Sie sind auf Seite 1von 187

UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

PRACTICA Nº 1

A) CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES:

1.-  xdx
Solución:

x2
 xdx  2
c

 (x  3) dx
5
2.-
Solución:
6
x x6
 (x  3) dx =  x 5 dx   3dx = 6  3 dx  c =
5
 3x  c
6

 ( x  2)
3
3.- dx
Solución:

 ( x  2) dx   (x  6 x 2  12 x  8) dx
3 3

4
x
=  x dx  6  x dx  12  xdx   8 dx =  2 x 3  6 x 2  8 x
3 2

4.-  ( x  x  1) dx
2 3

Solución:

( x 2  x  1) 3  x 6  3x 5  6 x 4  7 x 3  6 x 2  3x  1
x 7 x 6 6x5 7x 4 3x 2
 ( x  3x  6 x  7 x  6 x  3x  1)dx     2x3   xc
6 5 4 3 2

7 2 5 4 2

 x(3x  5) dx
2
5.-
Solución:

3x 4 5 x 2
 x(3x  5)dx   (3 x 3  5 x)dx   c
2

4 4

 x(ax  b) dx
2
6.-
Solución:

ax 4 bx 2
 x(ax  b)dx   (ax  bx)dx   c
2 3

4 2

x ( a  bx ) dx
2
7.-
Solución:

1
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

ax 3 bx 4
 x (a  bx)dx   (ax  bx )dx   c
2 2 3

3 4

 (x  x n ) 2 dx
m
8.-
Solución:

 (x  x n ) 2 dx   (x  2 x m  n  x 2 n )dx
m 2m

x 2 m1 2 x m  n 1 x 2 n 1
=   c
2m  1 m  n  1 2n  1

(xm  xn )2
9.-  x
dx

Solución:

 2m m n  1 1 1
 x  2x  x 2n  2m mn 2 n
  1 dx   ( x
2
 2x 2
 x 2 ) dx
 x2 
1 1 1
2m mn 2n
x 2
2x 2
x 2

=   c
1 1 1
2m  mn 2n 
2 2 2

10.-  (x  x  1)( x  1)dx


Solución:
5
3
 (x   (x = ( x  1)dx  2 x  x  c
2
x  1)( x  1) dx  x  1) dx
 2
5

xdx
11.-  1 x2
Solución:

Sea:   1 x2
d
d  2 xdx  dx 
2x
1
xdx xd d 
 1 x2

 2x


   2 d

1 1
= 2  2  2(1  x 2 ) 2

( x  1)dx
12.-  x 2  2x  3
Solución:

2
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

   x2  2x  3
d
d  (2 x  2)dx  ( x  1)dx 
2
1
( x  1)dx 1 d 1 
 x2  2x  3

2     2 d
 2
1 1
1
= (2  2 )  ( x 2  2 x  3) 2
2

x 1
13.- x 2
 2x
dx
Solución:

x 2  2x  
d
(2 x  2) dx  d  ( x  1) dx 
2
( x  1) 1 d 1 1
x 2
 2x
dx  
2 
 ln   ln x 2  2 x
2 2

x3
14.-  1  x 4 dx
Solución:

1 x4  
d
4 x 3 dx  d  x 3 dx 
4
x3 1 d 1 1
 1  x 4 dx  4    4 ln   c  4 ln 1  x  c
4

 x(5  3 x
2
15.- ) 8 dx
Solución:

d
5  3 x 2    xdx 
6
1 1 9
   8 d   c
9
c 
5  3x 2   9

c
6 6 9 54 54

x . 7  4 x 3 dx
2 5
16.-
Solución:

d
7  4 x 3    x 2 dx  
12
1 1 5
    1 / 5 d     6 / 5  c  
12 12 6
5
72
7  4x3   6/5
c

x 1  x dx
2
17.-

3
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

Solución:

1  x    dx  d

    1   
1/ 2

2
 d  2
 2   1  1 / 2 d

2 2 5 / 2 2 3 / 2
 
7/2
   5 / 2  2 3 / 2   1/ 2 d  2  c
7 5 3
2 x  1 4 x  1 2 x  1
7/2 5/ 2 3/ 2
   c
7 5 3

3
18.-  (ax  b) 2 dx
Solución:

d
ax  b    dx 
a
1 1 2
   3 / 2 d    5 / 2  c
a a 5
2
  ax  b  5 / 2  c
5a

19.- x n1 a  bx n dx
Solución:

a  bx n    bnx n1 dx  d
1 1 2 3/ 2

bn   1 / 2 d 
bn 3
  c


2
3bn

a  bx n
3/ 2
c 

3  ln x
20.-  x
dx

Solución:

dx
3  Lnx     d
x

  d 
2
c 
 3  Lnx  2  c
2 2

ln(ln x )
21.-  x ln x
dx
Solución:

1 1
   ln(ln x )  d  (ln x )  dx
ln x x. ln x
2  ln(ln x) 
2

 .d  2  c  2  c

4
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x dx
22.-  1 x x
Solución:

3
   1  x x  d  x.dx
2
2d 2 d 2 2
    ln   c  ln 1  x x  c
3 3  3 3

xdx
23.-  2
1  x  (1  x )
2 2 3

Solución:

d
1  x 2    xdx 
2
1 d 1 d
   
2  3/ 2 2  1/ 2
1   1/ 2
d
1   1 / 2    1 / 2  2 d

2 d
   2 1 / 2  c
2 

 2 1   1/ 2  1/ 2
 
 c  1 1 x2  
1/ 2 1/ 2
c

dx
24.-  x( x 7
 1)
Solución:

dx   x 7  1  x 7  dx
 x x 7  1   x x 7  1

 x  1 dx  x dx
7 7

x x  1  x x  1
7 7

dx x6
  7
x  x  1 dx
1
 Ln x  Ln x 7  1  c
7

x
3
25.- cos x 4 dx
Solución:

   x 4  d  4 x 3 dx
d 1 1 1
 cos  4
  cos  .d  sen  c  senx 4  c
4 4 4

 cos
2
26.- xsenxdx
Solución:

5
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

cos x    senxdx   d
3 cos 3 x
    2 d   c   c
3 3

sen x
27.-  x
dx

Solución:

dx
x   2d
x
 2  send  2 cos   c  2 cos x   c
dx
28.- x 2
 4 x  13
Solución:

dx dx 1  x2
x 2
 4 x  13

 x  2  3 3
2 2
 arc tg 
 3 
c

dx
29.-  7x 2
3
Solución:

dx 1 7 dx
   
7x  3
2
7 7x    3
2 2

1 1  7x 
  arc tg    c
7 3  3 

dx
30.-  4x 4
9
Solución:

dx 1 2dx 1  2x 
 4x 2
 
 9 2  2x  3
2 2
 arc tg 
6  3 
c

x
31.- x 4
 81
dx
Solución:

xdx 1 2 xdx 1  x2 
 x 4  81 2   x 2  2  9 2 18
  arc tg 
 9
  c

dx
32.- x 2
 4x  6
Solución:

6
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx dx 1  x2
x 2
 4x  6

 x  2  2
2 2

2
arc tg 
 2 
c

x5
33.- x 2
 6 x  12
dx
Solución:

1
x5
 2 x  6  8
2
 x 2  6 x  12 dx   x 2  6 x  12 dx
1
  2
 2 x  6 dx  8 dx
2 x  6 x  12  x  6 x  12
2

1 1  x 3
 Ln x 2  6 x  12  8  arc tg  c
2 2  2 
1  x  3
 Ln x 2  6 x  12  4arc tg  c
2  2 

e 2 x dx
34.- e 4x
 6e 2 x  34
Solución:

e 2 x dx 1 2e 2 x dx
e 4x
 6e 2 x  34 2  e 2 x  3 2  5 2




1 1  e 3 2x
1  e2x  3 
  arc tg    c  arc tg    c
2 5  5  10  5 

x2  3
35.-  x 2 ( x 2  9)
dx

Solución:

x3  3  x2 
3

1 2

2
3
1
x  9  x2  x2  x2  9
3
 

 x  3 dx  1 2 x  x  9dx
2 2 2

x  x  9
2 2
3  x  x  9 2 2

1  2x 2 x2  9 
3   x 2  x 2  9  x 2  x 2  9 
  dx 

1  2dx dx  1  2  x  1
  2   2    arc tg      c
3 x 9 x  3 3  3  x

dx
36.- x 2
4
Solución:

dx 1 x2
x 2

 2 2 2 2 
Ln
x2
c

7
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx
37.-  5x 2
3
Solución:

dx 1 5dx 1 1 5x  3
 5x 2
3

5  5x  2
 3
2
 
5 2 3
Ln
5x  3
c

dx
38.- x 2
 6x  7
Solución:

dx dx 1 x 3 2
x 2
 6x  7

 x  3  2
2 2

2 2
Ln
x 3 2
c

dx
39.-  3x 2
 2x
Solución:

dx dx 1 dx
 3x 2
 2x
  
3 x  2 x / 3 3  x  1 / 3 2  1 / 3 2
2

1 x  2/3
 Ln c
2 x

xdx
40.- x 2
 5x  3
Solución:

x 1  2 x  5  5 / 2
x  5x  3
2
dx   2
2 x  5x  3
dx 

1   2 x  5 dx 5 dx 
  2   2
2  x  5 x  3 2 x  5 x  3 
 
 
1 5 dx 

2
Ln x 2  5 x  3 
2  
2

2 
  5 13 
 x  
 
 
  2  2  
 
 5 13 
x 
1 5 1 2 2  c
 Ln x  5 x  3  ·
2
Ln
2  2  13  5 13 
 2 

x  
  2  2 2 
1 5 2 x  5  13
 Ln x 2  5 x  3  Ln
2 4 13 2 x  5  13

dx
41.-  25  x 2

Solución:

8
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx 1 5 x 1 x5
5 2
x 2

2 5 
Ln 
5  x 10
Ln
x5
c

dx
42.-  5  2x 2

Solución:

dx 1 2dx 1 1 5  2x
 5  2x 2

2  2
5   2x  2
 ·
2 2 5
Ln
5  2x
c

dx
43.-  1  (3x  1) 2

Solución:

dx 1 3dx 1 1 1   3 x  1 1 3x
 1  (3x  1) 2

3  12   3 x  1 2
 ·
3 21
Ln
1   3 x  1
 Ln
6 2  3x
c

dx
44.-  25  4 x 2

Solución:

dx 1 2dx 1 1 5  2x
 25  4 x 2
 
2 5   2x
2 2
 · Ln
2 10 5  2x
c

3dx
45.-  4  2x  x 2

Solución:

3dx dx 1 2 2  x2
 4  2x  x 2
 3
2 2  2
  x  2
2
 3·
4 2
Ln
2 2 x2
c

xdx
46.-  24  2 x 2
 x4
Solución:

xdx 1 2 xdx 1 1 28  x 2  2
 24  2 x 2  x 4  2  2
28  x 2  2  2
 ·
2 2 28
Ln
28  x 2  2

2x  3
47.-  11  4 x 2
dx
Solución:

2x  3 2 xdx 3dx
 11  4 x 2
dx  
11  4 x 2

11  4 x 2
1 3 2dx
 Ln 11  4 x 2  
11   2 x 
2
4 2 2

1 3 1 11  2 x
 Ln 11  4 x 2  · Ln c
4 2 2 11 11  2 x

9
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

sen3 x
48.-  cos 2
3 x  2 cos 3 x  3
dx
Solución:

sen3 x  sen3 x 1 cos 3 x  1  2


 cos 2
3 x  2 cos 3 x  3
dx   
 cos 3x  1  2
2 2
dx  
2 2 
Ln
cos 3 x  1  2
c 

1 cos 3 x  3
 Ln c
4 cos 3 x  1

senx cos x
49.-  cos 2
2x  4
dx
Solución:

senx cos x 1  sen2 x 1 1  cos 2 x  


 cos 2
2x  4
dx   
2 cos 2 x  2
2 2
  · arc tg 
22  2 
 

e arctgx  x ln( x 2  1)
50.-  dx
1 x2
Solución:

e arctgx  x ln( x 2  1) e arc tgx xLn x 2  1 dx


 1 x 2
dx   x 1
2
dx   x 1
2
dx   2
x 1
Ln 2 1  x 2 
 e arc tgx   arc tgx  c
4

10
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

PRACTICA Nº 2

A) CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES:

 sen( x  4 x  5)( x  2) dx
2
1.-
Solución:

 sen( x
2

 4 x  5)( x  2) dx =  sen  x  2   1 dx
2

u   x  2  1  du  2 x  2  dx
2

 sen
d 1
2
1 1
  send    cos   c    cos  x  2  1  c
2 2 2
2
   

 cos(senx  x )( 2 x  cos x )dx


2
2.-
Solución:

  senx  x 2  d   cos x  2 x  dx
 cos  .d  sen  c  sen senx  x   c
2

tg ( x 2  4 ) x
3.-  x2  4
dx

Solución:

1 2x xdx
  x 2  4  d  dx  2
2 x 4
2
x 4
 tg.d   ln cos   c   ln cos  
x2  4  c

dx
4.-  ctg (ln x) x

11
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

Solución:

dx
  ln x  d 
x
 ctg .d  ln sen  c  ln sen ln x   c

5.-  sec(3x  5)dx


Solución:

  3x  5  d  3dx
d 1
  sec  .d   ln sec   tg   c
1
 sec  3 3 3
  sec 3 x  5 dx   ln sec 3 x  5  tg  3 x  5   c
1
3

 2 x  cos x 
6.-  sec ( sen x  x) dx
2

 2 x 
Solución:

 2 x  cos x   cos x 
 sec ( sen x  x)
2

2 x
dx =  sec 2 sen x  x 1  dx
2 x 
 
  
cos x
  sen x  x  d  dx
2 x
 sec .d  tg  c  tg  sen x  x   c
2

7.-  sec( senx )tg ( senx ) ctgx . cos x dx


Solución:

 sec      cos x
senx .sec senx .tg senx . dx
senx
  sec senx    d  sec   
senx .tg senx
1 cos x
2 senx

 .2d  2 .d 
2 2
2
 c  sec  senx  2
c

8.-  1  cos 8 x.dx


Solución:

 1  cos 8 x.dx =  1  2 cos 2 4 x  1.dx   2 cos 4 xdx


 sen 4 x 
2  cos 4 x  dx  2  c
 4 

x sen( x 6  2) dx
5
9.-
Solución:

  x6  2  d  6 x 5 dx

12
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

d 1
 sen 6
1 1
  sen .d    cos x  c    cos x 6  2  c
6 6 6
  

sec 2 x
10.-  x
dx

Solución:

1
 x  d  dx
2 x
 sec  .2d  2  sec 2  .d  2tg  c  2tg x  c
2

11.-  sec hxdx


Solución:

1 2 2e x
sec hx   x 
cosh x e  e  x e 2 x  1
  ex  d  e x dx
d
 sec hx.dx  2
ex
e 1
2x
dx  2  2
 1
 2arctg     c  2arctg e x  c  

12.-  (3senh7 x  8 cosh 7 x)dx


Solución:

 (3senh7 x  8 cosh 7 x)dx = 3 senh7 x.dx  8 cosh 7 xdx


3 cosh 7 x 8senh7 x
  c
7 7

 cosh
2
13.- xdx
Solución:
2
 e x  e x 
cosh 2 xdx  
2
1

  e 2 x  e 2 x  2
4
 ; reemplazando en la integral dada:
 
1  e 2 x e 2 x 
 cosh xdx 
2 1
4  e2x
 e 2 x
 2 dx   
4 2

2
 2 x  c

1 1 x
  senh2 x  2 x   c  senh2 x   c
4 4 2

 senh
4
14.- x cosh xdx
Solución:

senh 5 x
 senhx cosh x.dx    senhx  cosh x.dx 
4
4
c
5

e
x
15.- cosh( e x ) senh(e x ) dx
Solución:

13
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x x x
 
 e cosh e senh e dx   senh  
e x .cosh e x e x dx 
       
    senh 2 e x
2
c
 d

dx
16.-  senh( x)
x
Solución:

 senh( x)
dx
x
 2  senh  x d x  2 cosh  xc

 xe
 x2
17.- dx
Solución:

   x 2  d  2 x.dx
 d 1  1  1  x2
 e  2   2  e d   2 e  c   2 e  c

 sen2 xe
3 cos 2 x
18.- dx
Solución:

  3  cos 2 x  d  sen2 x.2dx



d e e 3cos 2 x
e

 c  c
2 2 2

e x  e 2 x  e3x
19.-  e4x
dx
Solución:

e x  e 2 x  e3x ex e2x e3x


 e4x
dx   e4x dx   e4x dx   e 4 x dx
e dx   e 2 x dx   e  x dx
3 x

x
3e
20.-  x
dx

Solución:

x x
3e e
 x
dx  3
x
dx

1
  x  d  dx
x
3 e  .du  3e   k  3e x
k

dx
21.- e x
3
Solución:

14
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx 1 3dx 1 ex  3  ex 
1  ex  3 
ex 
 e x  3 3  e x  3 3  e x 3
  dx 
3   e x  3
 dx   e x  3 
1 e x .dx 
   dx   x 
3 e  3 
   e x  3  d  e x .dx


1
  dx  
3
d  1
   x  ln
  3
 k 
1
3

x  ln e x  e 

5
3 2 x
22.- dx
Solución:

d 1 1  5  1  53 2 x 
 5 dx   5    5 .d     c      c 
3 2 x

2 2 2  ln 5  2  ln 5 
  3  2 x  d  2.dx

 ( sen3x)5
3 4 cos 3 x
23.- dx
Solución:

 sen3 x.5
3 4 cos 3 x
.dx
   3  4 cos 3 x  d  4  sen3 x  3dx  12.sen3 x.dx
d 1 1  5  1  53 4 cos 3 x 
5 
 
 5 .d   
  c     c 
12 12 12  ln 5  12  ln 5 

e
2 x
2 x
24.- 7e dx
Solución:

e
2 x
2 x
.7 e .dx
  e 2 x
  2 dx  2e 2 x dx
1  7e 
2 x
d 1 1  7 
7

   7  d     c      c
2 2 2  ln 7  2  ln 7 

a 2 x 1
25.-  ax
dx

Solución:

x x 3x x
a2x  1 2 x  
 ax
dx  a 2
.dx   a 2
.dx   a 2 dx   a 2
.dx

3x 3 x dx
    d  dx ; v    dv  
2 2 2 2
 2 2 
 a 3 d   a   2dv   3  a .d  2 a .dv
v v

 32x  
x
2 a av  a a 2 
 2  c  2  c
3 ln a ln a  3. ln a ln a 
 

15
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

26.-  sen(35 x) dx
Solución:

35 1
 sen(35 x).dx   sen 35 x  35 dx  35   cos 35 x   c

27.-  cos(43x)dx
Solución:

43 1
 cos(43x)dx   cos 43x  43 dx  45  sen43x   c

 sen
2
28.- (5 x) dx
Solución:

1  cos 10 x  dx 
dx cos 10 x 10
 sen (5 x )dx    
2
dx
2 2 2 10
1 1 1 sen10 x 
 x sen10 x  c   x  c
2 20 2 10 

 cos
4
29.- (3 x) dx
Solución:

 cos 6 x  1 2 dx   cos 6 x
 2 cos 6 x  1 2

 cos (3x)dx   
4
dx
4 4
1   cos 12 x  1
1
4

  cos 2 6 xdx  2 cos 6 xdx   dx   
4 2
 
dx  2  cos 6 xdx   dx 

1 dx dx  1  sen12 x x sen6 x 
   cos12 x    2 cos 6 x  dx   dx      c
4 2 2  4  24 2 3 

 sen
29
30.- (7 x) cos(7 x ) dx
Solución:

sen30  7 x 
 sen (7 x) cos(7 x)dx  c
29

210

 cos
17
31.- (9 x ) sen(9 x )dx
Solución:

 cos18  9 x 
 cos (9 x) sen(9 x)dx  c
17

162

 sen
3
32.- ( 4 x ) dx
Solución:

16
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 sen ( 4 x)dx   sen 4 x.sen4 x.dx   1  cos  4 x   sen 4 x .dx


3 2 2

cos 4 x cos 3 4 x
  sen4 xdx   cos 4 x.sen4 xdx    c
2

4 12

 cos
5
33.- 3 xdx
Solución:

 cos 3xdx   cos 3x. cos 3xdx   1  sen 3x  cos 3xdx


5 4 2 2

  1  2 sen 3 x  sen 3 x  cos 3 xdx


2 4

  cos 3 xdx  2  sen 3 x. cos 3 xdx   sen 3 x. cos 3 xdx


2 4

sen3 x 2 sen 3 3 x sen5 3 x


   c
3 9 15

 tg
2
34.- (3 x ) dx
Solución:

 sec  tg 3 x
 tg (3 x)dx  3 x  1 dx  xc
2 2

3
 ctg
4
35.- (5 x ) dx
Solución:

 ctg (5 x)dx   ctg  5 x .ctg  5 x  dx   ctg  5 x   cos ec 5 x  1 dx


4 2 2 2 2

  ctg  5 x . cos ec  5 x  dx   ctg 5 xdx


2 2 2


ctg 3 5 x
15

  cos ec 2 5 x  1 dx  
12

4

ctg 3 4 x ctg 4 x
 xc

 tg
6
36.- (5 x ) dx
Solución:

 tg
6
(5 x) dx   tg
4
5 x.tg 2 5 xdx   tg
4

5 x sec 2 5 x  1 dx 
  tg 4 5 x.sec 2 5 x   tg 4 5 xdx 
tg 5 5 x
25

  tg 2 5 x sec 2 5 x  1 dx 
tg 5 5 x
   tg 2 5 x. sec 2 5 xdx
25

tg 2 5 x tg 3 5 x
25

15

  sec 2 5 x  1 dx 
25

15

5

tg 5 5 x tg 3 5 x tg 5 x
xc

 tg
3
37.- (5 x ) dx
Solución:

 tg (5 x ) dx   tg 5 x.tg 5 xdx    sec 5 x  1 tg 5 xdx 


3 2 2

tg 2 5 x ln sec 5 x
  c
10 5

17
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 ctg
5
38.- 3 xdx
Solución:

 ctg 3x.ctg 3x.dx    cos ec 3x  1 ctg 3x.dx


2
 ctg 3 xdx 
5 4 2

   csc 3 x  2 csc 3 x  1 ctg 3 x.dx


4 2

  csc 3 x. csc 3 x.ctg 3 x.dx  2  ctg 3 x. csc 3 x.dx   ctg 3 x.dx


3 2

csc 4 3 x ctg 2 3 x ln sen3 x


   c
12 3 3
 cos
3
39.- xsen 4 xdx
Solución:

 cos xsen 4 xdx   cos x.sen 4 xdx   1  sen x  sen


3 2 2 4
x cos xdx
1 1
  sen 4 x cos xdx   sen 6 x cos xdx  sen 5 x  sen 7 x  c
5 7
 sen
2
40.- x cos 2 xdx
Solución:

1  cos 2 x 1  cos 2 x
 sen
2
x cos 2 xdx  
2
.
2
1
dx   1  cos 2 2 x dx
4
 
1 1 1  cos 4 x 1 sen4 x 
  sen 2 2 x.dx   dx   x  c
4 4 2 8 4 
 sen
5
41.- x cos 2 xdx
Solución:

 1  cos x 
2
 sen x cos 2 xdx   sen x. cos 2 x.senxdx 
5 4 2
cos 2 x.senxdx
  1  2 cos x  cos x  cos x.senxdx
2 4 2

  cos x.senxdx  2  cos x.senxdx   cos


2 4 6
x.senxdx
cos 3 x 2 cos 5 x cos 7 x
   c
3 5 7
 sen
4
42.- x cos 2 xdx
Solución:
2
 1  cos 2 x   1  cos 2 x 
 sen x cos xdx    2   2 dx
4 2


1
8    1
1  cos 2 2 x 1  cos 2 x  dx   sen 2 2 x 1  cos 2 x  dx
8


1
8
 sen 2
2 xdx   sen 2 2 x. cos 2 xdx   1  1  cos 4 x
8 

2
dx 
sen 3 2 x 
6
c

1  x senx sen 3 2 x 
   c
8  2 8 6 
 cos
7
43.- x.sen 3 xdx
Solución:

18
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 cos x.sen 3 xdx   cos x.sen 2 x.senxdx   cos 1  cos x  senxdx


7 7 7 2

cos8 x cos10 x
  cos 7 x.senxdx   cos 9 x.senxdx    c
8 10
 sen
2
44.- 3 x cos 4 3 xdx
Solución:
2
 1  cos 6 x  1  cos 6 x 
 sen 3x cos 3xdx    2  2  dx
2 4


1
8    1
1  cos 2 6 x 1  cos 6 x  dx   sen 2 6 x1  cos 6 x  dx
8
1
  sen 2 6 xdx   sen 2 6 x cos 6 xdx
8
 
1  1  cos12 x sen 3 6 x 
  dx  c
8 2 18 

1  x sen12 x sen 3 6 x  x sen2 x sen 3 6 x


      c    c
8 2 24 18  16 192 144

 sec
4
45.- ( 2 x ).tg 2 (2 x )dx
Solución:

 sec 2 x.tg 2 2 xdx   sec 2 x.tg 2 2 x. sec 2 2 xdx   1  tg 2 x tg 2 2 x. sec 2 2 xdx
4 2 2

tg 3 2 x tg 5 2 x
  tg 2 2 x. sec 2 2 xdx   tg 4 2 x. sec 2 2 xdx   c
6 10

46.-  tgx . sec 6 xdx


Solución:

x 1  tg 2 x  sec 2 xdx
2
 tgx sec 6 xdx   tg x. sec 4 x. sec 2 xdx   tg
1/ 2 1/ 2

  tg x. sec 2 xdx  2  tg 5 / 2 x. sec 2 xdx   tg


1/ 2 9/ 2
x. sec 2 xdx
2tg 3 / 2 x 4tg 7 / 2 x 2 11 / 2
   tg xc
3 7 11

 tg
3
47.- 3 x sec 3 3 xdx
Solución:

 tg 3 x. sec 3 3 xdx   tg
3 2
3 x. sec 2 3 x.tg 3 x. sec 3 xdx
   sec 3 x  1 sec 2 3 x.tg 3 x. sec 3 xdx
2

  sec 3 x.tg 3 x. sec 3 xdx   sec


4 2
3 x.tg 3 x. sec 3 xdx

19
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

sec 5 3 x sec 3 3 x
  c
15 9

 ctg
5
48.- x cos ec 4 xdx
Solución:

 ctg x. cos ec 4 xdx   ctg


5 5
x. cos ec 2 x. cos ec 2 xdx
  ctg x1  ctg x  cos ec
5 2 2
xdx

  ctg x. cos ec 2 xdx   ctg


5 7
x. cos ec 2 xdx
ctg 6 x ctg 8 x
  c
6 8

dx
49.-  sen 2
x cos 4 x
Solución:

dx sen 2 x  cos 2 x  1 1 
 sen 2 x. cos 4 x  sen 2 x cos 4 x dx    cos 4 x  sen 2 x  cos 2 x dx

dx dx sen 2 x  cos 2 x

cos 4 x  sen 2 x cos 2 x   sen 2 x. cos 2 x dx
  sec 4
xdx 

  1  tg 2 x  sec 2 xdx   
 1 1 
2
 2 
dx
 cos x sen x 

  sec xdx   tg x. sec 2 xdx   sec xdx   cos ec


2 2 2 2
xdx
tg 3 x tg 3 x
 tgx   tgx  ctgx  c  2tgx   ctgx  c
3 3

dx
50.-  senx cos 3 x
Solución:

dx sec 2 xdx sec 2 xdx


 senx cos 3 x
  sec 2
x senx. cos 3 x
  senx. sec 4 x. cos 3 x

sec 2 xdx sec 2 xdx


  tgx   tg
1 / 2
  x. sec 2 xdx  2 tgx  c
senx. sec x

cos xdx
51.-  3
sen 7 2 x cos x
Solución:

cos xdx cos xdx 1 sec 5 x. cos xdx


 3
sen 7 2 x cos x
 4 3
2 3 sen 7 x. cos 8 x

43 2  sec 5
x 3 sen 7 x. cos 8 x

20
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1 sec 4 xdx 1 1  tg x  sec


