium a die februato, quod tum

februatur populus, id est lupercis nudis

lustratur antiquum oppidum Palatinum

gregibus humanis cinctum.

Varró, De Lingua Latina VI 34 4

Τὰ δὲ Λουπερκάλια τῷ μὲν χρόνῳ δόξειεν ἂν εἶναι

καθάρσια· δρᾶται γὰρ ἐν ἡμέραις ἀποφράσι τοῦ Φε-
βρουαρίου μηνός, ὃν καθάρσιον ἄν τις ἑρμηνεύσειε, καὶ
τὴν ἡμέραν ἐκείνην τὸ παλαιὸν ἐκάλουν Φεβράτην. τοὔ-
νομα δὲ τῆς ἑορτῆς ἑλληνιστὶ σημαίνει Λύκαια, καὶ δοκεῖ
διὰ τοῦτο παμπάλαιος ἀπ' Ἀρκάδων εἶναι τῶν περὶ
Εὔανδρον. ἀλλὰ τοῦτο μὲν κοινόν ἐστι· δύναται γὰρ ἀπὸ
τῆς λυκαίνης γεγονέναι τοὔνομα. καὶ γὰρ ἀρχομένους
τῆς περιδρομῆς τοὺς Λουπέρκους ὁρῶμεν ἐντεῦθεν, ὅπου
τὸν Ῥωμύλον ἐκτεθῆναι λέγουσι. τὰ δὲ δρώμενα τὴν
αἰτίαν ποιεῖ δυστόπαστον· σφάττουσι γὰρ αἶγας, εἶτα
μειρακίων δυοῖν ἀπὸ γένους προσαχθέντων αὐτοῖς, οἱ
μὲν ᾑμαγμένῃ μαχαίρᾳ τοῦ μετώπου θιγγάνουσιν, ἕτεροι
δ' ἀπομάττουσιν εὐθύς, ἔριον βεβρεγμένον γάλακτι προς-
φέροντες· γελᾶν δὲ δεῖ τὰ μειράκια μετὰ τὴν ἀπόμαξιν.
ἐκ δὲ τούτου τὰ δέρματα τῶν αἰγῶν κατατεμόντες, δια-
θέουσιν ἐν περιζώσμασι γυμνοί, τοῖς σκύτεσι τὸν ἐμπο-
δὼν παίοντες. αἱ δ' ἐν ἡλικίᾳ γυναῖκες οὐ φεύγουσι τὸ
παίεσθαι, νομίζουσαι πρὸς εὐτοκίαν καὶ κύησιν συν-
εργεῖν. ἴδιον δὲ τῆς ἑορτῆς τὸ καὶ κύνα θύειν τοὺς Λου-
πέρκους. Βούτας δέ τις, αἰτίας μυθώδεις ἐν ἐλεγείοις
περὶ τῶν Ῥωμαϊκῶν ἀναγράφων, φησὶ τοῦ Ἀμουλίου
τοὺς περὶ τὸν Ῥωμύλον κρατήσαντας ἐλθεῖν δρόμῳ μετὰ
χαρᾶς ἐπὶ τὸν τόπον, ἐν ᾧ νηπίοις οὖσιν αὐτοῖς ἡ λύκαινα
θηλὴν ὑπέσχε, καὶ μίμημα τοῦ τότε δρόμου τὴν ἑορτὴν
ἄγεσθαι, καὶ τρέχειν τοὺς ἀπὸ γένους τοὺς
(Anthol. lyr. 6, 102 D29.)

Plutarc, Ròmul XXI