2 2
xdx
2 2
  3/ 7
4 3 3
tg 7 x 4 3
tg x


4 2 
1

tg 7 / 3 x. sec 2 xdx   tg 1 / 3 x. sec 2 xdx
3

1  3 3 
 3   tg 4 / 3 x  tg 2 / 3 x   c
4 2 4 2 
1  3 3 
 3   ctg 4 / 3 x  tg 2 / 3 x   c
4 2 4 2 

52.-  sen2 x.sen9 xdx


Solución:

1 1  sen 7 x sen11x 
 sen 2 x.sen9 xdx  2   cos 7 x  cos 11x  dx  2  7

11 
c

53.-  cos 2 x cos 7 xdx


Solución:

1 1  sen5 x sen9 x 
 cos 2 x. cos 7 xdx  2   cos 5 x  cos 9 x dx  2  5

9 
c

54.-  sen4 x cos 5 xdx


Solución:

1 1 cos 9 x 
 sen4 x. cos 5 xdx  2   sen9 x  senxdx  2  cos x  9 
c

 sen
3
55.- 4 x cos 2 7 xdx
Solución:

1
 sen  5sen 4 x  3sen10 x  sen12 x  2sen18 x  sen 26 dx  c
16 
3
4 x cos 2 7 xdx 

1  3 cos10 x cos12 x cos 26 x 5 cos 4 x cos18 x 


      c
16  10 12 26 4 9 

56.-  sen(3x  6) cos(5 x  10)dx


Solución:

1
 sen(3x  6). cos(5 x  10)dx  2   sen 8 x  16  sen 2 x  4  dx
cos 8 x  16 cos 2 x  4 
  c
16 4

21
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 cos x cos
2
57.- 5 xdx
Solución:

1
 cos x cos  2 cos x  cos 9 x  cos11x  dx
4
2
5 xdx 

1 sen9 x sen11x 
  2senx   c
4 9 11 

   
58.-  sen 4  x  sen 4  x dx
Solución:

    1 sen2 x
 sen 4  x sen 4  x dx  2  cos 2 xdx  4
c

59.-  senx.sen2 x.sen3 xdx


Solución:

1
 senx.sen2 x.sen3xdx  4   sen2 x  sen4 x  sen6 x  dx
1  cos 6 x cos 4 x cos 2 x  cos 2 x cos 4 x cos 6 x
    c     c
4 6 4 2  8 16 24

60.-  senx.sen3 x.sen5 xdx


Solución:

1
 senx.sen3x.sen5 xdx   2  cos 2 x  cos 4 x  sen5 x.dx
1
  cos 2 x.sen5 x  cos 4 x.sen5 x  dx
2
1 1 1 
    sen7 x  sen3x    sen9 x  cos x  dx
2 2 2 
1
    sen7 x  sen3x    sen9 x  cos x   dx
4
1  cos 7 x cos 3 x cos 9 x 
     senx   c
4 7 3 9 

22
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

23
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

PRÁCTICA N° 3

1. POR EL MÉTODO DE INTEGRACIÓN POR PARTES CALCULAR

A)  xsenxdx   x cos x   cos xdx   x cos x  senx  k


u  x  du  dx
dv  senxdx  v   cos x

B)
x
2
 
senxdx   x 2 cos x  2  x cos xdx   x 2 cos x  2 xsenx   senxdx  cos x 2  x 2   2 xsenx  k
u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dv  senxdx  v   cos x dv  cos xdx  v  senx

C) x
3
senxdx  senx 3 x 2  6   cos x  x 3  6 x   k

x senxdx   x n cos x  n  x n 1 cos xdx


n
D)

u  x n  du  nx n 1 dx
dv  senxdx  v   cos x

1
 senx cos xdx  sen x   senx cos xdx  sen 2 x  k
2
E)
2

u  senx  du  cos xdx


dv  cos xdx  v  senx

F)  x cos xdx  xsenx   senxdx  xsenx  cos x  k


u  x  du  dx
dv  cos xdx  v  senx

G)
x
2
 
cos xdx  x 2 senx  2  xsenxdx  x 2 senx  2  x cos x   cos xdx  senx x 2  2   2 x cos x  k

u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dv  cos xdx  v  senx dv  senxdx  v   cos x

H) x
3
cos xdx  cos x 3x 2  6  senx x 3  6 x   k

x cos xdx  x n senx  n  x n 1 senxdx


n
I)

25
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  x n  du  nx n 1 dx
dv  cos xdx  v  senx

1 1 1 1
J)  xsenx cos xdx   4 x cos 2 x  4  cos 2 xdx   4 x cos 2 x  8 sen2 x  k
u  x  du  dx
1
dv  senx cos xdx  v   cos 2 x
4

2. CON LA INTEGRACIÓN POR PARTES DEDUCIR LA FÓRMULA

 1 1  x 1
 sen xdx  xsen 2 x   xsen 2 xdx  xsen 2 x    x cos 2 x   cos 2 xdx    sen 2 x  k
2

 2 2  2 4

u  x  du  dx
u  sen 2 x  du  sen2 xdx
1
dv  dx  v  x dv  sen2 xdx  v  cos 2 x
2

3. INTEGRANDO POR PARTES DEDUCIR LA FÓRMULA

sen n 1 x cos x n  1
 sen xdx  sen x cos x    n  1 sen xcos n 
n 1 n 2
n
   x dx  
2
 sen n  2 xdx
1 sen x 
2 n

u  sen n 1 x  du   n  1 sen n  2 x cos xdx


dv  senxdx  v   cos x

4. CON LOS RESULTADOS DE 2 Y 3 DEDUCIR LAS SIGUIENTES FÓRMULAS

1 2 1 3
 sen xdx   sen 2 x cos x   senxdx  cos 3 x  cos x  k
3
A)
3 3 12 4

B)
1 3 1 3 3 3 1 1
 sen xdx   sen 3 x cos x   sen 2 xdx   sen2 x sen x  x  sen2 x  x  sen2 x  sen4 x  k
4 2

4 4 8    8 16 8 4 32
 1 cos 2 x 
 
 2 
C)
2
1 4  1  cos 2 x  1 4 3 1  5 5
 sen xdx   sen 4 x cos x   sen 3 xdx   cos x    cos x  cos 3 x    x  cos 3 x 
5

5 5  2  5 5 4 12  8 48

5. CON LA INTEGRACIÓN POR PARTES Y LOS RESULTADOS DE 2 Y 4 DEDUCIR

26
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1 1  1 1  1 1 1
 xsen xdx  x x  sen2 x     x  sen2 x dx  x 2  xsen2 x  cos 2 x  k
2
A)
2 4  2 4  4 4 8

u  x  du  dx
1 1 
dv  sen 2 xdx  v   x  sen 2 x 
2 4 

B)
3 1  3 1  3 1 3 1
 xsen xdx  
x cos x  x cos 3 x     cos x  cos 3 x dx   x cos x  x cos 3 x  senx 
3
sen3 x
4 12  4 12  4 12 4 36
2 x 1  x 1 
C)  x sen xdx x   sen2 x   2    sen2 x  xdx 
2 2

 2 4   2 4 

x
2
sen 2 xdx 
1 3 1 2
6
1 1 1  1 1 1

x  x sen2 x    x cos 2 x   cos 2 xdx   x 3  sen2 x 1  2 x 2  x cos 2 x  k
4 2 2 2 6 8 4


6. INTEGRANDO POR PARTES DEDUCIR LA FÓRMULA RECURRENTE

n  cos n 1 xsenx n  1
 cos
n
xdx  senx cos n 1
x    n  1 cos 2
   x dx 
x sen 2
  cos n  2 xdx
1 cos2 x  n n
u  cos n 1 x  du   n  1 cos n  2 xsenxdx
dv  cos xdx  v  senx

8. UTILIZANDO 6 DEDUCIR LAS FÓRMULAS

cos xsenx 1 1 1
 cos xdx    cos 0 xdx  sen2 x  x  k
2
A)
2 2 4 2

cos 2 xsenx 2 1 3 1
 cos xdx    cos xdx  senx  sen 3 x  senx  sen3x  k
3
B)
3 3 3 4 12

cos 3 xsenx 3 3 1 1
 cos xdx    cos 2 xdx  x  sen 2 x  sen 4 x  k
4
C)
4 4 8 4 32

9. INTEGRANDO POR PARTES DEMOSTRAR

x2
 1  x 2 dx  x 1  x 2  
1 x2
dx

x
u  1  x 2  du   dx
1 x2
dv  dx  v  x

10. DEDUCIR LAS SIGUIENTES FÓRMULAS

27
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A.  a
2
 x2  n

dx  x a 2  x 2  n

 2n  x 2 a 2  x 2  n 1

dx x a 2  x 2  n
  
 2n  a 2  x 2  a 2 a 2  x 2  n 1
dx

x a2  x2   n

 a   
2 n 2a 2 n n 1

2n  1 
2
x dx   a2  x2 dx  k
2n  1

  n
u  a 2  x 2  du  2nx a 2  x 2   n 1
dx
dv  dx  v  x

sen n 1 x sen n x n sen n 1 x


B.  cos m1 x dx 
m cos m x m  cos m1 x
 dx  k

u  sen n x  du  nsen n 1 x cos xdx


senx 1
dv  m 1
dx  v 
cos x m cos m x

cos m 1 x cos m x m cos m 1 x


C.  sen n1 x dx  
nsen n x n  sen n 1 x
 dx  k

u  cos m x  du   m cos m 1 xsenxdx


cos x 1
dv  n 1
dx  v  
sen x nsen n x

x m 1
D.  x  ln x  dx 
m n
 ln x  n  n  x m  ln x  n1 dx  k
m 1 m 1

n ln n 1 x
u  ln n x  du  dx
x
x m 1
dv  x m dx  v 
m 1

E.
sen n 1 x cos x n  1
 sen
n
xdx   sen n 1
x cos x    n  1 sen n2
   x dx  
xcos 2
  sen n  2 xdx  k
1 sen 2 x  n n

u  sen n 1 x  du   n  1 sen n  2 x cos xdx


dv  senxdx  v   cos x

F.
n 2 cos n 1 xsenx n  1
 cos xdx  senx cos x    n  1 cos x sen 
n 1
n
   x dx 
2
 cos n  2 xdx  k
1cos x 
2 n n

28
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  cos n 1 x  du   n  1 cos n  2 xsenxdx


dv  cos xdx  v  senx

sec n  2 xtgx n  2
G.  sec xdx  sec xtg   n  2   sec x tg 
n2 n2
n
 x dx 
2
 sec n  2 xdx  k
n 1 n 1
 sec 1
2

u  sec n  2 x  du   n  2  sec n  2 xtgxdx


dv  sec 2 xdx  v  tgx

x e x dx  x n e x  n  x n 1e x dx  k
n
H.

u  x n  du  nx n 1 dx
dv  e x dx  v  e x

e ax senbx b e ax senbx b  e ax cos bx b 


e senbxdx    e ax cos bxdx      e ax senbxdx 
ax
I.
a a a a a a 

 a2  b2  ax e ax senbx be ax cos bx  e ax
   e senbxdx     b cos bx  asenbx  k
 a
2
 a a2 a2  b2

u  senbx  du  b cos bxdx u  cos bx  du  bsenbxdx


ax
e e ax
dv  e ax dx  v  dv  e ax dx  v 
a a

e ax cos bx b e ax cos bx b  e ax senbx b 


 e cos bxdx    e ax senbxdx      e ax cos bxdx  
ax
J.
a a a a a a 

 a2  b2  ax e ax cos bx be ax senbx e ax
   e cos bxdx     bsenbx  a cos bx  k
 a
2
 a a2 a2  b2

u  cos bx  du  bsenbxdx u  senbx  du  b cos bxdx


ax
e e ax
dv  e ax dx  v  dv  e ax dx  v 
a a

11. CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES

1 2 1 x2 1 1
A)  x ln xdx  2
x ln x  
2 x
dx  x 2 ln x  x 2  k
2 4

29
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx
u  ln x  du 
x
x2
dv  xdx  v 
2

1 3 1 x3 1 1
 x ln xdx  x ln x   dx  x 3 ln x  x 3  k
2
B)
3 3 x 3 9

dx
u  ln x  du 
x
x3
dv  x 2 dx  v 
3

1 4 1 x4 1 1 4
 x ln xdx  x ln x   dx  x 4 ln x  x k
3
C)
4 4 x 4 16

dx
u  ln x  du 
x
x4
dv  x 3 dx  v 
4

x n 1 x n 1 x n 1 x n 1
 x ln xdx  ln x   dx  ln x  k
n
D)
n 1 x n  1 n 1  n  1 2
dx
u  ln x  du 
x
x n 1
dv  x n dx  v 
n 1

x n 1 x n 1 x n 1 x n 1
 x ln axdx  ln ax   dx  ln ax  k
n
E)
n 1 x n  1 n 1  n  1 2
dx
u  ln ax  du 
x
x n 1
dv  x n dx  v 
n 1

xe ax 1 ax xe ax e ax
 xe dx    e dx   2 k
ax
F)
a a a a

30
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  x  du  dx
e ax
dv  e ax dx  v 
a

x 2 e ax 2 x 2 e ax 2  xe ax 1 ax  x 2 ax 2 x ax 2
x e ax dx    xe ax dx      e dx   e  2 e  3 e ax  k
2
G)
a a a a a a  a a a

u  x 2  du  2 xdx
e ax
dv  e ax dx  v 
a

x 3 e ax 3 2 ax x 3 e ax 3  x 2 e ax 2 2 
H)  x e dx    x e dx     2 xe ax  3 e ax   k
3 ax

a a a a a a a 

u  x 3  du  3 x 2 dx
e ax
dv  e ax dx  v 
a

x n e ax n
 x e dx    x n 1e ax dx
n ax
I)
a a

u  x n  du  nx n 1 dx
e ax
dv  e ax dx  v 
a

  ln x  z e z dz  e z z n  n  e z z n 1 dz  x ln n x  n   ln x 
n n 1
J) dx  n
dx

z  ln x  x  e z  dx  e z dz
u  z n  du  nz n 1 dz
dv  e z dz  v  e z

1 1 n
  ln ax   z n e z dz  e z z n   e z z n 1 dz  x (ln n ax)  n   ln ax  dx
n n 1
K) dx 
a a a

ea
z  ln ax  ax  e z  dx  dz
a

MISCELANEA

31
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES

1. 2
 2

 ln a  x dx  x ln a  x  2
2 2
  x2
x a
2 2
   x
dx  x ln a 2  x 2  2 x  2aarctg   k
a

u  ln a 2  x 2   du 
2x
dx
x  a2
2

dv  dx  v  x

ln x  1 x 1
2.  dx  2 x  1 ln x  1  2  dx  2 x  1 ln x  1  4 x  1  k
x 1 x 1

dx
u  ln  x  1  du 
x 1
dx
dv   v  2 x 1
x 1

   
 x x 1 x2  x2 1  x2  
         x 1  x 2  x 2  1 x 1  x 2  x 2  1 dx

2 2
3. ln x 1 x dx x ln x 1 x 
 

 2

 ln x  1  x dx  x ln x  1  x 
2
  x2
2

x2
1 x2 x  1 x2
dx
 
  x  1 x2  1  x   x dx
2
u  ln x  1  x 2  du 
1 x2 x  1  x  2

dv  dx  v  x

3x x 3x 3x x 3x
 x3 dx   dx   2 k
x
4.
ln 3 ln 3 ln 3 ln 3

u  x  du  dx
3x
dv  3 x dx  v 
ln 3

x2 2 3 2 3

5.  dx  2 x 2 1  x  4  x 1  x dx  2 x 2 1  x  4  x1  x  2   1  x  2 dx  
1 x 3 3 

x2 8 3 16 5

 dx  2 x 2 1  x  x1  x  2  1  x  2  k
1 x 3 15

32
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dx 2 3
dv 
1 x
 v  2 1 x dv  1  x dx  v  1  x  2
3

x2 x 1 1 x 1
6.  1  x  2 2
dx  
21  x  2  1  x 
2
 dx    arctgx  k
21  x  2
2 2

u  x  du  dx
x 1
dv  dx  v  
1  x  2 2 
2 1 x2 

x3
 
3
2
7.  1 x2
dx   x 2 1  x 2  2 x 1  x 2 dx   x 2 1  x 2 
3
1 x2 2 k

u  x 2  du  2 xdx
xdx
dv   v   1 x2
1 x2

e dx  2  ln zdz  2  we w dw  2 we w  2e w  2 x e  2e k
x x x
8.

2 ln z
ze x
 ln z  x  ln 2 z  x  dx  dz
z
w  ln z  e w  z  dz  e w dw
u  w  du  dw
dv  e w dw  v  e w

1 2x 1 2x 1 1
 xe dx  xe   e dx  xe 2 x  e 2 x  k
2x
9.
2 2 2 4

u  x  du  dx
e2x
dv  e 2 x dx  v 
2

10.
x
2
 
e  x dx   x 2 e  x  2  xe  x dx   x 2 e  x  2  xe  x   e  x dx   x 2 e  x  2 xe  x  2e  x  k

u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dv  e  x dx  v  e  x dv  e  x dx  v  e  x

33
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1 2 2x 1 1 1  1 1 1
x e 2 x dx  x e   xe 2 x dx  x 2 e 2 x   xe 2 x   e 2 x dx   x 2 e 2 x  xe 2 x  e 2 x  k
2
11.
2 2 2 2  2 2 4

u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dv  e dx  v  e 2x 2x
/2 dv  e 2 x dx  v  e 2 x / 2

1 2 x2 1 1 2
x x e   xe x dx  x 2 e x  e x  k
2 2 2
12. 3
e x dx 
2 2 2

u  x 2  du  2 xdx
2 2
dv  xe x dx  v  e x / 2

1 1 1
xe tg x
e tg x
e tg x

13.  dx    dx
1  x  1  x  1  x 
1 3
2 3 2 2 2 2

1
e tg x
tg 1 x
ue  du  dx
1 x2  
x 1
dv  dx  v  
   
3 1
1 x2 2 1 x2 2

1 1 1
xe tg x
xe tg x
e tg x

 dx   dx
1  x  1  x  1  x 
1 3
2 3 2 2 2 2

x 1
u  du  dx
1  x  1  x 
1 3
2 2 2 2

1
e tg x 1
dv  dx  v  e tg x

1 x 2

IGUALANDO LOS RESULTADOS Y REEMPLAZANDO EN LA PRIMERA ECUACIÓN
1 1
xe tg x
e tg x
xtg 1 x
 dx   
1  x   
1
2 3
2 1 x2 2 2 1 x2

14.
x  3x  1 e 2 x 1  
x 2  3x  1 e 2 x 1  e 2 x  
x 
2
2
 3 x  1 e 2 x dx     2 x  3 e 2 x dx     2 x  3   e 2 x dx 
2 2 2 2 2 

34
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x  3x  1e 2 x 1
 x  3x  1e 2 x dx 
2
1
2
  2 x  3 e 2 x  e 2 x  k
2 4 4

u  x 2  3 x  1  du   2 x  3 dx u  2 x  3  du  2dx
e2x e2x
dv  e dx  v 
2x
dv  e 2 x dx  v 
2 2

15.
x
2
 
 2 x  5e  x dx   x 2  2 x  5 e  x  2  x  1 e  x dx   x 2  2 x  5e  x  2   x  1 e  x   e  x dx 

x  2 x  5e  x dx   x 2  2 x  5e  x  2 x  1 e  x  2e  x  k


2

u  x 2  2 x  5  du  2 x  1 dx u  x  1  du  dx
x
dv  e dx  v  e x
dv  e  x dx  v  e  x

16.  e senxdx  senxe   e cos xdx  senxe  e cos x   e senxdx 


x x x x x x
  ex
2
 senx  cos x   k

u  senx  du  cos xdx u  cos x  du   senxdx


dv  e dx  v  e
x x
dv  e x dx  v  e x

17.  e cos xdx  cos xe   e senxdx  cos xe  e senx   e cos xdx 


x x x x x x
  ex
2
 senx  cos x   k

u  cos x  du   senxdx u  senx  du  cos xdx


dv  e dx  v  e
x x
dv  e x dx  v  e x

18.
1 3 1 3 1 3 
e cos 3xdx  cos 3 xe 2 x   e 2 x sen3 xdx  cos 3 xe 2 x   e 2 x sen3x   e 2 x cos 3xdx 
2x

2 2 2 2 2 2 
1 2x
e
2x
cos 3 xdx  e  2 cos 3 x  3sen3 x   k
13

u  cos 3 x  du  3sen3 xdx u  sen3 x  du  3 cos 3 xdx


dv  e dx  v  e
2x 2x
/2 dv  e 2 x dx  v  e 2 x / 2

e e
x
19. sen 2 xdx  e  x sen 2 x  x
sen2 xdx 

u  sen 2 x  du  sen2 xdx u  sen 2 x  du  2 cos 2 xdx u  cos 2 x  du  2 sen2 xdx


x x
dv  e  x dx  v  e  x dv  e dx  v  e dv  e  x dx  v  e  x

35
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

e
x

sen2 xdx  e  x sen2 x  2  e  x cos 2 xdx  e  x sen2 x  2  e  x cos 2 x  2 e  x sen2 xdx    ex
5
 sen2 x 
ex
 e sen xdx  
x 2

5
 
5sen 2 x  sen2 x  2 cos 2 x  k

20.
 sen ln x  dx   e
z

senzdz  e z senz   e z cos zdz  e z senz  e z cos z   e z senzdz   x
2
 sen ln x   cos ln x    k
z  ln x  e z  x  dx  e z dz
u  cos z  du   senzdz
u  senz  du  cos zdz
dv  e z dz  v  e z
dv  e z dz  v  e z

21.
 cos ln x  dx   e
z

cos zdz  e z cos z   e z senzdz  e z cos z  e z senz   e z cos zdz   x
2
 sen ln x   cos ln x    k
z  ln x  e z  x  dx  e z dz
u  senz  du  cos zdz
u  cos z  du   senzdz
dv  e z dz  v  e z
dv  e z dz  v  e z

x 1 x 1
22.  x cos 2 xdx  2 sen2 x  2  sen2 xdx  2 sen2 x  4 cos 2 x  k
u  x  dx  dx
1
dv  cos 2 xdx  v  sen 2 x
2

x 1 x 1
23.  x cos(2 x  1)dx  2 sen(2 x  1)  2  sen(2 x  1)dx  2 sen(2 x  1)  4 cos(2 x  1)  k
u  x  du  dx
1
dv  cos(2 x  1) dx  v 
sen(2 x  1)
2
x 1 x 1
24.  xsen3 xdx   cos 3 x   cos 3 xdx   cos 3 x  sen3 x  k
3 3 3 9

u  x  dx  dx
1
dv  sen3 xdx  v   cos 3 x
3

x2 2 x2 2  xsen3 x 1 
25.  x 2 sen3xdx   cos 3 x   x cos 3xdx   cos 3 x     sen3 xdx  
3 3 3 3 3 3 

x2 2 2
 x sen3xdx   cos 3 x  xsen3 x  cos 3 x  k
2

3 9 27

36
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  x 2  dx  2 xdx u  x  dx  dx
1 1
dv  sen3 xdx  v   cos 3 x dv  cos 3 xdx  v  sen3 x
3 3

26. x
2

senhxdx  x 2 cosh x  2  x cosh xdx  x 2 cosh x  2 xsenhx   senhxdx  
x senhxdx  x 2 cosh x  2 xsenhx  2 cosh x  k
2

u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dv  senhxdx  v  cosh x dv  cosh xdx  v  senhx

27. x
2

cosh xdx  x 2 senhx  2  xsenhxdx  x 2 senhx  2 x cosh x   cosh xdx  
x cosh xdx  x 2 senhx  2 x cosh x  2 senhx  k
2

u  x 2  du  2 xdx u  x  du  dx
dv  cosh xdx  v  senhx dv  senhxdx  v  cosh x

28.
 1  cos 2 x  1 1 x 3 1
 xsen xdx   x  senxdx   xsenxdx    sen  x   sen3 x  dx   xsenxdx   xsen3 xdx
3

2  2 2 2 4 4
3 3 1 1
 xsen xdx   4 x cos x  4 senx  12 x cos 3x  36 sen3x  k
3

 xsen x  cos x dx  2  xsen 2 x dx   8 cos 2 x   k


2 1 2 21 2
29.

u  1  du  0

dv  xsen 2 x 2  dx  v   cos 2 x 2 
1
4

1
30.  sen2 x cos xdx  senxsen2 x  2 senx cos 2 xdx   3  senxsen2 x  2 cos x cos 2 x  k
u  sen 2 x  du  2 cos 2 xdx u  cos 2 x  du  2 sen2 xdx
dv  cos xdx  v  senx dv  senxdx  v   cos x

1 3  3x  2 cos 5 x  3
31.   2  3x  sen5 xdx   2  3x  5 cos 5 x  5  cos 5 xdx   5 25
sen5 x  k

u  2  3 x  du  3dx
1
dv  sen5 xdx  v   cos 5 x
3

37
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

32.
x  2 x  3  2 x 2  4 x  25 sen2 x   x  1 cos 2 x  k
x  2 x  3 cos 2 xdx 
2
2
sen2 x   sen2 x x  1 dx 
2 4 2
u  x 2  2 x  3  du   2 x  2 dx u  x  1  du  dx
1 1
dv  cos 2 xdx  v  sen2 x dv  sen 2 xdx  v   cos 2 x
2 2

 x dx  2 sec xtgx  ln sec x  tgx   k


1
 sec xdx  sec xtgx   sec x tg
3 2
33.
2
 sec x 1 

u  sec x  du  sec xtgxdx


dv  sec 2 xdx  v  tgx

sec 3 xtgx 3
34.  sec xdx  sec xtgx  3 sec x tg
5 3 3
 x dx 
2
 sec xtgx  ln sec x  tgx   k
4 8
 sec 2
x 1 

u  sec 3 x  du  3 sec 3 xtgxdx


dv  sec 2 xdx  v  tgx

 x sec xdx xtgx   tgxdx  xtgx  ln sec x  k


2
35.

u  x  du  dx
dv  sec 2 xdx  v  tgx

xtg  ax  1 xtg  ax  1
36.  x sec
2
(ax)dx    tg  ax  dx   2 ln sec ax   k
a a a a

u  x  du  dx
dv  sec 2 ( ax)dx  v  tg ( ax) / a

37.
sec 3  3 x  tg  3x  1
  sec 3 x  tg  3 x   ln sec 3x   tg  3 x 
1
 sec  3x  dx  sec 3  3x  tg  3x   3 sec 3  3x  tg 2  3x  dx 
5

3    12 8
2
 sec  3 x  1
u  sec  3 x   du  9 sec  3 x  tg  3 x  dx
3 3

1
dv  sec 2  3 x  dx  v  tg  3 x 
3

xdx   csc xctgx   csc x ctg 2 x dx    csc xctgx  ln csc x  ctgx   k


1
 csc
3
38.  2
2
 csc x 1 

38
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  csc x  du   csc xctgxdx


dv  csc 2 xdx  v  ctgx

x
 sen xdx  xsen 1 x  
1
39. dx  xsen 1 x  1  x 2  k
1 x 2

dx
u  sen 1 x  du 
1 x2
dv  dx  v  x

x 1
 sen  ax  dx  xsen  ax   a  dx  xsen 1  ax   1   ax   k
1 1 2
40.
1   ax  a
2

adx
u  sen 1  ax   du 
1   ax 
2

dv  dx  v  x

1
 2  1 x   2 
 2

41.  x 1 x 1  x 1 1
 sen  ax  dx  xsen  2   2  x 2  x dx  xsen  2   2 2 x  x  2 arcsen 1  x   k
1 1 2

 x dx
u  sen 1    du 

 2 2 x 2 x
dv  dx  v  x

xsen 1 x  1 x2 
  sen x     
2 2 2
42.
1
dx  x sen 1 x  2 dx  x sen 1 x  2  sen 1 x 1  x 2   dx 
1 x2  1 x2 

  sen x  dx  x sen 1 x   2 sen 1 x 1  x 2  2 x  k


1 2 2

2 sen 1 xdx
u   sen 1 x   du 
2

1 x2
dv  dx  v  x

39
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

43.

 xsen xdx 
1 x 2 sen 1 x 1
2
 
2
x2
1 x2
dx 
x 2 sen 1 x 1
2 2

  x 1  x 2   1  x 2 dx  
4 

 2x 2  1
 arcsenx 
x 1 x2
4


dx
u  sen 1 x  du  u  x  du  dx
1 x2
x
x2 dv  dx  v   1  x 2
dv  xdx  v  1 x 2

x 2 tg 1 x 1 x2 x 2 tg 1 x 1 1 dx  x 2  1 x
44.  xtg xdx   
2 2  1  x 2  2 
1
dx   dx    arctgx   k
2 2 1 x2 2 2

dx
u  tg 1 x  du 
1 x2
x2
dv  xdx  v 
2

45.
x 3 tg 1 x 1  x ln 1  x  ln 1  x 2
2 2
x 3 tg 1 x 1 x3 x 3 tg 1 x 1 x2
 x tg xdx      
1
2
dx    x ln 1  x 2
dx    
3 3 1 x 2
3 3 2  3 6 6
 

dx
u  tg 1 x  du  u  x 2  du  2 xdx
1 x2
x3 x ln 1  x 2  ln udu  u  ln u  1
dv  dx  v 
dv  x 2 dx  v  1 x2 2
3

46.

 x sen 1  x dx 
2 1 2 x 3 sen 1 1  x 2 1
3
 
3
x3
1 x 2
dx 
x 3 sen 1 1  x 2 1
3 3

  x 2 1  x 2  2  x 1  x 2 dx  
x 3 sen 1 1  x 2 1 x 2 1  x 2
 
3
2
 x sen 1  x dx 
1
2 2
  1 x2 2 k
3 3 9

dx
u  sen 1 1  x 2  du   u  x 2  du  2 xdx
1 x 2
x
x3 dv  dx  v   1  x 2
dv  x 2 dx  v  1 x2
3

40
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x 1
 tg xdx  xtg 1 x  
1
47. dx  xtg 1 x  ln 1  x 2  k
1 x 2
2

dx
u  tg 1 x  du 
1 x2
dv  dx  v  x

48.  tg
1
x dx  2  utg 1udu   x  1 arctg x x k

u 2  x  2udu  dx
Del _ problema _ 44

x 1
 ctg xdx  xctg 1 x  
1
49. dx  xctg 1 x  ln 1  x 2  k
1 x 2
2

dx
u  ctg 1 x  du  
1 x2
dv  dx  v  x

x 2 ctg 1 x 1 x2 x 2 ctg 1 x 1 1 dx  x2 1 x


50.  xctg xdx   
2 2  1  x 2  2 
1
dx   dx    arctgx   k
2 2 1 x2 2 2

dx
u  ctg 1 x  du  
1 x2
x2
dv  xdx  v 
2
51.
sen 1 x z cos z xsen 1 x 1
 dx   dz   z sec zdz  ztgz   tgzdz  ztgz  ln sec z   ln 1  x 2  k
2

1  x 
3
2 3 1 x2 2
  2
1  sen 2 z 
     
 cos 2 z 

x  senz  dx  cos zdz


u  z  du  dz
dv  sec 2 zdz  v  tgz

52.
sen 1 x zarcsenz  1 z 2 
 1 x
dx  2
1 z 2
dz  2 1  z 2 arcsenz  
1 z 2
dz   2 1  z 2 sen 1 z  2 z  2 1  x sen 1 x  2
 

41
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x  z 2  dx  2 zdz
dz
u  arcsenz 
1 z2
z
dv  dz  v   1  z 2
1 z2

xsen 1 x 1 x2
53.  1 x 2
dx   sen 1 x 1  x 2  
1 x 2
dx   sen 1 x 1  x 2  x  k

dx
u  sen 1 x  du 
1 x2
x
dv  dx  v   1  x 2
1 x2

xtg 1 x 1 x2
54.  1 x2
dx  tg 1 x 1  x 2  
1 x2
dx  tg 1 x 1  x 2  ln x  1  x 2  k

dx
u  tg 1 x  du 
1 x2
x
dv  dx  v  1  x 2
1 x 2

x 2 tg 1 x ztg 2 z sec 2 z
    tg 1 x  2

 ln sec arctgx  k
  
1
55. dx  dz  z tgz  z  tgz  z dz  xtg x 
1 x2 1  tg 2 z 2

x  tgz  dx  sec 2 zdz


u  z  du  dz
dv  tg 2 zdz  v  tgz  z

ctg 1 x
56.  x
dx  2 ctg 1udu  2 x ctg 1 x  ln 1  x  k

x  u 2  dx  2udu
Del _ problema _ 49

57.
cos x  xsenx  1 cos x cos x  1 senx  cos x senx  senx
  senx  x  dx     senx  x 
2 2
dx  
senx  x
dx   
 senx  x
 dx   
senx  x  senx  x
dx 

cos x  xsenx  1 cos x


  senx  x  dx  senx  x   k
2

42
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

u  cos x  du   senxdx
cos x  1 1
dv  dx  v  
 senx  x  2 senx  x

58.
x2 xxsenx x senx  x cos x
  x cos x  senx 2 dx   senx x cos x  senx 2
dx 
senx x cos x  senx   sen 2 x x cos x  senx 
 dx 

x2 x
  x cos x  senx 2
dx 
senx x cos x  senx 
 ctgx  k

x senx  x cos x
u  du  dx
senx sen 2 x
xsenx 1
dv  dx  v 
 x cos x  senx  2
x cos x  senx

x  senx x  2sen x cos x


2
   
2 dx  1 x sec2 x dx  tg x dx     
59.  1  cos x  2 cos2 x
dx 
2  2  2
2

 1  cos x dx  2 2 xtg  x 2   2 tg  x 2 dx   tg  x 2 dx  xtg  x 2   k


x  senx 1

u  x  du  dx
 
dv  sec 2 x dx  v  2tg x
2 2
 

PRACTICA Nº4

INTEGRACION Y SUS APLICACIONES PRELIMINARES

I) INTEGRALES Y ECUACIONES DIFERENCIALES:

A) RESOLVER LAS SIGUIENTES ECUACIONES DIFERENCIALES:

1) y '  2 xy 2

43
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dy
 2xy 2
dx

dy
y 2
  2 x.dx
1
 x
y

1
y
x

2) y '  3 x 2

 dy   3 x
2
.dx

y  x3

3) y'  x2 y y0

dy
  x
2
dx
y

x3
2 y 
3

x3
y
6

4) y'  xy x0 y 0

dy
 y
  x.dx

2
2 y x3
3

x3
y
9

y
5) y '  3 x0 y 0
x

44
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dy dx
 3y
3 2
x

y  x

ds
6)  3t 2  4t  6
dt

 ds    3t  4t  6 dt
2

s  t 3  2t 2  6t

dx
7) 8 x x0
dt

1
 dt   8 x
dx

1
t x
4

dr
  2 z  1
3
8)
dt

 dr    2 z  1
3
dz

r
 2 z  1 4
4

9)
dy
dt

 2t  t 1  2
t0

 dy    2t  t 
1 2
dt

y   4t  4  t 2  dt
2

4t 3 1
y  4t 
3 t

45
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

10)
dy
dz
 z 2
 z2  2
4 z0

 dy    z  z  2   4 .dz
2 2

 z  z  2  .dz
2
y 2

z  z 2  .dz
2
y 2

z3
y  z 1
3

II) INTEGRALES INDEFINIDAS Y LAS ECUACIONES


DIFERENCIALES CON VALORES INICIALES:

1) LA VELOCIDAD DE UN MÓVIL EN EL INSTANTE “T” ESTA DADO POR V=AT


DONDE
A = CONSTANTE.
SI LA POSICIÓN DEL CUERPO EN EL INSTANTE T=0 ES SO, HALLAR “S” EN
FUNCIÓN
DE “T”:

v  at

ds  v.dt

 ds    at  dt

at 2
s k
2

PARA t  0 :

s 0k

k  s  so

at 2
s  so
2

2) HALLAR LA CURVA QUE PASA POR EL PUNTO (1,-1) Y CUYA PENDIENTE EN EL


PUNTO (X, Y) EX 3X2 :

46
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

DE LA CONDICIÓN SE TIENE:

dy
mlt   3x 2
dx

DE DONDE:

dy  3 x 2 dx

 dy   3 x
2
dx

y  x3  k

1  1 k

2k

SE REEMPLAZA:

y  x3  2

3) HALLASE LA ECUACIÓN DE LA CURVA CUYA PENDIENTE EN EL PUNTO (X,


Y) ES 3X2 + 2, SABIENDO QUE PASA POR EL PUNTO (1,-1):

DE LA CONDICIÓN SE TIENE:

dy
ml t   3x 2  2
dx

DE DONDE:


dy  3 x 2  2 dx 
 dy    3x  2  dx
2

y  x3  2x  k

1  1 2  k

4k

SE REEMPLAZA:

y  x3  2x  4

47
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4) POR EFECTO DE PÉRDIDAS, UN CONDENSADOR ELÉCTRICO SE DESCARGA


CON UNA VELOCIDAD PROPORCIONAL A SU CARGA .SI “R” TIENE EL VALOR
“RO” EN EL INSTANTE T=0 .HALLAR “Q” EN FUNCIÓN DE “T”:

5) EN CADA UNO DE LOS SIGUIENTES PROBLEMAS HALLESE LA FUNCIÓN “S”


DE LA VARIABLE INDEPENDIENTE “T”, CONOCIDA LA VELOCIDAD V=DS/DT, ASI
COMO LA CONSTANTE DE INTEGRACIÓN PARA QUE SE TENGA S=SO EN T=0:

ds
A) v 
dt

ds
 3t 2
dt

 ds   3t
2
dt

s  t3  k

so  0  k

so  k

s  t 3  so

B) 2t  1  v

 ds    2t  1dt
s  t2  t  k

so  k

s  t 2  t  so

C) v   t  1 2

 ds    t  1
2
dt

s
 t  1 3  k
3

48
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

s
 t  1 3  s
o
3

D) v   t 2  1
2

 ds    t  1 dt
2 2

t 5 2t 3
s  t k
5 3

t 5 2t 3
s   t  so
5 3

E) v   t  1 2

 ds    t  1
2
ds

s   t  1  k

s   t  1  so

F) v 2 gs g  cons tan te

ds  2 gs .dt

ds
 s
  2 g .dt

2 s  2 g .t  k

2 s k

k  2 so

2 g .t  2 so
s
2

6) EN CADA UNO DE LOS PROBLEMAS SIGUIENTES HALLASE LA VELOCIDAD “S”


QUE DETERMINA LA POSICIÓN DEL MÓVIL COMO FUNCIONES DEL TIEMPO “T”,
CUANDO SE CONOCE LA ACELERACIÓN A=DV/DT.HALLAR LA CONSTANTE DE
INTEGRACIÓN PARA QUE SE TENGA V=VO ,Y S=SO PARA T=0:

49
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A) a  g g  cons tan te

dv
g
dt

 dv   gdt
v  gt  k

v  gt  vo

ds
 gt  vo
dt

 ds    gt  v dt
o

gt 2
s  vot  k
2
gt 2
s  vot  so
2

B) a  t

dv
t
dt

dv  tdt

 dv   tdt
t2
v k
2

t2
v  vo
2

 t2 
 ds    2  vo dt

t3
s  vot  k
3

50
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

t3
s  vot  so
3

C) a  3 2t  1

dv 3
 2t  1
dt

 dv    
2t  1 dt
3

33
v  2t  1 4  k
8

vo  1  k

k  vo  1

33
v  2t  1 4  vo  1
8

 ds   8   2t  1
3
 vo 1 dt
3 4

3  3  2t  1 3 
7

s   vot  t  k 
8 2 7 
 
9 3
s  2t  1  vot  t  k
7

112

9
so  k
112

9 3
s  2t  1 7  vot  t  so  9
112 112

D) a   2t  1 3

dv
  2t  1
3

dt

 dv    2t  1
3
dt

51
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

v
 2t  1 2 k
4

1
vo   k
4
  2t  1 2  v 1
 ds     4
o  dt
4 

s
 2t  1 1  v t  t k
o
4 4

1
so  k
4

s
 2t  1
1
v t
t
 so 
1
o
4 4 4

E) a   t 2  1
2

dv
dt

 t2 1
2

 dv    t  1 dt
2 2

t 5 2t 3
v  t k
5 3

vo  k

t 5 2t 3
v   t  vo
5 3

 t 5 2t 3 
ds     t  vo dt
5 3 

 t5 2t 3 
 ds    5  3
 t  vo dt

t6 t4 t2
s    vot  k
30 6 2

so  k

52
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

t6 t4 t2
s    vot  so
30 6 2

F) a 2t  1

dv
 2t  1
dt

 dv   2t  1

1
v 2t  1  k
3

1
vo  k
3

v
 2t  1 3  vo 
1
3 3

ds 
 2t  1 3  vo 
1
3 3

  2t  1 3 1 
 ds    3
 vo 
3
dt
 

s
 2t  1 5  vot 
t
k
15 3

1
so  k
15

s
 2t  1 5  vot 
t
 so 
1
15 3 15

7) RESUELVA LAS SIGUIENTES ECUACIONES CON LAS CONDICIONES INICIALES


QUE SE
INDICA:

A) y'  x y PARA x  0  y  1

dy
 y
  x.dx

53
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x2
2 y
2

x4
y k
16

x4
y 1
16

B) y '  2 xy 2 PARA x  1  y  1

dy
y 2
  2 xdx

 y 1  x 2  k

k  2

1
  x2  2
y
1
 y
x 2
2

C) y '  x 1  x 2 PARA x  0  y  3

2x 1  x2
 dy   2
dx

y
1  x  2 3
k
3

1
3 k
3

 10
k
3

y
1  x  2 3

10
3 3

D) y ' 
4 1  y  2 3
PARA x  0  y  1
y

54
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dy 

4 1  y2  3

ydy
2   8dx
1  y  2 3

1
  8x  k
1  y  2 3

1
k
2


1
1
 1  y 2

8x  2
2  
 
 1   1  y 2 
 8x  1 
 
 2 

2
 
 
1
y 
2  1
 8x  1 
 
 2 

 2 
y    1
 8 2x  1

E) y '  x x 2  4 PARA x  2  y  3

2x x2  4
 dy   2
dx

y
x 2
 4
k
3

y
x 2
 4
3

4
3

F) y '  xy 3 PARA x  0  y  1

55
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dy
y 3
  xdx

1 x2
 2
 k
y 2

1
 2k
9

19
 k
9

1
2
 y2
x 19

2 9

1
y 2
x 19

2 9

 18
y
9 x 2  38

III) INTEGRACION Y FUNCIONES HIPERBOLICAS (CABLES SUSPENDIDOS):

 x
1) PROBAR QUE y  a cosh  ES SOLUCIÓN DE LA ECUACIÓN DIFERENCIAL:
a
2
d2y W  dy 
 1  
dx 2 H  dx 

H
CON a /H, W SON CONSTANTES.
W

2
d2y W  dy 
 1  
dx 2 H  dx 

dy x
 a cosh 
dx a

56
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

d2y  x
2
 asenh 
dx a

 x W x
asenh   1  sen 2 h 
a H a

 x  x
asenh   a 1  sen 2 h 
a a

x  x
cos 2 h  = 1  sen 2 h 
a a

x  x
cos 2 h   sen 2 h   1
a a

2) RESOLVER LA ECUACIÓN DIFERENCIAL:

2
d2y W  dy 
 1  
dx 2 H  dx 

CUYAS CONDICIONES SON:

dy
 0 , y  yo PARA x  0
dx

3) PRUÉBESE QUE LA TENSIÓN DEL CABLE EN EL PUNTO P(X, Y) DE LA FIGURA


ADJUNTA ESTA DADA POR T=W.Y:

 x
4) LA LONGITUD DEL ARCO AP DE LA FIGURA ANTERIOR ES y  asenh 
a
.PROBAR QUE LAS COORDENADAS P(X, Y) SE PUEDEN EXPRESAR COMO
FUNCIONES DE LA LONGITUD DEL ARCO “S” EN LA FORMA SIGUIENTE
S
y  aarcsenh   , y  S 2  a 2
a

dx dy
5) CALCULAR Y DEL PROBLEMA ANTERIOR Y COMPRUÉBESE QUE
ds ds
2 2
 dx   dy 
     1
 ds   ds 

57
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

6) UN CABLE DE 32M DE LONGITUD, CUYO PESO ES 2KG/M, TIENE SUS


EXTREMOS FIJOS EN LOS PUNTOS AL MISMO NIVEL SOBRE DOS POSTES
SEPARADOS 30M.

IV) PROBLEMAS PROPUESTOS:

1) RESOLVER LAS SIGUIENTES ECUACIONES DIFERENCIALES:

dy
A)  xy 2
dx

dy
 xdx
y2

1 x2
  k
y 2

dy
B)  1  x  y  xy
dx

dy x 2  1
C) 
dx y 2  1

y 2
 
 1 dy  x 2  1 dx
y 2 dy  dy  x 2 dx  dx

y3 x3
y xk
3 3

dy y y
D) 
dx x x

 1
  1

 x  x 2 dx   y  y 2 dy
   
   

1 1
xdx  x 2 dx  ydy  y 2 dy

3 3
x 2 2x 2 y 2 2 y 2
   k
2 3 2 3

58
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2
dy  2  x 
E)  
dy  3  y 

dx dy

 x  2  3  y  2
2

1 1
  k
 x  2   y  3

2) UNA PARTÍCULA SE MUEVE A LO LARGO DEL EJE X CON ACELERACIÓN A=T 2,


HALLÁNDOSE EN EL ORIGEN EN EL INSTANTE T=0.EN EL TRANSCURSO DE SU
MOVIMIENTO LA PARTÍCULA LLEGA AL PUNTO X=B /B>0, PERO NO TRANSPONE
B.HALLESE SU VELOCIDAD EN T=0:

dv
 t 2
dt

 dv     t  dt
2

t3
v k
3

 t4 
 dx     12  k dt

t4
x k
12

b
 0 4 k
12
bk

VELOCIDAD EN T=0:
t3
v b
3

v
 0 3  b
3

59
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1
3) UNA PARTÍCULA SE MUEVE CON UNA ACELERACIÓN a t ,
t
SUPONIENDO QUE V=2 Y S=5 PERA T=0, HALLASE:

A) LA VELOCIDAD V EN FUNCIÓN DE T.

1
a t
t

dv 1
 t
dt t

 1 
 dv    t dt
t

3
1
2t2
v  2t 2  k
3

3
2 0 2 1
2  2 0 2  k
3

2k

3
1
2t2
v  2t 2  2
3

B) EL ESPACIO S EN FUNCIÓN DE T.

3
1
ds 2t 2
  2t 2  2
dt 3

 32 
 2t 1

 ds    3  2t 2
 2 

 

5 3
2t 3 4t 2
s   2t  k
5 3

60
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

5 3
2 0 3 4 0 2
5   2 0  k
5 3

5k

5 3
2t 3 4t 2
s   2t  5
5 3

4) LA VELOCIDAD DE UNA PARTÍCULA, SOMETIDA A LA ACELERACIÓN 3+2T, EN


EL INSTANTE T=0 VALE 4.HALLASE SU VELOCIDAD EN FUNCIÓN DEL TIEMPO Y
LA DISTANCIA ENTRE LAS POSICIONES DE LA PARTÍCULA EN LOS INSTANTES
T=0  T=4:

dv
 3  2t
dt

dv   3  2t  dt

 dv    3  2t  dt
v  3t  t 2  k

PARA T=0 LA VELOCIDAD ES 4:

4  3 0    0   k
2

4k

SE REEMPLAZA Y SE OBTIENE LA VELOCIDAD EN FUNCIÓN DEL TIEMPO:

v  3t  t 2  4

HALLAMOS LA DISTANCIA ENTRE POSICIONES DE LA PARTÍCULA EN LOS


INSTANTES T=0  T=4:

x t2   x t1   x 4  x 0 

x'  t   v t 

x t    v t dt  k
x t    3t  t  4 dt  k
2

61
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

3t 2 t 3
x  t   4t   k
2 3

PARA T=0:

3 0   0  k
2 3
x  0   4 0   
2 3

PARA T=4:

3 4  4  k
2 3
x 4  4 4  
2 3

x  61.3

DISTANCIA:

 3 4   4 3  k    4 0  3 0 2   0 3  k 
2
x 4  x 0    4 4      
 2 3   2 3 

x  61.3

5) LA ATRACCIÓN EJERCIDA POR LA TIERRA SOBRE UNA PARTÍCULA DE MASA


“M” A LA DISTANCIA “S” DEL CENTRO, ESTÁ DAD POR F=M.G. R 2. S-2, EN DONDE
R ES EL RADIO DE LA TIERRA Y F ES NEGATIVA PORQUE ACTÚA DE FORMA “S”
DECRECE.SI UNA PARTÍCULA SE LANZA VERTICALMENTE HACIA ARRIBA DESDE
LA SUPERFICIE DE LA TIERRA CON VELOCIDAD INICIAL vo  2 gR , APLÍQUESE
 dv 
LA SEGUNDA LEY DE NEWTON F=M.A, TAL QUE a  v  , PARA PROBAR QUE
 ds 
  3v t  
3 3
R
v  vo Y QUE S 2  R 2 1  o  .
s  2R 
NOTA: vo  2 gR =VELOCIDAD DEL ESCAPE EN LA SOLUCIÓN SE DESPRECIA LA
RESISTENCIA OPUESTA POR EL AIRE.

F  mgR 2 s 2

F  ma

 ma   mgR 2 s 2

2
 dv  v
v   o
 ds  2 R

62
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 vdv   g R s 2 ds
2

v  2 gR 2 s 1 DE DONDE:

vo  2 gR

2
v o  2 gR

2
vo
g REEMPLAZANDO EN:
2R

v  2 gR 2 s 1
2
v
v  2 o R 2 s 1
2R

R
v  vo
s

PRÁCTICA Nº5

POR SUSTITUCIÓN TRIGONOMÉTRICA, CALCULAR LAS SIGUIENTES


INTEGRALES:

1.-  x 2  5dx
SOL:

x
tg 
5
5tg  x
 5 sec 2 d  dx

 5 sec  x2  5

I   5 sec 5 sec 2 d  5 5  sec3d

2.-  7  x 2 dx
SOL:

63
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

7 sen  x
 7 cos d  dx

 7 cos   7  x2

 sen 2 
I  
7 cos 7 cosd  7  cos2d  7  
 2 4
 k

    x 
 7x 2  
 arcsen x 5   
7  7
 
I  7     k
 2 2 
 
 

dx
3.- 
x  25
2

SOL:

5 csc  x
 5 csc ctgd  dx

 5ctg  x 2  25

 5 cscctgd
I    cscd   ln sec  tg  k
5 ctg
I   ln sec arc csc x   5   tg arc csc x 5  k

dx
4.- 
x 3
x2  9
SOL:

3 csc   x
 3 cscctgd  dx

 3ctg  x2  9

 3 cscctgd 1 1 1  1  sen2 
I   27 csc 3
 3 ctg

27  sen2d  
27  d 
27  cos2 d    
27 27  2

4
 k

   
 3   

I 
arc csc x  
3  1  arc csc x
 3  x
x2  9
x  
 k
27 27  2 2 
 
 
9  x2
5.-  dx
x2

64
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SOL:

3sen  x
 3 cosd  dx
 3 cot   9  x2

3 cos .3 cos d


I   9 sen 2
  tg 2d  tg    k

x  x
I   arcsen    K
9 x 2
3

x2
6.- 
9  x2
SOL:
3tg  x
* 3 sec 2 d  dx
* 3 cos  9  x2

32 tg 2 3 sec 2 d
I   3 cos
 9  tg 2 sec3 d

9tg 2 sec3  9  sectg ln sec  tg 


I     k
4 4 2 2 

 
 
 
3
 3  3
9x  2
   3  x

ln
9 x 
2 x 
 9  x2  9 9  x2  3 3 
I      k
4 4 2 2
 
 
 
 

dx
7.-  1  4x2
SOL:
sen  2 x
 cosd  2dx

 cos  1  4x2

cos d 1
I  
2 cos
  d
2
1 1
I    k  arcsen ( 2 x)  k
2 2

dx
8.- 
4  ( x  1) 2

65
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SOL:
2 sen  x  1
 2 cosd  dx

 2 cos  4  (1  x) 2
2 cosd
I   2 cos
  d

 x 1
I    k  arcsen 
 2 

xdx
9.- 
4  x2
SOL:
2tg  x
 2tg sec d  dx

 2 sec   4  x2

2tg .2 tg .secd


I   2 sec 

 2  tg 2d  2 1  sec 2  d 
I  2  d  2  sec 2 d  2  2tg  k


I  2 arctg x  2   x  k
x 1
10.-  dx
4  x2
SOL:
2 sen  x
 2 cos d  dx
 2 cos   4  x2

I
 2sen  1 2 cosd    2 sen  1d  2  send   d
2 cos
I  2 cos    k   4  x 2  arcsen x  K
2
 
dx
11.- 
2  5x2
SOL:

66
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2
sen  x
5
2
 cosd  dx
5
 2 cos  2  5x2

2 cosd 1
I   d
5. 2 cos 5
1 1   
I  k   arcsen  10 x 2    k
5 5  

senxdx
12.- 
2  cos 2 x
SOL:

2 sen  cos x
 2 cosd   senxdx
 2 cos  2  cos 2 x

 2 cosd
I   2 cos
   d

 2  cos 2 x 
I    k   arccos k
 2 
 
13.-  x 2 16  x 2 dx
SOL:
4 sen  x
 4 cos d  dx
 4 cos   16  x 2

I  16sen2 .4 cos .4 cosd  64 4 sen2 cos2 d  64 sen 2


  2  d
1 cos 2 2

 sen4 
I  64 d  64 cos2 2d  32 cos 4d  32 k
 4 
  16  x 2   x  2 
2
 x  16  x
  8 4x 
2 2
I  32         K   x  16  x 2   K
 4  4   4   4    
   
14.-  x 2 3  x 2 dx
SOL:

67
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

3sen  x
 3 cosd  dx
 3 cos  3  x2

  3  sen  .
2 9
3 cos . 3 cosd  9  sen2 cos2 d 
4  1 cos  d
I  2
sen 2
 2
2
2

9 9 9 9  sen4 
I 
4  d   cos2 2d   cos 4d  
4 8 8 4 
k

9  x  3  x 2   3  x 2  x 2 
I   
8  3   

3   3  3 
 

1
8
 
 K   x 3  x2 3  2x2  K 
dx
15.- 
x 25  x 2
SOL:
5sen  x
 5 cosd  dx
 5 cos  25  x 2

5 cosd 1
I   5sen .5 cosd
5
cscd

1 1
I  ln ctg  csc  k  ln 25  x
2
5 k
5 5 x x
dx
16.- 
x2 4  x2
SOL:
2 sen  x
 2 cosd  dx
 2 cos  4  x2

2 cos d 1 1
I   4sen  2 cos
2

4  csc 2 d   ctg  k
4
1  4  x2 
k
I 
4  x 

dx
17.- 
4x  x2
SOL:

68
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1
ctg  2 x 2

2dx
  cscd 
x
4x  x2
 csc 
2 x

 x csc 2 d 1
I   2 x csc
   cscd
2
1 1 1 4x  x2
I  ln ctg  csc  k   ln 2 x 2  k
2 2 2 x

dx
18.- 
 4x 2
9  3
2

SOL:
3 csc  2 x
 3 cscctgd  2dx
 3ctg  4x2  9

 3 csc ctgd 1 cscd 1


   sen cos 
  d  dt  2 cos send
2
I   1
2 3ctg  18 ctg   
3 2
18 t

1  2t 2 
1 3
1 t 2 dt
I    k
18 2 36  3 
 
cos  3   4 x3 
I   k   K
54 
 27 4 x  9 
2
3 
 
dx
19).- 

5  4x  x2 
SOL:

3sen  x  2
 3 cosd  dx
 3 cos  9   x  2
2

3 cos d 1 1
I   27 cos
3

  sec 2 d  tg  k
9 9
1 x2 
I   K
9  9   x  2 2 
 

69
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx
20).- 
x a2  x2
SOL:

actg  x
  a csc 2 d  dx
 a csc  a2  x2

 a csc2 d 1 1
I   actga csc 
a
secd   ln sec  tg  k
a
1 a2  x2 a
I  ln  K
a x x
dx
21).- 
x x2  a2
SOL:
a csc  x
  a cscctgd  dx
 actg  x2  a2

 a cscctgd 1 
I  a cscactg
   d  
a a
1
I  K
  x 
a arcctg   
  a 

dx
22).- 
x x2  a2
SOL:
asen  x
 a cos d  dx
 a cos   a2  x2

a cos d 1 1
I   asena cos 
a
cscd  ln ctg  csc  k
a
1 a2  x2 a
I  ln  K
a x x
dx
23).- 
a 2
 x2  3

SOL:

70
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

asen  x
 a cos d  dx
 a cos   a2  x2

a cosd 1 1
I a  2  sec2 d  2  tg  k 
3
cos 
3
a a
 1  x
I  2 2 K
 a  a  x2

dx
24).- 
a 2
 x2  2

SOL:

actg  x
  a csc 2 d  dx
 a csc  a2  x2

 a csc2 d 1 1 1
I    3  sen
 
2
d   3  d  3  cos2 d
a csc 
4 4
a 1 cos 2 
a a

 1   sen2
I  3  3 

k  
arcctg x
a  3
 x
1  arcctg a

ax 2
a 
 
x 2


K
   
3
a a 2 4  a a  2 2 
 

e x dx
25).- 
 4e 2 x  1  3

SOL:
tg  2e x
 sec 2 d  2e x dx
 sec  4e 2 x  1

sec 2 d 1 1
I    cosd  sen  k
2 sec 
3
2 2
1  2e x

I   K
2  4e  1 
2x

71
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

csc 2 xdx
26).- 
 4  ctg 2 x  3

SOL:
2 sen  ctgx
 2 cos d   csc 2 xdx
 2 cos   4  ctg 2 x

 2 cosd 1 1
I    2 cos  3

4
sec 2 d   tg  k
4
1  ctgx 
K
I 
4  4  ctg 2 x 

27).-  x 2  x  1 dx 
SOL:
3 tg  x  1
2 2
 3 sec 2 d  dx
2
 3 sec  x 2  x  1
2
3
3  3 9
I   2
sec 2  
 2
 sec3 d 

 16 

sec 5  " A" por partes :
 
A

A   sec
   sec
3
  
2
d  du  3 sec 2  sectgd  v  tg
u dv

A  sec tg  3 tg
  sec d  sec tg  3 sec
3 2 3 3 5
d  3 sec3 d
sec 2  1
  
A

 sectg ln sec  tg 


4 A  sec3 tg  3   c 
 2 2 
sec tg 3 sectg 3 ln sec  tg
3
 A   C
4 8 8
9 sec3 tg 27 sectg 27 ln sec  tg
I    k
64 128 128
2 x2  x  1  2x  1
   2 x  1  9 
3 27 ln
x2  x  1 x 2  x  1  2 x  1 3
I   K
8 64 128

28).-  x 2  x  1dx
SOL:

72
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

3 tg  x  1
2 2
 3 sec 2 d  dx
2
 3 sec  x 2  x  1
2
3
3  3 9
I   2
sec 2  
 2
 sec 3 d 

 16 

sec5  " A" por partes :
 
A

A   sec
   sec
3
  
2
d  du  3 sec 2  sectgd  v  tg
u dv

A  sec tg  3 tg
3
  sec d  sec tg  3 sec
2 3 3 5
d  3 sec 3 d
sec 2  1
  
A

 sectg ln sec  tg 


4 A  sec3 tg  3   c 
 2 2 
sec tg 3 sectg 3 ln sec  tg
3
 A   C
4 8 8
9 sec3 tg 27 sectg 27 ln sec   tg
I    k
64 128 128
2 x2  x  1  2x  1
   2 x  1  9 
3 27 ln
x2  x  1 x 2  x  1  2 x  1 3
I   K
8 64 128

dx
29).-   x 4  1 x 4  1  x 2 
 

SOL:
tg  x 2
 sec 2 d  2 xdx
 sec  x4  1

73
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

sec2 d 1 cosd


I   2 sec  
2
sec  tg  tg  
2  1  sen sen
d  sen  t 2  cosd  2tdt

1 2tdt 1 dt
I 
2  t  1 t 
2
  2
2 t 1
 tg  t

 sec2 d  dt  t 2  1  sec

1 sec2 d 1 1
I 
2  sec 
  secd  ln sec   tg  C
2 2
1 1 1 x2 x
I  ln t 2  1  t  c  ln sen  1  sen  k  ln 1  K
2 2 2 x 1
4 4
x 1
4

x 3 1  x 4 dx
30).- 
1  x 4  x 4 1  x 4 
SOL:
sen  x 2
 cos d  2 xdx
 1  x 4  cos

3
sen 2 cos  cos d 1 sen cos 2 d
I
2  cos   sen cos 2 

1
2sen 2 cos   sen 2 cos 2     
1 send
I   cos   u   send  du
2 cos   sen 2

I
1

 du
 
1
2
du
 
1
ln u  1    u  1 2  2
 5 C
2 u  1  u2   2
u 1 5 2  2 4
2 4
1
I   ln cos   1 
2 2
cos  12 2
5 k
4
1
I   ln 1  x 4  1 
2 2
 1 x 4
1
2
  54  K
2

74
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

PRACTICA Nº 6

A) CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES RACIONALES:

dx
1.-   x  1 x  5 x  3
SOLUCIÓN:

dx A B C
  x  1 x  5 x  3  x  1  x  5  x  3
1   A  B  C  x 2   2 A  2 B  6C  x  15 A  3B  5C
 1
 A  B  C  0  A  
16

 1
  2 A  2 B  6C  0 B 
 32

  15 A  3 B  5C   C 
1
32

LUEGO:
dx 1 dx 1 dx 1 dx
   x  1 x  5 x  3   16   x  1  32  x  5  32  x  3
dx 1 1 1
   ln x  1  ln x  5  ln x  3
 x  1 x  5 x  3 16 32 32

 x  2 dx
2.-   2 x  1 2 x  3
SOLUCIÓN:

 x  2 dx Adx Bdx
  2 x  1 2 x  3    2 x  1    2 x  3
x2 A B
  2 x  1 2 x  3  2 x  1  2 x  3
 5
 2 A  2B  1  A 
 4
 
 3
 3A  B  2 B  
 4

LUEGO:
 x  2 dx 5 dx 3 dx
  2 x  1 2 x  3  4  2 x  1  4  2 x  3

75
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x2 5 3
  2 x  1 2 x  3  8 ln 2 x  1  8 ln 2 x  3

 x  3 dx
3.-  x  
2 x 2 
SOLUCIÓN:

 x  3 dx
Adx Bdx
 x  2 x 2 
x 2

x 2  

x3 A B
 x 2 x 2


x 2 x 2 
x  3   A  B x   2A  2B 

A  B  1 A
3 2
, B 
3 2 1 
 2 2 2 2
 2A  2B  3

LUEGO:
 x  3 dx 3 2 dx 
3 2 1  dx
 x  
2 x 2  
2 2  x 2

2 2  x 2
 x  3 dx 3 2 3 2 1  
 x  
2 x 2  
2 2
ln x  2 
2 2
ln x  2

x 2

 9 dx
4.-   x  2 x  1 2 x  1
SOLUCIÓN:

x 2
 9  dx Adx Bdx Cdx
  x  2 x  1 2 x  1   x  2   x  1    2 x  1
x2  9 A B C
  x  2 x  1 2 x  1  x  2  x  1  2 x  1
x 2  9   2 A  2 B  C  x 2   A  5 B  C  x  2 B  A  2C
 19
2 A  2 B  C  1  A 
9

 10 31
  A  5B  C  0 B  , c  
 9 9
 2 B  A  2C  9

LUEGO:
x 2

 9 dx 19 dx 10 dx 31 dx
  x  2 x  1 2 x  1      
9 x  2 9 x  1 9 2x 1
x 2
 9  dx 19 10 31
  x  2 x  1 2 x  1  9
ln x  2 
9
ln x  1  ln 2 x  1
18

 3x x 2  1
2
5.-  x3  x 2  2x
dx
SOLUCIÓN:

76
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2x  1
2
 A  B  C  dx
x 3
 x  2x
dx  
2
x x  2 x  1
2x 2  1 A B C
  
x  x  2x x x  2 x  1
3 2

2 x 2  1   A  B  C  x 2   B  A  2C  x  2 A
 1
 A  B  C   2  A  
2

 3
  B  A  2C  0 B 
 2
  2 A  1 C  1

2x 1 2
1 dx 3 dx dx
x 3
 x  2x
2
   
2 x 2 x2

x 1
2x 1
2
1 3
 x 3  x 2  2 x   2 ln x  2 ln x  2  ln x  1
5  x2
6.-  x 3  x dx
SOLUCIÓN:

5  x2  A  B  C  dx
 x 3  x dx   x x  1 x  1
5  x2 A B C
  
x  x x x 1 x 1
3

x2  5   A  B  C  x2  C  B x  A
 A  B  C  1  A  5

  C  B  0 B  3
  A  5 C  3

5  x2 dx dx dx
 x 3  x dx  5 x  3 x  1  3 x  1
5  x2
 x 3  x dx  5 ln x  3 ln x  1  3 ln x  1
 2 x  5 dx
7.-  4x 3
x
SOLUCIÓN:

 2 x  5 dx   A  B  C  dx
 4x x 3  x 2 x  1 2 x  1
2x  5 A B C
  
4x  x x 2x 1 2x 1
3

4 x  5   4 A  2 B  2C  x 2   C  B  x  A
4 A  2 B  2C  0  A  5
 
 C  B  4  B  7
  A  5   3
 C

 2 x  5 dx  5 dx dx dx
 4x x
3
x
 7 
2x 1
 3
2x 1
 2 x  5 7 3
 4 x 3  x dx  5 ln x  2 ln 2 x  1  2 ln 2 x  1

77
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x
 3 2
8.- x 3
 2x  x  2
dx
2

SOLUCIÓN:
FALTA
9.-  3

3x 2  2 x  1
dx

6 x  7 x 2  3x
SOLUCIÓN:

3x  2 x  1
2
 A  B  C  dx
 6x  7 x  3x
3 2
dx   3
6 x  7 x 2  3x
3x 2  2 x  1 A B C
  
6 x  7 x  3x x 3x  1 2 x  3
3 2

3 x 2  2 x  1   6 A  2 B  3C  x 2   C  7 A  3B  x  3 A
 1
6 A  2 B  3C  3  A  
3

 6
 C  7 A  3 B  2 B 
 11
 43
  3A  1 C 

 3x  2 x  1
 33

2
1 dx 6 dx 43 dx
 6x  7 x  3x
3 2
dx      
3 x 11 3 x  1 33 2 x  3 
3x  2 x  1
2

1 2 43
 6 x 3  7 x 2  3x dx   3 ln x  11 ln 3x  1  66 ln 2 x  3
x 3  3x  2
10.-  x 4  3x 2  2 dx
SOLUCIÓN:

x 3  3x  2  A  B  C  D  dx
 x 4  3x 2  2 dx    x  1 x  1 x  2 x  2
  
x 3  3x  2 A B C D
   
x  3x  2 x  1 x  1 x  2 x  2
4 2


x 3  3x  2   A  B  C  x 3  B  A  2C  
2D x 2    2 A  2B  C  D  x
 2 A  2B  2C  2D

 A  B  C  D  1  B  0

B  A  2C  2D  0 A  2

 2  2
  2 A  2 B  C  D  3 C 
 2 2

2 A  2 B  2C  2D  2 D 
  2 

 2 2

LUEGO:
x 3  3x  2 dx 2 2 dx 2 2 dx  
 x 4  3x 2  2 dx  2 x  1  2 2  x  2  2 2  x  2
x 3  3x  2 2 2 2 2  
 x 4  3x 2  2 dx  2 ln x  1  2 2 ln x  2  2 2 ln x  2

78
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x 2
 5 dx 
11.-   x  1 3

SOLUCIÓN:

x 2  5 dx  A  B  C  dx
  x  1 3

 x  1 3
x2  5 A B C
  
 x  1 x  1  x  1  x  1 3
3 2

x 2  5  Ax 2   B  2 A x  A  B  C
 A  1  A  1

 B  2 A  0 B  2
 A  B  C  5 C  6

x2  5 dx dx dx
  x  1 3 dx   x  1  2  x  1 2
 6
 x  1 3
x2  5 2 3
  x  1 3 dx  ln x  1  x  1   x  1 2

x 3
 4 x  5 dx 
12.-   x  3 x  2  x  2 3

SOLUCIÓN:

x 3
 4 x  5 dx   A  B  C  D  E  F  dx
  x  3 x  2  x    2 3
 x  3 x  2 2 x 3
x3  4x  5 A B C D E F
  x  3 x  2 2  x 3   x  3  x  2   x  2 2  x  x 2  x 3
x3  4x  5   A  B  C  x5   4 A  B  C  D  E  x 4
  4 A  6 B  3C  8 D  E  F  x 3    12D  8 E  F  x 2
   12 E  8 F  x  12 F


 A  B  D  0

4 A  B  C  D  E  0


 4 A  6 B  3C  8D  E  F  1


 1 2 D  8E  F  0
 1 2 E  8 F  4

x 

 1 2 F  5

3
 4 x  5 dx 34 dx 14461 dx 21 dx 191 dx
  x  3 x  2  x   675  x  3 
2 3   
2700 x  2 40  x  2  2

36  x
11 dx 5 dx
18  x 2 12  x 3
 

 x 3  4 x  5dx  34 ln x  3  14461 ln x  2  21  191 ln x


  x  3 x  2 2  x 3  675 2700 40 x  2  36
11 5
 
18 x  24 x 2

 3x 2
 x  2 dx 
13.-  x  3  x  3
2 2

79
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SOLUCIÓN:

3x 2
 x  2  dx  A  B  C  D  dx
 x  3 x 3 
2
 2

x  3 x  3 2 2

3x  x  2
2
A B C D
   
 x  3 x  3 2 2
 x 3 x 3    2
x 3 x 3   2

3x 2  x  2   A  C  x 3    3A  B   
3C  D x 2   3 A  2 3B  3C  2 3D x 
 3 3 A  3B  3 3C  3D

 7 3
 A  C  0  A  
 36

 21 
  3 A  B  3C  D  3 C 
 12
 3 A  2 3 B  3C  2 3D  1

3 3 A  3 B  3 3C  3 D  2

 3x 

2
 x  2 dx 7 3 dx 1 3 dx 21  3 dx
 x  3   x  3
2 2
 
36 x  3

12  x 3   2

12  x 3
11  3 dx
12  x  3

  2


7 3
ln x  3 
11  3

21  3
ln x  3 

11  3   
36 12 x  3 12 12 x  3    
x 2
 3 / 4 dx 
15.- 
x 2
 2x  1  3

SOLUCIÓN:

x 2
 3 / 4 dx x 2
 3 / 4  A  B  C  D  E  F  dx
 x 2
 2 x  1
3

 x  1 6
dx  
 x  1 6
x2  3/ 4 A B C D E F
      
 x  1 6
x  1  x  1 2
 x  1  x  1  x  1  x  1 6
3 4 5

3
x 2   Ax 5   5 A  B  x 4  10 A  4 B  C  x 3  10 A  6 B  3C  D  x 2
4
  5 A  4 B  3C  2 D  E  x  A  B  C  D  E  F
 A  0
5 A  B  0

1 0 A  4 B  C  0

 1 0 A  6 B  3C  D  1

5 A  4 B  3C  2 D  E  0

x  3 / 4

 3
 A  B  C  D  E  F  
 4

2
dx dx 1 dx
 dx    2  
 x  1 6
 x  1 4
 x  1 4  x  1 6
5

x 2
 3/ 4  dx   3 1 1
  x  1 6
 
 x  1 2 x  1 20 x  1 5
3 4

3x  5dx 4
16.-   x  2  x  x  2 x  3 2

SOLUCIÓN:

80
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

3x  5dx
4
3x 4
5dx
  x  2  x  x  2 x     x  2 x x
3 2 2
x2  

 x  2 x x 2  x  2 
3
3x 5dx
 

 x  2 x  x  2
2

 x  2 x x 2  x  2 
 
RESOLVIENDO I:

3x 3

 A  B  Cx  dx
 x  2  x  x  2  x  2   x 2  x  2 
2

3x 3 A B  Cx
  2
 x  2  x  x  2 x  2 x  x  2
2

3 x 3   A  C  x 2    A  B  2C  x  2  2 B
 A  C  0  A  1

  A  B  2C  0 B  1
2  2 B  0 C  1

3x 3 dx dx x 1
    2 ·  
··········
 x  2  x  x  2
2
x2 x x2
RESOLVIENDO II:
  
5 dx

 D   E  Fx   H  dx
  
 x  2 x x  x  2  x  2 x 2  x  2 x
2

5 dx D H E  Fx
   2
 x  2 x x  x  2 x  2 x x  x  2
2

 5   D  H  F  x 3    D  3H  E  2 F  x 2   2 D  4 H  2 E  x  4 H

 5
D  H  F  0  D 
8

 5
 D  3H  E  2F  0 H  
  4
 5
2 D  4 H  2E  0 F  , E 
 8
  4 H  5

5 dx 5  x  3 dx

5 dx 5 dx
         2 ·  
··········
 
 x  2 x x  x  2 8 x  2 4 x 8 x  x  2
2

SUMANDO "   "



3x 4  5dx   3 dx  5 dx  5  x  3 dx   x  1 dx
 x  2  x 3  x 2  2 x  8  x  2 4  x 8  x 2  x  2  x 2  x  2
 
 
3 dx 5 dx 5   2 x  1 dx  5 dx 
8 x2
 
16   x 2  x  2 
  2 
4 x 1  7
 x   
 2 4
  
 
 
1
  2
 2 x  1 dx  3 dx 
2 x x2   1 2 7 

 x   
  2 4

3 dx 5 dx 13  2 x  1 dx 1 dx
     
8 x  2 4 x 16 x  x  2 16 
2
  1
2
7
 x   
 2 4

81
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

3x  5dx 4
3 5 13 1  2x 1 
  x  2  x  x  2 x    8 ln x  2  4 ln x  16 ln x x2  c
2
3 2
arc tg 
8. 7  7 

x 3
 4 x  1
17.- x 6
 2x4  x2
dx
SOLUCIÓN:

x 3
 4 x  1  A  B  C  D  E  F  dx
x 6
 2x  x
4 2
dx  
x 2  x  1  x  1
2 2

x3  4x 1 A B C D E F
     
x 6  2 x 4  x 2 x x 2  x  1  x  1 2 x  1  x  1 2
x 3  4 x  1   A  C  E  x 5   B  C  D  F  E  x 4    2 A  C  2D  E  2F  x 3
   2 B  C  D  E  F  x 2  Ax  B
 A  C  E  0
 B  C  D  F  E  0

 2 A  C  2 D  E  2 F  1
 
 2 B  C  D  E  F  0

x
 4 x  1
 A  4


 B  1

3
dx dx 5 dx dx 11 dx 3 dx
 dx  4   1 2       
x  2x  x
4 6 2
x x 4 x 1  x  1 4 x  1 2  x  1 2
2

x 3
 4x  1  1 5 1 11 3
x 6
 2x  x
4 2
dx  4 ln x   ln x  1 
x 4
 ln x  1 
 x  1 4 2 x  1
c

5x  3
3
18.- x 4
 8 x 2  16
dx
SOLUCIÓN:

5x
 3 3
5 x 3  3 dx  5 x 3  3dx
 x 4  8 x 2  16 dx    x 2  4 2   x  2 2  x  2 2
5x 3
 3 dx  A  B  C  D  dx
  x  2  x  2 2 2

 x  2 2  x  2 2
5x 3  3 A B C D
   
 x  2  x  2 x  2  x  2 x  2  x  2  2
2 2 2

5 x 3  3   A  C  x 3   2 A  B  2C  D  x 2    2 A  4 B  4C  4 D  x
 4 B  A  2C  D 
 A  C  5  A  83 / 2
2 A  B  2C  D  0 B  37 / 1


 2 A  4 B  4C  4 D  0 C  37 /

5x  3
 3
      43
 B A 2C D D /
 4

3
83 dx 37 dx 37 dx 43 dx
x 4
 8 x  16
2
dx    
24 x  2 16  x  2 2
   
24  x  2  16  x  2  2
5 x  3 3
83 37 37 43
x 4
 8 x  16
2
dx 
24
ln x  2  
16 x  2  24
ln x  2 
16 x  2

82
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

8 x
 3 x  4  dx2
19.-  2x 5
 x  16 x 3  8 x 2  32 x  16
4

SOLUCIÓN:

8 x
 3x  4 dx 2
 8 x 2  3x  4 dx  
 2 x 5  x 4  16x 3  8 x 2  32 x  16    x  2 2  x  2 2  2 x  1

 A  B  C  D  E  dx
 x  2 2  x  2 2  2 x  1
8x 2  3x  4 A B C D E
    
   
 x  2  x  2  2 x  1 x  2  x  2 x  2  x  2 2 x  1
2 2 2 2

8 x 2  3 x  4   2 A  E  2C  x 4    3 A  2 B  5C  2 D  x 3
   6 A  7 B  2C  9 D  4 E  x 2   6 A  2 B  10C  12 D  x
 4 A  B  C  D  E 
2 A  E  2C  0
 3 A  2 B  5 C  2 D  0


  6 A  7 B  2C  9 D  4 E  8
6 A  2 B  1 0C  1 2 D  3

8 x 

 4
 A  B  C  D  E   4

 3 x  4 dx 2
7 dx 7 dx 11 dx
 2x 5 4
3 2
   
 x  16 x  8 x  32 x  16 8 x  8 8  x  2  2
 
120 x  2
3 dx 8 dx
 
8  x  2 2
 
15 2 x  1

7 7 11
 ln x  8   ln x  2
8 8 x  2  120
3 8
  ln 2 x  1
8 x  2  15

3x
 2  dx 2
20.- x 4
 x  3x 2  5 x  2
3

SOLUCIÓN:

 2 dx 3x 2

3 x 2  2 dx  
 A  B  C  D  dx
 x  x  3x  5 x  2
4 3 2
   x  2 x  1 3

 x  2 x  1 3
3x 2  2 A B C D
   
 x  2 x  1 x  2 x  1  x  1  x  1 3
3 2

3x 2  2   A  B  x 3   3 A  C  x 2   3 A  3B  C  D  x  A  2 B  2C  2 D
 A  B  0  A  5 / 9
3 A  C  2 B  5 / 9

 
3 A  3B  C  D  0 C  1 / 3

 3x 

 A  2 B  2C  2 D  2 D  5 / 3

 2 dx 2
5 dx 5 dx 1 dx 5 dx
        
x  x  3x  5 x  2 9 x  2 9 x  1 3  x  1
4 2 3 2
3  x  1 3

5 5 1 5 5
 ln x  2  ln x  1   
9 9 3 x  1 6 x  1 2
6 x  1
2

83
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

5dx
21.- x 2
3
SOLUCIÓN:

5dx dx 5  x 
x 2
3
 5
x  3
2
  2

3
·arc tg 
 3
c

 x  7  dx
22.-  x 2
 5 x2  2  
SOLUCIÓN:

 x  7  dx   A  Bx    C  Dx   dx
 x 2
5 x 2  2
 
x 2

 5 x2  2 
x7 A  Bx C  Dx
 x  5 x  2 x  5  x 2  2
2 2
 2

x  7   B  D  x 3   A  C  x 2   2 B  5 D  x  2 A  5C
 B  D  0  A  7 / 3
 A  C  0 B  1 / 3

 
2 B  5D  1 C  7 / 3
2 A   7  1 / 3

 x  7  dx 1  7  x  dx 1   7  x  dx
 5C D

 x 2
 5 x  2 2

3  x2  5 3  x2  2

1  7dx xdx 7dx xdx 


  2  2  2  2 
3 x 5 x 5 x  2 x  2

1 7  x  1 7  x  ln 2 
  arc tg    ln x 2  5  arc tg   x  2   c
3 5  3 2 2  2 2 

x  4
3
23.- x 4
 4x2  3
dx
SOLUCIÓN:

x
 4 3
 x 3  4 dx   A  Bx    C  Dx  dx
 x 4  4 x 2  3 dx    x 2  3 x 2  1    x 2  3 x 2  1
x3  4 A  Bx C  Dx
 x  3 x  1 x  3  x 2  1
2 2
 2

x 3  4   B  D  x 3   A  C  x 2   B  3D  x  A  3C
 B  D  1 A  2
 A  C  0 B  3 / 2

 
 B  3D  0 C  2

 4x

 A  3C  4 D  1 / 2

1  4  3x 1 4  x
3
 dx   2
2 x  3 2  x2 1

x  4x  3
4 2

1 dx xdx dx xdx 
   4 2  3 2  4 2  2 
2 x 3 x 3 x 1 x 1

84
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1 4  x  3 1 
     ln x  3  4arc tg  x   ln x  1 
2 2
arc tg 
2 3  3 2 2 

 x  3x  5dx
3
24.-  3x  1 x  3
2 2

SOLUCIÓN:

 x  3x  5dx   A  Bx    C  Dx  dx
3

 3x  1 x  3   3x  1 x  3


2 2 2 2

x 3  3x  5 A  Bx C  Dx
 2 
 
3x  1 x  3 3 x  1 x 2  3
2 2

x  3 x  5   B  3D  x 3   A  3C  x 2   3B  D  x  3 A  C
3

 B  3D  1  A  15 / 8
 A  3C  0 B  5 / 4

 
3 B  D  3 C  5 / 8

 x  3x  5dx  1 15  10 x  dx  1   5  6 x 
3 A
  C  5 D  3 / 4

3

3x  1 x  3 8  3x  1
2 2
8 x 3 2 2

1  15dx xdx dx xdx 


  2  10 2  5 2  6 2 
8  3x  1 3x  1 x 3 x 3
1

5

 15arc tg 3 x  ln 3x 2  1 
8 3
5  x 
arc tg 

  3 ln x  3   c
2

3  3 

x  3 3
25.- x 4
 5x 2  6
dx
SOLUCIÓN:

3 x 3

x 3  3 dx  
  A  Bx    C  Dx   dx
 x 4  5x 2  6  x 2  3 x 2  2   x 2  3 x 2  2
dx 
     

 3x A  Bx C  Dx
3

 x  3 x  2 x  3  x 2  2
2 2
 2

x 3  3   B  D  x 3   A  C  x 2   2 B  3D  x  2 A  3C
 B  D  1
 A  C  0

 
2 B  3D  0

x  3

2 A  3C  3

3
  3  3x  dx   3  2 x  dx
x 4
 5x  6
2
dx   2
x 3  x2  2
dx xdx dx 2 xdx
 3 2  3 2  3 2  2 2
x 3 x 3 x 2 x 2
x  3 3
3  x  3 3  x 
x dx     ln x  3    ln x  2  c
2 2
arc tg  arc tg 
4
 5x  6
2
3  3 2 2  2

85
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 x  8
26.-  x 2
7  3
dx

SOLUCIÓN:

 x  8 xdx xdx
 x 2
7  3
dx  
x 2
7  3
 8
x 2
7  3


LA INTEGRAL I. LO DESARROLLAMOS POR EL MÉTODO DE REDUCCIÓN
dx  x 3x 3  x  
  8  8   arc tg  
x 2
 7
3  28 x 2  7  2 392 x 2  7  392 7  7  


 x  8 1 
 8
x 3x 3  x 
dx     arc tg   
x  7 4 x  7   28 x  7  392 x  7  392 7
3 2 2 2
2 2
 7 

3x 2  5 x  2
27.-  x 4
 4x 2  3  2
dx

SOLUCIÓN:

3x 2  5 x  2  A  Bx C  Dx E  Fx G  Hx 
 x dx    2   2  dx
4
 4x2  3  x 1
  2
x2  1
2
x 3 x 2  3 
2
   
3x 2  5 x  2 A  Bx C  Dx E  Fx G  Hx
  2   2 

x  4x  3
4 2 2
x 1 x2 1 
2
x 3 x2  3
2
   
3x  5 x  2   F  B  x   A  E  x   5 F  7 B  H  D  x 5
2 7 6

  7 A  5 E  G  C  x 4   7 F  15B  2 H  9 D  x 3

 15 A  7 E  2G  9C  x 2   3F  B  H  9 D  x  9 A  3E  G  9C
 F  B  0
 A  E  0

5 F  7 B  H  D 

7 A  5 E  G  C 
 
7 F  15 B  2 H  9
15 A  7 E  2 G 

3 F  B  H  9 D 

9 A  3 E  G  9C 

3x 2  5 x  2 1  18  31x 1 3  2 x 1 18  31x 1 12  35x


 x 4
 4x 2  3  2
dx 
12  x 1
2
 
3 x2 1 2

12  x 2  3
 
6 x2  3 2   
3x  5 x  2
   
2
3 31 3  x  31
 x 4
 4x  3 2
 2
dx  
4
arc tgx 
24
ln x 2  1 
2
arc tg  
 3  24
ln x 2  1


1
  6  x   3  x 
 arc tgx   c
4 x  1 8  x 1
2 2
2

 6 x  5
28.-  x 2
 1
3
dx

SOLUCIÓN:

86
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 6 x  5 dx  6 x dx dx
 x 2
1  3  x 2
1  3
 5
x 2
1  3

6 x dx 3
 x 2
1
 2 x2  1
2
 5.
 3

 
dx x 3x 3
    arc tgx
 x 1
2 3
4 x 1
2 2
8 x 1 8
2
   

 6 x  5 dx   3

3x 3 x
  2

 arc tgx   c
x 2
 1
3
2 x 2  1
2
8 x  1 8  x  1
2

 x  9
29.-  2x 2
1  dx
SOLUCIÓN:

 x  9 dx  xdx dx
 2x 2
1  2x 2
1
 9 2
2x 1
1
4
ln 2 x 2  1 
9
2
arc tg  2x 

 x  x  4 dx
2

30.- 
 3 x  5 2 2

SOLUCIÓN:

 x  x  4
2
  Ax  B    Cx  D   dx
  3x  5 dx  
2
 3 x  5
2 2 2

x2  x  4 Ax  B Cx  D
 
3x  5
2 2
 5 2
3x 2  5
2
 3x   
x 2  x  4  3 Ax 3  3Bx 2   5 A  C  x  5 B  D
3 A  0  A  0
3 B  1 B  1 / 3


5 A  C  1 C  1

 x  x  4 dx  1 dx  1 7  x

5 B  D  4 D  7 / 3

2
1 dx 1 xdx

3   3 x  5 3   3 x  5 
  
 3 x  5 2 2 2 2 2
3  3 x  5 3  3 x 2  5 2
2

7 xdx
 
3  3 x 2  5 2
 
 
dx 1 xdx 1 3x 3 3  3x  
     arc tg  
 3x 2
5  2
9  2 5
x  
2
9  2 5 5 5
 10 x    5 

 3   3 
 x  x  4
2
22  3x  1
 5  21x   c
  3x  5 dx  3 15 arc tg 
2 2
 
5  90 x 2  5  

87
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 x  3 2
31.-  x  5x
3
dx
SOLUCIÓN:

 x  3 2
  x 2  3 dx   A   Bx  C   dx
 x 3  5x dx   x  x 2  5  x  x 2  5
 x 2  3 A  Bx  C 
  2
x 3  5x x x 5
 x 2  3   A  B  x 2  Cx  5 A
 A  B  1  A  3 / 5

 C  0 B  8 / 5
5 A  3

 x  3
 C  0

 
2
3 dx 8 xdx 1
 x  5x
3
dx     2  3 ln x  4 ln x 2  5  c
5 x 5 x 5 5

x  3 2
32.- x 4
 5x 2  4
dx
SOLUCIÓN:

x
 3 dx2
  Ax  B    Cx  D   dx
 x  4  x  1
2 2

 x 2  4 x 2  1
x2  3 Ax  B Cx  D
 x  4 x  1  x  4  x 2  1
2 2
 2

x 2  3   A  C  x 3   B  D  x 2   A  4C  x  B  4 D
 A  C  0  A  0
B  D  1 B  5

 
 A  4C  0 C  0

x 

B  4 D  3 D  2 / 3

 3 dx 2
dx 2 dx
  5 2   2
 x  4 x 1
2 2

x  4 3 x 1 
5 x 2
 arc tg  arc tgx  c
2 2 3

 2x 2
 5 x  3
33.-  x  27
3
dx
SOLUCIÓN:

2x  5x  3
2

2 x 2  5 x  3 dx  
 x 3  27 dx    x  3 x 2  3x  9  
2 x 2  5x  3 A Bx  C
  2
 x  3  x  3x  9 x  3 x  3x  9
2

2 x 2  5 x  3   A  B  x 2   3B  C  3 A x  9 A  3C
 A  B  2  A  0

3 B  C  3 A  5 B  2
9 A  3C  3 C  1

88
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


2x 2
 5 x  3
dx   2
2x  1  2 x  3 dx 
 2
4dx
x  27
3
x  3x  9 x  3x  9  x  3x  9
2

8  2x  3 
 ln x 2  3 x  9  arc tg  c
3 3  3 3 

x 3
 3 x  1
34.- x 5
 5x 3  4 x
dx
SOLUCIÓN:

x  3 x  1
3
 x 3  3 x  1 dx
 x 5  5x 3  4 x
dx  
x x 2  4 x 2  1
x 3  3x  1 A Bx  C Dx  E
  2  2
x  x  4 x  1 x x  4
2 2
x 1
x 3  3x  1   A  B  D  x 4   C  E  x 3   5 A  B  4D  x 2   C  4 E  x  4 A
 A  B  D  0  A 
C  E  1 B 


 5 A  B  4 D  0 C 
C   3 

 x  3x  1dx 1 dx 1  x  28 1  x  4
4 E D


4 A  1 E 

 x x  4 x  1  4  x  12  x  4 dx  3  x  1 dx
2 2 2 2

 x  3x  1 dx  1 x  1 x  4  14arc tg x  1 ln x  1  4 arc tgx  c


3

x
2 2
5
 5x  4x 3
4 24 2 6 3

x  3x  5
2

35.- x 3
 x2  4x  6
dx
SOLUCIÓN:

x  3x  5
2
 
x 2  3 x  5 dx 
 x 3  x 2  4 x  6  x  3 x 2  2 x  2
dx 
 
x 2  3x  5 A Bx  C
   2
 x  3  x  2 x  2 x  3 x  2 x  2
2

x 2  3x  5   A  B  x 2   2 A  3B  C  x  A  3C
 A  B  1  A  5 / 16

 2 A  3 B  C  3 B  11 / 16

x  3 x  5
 A  3C  5 C  25 / 16

2
5 dx 1 11x  25
x 3
 x  4x  6
2
dx     2
16 x  3 16 x  2 x  2
1  11 
  5 ln x  3  ln x  2 x  2  36arc tg  x  1 
2

16  2 

x  4 x  3
3
36.- x 4
 x2  2x  2
dx
SOLUCIÓN:

89
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x 3
 4x  3 
x 2  x  3 dx  
 x 4  x 2  2 x  2 dx   x  1 x 2  2 x  2  
x2  x  3 A Bx  C
  2
 x  1  x  2 x  2 x  1 x  2 x  2
2

x 2  x  3   A  B x2   2 A  C  B x  2 A  C
 A  B  1 A  1 / 5

2 A  C  B  1 B  6 / 5
2 A  C

x
 4 x  3
  3 C  13 / 5

3
1 dx 1  6 x  13
 dx   
5 x 1 5  x2  2x  2
 dx
x  x  2x  2
2 4


1
5
 
 ln x  1  6 ln x 2  2 x  2  arc tg  x  1  c

x
 5 x  5 dx
2

37.-  2x 2

 3 x 2 x 2  3 x  2  63 
SOLUCIÓN:

x
 5 x  5 dx
2
 x 2  5x  5dx
  2 x 2  3x  2 x 2  3x  2  63   2 x  3 x  3  2 x 2  3x  7 

x
 5 x  5 dx
2

A 

B
 2
Cx  D

 2 x  3 x  3 2 x  3x  7 2 x  3 x  3 2 x  3x  7
2

x 2  5 x  5   2 A  4 B  2C  x 3    9 A  3C  2 D  x 2  16 A  5 B  3D  9C  x
   21A  21B  9C 

2 A  4 B  2C  0  A 
 9 A  3C  2 D  1 B  1

 
16 A  5B  3D  9C  5 C  

x 

 2 1A  21B  9C  5 D  11

 5 x  5 dx
2
16 dx 19 dx
  2x 2
     
 3x 2 x  3x  2  63 135 2 x  3 144 x  3
2

1   826 x  3471 dx

2160   2 x 2  3x  7 
8 19 413 3 7
 ln 2 x  3  ln x  3  ln x 2  x 
135 144 4320 2 2

1901  4x  3 
 · 47 .arc tg  
720  47 

B) CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES RACIONALES DE SENO Y COSENO.

dx
1.-  3  5 cos x
SOLUCIÓN:

90
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x 2dt 1 t 2
tg t dx  , cos 
2 1 t 2 1 t 2
2dt x
2  tg
dx 1 t 2 dt 1 2t 1 2 c
 3  5 cos x   51  t 2    4  t 2  4 Ln 2  t  c  4 Ln x
3 2  tg
1 t 2
2

cos x
2.-  1  cos x dx
SOLUCIÓN:

2dt
cos x  1  dx 1 t 2 
 1  cos x   1  cos x 
dx   1   dx  x   1  cos x  x   1 t 2
1
1 t 2
x
 x   dt  x  t  c  x  tg c
2

dx
3.-  senx  cos x
SOLUCIÓN:

2dt
dx 1 t 2 dt dt
 senx  cos x  2t 1  t 2  2 2t  1  t 2  

 2 2
  t  1
2


1 t 2 1 t 2
x
2  tg 1
2 2  t 1 1 2
 Ln  c Ln c
2 2 2   t  1 2  x 
2   tg  1
 2 

senx
4.-  1  senx dx
SOLUCIÓN:

senx senx1  senx  senx  sen 2 x


 1  senx dx   1  sen 2 x dx   cos 2 x dx 
   tgx sec x  tg 2 x dx  sec x  tgx  x  c

dx
5.-  8  4senx  7 cos x
SOLUCIÓN:

91
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2dt
dx 1 t 2 dt
 8  4senx  7 cos x   8t 7t 2
 2
t  8t  5
2

8 7
1 t 2
1 t 2
x
tg  5
dt t  4 1
  Ln  c  Ln 2 c
 t  4  1
2
t  4  1 x
tg  3
2

dx
6.-  cos x  2senx  3
SOLUCIÓN:

2dt
dx 1 t 2 dt dt
 cos x  2senx  3   t 2
4t
 2
2t  4t  4
2
 2
t  2t  2
1  3
1 t 1 t 2
2

dt  x 
 arc tg  t  1  c  arc tg  tg  1  c
 t  1  1
2
 2 

1  senx  cos x
7.-  1  senx  cos x dx
SOLUCIÓN:

1  senx  cos x  2  dx
 1  senx  cos x dx     1  1  senx  cos x dx   x  2 1  senx  cos x
2t 1 t 2 2dt
COMO: senx  cos x  dx 
1 t 2 1 t 2 1 t 2
2dt
dx 1 t2 dt 1 1 
 1  senx  cos x  2t 1  t 2   t  t 2    t  t  1 dt 

1 
1 t2 1 t2
x
tg
t 2
 Ln  Ln
t 1 x
tg  1
2
x
tg
1  senx  cos x
 1  senx  cos x dx   x  2 Ln x 2  c
tg  1
2

dx
8.-  2senx  3 cos x  5

92
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SOLUCIÓN:

2dt
dx 1 t 2 dt
 2senx  3 cos x  5    2t   1  t 2 
 
4t  2t  1
2
2 2 
 3   5
1 t  1 t
2

 1
t  
1
 
dt 1
  arc tg  4    1 arc tg  4t  1   c
4  1
2
 3
2
3  3  3  3 
 t       
4  4 
  4 
 x 
1  4tg  1 
 arc tg  2 c
3  3 
 
 

1  tgx
9.-  1  tgx dx
SOLUCIÓN:

dt
SEA tgx  t  dx 
1 t 2
1  tgx 1 t dt dt tdt
 1  tgx dx   1  t  1  t 2
  1 t  1 t 2

1 1
  Ln t  1  Ln t 2  1  c  Ln sec 2 x  Ln tgx  1  c
2 2

senx
10.-  1  cos x  3
dx

SOLUCIÓN:

SEA   1  cos x  d  senx dx


senxdx d 1 1
 1  cos x  3    3   2 2  c   21  cos x   c

sen2 x
11.-  1  sen 2
x
dx
SOLUCIÓN:

sen2 x 2senx. cos xdx


 1  sen 2
x
dx  
1  sen 2 x
SEA   1  sen 2 x  d  2 senx. cos xdx
sen2 x d
 1  sen 2 x dx     Ln   c  Ln 1  sen x  c
2

93
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx
12.-   2  senx  3  senx 
SOLUCIÓN:

1 A B
SEA t  senx   
 2  senx  3  senx  2  t 3  t
1  A 3  t   B 2  t   1    A  B  t  3A  2B
 A  B  0
  A 1 , B  1
3 A  2 B  1

2dt 2dt
dx  1 1  1 t 2
1 t 2
  2  senx 3  senx   2  senx 3  senx   2dt  2t
    dx  
2 3
1 t 2 1 t 2
 x   x 
dt 2dt 2  tg  1  1  3tg  1 
 2 2 2
t  t   3t 2  2t  3
  arc tg    arc tg  c
3  3  2  2 2 
   
   

dx
13.-   2  cos x  3  cos x 
SOLUCIÓN:

1 A B
SEA z  cos x   
 2  cos x  3  cos x  2  z 3  z
1  A 3  z   B 2  z   1   A  B  z  3 A  2 B
A B  0 
 A 1 , B  1
3 A  2 B  0

2dt 2dt
1  1 1  1 t 2
1 t 2
  2  cos x  3  cos x     2  cos x  3  cos x dx  1  t 2   1  t 2
2 3
1 t 2 1 t 2
 x   x 
dt dt 2  tg  1  tg 
 2 2 2 2
t 3  t2  2
  arc tg   arc tg  c
3  3  2  2 
   
   

x 2

 1 dx
14.-  x  x 2

1 x4 1 
SOLUCIÓN:
 x  1 dx. x
2
A B  x dx
 x 2  x 2  1 x 4  1    x 2  x 2  1 x 4  1
x 2 1 A B 
 2  2 
x  x  1  x
2 2
x  1

x 2  1  Ax 2  A  Bx 2  A  1
x2 1   A  B x 2  A  B  2

94
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 1 2  x dx x dx x dx
  x 2

x  1
2
x 1
4
 
x 2
x 1
4
 2
x 2
 1 x 4  1
HACIENDO

tan   x 2
sec 2 dx  2 xdx
1
cos  
x4 1

sec 2  d . cos  sec 2  d . cos 


    2
2 tan  2 tan   1
1 d
Iy  
2  csc  d  
sen  cos 
1 d
I y   ln csc   ctg  
2 2 sen  / 4  cos  / 4   
pero  sen  cos   2 sen   / 4  cos  / 4   
1 1
sec  / 4    d
2 sen  / 4  
I y   ln csc   ctg 
2
1
 ln sec  / 4     tag   / 4   
2sen  / 4 
1 1  sen  / 4   
 ln
2 sen  / 4  cos  / 4   
1 1 1  sen  / 4  cos   sen cos  / 4
I y   ln csc   ctg  ln
2 2 sen  / 4  cos  / 4 cos   sen / 4.sen

1 1 1  sen  / 4 cos   sen cos  / 4 


I y   ln csc   ctg  ln
2 2 sen  / 4 cos  / 4 cos   sen / 4.sen
1 x4 1 1 2  2 1 x2 
Iy   ln  ln  
2 x 2
2 2  1  x 2 

1
x
3
15.- arc sen dx
x
SOLUCIÓN:
 1 dx
arc sen x  

 d  
x x 2 1

 x 3 dx  dv x4
  v 
 4

1 x4 1 x4 dx
 x arc sen dx  arc sen    
3

x 4 x 4 x x2 1
x 3 dx sec 3  .sec .tg .d
  x 1
2

tg 
  sec 4  d

  1  tg 2  sec 2  d   sec 2  d   tg 2 .sec 2  d

95
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

tg 3 x2 1
 tg  c  x 2 1  c
3 3
3
1 x4 1 x 2 1
 x arc sen dx  arc sen  x2 1  c
3

x 4 x 3

dx
16.-  a cos x  bsenx
SOLUCIÓN:

2dt
1 t2 2dt 2 dt
 1 t2 2t
 2
 
a  at  2dt a  a 2  b 2 2
  2
a b     t  b 
1 t 2
1 t 2
 a   a
 
a2  b2  b 
 t  
2 1 a  a c
  Ln
a a b
2 2
a b
2 2
 b
2  t  
a a  a
x
a 2  b 2  atg  b
1 2
 Ln c
a b
2 2 x
a  b  atg  b
2 2

dx
17.- a 2
sen x  b 2 cos 2 x
2

SOLUCIÓN:

dx sec 2 xdx
 a 2 sen 2 x  b 2 cos 2 x  a 2tg 2 x  b 2

SEA tgx    sec 2 xdx  d


1 ad 1  a  1 a 
   arc tg  c  arc tg  tgx   c
a  a   b
2 2
ab  b  ab b 

dx
18.-   tgx  1 sen 2
x
SOLUCIÓN:
dz z
z  tgx  dx  ; senz 
1 z2 1 z2
dz
1 z2 dz  A Bz  C 
 z 2

 1  z z 2
 
1 z

z2 
dz
1  z 
1 z2
 A  B z 2   B  C  z  C  1

96
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A  B  0 A  1
 
B  C  0  B  1
C  1 C  1
 

dz  1  z  1 dz  z  1 dz  ln 1  z  ln z  1
 1  z  z 2
 
1  z

z 2 dz  
 1 z

z2 z
1  tgx 1
 ln  c
tgx tgx
dx
19.-  4  tgx  4ctgx
SOLUCIÓN:

C) CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES IRRACIONALES

x 3 dx
1.-  x 1
SOLUCIÓN:

SEA z 2  x  1  dx  2 z dz
COMO z 2  x  1  z  x  1
x3 z 2
 1
3
z 6  3z 4  3 z 2  1
 x 1
dx   z
2 z dz   z
2 z dz

 z7 3 5 
 
 2  z 6  3 z 4  3 z 2  1 dz  2  z  z 3  z   c
 7 5 
z 6
3    x  1 3
3 
 2 z   z 4  z 2  1  c  2 x  1   x  1  x   c
2

 7 5   7 5 

x dx
2.-  3
ax  b
SOLUCIÓN:

3 2
SEA z 3  ax  b  dx  z dz
a
z3  b
COMO z 3  ax  b  z  3 ax  b Z ADEMÁS x
a
z3  b

 z 
2
x dx a  3z dz  3
 ax  b 
  bz dz
4
3
z a a2


3
a2
 z5 b 2 

 5
 z   c 
2 
3 3
10 a

2 ax  b 5  5b3  ax  b   c
2

dx
3.-  x 1   x  1 3
SOLUCIÓN:

97
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SEA z 2  x  1  z  x  1  z 3   x  1 3
COMO z 2  x  1  z  z 2  1  dx  2 z dz

dx

2 z dz dz
 2 2  2arctg  z   c  2arctg  
x 1  c
 x  1 zz z 1
3 3
x 1 

dx
4.-  x 3 x
SOLUCIÓN:

SEA x  z6  x  z3  3
x  z 2 ADEMÁS dx  6 z 5 dz
dx 6 z 5 dz z3  2 1 
 x 3 x
  z z
3 2
 6  z 1
dz  6  

z  z  1  dz
z 1
 z3 z2 
 6   z  ln  z  1   c
 3 2 

x 1
5.-  3
x 1
dx

SOLUCIÓN:

SEA x  z 6  z  z 3  3 x  z 2 ADEMÁS dx  6 z 5 dz
x 1 z3 1 5 z8  z5
 3 x 1 dx   z2 1 6 z dz  6  z 2  1 dz
 z 1 
 6  z 6  z 4  z 3  z 2  z  1  2  dz
 z  1
 z7 z5 z4 z3 z2 
 6    
1

 z  ln z 2  1  arctg z 
 7 5 4 3 2 2 


6x 6
7
6 3
x  6 x 5  3 x 2  2 x  33 x  66 x  3 ln
5 2
 3

x  1  6arctg 6 x  c

x 1  2
6.-   x  1 2
 x 1
dx

SOLUCIÓN:

SEA z 2  x 1  dx  2 z dz
x 1  2 z2 z2  A Bz  C 
  x  12
 x 1
dx   4
z z
2 z dz  2 3
z 1
dz  2   2  dz
 z 1 z  z 1
z2 A Bz  C
  2
z 1 z 1 z  z 1
3

    
z  2  A z 2  z  1  z  1 Bz  C   z  2  A z 2  z  1  B z 2  z  C  z  1 

98
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A  B  0 

A  B  C  1  A  1 , B  1 , C  1
A  C  2 

x 1  2 z2  A Bz  C 
  x  1 2
 x 1
dx  2  3
z 1
dz  2    2  dz
 z 1 z  z 1

 1 z 1  2z  1 dz
 2   2  dz  2 ln z  1   2 dz   2
 z 1 z  z 1 z  z 1 z  z 1

 2 ln z  1  ln z 2  z  1    dz
2
 1 3
z  
 2 4

 2z 1
 2 ln  z  1  ln z 2  z  1   2
arctg  c
3  3 

 ln
 z  1 2 
2  2z  1 
arc tg   x
z  z 1
2
3  3 

 ln
 x 1 1

2 
arctg 
2
 2 x 1 1
c
x  2  x 1 3 3 
 

x dx
7.-  x2
SOLUCIÓN:

SEA z2  x  dx  2 z dz
x z.2 z z2  2 
 x2 dx   z2  2 dz  2  z 2  2 dz  2 1  z 2  2  dz
 2  z   x
 2 z  arctg     c  2 x  2 2arctg  c

 2  2   2

x 1
8.-  3
x 1
dx

SOLUCIÓN:

x 1 z3 1  6 z 2 dz
SEA z3   x  dx 
x 1 z 1
3
z 3 1  2

x 1  6 z dz 3
z dz 3

 3
x 1
dx  
 z  1
3 2
 6 
 z 3  1 2
z 3 dz  A B Cz  D Ez  F 
 6   6       dz
 z  1 2
z 2

 z 1
2  z  1  z  1 2 z 2  z  1 z 2  z  1 2
   

99
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

z3
A B Cz  D Ez  F
   2 
z 3 1  
z  1  z  1
2 2
z  z 1 z 2  z 1 2  
z 3   A  C  z 5   A  B  C  D  z 4   A  2B  D  E  z 3   B  A  C  2 E  F  z 2

  2B  A  C  D  E  2F  z  B  A  D  F
A  C  0 
A  B  C  D  0 

A  2 B  D  E  1 

B  A  C  2 E  F  0 
2 B  A  C  E  2 F  0

B  A  D  F  0 

11 31
A , D
81 81
1 7
B , E
9 27
31 11
C , F
81 27

x 1  A B Cz  D Ez  F 
 3 dx  6     2   dz
x 1  z  1  z  1
 2
z  z 1 z  z 1 2
2
 


 11 1 11 31 7 11 
 z z 
 6   81  9  81 81  27 27  dz
 z  1  z  1 2 z 2  z  1  z 2  z  1 2 
 
 
x 1 1 z2  z 1 2  2z  1  2z x 1
 3
x 1
dx  ln
3  z  1 2

3
arctg   3
 3  z 1
 c DONDE z  3
x 1

x3
9.- x 2
2x  3
dx

SOLUCIÓN:

z2  3
SEA z 2  2 x  3  z dz  dx  x 
2
3
z2   3
x3 2 z2  3
 x 2 2x  3 dx   3
2
z dz  2   z 2  3 2 dz
z   z
2

 2
z2  3  Az  B Cz  D 
 z dz     2 dz
 3   z 2  3 z  3 
2 2 2

z 32
Az 2  2 Bz  3 A Cz  D Cz 3   D  A z 2    2 B  3C  z  3 A  3D
  
z 2
3  2
z 2

3
2
z2  3 z2  3 2

z  3  Cz   D  A z    2 B  3D  z  3 A  3D
2 3 2
C  0 
 2 B  3C  0


D  A  1 
 3 A  3D  3

A  1, B  0 , C  0 , D  0
z2  3  Az  B Cz  D 
dz    2  dz   z
 z 2
 3
2

 z  3  z 2  3 2  z2  3
 

100
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x3 z 3 2z 2x  3
x 2
2x  3
dx  2 
z 3
2 2
dz   2
 z 3
c  
 x
c

x 2 dx
10.-  x2  x 1
SOLUCIÓN:

x 2 dx dx
   Ax  B  x 2  x  1  λ 
x  x 1
2
x  x 1
2

x2

  
2 A x 2  x  1  A 2 x 2  x  B 2 x  1  2 
x2  x 1 2 x2  x 1

2 x 2  4 Ax 2   2 B  3 A x  2 A  B  2
1 3 1
A , B ,  
2 4 8
x 2 dx  x 3  2 1 dx
 x 2  x  1   2  4  x  x  1  8  x2  x 1
2x  3 1
 x 2  x  1  ln 2 x  1  2 x 2  x  1  c
4 8

x 5 dx
11.-  1 x2
SOLUCIÓN:


x 5 dx

 Ax 4  Bx 3  Cx 2  Dx  E 1  x 2     dx
1 x 2
1 x 2

x5

 4 Ax 3  3Bx 2  2Cx  D 1  x 2   
x Ax 4  Bx 3  Cx 2  Dx  E  
1 x2 1 x2 1 x2

   
x 5  4 Ax 3  3Bx 2  2Cx  D 1  x 2  Ax 5  Bx 4  Cx 3  Dx 2  Ex   
x 5  5 Ax 5  4 Bx 4   4 A  3C  x 3   3B  2 D  x 2   2C  E  x  D  

 5 A  1 

 4 B  0 
4 A  3C  0 

3 B  2 D  0 
2 C  E  0 

D   0 

1 4
A , C
5 15
RESOLVIENDO 8
D0 , E
15
 0

101
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


x 5 dx
 
 Ax 4  Bx 3  Cx 2  Dx  E 1  x 2   
dx
1 x 2
1 x2
 x4 4 2 8  8  4 x 2  3x 4
    x   1 x2   1 x2  c
 5 15 15  15

x 6 dx
12.-  1 x2
SOLUCIÓN:


x6
 
dx Ax 4  Bx 3  Cx 2  Dx  E 1  x 2   
dx
1 x 2
1 x2
x6 6 Ax 6  5 Bx 5   5 A  4C  x 4   4 B  3D  x 3

1 x2 1 x2

  3C  2 E  x 2   2 D  F  x  E  
1 x2
x 6  6 Ax 6  5Bx 5   5 A  4C  x 4   4 B  3D  x 3   3C  2 E  x 2   2 D  F  x  E  
1 5 5
A , C , E
6 24 16
5
B0 , D0 ,  
16
x 6 dx 5

 1  x 2  Ax  Bx  Cx  Dx  Ex  F 1  x    1  x 2
4 3 2
 2 dx

 x 5 5x 3 5x  5 dx
     1  x 2  
 6 24 16  16 1 x2
 x 5 5x 3 5x  5
     1  x 2  ln x  1  x 2  c
 6 24 16  16

dx
13.- x 5
x2 1
SOLUCIÓN:

1 1 dt
SEA t  x  dx   2
x t t
dt
 2
dx t t4
x 5
x2 1

1 1
 
1 t 2
dt
1
t5 t2
 
 At 3  Bt 2  Ct  D 1  t 2   
dt
1 t 2
 t 4  4t 4  3Bt 3   3 A  2C  t 2   2 B  D  t  C  

102
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1 3 3
A , B  0, C  , D  0,   
4 8 8

x
dx
 
t 4 dt
 At 3
 Bt 2
 Ct  D 1  t 2
   
dr
5
x 2 1 1 t 2 1 t 2

 t 3 3t  3 dt  t 3 3r  3
    1  t 2       1  t 2  arcsen t  c
4 8 8 1 t 4 8  8
2

 1 3  3 1
  4  2  x 2  1  arcsen   c
 4x 8x  8  x

dx
14.-   x  1 3
x 2  2x
SOLUCIÓN:

1 1 dt
HACEMOS  t  x 1   dx   2
x 1 t t
dt
 2
dx t
  x  1 3 x 2  2 x   1 1
1
t3 t2
t 2 dt  t 2 11
x 2  2 x   x  1  1    
2
dt
1 t 2 1 t 2
dy t 1
 1  t 2 dt  
1 t 2

2
1  t 2  arcsen t  arcsen t  c
2

t 1 1 1 1  1 
 1  t 2  arcsen t  c  1  arcsen c
2 2 2 x  1  x  1 2
2
 x 1
1 1  1 
 x 2  2 x  arcsen c
2 x  1  x 1
2
2

dx
15.-  4
1 x4
SOLUCIÓN:

 
5
1 1 
SEA: x 4  1  z 4  x 4   x   dx   z 3 4
z  1 4 dz
z 4 1 z 1
4 4

1

 z4 
 1  x    z  z 
1 5
dx 4 4
4 
  dx    4  1
3 4 4 dz
4
1 x4  z 1
z2  A B Cz  D 
  dz       2 dz
z 1  z 1 z 1 z 1 
4

103
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

z2 A B Cz  D
   2
z 1 z 1 z 1 z 1
4

z 2   A  B  C  z 3   B  A  D z 2   A  B  C  z  B  A  D
A  B  C  0 
B  A  D  1 


A  B  C  0 
B  A  D  0

A  1 / 4
B  1/ 4
C 0
D  1/ 2
z2  A B Cz  D  1 1 1
 z 4  1 dz    z  1  z  1  z 2  1 dz   4 ln z  1  4 ln z  1  2 arctg z  c
1 z 1 1
 ln  arctg z  c
4 z 1 2
dx z 2 dz  1 z 1 1  1 z 1 1
 4
1 x 4
 
z 1
4
  ln  arctg
 4 z 1 2
z   c  ln

 arctg z  c
4 z 1 2
1 4
x 4  1  1 1
 ln  arctg 4 x  4  1  c
4 4
x 4
1 1 2

PRACTICA 7

104
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A) POR SUSTITUCION TRIGONOMETRICA, CALCULAR LAS SIGUIENTES


INTEGRALES:

x 2 dx
1.-  9  x2
SOLUCIÓN:

x 2 dx x 2 dx
 9  x2
  9  x  2 1/ 2

APLICANDO LA SUSTITUCIÓN DEL 1er CASO:

SE TOMA LA FUNCIÓN:
tg  x / 3   arctg  x / 3
  
 x  3tg dx  3 sec  d
2

ADEMÁS: sec  
x 2
9  1/ 2

 x 2
9  1/ 2
 3 sec 
3
AHORA HACEMOS LAS SUSTITUCIONES:
x 2 dx 9tg 2 .3 sec 2  d
  9  x 2 1 / 2 

3 sec
 9  tg 2 .sec  d

 9   sec 2   1 sec d  9   sec 3   sec  d


1 
   tg .sec   ln tg  sec    ln tg  sec   c
2
  tg . sen  ln tg  sec   c
9
2
9 x x x x2  9 
    ln  c
2  3 x2  9 3 3 

9 x2 x  9  x2 
   ln c
2  3 9  x 2 3 

dx
2.- x 2
16  9 x 2
SOLUCIÓN:

dx dx
x 2
16  9 x 2
 x 2
4   3x 
2 2

 3x   3x 
tg    arctg  
 4   4 
 
 x  4tg dx  4 sec 2  d

 3 
 3

16  9 x 2
  16  9 x 2  4 sec
4

105
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4
sec 2  d
dx 3 3 sec d
x 
16 2
  tg 2
16  9 x 2 tg  .4 sec 16
2

9
3 cos 3
 
16 sen 
2
d 
16 
ctg . cos ec d

3 3 16  9 x 2 16  9 x 2
 cos ec  c    c   c
16 16 3x 16 x

dx
3.- x 3
x2  4
SOLUCIÓN:

SI x  2 :
 x   x
sec     arc sec 
 2   2
 x  2 sec  dx  2 sec  .tgθ d

x2  4
tg   x 2  4  2tg
2

dx 2 sec  .tg cos 2 


 x 3 x 2  4  8 sec 3  .2tg d   8 d

1
 1  cos 2  d  1   sen2   c  1   sen . cos   c
16 16  2  16
1   x  2 x  4 
2
 arc sec   c, SI x  2
16  2 x2 

SI x  2  x2 CAMBIO DE VARIABLE y   x SE CUMPLE


y  2 .1
dx  dy dy
x 3
x 42
 y 3
y 2 
4 y 3
y2  4
1   y  2 y  4 
2
 arc sec   c
16  2 y2 

1    x  2 x  4 
2
 arc sec   c
16   2  x2 

x 2
 1 dx
4.-  x x 2
 1 x 4  1
SOLUCIÓN:

x 2

 1 dx. x A B  x dx
 x x
2 2
 1 x 1
4
  2  2 
x x  1 x 4  1

106
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x 2 1 A B 
 2  2 
x  x  1  x
2 2
x  1

x 2  1  Ax 2  A  Bx 2  A  1
x2 1   A  B x 2  A  B  2
 1 2  x dx x dx x dx
  x 2

x  1
2
x 1
4
 
x 2
x 1
4
 2
x 2

1 x4 1
HACIENDO

tan   x 2
sec 2 dx  2 xdx
1
cos  
x4 1

sec 2  d . cos  sec 2  d . cos 


    2
2 tan  2 tan   1
1 d
Iy  
2  csc  d  
sen  cos 
1 d
I y   ln csc   ctg  
2 2 sen  / 4  cos  / 4   
pero  sen  cos   2 sen   / 4  cos  / 4   
1 1
sec  / 4    d
2 sen  / 4  
I y   ln csc   ctg 
2
1
 ln sec  / 4     tag   / 4   
2sen  / 4 
1 1  sen  / 4   
 ln
2 sen  / 4  cos  / 4   
1 1 1  sen  / 4  cos   sen cos  / 4
I y   ln csc   ctg  ln
2 2 sen  / 4  cos  / 4 cos   sen / 4.sen

1 1 1  sen  / 4 cos   sen cos  / 4 


I y   ln csc   ctg  ln
2 2 sen  / 4 cos  / 4 cos   sen / 4.sen
1 x4 1 1 2  2 1 x2 
Iy   ln  ln  
2 x2 2 2  1  x 2 

dx
5.- DEMOSTRAR  x a
2 2
 ln x  x 2  a 2  k

SOLUCIÓN:

SI x  a :
 x   x
sec    arc sec 
 a   a
 x  a sec dx  a sec .tg d

107
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x2  a2
tg   x 2  a 2  a tg
a
dx a sec  .tg
 x a2 2

a tg
d   sec  d

x x2  a2
 ln sec   tg  k1  ln   k1
a a

 ln x  x 2  a 2  k1  ln a  ln x  x2  a2  k

SI x  a   x  a SUSTITUCIÓN y  x SE CUMPLE y  a
dx  dy dy
 x a2 2
  y a
2 2
 
y  a2
2

  ln y  y 2  a 2  k1

1
  ln  x  x 2  a 2  k1  ln  k1
 x  x  a2 2
 1/ 2

 ln x  x2  a2  k

dx
6.- x 2
x2  5
SOLUCIÓN:

 x   x
tg    arctg  
 5    5
 x  5tg dx  5 sec 2  d
 

x2  5
sec    x 2  5  5 sec 
5
dx 5 sec 2  d 1 cos 
x 2
x2  5
  5tg 2 . 5 sec   5  sen 2 d
1 cos ec x2  5

5  ctg . cos ec d  
5
c  
5x
c

dx
7.- 
x 2
 2x  5  3

SOLUCIÓN:

dx dx dx
   x 
   x  1  
x   4  x  1  4
3/ 2 1/ 2
2
 2x  5
3 2
 2x  5 2 2

 x 1   x  1
tg    arctg  
 2    2 
 x  1  2tg dx  2 sec 2  d

108
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 x  1 2  4
sec    x  1 2  4  2 sec
2
dx 2 sec 2  d 1 sen x 1
 x 2
 2x  5  3/ 2
   cos d 
4 sec  .2 sec 4
2
4
c 
4 x 2  2x  5
c

x 3 dx
8.-  x2  2x  5
SOLUCIÓN:

x 3 dx x 3 dx
 x 2  2x  5
   x  1 2
4

 x 1   x 1
tg    arctg  
 2    2 
 x  1  2tg dx  2 sec 2  d

x 2  2x  5
sec   x 2  2 x  5  2 sec
2

x 3 dx   1  2tg  3 2 sec 2  d     1  2tg  sec d


 
3

x  2x  5
2 2 sec
  8tg   12tg 2  6tg  1 sec  d
3

8
 sec 3   6tg . sec   5 ln sec   tg  2 sec   c
3

3 x  1

3

1 2
x  2 x  5 
3/ 2

2
x 2  2 x  5  5 ln x  1  x 2  2 x  5

 x 2  2x  5  c
 2x 2  5x  5 
 x 2  2 x  5    5 ln x  1  x 2  2 x  5  c
 6 

e  x dx
9.- 
 9e 2 x
1  3

SOLUCIÓN:

e  x dx e  x dx e  x dx
    9e  
 9e 2 x
1  3 2 x
1  3/ 2
3e x 2
 1  3e 
x 2
1

tg  3e  x    arctg  3e  x 
 
 x tg   x sec 2  d
e  e dx 
 3  3

sec   9e 2 x  1  sec 2   9e 2 x  1

109
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

e  x dx 1 sec 2  d 1 sen ex


  9e 2 x
1  3/ 2

3  sec  . sec 
2
 
3
cos  d  
3
 c  
9e  2 x  1
c

 2 x  5
10.-  4x  x 2
dx

SOLUCIÓN:

 2 x  5  2 x  5
 4x  x 2
dx   4   x  2
2
dx

 x2   x 2
sen    arcsen 
 2    2 
 x  2  2sen dx  2 cos d

4x  x 2
cos    4 x  x 2  2 cos 
2

 2 x  5 4sen  1
.2 cos  d    4 sen  1 d  4 cos     c
 4x  x 2
dx  
2 cos 
 x 2  x 2
 2 4 x  x 2  arcsen   c  2 4 x  x  arcsen
2
c
 2   2 

x 2 dx
11.-  1 x2
SOLUCIÓN:

sen  x   arcsenx
  
 x  sen dx  cos  d

cos   1  x 2

x 2 dx sen 2 . cos d 1
     sen 2 d   1  cos 2  d
1 x2 cos 2
1
  
2
sen2 
2 
1 1
  c    sen . cos   c  arcsenx  x 1  x  c
2 2
2
 
 2 x  3 dx
12.- 
x 2
 2 x  3
3

SOLUCIÓN:

110
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 2 x  3 dx  2 x  3 dx  2 x  3 dx
 
x 
   x  1  4   x  1  4
x  3 3/ 2 2 2
2
 2x  3
2
 2x  3

 x 1   x  1
sec     arc sec 
 2    2 
 x  1  2 sec  dx  2 sec .tg d

tg 
x
 2x  3
2
 1/ 2

 x 2  2 x  3  2tg
2
 2 x  3 dx  4 sec   5 2 sec  .tg d
 x 2
 2 x  3
3/ 2
  4tg 2 .2tg

4 sec 2   5 sec   5 
  4tg 

d    cos ec 2  ctg . cos ec  d
 4 
5 5 x 1  2
 cos ec  ctg  c    c
4 4  x 2  2x  3  x  2x  3
2

sec 2  d
13.- 
 4  tg   2 3

SOLUCIÓN:

sec 2  d sec 2  d sec 2  d


    4  tg      4  tg  
 4  tg  
3/ 2
2 3 2 2
4  tg 2

 tg   tg 
sen     arc sec 
 2    2 
tg  2sen sec 2  d  2 cos  d

4  tg 2
cos   4  tg 2  2 cos   4  tg 2  4 cos 2 
2
sec 2  d 2 cos  d 1 1 tg
  4  tg  
2 3/ 2

4 cos  .2 cos  4
2
  sec 2  d  tg  c 
4 4  tg 2
c

dx
14.-  
1 x 4
1 x4  x2
SOLUCIÓN:

dx dx
 
1  x  1  x 1  x  
1/ 2
4 1/ 2
4
1 x4  x2 4
 x2

111
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

  arctgx 2
tg  x
 2

   sec 2  d
 x  tg
 dx  2 tg

sec   1  x 4  sec 2   1  x 4

dx sec 2  d 1 d
   2 tg sec 2  sec  tg  2  tg sec  tg 2
1  x 4
1 x4  x2

1 cos  d 1 cos  d
2 2
 
sen  sen  2
1  1
2

  sen  
4  2

 1
1  sen  
 arcsen 2   c  1 arcsen 2 sen  1  c
2  1  2
 
 2 
1  2x 2 
 arcsen  1  c
2  1 x
4

x 2  2x  3
15.-  x 1
dx

SOLUCIÓN:

x 2  2x  3   x  1 2  4
x 2  2 x  3dx  x  1 2  4
 x 1
  x 1
dx

 x 1   x  1
sec     arcsen  
 2    2 
 x  1  2 sec  dx  2 sec .tg d

x 2  2x  3
sen 
x 1

x 2  2x  3
 dx   sen .2 sec  .tg d  2 tg  d
2

x 1
 2   sec   1 d  2 tg     c
2

 x 2  2x  3  x  1  
 2  arc sec  c
 2  2  

 x  1
 x 2  2 x  3  2arc sec c
 2 

112
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

B) CALCULAR LAS SIGUIENTES INTEGRALES RACIONALES:

4 x2  9 x  1
1)  x3  2 x 2  x  2dx

4x2  9x 1 A B C
  
 x  1  x  2   x  1  x  1  x  2   x  1

4 x 2  9 x  1  A  x  2   x  1  B  x  1  x  1  C  x  1  x  2 

x  1 x  2
x 1
5 1
C A2 B
2 3

4x2  9 x 1 2dx 1 dx 5
  x  1  x  2   x  1   x  1   3  x  2    2  x  1 dx

1 5
 2Ln x  1  Ln x  2  Ln x  1  C
3 2

5x  7
 dx
2)
 x  3  x 2 x  2 
5x  7 A B C
  
 x  3  x  2   x  1  x  3  x  2   x  1

5 x  7  A  x  2   x  1  B  x  3  x  1  C  x  3  x  2 

x3 x2 x  1
A2 B  1 C  1
5 x  7 dx 2x 1 dx 1
  x  3  x  2   x  1    x  3    x  2     x  1 dx

 2Ln x  3  Ln x  2  Ln x  1  C

113
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx
3)  6 x3  7 x 2  3 x
1 A B C
  
x  3x  1  2 x  3 x 3 x  1 2 x  3

1  A  3x  1  2 x  3  B  x   2 x  3  C  3 x  1

1 3
x0 x x
3 2
1
A 9 4
3 B C
11 33
1 dx 1 1 9 dx 4 dx
 x  3x  1  2 x  3  
3 x
dx    
11 3 x  1 33 2 x  3

1 3 2
 Ln x  3 x  1  Ln 2 x  3  C
3 11 33

x
4)  x 4  3x 2  2
x A B C D
   
 x  2   x  2   x  1  x  1  x  2   x  2   x  1  x  1

x 2 x2
x 2 x  1
1 1
A 1 B C D  1
2 2

dx 1 dx 1 dx dx
 x 2
   
2 x  2 2  x  1

 x  1
1 1
 Ln x  2  Ln x  2  Ln x  1  Ln x  1  C
2 2

2 x 2  1 dx
5)   x  1  x  3
2

114
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2x2  1 A B C
  
 x  1  x  3
2
 x  1  x  1  x  3
2

2 x 2  1  A  x  1  x  3  B  x  3  C  x  1
2

 2 x 2  1  Ax 2  2 xA  3 A  Bx  3B  Cx 2  2Cx  C

EL SISTEMA DE ECUACIONES
13
AC  2 A
16 19
2 A  B  2C  0 C
1 16
3 A  3 B  C  1 B
2
13 dx 1 dx 19 dx
    
16 x  1 2  x  1 16 x  3
2

1  x  1
2 1
13 19
Ln x  1   Ln x  3
16 2  2  1 16
13 1 19
Ln x  1   Ln x  3  C
16 2  x  1 16

x3  3x  4
6)   x  1  x  1 dx
3

x3  3x  4 A B C D
   
 x  1  x  1
3
 x  1  x  1  x  1  x  1
2 3

x 2  3 x  4  A  x  1  x  1  B  x  1  x  1  C  x  1  D  x  1
2 3

EL SISTEMA DE ECUACIONES
A D 1
A  2D  B  0
 A  C  3D  3
AC  D  4

115
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

11 4
DONDE: A C
6 3
1 5
B D
6 6

REEMPLAZANDO
11 dx 1 dx 4 dx 5 dx
  
6 x  1 6  x  1 2
 
3  x  1 3
 
6  x  1

11 1 1 2 1 5
Ln x  1  x  x  Ln x  1  C
6 6  x  1 3  x  1 2 6

x3  x 2  2 x  3dx
7) 
 x  1 2  x  2  2
x3  x 2  2 x  3 A B C D
   
 x  1 2  x  2  2  x  1  x  1 2  x  2   x  2  2

x3  x 2  2 x  3  A  x  1  x  2   B  x  2   C  x  1  x  2   D  x  1 2
2 2 2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
A C 1
3 A  B  D  1
4 D  3C  2 D  2
4 A  4 B  2C  D  3

59
A ; B7
27
32 5
C ; D
27 9

59 dx dx 32 dx 5 dx
 
27  x  1
 7    
 x  1 27  x  2  9  x  2  2
2

116
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

59 7 32 5 1
Ln x  1   Ln x  2  C
27 x  1 27 18  x  2 

x2  2
8)  dx
 x  1 3  x  2 
x2  2 A B C D
   
 x  1 3  x  2   x  1  x  1 2  x  1 3  x  2 

x 2  2  A  x  1  x  2   8  x  1  x  2   C  x  2   D  x  1 3
2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
A D  0
B  3D  1
3 A  B  C  3 D  0
2 A  2 B  2C  D  2

2
A C  1
9
1 2
B D
3 9

REEMPLAZANDO
2 dx 1 dx dx 2 dx
   
9  x  1 3  x  1
  
2
 x  1 9  x  2 
3

2 1 1 2
 Ln x  1    Ln x  2  C
9 3  x  1 2  x  1 2 9

4x2  6
9)  x3  3x dx

4 x 2  6 dx


x x2  3 

117
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4x2  6 A Bx  C
 

x x 3 2
 x 
x2  3 
 
4 x 2  6  A x 2  3   Bx  C  x

SISTEMA DE ECUACIONES
A B  4 B2
C0
3A  6  A  2
REEMPLAZANDO
2 2dx
 x dx  
 3
2
x2 

2 x
 2 Ln x  arctg C
3 3

x3  3x 2  2 x  1
10)  x4  5x2  4
dx

x3  3 x 2  2 x  1 Ax  B Cx  D
 
 x2  4   x2  1  x2  4   x 2  1
 
x3  3x 2  2 x  1   Ax  B  x 2  1  Cx  D x 2  4  
EL SISTEMA DE ECUACIONES
AC 1
BD 3
A  4C  2
B  4D  1
11
A2 B
3
2
C  1 D
3

118
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

11 2
2x  x 
3 dx  3 dx
 2
x 4
 2
x 1
2 xdx 11 dx xdx 2 dx
 x2  4  3  x2  4   x2  1  3  x2  1
11 x 1 2
Ln x 2  4  arctg    Ln x 2  1  arctg  x   C
6 2 2 3

x3  2 x 2  3 x  4dx

 x  1 2  x 2  2 x  2 
11)

x 2  2 x 2  3x  4 A B Cx  D
  
 x  1  x  1
2
 2
1  x  1  x  1 2   x  1  1
2

x 2  2 x 2  3 x  4  A  x  1   x  1  1  B   x  1  1   Cx  D   x  1
2 2 2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
AC 1
A  B  2C  D  2
2B  C  2D  3
2 A  2 B  D  4

18 7
A C
25 25
2 44
B D
5 25

7 44
x  dx
18 2 dx
 25  x  1 dx    25
2 
25
5  x  1 
 x  1 2  1 

119
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

18 2  17 
  51 arctg  x  1  Ln  x  1  1
2
Ln x  1 
25 5  x  1  50 

x 2  3 x  5dx
12)  x3  8

x 2  3x  5 A Bx  C
 
 x  2  x 2
 2x  4  
 x  2 x  2x  4
2

 
x 2  3 x  5  A x 2  2 x  4   Bx  C   x  2 

EL SISTEMA DE ECUACIONES
A B 1
2 A  2 B  C  3
4 A  2C  5
1
A C2
4
3
B
4
3
x2
1 dx 4
4   x  2  x 1 2  3 2
 dx
   
 x 1  3
1 11
 3
2
 Ln  x  1 
2
Ln x  2  arct   C
4 4 3  3  4

x3  x  1
13)  x 4  4 x 2  4

x3  x  1 Ax  B Cx  D
 
 x2  2   x2  2   x2  2 
2 2


x3  x  1   Ax  B  x 2  2   Cx  D  
EL SISTEMA DE ECUACIONES

120
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A 1 B0 C  1 D  1

2A  C  1
2 B  D  1
x  dx  xdx
 x2  2  
 x2  2 
2

1 1
Ln x 2  2  C
2 2 x2  2  

dx
14)  x5  2 x3  x
1 1 A Bx  C Cx  E
    

x x4  2 x2  x  
x x2  1 
2 x x2  1  
x2  1
2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
A B  0
C0 B 1
2A  B  D  0 C  1
CE0 C 0
A 1

dx  xdx  xd
  
x 2
x 1 
x2  1   
2

1 1
Ln x  Ln x 2  1  C
2 2 x2  1  

 2x 3
 3 x 2  x  1 dx 
15) 
 x  1  x 2  2 x  2 
2

121
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2 x3  3 x 2  x  1 A Bx  C Dx  E
  
 x  1  x 2  2 x  2 
2
 x  1   x  1  1   x  1  1
2 2 2

   
2
2 x3  3 x 2  x  1  A x 2  2 x  2   Bx  C   x  1 x 2  2 x  2   Dx  E   x  1

EL SISTEMA DE ECUACIONES
A B  0
4 A  3B  C  2
8 A  4 B  3C  D  3
8 A  2 B  4C  D  E  1
4 A  2C  E  1

A  1 B 1 C 1 D4
E 1
REEMPLAZANDO
I2
1 dx  x  1 dx   4 x  1 dx
 x 1 
 
  x  1 2  1  
 x  1 2  1
2

1
 Ln x  1  2arctg  x  1  Ln  x  1  1  I 2
2
2
4 x  1 dx
I2  
  x  1  1
2 2 (POR FUNCIONES TRIGONOMÉTRICAS)

tg  x  1    arctg  x  1

dx  sec 2  d

sec   x  1 2  1

4
 tg  1 sec2  d  4
 tg  1 d
sec 4  sec 2 

122
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

tg d d
4 2
 4
sec  sec 2 

4  sen , cos  d  4  cos 2  d

4 1  cos
sen 2  4  d
2 2

2 sen 2   d   cos  d

2sen 2    sen  C

2  x  1  x  1
2

2
 arctg  x  1 

  x  1 2  1   x  1 2  1
 

2  x  1  x  1
2
 arctg  x  1 
 x  1 2  1  x  1 2  1
ENTONCES

2 x3  3 x 2  x  1
 dx
 x  1  x 
2
2
 2x  2

2  x  1
2
1 x 1
 Ln x  1  2arctg  x  1  Ln  x  1  1   arctg  x  1 
2
2  x  1 2  1  x  1 2  1
2  x  1  x  1  C
2
1
  Ln x  1  arctg  x  1  Ln  x  1  1 
2

2  x  1 2  1  x  1 2  1

dx
16)  5  4sen  3cos x
 x
tg    t
2
2dt
 dx 
1 t2

123
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dt
2
  2t   1  t  
2
REEMPLAZANDO:
  
1 t2  5  4
 1  t 2

 3  1  t 2  

  

dt
 2
 1  t  5  4  2t   3  1  t 2 
2

dt dt
2 2 2
 2 2
5  5t  8t  3  3t 2t  8t  8
dt dt 1
2  
 2t  5  t  2   t  2 t  2

1
2
C
REEMPLAZANDO:  x
tg  
2

1  senx  cos x dx
17)  1  senx  cos x

 2t   1  t 
2
1  
  
 1  t 2   1  t 2   2dt 
 
 1 t2   1 t2 

2t
1  
1  t 2  1  t 2 

 2  2t  . 2dt  2  2t  dt
 

2t 2  2t 1  t 2  t  t  1  t 2  1

2  2t A B Ct  D
  

t  t  1 t  12
 t t 1 t2 1

  
2  2t  A  t  1 t 2  1  Bt t 2  1   Ct  D   t  1 t 

EL SISTEMA DE ECUACIONES

124
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A B C  0 BD
AC  D  0
A  B  D  2
A  2 B  2 D   2 C   4

2dt dt 4t  2 dt
  
t t 1 
t2 1 
4t  2 dt
2 Ln t  Ln t  1   
t2 1 t2 1

2 Ln t  Ln t  1  2 Ln t 2  1  arctgt

REEMPLAZANDO LOS VALORES

 x  x  x   x 
2 Ln tg    2 Ln tg    1  2 Ln tg 2    1  arctg  tg     C
2 2  2   2 

dx
18)   2  senx   3  senx 

x 2dt
tg    t  dx 
2 1 t2
2dt
   2t    3  2t 
 
1 t2  2  2 
 1 t   1 t 
2

125
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dt 1 dt 1 At  B Ct  D
 
3
 
t 2
 2
 t  1 3t  2t  3     2 

2 
 
2  
 
2  
 
2 
t 2  t  1  t 2  t  1   t  1   3   t  1   8   t  1   3   t  1   3 

 3   2 4  3 9
     2  4   3  4 

3t  3 dt 3t  2 dt
 
 1  3  1  2 3 
2
 t      t    
 2  4   3  4 

 2
2t  
3
arctg
 2t  1 3  1 
2
 Ln  t    
3 2 
arctg 
2
3  3 Ln  t  1   3  C
  
3 3 2  2 4 3  3  2  3 4
 

 x
REEMPLAZANDO: tg    t
2

  x    x 2
 2tg  2   1  3  
2
  2tg  2   3  3 2
3
arctg      Ln tg   
x 1

3

2
arctg      Ln  tg  x   1   3  C
 2 2 4   2  3 4
3  3  2     3 3 2    
 
 

dx
19)  3sen2 x  5cos2 x
dt
   2 2
  1 
1 t  2  3 t
  1 t2
  5 
2
 

    1 t  

dt 1 3t
  arctg
   5
2 2
3t 15 5

1  3  tgx  
 arctg  C
15  5 
 

126
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx
20)  4  3cos2 x  5sen2 x
dt
  2 2
2
 1   t2 
1 t 4  3   5   
  2 2 
  1 t   1 t  
dt 1 1
  arctg 3t  arctg  3tgx   C
 
3t
2
 1 3 3

dx
21)  1  sen2 x
dt
  t2 
1  t 2 1 
 1  t 2 
 
dt dt 1
 1 t2  t2    arctg 2 t  C
 
2
2 t 1 2

1
2
arctg  2 tg x  C
dx
22)  sen2 x  3senx cos x  cos2 x
dt
  t2 3t 1 1 
1 t2    2
1 t2 
 1 t2 1 t2 1 t 
dt dt
 t 2  3t  1   2 2
 3 13
t   
 2 4

127
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

3 13
t 
2 2 4 C
Ln
13 3 13
t 
2 4
7
tgx 
2 4 C
Ln
13 19
tgx 
4

dx
23)  sen2 x  5senx cos x
dt
  t 
5t .1
1 t2   
1 t 2
1 t2 . 1 t2 
 
dx dt
 t  5t   4t
1 dt 1
   Ln tg  x   C
4 t 4

C) CALCULAR LAS SIGUIENTE INTEGRALES IRRACIONALES

x2
1.-  4  2x  x2
dx

SOLUCIÓN:

 x  2 dx  
 4  2x  x 2
 4  2x  x 2  5  x2  2x 1

 5   x  1
2

 x  2 dx
 5   x  1
2
 x  1  a  x  a 1

dx  da
 a  1 da  ada da
 5  a2
 5  a2

5  a2
 a   x 1
  5  a 2  arc sen   c   4  2 x  x  arc sen
2
c
 5  5 

128
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1  x dx
2.-  3 
1 x x
SOLUCIÓN:

1 x 1 z3  6 z 2 dz
SEA z3   x  dx 
1 x 1 z3 1  z  3 2

1  z 3 6z 2  z 3 dz
z 1  z 3 1  z 3  2
dz   6  1  z 3 1  z 3 
z 3 dz  A B Cz  D Ez  F 
6  6    2  2
 z  1 z  1  z  1 z  1 z  z  1 z  z  1dz
3 3

CALCULANDO LOS VALORES DE A, B, C , D, E , F SE TIENE:


 1 1 z2 z2 
  z  1  z  1  z 2  z  1  z 2  z  1dz
 Ln z  1  Ln z  1 
1
2
1
Ln z 2  z  1  Ln z 2  z  1 
2
 
 2z 1  2z 1 
3arc tg    3arc tg  c
 3   3 
2z  1 2z 1
 Ln z 2  1  Ln z 2  z  1 z 2  z  1  3  arc tg
1 
 arc tg 
2  3 3 

x2  1 x
3.-  3 1  x dx
SOLUCIÓN:

x2  1 x
 3 1  x dx  a  1  x  x  a  1
6 6

 a2  3 1 x dx  6a 5 da
a3  1 x


 a 6
 2

2

 1  a 3 6a 5 da   
  a12  2a 6  1  a 3 6a 3 da  
a
 a16 a10 a 7 a 4 
 
6  a 75  2a 9  a 6  a 3 da  6     c
 16 5 7 4
2   x  1 1 x 1 
2
1 x
63  x  1     c
 16 5 7 4

x 2 dx
4.-  x2  x 1
SOLUCIÓN:

129
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x 2 dx dx
   Ax  B  x 2  x  1   
x  x 1
2
x  x 1
2

DERIVANDO
x 2 dx
 A x2  x 1 
 Ax  B  2 x  1  
x  x 1
2
2 x  x 1 2
x  x 1
2

 
2 x  2 A x  x  1   Ax  B  2 x  1  2
2 2

EL SISTEMA DE ECUACIONES:
4A  2
1 3 1
2B  3A  0 A , B , C
2 4 8
2 A  2  B  0
x 2 dx x 3 1 dx
 2
    x2  x 1  
x  x 1  2 4  8 x  x 1
2

2x  3 1 dx
 x  x 1  
2

4 8  1
2
3
 x   
 2  4
2x  3 1
 x 2  x  1  Ln 2 x  1  2 x 2  x  1  c
4 8

dx
5.-  x 3
 3x  3x  12
 x2 2x  3
SOLUCIÓN:

dx 1 1
 t  x 1
 x  1  x  1
3 2
4 x 1 t
dt
dx  
t2
dt

t2 t 2 dt dt
1     At  B  1  4t 2   
1 1  4t 2 1  4t 2
 4
t3 t2
t2 4t  At  B  
 A 1  4t 2   (MULTIPLICANDO 1  4t 2 )
1  4t 2
1  4t 2
1  4t 2
 
t  A 1  t  4t  At  B   
2 2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
 8A  1
1 1
 4B  0 A , B0 ,  
8 8
A  0
t 2 dt t 1 d
 1  4t 2

8
1  4t 2  
8 1  4t 2
t 1
 1  4t 2  arc sen 2t 
8 16
REEMPLAZANDO

130
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x2  2x  3 1  2 
  arc sen c
8 x  1  x 1
2
16

x3
6.-  3
1  2x2
SOLUCIÓN:
FALTA
dx
7.-  x 3 3
1  4 x3
SOLUCIÓN:

  x 3 / 2 1  x 3 / 4 
dx 1 / 3
 dx
x3 3
1 4 x3
AHORA APLICANDO CHEBICHEV
m 1 2 1
 p     1
n 3 3
1
LUEGO z 3  x 3 / 4  1  x 3 / 4 
z 1 3

x
1
 dx  4 x 2 z 3  1  7 / 3
dz
z 3
1  4/3

 
1 / 3

   z 3  1   4 z  z  1
dx  4 / 3 3 / 2  1  7 / 3
 1  3
2 3
 dz
x 3 3
1 4
x 3  z 1

 4  zdz  2 z 2  c  23  x 3 / 4  1  c
2

dx
8.-  1 x 1 x2
SOLUCIÓN:

SEA 1  x 2  t  x SE ELEVA AL CUADRADO


1 t 2 t 2 1
x  1 x2 
2t 2t
t 2 1
dx   dt
2t 2
REEMPLAZANDO
dx  t 2  1 dt 1  
 1  x 1  x 2  1  t 2 1  t 2  2t 2

1 
2t 2t
 2 4
2

t  1 dt
 2
 t  d dt
2
 
t  4t  1
2
t  2 5 t2  2  5   

131
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

t 2 1 At  B Ct  D
 2  2
t  4t  1 t  2  5 t  2  5
4 2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
AC  0 A0 , C0
3 5 5 3
B  D 1 B , D
2 5 2 5
  2  5  A   2  5 C  0
 5  2 B  2  5 D  1
dx 
22 5  dt 5 3 dt
 1 x 1 x 2

2 5 t 2
2 5
 
2 5 t 2 5
2

3  5 1 t 2 5 5 3 1  t 
 2  Ln   arc tg    c
 2 5 2 5 t 2 5 2 5 5 2  5  2 


3 5
Ln
1 x2  x  2  5

5 3
arc tg
 1 x2  x  c
5 2 5 1 x  x  2  5
2
5 52 52

x x 2  3x  2
9.-  x x 2  3x  2
dx SOLUCIÓN:

x 2  3 x  2   x  1 x  2 
 x  1 x  2  t  x  1  x  2  t 2  x  1
2t2  2t
x  dx  dt
t 2 1 t 2
1  2

2 t2 t
 2   2t 
x  x  3x  2
2
t 1 t 1
2
  dt
 x  x 2  3x  2 dx   2  t 2 1  
 t 2 1 2 
  
t 2 1 t 2 1
t
x 2  3x  2 
t 1 2

 2 
2 t t2 t.dt t 2  2t  dt

2  t  t 2  t 2  1 2
 2   t  2 t  1 t  1 3
t 2  2t A B C D E
    
 Ct  2 t  1 t  1 t  2 t  1 t  1  t  1  t  1 3
2 2

EL SISTEMA DE ECUACIONES
 A  B  C  0
2 A  B  C  D  0


 2 A  3B  3C  2 D  E  1
 A  5 B  C  D  3E  2


 A  2 B  2C  2 D  2 E  1

REEMPLAZANDO
x x 2  3x  2  16 6 34 10
 x x  3x  2
2
dx      
 27 t  2 8 t  1 46 t  1 36 t  1
2

132
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2 
 3
dt  c
6 t  1 

16 3 17 5 1
 Ln t  2  Ln t  1  Ln t  1   c
27 4 108 18 t  1 6 t  1 2
x 2  3x  2
DONDE t
x 1

dx
10.-  1 x  1 x
SOLUCIÓN:

z2  x  dx  2 zdz
dx dzd
 1 x  1 x
 2
1 z  1 z2
1 z 2  z  t  1  z 2  z 2  2 zt  t 2
1 t2 t2 1
z  dz   dt
2t 2t 2
t 2 1
1 z2 
2t
t 2 1 1 t 2
 
dx 2t 2 2t
 1  x  1  x  1  t 2 t 2  1 dt
 2
1 
2t 2t
1 t 4 1 t 4 1
 
2  t 2  t  1
dt  dt
t 2  2t  2 

1 t 2  1  t  1  1  1 1

2  t 2
dt    t  1   2  dt
2  z t 
1 t 2 1
   t  Ln t    c
22 t
COMO z2  x  z x
1 z  z  t
2
 t  1 z 2  z  1 x  x
1 1  2 x  2 x  x  1
 1
dx
x  1 x
 
2 2
 1 x  x  Ln  1 x  x 
1 

1 x  x 
2 x  1  2 x x  1

4
1
 x  Ln
2
 1 x  x  c 
dx
11.-  4
1 x4
SOLUCIÓN:

133
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


dx

  x0 1  x4
dx , APLICANDO CHEBICHEV  1 / 4

1 x
4 4

m 1 0 1 1
  NO ES UN NÚMERO ENTERO.
n 4 4
m 1 1 1
 p  0 ES UN NÚMERO ENTERO.
n 4 4
4
SEA z  x  1  x  z  1  4
4 4 4 1 1
z 1
 

x  z 4 1  1 / 4
 dx   z 3 z 3  1   5 / 4
dz

 z  z dz
1/ 4


dx 
  1  4
1 
z 1

3 4
1  5 / 4

4
1 x 4

   z 1  z 4  1 z 3  z 4  1
1/ 4 5 / 4
dz
z2  A B Cz  D 
  dz       2 dz ...
z 1  z  1 z  1 z  1 
4

(1)
z2 A B Cz  D
   2
z 1 z 1 z 1 z 1
4



A z  1 z 2  1  B z  1 z 2  1   Cz  D  z 2  1     
 z  1 z  1 z 2  1  
z 2  A z 2  z 2  z  1  B z 3  z 2  z  1  C  z 3  z   D z 2  1
z 2   A  B  C  z 3   A  B  D z 2   A  B  C  z  A  B  D

POR IDENTIDAD DE POLINOMIOS SE TIENE:


 A  B  C  0
 A  B  D  1


 A  B  C  0

 A  B  D  0

1 1 1
 A , B   , C  0, D ...(2)
4 4 2
AHORA REEMPLAZANDO ESTOS VALORES DE (2) EN (1)

dx  1 1 
 4
1 x 4
   
 4 z  1 4 z  1  2 z  1
2
   dz

1 1 1 1 z 1 1
 ln z  1  ln z  1  arc tg z  c   ln  arc tg z  c
4 4 2 4 z 1 2
x 4  1  1
 
4
1 1
 ln  arc tg 4
x 4  1  c
4 4
x 4
1 1 2

dx
12.- x x 5 1
SOLUCIÓN:

SEA z 2  x5 1  2 zdz  5 x 4 dx

134
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

dx 1 5 x 4 dx 1 2 z dz
x x5  1
   
5 x x 5  1 5  z 2  1 z
2
  2
5 z 1 5
dz 2 2
 
1/ 2
 arctg z  c  arctg x 5  1  c
5

x3 1 x4
13.-  1 x4 1
dx

SOLUCIÓN:

dz
z  x4 dz  4 x 3 dx x 3 dx 
4
1 1  z dz  2  1 z

4  1 z 1 dz  2 d
1 z   2   d  d
2

 1  z  1 dz     1  2   1
 1 
 2     1  d   2  2   2 ln   1
   1 
1 z
 1  z  1 dz  1  z  2 1  z  2 ln 1  z  1
x3 1  x4 z 1 1 z 1
 1 x 1 4
dx 
4

2
 ln 1  z  1  c
2
x4 1 1 x4 1
   ln 1  x 4  1  c
4 2 2

PRACTICA Nº 8

I) EFECTUAR COMO UNA INTEGRAL DEFINIDA EL LIMTE DE LAS


SIGUIENTES SUMAS:

1) n
 n 1
lim
n
  n  i   n 
i 1

SOLUCIÓN:
SI  X = 1/N, ENTONCES EL INTERVALO SE TIENE [0, 1]

135
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

i i
xi  0   xi 
n n
 
n
 n  1  1  1
  i  1 
n n
lim     lim       lim   n   n 
i
n
i 1 ni n n
i 1  1 

 n

n 
i 1
 n 
1 dx
= 0 1  x

 
i   1  1
ADEMÁS: f     f ( x) 
n 1 i  1 x
 
 n 

2)  xi 1  xi 
3

x 
n
lim
| P|0
 

i 1  2

 i  xi 1

SOLUCIÓN:
[A, B] = [1, 9]  xi  xi  xi 1

xi 1  xi
 x2 , x i [ xi 1 , xi ]
2
3
 xi 1  xi 

2
 x
i   
 xi 1  f x i xi  xi 1 
 
3

  
 x  xi 
f x i   i 1
2
  x i   3

 

 f ( x)  x ³
3
 xi 1  xi 
x 
n
lim  
9

| P|0 
i 1  2



i  xi 1  
1
x ³ dx

3
3)  2 xi 
  xi  xi 1 
n
lim  
i 1  1  xi
| P| 0

DONDE P ES PARTICIÓN DE 0, 2 


SOLUCIÓN:

136
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

i
a0 ; b 2 ;  xi  xi  xi 1
n

f ( x i )   xi  xi 1    xi  xi 1 
2 xi
1  xi

2 xi
 f ( xi )   f ( xi ) ; xi  [ xi 1 , xi ]
1  xi
2x
 f ( x) 
1 x

 xi  xi 1  
n
2 xi 2 2x
lim
| P| 0
1 
i 1 xi 0 1 x
dx

n
4)
  n²  i ²  1 / 2
lim
|n  
i 1

DONDE P ES PARTICIÓN DE [0, 3]

SOLUCIÓN
ba 3 0 3
x  ; 
n n n

3i
xi  a  i x  0 
n

3 3i
 x  ; xi 
n n
n n
1 n
1 1
  n²  i ²   
1/ 2
lim  lim  lim  
|n  
i 1
|n  
i 1 n²  i ² |n  
i 1  i  n
2

1  
n

1 n
1  3
lim   
3 3i   n 
2
= |n   i 1 1
1  
3  n 

1 3 dx 3 dx

3  0 x²
  0 3  x²
1
3

5)
1   2 n 
lim
n n tg 4n  tg 4n  ........  tg 4n 

137
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SOLUCIÓN
1   2 n 
lim
n n tg 4n  tg 4n  ........  tg 4n 

n
i 1
= lim
n 
 tg
i 1
.
4n n
n
 i  1   x

1
= lim
n
i 1
f    
 n  n 

0
tg
4n
dx

DONDE:
i  i  
f    tg    f ( x)  tg  x  dx
n 4n 4 

6) 1   1 n 
 2 
lim  ln  b    ln  b    ....  ln  b   
n n   n  n  n 

DONDE B > 0

SOLUCIÓN
1   1  2  n 
lim
n ln  b  n   ln  b  n   ....  ln  b  n  
n
       
n
 i  1   i  1 

1 1
 lim
n
i 1
f    
 n  n 
0
f    
 n  n 
 ln (b  x) dx
0

DONDE:
1 0 i
x  ; xi       f ( x )  ln (b  x )
n n

7) n
2n  4 i
lim 
n
i 1 2n ²  4in  4i ²

DONDE P ES UNA PARTICIÓN DE [2, 6]

138
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

SOLUCIÓN
6 2 4 4
SEA: x    x 
n n n
4i 4i
xi  a  i x  2   xi  2 
n n
4i
2
n
2n  4 i n
4
lim   lim  n  
i 1 2n ²  4in  4i ²  4i 4i ²   n 
n n
i 1
42   
 n² n² 
4i
2
n
2n  4 i n
4
lim   lim  n
2  
i 1 2 n ²  4in  4i ² i 1  4i   n 
n n 
2  
 n 
6 x
  2 x²  4
dx

8)
x  xi21 
n
2
lim i
| P |0
i 1

DONDE P ES PARTICIÓN DE [-4, 12]

SOLUCIÓN:
SEA: x i  xi 1  2

 xi  xi 1 xi  xi 1  
= x  x i i 
 xi 1  xi 1 xi  xi 1  
= 2  xi 
 x  xi 1  
 
 xi  xi 1
i

 2 
DONDE:

xi   xi , xi 1  ;
x i  xi 1 
  xi , xi 1 
2
  x  xi 1  
x  xi21   lim  2x  x  xi 1   lim 2  i   xi  xi 1 
n n
2
lim i i i
| P | 0
i 1
| P | 0
i 1
| P | 0
 2 
12 12
  4
2 x dx  
4
2 x dx  0

139
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

9) n
1
lim 
n|  
i 1 n  i

DONDE P ES UNA PARTICIÓN


a ) Particiòn del int ervalor [0, 1]

SOLUCIÓN
[a, b]  [0, 1]

b  a 1
 xi  
n n
1 n 1 1 1 1 1
f ( x i )  xi   .  .  .
ni ni n i n 1  xi n
1
n
1 1
f ( xi )   f ( xi )  f ( x) 
1  xi 1 x
n
1 1
lim 
1

n|  
i 1 n i
 
0 1 x
dx

B) Particiòn del int ervalor [2, 6]


SOLUCIÓN
[ a, b]  [ 2, 6]

b  a 4
 xi  
n n
b  a 4i
xi  a  i ( xi )  a  i  2
 n  n
1 n 1 4
f ( x i )  xi   .
n  i 4 n  i n

1 4 1 4 1
f ( xi )  .  .  xi
4i n  4i  n 2  xi
4 2  2  
n  n
1
 f  x 
2 x

140
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

n
1 1
lim 
6

n|  
i 1 n i
 
2 2 x
dx

II. INTEGRALES DEFINIDAS

1) HALLAR F’(X) SABIENDO QUE:


x
A. F ( x )   0
e t ln | t | dt

F ' ( x )  e x ln | x |


B. F ( x )  
o
t  e t dt

F ' ( x)  x ²  e x ² D ( x ²)

F ' ( x)  x ²  e x ² (2 x)

sen x dt
C. F ( x )   0 1  arc sen x

D ( sen x ) cos x
F ' ( x)  
1  arc sen x x

3 dt
D. F ( x)   x³ 1  t ²  sen ² t

3 dt x³ dt
F ( x)   x ³ 1  t ²  sen² t
   3 1  t ²  sen² t

D ( x ³) 3 x²
F ' ( x)   
x  sen² ( x ³)  1
6
sen ² ( x ³)  x 6  1

ln x dt
E. F ( x )   a arc cos x

D (ln x ) sen x
F ' ( x)   
arc cos (cos x) x

141
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

5 x²
F. F ( x)  
x
1  t 4 dt  1
1  t 4 dt

5 x² x x²
F ( x)  
x
1  t 4 dt  1
1  t 4 dt   
5
1  t 4 dt  
1
1  t 4 dt

F ' ( x)   1  x4  2x 1  x8

2) HALLAR F(X) SABIENDO QUE F ES CONTINUA  X  R Y


x ² 1

0
f (t ) dt  x 6  x 4  3 x 2

SOLUCIÓN:
DERIVANDO AMBOS MIEMBROS:
2 x f ( x ²  1)  6 x 5  4 x 3  6 x

f ( x ²  1)  3 x 4  2 x 2  3

f ( x ²  1)  (3 x ²  1) 2  8( x ²  1)  8

f ( x)  3x ²  8 x  8

3) CALCULAR LA INTEGRAL DEFINIDA DE:


9 x
4 x 1
dx

SOLUCIÓN:
SEA: x  z ²  dx  2 z dz
 Para x  4 ; z  2  Para x  9 ; z  3

9 x 3 z 3 1 
4 x 1
dx   2 z 1
( 2 z dz )  2  
2 

z 1 
z
 dz
1 

3
 z² 
 2  z  ln | z  1|
2  2

 9  4 
 2   3  ln | 3 1 |     2  ln | 2  1| 
 2  2 
 7  2 ln 2

4) CALCULAR LA INTEGRAL DEFINIDA DE

142
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4
 1
| x  2 | dx

SOLUCIÓN:
POR DEFINICIÓN DE VALOR ABSOLUTO SE TIENE QUE:
x  2 Si x  2

| x  2 |  

2  x Si x  2

Y  [ 1, 4]  [1, 2]  [2, 4]


ENTONCES:
4 2 4
1
| x  2 | dx  1
| x  2 | dx  2
| x  2 | dx

2 4
  1
( 2  x ) dx   2
( x  2) dx

2 4
 x²   x² 
 2 x      2 x
 2  1  2 2

9 13
  2
2 2
4 13
  1
| x  2 | dx 
2

5) MEDIANTE LA DEFINICIÓN DE INTEGRAL DEFINIDA COMO UN LÍMITE,


CALCULAR:

 4x 
3
A) 3
 3 x 2  1 dx
1

SOLUCIÓN:

  4x 
n

 f (x
3
3
 3 x 2  1 dx  lim i ) x
1 n 
i 1

31 2 2
donde x   ; xi  1  i
n n n

f ( x)  4 x 3  3 x 2  1 
3 2
 2   2 
 f ( xi )  41  i   31  i   1
 n   n 
32 36 12
f ( xi )  i³  i²  i  2
n³ n² n

REEMPLAZANDO EN LA INTEGRAL SE TIENE:

143
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

  4x 
n
 32 36 12  2 
  n³ i ³
3
3
 3x 2  1 dx  lim  i²  i  2 
1 n 
i 1 n² n  n 

 n  64 72 24 4 
 lim   4 i ³  i²  i  
n 
 i 1  n n³ n² n 

 64 n 72 n 24 n 4 n

 lim  4  i ³  3  i ²  2  i  1 
n 
 n i 1 n i 1 n i 1 n i 1

 64  n²( n  1)²  72  n(n  1)(2n  1)  24  n(n  1)  4 


 lim  4    3   2    n 
n
n  4  n  6  n  2  n 
  1
2
 1  1 
 lim 16 1    12 1    121    4
n 
  n  n  n 
 16  24  12  4  56

POR TANTO:

 4x  3 x 2  1 dx  56
3
 1
3

 x 
4
B) 2
 4 x  5 dx
1

SOLUCIÓN:

 x 
n

 f (x
4
2
 4 x  5 dx  lim i ) x
1 n
i 1

4 1 3 3
donde x   ; xi  1  i
n n n

f ( x)  x 2  4 x  5 
2
 3   3 
 f ( xi )  1  i   41  i   5
 n   n 

9 18
f ( xi )  i²  i  10
n² n

REEMPLAZANDO EN LA INTEGRAL SE TIENE:

 x 
n
 9 18  3 
  n² i ²
4
2
 4 x  5 dx  lim  i  10   
1 n 
i 1 n  n 

144
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 n  27 54 30 
 lim   i²  i  
n 
 i 1  n ³ n² n 

 27 n 54 n 30 n 
 lim  3  i ²  2  i  1
n 
 n i 1 n i 1 n i 1 

 27  n(n  1)( 2n  1)  54  n( n  1)  
 lim  3   2   30 
n 
n  6  n  2  
 9 1  1  1 
 lim  1    2    27 1    30
n 
 2 n  n  n 
9 
  ( 2)  27  30   66
2 
POR TANTO:

 x  4 x  5 dx  66
4
2
1

PRACTICA 9

145
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1.
Y = 4X – X2
Y = 4 – (X - 2)2

(2,4)
4

  4 x  x  dx  2 x
4 x3 32 2
AR  2 2
  u
0 3 0
3
R

0 4 x

2.

Y = 4 – X2

3 2

  4  x dx  4 x  3
x 32 2
A R  
4
R
2
 u
0
2
3

-2 0 2 x
y

x=3y 2 -9
3
3. X = 3Y2 – 9 , Y = 0,y=1Y = 1 Y X = 0

-9 0 x
R
3
146
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A R    3 y
1

 3
2

 9 dy  y 3  9 y
1

 3
 
 2 3 3  4 u2

y
y=
4.

m2
XY = M2  Y =
R x
0 a 3a x m2
A R  
3a 3a

a x
dx  m 2 ln x
a

A(R) = M2LN 3A - M2 LN A = M2 LN 3 U2

y
5.

0 a R 2a x

x2 y2
 1
a 2 b2

147
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

y2 x2
 1
b2 a 2

y 2  2  x2  a2 
b2
a

b
y x2  a2
a

2a
b b
A R  
2a
a a
x 2  a 2 dx 
a 0
x 2  a 2 dx

2a
bx 
A R   
a2
x a 
2 a2
2
ln u 
2
u - a   a 2 3 
2 2 a2
2
ln a  a 3 
a2
2

ln a 
0
a2  a  2
 a2 3  ln u
2 aa 3

6.
y

R
y=9-x 2

-3 0 2 3 x

A R    9  x    x  3 dx
2
2
3
y 2

  x  x  6  dx  
2 x3 x2 32 2
 2
  6x  u
3 3 2 3
3

7.
y 2 =x+1 R

-1 0
x

148
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

CALCULANDO LOS PUNTOS DE INTERSECCIÓN


y2  x  1 y  1
 
 y  x 1 y2

A R     x  1   y 
 1 dy    y  y  2  dy
2 2
2 2
n n

2
y3 y2 9 2
   2y  u
3 2 1
2

y
8.

0
x
5

3

 y2  x y1  2
 
 y  3 x  10 y2  5 / 2

2
 y  10 2 1  y2 3
A R  
2
5 / 3  3  y  dx  3  2  10 y  y 
5 / 3

149
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

= 14, 11 U2

9.

4x - y = 3

2x + y = 6
3
2
3
0
x

-3

Y = - X2 + 4X – 3

dy
 2 x  4  2
dx x 3

L1: Y – 0 = -2 (X - 3) = 2 X + Y = 6

Y = - X2 + 4X – 3

dy
 2 x  4 4
dx x 0

L2: Y + 3 = 4 (X - 0) = 4 X - Y = 3

10.

150
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A R      4 x  3    x 
 4 x  3 dx    6  2 x     x 
 4 x  3 dx
3/ 2 3
2 2
0 3/2

 
0
3/ 2
x 2 dx  
3

3/ 2
x 2
 6 x  9 dx 

3/ 2 3
x3  x3  9 9 9 9
=    3 x 2  9 x      u2
3 0  3  3/ 2 4 8 4 4

11.

ex

R
1

e-x

 e 
1
A R  
1
x
 e  x dx  e x  e  x
0 0 1
 e  e 1 
= e  e 1
 2  2  1  2 Cos h  1
 2 

12. y

y = x e–x2

0.7 x
0

151
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

CALCULAMOS EL PUNTO MÁXIMO


Y = X E–X2
dy
dx
 e  x  x  2 x  e  x  e  x 1  2 x 2  0
2 2 2
 
1 – 2X2 = 0  X =  0.7

0.7
1 x2
A R  
0.7
 
2
x e x   e  0.3  0.5  0.2 u 2
0 2 0

13. y

x2
x
Y=X = x2
e 2
e 2
y=x

A2

A1 x
0

CUANDO X    Y = 0
LUEGO Y = 0 ES AL ÚNICA ASINTOTA.

A(R) = A1 + A2 = 2 A2
2 b
x x2
 lim
A R   2  ydx  2
b
 xe 2 dx  2 lim e
2

0 b 0
0

 b 
2

A R    lim e 2  1  2 0  1  2
 
 
A R   2u 2

14.

152
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

y= y= 2
-2 x x=
x
4
A
1
1

0
x

-4

X2 – Y2 = 3 XY =  2 Y = 4
4X = 3  y2

GRAFICANDO

x  y  3
2 2
2
2
x 4  3x 2  4  0
  x2     3  2
 xy  2
  x  
x  4 x 2  1  x  2 

PARA X = 2, Y = 1 POR SIMETRÍA SE TIENE AR = 4R1


4
4 2 y 3 
A R   4   3  y 2   dy  4  3  y2  ln y  3  y 2  2 ln y 
1
 y 2 2 1
 3 1 3 
A R   4 2 19  ln 4 19  2 ln 4    2   ln1  2   0 
 2 2 2 
 4  19 
 AR   8 19  4  6 ln  16 ln 2 u 2
 3 
 

153
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

15.

-7 2 x
-1

PARÁBOLA DE V (2, 0) -2
PARÁBOLA DE V (-7, 0)

 y 2  8 x  16 x  1
 2 
 y  4 x  28 y  2 6

 16  y 2 y 2  28 
A R  
2 3
   dy y
2 6
 8 4 
2 6
 3y2  y3
A R  
2 6
9  
 dy  9 y  8
2 6 8
  2 6

= 24 6u 2

y = x2
16.
y = x3
3

3 x
0

154
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 y  x2 x0

 x3 
 y  3 x3

3
 x3   x3 x4 
A R     x 2 
3
 dx    
0
 3   3 12  0
27 9
A R   9   u2
4 4

18.
y = ln x
x

y = ln2x

A(R)

0 1 e x

155
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 y  ln x
 ln 2 x  ln x
 y  ln x
2

LN X (LN X - 1) = 0
LN X = 0  LN X = 1
X = E0  X = E1
X=1X=E

  ln x  ln 
e
A R  
e
 1
2
x dx  3 x ln x  x ln 2 x  3 x
1
= (3 - E) U2

19. y

-2 -1 0
x

A)
Y = X2 – 2X – 3
Y = (X - 1)2 – 4, X = -2 X = 0
(-1, -4)

156
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 x 
1
A R   2
 2 x  3 dx
2
1
 x3  7
A R     x 2  3 x   u2
 3  2 3
y
g
B)
R

Y = - X2 + 9, Y = X2 + 1
A R      x   
2
2
 9  x 2  11 dx
 2
2
-2 2 x
  2x  2
A R  
2
2
 8 dx   x 3
 8x
 2
3  2

= 32 U2

157
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

PRACTICA Nº 10

I) VOLUMEN
1) Calcular el volumen del sólido obtenido al hacer girar alrededor del eje X,
la región limitada por las gráficas y = x², y = x , x = 2.
Solución
 y  x²  x²  x
  
y  x  x  0, x  1

 x²  x  x4  x  0

x3  1
x 1

Se cortan en (0, 0) y (1, 1)

 x    x 
1 2
V  x 4 dx  4
 x dx
0 1

1 2
 x² x5   x5 x2 
V        
2 5 0  5 2 1

  32   
V      2 
2 5 5 5 2
V  6  

V  5 u ³

2) Encontrar por integración el volumen de un cono circular recto de altura h


unidades y de radio de la base “a” unidades.
Solución:
Sabemos que:
h  y h

z a

170
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

a (h  y )
 z 
h

 (h  y ) 2 a 2
Ay 
h2
Derivando se tiene:

h h  (h  y ) 2 a 2
0
Ay dy  
0 h2
dy

h
h a ²   (h  y ) 3 
0
A y dy 
h² 

3

0

a²   h3 
A  
h²  3 

Entonces:
a ² h
A
3

3) Determinar el volumen del sólido de revolución generado al hacer girar


alrededor del eje X, la región limitada por el eje X y la curva
y = -x² + 2x + 3
Solución:
Completando cuadrados se tiene
y = -x² + 2x + 3  y = - (x² - 2x – 3 + 1 - 1)
y = - (x – 1)² + 4  y – 4 = - (x – 1)² que es una parábola de
vértice V(1, 4)
Para y = 0  x² - 2x + 3 = 0  x = -1 , x = 3
3
V  1
(  x ²  2 x  3)² dx

171
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 x 
3
V  4
 4 x ²  9  4 x 3  12 x  6 x ² dx
1

 x 
3
V  4
 4 x 3  2 x 2  12 x  9 dx
1

3
 x5 x4 x3 x2 
V   4  2  12  9 x
 5 4 3 2  1
3
 x5 2x3 
V   x4   6 x 2  9 x
 5 3  1

 242 56 
V    80   48  27  9
 5 3 

 940 
V    4
 15 
1000
V   u³
15

4) Encontrar el volumen del sólido generado por la rotación de la región


entre las curvas y = x² + 4 e y = 2x² alrededor del eje X.
Solución
y = x² + 4 ; y = 2x²
 x² + r = 2x²  x² = 4  |x| = 2

172
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x  2
| x|  2 
x   2

( 2, 8); ( 2, 8) ; ( 2, 8) ; ( 2, 8)

 ( x ²   dx
2
V  4) 2  ( 2 x ²) 2
2

 x 
2
V  4
 8 x 2  16  4 x 4 dx
2

2
 3x 5 8x3 
V     16 x 
 5 3  2

 192 124 
V      64
 5 3 

  576  620  460 


V  
 15 
1004
V   u³
15

5) Hallar el volumen del paraboloide de revolución si el radio de su base es


R y su altura es H.
Solución
La ecuación de la parábola es x² = ky como x = R, y = H
R² R² y
R ²  kH  k   x² 
H H

H
 R² y²  R² H
V  
H 2 0 2

R² H 
V  u³
2

173
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

6) Encontrar el volumen cuando el área plana encerrada por y = -x² -3x +6,
y, x + y – 3 = 0 gira alrededor de y = 0.

Solución
33  3
y = - x² - 3x + 6  y    x  
4  2

0  x y3  y  0 ( gira alrededor de x)

x ²  3x  6  3  x

x²  2 x  3  0

x  3 x 1

  ( x² 
1
V   3 x  6)²  (3  x)² dx
3

 x 
1
V  4
 9 x 2  36  6 x 3  36 x  12 x 2  9  x 2  6 x dx
3

 x 
1
V  4
 6 x 3  20 x 2  30 x  27 dx
3

1
 x5 3 x4 20 x 3 
V     15 x 2  27 x 
 5 2 3  3

 244 560 
V   120   120  108
 5 3 
(732  1800  2800  1800  1620)
V 
15
8752 
V  u³
15

7) Encontrar el volumen del sólido generado al rotar alrededor del eje X la


región acotada por la curva y = x³ y las rectas y = 0, x = 2
Solución

174
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

y  x3 , y 0, x  2
2
V  
0
y 2 dy

Reemplazando el valor de y
se tiene:
2
V   0
x 6 dx

2
 x7 
V  
 7 0

128 
V  u³
7

8) Encontrar el volumen del sólido generado al rotar la región del ejercicio


anterior alrededor del eje Y.
Solución.
y  x3 , y 0, x  2

x  y1/ 3
2
V  2  0
x ( x 3 ) dx

2
V  2  0
x 4 dx
2
x5
V  2
5 0

64 
V  u³
5

9) Hallar el volumen del sólido engendrado haciendo girar alrededor del eje
OX, la superficie limitada por la curva x  y  a y las rectas x = 0,
y = 0.
Solución
x  y  a

x  ya 2 xy

 x  y  a 2   2 xy  2

x ²  y ²  a ²  2 xy  2ax  2ay  4 xy  0

175
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

x ²  2 xy  y ²  2ax  2ay  a ²  0

    2  411  0  parábola 
2

Sabemos que:
x  y  a  y   a  x  2

Luego:
V  
0
a
y 2 dy   
0
a
 a  x  4
dx

  a ²  4a 
a
V  3/ 2
x  6ax 2  4a1/ 2 x 3 / 2  x 2 dx
0

a
 x2 x3 x5 / 2 x3 
V   a 2 x  4a 3 / 2  6a  4 a1 / 2 
 2 3 5/ 2 3  0

 (a ) 2 (a)3 (a ) 5 / 2 (a ) 3 
V   a 2 ( a )  4a 3 / 2  6a  4 a1 / 2 
 2 3 5/ 2 3 

 8 1 
V   a 3  2a 4 / 3  2a 4  a 3  a 3 
 5 3 

15 a 3  30a 4 / 3  30a 4  24a 3  5a 3 


V  
 15 

  30a 4  4a 3  30a 4 / 3 
V  u³
15

10) Calcular el volumen del sólido que genera la circunferencia x² + (y – 3)² =


1 al girar alrededor del eje X.
Solución
x²  (y - 3)²  1

(y - 3)²  (1 - x²)

176
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


 y1  3  1 x 2
(y - 3)²  (1 - x²) 

y 2  3  1 x 2

 y 
1
V  2 2
1  y 22 dx
0

V  2
1

0
12 
1  x 2 dx

1
V  24  
0
1  x 2 dx

1
x 1 
V  24   1  x2  sen 1  x  
2 2 0

 
V  24   
4
V  6 u ³

177
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

II. INTEGRALES IMPROPIAS

1) Determinar si las siguientes integrales impropias es convergente o


divergente:
1 dx
a. 0 1 x

1 dx t dx
0 1 x
 lim 
t 1 0 1 x

t 1

 lim  2 1  x  
1/ 2 6
0

 
 lim  2 1  t  2  2
t 1
 
1 dx
0 1 x
es convergente

2 x3
b. 1 x 1
dx

2 x3 2 x3
1 x 1
dx  lim 
t 1 t x 1
dx

x3
x  1  dz   x  1
2

1/ 2
dx haciendo z  dx
1 x 1

x  z ²  1  x 3   z ²  1
3
z ²  x 1 

x3
  z ²  1
2 2

3
dx  dz
1 x 1 1


2

1
z 6
 3 z 4  3 z 2  1 dz

z7 3 z5
   z3  z
7 5


 x 1 7 / 2 
3  x  1
5/ 2
  x  1
3/ 2
  x  1
1/ 2

7 5

x3   x  1 7 / 2 3  x  1
5/ 2 
  x  1   x  1
2

3/ 2 1/ 2
dx  lim   
1 x 1 t 1


7 5 

 3 1/ 2 
 lim 1   t  1    t  1  1   t  1  1   t  1 
7/2 5/2 3/ 2
t 1  5 

 3  18
 1   1  1 
 5  5

178
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2 x3

1 x 1
dx es convergent e

1 ln 2  3 x 
c. 1 3
x
dx

 lim 
t 
ln 2  3 x  1 ln 2  3 x  
t  0  t
3
dx  lim 3
dx
t 0 1 x x

  
t
  x1 / 3  2   x 2 / 3  4  
2
 1/ 3
 x 
 2 ln x1/ 3
 2   
2
  
8

  

      1

  
  x1/ 3  2   x 2 / 3  4  
2
 1/ 3
 x 2 ln x1/ 3
 2 
   2
 
  
8

 


      

      t
  t 1/ 3  1 1 
2


   
2/3
 lim  t 1/ 3  1 ln t 1 / 3  2     
t 0    2   8  
 

  1  t 1/ 3    1  t 2 / 3  
2

lim 1  t 1/ 3  ln 3
 3 
     
t 0 


 t  2   2   8  

 ln 2 1   ln (3 / 2) 1 
      
 2 64   2 64
ln 3 1 16 ln 3  1
  
2 32 32

1 
ln 2  3 x 
1 3
x
dx es convergent e

1 dx
d. 0 x ²  3x

1 dx 1 dx
0 x ²  3x
 lim 
t  0 t x ²  3x

 lim ln 3  ln
t 0
 t  t 3 
ln 3 ln 3
 ln 3  
2 2
1 dx
0 x ²  3x
es convergent e

179
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 dx
e. 0 1  x²
 dx b dx
0 1  x²
 lim 
b   0 1  x ²


 lim  tan 1 x  0  lim tan 1 b 
b

b   b   2
 dx
0 1  x²
es convergente

1
f.  e x dx

1 1
 e x dx  lim e
x
dx
 a   a

 lim e x
a  
  1
a  lim e  e a
a  
 
1

e x dx es convergente


g. 
2
| x | ex dx


 0 b
  |x|e  |x|e
2
 x2  x2
| x | e  x dx  lim dx  lim dx
 a   a b   0

0 b
 |  xe  | xe
 x2  x2
 lim dx  lim dx
a   a b   0

0 b
 e x   ex 
2 2

 lim    blim  
a  
 2  a  
 2  0


1

2 a 
2

b  
2
lim 1  e  a  lim e b  1   
1


2
| x | ex dx es convergente



h. 0 e  ax cos (bx ) dx ; a  0


 lim
   0
e  ax cos (bx) dx

 b sen b x  a cos b x 
 lim e  ax 
  
 a²  b² 0

180
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 b sen b   a cos b  a 
 lim e  a 
  
 a ²  b² a²  b² 

a

a ²  b²


0
e  ax cos (bx) dx es convergent e

 dx
i. 
1 x³  x²
 dx b dx

1 x³  x²
 lim
b   1  x ² ( x  1)
 dx  dx
 
1 x³  x²
 
1 x³
 dx 1
 
1 x³

4
 dx

1 x³  x²
es convergente


j. 
0
e  x sen ( x ²) dx

 

0
e  x sen ( x ²) dx   0
e  x dx



0
e  x dx 1



0
e  x sen ( x ²) dx es convergent e

 dx
k. 
1 2x  3 x²  1  4

1 x2/3
h( x)   1/ 3
2x  3 x²  1  4  1  4
x 2 / 3  1   
 x ² x2/3

1 A
 h( x )  2/3

x xm
donde A  1; m  2 / 3

 dx

1 2x  3 x²  1  4
es divergente

181
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

6 dx
l. 
1 3
x  2 4 x  x³

1  x1/ 4  1 
h( x)      1/ 4 
3
x  2 4 x  x ³  x1/ 2  2  x11 / 4  x 

1 A
 h( x )  1/ 4
 m
2x x
1 1
donde A  ; m  1
2 4
6 dx

1 3
x  2 4 x  x³
es convergente

2) Hallar el área de la figura comprendida entre la curva de agnesi


y  y el eje de abcisas.
x²  a ²

Solución
Como la gráfica de la curva es simétrica respecto al eje Y, se tiene:

  a³
A 
0
y dx  
0 x²  a²
dx

b a³
A  2a ³ lim
b   
0 x²  a ²
dx

b
 x
 2a ³ lim tan 1  
b  
 a 0

A  a³ u ²

182
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


3) Hallar el área de la figura limitada por la cisoide y²  y su
2ax  x

asíntota x = 2a (a > 0)
Solución

y²  ; x = 2a a>
2ax  x

2a 2a x
A 0
y dx  
0
x
2ax  x
dx

2 a  x
A  2 lim
   
0
x
2ax  x
dx

 /2
 3 sen 4 
 2a ²   sen 2  
 2 8 0

A  3a ²  u ²

2| x |
4) Calcular el área de la región limitada por las curvas y  1  x 4 ,

2| x |
y   .
1  x4

Solución
2| x | 4| x |
y  y 
1  x4 1  x4

183
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

A  A1  A2

  2 | x |   4 | x | 
A 

    
4 
 1  x   1  x 
 dx
4 

  6| x | 
  1  x 4  dx
 
0  6| x |    6| x | 
A   1  x 4  dx 
 
0 1  x 4  dx
 
0  2| x |    2 | x | 
A  3 1  x 4  dx  30 1  x 4  dx

   
0 b
A  3 lim tan 1 ( x ²)  3 lim tan 1 ( x ²)
a   a b   0

3 3
 
2 2
A  3 u ²

5) Hallar el volumen del cuerpo engendrado al girar la superficie limitada


por las líneas y = ex , x = 0 e y = 0 alrededor del eje X
Solución
y  ex
0
V   
y ² dx

0
V   
e 2 x dx

0
V   l im
a   a e 2 x dx
0
 e2x 
V   lim  
a    2 
 a

184
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


V  u³
2

6) Determinar el volumen de revolución engendrado al girar la curva

3x
y  alrededor del eje X.
x²  3

Solución
3x
y 
x²  3

V   0
y ² dx

2
  3x 
V  
0

 x²  3 

 dx

  9 x² 
V  
0

  x ²  3 2
 dx

 

  9 x² 
V   l lim
b   0

  x ²  3 2
 dx

 

 b 1  6 
V   lim   tan 1   
b   2(b ²  3)
 2 3  3 

3 3 ²
V  u³
2

185
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

7) Hallar el volumen del cuerpo que se engendra al girar la cisoide


y²  alrededor de su asíntota x = 2a.
2ax  x

Solución

y² 
2a  x
2a
V  2  0
( 2a  x ) y dx

2a  x x 
V  2  ( 2a  x )   dx
0  2a  x 
 
2a
V  2 0
x ( 2ax  x ² ) dx

V  2a ³ ² u ³

186
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

III. APLICACIONES DE LAS ECUACIONES PARAMETRICAS


1) Hallar el área contenida en el interior de la astroide x = a cos³ t, y = b
sen³ t.
Solución
Aplicando la simetría, el área de la región está dado por:

A  4  g (t ) . f ' (t ) dt


x  f (t )  a cos ³ t  f ( )  0  a cos ³   0   
2
f (  ) a  a cos ³   a    0

f (t )  a cos ³ t  f ' (t )   3a cos ² t sen t



A  4  g (t ) . f ' (t ) dt


A  4
 /2
 b sen ³ t  .   3a cos ² t sen t  dt

 /2
 12 ab  sen 4 t cos 2 t dt
0

 /2
12 ab t sen 4t sen 3 2t 
 
2   

8  8 6 0

3ab    3 ab 
A   0  0  u²
2 4  8

2) Hallar el área de la región bajo un arco de la curva x = at, y = a(1–cos t)


Solución

187
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2 2
A 
0
y dx  0
a (1  cos t ) a dt

2
A  a ² (t  sen t ) 0
 2a ² 

A  2a ² 

3) Hallar el área limitada por la cicloide dada por x(t) = a(t – sen t), y(t) =
a(1 – cos t), y por el eje X entre dos puntos sucesivos de intersección con
el eje X.
Solución
x(t )  a(t  sent )  x' (t )  a (1  cos t )

y (t )  a (1  cos t )
2
A   0
y (t ) x ' (t ) dt

2
A 
0
a (1  cos t ) a (1  cos t ) a dt

2
A  a² 
0
(1  2 cos t  cos ² t ) a dt

2
 3t sen 2t 
A  a²   2 sen t  
 2 4  0

A  a ² (3  0)

A  3a ²  u ²

188
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4) Hallar el área de la región limitada por la cardioide

x  a ( 2 cos t  cos 2t )


  
 y a ( 2 s en t sen 2t )

Solución

A  2 y (t ) x ' (t ) dt

Sabiendo que:
x  a (2 cos t  cos 2t )  x'  2a ( sen 2t  sen t )
 x  a ( 2 cos t  cos 2t )
 0
  A  2  y (t ) x ' (t ) dt
 y  a ( 2 sen t  sen 2t )

0
A  2  a ( 2 sen t  sen 2t ) 2a ( sen 2t  sen t ) dt

0
A  8a ²  ( sen t  cos t . sen t ) ( 2 sen t cos t  sen t ) dt

0
A  8a ²  sen² t (1  3 cos t  2 cos ² t ) dt

0
 3t sen t cos t sen 2t cos 2t 
A   8a ²    sen ³ t  
 4 2 8 

 3 
A   8a ²  0  
 4 
A  6a ²  u ²

5) Hallar la longitud del arco de la curva x = t³, y = t² desde t =0 hasta t=4.


Solución
x  t ³  dx
 dt  3t ²
 
  
  dy 
 y  t² 
 dt
2t

2 2
4  dx   dy  4
L   0
 
 dt 
 
 dt 
dt  0
9t 4  4t ² dt

189
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4
1
 9t ²  4 3 / 2
4
L   t² 9t 2  4 dt 
0 27 0

L 
8
27
37 37  1 u  

 x  a ( t  sen t)

6) Hallar la longitud de la cicloide 



 y
  a ( t  cos t)

Solución:

 x  a ( t  sen t )  dx
 dt  a ( 1  cos t )
 
  
  dy 
 y  a ( t  cos t )  dt

a sen t

2 2
2  dx   dy  2
L  0
 
 dt 
 
 dt 
dt  
0
a ² (1  cos t )  a ² sen ² t dt

2 2
L  a 2  2 cos t dt  2 a 1  cos t dt
0 0

2
2 t  t
L  a 2 2 sen dt  2a 2 cos 
0 2  20

L   4 a [ 1  1]  8a

7) Calcular el área de la superficie por la rotación alrededor del eje X, del


arco de la curva x = et sen t, y = et cos t desde t = 0 hasta t =
2

Solución
 x  e t sen t  dx
  dt 

e t ( sen t  cos t )
  
 y  e t cos t  dy  et (cos t  sen t )
  dt

2 2
 /2  dx   dy   /2
A  0
y (t )  
 dt 
  
 dt 
dt   0
e t cos t 2 et dt

 /2
A 2 2  0
e 2t cos t dt

A
2 2
5
e t
 sern t  2 cos t    /2
0

190
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2 2
A   (e   2 ) u ²
5

8) Hallar el área de la superficie generada por la rotación alrededor del eje


Y, del arco de la curva
Solución

calculando sus derivadas se tiene:


 x  t

 , t  [1, 4]
 1
 y   t ²  2 ln t 
 4

 dx
  1
 dt
 
 dy  1  1
t  
 dt
 2  t 

2 2 2
4  dx   dy  4 1  1
A  2 
1
x (t ) 
 dt
 


 dt 
dt  1
t 1 t  
4  t
dt

2
4 1  1
A 2 1
t t  
4  t
dt

4 t  1
A 2 
1 2
 t   dt
t

t²  1 dt
4
A  
1

4
t³ 
A     t
 3 1

A  24  u ²

x² y²
9) Hallar la superficie engendrada al girar la elipse   1 alrededor
a² b²

del eje OX
Solución
x² y²
  1 parametrizando esta curva
a² b²
x  a cos t , y  b sen t

Por ser simétrica con respecto al eje X se tiene :


Para x  0    t  ; xa   t 0
2
  dx 
2
 dy 
2 
A  2  2 dt 
0

  /2
y (t )   
 dt 

 dt  
 
 dx
   a sen t
 x  a cos t  dt
  
 y  b sen t  dy  b cos t

 dt

191
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

0
A  4  b sen t a ² sen ² t  b ² cos ² t dt
 /2

0
A  4 b  /2
sen t a ²  ( b ²  a ²) cos ² t dt

0
A  4 b  /2
sen t a ²  ( a ²  b ² ) cos ² t dt

0 a²
A  4 b a ²  b²  /2
sen t
a²  b²
 cos ² t sen t dt

0
 cos t a² a² a²  b² 
A  4 b a²  b²   cos ² t  arc sen cos t 
 2 a²  b² 2 a ²  b ²  a  / 2

2 ab a ²  b²
A  2 b²  arc sen E donde E 
E a

10) Calcular el área de la superficie obtenida al rotar un arco comprendido de


 x  a (t  sen t )
la cicloide 
 y  a (1  cos t ) alrededor de la tangente a la
cicloide en su punto mas alto.

Solución
Un arco completo de la cicloide se obtiene cuando t varía desde 0 hasta 2
 en donde el punto más alto en este intervalo es cuando:
dy
dy dt a sen t
t  y como  
dx dx a ( 1  cos t )
dt
dx
 la pendiente de la tan gente es  0
dt t

Luego la ecuación de la tangente es y = 2ª. Como la distancia del punto


(x,y) de la cicloide a la recta tangente es (2a-y) por lo tanto el área pedida
es:
  dx 
2
 dy 
2 
A   2
2
0  2a  y      dt 
  dt   dt  
 
 dx
 dt  a (1  cos t )
 x  a (t  sen t ) 
  
 y  a (1  cos t )  dy  a sen t
 dt

Sabemos que:
  dx 
2
 dy 
2 
A   2
2
0  2a  y      dt 
  dt   dt  
 

192
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

2
A  2  (1  cos t ) 2a ² (1  cos t ) dt
0

2 t t
A  2 a²  2 cos ² . 2 sen dt
0 2 2
2 t t
A  8 a ²  cos ² . 2 sen dt
0 2 2
2
 16 a ²  3t  16 a ² 
A  . cos   (  1  1)
 3 3 0 3

32 a ² 
A u²
3

IV. COORDENADAS POLARES


A)
1) x² + y²+ 4x = 0
r² + 4r cos  = 0  r²= -4 r cos 

2) x² + y²+ 4x + 4y = 0
r² + 4r (cos  + sen ) = 0  r²= -4 ( cos  + sen )

3) x² = 6y - y²
r² = 6 r sen 

4) x³ = 4y²  r² cos³  = 4r² sen² 


4 sen ²  4 tan ² 
r  
cos ³ cos 

5) (x² + y²) = 4(x² - y²)


r4 =4r²(cos 2)
r2 =4 (cos 2)

6) x³ = 3axy - y³
r³ (cos³ + sen³ ) = 3ar²cos  sen 
3ar²cos  sen 

193
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

r³ = -----------------------
(cos³ + sen³ )

B)
1) r = a (1 + cos )

2) r² =5 cos 2 

3) r = 2 sen 3

194
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

4) r = a (1 – 2 cos )

2
5) r 
1  cos 

195
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

6) r = 3 cos 2 

7) r = 2 – 2 sen 

8) r = 2    [0, 2 ]

196
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

C) Áreas y volúmenes
1) r = a (1 + cos )
1  
A  2
2
 0
(a  a cos )² d 


A  a² 0
(1  cos  )² d

A   a ²   0   a ² sen   0
 

A  a²  u²

2) r = 2ª cos 3, r = a
1  /6 
A  6
2
0
(2a cos 3 )²  a ² d 

 /6
 sen 6 
A  3a ²   
 3 0

a² 
A  u²
2

3) r = a cos²  

a (1  cos  )
r 
2

197
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

 2  /2 
V  2
 3
 0
a ³ cos 6  sen d 

 /2
4a ³   cos 7  
V   
3  7 0

4a ³ 
V  u³
21

4) r² = 9 cos 2
1  /4 
A 4 
2
 0
(81 cos ² 2 ) d 

 /4  (1  cos  ) 
A  162 0

 2
 d

 /4
  sen 4 
A  162  
 2 8  0

81
A  u²
4

5) r² = a² sen 4

198
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II

1  /8 
A 4 
2
 0
(a ² sen 4 ) d 

 /8
 cos 4 
A  2 a²   
 4 0


A u²
2

6) r = a

r1  a
r  a 

r2  a (  2 )

1 2 
A 
2
 0
( ²  4  4  )  a ² ² d 

1 2
A
2 0
4a ² ²  4a ²  ) d

2
A  2a ²  0
(   ) d

2
  ²
A  2 a ²    2 
 0

A  2 a ²  2 ²  2 ² 

A  8a ² ³ u ²

7) r = a (1 + cos )
 2  
V 
 3
 0
a ³ (1  cos  )³ sen d 

 2a ³  
V 
 3
 0
(1  cos  )³ sen d 

199
UNAC-FIEE MATEMÁTICA II


2a ³   (1  cos  ) 4 
V   
3  4 0

8a ³ 
V  u³
3

 
8) r  a sec ²   parte de la parábola
2
 
Como   
2 2
2
   
r ²  a ² sec  4
 r  a sec ²  
2 2

dr  2   
  a sec   . tg  
d  2  2
2
 /2  dr 
L  
 /2
r²   
 d 
d

2
 /2      
L  
 /2
a ² sec 4  
2
 a ² sec 4   . tg ²   d
2 2

 /2  
L  
 /2
a sec ³   d
2

L  2a  a  ln 2 1 

200

Das könnte Ihnen auch gefallen